Lịch sử Quân sự Việt Nam
Tin tức: Lịch sử quân sự Việt Nam
 
*
Chào Khách. Bạn có thể đăng nhập hoặc đăng ký. 29 Tháng Ba, 2024, 04:41:09 pm


Đăng nhập với Tên truy nhập, Mật khẩu và thời gian tự động thoát


Trang: « 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 »   Xuống
  In  
Tác giả Chủ đề: Miền Trung những tháng ngày không quên  (Đọc 7179 lần)
0 Thành viên và 1 Khách đang xem chủ đề.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #40 vào lúc: 07 Tháng Bảy, 2022, 07:54:06 pm »

Sau cùng trung đoàn trưởng Phan Hàm kết luận đồng thời cũng là mệnh lệnh cho tiểu đoàn 59:

1. Tiểu đoàn trưởng Lê Hữu Trừ chỉ huy các đại đội trưởng, đội trinh sát của trung đoàn tăng cường cho tiểu đoàn, 30 cán bộ địa phương thông thạo địa hình của tỉnh Kon Tum gửi đến lên đường ngay đêm nay. Có nhiệm vụ xoi đường vào Kông Brây, đi đến đâu đánh dấu đường đến đây, để người ở lại các đoạn dễ bị lạc làm nhiệm vụ “hoa tiêu” đưa dẫn tiểu đoàn tới đích; tiến hành trinh sát thực địa, xây dựng quyết tâm chiến đấu, phổ biến cho đơn vị ở khu vực tập kết đã quy định trước khi bước vào chiến đấu.

2. Chủ nhiệm chính trị trung đoàn Nam Khánh cùng các đồng chí phó tiểu đoàn trưởng và phó đại đội trưởng khẩn trương chuẩn bị kế hoạch hành quân, 5 giờ sáng mai lên đường theo hợp đồng chung để kịp ngày triển khai chiến đấu đúng ngày N+3 (tức ngày 28 tháng 1 năm 1954).

Đêm ngày 26, trước lúc lên đường tôi cứ thao thức hoài với những lo lắng bồn chồn. Tuy đã dự liệu trước về kế hoạch hiệp đồng cụ thể giữa bộ phận đi trước xoi đường với đơn vị đi sau, nhưng làm sao mà lường trước được những bất trắc!

Ba giờ sáng ngày 27 tháng 1 chúng tôi lên đường vào trận. Như vậy là tiểu đoàn 59 xuất phát trước ba tiếng đồng hồ so với quy định (vì tiểu đoàn 59 phải qua một đoạn đường vòng trên dưới 10 km) để cùng nổ súng đồng thời cùng trung đoàn 108 tiến công Măng Đen, Măng Bút. Nhưng không lường hết con đường vòng lại đèo cao, suối sâu, rừng rậm khó đi đến thế! Lúc này tôi cứ như con thoi, hết lên đầu hàng quân nhắc anh em đi chậm chờ dưới; lúc xuống cuối hàng quân động viên đôn đốc ráng đi nhanh kẻo lạc; lúc đứng giữa hàng quân nhìn các chiến sĩ đại đội trợ chiến, anh em mang vác đại liên, súng cối, ĐKZ mặt mũi bơ phờ, thở dốc, quần áo ướt sũng mồ hôi, bước đi nặng nề, chậm chạp, tôi lại ghé vai giúp anh em chút đỉnh và động viên - ráng lên, sắp đến đoạn đường dễ đi rồi!

Phải mất 6 tiếng đồng hồ mới qua được đoạn đường dài chưa đầy 10 ki-lô-mét. Thật là tốc độ con rùa. 16 giờ chiều chúng tôi vừa tới điểm hẹn thì đã thấy tiểu đoàn trưởng Lê Hữu Trừ đang chờ. Hai chúng tôi ôm nhau hồi lâu và thở phào nhẹ nhõm - thế là thắng lợi rồi! Đúng là trận đánh chưa bắt đầu mà đã gọi là thắng lợi, vì đã tìm được đường tới mục tiêu, đoạn đường vòng khó đi nhất đã vượt qua. Cả hai chúng tôi không còn bị ám ảnh của cái suy nghĩ lo xa, sợ sa vào một cánh rừng già nguyên sinh nào đó như một trận đồ bát quái không có lối ra, hoặc tìm được đường ra thì Măng Đen, Măng Bút bạn quân đã xóa tên trên bản đồ, lúc ấy biết nói với cấp trên thế nào?

- Đường vào còn xa không? - Tôi hỏi.

- Chừng 20 ki-lô-mét - Lê Hữu Trừ trả lời.

- Đã đến đoạn dễ đi chưa?

- Vừa dễ vừa khó, có cả mai vàng đang chờ đón chúng ta.

Tranh thủ trời còn sáng, chúng tôi họp cán bộ đến tiểu đội trưởng, khẩu đội trưởng để nghe tiểu đoàn trưởng phổ biến quyết tâm chiến đấu sau khi đã trinh sát thực địa.

Ráng chiều bỗng bừng lên, khu rừng già thoáng đãng, nổi rõ vuông giấy trắng mỗi cạnh 60 xăng-ti-mét đính trên thân cây săng lẻ nổi rõ hàng chữ ở phía trên: Sơ đồ trận tiến công cứ điểm Kông Brây. Sơ đồ do tiểu đoàn trưởng thực hiện.

Tất cả hệ thống bố phòng của địch trong cứ điểm này với lô cốt, hầm hào, tường bao, vật cản - rào kẽm gai, bãi mìn được thể hiện đầy đủ rõ ràng, có ghi cả chiều dày, độ sâu, khoảng cách giữa chúng với nhau. Các hướng tiến công do đơn vị nào đảm trách; trận địa SKZ, cối 81 mi-li-mét, đại liên đặt ở đâu cũng được thể hiện bằng những mũi tên, bằng hình vẽ các loại súng.

Nhìn vào bản sơ đồ trận đánh, ai nấy đều tấm tắc khen tiểu đoàn trưởng không những đàn ngọt hát hay mà còn có hoa tay, vẽ rất đẹp và rõ, nhìn vào là thấy liền đơn vị mình ở đâu. Nhờ công của tiểu đoàn trưởng mà buổi giao nhiệm vụ vừa ngắn gọn vừa dễ nhớ, đơn vị nào cũng có thể hình dung được nhiệm vụ của mình phải làm và ở đâu trong khu vực cứ điểm. Tất cả đều nhất trí nhanh, chỉ có một ý kiến nêu lên:

- Nếu địch đưa lực lượng ra ngoài phục sẵn, thực hiện thủ đoạn trong đánh ra ngoài đánh vào thì ta đối phó thế nào?

- Dù địch ở ngoài hay ở trong ta đều phải tiêu diệt, không cho chúng thoát.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #41 vào lúc: 07 Tháng Bảy, 2022, 07:55:20 pm »

Những người dự họp đều vỗ tay tán thưởng. Khí thế quyết tâm cao như vậy là tốt, chúng tôi những người trực tiếp chỉ huy trận đánh thật sự yên tâm. Nhưng có cái gì chưa thật ổn, chỉ có quyết tâm thôi chưa đủ mà còn phải có cách đánh phù hợp thì mới hoàn thành được nhiệm vụ. Nghĩ như vậy nên tôi góp thêm. Tình huống mà chúng ta nêu trên không còn là dự kiến, mà đã có trong thực tế và chúng ta đối phó thành công trong chiến dịch An Khê cách đây một năm. Thượng An là một cứ điểm mạnh, giữ vai trò then chốt trong tuyến phòng thủ của địch ở khu vực An Khê. Sau khi Tú Thủy, Cửu An, Eo Gió bị tiêu diệt, ban đêm địch ở Đầu Đèo, Thượng An kéo ra nằm phục bên ngoài. Mấy đêm liền ta tiếp cận đều bị lộ. Để giữ vững nhịp độ tiến công các đơn vị được giao nhiệm vụ phải nổ súng đúng như mệnh lệnh của Bộ chỉ huy chiến dịch. Vì vậy kế hoạch tiến công của ta phải điều chỉnh, có bổ sung thêm chi tiết: Bố trí sẵn các trận địa hỏa lực cầu vồng; trinh sát và bộ binh bám sát bọn địch nằm ngoài, mờ sáng khi chúng rút vào sẽ theo sau chân chúng chiếm lĩnh trận địa tiến công luôn. Mọi việc diễn ra đúng như dự kiến. Mờ sáng ngày 21 tháng 1 năm 1953, khi địch ở Thượng An rút vào chưa kịp đóng cự mã(1) thì các chiến sĩ tiểu đoàn 39 xông lên dùng bộc phá đánh sập lô cốt đầu cầu. Giữa lúc địch đang ngơ ngác hoang mang chưa biết quân ta xuất hiện từ đâu, bằng cách nào thì xung kích ta đã tràn vào. Chỉ trong 15 phút trận đánh kết thúc, giành thắng lợi giòn giã. Kinh nghiệm thành công này thật đáng quý, đáng để chúng ta học tập, vận dụng nếu địch ở Kông Brây giở trò bẫy ta.

