Đường vào Buôn Ma Thuột

[Giangtvx]

  
        - Tên sách : Đuờng vào Buôn Ma Thuột

        - Nhiều tác giả. Sưu tầm, tuyển chọn : Đại tá Lê Hải Triều

        - Nhà xuất bản Quân đội nhân dân

        - Năm xuất bản : 2005

        - Số hóa : Giangtvx

[Giangtvx]

       

BỐN MƯƠI BA NGÀY Ở NGÔ THANH

Hoàng Kim Hậu       

        Bốn mươi ba ngày ở Ngô Thanh tháng 7 năm 1973, quân ngụy Sài Gòn phá hoại Hiệp định Pari, thực hiện chiến tranh "Vết dầu loang" lấn chiếm vùng giải phóng. Tiểu đoàn 8 bộ binh cùng vài đại đội trực thuộc của Trung đoàn 66 vượt sông Pô Kô sang Ngô Thanh - Tà Rộp (thị xã Kon Turn) cùng Trung đoàn 95 giữ vùng giải phóng. Cuộc chiến đấu vô cùng ác liệt diễn ra.

       

*

        Qua hai ngày trèo đèo lội suối về phía nam, hình như chúng tôi đang đi xuôi theo dòng Pô Kô thì phải. Núi đồi ở đây tuy không cao lắm nhưng lên, xuống liên tục, rất ít có khoảng rừng bằng. Nhìn trên tấm bản đồ thu được của địch thì tiểu đoàn đang đi cách bờ sông hơn hai cây số gì đấy. Địa hình gấp khúc, rừng nhiệt đới đa dạng, le vầu lẫn lộn và không có cây cổ thụ. Thỉnh thoảng lại cắt ra một đoạn đường xe ngựa bỏ hoang từ thời Ngô Đình Diệm, cây cối mọc trên đường um tùm. Người ta nhận ra đường bởi vì còn sót lại bờ tà luy dựng đứng và mặt đường phủ đầy lá mục. Không thấy một bản làng bỏ hoang nào cả. Những trận mưa ào đến rồi lại bừng nắng để cho mặt đất nhớp nháp, bốc hơi, bảng lảng như sương mù. Thỉnh thoảng leo chênh vênh trên sườn núi, ngó sang thung lũng bên kia một khoảng trời mênh mông, cây cối ngút ngàn, có đàn vượn thấp thoáng gọi bầy.

        Hành quân một tiếng lại nghỉ mười phút. Vai đeo ba lô mỏi nhừ. Trời đã về chiều, thấy ánh nắng xiên từ phía sau tới, lại cắt ra phía đông rồi. Nghe đâu sắp đến bờ sông thì phải. Có tiếng máy bay phản lực ào qua, tiếng đại bác thì thùng phía trước.

        - Sắp ra bờ sông chưa anh Choóng? Tôi hỏi khi người đại trưởng quê ở Cao Bằng đang ngửa cổ tu nước trong chiếc bi đông nhựa.

        - Tối nay sẽ vượt sông đấy! Sang bên kia là hậu cứ của Trung đoàn 95.

        - Thôi! Cố gắng đi một tiếng nữa rồi dừng lại ăn cơm!

        Sẩm tối chúng tôi lần ra bờ sông. Tối mịt mùng, cứ bám theo nhau mà tụt dốc. Thỉnh thoảng đã thấy mặt nước lấp lóa phía sau cánh rừng thưa.

        Mẹ kiếp! Mưa nhiều quá, bùn lầy làm dép trơn nhầy nhụa, nhiều khi tọt lên tới bắp chân. Có lúc phải bám vào cây ven rừng tụt lưng xuống trước.

        Bờ sông khá dốc, được lệnh dừng lại ven đường, có tiếng mái chèo lách cách và tiếng nước óc ách phía dưới.

        - Dừng lại nghỉ đi! Không ai được bật lửa! Sang sông hơi bị lâu đấy!

        Nghe đâu chuyển quân chỉ có hai chiếc thuyền độc mộc lấy từ trong bản dân tộc, mỗi chuyến chỉ chở được sáu người. Biết khi nào cho "Xê" cuối cùng vượt sông? Có mà sáng!

        Hàng đàn dĩn ỏ đầu lăn xả ,vào chân, vào cổ của lính mà đốt. Ngứa không thể chịu được, kiểu này chắc chết! Có lẽ loài ruồi vàng này ở đây lâu lắm mới thấy hơi người nên nó thi nhau cắn phá. Tôi kéo tấm chắn dù hoa quấn kín người, kín cổ, mặc kệ bùn đất, ướt át. Tôi tỉnh giấc khi có ai đó đập vào ba lô:

        - Dậy đi! Đến lượt mình sang sông rồi!

        Có ai đấy ngáp ngủ, một tiếng quát nhẹ:

        - Khẽ chứ thôi! Biệt kích nó nghe thấy thì có mà ăn pháo!

        Không ai buồn trả lòi, có lẽ đều ngái ngủ cả. Phía trước thấp thoáng những chiếc ba lô như lưng lạc đà tụt dốc. Xuống đến bờ sông, tôi sờ vào mạn thuyền, một lớp rêu trơn bám vào mạn thuyền sứt sẹo.

        Tiếng súng va vào nhau lách cách, tiếng suỵt, tiếng mái chèo khua nước, tiếng của người bơi đò ra lệnh ngồi tản ra cho cân thuyền. Tất cả không ai thấy mặt ai, chỉ có những ngôi sao trôi theo dòng nước lấp loáng ánh bạc. Thuyền lừ đừ sang sông. Nước cắn cạp tròng trành như muốn lật. Có tiếng thác ào ào xa xa phía hạ lưu. Nó mà lật thuyền bây giò thì có lao xuống thác, tôi cố nín thở.

        Cũng may đoạn sông này rất hẹp. Sang bờ kia, dốc thoai thoải, bờ sông thấp và có vẻ bằng phẳng lắm. Chúng tôi lục tục kéo nhau lên bờ.

        Từng đàn dĩn lại lăn xả vào đầu, vào cổ của lính mà đốt. Nếu bị thương mà nằm ở bờ sông này không chết vì vết thương thì cũng toi vì ruồi vàng mất.

        Leo đại qua một bụi xấu hổ lùng nhùng, gai cào xước chân, tôi bước lên một khoảng rừng bằng phẳng toàn cây le mọc. Nguyễn Văn Thấu - đại đội phó - người Thái Bình đứng ở ven đường bảo:

        - Các đơn vị khác tiến về phía trước! Còn lại "Xê bảy" vào đây! Khẽ thôi!

        Rẽ sang khu rừng bên phải, đến một con suối khá rộng, chúng tôi đi ngược theo dòng suối. Không biết là mấy giờ vậy! Chắc sắp sáng.

        Dừng lại đóng quân, tất cả tản ra xung quanh buộc đai võng vào bụi le nghỉ tạm. Kiểu này đêm mưa xuống chắc là ướt hết mất.

        Sáng ra, nắng phết nhẹ trên những dải mây phía đông. Hôm nay, nắng to lắm. Thấy Nguyễn Văn Tình - anh nuôi - người Thanh Hóa đang lấy xoong nồi ra khỏi gùi. Tôi hỏi:

        - Tình! Suối có xa không?

        - Gần đây thôi!

[Giangtvx]

        Cầm khăn mặt đi theo Tình xuống suối thấy Trần Văn Hợp - tổ trưởng nuôi quân quê Thanh Sơn - Phú Thọ và Lý Sài Quẩy - người Lào Cai đang đào bếp Hoàng Cầm. Tôi ngạc nhiên:

        - Này! Định chốt ở đây lâu hay sao mà đào bếp to thế?

        - Biết quái thế nào được! Hợp đủng đỉnh: không làm thì cán bộ nó quát!

