Chiến thắng Điện Biên Phủ - Sự kiện - Hỏi và Đáp

[chuongxedap]

Tháng 4 năm 1954

1 tháng 4
- Cuộc chiến đấu ở đồi A1 vẫn diễn ra ác liệt. Nhiều trận xung phong và phản xung phong diễn ra liên tiếp.
- Ở phía tây, ta tiêu diệt hoàn toàn cứ điểm 106.
- Chỉ thị của Nava cho Cônhi: Quân đội đồn trú phải kéo dài cuộc chống giữ đến mùa nước thì Việt Minh buộc phải cởi vòng vây.

2 tháng 4
- Tại Điện Biên Phủ:
Cứ điểm 311 (tức Căng Na) ở phía tây Điện Biên Phủ bị uy hiếp mạnh, 120 tên thuộc 2 đại đội của Tiểu đoàn Thái số 3 chạy ra hàng quân ta.
2 đội dũng sĩ của ta thâm nhập vào sân bay, bắt 10 tù binh.
11 giờ, quân địch từ Mường Thanh ra phản kích định chiếm lại mỏm thìa lìa trên đồi A1, nhưng bị quân ta đánh lui. Nửa đêm, ta lại tổ chức một đợt tiến công mới nhưng vẫn không kết quả.
- Tại đồng bằng Bắc Bộ:
Ta tiêu diệt 2 đại đội của Tiểu đoàn khinh quân 709 ở vị trí Đông Tạ (Kiến An).

3 tháng 4
Địch tăng viện tiểu đoàn dù thuộc địa lên Điện Biên Phủ.

4 tháng 4
- 4 giờ, Trung đoàn 102 được lệnh ngừng chiến đấu và bàn giao nhiệm vụ phòng ngự cho đơn vị bạn. Đợt tiến công A1 tạm ngừng. Quân địch vẫn chiếm được hai phần ba cứ điểm, quân ta giữ mỏm thìa lìa.
- Tại đồng bằng Bắc Bộ, trên đường số 5 ta lại đánh đổ một đoàn tàu quân sự chở đầy binh lính và vũ khí của địch.
- Tại Liên khu 5, ta phục kích diệt 6 xe và một số lính địch.
- Tại Hạ Lào, liên quân Lào - Việt phục kích đánh một tiểu đoàn địch ở kilômét 59 đường số 13, diệt 1 đại đội địch, phá hủy 30 xe cơ giới và 4 đại bác 105 ly.

5 tháng 4
- Đêm 4 tháng 4 ta tiến công cứ điểm 105, quân ta đã tiêu diệt ba phần tư cứ điểm, đến sáng địch cho 1 tiểu đoàn, 5 xe tăng phản kích từ Mường Thanh ra. Ta tiêu diệt được một số. Nhưng đến 8 giờ, địch chiếm lại được cứ điểm 105.
Đợt tiến công thứ hai của quân ta vào khu đông chấm dứt. Trong đợt này, quân ta đã tiêu diệt được khoảng 2.300 tên địch gồm 1 tiểu đoàn và 9 đại đội. Pháo cao xạ ta đã hạ 4 máy bay địch.
- Tại đồng bằng Bắc Bộ, ta tiêu diệt vị trí Hòa Đình (Bắc Ninh), diệt 155 tên.

7 tháng 4
- Tại đồng bằng Bắc Bộ, ta tiến công vị trí Thượng Tó gần Hà Nam, tiêu diệt 230 tên địch thuộc Tiểu đoàn 3 Trung đoàn lê dương số 5 (3/5 REI).
- Tại Liên khu 4, ta tập kích vị trí Sơn Tùng, diệt 90 tên.
- Tại Điện Biên Phủ, địch thả dù tăng viện Tiểu đoàn dù thuộc địa số 2 (2^è BEP).
- Máy bay trinh sát của Mỹ bay trên bầu trời Điện Biên Phủ để nghiên cứu điều kiện thực hiện kế hoạch “Diều hâu”.
- Trong hội nghị cán bộ, Bộ Chỉ huy mặt trận Điện Biên Phủ nhận định thắng lợi đợt 2, biểu dương những tiến bộ, đồng thời phê phán những hiện tượng sai lầm trong đợt chiến đấu vừa qua.
- Bộ Chỉ huy mặt trận Điện Biên Phủ đề ra nhiệm vụ mới:
+ Tiêu diệt thêm một bộ phận những lực lượng mới của địch.
+ Đánh chiếm thêm một số cứ điểm.
+ Tăng cường và tiếp tục đào trận địa tiến công bao vây thọc hẳn vào khu trung tâm để cắt đứt tiếp tế, tiếp viện của địch, chuẩn bị mọi điều kiện có lợi để chuyển sang tổng công kích.

