Chiến dịch giải thoát con tin ở Dubrovca

[Russian Weapons]

  16 giờ 00’: Từ Ban Tham mưu tác chiến phát ra thông báo cuộc thương thảo với bọn khủng bố bắt đầu dừng.

  16 giờ 05’: Các đại biểu Duma Irina Khakamada và Iosif Kobzon rời khỏi Cung văn hoá mà không mang theo con tin nào cả. Họ đã đàm phán với Abu Bakar, đại diện bọn khủng bố. Iosif Kobzon cho biết tên Abu Bakar tuyên bố nếu người đứng đầu chính quyền Chechyna Akhmat Kadyrov đến thì chúng sẽ thả 50 con tin ra. ”Khi tôi yêu cầu chúng thả thêm ai đó thì chúng bảo chỉ thả thêm 3 con tin nhỏ nhất, còn sẽ không thả thêm bất cứ ai nữa”. Đồng thời tên Abu Bakar cũng cho Kobzon biết số điện thoại di động của hắn và nhấn mạnh chỉ được liên lạc trong trường hợp “có những đề nghị cụ thể”. Về phần mình, Irina Khakamada nói rằng bọn khủng bố đã nêu đề nghị ổn định tình hình ở Chechyna. Theo bà, những tên khủng bố thay đổi nhau canh gác và cho các con tn đến gặp bác sĩ, nhưng chỉ những con tin có hộ chiếu nước ngoài.

  16 giờ 17’: Bọn khủng bố đưa ra yêu cầu mới: lập hàng người biểu tình đối diện với Cung văn hoá, giương biểu ngữ kêu gọi chấm dứt hành động khủng bố trên lãnh thổ Chechyna và rút quân đội liên bang khỏi đây.

  16 giờ 45’: Các bác sĩ tâm lý lo ngại số con tin đang bị “Hội chứng Stockholm” bao trùm. Nhiều người trong số bác sĩ có liên lạc với đại diện các phương tiện thông tin đại chúng khuyên rằng cần phải hiểu và nên thực hiện yêu cầu của bọn khủng bố.

  17 giờ 00’: Bọn khủng bố tuyên bố từ giờ sẽ chỉ đàm phán với đại diện chính thức của Chính quyền Nga.

  17 giờ 47’: Bọn khủng bố từ chối không tiếp nhận đồ ăn nóng cho các con tin.

  17 giờ 50’: Một em bé được cáng ra khỏi toà nhà, rõ ràng cần phải được cấp cứu ngay. Được biết ở trong Cung văn hoá hiện đang có mặt hai bác sĩ người Jordani và bác sĩ Leonid Roshal, phụ trách bộ phận phẫu thuật khẩn cấp và chấn thương của Trung tâm sức khoẻ trẻ em thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga.

  18 giờ 30’: Nhóm quay phim của Hãng truyền hình NTV và “Ren-TV” vượt qua vòng cảnh sát đi về phía toà nhà có giam giữ con tin.

  18 giờ 35’: Từ phía Cung văn hoá vang lên ba tiếng nổ lớn giống như tiếng lựu đạn nổ. Sau này được rõ những tiếng nổ đó ở khu vực toà nhà là do một người đàn ông say rượu bắn đi vài phát pháo hiệu. Kẻ càn quấy này đã bị cảnh sát bắt giữ.

  18 giờ 38’: Có hai con tin kịp chạy thoát khỏi toà nhà-đó là Elena Zinovieva và Svetlana Konocova. Bọn khủng bố bắn theo họ hai lần bằng súng tự chế. Một người trong số họ bị thương vào chân, người còn lại không bị sao. Một chiến sĩ đội đặc nhiệm bị thương vào vai.

[Russian Weapons]

  Những người từng là cựu con tin cho biết:

  Elena Zinovieva, khán giả:

“Hôm thứ năm là ngày khủng khiếp nhất. Tôi bị hoàng mất một thời gian, nhưng đến khi bình tĩnh trở lại thì thấy những phụ nữ Chechyna liều chết buộc bom quanh vùng thắt lưng và bắt đầu tạm biệt nhau. Số này nói với chúng tôi rằng chúng tôi cũng hãy chia tay nhau đi. Chúng chỉ chờ tiếng chuông điện thoại nào đó rồi sẽ cho nổ tung tất cả. Tôi và cô bạn gái hết sức sợ hãi và quyết định rủ nhau chạy trốn. Mặc dù chúng chẳng cho ai đi ra ngoài cả nhưng chúng tôi vẫn cứ nài nỉ chúng cho đi vệ sinh, bởi tôi đã nghiên cứu  từ trước mọi khả năng chạy trốn-tôi đã xem xét ở đâu và làm thế nào để mở cửa sổ và cách nhảy thế nào thì tốt hơn. Ở phòng vệ sinh luôn có một tên Chechyna canh gác, nhưng khi đó chúng tôi lại gặp một chị phụ nữ có con nhỏ và đã yêu cầu chị khép hờ cửa. Lợi dụng lúc đó, chúng tôi nhảy từ cửa sổ tầng ba xuống chỗ có mái hiên, rồi từ đó nhảy tiếp xuống đất. Tôi thì đi giàu ủng, còn bạn tôi đi giày cao gót nên chị ấy phải nhảy xuống bằng chân không và đã bị gãy đầu ngón chân. Phía dưới, chúng tôi được các chiến sĩ đội “Alfa” đón bằng cách lấy thân mình đỡ chúng tôi. Bọn khủng bố bắt đầu bắn theo chúng tôi, và một chiến sĩ “Alfa” chạy cạnh tôi đã bị trúng đạn vào vai. Nghe nói sau vụ chạy trốn của chúng tôi, chúng đã không cho ai đi vệ sinh nữa”.

