Cuộc chiến trên chiến trường Trường Sơn đường Hồ Chí Minh trong kháng chiến

[quansuvn]

Tên sách: Cuộc chiến trên chiến trường Trường Sơn đường Hồ Chí Minh trong kháng chiến chống Mỹ
Nhà xuất bản: Quân đội Nhân dân
Năm xuất bản: 2008
Số hoá: ptlinh, quansuvn


* CHỈ ĐẠO NỘI DUNG:
   ĐỒNG SĨ NGUYÊN - Nguyên ủy viên Bộ Chính trị,
               - Nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng,
               - Trung tướng, nguyên Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn.

* BAN BIÊN SOẠN:
   - Thiếu tướng VÕ SỞ
   - Thiếu tướng TÔ ĐA MẠN
   - Thiếu tướng NGÔ HUY BIÊN
   - Đại tá BÙI THẾ TÂM
   - Đại tá HOÀNG TRÁ
   - Đại tá NGUYỄN LY SƠN
   - Đại tá PHẠM THỌ
   - Đại tá TRẦN BÚT
   - Đại tá NGUYỄN THUẬN QUẢNG
   - Đại tá HOÀNG XlỂN
   - Đại tá HOÀNG NGỌC CHÂU

[quansuvn]

Lời nhà xuất bản

Quyết định thành lập tuyến chi viện chiến lược Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh và thực hiện thắng lợi quyết định đó là một thành công kiệt xuất của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh về chỉ đạo chiến lược trong kháng chiến chống Mỹ. Đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Mình là một kỳ tích của dân tộc ta trong thế kỷ XX, là nhân tố có ý nghĩa quyết định chiến lược đối với thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.


Thời gian qua đã có nhiều công trình lịch sử viết về Bộ đội Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh; nhiều hội thảo khoa học tập trung bàn thảo, đánh giá vị trí, vai trò của tuyến chi viện chiến lược Trường Sơn đối với sự nghiệp kháng chiến của dân tộc Việt Nam và cách mạng Lào, Campuchia.


Cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ đã kết thúc cách đây tròn một phần ba thế kỷ. Đường Hồ Chí Minh cũng đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử đối với cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, đúng bằng ngần ấy thời gian. Độ lùi thời gian và nhiều yếu tố khác cho phép chúng ta có điều kiện nhìn nhận, đánh giá toàn diện, chuẩn xác hơn về tầm chiến lược của chiến trường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.


Hướng về kỷ niệm 50 năm ngày truyền thống Bộ đội Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh (19.5.1959 - 19.5.2009), đồng chí Đồng Sĩ Nguyên - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, nguyên Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh cùng một số tướng lĩnh, sĩ quan cao cấp từng công tác, chiến đấu, chỉ huy chiến đấu trên chiến trường Trường Sơn tổ chức biên soạn cuốn sách "Cuộc chiến trên chiến trường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh trong kháng chiến chống Mỹ”.


Với cuốn sách này, các tác giả tập trung làm rõ vị trí, vai trò của chiến trường Trường Sơn - một chiến trường tổng hợp - đặc biệt và những thành công trong vận dụng nghệ thuật quân sự mang tính học thuật trên chiến trường này.


Lịch sử luôn là dòng chảy vĩnh hằng, liên tục, nối quá khứ với hiện tại và tương lai. Đường Trường Sơn năm xưa nay đã phát triển thành đường Hồ Chí Minh thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Những bài học kinh nghiệm quý báu đúc kết từ thực tiễn 16 năm hoạt động của chiến trường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh thời đánh Mỹ, thắng Mỹ chắc chắn có ý nghĩa thiết thực đối với sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hôm nay và mai sau.


Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách "Cuộc chiến trên chiến trường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh trong kháng chiến chống Mỹ” tới quý bạn đọc.

NHÀ XUẤT BẢN QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN

[quansuvn]

ĐÁNH GIÁ ĐÚNG THỰC CHẤT CHIẾN TRƯỜNG
TRƯỜNG SƠN - ĐƯỜNG HỒ CHÍ MINH TRONG CÔNG CUỘC
TRƯỜNG KỲ KHÁNG CHIẾN CHỐNG ĐẾ QUỐC MỸ XÂM LƯỢC

ĐỒNG SĨ NGUYÊN
Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng,
Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, nguyên Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn

Đế quốc Mỹ phủ định Hiệp nghị Giơnevơ, ỷ vào sức mạnh tuyệt đối về quân sự - kinh tế, âm mưu thay thực dân Pháp tiếp tục đẩy mạnh và mở rộng cuộc chiến tranh xâm lược ba nước Đông Dương theo chiến lược đánh nhanh thắng nhanh, thôn tính cả nước Việt Nam và hai nước bạn Lào, Campuchia.

Để thực hiện âm mưu đó, đế quốc Mỹ đã thực thi hai mục tiêu chiến lược:

Một là, tiêu diệt lực lượng kháng chiến ở miền Nam Việt Nam và hai nước bạn.

Hai là, ngăn chặn công cuộc chi viện binh lực, cơ sở vật chất - kỹ thuật của miền Bắc cho miền Nam và một phần cho hai nước bạn.

Bộ Chính trị Trung ương Đảng ta, Bác Hồ, Quân ủy Trung ương nắm bắt được âm mưu đó ngay từ đầu.

Căn cứ vào khách quan, chủ quan, Bộ Chính trị thông qua Trung ương Cục miền Nam đã liên tục điều chỉnh, bổ sung, từng bước hoàn chỉnh sự đánh giá về địch, khẳng định rằng cuộc chiến tranh phi nghĩa của Mỹ, tự bản thân nó đã là yếu từ gốc. Đồng thời Bộ Chính trị cũng đã chỉ đạo sát sao Trung ương Cục miền Nam: bám dân, bám đất, kiên trì thực hiện trường kỳ kháng chiến, lấy chiến tranh nhân dân sáng tạo, đánh đổ từng phần, giành thắng lợi từng bước, tiến lên giành thắng lợi hoàn toàn.


Nghị quyết Hội nghị 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa III), tháng 1 năm 1959, là mốc lịch sử, mở ra một trang mới để từ đó đưa cuộc trường kỳ kháng chiến ở miền Nam từ giai đoạn giữ gìn lực lượng sang giai đoạn tiến công địch, tiến lên giành thắng lợi hoàn toàn.


Căn cứ vào đường lối, chủ trương đúng đắn của Trung ương Đảng, Trung ương Cục miền Nam đã chỉ đạo sát sao quân và dân miền Nam với truyền thống "thành đồng bất khuất", với lòng yêu nước nồng nàn, với ý chí quyết chiến, quyết thắng đã vượt qua muôn vàn thử thách, cam go, chịu đựng mọi gian khổ, hy sinh, dũng mãnh, dám đánh và biết đánh thắng Mỹ; được cả nước và bạn bè quốc tế cổ vũ, chi viện lần lượt đánh bại đế quốc Mỹ từ chiến lược "Chiến tranh đặc biệt", chiến lược ''Chiến tranh cục bộ” đến "Việt Nam hoá chiến tranh".


Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 mà Bộ Quốc phòng Mỹ gọi là "cuộc chiến tranh vận động quy mô lớn” là đòn quyết định cuối cùng bằng chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, đã đánh thắng đế quốc Mỹ xâm lược và chính quyền Sài Gòn tay sai, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc, hoàn thành cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, giành lại độc lập, tự do, chủ quyền lãnh thổ, lãnh hải, đưa cả nước từng bước tiến lên chủ nghĩa xã hội.


Về mục tiêu chiến lược ngăn chặn công cuộc chi viện binh lực, cơ sở vật chất - kỹ thuật của miền Bắc cho miền Nam và một phần cho hai nước bạn, đế quốc Mỹ ỷ vào sức mạnh vũ khí, kỹ thuật hiện đại, đã từng bước leo thang, mở rộng cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân, biệt kích, pháo hạm ngoài biển oanh tạc miền Bắc; đỉnh cao là dùng máy bay chiến lược B.52 đánh thẳng vào Thủ đô Hà Nội, nhằm làm suy yếu miền Bắc về kinh tế, chính trị, ngăn chặn công cuộc chi viện cho miền Nam từ gốc, Mỹ đã vấp phải lưới lửa phòng không dày đặc của quân dân miền Bắc và trận "Điện Biên Phủ trên không", chỉ trong vòng 12 ngày đêm đã hạ gục cái gọi là "Siêu pháo đài bay" B.52 của Mỹ.


Cùng với tiến hành "Chiến tranh cục bộ” ở miền Nam, chiến tranh phá hoại miền Bắc, đế quốc Mỹ lại tiến hành cuộc chiến tranh ngăn chặn công cuộc chi viện trên đường Hồ Chí Minh và sau đó phát triển lên thành cuộc chiến tranh ngăn chặn tổng hợp bằng không quân, lục quân, hải quân, hoá học, điện tử quyết liệt chưa từng có, kết hợp đánh phá thường xuyên, liên tục ngày đêm với mở các chiến dịch ngăn chặn bằng không quân, mở các chiến dịch hợp đồng quy mô lớn không quân, lục quân, hải quân Mỹ và các nước chư hầu, điển hình là cuộc hành quân "Lam Sơn 719" năm 1971, quân và dân ta đã phản công và chiến thắng áp đảo trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, vĩnh viễn đập tan cuộc chiến tranh ngăn chặn chi viện và cũng xoá sổ luôn chiến lược "Việt Nam hoá chiến tranh".


