Thế chiến thứ ba: Chiến tranh mạng lưới

[Giangtvx]

        HIỆU ỨNG LÂY LAN

        Muốn hoạt động của virus trở nên hiệu quả, mỗi tài khoản ảo phải có những bạn bè thực. Để làm điều đó mỗi tài khoản ảo phải hoạt động thật: viết, trả lời comment. Khi đó mỗi tài khoản ảo sẽ có bạn bè của mình, ít nhất là 30. Nhân 30 cho 30, sẽ có 900 thứ được post lại, và đó đã là cơ hội để vượt lên trên, nơi những nội dung đưa lên ngày càng được nhiều người ủng hộ thật đọc. Kết quả là khi một người vào Internet - một người bình thường, đơn giản là một phụ nữ, một người nội trợ hay một cụ bà viết thư cho bạn gái hay cho người quản lý - ghé vào danh sách bạn bè, thấy thông tin bèn đọc. Lướt vào nơi khác - cũng lại những điều đó. Khi mở trang người bạn thứ ba, thứ tư, cũng thấy post nội dung này. Lướt vào đâu cũng thấy thông báo trên, bình luận nó, comment nó như một sự kiện trong ngày của mạng. Thế rồi những trang tin tức cũng viết về điều đó, kể cả các phương tiện truyền thông lớn, bởi tin này nằm ở top Yandex, do một số lượng lớn người post lại có nghĩa trên mạng nó là đề tài  hàng đầu, rồi Newsru.com, Utro.ru, những cổng thông tin nghiêm túc, cũng đưa về nó. Ghé qua xem dự báo thời tiết - ở đây cũng lại viết về điều đó. Vào chương trình truyền hình trên Yandex, ở đó nó nằm trong top blog, đề tài số một. Người ta có cảm tưởng mọi người đều nghĩ như thế, đó là chuyện chung, đó là sự kiện. Rồi đến lượt truyền hình phụ họa, bản tin tối dẫn lời các blogger. Người dùng mạng của đám đông bình thường bắt đầu suy nghĩ như mọi người, bởi vì đại diện quần chúng là một cá nhân xã hội điển hình. Tiếp tục, anh ta vào Facebook - và cũng lại câu chuyện đó, tất cả đều lặp lại. Anh ta vào trang “Bạn cùng học”- và ở đó cũng thế. Tức khắp nơi, bất cứ đâu anh ta tới, đều là câu chuyện đó, mọi người đều nghĩ thế, tất cả đều viết thế. Anh ta, như mọi người, vì không muốn quá nổi bật, bởi vì người tiểu thị dân không thể có quan điểm riêng về bất cứ vấn đề gì, nên anh ta chấp nhận tiếp nhận góc nhìn của cộng đồng mà anh ta có liên quan. Và nếu ở đó mọi người nhận định như thế, anh ta cũng sẽ nhận định như thế, và nếu mọi người đều viết thế và mọi nơi đều viết thế, thì đó là chân lý, và anh ta sẻ “vâng”.

        Điều gì đang xảy ra trong thế giới Ả rập? “Mubarak phải ra đi”. Hay “30 năm là quá dài”. Mọi người viết thế, post lên mạng, rồi người khác post lại. Một người, có thể chưa bao giờ nghĩ thế, giờ lại đọc thấy nó ở khắp nơi. Và anh ta nghĩ: vâng, 30 năm đúng là lâu, thật đáy, ngán quá rồi. “Cần bãi bỏ tình trạng khẩn cấp, hãy xuống đường”. Và bắt đầu cơn kích động của đám đông, bởi khắp nơi đều như thế, những quan điểm đối trọng bị nhấn chìm trong những dòng thông điệp được tải lại. Và kết quả thì sao? 1.000 người xuống đường, cảnh sát bắt đầu lo âu: tất cả đều không được phép, không nằm trong khuôn khổ pháp luật, cảnh sát hành động đúng luật, nhưng thông qua những phương tiện đặc biệt, thế là việc leo thang bạo lực bắt đầu, kích động thêm bạo lực và cứ thế tiếp tục: “Tạm biệt Mubarak!”.

        Thay thế chính quyền cũ là chính quyền mới, thường là những chàng trai thân Mỹ vui vẻ, tươi mới, vừa trở về từ Washington, nhận được một ít tiền, và giờ họ đã là chính phủ chuyển tiếp. Chuyển tiếp đi đâu? Sau đó thường bắt đầu hỗn loạn. Nhưng đó đã là một câu chuyện hoàn toàn khác, bởi vì có cả học thuyết về sự hỗn loạn có kiểm soát. Steven Mann, nhà phân tích chính trị Mỹ là một trong những người phát triển học thuyết này. Ý nghĩa của nó ở chỗ có thể kích hoạt một quá trình hỗn loạn với những thông số nguồn và mục tiêu, những sự kiện nào đó có thể được phát triển một cách lộn xộn nhưng chỉ từ bên ngoài. Người ta sẽ áp đặt thêm vào đó những sự kiện bát nháo khác, khác nữa.

        Tưởng như đó là những quá trình hoàn toàn tự nhiên, tự thân nó xảy ra. Nhưng tất cả cuối cùng hội tụ ở một điểm duy nhất. Tức quá trình tưởng như bất ngờ, vô cớ, như người ta bảo, tự nó phát triển như thế, giết người, nổ súng, đụng độ - kết quả đó thật ra đã được tính toán từ ban đầu. Cuối cùng thì sớm hay muộn tất cả những dao động, dù diễn ra như thế nào, dù xuất hiện như thể không lường trước và tự phát, đều đến cùng một điểm. Học thuyết về sự hỗn loạn có điều khiển này đã tìm được sự ứng dụng thực tiễn của mình bằng phương tiện công nghệ rối búp bê và vũ khí meme. Kết quả là chúng ta cùng nhận được một kết quả (thật tuyệt vời!): các đại diện Hoa Kỳ tới và giải thích mọi việc rồi sẽ như thế nào, bởi trước đó mọi việc không như nó phải như thế, không dân chủ, còn giờ đây chúng sẽ đúng đắn hơn.

[Giangtvx]

        Có thể đối xử với đảng Nước Nga thống nhất thế nào cũng được, nhấn mạnh những khía cạnh tiêu cực của nó mà sự tồn tại của chúng đúng là đã trở thành nguyên nhân bất bình chí lý của dân chúng, của cử tri, và Navalnyi, nhờ đưa ra meme “Đảng của những kẻ lừa đảo và trộm cắp” đã tạo điêu kiện xuất hiện nỗi bất bình đó trước tiên, nhưng cũng phải tính đến cả việc Navalnyi là một kế hoạch của Hoa Kỳ. Ông ta đến Mỹ, học hành ở đó, nhận tài trợ ở đó, có cả một công ty làm việc cho ông ta. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ còn thành lập một bộ phận chuyên làm việc với phân khúc nói tiếng Nga trên Internet. Nhiệm vụ của họ là tạo ra một số lượng lớn tối đa những bài đưa lên mạng với nội dung tiêu cực liên quan tới Putin và Nước Nga thống nhất. Bất kể thông tin gì, dù chỉ làm nên, ở khắp nơi, để người ta đơn giản là vấp phải chúng ở khắp nơi. Dù người ta đi đâu, ở đâu họ cũng gặp gì đó nói xấu Putin. Khi thì ông ta đánh cắp chuông tòa, khi thì ông ta tạo ra bọn lừa đảo, khi thì ông ta bí mật kết hôn với Kabayeva, khi thì ông ta sinh ra bọn trộm cắp, khi thì ông ta dạy dỗ lũ vô lại nào đó giết và ăn thịt một cậu bé, lấy trộm 40 tỉ không biết giấu ở đâu còn bản thân thì đối xử độc ác với kẻ ông ta lấy cắp. Không quan trọng là chuyện nào có thật, chuyện nào không, sự thật đồng hành với hư cấu thẳng thừng, nhưng tất cả nhìn chung khá nhì nhằng. Quan trọng là nó được diễn giải như thế nào, cái gì được thổi phồng còn cái gì bị hạ thấp. Trong không gian mạng hậu hiện đại, thực tiễn được nhận thức thông qua diễn giải, và chỉ những gì truyền thông viết mới tồn tại.

