Lịch sử Quân sự Việt Nam
Tin tức: Lịch sử quân sự Việt Nam
 
*
Chào Khách. Bạn có thể đăng nhập hoặc đăng ký. 28 Tháng Ba, 2024, 09:15:06 pm


Đăng nhập với Tên truy nhập, Mật khẩu và thời gian tự động thoát


Trang: « 1 2 3 4   Xuống
  In  
Tác giả Chủ đề: Cuộc phong tỏa Leningrad dưới góc nhìn của nhà báo Anh Alexandr Werth  (Đọc 31876 lần)
0 Thành viên và 1 Khách đang xem chủ đề.
danngoc
Thành viên
*
Bài viết: 948

Đã bị khóa vĩnh viễn


« Trả lời #30 vào lúc: 18 Tháng Hai, 2009, 02:58:04 pm »

Nếu cộng đồng dân cư Leningrad phải chịu đựng tất cả nỗi khốn khổ của nạn đói và nhiều người trong số họ phải chết, bởi không có giải pháp nào khác trong khi việc sơ tán quy mô lớn là không thể thực hiện được, vậy thì không thể xem xét tới khả năng phải để cho binh lính chịu đói, bởi mọi thứ đều đang vô cùng tùy thuộc vào họ. Tuy vậy, khẩu phần của chiến sĩ cũng phải chịu cắt giảm. Khẩu phần Hồng quân quy định ngày 20 tháng 9 năm 1941 có 3450 calories cho các chiến sĩ ngoài mặt trận và 2659 calories cho các ‘cán bộ hậu phương’, với 2 cấp khẩu phần trung gian giữa 2 mức này.

Trong điều kiện của Leningrad những cấp khẩu phần như vậy không thể duy trì lâu dài được. Vào giữa tháng 11 năm 1941 và tháng Hai 1942, khẩu phần của lính tiền tuyến bị giảm xuống còn 2593 calories, còn của lính ‘hậu phương’ chỉ còn 1605 calories; từ 20 tháng 11 – tức là lúc cao điểm của nạn đói trong thời kỳ chịu phong tỏa – lính tiền tuyến được cấp 1 lb. bánh mì và khoảng 4 oz. thịt, ngoài ra còn thêm 1 lượng nhỏ các thực phẩm khác. Mức này, vào lúc cao điểm của giá rét mùa đông, thật còn xa mới có thể gọi là đủ, mặc dù việc biết rõ những gì đang xảy ra tại Leningrad cùng khi ấy đã khiến binh sĩ cảm thấy họ đang được ưu tiên vô cùng so với dân thường. Bất cứ khi nào dân thường tới thăm tiền tuyến, binh lính thường chia khẩu phần khốn khổ của mình với họ. Hơn nữa, hầu hết lượng khoai tây dự trữ của Leningrad đã được chuyển cho các bếp dã chiến Hồng quân, và việc này tạo ra ảo giác thật ‘to lớn’ (đối với lính Hồng quân, cảm giác được ưu tiên vô cùng – Danngoc); cũng vậy, bính m2i quân đội có chất lượng tốt hơn 1 chút so với bánh dân thường.

Binh lính, tuy vậy, vẫn phải chịu thiếu thốn nghiêm trọng vì việc thiếu thuốc lá của Leningrad, và mọi thứ chất động đã được thêm vào – ví dụ như cỏ và lá khô. Những phương thức tuyệt vọng được áp dụng để giữ cho lính được cung cấp đủ thuốc lá, vốn rất cần thiết để giữ vững tinh thần. Rất ít binh lính, như được biết, đã đồng ý đổi khẩu phần thuốc lá của mình lấy thậm chí là sô cô la, vốn nằm trong số những thực phẩm ‘cô đặc’ được chở tới Leningrad bằng máy bay.
Logged

Chết vì ghét người!
danngoc
Thành viên
*
Bài viết: 948

Đã bị khóa vĩnh viễn


« Trả lời #31 vào lúc: 18 Tháng Hai, 2009, 02:59:02 pm »

