Trong cuộc xâm lược Đai Việt lần thứ 2 cua quân Mông Nguyên.Bên cạnh những tấm gương xả thân vì nước lại co những kẻ vì tư lợi, vì hèn nhát mà đàu hàng quân giặc "rước voi rầy mả tổ".
Trần Ích tắc và Trần Kiệm.
- Trần Ich tắc:
Trần Ích Tắc (chữ Hán: 1254-1329) là con của vua Trần Thái Tông, em vua Thánh Tông, chú của vua Nhân Tông nhà Trần nước Đại Việt, tước hiệu là Chiêu Quốc Vương, phong tháng 5 năm 1267.
Đại Việt Sử ký Toàn thư (ĐVSKTT) có viết Ích Tắc là con thứ của Thượng hoàng [trần Thái Tông], thông minh hiếu học, thông hiểu lịch sử, lục nghệ, văn chương nhất đời. Dù nghề vặt như đá cầu, đánh cờ, không nghề gì không thông thạo; từng mở học đường ở bên hữu phủ đệ, tập hợp văn sĩ bốn phương cho học tập, cấp cho ăn mặc, đào tạo thành tài như bọn Mạc Đĩnh Chi ở Bàng Hà, Bùi Phóng ở Hồng Châu v.v . . . gồm 20 người, đều được dùng cho đời...Đến 15 tuổi, thông minh hơn người, làu thông kinh sử và các thuật, vẫn còn có ý tranh đoạt ngôi trưởng đích. Ích Tắc đã từng gửi thư riêng cho khách buôn ở Vân Đồn xin quân Nguyên xuống nam. Đến nay [1285], người Nguyên vào cướp, Ích Tắc xin hàng để mong được làm vua. .
Khi quân Nguyên Mông sang xâm lược Việt Nam lần thứ hai (1285), ngày 15 tháng 3, Ích Tắc đem cả gia đình đi hàng giặc, được đưa về Trung Quốc và được Hốt Tất Liệt, vua nhà Nguyên, phong làm An Nam Quốc vương và chờ ngày đưa trở về nước. Sau khi quân Nguyên Mông đại bại, Trần Ích Tắc ở lại và chết ở Trung Quốc năm Thiên Lịch thứ 2 (1329) đời Nguyên Văn Tông, thọ 76 tuổi.
Vì sự phản bội này mà sau này nhà Trần đã loại Ích Tắc ra khỏi tôn thất, cho đổi tên thành Ả Trần. Việc này cũng được ghi lại trong ĐVSKTT: tháng 5, sau khi đánh thắng quân Nguyên lần thứ ba, bắt được cả một hòm biểu xin hàng. Thượng hoàng Trần Thánh Tông sai đốt hết đi để yên lòng những kẻ phản trắc. Chỉ có kẻ nào đầu hàng trước đây, thì dẫu bản thân ở triều đình giặc, cũng kết án vắng mặt, xử tội đi đày hoặc tử hình, tịch thu điền sản, sung công, tước bỏ quốc tính. Ích Tắc là chỗ tình thân cốt nhục, tuy trị tội cũng thế, nhưng không nỡ đổi họ xóa tên, chỉ gọi là Ả Trần, có ý chê hắn hèn nhát như đàn bà vậy. Vì thế, những ghi chép đương thời đều gọi là Ả Trần....
- Còn Trần Kiệm la cháu nội vua Trần Thái Tông vì ko được trọng dụng nên bất mãn.Hắn cùng thuộc tướng la Lê Tắc mang 1 vạn quân ra hàng va tình nguyện chỉ đường cho quân giặc.
Trần Kiện theo Trần Ích Tắc phục vụ dưới quyền Thoát Hoan. Đầu mùa hè năm 1285, quân nhà Trần phản công đánh chiếm lại Thăng Long. Quân Nguyên bỏ chạy về nước. Trần Ích Tắc và Trần Kiện chạy theo Thoát Hoan lên biên giới. Sợ bị quân Trần truy kích bằng tên độc, Thoát Hoan phải chui vào ống đồng cho quân lính khiêng đi cho an toàn.
Quân Trần truy đuổi quân Nguyên đến biên giới, Trần Kiện bị tướng người Tày ở châu Ma Lục (Lạng Sơn) là Nguyễn Thế Lộc bắn tên độc, chết tại trận. Khi đó Lê Tắc ôm xác chủ đi chôn cất ở biên giới thế là hết kiếp người phản bội.
Bài viết này la cua em 100%
Tài liệu kham khảo tư : ĐVSKTT
http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%E1%BA%A7n_%C3%8Dch_T%E1%BA%AFc