        - Hình như bên kia có nương lúa? Gần dân à?

        - Đâu...! Nương lúa của 95 đấy!

        Có tiếng đại bác từ phía đông bắn qua. Tiếng nổ đầu nòng của nó nghe gần lắm. Viên đạn vo vo như ong nối nhau qua đầu mới nổ ình oàng bên kia bờ sông. Đánh nhau đến nơi rồi! Tôi về võng quấn tấm chăn dù nhét vào ba lô. Có vậy thôi, đời lính đơn giản lắm. Tăng thì gấp sẵn kẹp nắp ba lô, có lệnh hành quân chỉ cần tụt võng, quấn lại tông vào ba lô là đi được ngay.

        Anh Hà Văn Lan - quê vùng Tam Thanh - Phú Thọ - chính trị viên đại đội đi kiểm tra một vòng vị trí đóng quân xong. Anh bảo tôi:

        - Ông Choóng lên tiểu đoàn hội ý rồi! Anh đi kiểm tra sức khỏe bộ đội thế nào? Mấy chiến sĩ đã cắt cơn sốt chưa? Không ở đây lâu đâu!

        Các đơn vị tập trung hội ý khi người đại trưởng từ D bộ về. Tôi mới biết ở đây là hậu cứ của trung đoàn 95 cắm chốt từ chiến dịch năm 72. Phía nam có con sông Đak Bla gặp sông Pô Kô từ phía bắc chảy xuống giao nhau ở ngã ba Kon Tum. Nguyễn Văn Thiệu phá hoại Hiệp định ngừng bắn, bắt đầu thực hiện chiến dịch "Vết dầu loang" lấn chiếm từng vùng giải phóng. Chúng tăng cường 3 trung đoàn: 53 – 44 - 45 có máy bay, xe tăng, pháo binh yểm trợ xóa bỏ bằng được cái thòng lọng nằm sát thị xã này.

        Vậy phía chúng tôi chỉ có một Trung đoàn 95 vừa đánh vừa di chuyển hậu cứ. Tiểu đoàn 8 của tôi cùng vài "Xê" trực thuộc Trung đoàn 66 sang đây, không quen đánh dã ngoại chắc là ác liệt lắm.

        Ăn cơm xong lại ngủ lấy sức. Một vài chiếc trực thăng bay phía đường 14. Có lẽ chúng đang chuyển quân. Pháo vẫn bắn thì thùng sang bờ tây sông. Địch làm ra vẻ vô tư như không có gì xảy ra.

        Ngày hôm sau, chúng tôi tiếp tục đi về hướng đông, trinh sát tiểu đoàn dẫn đường lúc thì đi theo bìa rừng dọc một nương lúa, lúc lại cắt qua một điểm đóng quân của thằng 95 đã bỏ đi. Những chiếc hầm thùng, hầm chữ A còn ấm hơi người. Vài con gà lạc đàn táo tác bới đống cỏ gianh sót lại.

        Buổi chiều đi qua một cánh rừng dốc thoai thoải, bắt gặp nhũng chiếc đầu lâu ngụy nằm trỏng lỏn trong chiếc mũ sắp ngập nước. Hai hố mắt thao láo ngước nhìn bộ đội qua rừng, cẳng xương chân còn cắm trong đôi giầy Mỹ, xung quanh đầy xương sườn và ba lô ngụy. Anh Lan bảo:

        - Chỗ này mới đánh nhau trước lúc cắm cờ! Địch lấn ra đây đấy! Thằng 95 đánh dã ngoại tốt lắm!

        Qua một con suối nước ngập ngang ống chân có xác lính ngụy nằm bên bờ cỏ. Bộ quần áo dằn di mục nát để thò ra hai cẳng tay trắng hếu. Có lẽ tên này bị thương, bò ra suối và chết trên bờ nước.

        Khoảng 2 giờ chiều đến một khu hầm không có người ở. Phía trước là một cánh rừng lầy cây cổ thụ um tùm. Một vài cây cọ nước và dương xỉ rủ bóng có vẻ hoang sơ lắm. Trinh sát nói:

        - Theo dông bên trái có một con đường xe ngựa bỏ hoang dẫn đến một bản nhỏ không có dân ở. Phía ấy có địch! Còn men theo rừng lầy bên phải vị trí đóng quân hiện nay, qua một đoạn rừng thưa là nương lúa của Trung đoàn 95 bỏ lại. Cứ đi qua một khoảng rừng lại một nương lúa. Phía ấy theo đài kỹ thuật của ta báo về: cũng có địch! Chưa xác định chính thức tọa độ nào! Vậy bên trái, bên phải đại đội tôi đều có địch cả!

        Chia nhau vào các hầm để chốt. Đại đội bộ ở gần hầm chỉ huy dã chiến của tiểu đoàn, có một đài 2W và ông phó chính trị viên tiểu đoàn cùng một tổ trinh sát tăng cường. Anh nuôi xuống ven bãi lầy đào giếng và chuẩn bị bữa ăn. Các trung đội củng cố hầm hào, lau chùi súng đạn chuẩn bị chiến đấu. Tôi cầm thuốc cứu thương đi đến các hầm phát thuốc cho chiến sĩ chưa cắt cơn sốt, bổ sung bông băng đến các tổ.

        Chiều, trinh sát cùng trung đội 1, trung đội 2 theo hai hướng bám địch, không thấy.

        Tối, chia nhau canh gác, còn lại ngủ lấy sức.

        Sáng hôm sau, theo đài kỹ thuật báo về tọa độ X có một đại đội địch. Xem bản đồ cách vị trí đóng quân của chúng tôi không xa lắm. Trung đội 1 được lệnh xuất kích, đại đội trưởng Choóng trực tiếp chỉ huy.

        Khoảng hơn 10 giờ, có tiếng mìn và đại liên nổ phía đường xe ngựa. Không có tiêng AK bắn trả. Một lúc sau, B40 nổ và lác đác tiếng R15 của địch.

        B1 đánh nhau rồi!

        Trung đội 3 được lệnh xuất kích. Pháo địch bắt đầu bắn dọc đường xe ngựa. Tai chúng tôi căng ra, hồi hộp. Có ai việc gì không đây?

        Khoảng 13 giờ chiều, Đại trưởng Choóng về, im lặng. Mất ba chiến sĩ. Không lấy được ai ra cả. Cuộc hội ý khẩn cấp trong hầm đại đội bộ.

[Giangtvx]

        Anh Choóng nói: "Đi đến tọa độ X, ngay ven đường xe ngựa, tôi ra lệnh cho bộ đội cúi thấp người xuống, đi thưa ra. Cùng lúc ấy, mìn nổ ngay ven đường, đại liên địch bắn xối xả. Anh em đi sau lăn xuống vệ đường, tôi nấp sau ụ mối thấy trinh sát và một chiến sĩ nằm bất động. Thằng Trung B40 vẫn còn cựa quậy, tôi bò lên lấy khẩu B40 bắn một quả rồi rút. Địch đông lắm! Nó phục sẵn mình rồi! Một tiếng sau chúng tôi cắt rừng ra lấy liệt sĩ. Nhìn sang bên đường thấy địch gài thêm mấy quả mìn bấm cạnh liệt sĩ của mình. Nó chặt đầu thằng Trung rồi! Không thấy đầu đâu cả? Phải đánh bọn này để lấy liệt sĩ đây!

        Ra quân trận đầu đã bị tổn thất. Bám địch kiểu ấy chắc không ổn. Đại đội giữ kín việc Trung bị chặt đầu sợ chiến sĩ hoang mang, dao động. Điện về tiểu đoàn bộ xin trinh sát. Tiểu đoàn đồng ý và lệnh cho chúng tôi chuẩn bị đánh địch: Còn 3 chiến sĩ hy sinh tiểu đoàn cho một tổ trinh sát và trung đội vận tải bám địch để lấy ra bằng được.

