Lịch sử Quân sự Việt Nam
Tin tức: Lịch sử quân sự Việt Nam
 
*
Chào Khách. Bạn có thể đăng nhập hoặc đăng ký. 28 Tháng Ba, 2024, 03:42:56 pm


Đăng nhập với Tên truy nhập, Mật khẩu và thời gian tự động thoát


Trang: « 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 »   Xuống
  In  
Tác giả Chủ đề: Hồi ký De Gaulle  (Đọc 37375 lần)
0 Thành viên và 1 Khách đang xem chủ đề.
Giangtvx
Thượng tá
*
Bài viết: 25560


« Trả lời #180 vào lúc: 30 Tháng Giêng, 2019, 10:47:21 pm »


        Thổng chế Smuts, thủ tướng Nam Phi, cũng có mặt ở Le Caire. Tôi hội đàm với ông ta rất lâu. Nhân vật nầy cao quý và rất dễ thương, nhưng có một nét vẽ gì kỳ dị, ông là người hùng của nền độc lập Transvaal, sau trở thành quốc trưởng một lãnh địa tự trị của Hoàng gia Anh. Người thực dân mặc áo đại tướng Anh ấy là người tài ba cho nên am hiểu mọi vấn đề của cuộc chiến tranh này. Tuy rằng thủ đô Pretoria nước ông xa xôi, tuy rằng trong nước người da trắng và da đen sống bên cạnh nhau mà không đoàn kết với nhau, gây nhiều khó khăn chúng tộc, tuy rằng chính ông cũng phải chống lại một lực lượng đối lập mạnh mẽ, nhưng ông có ảnh hưởng thực sự đến nhà cầm quyền ở Luân Đôn.

        Ông có ưu thế ẩy không những vi trước mắt người Anh ông tượng trưng cho sự thành công trên đường chinh phục hoàn cầu, nhưng còn vì ông là bạn của Churchill, ngày xưa nhân một trận chiến, ông đã bị Churchill bắt giam vài tháng, nhưng ông đã nắm lấy cơ hội ấy để dụ hoặc Churchill suốt đời.

        Thủ tướng Nam Phi bày tỏ lòng kính mến nhóm Pháp chiến đấu. Ông nói : «Nếu ông không đứng vững được ở Trung Phi thì tôi cũng khó lòng giữ được Nam Phi. Tại Bazzayille, đa số đã chấp nhận sự đầu hàng, Congo Bỉ rồi cung thất thủ, bấy giờ trong nước chúng tôi những phần tử chống chiến đấu bên cạnh người Anh sẽ thắng thế và sẽ thi hành chính sách hợp tác với Khối Trục. Như vậy người Đức sẽ làm bả chủ từ Alger cho tới mũi Hảo Vọng. Mặc dù ông chỉ hoạt động ở Tchad và ở Congo, ông cũng gây được ảnh hướng tốt cho chúng tôi. Điềm chính yếu cho chúng tôi là quyền hành của các ông lan rộng đến các lãnh địa Pháp ở Hải ngoại. Tôi mong rằng sẽ gần đến ngày quyền hành ấy được thừa nhận ở nước Pháp». Tôi cám ơn thống chế Smuts vì lời khen tặng của ông nhưng nói cho ông biết rằng các nước đồng minh khác hình như không đồng quan điếm. Tôi đưa ra bằng chứng: trước hết hành vi của người Anh ở Syrie và Liban, sau đến những vụ rắc rối ở Madagascar, sau cùng là mưu đồ của người Anh ở Bắc Phi, họ cố gắng thiết lập một chánh quyền không phải chính quyền của tôi.

        Smuts công nhận rằng việc này sẽ làm mích lòng người Pháp tự do. Nhưng ông xác định rằng « những biện pháp tồi tệ như thế chỉ có thể là biện pháp ngẫu nhĩ mà thôi. Người Mỹ lúc đầu bao giờ cũng lầm lẫn. Khi đã biết mình lầm họ sẽ rút lấy kinh nghiệm. Còn như người Anh thì trong lúc điều hành công việc họ bị chi phối bởi hai quan niệm khác nhau : 1/ một quan niệm dựa vào vết cũ đường mòn của các nhân viên bàn giấy, các ủy ban, của bộ tham mưu ; 2/ một cách nhìn xa rộng, đó là cách nhìn của một chính trị gia thỉnh thoảng xuất hiện trên chính trường. Chính sách này dựa vào hậu thuẫn của nhân dân. Ngày nay chính trị gia ẩy là Churchill. Những người chống đối ông là những người tán thành quan điềm thứ nhứt. Nhưng ông hãy tin tôi, quan điểm thứ hai có lợi cho ông cuối cùng sẽ được đem ra áp dụng. Xưa nay bao giờ người ta cũng phải buộc lòng chấp nhận quan điểm thứ hai ».

