Lịch sử Quân sự Việt Nam
Tin tức: Lịch sử quân sự Việt Nam
 
*
Chào Khách. Bạn có thể đăng nhập hoặc đăng ký. 29 Tháng Ba, 2024, 08:14:27 pm


Đăng nhập với Tên truy nhập, Mật khẩu và thời gian tự động thoát


Trang: « 1 2 3 4 5 6 7 »   Xuống
  In  
Tác giả Chủ đề: Quân dân Phú Yên góp phần quyết định đánh bại cuộc hành quân Átlăng...  (Đọc 3992 lần)
0 Thành viên và 1 Khách đang xem chủ đề.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #50 vào lúc: 06 Tháng Sáu, 2021, 09:28:46 am »

TRẬN VẬN ĐỘNG PHỤC KÍCH
CỦA TIỂU ĐOÀN 375 TẠI GA GÒ MẦM - HOÀ TÂN
Ngày 30-4-1954


1. Tình hình địa hình:

Ga Gò Mầm là hệ thống cửa cống nước, nằm trên kênh chính nam của hệ thống thủy nông Đồng Cam. Kênh chính nam chạy song song với đường 5 (tỉnh lộ 645 ngày nay), đến Gò Mầm chia thành hai: một nhánh mương chạy thẳng theo kênh chính về cánh đồng Hòa Tân - Hoà Vinh, một nhánh mương chạy song song với tỉnh lộ 645 về cánh đồng Hòa Thành, Phú Lâm. Chỗ chia kênh thành hai mương này có hai cống nước bằng bê tông, cao hơn bò kênh 1m, để điều chỉnh lưu lượng nước cho từng vùng. Địa hình xung quanh ga Gò Mầm là đồng ruộng trống trải, phía nam cách ga chừng 1.000m là thôn Phú Lạc, nhà cửa xóm làng tương đối trù phú, cây cối xanh tốt, thuận tiện cho việc giấu quân.

2. Tình hình địch:

Sau khi ta tập kích đồn Bàn Nham và giành thắng lợi (20-4-1954), địch tức tối lồng lộn, tìm cách lùng sục lực lượng ta để tiêu diệt. Chúng nhận định bộ đội chủ lực của ta đang đóng ở xung quanh khu vực Hoà Bình, Hoà Đồng, Hoà Phong, Hoà Mỹ nên liên tục tổ chức càn quét đánh phá các xã này. Lực lượng tiến hành càn quét là tiểu đoàn ngự lâm quân số 6 của địch. Đây là tiểu đoàn chuyên bảo vệ dinh Bảo Đại, được điều động về Phú Yên để tham gia chiến dịch Átlăng. Ngoài việc tinh thông võ nghệ, huấn luyện bài bản, tiểu đoàn này còn được trang bị vũ khí hiện đại hơn so với các lực lượng khác của địch. Chính vì vậy nên địch tỏ ra chủ quan và kiêu ngạo, coi thường lực lượng ta, không cảnh giác.

3. Đơn vị đảm nhiêm:

Ngày 29-4-1954, lực lượng trinh sát báo tin, địch chuẩn bị càn quét, Tỉnh đội Phú Yên chỉ thị: “Địch sẽ càn quét lên Hòa Bình, Hòa Mỹ, Hòa Đồng để tìm và diệt bộ đội chủ lực ta. Lực lượng gồm tiểu đoàn ngự lâm quân số 6, có phi pháo yểm trợ. Tiểu đoàn 375 có nhiệm vụ chặn đứng cuộc hành quân càn quét của giặc, bảo vệ khu căn cứ của ta”.

Nhận được chỉ thị, Ban chỉ huy tiểu đoàn liền tổ chức ngay cuộc họp dưới chân núi Một, thôn Hội Cư gồm cán bộ từ tiểu đội trưởng trở lên. Tiểu đoàn lúc này chỉ còn Đại đội 1, các đại đội khác đang hoạt động ở phía bắc tỉnh, quân số có 108 chiến sĩ. Tương quan lực lượng, địch hơn ta gấp vài lần và được trang bị vũ khí hiện đại. Đồng chí Tiểu đoàn trưởng thay mặt Ban chỉ huy tiểu đoàn vạch phương án tác chiến: điều động Đại đội 1 cùng Trung đội 17 của Đại đội 377 ém quân ở thôn Phú Lạc cách ga Gò Mầm 1.000m về phía nam. Toàn đơn vị và nhân dân phải giữ bí mật tuyệt đối không để lộ một dấu vết nào cho địch biết có lực lượng ta tại đây. Khi giặc đi càn về đến cầu Phú Thứ, tổ hỏa lực gồm 2 khẩu trung liên đầu bạc và Rimlé 2 nòng bố trí chiếm lĩnh hai mố bê tông ở cống ga Gò Mầm bắn chính diện vào đội hình của địch. Đại đội 1 và Trung đội 17 đánh tạt sườn vào đội hình, không cho giặc chạy thoát. Tiểu đoàn cũng giao nhiệm vụ cho đồng chí tổ trưởng trinh sát liên hệ với trạm thủy nông Đồng Cam ngay trong đêm đóng cống ga phía đầu nguồn để nước kênh cạn, thuận tiện cho bộ đội qua kênh.

Trận địa được bố trí xong. Nhân dân thôn Phú Lạc phấn khởi lo cơm nước cho bộ đội và du kích đầy đủ để ngày mai chiến đấu. Đại đội 1 Tiểu đoàn 375 và Trung đội 17 chuẩn bị lại vòng ngụy trang, lau chùi vũ khí và thực hiện nghiêm lệnh ém quân tuyệt đối bí mật chờ giặc đến.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #51 vào lúc: 06 Tháng Sáu, 2021, 09:31:19 am »

4. Diễn biến trận đánh:

Mờ sáng ngày 30-4-1954 hai chiếc máy bay trinh sát Moral bay vè vè trên cánh đồng dọc theo tỉnh lộ 645. Chúng quần lượn nhiều vòng nhưng không phát hiện được nơi ém quân của bộ đội ta. Khoảng 8 giờ sáng, bọn giặc từ Phú Lâm kéo lên, chúng đi theo đội hình với tư thế sẵn sàng chiến đấu. Khi địch lọt vào trận địa của ta, chỉ huy Đại đội 1 đề nghị cho nổ súng, Ban chỉ huy Tiểu đoàn ra lệnh toàn bộ trận địa giữ bí mật chờ giặc đi càn về mới nổ súng, thắng lợi sẽ chắc chắn hơn. Toàn đơn vị chấp hành quân lệnh.

Bọn giặc kéo quân qua ga Gò Mầm an toàn. Chúng lên đến Phú Thứ chia làm hai toán: một toán đi càn lên Hoà Phong, một toán qua cầu Phú Thứ càn vào Hoà Đồng, hai cánh quân sẽ hội nhau tại Hoà Mỹ.

Khoảng 3 giờ chiều, chúng đến Phú Thứ, mang theo gà, vịt, heo, bò cướp được của nhân dân. Phần vì mệt mỏi sau một ngày càn quét, lại không hề gặp lực lượng ta nên giặc rất chủ quan, hàng ngũ lộn xộn. Đại đội 1 Tiểu đoàn 375 cùng trung đội du kích xã Hoà Tân nhanh chóng bí mật chiếm lĩnh trận địa, địch không hề hay biết. Khi quân địch chỉ còn cách trận địa của ta 40m, Tiểu đoàn trưởng ra lệnh nổ súng. Khẩu Rimlé 2 nòng cùng hai khẩu trung liên 24 đầu bạc đồng loạt nhả đạn bắn vào đội hình địch. Nhiều tên giặc gục chết ngay tại chỗ, số còn lại tạt ra hai bên đường, số rơi xuống mương, số chạy xuống cánh đồng tìm cách chống cự. Ngay lúc đó vang lên tiếng thét xung phong, bộ đội ta lưỡi lê sáng ngời đầu súng đã áp sát cạnh sườn đội hình giặc, chúng khiếp đảm không dám chống cự, giơ tay xin hàng. Trận đánh diễn ra nhanh chóng, trong vòng 15 phút, ta hoàn toàn làm chủ trận địa.

5. Kết quả trận đánh:

Ta diệt và bắt gần 100 tên địch, trong đó có tên trung úy Trần Văn Hành. Đồng bào thôn Phú Lạc, xã Hoà Tân, Hoà Bình và Hoà Vinh cùng bộ đội dân quân du kích thu chiến lợi phẩm đưa về căn cứ. Ba ngày sau đồng bào còn phải dọn nhiều xác giặc nổi trôi theo kênh nước. Lực lượng ta bị thương 3 đồng chí.