        Pháo địch bắt đầu bắn dọn đường. Cứ ngồi một chỗ mà nghe tiếng đầu nòng các khẩu pháo chết chóc ấy thì coi như ba bên đều có tiếng nổ. Khẩu pháo gần, khẩu pháo xa loạn xạ cả lên. Oái oăm thay, điểm nổ lại chụm vào một chỗ mà người ta gọi là pháo bầy. Nó có thể phát quang một vạt rừng và vô phúc đúng vào đội hình hành quân thì không biết có còn ai thoát nạn hay không? Tôi đã từng hành quân ngang qua cánh rừng vừa bị B52 hoặc pháo bầy cưa đổ. Cây rừng xơ xác bị cắt cụt đổ ngổn ngang không khác gì bãi phát nương. Cái mùi đặc trưng của sự hủy diệt này là một nhựa cây hăng hắc và mùi khét của khói bom. Những chùm lá xanh mơn mơn bị pháo dập nát, những thân cây một người ôm bị mảnh bom cắt cụt, xé tước ra... Đêm, pháo bắn cầm canh. Chúng tôi chia nhau gác các ngả có thể địch đột nhập vào.

        Trời về khuya, mây đen bảng lảng, thỉnh thoảng một cơn mưa ào qua rồi trả lại khoảng không màu ngọc bích cho những ngôi sao le lói.

        Sáng sớm, chui ra khỏi hầm, cơn mưa đêm còn đọng lại những giọt nước long lanh phản ánh nắng mặt trời, có con chim giật mình vỗ cánh bay về phía rừng lầy, xung quanh yên lặng. Anh nuôi gọi các B xuống bếp lấy cơm. Không khí vội vàng căng thẳng, chuẩn bị xuất kích. Khoảng 8 giờ sáng, một đại đội địch tiến về phía chúng tôi, mũ sắt lố nhố.

        Tổ tiền tiêu B2 chạy về xin lệnh chỉ huy sở. Đại đội dàn theo cánh rừng cạnh con đường mòn từ nương lúa dẫn vào vị trí đóng quân. Mặt ai cũng biến sắc, chỗ tụm vào rồi lại tản ra, tim tôi đập thình thịch.

        Đánh nhau rồi!

        Địch không biết chúng tôi đóng quân ở đây, nghênh ngang tiến theo hàng một, gần lắm. Đáng ra để địch tiến gần thêm chút nữa rồi đồng loạt nổ súng. Lúc đó cối bắn chặn hậu thì chắc chắn đã diệt gọn đại đội địch này. Thế nhưng theo lệnh người chính trị viên phó lại quá bài bản: dùng cối 82 bắn trước rồi bộ binh xung phong. Nghe tiếng nổ đầu nòng của khẩu cối, địch hoảng loạn chạy tản ra nương lúa, một số lao xuống ven rừng lầy. Tiếng nổ rất gần cùng từng loạt. AK bắn loạn xạ. Địch kêu thất thanh, tiếng người lệnh xuất kích, tiếng hô di chuyển tầm cối bắn về phía rừng lầy tất cả loạn cả lên, không ai nghe cả. Trung đội 2 được lệnh tiến sát xuống bãi lầy, xả súng bắn về phía địch kêu khóc inh ỏi, tiếng miền Nam chí chóe.

        Người ta khiêng về một thương binh dáng người gầy gò, nhỏ thó. Tôi nhận ra Nguyễn Văn Đê quê ở Hà Bắc. Viên đạn xuyên từ trước ra sau lưng phía dưới rốn, máu chảy trong ổ bụng chưa thấm ra ngoài. Đê vừa gào khóc vừa gọi mẹ. Vết thương rất nặng, hai chân tê liệt, mọi cảm giác phía dưới đã biến mất.

        Tôi và Tạ Văn Sang - quản lý đại đội - quê Thái Bình khiêng Đê xuống hầm. Băng bó vết thương và tiêm cho Đê một liều Moóc phin - loại thuốc giảm đau cực mạnh. Hai tay Đê bấu vào hai đùi và kêu:

        - Tiêm làm cái gì! Sao chân tôi lại thế này, con chết mất! Mẹ ơi!

        Vết thương ổ bụng ngoài khả năng của y tá đại đội, tôi quay máy điện thoại gọi về quân y tiểu đoàn cho người ra cáng thương về đội phẫu. Tôi sốt ruột quá, từ tiểu đoàn ra chỗ đánh nhau khoảng hơn một tiếng đi bộ xuyên rừng. Liệu quân vận tải có ra kịp không?

        Pháo địch bắt đầu tập trung bắn vào vị trí đóng quân. Bọn này giỏi thật, mới dứt tiếng súng chúng nó đã lấy được tọa độ bắn rất trúng mục tiêu. Chúng tôi bỏ hầm thùng chui vào ngách chữ A tránh pháo. Đạn nổ chát chúa ngay trên nóc hầm, mảnh bay lắc cắc, cây xanh bị tiện đứt đổ ào ào xuống hầm. Khoảng 30 phút cấp tập, pháo ngớt. Có tiếng V0-10 bay trên đầu, tiếng vo vo đều đều của nó làm người ta rất khó chịu, loại máy bay chỉ điểm này đến chắc là gọi bom đây!

[Giangtvx]

        Đê chết rồi. Chúng tôi dùng tăng và võng liệm cho Đê. Một anh lính trẻ măng nhập ngũ năm 1972 về đại đội tôi vừa tròn bảy tháng thì hy sinh. Một mình nằm đó, không có gia đình nội ngoại, đồng đội khâm liệm và buộc chặt bằng những vòng dây dù.

        Có tiếng xèo xèo của loại đạn khói phân giới từ chiếc VO-10 bắn xuống. Hai chiếc A37 từ đâu ào tới bổ nhào. Bom rồi! Tôi bịt tai chui đầu vào hầm.

        Hai tiêng nổ inh tai, trần hầm rung lên bần bật đất rơi lả tả xuống đầu, xuống cổ. Bom đánh từ bìa rừng chuyển dần về phía chúng tôi. Lại bổ nhào chiếc nữa, hai quả bom dài ngoằng lao phăng phăng xuống đất. Tôi lại bịt tai, chui vào hầm.

        Tiếng bom vừa dứt, tôi thò đầu ra cửa hầm, thấy máy bay lao xuống rất thấp, cắt bom xong lượn vòng xịt khói le ve lượn lên chiếm độ cao. Lại chiếc nữa lao xuống, hai quả bom từ cánh máy bay được cắt ra tròn xoe. Tôi chui vào hầm nghĩ bụng: "Quả này chết thật rồi!".

        - Ục! mặt đất rung chuyển, bụi bay mù mịt, tai ù đặc không nghe tiếng máy bay ào qua. Vậy là ta chưa chết. Tôi thò đầu ra cửa hầm.

        Khói đen xì bốc lên ngọn cây phía trước cách tôi bảy mét, một khoảng rừng trống trơ, cây đổ ngổn ngang bay tung tóe. Bom ném trúng hầm tiểu đoàn hất tung kèo hầm vung vãi. Có liều phóng B40 của ai đó để trên nắp hầm bắt lửa xịt khói xanh biếc.

        Tôi bỏ hầm chạy lui về phía anh nuôi cách đấy năm mét, cùng lúc ấy, tiếng bom rít trên đầu, hơi bom hất ngã vào cửa hầm.

