yta262
Cựu chiến binh
Bài viết: 1694
y tá e262, f302, MT479
|
 |
« Trả lời #527 vào lúc: 21 Tháng Hai, 2009, 09:21:43 pm » |
|
Trong thời gian đó, tụi Thổ chẳng những cấm nhà người Hoa không được chấp chứa người Việt, mà còn cấm xe hơi, tàu hay ghe đò đưa rước người Việt đi đâu hết. Nếu nó bắt gặp chở người Việt, nó tịch thâu xe cộ hay ghe tàu mình chở đó. Còn nó gặp người nào mà nó nghi là người Việt thì nó hỏi tiếng Việt, nếu người đó trả lời bằng tiếng Việt thì nó bắt liền. Thấy ai bận áo bà ba cũng bắt, vì chỉ có người Việt mới mặc loại áo đó thôi. Thật là tàn nhẫn hết sức. Nó muốn giết người Việt ở Vĩnh Châu chết hết sao? Như không cho ở thì cho người ta đi, nhưng cũng không cho. Người Việt có làm gì đâu mà người Miên oán thù dữ vậy? Ðêm nào nó cũng rượt bắt người ở phía sau nhà chú Háo nghe rầm rập dữ dội, la hét um trời. Trong nhà vợ chồng HƯNG nghe sợ thất thanh. Vợ HƯNG được người ta cho một cái áo xẩm bận, còn con Lan, con Hương, con Cúc thì cắt tóc ngắn tới vai, bận áo xẩm để giả làm xẩm nữa.
Lật bật mà Tết tới, nhưng dường như không ai hay, ai biết Tết vì chợ búa không nhóm, nhà 2 bên dãy phố đóng cửa lại hết, không bán buôn gì cả. Cách ngày đầu mấy bữa rồi mà tụi nó còn đi ngang đi dọc, cầm dao mác mài sáng trưng để kiếm người Việt bắt. Riết rồi tụi nó muốn kiếm chuyện gây gổ với người Hoa Kiều nữa. Vợ HƯNG thấy Tết tới nên càng tủi thân khóc nhiều hơn nữa. HƯNG bèn khuyên dứt vợ: “Mình ở đậu nhà anh em, người ta tử tế mới lãnh mình về, rồi lại còn cho ở đậu trong nhà, mà mình lại khóc kể trong những ngày gần Tết như vậy, không sợ vợ chồng chú Háo buồn sao, vì trù ẻo chú xui xẻo trong ngày đầu năm mới.”
NĂM BÍNH TUẤT
(1946)
Tết năm nay, khỏi nói ai cũng hiểu biết cho tâm trạng và tình cảnh của những người Việt ở Vĩnh Châu nầy. Ăn Tết bằng những giọt nước mắt đau sầu thảm thiết. Những ai còn sống đều mất hồn bạt vía, đâu còn nhớ Tết là gì.
Qua đến ngày mùng 8 tháng giêng âm lịch, tụi Thổ đi cùng chợ khắp xóm truyền rao bằng loa rằng: “Các người Hoa Kiều và mấy người Việt Nam! Lúc nầy yên ổn rồi, cứ ra buôn bán, làm ăn như thường đi! Còn những người Việt Nam nào bỏ nhà đi thì phải về, hạn kỳ trong 5 ngày ai không về thì bị tịch thu nhà cửa, đồ đạc...”
HƯNG nghe truyền rao như vậy nên tin là yên thiệt, tưởng bây giờ nó thôi bắt rồi, chắc nó cũng muốn cho yên đặng ra làm ăn. HƯNG mới nghĩ đồ trong nhà mình nó đã đập bể hư nát, nếu thật yên mình moi móc, sửa chữa lại có thể xài đặng. Hoặc là cái nào còn tốt bán đi cũng được 5, 7 trăm hay 1 ngàn, mình xài cũng đỡ. Nếu mình sợ, không về thì nó tịch thu hết đồ đạc. Do đó HƯNG mới tính ngày mùng 10 tháng giêng sẽ về nhà cũ, chỉ ở ban ngày cho có mặt, còn ban đêm thì lợi ngủ nhờ nhà chú 3 Háo, chớ không dám ngủ nhà mình, sợ nửa đêm nó lợi kêu cửa bắt dẫn đi, đâu có ai hay biết mà ra nói xin giùm.