Chúng ta đã đưa Mỹ đi từ hung hăng xâm lược đến lung lay ý chí xâm lược, rồi sụp đổ hoàn toàn ý chí xâm lược, buộc Mỹ phải chịu ký Hiệp định Pari về Việt Nam:

- Đó là thắng lợi to lớn, liên tiếp trên chiến trường miền Nam và hai nước bạn. Đặc biệt cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 là đòn chiến lược đánh sập ý chí xâm lược của đế quốc Mỹ, tạo đà để chuyển biến tương quan lực lượng chuẩn bị cho thời cơ mới.

- Đó là Điện Biên Phủ trên không, đập tan cuộc tập kích chiến lược đường không chủ yếu bằng máy bay chiến lược B.52.

- Đó là chiến thắng Đường 9 - Nam Lào xoá sổ vĩnh viễn cuộc chiến tranh ngăn chặn chi viện.

- Đó là thắng lợi về ngoại giao và sự ủng hộ rộng rãi của bè bạn quốc tế.

Căn cứ vào một số kết luận chung nói trên, chúng ta hãy lật lại quá trình hình thành phát triển tuyến chi viện chiến lược - đường Hồ Chí Minh trên bộ, trên biển.

Để thực hiện Nghị quyết 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá III, Bộ Chính trị, Bác Hồ đã giao cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tổ chức tuyến chi viện chiến lược của miền Bắc chi viện cho cách mạng miền Nam và nước bạn ở Trung - Hạ Lào. Theo đó, ngày 19 tháng 5 năm 1959, Đoàn 559 được thành lập. Buổi đầu Đoàn được máy bay vận tải của không quân và xe vận tải của Tổng cục Hậu cần tạo chân hàng. Đoàn 559 đã mở đường giao liên trên đất Việt Nam, có nhiệm vụ: đưa đón cán bộ, bộ đội vào chiến trường, gùi thồ một số vũ khí nhẹ cho Trị Thiên, Bắc Khu 5, tên thường gọi là đường dây 559, với phương châm triệt để giữ bí mật: "Đi không dấu, nấu không khói, nói không tiếng". Đồng thời Đoàn 559 còn phối hợp với hải quân do hải quân làm chủ cải trang tàu đánh cá, bí mật, bất ngờ chở một số vũ khí đạt hiệu quả tốt cho cực Nam Trung Bộ và cực Nam Nam Bộ theo đường biển, nhưng do địch kiểm soát ngặt nghèo, luôn phát hiện, ngăn chặn, nên ta chỉ làm được một số chuyến, rồi phải ngừng.

[quansuvn]

Qua 4 năm, trên đường bộ Đông Trường Sơn và trên đường biển, bộ đội và nhân dân ta đã vượt qua muôn vàn gian khổ, anh dũng hy sinh, đã thực hiện được một phần nhiệm vụ chi viện cho miền Nam, trong khi đó chiến trường đòi hỏi sự chi viện ngày một tăng.


Để bảo đảm chi viện liên tục, vững chắc, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng chủ trương lật cánh sang Tây Trường Sơn, tại đây địa hình thuận lợi, địch yếu. Được sự thống nhất của ba Đảng anh em, bộ đội tình nguyện phối hợp với quân dân Trung - Hạ Lào, Đông Bắc Campuchia tiêu diệt hệ thống đồn bốt của địch dọc Tây Trường Sơn, giải phóng một vùng rộng lớn từ Trung Lào xuống Hạ Lào, trên cơ sở đó Đoàn 559 triển khai mở đường vận tải cơ giới từng đoạn theo phương châm "biến đường trinh sát thành đường gùi thồ, biến đường gùi thồ thành đường ô tô; kết hợp các phương thức gùi, thồ với vận tải cơ giới bằng xe Gát, xe Đốt".


Đến năm 1965, ta đã dùng xe Gát 63 chạy một số cung ngắn trên đường 9, tiếp đó dùng một trăm xe chạy thẳng từ miền Bắc vào đường 9. Địch phát hiện ngăn chặn đánh phá, xe cháy, lái xe bị thương vong dọc đường. Cuộc thí nghiệm vận tải cơ giới bằng "Mũi tên xanh" không thành, phần vì thiếu kinh nghiệm, phần chưa chuẩn bị đầy đủ.


Đến năm 1966, Đoàn 559 tiếp tục vận tải cơ giới nhỏ, lẻ cũng bị không quân Mỹ và bộ binh tập trung đánh chặn, gây thiệt hại nặng; kế hoạch chi viện chiến trường không hoàn thành.


Giữa năm 1966, Quân ủy Trung ương họp kiểm điểm kế hoạch vận chuyển chi viện trên đường Hồ Chí Minh, tìm nguyên nhân và biện pháp xử lý. Trong hội nghị có hai ý kiến khác nhau: Ý kiến thứ nhất là tìm mọi biện pháp hữu hiệu để tiếp tục vận tải cơ giới. Ý kiến thứ hai là quay lại gùi thồ cho chắc. Đa số ý kiến không tán thành đơn thuần gùi thồ, bởi với tuyến chi viện dọc, ngang gần 3.000km, nếu chỉ đơn thuần gùi thồ thì nuôi quân vận tải không đủ, lấy gì chi viện cho chiến trường? Cuối cùng đồng chí Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp kết luận: "Phải tìm cho ra nguyên nhân, phải có biện pháp hữu hiệu, phải lấy vận tải cơ giới là chính, kết hợp gùi thồ nơi và lúc cần thiết".


Để chấp hành nghiêm chỉnh kết luận của Quân ủy Trung ương, đầu tháng 1 năm 1967, Đảng ủy và Bộ tư lệnh 559 họp để triển khai nghị quyết của Quân ủy Trung ương, chỉ đạo thực hiện kế hoạch vận tải chi viện tháng 1 năm 1967. Hội nghị đã quyết định tổ chức một đợt kiểm tra, khảo sát thực tiễn trên chiến trường, nhằm đánh giá một cách thực chất mọi mặt trên tuyến; trước hết di chuyển sở chỉ huy Bộ tư lệnh 559 ra nơi sát đường tuyến, nơi trọng điểm đánh phá của địch, nơi giao điểm trục đường dọc và trục đường ngang nối Đông và Tây Trường Sơn, xây dựng công sự vững chắc bám trụ tuyến đường; trực tiếp chỉ huy vận tải. Từ sở chỉ huy mới, Tư lệnh, Chính ủy, một số đồng chí Phó Tư lệnh, Phó Chính ủy và cán bộ chủ trì các Cục chia nhau đi kiểm tra, khảo sát hiện thực diễn biến cuộc chiến đấu giữa ta và địch trên toàn tuyến. Từ đó, Đảng ủy - Bộ tư lệnh đã đi tới đánh giá một cách toàn diện tình hình tương quan lực lượng địch - ta, đặc điểm, vị trí, nhiệm vụ, tư tưởng phương thức chỉ đạo, chỉ huy, tổ chức lực lượng trang bị vũ khí kỹ thuật.


- Đánh giá về địch, ta có thể nhận thấy rằng, sang đầu năm 1966 và cả những năm tiếp theo, Mỹ đã bắt đầu chuyển từ cuộc đánh phá ngăn chặn bằng không quân là chính sang kết hợp đánh phá ngăn chặn cả bằng bộ binh. Như vậy, địch đã bắt đầu hình thành một cuộc chiến tranh ngăn chặn chi viện tổng hợp quyết liệt trên không gian ngày càng mở rộng, với thời gian ngày càng tăng, một cuộc chiến tranh ngăn chặn và chống ngăn chặn diễn ra ngày càng rõ nét giữa ta và địch.


Địch lấy đánh phá ngăn chặn bằng không quân là chính kết hợp tổ chức các chiến dịch bộ binh đánh lấn chiếm địa bàn hành lang từ phía Đông lên và cả từ phía Tây xuống với quy mô ngày càng lớn, tính chất ngày càng ác liệt.


Tuy Mỹ giàu về kinh tế và kỹ thuật hiện đại bậc nhất thế giới nhưng không mạnh, sức đánh phá bằng không quân cũng hạn chế nên Mỹ không thể làm chủ hoàn toàn về không gian và thời gian trong một ngày đêm. Các đợt không kích cộng lại cũng chỉ từ 5 đến 6 giờ trong một ngày đêm, 18 giờ còn lại ta vẫn hoàn toàn làm chủ chiến trường.


Về sự lấn chiếm của bộ binh địch, ngoài hoạt động quấy rối nhỏ thường xuyên thì các đợt lấn chiếm có quy mô vừa và lớn phải từ một đến hai tháng mới có một đợt; khi ở khu vực này, khi ở khu vực khác.


Ngay cả những lúc địch tập trung đánh phá dữ dội nhất cũng không đánh được trên toàn tuyến; đánh điểm thì bỏ diện, đánh nơi này bỏ nơi khác, đánh lúc này bỏ lúc khác. Người làm chủ mặt đất trên chiến trường vẫn là những con người dũng cảm, mưu lược của các lực lượng trên tuyến đường và quân dân nước bạn, quân và dân Việt Nam ở cả hai miền...