6. Ý nghĩa trận đánh:

Gò Mầm là một trận đánh đạt hiệu suất chiến đấu rất cao, có ý nghĩa quan trọng trong việc động viên khích lệ tinh thần chiến đấu của lực lượng vũ trang tỉnh nói chung, Tiểu đoàn 375 nói riêng. Chiến thắng đó khẳng định sự lớn mạnh, trưởng thành vượt bậc của tiểu đoàn. Với lực lượng chỉ hơn một đại đội, nhưng ta đã xoá sổ một tiểu đoàn thiện chiến của địch, làm cho quân và dân trong tỉnh vô cùng phấn khởi, tin tưởng vào thắng lợi cuối cùng. Đó cũng là một đòn đau nhớ đời giáng vào đội quân tay sai, bán nước, làm nhụt chí tinh thần chiến đấu của địch, tạo điều kiện thuận lợi cho lực lượng ta có những chiến thắng lớn hơn.

7. Bài học kinh nghiệm:

Trận Gò Mầm thắng lợi đã để lại nhiều kinh nghiệm quý báu:

Một là, tin vào dân, dựa vào sự giúp đỡ, che chở của dân để trú quân, phối hợp cùng trung đội vũ trang địa phương đánh giặc.

Hoạt động ở một địa bàn không quen thuộc, thường xuyên bị địch càn quét, ta chưa nắm rõ tình hình về mọi mặt, trong khi yêu cầu chuẩn bị cho trận đánh gấp, phải bảo đảm bí mật tuyệt đối là vấn đề hết sức nan giải. Nhưng Ban chỉ huy Tiểu đoàn 375 đã biết tin vào dân, dựa vào dân, phối hợp chặt chẽ với nhân dân cùng bộ đội đánh giặc. Chính nhờ có sự ủng hộ giúp đỡ của nhân dân nên tiểu đoàn đã bố trí ém quân ở thôn Phú Lạc để tiện cơ động đến trận địa phục kích. Nếu không có sự che chở của nhân dân, trận Gò Mầm chắc chắn khó thắng lợi, bởi vì trận địa phục kích nằm ngay giữa cánh đồng trông, không có vật che khuất, địa bàn thuộc vùng địch tạm kiểm soát. Mặt khác, mọi công việc tiếp tế hậu cần cho tiểu đoàn đều dựa hẳn vào dân. Sự tin tưởng đó còn thể hiện ở chỗ: tiểu đoàn đã phối hợp tác chiến cùng lực lượng vũ trang địa phương, mặc dù trình độ tác chiến, trình độ kỹ thuật, chiến thuật cá nhân, trang bị giữa tiểu đoàn và đơn vị địa phương có sự chênh lệch, nhưng chính mối quan hệ quân và dân thắm thiết, sự tin cậy đã tạo nên sự thống nhất, chặt chẽ trong hành động, góp phần tạo nên thắng lợi của trận đánh.

Hai là, Tiểu đoàn 375 đã nắm chắc quy luật hoạt động của địch; nắm vững địa hình, chọn địa đoạn phục kích phù hợp, bí mật.

Sau khi trinh sát, nghiên cứu địa hình, tiểu đoàn quyết định chọn ga Gò Mầm làm trận địa phục kích là hợp lý, táo bạo, bất ngờ. Bởi vì khi bị phục kích, toàn bộ đội hình địch sẽ bị phơi ra trước hoả lực của ta, do giữa cánh đồng trống trải. Trong khi đó, lực lượng ta tận dụng vật che chắn là các công nước bằng bê tông vừa cao hơn địa hình xung quanh để bố trí hoả lực, vừa là công sự che chắn đạn khi địch phản kích. Cự ly giữa làng Phú Lạc (nơi ta trú quân) với trận địa phục kích cũng rất lý tưởng, vừa không quá xa để ta cơ động lực lượng, vừa đủ bảo đảm an toàn cho nhân dân khỏi bị đạn lạc trong giao chiến. Mặt khác, do nắm chắc quy luật hoạt động, bản chất của địch nên ta đã đón đánh địch khi chúng hành quân về, lúc này chúng rất chủ quan, chúng không nghĩ ta có thể dám phục kích giữa cánh đồng trống, lại phải mang vác thêm nhiều thứ của cải cướp bóc được của nhân dân nên khi bị phục kích bất ngờ, đội hình sẽ rối loạn, chúng sẽ không kịp phản ứng. Kết quả trận đánh đã phản ánh đúng nhận định của ta.

Nguồn:

- Lịch sử Tiểu đoàn 375, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh - Phú Yên xuất bản tháng 12-2003.

- Những trận đánh tiêu biểu của lực lượng vũ trang tỉnh Phú Yên, tập 2, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Phú Yên xuất bản năm 2005.

- Hồi ký của đồng chí Tạ Linh Tiên, nguyên chiến sĩ Tiểu đoàn 375.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #52 vào lúc: 06 Tháng Sáu, 2021, 09:33:19 am »

TRẬN VẬN ĐỘNG CHIẾN TẠI PHONG THÁI - AN LĨNH
CỦA ĐẠI ĐỘI 2 TIỂU ĐOÀN 375
Ngày 2-5-1954


1. Tình hình địa hình:

Địa đoạn diễn ra trận đánh thuộc thôn Phong Thái vùng V xã An Lĩnh. Tại đây, có con đường mòn độc nhất chạy giữa thung lũng đi từ Phong Thăng, An Định đến vùng V An Lĩnh. Xung quanh địa bàn là núi đồi, sim, mua mọc lúp xúp xen kẽ với một số cây lớn. Phía đông đường mòn độc đạo có con suối nhỏ chạy dọc theo đường mòn, lòng suối cạn có nhiều tảng đá lớn lởm chỏm, bên kia bờ suối là những bãi mía. Rải rác trong khu vực còn có một số mồ mả xây bằng đá tảng rất thuận tiện cho việc bố trí hỏa lực, trận địa phục kích.

2. Tình hình địch:

Sau khi chiếm đóng thị trấn Chí Thạnh, địch đã nhiều lần tổ chức các cuộc càn quét đánh phá vào căn cứ nhưng đều bị các đơn vị của Tiểu đoàn 375 đánh cho tan tác, buộc chúng phải tháo chạy. Bị thua đau nhưng bọn chỉ huy Pháp và bè lũ tay sai không từ bỏ ý đồ xoá bỏ vùng căn cứ của ta. Chúng cho rằng, nếu không đánh để xóa bỏ căn cứ địa An Lĩnh thì chi khu quân sự, trung tâm hành chính, các cơ sở kho tàng và phương tiện chiến tranh ở thị trấn Chí Thạnh cũng như các cứ điểm, đồn bốt của chúng đóng dọc trên trục đường quốc lộ 1A, từ phía nam đèo Quán Cau ra đến phía bắc Tam Giang, giáp với huyện Sông Cầu sẽ bị quân ta bao vây, uy hiếp và tiêu diệt là điều không thể tránh khỏi.

Để tránh nguy cơ nói trên và cũng nhằm tiếp tục thực hiện kế hoạch bình định lấn chiếm, tìm diệt quân chủ lực của ta, sáng ngày 2-5-1954, địch đã điều động một tiểu đoàn lính ngụy, được hỗ trợ của pháo binh, vượt qua đèo Thị tiến dọc theo tỉnh lộ 6 đến cầu Giữa, cách thị trấn Chí Thạnh khoảng 1km, băng qua đường sắt, nhằm hướng nam, tiến vào thôn Phong Thăng xã An Định, để từ đó mở đầu cuộc càn quét vào thôn Phong Thái thuộc vùng V xã An Lĩnh.

Mở đầu cuộc càn quét, các trận địa pháo của địch bắn phá tới tấp vào các xóm làng, sườn đồi dọn đường cho bộ binh tiến lên, đồng thời cũng là một thủ đoạn để khích lệ, động viên tinh thần binh lính của chúng đang trên đường vào vùng rừng núi hiểm trở, rất nguy hiểm đối với mạng sống của những tên lính đánh thuê.

3. Tình hình ta:

An Lĩnh là một trong những địa bàn quan trọng trên chiến trường bắc Tuy An, một địa bàn toàn rừng núi, tại đây có Phân viện dã chiến 205, nhiều kho tàng dự trữ và cũng là nơi tập kết chuyển quân của ta.

Đại đội 2 Tiểu đoàn 375 do đồng chí Hồ Đình Phượng chỉ huy được lệnh bí mật về trú quân ở thôn Phong Thái đã được ba ngày, sẵn sàng cơ động khi có lệnh của trên. 9 giờ ngày 2-5-1954, được trinh sát đại đội báo tin, quân ngụy đã càn vào thôn Phong Thái, từ hướng bắc đang tiến về phía đơn vị, chỉ cách ta khoảng hơn 3km.