        Những ai ủng hộ thương hiệu Putin, về lý thuyết, phải tạo ra và phổ biến cùng một số lượng như thế các meme tích cực: Putin - người tập hợp lại nước Nga, ông đã giải tán bọn tài phiệt, ngăn chặn sự sụp đổ, đảo ngược sự thoái lui địa chính trị của nước Nga, tuyên bố về chủ thể Nga, thách thức quyển bá chủ của Hoa Kỳ. Tức hình ảnh tích cực của Putin phải được sản xuất ra trong một khối lượng không ít hơn những hình ảnh tiêu cực. Nhưng lấy chúng ở đâu ra nếu không ai ủng hộ ông ta, không ai tạo ra các meme và lan truyền chúng? Mà ngược lại, họ lan truyền meme của Navalnyi bởi chúng vui vẻ và hài hước, thú vị và độc đáo. Bởi vì cái tiêu cực luôn hấp dẫn hơn cái tích cực và truyền thông dựa trên yếu tố đó. Đáp lại cú tấn công meme từ phía công ty Hoa Kỳ Navalnyi, chúng ta lẽ ra nên tạo ra những phản meme thú vị và hài hước. Và vấn đề là ở đó, bởi chuyện này lại do chính những kẻ “lừa đảo và trộm cắp” thực hiện, không chút nhiệt tình nào, không vì lý tưởng gì, đơn giản chỉ vì tiền, không phải để làm, mà để ăn cắp.

        Ở Nga hiện nay, rõ ràng là không thiếu những người luôn có tinh thần phê phán đối với người khác. Nhưng cũng có những vấn đề nội tại, thí dụ như thái độ của quốc gia đối với việc chấp hành các đạo luật được thông qua, đối với việc chúng không được hành xử giống nhau ở tất cả mọi khu vực của Nga, và có đặc thù của mình ở bắc Kavkaz. Mặc dù thế, hiện nay mục tiêu chính của chúng ta là giữ gìn chủ quyền nước Nga, sao cho Nga được độc lập và không bị bên ngoài kiểm soát. Giữ gìn sự toàn vẹn của nước Nga, Putin trên cơ sở đó nâng cao tính hợp pháp của mình bằng cách ngăn chặn sự tan rã của quốc gia do Yeltsin gây ra, Putin tuyên bố về tính chủ thể và về chủ quyền và vì thế mà tạo ra nhiều kẻ thù ở phương Tây, rơi vào “trục ác”, và bắt đầu bị biến thành quỷ. Putin là một nhân vật lịch sử không chỉ trên cơ sở này, mà trong một thời gian đã ngăn chặn quá trình phân rã nước Nga. Vì thế nếu ông ta nói cần bỏ phiếu cho Nước Nga thống nhất mặc cho ai nghĩ họ như thề nào, cử tri cũng sẽ đi bỏ phiếu. Biết là trong Nước Nga thống nhất có “những kẻ lừa đảo”, trộm cắp, cả người yêu nước, những người tốt và chân thành - có thể. Nhưng có một sự kiện không thể tranh cãi, đó là Putin đã đầu tư chính cá nhân mình vào đảng này.

        - Chúng ta tin Putin nếu đối với chúng ta, chủ quyển và sự toàn vẹn của nước Nga là một giá trị. Mà nếu chúng ta tin Putin, có nghĩa chúng ta tự khắc tin Nước Nga thống nhất. Không sa đà vào chi tiết, không phí sức vào tiểu tiết. Bởi có những điều chính và cũng có những thứ phụ. Nhưng họ bắt chúng ta chính ở các chi tiết: “Vậy mà ông ta từng ăn cắp bánh mì hồi chín tuổi!” Thế là hết. Không thể tin Putin! Một người như vậy không thể cai trị đất nước. Chính xác, ông ta đã ăn cắp bánh mì. Thật tệ! Và ông ta đã bỏ tù Khodorkovski - những kẻ tự do chêm vào. Ông ta lại còn mặc đồ tập hiệu Adidas đứng cầm tờ báo, mặc áo khoác đỏ, cạnh Sobchak. Mà Sobchak là một người theo chủ nghĩa tự do. Xong! Không thể tin Putin, những người yêu nước lặp lại - ông ta là người được bọn tự do đỡ đầu. Nhân dân rất dễ bị dẫn dắt bởi những chi tiết như thế, họ nhiệt tình thảo luận chuyện ly hôn, các mối quan hệ, những đề tài sinh hoạt. Cần phải tách biệt tính toàn vẹn và chủ quyền của nước Nga khỏi những rác rưởi còn lại. Putin đấu tranh vì việc giữ gìn sự toàn vẹn của nước Nga. Người ta tin ông vì điều đó, còn các chi tiết hãy để sang một bên. Nếu ông ta nói “Nước Nga thống nhất” xuất sắc, thì hãy tiếp nhận nó như một định đề, có nghĩa nó là như thế bất kể thực tế nó ra sao.

[Giangtvx]

        KHÁI NIỆM CÁCH MẠNG RỐI BÚP BÊ

        Việc phủ mạng bằng Internet đã giúp tối ưu hóa quá trình, trao cho quần chúng nhiều khả năng, tạo ra những công nghệ mới trong đó cần dừng lại riêng ở khía cạnh kỹ thuật của việc lan truyền các meme, bởi việc tạo ra các meme chỉ mới là bắt đầu của qui trình. Ngoài việc được tạo ra, meme còn cần được truyền đi. Nó phải được lan tỏa. Ở đây xuất hiện hiện tượng gọi là sock puppet revolution. Đây là một bản nâng cấp chất lượng của “cách mạng màu”, là mức độ tiếp theo. Sock puppet dịch sát nghĩa là “búp bê vải được mang trên tay”. Trên hai tay người ta mang hai búp bê để chúng biểu diễn một tình huống thú vị nào đó. Đấy bạn nhìn thấy bức màn, một búp bê vải xuất hiện, rồi từ dưới lại xuất hiện một búp bê vải khác và chúng bắt đầu đánh nhau, một tấn tuồng sân khấu diễn ra, căng thẳng, hồi hộp, nhưng bạn không thấy được là sau bức màn cả hai đều được điếu khiển bởi cùng một người, kẻ tay này đeo một búp bê và tay kia một búp bê khác. Theo nghĩa đen, ở thực tế mạng lưới mà chúng ta đang nói đến, điều đó thể hiện ở việc tồn tại một số lượng giới hạn các trung tâm kiểm soát nhiều nhân tố mạng lưới - những con người riêng biệt, những người này đến lượt mình, kiểm soát cái gọi là những tài khoản ảo ở các mạng xã hội khác nhau. Kết quả là một người có liên hệ với một nút mạng sẽ tái sản xuất qua số lượng lớn những tài khoản ảo một bộ các ý tưởng được đặt hàng, tạo ra cảm giác tính quần chúng cho một quan điểm, một ý kiến, một hiện tượng thậm chí cả một hệ tư tưởng nào đó.

        Nếu xem xét vẽ mặt kỹ thuật hiện tượng rối búp bê ở cấp độ thấp nhất thì ở đây nói về việc hiện hữu một người dùng cụ thể, kẻ tạo ra và quản lý một số lượng lớn các tài khoản ảo. Anh ta lập ra 20 tài khoản giả và điều khiển tất cả. Một người khác tạo 30 tài khoản giả, kết quả là có 50 kẻ ảo đang tích cực tranh luận với nhau, mỗi người bảo vệ quan điểm của mình. Nhưng cả hai người dùng này đều dính líu với một trung tâm duy nhất điều khiển các người dùng. Trung tâm này mua hoạt động của họ phục vụ cho kẻ dặt hàng toàn cầu.

