Với chiến dịch Lam Sơn 719, đã có rất nhiều ý kiến khác nhau và phân tích đầy đủ cả; với các bài viết sau đây sẽ nêu một số quan điểm dựa trên kiến thức hạn hẹp của cá nhân. Rất mong
tiên sinh nkp cho ý kiến đóng góp.
...2. Tài liệu tôi xử dụng đến từ MACV. Tác giả báo cáo của hai nguồn t/s gởi chưa có thẩm quyền đọc tài liệu MACV trong thời gian viết báo cáo. Báo cáo đề ngày 10 tháng 2 không có nghiã MACV nhận được cùng ngày sự cố xảy ra. Lý do tôi nói điều này, vì nguồn của báo cáo Anh ngữ t/s gởi thuộc lọai "tài liệu Kín/ Confidential", không phải lọai "Tài liệu Tối Mật/ Top-secret." Liệt kê tài liệu lọai nào quan trọng trong sử liệu....
Là một người nghiệp dư nên với tài liệu phía Mỹ tôi ít có điều kiện được tiếp xúc, vì vậy, rất mong
tiên sinh nkp cho thưởng lãm. Cảm ơn rất nhiều. Tuy vậy, tôi thấy rằng, việc đoàn trực thăng lọt vào
khu vực phòng không đậm đặc sẽ dẫn đến việc có nhiều ý tưởng suy diễn.
.....Vắn tắt ở đây, nguồn từ MACV cho biết họ "đọc" đươc truyền tin của các binh trạm, cho biết QĐND chưa biết chac chan họ sẽ bi tấn công ở Quảng Bình, Vĩnh Linh, hay ở Hạ Lào cho đến ngày 2 tháng 2. Tài liệu từ QĐND cho biết các tiểu đoàn pháo binh QĐND đã được chỉ thị chấm tọa độ ở miền duyen hải QB-VL. Ngay ngày 2 tháng 2 (VNCH tấn công qua bien gioi ngày 7 tháng 2) btl B70 mới xác định đưọc mục tiêu của VNCh-Mỹ. Ngay thời gian đó, su đòan 308 mới chuẩn bị được 1 trung đoan tiến về vùnghành quân. Tình báo MACV ước lượng QGP chỉ có 4 trung đoàn và 2 binh trạm (tưong đương 6 trung đoàn), và QĐND cần ít nhất 14 ngày mới tăng viện thêm 2 trung đoàn. Nhưng chỉ 1 tuan sau, 2 trung đoan mới từ bắc đã có mặt, và các binh trạm 41-42 (nam sông Xe Pone), và 30-32 (lọai tổng binh trạm ở nam Bản Đông và nam Tchepone) đã được lệnh tác chiến. Theo những gì tôi đọc, tình báo của Quân Đoàn XXIV Hoa Kỳ (quan doàn yểm trợ cho Lam Son 719) là tình báo tệ và yếu. Gần như họ nhận được tin từ chiên truong 1, 2 ngày trễ hơn sự việcc đã xay ra. Bộ Tư Lệnh tiền phương của QĐ XXiV đóng ở Quảng Trị. Họ nhận báo cáo qua cấp sĩ quan đại tá ở Khe Sanh, và ra lệnh bằng điện thoại cho các sĩ quan tác chiến ở Bản Đông. ... Đây không phải là lối hành quân để thắng; không thể điều quân và chỉ thị bằng điện thoại. Tôi sẽ trở lại van dề này với sử liệu đầy đủ....
Thưa tiên sinh!
Tôi đưa ra một số nhận định của mình từ phía QĐVN trong năm 1970 để nêu bật cái phức tạp và rối ren tại thời điểm 1971 nhằm làm rõ vị thế và ưu thế của cả hai phía. Tôi sẽ đi loạt bài của mình và cùng trao đổi với tiên sinh những vấn đề trong Lam Sơn 719/ chiến dịch đường 9 Nam Lào. Rất mong tiên sinh cứ tiếp tục đi tiếp vấn đề đã nêu với sử liệu nguồn đầy đủ, rõ ràng để đan xen tình huống, không gian và ý đồ các bên tại thời điểm.
