Những trận đánh chiến xa đẫm máu nhất lịch sử

[Giangtvx]

 
        Đêm đó các phi cơ Đồng minh thả trái sáng (mà chúng tòi gọi là cây Giáng sinh) và bom chống cá nhân. Nóc lầu của tôi bị xé rách một mảnh lớn, mở ra trước mắt tôi một khung cảnh đẹp với những vì sao Phi Châu.

        Trước khi mặt trời mọc, tôi nhận người và vật dụng cho công tác Marada. Tôi được cung cấp ba mươi chiếc xe, bao gồm bốn chiếc thiết vận xa, một xe truyền tin, nửa tá Wolkswagen, hai xe cam nhông trí súng cao xạ hạng nhẹ và hai xe trang bị súng chống chiến xa. Những chiếc khác chở binh sĩ, quân dụng và lương khô. Ba sĩ quan trẻ tuổi tháp tùng theo tôi — một Đại đội trưởng, một Trung úy cũng tên Schmidt, cùng đi toán đầu với tôi trong một thiết vận xa, và một Trung úy phụ trách về truyền tin.

        Chúng tôi di chuyển về hướng tây cho đến khi, chỉ còn cách. E1 Agheila một vài dặm, pháo binh của Anh bắt đầu được nghe tiếng, báo cho chúng tôi biết đã gần đến khu vực phải đổi hướng về phía nam. Tôi tiến lên trước dẫn đầu đoàn và rất cần trọng, vì tôi biết đoàn di chuyền có thể đang nằm trong tầm đại pháo của địch. Sau hai giờ, chúng tôi bắt tay được đơn vị Thám sát Đức. Viên trưởng xa của một chiếc thiết vận xa tám bánh khổng lồ cho chúng tôi một trắc định vị trí mới và tình nguyện tháp tùng với chúng tôi đến Marađa. Chúng tôi tiếp tục di chuyển.

        Đơn vị truyền tin bắt được một liên lạc bạng tiếng Anh : « Một nhóm địch quân đang di chuyền về hướng chúng tôi». Qua liên lạc này, chúng tôi đoán hết là địch quân đang chờ đợi phía trước. Chúng tôi định hướng và đồng ý là phải tìm cách đánh lạc sự quan sát của địch, để họ không biết ý định tiến đến Marada của chúng tôi. Tôi gọi sáu chiếc xe và ra lịnh chạy về phía nam theo hình cánh quạt. Không lâu sau, truyền tin bắt được một câu tiếng Anh khác : « Sáu xe thám sát hạng nhẹ của địch quân không hiểu sao lại chạy về phía nam ».

        Viên trưởng xa của chiếc thiết vận xa tám bánh sẵn sàng tạo một nghi vấn khác cho địch quân. Tôi lo ngại có mìn bẫy, nên ra lịnh cho anh ta chỉ tiến về phía trước khoảng một trăm thước và ngừng lại đó. Anh ta thi hành. Chúng tôi bắt được một liên lạc khác : « Một thiết vận xa loại lớn nhứt của Đức đang tiến về phía chúng tôi. Nếu nó tiến đến gần hơn nữa, bắt buộc tổ quan sát phải rút lui ».

        Tôi mang hai chiếc thiết vận xa hạng nhẹ chạy đến gia nhập với chiếc tám bánh. Sau một trao đổi ngắn với viên trưởng xa, chúng tôi đồng ý tiến xa hơn nữa. Nhưng hơn một cây số, chúng tôi nhìn thấy những đám bụi dâng cao và ba thiết vận xa nhỏ của Anh xả hết tốc lực tháo chạy.

        Chiến trường hình như đã được dọn sạch, nhưng chúng tôi vẫn cẩn trọng. Trước khi chúng tôi rẽ sang hướng nam, một trong những chiếc xe vưởng phải mìn. May mắn, chỉ có một binh sĩ bị thương.

        Viên trưởng xa và chiếc thiết vận xa tám bánh của anh ta tỏ ra không còn cần thiết trong chuyến viễn du của chúng tôi, vì bây giờ chúng tôi không sợ lạc đường nữa, hắn mách nước chúng tôi một vài điều và quay về với đồng đội. Trong lúc đó các gã công binh của tôi dọn một lối đi xuyên qua bãi mìn — công việc mất chỉ nửa giờ.

        Trời tối nhanh hơn chúng tôi mong đợi. Trong khi mà phi cơ của địch nguy hiểm hơn sự đe dọa của các bãi mìn, chúng tôi quyết định di chuyển trong đêm, dưới ánh trăng. Và qua những tia sáng chói lọi đầu tiên của bình minh, chúng tôi tiến vào ốc đảo Marada. Không thấy bóng dáng một tên địch nào, và chúng tôi đã chiểm giữ ốc đảo không tốn một viên đạn. Dân Ả Rập ở ốc đảo, qua thông dịch viên, cho tôi biết một đơn vị cơ động nhỏ thuộc lực lượng Anh đã rút khỏi nơi này cách đây hai ngày. Nhưng, điều hân hoan nhứt của chúng tôi, là khi tìm thấy một dòng nước ngọt trồi lên từ mặt cát khô cằn.

        Chúng tôi mất một ngày chuẩn bị các vị trí phòng thủ để chống lại các cuộc tấn công có thể  xảy ra. Buổi tối tôi đón nghe đài BBC. Như thường lệ, tin tức đều chậm hơn các biến cố một ngày. Tin được loan đi : « Một số thiết vận xa Đức từ E1 Agheila đã di chuyển về phía nam ». Tôi chắc chắn tin này nói về đơn vị của tôi, và một cách vô lý, tôi cảm thấy như được vuốt ve.

        Nhiệm vụ của chúng tôi thật sự bắt đầu vào sáng hôm sau. Tôi hoạch định cuộc thăm dò con đường dẫn đến ốc đảo Jalo, khoảng 100 cây số về hướng đông. Tôi giao công việc ở Marada cho viên sĩ quan Đại đội trưởng, và chọn hai chiếc thiết vận xa, mỗi chiếc chở ba binh sĩ, cho cuộc thăm dò. Mỗi chiếc được võ trang một súng cao xạ hạng nhẹ với bốn thùng đạn. Chỗ ngồi thứ tự được xếp các phuy xăng. Hai thùng chứa nước cũng được mang theo cho chuyến đi. Đây là loại thiết vận xa chạy bằng bánh với các hệ thống phóng nhiệt thông thường và những cái càn được gắn hai bên hông để chống cát lún. Trung úy Schmidt tháp tùng theo tôi. Tôi giao cho hắn ta chọn hai tài xế tình nguyện và hai xạ thủ đại liên.

        Suốt hai giờ đầu của chuyến đi, về hướng nam, tôi nghĩ là chúng tôi không thể nào tiến đến đích. Cứ vài ba phút chúng tôi lại bị lún sâu trong cát. Nhưng dần dần màu sắc của cát thay đổi, một màu vàng óng ánh hơn, và cũng bền chắc hơn, khiến xe chạy dễ dàng. Sau ba tiếng đồng hồ, bóng dáng một ngọn đồi hiện lờ mờ ở chân trời. Đó là lúc tôi biết cần phải bỏ hướng nam, để tiến thẳng về hướng đông như đã định. Nhưng những đụn cát — của biển cát Kalansho — rất nhặt và nối liền như vô tận đã chắn ngang, các thiết vận xa của chúng tôi khó thể khắc phục. Tôi ý thức ngay là chúng tôi không thể nào hoàn thành kế hoạch được.