        Các lãnh đạo chính trị của các đảng phái nghị viện Nga có thể tranh luận nóng bỏng, nhổ vào mặt nhau trong những cuộc đấu tay đôi trên truyền hình, nhưng khi giải lao sau các trận chiến truyền hình, họ nhận chỉ thị từ cùng một phòng máy, từ cùng một bàn viết, hòa hoãn uống trà và gật đầu. Những người đứng đầu các quốc gia láng giềng thù địch có thể ném sấm sét, dọa cấm vận nhau và tập hợp liên minh chống đối nhau. Nhưng trong văn phòng tĩnh lặng ở Washington họ sẽ cố ghi chép vào sổ những hướng dẫn tiếp theo, ngồi cạnh nhau bên chiếc bàn gỗ sồi với whisky trong xô đa. Chủ nhân các con rối biết công việc của mình, điều khiển thế giới bằng công nghệ, chơi bằng cả hai tay cho lợi ích của chính mình.

        Để dẫn chứng chỉ cẩn đưa ra sổ liệu thống kê: 2% người dùng Twitter tạo ra 60% toàn bộ nội dung phổ biến trên mạng, còn 5% người dùng tạo ra tới 75% nội dung¹. Đấy là tỉ lệ các tương quan. Tất cả những người dùng tạo ra những nội dung ảo này không đơn giản “được chặt nhỏ ra”. Đại sứ quán Hoa Kỳ đăng quảng cáo trên job.ru tìm người tham gia vào những dự án mạng. Lương 85.000 rúp. Không nhất thiết phải sống ở Moskva, có thể sống ở Makhachkal² cũng được. Sống ở Makhachkal, lương 85.000 rúp, không tệ chút nào.Cần phải làm gì? Xây dựng 30 tài khoản ảo và theo lệnh đồng bộ post lại một nội dung cơ bản. Anh chỉ cần ngồi đó, người ta gởi một posting đến - và anh post lại trên 30 tài khoản ảo.

        Trên khía cạnh thực hành công nghệ, điều này có nghĩa hoạt động xã hội của toàn bộ số đông được điều khiển bởi một số trung tâm giới hạn. Khi tồn tại một, hai, hay ba trung tâm thành lập, tái sản xuất và truyền phát khởi điểm các meme biểu tượng cũng như những nội dung tư tưởng, thông tin nào đó, toàn bộ quá trình trở nên dự báo được và kiểm soát được. Việc truyền đi hàng loạt các meme thường được kích hoạt từ một số lượng hạn chế các trung tâm. Và chỉ về sau quần chúng mới điên cuồng kết nối vào quy trình này, khi đó việc phát tán nội dung tiếp tục diễn ra một cách tự phát. Nếu meme sống sót, nó sẽ tự sao chép lại chính mình. Nhưng ngay từ đầu việc tạo ra và thúc đây một meme là một lao động thường xuyên, cần mẫn của một số lượng giới hạn các chuyên gia mà nỗ lực của họ được một khách hàng cụ thể chi trả - cho dù đó là một tập đoàn công nghiệp, một cấu trúc nhà nước hay phi nhà nước. Một số duy nhất các trung tâm tái sản xuất và phát tán các mã tư tưởng, văn hóa và ngữ nghĩa đang tạo ra tiến trình kiểm soát toàn thế giới, được bao phủ dưới các mạng lưới, thật ra khá dễ quản lý, chỉ cần hình dung rõ các cơ chế bản thể luận của thiết chế thế giới hiện nay ở cấp độ triết học hậu hiện đại.

------------------
        1. 50 sự kiện về Twitter mà ai cũng quan tâm// Nguồn điện tử, chế độ mở http://twtt.ru/twitter-tips/50-facts. html

        2. Một thành phố miền nam nước Nga, thủ phủ cộng hòa Daghestan, thành phố đông dân thứ ba ở Bắc Kavk (ND)

[Giangtvx]

        Trên thực tế có thể hình dung như thế này: một người hay một trung tâm, một điểm IP có nhiều tài khoản. Thường để phân loại hình ảnh “của mình hay của họ” người ta tiến hành mã hóa các avatar. Thí dụ trước cuộc bầu cử 2008, ở Nga có một hình vuông nhỏ xanh hay cam trên các hình của người dùng. 60% nội dung được sản xuất từ 2% người dùng không chỉ trên Twitter. Ở các blog còn lại cũng một tỉ lệ tương tự, hay với Livejournal, Liveinternet và những mạng xã hội khác - khoảng 2 đến 3% người dùng tạo ra hơn một nửa nội dung. Đó chính là minh họa hình ảnh cho công nghệ rối búp bê. Cái mà ban đầu được kích hoạt giả tạo bởi một số hạn chế các điểm, cuối cùng đã trở thành tài sản của đa số, được xem như của mình.

        Cách mạng rối búp bê - đó là khi ý kiến và tâm trạng xã hội trong các lĩnh vực được hình thành bởi một nhóm nhỏ người, khá là cục bộ, có thể nằm ở một trung tâm nhưng cùng lúc mỗi người dùng riêng biệt này tạo ra cảm giác chính họ là động lực của những thay đổi có tính cách mạng trong xã hội. Nhìn thấy sự thống nhất giữa các thành viên khác của mạng, anh ta nảy sinh một tâm trạng nhất định dựa trên việc tâm trạng, các suy nghĩ, các kết luận và ý tưởng của anh ta đã trở thành xu hướng chung. Và một nền thông tin chung đã được hình thành như thế. Anh ta có cảm tưởng mọi người đều cùng nghĩ thế, nên sẵn sàng tham gia vào sự đồng lòng này, kết nối vào tiến trình phát tán tiếp theo một meme cụ thể, một mediavirus ủng hộ một xu hướng, truyền đi những quan điểm tư tưởng. Kết quả là hình thành nên một tâm trạng xã hội, cũng có nghĩa là một phông nền có thể quét đi một chế độ nhà nước. Không phải bí mật gì khi vài năm trước, ở Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ một bộ phận làm việc với phân khúc nói tiếng Nga đã được thành lập. Đó là những người được đào tạo đặc biệt, không nhất thiết phải ngồi ở Bộ Ngoại giao, mặc dù những người điều hành chính của các tiến trình này đang ở ngay tại đó. Một phần trong số họ làm việc trực tiếp ở các cơ sở quân sự Mỹ nằm rải rác khắp thế giới. Nhưng đó là những chuyên gia có trình độ và lương cao. Còn lực lượng lao động chính giá rẻ là các trung tâm mạng trung gian: toàn bộ các mạng lưới được thuê sử dụng nhờ đặc quyền ngoại giao trên lãnh thổ không gian hậu Xô viết, và nhìn chung toàn bộ Internet tiếng Nga: các tổ chức, cấu trúc mạng, những cộng đồng đã sẵn sàng. Họ đã được mua theo nghĩa đen, được trích các khoản tiền để tái sản xuất những công việc này hay khác. Mục tiêu phụ: không được để sót một phát biểu chống Mỹ nào không có đáp trả. Và ở đâu mà môi trường nghiêng về phía ủng hộ cho việc chống Mỹ, chống lại những chiến lược chính đã được thiết lập, ở đó ngay lập tức một cộng đồng lớn người dùng được tổ chức, bắt đầu phản bác.

        Lấy ví dụ như ai đó viết trên blog của mình: “NATO là tội phạm và kẻ giết người!”. Ngay lập tức đáp lại posting này là một số lượng khá dù các comment viết: “Anh sao thế, điên à? Viết gì thế?”. “Rõ ràng NATO là thành tựu chính của nhân loại”. “Ai cũng hiểu NATO là tinh hoa của lý trí, anh viết gì vậy?” “Mày là ai? Kẻ ngoài lề, người thua cuộc, NATO mang hòa bình và dân chủ cho các nước”, v.v... Một người vào mạng, thấy người này chỉ có một, là kẻ có quan điểm “ngông cuồng”, anh ta đơn độc chẳng được ai ủng hộ. Còn những người khác là những người biết lý lẽ, đương nhiên cho rằng NATO là cái mà ai cũng muốn vươn tới. Những người lướt web khác ghé qua trang mạng của người dùng này, xuất phát từ mong muốn thoải mái hơn nếu thuận theo ý kiến đa số, muốn hay không muốn đã đứng về phía quan điểm khống chế.