Qua ngày mùng 9 âm lịch, HƯNG ăn cơm sáng rồi, bèn đi ra nhà trước uống nước, mới đứng trước cửa ng“Anh là người Việt Minh, còn em anh là người du kích đánh tụi tôi đây. Bây giờ gặp anh đây thì bắt anh dắt đi chém cho rồi.” HƯNG nghe nói như vậy, hồn vía mất hết. Ba Háo ở nhà sau ra nói: “Người nầy lúc trước bị bắt, ông lớn xét thấy không phải Việt Minh mà là người tử tế làm ăn, nên mới thả cho về, có giấy tờ đây.” Nó không coi giấy tờ chi hết, cứ lấy cái khăn tắm của nó trói HƯNG lại, biểu đi với nó. Chú Háo mới chạy cho người trong hội hay. Ông chủ hội Hoa Kiều lợi năn nỉ nó, chịu cho nó 500 đồng, nó mới chịu tha cho. Như vậy là tụi nó không còn bắt đặng ai nữa, bèn dụ ra mà bắt thêm. Thật là quân tráo trở, hèn mạt!
Nó đi rồi, mấy người trong hội Hoa Kiều mới nói: “Anh ở đây đâu đặng nữa. Ý là nó có rao nói đã yên rồi, và kêu gọi anh em về làm ăn mà nó còn kiếm bắt anh. Bây giờ anh hết tiền thì anh biết, chớ nó đâu có biết, nó theo bắt đặng làm tiền anh hoài thì tiền đâu mà chịu cho nổi với tụi nó. Vậy anh tính coi dời đi ở đỡ chỗ nào một thời gian nữa, chờ cho thật yên rồi sẽ trở lại ở. Chớ anh ở đây, nó còn kiếm chuyện bắt anh nữa.” HƯNG bèn nói: “Nó cấm xe, tàu, đò, ghe, không cho chở người Việt, làm sao tôi ra khỏi chỗ nầy đặng?” Mấy người Hoa Kiều mới nói: “Nếu anh muốn đi, tụi tôi lập thế cho anh đi.” HƯNG mới yêu cầu trong hội giúp đỡ giùm, hầu ra khỏi chỗ nầy mà về Long Xuyên. Trong hội Hoa Kiều mới cho HƯNG một cái phù hiệu gắn nơi cánh tay. HƯNG còn kiếm xin cái áo chệt bận giả làm Khách Trú nữa. HƯNG tính đi về Long Xuyên là cậy có người anh rể thứ 3 chánh gốc Hoa Kiều, định nhờ ảnh xin giấy tờ và đem ghe xuống chở vợ con HƯNG và vợ con KHUÔNL về xứ. Do đó HƯNG mới gởi vợ con ở lại nhà 3 Háo ở đỡ ít ngày nữa, rồi giã từ vợ con ở lợi, hẹn đi chừng 5, 10 ngày có lẽ ghe xuống tới.
HƯNG đi bữa đó nhằm đò chèo nên phải đi theo con nước. Tối mùng 9 rạng mùng 10, lối 1 giờ khuya nước mới ròng, đò mới nhổ sào. Lối 12 giờ rưỡi, mấy người trong hội mới kêu một tốp canh đi lợi nhà 3 Háo kêu HƯNG ra, đưa HƯNG xuống đò cho tụi Thổ đừng biết, tưởng là tốp canh của người Huê Kiều đi canh cũng như thường bữa vậy. Từ nhà 3 Háo xuống tới bến đò chừng trăm ngoài thước. Ði tới đò, nước chưa ròng, nhưng mấy người canh biểu đò nhổ sào đi nên ghe đò rời bến lui ra nước ngược.