        Tôi ngồi dậy, máy bay ào qua. Lại một chiếc khác bổ nhào. Tôi bảo Tô Văn Mậu - anh nuôi - người Lạng Sơn:

        - Bom đánh sập hầm tiểu đoàn bộ rồi...! Chạy đi! Không hiểu sao tôi vọt ra cửa hầm, một đoàn người lốc nhốc chạy theo. Tiếng bom rít ghê người trên đầu, tôi nhảy đại xuống một khe nước nhỏ bịt tai, thấy có ai đó nhảy đè lên người. Sau tiếng nổ đinh tai nhức óc vẫn chưa chết. Chúng tôi vùng lên chạy vế căn hầm cuối cùng.

        Máy bay lượn hai vòng rồi chuồn mất, hết bom, lúc bấy giờ mới nhận ra rằng mình chạy không có dép, tập tễnh ngang qua hầm anh nuôi thấy Mậu thò đầu ra cười toe toét:

        - Mẹ! Các bố bỏ chạy hết! Tôi định chạy theo thấy bom rơi gần quá lại thụt vào hầm!

        - Chết một đống còn hơn sống một mình! Ông ở lại bom hớt mất gáo thì sao? Chúng tôi nhìn nhau cười.

        Quay về tới hầm tiểu đoàn bộ. May quá, bom đánh trúng hầm thùng, sáu người chui vào ngách hầm chữ A chỉ bị sức ép chảy máu tai, máu mũi, không ai việc gì cả. Pháo địch lại bắn về lúc nhặt lúc thưa, vừa pháo khoan, vừa pháo phạt. Ở đây hầm làm chắc lắm, mày làm đếch gì được!

        Chiều tà rồi tắt nắng, pháo địch thôi không bắn nữa. Bầu trời im ắng, có tiếng VO-10 ở đâu rất xa. Có lẽ lũ ngụy nghỉ ăn cơm chiều. Chúng tôi cũng tranh thủ sửa sang lại hầm hào. Anh nuôi nhóm bếp Hoàng Cầm thổi cơm. Có bốn người của trung đội vận tải tiểu đoàn mang gạo và đạn ra, cánh thương binh về phía sau. Ở chiến trường này, tất cả đều trên vai người lính từ gùi đạn, gùi gạo, khiêng vác pháo cối cho đến cáng thương, gùi cơm, gùi nước, tuốt tuồn tuột. Những lần hành quân chiến dịch tôi thấy sáu anh chàng pháo thủ của đơn vị pháo hỏa lực khiêng chiêc bàn đế của khẩu cối 160 ly. Nó to bằng cái nong phơi lúa, địa hình thì lên dốc, xuống khe, vừa đi vừa dẹp đường xuyên rừng. Sức mạnh của người lính vĩ đại thật.

        Tổ vận tải nhận lệnh của tiểu đoàn có thương binh thì đưa về đội phẫu. Số liệt sĩ đơn vị chôn cất ngay tại mặt trận, vẽ sơ đồ, chấm tọa độ gửi về tiểu đoàn giải quyết sau.

        Chiều tối, các trung đội đi chốt chặn hướng chủ yếu, đại đội bộ còn lại anh Lan, tôi và Sang. Anh Lan bảo chúng tôi làm công tác tử sĩ, chọn địa điểm cách hầm đại đội khoảng sáu mét, bên cạnh một gốc cây to nham nhở mảnh bom. Chưa đào được ba lượt xẻng đã nghe tiếng pháo địch bắn tới. Chúng tôi quăng xẻng chạy tới cửa hầm, quả đạn sẹt qua, một loạt ánh chớp và tiếng nổ inh tai, mảnh và đất đá bay rào rào.

        Chui vào hầm chữ A, vừa thở vừa nghe ngóng, xung quanh im lặng, hay là nó bắn cầm canh? Thôi, lên đi!

        Vừa thò đầu ra cửa hầm lại thấy tiếng: Cùng... cùng vội thụt vào hầm. Một loạt tiếng nổ xé màn đêm. Cứ như thế chúng tôi chơi trò ú tim với pháo địch không biết bao nhiêu lần chạy lên, chạy xuống.

        Đê được quấn trong tấm vải liệm, bên ngoài bọc võng và tăng, sợi dây dù buộc xung quanh, cứng nhắc. Tôi ôm đầu còn Sang vác chân đưa lên cửa hầm. Cách có sáu mét thôi mà tránh pháo, dấp dứ mấy lần mới đưa đến miệng huyệt. Vùi vội, vùi vàng hai ba lần chạy pháo mới gọi là lấp kín miệng hố. Thôi! Tạm thế đã! Pháo bắn dữ quá để mai ngớt pháo đắp thêm cho Đê.

        - À này! Lúc nãy mình chôn sấp hay ngửa...? Phía đằng đầu ông có kiểm tra không?

        - Ừ nhỉ! Quên mất! Vội quá nên không kịp xem lại!

[Giangtvx]

        Sau ba mươi năm, hôm nay viết những dòng này, tôi cứ thấy có cái gì đầy ân hận và tiếc nuối.

        Ngày hôm sau, chúng tôi tiến về phía đông. Đào hầm trong một khu rừng le lác đác có vài cây to bóng xen kẽ. Nghe đâu phía trước có một nương lúa rồi lại một khu rừng như thế này.

        Trinh sát tiểu đoàn đi bám địch. Chúng tôi củng cố lại hầm và bếp anh nuôi. Tôi tranh thủ đi kiểm tra số bộ đội bị sốt rét và tiêm thuốc cho họ. Gần chiều, được lệnh xuất kích. Trung đội 1 do Nguyễn Văn Tẩm - quê Thái Bình - trung đội trưởng chỉ huy. Đại đội bổ sung cho khẩu đội cối 60 ly do Nguyễn Văn Khoản - bạn cùng quê, cùng nhập ngũ với tôi tiếp ứng.

        Họ loanh quanh xuyên rừng, ra một nương lúa rồi lại vào một cánh rừng khác. Vừa đi, vừa nghe ngóng, hai tai căng ra, cố tìm dấu tích địch, ánh chiều chập choạng, xung quanh yên lặng, không thấy pháo địch bắn vô tội vạ như mọi khi. Những người có kinh nghiệm trong chiến trường đều hiểu rằng: Nơi nào pháo địch bắn tới là có quân ta ở, còn chỗ nào không có bom địch, pháo địch thì hầu như vị trí địch đóng quân.

        Đến một vạt nương lúa đang ở thì con gái, tròi đã nhá nhem tối, trinh sát định quay về nhưng anh Tẩm bảo: "Dấn vào khu rừng trước mặt, nếu không có địch thì rút quân!".

        Gần tới bìa rừng bỗng phía trước tóe lửa, đại liên địch bắn ra như vãi đạn. Bị bất ngờ, trung đội tản ra nương lúa đánh trả quyết liệt, tiếng cối bắn, tiếng B40 ùng oàng, tiếng AK đan vào nhau loạn xạ. Địch ném lựu đạn vượt ra sau, cả anh Tẩm và Khoản đều bị thương.

        Bộ đội xông vào rừng, địch tháo chạy tán loạn bỏ lại những chiếc võng mắc toòng teng trên cây. Những chiếc ba lô không kịp đem theo đổ ngổn ngang trong rừng. Một vài xác chết bên cạnh những vỏ hộp và gạo sấy tung tóe. Hóa ra nó đang ăn cơm khi thấy bộ đội đột ngột tiến vào tổ cảnh giới chỉ kịp bắn vài băng đại liên, ném mấy quả lựu đạn rồi tháo chạy. Có nhũng sợi dây mìn định hướng địch không kịp bấm điện. May quá! Nếu nó chủ động thì một dàn mìn Claymo này chắc chắn bộ đội không còn ai trở lại.

        Một phần vì tối quá không truy kích được, phần nữa địch cậy thê đông phản công, anh Tẩm lại bị thương nên được lệnh rút quân. Thôi thì mạnh ai người ấy chạy, cố bám theo người đi trước không thì lạc đường.