Đó là chỗ mạnh cụ thể của ta, chỗ yếu cụ thể của địch.

Từ đánh giá đúng địch - ta cụ thể trên chiến trường, giúp cho ta thấy những khả năng, những điều kiện đồng bộ, để tận dụng hết lợi thế của ta, khoét sâu những sơ hở của địch, tiến lên chủ động chống sự ngăn chặn của địch tiến lên đánh thắng cuộc chiến tranh ngăn chặn trên chiến trường Trường Sơn và cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ.


- Đánh giá về ta, từ khi chuyển sang Tây Trường Sơn, bộ đội, thanh niên xung phong, dân công hoả tuyến, văn nghệ sĩ, nhân dân địa phương ta vẫn phát huy cao độ lòng yêu nước nồng nàn, ý chí chiến đấu quyết thắng, đoàn kết hiệp đồng, chịu đựng gian khổ, chiến đấu quyết liệt, hy sinh anh dũng; tất cả vì miền Nam ruột thịt làm nhiệm vụ chi viện hết lòng tận sức. Nhưng do về mặt chỉ đạo, chỉ huy của Bộ tư lệnh đánh giá chưa đúng địch - ta, xác định không rõ đặc điểm, vị trí, nhiệm vụ, tư tưởng chỉ đạo, phương thức hoạt động, tổ chức lực lượng, tổ chức chỉ huy nên đã dẫn đến lực lượng phân tán nhiều đầu mối chỉ huy, không phát huy được sức mạnh tổng thể, bộ đội vận tải trở nên đơn phương độc mã, buộc phải lấy tư tưởng phòng tránh là chính để tiến hành nhiệm vụ trong bối cảnh cuộc chiến tranh ngăn chặn của Mỹ diễn ra khốc liệt. Vì thế lâm vào thế bị động, chịu tổn thất và nhiệm vụ không hoàn thành.


Dưới sự chỉ đạo đúng đắn, kịp thời của Bộ Chính trị, Chính phủ, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Đảng ủy - Bộ tư lệnh Trường Sơn, sau đợt kiểm tra trực tiếp, toàn diện đã khẩn trương đề ra phương án đổi mới toàn bộ với tinh thần khẩn trương quyết liệt. Mở đầu bằng việc tổ chức một đợt quán triệt cho cán bộ, đảng viên, bộ đội, thanh niên xung phong về tất cả các vấn đề cốt lõi khẩn thiết như: Cách đánh giá địch, cách đánh giá ta, đặc điểm, vị trí của chiến trường Trường Sơn, khả năng và xu thế phát triển, quán triệt chức năng nhiệm vụ, tư tưởng chỉ đạo và phương thức hoạt động, tổ chức lực lượng, tổ chức chỉ huy, đáp ứng những đòi hỏi bức thiết của cuộc chiến đặt ra nhằm duy trì và phát triển nhiệm vụ vận chuyển và chiến đấu tiến lên giành thắng lợi, từng bước đi đến giành thắng lợi hoàn toàn.


Đợt sinh hoạt chính trị đem lại một chuyển biến lớn trên toàn chiến trường, tình thế thay đổi một cách chóng vánh, ta từ thế bị động chuyển thành chủ động và nhiệm vụ chi viện chiến trường đã hoàn thành kế hoạch Bộ giao trong điều kiện địch đánh phá ngăn chặn tăng hơn trước: Quân vào chiến trường đạt 156% (57.726 người) và chuẩn bị lương thực, thực phẩm cho 3 vạn quân đi trong mùa mưa; vận tải chi viện cho các chiến trường ta và bạn đạt 100% và dự trữ tiếp cận các mặt trận hơn 5.000 tấn, riêng Tây Nguyên giao thêm 680 tấn lương thực...


Đại tướng Võ Nguyên Giáp gửi thư đánh giá thành công của tuyến chi viện chiến lược và đặc biệt lưu ý: "Cần rút được những bài học sâu sắc để thấy vì sao cũng những cán bộ, chiến sĩ ấy, cũng những phương tiện ấy, có phần ít hơn các năm trước cũng hoàn cảnh ấy, có phần khẩn trương hơn mà sao lại đạt kết quả cao hơn?...".


Quán triệt sự chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, hội nghị đã tổng kết được những vấn đề có giá trị nguyên tắc về phương án đổi mới toàn bộ công cuộc vận tải chi viện chiến trường. Sau hội nghị, Bộ tư lệnh Trường Sơn tổ chức diễn tập thực binh "lấy chiến trường làm thao trường" do Tư lệnh chiến trường trực tiếp chỉ huy chiến dịch vận tải hiệp đồng binh chủng. Cán bộ các cấp đến học tập tham quan thực tế. Kết thúc diễn tập chiến dịch đạt kết quả không ngờ đã chứng minh giá trị hiện thực đúng đắn, sáng tạo phương thức tổ chức binh chủng hợp thành trong vận tải chi viện để bứt phá trong mùa khô 1967-1968 vượt toàn bộ kế hoạch Bộ giao, cả kế hoạch bổ sung, phục vụ cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, khẳng định khả năng và xu thế phát triển mạnh cơ giới hoá toàn bộ công cuộc chi viện chiến lược từ năm 1968 trở đi.

[quansuvn]

Đặc điểm vị trí

Trường Sơn là một dãy núi cao, rừng đại ngàn trải dọc Bắc - Nam, phân cách giữa ba nước và nằm gọn trong lòng ba nước, phía sườn Đông Trường Sơn thuộc nước Việt Nam, sườn Tây Trường Sơn thuộc hai nước bạn Lào và Campuchia, phía Việt Nam có một dải cao nguyên Tây Nguyên rộng lớn, phía Lào có cao nguyên Bô Lô Ven nối thông với Đông Bắc Cảmpuchia cũng rộng lớn không kém. Thời tiết, khí hậu phức tạp khác nhau, địa hình hiểm trở, dân chủ yếu thuộc dân tộc thiểu số, cư dân thưa thớt, kinh tế lạc hậu, đời sống nghèo nàn nhưng có truyền thống đoàn kết đấu tranh lâu đời nên rất trung thành với cách mạng, với kháng chiến. Trường Sơn là "nóc nhà chung" của ba nước anh em. Bộ đội Trường Sơn cùng với quân dân bạn đánh chiếm được địa bàn Trường Sơn là đánh chiếm được căn cứ địa khổng lồ nằm giữa ba nước Đông Dương, làm chỗ dựa vững chắc để quân dân ba nước anh em đoàn kết trường kỳ kháng chiến đánh thắng bất luận đế quốc nào đến xâm lược. Bộ đội Trường Sơn được vinh dự sử dụng vị trí chiến lược đó để mở đường vận tải chi viện chiến trường xuyên ba nước - con đường mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhất định phải giành thắng lợi cuối cùng.      


- Tại sao tuyến vận tải, chi viện chiến lược Trường Sơn lại là một chiến trường chiến đấu tổng hợp đặc biệt? Điều cơ bản nhất là sườn Đông và Tây có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng. Đế quốc Mỹ thực hiện cuộc chiến tranh xâm lược ở cả hai sườn Đông - Tây Trường Sơn. Mặt khác Trường Sơn là tuyến chi viện cho các chiến trường nên đế quốc Mỹ muốn giành thắng lợi ở các chiến trường trước hết phải thực hiện cuộc chiến tranh ngăn chặn nguồn tiếp viện sức người, sức của của hậu phương lớn miền Bắc Việt Nam vào các chiến trường; thế là trên một địa bàn chiến lược đã hình thành hai loại chiến tranh đan xen: chiến tranh xâm lược và chiến tranh chống chi viện - chiến tranh ngăn chặn; Bộ đội Trường Sơn phải đồng thời đối phó với hai loại hình chiến tranh khác nhau của đế quốc Mỹ diễn ra trong cùng một thời gian, cùng một không gian.


- Trên tuyến vận tải chi viện chiến lược Trường Sơn hình thành cuộc chiến đấu binh chủng hợp thành, bởi lẽ tuyến vận tải chiến lược nằm gọn trong một địa bàn phải trực tiếp gánh chịu và đối phó với hai loại hình chiến tranh; muốn duy trì và đẩy mạnh vận chuyển được, muốn xây dựng và bảo vệ được đường cầu, muốn bảo vệ được căn cứ chiến lược, trước hết Bộ đội Trường Sơn phải tự mình có đủ binh lực hợp thành phối hợp với quân dân Trung - Hạ Lào, Đông Bắc Campuchia và các chiến trường của ta ở Đông Trường Sơn, từng bước đánh thắng cả hai loại hình chiến tranh của địch cả trên không và mặt đất.


- Tuyến vận tải chiến lược là căn cứ chiến lược trực tiếp cho các chiến trường ba nước Đông Dương, đó là nhờ thế mạnh của địa bàn chiến lược, của núi rừng đại ngàn, liền kề biên giới của ba nước, chỗ dựa lưng của mỗi nước, chỗ xây dựng lực lượng và xuất phát tiến công của mỗi nước, là nơi dự trữ vật chất kỹ thuật, nơi hậu cứ điều trị thương bệnh binh, nơi mở mang hệ thống đường cầu liên hoàn, nơi chuẩn bị cho các chiến dịch tấn công, phản công lớn; là nơi kẻ địch khó đến, khó ở và khó về.