  Saveli Andronov, khán giả:

“Vâng, tôi nhớ rất rõ cái thời điểm kế hoạch hai cô gái kịp trốn chạy. Tất nhiên tôi không biết gì về cuộc bỏ chạy này. Chỉ sau này tôi mới biết nhưng tất cả những gì diễn ra lúc đó tôi còn nhớ như in.

  Ban đầu ở khu ghế ban công tầng hai người ta nghe thấy những giọng nói lớn, sau đó thì vang lên một vài tiếng súng. Bọn đen bắt đầu chạy xuôi chạy ngược, kêu lên gì đó bằng thổ ngữ của mình. Các con tin cũng hết sức lo lắng. Một tên cướp chạy ra sân khấu, gào to bằng tiếng Nga: “Tất cả ngồi im! Ngồi cho tử tế!”. Sau đó ở dọc lối đi xuất hiện một nhóm bọn đen nữa. Theo giọng điệu và cử chỉ của chúng, tôi hiểu là chúng đang mắng nhiếc một trong số đồng bọn của mình, còn tên kia thì đang thanh minh. Có một mụ trong số bọn đeo bom liều chết thậm chí còn nhổ nước bọt vào mặt tên đang thanh minh. Như vậy đấy! Còn sau đó tôi không nhớ gì nữa. Nhưng bây giờ thì có thể tự tin mà nói rằng bọn đen chửi rủa tên lính canh gác đã để lọt cho các cô gái của chúng ta chạy trốn”.

  Nhân chứng sự kiện:

  Leonid Roshal, Giáo sư y học:

  “Khám cho các con tin xong, tôi cũng bị đe doạ bị bắn khi khâu vết thương ở tay cho một chiến binh. Không rõ là chiến binh nào vì tôi không hỏi tên anh ta. Thấy vết thương là tôi liền sắp xếp khu vệ sinh thành phòng mổ… Đối với bác sỹ, việc cứu chữa cho ai không hề có nghĩa: với chúng tôi tất cả mọi người đều như nhau. Tôi chữa bệnh cho người bị thương và lúc đó trong phòng vệ sinh bên cạnh có hai cô gái nhảy từ cửa sổ xuống, chạy về phía người của chúng ta. Chúng bắt đầu bắn sau lưng họ bằng súng phóng lựu, nhưng không trúng. Khi đó bọn chúng quay lại phía tôi, kêu rằng dường như tôi cố ý tổ chức cuộc chạy trốn này. Người của ta bắn trả lại. Đạn kêu chiu chíu. Tuy nhiên, sự hồi hộp trước cuộc gặp ở Kremlin với Vladimir Putin còn lớn hơn nhiều. Tôi không nói là bàn tay tôi chảy mồ hôi, đôi tay tôi lúc nào cũng không, nhưng tôi lại nghĩ về những việc thật là kỳ lạ, chẳng hạn như về những chiếc khuy áo trên chiếc áo khoác: có nên cài chúng khi bước vào phòng của người đứng đầu Nhà nước hay không? Tôi bước vào và nói rằng hiện còn đang hồi hộp hơn so với lúc đi trên Quảng trường dưới lưới đạn để tới chỗ các con tin. Tổng thống trả lời rằng người tốt không cần phải lo ngại trước các chàng thiện xạ của chúng ta (…) Cuối cùng Tổng thống nói tôi cần phải thận trọng hơn, bởi bọn khủng bố là những kẻ điên khùng. Những lời nói ấy được nói ra bằng một âm hưởng như vậy… Trong những ngày căng thẳng ở Dubrovca ấy, con trai tôi cũng điện thoại di động cho tôi và nói với một giọng quan tâm và bình tĩnh giống như vậy… Tôi rất xúc động trước điều này, nhưng tôi không đáp lại lời Tổng thống gì cả, mặc dù nghĩ rằng nếu tình hình lặp lại thì tôi sẽ có thể cứu chữa mọi người, tôi sẽ lại tiếp tục lên đường”.

[Russian Weapons]

  18 giờ 47’: Bọn khủng bố tuyên bố sẵn sàng để trong Cung văn hoá lúc nào cũng có đại diện của Hội Chữ thập đỏ, nhưng yêu cầu cần thiết phải thảo luận với trưởng nhóm về việc họ có mặt thường xuyên tại đây.

  18 giờ 52’: Bọn khủng bố đuổi các bác sĩ ra khỏi toà nhà và từ chối không tiếp nhận đồ ăn và nước uống cho các con tin.

  19 giờ 00’: Được biết một số con tin có vấn đề nghiêm trọng về sức khoẻ, cụ thể là một người lên cơn bệnh tiểu đường nặng.

  19 giờ 15’: Đại diện chính thức của Trung tâm thông tin xã hội FSB Sergei Ignatchencon cho biết hiện Ban Tham mưu tác chiến chưa có được con số chính thức về số con tin bị bọn khủng bố bắt giữ. Người ta đang lập danh sách số này.

  19 giờ 30’: Các con tin lần nữa kêu gọi Chính phủ Nga rút “dù chỉ một đơn vị quân đội nào đó khỏi Chechyna”. Như tuyên bố của một nữ con tin, ”Ở đây nói đến sự chờ đợi từng phút một”. Theo lời chị thì các con tin cũng yêu cầu không được tiến hành các hành động vũ lực tấn công toà nhà Cung văn hoá trong bất cứ điều kiện nào.

  20 giờ 09’: Được biết bọn khủng bố cho các con tin sử dụng điện thoại di động.

  20 giờ 16’: Bọn khủng bố thả Maria Shkolnicova, Chủ tịch Hiệp hội bệnh thần kinh trẻ em ra khỏi toà nhà. Cựu con tin này tuyên bố: “Trong đó bao trùm một sự kinh hoàng! Baraev là con người không thể chịu được, bọn cướp còn lại cũng không hơn”.

