Cánh đồng phía tây

[hoi_ls]

8

    Anh cần vụ Mạn lại lúi húi gấp quần, gấp áo cho Hồng Đăng rồi nhét vào các túi ba lô các hộp crasse crôute, chocolat và thuốc lá chiến lợi phẩm mà các đơn vị gửi cho. Anh vẫn không quên một chai rượu Cognac để Hồng Đăng uống và tiếp bạn. Hồng Đăng còn xin được cả áo blouson Mỹ mới toanh cùng chăn dạ, màn tuyn và chiếc đệm cá nhân bằng cao su khi thổi phồng lên nằm rất êm. Chỉ phải tội là nặng, Mạn cõng sái cổ.

    Trong khi Mạn sửa soạn ba lô, Hồng Đăng ngồi tranh thủ thời gian viết thư cho Nguyệt Lệ. Cô cùng đoàn cán bộ phụ nữ vẫn còn đi thăm các đơn vị và các trạm quân y, chưa trở vế mặt trận Bộ. Viết cho Nguyệt Lệ, anh bày tỏ lòng mong nhớ vô hạn, đồng thời dặn dò cô hết sức giữ gìn sức khỏe. Hồng Đăng cũng báo một tin buồn: Quýnh, em trai anh đã hy sinh trong trận chống phản kích vừa rồi. Hai anh em chênh tuổi khá nhiều, lại ít gần nhau, thêm nữa tính cách khác nhau nên cũng không có nhiều kỷ niệm. Tuy vậy, khi viết tới những dòng báo tin chẳng lành về Quýnh, với tình máu mủ, Hồng Đăng vẫn không khỏi thấy rưng rưng xúc động. Anh vẫn còn nhớ không phải chỉ một lần anh đã ngỏ ý muốn kéo Quýnh về trên cơ quan. Nhưng thật đáng tiếc, Quýnh đều từ chối. Anh biết đứa em trai của anh rất trong sáng, và dường như nó theo chủ nghĩa lý tưởng cực đoan nào đó. Mà Nguyệt Lệ, vợ anh, có lẽ phần nào cũng như thế...

     Một anh trợ lý bỗng chạy vào đưa cho Hồng Đăng một văn bản đã đánh máy:

     - Cái gì thế?

     - Báo cáo, bên chính trị nhờ anh tiện thể xuống đơn vị, đưa cho họ quyết định khen thưởng này.

     - Khen thưởng nào? Trận phản kích phía tây vừa rồi hả?

     - Báo cáo phải.

     Hồng Đăng đọc lướt qua: anh chú ý tới hai tên: Nguyễn Văn Dũng và Trần Hà Giao... Hà Giao thì chỉ biết qua, nhưng còn Dũng anh biết rõ hơn. Một cái gì đó như một làn gió quẩn thoáng nổi lên trên trong đầu óc anh. Thì ra hắn cũng có mặt trong trận này, trận đánh mà Bộ chỉ huy mặt trận đã đánh giá khá cao về tinh thần chiến đấu của đơn vị. Đây là trận phản kích địch đánh ra chiến hào ta có thể coi là lớn nhất, có tổ chức quy mô nhất trong tất cả các trận nhỏ, lẻ tẻ suốt gần nửa tháng qua trên khắp cánh đồng phía tây và cả bên phía đông, cũng như dưới phân khu Hồng Cúm. Trận đánh thắng lợi của quân ta đã chứng minh, khẳng định một điều quan trọng: quân Pháp không thể phá vỡ được các trận địa chiến hào bao vây tấn công của ta, dù ở địa điểm mà ta chưa củng cố được thật tốt, thậm chí còn sơ sài, thêm nữa còn bị bất ngờ trong chừng mực nào đó. Và dường như, theo Hồng Đăng suy nghĩ, không phải được chính thức phổ biến, trận thắng này của quân ta đã thúc đẩy thêm quyết tâm của trên nhanh chóng mở đợt hai chiến dịch. Hồng Đăng lại xuống các đơn vị ở cánh đồng phía tây hôm nay chính là để truyền đạt chỉ thị của Mặt trận về việc ấy. Đợt tấn công thứ hai, Hồng Đăng được biết, sẽ còn to lớn và quyết liệt hơn đợt đầu (hoặc màn 1). Đợt này nếu lại thắng lợi giòn giã, mặt trận sẽ có thể nhanh chóng chuyển sang tổng công kích, đánh bại toàn bộ quân Pháp ở thung lũng sẽ trở nên lịch sử này. Như vậy chiến thắng Điện Biên sẽ sớm hơn hội nghị Genève, sớm hơn khá nhiều. Anh lại tiếc cho thằng em anh. Không phải anh đã không cho nó biết: hòa bình và thắng lợi đã gần kề. Nhưng rồi hình ảnh Dũng (hoặc Dũng Linh chăng?) lại lởn vởn hiện lên như chiếc gai nhọn trước mắt...

     Hồng Đăng tiếp tục đi, một người nữa chạy vào đưa tiếp một gói tài liệu:

     - Lại cái gì nữa thế này?

     - Báo cáo, nhà in mặt trận đã in xong thư Bác Hồ. Bên chính trị lại nhờ anh.

     Hồng Đăng đỡ lấy gói tài liệu, mở ra. Đúng là thư Bác Hồ gửi các chiến sĩ mặt trận Điện Biên Phủ. Bác khen ngợi các cán bộ và chiến sĩ đã lập công lớn trong đợt một. Bác căn dặn phải chuẩn bị thật tốt để tiếp tục bước vào các đợt chiến đấu sắp tới... Hồng Đăng biết rất rõ: Bác đã theo dõi rất sát sao chiến dịch. Bác là linh hồn của mặt trận. Chính nhờ phương châm “đánh chắc tiến chắc” của Bác với sự thực hiện, chấp hành sáng tạo của bộ chỉ huy Mặt trận mà quân ta đã đánh thắng giòn giã trong đợt chiến đấu vừa qua. Bây giờ Bác lại chỉ thị: chuẩn bị tốt, thật tốt để giành chiến thắng tiếp theo. Bác như luôn luôn ở bên cạnh các chiến sĩ...

     Hồng Đăng sửa soạn đi, lại một người nữa chạy vào. Hồng Đăng chau mày:

     - Lại cái gì nữa thế?

     - Báo cáo, có đoàn phụ nữ xin gặp anh...

     - Hả? - Hồng Đăng mừng rỡ - Vậy mời vào đây!

     Nhưng không phải là cả đoàn. Không có Nguyệt Lệ, mà chỉ có bà Lợi và Văn Túc. Hồng Đăng gượng vui, chào:

     - Thưa chị, chẳng hay có việc gì đấy ạ?

     Bà Lợi liếc mắt nhìn Túc, rồi nói:

     - Thưa anh, chúng tôi đến để chào anh, ngày mai đoàn chúng tôi về xuôi.

     Hồng Đăng ngạc nhiên:

     - Các chị về ạ?

     - Vâng, đi như thế đã quá chương trình mất một tuần rồi, mà ở nhà còn lắm việc lắm anh ạ!

    Văn Túc vẫn chỉ ngồi im nặng cầm chiếc ca “Quyết chiến quyết thắng” uống từng hớp nước nhỏ. Bà Lợi ngước nhìn Túc, rồi đắn đo:

    - Nhân đây, thưa anh Đăng, cũng báo cáo để anh rõ: đoàn chúng tôi về, riêng chị Nguyệt Lệ vẫn ở lại...

    Đôi mắt mở to, Hồng Đăng ngắt lời bà Lợi:

    - Sao? Cô Lệ nhà tôi ở lại? Để làm gì?

    Tránh cái nhìn đầy sửng sốt của Hồng Đăng, bà Lợi đáp:

    - Thưa anh, cô ấy xin ở lại phục vụ quân y viện mặt trận.

    - Ô hay! Vậy... vậy... chị đồng ý cho cô ấy ở lại sao?

    - Thưa, không phải như thế. Chúng tôi đã bảo cô ấy cùng về. Nhưng cô ấy không nghe. Chúng tôi đã phân tích: cô ấy không có chuyên môn, ở lại thì làm được việc gì? Hộ lý ư? Nhưng hộ lý thì đâu có thiếu lắm...

    - Đúng! Đúng như vậy! - Hồng Đăng như cuống quít.

    - Thế mà cô ấy vẫn cứ một mực không nghe. Đến nỗi tôi phải nhân danh đoàn trưởng chỉ thị cho cô ấy phải cùng về, cô ấy nhất định không chịu. Sau tôi lại phải bảo để hỏi ý kiến anh đã...

    - Đúng! Đúng như thế! - Hổng Đăng lại vội vã nói. Mặt anh đã bừng đỏ - Phải hỏi tôi đã chứ!

    - Nhưng, thưa anh, cô ấy vẫn không thay đổi ý kiến. Cô ấy nói sẽ báo với anh sau.

    Hồng Đăng như choáng váng. Anh không nén được mình nữa, rít lên:

    - Hừ! Kỳ cục! Kỳ cục thực!

    Lặng đi mấy giây, anh như chồm hẳn người về phía bà Lợi:

    - Vậy tôi yêu cầu chị hãy nán lại một ngày. Tôi có việc gấp phải xuống đơn vị X. Ngày mai tôi sẽ tìm được cô ấy, lôi về đây.

    Tới lúc đó Văn Túc thấy mình phải lên tiếng. Anh nhẹ nhàng hỏi lại:

    - Vậy thưa anh, anh không muốn cho chị ấy ở lại đây ạ?

    - Phải!

    - Thưa, vì sao vậy?

    - Cô ấy quá lãng mạn, mơ mộng. Cô ấy không hiểu gì hết. Ở đây không ai cần tới cô ấy. Cô ấy ở lại chỉ thêm một gánh nặng tiếp tế cho mặt trận.

    Văn Túc không thể nhẹ nhàng được nữa. Anh nghiêm trang:

    - Thưa anh, xin phép anh cho tôi nói thật, việc chị Lệ xin ở lại là chính đáng. Ai có mặt ở mặt trận này đều có ích cả, tôi trộm nghĩ như thế. Cho nên, chỗ thân tình, xin phép cho tôi được chân thành góp ý với anh: anh là một đồng chí cán bộ cao cấp, nếu anh phản đối việc này e sẽ không hay, không có lợi cho uy tín của anh.

    Cũng không ngờ câu nói của Văn Túc có hiệu lực. Hồng Đăng ngồi lặng đi. Đúng, sẽ không có lợi cho uy tín, cho cả bước đường công danh của anh về sau nữa. Phải tìm cách giải quyết êm hơn, không thể ầm ĩ được. Một lúc sau, anh gượng gạo nói trong căm giận và thất vọng:

    - Thôi được, tôi sẽ liệu sau vậy. Dẫu sao cũng cám ơn chị và anh đã báo cho biết tin này.

    Bà Lợi và Văn Túc cùng đứng dậy, nháy nhau và mau lẹ quay ra.

    Hai người khách đi khỏi, Hồng Đăng hất hàm gọi Mạn một cách gay gắt:

    - Mạn đâu? Đi! Đi thôi!

    Tất cả sự tức giận của anh dường như trút xuống đầu anh cần vụ. Ra khỏi khu lán trại, Hổng Đăng và Mạn cũng đi theo một con đường tắt mới mở xuống các đơn vị ở phía tây, không theo con đường cũ đi ngang qua quân y viện mặt trận. Mạn cung cúc gùi ba lô, vác súng đi trước quên cả bực mình vì bị gắt vô cớ. Anh mừng thầm: “May quá, ông ấy không bắt đi theo đường cũ”. Mạn biết nếu qua đó, thế nào Hồng Đăng cũng lại bắt dừng lại để ghé vào viện. Mà chuyện lòng thòng của ông với cô bác sĩ nào đó, Mạn vẫn còn nghe xì xầm.

    Nhưng không phải Hồng Đăng không có ý định vào quân y viện. Ngược lại, xong công việc lúc về anh sẽ vào, nhưng lần này vào không phải chỉ để gặp Kim Oanh mà còn để xem Nguyệt Lệ có đó hay không. Nếu gặp, anh sẽ phải dạy cho cô biết thế nào là bổn phận của một người vợ đối với chồng trong những công việc như thế này. Anh cũng sẽ phải làm cho cái đầu óc mơ mộng, lãng mạn của cô tỉnh táo, thực tế trở lại. Hành động tự ý của Nguyệt Lệ đã như một sự xúc phạm đối với anh, nhưng anh đã không khỏi buồn. Hành động này còn như một biểu hiện của tình cảm phai nhạt, thậm chí tình cảm có lẽ chưa hề có thật của Nguyệt Lệ đối với anh. Nếu tính cả sự từ chối không sống chung với anh trong những ngày đầu gặp gỡ ở mặt trận thì càng có thể tin hơn mối nghi hoài của anh là đúng. Quả như vậy, không những đáng buồn mà càng cay đắng biết bao!.. Nếu thật sự như vậy thì chẳng lẽ hóa ra từ trước tới nay anh mới chỉ chiếm được Nguyệt Lệ phần xác mà chưa hề chiếm được phần hổn của cô?

     Nhưng vì sao vậy? Khiêm tốn đến mấy, anh cũng biết rõ mình là người đàn ông khá đầy đủ chức vụ, tiền tài, kể cả sức lực, và diện mạo để cho nhiều cô phải mơ ước. Còn về sự yêu thương săn sóc thì anh cũng có thể tự ví như một ông hoàng Ba Tư đối với một người đẹp, một người vợ say đắm mà ông đã kiếm tìm được từ một sa mạc hoang vu, nghèo khổ. Trong cuộc sống, anh đã chu cấp cho nàng rất đầy đủ, kể cả gia đình nàng nữa. Vậy tại sao suốt hai năm qua, anh luôn luôn cảm thấy mình không bao giờ được hoàn toàn thỏa mãn cả về xác thịt lẫn tình cảm. Và cho tới lần này... Phải chăng cái bóng của cái tên Dũng Linh nào đó vẫn còn luôn luôn lởn vởn trong đầu óc nàng? Phải chăng, ở đây, dường như nàng đã gặp lại hắn, hoặc ít ra cũng mơ tưởng rằng hắn còn sống và có thể may ra sẽ gặp lại được còn tinh thần “vì chiến sĩ, vì muốn được đóng góp” ư? Làm gì ở nàng có nhiều đến thế!...

     Giận quá mà cũng đau quá. Phải làm gì đây? Làm thế nào để giành lại nàng? Làm gì? Làm gì?...

     Mạn vẫn cung cúc đi, nhưng chốc chốc ngoái lại. Anh quá ái ngại: Hồng Đăng hôm nay có vẻ rất mệt. Thật tội nghiệp! Mạn đã quên rồi và quên hẳn sự gắt gỏng vô lý của Hồng Đăng lúc ra đi.

[hoi_ls]

*

      Trong khi đó, trời hửng nắng ấm, ở khúc suối kín đáo đã quen thuộc, Kim Oanh trần truồng, không một mảnh vải che, đang nằm thả mình dưới làn nước trong vắt, hai mắt lim dim. Cô đang tìm một khoái cảm. Đã lâu lâu không có đàn ông, cô cồn cào thèm khát - thèm khát đến nỗi cứ mong bất cứ thằng đàn ông nào ôm lấy cô là cô sẵn sàng ngả xuống, chứ không cần phải đó chính là Hồng Đăng người tình lý tưởng mà cho tới bây giờ cô mới được gặp, sau không ít những chàng trai khác. Nhưng tất cả bọn đàn ông ở cái viện này đều là đổ bỏ đi. Chúng luôn nhìn cô, cô biết, như chọc thủng cả áo quần, như chó đang nhỏ dãi, nhưng rút cục chẳng thằng nào dám lơ mơ. Chúng sợ cái gì không biết? Trời ơi, thì ra con người ta càng văn minh càng làm khổ nhau bằng biết bao lệ luật, phong tục, tập quán và cả dư luận phi lý, mà do chính con người tự bày đặt ra. Cũng đã có lần Kim Oanh gần như chủ động với họ, nhưng rồi họ cứ “cài số lùi”. Nên lại càng nhớ, càng mong Hồng Đăng như không chịu nổi. Ôi, con người vừa ga-lăng vừa sung mãn về thể lực ấy sao mà tuyệt vời...

        Bỗng “rắc”, một tiếng cành cây gãy, Kim Oanh nhỏm người lên, thì nghe có tiếng chân người chạy thình thịch đi xa. Hiểu rồi: một thằng mất dạy nào đó đã mò tới đây xem trộm Kim Oanh tắm. Nhưng mà “tiên sư nó” đã thèm mà còn nhát, đã mò ra tới đây mà còn sợ bỏ chạy. Hắn là ai vậy? Nhưng bất cần, giá mà hắn cứ nhảy đại xuống đây thì có phải là... Kim Oanh sẽ chồm lên bụng hắn, rồi đè xuống, đè xuống cho tới khi cả hai cùng chết lịm...

     Lát sau, “cơn hỏa” dịu xuống, Kim Oanh mới mặc quần áo trở về viện.

     Quanh co mấy khu lán, Kim Oanh đi ngang qua phòng làm việc của viện trưởng. Đó là một chiếc lán làm nửa chìm nửa nổi, một cô gái mặc áo khoác xanh đang ngồi đó, hai tay ôm một chiếc túi dết nhỏ trong lòng. Tò mò ngó vào, Kim Oanh bật kêu lên:

     - Chị Nguyệt Lệ!

     Nguyệt Lệ quay ra. Hai người đã biết nhau sơ sơ qua lần đại biểu phụ nữ tới thăm viện cách đây chừng hơn mười ngày. Nguyệt Lệ tươi tắn chào lại. Kim Oanh hỏi:

     - Chị đến đây có một mình? Chị có việc gì vậy?

     Nụ cười vẫn dịu dàng trên đôi môi Nguyệt Lệ:

     - Tôi đến để xin... phục vụ ở đây chị ạ.

     - Ô hay, thế ạ?... - Kim Oanh dường như không hiểu nổi, hoặc nghĩ là mình nghe nhầm. Nhưng Nguyệt Lệ vẫn nhắc lại đúng như thế. Cô nói rõ thêm: cô đang chờ viện trưởng, ông còn đang mắc chút việc trên khu thương binh sọ não. Kim Oanh đứng lặng ngắm Nguyệt Lệ như nhìn một hiện tượng lạ. À, thì ra cô ta đang “nổi máu anh hùng”! Tuyệt! Nhưng... hay là cô ta đã biết chuyện gì về Hổng Đăng với mình nên muốn cắm ở đây để kiểm soát và có thể gây chuyện? Con bé quả là đẹp, đẹp đến phát ghét lên được, phát ghét ngay từ hôm mới gặp. Và đây cũng là “bà phu nhân trầm lặng, bướng bỉnh” của Hồng Đăng mà, Kim Oanh đã từng nghe người trong khu căn cứ địa ít nhiều đồn thổi. Dẫu sao cũng sẽ phiền đây! Nó mà ở đây thì còn tự do với Hồng Đăng sao được. Đó là chưa kể, giả sử biết chuyện nó có thể còn làm “xì căng đan” nữa chứ!

     Một bóng áo trắng hiện ra. Ông viện trưởng đã về. Nguyệt Lệ vội đứng dậy.

     - Mời chị ngồi! Mời chị ngồi! - Ông viện trưởng sốt sắng, lịch sự - Tôi biết rồi. Tôi đã đọc giấy của phòng chính trị Mặt trận giới thiệu chị. Chị uống nước đi! Chị đi đường, leo núi, có mệt lắm không?

     Kim Oanh sầm mặt, nguýt một cái dài. Thằng già này hỏng! Nó chẳng biết còn có mặt mình ở đây nữa! Tức giận, Kim Oanh đá vào chiếc thùng gỗ đựng thuốc ở dưới chân. Bấy giờ ông viện trưởng mới quay lại, nở một nụ cười như xin lỗi:

     - À, chị Kim Oanh! Mời chị cùng ngồi! Ta cùng nói chuyện cho vui. Không có gì bí mật cả.

     Kim Oanh vùng vằng ngồi xuống. Nguyệt Lệ đã nhìn thấy hết sắc thái, cử chỉ của cô bác sĩ mập mạp có rất nhiều đường cong khêu gợi, và một đôi mắt rất lẳng này. Từ buổi đầu gặp Kim Oanh ở đây, Nguyệt Lệ đã không thích lối nói năng phóng túng, lắm khi như suồng sã của cô.

    Ông viện trưởng lại vui vẻ, niềm nở:

    - Nào, bây giờ chị Nguyệt Lệ cho biết ý kiến, chị muốn nhận công tác gì ở viện tôi nào?

    Nguyệt Lệ mỉm cười nhỏ nhẹ:

    - Báo cáo viện trưởng, xin cho tôi làm hộ lý.

    Không phải chỉ như Kim Oanh lúc nãy, mà ông viện trưởng giờ đây cũng ngạc nhiên:

    - Chị muốn làm hộ lý ư?

    - Dạ vâng! Vì tôi không có chuyên môn. Tôi làm hộ lý có lẽ là hợp hơn cả.

    - Nhưng...

    - Thưa, tôi rất vui lòng và tự nguyện ạ.

    Ông viện trưởng cắn môi suy nghĩ một chút rồi lại tươi cười:

    - Thôi được, như thế này nhé: chúng tôi sẽ bố trí chị làm việc ở văn phòng. Chắc sổ sách thì chị quá quen rồi.

    Nguyệt Lệ lắc đầu:

    - Thưa, xin cứ cho tôi làm hộ lý. Thú thật tôi muốn được làm một việc gì đó trực tiếp hơn. Nếu làm sổ sách văn phòng thì tôi không xin ở lại.

    Ông viện trưởng nhắm mắt, ngửa cổ lên, và mỉm cười. Kim Oanh, thừa lúc đó xen vào:

    - Thì cô ấy đã có tinh thần cao đến như thế, viện trưởng cứ cho cô ấy làm hộ lý có sao đâu!

    Như không nghe thấy Kim Oanh nói, thậm chí như quên không có Kim Oanh ở đây nữa, ông viện trưởng mở mắt ra, và nụ cười như càng rộng hơn:

    - Vâng. Tôi đã hiểu. Vậy chị sẽ được như ý muốn. Tôi chúc chị sẽ làm cho các thương binh của tôi được vui hơn. Tôi mong và tin như thế.

    Nguyệt Lệ hơi cúi đầu:

    - Cám ơn viện trưởng. Tôi hy vọng rằng tôi sẽ không làm cho các anh thương binh phải phàn nàn vì tôi.

    Kim Oanh nhìn Nguyệt Lệ bằng đuôi con mắt. Con bé này đúng là ương ngạnh. Hẳn là anh Hồng Đăng rất khổ vì nó. Mà khéo nó còn “hâm” nữa cũng nên. Không chịu đẻ, thích ở nơi bom đạn, lại còn muốn làm công việc vất vả, bẩn thỉu... Chắc là để làm “anh hùng”.