        Từ những quan điểm thế này cuối cùng đã hình thành nên ý kiến xã hội. Vượt qua cơn sốc tâm lý, mặt đối mặt với quan điểm thống nhất của các đối thủ, người dùng muốn hay không cũng điều chỉnh cái nhìn riêng, quan điểm, hình thái thể hiện sao cho hợp với xu hướng chung, bổ sung thêm vào hàng ngũ những người ủng hộ dân chủ Mỹ, tự do và quyền con người.

        Thật kỳ lạ, nhưng trong các cuộc họp chuyên gia của CSTO, một tổ chức đối nghịch hoàn toàn với NATO, những chuyên gia như thế đã phát biểu. Họ tuyên bố thẳng thừng như sau: “Ý các người là gì? Rõ ràng mục đích chính của CSTO là bán mình cho NATO, để họ mua đứt chúng ta. Dĩ nhiên, hiện chúng ta chưa làm được vậy, họ vẫn chưa nhận chúng ta, nhưng vì vậy mới cần nỗ lực”. Một kẻ với gương mặt điềm đạm đã nói điều đó, ở ngay trong CSTO, mà đa số người nghe ông ta, nhìn vào niềm tin và sự trầm tĩnh của ông ta, bắt đầu nghiêng về suy nghĩ thật sự đó là giọng nói của lý trí, của logic, ý kiến sáng suốt, vô tình rơi vào sự quyến rủ của tuyên truyền mondialism¹. Nói chi đến các cầu trúc quốc gia khác và các cơ quan khác, nơi các nhà tự do phương Tây do thiếu một quan điểm tư tưởng đối trọng, cảm thấy họ là chủ tình hình!

-------------------
        1. Mondialism - một kế hoạch toàn cầu nhằm thành lập chính quyền thế giới, thống nhất, đơn cực.

[Giangtvx]

        Thử tưởng tượng xem có ai đó ngồi trong NATO nói: “Này, các bạn thân mến, cần nghĩ đến việc chúng ta nên dần bắt đầu không quá đau đớn, quá trình giao nộp các lợi ích của chúng ta cho nước Nga, tiến hành giải giáp, giảm ngân sách Hoa Kỳ và chi tiêu cho quân đội, cho việc duy trì khối NATO của chúng ta, bởi vì như thế là lãng phí. Và mong muốn, lẽ đương nhiên, tất cả chúng ta sẽ tự giải thể. Cần nhường Gruzia cho nước Nga và rời khỏi vùng Kavkaz. Tại sao chúng ta lại cư xử xảo trá vậy?” Trong trường hợp tốt nhất một chuyên gia như thế chắc sẽ bị đưa vào nhà thương điên, còn tệ nhất thì hôm sau ông ta sẽ được tìm thấy trong hộp các tông, bị xẻ thành nhiều mảnh. Vậy mà ở nước ta mọi người đối với chuyện này thật bình thản. Trong khi đó một người phát biểu, những người khác nhìn nhau hoang mang, rồi người tiếp theo: “Vâng, rất dễ hiểu, đồng nghiệp hoàn toàn đúng: bây giờ tôi xin chứng minh vì sao chúng ta phải kết bạn với NATO, thậm chí kể cả khi họ không mướn. Bởi nếu họ không muốn kết bạn giữa các khối, ta hãy tự nộp mình một cách riêng biệt, đến đó, hòa nhập, hỗ trợ họ bằng mọi cách, thúc đây các lợi ích của họ” Đó là gì? Một cách tiếp cận điển hình của rối búp bê thể hiện trong hình thái công khai, không che đậy. Những con người riêng biệt, nhóm các chuyên gia làm nên chương trình nghị sự tinh thần cho khối quân sự của chúng ta đơn giản đã bị mua đứt và gởi sang đây. Và họ đi, truyền bá một cách điểm tĩnh, tự tin, bởi sau lưng họ là quốc gia hùng mạnh nhất hành tinh. Nói chi về Mạng lưới?

        Navalnyi và sự lây lan virus meme PZHIV của ông ta là một hiệu ứng rối búp bê điển hình mà việc phát tán nó hàng loạt đã được kích hoạt do một số giới hạn người dùng. Việc phát tán này đã tạo ra một bối cảnh thông tin, đến lượt mình, bối cảnh này làm nên tin chính trong ngày, trở thành nơi công cộng bởi nhờ công nghệ này, nhờ môi trường thông tin này mà meme trên được lan truyền. Nếu bạn thuê ba người dùng ở đâu đó tận Makhachkal, trả họ 85.000 rúp, họ dựng nên 90 blog, mỗi người có 30 bạn, kết quả bạn sẽ được 2.700 lần post lại một thông điệp chính mà tính đến hoạt động của các bot¹, chúng sẽ xuất hiện đồng bộ trong thế giới blog, được đưa lên đầu trang. Các phương tiện truyền thông sẽ phản ánh điều này, cũng như các đại diện của chúng có mặt trên các mạng xã hội cũng sẽ làm nóng lên chủ đề này.

        “Vấn đề Navalnyi” lúc nào đó đã được các nhân vật số một trong điện Kremlin thảo luận. Không phải do Navalnyi là một nhân vật chính trị ảnh hưởng nào đó, mà “Navalnyi” đại diện cho một mối đe dọa như một kế hoạch của Mỹ - những gì kế hoạch này làm và những gì hoạt động này nhắm tới. “Navalnyi” không phải là kế hoạch của chính ông ta mà đó là một dự án có tính hệ thống của “đế chế" Hoa Kỳ, với sự hỗ trợ của dự án này Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cố gắng, và không phải là không thành công, thay đổi chính quyền Nga, chế độ hiện hành với tất cả những hậu quả phát nguyên của nó. Kể cả việc sụp đổ nhà nước, và ở đây chẳng ai quan tâm việc công dân Liên bang Nga Aleksei Navalnyi nghĩ gì về việc này. Kế hoạch này đã được dưa vào chương trình làm việc quốc gia của Hoa Kỳ ở Nga. Và “đế chế" sẽ tìm ra phương tiện để tiếp tục nó bằng bất cứ giá nào bất kể Navalnyi có muốn hay không, trong trường hợp vượt khỏi sự kiểm soát - không loại trừ kết cục chết người. Tiền đã được đầu tư, nỗ lực đã được đưa ra, sứ mệnh phải được thực hiện bằng bất cứ giá nào. Mọi thứ xem ra chẳng hề vô hại như mới thoạt nhìn. “Đế chế" không đùa.

-------------------
        1. Bot - viết tắt từ chữ botnet, bắt nguồn từ (ro)bot và net(work), có nghĩa là mạng robot của các máy tính zombie được điều khiển từ xa. Máy tính zombie có thế thực hiện các chỉ thị nạp trong chúng mà chủ sở hữu có thể biết hoặc không biết.

[Giangtvx]

     
        THÔNG TIN PHẢN HỒI

        Ưu thế của các dự án mạng lưới là đâu đối với việc đưa lại những ý tưởng qua báo giáy vốn đang dần chết và không còn ảnh hưởng nào, qua radio mà trên nền các tiếp sóng của Internet đã mẩt di phần nào ý nghĩa, và qua truyền hình? Tất cả các thứ đó chỉ là các vật phát đơn phương, nơi không có thông tin phản hổi, vì thế thông điệp không thể điều chỉnh được.

