Các bạn trao đổi về khẩu AK quá đỗi gần gũi thân thuơng rất hay . Mình xin góp vốn 1 chút thế này :
Súng AK47 , khi bắn giật náy lên trời chẳng qua là do lỗ trích khí nắm phía trên nòng súng . Khi đạn nổ , khí thuốc phụt qua lỗ trích tác động vào piton của thoi đẩy về , đẩy toàn bộ khối cơ bẩm bệ khóa nòng lùi về sau , khi khối này lùi hết tầm thì đầu nòng súng cũng nẩy lên đến điểm cao nhất trong 1 chu trình bắn . Khối cơ bẩm bệ khóa nòng càng nặng thì súng nẩy lên càng mạnh - Nguyên lý Đòn bẩy : súng Nga nảy, giật mạnh hơn súng Tiệp , TQ , VNam là vì vậy ( Tất nhiên có cả lực Quán tính , lực Phản lực tham gia : F = mg , F = mv2 /2 - Hình như là vậy )
Có 1 đối chứng mà có khi chúng ta ít chú ý . Đó là cây RPD : cùng bắn chung đạn với AK47 , nhưng lỗ trích khí và khối bệ khóa nòng nằm phía dưới nòng súng , nên càng bắn súng càng ghì chặt xuống đất ( tất nhiên phải dùng chân chống lắp ở đầu nòng súng ) . Vận động tấn công , RPD kẹp nách bên phải nếu tay không cứng ,không khỏe mà lại không quàng chéo dây đeo súng lên vai trái thì không thể điểm xạ dài ,chỉ kéo chừng chục viên có khi đạn đã cày ngay trước mặt , hoặc ngã dúi dụi vì súng không náy lên mà cứ chúi xuống
Súng AK47 không giật sang PHẢI , nếu ta yếu lĩnh bắn đúng , hoặc bắn kẹp nách ( tất nhiên phải khỏe và cứng tay cầm ) .
Nhưng lính ta yếu , bắn thì thường bị hất nòng súng sang Phải ( nếu tỳ vai Phải ) là do phản lực đẩy súng lùi về sau , sẽ đẩy vai lùi về sau vẹo cả người đi, nên hiển nhiên mũi súng sẽ hất sang Phải ( nếu tỳ vai Trái ,mũi súng sẽ hất sang Trái ) .
Cho nên các nhà thiết kế mới chế ra cái đầu vát để lắp vào đầu nòng nhằm giảm bớt 2 tác động không có lợi này , giúp xạ thủ định vị lại hướng bắn nhanh hơn khi giáp trận .
Cấu tạo của đầu vát rất đơn giản nhưng nguyên lý làm việc của nó thì cực kỳ phức tạp , ứng dụng cả nguyên lý khí động học , lẫn phản lực và hiệu ứng dòng cho chất khí ... khi đầu đạn và luồng khí thuốc súng chạm tới và vượt qua mặt vát này . Cho nên mỗi gờ rãnh lồi ra lõm vào , nghiêng phải hay nghiêng trái của đầu vát đều có mục đích ý đồ thiết kế , để đạt hiệu quả tối ưu khi sử dụng , chỉ cần ta lắp đúng thiết kế.( Tất nhiên không có nó thì cũng chẳng sao giăng gì lắm , Nhưng để khoe công nghệ và thêm tính năng ưu việt thì cũng dễ chào hàng hơn )
Đỉnh đầu vát quay xuống dưới ( khống chế nảy lên ) và chếch sang Trái ( khống chế việc hất mũi súng sang Phải khi bắn tỳ vai Phải - AK không thiết kế cho bắn tì vai Trái - nếu có ai bắn vậy thì cũng không sao ,chỉ coi chừng vỏ đạn văng vào mặt thôi - cũng ít khi bị )
Chân bệ đầu ruồi có chốt định vị ,cái đầu vát có 2 rãnh định vị đối xứng nhau . Lắp đúng , chúng sẽ khớp vào nhau không thể xê dịch . Mặt vát quay lên trên ,chếch trái để tăng độ đạn chụm (súng bớt nảy giật lên , bớt hất sang Phải) Mặt vát quay xuống dưới , tăng độ bắn tản mát , vì súng nảy lên mạnh hơn - nhưng ít dùng
( Các nhà thiết kế chế tạo thêm cái rãnh định vị thứ 2 trên đầu vát có lẽ hơi thừa , đôi khi lại làm hại người muốn bắn chụm mà lắp sai hướng đầu vát này .
