*
* *
Ngày 20 tháng giêng, hai gọng kìm khép vào làng Rốp-sa. Bảy sư đoàn Đức bị cắt và tiêu diệt mau lẹ. Trong mấy ngày, dịch chết hơn hai vạn tên. Hai trăm khẩu dại bác, kể cả 30 khẩu bắn xa vẫn oanh tạc Lê-nin-grát, đã rơi vào tay ta. Đã mở được một lỗ hổng lớn. Bộ đội ta ùa vào dó. tiến vê phía Pu-skin, Si-u-đa, Lu-ga và Na-rô-va.
... Trung đoàn được lệnh đi chiếm đóng một trường bay vừa giải phóng được mấy giờ đồng hồ. Ở chỉ huy sở, mọi người tấp nập chuẩn bị. Dây nói gọi không ngừng. Ta-ra-rắc- xin nói đến khản cả tiếng. Các đồng chí cần vụ thì buộc bịu đồ đạc. Nhiều người chạy lại, nhận lệnh của Lu-nin hoặc của Sác-ba-di-ăng, rồi lại cấp tốc ra đi, nện gót giầy cồm cộp xuống phên sắt. Nhưng cái bận rộn có cái vẻ ngày hội. Vì người ta đi về phía tây.
Sla-va cũng ở chỉ huy sở, một Sla-va đã sắp 15 tuổi, có cái mặt tròn xoay, nước da sáng, và bộ quần áo xanh đầy dầu mỡ. Nó lớn nhiều. Và mỗi lần gặp nó, Lu-nin không khỏi kêu lên: "Cái thằng mau lớn quá”.
Trong khi đợi lệnh lên chiếc máy bay vận tải có nhiệm vụ chở các đồng chí thợ máy, tháng bé ngồi ở một góc hầm giữa Kô-stin và Ri-a-bu-skin và nghe họ nói chuyện.
Kô-stin giải thích:
- Mấy năm nữa thì máy bay của ta chỉ còn tốt cho viện bảo tàng.
Ri-a-bu-skin bị đụng đến những tình cảm thân yêu nhất:
- Dầu sao chúng cũng đã là những máy bay khá nhất trên thế giới...
Nhưng Kô-stin ngang ngạnh bĩu môi:
- Nếu cậu tưởng tượng được các máy bay mà sau đây ba năm người ta sẽ chế tạo!
- Thê cậu tưởng tượng được không?
- Ít nhiều...
Thực ra, thì ít hơn là nhiều. Và Sla-va từ nãy vẵn hoài nghi thì nay nhếch mép cười ngạo mạn. Vì chính nó vẫn thường nghĩ cách chế tạo máy bay. Những vở học của nó, nó vẫn học đồng chí Đê-ép, - đầy những con quái vật có cánh. Có khi trong khi tranh luận, nó còn có thể làm Kô-stin phải im lặng, vì nó thông thuộc máy móc hơn, biết đôi chút khí thể động lực học và giữa những công thức đại số thì nó cảm thấy dễ dàng như con cá trong nước. Sla-va tự khám phá ra là mình có cái "bướu" toán học. Vì toán học cũng là cái món sở trưởng của Đê-ép, nên chẳng bao lâu mà thầy trò đã vượt xa phạm vi chương trình. Từ nay, Sla-va thấy rõ tương lai. Nó sẽ trở thành kỹ sư hàng không và chế tạo máy bay.
U-va-rốp vào trong hầm. Mọi người đứng dậy. Đi theo đồng chí là đại úy Khô-vơ-rin, chút bút tờ báo Sư đoàn đang lần lượt đi các trường bay. Chiến tranh làm Khô-vơ-rin khỏe mạnh rắn rỏi. Da mặt trước kia tái mét nay đã có sắc. Đứng thẳng hơn, như cao lên, và hình như cả to ra. Chảng còn gì là cái dáng thiểu não như hồi Lu-nin gặp. Tưởng như là anh ta ở trong bộ quân phục mà sinh ra.
Đôi với Khô-vơ-rin thì lúc này gặp Lu-nin là một sự kỳ lạ. Vì họ quen nhau cũng chỉ vài giờ trước khi vòng vây Lê-nin- grát khép lại.
Anh hỏi Lu-nin:
- Đồng chí có nhớ cái thùng xăng?
Cái kỷ niệm ấy có vẻ rất quí đối với anh... Rồi anh nhắc lại chuyện gặp gỡ trước, cái hồi đói mùa đông ở nhà Sa-ra-pôp. Chuyện Lu-nin đã nhờ anh giúp đỡ, để đưạ ra khỏi Lê-nin- grát một người đàn bà và hai đứa trẻ mà Lu-nin nhận là vợ con.
Anh cười nói:
- Đồng chí trung tá, thật là đồng chí không biết nói dối. Cả Sa-ra-pốp lẫn tôi chẳng tin một giây phút nào!...
Lu-nin nhìn đồng hồ:
- Đến giờ rồi.
Đồng chí xin phép U-va-rốp và đi ra. Hầm vắng dần. U-va-rốp, Khô-vơ-rin và Sác-ba-di-ăng còn ở lại một lúc.
Khô-vơ-rin hỏi U-va-rốp:
- Trước đây đồng chí Lu-nin nói với tôi là đã ly dị vợ. Đồng chí có biết không?
- Biết.
Sác-ba-di-ăng nhận định:
- Chắp là đồng chí ấy không yêu nữa.
U-Va-rốp nói:
- Đồng chí nhầm rồi.
- Thế đồng chí Lu-nin nói với đồng chí à?
. - Nói nửa chừng thôi. Nhưng tôi hiểu. Những người như Lu-nin khi đã yêu thì yêu mãi mãi.
... Khi đó Lu-nin đã cất cánh, cả trung đoàn theo sau. Hôm nay là ngày đóng băng đầu tiên trong mùa đông, và trời đã gần chiều. Gió bất chợt quét sạch mây, và thẳng đằng trước, về phía tây mặt trời đỏ khổng lồ đang xuống dần trên ngọn rừng. Lu-nin bay về phía ấy. Các máy bay của trung đoàn đi theo đồng chí, trong đội hình chiến đấu. Nhiều quá, như che kín cả không trung, từ đầu nọ đến đầu kia chân trời. Những máy bay đó đem lại tự do, hy vọng, và tương lai cho các dân tộc. Và không một sức nào trên đời có thể cản trở cuộc bay của họ.
HẾT