        Về đến vị trí đóng quân kiểm lại người thấy thiếu mất bốn chiên sĩ. Tôi và anh Lan chạy đến các hầm:

        - Thằng Tám (Hà Bắc) có lẽ chết rồi! Nó đi đầu đội hình khi loạt đạn địch bắn thấy nằm xuống không động đậy gì cả! Còn thằng Hoạt (Hà Tĩnh) không nhìn thấy đâu! Anh Tẩm và Khoản bị thương đi với nhau chắc còn chưa về kịp!

        Trung đội 3 chuẩn bị xuất kích đi tìm thương binh. Tôi về hầm lấy thêm bông băng và thuốc cấp cứu. Anh Lan chạy về bảo:

        - Anh Tẩm và Khoản về đến hầm rồi! Hậu sang xem vết thương có nặng lắm không báo cho tiểu đoàn cáng ra ngoài!

        Tôi cầm túi thuốc chạy sang hầm anh Tẩm. Hai chiến sĩ cùng trung đội đang dìu xuống cửa hầm. Vết thương vào mông vẫn tập tễnh đi được. Anh Tẩm bảo:

        - Tao và thằng Khoản bị chung một quả US - mẹ nó - đến giáp địch mà không biết! Thằng Khoản bị thương nặng lắm, có khả năng vỡ đầu gối, máu ra rất nhiều. Tao quấn thêm hai chiếc khăn mặt nữa mà vết thương vẫn không cầm máu, dìu nó đi, tối quá lạc lung tung cả! Mày sang bên đó đi!

        Băng bó và tiêm thuốc cho anh xong, tôi chạy sang hầm tiểu đội cối. Khoản ngồi vắt vẻo trên cửa hầm, hai chân buông thõng, ở đầu gối ụ lên một đống vừa bông băng vừa khăn ướt sũng máu. Khẩu đội cối khi xuất kích có ba người, một bị thương từ trận trước. Hoạt đến nay vẫn chưa thấy về còn lại mỗi khẩu đội trưởng bị thương, tôi đưa Khoản xuống hầm, chân phải thẳng đứng, không co lại được. Tôi rửa vết thương và băng lại, tiêm cầm máu, trợ lực và đặt Khoản nằm xuống nền hầm. Vừa lúc ấy, pháo địch bắn đúng vào đội hình đóng quân. Không hiểu nó căn ke tọa độ thế nào lại biết chúng tôi ở khu rừng này. Cứ nghe tiếng nổ đầu nòng từ những khẩu pháo quái ác ấy là viên đạn xé không khí vút xuống đầu chúng tôi. Nằm trong tầm pháo nghe tiếng đạn rít thật ghê sợ, cứ như những ngọn roi khổng lồ vút xuống đầu. Những loạt pháo khoan làm hầm chao đảo kèm theo một loạt pháo phạt tóe lửa. Đất đá, cây cối đổ rào xuống cửa hầm, xung quanh sau hầm, trước hầm chớp giật liên hồi, tai ù đặc, tôi gù lưng trong hầm tránh đạn.

        Hơn nửa tiếng cấp tập, pháo địch im hẳn, tôi chui ra khỏi cửa hầm, cảnh tượng xung quanh thật khốc liệt. Ba lô để trên cửa hầm bay đi đâu hết. Những bụi le um tùm bị pháo phạt cành lá xơ xác. Cánh rừng ngổn ngang cây đổ như một bãi phát nương. Khoản bảo:

        - Mày về làm gì? Ở đây với tao!

[Giangtvx]

        Những lúc như thế này ai lại không muốn ở gần nhau, lo cho nhau nhất lại là đồng hương, đồng khói.

        - Không ở lại được đâu! Pháo bắn đúng đội hình của mình rồi, tao phải về xem có ai bị thương không!

        Tôi cầm túi cứu thương lao ra khỏi hầm. Trăng rất sáng, nhìn cánh rừng như lạ hẳn đi. Chui qua mấy bụi cây loanh quanh mãi mới nhận ra căn hầm của mình. Anh Lan đang từ dưới hầm chui lên:

        - Hậu hả! Thương binh có nặng lắm không? Pháo bắn sập mẹ hầm anh nuôi rồi! Lấy xẻng nhanh lên!

        Tôi chạy theo về phía bãi lầy, một toán người đang hì hục đào bới, có tiếng kêu từ dưới đất vọng lên yếu ớt nghe tưởng như ở phía khu rừng bên kia bãi lầy. Lúng ta lúng túng, không biết đào từ đâu, cứ nhè chỗ có tiếng kêu mà xúc.

        - Ấy ấy! Khéo sập hầm! Khênh cây đà này lên để thông hơi, kéo người ngoài ra đi! Ai đấy? Ông thông tin à, được rồi!

        Người ta túm vào, người đào kẻ bới gấp gáp, thở hổn hển, không ai buồn nói nữa, đói mệt người muốn lả đi.

        - Bỏ xẻng ra ông này! Kéo cái kèo hầm này nữa! Kìa, khéo cuốc vào chân thương binh!

        Người thứ hai được kéo ra là Tình - anh nuôi đại đội, chúng tôi đưa Tình lên bãi đất bằng cấp cứu, hô hấp. Người Tình còn nóng rực, mềm nhũn, không động cựa.

        Sau cùng là Hợp - tổ trưởng nuôi quân. Hợp cố nói như cướp không khí:

        - Lúc nãy tôi còn thấy nó cựa đấy! Đầu nó ép vào cánh tay của tôi không làm sao rút tay ra cho nó thở được! Cố gắng cứu lấy nó!

        Người ta dìu Hợp về hầm, nhìn anh ta đi như bơi trong không khí. Lúc này pháo địch im hắn. Nêu nó cứ bắn như lúc nãy thì chắc không cứu được ai cả. Quả pháo khoan bắn trúng cửa hầm, khẩu AK để dưới bị hất văng lên, mắc toòng teng trên bụi le phía trước. Ba người cùng một hầm thì người ở giữa hy sinh. Nếu hầm đào có hai cửa thì chắc không ai việc gì.

        Lúc này tôi nhận ra trăng rất sáng, có lẽ vừa trung tuần của tháng âm lịch thì phải. Ánh trăng vùng rừng nó trong vắt và tinh khiết lạ lùng. Xung quanh yên lặng, cây cối xác xơ, mùi nhựa cây hăng hắc xen lẫn mùi khét của thuốc súng. Những chiếc kèo hầm trắng xóa ngổn ngang dưới ánh trăng. Tình nằm đó, yên lặng dưới cánh rừng. Ai đó đã quấn quăng một lớp vải liệm trắng toát, cảnh vật thật thê lương. Tôi mệt mỏi chống cuốc về hầm, điện quân y tiểu đoàn cho người cáng thương về đội phẫu.

        Mờ sáng ngày hôm sau, trung đội 3 được lệnh xuất kích ra khu rừng tối trước đánh nhau để tìm liệt sĩ. Người đầu tiên là Hoạt, khẩu AK được đặt ngay ngắn, chèn lên chiếc gùi dùng cho bộ đội khi xuất kích, bên cạnh là vỏ cuộn bông băng Trung Quốc còn dính máu. vết thương vùng đùi, xuyên vào bộ hạ Hoạt còn đủ thời gian để tự băng bó cho mình. Có lẽ suổt đêm kêu cứu không thấy ai cả. Hoạt giãy đạp, cào cấu một vạt nương dẹp xuống như tấm chiếu, bê bết máu. Cách chỗ Hoạt nằm hơn chục mét là Tám, viên đạn xuyên qua trán và Tám ngã đè lên khẩu AK, máu thấm xuống vạt lúa xanh mơn mởn. Chúng tôi thu gõ bốn quả mìn định hướng, mấy chục ba lô của ngụy bỏ lại, cáng liệt sĩ về vị trí đóng quân giao cho vận tải chuyến ra ngoài.