[chuongxedap]

9 tháng 4
- Quân địch dồn lực lượng phản kích định chiếm lại C1. Cuộc chiến đấu đã diễn ra quyết liệt. Mỗi bên chiếm một nửa cứ điểm.
- Súng phòng không 12,7 ly của ta hạ chiếc máy bay vận tải hai thân (C.119) đầu tiên.

10 tháng 4
- Địch tiếp tục thả Tiểu đoàn dù thuộc địa số 2 xuống Điện Biên Phủ.
- Quân địch dã man thả bom vào bản Long Nhai, nơi mà chúng đã tập trung dân làm chết một lúc 444 đồng bào ta.
- Tại đồng bằng Bắc Bộ, ta tập kích vị trí Đan Nhiễm (Hưng Yên), diệt 125 tên địch.

12 tháng 4
- Pháo cao xạ ta hạ một B.24. Đó là chiếc máy bay thứ 50 bị ta bắn rơi ở Điện Biên Phủ.
- Nava nghiên cứu định thực hiện kế hoạch Côngđo, một kế hoạch đánh tháo cho quân đội đồn trú Điện Biên Phủ chạy sang Lào.
- Tại Liên khu 5, ta lại phục kích đánh địch trên đường số 19 từ Plâycu đi An Khê, diệt 22 xe địch.

13 tháng 4
Hồi 15 giờ, một máy bay oanh tạc B.26 của địch thả    bom nhầm vào quân lính chúng chiếm đóng ở bắc khu trung tâm Mường Thanh.

14 tháng 4
Cônhi báo cho Đờ Cát biết kế hoạch Côngđo sẽ được thực hiện với 4 tiểu đoàn đặt dưới quyền chỉ huy của Trung tá Gôđa (Godard). Đến 20 tháng 4 lực lượng này sẽ tiến đến vùng Mường Khoa - Pắc Luông thuộc lưu vực sông Nậm Hu.

15 tháng 4
- Tại Hà Nội, Cônhi tiếp Tư lệnh Không quân Mỹ Patơrítgiơ đến để nghiên cứu lại kế hoạch “Diều hâu”. Kế hoạch đó giờ được dự kiến như sau: 90 máy bay oanh tạc hạng nặng B.29 sẽ xuất phát từ căn cứ Mani (Philíppin) đến đánh Điện Biên Phủ.
- Đờ Cát được thăng tướng.

16 tháng 4
Tại đồng bằng Bắc Bộ, bộ đội ta chặn đánh diệt 300 tên địch đi càn ở vùng Duyên Hà (Thái Bình).

18 tháng 4
- Tại Điện Biên Phủ, ta tiêu diệt cứ điểm 105 (bắc sân bay).
- Tại đồng bằng Bắc Bộ, ta phục kích 1 tiểu đoàn địch ở vùng Đông Biên (Nam Định), diệt 250, bắt sống 254 tên thuộc GMVN, thu rất nhiều vũ khí, đạn dược.
- Tướng Mỹ Canđêra (Caldera) cầm đầu một phái đoàn đến Sài Gòn trực tiếp kiểm tra việc chuẩn bị thực hiện kế hoạch “Diều hâu”.

19 tháng 4
Tại Điện Biên Phủ, ta bẻ gãy các đợt phản kích của địch ra cứ điểm 105.

20 tháng 4
- Tại đồng bằng Bắc Bộ, ta phục kích trên đường số 5, gần Như Quỳnh (Hưng Yên), diệt một tiểu đoàn địch thuộc GM3, thu 85 súng trường, 25 trung tiểu liên, phá hủy 3 xe tăng.
- Nava gửi về Pháp bản báo cáo tình hình quân sự ở Đông Dương. Theo y, cuộc tổng phản công của ta đã diễn ra sớm 8 tháng trước thời hạn mà y đã dự kiến. Y đề nghị với Chính phủ Pháp hoặc ngừng bắn trước khi thương lượng, hoặc thương lượng mà không ngừng bắn, trong lúc đó thì tích cực chuẩn bị một quân đoàn tác chiến mới, người của Pháp, trang bị và tiền của Mỹ, để tiến hành một cuộc chiến tranh mới bằng những phương tiện khổng lồ.

