Thời áo xanh trên đất Bắc (Tác giả:Phanvuong)

[vaphothotu]

Các đồng đội từng chiến đấu ở Lò Gò có biết đây là đâu không ạ?
Bờ mương Lò Gò đấy.

[vaphothotu]

Nghĩa trang Tân Biên, tỉnh Tây Ninh, trên đồi 82 - Nơi an nghỉ của gần 200 đồng đội nhập ngũ 11.1977 Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An

[vaphothotu]

Mộ liệt sĩ Nguyễn Đình Tư, người bạn đồng hương mà Phan Vượng nhắc đến rất nhiều lần trong hồi kí

[vaphothotu]

Bên cột mốc gần biên giới

[Đức Cường]

Nghĩa trang Tân Biên, tỉnh Tây Ninh, trên đồi 82 - Nơi an nghỉ của gần 200 đồng đội nhập ngũ 11.1977 Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An

Con mương này song song với đường 20 đi vào mũi Lò gò. Tại khu vực chụp ảnh là đồn biên phòng Lò Gò. tại đây có con đường máu chảy về suối Đà ha nơi đóng quân của trung đoàn 52.

[vaphothotu]

                                 Kí gạo chia đôi, bát cơm sẻ nửa.
   Sau hai ngày hành quân len lỏi trong rừng sâu.Chúng tôi đến một cái phum khá lớn.Nhà cửa san sát.Cây trái sum suê.Những cây thốt nốt hai bên đường cao ngút tầm mắt. Đường thôn ngõ xóm khá phong quang.Hình như khu vực này chiến tranh chưa đi qua.
  Thưa thớt một số nhà đã có dân về ở. Không biết đó là dân bản địa hay dân di tản trên đường đi ghé vào tá túc.Nghe nói đa phần là dân chạy loạn từ bên Thái về.Nhìn dáng bộ mệt mỏi, bệnh hoạn của họ, chúng tôi đoán họ đã tha phương cầu thực khá lâu.Rất nhiều người phù thụng. Chân tay lở loét. Nhiều chị chân sưng to. Mọng nước.Nhiều người ốm yếu được y tá cho thuốc.
   Tài sản họ mang theo chỉ có vẻn vẹn một tay nải.Không biết trong đó có chứa hết số của cải mà họ đã ki cóp cả đời không? Không thấy họ mang theo gạo khoai gì.Không biết lâu nay họ sống ra sao?Chắc là đói lắm!
  Viết đến đây tôi chợt nhớ đến mấy câu thơ của cụ đồ Chiểu trong bài thơ Chạy Tây:
“Tan chợ vừa nghe tiếng súng Tây
 Một bàn cờ thế phút sa tay
Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy
Mất ổ bầy chim dáo dát bay”.
 Thật là không có gì đau xót bằng “mất nhà”, “mất ổ”.
   Vào một buổi chiều muộn.Có năm sáu người dân,họ đánh liều vào khu vực đóng quân của chúng tôi. Họ lắp bắp” Hốp bai,hốp bai…”.
  Chúng tôi cho họ mấy bát gạo.Họ mượn nồi để tự nấu.Lính ta cho thêm mấy gói bột canh nữa.Thế là có thức ăn.
  Cơm chín.Họ từ chối bát đũa của chúng tôi và chỉ mượn một cái môi để xới cơm.Tất cả đều ăn bốc.
   Nồi cơm nóng là thế mà họ bốc và vắt cơm thật khéo.Họ ăn ngấu nghiến một cách ngon lành.Chẳng mấy chốc mà nồi cơm đã hết.Nghe chừng cũng chưa thật no.
   Ăn xong, họ nghỉ lại một chốc rồi chắp tay cảm tạ bộ đội Việt Nam tiếp tục lên đường.
Một lát sau, khi chúng tôi sắp sửa ăn cơm thì có một người phụ nữ còn rất trẻ bế một đứa cháu gái vào a trinh sát chúng tôi. Chị bẽn lẽn không nói gì nhưng nhìn hình hài của hai mẹ con chị chúng tôi biết mẹ con chị đang đói. Đứa bé chừng một tuổi, bằng độ tuổi của đứa cháu gái tôi ở nhà. Một nỗi thương cảm nhớ nhung trào dâng trong trái tim tôi. Tôi xin bế đứa bé một lúc mà chị không cho. Tôi chạy vào lấy nửa ăng gô cơm và mì tôm đưa ra cho chị. Chị đón lấy và cúi đầu cảm ơn. Ngồi nhìn chị bón những thìa cơm cho con mà tôi thấy xót xa vô cùng. Khi chị chào từ biệt, anh em chúng tôi còn chạy theo biếu chị một ít gạo. Chị chắp tay cúi đầu rồi đi nhanh ra đường.
Họ đi rồi mà tôi cứ nghĩ mông lung. Họ đi đâu? Về đâu bây giờ khi mà trên tay không có nổi một bát gạo? Không biết ngày mai họ ăn gì?
(Còn nữa)

[Đức Cường]

Hồi đó dân K đói lắm vì bị lính Phốt lùa bắt theo chúng vào rừng rồi chúng cướp hết gạo và LTTP. Tôi cũng đã gặp nhiều đoàn người kéo cờ trắng đi trong rừng ra . Họ là những người đi lánh nạn chiến tranh trở về quê hương bản quán. Họ đói và khát đến kiệt sức. Chúng tôi cũng đã phải nhường khẩu phần ăn cho họ.