6

CON ĐƯỜNG BĂNG GIÁ


Chỉ có 2 phương cách quyết liệt để giải quyết nạn đói kinh hoàng mà Leningrad đang phải chịu đựng, đặc biệt kể từ cuối tháng 10: giải pháp thứ 1 là sơ tán càng nhiều người càng tốt; cách còn lại là tổ chức 1 tuyến đường tiếp tế thực phẩm, nhiên liệu và nguyên liệu thô đáng tin cậy. Việc tổ chức 1 con đường băng giá băng qua Hồ Ladoga đã nằm trong đầu những lãnh đạo Leningrad thậm chí ngay từ khi vòng phong tỏa trên bộ vừa khép kín quanh Leningrad ngày 8 tháng 9; mặt hồ được hy vọng là sẽ đóng băng vào tháng 11 hoặc đầu tháng 12. Nhưng mọi thứ đều tùy thuộc vào độ lạnh của sương giá; được xây được 1 con đường cơ giới thỏa dụng trên mặt băng, băng cần phải phủ dày tối thiểu 2 m. Chiều dày này chỉ đạt được mau chóng khi thời tiết đạt ít nhất âm 15 độ C.

Ngày 17 tháng 11 mặt băng chỉ được 1 m dày, nhưng tới 20 tháng 11 – chính vào ngày khẩu phần cắt xuống thấp nhất tại Leningrad – đã đạt tới chiều dày 1,8m; xe ngựa kéo đã khởi hành trên mặt băng, nhưng lũ ngựa thiếu ăn tới nỗi rất nhiều con gục xuống và chết trên đường. Các đánh xe được lệnh phải xẻ thịt lũ ngựa ấy và chở chúng tới Leningrad làm thịt phân phối. Ít nhất, ngày 22 tháng 11, đoàn vận tải cơ giới đầu tiên đã mạo hiểm xuất hành trên mặt hồ; nhưng băng vẫn quá mỏng nên chỉ có thể chất ít hàng trên các xe tải 2 tấn, và ngay cả khi ấy, nhiều xe vẫn bị chìm xuống hồ. Sang ngày hôm sau 1 hệ thống được áp dụng để nối xe trượt vào với xe tải và chất hầu hết số hàng trên xe trượt, sao cho trải rộng tải trọng đều trên mặt băng. Trong khoảng từ 23 tháng 11 tới 1 tháng 12 chỉ có 800 tấn bột mì được chở qua mặt băng theo những cách khác nhau như trên, và trong quá trình thực hiện, có khoảng 40 xe tải bị mất, 1 số là rơi xuống mặt băng, thường là kéo theo cùng với tài xế. Kết quả của nỗ lực đầu tiên sử dụng con đường Cứu sinh này là không đáng kể. Cần nhớ rằng, vào thời điểm này, Tikhvin đang nằm trong tay quân D(ức, và rằng hầu hết thực phẩm được vận chuyển trong tuần lễ ấy xuất phát từ những kho hàng thiếu thốn từng được tích cóp lại từ phía nam của hồ trước khi Tikhvin thất thủ ngày 9 tháng 11. Những tiếp tế mới – nếu có – giờ đây được mong đợi sẽ tới được Hồ Ladoga dọc theo con đường bổ sung dài đến khó tin nổi kéo từ Zaborie, cực đông của Tikhvin. Để duy trì khẩu phần đói khát mà người ta đã buộc phải áp dụng tại Leningrad ngày 20 tháng 11, cần thiết phải chở tới cho thành phố ít nhất 1000 tấn thực phẩm mỗi ngày, chưa kể đạn dược và nhiên liệu vốn vô cùng cần thiết cho quân lính của Phương diện quân Leningrad. Thậm chí trong điều kiện tốt nhất có thể, ta cũng chỉ hy vọng không hơn được 600 tấn mỗi ngày từ tuyến đường Zaborie. Do đó, việc giải phóng Tikhvin ngày 9 tháng 12 mang ý nghĩa rằng Leningrad đã được cứu sống. * (Pavlov, SĐD, p. 156)