Lại một tràng vỗ tay hồi lâu, thật giòn vừa tán thưởng điều tôi trình bày vừa để kết thúc cuộc họp thông qua quyết tâm chiến đấu.

Hoàng hôn đến nhanh, chúng tôi lại xuyên qua màn đêm đi tiếp. Mãi 23 giờ 30 phút đoàn quân mới vượt chặng đường mòn 12 km qua những buôn làng đang còn bị địch khống chế lừa mị. Bất chợt một khoảng sáng hiện dần phía trước, mỗi lúc một gần như có cái gì thúc giục, vẫy gọi.

- Hết rừng rồi anh em ơi!

Tiếng reo hò từ phía đầu hàng quân vọng lại, vang động cả khoảng không gian yên tĩnh. Tôi và tiểu đoàn trưởng Lê Hữu Trừ lúc đầu hơi lo, vì kỷ luật hành quân bị phá vỡ! Nhưng sau trấn tĩnh lại, tự an ủi, địch còn cách xa nếu có biết, cũng không có cách nào đối phó, nên để cho anh em ít phút xả hơi. Hai chúng tôi tranh thủ trao đổi: Giờ này chắc Măng Đen quân ta đã nổ súng, mà tiểu đoàn ta vẫn còn cách địch trên 10 km. Tranh thủ đường bằng lại rộng, ta dồn đội hình thành bốn hàng dọc để nâng cao tốc độ hành quân, kịp nổ súng trước khi trời sáng, địch ở thị xã Kon Tum có muốn tăng viện thì đã muộn.

Không ngờ đường gần tới mục tiêu lại thênh thang rộng mở, cứ men theo bờ tây sông Kông Brây mà xốc tới.

Bỗng tiểu đoàn trưởng Lê Hữu Trừ ghé sát tai tôi như để khẳng định lời nói khi chiều của anh không hề lãng mạn chút nào mà do chính anh nhìn thấy trên đường mò vào đồn nắm địch:

- Ta đang đi vào xứ sở của mai vàng đang nở rộ.

- Mai vàng! - Tôi khẽ reo mừng tán thưởng và một ý nghĩ chợt đến. - Tết Nguyên Đán gần kề rồi lại tan nhanh vào quên lãng, bởi từ đây kỷ luật hành quân cần phải siết chặt hơn, không để địch đánh hơi, phát hiện, dù chỉ là sơ suất nhỏ.

Vào lúc một giờ ngày 28 tháng 1, chúng tôi chỉ còn cách Kông Brây 5 ki-lô-mét thì nhận được điện của cơ quan tham mưu chiến dịch thông báo: trung đoàn 108 đã nổ súng tiến công Măng Đẹn vào lúc 23 giờ 30 phút; đồng thời trinh sát tiền phương trung đoàn báo cáo: địch ở Kông Brây đã thực hành báo động, nhưng chỉ rộ lên khoảng 15 phút rồi chìm vào màn đêm, không một động tĩnh. Rõ ràng địch đã được lệnh chuẩn bị đề phòng, yếu tố bất ngờ không còn nữa, song chúng vẫn chủ quan cho rằng Việt Minh chỉ đủ lực đánh Măng Đen, còn sức đâu mà vô đây, nên không cho lực lượng ra ngoài cứ điểm phục sẵn như ta dự kiến.

Tranh thủ thời cơ thuận lợi, địch vẫn nghĩ rằng ta không có khả năng đánh sâu vào vùng chúng kiểm soát, chúng tôi khẩn trương triển khai đội hình, nâng cao tốc độ hành quân theo ba hướng: tây (theo tỉnh lộ 5), tây bắc và tây nam tiến vào chiếm lĩnh vị trí xuất phát tiến công.


(1) Vật chướng ngại bằng dây thép gai bố trí ở các cửa ra vào.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #42 vào lúc: 07 Tháng Bảy, 2022, 07:56:34 pm »

Khoảng 3 giờ sáng địch lại báo động, lần này phóng nhiều pháo sáng và bắn như vãi đạn ra khu vực ngoài cứ điểm, trong khi ở hướng chính ta đã vào hết, nhưng ở hướng tây - nam các đơn vị hỏa lực đã vào chiếm lĩnh trận địa tiến công thì lực lượng xung kích vẫn còn ở phía sau. Chúng tôi thật sự lo lắng, giờ khởi sự đang tới gần nếu có trục trặc về hiệp đồng hậu quả sẽ khôn lường! Anh Lê Hữu Trừ phải đến tận nơi kiểm tra, tìm biện pháp tháo gỡ, guồng máy lại chạy đều, ăn ý. Các mũi, các hướng đã có mặt đầy đủ ở những vị trí quy định, tất cả đều sẵn sàng chờ lệnh.

4 giờ 30 phút địch mới thực sự tin là chúng đang bị đối phương bao vây tứ phía thì đã muộn. Hiệu lệnh tiến công là tiếng nổ của một viên đạn súng trường vút lên không trung, tất cả ba hướng đều đồng loạt nổ súng theo nhiệm vụ được giao, ở hướng tây bắc, hướng tiến công chủ yếu, các chiến sĩ SKZ được lệnh phóng hai quả đạn đánh sập hai trong ba lô cốt phòng thủ vòng trong; tiếp đến súng cối 81 mi-li-mét và trung liên bắn chế áp hỗ trợ các chiến sĩ bộc phá làm nhiệm vụ. Địch ngoan cố chống lại, trung đội phó Trần Xưng (sau được truy tặng danh hiệu chiến sĩ thi đua) một mình liên tiếp đánh sáu ống bộc phá, cuối cùng anh bị thương nặng vẫn lao người nằm đè lên rào kẽm gai lấy thân làm cầu cho xung kích vượt qua.

5 giờ sáng, trời Tây Nguyên còn đậm mù sương, ở hướng tiến công chủ yếu các tổ bộc phá đã hoàn thành nhiệm vụ mở thông lớp rào kẽm gai cuối cùng, tạo thuận lợi cho lực lượng xung kích phát triển vào tung thâm, đánh chiếm lô cốt mẹ, sở chỉ huy, khu thông tin; thừa thắng phát triển hỗ trợ các hướng tây, tây - nam. Như rắn mất đầu, địch ở các hướng này chống cự yếu ớt, ta vừa tiến công vừa kết hợp kêu gọi địch đầu hàng sẽ được hưởng chính sách khoan hồng. Tiếng súng chống cự thưa dần, cuối cùng tất cả bọn địch bỏ súng giơ cao tay đầu hàng.

Đến 7 giờ ngày 28 tháng 1 năm 1954, tiểu đoàn 59 (thiếu) đã hoàn toàn làm chủ cứ điểm Kông Brây, diệt 10, bắt sống 40, trong đó có hai sĩ quan chỉ huy người Pháp; số khác bỏ chạy vào rừng sau đó đến trình diện nộp súng được ta giải thích chính sách khoan hồng và được phóng thích tại chỗ cho về quê hương, số ở xa còn được cấp gạo ăn đường.

Phải đợi đến lúc hoàn tất xong công việc thu dọn chiến trường, những người tham dự trận đánh chúng tôi mới có phút giây thư giãn, bỏ lại phía sau những tất bật trăn trở trong chuẩn bị kế hoạch chiến đấu; những vất vả gian lao trong cuộc hành quân trèo đèo lội suối liên tục trong 24 giờ liền, cả phút giây căng thẳng và hồi hộp khi tiến gần đến mục tiêu lúc trời sắp sáng, địch báo động đề phòng đối phương tiến công.

