Bác lixeta: depa là khởi động máy và cũng là tiếng nổ đầu nòng của pháo, không hiểu bạn ý hỏi về cái gì(?). Đúng là lính tăng thì không bao giờ được làm quân quản. Trung đoàn tôi ở Thừa Thiên cũng vậy, mấy khi được vào Huế vì phải nhường anh trung đoàn Phú Xuân, con đẻ của Thừa Thiên, về nông thôn giúp dân với gỡ mìn gần chết.
Quê Phong Quảng thân!
Rõ ràng là ngày 25.3.1975 anh em mình đứa đánh từ Bắc xuống, đứa đánh từ Nam lên để GP Huế. Thế rồi cùng nhau truy kích địch ra tận Thuận An. Có thể nói trong ngày hôm ấy TTH gần như sạch bóng quân thù. Thế mà năm 2003 đi công tác qua đấy tôi mới phát hiện ra họ kỷ niệm GP tỉnh TTH vào ngày 26.3. Thế có tức không chứ!
Về nhà tôi cõ viết một vài bài gửi báo QDND và t/c LSQS nhưng rồi mọi sự "nguyễn y vân". Hôm nọ, thấy ơ box "Xẻ dọc..." có cái topic này tôi cũng có ý kiến nhưng hình như vấn đề này đã bị lãng quên hay sao ấy. Hôm nay tôi cop sang đây cho quê đọc chơi nhé!
"Thực ra vụ việc này đã gây khá nhiều bức xúc cho những người lính đã trực tiếp chiến đấu ở mặt trận Trị Thiên Huế năm 1975. Bản thân tôi cũng vậy. Là một chiến sĩ của đại đội 4, lữ đoàn xe tăng 203 tham gia tiến công Huế ngày 25.3.1975 tôi đã có ý kiến gửi báo QĐND, tạp chí LSQS về vấn đề này từ năm 2005. Một đc ở tạp chí LSQS có gọi điện cho tôi biết sắp tới sẽ có hội thảo để làm rõ nhưng sau đó không thấy gì nữa (hay có tổ chức mà tôi không biết?).
Mặc dù thời gian trôi qua đã lâu nhưng lixeta tôi vẫn nhớ như in: ngày 23.3 đại đội tôi cùng trung đoàn 3 sư 324 đánh chiếm cứ điểm Núi Bông (Tây Nam Huế). Sáng sớm 25.3 chúng tôi đánh chiếm La Sơn, Phú Bài rồi tiến công Huế từ phía nam lên. Tầm 13 giờ thì chúng tôi đánh chiếm được thành Mang Cá. 15 giờ chúng tôi truy kích địch ra Thuận An. Tại phà Thuận An chúng tôi đã gọi hàng hàng nghìn tên địch và thu giữ hàng trăm phương tiện chiến tranh.
Nhìn tổng quát tình hình thì đến trưa hôm đó : phía bắc Huế ta đã hoàn toàn làm chủ, một đơn vị từ đó vào đã cắm cờ tại Phú Văn Lâu. Phía tây và phía nam Huế chính chúng tôi giải phóng. Đến chiều hôm đó chúng tôi lại ra đến sát biển ở phía đông. Như vậy có thể nói rằng: đến chiều tối 25 tháng 3 năm 1975 ta đã lảm chủ gần như toàn bộ tỉnh Thừa Thiên Huế (các bạn có thể xem lại một số bài phân tích ở trên cũng đồng nhất với nhận định này). Nếu có nơi nào đó còn trong tay địch thì cũng chỉ chiếm một diện tích hết sức nhỏ bé. Nhưng chính cái phần diện tích nhỏ bé này đã được một số người cũng như một số cơ quan vin vào đó mà cho rằng đến ngày 26.3.1975 tỉnh Thừa Thiên Huế mới được giải phóng.
Về vấn đề này có lẽ chúng ta cũng cần trao đổi thêm. Bởi vì cứ theo quan điểm ấy của các vị ấy thì ngày 30.4 không phải là ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam vì lúc đó còn đến 9 tỉnh ở miền tây Nam Bộ chưa được giải phóng.
Theo tôi, điều kiện cần và đủ để được coi một địa phương, một tỉnh, một vùng được giải phóng là:
1- Phẩn lớn diện tích được giải phóng, trong đó có thủ phủ (thủ đô, tỉnh lỵ...).
2- Chính quyền ở cấp ấy phải về tay cách mạng.
Ngày 30.4.1975 mặc dù còn 9 tỉnh ở miền Tây NB chưa được giải phóng nhưng chúng ta đã giải phóng một phần khá lớn lãnh thổ miền Nam và thành phố Sài Gòn- thủ đô của VNCH. Cũng ngày hôm đó chính quyền CM đã được thiết lập tại SG và những vùng mới giải phóng. Chính vì vậy chúng ta đã lấy ngày 30.4.1975 làm ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam. Và nếu cũng căn cứ theo những tiêu chí trên thì ngày giải phóng tỉnh Thừa Thiên Huế phải là ngày 25.3.1975 mới thỏa đáng.
Tôi tin rằng nếu Viện LSQS hoặc quân khu 4 đưa vấn đề này ra thì cũng sẽ rất dễ đi đến thống nhất thôi.
Tuy nhiên, qua quá trình tìm hiểu về vấn đề này lixeta tôi cũng phát hiện được một vài chi tiết mà bản thân thấy muốn cười ra nước mắt xin "bật mí" với các bạn:
Số là tỉnh Thừa Thiên Huế có trung đoàn Phú Xuân- vốn được coi là biểu tượng của LLVTCM tỉnh, là con ruột của tỉnh nhà. Tuy nhiên vào những ngày tháng 3 năm 75 đó thì cái trung đoàn này đánh đấm hết sức "phọt phẹt". Trong khi các đơn vị của quân đoàn 2 đánh khắp cả từ bắc xuống, từ nam lên thì trung đoàn này vẫn án binh bất động. Chỉ đến đêm 25.3- khi mà thành phố Huế và gần như toàn tỉnh đã nằm trong tay các đơn vị quân đoàn 2 và B5 thì trung đoàn này mới xuất quân, và đến 6 giờ sáng hôm 26.3.1975 mới vác lá cờ đại (dài đến hàng chục mét) về treo lên cột cờ. Thế là thời khắc đó được cho là "đánh dấu thời điểm giải phóng tỉnh TTH"
Sự việc này sau đó cũng được nhiều CBCS ở QK4 cũng như một số cán bộ nghiên cứu ở Trường ĐH Huế có ý kiến. Nhưng thật không may: vị trung đoàn trưởng của cái trung đoàn kia hồi năm 75 bấy giờ lại là "xếp lớn" ở quân khu nên "ngài" đã gạt phắt đi. Sau vụ tai nạn máy bay lixeta tôi hy vọng vị xếp mới lên sẽ giải quyết chuyện này cho rốt ráo. Thế mà chưa thấy động tĩnh gì cả. Nhưng tôi nghĩ rằng trước sau cũng sẽ có câu trả lời thôi.
Nhưng dù có hay không thì với tôi và rất nhiều đồng đội đã từng chiến đấu ở đó thì Thừa Thiên Huế đã được giải phóng ngày 25.3.1975".
Và các quê nữa, các quê có ý kiến gì?