22 tháng 4
- Ta tiêu diệt cứ điểm 206 bằng chiến thuật đánh lấn, cứ điểm cuối cùng của địch nằm sát sân bay ở về phía tây. Mãi đến sáng hôm sau Đờ Cát mới biết việc này.
Quân ta hoàn toàn làm chủ sân bay.
- Bộ Chỉ huy mặt trận kêu gọi các chiến sĩ Điện Biên Phủ hãy đẩy mạnh phong trào “săn tây, bắn tỉa” và chuẩn bị tiến công đợt 3: tiếp tục tiêu diệt sinh lực địch, đánh chiếm cho hết các điểm cao phía đông và các cứ điểm đột xuất phía tây, đưa tất cả hỏa lực các cỡ của ta vào gần để khống chế không phận, uy hiếp khu trung tâm, tăng cường hoạt động tiêu hao địch và tranh đoạt tiếp tế, tiến tới tổng công kích tiêu diệt toàn bộ quân địch ở Điện Biên Phủ.

23 tháng 4
- 2 tiểu đoàn địch với 5 xe tăng phản kích đánh ra cứ điểm 206 nhưng hoàn toàn thất bại. Hơn 2 đại đội lính dù bị tiêu diệt.
- Một khẩu đội sơn pháo 75 ly của ta bố trí trên đồi E diệt 4 khẩu 105 ly địch giữa lúc chúng vừa kéo ra khỏi công sự.
- Bộ tham mưu của Nava báo cho Cônhi biết là 150 bao than hoạt tính và 150 túi bột hóa học sẽ rời Paris ngày 24 tháng 4 bằng máy bay để dùng vào việc làm mưa nhân tạo trên các tuyến đường giao thông của ta.
- Tại Điện Biên Phủ, trận địa chiến hào quân ta từ hai mũi phía đông và tây cắt ngang sân bay đã gặp nhau.
- Tại Paris, Ngoại trưởng Pháp và Anh gặp nhau bàn về kế hoạch “Diều hâu”.

26 tháng 4
Hội nghị Giơnevơ bàn về Triều Tiên và Đông Dương khai mạc.

27 tháng 4
Tại Điện Biên Phủ, Đảng ủy mặt trận triệu tập hội nghị bí thư đảng ủy các đại đoàn phê phán các hiện tượng “hữu khuynh tiêu cực”.

28 tháng 4
- Tại Liên khu 4, ta tiến công vào Ưu Điềm, Phò Trạch tiêu diệt hơn 200 địch, 1 kho xăng bị đốt cháy.
- Địch bắt đầu thực hiện kế hoạch tháo chạy (Côngđo) nhưng thất bại.

[chuongxedap]

Tháng 5 năm 1954

1 tháng 5: Đợt tiến công thứ ba bắt đầu:
- Ở phía đông: Trung đoàn 98 tiêu diệt hoàn toàn cứ điểm C1 sau 20 ngày tranh chấp ác liệt với địch. Trung đoàn 209 tiêu diệt các cứ điểm 505, 505A (dưới chân dãy điểm cao khu đông).
Ở phía tây: Trung đoàn 88 đánh lấn tiêu diệt cứ điểm 311A.
Ở phía nam (Hồng Cúm): Trung đoàn 57 đánh vào khu C, tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch.
- Lương thực của quân đội đồn trú chỉ còn lại có 3 ngày, 275 viên đạn 155 ly, 14.000 viên 105 ly và 5.000 viên cối 120 ly.

3 tháng 5
Đêm 3 tháng 5, Trung đoàn 36 tiêu diệt cứ điểm 311B ở phía tây Mường Thanh.
Trận địa quân ta bao vây sát trung tâm chỉ còn cách sở chỉ huy Đờ Cát trên dưới 300m.
Một đại đội ta được lệnh đóng chốt ở bản Nà Ti, không cho địch tháo chạy sang Lào.
- Cônhi chỉ thị cho Đờ Cát một kế hoạch tháo chạy khác gọi là kế hoạch “Chim biển” (Albatros), nhưng tất cả bọn sĩ quan chỉ huy Điện Biên Phủ đều mất tin tưởng. Đờ Cát quyết định ở lại với thương binh.