        Đề cập đến những vấn đề thực tiễn phải giải quyết ở Madagascar, Smuts cho tôi biết rằng người Anh còn theo đuổi ảo tưởng dàn xếp với vị thống đốc theo chính phủ Vichy. Khi đã hết ảo tưởng ấy họ sẽ tiếp tục những cuộc hành quân đã bị đình chỉ sau khi lấy được Diégo — Suarrez. Họ sẽ thành lập trên đảo này một bộ máy cai trị đặt dưới quyền kiềm soát trực tiếp của họ, và sau hết họ sẽ trả lại cho Ủy ban toàn quốc Pháp. Đây là giải pháp mà Smuts đã đưa ra ngay từ những ngày đầu. Ông có ý để cho tôi hiểu rằng trong ván bài của người Anh, họ để dành một con ách, là đến lúc nào cần họ sẽ cho thượng cờ Croix để Lorraine lên đảo Madagascar. Luân Đôn sẽ có dip đền bù những tổn hại mà chính sách của đồng minh đã gây ra cho nhóm Pháp chiến đấu. Để kết luận, thống chế Smuts hứa với tôi rằng Nam Phi không tiếp tay cho ai mưu đồ hất cẳng nước Pháp ở Madagascar, trái lại Nam Phi sẽ cố gắng thúc đẩy Luân Đôn để yên cho de Gaulle thiết lập quyền hành trên đảo ấy. Tôi cần phải nói rằng hành vi của Pretoria phù hợp với lời hứa của thống chế Smuts.

        Ngày 12 tháng tám tôi đi Beyrouth. Tôi muốn ở lại Syrie và Liban một tháng, thân hành thu xếp mọi việc, tiếp xúc chặt chẽ với các chính phủ và các giới cầm quyền, lẩy cảm tình của các dân tộc, làm cho ưu thế của nước Pháp in hình vào sự nghiệp xây dựng và tâm khảm con người, về phương diện ấy thi sự tiếp đón của dân chúng là một cách chứng minh.
Logged

Giangtvx
Thượng tá
*
Bài viết: 25560


« Trả lời #181 vào lúc: 31 Tháng Giêng, 2019, 10:48:25 pm »


        Khi tôi bước chân xuống Beyrouth, đi bên cạnh ông Alfred Naccache, Tổng thống nước cộng hòa Liban, dân chúng đô xô lại đông đảo lạ thường. Quang cảnh cũng không khác khi tôi đến Bekaa, miền nam nước Liban, nhất là đến Saida và miền sơn cước, họ kéo nhau lũ lượt đến xung quanh vị tổng trưởng khi vị nầy đến Bekerbé viếng thăm tôi. Cùng đi với tưởng Catroux, tôi đi khắp miền Hauran, bây giờ yên tỉnh và trung thành với nước Pháp. Sau, tôi đến Djebel — Druze, miền núi lửa. Đến Soueĩda, sau khi duyệt kỵ binh, tôi tiếp đón các nhân sĩ thân hào, đến Sérail tôi tiếp xúc với một đám đông hăng hải và vui nhộn, đại diện đủ hết các tổng. Giữa những tràng pháo tay mạnh như vũ bão, các diễn giả xác nhận tình khăng khít của một dân tộc thỉnh thoảng đối xử với người Pháp kém thân thiện.