         Khi chúng tôi tiến lên được ngọn đồi dốc soải, tài xế lái chiếc xe của tôi chú ý đến các cây trụ thật cao, được chôn sâu dưới cát cách khoang một cây số, chạy song song với những đụn cát phía đông. Nghĩ rằng các cột trụ này vạch một lối về hướng nam, chúng tôi quyết định đi theo trong một nỗ lực tiến đến cuối các đụn cát và sau đó sẽ rẽ về hướng đông. Một ngày hoàn toàn thất bại và đêm đến với các vì sao lấp lánh. Chúng tôi dùng bữa, tổ chức phòng thủ và nghỉ đêm. Trong nhiều giờ trằn trọc, tôi đã nghĩ ra, có thể, chúng tôi đang trên đường đến Kufra. Vấn đề bây giờ là làm cách nào tìm một lối đi xuyên qua các đụn cát để lấy hướng Jalo trở lại.

        Bình minh, chúng tôi tiếp tục lộ trình. Chúng tôi không di chuyển với khoảng cách quá xa như trước nữa, để nếu một chiếc xe bị vướng vào cát xốp, chiếc khác có thể phụ lực giải thoát nhanh chóng hơn.

        Tôi vẫn cho rằng chúng tôi đang tiến đến một điềm gần Kufra hơn là Jalo. Lộ trình càng lúc càng khó khăn. Với các đụn cát bao quanh, tầm nhìn của chúng tôi bị giới hạn hoàn toàn. Hai chiếc xe luôn luôn bị dựng đứng và trút xuống đột ngột qua các trũng nhỏ liên miên bất tuyệt. Tình trạng này trải qua nhiều tiếng đồng hồ chúng tôi mới tạm lấy lại thăng bằng. Phân nửa số dầu đã bị nuốt phăng. Chúng tôi nghĩ là tốt hơn nên trở lại Marada. Trưa ngày hôm sau chúng tôi về đến khởi điểm.

        Ngày kế, tối quyết định thử thách một lần nữa, với những người mới và hai chiếc xe khác, để tìm cho một lối đi xuyên qua những đụn cát phía đông bắc của ngọn đồi mà chúng tôi đã gặp trong chuyến đi trước. May thay, chúng tôi tìm thấy con đường dẫn đến Jalo — và đồng thời, cũng tìm thấy ốc đảo đó đã bị địch quân chiếm đóng. Nhưng tôi có thể báo cáo về Tổng Hành Dinh rằng con đường chỉ có thể sử dụng thích hợp cho những loại chuyển vận đặc biệt nhẹ. Vấn đề sử đụng cho loại chiến xa hạng nặng phải được đặt ra ngoài.

        Trở lại Marada, tôi cảm thấy hài lòng, dù cho cuộc viễn du chỉ thành công có giới hạn.

        Một kinh ngạc đã chờ tôi sẵn ở ốc đảo.

[Giangtvx]

TRẬN ĐÁNH ĐẦU TIÊN

1

        « Chấm dứt nhiệm vụ Marada. Trình diện ông Tướng lập tức», một công điện được gởi đến. Mặc dù những đêm vừa qua tôi ngủ tổng cộng chỉ hơn hai tiếng đồng hồ, tôi cũng rời Marada ngay đêm nhận được công điện với hai thiết vận xa hạng nhẹ, loại xe mà tôi nhận thấy có khả năng tuyệt đỉnh. Điểm đến của tôi là Tổng Hành Dinh tiền phương, theo như công điện đã được mã hóa, hiện đóng ở phía tây E1 Agheiba, khu vực mà một tuần trước đây chúng tôi nghe tiếng pháo binh của địch khi trên đường đến Marada. Tôi tự hỏi tình hình đã thay đổi ra sao ?

        Và đây là những gì đã xảy ra. Các lực lượng Anh đã thiết lập một căn cứ quan sát pháo binh trên một cao điểm nằm cạnh con đường phía bắc duyên hải. Với căn cứ này đã cho phép địch quân ngăn trở hữu hiệu các cuộc di chuyển của lực lượng Đức trong khu vực phía trước, và gây xáo trộn toàn diện có tính cách chiến lược. Hai đại đội công binh chiến đấu được lịnh đánh chiếm căn cứ nêu trên. Cuộc tấn công có kết quả.

        Rommel quan sát diễn tiến cuộc tấn công từ Fieseler storch¹ và ông nhận thấy lực lượng Anh rút lui về hướng đông. Ông đáp xuống và ra lịnh đơn vị thiết vận xa thám sát của Đức, phối hợp với chiến xa thuộc Sư đoàn Ariete của Ý, đánh thốc vào cạnh sườn phía nam của địch. Frohlich, Tư lịnh Không quân², được lịnh theo dõi hiệu lực của cuộc tấn công này. Báo cáo của không quân gây kinh ngạc cho mọi người : « Địch đang điều động một lực lượng bọc hậu khá lớn nhắm hướng Agedabia và Benghazi... »

        Rommel lập tức yêu cầu Frohlich cho thêm tin tức rõ rệt hơn về tình hình các khu vực quanh Mechili và phía đông của Benghazi. Bây giờ không quân, hình như không cớ gì gọi là chính xác, qua báo cáo : « Di chuyển tổng quát của các lực lượng địch ở phía đông xuyên qua Cyrenaica ».

        « Giờ của tôi đã đến ? » Rommel tự hỏi. Có thể, những chiếc thiết giáp giả tạo của ông,, được làm bằng gỗ và vải bố sơn phết tuyệt hảo, đã đảnh lừa được phi cơ quan sát của địch lầm tưởng rằng chúng tôi trù định tung ra một cuộc tấn công quan trọng? Địch đã cho rằng cuộc tấn công giới hạn của chúng tôi nhắm vào đòn quan sát pháo binh của họ và cuộc tấn công nghi binh bởi các thiết vận xa của chúng tôi vào cạnh sườn phía nam như là có tính cách dốc toàn lực ?

        Rommel không phải là người chịu phí thì giờ cho các chiến pháp nghi binh của ông không gặt hái được kết quả nào. Tất cả đều đã nằm trong các yếu tố trù định. Trận địa được ông tận dụng đến cực độ. Ông lập tức đưa ra hai cuộc tấn công : một dọc theo bờ biển hướng về Benghazi bởi lực lượng Ý, và một bởi lực lượng Đức hướng về Michili. Lực lượng của tướng Wavell, hình như Rommel đã biết quả rõ, đã sai lầm quá đáng trong việc xét đoán khả năng của phe Trục. Cuộc biểu dương ở Tripoli không vô ích. Hiện tại nó cho thấy sự thật không hề bị khám phá. Lịnh của Rommel : « Thiết giáp dẫn đầu mọi đội hình, phía sau là các loại cơ động được tận dụng để tạo thành các đám bụi, chỉ có bụi mà thôi, càng nhiều càng tốt ». Những ai từng ở sa mạc có thể  hiểu rõ hơn tình cảnh các cơ giới dẫn đầu đoàn người với những đám mây bụi nổi lên dày đặc như thế nào ?

        Rommel điều quân khiển tướng không ngừng nghỉ. Ông muốn hiện diện hàng chục nơi cùng một lúc. Ông sử dụng Storch liên tục, hết nơi này đến nơi khác, nhứt là những nơi điều động không đúng với mong muốn của ông.

---------------------
        1. Phỉ cơ quan sát riêng của Rommel.

        2. thuộc quân đoàn Phi Châu, dưới quyền điều động của Rommel.

[Giangtvx]

        

2

        Tôi tiến dần ra phía duyên hải, hướng chánh tây của El Angleila, và gặp một vài chiếc xe của bộ tham mưu. Kiệt sức sau suốt đêm bôn ba từ Marada, tôi nằm dài và ngủ được khoảng

        hai tiếng đồng hồ, và thức dậy lúc bình minh với sức khỏe phục hồi, mặc dù cát đã dán kín đôi mắt của tôi. Bảy giờ sáng tôi tìm được lá cờ của Tổng Hành Dinh tiền phương gần vùng binh nguyên Agedabia.