Nắng ban mai lan nhanh, phút giây yên tĩnh ngắn ngủi đã đến. Chúng tôi thanh thản ngắm nhìn cứ điểm Kông Brây - một thế hiểm đã thuộc về ta mà phấn khởi, tự hào, mà nghĩ về bước chuyển tiếp, sau Măng Đen, Măng Bút, Kông Brây, là thị xã Kon Tum. Riêng cán bộ tiểu đoàn chúng tôi thì sự suy nghĩ còn mạnh mẽ, cháy bỏng, thôi thúc hơn nhiều. Chẳng thế mà chiều hôm đó cả hai chúng tôi đã mệt nhoài vì công việc xây dựng thế trận đánh viện binh địch từ Kon Tum nống ra, tưởng nằm xuống là giấc ngủ sẽ đến, nhưng không, tiểu đoàn trưởng Lê Hữu Trừ vừa giở bản đồ vừa gọi tôi dậy trao đổi về biện pháp tổ chức hành quân tiếp cận thị xã như thế nào để nhanh mà an toàn.

... Vừa lúc có điện từ trung đoàn gọi xuống. Giọng trung đoàn trưởng Phan Hàm thông báo quyết tâm mới của Bộ tư lệnh chiến dịch.

- Trung đoàn 108 phát triển tiến công về phía tây tiêu diệt quân địch từ Đắc Tô đến Đắc Lây, giải phóng toàn bộ vùng bắc Kon Tum, nối liền vùng tự do Nam Ngãi với căn cứ cách mạng của bạn ở Hạ Lào.

- Trung đoàn 803 áp sát và uy hiếp thị xã Kon Tum, đồng thời đưa ngay một lực lượng xuống phía nam cắt đường 14 - đoạn Plây Cu đi Kon Tum...

Có cái gi như ngỡ ngàng sau khi nghe trung đoàn trưởng thông báo. Nhưng đây là mệnh lệnh nên cần phải động viên nhắc nhở mọi người nghiêm túc thực hiện.

Từ Kông Brây còn khét mùi thuốc súng, chúng tôi xốc lại đội hình, bổ sung thêm vũ khí (vừa lấy được của địch) tiếp tục lên đường ngay trong đêm, theo hướng tây mà đi tới. Mãi trưa hôm sau, ngày 29 tháng 1 mới đến đích. Một cuộc họp ban chỉ huy tiểu đoàn mở rộng đến cán bộ tiểu đội để nghe bộ phận đi trước trình bày phương án chiến đấu. Ban chỉ huy tiểu đoàn nhất trí với phương án tác chiến do bộ phận đi trước trình bày và nhấn mạnh thêm, dù cách nào mọi người cũng phải chuẩn bị tinh thần sẵn sàng và chủ động đánh địch, để thực hiện áp sát và uy hiếp, không thể bị động ngồi chờ.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #43 vào lúc: 07 Tháng Bảy, 2022, 07:58:38 pm »

Ngày 1 tháng 2, tại trận địa phục sẵn ở Kon-sơm-lư, đại đội 3 đã đánh chặn tiêu diệt một đại đội địch (tù binh khai đây là đơn vị thuộc binh đoàn cơ động 100 từ Phú Yên điều lên tăng viện cho Kon Tum). Tôi thông báo chi tiết này xuống các đại đội, động viên anh em tiểu đoàn 59, đơn vị đầu tiên đối đầu với binh đoàn 100, một đơn vị sừng sỏ của địch, rằng ta đã trực tiếp hỗ trợ mặt trận chiến đấu bảo vệ vùng tự do. Những ngày sau đó, chiến sự diễn biến càng khẩn trương và sôi động.

Đêm ngày 1 tháng 2 tiểu đoàn 59 phối hợp cùng lực lượng đặc công chiến dịch bí mật tập kích sở chỉ huy tiểu đoàn địch tại trung tâm thị xã Kon Tum.

Ngày 4 tháng 2, tiểu đoàn 39 sau khi lật cánh xuống phía nam đã phục kích diệt 7 xe vận tải quân sự trên đường 14 đoạn ngã ba đường vào Ialy. Cùng thời điểm này trung đoàn 108 đã hoàn thành nhiệm vụ đập tan hệ thống phòng thủ quân địch trên đường 14, giải phóng hai huyện Đắc Tô và Đắc Lây.

Ngày 5 tháng 2, toàn bộ quân địch ở thị xã Kon Tum rút chạy; liền sau đó tiểu đoàn 59 được lệnh vào tiếp quản thị xã và tôi được giao tạm làm chủ tịch ủy ban quân quản, chờ tỉnh đội đến sẽ bàn giao.

Vui quá! Bất ngờ quá! Nhiệm vụ được giao mới quá! Lần đầu được nghe cái từ tiếp quản! Nội dung nhiệm vụ và cách tiến hành ra sao, không có ai trả lời rành rọt, mà thời điểm triển khai nhiệm vụ thì quá gấp gáp, không thể ngồi chờ.

Ban chỉ huy tiểu đoàn họp chớp nhoáng, tôi trình bày và được hội nghị nhất trí. Ta tổ chức thành hai lực lượng. Lực lượng quân sự do anh Lê Hữu Trừ chỉ huy làm nhiệm vụ tiếp nhận, canh gác bảo vệ các công sở hành chính, các đồn binh và kho tàng quân sự; giữ gìn an ninh trật tự, truy quét tàn quân địch. Lực lượng chính trị - do tôi phụ trách làm công tác dân vận.

10 giờ, chúng tôi từ hướng đông tiến vào thị xã trong bộ đồng phục xi-ta màu ghi, súng khoác vai được lau chùi sạch sẽ. Càng vào gần thị xã càng háo hức, hồi hộp và ngỡ ngàng, khi đặt chân đến thị xã như đến một vùng đất chết, không một tiếng ồn ào của xe cộ, không một người qua lại, nhà hai bên đường thấp bé, phần nhiều là nhà gỗ, đóng cửa im ỉm.

Ngay những giờ đầu, công việc tiếp quản diễn ra suôn sẻ. Lực lượng quân sự đã tiếp nhận tổ chức canh gác các cơ sở thuộc diện quản lý; lực lượng chính trị phân tán từng tổ ba người xuống các đường phố, ngõ phố, vào từng gia đình thăm hỏi, giải thích chính sách. Ngoài ra chúng tôi còn tổ chức ba buổi mít tinh quần chúng, hai lần gặp gỡ cha cố và giáo dân để ổn định tư tưởng bà con.

Ngày 7 tháng 2 toàn tỉnh Kon Tum được giải phóng, cuộc sống của thị xã Kon Tum đã trở lại bình thường. Các nhà đều tổ chức đón Tết Nguyên đán mặc dầu hôm nay đã là ngày mồng ba.

Ngày 12 tháng 2 năm 1954, trước khi trở lại đơn vị tôi bàn giao công việc quân quản cho các đồng chí lãnh đạo địa phương tỉnh và bàn giao cả danh sách 30 quần chúng cốt cán đã được lựa chọn để địa phương tiếp tục bồi dưỡng sử dụng họ vào các công việc quản lý đường phố, vận động nhân dân thực hiện chính sách của ta, trước mắt là ủng hộ kháng chiến.

Ngày ấy và bây giờ mỗi khi nhớ lại chiến cuộc Đông Xuân 1953 - 1954 ở chiến trường Nam Trung Bộ, đông đảo bạn đọc và cả những người trong cuộc chúng tôi đều có chung một băn khoăn là sau khi đập tan cụm phòng ngự then chốt ở phía đông Kon Tum, sao ta không thừa thắng tiến công giải phóng thị xã tỉnh lỵ mà chỉ áp sát uy hiếp? Nhưng thực tế thị xã tỉnh lỵ này đã được giải phóng trước khi toàn tỉnh Kon Tum được giải phóng.

Với tư cách là người chứng kiến lịch sử, tôi muốn kể cùng bạn đọc quá trình diễn biến dẫn đến sự kiện thị xã Kon Tum được xem như không đánh mà tan.

Như bạn đọc đã biết, kế hoạch chiến dịch Bắc Tây Nguyên được chia làm hai bước: Bước 1, tập trung lực lượng tiến công tiêu diệt Măng Đen, Măng Bút, Kông Brây - cụm phòng ngự mạnh của địch ở đông Kon Tum; bước 2, áp sát uy hiếp thị xã Kon Tum, đồng thời phát triển tiến công lên phía tây hoàn thành nhiệm vụ giải phóng vùng bắc Kon Tum...