- Tuyến vận tải chiến lược phải vận dụng nghệ thuật chiến dịch trong chiến đấu và trong vận tải, bởi vì phải thông qua tổ chức hoạt động chiến dịch với quy mô thích hợp mới tạo ra sức mạnh tổng hợp đánh thắng cuộc chiến tranh ngăn chặn cực kỳ khốc liệt của địch; phải hoạt động theo quy mô lớn mới đáp ứng được yêu cầu chiến đấu ngày càng lớn của các chiến trường; nếu làm theo kiểu nhỏ lẻ, "cò con" không phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ phục vụ các chiến trường. Khi tuyến vận tải đã tổ chức được chiến đấu binh chủng hợp thành đủ mạnh bảo vệ được bộ đội vận tải - binh chủng chủ lực, bộ đội vận tải phải thực là vận tải quân sự trong chiến tranh ngăn chặn khốc liệt, bộ đội vận tải phải thực hiện tư tưởng tấn công theo đội hình tấn công, có đội hình theo thê đội từ đại đội đến sư đoàn, kết hợp chỉ huy theo đội hình với chỉ huy của các sở chỉ huy cơ bản, tiền phương; quy mô chiến dịch phát triển theo từng bước, quy mô binh trạm, tập đoàn binh trạm, sư đoàn khu vực, tiến tới bỏ cung trạm, đi thẳng tới các chiến trường, đấy là sự phát triển sáng tạo, độc đáo, tìm cách bứt phá để tạo ra bước ngoặt phát triển, chuẩn bị thời cơ, đón và sử dụng thời cơ nhanh nhất, mạnh nhất, kịp thời nhất đáp ứng thoả mãn yêu cầu mệnh lệnh Tổng tiến công thần tốc Xuân 1975. Cho đến nay, vẫn có người cho rằng tuyến vận tải chiến lược chỉ là súng đạn, lương thực, là cơm áo, cần gì đến phải tư tưởng chiến thuật quân sự, cần gì chiến thuật chiến đấu binh chủng hợp thành, cần gì đội hình chiến thuật vận tải quân sự chiến đấu; đó là quan điểm phiến diện, thiếu thực tiễn, nếu không nói là sai lầm.


- Tại sao tuyến vận tải chiến lược lại tổ chức đến cấp sư đoàn binh chủng trong binh đoàn binh chủng hợp thành - điều chưa có tiền lệ trong quân đội ta thời bấy giờ? Với tư tưởng chỉ đạo của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương - Bộ Quốc phòng, Tổng hành dinh, Đảng ủy - Bộ tư lệnh Trường Sơn suy ngẫm đoán trước thế nào Đảng ta cũng phải tìm cách thực hiện di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, rút ngắn thời gian "đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”, sớm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Một trong các yếu tố có ý nghĩa quyết định là phải chi viện sức người, sức của, phải cơ động binh lực, hoả lực lớn hơn, kịp thời hơn. Mặc dầu có ý kiến không đồng tình tổ chức cấp sư đoàn binh chủng trên tuyến vận tải chiến lược, nhưng là người trực tiếp chịu trách nhiệm với sự dự đoán nhất định sẽ đến, Đảng ủy

[quansuvn]

- Bộ tư lệnh Trường Sơn được sự ủng hộ của đồng chí Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng - Tổng Tham mưu trưởng, Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần đã nhanh chóng chuyển 10 vạn quân trên chiến trường Trường Sơn thành 8 sư đoàn binh chủng tập trung và nhiều trung đoàn độc lập chiến đấu và phục vụ chiến đấu; đặc biệt có 2 sư đoàn vận tải ô tô tập trung và một số trung đoàn vận tải ô tô độc lập, 4 sư đoàn công binh và một số trung đoàn độc lập, 1 sư đoàn bộ binh, 1 sư đoàn phòng không tên lửa và một số trung đoàn độc lập. Nhờ vậy, khi có lệnh thần tốc bộ đội vận tải Trường Sơn cơ động gọn từng quân đoàn, sư đoàn bộ binh đi thẳng đến nơi tập kết, chuẩn bị chiến dịch đúng thời gian quy định.


- Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh là bộ phận lực lượng dự bị chiến lược của Tổng hành dinh bởi vì các binh chủng trên chiến, trường Trường Sơn phải trực tiếp tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu cho cả hai loại hình chiến tranh ở cả Đông, Tây Trường Sơn. Ở phía Tây Trường Sơn là lực lượng chủ lực phối hợp với quân và dân bạn Trung - Hạ Lào mở các chiến dịch tiêu diệt sinh lực địch, giải phóng đất đai, mở rộng và bảo vệ vững chắc vùng căn cứ chiến lược; ở Đông Trường Sơn, Bộ đội Trường Sơn đều tăng cường lực lượng chiến đấu: Phòng không, bộ binh, vận tải, công binh, thông tin, quân y... cho các chiến dịch Khe Sanh, Huế (1968), Đường 9 - Nam Lào (1971), Trị - Thiên (1972); Tây Nguyên, Trị - Thiên, chiến dịch Hồ Chí Minh (1975); một bộ phận xe vận tải đã trực tiếp tham gia chiến đấu, làm chức năng cơ giới hoá bộ binh, tấn công, truy kích địch trong các chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, Tây Nguyên, Trị Thiên Huế, Đà Nẵng, chiến dịch Hồ Chí Minh. 2 sư đoàn công binh, 2 trung đoàn cầu bảo đảm toàn bộ mạng quốc lộ 1A từ Quảng Trị đến Phan Rang - Đà Lạt, Sài Gòn - Vũng Tàu, Sài Gòn - Tây Ninh...


Với đặc điểm vị trí và cách đặt vấn đề như nói trên, Bộ đội Trường Sơn phải nắm vững trọng tâm là nhiệm vụ chi viện để làm tốt cả năm nhiệm vụ sau đây:

Một là, phải từng bước chủ động tổ chức chiến đấu binh chủng hợp thành; phối hợp với quân và dân bạn, với các chiến trường của ta, từng bước đánh thắng các loại hình chiến tranh: chiến tranh xâm lược lãnh thổ do Mỹ điều hành đánh vào căn cứ của ta và của bạn và các chiến trường của ta; đồng thời đánh thắng cuộc chiến tranh ngăn chặn của Mỹ - ngụy trên đường Hồ Chí Minh; bảo vệ, mở rộng chính diện và chiều sâu của căn cứ hành lang chiến lược của ba nước Nam Đông Dương.

Hai là, phải chủ động từng bước xây dựng được mạng lưới đường cầu đa dạng, liên hoàn đồng bộ Tây - Đông Trường Sơn với nhiều trục dọc, nhiều trục ngang nối từ hậu phương miền Bắc đến các chiến trường của ta, của bạn xuyên qua ba nước liên tục, thông suốt, xoá thế độc đạo trên toàn mạng hạ tầng cơ sở.

Ba là, phối hợp với các chiến trường của ta và bạn xây dựng, bảo vệ căn cứ chiến lược, để cơ động binh lực, để dự trữ vật chất - kỹ thuật chuẩn bị cho các chiến dịch lớn. Đó là căn cứ tựa lưng, căn cứ xuất phát tấn công của các chiến trường ta và bạn; là nơi vận động binh, hoả lực quy mô lớn cho các binh đoàn cơ động chiến lược khi thời cơ xuất hiện và khi có lệnh tiến công thần tốc.

Bốn là, phải từng bước xây dựng, phát triển được lực lượng binh chủng hợp thành có quy mô đến cấp các sư đoàn, binh chủng; tăng cường trang bị kỹ thuật ngang tầm với nhiệm vụ, chuyển đổi được tương quan lực lượng địch - ta trên chiến trường, tạo và đón thời cơ phát triển ngày càng xuất hiện có lợi cho ta, vừa làm tròn nhiệm vụ của bản thân chiến trường mình, sẵn sàng hợp lực với các chiến trường ta và bạn, làm lực lượng dự bị chiến lược tại chỗ của Bộ.


Bốn nhiệm vụ trên là điều kiện vững chắc bảo đảm thực hiện nhiệm vụ trung tâm là vận tải chi viện binh lực, cơ sở vật chất - kỹ thuật theo tổ chức chiến thuật vận tải đa phương thức, lấy đường bộ là chủ lực, đường ống dẫn xăng dầu là quan trọng, đường sông là bổ trợ. Binh chủng vận tải cơ giới đường bộ vừa là lực lượng đảm bảo chiến đấu, vừa là lực lượng chiến đấu, cơ giới hoá bộ binh tiến công, truy kích địch trong các chiến dịch lớn.


Để làm tốt và đồng bộ các nhiệm vụ nói trên, trước hết phải quán triệt, chấp hành nghiêm chỉnh nghị quyết của của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, chỉ thị của Bộ Chính trị, của Chính phủ, của Quân ủy Trung ương, mệnh lệnh của Tổng tư lệnh, phải bám sát diễn biến và yêu cầu của các chiến trường ta và bạn; đánh giá đúng địch - ta cụ thể từng nơi, từng lúc, kịp thời phán đoán đúng quy luật thay đổi cách đánh phá của địch trên toàn chiến trường mình phụ trách.