        Phúc trình về chuyến viễn du Marada —  Jalo của tôi hiện tại trở thành vô ích. Không còn ai lưu tâm đến kế hoạch tiến đánh Jalo. Ehlert liếc nhìn tôi với vẻ thờ ơ. « Anh chui rúc xỏ nào ? » Ông ta hỏi tôi, nhưng không cần câu đáp lại. Ông ta vẫn gò lưng trên đống bản đồ và hầu như quên lãng sự hiện diện của tôi. Chiếc xe tham mưu của Ehlert đường như căng thẳng với nhịp độ của các hoạt động đang diễn tiến bên ngoài. Đại úy Hosslin, sĩ quân tùy viên, cũng hiện diện trong xe, hiển nhiên là có nhiệm vụ ngăn chặn Ehlert bị phá rầy. Tôi hiểu ngay và câm miệng. Viên sĩ quan truyền tin bận rộn liền chân với công điện đi và đến. Tấm bản đồ bọc plastic của Ehlert chằng chịt dấu xanh đỏ. Phía ngoài xe, tôi nhận thấy những đám mây cát dày bịt nổi cao, bay về hướng đông bắc, phủ lên Msus.

        Đầu của Trung úy Himmler xuất hiện ở cửa : « Có Ia ở đây không ? »

        « Hãy đi cho khuất mắt! » Ehlert hét to, nhưng vẫn cắm cúi. Tôi ước muốn được đi ra sa mạc ngay.

        Ehlert trả lời điện thoại của Tham Mưu Trưởng. Tôi lắng nghe, nhưng cũng chẳng biết Rommel hiện giờ ở đâu.

        « Tư lịnh muốn bay đến Msus bằng Storch »,

        Ehlert nói, « nhưng chiếc phi cơ vẫn còn ở đày ».

        Một trận bão cát dữ dội đột nhiên nổi lên. Người Ý gọi nó là một « Ghibli », người Anh gọi là một « Khamsin ». Cát nóng bỏng ùa vào miệng, khắp mọi nơi trên thân thể. Các chuyến bay đều bất khả.

        Ehlert ngưng một chút, sau đó nói : « Có thể ông Tướng đã rời đây bằng chiếc xe mui trần của ông. Có Thiếu tá Schrapher và Adlinger đi theo... »

        Von dem Borne, hình như vậy, yêu cầu cho những báo cáo của không quân. Ehlert đáp : « Vấp phải trận bão cát, các báo cáo buổi sáng không đáng tin cậy. Theo một tin xác định của họ, có một sự di chuyển tổng quát của các lực lượng Anh hướng về Tobruk ».

        Tham Mưu Trường nói qua tình hình theo nhận xét của ông ta. Ehlert lắng nghe, các ngón tay đánh nhịp xuống mặt bàn có vẻ bồn chồn.

        Cuối cùng Ehlert nói : « Đó cũng là ý kiến của tôi, thưa Trung tá, mũi dùi của chúng ta phải tung ra trước khi địch quân có thời giờ củng cố ở đó. Hiện thời các lịnh đưa đến cho Sư đoàn 5 Khinh binh đều nhằm « chĩa mũi dùi vào Mechili ». Trong khi ông Tướng vắng mặt, Trung tá có thẩm quyền thay đổi các lịnh và điều khiển cuộc tấn công mà mục tiêu là Tobruk thay vì Mechili? »

        Von dem Borne đồng ý và cúp điện đàm.

        Ehlert xoay lại và nhìn tôi với vẻ tư lự. Đôi mắt của ông ta khẽ khép, như tiêu điểm được сố thu nhỏ lại và sau khi trở về trạng thái bình thường, Ehlert nói : « Tôi hy vọng anh đã nghe qua tất cả cuộc điện đàm vừa rồi... Hãy lấy một chiếc xe — không, sử dụng một chiếc phi cơ, bay đến Mechili. Đến mỗi đơn vị và cho lịnh mới : Tất cả mũi dùi đều chĩa vào Tobruk ».

        Tôi chưa hề nghe nói gì đến địa danh Mechili trước buổi sáng nay.

        « Sử dụng một chiếc phi cơ », câu nói đó khác nào cáu « hãy tìm cho tôi một cái trứng nóng », giữa tình cảnh này.

        Tôi định hỏi : « Tôi sử dựng phi cơ gì, thưa Thiếu tá ? » Và cũng muốn hỏi xin một tấm bản đồ, nhưng tôi kịp rút lại ý kiến một cách thông minh. Khuôn mặt của Ehlert như chảy dài ra và đôi mắt mở tròn. «Anh muốn gì nữa ? » Ông ta rống lẻn. « Một người vú em chắc ? »

        « Không, thưa Thiếu tá ». Tôi ấp úng, đưa tay chào lẹ, và biến nhanh như gió. Khi cánh cửa phía sau tôi vừa khép, Ehlert mở lại và nói vói theo : «Lấy chiếc Storch của ông Tướng ».

        Nếu ngay khi nhận lịnh tôi đã không lượng định nổi tầm quan trọng và mức khẩn cấp của nó, thì bây giờ, khi được phép sử dụng phi cơ riêng của ông Tướng, tôi đã hiểu nghĩa sứ mạng của tôi như thế nào ?

[Giangtvx]

        Tôi tìm gặp viên Hạ sĩ quan phi công của Rommel. Thoạt đầu hẳn tưởng tôi đùa giỡn, bởi vì tôi, một tên Trung úy hạng bét, mà lại đòi sử dụng phi cơ của ông Tướng. Và rồi khi tôi thuyết hắn một hồi và thêm rằng tôi không phải điên mà dám thọc tay vào ổ kiến, hắn bèn tuyên bố rằng nếu không điên thì không nên chui đầu vào cơn bão cát như thế này. Dĩ phiên hắn nói đúng. Chỉ đến lúc đó cuộc đối thoại của chúng tôi mới ngưng lại. Xuyên qua những đảm mây bụi, chúng tôi có thể  nhìn thấy và nghe tiếng bom do phi cơ địch dội xuông rất gần, nhưng không nghe tiếng phi cơ, bởi cơn bão đã lấn át hẳn.

        Điều này tôi xem ra có thể thuyết phục được viên Hạ sĩ quan. Tôi nói chuyến bay có cơ ít nguy hiểm hoặc có thể an toàn hơn nếu so với việc ở gần Tổng Hành Dinh. Hắn ta moi ra một tấm bản đồ nhỏ, xem qua các vị trí phải bay đến và vạch ra các khó khăn, và sau đó thản nhiên leo lên phi cơ. Còn tôi, dĩ nhiên là tôi ngồi trên ghế ông Tướng đã từng ngồi.

        Hình như viên phi công của Rommel đã gặp phải khó khăn để đạt đến cao độ ở lúc đầu. Sau khi phi cơ lượn nhiều vòng, tôi cảm nghe dễ chịu, vì phi cơ đã lấy được độ cao và thăng bằng. Thỉnh thoảng có vài lỗ hổng giữa những đám mây bụi, tôi liếc nhanh để tìm các đơn vị di chuyền phía dưới. Lịnh « bỏ Mechili — đến Tobruk » luôn luôn vang đến trong đầu tôi. Tôi lạ lùng về sự thay đổi, do sáng kiến của Tham Mưu Trưởng, một kế hoạch vĩ đại như thế mà không có sự hay biết của Rommel.

        Tôi hy vọng cơn bão sẽ mau tàn, nhưng chúng tôi đã bay được bốn mươi lăm phút và cơn cuồng nộ của sa mạc hình như càng lúc càng dâng cao. Viên Hạ sĩ quan hình như ít kiểm soát được hướng bay của chiếc phi cơ nhỏ bé. Nó cứ đong đưa, giống như một chiếc diều giấy được buộc giàv và thả giữa con gió lớn.

        Tôi lay viên phi công : « Chủng ta phải đến nơi dự định — anh phải biết việc này quan trọng như thế nào ! »

        « Biết hoàn toàn, thưa Trung úy » hắn ta đáp, « nhưng cái gì khó thể làm là khó thể làm ».