7 giờ sáng ngày 28 tháng 1 năm 1954, bước 1 chiến dịch kết thúc thắng lợi, cánh cửa vào Bắc Tây Nguyên đã mở, thì ngay sau đó Bộ tư lệnh chiến dịch họp bàn kế hoạch triển khai bước hai.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #44 vào lúc: 07 Tháng Bảy, 2022, 08:00:43 pm »

Trong cuộc họp này không ít ý kiến đề nghị chuyển hướng tiến công giải phóng thị xã Kon Tum, vì quân lính trong các đồn bốt còn lại đang hoang mang dao động mạnh, thị xã Kon Tum hối hả xin tăng viện vì “quân Việt Minh chỉ còn cách thị xã 30 ki-lô-mét về phía đông!”. Nhưng các anh trong Bộ tư lệnh vẫn không thay đổi quyết tâm với lý do:

Một là, phát triển tiến công lên phía tây là đánh vào nơi địch yếu, có nhiều sơ hở, tiếp tục thực hiện tư tưởng chỉ đạo của Bộ Chính trị và Tổng Quân ủy nhằm tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, giải phóng một bộ phận đất đai, mở rộng vùng tự do về phía tây thì mới giữ vững được vùng tự do hiện nay.

Hai là, trong tình hình so sánh tương quan lực lượng hiện nay “ta vẫn tạm thời tránh chỗ mạnh, đánh chỗ yếu, đánh địch ở nơi địch sơ hở”(1). Chỗ mạnh ta cần tránh đối đầu lúc này là thị xã Kon Tum - một căn cứ quân sự đầu não của tỉnh, có một hệ thống bố phòng mạnh cả về binh lực lẫn hỏa lực. Sau khi cụm cứ điểm Măng Đen, Măng Bút, Kông Brây bị ta san bằng địch vội vã điều hai tiểu đoàn thuộc binh đoàn cơ động 100 từ Phú Yên lên tăng cường cho thị xã để chấp nhận tử thủ với ta. Vì vậy ta cần áp sát uy hiếp, đồng thời tổ chức lực lượng đánh cắt đường 14 đoạn Plây Cu đi Kon Tum, đẩy thị xã vào thế bị cô lập.

Nếu cuộc tiến công lên phía tây của ta phát triển tốt, hoàn thành nhiệm vụ giải phóng vùng bắc Kon Tum, nối vùng tự do Nam - Ngãi(2) với căn cứ cách mạng của bạn ở Trung - Hạ Lào thì thị xã Kon Tum bị dồn vào thế bị bao vây, vai trò nòng cốt của một căn cứ quân sự đầu não của tỉnh sẽ bị vô hiệu hóa. Và nếu ta thực hiện đánh cắt đường 14 thì địch ở thị xã sẽ hoang mang rối loạn, dẫn đến tình hình quân địch hoảng loạn.

Anh Nguyễn Chánh nhấn mạnh - Lúc ấy rất có khả năng buộc địch phải rút bỏ thị xã, ta không nhanh thì bỏ lỡ thời cơ truy kích địch.

Từ những phân tích trên, tối ngày 28 tháng 1, Bộ chỉ huy chiến dịch quyết định bước hai của chiến dịch bắt đầu.

Mờ sáng ngày 29 tháng 1, trung đoàn 108 lật cánh sang hướng tây trong tình hình vũ khí đạn dược được bổ sung đầy đủ nhưng lương thực thì cạn kiệt, mỗi chiến sĩ chỉ còn đủ gạo ăn hai ngày, mà quãng đường hành quân lại dài. Nhưng không một cán bộ, chiến sĩ nào đặt ra một điều kiện gì, nhận lệnh là lên đường ngay.

Trận thắng mở đầu giải phóng quận lỵ Đắc Tô. Toàn bộ quân đồn trú ở đây bỏ chạy, đầu hàng và bỏ lại toàn bộ vũ khí đạn dược, cả lương thực dưới dạng thóc. Thật may cũng vừa lúc gạo mang theo vừa hết. Súng đạn đã quý nhưng lương thực lúc này quý hơn cả vàng. Thế là vừa thu dọn chiến trường, tiếp tục truy quét tàn quân địch, chuẩn bị kế hoạch chiến đấu tiếp sau; trung đoàn vừa tiến hành lập “phân xưởng” chế biến lương thực, số cán bộ, chiến sĩ có “tay nghề” từ các đơn vị được gọi gấp về thành lập các tổ đẽo chày, đan phên, rổ rá, giần sàng, đào hố đặt mê đan xuống lót hố thành cối giã gạo dã chiến, tiếng cắc cùm cum vang lên rộn ràng như cảnh thanh bình nơi buôn sóc. Ba giờ sau hạt thóc biến thành hạt gạo trắng phau, thơm phức đủ của ăn của để dành mang theo. Bữa cơm đầu tiên tại trận địa còn khét mùi thuốc súng thật ngon, thật đã, không còn cảnh ăn trông nồi, ai nấy được ăn thoải mái theo nhu cầu. Đúng là thực túc binh cường, tốc độ hành quân được nâng cao. Chỉ trong bảy ngày trung đoàn 108 vượt qua chặng đường gần 100km, vừa đi vừa trinh sát địch, vừa chuẩn bị chiến đấu và liên tục tiến công đập tan tuyến phòng thủ của địch, giải phóng hai huyện Đắc Tô, Đắc Lây. Một đại đội thuộc tiểu đoàn 50 với khí thế xốc tới, truy kích địch liên tục suốt 12 ngày đêm, qua cả đất Lào mà không biết. Mãi khi gặp bộ đội Pa-thét Lào và trung đoàn 101 Quân đội nhân dân Việt Nam mới biết mình đang ở nước bạn Lào...

Ngày 3 tháng 2 trung đoàn 108 kết thúc thắng lợi cuộc tiến công về phía tây, toàn bộ khu vực bắc Kon Tum hoàn toàn được giải phóng.

Ngày 4 tháng 2, tiểu đoàn 39 (trung đoàn 803) sau ba ngày hành quân vất vả, lật cánh xuống phía nam đã tổ chức thành công trận đánh cắt đường 14 đoạn Plây Cu - Kon Tum, diệt 7 xe quân sự của địch. Trận thắng tuy không lớn nhưng đã buộc tướng Đờ Bô-pho, tư lệnh quân viễn chinh Pháp ở Tây Nguyên phải ra lệnh rút khỏi thị xã Kon Tum, đưa quân về phòng thủ Plây Cu; đồng thời tạm đình chỉ cuộc hành quân Át-lăng, đưa phần lớn lực lượng từ Phú Yên lên tăng cường phòng thủ tuyến đường 19 và Nam Tây Nguyên.

Những diễn biến trên đây cho thấy ta giải phóng thị xã Kon Tum không phải bằng trận tiến công đối đầu trực tiếp với quân đồn trú trong khu vực phòng thủ thị xã mà bằng quá trình tạo thế, cài thế, dồn lực lượng địch tuy còn mạnh ở vào cái thế bị bao vây, uy hiếp mạnh buộc phải vội vã tháo chạy theo kiểu bỏ của lấy người.

Chiến dịch Bắc Tây Nguyên kết thúc thắng lợi mà đỉnh cao là thị xã Kon Tum được giải phóng nhanh gọn và trong nguyên vẹn.

Ngày 6 tháng 2 địch rút chạy khỏi tiểu khu quân sự phía bắc cao nguyên chiến lược.

Ngày 7 tháng 2 Tư lệnh kiêm Chính ủy Bộ chỉ huy chiến dịch Nguyễn Chánh từ sở chỉ huy ở Kon-xơ-bai lên ôtô tiến vào thị xã tỉnh lỵ Kon Tum. Tại đây anh Nguyễn Chánh đã liên lạc được với Đại tướng Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp kiêm Tư lệnh chiến dịch Điện Biên Phủ đang ở sở chỉ huy chiến dịch tại Mường Phăng. Sau khi nhận được điện báo cáo, Đại tướng hỏi:

- Có thật Kon Tum được giải phóng không?

- Hiện tôi đang đứng tại trung tâm thị xã để báo cáo Đại tướng Tổng tư lệnh.