        Muốn phát sóng bao nhiêu cũng được trên các kênh liên bang và hi vọng vào sự nhạy cảm của khán giả truyền hình. Tuyên truyền Xô viết cũng một chiều như thế. Nó phát sóng vào đại chúng, vào không gian mà chẳng buồn quan tầm quần chúng nghĩ gì, phản ứng của họ ra sao. Đến khi nghe được mọi người nghĩ gì thì những ai nói với họ diều đó đã bị nhốt trong tầng hầm Lubyanka¹ hay đỡ hơn là trong nhà thương điên, bởi hệ thống khiếp đảm trước những thông tin này.

        Trong khi đó, Internet là sự khảo sát tâm trạng xã hội trong thời gian thực, nếu dĩ nhiên đó không phải là rối búp bê, tức nếu anh không khảo sát quan điểm của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Đến đây mọi chuyện đã thật sự nghiêm trọng rồi: vì từ đây bạn có thể xây dựng những chiến lược sai lám, giả tạo nếu dựa trên nguyên tắc khảo sát môi trường mạng, được hình thành không phải bởi một phân khúc được nghiên cứu của xã hội, mà bởi những định chế nào đó khác.

        Hiển nhiên hiện nay cách mạng rối búp bê đang dịch chuyển về hướng nước Nga: làn sóng cách mạng Ả rập bao phủ thế giới Ả rập như sóng thần xã hội, đang chuyển về hướng Trung Á, Kavkaz của Nga và miền Nam nước Nga. Và tiếc thay, chính quyền của chúng ta, cũng như toàn bộ hệ thống chính trị chỉ bắt đầu phản ứng trước việc này khi làn sóng này sắp bao trùm chúng ta. Chỉ khi làn sóng ập đến người ta mới bắt đầu nghĩ tới việc phải làm gì thay vì phải dự báo sự xuất hiện của chúng để chuyển chúng sang kênh khác bằng cách thực hiện đón đầu.

        Hiện nay với những ai hiểu làn sóng này từ đâu đến, diếu duy nhất có thể làm là tham gia vào mô hình này, vào công nghệ này, và cố khai thác tình hình. Hiểu được nguồn gốc và những phái sinh của nó, ta có thể thử khai thác nó cho lợi ích của mình.

        Hiện nay chúng ta chỉ mới quan sát được những cố gắng dã tràng tội nghiệp liên quan đến việc chiến đầu chống lại nó bằng cách nào đó. Thông thường trước những nhân tố kích động kiểu Navalnyi, chính quyền  thường phản ứng khá cảm xúc. Dẫu sao người ta cũng đã vỡ ra những công nghệ phản ứng ít nhiều tinh tế, bao gồm cả việc đấu tranh với Navalnyi và những kẻ tương tự. Đầu tiên “văn phòng” đến và nói: cần bỏ tù hắn. Hãy đơn giản bắt giam hắn ta. Nhưng rắc rối ở chỗ các thành viên hiện tại của văn phòng tổng thống rất sợ bạo động, bởi chỉ cần một lần nhắc đến nó thì vô tình tình hình như thế có thể vận vào anh ta, diều anh ta quá sợ. Vì thế với những đề nghị thế này họ sẽ phản ứng rằng chúng quá tàn bạo và vô đạo đức: “Dĩ nhiên, ý tốt, hiệu quả, nhưng không phải bây giờ. Hãy thả hắn đi”.

        Còn nếu người ta vẫn bỏ tù Navalnyi thì Navalnyi sẽ trở thành “biểu tượng” của cuộc kháng chiến mạng “màu cam”. Bằng cách này, chính là vì thế mà các nhà chiến lược phương Tây thường áp dụng phương pháp không dễ chịu với giới tinh hoa hiện nay của chúng ta là sát hại nhân vật chính trong cuộc đối đầu với Kremlin. Họ không bao giờ dừng lại trước việc loại bỏ một nhân vật như thế chỉ để tạo ra vầng hào quang của kẻ tử vì đạo, nhằm làm phức tạp tình hình đối với chính quyền, gây đổ máu để tăng thêm tính nghiêm trọng cho toàn bộ tiến trình. Những thí dụ kiểu này đẩy rẫy trong lịch sử mới nhất của nước Nga. Navalnyi trong trường hợp này đã là một kiểu Osama bin Laden, người sẽ được tôn thờ trong một thời gian.

        Còn cách nào nữa? Có thể ngu ngốc đề nghị: “Hãy tấn công Ddos² blog Navalnyi”. - “Ôi, ý tưởng tuyệt vời”. Và họ bắt đầu gởi lệnh. Nhưng bằng cách đó họ đã tấn công Ddos toàn tuyến Livejournal. Quá vụng về. Sau đó xuất hiện những phương án như lỗi kỹ thuật, kiểu làm sao đó để trông như blog Navalnyi bị hỏng, v.v... để giữ thể diện cho một trò chơi xấu. Lại còn bảo Navalnyi tự tấn công mình để tự quảng cáo. Sau đó còn xuất hiện các meme kiểu “chuột Navalnyi”. Những “chuột Navalnyi” này chính là được sinh ra ở Kremlin. Các chiến lược tương tự được áp dụng trên những cuộc họp cấp cao. Chúng ta chống lại nó sao đây? “Hãy viết các loại biệt danh cho Navalnyi: “Đổ lên đầu Navalnyi”³, “Navalnyi là lễ hội hề”⁴, với một số người nó có vẻ buồn cười, nhưng đến nay nó là mức độ duy nhất của phản chiến lược được thảo luận trong điện Kremlin.

-----------------------
       1. Từ hoán dụ được dùng không chính thức dé ám chỉ các cơ quan an ninh quốc gia của Liên Xô và Nga, đăc biệt là Cơ quan an ninh Liên Xó KGB và Cơ quan an ninh Liên bang Nga FSB; xuất phát từ địa điém tọa lạc các tòa nhà an ninh quồc gia Nga nằm trẽn quảng trường Lubyanska ở Moskva. (ND)

        2. DdoS-araka — cuộc tấn công được phân phối theo kiểu "từ chối phục vụ" bàng cách gởi quá nhiều yêu cầu đến trang Internet, máy chủ v.v... khiến chúng không có khả năng xử lý cùng lúc. Để tiến hành kiểu tấn công này cần sử dụng botnet để hàng nghìn máy tính đồng loạt gởi đi.

        3. Chơi chữ từ các đồng âm: trong meme đầu, đọc theo tiéng Nga là "Navali na Navalnyi", với động từ Navali đồng âm với hai âm tiết đầu của tên Navalnyi, còn trong meme thứ hai, từ lễ hội Karnaval có hai âm tiết naval trùng với họ Navalnyi. (ND)

        4. http://n-ev.livejournal.com/30666.html

[Giangtvx]

        LẤN ÁT NỘI DUNG

        Và cuối cùng, sau vài năm hoạt động thành công của Navalnyi “phá hoại các nền tảng nhà nước Nga”, bất ngờ xuất hiện ý tưởng công nghệ phản ứng mạng đối trọng: chiến đấu với Navalnyi và những người như hắn ta bằng cách lấn át nội dung. Điều này có nghĩa là gì?