Nhận được tin báo của trinh sát, Đại đội trưởng lập tức cho ngừng buổi học chính trị và ra lệnh toàn đơn vị khẩn trương chuẩn bị chiến đấu.
Sau chưa đầy 5 phút, toàn đơn vị đội ngũ chỉnh tề, vũ khí trong tay, đứng nghiêm nghe Đại đội trưởng giao nhiệm vụ chiến đấu cụ thể cho từng trung đội, động viên cán bộ, chiến sĩ quyết tâm đánh tiêu diệt địch, phá tan cuộc càn quét để bảo vệ căn cứ, bảo vệ nhân dân và ra lệnh xuất quân.

Quân số của đại đội tham gia trận đánh có trên 100 tay súng, được biên chế thành 4 trung đội: 1, 2, 3 và trung đội súng cối 60 ly và 81 ly.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #53 vào lúc: 06 Tháng Sáu, 2021, 09:35:57 am »

4. Diễn biến trân đánh:

Nhận lệnh hành quân của Đại đội trưởng, toàn đơn vị vận động theo hàng dọc, hướng về phía địch, bám sát đội hình, vừa đi vừa chạy trên con đường mòn độc nhất, băng qua làn khói bụi đạn pháo mịt mù và vượt qua các đồi gò cao, trảng đá và khe suối lởm chởm đá và gai dưới ánh nắng oi bức. Khi cách địch khoảng 300m thì bất ngờ một loạt đạn đại bác của địch từ Chí Thạnh bắn trúng vào đội hình làm một số cán bộ, chiến sĩ ta thương vong.

Sự việc xảy ra đã gây tổn thất và khó khăn nghiêm trọng, nhưng không làm nhụt ý chí chiến đấu và lòng quyết tâm tiêu diệt địch của Đại đội 2. Biến đau thương thành sức mạnh, đội hình phía trước vẫn giữ vững và tiếp tục tiến lên, tuyến sau vượt qua khói đạn, động viên nhau dũng mãnh tiến nhanh hơn để bằng mọi cách kết nối lại đội hình nhằm đảm bảo phương án tác chiến khi gặp địch. Khi quân ta sắp vượt qua khỏi đồi sim thì phát hiện địch đang tụ tập dưới chân đồi cách ta khoảng 100m, chúng đang nghỉ dừng chân để chờ bọn sau đến. Đại đội trưởng phát tín hiệu dừng lại và ra lệnh khẩn trương bố trí trận địa chiến đấu. Dựa vào địa hình, địa vật tại chỗ, lập tức một chiến tuyến hình bán nguyệt kéo dài hơn 200m đã nhanh chóng hình thành. Trung đội 1 chủ công được bố trí ở chính diện. Trung đội 3 bố trí dọc theo bờ suối sát chân núi có độ cao 200m ở hướng đông. Trung đội 2, do bị tổn thất do pháo địch, quân số chỉ còn hai phần ba được bố trí ở hướng tây, Trung đội cối 60 và 81 ly được bố trí ở phía sau.

Từ trận địa ta bố trí đến chân đồi, nơi dừng chân của địch là một gò đất rộng (có độ dốc 15 độ) trống trơn khô cháy. Khoảng cách của ta và địch không xa, nhưng vị trí chiến đấu của quân ta ở phía trên khu gò đồi, có cây rừng che khuất và được giữ bí mật tuyệt đối cho nên địch không hề hay biết. Càng gần về trưa, sức nóng ở núi rừng càng gay gắt. Thêm vào đó pháo 105 ly của địch từ Chí Thạnh liên tục bắn phá dữ dội vào các khu vực xung quanh mà chúng nghi ngờ có quân ta.

Khi tốp lính ở phía sau đã dồn lên thì bọn chỉ huy ra lệnh cho quân vượt qua khu gò tiến vào đúng nơi quân ta bí mật bố trí trận địa phục kích. Đi trước là tốp lính trinh sát và bộ đàm, sau đó là bộ binh dàn hàng ngang tiến lên. Vì hành quân đường xa, mang vác nặng lại bị nắng nóng và lo sợ nên tốc độ tiến quân của chúng rất chậm.

Bọn chỉ huy hò hét xua quân tiến lên và vừa đi vừa bắn vu vơ vào những đám mía, cánh rừng... Khi chúng cách trận địa của ta 40m, thì đơn vị được lệnh nổ súng. Chớp thời cơ, lập tức toàn bộ hỏa lực của ta từ ba hướng bắn mãnh liệt vào đội hình của địch. Bị đòn đánh phủ đầu bất ngờ, chúng không kịp đối phó, nhiều tên chết và bị thương tại chỗ. Những tên ở dưới chân đồi định quay đầu tháo chạy đã bị cối 60 và 81 ly của ta bắn chặn, làm nhiều tên chết và bị thương, số sống sót đứa thì bò lăn xuống khe suối, đứa chạy tản vào rừng để tìm đường thoát thân. Một số tên ngoan cố, dựa vào các ụ mối và những ngôi mộ được xây bằng đá tảng làm điểm tựa dùng trung liên và đại liên bắn xối xả về phía ta nhưng đã bị hỏa lực ta từ trên các điểm cao bắn kiềm chế và làm vô hiệu hóa.

Trận đánh diễn ra được khoảng 10 phút, thì từ ba hướng quân ta tiến lên áp sát địch. Lúc này, do mất liên lạc và phương hướng, cho nên những loạt đạn pháo của địch rơi tới tấp xuống khắp nơi, nhiều loạt rơi vào đội hình của địch gây thêm nhiều thương vong và làm cho đội hình của chúng đã tan tác càng thêm rối loạn. Trận địa mịt mù khói đạn bao trùm không thể nhìn thấy nhau. Tranh thủ lúc pháo binh của địch bị lạc mục tiêu, để tránh bị thương vong, Đại đội trưởng ra lệnh thu quân và giao nhiệm vụ cho từng trung đội đưa những chiến sĩ hy sinh và bị thương về tuyến sau theo hướng thích hợp để tránh phi pháo của địch.

5. Kết quả trận đánh:

Sau hơn 20 phút chiến đấu, Đại đội 2 đã đánh lui 1 tiểu đoàn địch đi càn quét có quân số và vũ khí nhiều hơn ta. Loại khỏi vòng chiến đấu gần 200 tên, đập tan cuộc càn quét của địch, bảo vệ vững chắc vùng căn cứ, thu 36 súng các loại, 4 máy bộ đàm và một số quân trang, quân dụng.
Về phía ta có 8 chiến sĩ hy sinh và 15 chiến sĩ bị thương, đa số bị sát thương là do pháo của địch.

6. Ý nghĩa trận đánh:

Chiến thắng Phong Thái - An Lĩnh là một chiến công vang dội, nối tiếp những trận thắng lớn trước đó, mà mở màn là trận diệt gọn 26 xe và 1 đại đội Âu - Phi ở xóm Bàu Vườn, góp phần đánh bại chiến dịch Átlăng năm 1954 ghi thêm một chiến công chói lọi vào trang sử của Tiểu đoàn 375 trên mảnh đất Phú Yên anh hùng. Trận đánh cũng thể hiện tinh thần dũng cảm, khắc phục hoàn cảnh khó khăn tiến công đến cùng của Đại đội 2 nói riêng, lực lượng vũ trang tỉnh nói chung, dù hy sinh vẫn không lùi bước.

7. Bài học kinh nghiệm:

Nắm vững thời cơ, nắm chắc tình hình, đánh giá đúng âm mưu, thủ đoạn của địch, chọn địa đoạn phục kích phù hợp khi có thời cơ vận động xuất kích tiêu diệt địch nhanh, gọn.

Giữ được yếu tố hí mật bất ngờ, bố trí binh lực và hoả lực tiện quan sát chi viện cho nhau, xung hoả lực kết hợp với nhau chặt chẽ, nhất là khi bộ binh xuất kích vận động qua địa hình trống trải...

Khi nổ súng phải xung phong, bám sát địch (để tránh sát thương bằng phi pháo và hoả lực), xử trí tình huống nhanh chóng kịp thời, nhất là trong tình huống đơn vị bị pháo kích khi hành quân, hy sinh nhiều, đội hình bị chia cắt vẫn kiên quyết cơ động, nhanh chóng xốc lại đội hình, bố trí trận địa phục kích không bỏ lỡ thời cơ tiêu diệt địch.

Nguồn:

- Lịch sử Tiểu đoàn 375, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Phú Yên xuất bản tháng 12-2003.