Liền đó, Đại tướng qua anh Nguyễn Chánh chuyển lời khen ngợi tất cả cán bộ chiến sĩ tham gia chiến dịch đã chiến đấu mưu trí, dũng cảm tạo nên một thắng lợi to lớn góp phần làm chuyển biến cục diện có lợi cho ta trên phạm vi toàn quốc.


(1) Nghị quyết Trung ương lần thứ IV tháng 3 năm 1953.
(2) Quảng Nam - Quảng Ngãi.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #45 vào lúc: 07 Tháng Bảy, 2022, 08:07:08 pm »

Chương VI
MẶT TRẬN CHUYỂN VỀ NAM


1

Sau khi thị xã Kon Tum và vùng Bắc Tây Nguyên được giải phóng, hai trung đoàn 108 và 803 được lệnh của Bộ chỉ huy chiến dịch khẩn trương phát triển thế tiến công về hướng Plây Cu. Riêng tôi mười ngày sau mới được lệnh bàn giao nhiệm vụ chủ tịch ủy ban quân quản thị xã cho các đồng chí lãnh đạo tỉnh Kon Tum, trở lại trung đoàn 803 nhận nhiệm vụ mới.

Ngày 13 tháng 2 tôi bàn giao thì sớm ngày 14 lên đường với đầy ắp những hứng khởi. Chỉ một đợt tiến công đầy mưu trí, toàn bộ tuyến phòng thủ đông bắc và tây bắc được coi là bất khả xâm phạm đã bị đập tan, một vùng địa bàn chiến lược Bắc Tây Nguyên rộng 16.000 ki-lô-mét vuông với 200.000 dân đã được giải phóng, vùng tự do của ta được mở rộng từ ven biển Quảng Nam, Quảng Ngãi đến biên giới Việt - Lào, nối liền với vùng giải phóng của bạn ở Hạ Lào. Từ bàn đạp này ta có điều kiện thuận lợi phát triển thế tiến công vào Nam Tây Nguyên, đông bắc Cam-pu-chia, thậm chí có thể mở đường xuống Bù Đăng, Đồng Xoài quẹo vô hướng Sài Gòn...

Sự suy nghĩ vừa hiện thực vừa pha chút lãng mạn của người lính khiến tôi quên cả mệt nhọc bởi con đường lắm suối sâu, đèo cao, rừng rậm mà mình đang đi, tới đích rồi mà vẫn tưởng còn phải đi tiếp. Toàn bộ đội hình trung đoàn 803 (thiếu tiểu đoàn 365) đang đứng chân nơi khu rừng nguyên sinh cách Đắc Đoa chừng 3 ki-lô-mét, cách thị xã Plây Cu khoảng 20 ki-lô-mét mà kẻ địch không hề biết. Mới xa nhau vừa tròn một tháng mà câu chuyện chiến đấu dồn lại tưởng chừng đã lâu được dịp bung ra thả sức. Các anh trong ban chỉ huy trung đoàn cho tôi là người gặp hên, được làm người thành thị và muốn tôi kể đủ chuyện về người và cảnh ở cái thị xã phố núi nhỏ không bằng thị trấn Phú Phong quê tôi.

Ngày 15 tháng 2, Đảng ủy và ban chỉ huy trung đoàn họp mở rộng quán triệt nhiệm vụ mới mà Bộ chỉ huy chiến dịch vừa giao cho trung đoàn 803. Tôi lại trở về nhiệm vụ của mình - chủ nhiệm chính trị trung đoàn.

Mở đầu buổi họp, anh Nguyễn Thái, Liên khu ủy viên, chính ủy kiêm bí thư đảng ủy trung đoàn truyền đạt tinh thần hội nghị Thường vụ Liên khu ủy và Đảng ủy chiến dịch họp đầu tháng 2: Sau khi buộc phải tháo chạy khỏi Kon Tum, địch ra sức dồn lực lượng từ Phú Yên lên phòng thủ Tây Nguyên(1), nhất là khu vực thị xã Plây Cu nhằm tạo ra khả năng phòng thủ vững chắc, sẵn sàng mở các cuộc hành quân tái chiếm, nhanh chóng chuyển sang tiến công một khi ngăn chặn được các cuộc tiến công của ta xuống Nam Tây Nguyên. Về ta, thắng lợi giành được vừa qua là lớn, tạo được thế chiến dịch khá thuận lợi. Nhưng vẫn chưa giành được thế chủ động hoàn toàn về chiến dịch. Vì vậy lúc này cần tranh thủ thời gian đẩy mạnh hoạt động quân sự, coi “việc đánh giặc là nhiệm vụ trung tâm thứ nhất, các nhiệm vụ khác phải phục vụ cho đánh giặc”(2).

Căn cứ vào tình hình nhiệm vụ chung trên đây, hội nghị Thường vụ Liên khu ủy và Đảng ủy chiến dịch quyết định nhiệm vụ quân sự trước mắt là tổ chức một đợt tiến công ngắn nhưng có sức thối động mạnh cụm phòng thủ thị xã Plây Cu và đường 19, tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch, buộc chúng bị động đối phó chưa dám rút lực lượng phản công ta, tạo thêm điều kiện để ta nhanh chóng ổn định vùng mới giải phóng, sẵn sàng đánh bại cuộc hành quân tái chiếm của địch.


(1) Lực lượng địch lúc này bố trí thành hai khu vực lớn:
a. Ở Tây Nguyên:
- 9 tiểu đoàn (trong đó có binh đoàn cơ động 100) bố trí thành hai khu vực thị xã Plây Cu và đồn điền Biển Hồ hình thành tuyến phòng thủ thị xã Plây Cu.
- Trên đường 19 - An Khê, 9 tiểu đoàn (trong đó có các binh đoàn cơ động 11, 12), tổ chức thành tuyến chốt chặn, không cho ta vượt đường vào cao nguyên Đắc Lắc.
- Hai binh đoàn cơ động 41, 42 bố trí ở Trà Khê vừa làm nhiệm vụ phòng thủ cửa ngõ đi vào Nam Tây Nguyên vừa làm lực lượng cơ động xuống đồng bằng.
b. Ở đồng bằng:
10 tiểu đoàn (có binh đoàn cơ động 10) đang chiếm giữ thị xã Tuy Hòa, ngã ba Chi Thạnh, La Hai; 6 tiểu đoàn dự bị đứng chân ở Ninh Hòa, Nha Trang.
(2) Mật điện của Trung ương gửi Khu 5 ngày 26 tháng 1 năm 1954.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #46 vào lúc: 07 Tháng Bảy, 2022, 08:09:05 pm »

Sau khi trình bày nhiệm vụ cụ thể của các mũi, các hướng và kế hoạch hiệp đồng chiến đấu, trung đoàn trưởng Phan Hàm nói thêm: Yêu cầu của đợt tiến công này là đánh sâu vào trung tâm thị xã đồng thời dồn dập tiến công vào cánh cung phòng thủ vòng ngoài, trong đó Đắc Đoa là mục tiêu chủ yếu của đợt tiến công này. Nhưng Đắc Đoa là một cứ điểm mạnh(1), muốn đập tan được nó ta phải có quyết tâm cao và phải có cách đánh phù hợp.

Được đảng ủy trung đoàn chấp thuận, tôi tranh thủ hội ý với các đồng chí chính trị viên tiểu đoàn, chính trị viên đại đội, bí thư chi bộ tổ chức quán triệt đến chiến sĩ về mục đích và ý nghĩa của trận đánh; tổ chức cho anh em mạn đàm làm thế nào để hoàn thành nhiệm vụ, xây dựng tinh thần chiến đấu xả thân.

Sau các buổi sinh hoạt chính trị và sinh hoạt dân chủ về quân sự ai nấy đều có quyết tâm cao trước khi vào trận. Ngày 16 trôi nhanh, thoảng có tiếng động cơ máy bay vượt qua khu vực đứng chân của trung đoàn 803, lao về phía ngã ba đường 19 bis như để trấn an quân đồn vừa từ Phú Yên điều ra tăng viện cho khu vực Plây Cu, đường 19.

20 giờ ngày 17, đội hình chiến đấu của trung đoàn chia thành ba lực lượng, theo ba hướng bắc, tây bắc, và đông bắc tiến vào vị trí xuất phát tiến công. Phân đội kiềm chế pháo trên đồi Cơ-ty-prông đã đến vị trí trú quân.