4 tháng 5
Quân địch phản kích định chiếm lại cứ điểm 311B nhưng thất bại.

5 tháng 5
Địch thả tiếp tiểu đoàn dù thuộc địa số 1 xuống Điện Biên Phủ.

6 tháng 5
- Quân ta đã đào xong một đường ngầm đưa 1.000kg bộc phá vào đặt dưới hầm ngầm của địch và một hào giao thông cắt đồi A1 với A3, cô lập cứ điểm A1 với khu trung tâm.
- 20 giờ 30 phút: toàn mặt trận lấy tiếng nổ của khối bộc phá 1.000kg làm hiệu lệnh.
- 23 giờ: Trung đoàn 165 tiến công vào cứ điểm 506 bên bờ sông Nậm Rốm, tiêu diệt 2 đại đội của Tiểu đoàn dù số 6.
- Trung đoàn 209 tiến công cứ điểm 507, nhưng không thành công.
- Trung đoàn 102 đánh vào cứ điểm 310, tiêu diệt Đại đội 1 thuộc Tiểu đoàn dù số 1 ở phía tây.

7 tháng 5
- 2 giờ 30 phút: cờ “Quyết chiến Quyết thắng” của quân ta đã tung bay trên điểm cao A1. Tên quan tư chỉ huy ở đây bị ta bắt sống.
- 5 giờ 30 phút: 2 đại đội và 1 xe tăng phản kích đánh lên A1, nhưng bị hỏa lực pháo của ta bắn cho tơi bời phải rút chạy. Đó là trận phản kích cuối cùng của địch lên điểm cao A1.
- 9 giờ: dưới hỏa lực yểm trợ của Trung đoàn 174 trên A1 và hỏa lực mạnh mẽ của pháo binh ta, Trung đoàn 98 tiêu diệt hoàn toàn C2, bắt sống trên 600 tên địch.
- Trung đoàn 165 đánh chiếm 506.
- Trung đoàn 209 tiến công 507 và tiếp tục lấn đất.
- Tình hình lúc này: sau khi quân ta đã tiến công thắng lợi các điểm cao A1, C1, C2, 506, 310, khu vực chiếm đóng của địch chỉ còn lại mỗi chiều trên dưới 1.000m. Tinh thần binh lính địch hoàn toàn tan rã.
- 10 giờ: Cônhi nói chuyện với Đờ Cát qua vô tuyến điện thoại.
- 14 giờ: thấy quân địch có nhiều triệu chứng tan rã, lợi dụng thời cơ có lợi, Đại đoàn 312 ra lệnh cho Trung đoàn 209 tiếp tục tiến công cứ điểm 507 ở gần cầu Mường Thanh. Hầu như trong tất cả các trận địa của địch đều xuất hiện cờ trắng, vải trắng. Trung đoàn 209 tiến công tiêu diệt các cứ điểm 508, 509, tiến sát bờ sông Nậm Rốm. Trong khu trung tâm bắt đầu có triệu chứng địch phá hủy vũ khí và quẳng vũ khí xuống sông. Ngay trong lòng Mường Thanh cũng xuất hiện cờ trắng. Trước tình hình đó, Bộ Chỉ huy Mặt trận ra lệnh: Tổng công kích tiêu diệt toàn bộ quân địch ở Điện Biên Phủ.
- 15 giờ 30 phút: các sĩ quan đều đến quây quần bên cạnh Đờ Cát: Lănggle, Bigia, Lơmơniê, Vađô... Đờ Cát điện về Cônhi báo cáo tiếng súng chống cự sẽ ngừng vào 7 giờ sáng mai.
- 16 giờ: đơn vị đầu tiên của Đại đoàn 312 vượt qua cầu Mường Thanh.
- 16 giờ: Pagít, tham mưu trưởng tập đoàn cứ điểm gọi điện cho Lalăng ở Hồng Cúm thúc phải gấp rút thực hiện kế hoạch tháo chạy.
- 16 giờ 30 phút: quân ta tiến sát đến sở chỉ huy Đờ Cát.
- 17 giờ 55 phút: Đại đoàn 312 báo cáo lên Bộ chỉ huy Mặt trận: “Tất cả quân địch trong khu trung tâm đã đầu hàng. Đờ Cát và cả ban tham mưu của hắn đã bị bắt”.
- 17 giờ 55 phút: Cônhi điện báo cho Lalăng tìm mọi cách tháo chạy.
- 18 giờ 30 phút: Lalăng ra lệnh cho quân lính rời khỏi Hồng Cúm.
- 19 giờ: Trung đoàn 57 truy kích sát địch về phía Lào.
- 24 giờ: toàn bộ quân địch ở Hồng Cúm gồm 2.000 tên rút chạy đã đầu hàng quân ta.
Thế là sau 55 ngày đêm chiến đấu ác liệt, chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ đã kết thúc đại thắng lợi.

