Chiến thắng Tây Bắc 1952 - Tầm nhìn chiến lược của Đảng và bài học lịch s�

[vnmilitaryhistory]

Ban Ba chiến dịch được Bộ chỉ huy giao nhiệm vụ: tổ chức bảo đảm thông tin liên lạc chỉ đạo, chỉ huy các đơn vị ở hướng chủ yếu vượt sông Đà đánh địch bên hữu ngạn. Tổ chức giữ vững liên lạc vô tuyến điện với Mặt trận Y13, vượt cấp đến Trung đoàn 165 và các tiểu đoàn 542, 564, 115 (Trung đoàn 165), với Tiểu đoàn 910 (Trung đoàn 148); giữ vững liên lạc vô tuyến điện với Trung đoàn 36 cả khi đang hành quân và đánh địch ở Phú Thọ; giữ chắc liên lạc vô tuyến điện với các đơn vị đã vượt sông Đà, cụ thể: với Đại đoàn 312, vượt cấp đến hai trung đoàn 209, 141 đánh địch ỏ Tà Phình, Bản Hoa, Ba Lay...; với Đại đoàn 316, vượt cấp đến hai trung đoàn 98, 174 đánh địch trên cao nguyên Mộc Châu; với Đại đoàn 308, vượt cấp đến Trung đoàn 88 tiến đánh Hát Tiếu, Mường Lụm, đánh địch trên đường 41 và cắt liên lạc giữa Mộc Châu với Yên Châu trên đường 41, vượt cấp đến Trung đoàn 143 ở Sốp Bao làm lực lượng dự bị chiến dịch. Nếu điều kiện thuận lợi, tổ chức gấp đường liên lạc điện thoại giữa sở chỉ huy chiến dịch với Đại đoàn 308 và Đại đoàn 312.


Những trường hợp thông tin bị gián đoạn trong truy kích địch ở đợt 1 đã được rút kinh nghiệm và chấn chỉnh, nên bước vào đợt 2, ngay từ đầu thông tin đã được giữ vững. Đêm 16 tháng 11, Đại đội điện thoại 99 (Tiểu đoàn thông tin 303) đã triển khai rải dây phục vụ cho các đơn vị vượt sông 2 đôi dây điện thoại của các đại đội 99 và 110 (Tiểu đoàn thông tin 303) kéo từ sở chỉ huy chiến dịch theo hai mũi xuống Đại đoàn 308 và Đại đoàn 312, một đôi dây được kéo dựa vào cầu phao phía hạ lưu rồi thả qua sông bằng bè chuối vào Đại đoàn 308 ở suối O (Long Ma, Mường Lụm). Còn đôi dây xuống Đại đoàn 312, các chiến sĩ liên lạc điện thoại phải bơi qua sông để rải dây đến Tà Lài, Bản Hoa. Cả hai đôi dây đều thông suốt ngay trong đêm 18 tháng 11 khi các đơn vị ở hướng chủ yếu bắt đầu nổ súng. Như vậy, bằng hai phương tiện thông tin liên lạc cơ bản vô tuyến điện và điện thoại, Ban Ba chiến dịch có thể bảo đảm thông tin thông suốt đê Bộ chỉ huy chiến dịch chỉ đạo, chỉ huy các mũi ở hướng chủ yếu đánh địch trong đợt 2.


Sau khi hệ thống phòng ngự của địch bị đập vỡ, để bảo đảm cho chỉ đạo, chỉ huy cuộc truy kích, Tiểu đoàn thông tin 303 tổ chức một bộ phận nhẹ đi trước gồm một trung đội liên lạc điện thoại, một tổ tổng đài và một trung đội liên lạc chuyển đạt, một tổ điện đài vô tuyến điện do Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 303 trực tiếp chỉ huy. Anh em đã hành quân cấp tốc liên tục 3 ngày 3 đêm, theo kịp các đơn vị chiến đấu đến Cò Nòi. Khi sở chỉ huy tiền phướng do đồng chí tham mưu trưởng chiến dịch dừng lại ở Cò Nòi, các phân đội trên đã bảo đảm ngay liên lạc. Tham mưu trưởng chiến dịch Hoàng Văn Thái đã có nhận xét: Thông tin liên lạc của Bộ bảo đảm liên lạc từ đầu chiến dịch đến đây vẫn duy trì rất tốt. Tuy nhiên, ở các đơn vị cấp dưới do chỉ dùng liên lạc chuyển đạt để chỉ huy truy kích địch nên tốc độ truy kích chậm, thiếu những mũi thọc sáu, chặn đầu, không bao vây chặt nên để địch chạy dồn về Nà Sản.