Tư lệnh kiêm Chính ủy Bộ chỉ huy chiến dịch Nguyễn Chánh theo sát trung đoàn trực tiếp chỉ huy trận đánh. Trận đánh đúng vào đêm rằm tháng giêng âm lịch, trăng sáng như ban ngày. Ta thuận lợi trong vận động tiếp cận, thực hành bộc phá mở cửa, đánh chiếm tung thâm. Ngược lại, địch không có pháo sáng vẫn từ trong cứ điểm nhìn rõ các mũi, các hướng của ta đang vận động áp sát cứ điểm, kịp thời dùng hỏa lực bắn chặn nếu ta không chú ý lợi dụng địa hình địa vật.

1 giờ ngày 28 tháng 2, trận tiến công bắt đầu. Tất cả các hướng đồng loạt nổ súng yểm trợ cho bộc phá mở cửa. Ở hướng bắc (hướng tiến công chủ yếu) do đại đội của tiểu đoàn 59 đảm trách, bị địch chống trả quyết liệt, đã có thương vong. Đại đội trưởng Lê Công Khai bị địch bắn nát cả hai chân vẫn lê mình tiếp tục chỉ huy đơn vị chiến đấu, nhưng vẫn bị hỏa lực địch bắn chặn, vì lớp kẽm gai quá nhiều. Anh em có sáng kiến dùng cây lồ ô (một loại tre, thân nhỏ, thẳng dài từ 5-10 mét mọc thành rừng - NG) chẻ đôi ghép thành bè bộc phá, cùng một lúc đánh được nhiều lớp kẽm gai. Nhưng cũng chỉ đánh được một lần, địch phát hiện (vì ánh trăng quá sáng) tập trung hỏa lực đối phó. Cuộc chiến đấu càng trở nên quyết liệt, giằng co. Song quân đồn trú có lợi thế, có công sự che chắn; còn ta ở vào thế bất lợi, phải chiến đấu ngoài công sự, thương vong tăng.

Tôi thực sự lo lắng trước những diễn biến không thuận ở hướng tiến công chủ yếu; các anh Nguyễn Thái, Phan Hàm cũng có chung tâm trạng như tôi, ai cũng đang ẩn chứa trong đầu, suy nghĩ tìm cách tháo gỡ nhưng chưa nói ra. Chính vì thế mà chúng tôi thấy cần thiết phải có cuộc hội ý để cùng nhau trao đổi. Phía trước súng vẫn nổ dữ dội, càng thúc giục chúng tôi buộc phải có cuộc hội ý Thường vụ Đảng ủy gồm anh Nguyễn Thái, bí thư, anh Phan Hàm và tôi, ủy viên thường vụ, để sớm có một quyết định xử trí hữu hiệu.

Mở đầu cuộc họp, anh Thái bình tĩnh, tự tin nêu ý kiến:

- Rút đại đội 1 (ở hướng chủ yếu) về phía sau củng cố, để lại một bộ phận nhỏ vừa đào công sự và chiến đấu cầm cự, cùng với các hướng khác tiến hành bao vây, bắn tỉa, tối mai đánh tiếp.

Một giây im lặng qua nhanh, anh Phan Hàm nhìn tôi, tôi nhìn anh Phan Hàm có ý để trung đoàn trưởng cho ý kiến trước. Như có cái gì đắn đo, pha chút ngập ngừng rồi anh khẳng định:

- Đưa lực lượng dự bị vào thay thế, đảm bảo liên tục chiến đấu, cố gắng dứt điểm trước khi trời sáng, chậm là mất thời cơ.

Tôi đồng tình với ý kiến anh Phan Hàm và thêm:

- Ở hướng thứ yếu đang phát triển thuận lợi, nên cần đưa lực lượng dự bị vào tiếp tục chiến đấu, các hướng hỗ trợ cho nhau, ta đủ khả năng dứt điểm.


(1) Cứ điểm Đắc Đoa nằm trên một ngọn đồi thoai thoải hình chữ nhật, dài 200 mét, rộng 150 mét, có ba lô cốt gỗ đất, ba lô cốt bê tông; có hệ thống giao thông hào chung quanh căn cứ, nối từ lô cốt mẹ sang các lô cốt khác, có tường đất cao 1,5 mét, rộng 0,40 mét. Khi đưa hai đại đội thuộc binh đoàn cơ động 100 ra chiếm giữ, địch bổ sung thêm 3 lớp, nâng tổng số 7 lớp kẽm gai. Nhà cửa trong đồn trại đều được bê tông hóa, mỗi nhà là một công sự có thể chịu được pháo 105 ly. Cứ điểm còn được trận địa pháo 8 khẩu 105 ly đặt ở đồi Cơ ty-prông yểm trợ khi bị đối phương tiến công.
« Sửa lần cuối: 10 Tháng Bảy, 2022, 07:50:27 pm gửi bởi macbupda » Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #47 vào lúc: 07 Tháng Bảy, 2022, 08:11:39 pm »

Anh Nguyễn Thái vẫn bình thản, không nói thêm cũng không bác ý kiến của hai chúng tôi mà điện báo cáo ý kiến xử trí của anh về Bộ chỉ huy chiến dịch, rồi bỏ ống nghe xuống chờ đợi. Thì liền ngay đó máy điện thoại đổ chuông. Tư lệnh kiêm Chính ủy Bộ chỉ huy chiến dịch Nguyễn Chánh nói - Cách chức chính ủy và bí thư đảng ủy trung đoàn của anh Nguyễn Thái. Quyết định trung đoàn trưởng Phan Hàm kiêm chức bí thư đảng ủy tiếp tục chỉ huy bộ đội chiến đấu. Đây là trận then chốt trong đợt tiến công ngắn, khó mấy cũng phải đánh và phải thắng.

Cuộc chiến đấu tiếp tục theo phương án hai, phát triển đều trên cả ba hướng. Khoảng 4 giờ 30 phút sáng ở hướng tây - bắc (hướng thứ yếu thứ nhất) đại đội 2 của tiểu đoàn 59 phát triển thuận lợi hoàn thành nhiệm vụ đánh chiếm lô cốt đầu cầu. Tiểu đoàn trưởng Phan Đình Dư bị thương băng kín cả nửa đầu vẫn không rời vị trí chỉ huy. Người này ngã xuống người khác xông lên. Cán bộ trên hy sinh cán bộ dưới thay thế, tiếp tục tiến công về hướng lô cốt mẹ ở giữa cứ điểm được xem như một điểm tựa mạnh khống chế toàn bộ cứ điểm. Địch ở hướng bắc bắt đầu dao động. Tranh thủ thời cơ, trung đoàn trưởng Phan Hàm hạ lệnh đại đội 4 của tiểu đoàn 39 (lực lượng dự bị) đang có mặt ở hướng này đánh mạnh vào lô cốt mẹ. Lô cốt bị sập, thừa thắng các hướng đồng loạt nổ súng đánh thẳng vào tung thâm phòng thủ của địch...

5 giờ sáng ngày 18 tháng 2, sau năm giờ chiến đấu gay go, quyết liệt, có lúc tưởng không vượt qua phải dừng lại củng cố rồi đánh tiếp, nhưng chúng tôi đã bằng cả cái quyết đánh phối hợp với cái biết đánh, nhờ đó trung đoàn 803 lại vượt tiếp một đoạn đường, hoàn thành nhiệm vụ được giao, đánh vào tận tung thâm cứ điểm Đắc Đoa, diệt và bắt sống 150 lính Âu Phi thuộc binh đoàn cơ động 100. Phía tây thị xã - khu vực Biển Hồ, phân đội kiểm chế của trung đoàn đã pháo kích kiềm chế hoạt động yểm trợ của trận địa pháo ở đây, hỗ trợ cho hướng Đắc Đoa; đồng thời nghi binh dụ địch nống ra nơi ta ém quân sẵn, bất thần nổ súng diệt và làm bị thương hàng trăm địch quanh khu đồi Cơ-ty-prông nơi đặt trận địa pháo 105 mi-li-mét của địch.

Sau giải phóng Bắc Tây Nguyên, sau trận thắng Đắc Đoa, tất cả các đơn vị đứng trong đội hình chiến dịch đã không còn mảy may những suy tư, những trăn trở, những băn khoăn lo lắng, cả nghi ngờ, rằng có cần thiết phải hành quân lên Tây Nguyên hay không?