    Ngay chiêu hôm đó, Nguyệt Lệ được đưa tới một lán thương binh nặng. Trong chiếc áo blouse trắng tinh, cô cùng cô Dậu, một nông dân Phú Thọ và cô Len, một cô gái Thái cùng đi đổ bô cho thương binh rồi giặt giũ gạc, băng. Sau đó, Nguyệt Lệ đứng bên một anh chiến sĩ trẻ có đôi mắt tinh nhanh và nghịch ngợm. Anh bị thương bó bột cả hai chân.

    - Anh tên gì? - Nguyệt Lệ khẽ hỏi.

     Anh thương binh tươi cười:

     - Em tên Cốc, Cốc mò, chị ạ - Cái giọng xứ Nghệ vui vui.

     Không riêng Lệ, mọi người chung quanh đều bật cười.

     - Tên hay nhỉ!

     - Báo cáo chị, em thì mò giỏi lắm. Bất cứ ai để quên cái chi ở đâu, đánh mất ở đâu, em mò được tất.

     - Anh bị thương trận nào?

     - Trận phản kích ở Pe Luông.

     - Anh bị trong trường hợp nào vậy?

     Cốc lại cười toe toét:

     - Em có biết chi mô! Nghe đùng một cái, em chết liền. Sau lại sống. Nhưng tức hai cái chân quá, không sao chỉ huy được nữa. Em đành lết đi kiếm lựu đạn và súng cho anh em khác “oánh”. Nhưng pháo nó lại tấn tơi bời. Em lại chết. Đến khi sống lại lần thứ hai, thì đã thấy anh em xúm xít chung quanh. Anh cười anh khóc. Bảo: “Cốc ơi dậy mà mò, thăng rồi...”.

     - Em ở đơn vị nào, của ai?

     - Đại đội anh Noãn.

     - Tiểu đoàn nào?

     - Tiểu đoàn anh Dũng.

     Cốc đáp xong chợt thấy gương mặt chị hộ lý xinh đẹp đang hỏi chuyện bỗng như tái đi.

     - Anh Dũng... có sao không em?

     - Không. Ấy, anh em họ bảo anh ấy đã phát hiện thấy em được xếp vào sổ tử sĩ, anh ấy cõng em về. Chị cứ hỏi chính trị viên em, anh Phạm Tá nằm ở cuối lán, anh ấy cũng biết đấy...

     Nguyệt Lệ đi tới bên Phạm Tá. Anh đang nằm bất động. Cả hai chân cả hai tay anh đều bó bột. Toàn thân anh như một cây bột cứng nhắc.

     - Anh dễ chịu không anh? - Nguyệt Lệ ân cần.

     - Cám ơn chị, tôi đã khá hơn, nhưng vẫn chưa muốn ăn.

     - Vậy chút nữa sẽ bón anh ăn nhé!

     - Phiền cô quá.

     - Ô nhiệm vụ của em mà anh!

     - Cô mới đến thì phải?

     - Vâng đây là buổi làm việc đầu tiên của em.

     - Cô quê ở đâu?

     - Em ở Hà Nội. Nhà tản cư lên Thái Nguyên.

     - Cô tốt quá.

     - Ô, em đã làm được gì đâu! Anh Tá, anh có biết anh Dũng chứ?

     - Anh Dũng tiểu đoàn trưởng của tôi ấy à?

     - Vâng.

     - Cô là... thế nào với anh ấy?

      - À, cũng là quen thôi. Trước kia anh ấy thường đi qua, uống cà phê ở quán nhà em. Trận vừa qua anh Dũng không sao chứ anh?

      - Vâng. Anh ấy đi họp vắng. Trận địa gần mất hết, anh ấy mới về chỉ huy đánh lại. Giá mà có anh ấy ở nhà ngay từ đầu thì có nhẽ... không đến nỗi thiệt hại nhiều, và trận địa cũng không thể mất đến bốn, năm tiếng đồng hồ như thế...

      - Nghe anh nói, em có cảm tưởng các anh quý anh ấy lắm thì phải.

      - Đúng thế đấy. Nhưng ông này phải cái tính ngang lắm. Luôn tranh cãi với cấp trên, chẳng có sợ ai, chiến đấu như vậy, trình độ như vậy, như người ta có thể đã tham mưu trưởng trung đoàn hoặc trung đoàn phó cũng nên... Ngoài cái tính quá thẳng ấy, lại còn có chút mắc mớ về... lý lịch.

      - Sao cơ, anh? Em không hiểu.

      - Chẳng là anh ấy chiến đấu, qua nhiều chiến trường, nhưng giấy tờ lại đánh mất một số, nên cứ liệt vào loại “cán bộ chưa đầy đủ giấy tờ”. Đến dịp cải cách, lại còn bị một số đồng chí làm công tác cán bộ, bảo vệ nghi vấn là thành phần trí thức tư sản. Cũng lạ. Nhưng chẳng dám ai nói ra...

      Nguyệt Lệ thở dài kín đáo. Phạm Tá tiếp tục cởi mở:

      - Vì vậy anh ấy nhiều khi cũng buồn. À mà cô chưa gặp anh ấy hả?

      - Chưa anh ạ.

     Đáng lẽ còn tới nói chuyện với anh lính trẻ bị thương băng kín cả hai mắt mà tất cả thương binh trận phản kích đều hết lời ca ngợi, nhưng đã tới giờ ăn cơm, Nguyệt Lệ cùng các cô hộ lý phải vội vàng chạy xuống nhà bếp lấy các món ăn. Khi các cô đi khỏi, trong lán thương binh cùng nổi lên những tiếng lào rào. Anh khen cô hộ lý mới ăn nói dễ thương. Anh lại khen cô quá đẹp. Anh nhận xét con người ngà ngọc như vậy mà không nề hà cứt đái, máu mủ... Một không khí vui vẻ, ấm áp bỗng nhiên như bừng lên trong căn lán vốn khá tối tăm, lạnh lẽo, trầm lặng.

     Tối hôm ấy, Nguyệt Lệ vào một căn hầm ngủ cùng với hai cô Dậu, Len. Căn hầm ẩm, lạnh, tối om. Nguyệt Lệ thao thức mãi. Cô nghĩ tới buổi tối ngủ ở hầm tiểu đoàn Lê Phong. Phải chăng ý định xin ở lại mặt trận phục vụ đã nảy mầm từ cái đêm vừa sợ hãi vừa có bao xúc động ấy? Thật vậy đêm ấy cứ băn khoăn: mình có thể đóng góp và nên đóng góp gì ở đây đối với các chiến sĩ? Cứ nghĩ đến khi trở về hậu phương với những công việc buồn tẻ hàng ngày trong rừng sâu, lại thấy quá ngán. Nhưng nếu ở lại đây, có thể sẽ gặp lại anh ấy, Nguyệt Lệ cũng đã lường trước trường hợp này. Sẽ tìm cách tránh thôi. Để cho anh khỏi tức giận và cả đau khổ, mà mình cũng không tan nát ruột gan. Có lẽ anh nói đúng: hãy quên đi, quên đi tất cả!... Tuy nhiên, cho tới hôm nay, đã yên công việc ở đây, nằm hai bên cô bạn mới, tâm hồn Lệ lại nôn nao, xáo trộn. Cô đã không thể dối lừa mình mãi: Cô vừa sợ gặp lại anh, nhưng cũng vừa phấp phỏng mong anh trở lại. Thật vậy, cô vẫn âm thầm mong ngóng được gặp lại anh trở về thăm thương binh ở đây, cho dù anh sẽ lại ném cho cô những lời cay đắng, căm giận; cho dù cô vẫn không thể nào giãi bày được tất cả mọi điều để mong được có sự cảm thông, chứ không bao giờ nghĩ tới sự trở lại...

    Qua ngày hôm sau, lại vào buổi chiều, khi Nguyệt Lệ đang bón cho thương binh ăn, một anh y tá chạy vào vui vẻ:

    - Chị Nguyệt Lệ ra có khách, mau!

    Ngạc nhiên, Nguyệt Lệ hỏi lại:

    - Tôi ư? Tôi có khách?

    Rồi xin lỗi anh em thương binh, cô chạy vội vã. Nỗi hồi hộp làm cho chân cô líu ríu. Anh ấy chăng? Trời ơi, nếu vậy mình sẽ biết nói gì với anh, hay lại chỉ còn biết khóc? Hay là tránh đi? Ừ, hay là tránh đi như đã từng suy nghĩ? Nhưng sao lại tránh? Ôi anh yêu của em, làm sao em có thể dối lừa mãi mãi: em đã yêu anh, em vẫn yêu anh, và yêu đến trọn đời. Em không thể xa anh, em không thể thiếu anh, cho dù anh hắt hủi, xua đuổi em đến thế nào, em vẫn yêu anh, yêu anh như một định mệnh, như một chân lý...

[hoi_ls]

    Cô đã tới lán tiếp khách của viện. Nhưng không phải Dũng. Đất dưới chân cô như tụt hẫng. Hồng Đăng! Anh đang ngồi đó, mặt nặng trĩu. Ngẩng lên thấy Nguyệt Lệ, anh cất tiếng hỏi, cố cho thật dịu dàng và bình tĩnh:

    - Em sao thế? Ốm đấy hả?

    Nguyệt Lệ giấu một tiếng thở dài. Cô biết mặt mũi mình đang biến sắc.

    - Không, có lẽ... hôm nay hơi lạnh anh ạ.

    Hồng Đăng ngắm nhìn người vợ trẻ một mình. Không phải chiếc blouse với chiếc mũ vải trắng đã làm cho nàng như khác lạ mà do một cảm giác gì đó chính từ lòng anh đang dâng lên và lan tỏa, một cảm giác xa xôi, khó khăn, và buồn bã...

    Thật vậy, ngồi gần nhau mà hơn bao giờ hết Hồng Đăng bỗng cảm thấy như nàng rất xa, quá xa, đến mức như không thể nào cầm bắt được nữa.

    Anh lại cất tiếng hỏi với giọng khá mệt mỏi của một người đã cảm nhận thấy mình như bất lực:

    - Nguyệt Lệ, anh tới thăm em, vì biết em đang ở đây. Anh cũng muốn hỏi em vì sao em quyết định ở lại mà không trao đổi trước với anh.

    Hai bàn tay kẹp vào đùi, Nguyệt Lệ cúi nhìn xuống, tránh đôi mắt của Hồng Đăng:

    - Ở mặt trận mà anh! Em làm sao tìm được anh dễ dàng. Em định rồi sẽ báo lại với anh sau.

    - Nhưng em quyết định ở lại để làm gì?

    - Chẳng lẽ anh lại không hiểu sao? Và chẳng lẽ anh không đổng ý cho em ở lại ư?

    Hồng Đăng đỏ mặt. Cơn tức giận tưởng đã dẹp được, lúc này lại trỗi dậy. Anh không thể chịu được cái lối trả lời bằng những câu chất vấn trở lại đã quá quen thuộc của Nguyệt Lệ:

    - Tôi hiểu chứ - Giọng anh như rin rín - Nhưng tôi hiểu còn hơn cả những lời cô muốn giải thích cho tôi.

    Nguyệt Lệ vẫn bình thản:

    - Vâng, anh hiểu như thế nào ạ?

    - Thôi đi! Nên nói thẳng với nhau thì hơn. Tôi hiểu không thể nào đồng ý với thái độ của cô. Cô có hiểu cô tự ý như vậy, tức là cô quá coi thường tôi, cô xúc phạm tôi không?

    - Anh nghĩ quá cho em. Sao lại xúc phạm ạ?

    - Cô đã cư xử không đúng! Ít ra, muốn làm gì, có mặt tôi ở đây cô cũng nói với tôi một tiếng chứ. Và tôi cũng hỏi thẳng cô: có thật cô muốn ở lại vì chiến sĩ hay chính một người nào đó, mà cũng có thể chỉ một cái bóng nào đó?...

    Đến lúc này Nguyệt Lệ dường như không chịu đựng được nữa, mặt cô càng mét xanh.

    - Anh còn muốn nói những gì nữa không? Em thấy quá đủ rồi đấy.

    - Tôi cũng không muốn nói nhiều. Tôi chỉ muốn cô hãy cho tôi biết sự thật việc này là như thế nào?

    - Anh muốn nghe sự thật ư?

    - Phải!

    - Nhưng để làm gì? Sự thật chẳng phải điều gì cũng tươi hồng cả, anh chắc biết.

    - Nhưng tôi không muốn sống mãi trong tình trạng như thế này. Vì vậy tôi muốn chúng ta hãy nói thật với nhau...

    Nguyệt Lệ bỗng rớm nước mắt. Lặng đi một chút, rồi cô cất tiếng, hết sức buồn bã:

    - Thôi được, có lẽ đây cũng là dịp dể em có thể nói được với anh một vài điều mà trước dây em không bao giờ dám nói, chỉ vì muốn có sự ổn định, và vì em vẫn luôn tôn trọng và ghi ơn tất cả những gì anh đã đối xử với gia đình em và em, không phải trước kia mà ngay cả bây giờ. Nhưng có lẽ anh không hiểu hoặc cố tình không hiểu điều ấy. Anh vẫn như một ông chủ và một ông chủ quá tự tin, quá thỏa mãn. Tình yêu của anh là có thật, em biết. Nhưng đó là tình yêu của một ông chủ. Tình yêu ấy có thể đến mê muội nữa kia nhưng vẫn là của một ông chủ... chỉ cần nhắc một việc nhỏ ngay trước mắt: nếu không xin phép anh, mọi hành động dù đúng cũng sẽ trở thành bậy bạ, và là sự xúc phạm tới quyền uy của anh. Nhưng nếu như hỏi trước anh, chỉ cần một câu có lẽ anh sẽ hoan hô em và em lại... muốn gì được nấy. Anh ạ. Những chuyện như thế không ít đâu anh, suốt hai năm qua, chắc anh vẫn còn nhớ...

      Mặt Hồng Đăng từ đỏ chuyển sang tím. Từng lời của Nguyệt Lệ như những giọt a-xít bắn vào trái tim anh. Anh gần như gầm lên, dù nho nhỏ giữa hai người:

    - Thôi đi! Ôi té ra tất cả tình yêu của tôi đã được đền đáp như thế này đây...

    - Không, em vẫn và mãi mãi biết ơn anh, nhưng quả là em thấy anh đã khác trước, khác với hình ảnh anh chiến sĩ hào hùng, tươi đẹp khi ở mặt trận trở về... Nay anh đã trở thành ông quan, ông quan cách mạng với những điều không phải là hoàn toàn tốt đẹp cả.

     - Thôi đi! Đã bảo thôi đi! Thì ra cô đã nhìn tôi xấu xa đến như thế...

     Nguyệt Lệ như đã thực sự nổi loạn, cô như say đi, không cần giữ gìn gì nữa, nói tiếp:

     - Em xin anh tỉnh táo lại. Sự thiếu tỉnh táo của anh rõ nhất trong việc anh nhìn nhận về những gì em đã nghĩ khi quyết định ở lại. Lần này thì lòng ghen tuông đã làm anh không còn sáng suốt và làm cho anh trở nên vừa yếu đuối, thiếu tự tin, vừa đen tối cả trong lòng nữa.

     - Nguyệt Lệ, cô thóa mạ tôi đấy ư? Trời ơi, cô thóa mạ tôi!...

     - Anh muốn biết rõ sự thật cơ mà! Em đã nói với anh là không phải bất cứ sự thật nào cũng đẹp đẽ và đáng nói cả...

      Một anh y tá vừa từ ngoài bỗng chạy vào, vô tình cắt đứt cuộc đối thoại bi thảm giữa hai vợ chồng:

     - Báo cáo đồng chí, viện trưởng được tin đổng chí ghé qua, viện trưởng cho tôi mời đồng chí vào chơi.

      Nhợt nhạt, đứng dậy, Hổng Đăng khoát tay trả lời anh y tá:

     - Thôi cảm ơn! Tôi phải đi ngay đây. Nói với viện trưởng để khi khác.

     Rồi anh lảo đảo bước ra ngoài. Cần vụ Mạn vẫn ôm cây súng với chiếc ba lô to đùng nhẫn nại ngồi chờ ở trạm gác. Nguyệt Lệ cũng cúi đầu, quay trở vào khu lán thương binh. Vừa đi cô vừa lau những ngấn lệ còn ở nơi mắt. Tâm hồn cô vẫn còn bàng hoàng như vừa trải qua một cơn liều lĩnh, cơn liều lĩnh mà cô không hề định trước...

     Tối hôm đó, Nguyệt Lệ cáo mệt, đi ngủ sớm. Một mình cuộn trong chiếc chăn mỏng, cô trằn trọc. Cuộc nói chuyện với Hồng Đăng hồi chiểu vẫn còn nặng trĩu trong lòng. Nói ra những điều không vui ấy, cô cũng chẳng sung sướng gì. Tuy nhiên, Nguyệt Lệ cũng không hề hối tiếc về tất cả những gì mình đã nói. Chợt có tiếng chân người chạy ở phía bên ngoài. Rồi có tiếng lao xao:

     - Lệnh chuẩn bị phòng mổ sẵn sàng, biết chưa?

     - Bà Kim Oanh lại chạy đâu không biết, tệ thật!

     - Đêm nay lại có đánh lớn ở cánh đồng phía tây, trên báo như vậy.

     Nguyệt Lệ nhỏm dậy. Lại có tác chiến thật ư? Quả nhiên, chỉ một lúc sau đã nghe thấy tiếng trọng pháo từ xa xa dội về mỗi lúc một nhiều. Nguyệt Lệ tung chăn, chạy ra ngoài. Thấp thoáng qua các vòm lá, cả một vùng trời phía tây đỏ rựng như đang có những đám cháy lớn. Cô Dậu và cô Len cùng chạy về.

     - Đêm nay lại có đánh ở ngoài ấy phải không các chị? - Nguyệt Lệ hỏi.

     - Vâng, trên bảo thế! Sớm mai thế nào cũng có thương binh dưới đó đưa về.

      Mờ sáng hôm sau, quả nhiên, đã có cáng thương rình rịch ở phòng tiếp nhận. Nhưng không nhiều, chỉ có hai ca: một ca sọ não và một ca ở phần bụng phải làm đại phẫu. Thương binh nhẹ, để cả dưới trạm quân y đại đoàn giải quyết.

      Thương binh được đưa vào phòng mổ ngay. Nguyệt Lệ chạy theo. Một anh cán bộ trẻ của đơn vị đi cùng các cáng thương, ngồi im lặng hút thuốc lá, chờ đợi ở hầm phía ngoài. Nguyệt Lệ rón rén đến bên anh:

     - Đêm qua các anh đánh ở đâu thế ạ?

     - Báo cáo với chị, cũng gần chỗ đánh lớn hôm nọ thôi. Nhưng đêm nay khác.

     - Khác là thế nào anh? - Nguyệt Lệ hồi hộp.

     - Lần trước là nó đánh mình trước. Lần này là đơn vị chúng tôi chủ động ra phục kích chúng. Nhỏ thôi, nhưng lại thắng lớn chị ạ.

     - Các anh ở đơn vị nào thế?

     - Tiểu đoàn anh Dũng.

     Ôi... Nguyệt Lệ suýt bật kêu lên. Anh cán bộ vui miệng kể tiếp:

     - Chả là thế này chị ạ, sau trận trước, hai ngày củng cố xong đơn vị lấy lại khí thế cho quân ta, và cũng là tích cực phòng ngự, không để bị động như trước. Ông Thâu trung đoàn trưởng của chúng tôi cho là cay cú, không đồng ý. Hai bên tranh cãi khá gay gắt. Sau, thường vụ Đảng ủy trung đoàn hội ý và nhất trí cho đánh. Anh Dũng trực tiếp tổ chức trận này, đi cùng đại đội anh Lanh. Trận đánh chỉ có trong vòng hơn hai mươi phút mà diệt gọn một đại đội tuần thám. Diệt gọn, lại bắt được cả tù binh nữa. Mà thương vong lại quá ít: chỉ có hai đồng chí bị pháo nặng đưa lên đây, còn ba đồng chí nhẹ để cả dưới đại đoàn.

     Nguyệt Lệ thở trút. Cô từ từ cầm lấy bàn tay anh cán bộ trẻ, như cầm tay một người bạn thân thiết từ lâu. Anh cán bộ ngạc nhiên, lúng túng, không biết nên rút tay lại, hay cứ để nguyên? Anh chỉ còn biết trố mắt nhìn cô hộ lý không chớp.

     Cũng mờ sáng hôm ấy, ở đại đội của Lanh xồm, bốn tên tù binh vẫn còn ngồi đó chờ người tới giải lên đại đoàn. Một thiếu úy ngụy, một trung úy lê dương Pháp và hai lính lê dương người gốc Đức.

     Viên thiếu úy ngụy mặc đồ dù loang lổ bó chẽn lấy người, đầu trần, tóc bết đất, mặt nhợt nhạt. Hắn được gọi vào một căn hầm. Hắn run rẩy khom người bước vào, đứng nghiêm lại trước một người tầm thước nhưng rắn chắc, mặt cháy nắng, có một vết sẹo ngang trên gò má trái, đang ngồi trên mấy thùng đạn.

     Dũng đã hỏi cung mấy tên người Âu xong. Anh đưa cho viên thiếu úy ngụy một điếu thuốc lá. Hắn lấm lét, sợ hãi đưa cả hai tay ra:

     - Con xin đa tạ ông.

     - Hút đi! Anh rét lắm hả? Đơn vị nào?

     - Trình ông, con thuộc tiểu đoàn 8 dù ngoại quốc, hoặc 6 gì đó, thú thật con cũng không nhớ rõ nữa.

     Dũng chau mày:

     - Sao lại không nhớ rõ?

     - Trình ông, con cũng mới bị ném xuống đây có vài ngày. Họ đưa con vào tiểu đoàn nào con cũng chưa kịp biết thật đích xác. Con vốn là bảo an, chứ có phải quân dù đâu. Họ vét quân ở các nơi, cho tập có vài buổi, thế là ném xuống đây luôn.

     - Bảo an? Vậy trước khi lên đây anh ở đâu, đơn vị nào?

     - Trình ông, con đóng ở bốt Gia Lộc - Hải Dương...

     - Gia Lộc? - Dũng ngạc nhiên, ngắt lời viên thiếu úy.

     - Bẩm, vâng ạ.

     Dũng không ngờ anh lại bắt được một tên ở chính quê hương mình. Một cảm xúc rất lạ dội lên trong lòng anh.

     - Vậy chắc anh biết rõ mấy làng ở ngay quanh đó?

     - Trình ông, có. Chúng con thỉnh thoảng vẫn về đó lục soát và thu gà lợn.

     Dũng chăm chú và hồi hộp. Anh cứ tưởng đã quá lâu rồi mình không còn biết thế nào là hồi hộp.

     - Vậy anh có nghe, hoặc có biết ai là cụ Tú An không?

     - Bẩm có ạ. Cụ Tú là người bốc thuốc, xem cả tử vi, cả vùng ai mà chẳng biết cụ. Cụ còn dạy cả chữ Hán, nhưng bây giờ không có ai học chữ Hán nữa.