Tăng cường sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng ủy, sự chỉ huy tập trung thống nhất trực tiếp của Bộ tư lệnh đến mọi nơi, trong mọi lúc, đổi mới tư tưởng chỉ đạo, phong cách chỉ huy, lấy tư tưởng tấn công, kiên quyết tấn công, liên tục tấn công là chính, kết hợp với phòng tránh, xây dựng công sự, ngụy trang nghi binh, đề cao phong cách lãnh đạo chỉ huy trực tiếp: trực tiếp đánh giá địch - ta cụ thể, trực tiếp quán triệt nhiệm vụ, trực tiếp kiểm tra hiện trường, đánh giá biểu dương việc tốt, người tốt, nói rõ khuyết điểm, nhược điểm và chỉ ra cách khắc phục.


Tăng cường công tác xây dựng Đảng, công tác chính trị, tư tưởng làm cho toàn chiến trường tin tưởng sức mạnh truyền thống củạ dân tộc Việt Nam và sức mạnh của thời đại, đoàn kết một lòng, đoàn kết phối hợp với quân dân bạn, với các chiến trường ta, các tuyến vận tải Bắc - Nam.


Xây dựng lòng yêu nước nồng nàn, ý chí quyết chiến quyết thắng, tất cả cho chiến trường, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, coi trọng đào tạo, cân nhắc cán bộ có đức, có tài tại chỗ là chính, kết hợp với sự bổ sung cán bộ ở trên; thường xuyên rèn luyện bộ đội về ý chí chiến đấu, năng lực hành động, từng bước xây dựng, phát triển đồng bộ các binh chủng theo quy mô thích hợp cả tổ chức và trang bị, hướng đến đỉnh cao là các sư đoàn binh chủng hợp thành, toàn chiến trường là một khối thống nhất tập trung dưới sự chỉ huy trực tiếp của Bộ chỉ huy, chuyển từ vận tải cung ngắn lên cung vừa, từ cung vừa lên cung đi thẳng đến các chiến trường; chuyển hành quân đi bộ sang hành quân cơ giới; tổ chức cho các đoàn binh khí kỹ thuật đi một tuyến đường riêng vào các mặt trận. Đó là một cách bứt phá quyết liệt, tạo ra một bước nhảy vọt lớn, thay đổi được tương quan lực lượng, tạo được thời cơ, đón được thời cơ; thực hiện bảo đảm thoả mãn lệnh thần tốc với mọi quy mô, mọi yêu cầu của Bộ Tổng tư lệnh, của tất cả các chiến trường, góp phần thực hiện thắng lợi Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975, đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, thực hiện trọn vẹn Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào", giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, giành lại độc lập chủ quyền trọn vẹn toàn lãnh thổ, lãnh hải của đất nước.


Trong cuộc chiến đấu lâu dài trên chiến trường Trường Sơn thực tiễn diễn biến khôn lường đối mặt với một kẻ thù mạnh, tàn bạo đòi hỏi phải làm chủ sự chịu đựng, sự hy sinh, gian khổ kể cả sự trả giá cần thiết cho chiến thắng; không cam chịu trì trệ, dao động, phải mạnh dạn đổi mới, nói và làm đi đôi, không ngại rào cản, không giáo điều, phải dũng cảm dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám thay đổi tổ chức lực lượng theo hướng đồng bộ hoá, đa dạng hóa nhằm phát triển đi lên, phát triển liên tục, phát triển đến đỉnh cao, để đủ sức chuyển đổi tương quan lực lượng, tạo thời cơ, sử dụng thời cơ, hoà cùng với cả nước làm tròn nhiệm vụ giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

[quansuvn]

Đi sâu lãnh đạo tư tưởng chiến thuật cho từng binh chủng

1. Binh chủng Công binh, thanh niên xung phong "xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước", xây dựng thế trận đường cầu đi trước một bước, liên tục phá thế độc đạo, đơn tuyến, xây dựng và chỉ đạo tác nghiệp theo tư tưởng kỹ năng hoá, quân sự hoá, chiến đấu hoá, chính quy hoá, đa dạng hoá, hiệp đồng hoá, chủ động hoá, kết hợp các binh chủng cùng chiến đấu bảo vệ có hiệu quả giao thông, vận tải, thực hiện phương châm "địch cứ đánh, ta cứ đi", kết hợp phát triển binh chủng toàn diện vững chắc, tạo ra quả đấm mạnh, đủ sức đảm bảo hạ tầng cơ sở cho chiến trường Trường Sơn phát triển vững mạnh.


Công binh, thanh niên xung phong là lực lượng tại chỗ đông đảo nhất trên chiến trường, có mặt trong mọi nơi, mọi lúc, vừa xây dựng đường mới vừa bảo đảm giao thông chống phá hoại, vừa đánh máy bay Mỹ bay thấp; vừa đánh bộ binh địch, biệt kích, thám báo, vừa cứu xe, cứu người, cứu hàng, vừa giúp đỡ nhân dân tại chỗ về mọi mặt; vừa là lực lượng kiến tạo các công trình phòng thủ, ẩn nấp trên tuyến chi viện cho người, cho xe máy, súng pháo, kho hàng, bệnh viện, đội điều trị, đặc biệt là xây dựng địa đạo, các công sự kiên cố cho chỉ huy sở các cấp, các binh chủng.


Phương thức, nghệ thuật chiến đấu của Binh chủng Công binh là:

Khi đường, cầu còn ở thế độc đạo, Binh chủng Công binh phải lấy tư tưởng chiến thuật chốt trọng điểm theo kiểu trận địa, nhưng không chốt trọng điểm một cách thụ động mà phải liên tục phản công địch bằng cách chủ động mở đường vòng, đường tránh ngay tại trọng điểm địch đánh phá, không bị sa lầy mắc mưu địch theo kiểu địch đánh, ta sửa, địch lại đánh, ta lại sửa trong một vòng lẩn quẩn, phải chịu sự tổn thất không đáng có; đã có những trọng điểm bị tắc đường kéo dài hàng tháng là do sai lầm về tư tưởng chỉ đạo theo lối phòng giữ đơn thuần.


Chủ động đối phó với kẻ địch là mở đường mới theo hướng quy hoạch từng bước phá thế độc đạo, Tây - Đông Trường Sơn phải có ít nhất bốn trục đường dọc song song với hệ thống đường vòng, đường tránh, đường ngang nối nhau, những trục đường vượt khẩu, đường ra các chiến trường ít nhất có năm trục, thường xuyên sử dụng bốn trục. Có đường công khai, có đường bí mật, đường nghi binh thu hút địch, đường chuẩn bị sẵn sàng cho các chiến dịch của các chiến trường. Tất cả phải nối thông với nhau như một "trận đồ bát quái". Năm 1968, ta mở thêm tuyến Đông Trường Sơn từ Quảng Bình đến Lộc Ninh, miền Đông Nam Bộ, một thế trận đường sá 17.000km xuyên Bắc - Nam, xuyên ba nước Đông Dương, xuyên các chiến trường, liên hoàn, đồng bộ, thông suốt liên tục; địch càng đánh mạnh, ta càng đi lớn, vô hiệu hoá mọi thủ đoạn đánh phá của địch.


Ngoài ra, còn có gần 3.000 cây số đường giao liên hoàn chỉnh, đồng bộ, an toàn hành quân bộ đến thẳng các chiến trường; hàng ngàn cây số đường sông ở Tây và Đông Trường Sơn có tác dụng bổ trợ trong vận chuyển đường sông.


Từng bước rải đá một số đường ngang vượt khẩu, một số đoạn đường trọng điểm trên trục dọc Đông - Tây Trường Sơn để kéo dài mùa vận chuyển, tiến tới vận chuyển cả năm liên tục.


Đông - Tây Trường Sơn, suối, sông nhỏ nhiều, có sông lớn nhưng ít. Để vượt suối, ta chủ yếu dùng đá, sỏi tại chỗ nâng ngầm, mặt ngầm tốt nhất là lát đá làm nhẵn, mặt ngầm có ngụy trang phù hợp, mỗi chỗ vượt suối ít nhất có ba ngầm; hai ngầm sử dụng, một ngầm nghi binh.


Vượt sông, suối ngoài cầu phao, phà quân dụng, thì tốt nhất, nhanh nhất và hiệu quả nhất vẫn là dùng gỗ, tre, nứa tại chỗ ghép thành cầu phao tháo, lắp.


Đường ống dẫn xăng dầu vừa là cơ sở hạ tầng vừa là một phương thức vận tải bán tự động. Với 4 trung đoàn, vượt qua bom đạn, hy sinh gian khổ đã xây dựng thành công một công trình huyền thoại xuyên Trường Sơn, nối với tuyến hậu phương từ Bắc tỉnh Quảng Bình vượt Tây, Đông Trường Sơn đến Lộc Ninh, Bình Phước, dài trên 1.400km, rót thẳng vào 3 bể chứa có dung tích lớn, chuẩn bị cho Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975, phục vụ kịp thời cho chiến dịch Tây Nguyên, đặc biệt là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.