        Thành viên “Livejournal” là những con người cụ thể có thể phát hiện, đọc và lĩnh hội một số nội dung tương đối hạn chế. Họ vào Internet, mở danh sách bạn bè và đọc những gì có trên đó. Nhưng họ không thể đọc nhiều. Họ có thể đọc tối đa khoảng 10, với những fan cuồng thì khoảng 20 posting, dành cho việc này khoảng một giờ, tối đa là hai, khó mà nhiều hơn nữa. Vì thế ưu tiên được dành cho những blogger nổi tiếng, đại chúng và được nhắc tới nhiều nhất. Nếu ít nội dung tạo được sự quan tâm và thu hút sự chú ý của người đọc đến độ họ muốn đọc ngay lập tức, họ sẽ tìm tới blog của Navalnyi với câu hỏi: “Thế Navalnyi nói gì?”, đọc các posting của ông ta về tham nhũng ở “Rosneft”. Đó là nếu họ không tìm thấy nội dung nào hấp dẫn hơn. Thậm chí nếu tính kết quả các điều tra của những “blogger độc lập” cho rằng trong số 46.000 bạn bè của Navalnyi thì hết 26.000 là các bot của Mỹ, được gởi đến từ Bộ Ngoại giao (Hoa Kỳ - ND) để kết bạn và comment do tiêu chí thành công của một nội dung là số lượng chia sẻ và comment nhận được, thì (Navalnyi - ND) vẫn còn khá nhiều (bạn bè - ND). Rõ ràng là với 46.000 bạn bè, 26.000 trong số đó chỉ làm việc cho dự án này dù ông ta viết gì đi nữa, thì Navalnyi sẽ có tới 15 trang comment khiến ông ta được đẩy lên đầu. Việc này xảy ra một cách máy móc: số lượng lớn các chia sẻ một posting nào đó và số lượng lớn các comment của posting đó sẽ làm nó nổi bật, giúp các thành viên Livejournal tìm ra ông ta, tiết kiệm thời gian bằng cách chỉ đọc những nội dung thú vị nhất thay vì của toàn bộ danh sách bạn bè.

        Để người đọc rời khỏi Navalnyi và tới đâu đó có nội dung hấp dẫn hơn với họ, cần sản xuất nội dung này. Nội dung càng thành công càng nhận được nhiều phản hồi và comment. Nhưng cũng có thể tiếp cận từ hướng ngược lại. Có được hệ thống công nghệ phát triển để xúc tiến nội dung, giám sát và điều phối một số lượng lớn người dùng Internet thì bất kỳ nội dung nào cũng có thể thành công. Nếu bạn có một hệ thống hỗ trợ, có nhiều bot, có các thành viên mạng ăn lương để điều khiển các tài khoản ảo, đồng thời có nguồn lực hành chính qua gương mặt Nosik¹ trung thành thì cho dù Navalnyi viết gì đi nữa, nội dung của bạn cũng sẽ ở hàng đầu, được chuyển tiếp và phổ biến ổ ạt. Đến một lúc, các chuyên gia công nghệ Kremlin đi đến kết luận rằng cần tạo ra một nội dung chất lượng có thể lấn át nội dung của Navalnyi và các bot Hoa Kỳ phá hoại khác.

        Nhưng sẽ không thích hợp nếu nội dung thuần túy khiêu dâm, bởi đó là một môi trường hoàn toàn khác, một khán giả hoàn toàn khác, không phải là những người quan tâm tới tình hình chính trị xã hội đẩt nước. Nếu thuần túy khiêu dâm sẽ luôn thu hút đông đảo người, nhưng lại không thích hợp, mặc dù dĩ nhiên người Mỹ đã dùng để chuyển lượng người theo dõi từ một kênh này sang kênh khác. Cần phải có nội dung nào đó thích hợp hơn. Để thu hút người dùng từ phân khúc đọc Navalnyi, nội dung cũng phải cùng lĩnh vực, tức cũng có khuynh hướng chính trị xã hội, được trình bày sắc sảo, thú vị. Và chúng ta đã thấy gì? Chúng ta thấy bộ lịch bán khỏa thân của các nữ thành viên “NASHI”, những cô gái mang tạp dề trắng chiến đấu chống tham nhũng. Khi Christina Potupchik, thư ký báo chí của tổ chức Thanh niên Nga treo lịch này trên blog của mình, ngay lập tức xuất hiện 25 trang comment. Ai cũng thú vị: các cô gái ngực trần trong tạp dề trắng chống tham nhũng. Một mặt, họ gần như khỏa thân, chuyện đó hấp dẫn. Mặt khác, họ cũng chống tham nhũng như Navalnyi. Tiếc là kế hoạch đó chỉ dùng một lần. Trong khi người dùng mơ tưởng, chia sẻ, post lại, comment trong mấy ngày. Còn số lượng người ghé vào trang Navalnyi giảm bớt. Tiếp theo cần nghĩ ra chuyện gì khác nữa. Đó chính là lẫn át nội dung, hóa ra khá tốn kém và mất thời gian.

        Trước đây có một người dùng Livejournal nick là Drugoi. Nhiều năm liền anh ta nằm ở hàng đầu trong bảng xếp hạng của Livejournal. Hãy nhớ lại một chút rằng anh ta từng làm việc đâu đó trong nhóm các tay máy ảnh của tổng thống, di khắp nơi cùng tổng thống, thủ tướng, có mặt tại những sự kiện thú vị khác nhau. Không có gì ngạc nhiên khi anh ta có nhiều khả năng, tiền nhà nước chụp ảnh bao nhiêu cũng được, post lên, kết quả là hàng chục nghìn người từ khắp thế giới ghé qua xem ảnh của anh ta, rất thú vị: Medvedev ngồi xổm, Medvedev say, Medvedev khiêu vũ, phòng làm việc của Surkov, Putin cởi trần cưỡi ngựa, Putin hôn vào bụng một cậu bé. Anh ta không bị đuổi việc vì đăng những tấm hình cởi mở này, do bởi anh ta sản xuất những nội dung khiến đẩy Navalnyi xuống hạng ba.

        Trong một thời gian dài trụ ở hạng hai là Tema. Tema ngồi xe jeep trong một đoàn gồm vài chiếc jeep chạy dọc Siberia trong một cuộc đua ô tô được các nhà tài trợ đầu tư không ít, chụp ảnh những làng mạc nào đó bị bỏ quên, đưa lên mạng những chuyện tiếu lâm tục tĩu và để lộ ngực trong cuộc thi ngực nhận iPad. Tema Lededev. Hạng hai. Đó cũng là lấn át Navalnyi. Như thế, việc lấn át Navalnyi diễn ra nhờ một nhiếp ảnh gia trong đoàn tùy tùng tổng thống và cuộc thi ngực vì iPad mỗi tuần. Nhưng nếu không có Drugoi và Tema thì Navalnyi lại chuyển lên vị trí đầu. Việc này, nhìn từ góc độ các nhà công nghệ Kremlin phụ trách cuộc chiến với Navalnyi, là từ bỏ vị trí và không có nghiệp vụ. Sau đó nhóm các nhà công nghệ mới của điện Kremlin tiếp tục lấn Navalnyi bằng những zyalt, sadalskij, avmalgin, mi3ch, hardingush dễ điều khiển, dễ dự đoán và hệ thống hơn. Tuy nhiên, chiến đấu với những “hoàng tử blog này” trên lãnh địa của anh ta, theo luật chơi của anh ta rất không đơn giản.

        Trong bất cứ trường hợp nào số lượng đọc đều phụ thuộc vào chất lượng nội dung được sản xuất. Tức mỗi ngày, và tốt hơn là hằng giờ, cần phải sản xuất nội dung sáng tạo mới. Công nghệ này ít nhiều thích hợp. Nó cho thấy việc lập ra mạng lưới blogger và cơ sở dữ liệu để quảng bá nội dung trong môi trường blog là có thể để đưa ra câu trả lời đích đáng cho các trung tâm tư tưởng đối lập. Nhiệm vụ này đã thuộc về lĩnh vực chính trị.

        Tiếc thay, thường chúng ta chỉ biết về những công nghệ mới lúc nó đã đến với chúng ta khiến ta phải chống trả. Các công nghệ đề cập ở đây, như có tính bức xạ - có tác động thâm nhập mà chúng ta hoàn toàn không được bảo vệ. Kể cả khi ở đây chúng ta đang xem xét các phương pháp chống lại các quá trình này, nhiều biện pháp đến nay đã được đánh giá không phải là tiên tiến nhất. Còn tất cả những cái mới thật sự mà chúng ta đang bị đe dọa trong chính lúc này, chúng ta vẫn chưa hề biết.