     Một cái gì đó càng như trào lên trong trái tim anh. Dũng hỏi tiếp:

     - Anh có biết ông cụ và gia đình bây giờ sống ra sao không? Cứ nói thực. Không sao cả...

     - Trình ông, vừa rồi con được lệnh tỉnh trưởng đem tới cho cụ lá thư và một lá số. Cụ xem qua rồi đuổi về.

     - Cụ ra sao?

     - Trình ông, cụ gầy lắm. Nhà tranh vách đất. Cụ không làm việc cho bên nào cả, nên không có ai đụng tới cụ.

     - Thế hả?

     Viên thiếu úy bỗng như cảm thấy có chuyện gì đó có thể như một mối liên hệ giữa người sĩ quan đang hỏi chuyện hắn với ông cụ nhà nho nổi tiếng khí khái và ngang bướng nọ. Hắn bạo dạn nói tiếp, cũng có ý thăm dò:

     - Trình ông, ông cụ có một người con bên kháng chiến cũng vì vậy trên đồn, dù không đụng gì đến cụ, nhưng vẫn cứ có lệnh giám sát.

     Dũng cúi đẩu, dụi mẩu thuốc lá, như để giấu những xúc động có lẽ đang xáo trộn trên mặt mình. Anh mồi tiếp điếu khác.

     - Tôi hỏi lại: Ông cụ vẫn còn sống chứ?

     - Bẩm vâng. Sống chứ ạ.

     - Còn bà cụ?

     - Cũng còn sống cả. Không có cụ bà trông nom, cụ ông cũng khổ.

     - Còn những người con?

     - Bẩm có một người hồi cư về, dạy học ở làng, còn một người khác nữa bị bắt lính hồi 1950, sau lại bị bên kháng chiến bắt ở Phát Diệm, rồi thả về. Bây giờ đánh xe bò thuê kiếm sống. Cũng nghèo lắm.

        - Thôi được, cho anh ra. Có người đưa anh về nơi tập trung kia rồi. Anh cứ yên tâm, chúng tôi không xử xấu với tù binh bao giờ. Chỉ cần một điều: các anh phải thành thật.

        - Dạ xin đa tạ ông.

        Dũng vẫn còn ngồi lại trong hầm, đôi mắt mênh mông. Anh lại đốt tiếp một điếu thuốc. Vui buồn như sóng ở trong lòng.

        Cha ơi, mẹ của con ơi, không ngờ cho đến bây giờ con mới được tin về cha mẹ. Vui sướng và cũng nhớ thương không biết chừng nào. Xin hãy tha thứ cho con, từ khi lớn lên, chiến tranh bùng nổ, con đã sớm phải ra đi. Con không báo hiếu được chút nào cho cha mẹ, không dược ở bên người để phụng dưỡng lúc tuổi già sức yếu. Ra đi, con mới chỉ làm được một phần nghĩa vụ đối với Tổ quốc, nhưng với cha mẹ và gia đình thì như thế đẩy. Không những thế, vì con mà cha mẹ còn luôn luôn như bị một lưỡi gươm tàn bạo của quân thù treo lơ lửng ở trên đầu. Thêm nữa, tám năm ra đi, nhiều lúc vui anh vui em, mải mê chiến đấu, và gần đây lại héo khô đi vì mối tình đẩu bị phản bội, con đã có lúc dường như quên đi mình đã có mẹ cha, đã có cả một gia đình dù nghèo khó nhưng xiết bao thân thương. Thật vậy, nhiều lúc đã quên đi cả thời thơ ấu của mình được sống bên mẹ cha để nghe những lợi dạy bảo về nhân nghĩa, về tình thương yêu gia đình, bè bạn và làng xóm... những điều mà giờ đây tưởng chừng như không còn mấy ý nghĩa trong cuộc sống chiến tranh quá khắc nghiệt này. Biết đến bao giờ con mới được trở lại? Nếu còn sống, con sẽ về bên cha mẹ để cố làm lại những gì mình chưa làm được với gia đình. Nhưng có một điều là chắc chắn con sẽ không bao giờ làm được, ấy là ý nguyện của cha, từ khi con còn nhỏ, là lớn lên con sẽ làm bác sĩ, hoặc thầy thuốc để cứu nhân độ thế, nối nghiệp cha. Không, con sẽ không thể làm cha được toại nguyện về điều ấy. Nếu còn sống trở về, con sẽ chỉ là một đứa con thay đổi quá nhiều, và cũng đã quá nhiều thương tích cả trong phần xác lẫn hồn. Cha ơi...

       Suốt đêm ấy, Dũng không sao ngủ được.

[hoi_ls]

9

     Cuộc họp của Trung đoàn để phổ biến nhiệm vụ đợt hai chiến dịch đã xong. Đây là đợt chiến đấu to lớn với trọng điểm là tấn công đánh chiến năm cao điểm then chốt ở khu đông Mường Thanh. Nếu lại chiến thắng giòn giã, dứt điểm trong một hoặc hai đêm, quân ta sẽ có thể nhanh chóng chuyển sang tổng công kích, đánh bại hoàn toàn tập đoàn cứ điểm địch ngay trong đầu tháng tư này.

     Đã tưởng cuộc họp đã rất hào hứng, phấn khởi nhưng cả ông Quý và ông Thâu đều thấy không khí trầm, hơn thế nữa anh em cán bộ lại có nhiều thắc mắc. Thắc mắc về nhiều nhiệm vụ của đại đoàn, và nổi lên hơn cả là thắc mắc về nhiệm vụ của trung đoàn.

     Các cán bộ lục tục ra về. Ông Quý, ông Thâu giữ Dũng ở lại trao đổi ý kiến thêm. Hai ông muốn đả thông hơn nữa cho Dũng. Anh là người được coi là có nhiều thắc mắc nhất trong cuộc họp.

     Căn hầm trở nên rộng rãi và đỡ tối hơn khi chỉ còn có ba người ở lại. Ông Quý nói trước:

    - Chúng mình muốn trao đổi thêm với cậu về một số điểm ban nãy đã bàn.

    Dũng lầm lì:

    - Vâng, xin các anh cứ nói. Tôi xin nghe.

    - Dũng ạ, mình muốn nói rõ thêm về nhiệm vụ của đại đoàn đợt này. Các cậu cho là quá nhẹ, không tận dụng được sức mạnh và cái thế của đại đoàn đã tạo dựng ở hướng tây. Ý các cậu là tốt thôi. Các cậu muốn ta đã nhận được nhiệm vụ lớn là rất đáng quý. Nhưng, như đã phổ biến: phải tập trung vào hướng đông đã. Nếu hướng tây cũng đánh mạnh thì không đủ pháo để yểm trợ cho hướng này, mà ở đây địch cũng mạnh, toàn Âu Phi cả. Họp ở trên, bọn mình biết: pháo ta tuy thế nhưng cũng phải tính từng quả. Ví dụ: ông Văn Lân trung đoàn trưởng của đại đội bạn được giao đánh một cao điểm ở phía đông nhưng không có pháo 105 của mặt trận chi viện, có ý không yên tâm. Sau đại tướng cười bảo: “Thôi được, vậy điều thêm cho cậu hai pháo 75 và bắn cho cậu 30 phát 105. Đổng ý chưa?”. Vậy đấy. Phải tính đếm đến như thế đấy!

    Dũng gật đầu:

    - Báo cáo tôi hiểu. Nhưng tôi vẫn nghĩ đại đoàn ta tuy không làm nhiệm vụ như bên khu đông, vẫn có thể được trao một số nhiệm vụ lớn hơn để phối hợp với bên đó. Một đại đoàn như ta mà mở đầu vào đợt hai này chỉ có, như phổ biến, dùng một lực lượng nhỏ đánh cứ điểm H7 để thu hút sự chú ý của địch trước giờ nổ súng, ngoài ra cũng chỉ có thêm: đưa tiểu đoàn 45 của E1 sang khu đông để đánh thọc sâu vào khu vực bên bờ sông Nậm Rốm. Mà đây lại là tiểu đoàn chủ công của trung đoàn chủ công của đại đoàn chúng ta. Báo cáo hai anh, thú thực tôi chưa thông lắm.

        Ông Thâu lắc đầu:

        - Cậu vẫn chưa chịu nhìn vào toàn cục.

        Dũng vẫn cứng cỏi:

        - Mà ngay như khu đông, tôi đổng ý là trọng điểm, nhưng sao tôi cứ cảm thấy đánh cả năm cao điểm trong một đêm như vậy e có... quá tham không? Như vậy còn gì là tập trung lực lượng? Thêm nữa, bên đó anh em ta đã chuẩn bị đẩy đủ chưa? Ví dụ chiến hào, và nắm tình hình địch đã đến đâu? Cứ như bên hướng tây này, chúng ta đểu biết: đã cố gắng vậy mà thật ra nói chung các chiến hào vẫn chưa vào tới sát được hàng rào địch cụ thể ở từng điểm thì biết cũng còn rất chung chung. Công tác trinh sát, tiềm nhập, bắt tù nhân hỏi cung đúng là chưa làm được là bao.

        Ông Thâu nhăn nhó, lắc đầu:

        - Thôi, thôi! Việc bên khu đông là bên khu đông! Cậu làm sao mà biết được anh em bên đó chuẩn bị đến đâu. Tôi tin chắc là họ chuẩn bị rất tốt thì trên mới cho đánh. Và trên cũng tính toán chán rồi mới quyết định táo bạo đánh cả năm cao điểm mạnh trong liền một bên. Chúng ta phải tuyệt đối tin tưởng ở trên mới được.

        Ông Quý cũng nói thêm:

     - Đúng đấy, Dũng ạ, mình sao biết được bên đó. Ta hãy biết chính ta...

     Dũng đáp:

     - Vâng, tôi xin phép trở lại việc của chính chúng ta. Về đại đoàn, tôi đã trình bày các anh rồi, thú thật tôi vẫn nghĩ rằng với sức mạnh của bản thân, đại đoàn ta có thể làm được hơn nữa so với những gì đã được trao...

     - Nhưng đấy mới chỉ là sơ bộ ngày đầu thôi, còn bao nhiêu nhiệm vụ tiếp theo nữa chứ. - Ông Quý ngắt lời Dũng.

     - Tôi hiểu. Nhưng ngay đêm đầu, tôi vẫn thấy thế là quá nhẹ. Còn về phía trung đoàn ta, tôi cảm thấy như không có gì ngoài việc cho mấy khẩu đội súng cối sang phối hợp với trung đoàn 3 đánh giương công H7...

     - Thì như anh Quý đã nói: Chờ nhiệm vụ tiếp theo mà! - Ông Thâu cũng ngắt lời Dũng.

     Dũng thoáng mỉm cười. Hai người lãnh đạo chỉ huy cùng đưa mắt nhìn nhau, cái nhìn như thất vọng. Tuy nhiên, ông Quý vẫn cố kiên nhẫn:

     - Nhưng Dũng ạ, chúng ta không phải ngồi chờ lâu đâu. Nhiệm vụ lớn đang ở ngay trước mặt, chỉ sợ rồi các cậu... (ông định nói: sợ không làm nổi, nhưng chữa lại) chỉ sợ các cậu lại kêu là nhiều quá, lớn quá.

      Dũng có thói quen, và cũng do những vết thương cũ ở sọ não đã ảnh hưởng tới thần kinh ít nhiều nên mỗi khi có tranh luận hoặc gặp việc không như ý, cuối cùng anh thường hay nổi nóng, không giữ được bình tĩnh. Anh bướng bỉnh:

     - Báo cáo nhưng có chắc là năm cao điểm sẽ dứt điểm được trong một hai đêm không?

     Câu hỏi có phần xấc xược ấy làm hai ông Quý, Thâu vừa khó chịu vừa lúng túng. Ông Thâu đành phải gạt cuộc tranh cãi lại:

     - Thôi, không còn nhiều thì giờ nữa. Chúng ta nói chuyện với nhau thế đủ rồi. Bây giờ cậu phải chuẩn bị cho ngay một đại đội vòng xuống phía nam cắt đứt đường liên lạc với Mường Thanh và Hồng Cúm. Nhiệm vụ nặng đấy.

     Dũng ngồi thẳng dậy.

     - Báo cáo, tôi đã nhận được lệnh ấy từ ban tham mưu. Tôi muốn xin ý kiến hai anh: tôi đi cùng đại đội này có được không?

     Hai ông lại đưa mắt nhìn nhau như trao đổi ý kiến. Cuối cùng ông Quý nói:

     - Cậu đi cũng là tốt thôi. Nhưng đi đơn vị nhỏ, không cần đến chỉ huy tiểu đoàn.

     Dũng cãi:

     - Nhưng là nhiệm vụ nặng, các phân đội của đại đoàn bạn ở dưới đó đã cắt, nhưng cứ mất đi mất lại luôn. Bây giờ chúng tôi chân ướt chân ráo tới, mà nhiệm vụ lần này như đã ghi rõ trong mệnh lệnh: phải giữ đến cùng, cắt bằng được, cắt hoàn toàn.

     Ông Thâu nghĩ một chút rồi quyết định:

    - Thôi được, cậu cho Hà Giao tiểu đoàn phó đi. Nhưng mọi phương án tác chiến, cậu phải thông qua, bổ sung đầy đủ rồi mới cho đi. Theo ý mình, cậu nên cho đại đội thằng Thìn đi. Chúng nó đã có kinh nghiệm chặn viện ở chân đồi Độc Lập.

    Dũng gật đầu:

    - Xin chấp hành. Tôi cũng đã nghĩ tới đại đội ấy.

    Dũng đi khỏi, hai ông lại nhìn nhau. Ông Thâu chép miệng: Cái thằng... vẫn thế!.

    Ông Quý không nói gì, nhưng cũng như ông Thâu, ông thấy một lần nữa Dũng lại tỏ ra, theo ý ông, chủ quan và kiêu căng. Đấy là chưa nói tới ý thức tổ chức như thế tỏ ra cũng không khá. Cũng như nhiều cán bộ quản lý, lãnh đạo khác, ông không quen nghe những lời khác với mình đã đành, càng không bao giờ chấp nhận được những ý kiến khác với thượng cấp. Theo ông: trên bao giờ cũng đúng, luôn luôn đúng, tuyệt đối đúng. Bất cứ cái gì trái với cấp trên mặc nhiên hoàn toàn là sai, không cần bàn cãi. Ông thầm nghĩ: loại cán bộ có chút học thức bao giờ cũng khó bảo...

    ... Chỉ hai giờ sau, dưới tiểu đoàn 2, đại đội của Thìn và Hào đã hoàn toàn sẵn sàng để lên đường. Hà Giao cũng đã chuẩn bị xong. Dũng bắt tay Hà Giao:

    - Cố gắng nhé! Ông chịu khó đi sát giúp đỡ cậu Thìn. Cậu ấy cực tốt, và gan góc, nhưng phải cái chậm và ít sáng kiến. Còn cậu Hào chính trị viên, nhanh, tháo vát, nhưng lại mới về...

     - Được! Được! Anh cứ yên trí. Mọi việc đã có tôi ở đó.

     Dũng mỉm cười. Anh biết Hà Giao đang phấn khởi: trận phản kích lớn vừa qua, Dũng nói vậy nhưng cũng đã cho qua những thiếu sót của Hà Giao, không những thế sau khi Giao đi cùng đại đội Lanh ở cánh vu hồi, Dũng còn đề nghị cho Hà Giao vào công loại ba. Tuy nhiên, lên tới trung đoàn, không hiểu sao, anh ta đã được ai đó nâng lên công loại một...

     Dũng thành thực dặn lại:

     - Ông nhớ rút kinh nghiệm trận đánh quân phản kích lớn vừa rồi nhé!...

     Hà Giao sa sầm mặt. Anh ta lại hiểu rằng: Dũng lại muốn bới móc hay muốn đe nẹt mình. “Cái thằng vẫn không thể nào chịu được!”. Tuy nhiên, anh ta vẫn ngọt ngào:

     - Đã bảo anh cứ yên trí. Yên trí, anh Dũng ạ!

     Dũng không để ý tới thái độ của Hà Giao. Anh quay lại phía đại đội. Ngắm nhìn đoàn quân nghiêm chỉnh, nai nịt gọn gàng, anh thấy vững tâm. Đến trước mặt một anh chiến sĩ cao hơi gầy, có cặp mắt nhỏ rất nhanh và cái miệng có nụ cười luôn như đùa giỡn. Anh ta đang vác một khẩu trung liên. Dũng đập nhẹ tay vào vai anh ta:

     - Này Lẫm! Bây giờ thì cậu được sử dụng trung liên rồi nhé! Vậy cố làm sao cho xứng đáng với các tay trung liên trước.

     Anh chiến sĩ có tên Lẫm ngạc nhiên:

     - Tiểu đoàn trưởng vẫn nhớ tên em ạ?

     Dũng mỉm cười:

     - Làm sao mà quên được cậu trong cái đêm đào hào bị pháo kích bữa nọ? Cậu đã nói với mình cậu là “thành phần linh tinh” mà!

     Rồi bước giật lùi trở lại để nhìn được bao quát cả toàn đại đội, Dũng cất tiếng nói thong thả:

     - Mọi việc đã phổ biến đầy đủ cho anh em rồi. Bây giờ anh em lên đường độc lập tác chiến xa, đòi hỏi anh em phải nỗ lực lớn. Anh em có làm được không?

     - Có... o... o! - Tất cả đại đội cùng vươn rộng lồng ngực đáp vang.

     Dũng tiến lại bắt tay Thìn, anh đại đội trưởng đen đúa, nhỏ thó, có đôi mắt luôn luôn đỏ như cá chầy, và đặc biệt ít nói, chỉ quen hùng hục làm như trâu. Đến bên chính trị viên Hào, Dũng chỉ đùa vui một câu:

     - Đánh nếu có sứt thêm một cái răng cửa nữa, cũng càng thêm duyên đấy!

     Hào nháy nháy đôi mắt, cười toét, phô cả chiếc răng cửa bị sứt trong một trận bóng chuyền hồi chỉnh quân. Hào thích Dũng từ lâu, thích nhất cái tính cương trực và thẳng thắn.

[hoi_ls]

*

     Ngay hôm sau, hồi 14 giờ 30 phút, trước khi khu đông nổ súng hai giờ, trung đoàn 3 thuộc đại đoàn phía tây, theo đúng kế hoạch của mặt trận, bắt đầu cho pháo nhỏ và súng cối của mình bắn vào cứ điểm mang kí hiệu H7 (Huygette 7) của quân Pháp. H7 là một cứ điểm nằm nhô ra, cách sân bay khoảng năm trăm mét về phía tây bắc. H7 do một đại đội lê dương chiếm giữ. Còn một cứ điểm nữa cũng thuộc khu đề kháng Huygette, và cũng nhô rất xa, nhưng về phía tây nam sân bay. Cứ điểm này ở xế chính diện trung đoàn 2. Pháp thường gọi là Francsoise hoặc theo tên một bản cũ ở gần đó là Căng Na. Cứ điểm này do hai đại đội ngụy Thái phòng thủ, ở gần trận địa trung đoàn 2.

     Trong suốt nửa tháng qua, cứ điểm H7 luôn luôn là mục tiêu của các chiến hào trung đoàn 3. Chính ở nơi đây đã bước đầu ra đời một chiến thuật gọi là “đánh lấn”. Quân trung đoàn 3 đào dũi rất tích cực, kiên trì tiến lên từng mét đất. Chậm, nhưng khá an toàn. Thêm nữa ông trung đoàn trưởng trung đoàn này vốn có tiếng năng nổ, linh hoạt đồng thời cũng có tiếng là hách, đã ra tận trận địa quan sát, thấy tình trạng chiến hào cứ bị địch ra ban ngày lấp lại luôn luôn. Ông đã ra lệnh tăng cường hỏa lực, và đưa bộ binh ra ở hẳn ngoài hào trục để sẵn sàng đánh địch cả ban ngày. Địch không ra cũng đánh, có nghĩa là chủ động bắn vào H7. Bắn lai rai suốt ngày bằng trung liên, đại liên và cả súng cối... dần dần hình thành việc đánh tỉa để kết hợp và hỗ trợ cho việc đào chiến hào. Tiến lên một bước nữa, ông trung đoàn trưởng này còn có cả hai khẩu sơn pháo 75 lên “ngồi” hẳn trên đồn Bản Kéo cũ để tham gia bắn tỉa. Lúc này “ ùng” một phát, phá sập một ụ súng trong H7, lúc khác lại “oàng” một viên đạn khoan phá thủng một hầm ngầm... cứ như thế, tới hôm nay nổ súng đánh giương công, trung đoàn 3 đã đưa được chiến hào vào chỉ còn cách hàng rào kẽm gai của địch khoảng 100 mét, và đã phá huỷ được khá nhiều lô cốt, ụ súng của địch. Quân lê dương đã phải rút hết mọi sinh hoạt xuống dưới các hầm hố, chiến hào. Cho tới đêm nay. Không còn là từng phát lẻ tẻ nữa mà là cả một trận mưa pháo cối khá mãnh liệt.

     Trong lúc bắn phá, một đại đội của tiểu đoàn Lê Phong đã thoăn thoắt tiến lên đánh bộc phá, mở các bãi mìn và dây kẽm gai trước H7. Chỉ trong có khoảnh khắc, năm hàng rào đã bị quét sạch... Đại đội trưởng Núi được lệnh đưa quân lên tranh thủ và Ba-dô-ka cũng lập tức tiến theo, vào thẳng bãi kẽm gai, tiếp tục bắn phá các ụ súng, lô cốt địch... Tiểu đoàn trưởng Lê Phong từ đằng sau tiến lên với đại đội trưởng Núi. Trong bóng đêm nhòe nhoẹt lửa đạn, Núi hỏi:

     - Thế nào anh? Tình hình thuận lợi quá. Tụi nó phản ứng quá yếu ớt, xem như chúng đã rút cả về khu vực cuối đồn...

     Lê Phong không đáp. Nhiệm vụ đêm nay trên chỉ cho anh có thế. Thật vậy, chỉ có thế thôi: dùng một phân đội nhỏ đánh giương công... Bấy giờ Phong không dám làm gì hơn, một là sẽ trái lệnh ban đầu, hai là, nếu đánh thì phải báo cáo lên trên, chờ trả lời đã. Và tranh thủ thời cơ này đánh cũng phải có lực lượng mạnh hơn. Dẫu sao địch cũng là đại đội lê dương, chúng lại đang còn ở trong công sự khá vững chắc. Táo bạo quá sẽ có thể thành phiêu lưu, dễ thất bại... Ôi, phải chi trên có nhiệm vụ rộng hơn ngay từ đầu, để anh sẵn sàng có thể ngay lập tức chuyển từ giương công sang cường kích không phải chuẩn bị gì nhiều nữa...