Việc tái chiếm Tikhvin thực ra cũng không phải đã giải quyết được tất cả - còn lâu mới được như thế. Mặc dù Tikhvin, nằm trên tuyến chính Vologda-Leningrad, giờ đây đã trở thành căn cứ thực phẩm chính cho Leningrad và đã trở thành, ngay từ khi được tái chiếm, ‘tựa như 1 tổ kiến khổng lồ’ (Pavlov), nhiệm vụ vận chuyển thực phẩm và những đồ hậu cần khác từ Tikhvin tới Leningrad vẫn còn là việc vô cùng gian nan. Do quân Đức trong lúc rút lui đã đặt nổ tung tất cả những cầu đường sắt nối giữa Tikhvin và Volkhov, không còn lựa chọn nào khác trong thời gian trước mắt để vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ, cụ thể là từ Tikhvin tới một loạt những điểm tiếp nhận bên bờ hồ như Kabona hoặc Lednevo, thực hiện trên quãng dài trên 100 dặm trong thời tiết mùa đông rất xấu. Phải tới tận mùng 1 tháng Giêng những cây cầu đường sắt giữa Tikhvin và Volkhov mới được dựng lại; đến lúc này quân Đức cũng đã bị đẩy 1 khoảng khá xa khỏi Volkhov và Voibokalo (đại khái là về ‘mấu lồi Mga’ mà chúng đã chiếm được hồi tháng 9), và chính là Voibokalo, nằm trên tuyến đường sắt chính Leningrad-Vologda và ngay tại phía nam của Vịnh Schusselburg , đã trở thành ‘vựa lương thực’ chính. Nó chỉ cách Osinovets khoảng 35 dặm về phía bờ Leningrad của hồ. Hơn nữa, trong những tuần tiếp theo, 1 tuyến đường nhánh đã được xây dựng trong điều kiện mùa đông cực kỳ kinh khủng, nối từ Voibokalo tới Kabona, dài khoảng 20 dặm để đưa các đoàn tàu tới ngay sát bờ hồ, tại đây thực phẩm được chất lên xe tải.

Mặc dù việc tiếp tế thực phẩm tại Leningrad vẫn còn khá tồi tệ và bấp bênh vào dạo cuối tháng 12, Hội đồng quân sự (có lẽ là của Leningrad-Danngoc) đã quyết định băng khẩu phần bánh mì lên 1 chút vào ngày 25 tháng 12. Việc này không đủ để giảm tỷ lệ tử vong, nhưng gây được 1 tác động quan trọng lên tinh thần mọi người.

Nhìn chung, kể từ khởi đầu cuộc phong tỏa ngày 8 tháng 9 cho tới 1 tháng Giêng, khoảng 45.000 tấn thực phẩm được chuyển tới Leningrad theo những cách sau (đơn vị: tấn):

Bột và bột mì
Bằng tàu thuyền: 23.041
Bằng máy bay: 743
Bằng con đường trên băng: 12.343
Tổng cộng: 36.127

Ngũ cốc
Bằng tàu thuyền: 1.056
Bằng máy bay: 0
Bằng con đường trên băng: 1.482
Tổng cộng: 2.538

Thịt và sản phẩm từ thịt
Bằng tàu thuyền: 730
Bằng máy bay: 1.829
Bằng con đường trên băng: 1.100
Tổng cộng: 3.659

Chất béo và phô mai
Bằng tàu thuyền: 276
Bằng máy bay: 1.729
Bằng con đường trên băng: 138
Tổng cộng: 2.143

Sữa cô đặc
Bằng tàu thuyền: 125
Bằng máy bay: 200
Bằng con đường trên băng: 158
Tổng cộng: 483

Bột trứng, sô cô la v.v.
Bằng tàu thuyền: 0
Bằng máy bay: 681
Bằng con đường trên băng: 44
Tổng cộng: 725

Tổng hợp
Bằng tàu thuyền: 25.228
Bằng máy bay: 5.182
Bằng con đường trên băng: 15.265
Tổng cộng: 45.675

Khi xem xét rằng có khoảng 2,5 triệu người tại Leningrad thì những con số đó, tất nhiên, là khá ít, và hơn nữa, số lượng hàng được chuyển cho tới ngày 1 tháng Giêng qua mặt băng là khá đáng thất vọng. Cần thiết phải nói thêm rằng ngoài thực phẩm, 1 lượng đáng kể đạn dược và nhiên liệu cũng được chở tới Leningrad cùng thời kỳ này.

Logged

Chết vì ghét người!
danngoc
Thành viên
*
Bài viết: 948

Đã bị khóa vĩnh viễn


« Trả lời #32 vào lúc: 24 Tháng Hai, 2009, 02:00:02 pm »