HƯNG xuống ghe đò gặp anh 5 Lân cũng trốn về Nam Vang. (Anh 5 Lân có nhà ở Xây Xà Lấp, Nam Vang, xuống Vĩnh Châu đặng thăm bà già vợ, là vợ quản Chúa, cũng bị bắt, bên vợ mới lo chuộc ra đặng, nay mới trốn đi). Thấy HƯNG nói chuyện với anh 5 Lân, chủ đò dặn đừng nói chuyện bằng tiếng Việt, chỉ nói tiếng Tiều hoặc tiếng Thổ là 2 thứ tiếng mà HƯNG còn nói đặng chút ít. Còn anh 5 Lân thì không biết tiếng Tiều cũng không biết tiếng Miên, phải giả điếc.
Ðò đi qua khỏi cầu sắt có một tốp Thổ canh cầu kêu ghe lại xét. Mấy người chèo đò nói: “Ở tại bến đò mới xét rồi, nên đò mới xô ra đi. Vậy để cho tôi đi cho kịp nước ra Cổ Cò.” Tụi nó làm thinh để cho đò đi luôn, không ghé. Cũng may, nếu bị xét hỏi thì không biết sẽ ra sao nữa. Chắc nhờ Trời Phật phù hộ khiến nó bỏ qua.
Từ đó ra tới Cổ Cò cũng có 2, 3 chỗ kêu xét, nhưng ở dưới ghe đều xin được khỏi xét hết. Cứ mỗi lần tụi nó kêu xét thì HƯNG sợ hết hồn, luôn van vái cho chủ ghe nói được suông sẻ và ghe được cho qua, còn nếu có bị ghé thì gặp tụi Thổ lạ mặt, không biết HƯNG là người Việt. Vì HƯNG giả chệt, biết tiếng Tiều, tiếng Miên nên có thể trả lời chúng nó đặng, sợ rủi gặp mấy người quen thì khó mà giả được. Ðò đi tới Cổ Cò, trời cũng gần sáng, lối 6 giờ.
Tới Cổ Cò thấy chợ búa cũng tiêu điều, không nhóm, không ai buôn bán chi hết. HƯNG gặp người quen nói: “Bây giờ ở Bãi Xàu, Tây nó lấy rồi nên nó kiếm bắt người An Nam đặng đi lính cho nó. Nó đón xét xe hoặc đò hay ghe, hễ gặp người An Nam nó bắt đi đánh Việt Minh. Nó để cho mấy người An Nam đi trước đỡ đạn Việt Minh, kế đó cho tốp Thổ đi đặng giựt đồ của dân lành, sau hết mới tới tụi Tây đi ruồng bắt Việt Minh.
HƯNG nghe người ta đồn nói như vậy, sợ thất thanh, giống như con chim bị tên hễ thấy cái chi cong cong cũng hoảng hồn vía vì tưởng là cung ná. HƯNG rầu lo không biết tính phương cách chi đi cho khỏi bị bắt. Thật là đời lộn xộn, đi đâu cũng khổ. Ði tới thì sợ Tây bắt, trở lui thì sợ Thổ giết, tấn thối lưỡng nan. Nghĩ suy rốt cuộc, HƯNG nhứt định liều mạng đi ghe đò ra Bãi Xàu, cầu may mình còn tới nhà được đặng đem ghe xuống chở vợ con và đám gia đình KHUÔNL về xứ. Vì vậy HƯNG không có thối chí nữa, nếu thối chí thì ở đây cũng không đặng, do chỗ nầy cũng có Thổ nữa.
Khi ghe đò đi gần tới chợ Bãi Xàu, HƯNG nói với mấy người chèo đò ghé lợi chỗ vắng trước khi tới bến đậu, cho HƯNG và anh 5 Lân lên đi bộ lợi chợ coi có quả thật như lời người ta đồn không. Nếu quả như lời đồn, mình sẽ liệu kế mà đi.
Tại Bãi Xàu, nhà cửa chợ búa cũng đều tiêu tan do bị tụi Thổ phá, người ta tản cư hết. HƯNG hỏi thăm mấy người còn trong nhà, họ nói: “Chừng 10 bữa nay có ông quan 3 Tây lại, nên Thổ mới ít phá và hơi yên một chút. Do đó người ta tựu họp lợi đây ở cũng nhiều, đông đúc.”