        Như để nhấn mạnh cầu nói của viên phi công, chiếc phi cơ đâm chúi xuống, thấp dần, thấp dần. Nó đang rơi. Hình như cái chết đà cầm chắc trong tay. Nhưng đột nhiên, phi cơ lấy lại thăng bằng.

        Viên phi công, qua tình trạng đó, đã đi đến một quyết định. Hắn ta nói với tôi : « Tôi trách nhiệm hoạt động của chiếc máy bay này. Tôi đang đáp xuống đất ».

        Tôi không trả lời, nhưng tự hỏi làm sao hắn ta đáp được, bởi phi cơ không thể hạ cánh ở một nơi không phải là đất bằng như thế này. Nhưng không biết bằng cách nào, xuyên qua bầu không khí mù mịt, anh ta đáp xuông dễ dàng. Bánh xe của chiếc phi cơ đội lên và đứng lại trên sa mạc lồi lõm trong vòng một vài thước. Những chiếc storch này có thể đáp xuống một sân quần vựt.

        Tôi nhảy ra ngoài, choáng váng mặt mày, nhưng ý nghĩ đầu tiên đến trong đầu tôi : Sứ mạng quan trọng. Tôi không dám để thất bại ! Viên phi công đang rị mọ đóng cọc và buộc dây ghịt chiếc phi cơ xuống để gió khỏi cuốn nỏ đi. Tôi bảo hắn ở lại đây chở cho cơn bão hạ xuống, trong khi tôi đi tìm phương tiện khác.

        Như một kẻ mù lòa, tôi chạy lủi vào cơn bão cát, biết rằng mỗi phút trôi qua là mỗi quí giá bị đánh mất. Dĩ nhiên, tôi phải nghĩ đến « từng giờ » trong tình cảnh này. Tôi cảm thấy cô độc và nhỏ nhoi hơn bao giờ hết, và nơi này cũng xa vời hơn bất kỳ nơi nào khác mà tôi từng đặt chân đến. Rồi thì, trong bụi đó mù mịt giăng giăng trước mặt, tôi lờ mờ thấy bóng dáng một chiếc Wolkswagen. Một đám bụi dày bịt hơn chợt xoáy lên, che lấp mất hình ảnh vừa thấy, nhưng tôi vẫn tiếp tục chạy theo và gào to. Người lái xe nghe tiếng tôi và ngừng xe lại. Hắn nhìn tôi đăm đăm tỏ vẻ kinh ngạc khi tôi nhảy thốc lèn xe và ngòi trên chiếc băng đóng đầy cát. Tôi ngừng thở để tự giới thiệu và nói rõ cảnh cùng quẫn của tôi.

        Người lái xe là một thông tín viên chiến tranh người Đức tên Von Esebeck. Hắn ta cũng, đang bị lạc đường, và nói rằng hình như ở đây không có dấu hiệu nào cho thấy có người trong vòng nhiều dặm. Rất khó để xác định vị trí bằng mặt trời xuyên qua bão cát cuồng loạn. Chúng tôi phỏng đoản, ở thời gian này trong ngày mặt trời sẽ chếch về hướng tày, nhưng thật khó mà biết địch quân đang ở phía trước hay phía sau, nhưng dù thế nào chúng tôi cũng phải đi về hướng đông.

        Trước hoàng hôn không làu, chúng tôi gặp một khẩu đại pháo do một chiếc xe kéo. Tất cả đều hư hại nên bị bỏ lại. Cùng lúc, chúng tôi cũng gặp một nhóm gồm tám xạ thủ Đức, cũng đi lạc trong sa mạc, với khẩu 88 ly phòng không của họ, một thiết vận xa loại lớn và một xe chở tiếp liệu.

[Giangtvx]

        Một trong những người lính đã làm chúng tôi phấn khỏi khi cho biết trong xe tiếp liệu chất đầy trứng tươi. Tôi luộc một vài quả cho tôi và Von Esebeck, trong khi anh chàng này lui cui nấu cà phê. Trận bão vẫn còn dữ dội, và mặc dù miệng mồm ai ai cũng đầy cát, thức ăn vẫn tuyệt diệu và hương vị cà phê vẫn vô song.

        Bầu trời lúc binh minh trong sáng như pha lê. Chúng tôi có thể nhìn xa nhiều dặm quanh đó, nhưng không có dấu vết nào của người hoặc xe cộ. Chúng tôi theo mặt cát phẳng tiến về hướng đông nam. Tôi cố tìm tọa độ của mặt cát này qua tấm bản đồ của Von Esebeck nhưng vô ích. Tôi và anh chàng thông tín viên chiến tranh quyết định tiếp tục cuộc hành trình.

        Chúng tôi lái nhiều tiếng đồng hồ trước khi nhìn thấy một toán quán đi chuyển xa xa phía đông bắc. Von Esebeck càu nhàu rằng chúng tôi sẽ đến Mechili quá trễ để hắn viết tin mới tính cách nhân chứng giờ phút thất thủ của thành phố này. Chúng tôi rời khỏi vùng cát phẳng và tiến vào một vùng cát lồi lõm. Chợt lúc ấy trên không, hướng tây bắc, hơi chếch về phía sau chúng tôi, một chiếc phi cơ chúi mũi xuông đất và cháy bùng. Chúng tôi quành xe và lái thẳng đến đó để xem sao. Trên đường, chúng tôi gặp một tiền đồn và rất yên lòng khi biết được tiền đồn này là một căn cử phòng không hạng nhẹ của Đức. Chúng tôi hỏi viên Hạ sĩ quan chỉ huy : « Đường nào đi Mechili ? » Hắn đáp : « Các ông đang trên đường tới Mechili đấy ! »

        Và hắn ta nói thêm là cuộc tấn công vào Mechili đang chuẩn bị phát động.

        Nhẹ nhõm, thật ra phải nói là vui mừng, tôi đến được Bộ tham mưu Sư đoàn 5 Khinh binh một vài phút sau đó. Tôi vội vàng từ giã Von Esebeck, cảm ơn sự giúp đỡ của anh ta, và đến trình diện Thiếu tá Hauser. Ông lặng yên nghe tôi nói, « đúng như Ehlert », ông nói, « đúng là sự việc sẽ xảy ra như thế ». Ông ta thảo luận lịnh mới với Tướng Streich. Nhưng vị Tư lịnh Sư đoàn đã nhận được lịnh riêng từ Rommel chỉ cách đây một vài giờ, theo đó, cuộc tấn công Mechili vẫn duy trì.

        Từ ba mặt, lực lượng Đức tiến vào pháo đài nhỏ nằm trong sa mạc này và các vị trí của Anh chung quanh đó. Cuộc quần thảo bùng nổ dữ dội, nhưng kéo dài chỉ một đôi giờ. Trung Tướng Anh, Gambier-Parry bị bắt sống ngay trên xe chỉ huy của ông ta trong khi cố mở vòng vây tháo chạy. Con số tù binh lên đến 3000 người, và một chiến lợi phẩm vĩ đại hơn : một lực lượng cơ động Đức gồm toàn xe mô tô đã bắt giữ một nhóm binh sĩ Anh, di chuyền về hướng đông xuyên qua sa mạc, trong cố gắng chạv về Jebel Akhdar. Và đáng kinh ngạc hơn nữa, trong số tù binh này còn có hai vị anh hùng trong cuộc tiến quân vào Benghazi của Anh : Đại Tướng Sir Richard O' conner, vừa được phong chức vị hiệp sĩ bởi Hoàng gia Anh sau những trận chiến thắng lẫy lừng các lực lượng Ý Đại Lợi của ông, và Đại Tướng Sir Philip Neame, phụ tá của O’connar. Vì thế, chúng tôi có được ba ông Tướng trong rọ.