        Bên cạnh tôi có Ông E1 — Tageddine, Tổng thống nước cộng hòa Syrie, tôi tiến vào thành Damas, dân chúng để lộ niềm phấn khích tưng bừng ít khi thấy. Qua các buổi tiếp tân chính thức của vị nguyên thủ quốc gia và của chính phủ, qua những cuộc viếng thăm của các đoàn thể tôn giáo, đại diện mọi ngành hoạt động, tôi nhận thấy từ năm trước tới nay nền cộng hòa son trẻ được củng cổ vững vàng tại thủ đô cao quý của xứ này. Sau đó tôi đến Palmyre và được các bộ lạc Bẻdouins tỏ lòng kính mến. Rồi bước chân vào mảnh đất cố kính nhưng mới mẻ của sông Euphrate. Ở Deư — ez — Zor cũng như ở nơi khác, tình hình chính trị, hành chánh, kinh tế, không thể so sánh được với tình hình sau những trận đánh khốc liệt năm 1941. Alep là một đô thị lớn ở phía Bắc, từ mấy thế kỷ nay pha trộn nhiều luồng sóng chúng tộc, tôn giáo, thương mại tràn qua miền Tiểu Á. Ở đây dân chúng biểu lộ sự trọng vọng nước Pháp. Đến xứ sở của người Alaouites, người ta cũng bày tỏ tình hữu nghị cổ truyền với nước Pháp. Nhưng chỉ khi đến các tỉnh Homs và Hama, cuộc tiếp rước mới ra vẻ nồng nhiệt và ngoạn mục hơn cả, chính cựu Tổng thống Hachem — Bey — el — Atassi đã nêu gương thân thiện với người Pháp. Hai tỉnh nầy vẫn được coi là hai nơi mà người Hồi Hồi và người Ba Tư xưa nay không ngừng kình chống nhau. Trên đường về, Tripoli và Batroun đem lại bằng chửng cảm động của dân chúng tin tưởng người Pháp.

        Tuy nhiên, dưới những đợt sóng hoan hô của dân chúng, nước Pháp nhìn thấy nhiệm vụ nặng nề của mình. Không có vấn đề nước Pháp mang gánh nặng bảo vệ những đất đai không phải của mình, các hiệp ước cũng không cho nước Pháp chiếm lấy những vùng ấy. Mặc khác, người ta thấy rõ giới thượng lưu ở Syrie và Liban tuy rằng chia rẽ nhưng đồng ý với nhau xây dựng nền độc lập cho xử sở. Nước Pháp xưa nay vẫn cam kết giúp đỡ họ thực hiện nền độc lập ẩy và chính tôi cũng đã long trọng hứa hẹn với họ. Lòng người đã hướng mạnh mẽ về niềm hy vọng đó, nước Pháp chống đối lại thì quả là phi lý. Hơn là phải cứu vãn quyền lợi : kinh tế, văn hóa, ngoại giao của nước Pháp đã có từ lâu đời ở Trung Đông, nhưng điều đó không phải là không dung hòa được với nền độc lập của Trung Đông.

        Nhưng không nên 'bất thần tiêu hủy nguyên tắc chủ quyền của chúng ta ở Damas và Beyrouth. Chúng ta trao lại quyền ấy cho Trung Đông thì người Anh sẽ đoạt ngay lấy, nại lý do nhu cầu chiến lược, vả chăng, tôi cho rằng không có quyền thủ tiêu sự ủy nhiệm. Nước Pháp được ủy nhiệm và đã nhận trách nhiệm quốc tế, nước Pháp chỉ có thể giải nhiệm khi có sự chấp thuận của những nước ủy nhiệm, nhưng lúc này tình hình không cho phép giải quyết vấn đề ấy. Bởi thế chơ nên chúng tôi đã trao cho chính phủ Damas và Beyrouth những quyền hành có thể trao được trong tình trạng chiến tranh hiện thời, chúng tôi đã quyết định thiết lập nền tảng công quyền bằng đường lối bầu cử khi đã đẩy lui được quân của tướng Rommel, chúng tôi đã cam kết làm thủ tục quốc tế để hữu hiệu hóa nền tảng pháp lý của nền độc lập Trung Đông khi nào tình hình cho phép, nhưng lúc này tôi không muốn khước từ quyền tối cao của nước Pháp ở Syrie và Liban. Thời hạn đình hoãn ấy có làm bận tâm những chính khách nhà nghề đến đâu chúng tôi cũng chắc chắn rằng sẽ thực hiện được êm thắm những giai đoạn chuyền tiếp nếu nước Anh không làm gì để gây trở ngại cho chúng tôi.