    Vậy cứ phải vừa bắn vừa tiếp tục đào hào, cho sâu thêm, đào mở rộng ra. Trong khi đó, nhìn sang phía đông, cả một vùng trời như tắm máu. Gan ruột Phong cồn cào. Có thế thôi ư? - Cũng như Dũng bên trung đoàn 2, anh thầm tự hỏi đại đoàn này trong đêm đầu đợt hai chỉ có thế này thôi ư? Trong khi đó ở bên kia Nậm Rốm các đơn vị bạn đang lao vào 5 cao điểm như lao vào 5 pháo đài kiên cố vào bậc nhất ở chiến trường này... Lê Phong đứng ngồi không yên.

    Đã quá nửa đêm. Bên kia sông, pháo ta, pháo địch vẫn tiếp tục rền vang như trời long đất lở. Cả khu trời bên đó vẫn đỏ rực. Có lẽ khó khăn rồi. Lê Phong linh cảm thấy thế. Anh càng thêm điên ruột, những chỉ muốn làm một cái gì đó trước tình hình này. Tới hai giờ sáng, chuông điện thoại bỗng đổ hồi:

    - A lô, Lê Phong đâu? - Tiếng ông trung đoàn trưởng với cái giọng hách dịch quen thuộc vang lên có vẻ hết sức gấp gáp.

    - A lô, Lê Phong đâu, về sở chỉ huy họp ngay! Có nhiệm vụ mới, chuẩn bị gấp để đêm mai chuyển từ giương công sang cường kích, dứt điểm H7.

    “Có thế chứ!” Phong mừng tưởng phát khóc lên được. “Có thế chứ!” Tiếng ông trung đoàn trưởng lại réo lên tiếp:

     - Về ngay nhé! Ngay tức khắc! Trung đoàn 1 của đại đoàn cũng được lệnh vượt sang khu đông để bước vào chiến đấu trên năm cao điểm thay thế cho một trung đoàn bạn..

      Người Phong như rung lên. Ôi, thế là trung đoàn chủ công anh hùng của đại đoàn đã được ném vào trận! Như vậy, bên đó đang ác liệt đến nhường nào cũng có thể hiểu được một phần...

*

     Chưa bao giờ trung đoàn 1 nhận nhiệm vụ trong hoàn cảnh khẩn trương, cấp bách như thế này. Đang rải ra trên trận địa chiến hào phía tây nay tức khắc phải cuốn quân, xốc lại đội hình, bổ sung trang bị, vũ khí, phổ biến, quán triệt nhiệm vụ cho tới từng chiến sĩ và đảng viên... Một trăm thứ việc rối mù, tối mày tối mặt. Nhưng đúng là trung đoàn anh hùng, chỉ sau có hai giờ toàn trung đoàn (thiếu tiểu đoàn 45 đã sang phối hợp ở khu đông từ hôm trước) đã có thể lên đường. Sức cơ động cũng như tinh thần chấp hành mệnh lệnh của trung đoàn đã một lần nữa làm cho các đơn vị anh em thán phục. Sáng ra rồi, hôm nay sương mù nhẹ, mau tan, máy bay địch đã lên từng đàn như quạ đen đầy trời. Chúng nối nhau lăn xả về phía năm cao điểm. Bom nổ từng chuỗi dài ở các sườn bên kia, nơi các thê đội của quần ta đang tập trung ở đó...

     Trung đoàn 1 hành quân ngay giữa ban ngày, dưới một trời máy bay rung chuyển. Trung đoàn tiến theo giao thông hào trục chạy suốt cánh đồng phía tây, để rồi vòng sang phía đông thung lũng. Cuộc chuyển quân có một không hai ấy xuyên qua một đội hình của tiểu đoàn Dũng. Anh đứng ở một ngã ba chiến hào, ngắm nhìn các đơn vị bạn rầm rập chạy qua. Các chiến sĩ đểu khỏe mạnh, hăm hở, trang bị hết sức gọn gàng. Đúng là một đội quân thiện chiến. Nhìn mà sướng mắt. Người nọ tiếp người kia, đơn vị khác cùng ào ạt, phăng phăng, xé bùn nước vượt lên. Dũng bỗng có cảm tưởng mình đang đứng xem một cuốn phim chiến trận tuyệt vời nào đó. Trong lòng anh dào dạt những cảm xúc mãnh liệt. Thế là trung đoàn 1 đã vào trận. Trung đoàn trưởng Chí Kiên “con hùm xám” của đại đoàn đang đưa dắt quân mình tiến sang phía đông tiếp sức với các đơn vị anh em. Có lẽ cả đời chiến đấu của Dũng chưa bao giờ được chứng kiến một quang cảnh đẹp đẽ, hùng tráng đến thế này... cuộc chiến tranh đã gần tám năm nhưng phải chăng đến những giờ phút này mới tới cao trào, cực điểm của sự quyết liệt và tàn khốc? Cho tới khi đơn vị cuối cùng của trung đoàn 1 đi qua gần hết, Dũng mới quay trở vào sở chỉ huy của mình ở phía sau. Lúc đó những cảm xúc hào hứng ban nãy đã đi qua, nhường chỗ cho sự băn khoăn, lo lắng. Trung đoàn tinh nhuệ ấy đã được tung vào chiến đấu, nhưng liệu nó sẽ làm được gì? Liệu nó có dứt điểm dược A1 đêm nay, khi nó mới chân ướt chân ráo “bôn tập” từ tây sang đông, địa hình bên đó lại hoàn toàn chưa biết, tình hình địch cũng chắc là không sao nắm chắc trong cuộc chiến đã nổ ra xáo trộn như thế này? Dũng lại nhớ đến cuộc tranh cãi với ông Thâu, ông Quý bữa trước. Anh càng tin là đã có sự quá gấp nào đó. Do đó việc chuẩn bị lực lượng cũng rõ ràng chưa thật chắc chắn. Dự bị đội đã không đủ, để phải tung chủ lực của cánh tây vào trận trong một điều kiện không thể nào nói là bình thường và thuận lợi như thế này... Dũng suy nghĩ rất lung. Rồi như vồ chiếc ống nói, anh gọi về trung đoàn.

     - A lô, tôi nghe đây. Tôi Thâu đây!

     - Báo cáo, tôi muốn về gặp các anh, có một đề nghị gấp. Việc chiến đấu, không thể nói hết trong máy được.

     - Chiến đấu hả? Ở đâu?

     - Báo cáo, tôi sẽ trình bày với các anh.

     Một phút im lặng như có sự ngần ngừ hoặc trao đổi nào đó. Rồi tiếng ông Thâu cất lên:

     - Được, cậu về đây! Có cả anh Quý cùng nghe luôn.

     Mừng quá, dặn dò công việc với anh sĩ quan tác huấn xong, Dũng gọi Báu đi luôn.

     Trở vào rừng, anh đi qua đại đội của Niên. Niên đã khỏi ốm nhưng còn xanh xao. Con người này luôn luôn lạc quan. Lúc nào cũng cười được. Đại đội Niên đã được bổ sung gấp 30 chiến sĩ mới, hầu hết dân Thanh Hóa, Nghệ An. Niên đã nói đùa: “Quân tam phủ đây” (ý vui, ví với quân cốt cán tinh nhuệ của triều đình nhà Lê khi xưa). Dũng dặn Niên tranh thủ chuẩn bị, có thể có nhiệm vụ tác chiến ngay ngày mai.

    Dũng về tới sở chỉ huy trung đoàn. Ông Thâu và ông Quý đang ngồi đợi anh. Việc chào hỏi rất nhanh. Ba người cùng ngồi quanh tấm bản đồ tác chiến. Dũng vào việc luôn.

    - Báo cáo hai anh, tôi thấy tình hình này, muốn xin trên cho chủ động đánh ngay để phối hợp với khu đông. Bên trung đoàn 3 như các anh vừa cho biết: đã có lệnh chuyển từ giương công sang cường kích. Tôi thấy hoàn toàn đúng. Còn trung đoàn ta...

    - Vậy cậu muốn đề nghị đánh cái nào? H3 là sở chỉ huy của Huygette, tiểu đoàn Phạm Đức và tiểu đoàn Xã Đệ đang chuẩn bị, nếu có lệnh sẽ tấn công nó. Nhưng đấy là điểm rất cứng, phải chuẩn bị thật tốt. Và phải đợi kết quả ở khu đông. Bấy giờ pháo mặt trận mới chuyển sang yểm trợ cho Đức và Đệ được...

    Dũng chỉ vào chấm xanh trên bản đồ:

    - Báo cáo ta tranh thủ giải quyết cái này. D2 xin nhận.

    - Hả? - Ông Thâu nhíu lông mày - Căng Na? Nó là ngụy Thái thật nhưng là hai đại đội. Mà các cậu cũng chỉ có hai đại đội. Đại đội cậu Thìn xuống cắt đường Hồng Cúm mất rồi.

    Ông Quý nói thêm:

    - Anh Thâu nói đúng. Mà các cậu cũng nên nhớ là: tất cả cối của trung đoàn đã phối thuộc cho e3 đánh H7...

    Dũng thốt từng lời chắc nịch:

    - Báo cáo, tôi đã tính. Sẽ có cách đánh thích hợp.

    Cả hai ông Thâu, Quý đều chăm chú:

    - Cách gì?

    - Tôi xin giải quyết cái này bằng địch vận.

    - Địch vận?

    - Vâng. Bọn ngụy này dẫu sao cũng không bằng bọn lê dương. Chắc chắn tinh thần chúng nó đã sa sút, sau cả thời gian bị ta đào hào bao vây. Sự phản ứng của chúng, theo quan sát, khá yếu ớt. Thêm nữa, nay ta mở mặt trận dữ dội phía đông như thế này, chúng còn hoảng hơn. Vả đêm mai, e3 của ta lại đánh cái H7 nữa, thì nhất định tinh thần chúng càng xuống. Chúng càng bị cô lập. Ta địch vận gọi hàng sẽ có rất nhiều triển vọng. Địch vận kết hợp với uy hiếp bằng bao vây chặt. Bản Kéo vẫn còn là kinh nghiệm nóng nổi. Lính Thái ở đó đã bỏ chạy ngay từ sau đêm thứ hai toàn chiến dịch, ai cũng còn nhớ cả.

    Ông Thâu và ông Quý nhìn nhau, cái nhìn vui vẻ ngạc nhiên. Rồi ông Quý hất hàm hỏi như đùa vui:

    - Cậu xưa nay vẫn có tiếng là “tướng húc” bây giờ lại muốn đánh bằng địch vận hả?

    Ông Quý cũng nói theo:

    - Thì ra cũng có cả cơ mưu đấy!

    Rồi hai ông cùng trao đồi ý kiến rất nhanh. Sau đó ông Thâu nói:

    - Hoan nghênh cậu. Nhưng phải báo cáo đại đoàn xin phép đã.

    Dũng mừng quá:

    - Tôi rất mong đại đoàn cho phép.

      Ông Thâu tiếp:

    - Bây giờ cậu hãy về chuẩn bị, chờ chúng tôi báo cáo xem sao.

    Dũng toan đứng dậy. Ông Quý giữ lại:

    - Khoan! Cậu có đề nghị trên những gì không?

    Dũng nói:

    - Xin các anh đề nghị đại đoàn, nếu cho tấn công bằng địch vận, thì cho tổ địch vận đại đoàn xuống ngay, mang theo loa và truyền đơn.

    - Được. Còn gì nữa?

    - Còn trung đoàn, tôi xin tạm bổ sung cho tôi một đại đội, lấy quân của Xã Đệ cũng được. Và hỏa lực còn lại của trung đoàn sẵn sàng chi viện cho nếu chúng tôi buộc phải chuyển sang tấn công bằng sức mạnh.

    - Tấn công thì thế nào?

    - Chúng tôi sẽ dùng tinh binh, đánh theo lối mật tập là chính.

    - Hay! Vậy về chuẩn bị kỹ hai phương án.

    - Rõ!

    Dũng lại toan đi luôn, ông Quý lại ngăn lại:

    - Báo cho cậu biết ngày mai chính trị viên của cậu sẽ về.

      Dũng mừng rỡ:

    - Ôi, hay quá! Thật tuyệt! Rất đúng lúc đang cần thêm cán bộ. Vậy là Đỗ Thủy khỏi rồi ạ?

    - Rồi! Quân y vừa điện cho biết ngày mai cậu ấy sẽ về.

      Dũng như bay trở lại đơn vị.

[hoi_ls]

    Ngay tối hôm đó, mọi việc họp Đảng, họp cán bộ đã được triển khai hết sức nhanh gọn, để cho bộ đội bắt tay ngay vào mọi việc. Sáng hôm sau, đúng như ông Quý đã báo: chính trị viên Đỗ Thủy từ quân y viện mặt trận trở về. Không khí trong tiểu đoàn càng thêm vui vẻ. Thủy người mảnh mai trạc tuổi Dũng, hiền lành, cơ chỉ, đặc biệt là thận trọng trong tất cả mọi việc, và rất nghiêm về đạo đức, sinh hoạt. Mọi người trong tiểu đoàn đều nói: tổ chức bố trí Thủy về tiểu đoàn này có lẽ là vừa có ý để hạn chế tính táo bạo nhiều khi đến liều lĩnh của Dũng, đồng thời ngăn chặn thói rượu chè, trai gái của Hà Giao. Dũng cũng được nghe những lời bình luận ấy. Anh chỉ cười. Anh với Thủy làm việc với nhau khá ăn ý. Thủy cũng rất nể trọng anh. Riêng Hà Giao thì không thích Thủy. Nhưng khi rượu vào, nói xó, Hà Giao thường phàn nàn: “Một tên thì kiêu căng, còn một tên thì kèn kẹt. Khó sống quá!”

    Đỗ Thủy trở về đem theo tin vui: tiểu đoàn Lê Phong cùng một bộ phận phối hợp đã đánh chiếm xong H7 trong một trận ác liệt nhưng nhanh gần như kỷ lục: 30 phút. Như vậy trên cánh đồng phía tây đã có một pha phối hợp giòn giã của trung đoàn 3, cũng có nghĩa là của đại đoàn này. Trở về, Đỗ Thủy còn đưa về theo một tin vui nữa: đại đoàn đã đồng ý cho d2 giải quyết Căng Na bằng địch vận. Tổ địch vận của đại đoàn cùng về với Đỗ Thủy, lễ mễ mang theo cả loa và truyền đơn mới được in gấp ngay trong đêm vẫn còn chưa ráo mực. Niềm vui, hào hứng càng tràn ngập đơn vị.

     Ngay tức khắc, các khẩu đội súng cối 60 ly được nhận truyền đơn, nhồi vào các quả đạn, rồi tiến ra cánh đồng, theo đúng kế hoạch, để bắn vào Căng Na liên tục suốt ngày. Rồi 17 giờ 30 phút, khi hoàng hôn xuống, bộ binh sẽ nhanh chóng áp sát cứ điểm, bao vây uy hiếp với hỏa lực ĐKZ, Ba-dô-ka, nếu địch chưa chịu ra hàng.

     Đại đội trưởng Lanh được phân công trực tiếp chỉ huy “Binh đội súng cối” đi trước. Dường như chưa có lần xuất kích nào Lanh vui vẻ như lần này. Anh em chiến sĩ cùng cười đùa nhộn nhạo:

     - Bắn vào cho chúng nó cả mấy bao thuốc lá nữa.

     - Xôi! Xôi! Bọn này chắc chỉ thích xôi thôi.

     - Vẽ một cái roi nữa! Bắn vào, nhắn: nếu không ra sẻ ăn đòn!

     Tổ gọi loa cũng đi cùng. Ba anh chiến sĩ địch vận vẫn còn trẻ măng, mặt mũi sáng sủa, cỏ vẻ có học cả. Họ sẽ tiến xa hơn cả các tổ súng cối, vào cứ điểm với cự ly gọi loa mà bên trong cứ điểm có thể nghe thấy. Họ sẽ đào những hố cá nhân để tránh đạn thẳng và pháo cối. Họ được một trung đội bộ binh bảo vệ ở ngay sau lưng. Vẫn trong không khí vui vẻ, hồ hởi lính ta lại trêu cả nhóm địch vận:

     - Này, có thật biết tiếng Thái không đấy? Hay lại xiếc mọi người như mấy ông phó nhòm không có phim nhưng cứ nháy lia lịa?

     - Này, gọi chúng nó không có gì hiệu nghiệm hằng cứ nói thẳng là: ra hàng, tối mai sẽ được ngủ với vợ ngay! Bọn này thích cái đó còn hơn cả xôi.

     - Đúng đấy, cứ loa rằng: vợ chúng mày đang tốc váy, cuồng cả lên rồi. Mau mau ra đi thôi.

      Một anh lính khác còn bốc hơn, dám trêu cả đại đội trưởng Lanh:

     - Cứ thuê anh Lanh bánh thuốc lào. Tiếng anh to hơn cả lệnh vỡ. Các cậu khỏi tốn hơi gọi loa.

     Bầu trời Điện Biên vẫn vang rền tiếng máy bay. Nhưng hầu hết những toán cường kích ấy vẫn tập trung cả về phía đông, nơi năm cao điểm vẫn không ngừng nghi ngút khói lửa. Lanh đưa quân ra triển khai không mấy khó khăn. Tới gần trưa, những loạt đạn súng cối đã bắt đầu nổ lục bục trong lòng rồi vọt lên không trung vẽ những đường cong vút, sau đó nổ đều một lượt khói mù trong cứ điểm địch. Những quả đạn vỡ ra, truyền đơn bay tung lên như bướm..

     “Hỡi anh em binh sĩ Thái,

     Giặc Pháp đã dụ dỗ, lừa gạt và cả cưỡng bức anh em đi lính cho chúng giết hại đồng bào ta, phản lại Tổ quốc ta.

     Nay giặc pháp đang thua to. Ở Điện Biên Phủ này chúng càng thua to. Chắc anh em đã thấy: Quân đội nhân dân Việt Nam đang tập trung lực lượng để tiêu diệt hết bọn chúng. Vậy các anh em binh sĩ người Thái hãy mau mau ra hàng, sẽ được khoan hồng trở về với vợ con. Các anh cũng bị bao vây chặt. Các anh không còn đường thoát. Hãy tìm đường sống bằng ra hàng. Nếu không hàng, quân đội nhân dân sẽ nổ súng tấn công. Lúc đó hối cũng không kịp nữa. Khi ra hàng hãy giương cao cờ trắng, tất cả vũ khí bỏ lại, cho người khiêng ra sau.

     Ban chỉ huy mặt trận phía tây Điện Biên Phủ”.

     Để Thủy ở lại lãnh đạo công việc chuẩn bị của các phân đội sẽ ra áp sát bao vây vào lúc hoàng hôn, Dũng đi thẳng ra trận địa, chỗ Lanh đang chỉ huy cuộc “bắn phá bằng nhân nghĩa”. Nhìn ra xa xa, bằng ống nhòm, thấy cứ điểm địch dường như chỉ là một bãi dây thép gai mênh mông, lờ mờ những ụ súng và những gờ chiến hào ở tiền duyên. Không một mái nhà, không một mái lều vải. Chỉ có độc chiếc cột cờ khẳng khiu nhô lên cao khỏi mặt đất, chừng sáu bẩy mét. Một lá cờ ba sắc ủ rũ buông xuống như cờ tang. Có thể hiểu: tất cả mọi hoạt động của địch đã bị rút xuống dưới mặt đất hết y như tất cả các cứ điểm khác trong toàn bộ tập đoàn Điện Biên Phủ. Dũng không khỏi liên tưởng tới những đồn bốt của quân Pháp trong thời kỳ đầu cuộc kháng chiến. Trên miền núi, là những ngọn đồi đỏ ối như son, với những hàng rào lông nhím tua tủa. Trên đỉnh đồi, san sát nhà cửa, nhộn nhịp xe cộ. Còn dưới đồng bằng tuy không có đồi, gò, cũng bằng phẳng như ở đây thôi, nhưng mỗi cứ điểm thời ấy, đều thấy như một trang trại sầm uất. Bây giờ đồn giặc như thế này đây, mà đồn giặc lại rất mạnh về hỏa lực và quân lực, không những thế còn nằm trong thế liên hoàn hỗ trợ ở khu căn cứ cả về pháo binh, bộ binh xe tăng, thiết giáp và có cả không lực yểm trợ mạnh. Phải chăng đây chính là hình ảnh cuộc chiến tranh đã chuyển vế? Và hình ảnh cái cứ điểm nham nhở dây thép gai như chết lặng kia củng là hình ảnh của quân Pháp trên toàn bộ chiến trường Việt Nam hôm nay?

     Xen kẽ với những loạt súng cối nhỏ là tiếng loa vọng lại. Dũng mỉm cười nói với Thiêm tổ trưởng địch vận đại đoàn:

     - Cũng chỉ cơm nắm muối vừng, rau rừng mà các bạn vẫn khỏe ghê! Tiếng cứ sang sảng.

     Thiêm gật đầu:

     - Ấy, chúng tôi phải giáo dục anh em gọi cho thật nghiêm chỉnh và thật sự tự đáy lòng mình.

     ... “Hỡi anh em binh sĩ Thái...”

     Dũng tiếp tục quan sát, theo dõi, anh và mọi người cũng có nhận xét: Bọn địch trong cứ điểm không có phản ứng xấu. Chúng không bắn ra để đáp lại những gì mà chúng ta đang muốn nhắn gửi. Tổ trưởng Thiêm hồi hộp:

     - Vậy có thể có triển vọng anh ạ!

     - Để xem!

     - Bên phía đông, pháo hai bên đã nổ không ngừng. Máy bay địch vẫn lao tới phía đó. Chắc địch lại đang phản kích mạnh. Cuộc ác chiến vẫn còn đang tiếp diễn. Cũng có thể hiểu thêm: trung đoàn 1 đã vào trận nhưng chưa có thể dứt điểm.

     ... “Hỡi anh em binh sĩ Thái.. .”.

     Tiếng loa vẫn tha thiết vọng lên bằng cả hai thứ tiếng Kinh và Thái. Những quả lựu đạn cối mang theo truyền đơn vẫn tiếp tục phóng vào đồn địch. Trận đánh “nhân nghĩa” ở đây cũng đang tiếp diễn, chưa kết thúc. Không khí vui vẻ ban sáng đã tan dần, nhường chỗ cho sự căng thẳng mỗi lúc một tăng lên.

      Thiêm, người vừa tỏ ra lạc quan lúc trước bây giờ không còn mấy tin tưởng nữa:

     - Bọn này lỳ quá! Có lẽ chúng nó muốn chết!

     Dũng không đáp lại. Anh chỉ đứng ở ngã ba chiến hào, chống tay vào sườn, mím môi, nhìn như không chớp về phía trước, hết nhìn cái H4, lại nhìn sang phía đông, mặt anh tối sầm dưới vành mũ lá.

     Đã hơn một giờ chiều, Lanh đưa cho Dũng một nắm cơm. Dũng lắc đầu. Anh chỉ xin một ngụm nước.

     Ba giờ.