-----------------------
        1. Nhà báo, blogger Anton Nosik, công dân Nga và Israel, người xây dựng nhiéu trang thông tin điện tử nổi tiếng ở Nga, tổng biên tập cổng thông tin điện tử BFM.ru. Blog của Nosik dolboeb là một trong 20 blog nối tiếng nhất trên LiveJournal. (ND)

[Giangtvx]

       
       INTERNET VÀ CÔNG NGHỆ MẠNG LƯỚI

        Chúng ta tổng kết tiếp. Nhận thức được rằng Internet và các công nghệ mạng ngày nay đã trở thành một thứ vũ khí thực thụ mà nhờ nó các nhà quân sự phương Tây, trong số đó có Hoa Kỳ, thực hiện các chiến dịch thiết lập kiểm soát chiến lược lên những lãnh thổ riêng rẽ và các quốc gia, chúng ta đi tới một kết luận không mấy an ủi. Với nhiều người, không loại trừ Nga, đó là vấn đề thật sự. Chính các cơ quan quân sự các nước phương Tây trong khía cạnh thực hành đã sử dụng các công nghệ mạng, như vũ khí тете (memetic warfare), đồng thời hiện thực hóa các chiến lược chiếm chính quyền và thiết lập kiểm soát chính trị lên các nước bằng những công nghệ cách mạng rối búp bê.

        Chúng ta tìm thấy một trong những hình thức của chiến tranh mạng là công nghệ cách mạng Twitter đã được sử dụng tích cực từ lâu, và cơ sở của khái niệm quân sự Hoa Kỳ hiện đại là cuộc chiến không đổ máu giữa những con sâu thông tin, dẫn đến việc là việc phi chủ quyền hóa và thiết lập kiểm soát chính trị trực tiếp.

        Vũ khí тете, công nghệ cách mạng búp bê rối như một nâng cấp của sự đa dạng các chiến dịch thực hiện trong lĩnh vực chiến tranh mạng, từ lâu được cơ quan quân sự Hoa Kỳ sử dụng thành công trong không gian Âu-Á và nói riêng là ở phe Liên xô cũ, cũng như trong thế giới Ả rập (loạt "cách mạng màu của mạng lưới"), do đó, chúng là hiểm họa trực tiếp cho chúng ta. Trên lãnh thổ Nga những năm gần đây, một cuộc chuẩn bị ráo riết những điều kiện đủ nhằm thực hiện các kịch bản phi chủ quyền hóa bằng cách sử dụng mạng xã hội và Internet đang được tiến hành. Để làm điều đó, một môi trường tương ứng được hình thành, là điều kiện cần để khởi động và thực hiện kịch bản sau: Internet hóa toàn cầu, tin học hóa, phổ biến những thiết bị điện tử mới nhất (iPhone, iPad) và những mạng xã hội hiện đại Twitter, Facebook, “ВКонтакте”, v.v...

        Các meme mạng mang tính phá hoại được tích cực tạo ra, áp đặt rồi quay vòng. Ví dụ cho những meme thiếu xây dựng như thế là các công thức ta đã xem xét như “Nước Nga thống nhất - đảng của những kẻ lừa đảo và trộm cắp”, cũng giống các khái niệm như “Putin - tham nhũng”, “Putin - Kabayeva” và những scandal thông tin đi kèm với chúng. Nhờ những meme như thế mà trong ý thức quần chúng hình thành những liên tưởng tiêu cực với những khái niệm “Putin” và “Nước Nga thống nhất”, mà trong trường hợp chiến thắng của hai chủ thể chính trị này bất cứ lúc nào cũng sẽ gợi lên sự từ chối đồng loạt có ý thức hoặc vô thức,

        tạo nên bởi sự không đồng điệu thuần lý của nhận thức xã hội và được lập trình bằng việc truyền đi những meme đã nêu hay meme tương tự khác. Tình hình càng trầm trọng thêm bởi việc thực hiện công nghệ rối búp bê mà phần lớn (tới 60%) nội dung trên Internet chỉ do 2% người dùng mạng tích cực tạo ra, những người có liên quan trực tiếp tới các đại sứ quán các nước phương Tây và đại diện của chúng trên đất Nga vốn thuê các blogger làm các “dự án nhân đạo trên mạng”. Nhờ đó hình thành nên môi trường không hài lòng như đã biết với bất cứ kết quả bầu cử tích cực nào của chính quyền hiện hành, thể hiện qua hình thức những cuộc biếu tình đường phố của quần chúng và các hành động phản kháng.

[Giangtvx]

        CẦN THIẾT CHIẾN LƯỢC PHẢN CÔNG

        Nhận thức được thực tế các mối đe dọa buộc ta phải suy nghĩ về cách thông qua những biện pháp chống lại việc xúc tiến không gặp trở ngại cũng như việc lan truyền các meme phá hoại. Để làm điều đó cần thực hiện một loạt bước đi.

        Bản thân môi trường mạng lưới về bản chất “dân chủ” đến độ hoàn toàn không loại trừ không chỉ việc thực hiện những mạng lưới song song sử dụng công nghệ búp bê rối, mà cả việc áp đặt nó. Cuối cùng, tính đến khả năng “nhân cách hóa” của môi trường mạng lưới, không bị ai quấy rầy trong trường hợp cần sử dụng các phân khúc mạng lưới khác, “ngoại lai”, và xếp đặt chúng thành những mạng song song tạo ra cho những nhu cầu của mình. Và nếu hiện nay ai đó vì nguyên nhân này hay khác làm việc cho mạng lưới Đại Tây Dương thù địch, điều đó không loại trừ công việc của anh ta cho mạng lưới của bạn vào ngày mai, nếu anh ta tuân thủ những cách tiếp cận và các điều kiện nhất định.

        Nếu như ở Nga tồn tại một định chế mà mục tiêu của nó là phản ứng lại những hình ảnh của các diễn viên chính trị trong lĩnh vực truyền thông và chính trị đối nội Nga, chắc nó sẽ hoặc độc lập làm việc, hoặc thuê như thuê nhà thầu, các cấu trúc mạng lưới chuyên sản xuất trực tiếp các nội dung mạng tích cực (kiểu như các khái niệm “Putin”, “Nước Nga thống nhất”, “ONF”¹, những gì được cho là giá trị với chế độ hiện hành), hoặc là tạo ra những meme mạng tương ứng.

        Đến lượt mình, việc này sẽ xác định bước đi tiếp theo - thúc đẩy và truyền bá những nội dung và meme được sản xuất giúp lán át những nội dung tiêu cực khỏi phạm vi ảnh hưởng trong cộng đồng mạng lẫn trong những người dùng riêng biệt.

        Như một biện pháp đáp trả đối xứng, nhất thiết phải sử dụng phản ứng tích cực đối với bất cứ nội dung tiêu cực nào theo các đề tài đã nêu. Trong số này có phản ứng quần chúng, tức kích hoạt một số lượng lớn những posting ngắn phản ứng lại. Suy nghĩ về phản ứng cho từng việc, tức tạo ra những đáp trả đúng điểm có viện dẫn tài liệu, có cơ sở, sẽ là nền tảng cho những cuộc vận động quần chúng tiếp theo. Cần tạo ra những công thức tích cực trên cơ sở, chẳng hạn, những khái niệm như “Putin”, “Nước Nga thống nhất”, ONF và xúc tiến một phông nền của chúng (ở khắp nơi). Và thêm nữa - lập ra hay dùng báo mạng hoặc báo giấy sẵn có để quảng bá bộ meme đã đưa ra, nhắm vào một nhóm đối tượng mục tiêu, bao gồm cả những người không nằm trong tác động của thế giới blog. Tất cả những bước đi này nhìn từ một phía nằm trên bề mặt, nhưng từ phía khác - chúng hoàn toàn không thấy được với những ai không phải là người mang nhận thức mạng lưới, và do đó, họ không xem các biện pháp này là hiệu lực.