Nhìn chung, kể cả thời kỳ tháng 12 lẫn thậm chí là tháng 1, Con đường băng giá chưa bao giờ được đánh giá là hoạt động đáng hài lòng (satisfactorily), và đến đầu tháng Giêng Zhdanov đã bộc lộ sự bất bình tột độ của mình với tất cả những gì đang diễn ra. Những vấn đề rắc rối vẫn tồn tại là tình trạng cũ nát của tuyến đường sắt ray hẹp (trước kia đây là tuyến đường sắt ngoại đô vô chủ quản, xây dựng từ rất lâu trước Cách Mạng) nối giữa Osinovets và Leningrad. Tuyến đường sắt này thậm chí thiếu cả các tháp nước, còn đầu máy phải được đổ nước làm nguội bằng tay xách, và cây gỗ phải được chặt ngay tại chỗ để làm chất đốt, thứ chất đốt này ẩm ướt và hoàn toàn không thích hợp chút nào. Tuyến đường này vốn thường dùng phục vụ cho 1 chuyến tàu mỗi ngày, giờ đây được kỳ vọng sẽ thực hiện được 6 tới 7 chuyến tàu chở nặng hàng hóa. Các công nhân đường sắt ốm đói liên tục phải chiến đấu chống lại những thử thách khủng khiếp.

Ngoài ra còn vấn đề thiếu thốn nghiêm trọng vật liệu làm vỏ đóng gói tại nước Nga và do đó 1 lượng lớn thực phẩm chở tới Leningrad đã bị thất thoát. Trong thực tế, mãi tới cuối tháng Giêng, hoặc thậm chí tới mùng 10 tháng Hai 1942, tuyến đường nhánh từ Voibokalo tới Kabona vẫn chưa hoàn tất, phải mãi cho tới khi việc tái tổ chức được thực hiện triệt để thì tuyến đường Cứu sinh băng qua Hồ Ladoga mới bắt đầu hoạt động quy củ trật tự. Tới lúc này rất nhiều tuyến đường cơ giới rộng rãi đã được làm trên mặt băng, và hàng trăm xe tải giờ đây chở thực phẩm tới Leningrad, đồng thời sơ tán hàng ngàn cư dân của nó đi, rất nhiều trong số họ đang sắp chết vì đói. Quân Đức làm mọi điều để ngăn chặn cả việc xây dựng tuyến đường sắt tới Kabona lẫn ngăn chặn tuyến đường trên băng; những tuyến đường này thường bị pháo kích và ném bom, nhưng tiêm kích Nga bảo vệ chúng hết công suất, và cảnh sát giao thông luôn đóng dọc theo con đường. Một trong những nhiệm vụ của họ là đặt những cây cầu nhỏ băng qua bất kỳ khe hố nào trên mặt băng do bom đạn Đức gây ra.

Ngày 24 tháng 1 1942, tiếp tế thực phẩm đã cải thiện đáng kể để cho phép có đợt tăng mức khẩu phần lần thứ 2 tại Leningrad; công nhân giờ đây được nhận 14 oz. bánh mì, nhân viên văn phòng 11 oz., người phụ thuộc và trẻ em 9 oz., còn lính tiền tuyến 21 oz.; ngày 11 tháng Hai, khẩu phần lại tăng lần thứ 3.

Ngày 22 tháng 1, Dân ủy Quốc phòng quyết định sơ tán nửa triệu người khỏi Leningrad; ưu tiên là phụ nữ, trẻ em, người già và người bệnh. Trong tháng 1 có 11.000 người được sơ tán, trong tháng Hai là 117.000, trong tháng 3 là 221.000, trong tháng Tư 163.000; tổng cộng 512.000. Trong tháng 5, sau khi tuyến đường thủy trên hồ Ladoga được khôi phục, việc sơ tán tiếp tục, và trong khoảng từ tháng 5 tới tháng 11 năm 1942, 449.000 người nữa được sơ tán, tổng cộng trong năm 1942 là gần 1 triệu người. Hơn thế, việc sơ tán ngành công nghiệp, vốn bị ngưng lại đột ngột trong tháng 9 năm 1941, đã được nối lại: từ tháng 1 tới tháng 4, hàng ngàn dụng cụ thiết bị được sơ tán qua mặt băng về phía đông. Hơn thế, 1 đường ống dầu được lắp đặt từ tháng 4 tới tháng 6 1942 đi qua dưới đáy hồ Ladoga để tiếp tế nhiên liệu cho Leningrad. Những cố gắng Quân Đức để làm hỏng tuyến ống bằng cách thả khối nổ sâu xuống hồ đều thất bại. Tương tự như vậy, khi nhà máy điện Volkhov hoạt động lại trong tháng 5 1942, 1 tuyến điện được thả băng qua đáy hồ Ladoga để cung cấp điện cho Leningrad.
Logged

Chết vì ghét người!
danngoc
Thành viên
*
Bài viết: 948

Đã bị khóa vĩnh viễn


« Trả lời #33 vào lúc: 25 Tháng Hai, 2009, 02:45:34 pm »

Tuyến Cứu sinh Leningrad – đườnbg băng trong mùa đông và đường thủy trong mùa hè, tiếp tục hoạt động tốt cho tới tháng 1 1943 khi vòng phong tỏa trên bộ bị chọc thủng và tàu hỏa ngay sau đó bắt đầu chạy xuyên qua ‘khe thủng Schlusselburg’ chật hẹp.