Lính sử dụng AK trên thế giới , đa phần đâu có thông tuệ gì các loại lực lung tung phèng như họ . may lắm là chỉ biết : đấy là cái đầu giảm giật , còn giảm thế nào tại sao giảm được thì chịu chết , không thể hiểu nổi nguyên lý làm việc của nó ra làm sao. Cho nên không biết lắp cho đúng mục đích sử dụng súng của mình, cứ lắp ngược xuôi linh tinh cả .
Hoặc là nhớ máy móc : Ngửa là CHỤM , Úp là TẢN MÁT , rồi lâu lâu có khi lại nhớ thành : Ngửa là TẢN MÁT , Úp là CHỤM cũng nên )
Đây chỉ là cảm nhận qua sử dụng , chả biết đúng sai được bao nhiêu phần . Xin góp chuyện cùng các bạn - ( Cám ơn Longtrec chỉ cho mình Topic này )
Tôi lại nghĩ khác về việc giật nẩy của Ak
1.Tôi nghĩ nguyên nhân nẩy của Ak là do giật về sau khi bắn, vì nòng súng không nằm trên điểm tựa báng súng ở vai nên tạo ra moment đẩy nòng súng nẩy lên.
2.Còn nguyên nhân về giật thì có 2 bước
2.1 Khi đạn bắt đầu di chuyển thì do bảo toàn động lượng súng phải giật về phía sau m2v2=m2v2. Giật này ngắn ngủi và không đáng kể,giật này có ảnh hưởng đến độ chính xác khi bắn(vì đạn chưa ra khỏi nòng),muốn giảm giật này thì tăng khối lượng súng,giảm khối lượng đạn.
2.2 Khi đạn đã ra khỏi nòng thì tại tiết diện nòng có một áp suất lớn(áp suất thừa) sẽ tạo ra 1 lực F=A p( A là diện tích nòng,p là áp suất). Lực này đẩy súng ngược về sau,do nòng không qua điểm tựa nên đẩy nòng lên trên. Đây là nguyên nhân giật chủ yếu nhưng không ảnh hưởng đến độ chính xác của lượt bắn đó(vì đạn đã ra khỏi nòng),nhưng sẽ ảnh hưởng đến lượt bắn sau nếu bắn loạt.
Muốn giảm độ giật này thì giảm tiết diện nòng,đồng nghĩa là giảm cỡ đạn. Thứ hai là đầu nòng bù giật,AK103,khi đạn đi gần hết nòng sẽ có các khe cho khí phụt ra hướng chết về sau để cân bằng áp suất đầu nòng hướng về trước.
3.Tôi thấy rằng trích khí trên hay dưới không ảnh hưởng giật,vì hệ kín theo phương y,hở theo phương x(phưong nòng súng).
4.Bàn về chuyện súng nẩy lên,mọi người luôn nghĩ nó là nhược điểm nhưng tôi nghĩ khác.
Người ta có thể dễ dàng làm súng không nẩy bằng cách làm báng súng ngang tầm nòng súng,vậy tại sao súng lại có một thiết kế gây ra nẩy. CÁc súng trường có đạn lớn,nên sức giật về sau mạnh,để giảm sức giật này người ta thiết kế báng súng thấp để chuyển năng lựong giật thành công nâng súng lên==>giảm giật về sau.Nhưng khi súng có khả năng bắn liên thanh thì nó lại ảnh hưởng độ chụm.
Ta có thể thấy các súng có đạn mạnh ,AK47,thì báng làm thấp để giảm giật sau,sinh ra nẩy lên,phải bắn loạt 2 viên. Các súng đạn yếu(SMG) thì báng nâng lên ngang nòng để giảm nẩy,lực giật không đáng kể do đạn yếu. Ta có thể thấy AK74,báng súng được nâng cao lên gần nòng so với AK 47 vì đạn nó yếu hơn,giật sau ít hơn.M4 cũng vậy.
Và tôi nghĩ cũng tương tự cho việc giật xoắn.
1.Vì đạn xoay tròn với vận tốc lớn nên súng phải xoay với chiểu ngược lại j1w1=j2w2(w:van tốc góc,j:moment quán tính). Và khi dòng khí xoáy ra khỏi nòng cũng tạo ra lực xoắn.