- Tư liệu của đồng chí Nguyễn Văn Xuân, nguyên chiến sĩ Tiểu đoàn 375.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #54 vào lúc: 06 Tháng Sáu, 2021, 09:39:28 am »

TRẬN VẬN ĐỘNG PHỤC KÍCH CỦA ĐẠI ĐỘI 2 TIỂU ĐOÀN 375 TẠI XÓM HÓC LÁ, VÙNG II
(ĐỊNH PHONG – AN NGHIỆP)
Ngày 6-5-1954


1. Tình hình địa hình:

Địa bàn diễn ra trận đánh thuộc xóm Hóc Lá - Đá Giăng vùng II An Nghiệp, nay là thôn Định Phong xã An Nghiệp.

Phía bắc giáp khu dân cư của thôn Định Phong.

Phía nam giáp đồng ruộng nằm xen kẽ với núi đồi, cách đập An Nghiệp khoảng 1km.

Phía đông giáp con đường đất chạy từ An Định qua An Nghiệp lên An Lĩnh và chạy đến Sơn Long.

Phía tây giáp làng Thế Hiên.

Về phía trước mặt nơi đơn vị đóng quân và bố trí trận địa phục kích theo hướng tây bắc là cánh đồng Lau (tên của cánh đồng) giáp với vùng IV và V xã An Định. Phía đông nam tiếp giáp xa với xã An Lĩnh có những dãy núi cao liên kết và kéo dài đến 5km. Vị trí này rất thuận lợi cho việc giấu quân, bố trí trận địa để chiến đấu khi gặp kẻ địch.

2. Tình hình địch:

Sau khi chiếm đóng thị trấn Chí Thạnh, địch đã nhiều lần tổ chức các cuộc càn quét đánh phá vào căn cứ nhưng đều bị các đơn vị của Tiểu đoàn 375 phối hợp với các đơn vị bộ đội địa phương và dân quân du kích Tuy An đánh cho tan tác. Đặc biệt, ngày 2-5, khi địch vừa mở cuộc càn quét vào An Lãnh, bị ta phục kích tại Phong Thái đánh thiệt hại nặng hơn 1 đại đội.

Để tiếp tục thực hiện kế hoạch bình định lấn chiếm và tìm diệt quân chủ lực của ta, sáng ngày 6-5-1954, địch điều động lực lượng, được hỗ trợ của pháo binh, máy bay vượt qua đèo Cây Cam tiến dọc theo trục đường liên xã từ An Định lên An Nghiệp, để từ đó mở cuộc càn quét vào An Lĩnh, một địa bàn rừng núi hiểm trở, nơi đặt Phân viện dã chiến 205, nhiều kho tàng dự trữ và cũng là nơi tập kết chuyển quân của ta.

Với thế mạnh của pháo binh, bộ binh của chúng tiến đến đâu cũng được pháo từ Chí Thạnh yểm trợ đắc lực. Chúng bắn pháo tới tấp vào các xóm làng, sườn đồi để dọn đường cho bộ binh tiến lên. Lực lượng địch đi càn quét khoảng 2 đại đội lính ngụy, được trang bị vũ khí khá mạnh. Tuy nhiên, phần do chán nản, phần lo sợ bị lực lượng ta chặn đánh nên địch hành quân rất chậm.

3. Tình hình ta:

Sau khi đánh bại và làm tan rã 1 tiểu đoàn quân ngụy càn quét vào vùng V xã An Lĩnh (ngày 2-5-1954), Đại đội 2 Tiểu đoàn 375, do đồng chí Hồ Đình Phượng chỉ huy được lệnh bí mật hành quân cấp tốc về trú quân ở các nhà dân tại xóm Hóc Lá - Đá Giăng thuộc vùng II xã An Nghiệp, nay là thôn Định Phong xã An Nghiệp.

Sáng ngày 6-5-1954, toàn đơn vị vừa ăn sáng xong, chuẩn bị học tập chính trị thì nghe súng nổ từ hướng đông phía Chí Thạnh. Trinh sát đơn vị cho biết, địch đã bắt đầu mở cuộc càn quét với quy mô lớn, lực lượng đông (khoảng 2 đại đội tăng cường, được trang bị vũ khí đầy đủ), hiện chúng đang hành quân trên cánh đồng Lau trống trải và tiến về phía đơn vị trú quân, cách ta khoảng hơn 500m.

Nhận được tin báo của trinh sát, Đại đội trưởng lập tức cho ngừng buổi học chính trị và ra lệnh toàn đơn vị khẩn trương chuẩn bị chiến đấu. Sau lệnh triển khai của Ban chỉ huy đại đội, toàn đơn vị đội ngũ chỉnh tề, vũ khí trong tay, đứng nghiêm nghe Đại đội trưởng giao nhiệm vụ chiến đấu cụ thể cho từng trung đội, động viên cán bộ, chiến sĩ quyết tâm đánh tiêu diệt địch, phá tan cuộc càn quét để bảo vệ căn cứ. Quân số của đại đội lúc này chỉ còn khoảng gần 100 tay súng (sau trận đánh tại Phong Thái - An Lĩnh, đại đội chưa kịp bổ sung quân số), trang bị khá đầy đủ.

Trung đội 1 do đồng chí Hồ Đình Phượng, Đại đội trưởng trực tiếp chỉ huy, đảm nhận hướng tây nam (bộ phận chặn đầu). Trung đội 2, do đồng chí Nguyễn Bân, Chính trị viên đại đội trực tiếp chỉ huy bố trí trên hướng tây bắc, cách trận địa của Trung đội 1 khoảng 150m làm nhiệm vụ khoá đuôi. Trung đội 3, do đồng chí Đại đội phó chỉ huy, bố trí ở phía đông con đường, cách Trung đội 1 và Trung đội 2 khoảng 150m, có nhiệm vụ đánh tạt sườn bên trái đội hình địch. Trung đội 4 (trung đội cối 60 ly, 81 ly và súng phóng lựu) được bố trí trên gò phía sau đội hình chiến đấu của đơn vị.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #55 vào lúc: 06 Tháng Sáu, 2021, 09:42:36 am »

4. Diễn biến trận đánh:

Nhận lệnh hành quân của Đại đội trưởng, toàn đơn vị vận động vào vị trí chiến đấu. Đến 8 giờ, đội hình địch tiến vào khu vực Hóc Lá. Chúng hò hét và bắn những loạt đạn vu vơ vào làng mà không hề hay biết trước mặt chúng khoảng 100m dọc theo rìa làng có Đại đội 2 đã chủ động bố trí trận địa, sẵn sàng chờ lệnh nổ súng.

Toàn bộ xóm Hóc Lá lúc này rất vắng lặng. Bọn chỉ huy của địch hùng hổ, quát tháo xua quân tiến vào làng. Khi khoảng cách giữa ta và địch trong cự ly 25m, Đại đội trưởng ra lệnh phát hỏa, lập tức hàng loạt đạn các cỡ của quân ta bất ngờ bắn xối xả vào đội hình của địch. Ngay những loạt đạn phủ đầu của quân ta đã làm nhiều tên chết và bị thương, số còn sông chạy tản ra, nằm rạp xuống trên những đám ruộng trống trơ, khô cằn và không có địa vật che chắn, một số tên ngoan cố chống trả lập tức bị hỏa lực ta tiêu diệt.

Bọn lính ở phía sau hoảng sợ, quay đầu tháo chạy nhưng bị bọn chỉ huy ngăn lại và ra lệnh tập trung tất cả hỏa lực bắn vào trận địa ta để giải nguy cho bọn lính của chúng ở phía trước. Lập tức, Ban chỉ huy Đại đội 2 ra lệnh cho trung đội hoả lực tập trung súng cối 60, 81 ly, súng phóng lựu và trung liên bắn cấp tập, chính xác vào những tốp lính ở phía sau, làm cho đội hình chúng tan tác rối loạn. Các ổ đề kháng của địch bị đánh phủ đầu tắt lịm, quân địch nằm im hoặc tìm nơi ẩn nấp, không có cách nào tiến lên để ứng cứu cho đồng bọn ở phía trước. Trận đánh tiếp tục diễn ra quyết liệt, giằng co kéo dài trong 20 phút thì Trung đội 3 trong đội hình chiến đấu ở phía đông, được lệnh rời vị trí, xung phong đánh tạt sườn bên trái, làm cho bọn địch vô cùng lúng túng. Trước tình hình nguy khốn, bọn sĩ quan chỉ huy trận càn gọi điện về trung tâm chỉ huy xin cứu viện. Chỉ mấy phút sau, hai máy khu trục loại B24 - B28 của địch lao vào trận địa, thả hàng loạt bom napan, bom phá và từ trên không chúng liên tục bắn hàng loạt đạn đại liên rất khốc liệt xuống khu vực dân cư ở phía sau trận địa của đơn vị, làm cháy và phá hủy hầu hết các ngôi nhà của dân. Nhưng mưu đồ thâm độc và tàn bạo của kẻ địch vẫn không thể cứu nguy được tình thế.