  20 giờ 27’: Hai đại diện Hội Chữ thập đỏ vào trong Cung văn hoá và chuyển thuốc men tới các con tin.

  20 giờ 32’: Chính quyền Nga chính thức xác nhận: nếu các con tin được giải phóng, những kẻ khủng bố sẽ có thể rời khỏi nước Nga mà không vấp phải sự ngăn cản nào. Đại diện Thượng viện Nga Sergei Mironov nhấn mạnh Ban lãnh đạo Nga sẽ làm tất cả những gì cần thiết để bảo đảm cuộc sống và an toàn cho các con tin.

  20 giờ 37’: Được biết bọn khủng bố chuẩn bị tấn công toà nhà. Trợ lý của Baraev đã liên lạc với một trong các hãng thông tấn của Chechyna và tuyên bố rằng mọi sự phá nổ toà nhà đã được chuẩn bị sẵn sàng và tình hình có thể dẫn đến sự đổ máu hàng loạt vào bất cứ thời điểm nào.

  21 giờ 38’: Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc yêu cầu “giải phóng ngay lập tức và vô điều kiện" tất cả các con tin đang bị bọn khủng bố giam giữ ở Matxcơva. Hội đồng Bảo an đã nhất trí thông qua bản nghị quyết kêu gọi tất cả các quốc gia hợp tác với nước Nga nhằm mục đích “phát hiện ra và truy cứu trách nhiệm những người thừa hành, người tổ chức và tài chợ cho cuộc tấn công khủng bố này”.

  21 giờ 48’: Bọn khủng bố một lần nữa từ chối tiếp nhận đồ ăn và nước uống cho các con tin. Trong quá trình thương thuyết về vấn đề này, một trong số những tên kẻ cướp đã nhâng nháo đáp lại: “Các con tin muốn ăn và uống, còn tao muốn cắn, muốn xé. Chúng tao nhất quyết không để bị chết!”

  22 giờ 41’: Bọn khủng bố lại chia con tin ra thành nhóm. Chúng chia đàn ông, đàn bà và người nước ngoài, cũng như người Nga và người Ucraina thành những nhóm khác nhau.

  23 giờ 02’: Liên lạc với bọn khủng bố vẫn được giữ thường xuyên. Đàm phán do các chuyên gia thương thuyết tiến hành bằng điện thoại và bộ đàm được chuyển cho bọn khủng bố.

  23 giờ 27’: Đại biểu Duma Grigori Yablinski đàm phán với bọn khủng bố.

  23 giờ 42’: Bác sĩ người Jordani Zake Akhmad làm việc suốt vài tiếng trong toà nhà bị bọn khủng bố chiếm giữ cho biết có khoảng 800 con tin tại đây. Theo ông, trong số con tin có rất nhiều trẻ con, các con tin yêu cầu thuốc men, đồ ăn và hỗ trợ y tế.

[Russian Weapons]

  Ngày 25 tháng 10 năm 2002

  00 giờ 40’: Có tin mệnh lệnh về bắt giữ con tin là do chính Aslan Maskhadov ban hành. Điều này do một trong số các tên khủng bố cho biết. Kênh truyền hình ““Alfa”-Jazeera” đã phát băng ghi lời tuyên bố này. Theo lời tên chiến binh này thì chúng hành động “theo mệnh lệnh của nhà cựu chỉ huy quân sự Nước Cộng hoà Chechyna”.

  00 giờ 58’: Grigori Yavlinsky ra khỏi Cung văn hoá mà không mang theo được con tin nào. Ông từ chối bình luận về cuộc nói chuyện với những tên khủng bố. Sau đó xuất hiện một thông tin chưa được kiểm chứng rằng trong quá trình đàm phán bọn cướp nổi khùng và chút nữa thì đã đánh chết thủ lĩnh đảng “Quả táo”.

  01 giờ 37’: Bác sĩ Leonid Roshal, phụ trách bộ phận phẫu thuật nhanh và sơ cứu chấn thương thuộc Trung tâm khoa học sức khoẻ trẻ em-Viện Hàn lâm Khoa học Nga được cho vào tiếp xúc với các con tin. Đi cùng vào Cung văn hoá với ông có một vài bác sỹ nữa thuộc đại diện Hội Chữ thập đỏ.

  01 giờ 40’: Bọn khủng bố cho các nhà báo Nga vào trong toà nhà. Đã đạt được thoả thuận là chúng sẽ thả 12 con tin nếu Đài truyền hình NTV phát diễn biến tình hình trong Cung văn hoá “với ánh sáng tốt”.

  02 giờ 40’: Nhóm quay phim của NTV ghi hình buổi phỏng vấn với thủ lĩnh nhóm khủng bố. Trả lời các câu hỏi của phóng viên, Movsar Baraev tuyên bố hành động này được chuẩn bị từ hai tháng trước. Trong thời gian này chúng đã chuyên chở thuốc nổ vào Matxcơva. Theo lời Baraev, các chiến binh đã vào Cung văn hoá “Nord-Ost” nhiều lần, cũng như đã lập kế hoạch cho việc tiến hành những hành động tương tự tại các khu vực khác thuộc Matxcơva. Để kết thúc, Baraev tuyên bố rằng đến sáng hắn có thể sẽ thả hết các con tin trẻ em. Theo các thành viên nhóm quay phim thì Baraev là một tên “có tâm lý vững vàng và lạnh lùng”, “một tên cứng cổ”.

  05 giờ 30’: Có một con tin được thả khỏi nhà hát.

  06 giờ 30’: Bọn khủng bố thả thêm 6 con tin nữa.

  07 giờ 00’: Hãng truyền hình NTV phát những hình ảnh do nhóm quay phim quay được trong thời gian ở Nhà hát.