        Nhưng nước Anh đã gây ra nhiều khó khăn thật sự. Tống thổng Naccache đã bị Spears tấn công tơi bời, Spears ngang nhiên xúi giục đối thủ chống lại Naccache và dọa nạt Naccache vì vị bộ trưởng nào đó không được lòng người Anh hay vì Tống thống không chịu thực hiện ngay những cuộc bầu cử ở Liban. Người Anh chỉ muốn làm áp lực để đình chỉ mọi việc thông thương với bên ngoài, Catroux buộc lòng phải đưa họ vào tổng cục lúa mì France - Syrie - Liban. Họ lợi dụng cơ hội để cản trở sự hoạt động của tổng cục và gây ra sự chống đối của nhà cầm quyền ở Damas. Họ không kề đến quyền tuyền trạch của chúng ta, họ tự quyền thiết lập và sở hữu đường hỏa xa từ Haifa đến Tripoli. Gần Tripoli, trạm cuối cùng của ống dẫn dầu Irak - Petroleum, người Pháp điều khiến một nhà máy lọc dầu để cung cấp ẻt xăng cho Trung Đông bằng cách trích ra một phần cung cấp cho nước Pháp. Người Anh tìm đủ mọi cách để đóng cửa nhà máy làm cho nước Pháp và các xứ Trung Đông phải lệ thuộc người Anh về nhiên liệu. Sau hết, họ nói đến thỏa ước tài chánh mà tôi đã ký với họ ngày 19-3-1941 theo đó ngân khố của họ cung cấp cho chúng ta dưới hình thức ứng trước một phần công quỹ của chúng ta ; họ đòi kiểm soát việc xử dụng công quỹ, phần đài thọ sự chi tiêu ở Syrie và Liban. Do đó, họ muốn kiểm soát cả công quỹ của chánh phủ Damas và Beyrouth. Trong mọi lãnh vực, ngày nào cũng vậy, đồng minh của chúng ta đưa một đạo binh những người đồng phục đến can thiệp vào nội bộ của chúng ta.
Logged

Giangtvx
Thượng tá
*
Bài viết: 25560


« Trả lời #182 vào lúc: 01 Tháng Hai, 2019, 11:09:55 pm »


        Tôi quyết định chống lại tình trạng nghẹt thở ẩy, nếu chúng tôi ngã quỵ thì sự lạm quyền cũng được đưa ra ánh sáng. Sau khi đã kiểm điểm tình hình tại chỗ, tôi bắt đầu mở chiến dịch bằng cách gửi cho ông Churchill một bức thư phản kháng chính thức ngày 14 tháng tám.

        Tôi cho ông biết rằng «Từ ngày tôi đến các xứ Trung Đông ủy trị Pháp, tôi rất lấy làm tiếc mà nhận thấy những thỏa hiệp ký kết giữa chính phủ Anh và ủy ban Pháp về hai nước Syrie và Liban, bị vi phạm nặng nề... Những sự can thiệp thường có của các đại diện chính phủ Anh... không thích hợp với chính sách vô tư của nước Anh ở Syrie và Liban, với sự tôn trọng địa vị của nước Pháp, với chế độ ủy trị... Ngoài ra, những sự can thiệp ấy và những phản ứng gây ra, sẽ khiến cho dân chúng Trung Đông nghĩ rằng có sự chia rẽ trầm trọng giữa Anh quốc và Pháp chiến đấu, hai nước đồng minh... Như vậy, tôi buộc lòng phải lên tiếng yêu cầu quý vị cho thi hành ở những xứ ấy những điều khoản đã thỏa hiệp giữa đôi bên.»

        Thủ tướng Anh nhận được thông điệp của tôi khi ông ta ở Mạc Tư Khoa. Ngày 23 tháng tám, ông trả lời tôi từ Le Caire, trạm dừng chân trên đường về Luân Đôn : «Chúng tôi không tìm cách tiêu hủy địa vị của nước Pháp ở Trung Đông... Chúng tôi thừa nhận hoàn toàn nguyên tắc nhà cầm quyền Pháp có quyền quyết đinh về phương diện chính trị... Chúng tôi chấp nhận hoàn toàn rằng về phương diện kỹ thuật, quyền ủy trị không thể chấm dứt trong lúc này...»