Chớp thời cơ địch đang chuẩn bị tháo lui, Trung đội 1 và Trung đội 2 do hai đồng chí Hồ Đình Phương, Đại đội trưởng và đồng chí Nguyễn Bân, Chính trị viên trưởng dẫn đầu đồng loạt, xung phong tiêu diệt địch. Thấy quân ta đánh quá mạnh, địch hoảng sợ hò hét và giẫm đạp lên nhau, kéo chạy về phía Chí Thạnh. Quân ta truy kích theo khoảng 1km diệt và bắt thêm nhiều tên. Lúc này pháo 105 ly của địch từ hướng An Ninh bắn lên để ngăn chặn quân ta nhưng nhiều loạt đạn 105 ly lại rơi trúng vào đội hình của chúng. Để bảo toàn lực lượng, Đại đội trưởng ra lệnh thu quân rút về phía sau vì lực lượng của đại đội qua ba tháng chiến đấu liên tục, quân số bị hao hụt nên cần được bảo toàn để có sức chiến đấu lâu dài.

5. Kết quả trận đánh:

Sau hơn 1 giờ chiến đấu, Đại đội 2 đã đánh lui 2 đại đội địch đi càn quét có quân số và vũ khí nhiều hơn ta. Loại khỏi vòng chiến đấu hơn 100 tên, đập tan cuộc càn quét của địch, bảo vệ vững chắc vùng căn cứ. Về phía ta, có 7 đồng chí hy sinh và 10 đồng chí bị thương, trong đó có đồng chí Nguyễn Bân, Chính trị viên trưởng đại đội bị thương ở đầu.

Chỉ trong thời gian ngắn, cách nhau 5 ngày, Đại đội 2 của Tiểu đoàn 375 đã đánh tan 2 cuộc càn quét có quy mô lớn của địch, góp phần chia lửa với chiến trường trong tỉnh đánh bại kế hoạch Átlăng.

6. Ý nghĩa trận đánh:

Chiến thắng tại xóm Hóc Lá, Phong Định là một trận đánh xuất sắc của Đại đội 2 Tiểu đoàn 375, nối tiếp những trận thắng lớn trước đó, mà mở màn là trận diệt gọn 26 xe và 1 đại đội Âu - Phi ở xóm Bàu Vườn, trận Phong Thái - An Lĩnh bảo vệ vững chắc vùng căn cứ, góp phần đánh bại chiến dịch Átlăng năm 1954 trên mảnh đất Phú Yên anh hùng. Chiến thắng đó khẳng định sức mạnh Đại đội 2 nói riêng, của lực lượng vũ trang tỉnh nói chung, sẵn sàng đương đầu và đánh bại bất cứ kẻ thù nào, dù chúng có xảo quyệt, tàn bạo đến mức nào đi chăng nữa. Chiến thắng cũng là một đòn đau nhớ mãi đối với quân địch khi chúng đặt chân đến mảnh đất này, Liên tiếp gặp thất bại, tính hung hăng cuồng bạo của đội quân đánh thuê bị giảm sút, đó là điều kiện thuận lợi để lực lượng ta đối phó với chúng trong thời gian tới.

7. Bài học kinh nghiệm:

Nắm vững thời cơ, nắm chắc tình hình, đánh giá đúng âm mưu, thủ đoạn của địch, chọn địa đoạn phục kích phù hợp khi có thời cơ vận động xuất kích tiêu diệt địch nhanh, gọn.

Trong trận này, lực lượng ta đã táo bạo tiếp cận, nổ súng diệt địch giữa ban ngày. Trong điều kiện địch lợi dụng phi pháo, máy bay để tiêu diệt trận địa ta, ta vẫn bình tĩnh bám sát đội hình địch tổ chức xung phong và diệt địch.

Giữ được yếu tố bí mật bất ngờ, bố trí binh lực và hoả lực hợp lý.

Mặc dù thời gian chuẩn bị hết sức khẩn trương, cấp bách, nhưng đại đội vẫn bố trí được các bộ phận chặn đầu, khoá đuôi, đánh lướt sườn, trận địa hoả lực với cự ly hợp lý, tiện quan sát chi viện cho nhau, xung hoả lực kết hợp với nhau chặt chẽ.

Xử trí tình huống nhanh chóng kịp thời, nhất là trong tình huống đơn vị bị máy bay ném bom, nhanh chóng tổ chức xung phong. Khi truy kích địch bị pháo địch ngăn chặn, tổ chức lui quân kịp thời.

Nguồn:

- Lịch sử Tiểu đoàn 375, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Phú Yên xuất bản tháng 12-2003.

- Tư liệu của đồng chí Nguyễn Văn Xuân, nguyên chiến sĩ Đại đội 2 Tiểu đoàn 375.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #56 vào lúc: 06 Tháng Sáu, 2021, 09:45:47 am »

TRẬN CHỐNG CÀN QUAN QUANG - MINH ĐỨC CỦA TIỂU ĐOÀN 375
Ngày 28-5-1954


1. Tình hình địa hình:

Thôn Quan Quang - Minh Đức thuộc xã Hoà Kiến, nằm về phía tây bắc thị xã Tuy Hoà, cách thị xã khoảng 3km. Chạy dọc theo địa bàn xã là con đường liên thôn (xe ô tô cơ động được) từ quốc lộ 1 đi Cẩm Tú, Thọ Vức. Đoạn đi qua địa phận giáp giới giữa hai thôn có cầu Minh Đức làm bằng bê tông cốt thép, dài khoảng 30m. Phía bắc, phía nam cầu là đồng ruộng trống trải. Phía đông bắc là núi Chóp Chài, phía đông nam là khu dân cư của thôn Minh Đức. Dọc theo con lạch phía bắc và nam cầu là những luỹ tre dày, xanh tốt, rất thuận tiện cho việc ém quân.

2. Tình hình địch:

Sau chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu, kế hoạch Na va hoàn toàn phá sản. Trên chiến trường Phú Yên, địch co về thị xã Tuy Hoà và các thị trấn để cố thủ. Tuy không còn hung hăng càn quét như trước nhưng chúng quyết tâm dồn hết lực cố đánh bật bộ đội chủ lực của ta ra khỏi vùng Hoà Quang để tạo hành lang an toàn cho thị xã Tuy Hoà.

Chiều 27-5-1954, trinh sát Tiểu đoàn 375 báo tin “Giặc Pháp tổ chức cuộc càn quét quy mô lớn với lực lượng một trung đoàn, trang bị đầy đủ có phi pháo yểm trợ. Sáng ngày 28-5-1954 chúng sẽ tiến quân bằng hai mũi: một mũi từ núi Sầm tiến quân càn quét dọc xã Hoà Quang, một mũi từ Chóp Chài tiến quân càn quét lên Quan Quang. Hai mũi họp nhau ở Hoà Quang - Quan Quang tấn công vào Thọ Vức - Cẩm Tú”(1). Lực lượng tiến hành càn quét, giải vây là trung đoàn ngụy quân thuộc binh đoàn cơ động 41 của địch do tên trung tá Nguyễn Khánh chỉ huy(2).

3. Đơn vị đảm nhiệm:

Ban chỉ huy Tỉnh đội Phú Yên chỉ thị cho Tiểu đoàn 375 cùng du kích các xã Hoà Quang, Bình Kiến, Hoà Trị tiêu diệt đánh tan cuộc càn quét quy mô lớn này của địch. Nhận được chỉ thị, Ban chỉ huy Tiểu đoàn 375 hết sức lo lắng, vì thực lực Tiểu đoàn 375 chỉ còn khoảng hơn một đại đội, đa số bị đau ốm. Số khỏe mạnh dày dạn kinh nghiệm chiến đấu đã đi phối hợp làm nòng cốt cho các đơn vị du kích bao vây các đồn bốt, cứ điểm giặc không thể tập trung kịp. Nhưng với tinh thần quyết tâm cao, nghiêm chỉnh chấp hành mệnh lệnh của cấp trên, Ban chỉ huy tiểu đoàn đã lựa chọn phương án tác chiến hết sức táo bạo. Đó là lập trận địa ở trong tỉnh, ngay trong lòng địch ở thôn Minh Đức, chờ giặc đi càn về sẽ đổ quân ra đánh.