  07 giờ 20’: Bọn khủng bố tăng cường gây áp lực tâm lý đối với các con tin. Phó chỉ huy Trung tâm Thông tin liên lạc thuộc FSB Dergei Ignachenco cho biết: “Chúng bắt các con tin gọi điện thoại di động cho người thân của mình và yêu cầu họ tổ chức thành hàng rào người trước Cung văn hoá, biểu tình đòi rút quân đội khỏi Chechyna. Ngoài ra, bọn khủng bố còn bắt các con tin thực hiện mệnh lệnh “nằm xuống-đứng lên”, bắt bò dưới gầm ghế”.

  08 giờ 20’: Bọn khủng bố đồng ý thả các con tin người nước ngoài trước sự chứng kiên của các đại diện ngoại giao nước họ.

[Russian Weapons]

  08 giờ 30’: Trong toà nhà Cung văn hoá bị nổ đường ống dẫn nước nóng. Hậu quả là nước nóng tràn ra khắp các tầng dưới của toà nhà. Bọn khủng bố buộc tôi cơ quan đặc biệt khiêu khích chúng.

  08 giờ 40’: Đạo diễn vở “Nord-Ost: Georgi Vasiliev thông báo ra ngoài rằng bọn khủng bố liên tục đe doạ các con tin sẽ cho nổ lựu đạn và bắn súng. Ông nhận thấy các con tin không có được phương tiện vệ sinh tối thiểu. Bọn chúng khoá phòng từ bên trong, không cho đi vệ sinh, không cho ăn, uống.

  08 giờ 45’: Tại khu vực toà nhà bị chiếm xuất hiện một nhóm người với các biểu ngữ “Đả đảo chiến tranh ở Chechyna!”. Nhóm người này tuyên bố họ tới đây theo yêu cầu của bọn khủng bố.

  09 giờ 15’: Đại diện các nước có con tin bị bắt cóc đã tới toà nhà Cung văn hoá gặp Ban Tham mưu tác chiến, gồm có xe của sứ quán các nước Mỹ, Hà Lan, Moldavia, Azerbaijan và một số nước khác.

  09 giờ 30’: Ban Tham mưu tác chiến đã có được băng ghi âm buổi phỏng vấn Aslan Maskhadov. Trong băng video ghi từ vài ngày trước khi xảy ra vụ bắt cóc con tin, Maskhadov nói: “Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiến hành một chiến dịch làm xoay chuyển lịch sử của cuộc chiến tranh Chechyna”.

  09 giờ 40’: Các đại sứ nước ngoài không thể đạt được việc giải phóng bất kỳ con tin người nước ngoài nào. Bọn khủng bố không liên lạc, mặc dù nhóm các nhà ngoại giao đã có mặt tại nơi hẹn và đang “trong chế độ chờ đợi”.

  11 giờ 00’: Bọn khủng bố hứa sẽ thả trẻ em nếu 12 giờ 00’ có mít tinh chống chiến tranh tại Quảng trường Đỏ. Trẻ em được gọi điện về nhà thông báo sẽ được thả nếu buổi trưa có mít tinh tại Quảng trường Đỏ và bọn khủng bố phải được thấy điều này.

  11 giờ 10’: Được biết qua một ngày đêm đã có 400 người yêu cầu được hỗ trợ về y tế trong toà nhà Cung văn hoá. Trong số này có 7 người được đưa đi bệnh viện, 4 người là các con tin vừa được giải thoát. Một phụ nữ bị hãy cả mười đầu ngón chân, một người đàn ông khác bị giập sọ.

  11 giờ 20’: Ban Tham mưu tác chiến đã lập được lý lịch và ảnh của đa số những tên khủng bố tham gia chiếm giữ toà nhà.

  11 giờ 50’: Chính quyền thông báo sẽ yêu cầu bọn khủng bố thả các con tin theo cách chia họ thành nhóm người nước ngoài và nhóm người Nga.

  12 giờ 10’: Các con tin thông báo tới dư luận: họ đã không được cho ăn uống suốt hai ngày rồi. Họ cho biết tất cả con tin đang ở trong phòng khán giả, phải giải quyết các nhu cầu tự nhiên của con người ở khoảng trống đặt dàn nhạc, còn trung tâm hội trường đã được gài một quả bom lớn. Bất kỳ ý định tấn công nào cũng sẽ dẫn tới làm nổ tung toà nhà.

[Russian Weapons]

  Những người từng là cựu con tin cho biết:

  Egor Legeza, khán giả:

  “Chúng cho ăn uống thế nào ư? Có một tên lính bước tới, xoè ra trước mặt 3 thanh sôcôla và ném ra giữa phòng như là cho chó ăn ấy. Ai bắt được thì người đó được ăn. Rồi chúng cũng tung nước uống và nước hoa quả như thế-bọn chúng lục được từ phòng bán đồ ăn đã bị cướp phá gần hết, và vứt ra cho chúng tôi một vài thứ gì đó. Rồi thì cũng chẳng còn gì mà ăn nữa”.

  Andrei Markin, khán giả:

  “Bọn lính thỉnh thoảng lại ném vào phòng vài thanh sôcôla nhỏ, kẹo cao su và chai nước vỏ nhựa. Chúng ném và cười khả ố. Còn có một tên lính cứ liên tục ngốn những món đồ hộp gì đó. Nó chạy ra giữa sân khấu, ngồi xuống chiếc ghế đẩu rồi cứ thế nhồm nhoàm, nhồm nhoàm… Chúng chọc tức chúng tôi, chứ không hơn”.