Năm 1973, sau khi Hiệp định Pari có hiệu lực, Bộ tư lệnh Trường Sơn đã tập trung 4 sư đoàn công binh và 1 vạn thanh niên xung phong trên tuyến cùng 2 vạn thanh niên xung phong, dân công hoả tuyến trên các tuyến cửa khẩu, lực lượng giao thông của Bộ Giao thông và các tỉnh nâng cấp cải tạo đường Đông Trường Sơn lấy tên là đường Hồ Chí Minh từ Tân Kỳ (Nghệ An) đến Lộc Ninh (Đông Nam Bộ) thành đường tiêu chuẩn cấp 4 miền núi; thực hiện công nghiệp hoá làm đường theo phương châm chuyên sâu, dây chuyền, liên hoàn, đồng bộ, kết hợp nhân lực, mã lực, thuốc nổ, chỉ trên một năm đã hoàn thành.


Quá trình làm nhiệm vụ trên tuyến, Binh chủng Công binh Trường Sơn còn là lực lượng dự bị chiến lược tại chỗ của Bộ, tăng viện cho các chiến dịch Đường 9 - Khe Sanh, Huế (1968), Đường 9 - Nam Lào (1971), Trị - Thiên (1972), Tây Nguyên (3-1975); đặc biệt trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, Binh chủng Công binh Trường Sơn đã sử dụng 2 sư đoàn đường, 2 trung đoàn cầu, có trang bị kỹ thuật mới, đảm bảo giao thông toàn bộ hệ thống đường, cầu quốc lộ 1A từ Quảng Trị đến Sài Gòn, đảm bảo cho cánh quân tiến công theo quốc lộ 1A. Bảo đảm bắc lại cầu Belây trên đường 20 Phan Rang - Đà Lạt - Sài Gòn, đường 51 đi Vũng Tàu, đường 22 đi Tây Ninh, đường 13 Sài Gòn đi Lộc Ninh.

[quansuvn]

2. Binh chủng Phòng không: Khẩn trương tăng cường quân số, tổ chức, trang bị, nhiệm vụ, phương thức tác chiến để trở thành 1 binh chủng chủ chốt bảo vệ đội hình tiến công của xe vận tải, bảo vệ cầu đường, kho hàng, chỉ huy sở; phối hợp với bộ binh trong các chiến dịch phản công địch xâm lấn hành lang, lấn chiếm vùng căn cứ kháng chiến của bạn.

Tư tưởng chỉ đạo chiến thuật tác chiến của Binh chủng Phòng không khi cầu đường còn độc đạo thì tạm thời lấy chiến thuật chốt trọng điểm, với mạng lưới hoả lực nhiều tầng, nhiều lớp, có công sự giao thông hào vững chắc theo kiểu trận địa là chủ yếu, đồng thời cơ động phục kích máy bay địch trên các tuyến đường.


Mục tiêu chiến đấu là đánh tiêu diệt máy bay địch trên đội hình xe tiến công của binh chủng vận tải, trên các trọng điểm đường cầu. Đánh đêm là chính, sẵn sàng đánh ban ngày ở những nơi và những lúc cần thiết. Kết hợp đánh nghi binh, lừa địch, đánh toạ độ, đánh uy hiếp buộc máy bay địch phải dãn ra.


Binh chủng Phòng không tên lửa được phát triển lên thành sư đoàn, trung đoàn tập trung, tổ chức đánh tập trung, hiệp đồng tác chiến pháo cao xạ và tên lửa, kể cả không quân trên một số địa bàn trọng điểm, làm chủ bầu trời, tiêu diệt máy bay tại chỗ, hất máy bay địch lên cao, ra xa, bảo vệ đội hình xe lớn tiến công an toàn.


Ngoài nhiệm vụ chủ yếu trên chiến trường Trường Sơn, Binh chủng Phòng không Trường Sơn còn là một bộ phận dự bị chiến lược tại chỗ của Bộ để tăng viện, phối hợp tác chiến trong các chiến dịch lớn như Đường 9 - Khe Sanh (1968), Trị - Thiên (1972). Trong các chiến dịch Tây Nguyên và chiến dịch Hồ Chí Minh (1975), Binh chủng Phòng không Trường Sơn đều tham gia tác chiến trong đội hình tấn công của bộ binh. Trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào đầu năm 1971, Binh chủng Phòng không Trường Sơn đảm nhiệm tác chiến phòng không của chiến dịch, Bộ lấy lực lượng phòng không của Bộ đội Trường Sơn làm chủ lực đánh máy bay, đặc sắc nhất là tiêu diệt lực lượng trực thăng hùng hậu của Mỹ.


3. Bộ binh Trường Sơn là lực lượng có mặt rất sớm ở chiến trường Trường Sơn, đã góp phần quan trọng giải phóng một khu vực rộng lớn từ Trung Lào đến Hạ Lào, Đông Bắc Campuchia, tạo địa bàn để Bộ đội Trường Sơn triển khai tuyến vận tải cơ giới. Lực lượng bộ binh được xây dựng thành sư đoàn và các trung đoàn độc lập quân tình nguyện, được tăng cường xe tăng, đặc công, pháo mặt đất; pháo phòng không là lực lượng chủ yếu, thường xuyên mở các chiến dịch cơ động tập kích, phục kích, lần lượt tiêu diệt các cứ điểm của địch, mở rộng và bảo vệ vùng giải phóng của bạn.

Bộ binh Trường Sơn là lực lượng chủ động phối hợp với quân và dân bạn, với các chiến trường của ta, các lực lượng trên tuyến đánh bại các chiến dịch tiến công lấn chiếm vùng giải phóng của bạn, các chiến dịch tiến công vào hành lang vận chuyển chiến lược của ta, tạo điều kiện mở rộng chính diện và chiều sâu vùng căn cứ địa Nam Đông Dương, bảo vệ vững chắc tuyến chi viện chiến lược - đường Hồ Chí Minh trong mọi tình huống.


Bộ binh Trường Sơn còn là bộ phận lực lượng dự bị chiến lược tại chỗ của Bộ, tham gia cánh quân phía Tây chiến dịch Đường 9 - Nam Lào. Trong chiến dịch Tây Nguyên, bộ binh Trường Sơn là lực lượng tác chiến nghi binh chiến dịch, đạt hiệu quả cao, truy kích địch, là bộ phận cánh quân Duyên Hải trong Tổng tiến công và nôi dậy Xuân 1975.


4. Binh chủng Thông tin đã được xây dựng thành 2 trung đoàn chuyên sâu và 1 trung tâm kết hợp vô tuyến, vô tuyến tiếp sức, hữu tuyến dây bọc, nhất là từ khi xây dựng được đường hữu tuyến tải ba nối liền Tổng hành dinh Bộ Quốc phòng đến các chiến trường, tạo thành mạng lưới thông tin đa phương thức sâu, rộng, là cơ sở vững chắc để chuyển đổi từ lấy chỉ đạo là chính sang lấy chỉ huy trực tiếp là chính, nhờ có hệ thống thông tin liên lạc khá hoàn chỉnh, tạo ra điều kiện nắm diễn biến tình hình mọi mặt trên chiến trường 24/24 giờ ngày đêm, xử lý kịp thời đối với mọi tình huống xảy ra trên chiến trường. Đây là một cải cách có hiệu quả nhất về chỉ huy chiến đấu binh chủng hợp thành trên chiến trường Trường Sơn; thông tin Bộ tư lệnh Trường Sơn cùng Binh chủng Thông tin liên lạc của Bộ đóng góp quan trọng cho Tổng hành dinh chỉ đạo, chỉ huy các chiến trường trong Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975, đặc biệt là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

[quansuvn]

5. Vận tải cơ giới đường bộ, đường sông, đường ống dẫn xăng dầu là một binh chủng trải qua những bước thăng trầm, gian khổ, hy sinh, anh dũng như "vàng thử lửa", đã từng bước trở thành một lực lượng vận tải cơ giới hùng hậu đa phương thức: đường bộ, đương sông, đường ống.

Bộ đội vận tải Trường Sơn là lực lượng trụ cột thực hiện nhiệm vụ trung tâm, được quân sự hoá, chiến đấu hoá. Từ vận tải cơ giới nhỏ lẻ, phân tán, đơn thức, lấy tư tưởng phòng tránh là chủ yếu, đã từng bước tiến lên lấy tư tưởng tiến công là chủ yếu kết hợp với phòng tránh, vận hành theo đội hình chiến thuật vận tải chiến đấu, có tổ chức chỉ huy chặt chẽ, thống nhất từ sở chỉ huy cơ bản và chỉ huy trên đường trong thế binh chủng hợp thành.


Binh chủng Vận tải cơ giới đa phương thức quán triệt tư tưởng tiến công, tranh thủ chủ động chuẩn bị sẵn sàng xe và hàng, bí mật tiếp cận đường tuyến, xuất kích sớm, trở về muộn, thực hành thành thạo phương thức lấn sáng, lấn chiều, vượt cung tăng chuyến.