     Bốn giờ hơn. Đã chiều muộn rồi. Ở đây là miền núi trời rất mau tối. Dũng quay lại phía Lanh và anh tổ trưởng địch vận:

     - Tôi về trong rừng đây. Để chuẩn bị có thể chuyển sang phương án hai. Nhưng các anh vẫn phải kiên trì. Đúng như kế hoạch, 17 giờ 30 phút mới dứt khoát chuyển. Lanh, ông hãy cho tay nào thiện xạ dùng đại liên bắn gãy cột cờ kia cho tôi sau đó nện vài phát ĐKZ lướt trên mặt đồn để thúc đít chúng nó.

    - Rõ! - Lanh xồm đáp rất to. Nghe cái giọng ấy có thể hiểu chàng Từ Hải cũng đã sốt tiết lên rồi.

      Dũng cùng với Báu quay lại. Hai người vừa đi được một quãng thì nghe thấy tiếng đại liên nổ rất đanh hai ba nhịp ngắn. Tiếp đó là hai trái ĐKZ gầm vang.

    - Được lắm! - Dũng ngoái cổ lại. Chiếc cột cờ đã biến mất. Rồi một chiến sĩ hối hả chạy theo, gọi vang: “Anh Dũng! Anh Dũng”.

    - Gì thế? - Dũng dừng lại, anh không khỏi ngờ ngợ.

    - Báo cáo, hình như địch ra hàng! - Anh chiến sĩ thở không ra hơi nữa.

    - Sao? Sao lại hình như? - Dũng nắm lấy cánh tay anh ta lắc mạnh.

    - Báo cáo, thấy có nhiều cái gì trăng trắng lấp ló ở hàng rào dây thép gai. Anh Lanh bảo em đuổi theo báo cáo anh ngay.

    Dũng và Báu không hỏi thêm gì nữa cùng quay ngoắt trở lại. Hai anh em chạy như xé trong giao thông hào, nhảy vòn vọt qua các hòm đạn, các thùng nước và cơm nắm còn để rải rác suốt cả dọc hào.

    Dũng đã tới chỗ Lanh xồm và anh tổ trưởng địch vận cùng một số cán bộ, chiến sĩ của đại đội. Mọi người đang hồi hộp, xôn xao. Ai nấy đều như vươn dài cổ về phía trước để quan sát. Trời ơi, thiếu ống nhòm quá!

     Rồi, quả nhiên, từ xa xa, ở phía bãi dây thép gai đang mờ đi vì khói, vì bụi và cả sương chiều đang dâng lên, có những mảnh vải trắng hiện ra nhấp nhô, mỗi lúc một rõ.

     - Lanh, ngừng bắn! Chuẩn bị tiếp nhận hàng binh theo kế hoạch. Hết sức bình tĩnh và thận trọng nghe không? - Dũng nói nhanh.

     - Rõ! - Lanh đáp vang, nhưng lần này nghe ra lại có phần hết sức sảng khoái và cả kiêu hãnh nữa.

     Đã nom rõ hơn những chiếc gậy trên đầu buộc những mảnh vải dù trắng. Nom thấy cả những đám người lố nhố đang nối tiếp nhau kéo ra. Li ti như cả một bầy ong đang bò ra khỏi tổ.

     - Nhớ chưa Lanh? Theo đúng kế hoạch, thứ tự từng bước...

     Kế hoạch đã được vạch sẵn như sau: Địch ra hàng khi tới các chiến hào ta khoảng 30 mét, bắt dừng lại. Các sĩ quan cao cấp nhất của địch phải tiến lên với cờ trắng. Tất cả vũ khí để dưới đất, tay giơ cao. Quân ta sẽ có người lên thu súng đạn và lục soát từng người xem còn lựu đạn, súng ngắn, dao găm, lưỡi lê hay không sau đó mới cho xuống hào từng nhóm ba người một, khi đã tiếp nhận xong quân đầu hàng sẽ đưa chúng vào rừng ngay. Cho chúng đi dưới hào, các chiến sĩ ta đi trên mặt ruộng phòng sự phản trắc. Trong lúc đó, một bộ phận chiến sĩ nhanh chóng vào đồn lục soát, thu vũ khí...

    Tổ gọi loa đã trở lại. Lúc này họ không phải kêu gọi binh lính địch nữa, mà giúp Lanh phát ra các mệnh lệnh. Dũng không trực tiếp điều hành công việc. Theo đúng kế hoạch, anh để Lanh xuất hiện công khai tiếp nhận sự đầu hàng của đối phương và giải quyết tất cả mọi việc.

    - Ôi các anh ơi, đông quá! Đông quá! Có đến hai đại đội - Một chiến sĩ nào đó phấn khởi quá, reo lên.

      Lanh cười ha hả:

    - Chả hai đại đội thì một ư? Cái H4 này những hai đại đội cơ mà!

    - Nhanh chóng tiến thẳng lại chỗ này, hai tay giơ cao...

    Tiếng loa vang lên. Suốt ngày đã ra rả gọi nhưng lúc này mấy anh chiến sĩ địch vận vẫn tỏ ra hết sức tỉnh táo, khỏe khoắn lạ thường. Cuộc điều hành đám hàng binh địch, y như điều hành quần chúng trong một buổi mít tinh nào đó.

    - Tiến lên! Hàng một! Tay giơ cao!

    - Các sĩ quan tiến lên trước! Tay khỏi đầu! Nhanh nữa lên!

     Đã nom rõ khuôn mặt lính Thái với những cặp mắt nói chung nhỏ và khuôn mặt phần lớn bầu bầu. Tất cả đều đầy vẻ sợ hãi, lo âu. Họ gần như lụng thụng trong những bộ đồ trận của Pháp với rất nhiều túi lớn, nhỏ, loại áo quần mà quân ta quen gọi là “quần áo bắt gà”. Ba người cầm một cây cờ trắng đi đầu cùng lật đật tiến lại. Lanh ra lệnh cho họ tiến tới sát chiến hào. Anh trông hùng dũng và lẫm liệt:

     - Các sĩ quan Pháp đâu?

     - Trình ông chỉ huy, họ đã bỏ chạy về khu trung tâm.

     - Binh lính người Thái có ai chạy theo chúng không?

     - Trình ông không. Tất cả đã ra đây... Chúng tôi đã muốn ra hàng các ông từ sáng, nhưng họ không cho. Sau chúng tôi bảo nhau cùng nổi loạn, họ sợ và bỏ chạy cả...

      Dũng nhìn lên: cả một đám đông đầy ùn. Anh nhắc Lanh cho các chiên sĩ kiểm soát thật nhanh rồi cho họ xuống hào, đề phòng địch bắn pháo ra.

      Lanh đã thực hiện công việc một cách khá dứt khoát, gọn gàng. Chỉ một lát sau, tất cả các hàng binh đã được phép xuống chiến hào ta và được đưa ngay trở vào rừng. Không khí căng thẳng đã qua đi. Chiến hào lại trở nên vui nhộn. Tiếng cười, tiếng nói râm ran hoan hỉ. Trời cũng vừa sẩm tối. Khi hai đại đội hàng binh đã đi khỏi, Dũng cũng quay về sở chỉ huy của mình. Anh cấp báo mọi việc về cho Đỗ Thủy, yêu cầu cho hàng binh ăn uống đầy đủ rồi cho chuyển lên đại đoàn ngay.

      Thế là trận đánh đã kết thúc. Bấy giờ Dũng mới cảm thấy mệt nhoài, mệt đến nổi không còn thấy vui, và hào hứng như khi còn ở tiền duyên, nom thấy chính xác địch đã đầu hàng. Lúc này anh chỉ ước có một cái giường tử tế một chút để ngả lưng. Nhưng căn hầm chỉ huy giữa đồng chỉ có một lớp dạ lót làm ổ, và cũng chỉ đủ cho anh nằm co quắp, hai đầu gối cao tới bụng. Nhìn chiếc đồng hồ cũ rích trên tay: đã gần bảy giờ. Vậy mà bên ngoài vẫn còn như sáng, bởi ánh lửa bên kia sông Nậm Rốm vẫn liên tục hắt sáng và những ngọn hỏa châu từ năm cao điểm đang nối tiếp nhau vượt lên chói lòa cả một nửa khung trời bên đó... Mệt, đã ngả lưng, nhưng vẫn không sao ngủ. Cũng không nghĩ ngợi được điều gì. Đầu óc lung tung, lộn xộn, dường như chỉ còn nhớ được một việc: anh còn phải trực ở đây để đêm nay nhỡ có phản kích từ Mường Thanh ra, hoặc có thể có nhiệm vụ đột xuất do tình hình phía đông thế nào đấy... Móc túi, tìm thuốc lá, không còn một điếu. Bụng thấy hơi đoi đói, nhưng ở giữa đồng cũng chẳng có gì mà ăn. Định nhoài người sang hầm bên hỏi Báu còn miếng cơm nắm nào không, nhưng rồi lại lười, không muốn đứng dậy. Đại đội của Lanh ở xa, phía trên, càng không thể xin họ điếu thuốc, hoặc chút gạo rang, hoặc cơm nắm... Đành cứ nằm co, hai mắt mở chong chong.

     Chiếc máy nói chợt đổ chuông lảnh lói. Anh chiến sĩ thông tin đưa ống tổ hợp cho Dũng:

     - Báo cáo anh có điện.

     Dũng nhỏm dậy:

     - Điện của ai?

     - Báo cáo, chính trị viên Đỗ Thủy ạ!

     Dũng vội cầm lấy ống tổ hợp. Tiếng Thủy mau mắn:

     - Anh Dũng đấy ư? Tốt quá! Mọi việc ổn rồi. Nhưng Ban chính trị yêu cầu tổ chức một cuộc mít tinh rất vắn ngay ở đây cho hàng binh...

     Dũng chưa hiểu:

     - Sao? Mít tinh? Để làm gì?

     - Có hai ông nhà báo quốc tế, một của Úc, một của Đảng Cộng Sản Pháp đang ở đại đoàn được tin này bổ xuống luôn. Họ muốn phỏng vấn hàng binh. Ban chính trị cũng muốn nhân cơ hội này mít tinh cho hàng binh lên tiếng kêu gọi các binh sĩ người Thái và cả người Việt còn trong khu trung tâm ra hàng. Họ khai trong đó có tiểu đoàn 5 dù ngụy người Việt và tiểu đoàn 2 người Thái...

     Dũng cười mệt mỏi:

     - Thôi được, tuỳ thôi. Anh ở trong đó lo liệu mọi việc cho.

     - Ấy, anh Dũng ơi, nhưng mà anh phải về một tý đấy.

     - Có anh trong đó, và chắc là trên Ban chính trị cũng sẽ có người xuống giúp đỡ, tôi về làm gì? Báo cáo về toàn bộ trận đánh thì tôi đã gọi điện lên khất với các “cụ” cho sáng mai mà.

     - Không! Chính các anh ở Ban chính trị yêu cầu anh phải về ngay. Cuộc mít tinh này cần có anh đấy.

      Dũng lắc lấy lắc để, dường như có Đỗ Thủy đang ở ngay trước mặt anh:

     - Thôi, cho tôi ở ngoài này. Thú thật tôi đang rất mệt, vả lại tôi về cũng chẳng có việc gì cần thiết cả.

     - Không! Không! Anh Dũng ơi, anh phải về đấy! Kẻo mọi người nghĩ về mình... ra cái điều. Chắc anh hiểu. Anh hãy nghe tôi. Tôi rất quý anh, nên tôi mới van anh như thế...

     Dũng lại lắc đầu, rồi thở dài. Thôi dược, Đỗ Thủy đã nói như thế thì phải về thôi. Khổ thế, ở đời sao mà khó vậy, nói nhiều thì dễ bị cho là cá nhân khoe khoang, mà không nói cũng lại bị coi là kênh kiệu, kiêu căng... làm thế nào để được vừa lòng mọi người nhỉ? Có lẽ chỉ có một thái độ hay nhất: Giả dối. Và có một chỗ dựa, một ô dù... chí ít cũng là một phe cánh... Nhưng rồi Dũng lại tự trách mình trong lúc đang vui sao lại có ý nghĩ buồn như vậy. Anh nhảy ra khỏi hầm, gọi Báu. Hai anh em cùng quay trở vào rừng.

     Ra ngoài, thoáng hơn. Anh cảm thấy dễ chịu. Báu như hòn bi lại bon bon đi trước, Dũng xăm xăm bước theo sau. Thoảng trong gió có mùi na-pan và cỏ cháy. Nó ném từ mấy hôm trước mà vẫn y như chiều nay. Và mùi đất ẩm. Và mùi máu người. Nhưng mùi vị của chiến tranh đã quá quen thuộc với đời lính chiến...

     Chợt có tiếng máy bay. Nghe như nó đang hướng về phía núi. Dũng vội nói:

     - Báu, cẩn thận đấy!

      Cũng vừa lúc hai trái bom cùng nổ như sét. Lửa trùm lên hai anh em. Đất bùn cùng bốc lên và đổ ập xuống...

     Khi tỉnh lại, Báu vội bới đất rồi cuống cuồng vùng dậy. Không thấy Dũng đâu. Báu gào lên kinh hoảng:

     - Anh Dũng! Anh Dũng!

      Không có tiếng đáp lại. Báu càng như mê cuồng:

     - Anh Dũng! Anh Dũng!

      Rồi lao vào các đống đất, hai tay bới cào như điên dại. Một cái chân thòi ra. Rồi hai cái chân... Sau đó là toàn thân Dũng. Anh nằm vật ngửa, máu từ hai khóe mép trào ra ướt đẫm. Đôi mắt anh nhắm nghiền.

     - Trời ơi anh Dũng! Trời ơi...

      Báu hộc lên, ôm chầm lấy anh, và xốc lên. Dũng ật đầu ra phía sau. Máu từ trong miệng anh lại ộc ra đầy trên lưng Báu...

[hoi_ls]

10

    Hồng Đăng bước những bước dài theo cô Dậu, len lỏi trong rừng, đi qua những khu lán cũ, sang khu lán mới dành cho thương binh đợt hai chiến dịch, mà hầu hết là thương binh của khu đông. Những chiếc lán mới làm nằm ở xế về phía tây nam viện, sâu vào phía trong, nơi có một con suối nhỏ chảy ngoằn ngoèo, dưới chân một dãy núi đá, con suối mà cách đấy ít lâu Hồng Đăng và Kim Oanh đã rủ nhau tới lén làm tình. Nhận ra khu vực quen thuộc, Hồng Đăng bỗng không khỏi cảm thấy e ngại. Anh đang vui và hy vọng. Cảm giác e ngại đã làm cho anh khó chịu.

    Khi trông thấy chiếc mái lán lấp ló, cô Dậu chỉ tay:

    - Đấy! Chị ấy ở trong ấy đấy. Anh vào đi!

    Bước chân Hồng Đăng như mau hơn. Anh quên cả chào và cảm ơn người đã đưa đường cho mình.

    Vào tới cửa lán, Hồng Đăng dừng lại. Trong lán thương binh nằm đầy kín, không thừa một giường. Mùi ête, mùi mủ máu thoang thoảng bay ra. Trong lán tối âm thẩm, không ai nói to, chỉ cỏ tiếng rì rầm và những tiếng rên rỉ nho nhỏ. Bốn năm cô hộ lý đang lúi húi làm việc, cô nhặt cái này, cô quét cái kia, có cô đang ngồi bên thương binh trò chuyện, hoặc săn sóc. Nguyệt Lệ đâu nhỉ? Hồng Đăng chăm chú quan sát. Đôi mắt anh bỗng sáng lên: kia rồi! Một chiếc áo blouse trắng thon thả đang ngồi bên một giường thương binh ở cuối lán, xây lưng lại phía anh. Nhón mũi giầy, anh đi len giữa các giường thương binh, đến sát đằng sau chiếc áo blouse trắng ấy. Nguyệt Lệ vẫn không hay biết gì. Cô vẫn đang ngồi đó, rất im lặng, hai bàn tay kẹp giữa hai đầu gối, đầu cúi xuống, ngắm nhìn anh thương binh nằm đó đang ngủ. Anh thương binh bị ở những bộ phận nào không rõ, chỉ thấy chiếc chăn mỏng đắp suốt từ chân lên tới cổ, chỉ để lộ ra một khuôn mặt sạm nắng khá gầy với mái tóc đen rậm. Một chiếc sẹo dài nằm ngang trên gò má trái của anh... Hồng Đăng gần như giật mình. Anh đã nhận ra anh thương binh đó là ai. Thì ra anh ta! Đúng là anh ta! Đã khẳng định được, Hồng Đăng càng như chết lặng. Nguyệt Lệ vẫn không hay biết có người đang đứng sau lưng. Cô vẫn như chìm trong những suy tưởng hoặc buồn đau, lo lắng. Cô ngồi đó từ bao giờ, như một tượng đá vọng phu? Hồng Đăng cố kìm nén mình lại. Anh chưa vội lên tiếng, để xem cô còn ngồi đó được bao lâu. Nhưng rồi không chịu nổi nữa, anh bật hắng giọng. Bấy giờ Nguyệt Lệ mới như choàng tỉnh.

    - Nguyệt Lệ!

    Cô bàng hoàng quay lại.

    - Nguyệt Lệ! - Hồng Đăng lại cất tiếng gọi, như gọi hồn của con người còn đang ngơ ngác, chưa tỉnh lại trước mắt anh. Hồng Đăng phải gọi tới lần thứ ba, bấy giờ cô mới cất được tiếng chào lại: “Anh đấy ư?” rồi đưa một ngón tay trỏ đặt lên môi, ra hiệu im lặng cho thương binh ngủ. Sau đó, hết sức nhẹ nhàng, cô nhón áo anh, kéo ra ngoài. Hồng Đăng để ý: trước khi rời chiếc giường thương binh, Nguyệt Lệ vẫn còn ném lại một cái nhìn vô cùng dịu dàng và thương xót.

    Hai người cùng đi ra phía con suối ở xa xa, sau khu lán. Rừng già xanh ngắt, ẩm thấp, yên tĩnh một cách nặng nề. Tiếng máy bay rất xa. Hai người cùng tìm được hai tảng đá nhẵn ở bên bờ suối, cùng ngồi. Khó khăn và đắn đo mãi, Hồng Đăng mới lên tiếng trước được:

    - Em có khỏe không?

    - Vẫn bình thường ạ!

    Quan sát kỹ, Hồng Đăng thấy Nguyệt Lệ gầy đi và xanh hơn. Nhưng điều đáng chú ý hơn: một vẻ buồn man mác phủ trên gương mặt cô. Hồng Đăng hiểu nỗi buồn ấy hẳn không phải vì cuộc cãi cọ với anh. Ý nghĩ ấy làm cho anh vừa chán nản vừa tức giận. Nhưng anh vẫn nhớ mục đích hôm nay tới đây không phải là để cãi nhau như bữa nọ. Anh cố lấy giọng ân cần và tha thiết:

    - Nguyệt Lệ ạ, hôm nay anh đến thăm em. Xa em mới có vài ngày, mà cảm thấy lâu quá. Anh đến hôm nay cũng là để... xin lỗi em về những gì trong buổi gặp trước đã làm em phải phiền lòng. Nguyệt Lệ ạ, anh đã nghĩ lại rồi. Anh hối tiếc vô cùng. Anh đã vụng về và nóng nảy. Anh đã không được tỉnh táo. Anh đã có những lời không đẹp. Hôm nay anh muốn nói lại. Hãy tha lỗi cho anh...

    Bây giờ dường như Nguyệt Lệ mới thực sự chú ý tới Hồng Đăng. Nhưng cô thở dài, cúi đầu im lặng. Hồng Đăng tiếp:

    - Em vẫn còn giận anh ư? Anh đã nói rồi: anh có lỗi. Đối xử với em hôm đó quả thật... không chấp nhận được. Nhưng Nguyệt Lệ ơi, xin hãy thông cảm cho anh, để rồi thứ lỗi cho anh. Anh đã nóng giận, đã thô bạo... tất cả chỉ vì anh rất yêu em, quá yêu em. Anh đã luôn luôn e ngại em không thật gắn bó, thậm chí thờ ơ với anh. Anh đã thường không chịu đựng nổi khi cảm thấy mình... có thể sẽ mất em. Bởi vậy, anh đã không còn giữ nổi mình trong hôm ấy. Hãy hiểu cho anh, và cảm thông cho anh, Nguyệt Lệ! Anh yêu em, yêu em đến cuồng dại và thô bạo...

    Bây giờ Nguyệt Lệ mới ngước lên. Cô muốn tìm hiểu vì sao hôm nay Hồng Đăng lại có thái độ gần như chưa từng có này. Thật vậy, trong suốt hai năm qua, trong các cuộc va chạm, Hồng Đăng chưa bao giờ lại nhún mình dến như thế. Vậy sao hôm nay Hồng Đăng lại tỏ ra không những rất biết điều mà hơn thế nữa: còn biết hối hận? Anh thực lòng, hay đây chỉ là một màn kịch, mà mục đích ít nhất cũng là giữ được sự ổn định bề ngoài để giữ được thể diện cho anh trước mọi người và tổ chức: Hoặc tệ hơn, anh chịu nhún mình chỉ nhằm phá tan sự “bất hợp tác”, mà đó là thái độ thường có của Lệ làm anh sợ nhất, để rồi lại chiếm lĩnh được thân thể cô như trước?...

     Hồng Đăng lại nói, đôi mắt anh long lanh, xúc động thành thực, gần như chỉ còn thiếu khóc:

     - Nguyệt Lệ ạ, sau hôm ấy về, anh đã nghĩ lại: quả là em đã nói hết với anh những sự thật tuy đáng tiếc, nhưng đúng là nên nói, cần nói giữa hai chúng ta. Anh thừa nhận là nhiều điều em nói anh rất cần phải suy nghĩ, và có những điều đúng là cần phải sửa đổi lại. Anh đã quá chủ quan em ạ. Anh cứ sống ào ào mà không có một lúc nào dừng lại để tự xem xét mình. Đúng là anh chủ quan quá! Anh cứ tưởng đối với em, anh vô cùng yêu quý như thế, anh bảo đảm cuộc sống cho em hết lòng như vậy, còn có gì phải áy náy, còn có gì là thiếu sót? Nhưng nghe em nói, bây giờ thì té ra em còn đòi hỏi ở anh nhiều điều khác nữa, những điều như chẳng liên quan gì tới riêng cá nhân em...

     Bây giờ Nguyệt Lệ mới xen vào, ngắt lời chồng:

     - Có liên quan chứ. Nó trực tiếp liên quan tới anh, cũng có nghĩa là tới em.

     - Đúng! Đúng! Anh hoàn toàn đồng ý. Và chính vì quá chủ quan không nhận ra được những điều ấy nên anh đã làm cho em không yên lòng, em không cởi mở hết tâm hồn trong hạnh phúc. Bây giờ anh đã hiểu. Anh đã có lời xin lỗi em. Anh hứa với em là anh sẽ thay đổi những gì cẩn phải thay đổi. Hãy tin anh đi. Và hãy tha lỗi cho anh, em yêu...