Tiểu đoàn nhanh chóng tổ chức lại lực lượng. Rút các đồng chí có kinh nghiệm chiến đấu thành lập một trung đội mạnh, trang bị đầy đủ vũ khí, có tăng cường trung đội trợ chiến. Trung đội trợ chiến ém quân dưới suối, chân chùa Hang, khi có lệnh chiếm lĩnh trận địa, nhanh chóng vận động ra chợ Minh Đức. Khẩu Rimlé 2 nòng (hoả lực chủ yếu của tiểu đoàn) được bố trí trên mỏm đồi phía sau chợ ở độ cao 30m so với cánh đồng, khống chế diện rộng 500m mà tâm là cầu Minh Đức. Trung đội mạnh chiếm lĩnh các lũy tre quanh chợ Minh Đức tiếp giáp với cánh đồng, đồng loạt nổ súng với khẩu đội Rimlé. Hai trung đội còn lại cùng với dân quân du kích xã Hoà Kiến ém quân sát chân núi Chóp Chài, đầu thôn Minh Đức cách xóm Sũng đoạn đồng ngắn, chiếm lĩnh các lũy tre, bờ đá, đường đi sát cánh đồng chờ sẵn. Khi có lệnh xung phong, hai trung đội cùng dân quân du kích vận động ra giữa cánh đồng Minh Đức chặn đường về tiêu diệt và bắt giặc.

Tất cả các cán bộ, chiến sĩ mỗi người chuẩn bị một đoạn thừng để bắt trói tù binh, vì dự kiến tù binh sẽ rất đông, quân ta ít không quản lý được. Anh nuôi chuẩn bị cho mỗi chiến sĩ ba vắt cơm, lương khô, nước uống đầy đủ.


(1), (2) Thực tế lực lượng địch chỉ có khoảng hơn 1 tiểu đoàn, Lịch sử Tiểu đoàn 375, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Phú Yên xuất bản tháng 12-2003, tr. 66.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #57 vào lúc: 06 Tháng Sáu, 2021, 09:49:13 am »

4. Diễn biến trận đánh:

1 giờ sáng ngày 28-5-1954, toàn đơn vị hành quân đến vị trí tập kết. Để đảm bảo an toàn, tiểu đội du kích thôn Minh Đức cùng hai trinh sát viên lập trạm kiểm soát bí mật đầu thôn Minh Đức, theo dõi các phần tử khả nghi đi về xóm Sủng, bắt ngay đưa về cơ sở bí mật tránh đưa tin cho địch. Trạm kiểm soát này hoạt động từ 5 giờ sáng cho đến 12 giờ trưa, sau đó rút về nơi ém quân của hai trung đội.

Sáng ngày 28-5-1954 lúc trời vừa sáng, hai chiếc máy bay Moral bay thấp vè vè trên ngọn tre, quần lượn từ Hoà Trị, Hoà Quang, Hoà Kiến dọc theo bìa rừng thám xét, sau đó chúng về lại sân bay Tuy Hoà. Lập tức từng đợt pháo từ Tuy Hoà câu lên bìa rừng, bìa làng xã Hoà Quang - Quan Quang tới tấp, hết đợt này đến đợt khác.

Pháo địch vẫn tiếp tục bắn. Hai chiếc máy bay Moral xuất hiện, lần này chúng bay cao hơn để yểm trợ cho bộ binh hành quân. Trên cánh đồng, bộ binh địch dàn hàng ngang với nhiều thê đội, vừa đi vừa bắn vu vơ thị uy.

Hai cánh quân của địch không bị một lực lượng nào chống đối. Chúng hội quân ở giữa hai thôn Tường Quang - Quan Quang. Lúc này pháo địch chuyển làn, bắn tới tấp vào các khe suối, sườn dốc Thọ Vức và Cẩm Tú, bắn phá đoạn đường từ An Lĩnh xuống, làm cho khu vực này mù mịt khói lửa. Tiếng đạn pháo vừa dứt, máy bay Moral quần đến, hướng dẫn bộ binh chúng lùng sục vào các thôn Thọ Vức - Cẩm Tú.

Sau một hồi càn quét bắn phá nhưng không thấy bộ đội chủ lực của ta và cũng không gặp một sự kháng cự nào nên quân địch rút về Hoà Quang nghỉ chân và đi bắt trâu, bò, heo, gà, vịt. Bọn chúng ăn uống nghỉ trưa ở Hoà Quang, đến 15 giờ ngày 28-5-1954 chúng bắt đầu lục tục rút về. Lúc này chúng đi không thành hàng ngũ, lại dắt thêm trâu, bò, khiêng theo heo, gà, vịt. Nhiều tên giặc say rượu mặt đỏ gay đi xiêu vẹo. Lúc này, Tiểu đoàn 375 từ các điểm ém quân bí mật đã vận động chiếm lĩnh trận địa chờ giặc đến.

Bọn giặc về đến cầu Minh Đức. Đây là vùng chiếm đóng an toàn của chúng nên chúng càng chủ quan. Qua cầu được 1/4 quân số, tốp đi đầu đã gần đến chợ. Bất ngờ khẩu Rimlé 2 nòng gầm lên tạo thành lưới lửa chụp trên đầu chúng. Từng loạt lựu đạn của trung đội chủ công ném ngay xuống đường. Nhiều tên địch chết ngay tại chỗ, những tên còn lại tạt xuống bờ ruộng tránh làn đạn của ta, tìm cách chống cự lại một cách yếu ớt. Khẩu Rimlé vẫn tiếp tục nhả đạn yểm trợ cho trung đội mạnh xung phong. Bọn giặc chẳng biết lực lượng ta nhiều hay ít, một số không chạy kịp vứt súng nằm giả chết, hay chạy thục mạng ra giữa cánh đồng. Hai trung đội bộ đội ta cùng dân quân du kích xã Hoà Kiến lập tức xung phong ra giữa cánh đồng quây chúng lại. Tất cả bọn chúng đều vứt vũ khí giơ tay xin hàng. Bộ đội ta lấy dây thừng trói chúng lại. Bọn chúng sụp lạy van xin: “Các anh đừng trói chúng tôi. Chúng tôi xin tuân lệnh các anh”. Do lực lượng khá chênh lệch, ta không kịp trói từng tên giặc đành áp giải chúng đi giữa đồng. Máy bay địch xuất hiện nhưng cũng bất lực nhìn quân của chúng bị giải đi mà không sao cứu được.

5. Kết quả trận đánh:

Trận đánh diễn ra nhanh chóng và bất ngờ. Địch bị diệt trên 100 tên, ta bắt trên 200 tên, thu hàng trăm súng, đồng bào các thôn xóm Sủng, Minh Đức, Tường Quang, Quan Quang, Hoà Quang thu chiến lợi phẩm và vũ khí, cũng như heo, gà, bò, vịt do quân giặc vứt chạy.

Tiểu đoàn 375 và dân quân du kích áp giải tù binh về căn cứ thì trời đã tối hẳn. Qua khai thác tù binh ta mới biết, tên Nguyễn Khánh(1), Trung đoàn trưởng chỉ huy trận càn cũng bị bắt, nhưng đến Hoà Quang thì trời đã tối, đường hẻm nhỏ, hắn lợi dụng sơ hở lẩn vào một chuồng bò rồi trốn thoát (sáng hôm sau trinh sát ta xuống Hoà Quang được biết nhà bà Hường mất bộ quần áo bà ba phơi gần chuồng bò và nhặt được bộ quần áo sĩ quan ngụy vứt ở gần đó).

Tiểu đoàn bị thương vong 10 đồng chí.

6. Ý nghĩa trận đánh:

Trận chống càn ngày 28-5-1954 tại Quan Quang, Minh Đức là trận đánh dũng cảm và táo bạo trong kháng chiến chống Pháp trên địa bàn Phú Yên, một trận đánh đạt hiệu suất chiến đấu rất cao, có ý nghĩa quan trọng trong việc động viên khích lệ tinh thần chiến đấu của quân và dân trong tỉnh, tạo niềm tin tưởng, phấn khởi vào thắng lợi cuối cùng. Nó cũng là một đòn đau nhớ đời giáng vào đội quân tay sai bán nước, làm nhụt chí tinh thần chiến đấu của địch, tạo điều kiện thuận lợi cho lực lượng ta có những chiến thắng lớn hơn.

7. Bài học kinh nghiệm:

Kiên quyết, táo bạo lập trận địa phục kích ngay trong vùng tạm chiếm, phối hợp với lực lượng dân quân để tiêu diệt địch.

Trong chiến đấu, việc đánh giá và nắm chắc thời cơ để giành thắng lợi của người chỉ huy là một việc hết sức quan trọng. Trong trận đánh này, tương quan lực lượng giữa ta và địch là khá lớn, trang bị của ta lại không mạnh, nhất là hoả lực để đánh đòn phủ đầu. Người chỉ huy trận đánh đã quyết định rất táo bạo là lập thế trận phục kích ngay trong vùng địch. Địch hoàn toàn bị bất ngờ, không bao giờ chúng nghĩ lực lượng ta lại có thể bố trí trận địa phục kích ngay tại cầu Minh Đức. Chính vì vậy, chúng không chuẩn bị tinh thần sẵn sàng chiến đấu. Mặc dù lực lượng địch đông hơn, nhưng sau những thất bại liên tiếp trên toàn chiến trường, tinh thần chiến đấu bạc nhược nên sức chống trả rất yếu ớt. Chỉ sau những loạt đạn phủ đầu, địch đã vứt bỏ súng xin hàng. Có thể khẳng định đây là một trận tiêu biểu của Tiểu đoàn 375 trong chiến dịch Átlăng. Tiêu biểu ở chỗ lực lượng ta chỉ hơn một đại đội nhưng lại dám đánh một lực lượng lớn hơn là 1 tiểu đoàn thuộc binh đoàn cơ động của địch, tiêu biểu ở tinh thần gan dạ, táo bạo dám lập thế trận phục kích trong vùng địch để tạo yếu tố bất ngờ, khắc phục được tình trạng thiếu binh, hoả lực. Đây là yếu tố quan trọng để chiến thắng.