Ở khu căn cứ xuất phát, cũng như trên đường hành tiến, nơi nào, lúc nào cũng có công sự bảo vệ xe, máy, thuyền bè, người và hàng, ngụy trang triệt để ở hai đầu trọng điểm. Nắm quy luật đánh phá của máy bay địch giữa các đợt để chỉ huy hành tiến, vượt qua các trọng điểm ngăn chặn của địch. Vô hiệu hoá sự đánh phá của địch. Trên trục đường nghi binh, thường lấy một số xe hỏng để nghi binh thu hút địch lao vào đánh phá, tạo điều kiện thuận lợi cho trục đường khác tăng tốc vận tải an toàn.


Kết hợp đường "kín" và đường "hử", bố trí một số xe chạy trên đường "hở" thu hút máy bay địch oanh tạc vào đó để tuyệt đại bộ phận xe vận hành trên đường kín, kết hợp chạy đường "kín" ban ngày với chạy đường "hở" ban đêm, tăng giờ xe chạy trong ngày đêm để quay vòng tăng chuyến. Khi tạo được đường "kín" dài xuyên Trường Sơn, bộ đội xe chuyển sang chạy ngày cấp trung đoàn là chính, kết hợp chạy đội hình nhỏ lẻ trên đường "hở" ban đêm.


Trên các tuyến đường công khai được rải đá cấp phối, khi có mưa phùn, tầng mây thấp, khi gặp đợt gió mùa Đông Bắc, mây đen phủ khắp tuyến đường, bộ đội xe tranh thủ chuyển sang chạy ngày, chạy lấn sáng, lấn chiều, nâng cao năng suất vận chuyển.


Khi xây dựng được tuyến Đông Trương Sơn, bộ đội xe vận chuyển vật chất kỹ thuật, binh lực, hoả lực vào các chiến trường suốt cả năm, kết thúc mùa khô ở Tây Trường Sơn thì vào mùa khô Đông Trường Sơn, năng lực vận chuyển tăng gấp đôi, gấp ba lần về khối lượng và thời gian đến đích.


Để phát huy sức mạnh của phương thức vận tải binh chủng hợp thành, khi đã có nhiều trục dọc, trục ngang liên hoàn, các tổ chức cơ sở vận chuyển lớn được triển khai, Binh chủng Vận tải cơ giới đã mở các chiến dịch vận tải quy mô: tập đoàn binh trạm, chiến dịch sư đoàn tập trung, thọc sâu, tạo ra những tiền đề, những bước ngoặt để bứt phá tuyến vận tải chi viện bước lên đỉnh cao mới khi có lệnh cơ động thần tốc. Tuyến vận chuyển chi viện chiến lược đã chủ động thoả mãn các nhu cầu binh lực, cơ sở vật chất cho các hướng chiến trường, tạo thời cơ, đón thời cơ, thúc đẩy thời cơ xuất hiện chín muồi cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975.


Sau chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, cuộc chiến tranh ngăn chặn chi viện của đế quốc Mỹ bị phá sản hoàn toàn, tiếp đến đầu năm 1973, khi Hiệp định Pari có hiệu lực, Binh chủng Vận tải cơ giới có đủ điều kiện tổ chức lực lượng tập trung quy mô cấp sư đoàn và trung đoàn độc lập; có hệ thống đường cầu, hệ thống đường ống dẫn xăng dầu, mạng thông tin liên lạc liên hoàn, đồng bộ, thông suốt, bộ đội vận tải đường bộ trở thành lực lượng tập trung cơ động với trên một vạn đầu xe, chạy trên hai tuyến Đông, Tây Trường Sơn ban ngày, chạy thẳng Bắc - Nam, chạy thẳng đến chiến trường ta và bạn, cơ động binh lực, hoả lực, cơ sở vật chất kỹ thuật cho chiến dịch Buôn Ma Thuột. Tiếp đó thực hiện lệnh thần tốc của Bộ Quốc phòng, cơ động gọn các quân đoàn, sư đoàn bộ binh, binh chủng kỹ thuật, cơ sở vật chất cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975, mà đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.


Bộ đội vận tải Trường Sơn rõ ràng là lực lượng dự bị chiến lược tại chỗ của Bộ, có chức năng cơ động binh, hoả lực, cơ sở vật chất kỹ thuật trong các chiến dịch lớn; đồng thời là lực lượng trực tiếp chiến đấu trong đội hình vận động tiến công, biến các quân đoàn, sư đoàn bộ binh thành các quân đoàn, sư đoàn bộ binh cơ giới cùng chiến đấu trong mũi nhọn tiến công địch, truy kích địch. Một hình tượng vô cùng đẹp là bên cạnh chiếc xe tăng có chiếc xe ô tô Trường Sơn, bên cạnh chiến sĩ bộ binh có chiến sĩ lái xe Trường Sơn tham gia nhiều các trận chiến đấu, kể cả đánh vào dinh Độc Lập...


6. Bộ đội giao liên là một lực lượng đặc biệt của chiến trường Trường Sơn, là lực lượng có mặt đầu tiên trên tuyến, với đôi chân vạn dặm, suốt 16 năm ròng hành quân không nghỉ dọc dải Trường Sơn hùng vĩ, đưa đón hàng triệu cán bộ, chiến sĩ vào chiến trường chiến đấu, hàng vạn thương, bệnh binh ra hậu phương, bảo đảm an toàn tuyệt đối. Từ hành quân bộ tiến lên tổ chức hành quân bằng cơ giới, rút ngắn thời gian quân đến các chiến trường nhanh nhất, an toàn, khoẻ mạnh nhất. Chiến công lớn lao, sự hy sinh chịu đựng gian khổ của bộ đội giao liên anh hùng để lại ấn tượng sâu đậm. Chiếc "gậy Trường Sơn" trên đường hành quân bộ, đoàn xe hành quân cơ giới thần tốc mãi mãi là những hình ảnh tuyệt đẹp của người chiến sĩ giao liên Trường Sơn.


7. Bộ đội quân y với một hệ thống các bệnh viện, các đội điều trị, các đội phẫu thuật khắp tuyến vận chuyển chi viện chiến lược làm hai nhiệm vụ: Vừa điều trị cấp cứu cho các đơn vị thuộc Bộ tư lệnh Trường Sơn, vừa là tuyến sau của một số chiến trường ta và bạn; với nhiệm vụ nào, bộ đội quân y cũng hoàn thành xuất sắc.

Bộ đội kho hàng, các xưởng đại tu, trùng tu xe máy, pháo, súng, các đội kích kéo là lực lượng phục vụ chiến đấu, cũng đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp công sức vào thắng lợi chung của chiến trường.

[quansuvn]

Về tổ chức phát triển lực lượng và tăng cường trang bị kỹ thuật trong chiến đấu binh chủng hợp thành trên chiến trường Trường Sơn: Đây là một trong nhiều sáng tạo độc đáo; mô hình tổ chức lực lượng và phương thức hoạt động này chưa hề có trong vận tải chi viện chiến lược ở Việt Nam. Quá trình làm nhiệm vụ Bộ tư lệnh Trường Sơn đã năm vững đặc điểm chiến trường, tìm thấy sức mạnh tổng hợp của phương thức chiến đấu hiệp đồng binh chủng, lấy vận tải làm trung tâm, thể hiện trên phạm vi chiến lược, chiến dịch và chiến đấu. Chỉ khi nào biết sử dụng sức mạnh binh chủng hợp thành trên toàn chiến trường mới đủ sức đánh bại cuộc chiến tranh ngăn chặn chi viện của đối phương - kẻ có tiềm lực kinh tế, quân sự, khoa học kỹ thuật vào hạng mạnh nhất thế giới. Khối binh lực binh chủng hợp thành phải đặt dưới sự chỉ huy tập trung thống nhất vào một Bộ tư lệnh mới đủ sức chỉ huy cuộc chiến đấu hết sức nặng nề, dai dẳng, vô cùng ác liệt, đầy cam go, mới chiến thắng được kẻ thù, hoàn thành nhiệm vụ. Tổ chức chiến đấu hiệp đồng binh chủng đã phát triển đến quy mô các sư đoàn binh chủng hợp thành bằng sự ra đời các sư đoàn xe ô tô vận tải, các sư đoàn công binh, sư đoàn bộ binh, các sư đoàn phòng không tên lửa và các lực lượng phục vụ chiến đấu khác; đó là cái mới trên chiến trường Trường Sơn. Sau chiến thắng chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, khi tuyến đường "kín” xuyên Trường Sơn dài 3.000km đưa vào sử dụng, vận tải cơ giới chuyển từ chạy đêm sang chạy ngày với đội hình trung đoàn xe đi tập trung, đi tuyến dài, bỏ cung ngắn. Qua các bước chuẩn bị vững chắc, năm 1973, khi Hiệp định Pari được ký, tháng 4 năm 1973, Đảng ủy - Bộ tư lệnh Trường Sơn cho thành lập 2 sư đoàn xe ô tô vận tải và 6 trung đoàn xe ô tô độc lập, trang bị một vạn đầu xe; 4 sư đoàn công binh, 2 trung đoàn cầu, 1 sư đoàn phòng không và 6 trung đoàn độc lập; 1 sư đoàn bộ binh và 2 trung đoàn bộ binh độc lập, tiếp nhận sư đoàn phòng không tên lửa của Bộ phối thuộc, bỏ toàn bộ hình thức tổ chức binh trạm, chuyển toàn bộ hệ thống giao liên hành quân bộ sang thành các trạm giao liên cơ giới với 2 trung đoàn xe giao liên.