    Hồng Đăng vừa nói vừa cầm lấy bàn tay Nguyệt Lệ đặt vào lòng bàn tay mình. Cô để im, không rút ra. Nhưng cô vẫn im lặng. Hồng Đăng hiểu vẫn còn có điều mình cần phải nói tiếp:

    - Anh cũng rất đồng ý với em lòng ghen tuông đã làm cho con người ta yếu đuối, thậm chí đen tối đi. Nhưng em ơi, như đã nói rồi: tất cả chỉ vì quá yêu em... Nhưng thôi, anh sẽ không bao giờ sai lầm nữa. Anh sẽ hoàn toàn tôn trọng em cả trong tất cả những vấn đề tình cảm dù nhỏ bé nhất.

    Nguyệt Lệ từ từ rút tay ra. Cô thở dài, giọng có phần dịu dàng hơn trước:

    - Thôi được. Anh hãy về đi. Anh hãy tin là trước sau bao giờ em cũng chỉ mong ước có được một cuộc sống yên ổn và hạnh phúc. Em cũng không bao giờ đòi hỏi ở ai, kể cả anh những gì quá nhiều, quá lớn bởi em tự biết: mình chẳng có gì để có quyền đòi hỏi... Thôi, anh về đi. Em đồng ý với anh cuộc gặp đáng buồn hôm đó coi như không có.

    Hồng Đăng mừng rỡ, sung sướng ôm choàng lấy cô, đặt một nụ hôn rất dài trên đôi môi hồng mọng duyên dáng.

    Nguyệt Lệ nhắm mắt lại. Cô hiểu và hoàn toàn tin rằng anh rất yêu cô. Điều này không phải bây giờ cô mới nhận ra. Nhưng chỉ có điều là tình yêu ấy phải được tự nhiên nảy nở từ cả hai phía...

    Cô lại từ từ gỡ tay anh ra:

    - Thôi anh về đi. Có lẽ sắp tới giờ ăn trưa của các anh thương binh rồi đấy.

    Khi Nguyệt Lệ đã đi khuất sau các lùm cây, Hồng Đăng vẫn còn đứng đó, vui vẻ, thoải mái. Nhưng những cảm giác ấy đã mau qua đi. Hồng Đăng như người chợt tỉnh: ừ nhỉ, cô ấy lại trở về với “tên” ấy... Đầu óc anh lại tối sầm. Lòng nghi ngờ, ghen giận lại như một dòng suối độc tuôn trào trong lòng anh. Cô ấy có thật là dễ dàng tin và nghe mình như thế? Cô ấy có thể nào hoàn toàn không còn chút tình cảm nào với “tên” ấy? Cứ nhìn thái độ của cô bên giường hắn đã có thể hiểu. Vậy làm sao cô có thể dễ dàng quên đi mọi chuyện, để hoàn toàn yêu quý mình thiết tha và nồng cháy?...

    Nguyệt Lệ trở vào lán, lại tới bên giường Dũng. Anh vẫn ngủ. Trong lòng cô ngổn ngang băn khoăn, buồn bã. Ôi, sao mình lại khổ đến như thế này? Sao số phận lại bắt mình rơi vào những cảnh ngộ éo le như thế này? Đúng là mình đã nói với anh ấy là mình đâu có mơ ước gì hơn được sống một cuộc sống yên ổn như tất cả mọi con người bình thường khác. Vậy mà chưa bao giờ có được, dù chỉ một phần như thế...

    Dũng từ từ mở mắt. Anh ngơ ngác. Khi đã nhận ra Lệ, trên đôi môi khô nẻ của anh như thoáng một nụ cười nào đó, một nụ cười không vui nhưng củng không hẳn là buồn:

    - Lại cô đấy ư? Cô mới đến?

    Nguyệt Lệ gật đầu, cầm vội lấy tay anh:

    - Vâng, em vừa mới đến. Anh ngủ ngon không? Anh thấy trong người thế nào?

    Dũng làm ra vẻ tỉnh táo và mạnh khỏe:

    - Khá rồi. Tôi cảm thấy dễ chịu hơn nhiều.

    Nhưng chỉ nhìn ánh mắt, sắc mặt, Nguyệt Lệ biết anh còn rất mệt. Nước mắt cô bỗng lại chảy dài. Dũng nhìn cô, rồi khẽ lắc đầu:

    - Sao lại khóc? Lần nào gặp tôi cô cũng khóc. Tôi buồn lắm...

    Nguyệt Lệ vội đưa ông tay áo blouse lên chùi mắt, và mỉm cười:

    - Không, em có khóc đâu anh. Vâng, em sẽ không bao giờ khóc nữa.

    Dũng nhìn cô rất sâu:

    - Phải, Nguyệt lệ ạ! Đừng khóc nữa! Cuộc sống riêng của mỗi người đã quá buồn rồi!

    - Vâng! Vâng! Em sẽ vui, rất vui khi thấy anh sớm khỏe mạnh. Cũng may anh tỉnh táo hơn hôm mới về rất nhiều. Cả viện, cả lán này ai cũng nhận thấy thế: anh bình phục khá nhanh...

    - Cám ơn cô.

    Một lời cám ơn nào đó, tất nhiên không phải là khách khí, nhưng cũng không ấm áp và thân thiết hơn. Mọi người trong lán này kể cả các bác sỹ, y sinh dã được biết: cô và Dũng quen biết từ đã lâu. Cho nên hàng ngày ngoài việc chăm sóc chung thương binh, bao giờ cô cũng dành thì giờ để được đến bên anh nhiều hơn, nói chuyện với anh nhiều hơn các thương binh khác. Điều đó đã được mọi người thông cảm, thậm chí ủng hộ. Cho tới hôm nay anh không cáu gắt, hoặc nguyền rủa cô như lần gặp ở khe Trăn mấy tuần trước. Bây giờ anh rất bình lặng, biết ơn, và ngoan ngoãn nghe theo tất cả mọi điều mà cô yêu cầu hoặc ép buộc trong việc ăn uống, hay thay bông băng, quần áo... Nhưng, với cô, anh cũng chỉ đối xử như với tất cả mọi cô hộ lý khác. Anh đã thực sự quên đi, hay vẫn cố để quên đi? Cô không thật hiểu. Cô cũng không khi nào dám nhắc lại chuyện cũ, sợ anh buồn, sợ nhất là làm cho anh lại điên giận, sẽ nguy hại tới vết thương. Còn anh, anh cũng không hề trở lại chuyện cũ dù chỉ nửa lời. Cả hai người như cùng ngậm chặt lửa than ở trong miệng. Trong suốt mấy ngày nay, trong đầu óc cô chỉ vang đi vọng lại một câu hỏi: Mình sẽ phải làm gì đây, cần làm gì đây để đền bù lại cho anh, xoa dịu vết thương lòng cho anh? Nhưng cô vẫn chưa biết được mình sẽ phải làm gì. Cô vẫn như một người lạc giữa rừng rậm với tất cả nổi buồn đau và cả sự sợ hãi...

    - Bây giờ anh muốn uống gì không? Anh uống sữa nhé, để em pha?

    - Không, tôi không muốn gì hết.

    - Hay anh ăn cam nhé? Để em bóc.

    - Không, cám ơn cô.

    - Hay nước chè vậy?

    Vẫn là những lời cảm ơn nào đó, không ấm áp, không thân thiết gì hơn.

    Đôi mắt anh buồn quá, nhưng cũng đẹp quá. Nếu như trước đây đôi mắt ấy hồn nhiên, trong trẻo bao nhiêu thì bây giờ trầm lắng, sâu sắc bấy nhiêu. Đôi mắt như cuốn hút và chiếm lĩnh. Gương mặt anh đã đổi thay rất nhiều với thời gian, với cực khổ, và thương tích, nhưng lại có vẻ đẹp cũng khác thường, vẻ đẹp can trường và dầu dãi... Nhưng anh vẫn luôn luôn như câm lặng. Anh chưa một lần hỏi vì sao cô lại ở đây, phục vụ ở cái quân y viện này. Anh chỉ hỏi: “Anh Hồng Đăng có khỏe không?”.

[hoi_ls]

    Sáu hôm sau, có việc đi ngang qua quân y viện, Hồng Đăng lại ghé vào. Vừa qua trạm gác được một quãng, anh chợt thấy một chiếc áo trắng hiện lên sau một chỗ quẹo. Chiếc áo trắng đứng ngay lại. Kim Oanh. Cô reo lên lanh lảnh, chạy như bay tới:

    - Anh Hồng Đăng! Anh Hồng Đăng!

    Và gần như ôm choàng lấy anh, cô cuống quýt:

    - Anh đi đâu mãi? Em mong anh đến chết đây!

    Rồi nũng nịu, phụng phịu:

    - Lần trước vào đây với bà vợ quý hóa của anh, sao anh không gặp em? Đến khi biết anh tới, em bổ đi tìm thì anh đã đi rồi.

    Hồng Đăng lúng túng, cười xuê xoa:

    - À, không, cũng định tìm. Nhưng vì... vội quá.

    - Thôi đi anh! Chỉ xạo.

    Nói đoạn cô cầm tay anh kéo đi:

    - Lần này thì phải đi với em đã. Cho qua cái bà vợ quý hóa của anh đi!

     Bàn tay cô dầy và nóng hổi. Bộ ngực cô nở căng, nhọn hoắt. Đôi mắt long lanh, ướt át mê đắm nhìn anh. Hồng Đăng bước đi như một cái máy.

     Kim Oanh lại kéo Hồng Đăng đi về phía suối, nhưng ở một đoạn khác, vào sâu hơn. Tới một chỗ khuất, Kim Oanh ôm ghì lấy anh. Cô thực sự yêu anh. Đây là người yêu lý tưởng của cô, cô quyết phải chiếm bằng được anh. Nguyệt Lệ dù đẹp đến mấy, cô cũng không sợ. Cô biết mình có thế mạnh riêng: ấy là sự nồng nhiệt, mê đắm, là tấm thân bóc lửa tràn trề sức sống...

     - Đi vào đâu đây? - Hổng Đăng vờ hỏi.

     - Chỗ này kín hơn.

     Cô lại ôm choàng lấy Hồng Đăng một lấn nữa, ghì sát bộ ngực của mình vào ngực anh, và một bàn tay tìm kiếm như điên...

     Hồng Đăng đã bị kích thích đến cao độ. Bản năng của thằng đàn ông vụt bùng dậy. Anh đã quên hết, quên cả mục đích hôm nay vào đây để gặp vợ, cũng quên đi những gì coi như đã hàn gắn và xây dựng lại được. Anh đã quên hết. Tất cả lúc này chỉ còn có một thân thể đàn bà nần nẫn, tuyệt vời trong vòng tay anh.

     Đã đến đoạn suối kín đáo như Kim Oanh nói. Hai người, mặt cùng đỏ rực, ôm nhau cùng ngã xuống liền. Giây phút này không còn là giây phút của lời nói nữa Không còn kịp cởi từng chiếc khuy một, họ gần như dứt tung hết của nhau ra, rồi cùng lăn lộn, điên cuồng. Một lúc lâu sau, hai gương mặt tràn trề thỏa mãn, lấm tấm mồ hôi, Hồng Đăng và Kim Oanh mới cùng ngồi dậy.

    Hai người tạm chia tay nhau ở gần khu lán mới của thương binh. Hồng Đăng lại xăm xăm đi về chiếc lán, nơi đã gặp Nguyệt Lệ lần trước.
    Có lẽ cô ấy vẫn ngồi bên “tên” ấy chăng? Ý nghĩ ấy lại làm cho Hồng Đăng khó chịu. Nhưng cũng đúng lúc ấy, Nguyệt Lệ cắp một rổ đầy quần áo của thương binh đi ra.

    - Em! - Hồng Đăng reo lên.

    Nguyệt Lệ dừng lại. Trên gương mặt cô có vẻ gì như sáng hơn lần gặp trước. Nhận xét ấy làm cho Hồng Đăng yên lòng và vui hơn lên. Nguyệt Lệ đặt rổ áo quần thương binh xuống bên một gốc cây. Hai người cùng ngồi xuống những rễ lớn bò nổi lên như những con trăn khổng lồ. Hồng Đăng có thì giờ để ngắm kỹ Nguyệt Lệ hơn. Hai ống tay áo blouse xắn cao, chiếc mũ vải trắng đội hất chểnh mảng gần ra sau gáy, hai bàn tay còn thoáng những vết thuốc đỏ, cô đã có đầy đủ dáng vẻ của một cô hộ lý thực thụ, khỏe mạnh và nhanh nhẹn.

    Hai người trò chuyện khá vui. Hồng Đăng đã nhắc lại đầy đủ những gì mà anh đã ăn năn, hối tiếc với Nguyệt Lệ bữa trước. Anh cũng nhấn mạnh là từ đó anh trở về đã tiếp tục suy nghĩ và càng đồng ý với Nguyệt Lệ là mình cần thay đổi cách sống để xứng đáng với tình yêu của hai người. Nguyệt Lệ lắng nghe. Cô để ý: không một lần anh hỏi thăm tới sức khỏe của Dũng, dù chỉ là sự thăm hỏi thông thường đối với một thương binh mà dẫu sao mình cũng đã một vài lần gặp gỡ...

    Nhìn trước, nhìn sau, không có ai, Hồng Đăng quàng tay qua vai Nguyệt Lệ, kéo cô sát lại gần, rồi đặt một nụ hôn nồng nàn, ngây ngất. Nguyệt Lệ không cưỡng lại. Cô nhắm mắt, để cho anh hôn, hôn rất dài và ngậm mãi môi cô như ngậm kẹo. Chỉ tới khi bàn tay anh bắt đầu loăng quăng kiếm tìm trên cơ thể cô, Nguyệt Lệ mới gỡ anh ra.

    - Thôi anh, ở đây không nên thế. Có người hay qua lại.

    Như rất ngoan cố, bàn tay anh vẫn loay hoay. Lần này Nguyệt Lệ đứng dậy:

    - Đã bảo đừng mà anh...

    Đã quá quen thuộc tính vợ rồi, khi cô đã đứng dậy là thôi đừng có nài nỉ. Tiếc rẻ, Hồng Đăng đứng dậy theo. Nhưng anh vẫn còn cố vươn cổ thơm nhanh một cái trên má cô. Nguyệt Lệ đẩy nhẹ anh ra:

    - Anh về đi. Em còn phải đi giặt. Các chị, các cô ấy đi trước cả rồi.

    - Ừ anh về. Nhưng mà, hay là như thế này nhé: em xin phép về chỗ anh ít hôm đi.

    - Không được đâu anh, thương binh nhiều quá.

    - Không sao. Anh chỉ nói với tay viện trưởng một câu là xong thôi mà.

    - Thôi đừng anh. Đừng! Em đi đây!

    Nói đoạn, Nguyệt Lệ cúi xuống nhấc chiếc rổ áo quần lên, cắp nách đi luôn. Hồng Đăng lắc đầu, chậm chạp quay ra. Ở trạm gác anh cần vụ Mạn vẫn ôm súng bên chiếc ba lô to đùng, kiên nhẫn ngồi chờ.

     Nguyệt Lệ đã ra tới suối. Các chị, các cô hộ lý đang giặt giũ bồm bộp, cười nói râm ran. Nhìn thấy Nguyệt Lệ các chị, các cô cùng vui vẻ gọi to:

     - Nguyệt Lệ, sao ra muộn thế?

     - Bận gì, bây giờ mới ra hả?

     Công tác với nhau đã được gần mười ngày, Nguyệt Lệ và cái tập thể hộ lý, y sinh ở đây đã khá thân nhau. Buổi đầu cũng còn dè dặt. Nhiều người còn nghi ngờ người đàn bà xinh đẹp này tới đây chẳng qua chỉ để làm cảnh, hoặc cũng như nhiều bà phu nhân khác đến các bệnh viện làm việc thiện chủ yếu chỉ là để kiếm danh, lập vốn chính trị. Nhưng rồi mọi người đều nhận thấy người đàn bà này tới đây là để làm việc thực sự. Tất nhiên không khỏe, không xốc vác được như các cô, các chị nông thôn, nhưng các chị các cô làm việc gì, Nguyệt Lệ cũng làm đủ những công việc như thế, và cũng rất chu đáo: đổ bô, hót phân, giặt giũ quần áo máu mủ, khiêng, cõng anh em đi tiểu, đi đại tiện... Nguyệt Lệ đã không nề hà bất cứ một việc gì. Không những thế cô còn khâu vá khéo hơn, hát hay hơn các cô, các chị. Thương binh chỉ đòi nghe Nguyệt Lệ hát.

     “Làng tôi xanh bóng tre...”, “Các anh đi ngày ấy đã lâu rồi, xóm làng tôi còn nhớ mãi...”, và “Quê nhà tôi chiều khi nắng êm đềm chạy dài trên khóm cây và mấy hàng cau...” cùng một số bài hát dịu dàng, tha thiết khác đã được anh em gọi là “những bài hát ru cho thương binh”. Đã có những anh khó tính, hoặc lười, không chịu ăn uống, nhưng Nguyệt Lệ đến và chỉ sau vài câu nói nhỏ nhẹ của cô, các anh đã trở thành hoàn toàn ngoan ngoãn, cho gì ăn nấy...

    Nguyệt Lệ bước xuống suối. Cô Dậu, con người mập mạp luôn luôn đỏ au, vội đỡ lấy rổ áo quần cho bạn. Hai người cùng giặt giũ một hồi rồi cùng lên bờ. Mọi người đã lẻ tẻ ra về trước gần hết. Hai chị em đi sau cùng. Cô Dậu bỗng liếc nhìn Lệ, hỏi:

    - Này, hôm nay ông ấy lại đến thăm phải không?

    - Vâng.

    - Thắm thiết gớm nhỉ!

    Nguyệt Lệ cười ngu ngơ:

    - Em cũng không biết nữa.

    Nét mặt cô Dậu trở nên nghiêm trang, khác lạ:

    - Chỗ chị em, muốn bảo cái này...

    Nguyệt Lệ chăm chú:

    - Gì cơ ạ?

    - Cô Lệ ạ, thật đấy, chỗ chị em, thân nhau, quý nhau, tôi mới nói...

    Nguyệt Lệ không khỏi hồi hộp:

    - Cảm ơn chị. Chị cứ nói đi.

    - Này, tôi bảo thật, phải cảnh giác đấy.

    - Cảnh giác gì ạ?

    - Cô thật không biết cái gì ư? Thôi đã bảo là chỗ chị em thân nhau, quý nhau tôi mới nói. Chị em người ta thì cứ ngại...

    Nguyệt Lệ càng hồi hộp:

    - Chị ơi, chị nói đi. Có điều gì không hay, không phải các chị, các cô cứ bảo em.

    - Thế này nhá: phải cảnh giác mới được.

    - Vâng, thì em cảnh giác mà.

    - Nguyệt Lệ ạ, chả là có mấy đứa chúng nó quen bọn nam y tá...

    - Vâng, mà làm sao?

    - Chúng nó nghe lỏm được bọn y tá kháo nhau rằng: vợ đẹp thế mà còn tình tang, dăng dện...

    Trái tim Nguyệt Lệ thoắt như bị bóp nghẹt lại.

    - Bọn y tá còn kháo nhau tệ hơn nữa: hai người đã đưa nhau vào rừng. Cái con đĩ Kim Oanh ấy, thật quá thể...

    - Ôi, thật vậy ư, chị? - Mặt Nguyệt Lệ gần như méo di. Chiếc rổ áo quần thương binh suýt rơi tuột xuống đất.

    - Ấy, ngay như hôm nay, có đứa nom thấy ông ấy vào từ sáng sớm, nhưng gặp con đĩ kia, thế là lại vào rừng liền...

    Tới lúc ấy, Nguyệt Lệ như không còn đứng nổi nữa. Cô lảo đảo, đặt chiếc rổ, ngồi thụp xuống một gốc cây, hai tay ôm lấy mặt...

[hoi_ls]

11

    Đợt chiến đấu quyết liệt mở đầu màn 2 chiến dịch đã kết thúc sau bốn ngày liên tục. Quân ta đã chiếm được bốn trong năm quả đồi ở phía đông Mương Thanh, và hai cứ điểm ở cánh đồng phía tây. Bộ chỉ huy Mặt trận hạ lệnh cho tất cả các đơn vị đẩy mạnh công việc đào chiến hào, siết chặt vòng vây hơn nữa, tiến tới đánh chiếm hoàn toàn sân bay, và đào hầm chuẩn bị đánh chiếm nốt đồi Al, vị trí sống còn của quân Pháp ở khu đông, để rồi chuyển sang tổng công kích, một đợt sinh hoạt tư tưởng rộng lớn trên toàn mặt trận nhằm chống những tư tưởng hữu khuynh tiêu cực để phát huy tinh thần quyết chiến quyết thắng đã được tiến hành sâu rộng trong khắp đơn vị.

    Trung đoàn 2 đã tiến hành xong đợt sinh hoạt tư tưởng ấy, bây giờ lại bắt tay vào công việc tiếp tục đào chiến hào để lấn thêm vào nữa.

    Sáng nay, chính trị viên Đỗ Thủy trở vào rừng để họp với các cán bộ hậu cần và chiến sĩ nuôi quần. Hầu hết các đơn vị có nhiệm vụ tác chiến, theo chủ trương trên, đã chuyển ra ở hẳn ngoài cánh đồng, sống trong các đường hào trục, khoét các vách đất làm chỗ ngủ với nơi hội họp.

     Hà Giao ở sở chỉ huy (cũng là một căn hầm khoét sâu vào vách hào trục, nhưng trên có lát gỗ, đổ đất dày) cho gọi Lanh xồm, Niên và cả Thìn lên hội ý công việc hàng ngày. Đại đội của Thìn đã được gọi quay trở về đội hình tiểu đoàn. Anh em đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cắt đứt đường bộ giữa Mường Thanh và Hồng Cúm, nay bàn giao lại cho đơn vị bạn ở cánh Nam mặt trận.

     Cuộc hội ý xong, cả ba đại đội trưởng đều toan đứng dậy ra về, Hà Giao giữ lại. Anh mới được cấp trên giao cho nhiệm vụ “tạm quyền tiểu đoàn trưởng” thay Dũng. Đã quyền lại còn tạm. Trong đáy lòng, Hà Giao không thật ưng ý. Anh đã thầm trách ông Đỗ Gia Quý chưa thật tích cực đề nghị cho anh thay Dũng hoàn toàn. Không có quyền gì hết, càng không nên có tạm. Nhưng ông Quý đã gặp riêng Hà Giao. Ông nói ông không thể một mình quyết định việc này dù ông muốn. Còn đảng ủy, còn cấp trên nữa... Hà Giao đành “tạm vui” vậy. Anh tự an ủi mình: dẫu sao thì cũng còn hơn là anh tiểu đoàn phó xoàng. Sáng nay, Hà Giao có ý muốn “khao” các cán bộ dưới quyền một chút, cũng là để khẳng định một cách tế nhị, quyền lực mới của mình đối với họ.