        Nhưng sau khi tái xác định sự tôn trọng thỏa hiệp, ông Churchill, vẫn như thường lệ, đưa ra những quan điểm đơn phương của Anh quốc để vi phạm thỏa hiệp : « Syrie và Liban là một phần của chiến địa, nơi sẽ xảy ra những cuộc hành quân chính yếu, mỗi biến cố trong khu vực này ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến quyền lợi quân sự của chúng tôi... Chủng tôi phải cố gắng làm sao cho bản tuyên cảo của tướng Catroux bảo đảm nền độc lập của các nước Trung Đông đem lại kết quả thực sự... Trong bài diễn văn ngày mùng 9 tháng chín 1941 tại Hạ viện Anh, tôi đã minh xác rằng địa vị của nhóm Pháp tự do ở Syrie không thế nào là 1 địa vị mà trước đây chính phủ Vichy được hưởng...». Ông Churchill cố ý kết luận một cách nhàm chán và trấn an :

        «Tôi hiều rõ tầm quan trọng của sự hợp tác chặt chẽ giữa các đại diện của chúng ta ở Trung Đông... Mục tiêu tới hậu của chúng ta là đánh bại địch...»

        Về phía người Anh, tôi chờ đợi họ thay đổi chính sách chứ không phải đưa ra sự từ chối trá hình. Nhưng tôi nhứt quyết làm cho chính sách mập mờ của họ không thể duy trì được nữa. vả chăng, nghĩ đến hậu quả sau nầy tôi cho rằng tốt hơn hết là có thái độ dứt khoát chứ không nên nhận một sự dàn xếp nào cả. Lại một lần nữa tôi gọi điện thoại cho ông Churchill: «Tôi không thể chấp nhận quan điểm của ông theo đó sự can thiệp của đại diện chính phủ Anh vào nội bộ Trung Đông có thể dung hòa với sự cam kết của nước Anh tôn trọng địa vị của nước Pháp và quyền ủy trị của người Pháp... Ngoài ra, các đại diện của quý quốc hoạt động ở đây sẽ tạo áp lực và dao động, gây nên một tình trạng cạnh tranh Anh - Pháp bất lợi cho nỗ lực chiến tranh của khối Quốc gia liên hiệp... Tôi khẩn khoản yêu cầu ông xét lại vấn đề cấp bách và chính yếu này».

        Khi hạ bút viết những lời đanh thép như trên, tôi không chú trọng đến hiện tại vì lúc này không có phương tiện hậu thuẫn cho cuộc tranh chấp, tôi chỉ hướng về tương lai ; có lẽ ngày mai nước Pháp sẽ có sức lực để đương đầu trong cuộc tranh chấp, miễn là những người đương quyền ngày nay cương quyết giữ vững lập trường, vả chăng những sự lạm dụng khác đã xảy ra ở Madagascar cùng một lúc, ngày mai có thể xảy ra ở Bắc Phi và một ngày kia sẽ xảy ra tại Ba Lê. Chúng ta chỉ có thể chổng cự với cái gì sắp xảy đến nếu chúng ta kháng cự ngay những lạm dụng xảy ra lúc này. Vả chăng, đã mất thì cho mất luôn, không có lý do gì để chúng ta cắn răng yên lặng cho người ta bóc lột. Như vậy tôi cho rằng cần phải thông báo cho Mỹ và Nga biết chuyện này. Nếu hai chính phủ ấy hay tin mà không làm gì cả thì ít nhất cuộc tranh chấp cũng gây một tiếng vang quốc tế.
Logged

Giangtvx
Thượng tá
*
Bài viết: 25560


« Trả lời #183 vào lúc: 02 Tháng Hai, 2019, 10:44:09 am »

   
        Ngày 16 tháng tám, tôi tiếp đón vị tổng lãnh sự Hoa Kỳ, ông Gwynn đến thăm dò tin tức và cũng thắc mắc gọi là thôi. Tôi không làm gì để ông ta yên lòng. Ngày 24 tháng tám, tôi mời ông ta lại trao cho một bức thông điệp gởi chánh phủ Hoa Kỳ. Tài liệu trình bày mọi tình tiết của cuộc tranh chấp và hậu quả có thể xảy ra. Ngày hôm sau ông Gwynn trở lại thông tri cho biết một bức điện tín của ông Cordell Hull gửi cho ông John Winant, đại sứ Mỹ tại Luân Đôn, ủy nhiệm ông này đặt rõ vấn đề với người Anh. Đó là điều tôi mong muốn. Vị tổng trưởng căn dặn ông đại sử : « Chúng ta ý thức được rõ ràng tính cách nghiêm trọng của tình hình... Vị tổng trưởng Anh ở Beyrouth (Spears) hình như đã gán cho sứ mạng của mình một ý nghĩa rộng lớn hơn sứ mạng bình thường của một đại diện ngoại giao ở nước ngoài... Yêu cầu ông xét lại việc này với ông Eden... Chính phủ chúng ta không thể bỏ qua một cuộc tranh biện phương hại đến nỗ lực chiến tranh chung».