[chuongxedap]

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Ban Chỉ đạo tổng kết chiến tranh trực thuộc Bộ Chính trị, Chiến tranh cách mạng Việt Nam 1945- 1975, thắng lợi và bài học, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000.
2. Ban Chỉ đạo tổng kết chiến tranh trực thuộc Bộ Chính trị, Tổng kết cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp: Thắng lợi và bài học, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996.
3. Bộ Quốc phòng, Viện Lịch sử quân sự Việt Nam, Lịch sử cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp 1945-1954, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1994, t.2.
4. Bộ Quốc phòng, Viện Lịch sử quân sự Việt Nam, Việt Nam thế kỷ XX - Những sự kiện quân sự, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2001.
5. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1984.
6. Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (9.1945-7.1954), Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1986.
7. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001, t.4, t.5.
8. Đại sứ Nguyễn Đình Bin (chủ biên), Ngoại giao Việt Nam 1945-2000, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2002.
9. Đại tá Ung Răng, Đường lên Điện Biên (hồi ký), Nxb. Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh, 1996.
10. Đỗ Thiện, Đỗ Kim Khánh, Tiếng sấm Điện Biên Phủ, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1984.
11. Hoàng Văn Thái, Điện Biên Phủ, chiến dịch lịch sử, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1994.
12. Học viện Quan hệ quốc tế, Bộ Ngoại giao, Chủ tịch Hồ Chí Minh với công tác ngoại giao, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1990.
13. Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2002.
14. Hội đồng chỉ đạo biên soạn công trình lịch sử kháng chiến chống Pháp khu tả ngạn sông Hồng, Lịch sử kháng chiến chống Pháp khu tả ngạn sông Hồng 1945-1954, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001.
15. Jean - Baptiste Duroselle, Lịch sử ngoại giao từ 1919 đến nay, Học viện Quan hệ quốc tế, Hà Nội, 1994.
16. GS. Lương Ninh (chủ biên), PGS. Nguyễn Cảnh Minh, PGS. Nguyễn Ngọc Cơ, PGS. Trịnh Vương Hồng, PGS. Trương Thâu, Lịch sử Việt Nam giản yếu, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000.
17. Lưu Quang Hà (chủ biên), Trận tuyến hậu cần Điện Biên Phủ, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1975.
18. Phạm Kiệt cùng tập thể tác giả, Vài hồi ức về Điện Biên Phủ, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1973, t.2.
19. GS. Phan Ngọc Liên, PGS.PTS Nghiêm Đình Vỳ, PTS Mạc Văn Trọng, PTS. Nguyễn Văn Khoan, PTS. Nguyễn Đình Lễ tuyển chọn và biên soạn, Điện Biên Phủ mốc vàng lịch sử, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1984.
20. Sức mạnh chiến thắng Điện Biên Phủ, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1984.
21. Tố Hữu, Tuyển tập Tố Hữu, Nxb. Văn học, Hà Nội, 1990.
22. Viện nghiên cứu chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, Viện Lịch sử Đảng, Lịch sử Cách mạng tháng Tám 1945, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995.
23. Võ Nguyên Giáp, Những chặng đường lịch sử, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1994.
24. Võ Nguyên Giáp, Nguyễn Chí Thanh, Hoàng Văn Thái, Lê Quang Đạo, Bài học thắng lợi của chiến dịch Điện Biên Phủ, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1969.
25. Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Điện Biên Phủ, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1994.
26. Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Điện Biên Phủ, điểm hẹn lịch sử, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2000.
27. Viện Lịch sử Đảng, Giáo trình lịch sử Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001.
28. Báo Nhân dân.
29. Báo Quân đội nhân dân.

Hết