     Hà Giao giữ mọi người ngồi nán lại. Hà Giao chép miệng, vẻ tiếc rẻ:

     - Ông Dũng vẫn chưa về được. Khỉ quá! Cái món “đòn âm” ấy thế mà ghê! Khéo phải hết chiến dịch mất. Thôi, công việc ở nhà, cánh mình phải cố gánh vác, lo toan lấy vậy.

     Thìn bao giờ cũng thật thà:

     - Chiến dịch đang phát triển mạnh, anh Dũng vắng mặt kể cũng tiếc.

     Lanh xồm, Niên cùng liếc nhanh về phía Thìn. Cái nhìn như có ý bảo: Sao mà ngu vậy? Mày tưởng ông ta than thở thật đấy ư? Không đâu! Ông ta còn đang muốn ông Dũng chết đi nữa kia.

     Thìn nói thế, quả nhiên mắt Giao thoáng lạnh đi. Anh không bắt vào câu nói của Thìn, quay ra cửa hầm gọi to:

     - Báu.

     Tròn như hòn bi, Báu bon tới, đứng ở cửa hầm đáp vọng vào:

     - Có mặt.

     Hà Giao cười tươi:

     - Này, có các anh ở đại đội lên hội ý, cậu phá cho tớ két rượu Tây và két đồ hộp mang sang đây.

     Báu có vẻ ngạc nhiên:

     - Báo cáo, để... để làm gì ạ?

     Hà Giao chau mày:

     - Khỉ! Để liên hoan với các anh ấy một chút, chứ còn để làm gì! Đi đi, chọn cái két rượu đo đỏ và két đồ hộp thịt lợn và gan ấy... Thịt trâu kho, ăn mãi chán rồi.

     Báu vẫn đứng nguyên tại chỗ ấp úng:

     - Báo cáo anh, nhưng mà....

     - Nhưng sao?

     - Báo cáo anh, anh Thủy đã dặn là tất cả các hòm chiến lợi phẩm địch thả dù ta thu được, phải để nguyên rồi nộp lên cấp trên ạ.

     Mặt Giao chợt đỏ lên:

     - Anh Thủy nói bao giờ?

     - Dạ, tối qua.

     Thở hắt ra, Hà Giao lẩm bẩm (nhưng cũng là để cho mọi người nghe thấy):

     - Cái ông này lại... giống như ông Dũng. Muốn gì thì cũng phải có hội ý tập thể chỉ huy chứ. Cứ một mình quyết đoán. Lạ!

     Rồi quay ra phía Báu, anh như quát lên:

     - Cứ chấp hành lệnh của tôi. Tôi sẽ chịu trách nhiệm với trên. Anh em đổ xương, đổ máu, còn chẳng tiếc, tiếc đếch gì mấy cái của nợ này hả? Cứ đi đi.

     Báu vẫn cứ đứng đó như mếu.

     Tới lúc đó Lanh xồm thấy mình phải lên tiếng:

     - Anh Giao ạ, lính nó cứ lệnh trên nó thi hành. Thôi anh ạ. Vả lại, mấy cái thứ đồ Tây ấy bọn tôi cũng không quen dùng đâu.

     Niên cũng họa theo, nhưng khéo hơn:

     - Phải đấy. Thôi anh Giao ạ. Tôi cũng chỉ thích có mỗi khoản gạo rang. Anh cứ cho nước gạo rang là thú lắm rồi.

     Thìn cũng lủng bủng:

     - Từ chiều qua tôi đau bụng. Tôi không ăn uống gì đâu.

     Rồi cả ba đại đội trưởng cùng đứng dậy. Hà Giao uất quá, ném ra cửa hầm một tiếng quát như ném một hòn gạch vào mặt Báu:

     - Thôi, đi!

     Chỉ còn một mình Hà Giao ngồi lại. Càng thấy uất. Thế đấy, tụi chúng nó không còn coi mình ra cái gì. Tức cái thằng Báu, tức cả ba tên đại đội trưởng, tức cả lão Thủy. Cái thằng oắt con này rồi sẽ phải tống nó ra chiến đấu. Nó chỉ biết trên đời này có bố Dũng nó mà thôi. Cả ba tên đại đội trưởng nữa. Rồi khi thực quyền có trong tay ta, tụi bay sẽ biết, nhất là thằng Lanh Xồm rất “ăn dơ” với thằng Dũng. Thằng Niên là loại ba phải. Còn thằng Thìn thì quá ngu. Giá mà thằng Dũng chết rồi thì có lẽ hôm nay chúng nó lại xoắn lấy mình, chứ đâu dám có thái độ như vậy...

     Càng nghĩ càng thêm bực, Hà Giao đi sang hầm của Bổng, cán bộ tác huấn. Bổng đang hí hoáy vẽ bản đồ. Hà Giao ghé ngồi xuống. Bổng vui vẻ, ân cần:

     - Chào tiểu đoàn trưởng!

     Giao xì một tiếng:

     - Mày chào nhầm rồi.

     Bổng làm bộ nghiêm trang:

     - Nhầm thế nào được, anh! Chỉ đánh thêm vài trận nữa là cái chữ tờ và chữ cu của anh được cắt thôi mà.

     Hà Giao lắc đầu.

     - Tao thiết đếch gì cái đó. Mà này Bổng, hôm qua gặp “cụ” Quý trên trung đoàn, tao đã chính thức đề nghị “cụ” cố thu xếp cho mày lên dê phó đấy.

     Mặt Bổng bỗng ửng đỏ. Anh ta ấp úng và ra vẻ khiêm tốn:

     - Thôi mà anh. Làm sao được mà đề nghị.

     - Không, “cụ” Quý có vẻ lắng nghe lắm. “Cụ” bảo được, để xem. Bổng ạ, bây giờ tao phải cáng đáng công việc nặng hơn. Mày phải giúp tao mới được.

     Bổng sốt sắng:

     - Anh khỏi phải bảo. Anh biết đấy, từ trước tới giờ tôi vẫn luôn luôn tín nhiệm anh lắm...

     Nói đoạn, Bổng nhoài người ra phía sau, lục túi dết, lấy ra một chai Rhum, tươi cười, giơ lên:

     - Anh làm một vài hớp nhé. Biết tính anh ưa khoản này, tôi vẫn để dành đây.

     Giao đùa với vẻ nghiêm trang:

     - Mày không sợ ông Thủy kết tội tham ô chiến lợi phẩm hả?

     Bổng lắc đầu:

     - Không. Nói thật với anh: tôi chẳng biết sợ ai hết. Ông Thủy đã là cái gì? Mấy ông chính trị viên chỉ có mỗi cái khoa nói. Mà nói như sách cả, chứ thực bụng các ông cũng y như chúng ta cả, có thơm gì hơn đâu!

     Cả hai người cùng cất tiếng cười ha hả.

     Đúng lúc ấy Báu lại xuất hiện:

     - Báo cáo, anh Hà Giao có điện.

     Đã hơi chếnh choáng, Hà Giao quắc mắt nhìn ra:

     - Điện gì? Tụi bay cứ nghe đi rồi báo cáo lại. Tao đang bận hội ý.

     - Báo cáo, trung đoàn trưởng yêu cầu trực tiếp nói chuyện với anh ngay.

     - Cái gì? Trung đoàn trưởng hả?

     - Vâng. Ban chỉ huy Thâu đang chờ ở máy.

     Hà Giao như tỉnh hẳn, hấp tấp đứng dậy, không kịp chào hoặc nói gì thêm với Bổng, nhào ra.

     Trở về hầm của mình, Hà Giao giằng vội lấy ống tổ hợp từ tay chiến sĩ thông tin:

     - Alô, báo cáo, tôi đây ạ! Hà Giao đây ạ!

     - Anh Thủy đâu?

     Hừ, Thủy! Lúc nào cũng Thủy! Trước đây thì lúc nào cũng Dũng, Dũng!...

     - Anh Thủy đâu? - Ông Thâu hỏi lại.

     - Báo cáo, anh Thủy vào hậu cứ ạ.

     - Này, cả hai anh lên trung đoàn ngay nhận nhiệm vụ gấp nhé.

     Hà Giao không khỏi hồi hộp:

     - Báo cáo gấp ạ?

     - Phải. Nhiệm vụ lớn và gấp. Đại đoàn vừa thông báo xong. Lên ngay nhé. Nhớ cả ông Thủy nữa đấy.

     Hà Giao đặt ống nghe xuống, quay ra gọi to:

     - Báu! Về ngay hậu cứ mời anh Thủy ra ngay có việc cần.

     Vừa gọi xong, Hà Giao đã nghe có tiếng đáp từ bên ngoài:

     - Việc gì gấp, Thủy đây!

     Thủy đã về đúng lúc. Anh tươi cười và mệt nhọc:

     - Mọi việc trong đó ổn cả rồi anh ạ.

     Hà Giao hội ý lại điện của ông Thâu. Thủy không kịp cởi bỏ túi dết ra nữa. Anh hối hả giục Giao chuẩn bị để đi luôn.

     Hai người đi nối nhau trong giao thông hào bì bõm nước, vừa đi vừa phỏng đoán thế này thế khác. Thủy để ý thấy Hà Giao có vẻ lo lắng, khác với mọi hôm anh khá hào hứng với quyền lực mới của mình dù chỉ là tạm. Thủy biết Hà Giao không đến nỗi nhút nhát, nhưng đúng như Xã Đệ bên tiểu đoàn 3 vẫn thường bảo là “xớ rớ”. Năng lực tương đối yếu, gặp việc lớn rất hay lúng túng, lại chậm.

     Sở chỉ huy trung đoàn đã dịch ra gần bìa rừng, dựa vào một triền núi đá có khá nhiều cây rậm. So với trước có gần hơn. Hà Giao và Thủy trở về mất có khoảng 60 phút.

     Ông Thâu và cả ông Quý đang ngồi chụm đầu bên một tấm bản đồ. Khi bước vào, Hà Giao và Thủy đểu liếc nhìn thấy ngay toàn bộ khu vực của trung đoàn nằm trong đội hình của đại đoàn ở cánh đồng phía tây với những nét chì xanh đỏ chi chít dầy đặc.

    Thấy hai người đã có mặt, cả hai ông Thâu, Quý đều vui mừng:

    - Tốt - Ông Thâu nói - Thế mới là tác phong Điện Biên: nhanh như cắt, mạnh như hùm.

    Thủy mỉm cười thầm nghĩ: ông động viên khéo trước khi giao nhiệm vụ đây. Cái gì chứ cái nghề này mình còn thạo hơn ông ấy.

    Sau khi nêu vắn tắt lại nhiệm vụ chung của đại đoàn và trung đoàn như công thức thường lệ, ông Thâu bắt đầu nói tới nhiệm vụ của tiểu đoàn 2. Nhưng cũng có phần khác mọi khi, lần này ông có vẻ trang trọng khá đặc biệt. Ông mở to mắt nhìn thẳng vào Hà Giao và Thủy và như nhả ra từng tiếng một:

    - Bây giờ là nhiệm vụ trọng yếu của d2...

    Như để chờ xem phản ứng trên nét mặt của hai người ra sao, sau đó ông mới long trọng tiếp:

    - D2 được giao nhiệm vụ chuẩn bị gấp để nhanh chóng, dũng cảm tiến vào cắt đứt sân bay Mường Thanh!

    Ông Thâu lại ngừng, để xem tiếp phản ứng của Thủy và Hà Giao. Khi thấy hai người đều có vẻ hồi hộp xúc động, ông Thâu mỉm cười tiếp:

     - Phải! D2 có nhiệm vụ sau ba ngày nữa phải cắt bằng được sân bay. Cả trung đoàn sẽ chi viện cho các đổng chí. Đại đoàn và mặt trận cũng sẽ chi viện cho các đồng chí.

     Sân bay. Ôi sân bay! Đã dự đoán từ lâu về việc này rồi. Nhưng quả thật Thủy cũng không ngờ lại chính tiểu đoàn của anh được vinh dự trao cho trọng trách này. Anh liếc nhìn Hà Giao. Mặt Giao thoáng tái đi một chút. Không rõ vì vui hay sướng, hay sợ hãi. Đánh vào sân bay, tất cả mọi người trên mặt trận này ai ai cũng đểu hiểu là sẽ ác liệt như đánh đồi A1 bên khu đông.

     Vốn khá thông minh, ông Quý gần như đọc được hết mọi ý nghĩ của Thủy và Hà Giao. Ông mỉm cười tiếp lời ông Thâu:

     - Bây giờ tôi xin có ý kiến: ý nghĩa và tầm cỡ của trận đánh vào sân bay, có lẽ khỏi phải nói nhiều, chắc các đồng chí đã có thể hiểu được. Tôi chỉ muốn nhấn mạnh tới quyết tâm của Đảng ủy trung đoàn để các đồng chí về quán triệt tới từng đảng viên, chiến sĩ cũ, mới, là bằng mọi giá phải chiếm được sân bay. Chiếm bằng được là như thế nào, chắc các đổng chí cũng đã rõ: đánh thắng, và chốt giữ đến cùng, không để cho địch lấy lại được: các đồng chí hiểu cả chứ?

     Cả Thủy và Hà Giao cùng đáp:

     - Rõ.

     - ... Nếu mất A1, mất sân bay, thử hỏi Điện Biên Phù còn gì nữa?

     Ông Quý tiếp. Theo thói quen, bao giờ cũng vậy lúc mới bắt đầu nói ông tỏ ra rất dè dặt và khiêm tốn, nói rất ít, nhưng rồi càng nói ông càng bốc, càng hăng lên và nói càng nhiều.

     - Thật vậy các đồng chí ạ, nếu bên khu đông các đơn vị bạn sẽ lấy nốt được đồi A1, và bên phía tây này chúng ta đánh chiếm được sân bay, thì dù còn có hàng chục cứ điểm, còn hàng nghìn binh lính, tập đoàn cứ điểm địch cũng coi như cầm chắc cái chết. Cái thế, các đồng chí ạ, trong quân sự cái thế cũng ghê gớm, cũng quyết định không kém gì trên lĩnh vực chính trị cả...

     Thấy ông Quý nói đã hơi dài, ông Thâu sốt ruột, cắt ngang.

     - Đúng! Chính ủy đã nói hoàn toàn đúng. Còn về cụ thể, tôi cần nói thêm một tí để hai đồng chí biết, và cũng là nhấn mạnh một điều để các đổng chí quán triệt: gần như song song với việc chúng ta đánh cắt sân bay, trung đoàn 3 cũng sẽ đánh cái H1. Cái H1 là cái gì, các đồng chí cũng đã biết rõ cả. Đấy là cứ điểm then chốt của toàn khu đề kháng Huygette của địch. Then chốt vì nó là vị trí rất xung yếu đối với sân bay, nó chỉ cách sân bay có ba trăm mét về hướng đông bắc. Cho nên, trận chiến đấu của d2 mà cũng là của cả trung đoàn ta ở sân bay có liên quan vô cùng mật thiết tới trận tiêu diệt H1 của trung đoàn 3.

     Ông lại ngừng, và hất hàm hỏi Hà Giao:

     - Đồng chí thấy nó liên quan mật thiết thế nào rồi chứ?

     Mặt Hà Giao vụt đỏ. Anh ấp úng:

     - Báo cáo, vì cùng ở gần nhau...

     Ông Thâu cười:

     - Nói thế rất đúng, cần nhớ rằng: nếu e3 không thắng được H1 thì các đồng chí cũng sẽ trầy vẩy mới chiếm được sân bay, mà có chiếm được cũng rất khó giữ. Ngược lại, nếu các đổng chí không cắt được sân bay thì e3 cũng khó mà giữ được H1 dù có đánh được. Như thế đấy, hai trận này cũng có thể gọi chung một tên là trận sân bay...

     Lát sau, Thủy và Hà Giao cùng sang ban tham mưu trao đổi sơ bộ những nét lớn về pháo của cấp trên yểm trợ và sự chi viện của cơ quan trung đoàn bộ, cùng các tiểu đoàn bạn về tre gỗ để cho d2 làm công sự tác chiến ở sân bay. Rồi hai người cùng sấp ngửa quay trở về tiểu đoàn. Lần này không ai nói với ai một câu. Mỗi người đuổi theo những ý nghĩ riêng của mình. Thủy lo đến nôn nao cả gan ruột. Quả thật anh cũng chưa hình dung được thật rõ việc đánh vào sân bay sẽ ra sao. Sân bay ở ngay gần như chính diện với tiểu đoàn anh, nhưng cũng còn khá xa. Chưa một ai trong đơn vị luồn sâu được vào trong đó trinh sát kỹ, vì có tới bốn năm cứ điểm bố trí, thành hai, ba tầng. Đánh sân bay sẽ bắt buộc phải tiêu diệt sạch được các cứ điểm nọ, thì mới có đường vào, nếu không thì phải luồn sâu, xuyên qua khoảng cách của các cứ điểm. Nhưng các khoảng cách ấy không lớn lắm, chỉ trên dưới 2.000 mét. Xuyên vào chính giữa khoảng cách đó cũng có nghĩa là xuyên giữa hai làn đạn lướt sườn của các cứ điểm ở hai bên. Như vậy hiển nhiên con đường tiến vào sân bay sẽ là con đường máu... Càng nghĩ càng lo và lại càng nhớ tới Dũng. Phải chi Dũng có nhà lúc này thì đỡ biết bao nhiêu..

     Thủy đang suy nghĩ rất lung thì Hà Giao bỗng cất tiếng nói:

     - Anh Thủy này!

     - Gì cơ? - Thủy ngơ ngác quay lại.

     - Tôi thấy lúc này ta nên trở lại câu chuyện tôi nói với anh hôm nọ...

     - Chuyện gì nhỉ?

     - Tôi đã có nói với anh là nên đề nghị trung đoàn và cấp trên bổ nhiệm cậu Bổng làm tiểu đoàn phó, để nó giúp tôi...

     - À, chuyện cậu Bổng! - Thủy chỉ nói có thế rồi im lặng. Không phải là khó nói, vì hôm đó anh đã trả lời Hà Giao rồi: chưa nên. Im lặng lúc này chỉ là quá ngán. Anh gần như không thể hiểu nổi: trong giờ phút này mà anh ta vẫn chỉ quan tâm tới việc củng cố địa vị và phe cánh. Anh ta có còn là người cộng sản thứ thật nữa hay không đây? Thủy rất tiếc trong cuộc sinh hoạt tư tưởng vừa qua Dũng vắng mặt, nếu không chắc chắn Dũng đã cho biết nhiều điều về Hà Giao trong những trận vừa qua, nhất là trận địch phản kích lớn ở Pe Luông.

     Hai người về tới đơn vị. Cuộc họp tiểu đoàn ủy mở rộng được triệu tập. Thủy yêu cầu Hà Giao với cương vị chỉ huy quân sự báo cáo lại nhiệm vụ của tiểu đoàn, sau đó trình bày dự án tác chiến. Không khí buổi họp hết sức nghiêm trang và khẩn trương. Bổng, cán bộ tác huấn, bật lên nói trước:

     - Tôi thấy khá gay đấy! Địch còn đông như vậy...

     Thủy không bằng lòng với câu nói đó, dù là nói thật trong cuộc họp này. Anh đáp lại:

     - Đúng là sẽ rất khó khăn, nhưng Bộ chỉ huy Mặt trận đã hạ quyết tâm. Tiểu đoàn chúng ta phải bằng mọi giá hoàn thành tốt nhiệm vụ. Trung đoàn giao cho tiểu đoàn ta cũng là tín nhiệm ta đã có kinh nghiệm phòng ngự ở đồi Độc Lập, nhất là đã đánh trận Pe Luông, sau đó lại có kinh nghiệm cắt đường liên lạc Mường Thanh - Hồng Cúm. Trận này trên sẽ chi viện mạnh. Nhất định chúng ta sẽ lại chiến thắng. Bây giờ chúng ta hãy bàn cách đánh sao cho tốt.

     Sau đó Thủy cho mời các đại đội trưởng lên để nghe phổ biến kế hoạch và nhận nhiệm vụ cụ thể. Thời gian cứ trôi đi vùn vụt. Nhìn ra cửa hầm, mặt trời đã gần sa xuống các mỏm núi tím sẫm phía tây nam. Thủy bồn chồn ngồi đợi. Khoảnh khắc sau, Lanh xồm đến. Tấm thân to lớn của anh gần như che kín hết cửa hầm. Anh dập gót giầy săng đá, đứng nghiêm chào, khuôn mặt vuông vức hất lên đầy khí thế. Tiếp đó là Niên. Anh vốn mảnh mai, sau trận ốm vừa qua càng gày. Áo quần lúc nào cũng luộm thuộm, và túi gạo rang luôn luôn kè kè bên khẩu súng sáu. Anh tươi cười chào mọi người, gương mặt nhẹ nhõm sáng sủa lúc nào cũng thư thái, ngay cả trong những giờ phút gay cấn nhất. Người cuối cùng, chậm nhất, bao giờ cũng là Thìn, thấp bé, ít nói, đôi mắt lúc nào cũng đục ngầu, luôn luôn như đói ngủ.

     Liên lạc viên Báu đem vào một bình nước nóng. Thủy ngạc nhiên:

     - Ở mặt trận, cậu xoay đâu được “của này” thế hả?

     Báu cười:

     - Biết các anh họp nhiệm vụ quan trọng, em cố tìm cách đun được một tí để các anh uống cho ấm bụng.

     - Giỏi! - Thủy cầm lấy tay Báu lắc.

     Cuộc họp bắt đầu. Khác với cuộc họp tiểu đoàn ủy chỉ bàn chủ yếu về công tác lãnh đạo và thông qua dự án tác chiến, trong cuộc họp này các đại đội trưởng đã phải bàn bạc rất kỹ từng vấn đề cụ thể về chiến đấu và chỉ huy. Dự án tác chiến của Hà Giao còn quá sơ sài. Cuối cùng là việc giao nhiệm vụ. Hà Giao quay về phía Lanh, long trọng:

     - Đại đội 1 sẽ làm nhiệm vụ mũi nhọn chọc thẳng vào sân bay rồi trụ lại ở đấy!

     Giao chưa nói hết câu Lanh xồm đã bật lên nói rất to:

     - Rõ!

     Ít khi Hà Giao thấy Lanh tiếp nhận nhiệm vụ mà anh trao cho lại dứt khoát và hào hứng như thế. Giao rất hài lòng. Anh quay sang phía Niên:

     - Còn đại đội 2 làm nhiệm vụ thứ hai của tiểu đoàn: đào công sự triển khai ngoài sân bay để hỗ trợ cho c1 và thay thế khi cần thiết.

     Cũng như Lanh, Giao chưa nói hết, Niên đã nói luôn:

    - Giá mà... tiểu đoàn cho chúng tôi làm mũi nhọn trận này thì cũng hay.