Với việc dân số giảm đáng kể, ban đầu là do nạn đói, sau đó là do được sơ tán, việc nuôi ăn Leningrad không còn là vấn đề không thể khắc phục được nữa. Thực tế là sau tháng 3 năm 1942, để bù cho những gì thành phố đã phải chịu đựng, khẩu phần tại Leningrad đã cao hơn mọi nơi khác của đất nước, và những nhà ăn đặc biệt với thực phẩm chất lượng cao (extra-good food) được dựng lên, đặc biệt ưu tiên cho những công nhân có sức khỏe kém. Tuy nhiên, nạn đói mùa đông đã để lại dấu ấn lên vô số người. Trong những tháng hè 1942 1 tỷ lệ lớn công nhân quá ốm yếu không thể làm việc được – tại 1 nhà máy vũ khí được Karasev đề cập tới, 35 % công nhân quá yếu không thể làm việc cho tới tận tháng 5, và 31 % trong tháng 6. Ngày 23 tháng 5 1942, nữ thi sĩ Vera Inber, có chồng làm việc tại 1 bệnh viện ở Leningrad, đã ghi lại trong nhật ký của mình:

Khu bệnh viện của chúng tôi đã được dọn quang đổ nát và đã trở nên gần như không thể nhận ra được – thậm chí còn đẹp hơn cả hồi trước chiến tranh, như người ta nói với tôi. Thay vào chỗ những đống rác bây giờ là những mảnh vườn rau mới trồng. Tại khu cư xá sinh viên người ta đã mở 1 phòng ăn ‘bổ sung dinh dưỡng’; chúng có tại mọi quận. Những con người yếu ớt, xanh xao, kiệt sức (loạn dưỡng mức độ hai – second degree distrophy) chậm chạp lê bước, gần như còn ngạc nhiên với suy nghĩ rằng họ vẫn còn sống sót… Họ thường ngồi xuống nghỉ chân và duỗi cẳng chân dưới ánh nắng mặt trời, vốn giúp chữa những ung nhọt hoại huyết (scurvy ulcers) … Nhưng trong số những người Leningrad cũng có 1 số không còn có thể di chuyển hay đi lại nữa (loạn dưỡng mức độ ba). Họ nằm lặng lẽ trong những căn nhà lạnh lẽo của mình, ở trong đó thậm chí mùa xuân cũng dường như không thể xuyên thủng mà chui vào. Những căn nhà đó được các bác sĩ trẻ, sinh viên y khoa và y tá tới thăm; những ca nặng nhất được chở tới bệnh viện; chúng tôi đã dựng 200 chiếc giường mới trong bệnh viện của mình, bao gồm cả khu cho sản phụ; quá ít trẻ em ra đời vào lúc này, cũng có thể nói không 1 bé nào được sinh ra! *

* Vera Inber, Pochti tri goda (Gần ba năm trời) (Leningrad, 1947), p. 118-119

Logged

Chết vì ghét người!
danngoc
Thành viên
*
Bài viết: 948

Đã bị khóa vĩnh viễn


« Trả lời #34 vào lúc: 25 Tháng Hai, 2009, 03:19:38 pm »

Một tỷ lệ tử vong cao tồn tại cho tới ít nhất là tận tháng Tư; và mặc dù, vào tháng 6, người ta đã thôi không chết vì đói hay vì những hậu quả của nó, sự căng thẳng do những gì họ đã trải qua, cũng như do những trận ném bom và pháo kích thành phố liên tục, tiếp tục để lại hậu quả. Karasev kể về 1 ‘tổn thương tinh thần’ lan rộng, có biểu hiện đặc biệt là áp huyết tăng rất cao; tình trạng này diễn ra thường xuyên gấp 4-5 lần so với trước chiến tranh.