        Biết chắc hôm nay thế nào địch cũng dùng máy bay đánh phá khốc liệt. Chúng tôi được lệnh di chuyển sang khu rừng khác. Mặt trời vừa le lói, sương chưa tan hết đã nghe tiếng đại bác bắn cấp tập vào vị trí hôm qua đóng quân. Tan sương, chiếc VO-10 bay mấy vòng trên đầu và bom dội xuống cánh rừng không người ấy. Chúng tôi bình tĩnh đào hầm, mặc cho nó thừa bom đạn.

        Đại đội im lặng chốt lại cánh rừng ấy. Hàng ngày các trung đội cùng trinh sát đi bám địch về các hướng. Bên phải, bên trái đâu đâu cũng thấy pháo địch. Trong tiểu đoàn đại đội 5, đại đội 6 đều gặp địch bắn nhau dữ dội. Riêng phía cao điểm 518 của đại đội 19 đặc công là ác liệt hơn cả. Bom pháo suốt ngày, nghe đâu địch dùng cả xe tăng phản kích.

        Sang ngày hôm sau, chúng tôi được lệnh hành quân giải vây cho đại đội 19. Đồng chí trung đoàn phó vừa tròn hai mươi tư tuổi trực tiếp chỉ huy. Đại đội được tăng cường khẩu cối 82 ly của một đơn vị pháo. Đội hình theo trinh sát dẫn đường cắt rừng về phía súng nổ. Đi khoảng 30 phút thì gặp một đại đội địch chặn đường. Bộ đội dừng lại, tản ra các gốc cây chuẩn bị chiến đấu. Người trung đoàn phó báo cáo về trung đoàn bộ và xin thực hiện phương án 2: Đánh địch dã ngoại.

        Tiếng xì xào điều B40 - B41 lên đầu đội hình, các trung đội theo chiến thuật của người chỉ huy tản ra theo hình vòng cung tiến về phía trước. Khẩu cối 82 được dựng lên bãi trống bên cạnh lấy xạ giới bắn ứng dụng. Tôi nằm cùng anh Lan dưới một bụi le to nín thở, tim đập thình thịch, ngực như nghẹn lại. Trinh sát quay về báo cáo khoảng cách giữa ta và địch. Lệnh nổ súng! Khẩu cối cứ kịch kịch chắc nịch đẩy tiếng nổ chết chóc về phía địch, nghe đã lắm! Người trung đoàn phó ra lệnh:

        - Bắn 20 quả cấp tập, khẩn trương chuyền làn chặn đầu địch cho bộ đội xung phong! Anh Lan đâu? Cho bộ đội lên đi!

[Giangtvx]

        Tiếng ùng oàng của B40 và B41, tiếng AK bắn từng chập liên hồi. Không thấy địch bắn trả, chúng tôi xông vào vị trí địch.

        Cối của ta bắn ứng dụng nhưng rất chính xác, hầm hố của địch đào dở dang tung tóe. Những chiếc võng dù và ba lô ngụy rách tươm lăn lông lốc. Nhìn qua đếm được hơn chục lính ngụy xác chết tại chỗ, chưa kể số lính chạy vào rừng bị đạn thẳng và cối bắn chặn. Vì không có kế hoạch bắt tù binh nên chúng tôi thu hồi súng đạn, quân trang quân dụng và cả máy vô tuyến PRC của địch, rút quân, tránh địch phản pháo, không một ai bị thương, về đến vị trị tập kết, không thấy pháo địch bắn, có lẽ do mất thông tin, số tàn binh ngụy chạy vào rừng cho nên địch không biết đằng nào mà phản pháo.

        Tối, trung đoàn gọi điện khen ngợi đại đội tôi tiêu diệt gọn một đại đội của trung đoàn 53 ngụy mới tăng cường. Do gặp địch ngoài dự kiến, không có lực lượng giải tỏa cho đại đội 19 nên phần cao điểm 518 địch lấy mất một nửa. Đại đội đặc công có mấy đồng chí hy sinh.

        Dạo này tròi mưa nhiều, những đám mây đen kịt sà xuống rồi đổ nước không cần cơn cớ gì cả. Đánh nhau dã ngoại, xa hậu cứ rõ ràng phía chúng tôi thật bất lợi. Đi đến đâu cũng phải đào hầm cho dù chỉ dừng lại có vài tiếng đồng hồ. Trong rừng, dưới hầm bùn đất lép nhép thật khó chịu. Phía địch lại vô cùng thuận lợi, gần thị xã gần các khu căn cứ của địch, có trục đường 14 cơ giới di chuyên nhanh, tập trung quân ồ ạt, xe tăng, pháo binh, máy bay yểm trợ tối đa, đạn Mỹ thoải mái. Hôm nay, đánh nhau với trung đoàn 44. Ngày mai, lại thấy trung đoàn 53 ngụy. Mấy hôm sau, lấy được ba lô địch lại là quân 45 rồi. Vậy thì hơn một trung đoàn chúng tôi chọi nhau với ba trung đoàn bộ binh ngụy chưa kể hỏa lực tăng cường. Trung đoàn cho Tiểu đoàn 9 cùng đại đội hỏa lực sang tiếp viện, ứng cứu.

        Hơn nửa tháng hành quân đánh nhau liên tục, số thương vong và bị thương quá nửa. Lúc thì đi bám địch bị pháo, khi đi gùi đạn, tải thương bị phục kích, quân số cứ hao hụt dần. Đại đội trưởng Choong cũng bị thương đi viện. Tổng số còn lại từ tướng đến quân không đủ hai mươi người. Từ lúc bám địch để đánh nay chúng tôi chuyển sang thế phòng ngự.

        Đại đội nhận lệnh áp sát cao điểm 518 giữ thế chân kiểng và sẵn sàng chi viện cho đại đội 19. Đó là một cao điểm nằm cạnh con sông Pô Kô án ngữ không cho địch đánh vu hồi vào sau lưng chúng tôi. Bảo vệ các bến đò tải đạn sang sông, con đường huyết mạch cáng thương về hậu cứ. Bởi thế, cao điểm này giao cho đại đội đặc công và một trung đội công binh chuyên cắt đường đảm nhận.

        Địch cũng nhận thấy vị trí của cao điểm này nên tập trung quân và hỏa lực tối đa để san phảng.

        Từ sáng đến tối, hết bom lại pháo không lúc nào trên điểm cao tan khói. Tiếng bom vừa dứt, bộ binh địch phản công. Tiếng ĐKZ nổ đanh gọn, tiếng ùng oàng của B40, B41 và từng loạt AK lại rộ lên. Cứ mỗi đợt như vậy bộ binh địch lùi ra, pháo bầy bắn tới, máy bay VO-10 nghiêng ngó chỉnh pháo rồi gọi bom đánh vô tội vạ. Xung quanh cao điểm rừng bị san bằng như phát nương, không nhìn thấy màu xanh đâu nữa. Trên cao điểm đất đỏ au, nát bét không còn gốc cây nào nguyên vẹn. Cứ chập tối chúng tôi cùng vận tải chuyển đạn ra, cáng thương và đưa tử sĩ về, ngày này qua ngày khác giằng co căng thắng.

        Hôm ấy, bom đánh trúng công sự của C19, một số hy sinh và bị thương. Lệnh tiểu đoàn điều đại đội tôi phải ra cáng thương về đội phẫu. Các trung đội còn lại có mấy người đều giữ các điểm chốt trên đường ra cao điểm. Chỉ còn tôi - y tá, Sang - quản lý và Trần Xuân Thu - Tuyên Quang - làm văn thư đại đội ở nhà. Thấy chiến sự ác liệt như vậy, Sang hoảng sợ đùn đẩy:

        - Thôi! Bây giờ Hậu và Thu chuẩn bị cáng ra chốt lấy thương binh.

