Khởi nguồn thắc mắc của tôi là ở chỗ này:
... Động Tranh nằm cách phía tây ngã ba đường 12A và 12B một ki-lô-mét, cách Bình Điền 4km về phía đông...
Đối chiếu với bản đồ thì khó mà là cái núi Động Tranh ở sát QL1 được.
Tức là theo bác thì có 2 cái Động Tranh, một cái ở sát QL 1A như theo bản đồ của em; còn một cái thì sát với phòng tuyến Sông Bồ, lúc này E2 F324 làm nhiệm vụ dự bị chiến dịch đứng chân và 360 thì ở bản kia, khoảng giữa Bình Điền và sông Bồ.
hức hức... Đúng là có hai cái tên Động Tranh
Một cái là núi Động Tranh - sát đường QL1 (dưng hình như có tên là Đồng tranh thì đúng hơn phỏng?)
Còn cái cái địa danh Động Tranh nức tiếng ở "vùng Giáp Ranh" (thường để nói về khu vực quanh sông Bồ - căn cứ bàn đạp của các LLVT địa phương áp sát vào nội đô Thừa thiên-Huế) thì trước tiên nhất chỉ là cái tên địa phương gán ghép cho căn cứ Bastogne-"căn cứ Động Tranh"
... rồi thì tình cờ trùng hợp nữa là căn cứ này (cùng với cao điểm 372) làm gọng kềm án ngữ ngay trước một... đồng (trảng) tranh, nằm ngay sát đường 12, ngay trên hành lang di chuyển của quân ta từ phía Tây đến!
Theo chỗ SGG biết, thoạt đầu, lẽ ra căn cứ Bastogne này được lập trên cao điểm 372, phía nam đường 12, nhưng xét thấy việc cung cấp nước khó khăn... nên khi đi thị sát, ngay ngày thứ hai vừa nhậm chức tư lệnh SĐ1BB, tướng Phú đã quyết định "tái cấu trúc" vị trí Bastogne về phía Bắc đường 12, sát rào (sông) Bình điền - cao điểm này có chỗ thất lợi là độ cao thấp hơn vài chục mét (342m) cho nên tầm quan sát về hướng tây bắc - hướng Cốc Muôn, Cà Puy - là hướng các đơn vị chủ lực, cũng như đường tiếp vận vũ khí men theo sông Bồ, sẽ bị chắn bởi... Núi Mái nhà!
Do vậy mà mỗi khi có chiến sự, để đốc chiến, tướng Phú thường cho trực thăng lập chốt ngay trên điểm cao 372 - như vậy có ba điểm tam giác căn cứ Bastogne, căn cứ Birmingham và Checkmate 378 (cao điểm 372 còn có tên là checkpiont) trở thành khu vực gọi là "BCH tiền phương sđ1BB" - Những khi đó, trên đỉnh 372 mới được trang bị vài khẩu pháo cơ động đẻ điểm hỏa chỉnh tầm... còn thường thì chỉ một tổ chốt có đại liên...
Lại cũng chính vì lý do, dựa vào địa hình dốc đứng phía nam của ngọn núi có cao điểm đó, mà từ thông Dương Hòa ở phía đông, sát nội đo, đến núi Sa Trúc kéo tới điểm cao này... là một đường dây căn cứ khác nữa của LLVT nội thành Huế.
Được biết, ở sườn nam điểm cao này, đã từng có cả một... địa đạo, đã giúp ích hiệu quả khi Sư 324 tiến về phía Cầu Hai lập căn cứ trong giai đoạn chuẩn bị cho Chiến dịch Mùa xuân 1975
Những điều SGG vừa kể trên, liên quan đến Động tranh đường 12 và khu vực liên quan - vừa do kinh nghiệm thực địa, vừa đã được xác nhận từ lời những
nhân chứng địa phương (các bạn phải biết là những năm cuối thiên kỷ trước, để có "tour chiến trường xưa" như DMZ của Quảng Trị, Đồi Charly-Sân bay Phượng hoàng như Kontum... thì TT-Huế đã rất quan tâm khai thác tư liệu đến... vùng Giáp ranh này.
huhu... và thú thật, hai cái căn cứ "có tên tây" trên kia, vốn là do Mỹ lập ra vào sau Mậu thân và giao cho SĐ1BB VNCH quản lý (như SGG đã kể trên) thế mà... nhiều năm liền (cho đến giờ?), các khách du lịch veteran/CCB bên kia đại dương vẫn còn tốn nhiều tiền để mua các thẻ bài, đầu đạn... được đào lên từ đồi Bolton và Biahem - tên hiện nay dân địa phương gọi hai căn cứ đó...- - -
Kể lễ dài dòng trong cái dòng chữ nghiêng đó... cũng có chút ngụ ý
Là SGG muốn đặt một câu hỏi hỏi với mốt Quangcan: Nếu SGG em đưa ý kiến cá nhân là "chỗ thường được gọi là cao điểm 360" chính là một vị trí nằm ngay sườn đông-đông-bắc của... núi Mái nhà - thì một quangcan... có tin hông?"
Thật tình mà nói, cái chuyện đặt tên theo kiểu "cao điểm" của các ông bộ đội chính quy ứng với những vùng xôi đậu/giáp ranh - mà các đơn vị LLVT thì lại quen gọi theo kiểu con rạch, con sông, cái đình... đã làm lúng túng cho "cánh hậu thế, đi tìm dấu vết" không ít!
Không kịp nhớ chinh xác, nhưng thực tế là, có một quả đồi ở Đông Hà, một ở Quảng Ngãi, một ở Đồng nai, một ở Dầu tiếng, một ở Tây Ninh... từ cái tên đất làng, chuyển thành tên cao điểm theo độ cao... làm rối lòng nhiều người quan tâm!
Trở lại chuyện chính - điểm cao 360 - theo SGG... phải tìm hiểu từ lịch sử căn cứ tỉnh ủy TT-Huế, trung đoàn 66 tỉnh đội địa phương... thậm chí đọc cả... "Phòng tuyến Sông Bồ" "Giáp ranh" của Bác Đỗ Kim Cuông... thì có lẽ sẽ hình dung được thời điểm khi mà "quân chính quy" được tăng phái về thành quân địa phương... thì mới định hướng lần tìm được manh mối của các Anh...
Trân trọng,
Dilber MC Theme by HarzeM