        Mặt khác, ông Cordell Hull ủy nhiệm cho ông Gwynn «cám ơn tướng de Gaulle đã cho ông biết tường tận vấn đề này». Nhưng, đến cuối bức điện văn cung cần phải có một chút nọc độc, ông ta bèn nhắn ông Gwynn «thẳng thắn nói rõ cho đại tướng biết, nhân danh một nước tham gia vào cuộc chiến đấu chung, Hoa Kỳ chú trọng một cách nghiêm chỉnh đến sự tôn trọng những lời cam kết với Syrie và Liban.. »

        Trong khi ấy thì Dejean ở Luân Đôn đã trình bày cuộc tranh chấp Trung Đỏng với ông Bogomolov và thông báo cho phải đoàn của chúng ta ở Mạc Tư Khoa. Ngày 11 tháng chín, đại sứ Nga đến cho Dejean biết rằng «chính phủ ông sẽ sẵn sàng giúp đỡ chúng ta bằng phương tiện của họ ».

        Tôi không thế có thái độ hòa hoãn vì những quyết định của người Anh về vấn đề Bắc Phi lúc này tôi đã biết một cách chắc chắn. Hẳn là đồng minh không cho tôi hay biết gì về kế hoạch của họ. Trái lại, những người có nhiệm vụ chuẩn bị cuộc đổ bộ đều giữ yên lặng tuyệt đối. Nhưng trò đi đêm của họ xét ra thực vô bổ. Từ Mỹ, từ Anh, từ Pháp, đưa lại tới tấp rất nhiều tin tức. Khắp thế giới đã đồn ầm. Tại Trung Đông, những cái gì trông thấy được cho biết rằng đây là một trận tấn công ở Phi Châu. Tại Le Caire, ông Churchill đã bổ nhiệm tướng Alexander làm tống tư lệnh và đặt Montgomery lên cầm đầu quân đoàn thứ VIII. Nhiều quân tiếp viện vẫn đổ đến nước Anh, nhất là các đơn vị thiết giáp. Tedder, tư lệnh không quân nhận được thêm nhiều phi cơ. Tất cả đều báo tin những trận đánh quan trọng nhưng không nhắm vào Âu Châu.

        Ngày 27 tháng tám, tôi đã sẵn sàng đế loan báo cho phái đoàn của chúng ta ở Luân Đôn : « Bây giờ Hoa Kỳ đã quyết định đố bộ lên Bắc Phi thuộc Pháp... Cuộc hành quân sẽ xảy ra đồng thời với một cuộc tấn công của người Anh vào Ai Cập. Người Mỹ đã tìm được sự trợ giúp tại chỗ, họ lợi dụng thiện chí của quân lính chúng ta và họ để cho mọi người lầm tưởng rằng họ hành động với sự đồng ý của chúng tôi... Trong trường hợp ấy hẳn là thống chế Pétain sẽ ra lệnh phản công ở Bắc Phi, chống lại đồng minh... Quân Đức sẽ tìm được cớ để can thiệp... » Tôi còn thêm rằng : « Mới đầu người Mỹ còn tưởng rằng họ có thể mở một mặt trận thứ hai ở Pháp trong năm nay. Bởi thế cho nên họ cần có chúng ta, họ lựa đường lối xác định trong giác thư ngày mùng 9 tháng bảy. Bây giờ thì kế hoạch của họ đổi khác rồi... »