Giờ đây chúng tôi đang phơi phới niềm tin tưởng mãnh liệt, tin vững chắc, tin tuyệt đối vào đồng chí Nguyễn Chánh - Tư lệnh kiêm Chính ủy Bộ chỉ huy chiến dịch, vững bước tiến xuống Nam Tây Nguyên đánh những trận thắng giòn giã hơn nữa, làm vỡ mộng Át-lăng của tướng Na-va trên chiến trường Tây Nguyên chứ không phải ở vùng tự do Khu 5.

Không cam chịu thất bại, ngày 12 tháng 3, tướng Na-va lại huy động 50 tiểu đoàn mở cuộc hành quân Át-lăng đợt hai đánh ra Quy Nhơn(1) Bình Định nhằm mục đích chủ yếu là “phòng ngừa một hiểm họa thường xuyên của đối phương đối với miền Nam Đông Dương bao gồm Nam Bộ, Hạ Lào và Cam-pu-chia(2)”.

Lường trước âm mưu địch, ngay sau khi chiến dịch giải phóng Bắc Tây Nguyên kết thúc, Thường vụ Liên khu ủy và Bộ tư lệnh Liên khu 5 chủ trương:

- Tập trung ba trung đoàn 108, 96 (mới thành lập sau giải phóng Kon Tum) và trung đoàn 120 (trung đoàn chủ lực hoạt động tại tỉnh Gia Lai) cùng lực lượng vũ trang tại chỗ đánh gãy cánh quân địch trên đường 19, kiên quyết không cho cánh quân từ đường 19 xuống, cánh quân từ biển vào nối liền nhau.

- Điều trung đoàn 803 (thiếu một tiểu đoàn) vượt đường 19 tiến vào khu tam giác Plây Cu - Cheo Reo - An Khê, uy hiếp hệ thống đồn bốt địch bảo vệ đường số 7 (khu vực Mỹ Trạch) và đường số 14, đánh cắt giao thông trên tuyến đường này, buộc địch phải điều quân giải tỏa.

- Điều tiểu đoàn độc lập 375 (vừa mới thành lập) trực thuộc Bộ tư lệnh Liên khu vào Phú Yên hợp cùng tiểu đoàn 365 (trung đoàn 803) đã vào trước và cùng với lực lượng vũ trang địa phương uy hiếp mạnh phía sau lưng địch theo đường 1 đánh ra Bình Định. Đồng thời Thường vụ Liên khu ủy và Bộ tư lệnh Liên khu còn chỉ thị các tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận đẩy mạnh chiến tranh du kích sau lưng địch, kể cả vùng vừa bị địch chiếm đóng... và đưa một số bộ phận chủ lực về đồng bằng đối phó với trường hợp địch đánh ra vùng tự do Quảng Ngãi.


(1) Cuộc hành quân Át-lăng đợt hai theo ba hướng: hướng thứ nhất gồm 8 tiểu đoàn (có binh đoàn 10) từ biển đổ bộ vào; hướng thứ hai gồm các binh đoàn 41, 42 từ Phú Yên theo đường 1 đánh ra Diêu Trì; hướng thứ ba gồm các binh đoàn 11, 21, 100 theo đường 19 đánh xuống Phú Phong (Bình Khê).
(2) Na-va, Đông Dương hấp hối, Nxb Plông, Pa-ri, 1958.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #48 vào lúc: 09 Tháng Bảy, 2022, 06:40:54 am »

Sau năm ngày khẩn trương chuẩn bị, cái khó không thể vượt qua vẫn là chuyện “thực túc binh cường”. Tính tới tính lui, Đảng ủy và ban chỉ huy trung đoàn 803 buộc phải tính “quẩn”, dồn gạo cho tiểu đoàn 59 vào trước kịp phối hợp chung trên toàn tuyến. Trung đoàn bộ và tiểu đoàn 39 ở lại chờ lương thực vào sau.

Đêm ngày 28 tháng 2, tôi lại được phân công đi cùng tiểu đoàn 59 vượt đường 19 vào đứng chân tại khu vực ngã ba đường số 14 và đường số 7 (khu vực Mỹ Trạch). Khí thế trận thắng Đắc Đoa vẫn đang còn nóng hổi thôi thúc mọi người phấn khởi lên đường. Ngày 2 tháng 3 năm 1954 chúng tôi tới địa điểm tập kết thì ngay chiều cùng ngày một cuộc họp cán bộ từ đại đội trở lên được triệu tập để bàn kế hoạch nhổ đồn Plây Tàu, kề ngay ngã ba Mỹ Trạch do một trung đội ngụy người dân tộc đóng giữ với hệ thống bố phòng sơ sài. Đại đội 2 của tiểu đoàn đảm trách nhiệm vụ này.

Đêm ngày 2 rạng ngày 3 tháng 3 tổ đặc công bí mật cắt rào đưa bộc phá vào tận chân tường nhà ở của quân đồn trú. Đúng 1 giờ ba quả bộc phá nổ, quân lính hoảng hốt không hiểu pháo từ đâu bắn tới, thì một trung đội bộ binh tiến vào, địch không kịp đối phó, một số tên ngoan cố bị diệt, số còn lại tháo chạy và đầu hàng. Trận đánh kết thúc nhanh gọn, ta diệt 5, bắt sống 10, thu toàn bộ vũ khí.

Ngày 10 tháng 3, trung đoàn bộ và tiểu đoàn 39 cũng đã tới địa điểm tập kết, có đủ điều kiện để thực hiện những trận đánh lớn hơn. Nam Tây Nguyên lúc này đang vào cuối mùa khô. Vùng trú quân của chúng tôi là khu rừng khộp mùa này lá rụng, phải chuyển sang các rẫy chuối của đồng bào ở dọc hai bờ suối Ai Đưng thuộc khu du kích Đắc Pớt, tỉnh Gia Lai. Nghề sinh sống của đồng bào dân tộc ở đây là phát rẫy và trồng chuối, chuối bạt ngàn khắp nơi, có những nương chuối rộng tới 5-7ha, thực sự là những cánh rừng nhân tạo, là nơi giấu quân rất tốt trong thời gian này. Cũng cần nói thêm là ngày ấy ở khu du kích Đắc Pớt rộng hàng trăm ki-lô-mét vuông này tìm hổ, săn hổ, muốn nấu cao hổ không khó. Hổ là đối tượng thứ hai nhắc nhở mọi người cảnh giác đề phòng, nhưng chuyện đau lòng vẫn cứ xảy ra. Nhớ hồi cuối năm 1951, đội võ trang tuyên truyền chúng tôi từ đồng bằng tình nguyện lên đây làm nhiệm vụ tuyên truyền vận động gây cơ sở chính trị trong quần chúng, một đội viên đã bị hổ vồ. Cả đội chia nhau đi tìm, vào tận rừng sâu cả tuần lễ vẫn không thấy. Đêm về hổ càng quậy phá mạnh; hổ vào các buôn làng bắt lợn, bò của dân lôi vào rừng sâu ăn thịt. Trên đường hành quân qua đèo Tông A xuống Cheo Reo gặp rừng già phải nằm lại đề phòng hổ, chờ sáng đi tiếp. Một đơn vị khác nghỉ lại qua đêm được hổ đến “thăm”, cả đơn vị báo động thức dậy hò la, hổ chạy, một chiến sĩ bị hổ liếm chân mất một mảng thịt, phải cấp cứu băng bó.

Xin được tiếp tục chuyện đang kể. Sau trận Plây Cần là đâu? Đó là câu hỏi được đặt ra đối với trung đoàn 803. Trên hướng đường 14 ư? Trung đoàn đã tung một đại đội lên đó, báo cáo về gặp không ít khó khăn. Địa hình trống trải, cháy trụi, năm mười ngày mới có chuyến “công voa” hàng trăm xe, có hộ tống, sục sạo kỹ, không tài nào phục kích được. Ấy là chúng tôi muốn cùng một lúc, đánh nhiều trận, trên nhiều hướng cảnh báo cho địch biết rằng không dễ dàng mở cuộc hành quân Át-lăng.

