TMH và các bác,
Nhân TMH có đi qua đầu làng tôi, nhắc đến tên quê tôi, tuy chưa tạt vào thăm một làng quê có đặc biệt về địa hình như điểm nối giữa vùng trung du và đồng bằng, TMH có chụp bức ảnh cái chợ ở đầu làng làm cho " máu quê" của tôi như nóng lên, tôi xin gửi các bác đôi điều về quê tôi. Nơi tôi đã sinh ra, lớn lên với đồng ruộng, con trâu, ao hồ, đường làng, những mái trường làng... suốt những năm tháng tuổi thơ. Gạo đồng làng và nước giếng quê đã nuôi tôi lớn lên để rồi từ đường làng tôi đã ra đi. 42 năm đã trôi qua, đường làng đã nâng bước chân tôi đi các nẻo đường đất nước từ Bắc vào Nam và cả nhiều nước trên thế giới nhưng tôi không thể quên được hình ảnh thân quen và sâu lắng của quê mình...
Làng quê tôiXã Trường Yên, huyện Chương Mỹ (tỉnh Hà Tây trước đây) giáp với QL6 HN - Hòa Bình-Sơn La, Mộc Châu ( vùng Tây Bắc), cách trung tâm HN khoảng 25km. Xã có 2 làng (thôn) là Phù Yên và Yên Trường, 2 thôn có những nét khác nhau như giọng nói khác nhau hoàn toàn, Phù Yên có nghề mộc truyền thống, Yên Trường chủ yếu làm nông nghiệp, làm hàng thủ công và giỏi chợ búa kinh doanh. Kinh tế YT năng động và đa dạng hơn PY, đông dân và làng lớn hơn với những di tích nổi tiếng đều ở làng YT. Về cơ cấu chính quyền thường hài hòa giữa 2 thôn, bên này làm Bí thư thì bên kia Chủ tịch hoặc ngược lại, bao nhiêu năm nay thấy thế. Xã Trường Yên là xã có truyền thống cách mang, được phong tặng Xã Anh Hùng của thời kỳ KCCP.
Mấy năm nay khi nhập vào Hà Nội mở rộng, màu sắc độ thị hóa đã về đến làng Yên Trường. Hai thị trấn chỉ cách làng răm sáu km được qui hoach thành đô thị sinh thái ( Chúc Sơn) và đô thị vệ tính ( thị trấn Xuân Mai) - 2 thị trận này đều của huyện Chương Mỹ, càng làm cho làng Yên Trường đô thị hóa nhanh hơn nhưng cũng tiềm ẩn những mặt trái của đô thị hóa.
Làng quê không còn yên ả thanh bình như ngày xưa nữa. Đường làng ồn ã tiếng xe, vườn và cây ít đi, mái ngói thay bằng nhiều nhà bê tông làm cho làng quê trở nên chật hẹp và ngột ngạt. Rồi vệ sinh môi trường, rồi đất trồng lúa thu hẹp dần...
Làng Yên Trường là một làng cổ có từ thời Hai Bà Trưng đặc trưng của vùng quê Bắc Bộ với "cây Đa giếng nước ven Đình", nhưng hiện tại những dòng họ lớn trong làng đều mới định cư và phát triển từ thời Lê - Trịnh. Nơi đây còn lưu giữ những di tích như Bãi Pháo, Bãi Giỗi nơi diễn ra những trận đánh giữa quân của Hai Bà Trưng và quân xâm lược nhà Hán. Đình làng Yên Trường là di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia.
Trước đây làng có nghề truyền thống là nghề làm thúng, nhưng do quá trình đô thị hóa nghề này đã mai một dần, hiện không còn nữa. Những năm gần đây, làng phát triển nghề thủ công mây, tre, giang đan xuất khẩu nhưng vài ba năm nay ngành nghề này đang khó gặp khó khăn về lao động và thị trường.
Đình làng là điểm nhấn về lịch sử văn hóa của làng Yên Trường. Đình nằm ở bãi đất cao giữa làng, nhìn xuống ao lớn, bên kia là một gò đồi thấp có trường THCS của xã giáp với thôn Phù Yên. Hồi Pháp thuộc, đình làng bị đốt cháy. Dân làng chạy tản cư kịp dấu chiếc chuông đồng lớn xuống ao làng nên chuông này còn đến ngày nay. Mỗi lần đánh chuông, tiếng chuông ngân xa cả làng xã. Đình làng được dựng lại mới hơn chục năm nay chính trên nền đất đình làng trước đây.
Hàng năm vào ngày mồng 8 tháng Giêng Âm lịch là ngày hội làng ( nhưng thấy làng tổ chức lễ hội vào tháng 8 có lẽ cho phù hợp hơn chăng thay vì ngày 8 Tết ? ). Đây thực sự là Lễ hội văn hóa lớn nhất của làng, là ngày toàn bộ nhân dân và những người con của làng định cư ở các địa phương khác tề tựu đông đủ tham gia vào các hoạt động văn hóa hướng về cội nguồn, tổ tiên.
Cửa tam quan Đình làng Yên Trường
Trụ sở UB nằm gần Đình làng trên dải đất cao nhìn xuống đường làng và hồ nước Đình làng
Quán Bơi, xóm Đông