        Thấy Sang thoái thác, hèn nhát, tôi bảo:

        - Hôm qua thằng Thu đã gùi đạn ra chốt suốt đêm rồi! Cho nó nghỉ! Tôi và anh đi!

        - Nếu thế thì cả ba người!!!

        Chúng tôi lục tục cầm võng và cáng tiến ra cao điểm khoảng vài chục mét lại gặp một điếm chốt của đại đội, họ nhìn theo và vẫy tay, tôi thấy cũng yên bụng một phần. Ra đến bìa rừng, nhìn sang 518 thấy nó trỏng trơ bé nhỏ và trống hoắc. Phía trước cây rừng đổ ngổn ngang không thấy đường lối đâu cả. Chiếc VO-10 lượn sát đầu, xịt đạn khói và từ đâu hai chiếc A37 xầm xầm lao đến bổ nhào xuống cao điểm. Từng cột khói lại dựng lên, đất đá bay tơi tả. Chúng tôi rúc vào một hố cá nhân bỏ không để tránh bom. Hết mười hai quả, máy bay cút, chỉ còn tiếng VO-10 rả rách, tức lộn ruột.

        - Nhanh lên đi! Nó quay lại bây giờ!

        Vừa chui qua những thân cây đổ ngon ngang, vừa nhìn thằng VO-10 rà sát trên đầu, nó vòng đi là chúng tôi lại chạy.

[Giangtvx]

        Đến điểm chốt, không thấy một bóng người, không còn nhận ra hầm hố nào cả. Hỏi ai bây giờ? Xung quanh chỗ nào cũng hố bom, đất phủ lên nhão nhoét. Thấy có tiếng động, một chiến sĩ lấm lem như từ âm phủ chui ra khỏi hầm. Tôi hỏi:

        - Này! Thương binh đâu?

        - Phía trước, chỗ chiến hào bị sập ấy! Anh ta nói mấy câu gấp gáp rồi lại chui vào hầm.

        Chạy dọc theo một đoạn chiến hào bị bom đánh sập, có một chiến sĩ nằm ngửa dọc theo chiến hào, mắt vẫn mở, môi hé để hở chiếc răng bịt vàng đỏ chóe. Phần dưới chân đất phủ kín, ổ bụng lầy nhầy một đông ruột lùng nhùng đất và cát. Leo lên tránh đoạn chiến hào ấy thì gặp một người nằm trên mặt đất, nằm thẳng cẳng. Tôi nghĩ bị nặng như vậy đang băng dở dang lại bỏ cho các vết thương xe lại dưới ánh mặt trời chắc là chết rồi. Tôi bảo Sang và Thu chờ rồi chạy quay về đoạn hầm ban nãy:

        - Có điện thoại không? Cho tôi gọi về tiểu đoàn bộ! Thương binh của các ông chết mẹ rồi! Người ta dẹp sang một bên. Tôi cầm máy:

        - A lô! Thủ trưởng Lợi đấy ạ! Chúng tôi ra lấy thương binh nhưng đồng chí ấy đã hy sinh rồi! Vậy có đem về hay để luôn ngoài này ạ!

        - Thương binh hay tử sĩ các anh cũng phải mang về! Người chính trị viên tiểu đoàn bộ gầm lên trong máy. Tôi chạy quay ra:

        - Nhanh lên! Tiểu đoàn không cho để ngoài này đâu! Đặt cáng xuống đất, bồng người thương binh đó ngóc đầu dậy:

        - Ai đấy! Cho em hớp nước!

        - Ồ! Nó chưa chết, khẩn trương lên! Thôi cố gắng vê đến phẫu rồi uống nước sau! Tôi động viên người thương binh ấy.

        Buộc võng vội vàng, xốc xa xốc xếch, chúng tôi cáng ra khỏi chốt. Chiếc VO-10 vẫn lởn nhởn, vòng đi vòng lại nghiêng ngó. Tôi lấy một cành cây khô, lá úa vàng che vòng băng trắng cho thương binh. Chui rồi trèo qua các bụi cây đổ, lúc đi, lúc dừng lại tránh máy bay trinh sát. Vào đến bìa rừng lại nghe thấy đạn khói bắn xuống, bom tiếp tục dội trên chốt, thật hú vía.

        Về đến điểm tập kết nóng quá, cho thương binh uống nước dấp miệng rồi chui xuống hầm quạt thốc quạt tháo. Người chính trị viên đại đội 19 thấy thương binh của mình còn nằm lại, kêu lên:

        - Báo cáo thủ trưởng Lợi - thương binh của em không có ai đưa đi đâu ạ!

        Và thế là ông Lợi gầm lên:

        - Anh Lan đâu?

        Anh Lan quát:

        - Ới Sang ơi để thương binh ỏ đây à? Và Sang thở hổn hển:

        - Hậu ơi, Thu ơi cáng thương về đội phẫu! Và các dây chuyền ấy cuối cùng đến chúng tôi phải thừa hành công vụ.

        Không có ngày nào bom pháo dừng trên đỉnh chốt. Đại đội 19 vẫn kiên cường bám trụ, thương vong ngày càng nhiều, đại đội 7 của tôi được lệnh ra chốt thay thế cho đại đội 19.

        Đêm ấy, trinh sát dẫn chúng tôi luồn rừng ra cao điểm. Trăng sáng nhờ, những vì sao rất thưa, buổi chiều có một cơn mưa nên trời se lạnh, xung quanh hơi nước bốc lên mờ mờ ẩn hiện một vài cây to dưới chân điểm chốt. Xung quanh vắng lặng, có tiếng lách cách của súng va vào nhau, tiếng xì xào bàn giao hầm hào và hướng địch.

        Hầm ở đây be bét bùn đất, nước dội tong tỏng, múc nước ra liên tục, dưới sàn hầm, bùn lội đến mắt cá chân, bộ đội phải lấy những khúc cây bị bom cắt cụt kê xuống bùn làm chỗ ngủ ngồi. Ở trong hầm cũng phải choàng áo mưa trên cổ.

        Mới tang tảng sáng đã xúc miệng một loạt pháo bầy, không ai việc gì. 9 giờ, địch tổ chức phản kích, chúng đứng rất xa, lao xao dưới chân đồi trong rừng cây "cộng sản" bắn cối và M79 lên chốt. Một toán bò lên bị tổ tiền tiêu bắn hất xuống chân đồi. Tiếng lính ngụy léo nhéo gọi bộ đàm.

        Pháo và cối lại câu đến, pháo khoan, pháo phạt mù mịt. Một quả cối rơi trúng cửa hầm bên cạnh. Hai chiến sĩ hy sinh.

        Buổi chiều, sau đợt pháo kích, địch hai hướng bò lên. Chúng tôi đánh trả quyết liệt. Địch dùng phóng lựu bắn vào cây cụt trên điểm chốt, mảnh bay xuống làm hai chiến sĩ mới bị thương. Một chiến sĩ trẻ măng người Cẩm Khê - Phú Thọ bị ba viên đạn qua lưng thấu phổi. Vết thương sùi bọt và máu, tôi băng chặt lại chờ đến tối cho cáng ra ngoài.

        Chưa qua một ngày chúng tôi đã mất bốn chiến sĩ. Chập tối, tiểu đoàn lệnh cho đại đội tiến xuống sát với địch, chỗ rừng cây "cộng sản" chia làm bốn tổ đào hầm.