  Georgi Vasiliev, một trong số tác giả và đạo diễn vở “Nord-Ost”:

  “Tôi là người duy nhất trong phòng khán giả có khả năng nói chuyện được với bọn khủng bố, vì chúng luôn luôn phải cần tôi giúp. Tôi luôn cố gắng tận dụng mọi thời gian để mở rộng ảnh hưởng của mình. Chi tiết sau cho thấy có thể buộc chúng phải có sự nhượng bộ nào đó. Các bộ phận lọc sáng bắt đầu bốc khói và cháy. Máy tính điều chỉnh ánh sáng để ở chế độ chờ, còn bộ lọc không được tính toán để hoạt động lâu dài với những đèn công suất lớn. Khi ngửi thấy mùi cháy, mọi người bắt đầu sợ hãi. Bọn khủng bố lúc đầu tỏ ra gan lì, sau thấy tôi mô tả là sẽ thật kinh khủng nếu Cung văn hoá bị cháy, và như vậy chúng cũng chẳng kịp đưa ra các yêu sách chính trị của mình, rồi chúng cũng sẽ chết một cách vô nghĩa cùng với tất cả chỉ trong vài phút. Dưới áp lực ấy, tôi đã lấ bộ đàm được từ tay chúng và tôi đã liên lạc được với người của chúng ta trong Cung văn hoá, thậm chí còn liên lạc được cả với người ngoài Cung văn hoá. Cụ thể tôi còn liên lạc được cả với Giám đốc phụ trách kỹ thuật Andrei Yalovich ở bên ngoài Cung văn hoá và anh đã làm rất nhiều để giải thoát chúng tôi. Về những chi tiết như vậy có thể kể được rất nhiều, vì chúng diễn ra trong suốt ba ngày cơ mà. Tôi lúc nào cũng làm một việc gì đó, ở trong một cuộc chiến đấu vô tận nào đó, trong một ván cờ nhiều nước đi và nó đã hỗ trợ tôi rất nhiêu-tôi dường như ở trong một vị thế ưu tiên. Những người khác thì khổ hơn nhiều: họ thực tế gần như là bị buộc chặt vào ghế ngồi, họ không được phép đứng dậy, gọi điện thoại, quay đầu, thậm chí là nói chuyện. Rõ ràng họ khó khăn hơn nhiều, cả thể xác lẫn tâm lý.

  Tôi thường xuyên đòi hỏi để tăng mức độ ảnh hưởng đến mức có thể: làm sao để tiến thêm một bước nữa, lại một bước nữa… Hầu như cứ độ khoảng 40 phút chúng lại cần đến tôi, bởi chúng luôn nảy sinh hết vấn đề này đến vấn đề khác. Có lúc chúng lại muốn biết xem phía ngoài cửa lớn trên sân khấu có gì. Đó là lối vào cái gọi là “túi lạnh”. Chúng đòi tôi phải bò lên phía cửa thông gió và chỉ ra xem ở đó có gì. Rồi sau đó tôi phát hiện ra là chúng chơi bóng đá bằng quả dưa hấu nổi tiếng của chúng tôi. Các bạn còn nhớ không trong vở kịch có cảnh người Uzbech chơi đá bóng bằng quả dưa. Tôi tóm lấy quả dưa trong chân chúng: “Các người làm gì đấy, đó là đạo cụ mà!” rồi đặt quả dưa vào một góc. Ngay lập tức bọn chúng nhớn nhác cả lên: “Mày là thằng nào mà lại ra lệnh cho chúng tao thế hả?!”

  Vấn đề lớn nhất là chuyện đi vệ sinh. Số lượng những tên khủng bố quá ít nên chúng không thể kiểm soát được tất cả các cửa ra vào toà nhà. Vì thế chúng cố gắng kiểm soát cửa ra vào phòng khán giả hoặc gần đấy. Trong phòng chúng có một loại vũ khí gây tác động mạnh: một quả bom lớn đặt ở khu vực ghế giữa trong hội trường lúc nào cũng luôn sẵn sàng bị giật nổ. Thực tế quả bom này là sự trợ giúp đắc lực duy nhất của chúng. Chúng biết rất ít về toà nhà: không biết gì về các lối ra vào, thiết bị ngầm, trần, các phòng nhỏ khác. Vì thế chúng chỉ cố giữ chân mọi người trong hội trường. Khoảng 200-250 người ở khu ban công và 600 người ở khu giữa. Nếu như số phận của những người ở khu vực ban công có dễ chịu hơn vì gần nhà vệ sinh thì số người ở khu vực giữa mệt hơn nhiều vì chúng chẳng cho ai ra khỏi chỗ cả. Tôi nhanh chóng phát hiện ra là chính bọn khủng bố cũng dùng một phòng phụ làm buồng vệ sinh. Rõ ràng đối với những người ở khu vực giữa thì tình hình như vậy là không thể chịu đựng nổi. Tôi đưa ra đề nghị  sử dụng cầu thang phụ bên trong để giải quyết vấn đề này song bọn chúng không chịu, viện cớ không đủ người theo dõi và không có khả năng kiểm soát hết được: lối ra cầu thang quá xa phòng khán giả. Thế là chúng bắt đầu đòi sử dụng khu giàn nhạc làm nơi đi vệ sinh. Đối với tôi chỉ riêng ý nghĩ ấy thôi cũng không thể chịu nổi, thậm chí tôi không biết giải thích thế nào nữa… Tôi đưa ra phương án khác: tháo bỏ các dụng cụ bài trí trên sân khấu và quây thành hai chỗ dành cho vệ sinh nam và nữ. Ở trên sân khấu có một cái nắp tròn mà từ đó chất thải có thể rơi xuống độ sâu ba mét. Thế nhưng bọn chúng cũng lại từ chối, kêu khó kiểm soát được tình hình trên sân khấu. Rồi thì tất cả đàn ông, đàn bà đều buộc phải sử dụng khu dàn nhạc, điều gì tiếp theo sau chắc các bạn đều có thể tưởng tượng ra được. Sau vài tiếng từ đó bốc lên một thứ mùi hôi hám sặc sụa. Đó thực sự là một sự tra tấn cả về đạo đức lẫn thể xác không thể tưởng tượng được. Bởi lẽ bọn khủng bố không thường xuyên cho mọi người được đi vệ sinh ở khu vực này. Có những cảnh tượng hết sức thương tâm khi một cô bé nhìn vào cái nhà vệ sinh tạm bợ ấy với cái nhìn khổ sở, rồi hướng về phía mụ Chechyna khẩn cầu. Mụ này không chút động lòng: “Ngồi yên đi, phải chịu, tao cũng còn ngồi đây này”. Cháu bé lại nài nỉ: “Cháu đã hai ngày rồi chưa đi vệ sinh, hãy cho cháu đi”… Thật là đòn tra tấn. Cái hố nhanh chóng biến thành cái nhà tiêu xú uế không thể chịu đựng nổi. Xin Chúa đừng bắt ai phải chịu đựng như thế nữa. Đến ngày thứ hai cái nhà tiêu đó bị cháy. Vấn đề là ở chỗ chúng tôi không thể tắt hết được đèn trong hố dàn nhạc, nếu tắt, trong đó sẽ tối om. Do đó chúng tôi phải sử dụng giá để bàn nhạc thay cho đế cắm nến. Dây cắm nối dài từ một cái giá nhạc bị chập, thế là ngọn lửa bén vào dây dẫn, từ dây dẫn cháy vào các bàn nhạc và biến thành một vụ hoả hoạn. Ơn Chúa, ở đây có Sasha Fediakin, trưởng phòng phụ trách ánh sáng tài ba của chúng tôi. Anh ấy mang bình cứu hoả đến và chúng tôi dập tắt được ngọn lửa. Những trường hợp tương tự như vậy xảy ra tương đối nhiều.