Công tác chuẩn bị chu đáo tỉ mỉ, giữ bí mật, tạo bất ngờ để đánh địch.

Trong chiến thuật nói chung, yếu tố bí mật giữ vai trò rất quan trọng. Trong trận phục kích này, yếu tố bí mật, bất ngờ có ý nghĩa quyết định đến thắng lợi của trận đánh, bảo đảm cho tiểu đoàn luôn nắm quyền chủ động, phát huy được ưu thế của mình, hạn chế chỗ mạnh, khoét sâu chỗ yếu của địch để ngay từ đầu có thể nhanh chóng đè bẹp quân địch, khiến chúng không kịp đối phó. Trước trận đánh, công tác chuẩn bị hết sức chu đáo, bố trí trận địa hoả lực, trung đội mạnh, các trung đội chặn đầu, khoá đuôi, đánh tạt sườn hợp lý; nắm chắc được tinh thần địch đang hoang mang rệu rã, sức kháng cự yếu, nên chuẩn bị nhiều dây thừng để trói tù binh; đơn vị cũng đã cho người lập chốt gác, ngăn chặn các phần tử có thể đưa tin làm lộ bí mật, tin tưởng vào dân, mạnh dạn sử dụng lực lượng du kích địa phương để phối hợp tác chiến. Đánh địch lúc chúng đi càn về cũng là yếu tố bất ngờ để giải quyết trận đánh nhanh, bởi vì sau một ngày mệt mỏi, có tên còn say rượu, phải mang vác của cải cướp được của dân, mặt khác, khi về gần đến doanh trại là lúc chủ quan nhất. Đó là những yếu tố bí mật, bất ngờ trong trận đánh để giành thắng lợi.

Nguồn:

- Lịch sử Tiểu đoàn 375, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Phú Yên xuất bản tháng 12-2003.

- Những trận đánh tiêu biểu của lực lượng vũ trang tỉnh Phú Yên, tập 2, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Phú Yên xuất bản năm 2005.

- Tư liệu của đồng chí Nguyễn Văn Xuân, nguyên chiến sĩ Tiểu đoàn 375.


(1) Nguyễn Khánh sau này là Đại tướng, Thủ tướng chính quyền Sài Gòn (những năm 1964-1965).
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #58 vào lúc: 06 Tháng Sáu, 2021, 09:59:02 am »

TRẬN TẬP KÍCH CỨ ĐIỂM TUY BÌNH XÃ ĐỨC BÌNH ĐÔNG (SÔNG HINH)
CỦA TRUNG ĐOÀN 803
Đêm 1 rạng ngày 2-6-1954


1. Tình hình địa hình:

Cứ điểm Tuy Bình nằm trên ngã ba Đức Bình Đông. Quốc lộ 21 chạy từ Tây Nguyên xuống Hai Riêng đến Đức Bình Đông chia làm 2 nhánh: một nhánh chạy về Củng Sơn, một nhánh chạy ra bờ sông Ba qua sông Nhau về Sơn Thành (đường 5) nay là đường ĐT 645. Cứ điểm được bao bọc bởi 2 nhánh sông: Sông Ba ở phía bắc và sông Hinh ở phía nam, làm thành một chướng ngại vật tự nhiên ngăn cách giữa cứ điểm và vùng căn cứ du kích của ta ở tây bắc Củng Sơn.

Phía bắc của cứ điểm giáp sông Ba.

Phía nam của cứ điểm giáp đường 5 và bên trong là sông Hình.

Phía đông là quốc lộ 21.

Phía tây là đồng ruộng.

Xung quanh cứ điểm là đồng ruộng trống trải, có một vài xóm nhà dân sát bờ sông Ba. Đây cũng là nơi lập đồn đóng quân lý tưởng vì có tầm khống chế rộng, địa hình trống trải. Cách cứ điểm khoảng hơn 5km về phía tây nam là cứ điểm Buôn Thô và cứ điểm Aêriêng.

2. Tình hình địch:

Cứ điểm Tuy Bình được thực dân Pháp xây dựng năm 1947 để bảo vệ đường 21 và cửa ngõ phía đông Tây Nguyên. Cứ điểm được bố trí theo hình chữ nhật, rộng 18ha. Do chưa bị lực lượng ta tấn công nên địch bố trí công sự giản đơn, chướng ngại vật sơ sài, chỉ có một hàng rào dây thép gai bùng nhùng. Tuy nhiên hỏa lực của địch được bố trí ở cứ điểm rất mạnh, trong đồn có pháo 105 ly, cối ĐKZ. Các hướng đều có lô cốt và đại liên để ngăn chặn lực lượng ta tấn công. Lực lượng địch chốt giữ tại cứ điểm là tiểu đoàn khinh quân 504, trang bị vũ khí cá nhân đầy đủ. Ngoài ra còn có 1 trung đội xe thiết giáp 3 chiếc, do một tên trung úy người Pháp chỉ huy. Tổng cộng lực lượng địch tại cứ điểm khoảng 600 tên. Trận địa hoả lực địch được bố trí gần chỉ huy sở của tiểu đoàn. Nhà lính ở rải rác xung quanh sở chỉ huy, cứ 30 đến 40 tên ở một nhà. Cứ điểm Tuy Bình mang tính chiến lược của vùng tây Phú Yên, vừa phòng thủ vừa có nhiệm vụ tấn công và chi viện cho các căn cứ trong vùng như Củng Sơn, Aêriêng, Buôn Thô.

3. Tình hình ta:

Đầu tháng 6 năm 1954, Bộ chỉ huy chiến dịch chủ trương mở rộng hành lang để chủ lực ta phát triển lên đường 21. Trung đoàn 803 dưới sự chỉ huy của đồng chí Phan Hàm, Trung đoàn trưởng, gấp rút chuẩn bị tiến công tiêu diệt cụm cứ điểm Tuy Bình, Củng Sơn, Buôn Aêriêng. Hàng nghìn thanh niên xung phong, dân công Phú Yên gồng gánh đạn dược, lương thực, bám sát trung đoàn lên mặt trận phía tây.

Từ khi cuộc hành quân Átlăng bị thất bại, cụm quân ở Tuy Bình bị cô lập. Lo sợ bị ta tiến công, quân địch trong cứ điểm liên tiếp báo động nhiều lần trong ngày và tung lực lượng ra phát hiện dấu vết của bộ đội ta. Đảng ủy và Ban chỉ huy Trung đoàn 803 nhận thấy địch ở Tuy Bình tuy có tăng cường đề phòng ta tấn công, nhưng tinh thần binh lính đang hoang mang nên quyết định tập trung lực lượng tiến công cứ điểm Tuy Bình. Đây là cứ điểm mạnh nhất trong cụm. Tuy Bình bị diệt thì địch ở các căn cứ Aêriêng và Củng Sơn phải đầu hàng hoặc bỏ chạy.

Công tác chuẩn bị chiến trường được Ban Tham mưu trung đoàn tiến hành chu đáo. Ban chỉ huy trung đoàn đưa cán bộ đi trinh sát thực địa, nắm cụ thể địa hình, cấu trúc đồn, các trận địa hoả lực. Sau khi đi thực địa, trung đoàn tiến hành đắp sa bàn nghiên cứu, thống nhất cách đánh như sau: Tiểu đoàn 365 làm nhiệm vụ chủ công đột phá hai mũi ở phía tây và phía bắc. Tiểu đoàn 59 đột phá hướng nam, hướng thứ yếu. Tiểu đoàn 39 làm dự bị có nhiệm vụ sẵn sàng bao vây đánh địch rút chạy ngoài công sự.