        Mặt đất của Mechili bị bật tung lên bởi các cuộc oanh tạc dữ dội của phi cơ Đức và giữa khoảng trống tạm thời của cuộc chiến đấu, phi cơ Anh lại đến vùi dập thẽm một lần nữa. Vào lúc trận đánh đến hồi chung cuộc, chiếc Fiesler Storch « của tôi » đáp xuống. Rommel bước. ra, cười rạng rỡ và khoan khoái sau chuyến thị sát tổng quát.

        Các xe bọc sắt chỉ huy của các tướng lãnh Anh bị bắt giữ nằm nổi bật trên một gò cát. Đó là những chiếc xe dềnh dàng và đầy góc cạnh, bên trong trang bị máy vô tuyến và cả các vật dụng « bàn giấy » nữa. Sau này chúng tôi đặt tên chúng là « Mammoth » (Voi khổng lồ). Nhưng tôi không đoán trước được rằng những chiếc xe còn khả dụng này sẽ được sử dụng bởi Rommel, Bộ Tham Mưu của ông và vị Tư lịnh Sư đoàn 5 trong suốt cuộc trường chinh trong sa mạc mà hiện chỉ mới bắt đầu.

        Rommel xem qua các chiếc xe, có vẻ chú tâm đến tiện nghi của chúng, trước khi mở một cuộc thẩm vấn ngắn các tướng lãnh Anh bị bắt. Rommel cũng ngắm nghía bộ quân phục Anh của họ. Giữa mớ quân dụng hỗn độn tịch thàu được, Rommel nhón lấy một cặp kính bự chế tạo riêng để chống nắng và cát. Ông mỉm cười và nói: « Chiến lợi phẩm — hợp pháp, tôi lấy nó, dù tôi là một tướng lãnh ». Ồng gắn cặp kính ngay nơi đường viền vàng trên chóp mũ của ông.

        Cặp kính này sau đó luôn luôn được xem như là phù hiệu đặc thù của « Con Cáo Sa Mạc ».

[Giangtvx]

CÁC CỬA NGÕ VÀO TOBRUK

1

        Rommel đích thân dẫn đầu cuộc tấn công Tohruk trước bình minh. Đêm trước đó, Bộ tham mưu Quân đoàn Phi Châu của Đức di chuyền hết đến Mechili. Tôi né tránh gặp Thiếu tá Ehlert. Rommel cấp cho Tướng Streich, Tư lịnh Sư đoàn 5 Khinh binh, một trong những chiếc Mammoth và giữ hai chiếc cho chính ông và Bộ tham mưu. Tất cả đều được kẻ chữ Vạn. Phần chúng tôi tranh nhau một số xe còn khả dụng của địch quân. Tôi được phân phối một xe tham mưu mui trần, cùng loại với chiếc xe Rommel thường sử dụng trước đây.

        Đại úy Ađlinger, ngôi ở xe đầu đoàn di chuyển với Rommel, đã báo cho tôi biết : «Trung úy Schmidt, từ bây giờ trở về sau Xe của Trung úy sẽ luôn luôn chạy ngay phía sau xe của ông Tướng. Trung úy hoàn toàn đặt dưới quyền sử dụng của Tổng Tư Lịnh ».

2

        Đây là những ngày có vẻ u ám. Vào ngày 27 tháng 3 năm 1941, Hoàng đế Peter nắm giữ quyền kiểm soát Nam Tư sau khi chiếm « Dinh Cách mạng » vào lúc hai giờ sáng. Vào ngày 28, các lực lượng đồng minh của chúng tôi bị Hải quân Hoàng gia Anh đánh bại tơi bời ở mặt trận Cape Matapan. Ngày kế, việc Lữ đoàn 1 Nam Phi lần lượt tiến đến Diredawa, đến Abyssinia, số phận của Addis Ababa hiền nhiên đã trở thành mong manh. Hai ngày sau, Asmara thất thủ, (được tiến chiếm bởi Sư đoàn 5 Ấn, Tư lịnh là Trung Tướng L.M. Heal¹ vào ngày 1 tháng 4 năm 1941). Cuộc di chuyển của Rommel ở È1 Agleiba trở thành lưỡng lự vào ngày 30. Vào ngày 2 tháng 4, các lực lượng Đức đẩy quàn Anh ra khỏi Mersa Brega nằm trên miền duyên hải và cũng đánh bật họ ra khỏi Agedabia. Và ngày kế đó, quân Anh triệt thoái khỏi Benghazi, vì thành phố này khó giữ lâu dài. Cùng lúc, một cuộc đảo chánh thân Trục do Rashid Ali khởi xướng, thành công ở Iraq, và đó là một vấn đề khác được đặt ra với Đại Tướng Wavell. Ngoại trưởng Anh Eden và Tướng Sir John Dill, Tổng Tham mưu trưởng Quân lực Hoàng gia Anh cùng đến Athen để đáp lại lời yêu cầu viện trợ quân sự của Hy Lạp. Wavell phải lo liệu việc gởi các lực lượng của ông từ Trung Đông sang Hy Lạp, trong lúc người Đức đã tràn sang quốc gia này và đồng thời tiến vào Nam Tư vào ngày 6 tháng 1.

        Vào ngày 7 tháng 4 chúng tôi chiếm giữ Derna, nhưng Addis Ababa thất thủ và nơi thường được tôi nhớ tới, Massawa, đang bị vây hãm² chỉ có Rommel của sa mạc là tiến lên hàng đầu.

3

        Tròng lúc tạm dừng quân, Rommel nhận được báo cáo vô tuyến từ Behrendt : « Đến Derna ». Đại úy Behrendt, phụ tá Ic, được chỉ định chỉ huy một đơn vị hỗn họp trang bị một vài khẩu đại bác chống chiến xa, tạm thời đảm trách nhiệm vụ chiến đấu, được lịnh tiến vào Derna. Ông dẫn đầu các lực lượng Ý di chuyển men theo bờ biển và bắt giữ được một số tù binh.

        Trong vài ngày qua, không quân được tăng cường để yểm trợ cuộc vượt biển Địa Trung Hải của Sư đoàn 15 Thiết giáp. Tư lịnh Sư đoàn, Tướng Von Priltwitz, là một nhân vật mới lần đầu đặt chân lên Phi Châu. Sau một cuộc hội kiến ngắn ngủi với Rommel, ông dẫn đầu lực lượng của ông tiến đánh Tobruk. Ông lọt vào phòng tuyến địch quân và tử trận. Đỏ là tướng lãnh đầu tiên của Đức gục ngã trên trận địa ở Phi Châu.

        Đêm đến, Rommel và Bộ Tham Mưu vào nghỉ trong một tòa nhà quét vôi trắng, nguyên trước kia của một kỹ sư cầu cống, nằm về phía tây Tobruk. Bức tường vây của tòa nhà được một nghệ sĩ người Úc trang trí. Đoàn ngựa đua khắc trên các bức tường thật sống động. Các cột điện tín được dựng lên xuyên qua sa mạc giữa tòa nhà này và pháo đài ở Acroma. Ở đây, cạnh ngôi nhà, chúng tôi thiêu xác Von Prittwitz và những người Đức khác cùng gục ngã với ông.

        Bản doanh tham mưu được đặt ở một chỗ đất trũng phía tây nam của tòa nhà trắng. Ehlert nằm tại một trong các chiếc ACV (xe thiết giáp chỉ huy), một chiếc Mammoth, cũng là Phòng Hành Quàn. Chiếc Mammoth còn lại được dành riêng cho Rommel.

        Sáng hôm sau, Rommel đi Acroma. Ngoài xe ông chỉ có xe tôi và một chiếc thiết giáp hạng nhẹ đi theo. Chúng tôi cày trên con đường lầm bụi tiến về Acroma, con đưòng liên lạc duy nhứt và khó khăn thường được sử dụng xưa nay cho đến khi con đường kế cận phe Trục xây đắp sau này. Từ Acroma, Rommel lại hướng về phía đông nam, trực chỉ E1 Adem. Pháo kích từ Tobruk thình lình rớt nổ quanh chúng tôi. Một số lính đương hoảng hốt nhảy loạn xạ giữa ba chiếc xe. Chúng tôi tiếp tục chạy, các quả đạn rượt theo những khoảng cách khá xa.