  Mọi người có thái độ thế nào ư? Một số vững vàng chịu đựng mọi chuyện và tôi có thể nói rằng họ chịu đựng một cách rất anh hùng. Còn số khác thì hoảng loạn. Có nhiều người suốt thời gian đó chỉ khóc mà thôi”.

[Russian Weapons]

  Irina Filipova, khán giả:

  “Bên cạnh tôi là một phụ nữ người Hà Lan từng là công dân miền Tây Ucraina. Chị ấy khóc suốt ngày. Chị còn đem theo đứa con trai 13 tuổi. Chị ấy vừa khóc vừa cho tôi xem ảnh con gái 4 tuổi. Người phụ nữ này đã chết vì khí ga. Trước tôi là một thanh niên trẻ tóc màu hung. Anh này đã nâng đỡ tinh thần mọ người rất nhiều. Cạnh anh ta là một cô gái trẻ mới có thai. Khi cô gái nói với một tên khủng bố về tình trạng của mình thì nó đuổi cô về chỗ và không tin. Nói chung mọi người phản ứng theo nhiều cách khác nhau. Có người đọc sách, có người tự chế ra các quân bài và chơi bài. Nhưng cũng muốn nói thêm là bà nghị sĩ Masha Shkolnicova của chúng ta làm mọi người bực mình nhiều nhất. Bà ta liên tục nói những điều linh tinh gì đó qua điện thoại mà chẳng ai có thể hiểu gì cả. Có một người đàn ông là bác sĩ nằm trong số con tin giúp đỡ chúng tôi rất nhiều. Tiếc là tôi lại chẳng biết tên ông ta. Ông thường đi giữa hai hàng ghế và rất nhớ ai cần gì, có thể nói là hầu như tất cả mọi người ở đây đều yêu cầu ông giúp”.

  12 giờ 20’: Năm đại diện của Hội Chữ thập đỏ đi vào Cung văn hoá Dubrovca. Ngoài họ ra, bọn khủng bố tiếp tục cho bác sĩ Leonid Roshal, trưởng nhóm phẫu thuật khẩn cấp và chấn thương của Trung tâm Khoa học về sức khoẻ trẻ em-Viện Hàn lâm Khoa học Nga, được vào Cung văn hoá lần nữa.

  12 giờ 34’: Bọn khủng bố thả 8 trẻ em vô điều kiện. Các đại diện Hội Chữ thập đỏ đưa các em nhỏ này ra khỏi toà nhà. Có hy vọng là sau vài giờ đồng hồ nữa bọn khủng bố sẽ thả tiếp một nhóm trẻ em nữa. Những đứa trẻ vừa được thả bị chấn động tâm lý nặng, nhưng không bị chẫn thương nào. Chúng đã phải trải qua sự giam cầm bắt buộc, hơn nữa chúng lại không được nuôi dưỡng đầy đủ.

  12 giờ 50’: Leonid Roshal ra khỏi toà nhà báo rằng bọn khủng bố cho phép ông chuyển cho các con tin một ít thuốc men.

  13 giờ 10’: Theo thông báo của Trung tâm Thông tin Xã hội FSB, bọn khủng bố vẫn còn giam giữ 16 trẻ em nữa.

  13 giờ 20’: Thứ trưởng Nội vụ Vladimir Vasiliev cho biết, Ban Tham mưu tác chiến định thử nối liên lạc với Aslan Maskhadov, nhưng không được.

  13 giờ 30’: Đã đạt được thoả thuận sơ bộ với bọn khủng bố rằng hôm nay chúng sẽ tiếp tục cho bác sĩ vào với các con tin để hỗ trợ ý tế cần thiết cho những người cần được giúp đỡ.

  13 giờ 35’: Các nhà ngoại giao nước ngoài, kể cả đại sứ Mỹ tại Nga Alexandr Wershow trước đó có mặt bên ngoài Cung văn hoá ngóng chờ các con tin là người nước ngoài được thả ra, lúc này đang rời khỏi toà nhà.

  13 giờ 52’: Theo báo cáo của đại biểu Duma Quốc gia Dimitri Rogozin thì vấn đề giải thoát các con tin người nước ngoài có thể sẽ được giải quyết trong vòng 3-4 tiếng nữa. Ông cũng nhấn mạnh là bọn khủng bố liên tục thay đổi yêu sách của mình.