Đến đây, toàn chiến trường đã có trên 10 vạn cán bộ, chiến sĩ biên chế thành 8 sư đoàn, 18 trung đoàn binh chủng độc lập trực thuộc và 1 sư đoàn phối thuộc của Bộ.

Sự phát triển nhảy vọt về tổ chức lực lượng theo hướng binh chủng hợp thành trên toàn chiến trường, lấy vận tải làm trung tâm, thực sự là một thay đổi về chất, làm cho tương quan lực lượng giữa ta và địch thay đổi hẳn trên mặt trận chi viện chiến lược.


Về mặt tổ chức chỉ huy từ loại hình chỉ huy hiệp đồng binh chủng cấp binh trạm, cấp sư đoàn khu vực trở thành chỉ huy hiệp đồng binh chủng toàn chiến trường.

Các đoàn xe chạy thẳng đến các chiến trường ta và bạn, rút ngắn thời gian gấp nhiều lần. Từ chủ yếu vận tải vật chất kỹ thuật sang kết hợp cơ động binh lực, hoả lực theo đội hình vận động tác chiến quy mô lớn. Các binh chủng trên chiến trường Trường Sơn vừa làm nhiệm vụ của chiến trường mình phụ trách vừa là một bộ phận dự bị chiến lược, tham gia phối hợp chiến đấu, tăng viện cho các chiến dịch ở nhiều chiến trường, trong nhiều thời điểm khác nhau trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.


Quá trình thực hiện chỉ huy tập trung thống nhất đã coi trọng xây dựng hệ thống sở chỉ huy hiệp đồng binh chủng toàn tuyến, các tham mưu trưởng: Tham mưu Tác chiến, Tham mưu cầu đường, Tham mưu Phòng không, Tham mưu Vận tải đều là cơ quan chỉ huy của một bộ chỉ huy binh chủng hợp thành. Chỉ huy sở của Bộ tư lệnh Trường Sơn có địa đạo khoét sâu vào lòng núi, thông ra hai đầu, tránh được bom khoan; trong địa đạo được bố trí khoa học, hợp lý một trung tâm chỉ huy hiệp đồng binh chủng, có hầm dành riêng cho tham mưu các binh chủng, hầm giao ban và làm việc của Bộ tư lệnh, hầm Tổng đài thông tin liên lạc hỗn hợp. Chỉ huy sở hoạt động liên tục 24/24 giờ, dưới ánh sáng đèn điện, nhiều đồng chí Tư lệnh các chiến trường đi qua vào thăm rất thích thú cách tổ chức chỉ huy sở ở đây.


Ngày 19 tháng 5 năm 2009, chiến trường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh huyền thoại sẽ kỷ niệm 50 năm ngày thành lập. Tuyến đường lịch sử do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập thực sự là một chiến trường tổng hợp đặc biệt, là một cầu chuyển tải sức mạnh của cả nước để thực hiện cuộc trường kỳ kháng chiến chống Mỹ đến thắng lợi hoàn toàn.


Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng tuyên bố đanh thép: Dù có phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng quyết giành bằng được tự do, độc lập cho dân tộc; hay: Chiến tranh có thể 10 năm, 20 năm hay lâu hơn nữa... nhân dân ta quyết kháng chiến cho đến khi giành được độc lập, tự do, chủ quyền quốc gia trọn vẹn, thống nhất trên cả nước; và: Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, sông có thể cạn, núi có thể mòn nhưng chân lý đó không bao giờ thay đổi... Không cho phép một sức mạnh nào khuất phục.


Quán triệt quyết tâm sắt đá đó, các binh chủng trên chiến trường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh, trải qua 16 năm chiến đấu gian khổ, đã hy sinh trên 20.000 người, bị thương tật 30.000 người đủ các lực lượng: bộ đội, thanh niên xung phong, cán bộ - công nhân giao thông, dân công hoả tuyến, văn nghệ sĩ..., đã có trên mấy chục ngàn người bị nhiễm chất độc màu da cam điôxin di chứng đến ba thế hệ. Chúng ta không bao giờ quên cống hiến lớn lao sự hy sinh to lớn của các lực lượng nói trên.


Càng suy ngẫm, phân tích, chúng ta càng nhận rõ một đặc điểm nổi bật của chiến trường này là: Một chiến trường ở đó Mỹ đã gắn kết cuộc chiến tranh xâm lược trên lãnh thổ của ba nước anh em với cuộc chiến tranh ngăn chặn chi viện, liên kết cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc, hình thành một dạng chiến tranh hỗn hợp, diễn ra trong một thời gian dài, trên một địa bàn rộng; trong cuộc đụng độ quyết liệt một thắng một bại, một mất một còn giữa Việt Nam và Mỹ đã làm cho tính chất và cường độ cuộc chiến gia tăng đến tột đỉnh. Cuối cùng, đế quốc Mỹ đã chịu thất bại.


Trong bối cảnh lịch sử đó, dưới sự lãnh đạo của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, chiến trường Trường Sơn đã được cả nước cổ vũ, chi viện hết mình, quân và dân hai nước bạn phối hợp chiến đấu, bầu bạn quốc tế giúp đõ tinh thần, vật chất.


Bản thân Đảng ủy và Bộ tư lệnh Trường Sơn đã đánh giá đúng địch, ta nắm vững quy luật phát triển cuộc chiến tranh nói chung, đặc điểm chiến trường Trường Sơn nói riêng trên tinh thần tư duy độc lập, tư duy sáng tạo đã chủ động đổi mới tổ chức lực lượng, phương thức hành động để theo kịp những yêu cầu mới của cuộc chiến; thoát hẳn ra khỏi những phương thức cũ, những tiền lệ cũ, sức ỳ, rào cản để tiến lên phía trước.


Sự chỉ đạo cuộc chiến trên chiến trường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh sự thật đã vươn tới một tầm cao mới. Đối phương gặp đối thủ - Bộ đội Trường Sơn với một đội quân phát triển lớn mạnh, rèn luyện trong hy sinh gian khổ, khó khăn, ác liệt, có số lượng đông, chất lượng cao, được trang bị hiện đại, luôn đổi mới phương thức hành động kịp thời, chính xác, đúng đắn, làm chủ chiến trường, cơ động linh hoạt, sáng tạo giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, một địa bàn có lợi thế về chiến lược, chiến thuật, có tổ chức chỉ huy tập trung thống nhất, luôn phát huy cao độ sức mạnh tổng hợp; kiên trì đánh lâu dài, nỗ lực giành thắng lợi từng bước, tạo ra bước ngoặt, bước quyết định chuyển biến cục diện chiến trường; vượt qua đế quốc Mỹ là kẻ lắm súng nhiều tiền, cuối cùng chúng đã chịu thất bại hoàn toàn.


Cuộc chiến trên chiến trường Trường Sơn kéo dài, mở rộng và phát triển đến trình độ cao; các chiến sĩ Trường Sơn quyết không lùi bước: Từ Đông Trường Sơn chuyển sang Tây Trường Sơn, tiến lên hợp điểm sử dụng cả Tây và Đông Trường Sơn; đáp ứng thoả mãn cho cuộc chiến tranh vận động quy mô lớn trong. Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975, góp phần cả nước giáng một đòn quyết định cuối cùng: giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc, giành trọn vẹn chủ quyền độc lập, tự do trên cả nước, đưa cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội.


Bài học chủ yếu rút ra trên chiến trường Trường Sơn qua 16 năm chống cuộc chiến tranh ngăn chặn chi viện là:

- Hiểu địch, hiểu ta, phải hiểu rất cụ thể, hiểu rất sâu để nhận diện, để phán đoán đúng đắn, kịp thời những âm mưu thủ đoạn của địch, để rút ra bằng được quy luật đánh phá ngăn chặn chi viện từng nơi, từng lúc của một đội quân chính quy, hiện đại, hành động theo điều lệnh chiến đấu, qua đó tìm cách vô hiệu hoá sức mạnh của chúng ở bất cứ mọi nơi, mọi lúc, tạo những điều kiện thuận lợi cho các chiến trường ta và bạn đánh thắng địch trong mọi tình huống.

- Nắm chắc đặc điểm, vị trí, nhiệm vụ, tư tưởng, phương thức tác chiến, dự tính được sự phát triển tất yếu của chiến trường Trường Sơn theo tư duy sáng tạo, độc đáo để tổ chức lực lượng, trang bị kỹ thuật đủ mạnh, kịp thời thay đổi phương thức hoạt động phù hợp với diễn biến khách quan, chủ quan, làm chủ chiến trường, làm chủ nhiệm vụ.

- Lấy xây dựng con người theo chuẩn mực yêu cầu nhiệm vụ của chiến trường. Đó là con người đạt tới có kiến thức kỹ năng chiến đấu cao, dũng cảm ngoan cường, có ý chí quyết chiến quyết thắng, chủ động, sáng tạo, đổi mới, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, luôn hướng về nhiệm vụ chung, hướng về phía trước, luôn luôn thật sự xứng đáng là người cán bộ, người chiến sĩ được vinh dự chiến đấu trên con đường mang tên của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.