Kế gặp lại KHUÔNL. Anh em mới mừng rỡ hỏi thăm xem mấy ngày qua ở đâu và tới đây bao lâu rồi. KHUÔNL chưa trả lời vội mà nói: “Ðể tôi dắt anh lợi nhà tôi ở đặng nghỉ ngơi rồi sẽ nói chuyện sau, chớ ở đây bây giờ rất nghiêm nhặt.” Chỗ nhà nó ở là nhà ngói 1 căn rộng rãi, cửa nẻo bể hết, đồ đạc trống trơn vì cũng bị Thổ phá lấy đồ ráo, chủ đi tản cư chưa về. HƯNG hỏi: “Người ta đồn nói Tây bắt người Việt để đi đỡ đạn, vậy mà có thật không?” KHUÔNL mới trả lời: “Tây đâu có bắt đi đánh đấm gì. Có bữa hổm xét một người thấy có dao con chó trong túi áo nên lính bắt vô cho ông quan ba. Với lại người nào mà có bỏ hộp quẹt trong túi cũng bị bắt nữa. Nay ông quan ba Tây lợi đặng chiêu an. Thật là dễ cho dân chúng quá. Như người nào không có giấy thì lợi ổng cho cái giấy tản cư ở đây. Còn như ai có bịnh gì thì lợi ổng cho thuốc uống hoặc là chích cho, miễn phí.” KHUÔNL mới kể luôn chuyện từ ngày ở Trà Nho: “Chiều bữa ấy, tôi đi theo coi cho tốp du kích đi đánh với Thổ. Thổ la quá, nghe rền tứ phía hết, người chỉ huy là ông đốc Bửu hoảng hồn, bỏ chạy trước. Tôi cũng hoảng sợ mới trốn theo, chạy đường bộ ra Cổ Cò, rồi lội tuốt ra Bãi Xàu mấy hôm nay. Tôi cũng lo sợ cho gia đình của anh chị và cho vợ con tôi ở trỏng không biết lành dữ ra sao. Tôi gặp người quen hỏi thăm hoài. Họ đồn nói ở trỏng nó làm dữ quá, tôi nghe cũng ghê nên ở đỡ tại đây chờ thời. Như tới bữa cơm thì xin người ta cho ăn, hoặc có ai mướn làm cái chi thì làm giùm cho họ đặng xin cơm ăn. Ở ngoài nầy bây giờ họ còn đang kiếm bắt mấy người làm thợ bạc vì được tin mấy người ấy làm bì đạn cho Việt Minh. Như anh Xồi là chủ lò thợ bạc ở Sóc Trăng, Tây đòi vô hỏi sao đó rồi bắn ảnh chết, tội nghiệp quá.”
KHUÔNL còn nói có gặp anh 6 Cốc chạy ra ngoài này nữa nên HƯNG biểu nó dắt đi kiếm ảnh rồi gặp ảnh cũng ở đậu nhà người quen. Anh 6 Cốc mới thuật lại chuyện của ảnh cho HƯNG nghe: “Bữa 23 tháng chạp hôm đó, 2 vợ chồng của dượng chạy xuống ghe rồi, tôi mới đóng cửa trước, cửa sau, rồi trốn trong nhà. Chẳng dè tụi Thổ xuống tới chợ, la hét nghe rởn óc, nghe nó đập cửa nhà nầy, rồi lại nghe nó nói chém người kia, nghe họ la họ khóc rùm trời.Ban đầu tôi còn ở dưới đất trong nhà, sau nghe la quá, tôi mới leo lên nằm trốn sát trên máng xối nhà mình. Lên trốn vừa rồi thì tụi nó phá cửa nhà vô tới, nó đập đồ đạc và nói lăng xăng, tôi không hiểu nó nói giống chi. Nó lục lạo cùng hết, rồi dọn đồ đem đi. Tôi nằm trên máng xối, không dám cục cựa hay thở mạnh, chịu trận như vậy sáng đêm, tới trời gần sáng tôi mới leo xuống dưới đất, lén dòm ra ngoài đường thì gặp một tốp Hoa Kiều đi canh, tôi mới tháp tùng đi theo tốp ấy qua khỏi nhà máy xay lúa Nghi Lợi. Vì mắc đi