  14 giờ 10’: Chính quyền chính thức bác bỏ tin cho rằng họ có ý định nối liên lạc với Maskhadov. Ban Tham mưu tác chiến tiến hành họp và ra quyết định rằng những người Chechyna nổi tiếng và có uy tín cần phải sử dụng mọi khả năng của mình ở Chechyna để giải quyết vấn đề con tin.

  14 giờ 30’: Bọn khủng bố đòi phải nhanh chóng cho chúng liên hệ với cựu Tổng thống Ingushetia Ruslan Ayshev.

[Russian Weapons]

  14 giờ 35’: Đến lúc này vẫn chưa tiếp ứng được thức ăn và nước uống cho các con tin. Theo thông báo của Ban Tham mưu tác chiến, hiện vẫn chưa đạt được bước tiến tích cực nào trong đàm phán với bọn khủng bố.

  14 giờ 50’: Phóng viên Anna Politcovskaia vào trong Cung văn hoá. Cùng đi với phóng viên này có cả Leonid Roshal mang theo 3 gói lớn đựng đầy thuốc men.

  15 giờ 00’: Bọn khủng bố tuyên bố với phóng viên báo “Sunday Times” Mark Franketi rằng chúng cho là đã hoàn thành nhiệm vụ của mình và “không có ý định rời đi đâu cùng các con tin hay là bỏ các con tin lại cho đến khi nào tình hình ở Chechyna có những biến chuyển”.

  15 giờ 20’: Đại diện Hội Chữ thập đỏ Nga tiến hành đàm phán với những tên khủng bố để chúng cho họ tới gặp con tin. Tuy nhiên, bọn chúng chỉ đồng ý tiếp xúc với đại diện là người nước ngoài của tổ chức quốc tế này.

  15 giờ 30’: Tại cổng Vasiliev dẫn vào Quảng trường Đỏ bắt đầu diễn ra các cuộc mít tinh của người nhà các con tin dưới khẩu hiệu: “Đả đảo chiến tranh ở Chechyna!” Một số người tham gia mít tinh đã bị cảnh sát bắt giữ và đưa đi khỏi nơi đó.

  15 giờ 50’: Giám đốc FSB Nicolai Patrushev tuyên bố những tên khủng bố sẽ được bảo đảm cuộc sống nếu các con tin trong toà nhà bị chiếm giữ được thả tự do. Ông đưa ra tuyên bố này sau cuộc họp với Tổng thống Vladimir Putin. Patrushev nói: “Chúng tôi đang và sẽ tiến hành đàm phán, hy vọng các cuộc đàm phán sẽ mang lại kết quả tích cực về việc giải thoát các con tin”. Bộ Nội vụ cùng tham gia trong cuộc họp với Tổng thống bổ sung thêm: “Hiện tình thình các con tin đang căng thẳng, có cả người bệnh, có vấn đề nảy sinh về thức ăn, nước uống. Một số người cần được cấp cứu mà lại không được cấp cứu”.

  16 giờ 04’: Tình hình trong Cung văn hoá xấu đi trầm trọng. Theo thông báo của một nữ con tin “hiện đang bao trùm một điều gì đó ghê sợ. Mọi người cảm thấy sức khoẻ rất tồi tệ. Do bị stress nên mọi người ngày càng bị mắc các chứng bệnh mãn tính, nửa tỉnh nửa mê”.

  16 giờ 17’: Những tên khủng bố đặt ra tối hậu thư: nếu Chính phủ Nga không thực hiện các yêu sách chính trị của bọn chúng trước 6 giờ sáng ngày 26 tháng 10 thì chúng sẽ bắt đầu giết các con tin.

  16 giờ 30’: Ban Tham mưu tác chiến xác nhận bọn khủng bố đe doạ sẽ nổ súng nếu yêu sách của chúng không được thực hiện.

[Russian Weapons]

  17 giờ 01’: Có hai người đi vào toà nhà bị chiếm giữ để đàm phán với bọn khủng bố là phóng viên Sergei Govorukhin, con trai của đại bêỉu Duma Quốc gia, nhà đạo diễn phim nổi tiếng Stanislav Govorukhin, và Phó Tổng biên tập tờ “Báo Văn học” Dmitri Beloveski.

  17 giờ 08’: Phóng viên Anna Polcovskaia ra khỏi Cung văn hoá và thông báo bọn khủng bố yêu cầu mang nước hoa quả và nước uống đến.

  17 giờ 20’: Các kênh truyền hình phát băng ghi hình bài phát biểu của Aslan Maskhadov, đe doạ tiến hành các hành động khủng bố với nước Nga. Maskhadov tuyên bố người Chechyna đã đi từ phương pháp chiến tranh du kích cho đến chiến dịch tấn công. Hắn ta nhấn mạnh: “Ở giai đoạn kết thúc chúng tôi sẽ tiến hành chiến dịch tổng hợp hơn, giống như một cuộc thánh chiến”.

  18 giờ 00’: Cựu Tổng thống Ingushetia Ruslan Aushev có mặt tại Ban Tham mưu tác chiến.

  18 giờ 12’: Sergei Govorukhin và Dimitri Beloveski rời toà nhà Cung văn hoá mà không mang theo con tin nào. Tên khủng bố đi cùng họ ra đến cửa Cung văn hoá tuyên bố “lần sau chúng sẽ bắn chết tất cả những vị khách không mời”.