    Giao cười khà khà:

    - Đại đội nào cũng tinh thần như thế này cả thì tuyệt quá. Nhưng thôi, tiểu đoàn ủy đã thông qua quyết định rồi. Ông chờ trận sau. Điện Biên còn phải choảng nhiều. Mà thật ra trong hay ngoài sân bay cũng là một thôi. Hai đại đội nhiệm vụ cũng nặng như nhau, sẽ phải tác chiến như nhau cả. Bây giờ đến đại đội 3... - Giao quay lại thấy Thìn như đang ngủ gật. Anh chau mày. Thủy kịp đỡ lời hộ Thìn:

    - Cậu này vừa đi đánh cắt ở phía nam về cũng mệt lắm. Cảm thông thôi. - Nói đoạn, anh đưa cho Thìn một điếu thuốc lá - Hút đi cho hết cơn buồn ngủ, ông bạn!

    Thìn cười bẽn lẽn như chịu lỗi.

    - Còn đại đội 3 - Giao tiếp tục - Làm dự bị đội cho tiểu đoàn. Nhưng cũng không được nghỉ đâu. Ngay hôm nay phải đi lấy gỗ để đem ra trận địa. Đào tới đâu c1 và c2 phải lát hầm ngay tới đó. Hầm chỉ huy, hầm súng máy và ĐKZ, Bazoka nữa.

    Khác với Lanh và Niên, Thìn không hỏi, cũng không nói gì thêm, anh chỉ im lặng.

    Cuộc họp giải tán. Thủy nhắc Hà Giao:

    - Anh xem kỹ lại kế hoạch hỏa lực đi nhất là pháo cấp trên. Anh nên nhấn mạnh yêu cầu kiềm chế thật tốt các đồn ở hai bên sườn ta, và nhất là ngăn chặn xe tăng địch khi chúng phản kích.

    - Được. Anh cứ yên trí.

    - Chúng ta chỉ có ba ngày chuẩn bị. Nhất thiết đêm 21 tháng 4 này ta phải cắt cho được sân bay, cũng là để cô lập hoàn toàn cái H1, cho e3 tối hôm sau tấn công.

    - Được! Được! Đã bảo cứ yên trí.

    - Vậy bây giờ thế này nhé: anh ở nhà trực, còn tôi xuống chỗ cậu Niên.

    - Được! Anh cứ đi đi!

    Báu lại xuất hiện. Anh đem vào một bọc lá chuối.

    - Báo cáo hai anh...

    - Cái gì thế?

    - Báo cáo, anh nuôi vừa gửi ra gói cơm nếp muối vừng cho hai anh.

    Thủy không khỏi cảm động, đỡ lấy gói nếp xôi:

    - Bồi dưỡng cho chỉ huy đây! Quý lắm.

    Anh mở gói xôi, đưa cho Giao. Giao từ chối, nói là đang đầy bụng. Anh ta lẩm bẩm một mình: đồ hộp thu về đầy mấy hầm thì không cho ăn, lại hí hởn khen cái của nợ này. Thật là đạo đức giả.

    Trời đã chạng vạng tối. Máy bay địch thả dù đã ngớt tiếng. Mặt trận lắng dịu xuống, rồi một sự im lặng mênh mông bao trùm lấy tất cả thung lũng. Có lẽ từ khi mở màn chiến dịch, chưa có buổi hoàng hôn nào mặt trận lại yên tĩnh như thế này. Nhưng ai ai cũng hiểu đây là những giờ phút lặng gió giữa một cơn bão lớn, và sau đó sẽ là những đợt tàn phá có thể sẽ còn to lớn hơn trước rất nhiều. Thủy ra khỏi hầm, xắn quần đi rảo trong giao thông hào. Anh bỗng nghe trong cái tĩnh lặng nặng nề của mặt trận một tiếng hát nho nhỏ của một chiến sĩ nào đó. Một bài ca mà Thủy đã từng được nghe mẹ anh hát ru từ những ngày thơ ấu xa xưa... Anh đi chầm chậm lại, thả hồn bay theo những câu hát mộc mạc mà xiết bao tha thiết ấy. Lòng anh như dịu đi trong giây lát. Câu hát như đã làm cho anh quên hết, quên hết, quên cả máu xương, cả súng đạn, cả nhiệm vụ... Chỉ còn lại một niềm ngọt ngào trong sáng và như tuyệt đối thanh bình...

[hoi_ls]

    Qua một ngày chuẩn bị ráo riết, buổi chiều, Thủy lại mời các đại đội trưởng lên hội ý để nắm tình hình. Căn hầm tuy đã gọi là khá, so với hầm chỉ huy các đại đội, nhưng vẫn hóa chật chội. Mọi người còn đang trò chuyện ồn ào chưa vào việc, bên ngoài bỗng có tiếng lao xao, nhất là tiếng Báu. Rồi có hai người cúi khom mình nối nhau bước vào. Tất cả căn hầm chợt như vỡ ra trong tiếng reo mừng rỡ:

    - Anh Dũng!

    - Ô kìa anh Dũng!

    - Ôi, anh Dũng đã về đấy ư?

    Thủy chưa kịp chen mọi người để nhào ra bắt tay Dũng, Lanh xồm đã ôm choàng, gần như bế bổng lên, làm cho đầu Dũng húc luôn vào các dầm gỗ, tung cả chiếc mũ nan xuống đất. Không khí náo nhiệt, tưng bừng lạ thường. Người khen anh béo ra, người lại nói anh gày đi nhiều... gần như là không có ai để ý tới người cùng vào với anh. Đó là đồng chí chủ nhiệm chính trị trung đoàn. Ông cứ cười xòa, vui lây cái vui chung của mọi người. Ông để ý: chỉ có Hà Giao là có vẻ vui gượng. Mãi sau, tiếng ồn ào vui vẻ mới dịu xuống.

     Ông chủ nhiệm chính trị cất tiếng khoan thai nói:

     - Đấy nhé, hôm nay tôi mang đồng chí Dũng trả về cho các anh sau đúng mười sáu ngày vắng mặt. Các anh xem: khỏe mạnh và đầy đủ cả nhé, không thiếu cái cẳng cái tay nào hết.

     Mọi người cùng cười ran. Ông chủ nhiệm chính trị tiếp:

     - Tôi cũng mang đến cho các anh một quyết định mới của trên...

     Cả đám đông cùng lắng nghe.

     - Anh Dũng về, tiếp tục làm nhiệm vụ của mình. Còn anh Hà Giao thì bàn giao lại công việc và lên trung đoàn nhận nhiệm vụ mới: tham mưu phó trung đoàn thay cho đồng chí tham mưu phó cũ được chuyển sang e3 làm tham mưu trưởng.

     Gian hầm lại trở nên ồn ào. Hà Giao mặt đỏ lên, gần như sững sờ. Một câu hỏi như một dòng điện lướt rất nhanh trong đầu óc anh: thế là mình lên hay xuống? Hay cũng chỉ như cũ? Nhưng rồi anh cũng hiểu ngay: tham mưu phó trung đoàn cũng tương đương tiểu đoàn trưởng. Vậy là có lên được một tí. Thêm nữa: lên cơ quan trên cũng có cái hay là không phải trực tiếp chiến đấu ở tuyến lửa, mà nhiệm vụ đánh sân bay lại đang nóng bỏng trước mặt với biết bao khó khăn, nguy hiểm... Thế là mặt anh lại tươi lên. Tuy vậy vẫn làm ra vẻ khiêm tốn, Giao nói với ông chủ nhiệm chính trị:

    - Báo cáo, giá cứ cho tôi ở lại tiểu đoàn thì tốt hơn. Tôi không muốn đi đâu cả.

    Ông chủ nhiệm chính trị lại cười xòa, quàng tay ôm lấy ngang lưng Giao.

    - Thôi đi đồng chí! Nhiệm vụ mới, trọng trách mới. Thu xếp, sáng mai có mặt ở trên đó nhận bàn giao luôn, để đồng chí nọ còn kịp sang e3 bắt tay ngay vào việc.

    Các đại đội trưởng cùng đưa mắt nhìn nhau, cái nhìn có nhiều ý nghĩa. Một cách xã giao, Niên tươi cười:

    - Anh Giao lên cấp trên chớ có quên anh em tiểu đoàn 2 nhé. Cứ ưu tiên súng đạn, và tân binh cho anh em là được.

    Lanh xồm cũng oang oang đế thêm, nhưng không rõ anh chọc hay chỉ đùa vui:

    - Và có cái gì chén được, thì nhớ gọi bọn tôi với! - Hà Giao hơi sầm mặt xuống. Trong khi đó Thìn cứ nắn vai, nắn tay và xoa xoa trên ngực Dũng, thủ thỉ:

    - Cứ tưởng anh phải hàng tháng, hoặc vài tháng cũng nên. Không ngờ anh lại về kịp...

    Ông chủ nhiệm chính trị ngồi bên nghe thấy, tươi cười nói góp:

     - Ấy, cũng không mấy ai ngờ cái ông này lại có sức bền được đến thế. Ngay ở viện người ta cũng bảo vậy. Còn đại đoàn trưởng khi nhận được tin Dũng về, đã gọi luôn dây nói, hỏi lại: có đúng thế không? Rồi “cụ” nhắn: Bảo cậu ấy mình chúc mừng nhá, chúc mừng cái thằng đập đầu vào đá cũng không chết ấy...

     Mọi người lại cất tiếng cười vui. Ông chủ nhiệm chính trị quay về phía Hà Giao, nhắc lại:

     - Nhớ nhé, chuẩn bị đi, để rổi tối nay có thể bàn giao được, sáng mai lên trung đoàn luôn.

     Sau đó ông tạm biệt, quay trở về sở chỉ huy trung đoàn, không dự buổi hội ý.

     Gần như tới lúc đó Dũng mới có thể nói được, một phần vì anh em vui quá nói hết, và ông chủ nhiệm chính trị cũng nói hết, nhưng phần nữa vì anh cũng thực sự xúc động, mà anh lại thường không quen và cũng không muốn bộc lộ tình cảm của mình trước các đám đông.

     - Thưa các anh em, tôi về qua trung đoàn sáng nay, may mắn đã được gặp cả anh Thâu và anh Quý. Các anh đã phổ biến cho tôi nhiệm vụ mới của tiểu đoàn. Nhiệm vụ rất nặng. Nhưng chắc anh em cũng đã hiểu quá rõ: đây là một vinh dự lớn, thậm chí rất lớn đối với chúng ta...

     Cũng gần giống như Thìn, Thủy cứ ngồi ngắm Dũng suốt. Lòng anh hoàn toàn nhẹ nhõm, kể cả mừng rỡ. Ngay từ khi nhận lệnh mới, Thủy đã nghĩ tới Dũng đã về, ngồi đấy ở ngay trước mặt anh, như chưa hề bị thương tích phải xa đơn vị đã hơn nửa tháng trời nay. Vẫn gương mặt sạm nắng cứng cỏi ấy, vẫn đôi mắt sáng ngời quả cảm ấy, vẫn vóc người săn dẻo, mạnh mẽ ấy...

     - Anh Thủy ạ, ta hội ý nắm tình hình đi thôi. Cho tôi được cùng nghe luôn.

     Thủy quay sang phía Hà Giao:

     - Anh có cần chuẩn bị gì không để mai còn lên trên ấy?

     Giao lắc đầu:

     - Có gì mà chuẩn bị! Người lính chỉ độc chiếc ba lô. Còn công việc thì chính cuộc hội ý này cũng là một phần quan trọng của bàn giao rồi. Nếu còn gì, tối nay tôi sẽ trao đổi thêm với anh Dũng.

     Hà Giao đã nói thật. Anh chẳng có gì nhiều để mà bàn giao. Mới lên tạm quyền tiểu đoàn trưởng có nửa tháng, anh chưa làm được gì. Hơn nữa, đầu óc anh lúc này vẫn còn đang bừng bừng vì cái chức tham mưu phó trung đoàn. Anh hiểu: trong việc này thế nào cũng có ý kiến của ông Quý. Nếu không có ông thì Dũng về lẽ đương nhiên Hà Giao lại phải trở về với chức vụ cũ. Vậy là ông Quý đã khéo thu xếp. Nhưng cũng phải có dịp may nữa: nếu đại đoàn không điều tham mưu trưởng e3 lên cơ quan trên, thì làm sao tham mưu phó e2 được cất nhắc để có chỗ trống mà đưa Giao lên đó? Thôi, cũng hay, tham mưu phó trung đoàn đúng là hơn tiểu đoàn phó, thậm chí hơn cả “tạm quyền tiểu đoàn trưởng”...

     Sau cuộc hội ý, Dũng xuống ngay đại đội của Lanh. Anh muốn trực tiếp nắm thêm tình hình và giúp Lanh mọi việc chuẩn bị để tối mai có thể bước vào chiến đấu ngay. Anh thấy hầm hào đã khá hơn trước. Các hầm hố nghỉ ngơi, hội họp đều có trang trí bằng áp phích, khẩu hiệu nữa... Anh thấy rất rõ có dấu vết bàn tay của Thủy ở tất mọi nơi. Dũng còn có thêm một nhận xét: Ở cuộc hội ý trên tiểu đoàn, anh em cán bộ đã vui, nhưng xuống tới đại đội các chiến sĩ thấy anh về cũng có vẻ mừng rỡ không kém. Anh ghé vào một hầm ếch, “nhà ở” của tổ ba người Tích, Lợi, Viễn. Cả ba anh em đểu xuýt xoa:

     - Cứ tưởng tiểu đoàn trưởng bỏ anh em đi mãi...

     Tổ trưởng Tích nghiêm trang như tâm sự:

     - Thú thật với anh, chúng tôi cũng hiểu trận này là trận sẽ ác liệt. Nhưng sống, chết cũng chẳng lo, chỉ lo rồi sẽ đổ nhiều máu xương mà vẫn không vào được trong ấy. Cho nên anh em chúng tôi chỉ mong sao có người đưa dắt chúng tôi thật chắc chắn, thì dù có bỏ xác ở đó cũng không nề hà. Đúng là chỉ lo chẳng có ai để mình tin cậy...

     Dũng nắm lấy tay Tích. Câu nói ấy, anh hiểu, chẳng phải chỉ là để bầy tỏ cảm tình của anh em đối với Dũng, mà đây còn là lời nhắn nhủ cho tất cả những người chỉ huy: Phải làm sao đừng phung phí xương máu chiến sĩ. Anh bỗng thoáng buồn. Anh biết trong lịch sử chiến tranh thế giới, và đôi khi cả trong nước trước đây: đã có những người có khi ném cả hàng nghìn, thậm chí hàng vạn người lính vào lửa để rồi chẳng thu được một kết quả hoặc lợi ích nào thiết thực...

       Nửa đêm Dũng mới về hầm của mình và được ngả lưng một lúc xuống chiếc bạt phủ trên mớ rơm khô. Mặt trận vẫn tương đối yên tĩnh, chỉ có tiếng pháo lai rai phía bên khu đông, mà chủ yếu vẫn là trên đồi A1 vọng tới. Thế là đã qua hơn hai tuần nằm ở quân y mặt trận, và thế là đã qua hơn mười lăm ngày sống bên Nguyệt Lệ. Đúng là một giấc mộng. Từ sau buổi bất ngờ gặp nhau ở khe Trăn, không bao giờ anh nghĩ rằng mình lại có dịp gặp lại, không những thế lại ở liền bên nàng khá lâu và gần gũi đến như thế. Buổi gặp ở khe Trăn, trong cơn xúc động và giận dữ, anh chưa hề ngắm nhìn nàng được kỹ. Nhưng trong suốt thời gian nằm viện, dù muốn hay không anh đã được thấy lại sắc đẹp của nàng. Sáu năm đã qua đi nàng không còn là một cô gái mới lớn thơ ngây, mơn mởn, tươi trẻ. Giờ đây nàng đã là một người đàn bà với tất cả ý nghĩ hoàn mỹ của hai tiếng ấy. Vẻ đằm thắm, duyên dáng của nàng dường đã tới độ rực rỡ nhất. Cơ thể nàng cũng đằm hơn, sâu hơn. Dũng đã lặng ngắm nhìn nàng hàng giờ liền, và nhiều khi anh đã có cảm tưởng như mình không còn đứng vững được nữa, nếu như lý trí không luôn luôn nhắc nhở anh: nàng đã có chồng và nàng đã phản bội anh một cách khá dễ dàng như rất nhiều người đàn bà đẹp khác đã từng rũ bỏ tình yêu, quay ngoắt lại với người tình hoặc với chồng một cách hết sức mau lẹ, thậm chí ráo hoảnh. Kiêu hãnh đến ngu xuẩn, quá nhiều tham vọng đến thấp hèn và thích thay đổi như một kẻ cuồng điên... đó là những đặc điểm của không ít người đàn bà đẹp mà Dũng đã từng quan sát... Hơn hai tuần qua, Dũng đã sống trong tâm trạng luôn luôn xáo trộn và cả căng thẳng. Tuy nhiên, trái tim nhức nhối của anh đã dịu dần mà anh khống thể tự chối cãi. Cũng như anh, Nguyệt Lệ đã không hề nhắc lại chuyện cũ, dù chỉ một lời. Nàng đến với anh cũng đúng như một cô hộ lý đến với mọi thương binh. Tất nhiên, vì như nhiều người đã biết: hai người đã quen biết nhau từ rất lâu, cho nên, nàng đã đến với anh nhiều hơn. Tuy nhiên, Dũng vẫn như đọc được ở từng lời nói bình thường, từng cử chỉ bình thường của nàng biết bao nhiêu điều đặc biệt, biết bao nhiêu lời thầm kín, nồng cháy yêu thương, và cả những lời giãi bày đầy nước mắt. Những cuộc đối thoại câm lặng giữa đôi bên cứ như thế đã tiếp diễn ngày này qua ngày khác dường như không bao giờ hết, thậm chí ngày lại càng như sâu đậm hơn lên, đến nỗi nhiều khi cảm thấy như không thể chịu nổi nữa, chỉ muốn cầm chặt lấy tay nhau, ôm choàng lấy nhau và cùng òa khóc. Nhưng anh vẫn cố chống lại chính mình, nghiến răng lại mà tự răn đe: chớ có yếu mềm, chớ có buông thả mình trong những ảo tưởng phù du. Hãy coi nàng như một người quen biết bình thường, thế là quá đủ rồi. Thật vậy, giờ đây nỗi oán giận đã không còn nữa, thế là đã quá sòng phẳng để đền đáp lại tất cả những gì nàng đã săn sóc, giúp đỡ anh trong suốt những ngày thương tật. Nhưng thật khổ, dù đã luôn luôn tự nhắc nhủ, tự cảnh cáo, trái tim của anh vẫn không chịu bình yên. Còn về phía nàng, cũng rõ ràng nàng đã đi rất xa, vào rất sâu trong những cuộc đối thoại câm lặng ấy. Đặc biệt, qua ánh mắt nàng, Dũng bỗng e sợ, dường như có một cái gì đó dang muốn bùng dậy mà nàng không sao cưỡng nổi, hoặc không muốn cưỡng lại nữa... Cho tới buổi anh ra viện, điều mà anh e ngại, cảm thấy đã trở thành sự thật. Lúc thu xếp áo quần cho anh, kể cả khi theo anh lên cảm ơn bác sỹ, y sinh, hộ lý, và viện trưởng, Nguyệt Lệ vẫn không bộc lộ một điều gì khác lạ. Nhưng tới khi đi tiễn anh ra khỏi cửa trạm gác một đoạn đường khá xa, nàng mới ôm lấy anh và khóc rũ, nàng khóc mãi và anh cũng không gỡ nàng ra, cứ để vậy cho nàng gục đầu vào ngực anh mà khóc. Toàn thân anh dường như đã tan ra thành những giọt lệ yêu thương và cả cay đắng... “Anh ơi, em yêu anh, em yêu anh. Em không thể thiếu anh. Xin đừng xua đuổi em, đừng bỏ rơi em! Nếu không em sẽ chết. Thật vậy, em sẽ chết, hoặc vì đau khổ hoặc chính tay em sẽ phải kết liễu đời em...”. Và nàng đã hôn như mưa, như bão lên môi, lên mặt, lên cả những vết sẹo tàn nhẫn của anh. Rồi nàng ngất xỉu. Dũng lay gọi mãi mới tỉnh lại, “Anh ơi, xin đừng tưởng em đã được sống trong hạnh phúc. Không. Em đã quyết đoạn tuyệt với cuộc sống nhàm chán và bi thảm của em hôm nay. Anh muốn hiểu rõ hơn, anh sẽ hỏi lại anh chị em trong viện, nhất là chị Dậu...”. Rồi nàng lại ôm lấy anh muốn ngất xỉu một lẩn nữa. Mặt nàng mét xanh, đôi môi nàng run lên. Tuy nhiên, Dũng cũng hiểu được chính lúc này nàng lại đang sống trong những giây phúc hạnh phúc nhất của đời nàng... Mãi sau Dũng mới có thể dứt ra đi được, và bấy giờ anh mới bật lên được mấy câu, nhưng lại là mấy câu sao vô vị, kể cả ngô nghê, nghĩ lại mà quá xấu hổ: “Thôi được, lần sau, nếu gặp ta sẽ nói chuyện nhiều”. Nhưng may thay, nàng lại không để ý tới điều đó, trước khi quay đi, nàng lại nhón chân lên, hai cánh tay tròn trịa mềm mại ôm vòng lấy cổ anh và lại gắn đôi môi cháy bỏng lên miệng anh. Nụ hôn kéo dài, say đắm ngây ngất đến nỗi chính anh lại muốn ngã xỉu.

    Và bây giờ, Dũng đang nằm đây, trên chiếc bạt trải ổ rơm trong căn hầm dã chiến giữa đồng, dưới những làn đạn từ phía trước quét tới. Không còn có em ở trước mặt, càng không có em với đôi tay ôm choàng qua cổ để gắn một nụ hôn như bất tận. Nhưng, anh vẫn cảm thấy như có em đang ở bên mình, nóng hổi. Trái tim anh, trái tim sứt sẹo và tưởng như đã hóa đá lại bồi hồi. Em đã thực sự can đảm đi tìm lại tình yêu đã mất. Vậy còn anh? Trời ơi, cứ tưởng mình đã trở thành một tên liều lĩnh, bất cần đời, đến nỗi thần chết cũng ớn cái mặt, vậy mà nay sao lại lúng túng đến như thế này? Ôi, thì ra mình mới chính là kẻ không có tự do và sống giả, giả với cả chính mình, và đã phản bội lại chính mình, chứ không phải là em...

    Gần sáng, Dũng mới thiếp đi được một chút. Cho tới bốn giờ anh choàng tỉnh dậy. Công việc đã lại tràn ngập trong đầu óc. Chỉ còn có hai ngày nữa. Ngày hôm nay sẽ phải xem lại kế hoạch tác chiến, xuống đại đội với anh em chiến sĩ. Và đêm đến còn phải tổ chức trinh sát, luồn sâu vào tận sân bay xem sao. Dũng sẽ trực tiếp đi. Anh phải được tận mắt nom thấy nó, cái sân bay ấy, phải sờ vào được những phên sắt trên đường băng mới có thể yên tâm...