tiêu nên tôi vô cầu đi tiêu, chừng xong đi trở ra thì tốp canh đó đi tuốt mất, lúc ấy tôi mới bơ vơ không biết tính sao, tôi bèn lội đại trong lúa ra Cổ Cò. Ði dọc đường thấy thây người ta chết trôi tấp lỉnh nghỉnh. Phần sợ Thổ đàng sau rượt theo, phần đói bụng quá nên không kể chi thây chết, tôi đi riết đến trưa khoảng 12 giờ thì tới Cổ Cò, giò cẳng gì đều đứt hết, tới bữa nay còn chưa lành. Từ Cổ Cò tôi lội ra đây mới bớt sợ, hổm rày tôi cũng ở đậu đây đặng đón nghe tin tức cô dượng coi thể nào. Tôi cũng tính cô dượng đi không khỏi tụi nó, chắc tụi nó bắt hết, phần cô 10 ốm yếu, lại phần mấy đứa nhỏ liu chiu lít chít, mắc bồng mắc ẵm, gặp tụi nó mà chạy như tôi sao nổi. Nay gặp dượng và hay tin đặng bình yên, tôi cũng mừng cho cô dượng và các cháu còn sống. Còn đồ đạc thì không sao, hễ còn người thì còn tạo ra của, miễn mình mạnh giỏi thôi.”
HƯNG nóng lòng muốn về Long Xuyên ngay nên mới hỏi thăm đường xá đi Long Xuyên có êm không. Người ta nói: “Ði đường bây giờ khó lắm, tới Sóc Trăng gặp lính gác xét giấy tờ không có thì bị nó bắt, tới ngã ba Vĩnh Trạch thì cũng có lính Thổ ở đó canh gác, nó gặp mình thì xét, chẳng những lấy tiền bạc hết mà còn đánh đập mình là khác, rồi mới thả cho đi. Còn đi đường sông cũng vậy, tới ngã tư Văn Cơ có lính Thổ ở đó canh gác, hễ ghe nào đi ngang, nó xét lấy đồ đạc, quần áo hết rồi mới cho ghe đi.” HƯNG nghe nói mà buồn bực trong lòng. HƯNG nóng lòng vợ con đang trông đợi mình, mà mình thì bị kẹt lại đây, đi không đặng, nếu liều đi, rủi bị bắt lấy đồ hay là bị đánh đập bịnh hoạn thì biết chừng nào mới tới nhà ở Long Xuyên đặng đem ghe xuống chở vợ con ra khỏi chốn hiểm nguy.
Bảy, tám ngày trôi qua ở Bãi Xàu rồi. HƯNG nóng về Long Xuyên nên rủ anh 5 Lân cùng đi. Ảnh cũng nóng về nhà nên cả 2 nhứt định đi. HƯNG có rủ KHUÔNL nhưng nó vẫn không dám đi. Anh 6 Cốc thấy vậy cũng đi theo nữa cho có bạn. Do đó 3 anh em xuống mé sông, kiếm ghe đặng quá giang đi đường sông cho tiện. Có một chiếc ghe đi Vàm Tấn, HƯNG xin cho quá giang, họ không dám chở người vì sợ gặp Tây bắt bớ, kiếm chuyện khó dễ. 3 anh em bèn năn nỉ riết rồi chịu 30 đồng tiền trà nước cho, chủ ghe mới xiêu lòng và dặn chừng nào ghe đi sẽ xuống đi, chớ đừng xuống trước, rủi gặp Tây đi tuần thấy có nhiều người đờn ông quá, nó cũng bắt nữa. Phải chờ khuya mới có nước ra Vàm Tấn. 3 anh em về từ giã KHUÔNL và mấy người ở tản cư gần đó, chúc họ ở lại mạnh giỏi. 3 anh em mới đi trước xuống mé sông ngủ đặng chờ ghe, chừng nào đi thì xuống cho dễ, chớ khuya thiết quân luật đi không đặng. Ráng đợi cho tới gần 3 giờ sáng, nước mới ròng. Vì vậy đêm ấy HƯNG đâu dám ngủ thức chờ ghe, sợ họ bỏ.
|
Dilber MC Theme by HarzeM