Tuy nhiên, với việc dân cư giảm xuống chỉ còn 1.100.000 vào tháng Tư và khoảng 650.000 vào tháng 11 năm 1942, điều kiện cuộc sống trở nên khá bình thường. 148 trường học (trong số 500) được mở cửa với 65.000 học sinh, còn trẻ em được phát 3 bữa ăn mỗi ngày.

Mặc dù mặt trận xung quanh Leningrad trong 1942 dường như đang ổn định, nguy hiểm của 1 cuộc tấn công tổng lực nữa của quân Đức để đánh chiếm thành phố vẫn còn hiển hiện, và có rất nhiều đợt báo động (cũng có ít nhiều là báo động giả). Mặt khác, các cố gắng của Hồng quân để phá vỡ vòng phong tỏa đều thất bại.

Những tin tức trong suốt ‘mùa hè đen’ năm 1942 về việc quân Đức xông thẳng tới vùng Caucasus và về Stalingrad đã gây tác động nản lòng. Tin Sebastopol thất thủ - thành phố vốn có rất nhiều nét tương tự với Leningrad – dường như đặc biệt gở, và cũng có 1 cảm giác là nếu Stalingrad thất thủ, số phận của Leningrad cũng sẽ khép lại.

Cuộc phản công của người Nga tại Stalingrad không chỉ tạo ra 1 cảm giác lạc quan to lớn ở Leningrad, giống như nó đã tạo ra trên khắp đất nước, mà còn cải thiện đáng kể triển vọng về việc phá vỡ vòng vây quân Đức. Điều nàygiờ đây đạt được nhờ kết quả của 1 tuần chiến đấu ác liệt trọng tháng Ba 1943, khi quân của Phương diện quân Leningrad dưới quyền tướng Govorov và của Phương diện quân Volkhov dưới quyền tướng Meretskov hội quân với nhau, và chọc được 1 hành lang rộng 10 dặm xuyên qua vành đai quân Đức ở phía nam hồ Ladoga. Schusselburg được tái chiếm và trong 1 thời gian ngắn 1 tuyến đường sắt đã nối với ‘mainland’ và 1 cây cầu phao được dựng qua sông Neva; kết quả là tàu hỏa có thể đi thẳng từ Moscow tới Leningrad. *

* Vera Inber (sđd, p. 194) viết trong tháng Ba 1943 rằng ‘chỉ có tàu chở hàng băng qua cầu phao trên sông Neva tại Schusselburg. Những công nhân đường sắt gọi đây là ‘hành lang tử thần’. Nó luôn nằm dưới làn đạn pháo của Đức.’


Nhưng ký ức của những tháng mùa đông khủng khiếp năm 1941-42 vẫn còn tồn tại, và khi tôi tới Leningrad năm 1943, chúng vẫn còn là chủ đề chính của những cuộc trò chuyện.
Logged

Chết vì ghét người!
danngoc
Thành viên
*
Bài viết: 948

Đã bị khóa vĩnh viễn


« Trả lời #35 vào lúc: 25 Tháng Hai, 2009, 03:21:10 pm »

7

LENINGRAD CẬN CẢNH
Logged

Chết vì ghét người!
danngoc
Thành viên
*
Bài viết: 948

Đã bị khóa vĩnh viễn


« Trả lời #36 vào lúc: 26 Tháng Hai, 2009, 03:46:50 pm »

Khi tôi tới Leningrad vào tháng Chín 1943 *, chiến tuyến quân Đức vẫn còn xách xí nghiệp Kirov chỉ chừng 2 dặm về phía nam ngoại ô thành phố. Tổng số cư dân giờ đây đã giảm xuống còn khoảng 600.000 và thành phố, mặc dù vẫn đẹp như xưa mặc cho có những tàn phá đáng kể do bom đạn và hỏa hoạn gây nên, hiện mang một vẻ hoang vắng kỳ lạ. Đây là 1 thành phố tiền tuyến, chắc chắn là vậy, và 1 lượng lớn cư dân của nó đang mặc quân phục. Thực tế hiện giờ không có ném bom, nhưng vẫn thường bị bắn phá, và cũng thường là chết người. Việc này gây phá hủy rất nhiều cho những tòa nhà, đặc biệt tại phần phía nam mới xây dựng của Leningrad, và rất nhiều người thường nhớ lại ‘những sự việc’ kinh khủng khi 1 quả pháo rơi trúng 1 hàng người xếp hàng tại bến xe điện hay 1 toa xe điện đông đúc: 1 trường hợp như vậy đã xảy ra chỉ cách đây có vài ngày.