Sau nghĩ lại thấy có phần hơi lãng mạn. Tiếng là một trung đoàn nhưng tiểu đoàn 365 đã tách khỏi đội hình trung đoàn xuống chi viện cho mặt trận Phú Yên trước khi chiến dịch Bắc Tây Nguyên nổ súng, một đại đội lên hướng đường 14. Thực lực còn lại năm đại đội bộ binh, hai đại đội trợ chiến. Nói là đại đội nhưng ngót ba tháng chiến đấu, phần thương vong, phần đau yếu chưa được bổ sung, quân số thiếu nhiều.

Cuối cùng Đảng ủy họp quyết định, trước mắt tập trung lực lượng tiêu diệt Plây Ring làm bàn đạp thọc sâu xuống phía nam, đánh phá hậu phương an toàn của địch đang có nhiều sơ hở. Cứ điểm Plây Ring cách ngã ba đường 14 và đường 7 khoảng 15 ki-lô-mét về phía đông, có nhiệm vụ bảo vệ đường 7 đi Cheo Reo. Tại đây địch có một đại đội ngụy chốt giữ do một sĩ quan Pháp chỉ huy. Công việc chuẩn bị cho trận đánh đang tiến hành suôn sẻ thì địch đột ngột tăng thêm hai đại đội Âu Phi. Số là địch phán đoán chủ lực ta đã có mặt ở Nam Tây Nguyên. Sau trận Plây Tàu thì địch khẳng định chứ không còn ở mức phán đoán. Nhất là số tù binh bị tiểu đoàn 59 bắt trong trận Plây Tàu giao cho địa phương áp giải về phía sau; trên đường đi phải ngủ lại qua đêm. Lợi dụng sơ hở mất cảnh giác của ta, tù binh cướp súng bắn chết các chiến sĩ áp giải, chạy về Plây Cu hoảng hốt kêu: Việt Minh đã đến ngã ba Mỹ Thạch rất đông!

Ngày N đã đến (ngày 20 tháng 3). 5 giờ chiều lần lượt các đơn vị đội hình chiến đấu rời khỏi vạt rừng thưa, bắt đầu xuất kích. Từ vị trí trú quân đến Plây Ring, toàn rừng cây khộp trụi lá, đồi tranh trơ trụi, không có chỗ ẩn nấp. Kế hoạch là phải dứt điểm trước 3 giờ sáng để kịp vượt sông Ay-dưng, đi thêm 10 ki-lô-mét mới đến địa điểm trú quân kín đáo, an toàn.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #49 vào lúc: 09 Tháng Bảy, 2022, 06:41:36 am »

Đêm nay sao giống như đêm vào trận Đắc Đoa cách đây vừa đúng một tháng. Trời trong vắt, trăng tròn (16 tháng 2 âm lịch) sáng vằng vặc treo lơ lửng, đọc viết không cần đèn. Nhưng chẳng ai còn thời gian để mà ngắm nhìn bình giá cái đêm trăng mùa xuân cao nguyên thật đẹp này. Trời trong hơn, thấp hơn, đẹp hơn dưới đồng bằng. Tất cả đang hút về phía trước.

Trên đường di chuyển, vừa đến điểm dừng trung đoàn nhận được điện thông báo của Bộ chỉ huy chiến dịch: Ngày 20 địch điều binh đoàn cơ động 100 tăng cường cho Plây Ring để ngày 21 chúng mở cuộc càn lớn vào khu du kích Đắc Pớt. Trung đoàn 803 chủ động đánh địch.

Đúng là chúng tôi đang đứng trước tình thế tiến thoái lưỡng nan! Mọi diễn biến đến quá nhanh và ngoài dự kiến. Song cái giây phút ấy diễn ra không lâu. Anh Phan Hàm hội ý Thường vụ Đảng ủy, có anh Võ Bẩm mới được trên điều về làm chính ủy trung đoàn và tôi tham dự. Tình hình đã rõ, chúng tôi chỉ bàn và thống nhất một số việc cần làm trước mắt: Lệnh cho đơn vị tạm dừng tại chỗ nhưng vẫn duy trì trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao; chỉ huy trưởng các tiểu đoàn, đại đội lên phía trước quan sát nắm địch và thống nhất nhiệm vụ, kế hoạch hiệp đồng chiến đấu ngay tại thực địa.

5 giờ 30 chiều, hoàng hôn xuống dần, từ đồi quan sát nhìn xuống Plây Ring vẫn rõ như có ống nhòm. Hôm qua còn là một đồn binh bé nhỏ nay đầy ắp những người là người, tràn cả ra ngoài hàng rào, vạt ruộng. Cảnh quân lính sau một ngày hành quân mệt mỏi nằm vạ vật, pháo vẫn lắp sau xe ô tô, ỷ vào bọn trong đồn không tổ chức canh gác.

- Một cảnh đóng quân dã ngoại lộn xộn và chủ quan. - Trung đoàn trưởng Phan Hàm nhận xét.

- Chỉ một quả cối cỡ 61 mi-li-mét, có thể xơi tái một đại đội - Tôi chen vào.

- Một ý kiến hay. - Anh Phan Hàm biểu dương và tiếp. - Địch tình và địa hình quá rõ, ai có ý kiến gì về kế hoạch tác chiến xin cứ nêu nhưng phải ngắn và rõ. - Anh Phan Hàm gợi ý mở đầu cuộc trao đổi.

Một cán bộ tiểu đoàn từng xông pha trận mạc nhiều lần nêu ý kiến trước:

- Tình hình địch đã thay đổi, chúng quá đông, ta cần phải có thời gian nắm thật chắc địch, đánh đêm nay khó bảo đảm thắng lợi!

- Hoãn đến bao giờ? - Đại đội trưởng đại đội 3, tiểu đoàn 59 hỏi.

- Đêm mai. - Đồng chí cán bộ tiểu đoàn trả lời.

Hoãn! Lại giống như trận Đắc Đoa. Tôi tự hỏi mình.

Không khí chùng xuống, yên lặng. Mọi người đưa mắt nhìn nhau, thăm dò. Anh Phan Hàm vẫn bình thản gợi ý mọi người mạnh dạn đóng góp ý kiến. Dân chủ thảo luận mà. Cuộc trao đổi sôi nổi dần lên, nhưng không ai nêu hoãn, mà ngược lại với lý lẽ ngắn, đơn giản mà thuyết phục: ta hoãn nhưng địch không hoãn; tiến công đêm nay là bắn một mũi tên trúng hai mục tiêu - tiêu diệt sinh lực địch và phá cuộc càn quét ngày mai; địch đóng quân quá lộ, chúng đang hiện ra trước mắt chúng ta là cảnh mệt mỏi, chủ quan, chưa thật sẵn sàng, tất cả người xe, phương tiện chiến tranh đang phơi mình trên một bãi trống không rộng lắm...

Cuối cùng trung đoàn trưởng Phan Hàm kết luận: Tiến công đêm nay là đúng thời cơ, nhưng cần điều chỉnh lại kế hoạch cho phù hợp với thực tế. Trước hết chuyển từ tiến công cứ điểm sang đánh tập kích quân địch đóng quân dã ngoại - một điều kiện để ta thực hiện tiêu diệt lớn sinh lực địch, nhưng lại là sinh lực tinh nhuệ - binh đoàn 100 con cưng của lực lượng cơ động trong cuộc hành quân Át-lăng của tướng Na-va. Nếu hoãn tiến công đêm nay thì tình hình sẽ diễn biến phức tạp khó lường, chẳng những chúng ta không tiêu diệt được sinh lực địch mà cũng không còn thời gian chuẩn bị chống địch càn quét ngày mai. Khu du kích Đắc Pớt bị địch đánh phá thì ai chịu trách nhiệm, nếu không phải chúng ta đang có mặt ở nam Tây Nguyên đang trú quân, đang được đồng bào các dân tộc khu du kích này đùm bọc, chở che?

Không khí buổi trao đổi tại thực địa nghiêm túc hẳn lên. Kết luận ngắn gọn mà sâu sắc của trung đoàn trưởng thổi bùng ngọn lửa quyết tâm của mọi người. Quyết đánh đã được khẳng định một cách mạnh mẽ....
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
Trang: « 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 »   Lên
  In  
 
Chuyển tới:  

Powered by MySQL Powered by PHP Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2008, Simple Machines

Valid XHTML 1.0! Valid CSS! Dilber MC Theme by HarzeM