---------------------
        1. Lúc đó Ẩn Độ là thuộc địa Anh. Các đơn vị gồm toàn người Ấn hoặc hỗn hợp Anh Ấn, nhưng các chức vụ then chót đều do người Anh nắm giữ.

        2. Bị hai Lữ đoàn 7 và 10 Ấn Độ và Lữ đoàn Đông phương của Pháp chiếm giữ ngày 7-4-1941.

[Giangtvx]

        Chạy khoảng nửa giờ, chúng tôi gặp các đại đội bộ binh Đức đang thiết dựng các cơ sở phòng thủ trên một vùng đất cao thuộc El Adem. Rommel dừng lại hỏi chuyện các sĩ quan, những người vừa đến đày một vài giờ, trong số có Trung úy Schmidt, người bạn đồng hành của tôi trong chuyến viễn du Marada - Jalo. Trong lúc ông Tướng nói chuyện, một loạt pháo kích của địch rơi giữa chúng tôi. Một Trung úy trẻ tuổi chết và Schmidt, bạn tôi, mất một cánh tay.

        Hai dậm xa về hướng đông, chúng tôi gặp Tướng Streich, với chiếc Mammoth, và Bộ Tham Mưu của ông đang nằm trong một « Wadi »¹ rộng lớn. Pháo binh Tobruk hiện đã ngừng bắn, và Rommel nói với Streich với giọng đùa cợt: « Họ ngừng bắn, dĩ nhiên tốt hơn là nên tiết kiệm đạn. Chưa phải lúc họ sử dụng tất cả ».

        Nhưng, để đính chính lời nói của Rommel, chúng tôi nghe một loạt đạn rít trên không và rơi xuống nổ bùng gần đó và hiển nhiên là nhắm vào chúng tôi. Nhưng chúng tôi cũng nhận ngay ra là các quả đạn này không phải được bẳn từ Tobruk. Chúng đến từ phía nam. Chúng tôi nhìn xuyên qua khung kính xe, đến một dãy nhà thấp và hàng cột điện tuyến được dựng trên một dãy đất cao. « El Adem », Rommel nói và liếc nhanh xuống bản đồ của ông. Ông dùng ống dòm quan sát khu vực một lần nữa.

        Ỏng nhận ra một chiếc thiết giáp đơn độc, mà trong đó, chúng tôi kết luận, có sĩ quan tiền sát pháo binh địch. Trong khi chúng tôi còn đang sắp xếp phản ứng, khoảng mười lăm phút, chiếc xe bỏ chạy. Pháo binh của chúng tôi bắn đuổi theo.

        Trong khi đó hai ông Tướng vẫn tiếp tục thảo luận binh tình. Trước khi ra đi, Rommel lại nhắc Streich : « Chúng ta phải tấn công Tobruk với mọi thứ mà chúng ta có. Các thiết giáp của ông phải lập tức chiếm lấy các vị trí địch trước khi phi cơ của họ có thì giờ chôn chúng ».

        Rạng đông hôm sau, chúng tôi rời tòa nhà trắng và một lần nữa, trên con đường lầm bụi, hướng về Acroma. Các đoàn quàn di chuyển từ hướng ngược lại với mọi loại cơ giới đi đầu, khuây động từng lớp bụi mù dày đặc, khiến chúng tôi chỉ có thể nhận đường qua các cột điện tuyến trồng dọc theo lề. Chuyến đi này cũng chỉ có ba xe — của Rommel, của tôi và chiếc thiết giáp hạng nhẹ.

        Ở Acroma, Đại úy Wahl đón chờ, với bốn thiết giáp, như biết trước ông Tướng sẽ đến. Trong khi Rommel chăm chú quan sát các lô cốt ở phía tây Tobruk. Xuyên qua ống dòm, tôi nói chuyện gẫu với Wahl, một gã thích đùa bỡn, lôi cuốn và có tinh thần cao độ.

        Rommel lặng lẽ và say sưa quan sát. Thân thể vững chắc của ông thẳng đứng trên đôi chân đang ra, khuỷu tay cong lại giữ chặt cái ống dòm hiệu Zeiss trên đôi mắt, cằm hất về phía trước. « Cặp kính Mechili » vẫn nằm trên chóp mũ của ông.

        « Này Trung úy, chúng ta đi tới! » Rommel thình lình lên tiếng. « Hãy nói với ông sĩ quan đó mang các chiếc Panzer của ông theo». ông nhảy lên xe và tiến về phía trước. Tỏi chuyền lịnh của ông. Wahl ra thủ hiệu, nắm tay giơ lên và đầy về phía trước nhiều lần, rồi leo lên chiếc xe chỉ huy và hét to : « Tiến về Tobruk ! ».

        Chủng tôi chạy về hướng đông một vài dặm. Bây giờ và liên tiếp, các quả đạn đại pháo của địch bùng nổ quanh chúng tôi. Chúng tôi chạy ngang qua một pháo đội Ý, trú đóng giữa lòng một « Wadi », đang đáp lễ dữ dội các « đồng nghiệp » người Anh của họ ở Tobruk.

        Rommel dừng lại và nghiên cứu bản đồ. Tôi chạy vòng quanh và nhận thấy các thiết giáp của Wahl còn cách chúng tôi một khoảng xa. Rommel vẫy tay, tôi chạy đến bên xe ông. Ngón tay trỏ của ông chỉ thẳng vào một điểm trên bản đồ : Tôi nhận ra đó là cạnh sườn phía tây của phòng tuyến.

        « Pháo đội Ý này đúng là ở đây, nhưng tiểu đoàn Bersaglieri ở đâu ? Nó được chỉ định đóng trên khu đất cao ngay phía trước kia mà ».

----------------
        1. Như một lòng sông to lớn nằm giữa sa (nạc, nhưng không có nước.

[Giangtvx]

        Ồng liếc vào bản đồ một lần nữa và tỏ ra giận dữ thêm : « Bộ Tư Lịnh Ý hiền nhiên là đã cắt đặt sai chỗ. » Và sau đó : « Viên Tư Lịnh người Ý rõ ràng là không kiểm soát người của hắn ta ».

        Lúc đó các chiếc thiết giáp đã đến gần phía sau chúng tôi. Toàn thề « Wadi » đột nhiên như vỡ tung với đạn pháo kích của địch. Một loạt đạn hầu như nổ ngay trên đầu chứng tôi. « Trở lại và ra lịnh cho các chiếc Panzer hãy ở đây cho đến khi nhận chỉ thi mới », Rômmel nói lớn với tôi. « Còn tôi, tôi sẽ tiến đến các đụn cát phía trước ».

        Thật là không vui vẻ gì khi phải quay trở lại chỗ các chiếc thiết giáp đang dừng vì nơi đó pháo kích của địch đang chụp xuống như mưa. Tôi đã thở phào sau khi chuyển lịnh và quay xe đuổi theo Rommel. Tôi rời xe dưới chân một đụn cát và chạy thật nhanh hướng về phía ông ta, lúc đó đang nằm dài trên mặt đất với các quả đạn tung nổ chung quanh. Rommel chỉ một mình, ngay cả Aldinger hôm nay cũng không đi theo ông vì được cắt đặt một nhiệm vụ khác.