Ở hướng thứ yếu phía nam Lai Châu, bộ đội ta nổ súng và tiến hành nghi binh tốt, thu hút được sự chú ý của địch, ở hướng này việc tăng thêm lực lượng Trung đoàn 165 (Đại đoàn 312) và Mặt trận Y13 nên số lượng điện đài đáng kể. Từ 1 điện đài của Tiểu đoàn 910 (Trung đoàn 148) nay tăng lên thành 7 điện đài. Bốn tiểu đoàn đồng thời phát sóng liên lạc vô tuyến điện ở 4 mũi, cùng với 3 điện đài của mặt trận và của Trung đoàn 165, nên địch lầm tưởng đây là hướng tiến công chủ yếu của ta với lực lượng 3 đại đoàn. Thấy địch hoang mang, qua vô tuyến điện, Tư lệnh Mặt trận Y13 lệnh Tiểu đoàn 542 vượt sông sớm hơn dự định 8 ngày, để cùng các tiểu đoàn 910 và 564 tiến công địch. Ngày 8 tháng 11, địch bỏ Tuần Giáo, rồi bỏ tiếp Thuận Châu, Điện Biên, Quỳnh Nhai, Mường Sài... rút về Lai Châu, Nà Sản. Tiểu đoàn 115 - lực lượng dự bị cũng được tung ra tiến về Thuận Châu. Biết địch đã rút chạy, Tư lệnh Mặt trận Y13 dùng liên lạc vô tuyến diện cho tiểu đoàn quay xuống Mường La, 11 giờ ngày 22 tháng 11, Tiểu đoàn 115 tiến công giải phóng thị xã Sơn La, sau đó tiến sát Nà Sản. Như vậy, chỉ với lực lượng bốn tiểu đoàn, biết phát huy tốt phương tiện thông tin liên lạc vô tuyến và tiến công kiên quyết ta đã giải phóng 6 huyện (Than Uyên, Quỳnh Nhai, Tuần Giáo, Mường La, Điện Biên, Thuận Châu) và thị xã Sơn La.


Địch co cụm về Nà Sản, tổ chức thành tập đoàn cứ điểm. Trước tình hình đó, Bộ chỉ huy và Đang ủy chiến dịch quyết tâm tập trung lực lượng mỏ đợt tiến công thứ 3, tiêu diệt địch ở Nà Sản, giành toàn thắng cho chiến dịch Tây Bắc. Mặc dù ta đánh tập đoàn cứ điểm Nà Sản không thành công, song chiến dịch tiến công Tây Bắc vẫn giành thắng lợi rất to lớn và xuất sắc về nhiều mặt theo mục đích đề ra, nhất là nhiệm vụ giải phóng đất đai và nhân dân vùng Tây Bắc.


Trong thắng lợi rất to lớn và xuất sắc đó, Bộ đội Thông tin liên lạc đã trưởng thành lên một bước vững chắc. Cán bộ và chiến sĩ đã tham gia thực hiện tốt nhiệm vụ nghi binh chuẩn bị chiến dịch theo kế hoạch chung đã bảo đảm liên lạc chỉ đạo, chỉ huy thông suốt vững chắc cho lực lượng lớn bộ đội vượt sông Hồng, tiến công giải phóng Nghĩa Lộ, phá vỡ tuyến phòng thủ sông Đà, giải phóng tỉnh Sơn La (trừ Nà Sản).


Lịch sử xây dựng, phát triển và trưởng thành của Bộ đội Thông tin liên lạc một lần nữa ghi nhận tinh thần bền bỉ, dũng cảm tuyệt vời của cán bộ và chiến sĩ thông tin trong chiến dịch Tây Bắc. Cùng với bộ binh, cán bộ, chiến sĩ thông tin đã vượt qua đèo cao, suối sâu, thác ghềnh đầy khó khăn hiểm trở, bom đạn ác liệt để triển khai mạng điện thoại, bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt cả trong trường hợp tấn công mục tiêu và cả khi truy kích địch đường dài. Đồng thời, chiến dịch Tây Bắc đã ghi nhận kết quả của các chiến sĩ liên lạc vô tuyến điện ở hướng thứ yếu - Mặt trận Y13 vừa tiến hành giữ vững liên lạc chỉ huy tiến công, vừa tiến hành nghi binh ở các mũi, của từng tiểu đoàn độc lập đánh địch. Chiến dịch Tây Bắc giành thắng lợi, Bộ đội Thông tin liên lạc rút được nhiều bài học bổ ích, đặc biệt là bài học kinh nghiệm bảo đảm cho đánh vận động truy kích địch trên địa hình rừng núi và kinh nghiệm tổ chức thông tin liên lạc trong đánh tập đoàn cứ điểm, một kiểu tổ chức phòng ngự mới của địch. Những bài học kinh nghiệm đó có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc đối với Binh chủng Thông tin liên lạc. Những kinh nghiệm đó đã góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng Binh chủng "cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại" đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ mới.