* Cùng với trường hợp ngoại lệ của Henri Shapiro của United Press đã có mặt ở đây 3 tuần trước đó, tôi là phóng viên nước ngoài duy nhất được phép tới thăm Leningrad trong thời kỳ bị phong tỏa. Đối với tôi, vốn từng sinh trưởng tại Leningrad và từng sống tại đây cho tới khi 17 tuổi, đây quả là 1 kinh nghiệm đáng cảm động. Sau khi đã vắng mặt 25 năm, tôi tới thăm mọi nơi mà mình từng quen thuộc, gồm cả ngôi nhà mà tôi đã sống thời thơ ấu và khi còn đi học. Rất nhiều ngôi nhà trên phố đã bị phá hủy bởi bom và trong ngôi nhà mà tôi từng sống có rất nhiều người đã chết vì đói trong năm 41-42. Tôi đã miêu tả chuyến đi của mình rất chi tiết tại 1 cuốn sách trước đây (Leningrad, London, 1944), nhưng bởi nó đã bán hết và tôi không thiết tha với việc in lại, nên trong chương này sẽ có 1 vài ghi chép về chuyến thăm đó và những cuộc trò chuyện truyền tải được tinh thần của Leningrad trong thời kỳ bị phong tỏa.
Logged

Chết vì ghét người!
danngoc
Thành viên
*
Bài viết: 948

Đã bị khóa vĩnh viễn


« Trả lời #37 vào lúc: 05 Tháng Ba, 2009, 11:14:18 am »

Đúng, theo 1 cách kỳ lạ, cuộc sống có vẻ gần như đã trở lại bình thường. Hầu hết thành phố trông hoang vắng và vào cuối buổi chiều, khi không có bắn phá, có những đám đông lớn đi bộ sang phía ‘an toàn’ của khu Nevsky Prospect (đạn thường rơi xuống phía bên kia*) và thậm chí có cả 1 số món đồ sang trọng được đem mua bán ở đây, vốn không thể mua được vào lúc này ở Moscow, như là những chai nhỏ nước hoa làm tại Leningrad. Và ‘Cửa hàng sách của các văn sĩ’ ở gần Cầu Anichkov tại khu Nevsky đang buôn bán rất ồn ào những cuốn sách cũ. Hàng triệu cuốn sách đã bị dùng làm chất đốt tại Leningrad trong mùa đông đói khát; và vẫn còn có nhiều người đã chết trước khi có thời gian đốt hết sách của mình, và – 1 suy nghĩ thật tàn nhẫn – giờ đây ta có thể kiếm những món lời thật ngoạn mục. Những nhà hát và rạp chiếu phim đã mở cửa, mặc dù bất cứ khi nào có bắn phá là lập tức người ta vội vã sơ tán. Tại Marsovo Pole (Cánh đồng tháng Ba – Champs de Mars) và trong Vườn Mùa đông – những bức tượng cẩm thạch thế kỷ 18 tạc các vị thần nam nữ Hy Lạp tại đây đã được dời tới nơi an toàn – các loại rau đang mọc và 1 vài người đang loay hoay quanh những luống bắp cải và khoai tây. Cũng có những luống bắp cải chạy vòng quanh bức tượng Người kỵ sĩ đồng được bọc các bao cát (bức tượng nổi tiếng của St. Peter tạc Piotr Đại đế - Danngoc).

* Xem ở đoạn dịch sau.

Gần như ngay khi tôi tới Leningrad – khi bay tới đây ngang qua Tikhvin và rồi, vào ban đêm, khi chỉ cách mặt nước hồ Ladoga có vài yard – tôi bắt đầu được nghe những câu chuyện kể về nạn đói. Ví dụ như câu chuyện dưới đây vào ngay đêm đầu tiên gặp Anna Andreievna, người phụ nữ quý phái lớn tuổi chịu trách nhiệm chăm sóc tôi tại (khách sạn) Astoria:

Giờ này Astoria trông giống như 1 khách sạn, nhưng giá mà anh được nhìn thấy nó vào giữa nạn đói! Nó đã được chuyển thành 1 bệnh viện – y như địa ngục vậy. Người ta đưa tới đây mọi loại người, hầu hết là dân trí thức, đang chết dần vi đói. Cho họ uống viên vitamin, cố gắng động viên họ 1 chút. Nhưng rất nhiều người trong số đó đã quá kiệt quệ và chết gần như là ngay khi vừa đến được đây. Tôi biết rõ đói là như thế nào. Tôi cũng quá yếu đến nỗi đi lại rất khó khăn. Phải dùng 1 cái gậy chống để hỗ trợ. Nhà tôi chỉ cách đây 1 dặm, tại khu Sadovaya… Tôi phải dừng lại và ngồi xuống cứ mỗi 100 bước… Mất đến hơn 1 giờ để đi được về đến nhà…