        Rommel đang chăm chú quan sát khu vực phía trước, miệng mím chặt, xương gò má nhô cao lộ hẳn dưới ánh nắng. Chiếc mũ của ông bật hẳn lại sau ót,

        « Tiền đồn Pilastrino ! » Ông lẩm bẩm. Tôi liếc nhanh vào bản đồ của ông đang trải bên cạnh trước khi nép mình vào một đổng đá và cũng quan sát khu vực phía trước. Trước mặt chúng tôi mặt đất chúi xuống dần và lên cao lại một cách bất thường. Ở ngay đỉnh của mặt đất dâng cao đó là một lô cốt hình tam giác xây bằng đá được bao quanh bời các vòng kẽm gai, chằng chịt. Nhìn xa hơn, phía sau lô cốt đá này, một lô cốt bằng đá khác cao hơn. Tôi phỏng đoản đó là Pilastrino, một tiền đồn quan sát của địch quân.

        Rommel lần đầu tiên đang xem xét các cơ cấu phòng thủ quanh Tobruk, nhưng không hề có ý lượng định khả năng của địch quân. Hiện tại, chúng tôi đã tìm thấy một vài cách thức chuyển quân dọc theo chu vi của tiền đồn này. Sự thúc đẩy của một người thợ săn trong Rommel đã khiến ông đưa ra quyết định thật nhanh chóng. Ông nói : « Trung úy, hãy ra lịnh cho các Panzer tiến vào lô cốt bỏ hoang trước mặt. Hai Panzer tiến vào từ một « Wadi » ở phía nam và hai tiến vào từ một « Wadi » ở phía bắc ».

        « Tuân lịnh, thưa Đại Tướng ». Tôi lập lại lịnh của ông. Trước đó tôi để ý thấy có mội « Wadi » sâu hơn nằm cách không xa «Wađi » ở phía nam, thật khó cho thiết giáp vượt qua. Tôi nói : « Các Panzer không thể nào vượt ngang cái Wadi sâu đó, thưa Đại Tướng ». Đôi mắt Rommel như bật sáng, và gương mặt ông có vẻ khó chịu « Thưa Trung úy, tôi không ngu xuẩn hơn ông ! ».

        Tôi chào ông ta và chạy nhanh để chuyển lịnh vừa ban ra. Và với một chút ít hổ thẹn, tôi không còn xem các quả đạn rớt nổ quanh tôi ngay lúc ấy vào đâu.

        Đến các chiếc thiết giáp, tôi giải thích lịnh của Rommel cho viên Đại úy và mô tả vắn tắt địa hình ở phía trước. Hắn chuyền lịnh đến các trưởng xa khác bằng vô tuyến điện. Sau đó hắn thoáng cười, vẫy tay chào tôi trước khi biến vào xe và tiến lên dẫn đầu các xe khác, hướng thẳng vào mục tiêu. Các thiết giáp tiến chưa mấy xa thì một đợt pháo kích ồ ạt chụp xuống quanh chúng. Một vài giây sau, nhiều pháo khẩu trong tiền đồn quan sát của quân Ý lên tiếng đáp lại, nhưng vẫn không làm giảm cường độ pháo kích của địch. Nhiều quả đạn rớt vào giữa pháo đội của người Ý khiến một khẩu súng và nhiều xạ thủ bi loại ra khỏi vòng chiến, cảnh địa ngục đó tiếp diễn cho đến khi trời sụp tối mới ngưng. Chúng tôi trở về bản doanh tiền phương gần ngôi nhà trắng. Các chiếc thiết giáp của chúng tồi không có chiếc nào trở lại.

        Vài tuần lễ sau đó, một đơn vị công binh chiến đấu trên đường tấn công vào Ras Medawwa, đã bắt gặp cái xác tả tơi của viên Đại úy kỵ binh vắt ngang hàng rào kẽm gai ở mặt trước của lô cốt bỏ hoang.

[Giangtvx]

MỘT TƯỚNG LÃNH TRÊN LƯNG LẠC ĐÀ

1

         Ngày hôm đó, lần đầu tiên Quân đoàn Phi Châu nắm được trong tay các bản đồ cơ cấu phòng thủ Tobruk. Các bản đồ này được in bời đồng minh người Ý của chúng tôi. Chúng tôi đã hy vọng se được cung cấp không giới hạn. Nhưng không, chúng tôi nhận được vỏn vẹn chì có hai tấm. Một cho Rommel và một cho Tướng Streich.

        Rommel có vẻ xúc động khi nhìn qua các vị trí vòng đai được sắp xếp khéo léo và các cơ cấu phòng thủ tổng quát vững chãi một cách không ngờ của địch quân ở Tobruk. Thật ra, phải nói đây là các sơ đồ thật chi tiết do không ảnh của các phi cơ thám thính cung cấp. Nó không hề gây một hồ nghi nào cho cả một Streich mà trước đây không mấy nhiệt tâm với các lý luận được đưa ra về sự hóc búa của Tobruk.

2

        Vào những ngày tháng tư tiếp theo đó, tiếng thét của Rommel là « Mọi người tiến đến Tobruk ». Thành phần sau cùng của Sư đoàn 5 Khinh binh đã được đưa sang. Sư đoàn 15 Thiết giáp đang gấp rút vượt Địa Trung Hải. Các đơn vị yểm trợ bộ binh đã được không vận đến Derna. Các lực lượng Ý cũng hiện diện tại các địa điểm. Càng ngày vòng vây Tobruk càng được xiết chặt.

        Từ sáng sớm cho đến tối mịt, Rommel hiện diện ngay tuyến đầu với quân sĩ. Pháo binh Anh Cát Lợi và Úc Đại Lợi hình như luôn luôn theo dõi ông ta hơn bất kỳ ai khác. Trong vòng một vài ngày không có một chiến binh nào thuộc Afrika Korps rành rẽ các con đường mòn trong sa mạc và đo lường được tầm bắn của các khẩu trọng pháo ở Tobruk bằng Rommel — ngay cả chúng tôi, những người trong bộ tham mưu, sát cánh với ông.

        Một sĩ quan mới gia nhập Bộ tham mưu, Trung úy Berndt, người của Goebbels, tôi đã từng gặp ở Marble Arch. Trung tá Graf Schwerin được gọi về từ chuyến đi Mursuk —  nhiệm vụ đáng lẽ tôi phải đi, nhưng vì bị thương nên lỡ dịp — và được cắt đặt chỉ huy một vị trí duyên hải, hướng tiến vào Tobruk ở mặt đông. Một cuộc tấn công của Công binh chiến đấu đã được tung ra trong khu vực này.

        Trong những ngày này, Rommel sử dụng chiếc Mammoth thị sát các phòng tuyến. Chiếc xe này được chế tạo đặc biệt đủ sức chống mìn, không kích và pháo kích. Chúng tôi đã từng chứng kiến tận mắt sức chịu đựng của nó. Nhưng Rommel, ác hại thay lại thường ngồi tênh hênh trên nóc xe, thòng hai chân xuống cái nắp được mở hẳn. Aldinger, từng tham dự cuộc Đệ Nhứt Thế Chiến với Rommel, hầu như lúc nào cũng theo sát bên ông.

        Rommel gây phấn khởi cho quân nhân các cấp, bằng lòng nhiệt thành và nghị lực của ông, ở bất cứ nơi nào ông xuất hiện. Ông không chấp nhận bất kỳ ai không có nhiệt tâm và hoạt động như ông. Và ông không ngần ngại chứng tỏ sự tàn nhẫn của ông đối với những thuộc cấp tỏ ra ngu dốt, thiếu sáng kiến. Các hình phạt, dĩ nhiên, nhưng nhục nhã hơn cả là cấp tốc được gởi trả về Đức. Rommel thường áp dụng hình phạt sau này.

        Cuộc thị sát quanh các tuyến đầu của chúng tôi mỗi ngày bắt đầu từ sáng sớm và luôn luôn kéo dài cho đến khi tối hẳn. Rommel thường dành tay lái với viên tài xế mệt mỏi của ông. Nhận hướng trong đêm của ông có thể  nói là phi thường. Ông chỉ cần nhìn các ngôi sao.