        Sáng hôm sau, địch dùng cối, pháo và cả bom cháy đánh vào điểm chốt cũ, lửa bám vào cành cây khô cháy rừng rực. Chúng tôi ung dung bình an vô sự cạnh nách địch.

        Hai ngày sau, chúng chỉ dùng cối và pháo bắn lên cao điểm. Phía nam, máy bay quần đảo chắc là đơn vị bạn chạm địch. Không thấy bộ binh lên, hay chúng nó luồn rừng vòng ra sau lưng mình rồi. Có một xác lính ngụy chết cách hầm vài mét đang thối ruỗng, cây cỏ xung quanh đen sì như hắc ín, mùi khẳm xông lên rất khó chịu. Tôi và chiến sĩ thông tin lấy xẻng phủ đất lên trên cái xác ấy.

[Giangtvx]

        Chiều ngày thứ ba, địch thay đổi chiến thuật đánh vào khoảng 5 giờ chiều đến tối. Sau một đợt pháo và cối tưởng như xới tung cả cao điểm, bộ binh địch hò nhau lên. Những thằng to mồm đều là những thằng hèn nhát, chúng đứng trong rừng cây cách hầm tôi khoảng mười mét gì đó. Nghe thấy tiếng hô: Zô lên! Zô đi! Nhưng không thấy ló mặt thằng nào cả. Tiếng quả cối va vào nhau leng keng, tiếng của viên đạn chui vào nòng và tiếng nổ liều phóng. Sau tiếng kậm kịch của súng phóng lựu và một loạt tiếng nổ ùng oàng sau lưng chúng tôi. Khẩu đại liên trước mặt kéo hàng băng dài lên đỉnh cao điểm. Tôi bảo anh Lan:

        - Đừng có bắn! Lộ điểm chốt của mình! Dùng lựu đạn thôi! Tôi cầm quả lựu đạn ra hiệu cho các hầm bên cạnh cùng làm theo và ném lựu đạn US xuống chỗ địch đang bắn.
     
        Im lặng, hai bên cùng nghe ngóng, không có thấy tiếng AK bắn trả, địch lại bắn lại hò nhau lên. Chúng tôi cứ lựu đạn mà chọi, có tiếng gọi nhau chí chóe. Cứ thế địch bắn thì chúng tôi chọi lựu đạn, địch im thì chúng tôi nghỉ tay. Có lẽ chúng nghi ngờ một lực lượng áp sát nên nằm im nghe ngóng, sẩm tối, một cơn mưa ào qua, anh Lan lấy tấm tăng che lại cửa hầm, tôi ở ngách dưới gần địch hơn kéo anh xuống hầm và bảo:

        - Địch nó chưa rút đâu! Em không nghe thấy tiếng bò quay ra của chúng!

        Cùng lúc ấy tiếng lính, ngụy: Bắn đi! Zô lên! Cách hầm tôi không xa lắm. Đại liên địch đã hạ thấp nòng bắn quét sát sạt cửa hầm tiện đứt những thân cây đổ xuống. Anh Lan điên tiết bắn một quả B40 vào chỗ khẩu đại liên ấy. Địch im hẳn. Tôi định đứng dậy quan sát xem quả B40 đó nổ ỏ khoảng nào thì:

        - Ầm, oắc! Một vầng lửa màu da cam chụp lấy căn hầm. Hơi nổ hất tôi ngã nhào vào phía trong, tai ù đặc, miệng hớp khói đắng ngắt. Quả đạn chống tăng địch bắn trả vào đúng cửa hầm tôi đứng. Đang định thần kiểm tra xem mình có bị thương vào đâu không thì thấy anh Lan kéo áo:

        - Hậu! Tao bị thương rồi!

        Trong hầm tối đen như mực, không dám bật đèn pin. Tôi sờ lên đầu anh thấy máu nhầy nhụa, xé băng quấn đại xung quanh trán, đặt anh dưới sàn hầm.

        Thò đầu lên quan sát, xung quanh im lặng, có tiếng lách cách của súng và tiếng lê trên lá rừng. Địch đã biết vị trí mới của chúng tôi và lặng lẽ rút quân. Có tiếng chân chạy thình thịch và một bóng người lom khom từ phía sau lao đến. Tôi quát:

        -Ai!

        - Lĩnh đây! Lĩnh thông tin đây! Lĩnh, bộ đội thông tin quê Hà Tĩnh.

        Pháo bắn đứt đường dây, người thông tin phải đi kiểm tra và nối lại. Tránh một bên cho anh ta chui xuống hầm, tôi bảo:

        - Địch ở gần đây lắm! Ồng cứ "trọ trẹ" kiểu ấy có lúc quân ta chiến thắng quân mình đấy!

        Đúng lúc ấy, chính trị viên tiểu đoàn điện ra yêu cầu báo cáo lại trận đánh ban chiều. Tôi bảo anh Lan bị thương rất nặng. Ông bảo tôi báo cáo cụ thể. Tôi nói mạch lạc, tường tận trận đánh và cố ý đề cao việc người chính trị viên đại đội bị thương nặng không thể chỉ huy được, xin đơn vị khác ra thay thế. Ông bảo: "Để còn nghiên cứu!".

        Gần sáng, tiểu đoàn lệnh bàn giao điểm chốt cho đại đội 5. Tôi thay mặt anh Lan đi bàn giao hầm hào, hướng địch cho đơn vị bạn rồi vội vàng dìu anh rút lui trước khi trời sáng. Qua cao điểm, tàn lửa đã bị cơn mưa dập tắt, sợi kếp của bom na pan chưa cháy hết mắc trên cành cây như mạng nhện, về đến vị trí tập kết, tôi bảo Sang và Thu:

        - Hôm nay sẽ ác liệt lắm! Hầm hố của mình bị lộ hết rồi, lại quay đúng hướng pháo! Thằng đại đội 5 chắc không giữ được!

        Như tôi dự đoán, khoảng 9 giờ địch cho một tổ bộ binh lên thăm dò. Đại đội 5 đáp lại bằng B40 và AK có vẻ oai hùng lắm. Địch rút quân ra xa. Chúng cho một đài quan sát leo lên cây cao đối diện với hầm của đại đội 5 mà chỉnh pháo. Thế là pháo từ những điểm cao tập trung vào bốn cái hầm cỏn con ấy. Pháo phạt làm quang tinh vạt rừng "cộng sản" và trơ ra miệng hầm. Sang phải, sang trái toàn pháo khoan, có bốn chiếc hầm thì sập ba chiếc. Bộ đội đào bới nhau tập tễnh tháo lui bỏ cả cối 60 ly và điện đài trong hầm. Mất chốt hoàn toàn.

        Thấy bộ đội tập tễnh cõng nhau về. Ông chính trị viên tiểu đoàn quát:

        - Ới giời ơi! Nhìn không khác gì quân thất trận!

        Ngày hôm sau, trung đoàn cho lập một đài quan sát, dùng pháo 85 nòng dài từ bờ sông bên kia bắn sang vị trí đóng quân của địch. Nhưng do pháo của ta di chuyển bằng tháo rời, mang vác, bệ bắn, xạ giới kém nên hiệu quả không cao.

        Địch đã vòng ra sau lưng chúng tôi, chiều qua phục mìn đoàn vận tải mang đạn ra điểm chốt, sáu người hy sinh. Tiểu đoàn bộ đứng trước vòng vây của địch. Ngay hôm ấy, đơn vị được lệnh bỏ chốt, cắt rừng về tiểu đoàn bộ. Đến tiểu đoàn, anh nuôi, văn thư, quản lý ở lại. Anh Lan - chính trị viên, đại phó Thấu, tôi - y tá cùng bảy chiến sĩ nữa lên chốt giữ đồi tròn, cách tiểu đoàn khoảng 15 phút đi bộ.