Anh không hiểu được điều đó là thế nào đâu. Anh dẫm phải xác chết cả trên đường phố lẫn ở trong cầu thang. Anh đơn giản là không còn chú ý tẹo nào nữa. Lo nghĩ cũng chẳng ích gì. Những chuyện khủng khiếp thường xuyên xảy ra. Một số người phát điên vì đói. Còn việc giấu người chết đâu đó trong nhà và dùng sổ gạo của họ thì xảy ra rất phổ biến. Có quá nhiều người chết dần tại cùng 1 nơi, chính quyền không thể nắm bắt hết về mọi cái chết… Anh phải nhìn thấy tôi vào dịp tháng Hai 1942. Ôi trời ơi, tôi trông khi ấy thật ngộ ngĩnh (funny)! Người tôi tụt từ 70 kg xuống còn 40 kg chỉ trong 4 tháng! Hiện giờ tôi quay trở lại 62 kg – cảm thấy mình khá tròn trịa rồi… 


Sang ngày hôm sau tôi có cuộc trò chuyện tại Viện Kiến trúc, nơi người ta đang làm việc về việc sắp tới tái trùng tu rất nhiều công trình lịch sử như dinh thự của Pushkin  (Tsarskoie Selo) và Cung Peterhof vốn đã bị bọn Đức phá hủy:

Chúng tôi tiếp tục công việc trên bản vẽ từ ngay trong mùa đông năm 1941-42… Đó quả là điều phúc lành đối với đám kiến trúc sư chúng tôi. Vị thuốc tốt nhất mà chúng tôi có thể nhận được ngay giữa nạn đói. Tác động tâm lý rất lớn khi mà 1 người đói khát biết được mình có 1 công việc hữu ích để làm… Nhưng cũng không có nghi ngờ gì về điều này: 1 người công nhân chịu đựng vất vả tốt hơn người trí thức. Rất nhiều người của chúng tôi không cạo đầu nữa – dấu hiệu đầu tiên cho thấy người đó đã rời rã… Hầu hết những người đó đã tự xốc lại mình khi họ được giao nhận công việc. Nhưng nói chung đàn ông sụp đổ dễ dàng hơn phụ nữ, và thoạt đầu tỷ lệ tử vong của đàn ông là cao hơn. Tuy nhiên, những người sống sót qua thời kỳ tồi tệ nhất của nạn đói cuối cùng đã tồn tại được. Cánh phụ nữ cảm nhận hậu quả nghiêm trọng hơn đàn ông. Nhiều người chết khi sang mùa xuân, lúc mọi sự tồi tệ nhất đã qua rồi. Nạn đói gây 1 tác động thể xác đặc biệt lên con người. Phụ nữ quá kiệt sức đến mức họ mất hẳn kinh… Rất nhiều người chết đến nỗi chúng tôi phải chôn họ không có quan tài. Cảm giác mọi người cùn nhụt đi, không còn có thể khóc trước đám tang nữa…. Chôn cất được tiến hành trong im lặng hoàn toàn, không có biểu lộ cảm xúc nào. Khi mọi việc đã được cải thiện, dấu hiệu đầu tiên là phụ nữ bắt đầu thoa phấn hồng và son môi lên gương mặt xanh xao hốc hác của mình. Vâng, chúng tôi đã trải qua địa ngục quá đủ rồi; nhưng anh đáng ra nên có mặt tại đây vào cái ngày vòng phong tỏa bị chọc thủng – mọi người trên đường phố khóc lên vì vui mừng, và những người lạ ôm chầm lấy cổ nhau. Giờ này thì cuộc sống hầu như đã trở lại bình thường. Vẫn có pháo kích, tất nhiên, và vẫn có người bị giết, nhưng cuộc sống đã lại trở nên đáng giá.

Logged

Chết vì ghét người!
Trang: « 1 2 3 4   Lên
  In  
 
Chuyển tới:  

Powered by MySQL Powered by PHP Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2008, Simple Machines

Valid XHTML 1.0! Valid CSS! Dilber MC Theme by HarzeM