  18 giờ 55’: Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp gỡ thủ lĩnh các phe phái trong Duma Quốc gia. Tại cuộc gặp người đứng đầu nước Nga tuyên bố cho rằng cần thiết phải “gạt ra ngoài lề các loại tuyên bố và tranh luận chính trị” liên quan đến vụ bắt con tin ở Matxcơva. Tổng thống nhấn mạnh: “Những cuộc tranh luận đó không đúng chỗ và có hại, đặc biệt trong tình hình có hàng trăm con người vô tội đang phải chịu đau khổ. Trước hết cần phải đánh giá một cách tỉnh táo và khách quan diễn biến tình hình và hành động một cách chính xác, tin tưởng và có mục đích hướng tới cứu trợ con người, bảo toàn cuộc sống của họ”. Tiếp đó Tổng thống nói rằng việc yêu cầu tất cả mọi người tuân thủ các quy định cần thiết, yêu cầu tất cả mọi người hãy hành động để đàm phán với chính những người tiến hành khủng bố là có cơ sở. Ông nhấn mạnh: “Không quan trọng đó là ai: đại biểu Duma, báo chí hay là những người dân thường”. Ngoài ra, người đứng đầu nước Nga cũng lên án những người Chechyna hỗ trợ cho hành động khủng bố ở Matxcơva. “Một trong những mắt xích của bọn khủng bố là gieo rắc hiềm khích quốc tế. Chúng ta nhất quyết không cho phép tình hình phát triển theo hướng bất lợi, không có quyền cho phép xảy ra bất cứ hành động phi pháp luật nào”.

  19 giờ 38’: “Nữ phóng viên Anna Politcovskaia và đại biểu Duma Aclambec Aslakhanov mang nước uống và nước hoa quả vào Cung văn hoá. Cùng đi với họ có hai đại diện Hội Chữ thập đỏ.

  19 giờ 41’: Cựu Tổng thống Ingushetia Ruslan Aushev và Chủ tịch Phòng Thương mại Công nghiệp Liên bang Nga, cựu Thủ tưởng Evgeni Primacov đi vào trong Cung văn hoá để liên lạc với bọn khủng bố.

  19 giờ 52’: Phó Giám đốc FSB Victor Kolmogrov gặp gỡ với đại diện các cơ quan đặc biệt và các cơ quan an ninh nước ngoài tại Matxcơva thông báo về tình hình bắt cóc con tin.

[Russian Weapons]

  20 giờ 24’: Evgenni Primacov, Ruslan Aushev, Anna Politcovskaia và Aclambec Aslakhanov đã đàm phán xong với bọn khủng bố và trở lại Ban Tham mưu tác chiến mà không đem theo con tin. Primacov từ chối bình luận về việc liên hệ với những tên khủng bố. Còn Ruslan Aushev tuyên bố bọn khủng bố đòi đàm phán với đại diện chính thức của Tổng thống Putin, nhưng không nêu tên người cụ thể.

  20 giờ 49’: Trên phố Melnicov xuất hiện ngày càng đông những người thần kinh bất ổn định. Theo chứng kiến của các chiến sĩ Bộ Nội vụ đang trực quanh Cung văn hoá và nhóm phóng viên làm việc gần đó thì những người này tự xưng là các tướng lĩnh làm vịec tại các cơ quan đặc biệt, các nhà dự báo tương lai, các nhân vật giữ gìn hoà bình quốc tế… đang “cháy bỏng mong ước” được đưa ra tuyên bố và muốn chúng sẽ nghe lời họ.

  21 giờ 12’: Ca sĩ nổi tiếng Alla Pugachova tới toà nhà trụ sở Ban Tham mưu tác chiến trên phố Melnicov. Sau khi ra khỏi Ban Tham mưu tác chiến, ca sĩ không giải thích điều gì, rồi rời khỏi khu vực này. Theo một số dữ kiện thì Alla Pugachova mang đến đây sơ đồ toà nhà Cung văn hoá và sơ đồ chi tiết Câu lạc bộ đêm “Bến trung tâm” mà trong đó công ty của con rể bà là Ruslan Baisarov thuê.

  21 giờ 55’: Bọn khủng bố thả ra khỏi Cung văn hoá bốn con tin-ba phụ nữ và một đàn ông. Họ là công dân Azerbaijan.

  22 giờ 09’: Các cửa hàng tại khu vực Cung văn hoá ở Dubrovca và phố Melnicov không bán các đồ uống có cồn. Nguyên nhân là do quanh toà nhà Cung văn hoá thường xuyên tụ tập nhiều kẻ vô côg rồi nghề và những kẻ say rượu. Những người nghiện rượu thường có thái độ không hay ho gì. Họ thường chạy vượt qua khủng bố cấm, gây rối và ẩu đả. Một cư dân Matxcơva có tên Airapechan ở phố Dubrovca đã bị ba tên du côn say rượu tấn công.

  22 giờ 38’: Ban Tham mưu tác chiến tuyên bố dự định cấm truyền hình trực tiếp từ khu vực Cung văn hoá. Thứ trưởng Nội vụ Nga Vladimir Vasiliev giải thích rằng “việc này không đúng nếu xét trên quan điểm nghề nghiệp”.

  22 giờ 40’: Bộ trưởng Bộ Nội vụ Boris Grưzlov và Giám đốc FBI Robert Muller thoả thuận phối hợp hành động theo chế độ liên lạc thường xuyên. Muller đề nghị gửi đến Matxcơva chuyên gia Mỹ về chống khủng bố và chuyên gia trong lĩnh vực áp dụng phương tiện kỹ thuật đặc biệt.

  22 giờ 41’: Vladimir Putin có cuộc gặp làm việc với Yuri Luzhcov và Evgheni Primacov thảo luận về tình hình bắt giữ con tin ở Matxcơva.

  22 giờ 50’: Ban Tham mưu tác chiến cố gắng giữ liên lạc thường xuyên với những tên khủng bố. Nhưng việc này là không thể được.

  23 giờ 40’: Có một người chạy vào Cung văn hoá. Người đàn ông lạ mặt vượt qua vòng cấm, chạy qua Quảng trường phía trước Cung văn hoá rồi mất hút ở lối vào trung tâm của toà nhà.