        Nguồn lực chính cho việc thực hiện những phương pháp tiếp cận này có thể là bất cứ mạng blogger địa phương nào, được lập nên trên cơ sở các phong trào thanh niên yêu nước kiểu như “Liên đoàn tuổi trẻ Á - Âu”, “Nước Nga trẻ”, “Người địa phương”, hay những cơ cấu tư vấn phản tích nghiêm túc hơn như “Trung tâm nghiên cứu địa chính trị”, “Câu lạc bộ Izbor”, “Phong trào quốc tế Á - Âu”, những đảng yêu nước mới được thành lập kiểu như “Đảng Đại Tổ quốc” của Nikolai Starikov hay Đảng “Đường lối quốc gia” của Yevgeni Phyodorov cùng những cộng đồng mạng liên kết với chúng. Tất cả các tổ chức này đều có đủ số lượng các văn phòng đại diện khu vực, có trình độ để có thể tác động mạng lưới lên giới trẻ và có quan điểm yêu nước Á-Âu chống phương Tây vững vàng để có thể phản kích thành công những cuộc tấn công mạng lưới từ phương Tây.

        Mạng lưới bao gồm chính những người dùng cũng như các bot -  những người dùng ảo nằm dưới sự điểu khiển của các người máy mạng chịu sự kiểm soát của những người dùng chính. Phân khúc tiếng Nga của mạng Internet bao gồm những trang web như Живой Журнал (Livejournal), Facebook, ВКонтакте, Одноклассники, Livelnternet, БлогМаИ.ги, v.v... Ước tính số lượng cần thiết cho một phản ứng đối xứng thích hợp của nhóm hoạt động mạng bao gồm khoảng 300 người. Ở đây cần tính rằng nhiều người dùng nắm trong tay từ 2 đến 30 tài khoản ảo, và trong số đó, đặc biệt những kẻ kiếm sổng trên mạng nhờ những chiêu thức lừa đảo, có thể có một số lượng bot hiệu lực trên những mạng khác nhau, giúp tăng gấp nhiều lần hiệu ứng trong việc thế hiện tính đại chúng trên danh nghĩa, một yếu tố rất quan trọng.

        Các mạng truyền thông cũng đóng vai trò không kém quan trọng khi đưa vào hệ thống tính toán của mình “Yandex.Tin tức” tạo điểu kiện hình thành những chủ đề tin tức (các chủ đề trên Yandex) gồm khoảng hàng chục đầu tên. Trong số đó có thể có khoảng 20-30 báo giấy hay tạp chí khu vực, một loạt các kênh truyền hình vệ tinh hay cáp (kể cả truyền hình Internet), những yếu tố cần thiết giúp tạo ra một “phông nền tin cậy”, tức tạo cảm giác đa dạng nguồn tin. Một người tiêu dùng thông tin trung bình thường có khuynh hướng không tin một kiểu nguồn tin và luôn tìm xác nhận trên những môi trường thông tin song song.

-------------------
        1. Viết tắt của Mặt trận nhân dân toàn Nga: Liên minh các tổ chức chinh trị xã hội Nga, thành lập tháng 5-2011 theo đề nghị của V. Putin, khi đó là Chủ tịch chính phủ (tức thủ tướng - ND) Nga, cựu chủ tịch Đảng Nước Nga thống nhất.

[Giangtvx]

        THÀNH LẬP VÀ TÍCH HỢP MẠNG

        Để khởi động một cơ chế phản ứng nhằm cân bằng nội dung mạng, cần kích hoạt một mạng lưới đã được lập trước, trong đó có thể đưa vào một phân những phân khúc mạng lưới phần nào bị đóng băng do thiếu những nhiệm vụ chính trị thật sự và thiếu tài trợ. Ở đây cần tính đến động lực chính trị của những thành viên mạng lưới, bởi ở các giai đoạn trước, nhiều người trong số họ là những nhà hoạt động của các phong trào thanh niên, có nghĩa họ được thúc đẩy về mặt tư tưởng, giúp nâng cao tính hiệu quả. Bên cạnh đó, với sự hiện hữu của các thành viên không có động lực chính trị, về số lượng chỉ có thể đông hơn so với những người có động cơ chính trị, cần tính đến những phương tiện để thúc đẩy họ mà trước hết là tài chính. Ở đảy, cần hiểu là toàn bộ lĩnh vực mạng lưới đòi hỏi những đầu tư nghiêm túc bởi tác động của chúng đối với chính sách thật sự là khá nghiêm trọng. Tuy nhiên các khoản đầu tư này vẫn thấp hơn nhiều so với chi phí duy trì bất cứ binh chủng nào hoạt động với vũ khí thật, dù về tối thiểu chúng phải cao hơn các khoản tài trợ rời rạc cho các tổ chức được chọn lựa của mạng lưới, các NGO và NPO chuyên các hoạt động mạng. Để hiểu những loại chi phí nào quốc gia Hoa Kỳ đầu tư cho lĩnh vực này, có thể dẫn những con số từ quyển sách của Richard A. Clarke và Robert K. Knake, Chiến tranh mạng (Cyber War: The next threat to national security and what to do about it). Trong đó, một trong hai tác giả thừa nhận: “Vào năm 2000 tôi đã lấy được từ ngân sách liên bang hai tỉ USD cho các kế hoạch trong lĩnh vực an ninh không gian điều khiển, nhưng đó cũng chỉ là một phần nhỏ trong nguồn tiền chúng tôi cần”. Cần biết bản thân chiến tranh trên không gian điều khiển là cái gì đó trung gian giữa những cuộc chiến sử dụng vũ khí thông thường với chiến tranh mạng lưới, mà chi phí cho chiến tranh mạng lưới thấp hơn nhiều so với việc bảo đảm an ninh không gian điều khiển và duy trì quân đội không gian điều khiển, đồng thời thấp hơn nhiều so với việc duy trì quân đội và cùng với đó là việc tiến hành những chiến dịch quân sự ở các điểm nóng.

        Việc thực hiện chiến lược như thế đòi hỏi cả việc thành lập một bộ máy nhân sự và tiến hành các khóa đào tạo, học tập cho các nhóm nhằm nâng cao tay nghề và trao đổi các thành tựu công nghệ mới nhất trong lĩnh vực này, cho chạy thử để sửa lỗi hay những sơ sót nào đó. Giai đoạn thứ nhất có thể là cho chạy không mạng và bộ máy nhân sự mà ban đầu có thể sản xuất, xúc tiến một nội dung hoàn toàn tùy ý không cần bất cứ thông số đầu vào nào. Rồi đến giai đoạn tiếp theo, khi mạng chính đã hoạt động và các mạng địa phương độc lập khác nhau với các lợi ích khác nhau bắt đầu kết nối vào nó, có thể bắt dầu nhập vào các thông số cán thiết của nội dung được sản xuất, đặt ra nhiệm vụ, đánh giá hiệu quả. Tát cả các điều này phải được thực hiện đồng thời với nỗ lực bao phủ tất cả cấu trúc nào còn tự do, tức những cấu trúc chưa bị phương Tây thuê mướn, những cộng đồng mạng liên kết theo các đề tài khác nhau.

        Chắc chắn cuộc cách mạng rối búp bê, meme và những công nghẹ mạng khác là vũ khí hết sức hiệu quả. Nhưng chỉ hiệu quả khi nào nó có mục tiêu. Và hiệu quả trong tay những ai hiểu nó làm gì. Ngày nay có thể phủ nhận thế nào cũng được vai trò tiêu cực của Hoa Kỳ trong những quá trình đang diễn ra, điều điệp viên các mạng lưới phương Tây thử làm khi khẳng định mọi chuyện không phải do họ, mà chúng “tự rơi” và đơn giản vì bản thân những xã hội này có vấn đề. Nhưng đồng thời không ai phủ nhận rằng hiện nay Hoa Kỳ là siêu cường duy nhất, bá chủ toàn cầu duy nhất đang vẽ lại toàn bộ không gian thế giới vì lợi ích của mình. Còn việc hết quốc gia này đến quốc gia khác đánh mất chủ quyền của mình có lợi cho ai - ở đây mỗi người có thể tự đưa ra kết luận.