Chỉ huy trực tiếp trận đánh là đồng chí Phan Hàm - Trung đoàn trưởng và đồng chí Võ Bẩm - Chính ủy.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #59 vào lúc: 06 Tháng Sáu, 2021, 10:00:00 am »

4. Diễn biến trận đánh:

16 giờ ngày 1 tháng 6, lợi dụng mây mù, máy bay trinh sát địch không còn hoạt động, công binh trung đoàn nhanh chóng bắc cầu phao để bộ đội vượt sông Ba sớm hơn kế hoạch. Chỉ sau 45 phút, đơn vị công binh và thanh niên xung phong đã bắc xong chiếc cầu dài gần 200m bằng thuyền, trên rải mê tre. Hàng chục chiến sĩ công binh, đứng ngâm mình dưới nước để giữ cho cầu khỏi chòng chành khi bộ đội ta vượt qua.

Trời vừa tối, các tiểu đoàn bộ binh, các đơn vị trợ chiến đã vượt sông, tiến vào chiếm lĩnh trận địa đúng theo kế hoạch.

Đúng 0 giờ ngày 2 tháng 6, lính ở trong đồn bắn lên mấy phát pháo sáng xanh đỏ, các bộc phá viên lầm tưởng hiệu lệnh tấn công, liền cho nổ bộc phá. Trước tình hình đó, Trung đoàn trưởng lập tức ra lệnh nổ súng tấn công. Các trận địa súng cối, ĐKZ, phóng bom của ta dội bão lửa vào cứ điểm Tuy Bình. Các mũi, các hướng đồng loạt tiến công mãnh liệt, ở nhiều khu vực, ngay từ loạt đạn ĐKZ và súng cối đầu tiên của ta, địch đã bỏ vị trí chiến đấu tháo chạy. Toàn bộ địch giơ tay xin đầu hàng khi vừa thấy bóng chiến sĩ ta. Tuy nhiên, có nhiều cụm địch do tên tiểu đoàn trưởng dựa vào trung đội xe bọc thép tổ chức chống cự quyết liệt, nhất là khu vực chỉ huy và khu hành chính. Hỏa lực trung liên và súng cối của địch bắn mãnh liệt ngăn chặn lực lượng ta tấn công. Ba chiếc xe bọc thép của địch, có gắn đại liên Vicker và pháo 37 ly vừa chạy vừa bắn loạn xạ. Hỏa lực của ta tập trung vào các điểm địch đang tổ chức chống cự, khiến chúng im bặt. Xung kích ta nhào vào khu tung thâm. Thấy lực lượng đã chiếm được khu tung thâm, 1 chiếc xe bọc thép dừng lại, 3 tên lính Pháp chui ra khỏi xe xin đầu hàng. Hai chiếc xe bọc thép còn lại tháo chạy về phía bờ sông, nhưng thấy lực lượng ta vừa truy kích quyết liệt, vừa bắc loa gọi hàng, nên hốt hoảng chạy sa xuống vũng lầy, lính Pháp phải chui ra hàng. Sau hơn 3 giờ chiến đấu, mục tiêu cuối cùng là khu hành chính đã bị ta xóa sổ, các cánh quân đã hợp điểm. Quân ta làm chủ cứ điểm Tuy Bình, các chiến sĩ ta ráo riết truy lùng, bắt được hàng trăm tù binh.

Rạng sáng 2 tháng 6, phát hiện địch trốn chạy, Trung đoàn phái Đại đội 1 Tiểu đoàn 39 truy kích. Quân ta lần theo dấu vết địch và đuổi theo, đến một vùng địa hình trống trải, chỉ huy đại đội nhận định địch đi theo đường cái về Aêriêng nên cho đơn vị chạy cắt rừng, chiếm lĩnh cao điểm cạnh đường trước khi địch đến. Ta vừa chiếm đỉnh đồi thì một đại đội địch cũng vừa tới. Ta nổ súng đồng loạt, địch không kịp chống cự, một số tên bị diệt, đại bộ phận xin hàng.

5. Kết quả trận đánh:

Sau hơn 3 giờ chiến đấu quyết liệt, ta xóa sổ tiểu đoàn khinh quân 504 ngụy, diệt và bắt 600 tên, đại bộ phận bị bắt làm tù binh, trong đó có trung đội xe bọc thép. Ngoài vũ khí, quân trang quân dụng ta thu được đủ để trang bị cho 1 tiểu đoàn, ta còn thu được rất nhiều tiền Đông Dương. Đặc biệt ta còn thu một xe hồng thập tự đựng đầy thuốc Tây, trên xe có trang bị phòng mổ dã chiến, về ta, hy sinh 9 đồng chí.

Cứ điểm Tuy Bình bị tiêu diệt, đại đội địch ở Củng Sơn ngay trong đêm 1 tháng 6 xin đầu hàng. Hai đại đội địch đóng giữ cứ điểm Aêriêng bỏ đồn chạy trốn, nhưng đến đoạn buôn Boen đường số 9B thì chúng lọt vào trận địa phục kích của ta. Theo đúng kế hoạch, Tiểu đoàn phó Lê Hữu Trữ đem một đại đội phục kích sẵn tại đây. Địch vừa thấy bóng bộ đội ta trong rừng xung phong ra, hàng ngũ tán loạn, hầu hết bỏ súng giơ tay xin đầu hàng, số ít chạy vào rừng, nhưng sau mấy ngày đói khát lần lượt ra hàng. Các chiến sĩ ta bắt gần 100 tù binh.

Sau chiến thắng lớn tiêu diệt cụm quân địch hơn hai tiểu đoàn ở các căn cứ Tuy Bình, Củng Sơn và Aêriêng, toàn bộ các huyện phía tây nam Phú Yên và phía đông Mađrắc (Đắc Lắc) được hoàn toàn giải phóng. Trung đoàn 803 khẩn trương chuẩn bị phát triển tiến công xuống Tuy Hòa.

6. Ý nghĩa trận đánh:

Trận Tuy Bình là trận đánh với quy mô lớn nhất trên địa bàn tỉnh Phú Yên trong chiến dịch Átlăng. Lần đầu tiên một trung đoàn ta tập kích cứ điểm diệt 1 tiểu đoàn địch, là trận đánh được tổ chức với lối đánh nhanh diệt gọn, làm chủ chiến trường, đạt hiệu suất chiến đấu cao. Chiến thắng này càng đẩy địch vào thế hoang mang, dao động, tinh thần chiến đấu bị giảm sút, tác động tích cực đến phong trào cách mạng ở địa phương, bức rút các cứ điểm, giải phóng miền Tây Phú Yên.

7. Bài học kinh nghiệm:

Sử dụng hoả lực áp đảo địch ngay từ phút đầu trong tác chiến hiệp đồng xung hỏa lực là yếu tố quyết định để giành thắng lợi.

Triển khai đội hình đặt hoả lực bảo đảm được yếu tố bí mật bất ngờ, bắn diệt được các mục tiêu then chốt, tạo thời cơ thuận lợi cho các mũi tấn công. Khi hoả lực ngừng bắn thì xung lực nhanh chóng xung phong đánh chiếm các mục tiêu quy định làm cho địch bị động lúng túng không kịp đối phó.

Sử dụng lực lượng, trang bị vũ khí hợp lý, kỹ thuật bắn ĐKZ 75, cối 82 ly, cối 60 ly, trong chiến đấu bảo đảm bắn chính xác các mục tiêu quy định.

Công tác hiệp đồng chiến đấu rất chặt chẽ và ăn khớp, đúng thời cơ, khi hoả lực ngừng bắn thì xung lực nhanh chóng xung phong dùng bộc phá mở cửa đánh chiếm đầu cầu tạo tình huống bất ngờ đánh chiếm nhanh gọn và tiêu diệt gọn quân địch trong chốt điểm.

Trình độ tổ chức chỉ huy hiệp đồng chiến đấu của cán hộ trung đoàn, tiểu đoàn, đại đội rất chặt chẽ, sâu sát, chính xác. Trình độ kỹ thuật, chiến thuật cá nhân của cán bộ, chiến sĩ được huấn luyện, hợp luyện tốt, có tổ chức diễn tập thực nghiệm theo phương án tác chiến hiệp đồng binh chủng, nên công tác hiệp đồng chặt chẽ, cán bộ chỉ huy bình tĩnh, xử trí các tình huống chiến đấu quyết đoán, chính xác, linh hoạt kịp thời, kiên quyết, nắm vững thời cơ tiêu diệt gọn quân địch, làm chủ chiến trường, ta ít thương vong.

Nguồn:

- Lịch sử Trung đoàn 803, Nxb Quân đội nhân dân, H, 1999.

- Hồi ký của các đồng chí Trần Đưa và Trần Thành Chính, nguyên chiến sĩ Tiểu đoàn 365.
« Sửa lần cuối: 06 Tháng Sáu, 2021, 10:06:01 am gửi bởi macbupda » Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
Trang: « 1 2 3 4 5 6 7 »   Lên
  In  
 
Chuyển tới:  

Powered by MySQL Powered by PHP Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2008, Simple Machines

Valid XHTML 1.0! Valid CSS! Dilber MC Theme by HarzeM