        Thỉnh thoảng, khi chúng tôi vừa về đến bản doanh tiễn phương, Ehlert lập tức ném tôi trở lại lối cũ với các lịnh viết tay gởi cho các vị tư lịnh sư đoàn, kèm theo lý luận thật êm xuôi rằng dù sao tôi cũng quen thuộc đường đi nước bước hơn người khác. Mỗi đêm, Rommel đều thảo luận với Von dem Borne và Ehlert. Người dơi của ông, Gunther, dâng lên ông một bữa ăn đạm bạc và sau đó, hầu như không sai chạy, Rommel ngồi vào bàn viết bức thư hàng ngày cho bà vợ và đứa con trai của ông, Manfred.

        Rommel trong những ngày này luôn luôn hiện diện ở bất kỳ cuộc tấn công nào của phía chúng tôi nhắm vào các cứ điểm địch trong phạm vi Tobruk — ông không đi chung với bộ tham mưu của đơn vị tấn công, nhưng với các binh sĩ ở đầu tuyến. Thường khi, gây bối rối cho bộ tham mưu chiến thuật. Rommel đưa ra các lệnh lạc ngay tại mặt trận, thay đổi lập tức các kế hoạch đã được đưa ra để ứng biến với tình thế ngay nơi ông hiện diện. Các vị tư lịnh dưới quyền ông nhận thấy sự thay đổi này gay go thật sự đối với họ, và sự bất mãn không thể tránh khỏi.

[Giangtvx]

3

        Trung Tá Graf Schwerin mở một cuộc tấn công các cứ điểm phía tây của Tobruk với lực lượng cơ hữu nhưng thất bại, vì gặp phải sức đối kháng mạnh mẽ và hữu hiệu của địch quân. Rommel, lạ lùng thay, lúc đó hình như không còn chú tâm đến khu vực phía tây nữa. Mục đích khăng khăng của ông ở hiện tại, là tiến chiếm các pháo đài nằm trong khu vực El Adem — Acroma. Riêng tôi, tôi cho rằng lợi điểm chiến thuật phải là khu vực nằm giữa con đường duyên hải phía tây Tobruk và con đường phía nam dẫn đến El Adem. Tôi lấy làm tiếc rằng các lợi điểm này đã bị bỏ qua, hoặc được xem là hàng thứ yếu trong các kế hoạch của chúng tôi vào lúc ấy. Nhưng tôi đã học được tánh dè dặt từ khi được ông Tướng « chỉnh» ở Pilastrino, khi tôi đưa ra lời cố vấn bất khả dụng. Đành giữ sự cố vấn của tôi cho chính tôi vậy.

        TướngStreich bây giờ chỉ định Trung đoàn 5 Thiết giáp dưới quyền Đại tá Olbricht, đảm trách mặt nam Tobruk. Chiếc thiết giáp cuối cùng được đưa sang trước khi Rommel tuyên bố rằng ông muốn một cuộc tấn công vào Tobruk từ phía nam. Quyết định này hình như Rommel không thể làm khác hơn ngay khi mà Tobruk hầu như ngăn chặn hẳn con đường giao tiếp của ông đến biên thùy Ai Cập từ mặt đó.

        « Chúng ta đang chờ đợi mười hai khẩu đại bác cơ động, thưa Đại Tướng ». Thiếu tá Hauser, Ia của Sư đoàn 5 Khinh binh trình bày với Rommel. « Tôi muốn yêu cầu chờ đợi các khẩu súng ấy đến trước khi cuộc tấn công được phát động ».

        Rommel hình như tín nhiệm Thiếu tá Hauser hơn là ông xếp của ông ta, Tướng Streich. « Hoàn toàn đúng, Hauser », Rommel gật đầu, « chúng ta phải chờ ».

        Kế hoạch thành hình với một cuộc tấn công phối hợp thiết giáp và bộ binh bao gồm đơn vị chuyên sử dụng lựu đạn và công binh chiến đấu, những người sẵn sàng chứng tỏ khả năng chiến đấu cao độ của họ. Mũi dùi được tạo ra dưới hỏa lực bao che của các đơn vị thuộc các tiểu đoàn đại liên. Các thiết giáp không tiến sâu vào trọng địa như thành phần xung kích, nhưng sẽ tiến theo hình cánh quạt từ hai bên và lợi dụng triệt đế ưu thế, đánh tập hậu các vị trí nằm ở tuyến phòng thủ đầu tiên của địch quân.

        Mặc dù kế hoạch đầy tin tưởng, nhưng cuộc tấn công đã thất bại. Các Panzer không thể nghiền nát các vị trí phòng thủ đầu tiên và đơn vi công binh chiến đấu đều lọt xuống các hố sâu. Quân Anh Úc đã chống trả mạnh mẽ và hữu hiệu. Họ chạy xuyên qua hỏa lực, chịu đựng một số thiệt hại, đẩy lui các thiết giáp trở lại và đẩy lui xa hơn nữa bởi lực lượng « công binh bão táp » của họ. Các thiết giáp phản công của địch quân từ Tobruk đến kịp lúc càn quét và bắt giữ một số công binh chiến đấu và binh sĩ chiến đấu và binh sĩ của chúng tôi trước khi những người này kịp củng сố các vị trí mà họ đã chiếm được.

        Thất bại này đã khiến Rommel phẫn nộ. Ông đổ lỗi cho Tướng Streich : «Bọn thiết giáp của ông đã không tận dụng ưu thế của chúng, đã bỏ mặc bộ binh để tháo chạy ».

        Tướng streich bênh vực hành vi của đơn vị thiết giáp của ông. « Thưa Đại Tướng, các Panzer sẽ tiến vào các mục tiêu của chúng, dù cho hỏa lực chống chiến xa mạnh mẽ như thế nào, nếu toàn thể khu vực không được bảo vệ bởi các hầm sâu và được che dấu hoàn hảo ».

        Chắc chắn các cơ cấu phòng thủ của địch quân mạnh mẽ hơn chúng tôi đã tưởng, Sau này, chúng tôi được biết gần sát với pháo đài có một hàng rào chống chiến xa thật hữu hiệu, do chính người Ý thiết lập, nhưng đã bỏ ngay khi Wavell chiếm giữ Tobruk bốn tháng trước đây. Nhưng Rommel không muốn nghe bất kỳ sự giải thích nào. Ông xem tướng Streich và Đại tá Olbricht đã « thiếu sự cương quyết » ông công khai để cho cơn giận dữ bùng nỗ và dùng nhiều tiếng không mấy đẹp, quá đáng giữa một tướng lãnh với một tướng lãnh.

        Một khoảng thời gian sau đó, trước một cuộc tấn công khác bằng thiết giáp, Rommel đến thăm viếng Tổng hành dinh của Sư đoàn 5 Khinh binh. Aldinger và tôi tháp tùng theo ông. Cuối buổi họp, Rommel nói với Streich qua một câu nhấn mạnh, đầy ý nghĩa : « Tôi hy vọng cuộc tấn công này các thuộc cấp của ông sẽ chứng tỏ sự hết lòng của họ. Đặt dưới quyền sử dụng của ông, tôi sẽ biệt phải phụ tá của tôi, Trung úy Schmidt ».

        Tôi hiểu ngay sự việc này có ý nghĩa rằng tôi được sử dụng như một cây gậy chỉ huy của Rommel, hoặc nói khác hơn cây gậy của một ông tướng này đánh vào một ông tướng khác. Với những báo cáo của tôi (nếu may mà tôi còn sống sót) về tình trạng xấu hơn hoặc tốt hơn của trận đánh sắp tới sẽ quyết định số phận của Streich. Tôi thích lòng khoan dung và tính dễ thân cận của Streich, tôi đã nhìn ông như là một người can đảm phi thường và Hauser cũng vậy, và tôi cảm thấy buồn phiền về sự đối đãi mà họ được dành cho.