Tôi cho rằng đã có một sự khích lệ đáng kể cho chiến dịch quân sự Lam Sơn 719 từ phía VNCH:
- Có thể nói, sau các đợt Mậu Thân 1968, QGP MN VN đã gặp vô vàn khó khăn từ phản ứng dây chuyền và các tổn thất nặng nề trong chiến dịch tổng tiến công. Một loạt các sư đoàn chủ lực, trung đoàn độc lập thuộc BTL Miền phải dần lui xa nội đô, quay về sát khu vực biên giới VN - K khi Mỹ + VNCH tiến hành các chiến dịch giải tỏa và càn quét. Việc mất chân, mất thế đứng gây tổn thất nghiêm trọng, kéo dài trong suốt giai đoạn 1969 - 1970 trên toàn mặt trận B1, B2, B3.
- Sự thật hiển nhiên ấy càng được thể hiện rõ khi QĐND VN đã bỏ "
ý tưởng"/ "dự kiến kế hoạch" T
ổng công kích - Tổng khởi nghĩa vào đầu năm 1969 và đầu 1970 do không còn thấy thích hợp.
.
- Tôi cho rằng, khi quyền chủ động với mọi ưu thế thuộc phía VNCH thì việc định hướng trọng điểm chiến dịch sẽ diễn ra ở đâu đã được cân nhắc kỹ. VNCH đã tiến hành một loạt "đòn gió":
* Cuộc hành quân với quy mô trên 30 tiểu đoàn từ Tây Ninh và Lộc Ninh đánh lên Kông - pông Cham, Krache (Đông bắc Cam pu chia)
* Cuộc hành quân quy mô từ Tây Nguyên đánh ra hướng ngã ba biên giới (Vùng A tô pơ).
* Chiến dịch Cù Kiệt 1970 tại Cánh đồng Chum Xiêng Khoảng, Lào đầu năm 1970 và giai đoạn mở rộng, lấn chiếm củng cố suốt mùa mưa 1970 tại đó;
* Trong khi đó, cùng với việc hô hào "Bắc tiến", "lấp sông Bến Hải", Mỹ + VNCH thường xuyên có hàng loạt động thái uy hiếp địa bàn QK 4;
- Sự khích lệ đáng kể có được khi thu được những thành công từ các hoạt động đánh phá, càn quét tại Cambodia trong năm 1970; VNCH sử dụng chiến thuật thiết xa vận đột kích nhanh dưới sự yểm trợ tối đa của không quân + pháo binh Mỹ khi hủy diệt các kho tàng, căn cứ và khu vực hậu cần của BTL Miền. Tại thời điểm đó, BTL Miền đã phải điều động gấp một loạt các sư đoàn chủ lực sang chiến trường K; tiến hành điều chỉnh lực lượng: một số các đơn vị cấp tiểu đoàn của F5, F7, F9 đã được chia/ tách và bổ sung thêm với đoàn tân binh từ bắc vào để bổ sung, củng cố cho E201, E203, E205, E207 và các đoàn hậu cần trên đất K nhằm bảo vệ địa bàn.
- Để tạo thế cho "cuộc chiến tranh bóp nghẹt", VNCH đã đóng đinh khu vực ngã ba biên giới khiến BTL B3 Tây Nguyên phải nhanh chóng điều động E28 sang chiến trường Atopo/ Attopeu từ giữa 1970.
Một phác đồ nhỏ mô tả tình huống:
Vậy,
tại thời điểm 1970, vấn đề hình dung không gian tác chiến đã có nhưng trọng điểm suy luận cần mô tả xảy ra trong thực tiễn rằng: "phía VNCH sẽ đi đến đâu trong mùa khô 1971" là cả một