        Như vậy là mọi việc đã rõ ràng. Chiến lược của đồng minh đã được xác định. Còn như thái độ chính trị của họ thì họ đặt nền tảng trên sự ích kỷ thiêng liêng của họ. Bởi thế cho nên tôi khó lòng tin được những công thức ý thức hệ của họ trưng ra để che giấu sự ích kỷ ấy. Làm sao có thể tin được Hoa Thịnh Đ6n khi họ trưng ra một thái độ thận trọng, khi họ cô lập tướng De Gaulle, nại cớ để cho người Pháp có đủ tự do tuyền lựa chính phủ của mình, đồng thời họ duy trì liên lạc chính thức với chế độ độc tài Vichy và sẵn sàng điều đình với bất kỳ ai mở đường cho quân Mỹ đổ bộ lên Bắc Phi ? Làm sao có thể tin được lời tuyên bố  của Luân Đôn, họ nêu lên quyền hưởng nền độc lập của người Ả Rập để biện hộ cho việc can thiệp vào lãnh thổ của Pháp ở Trung Đông, trong khi ấy thì họ bỏ tù Gandhi và Nebru ở Ấn Độ, họ thủ tiêu những đảng viên của Rachid Ali ở Irak và ra lệnh cho vua Farouk lựa người của họ vào trong chính phủ Ai Cập ? Thôi đi ngày nay cũng như ngày xưa, chỉ nên biết có quyền lợi của nước Pháp.
« Sửa lần cuối: 06 Tháng Hai, 2019, 11:29:19 pm gửi bởi Giangtvx » Logged

Giangtvx
Thượng tá
*
Bài viết: 25560


« Trả lời #184 vào lúc: 03 Tháng Hai, 2019, 11:28:13 pm »


        Giữa lúc ấy, ông Casey cảm thấp mình phải lên tiếng. Nhưng mặc dầu ông có thiện chí lắm, ông cũng chỉ biết hành động một cách không thu xếp được gì cả. Ngày 29 tháng tám, ông đề nghị với tôi một cuộc « thảo luận thẳng thắn » để tái lập liên lạc thân hữu hơn, có lợi cho cả hai nước ; ông viết rằng: « Tôi có cảm tưởng như sự liên lạc ở Syrie và Liban đã đạt tới điểm căng thẳng đáng lo ngại ». Khổn thay, vị quốc vụ khanh nước Anh cho rằng cần phải thêm câu này : « Tôi mời ông đến gặp tôi ở Le Caire... không có cuộc gặp gỡ ấy tôi buộc lòng phải trình bày với Thủ Tướng tình hình đúng như sự quan sát của tôi». Lời lẽ trong thư buộc lòng tôi phải trả lời : « Tôi sẵn sàng tranh luận với ông ta về việc nghiêm trọng này, nhưng ở Beyrouth, vì sau hai lượt viếng thăm ông ta ở Le Caire, tôi không thể nào thỏa hiệp với ông ta được... »

        Đến đây thì ông Churchill lại đứng ra dàn xếp. Ngày 31 tháng tám, ông điện thoại cho tôi từ Luân Đôn : « ông cũng cho rằng tình hình nghiêm trọng..., theo ông thì điều chính yếu là phải thảo luận với tôi càng sớm càng hay... ; ông yêu cầu tôi trở về Luân Đôn gấp và cho ông biết ngày nào có thể  gặp tôi được. » Tôi chỉ có thể « cảm ơn Thủ Tướng Anh đã có nhã ý mời tôi... », «tôi sẽ lên đường khi nào có thể được, nhưng hiện giờ, tình thế không cho phép tôi rời khỏi Trung Đông...», «dẫu sao thì ngày nay tôi cũng vẫn sẵn sàng để thảo luận với Ô Caseỵ ở Beyrouth ». Sau cùng, ngày 7 tháng chín, sự căng thẳng đã lên tới cực điếm, tôi ủy nhiệm đại sứ Helleu mới ở Téhéran về trao cho ông Casey một bức giác thư nói rõ điều than phiền của chúng tôi.

        Trong khi khởi động những cuộc tranh luận như vậy, tôi cũng cố gắng chỉnh đốn công việc nội bộ. cần phải thúc đẩy cho hai chính phủ địa phương cương quyết đóng vai trò của mình, nhất là trong các lãnh vực tài chánh và tiếp vận có nhiều khuyết điểm. Ngoài ra, cũng cần cho họ biết ý định của chúng ta về vấn đề bầu cử. Các ông Naccache và Tageddine đến thăm tôi, người thứ nhất vào ngày 2, người thứ hai vào ngày 4 tháng chín... Tôi tiếp đãi họ thật trọng thể. Cả hai người đều xác định thiện chí. Ngoài thực tế, chủ quyền của nước Pháp vững mạnh, họ có hậu thuẫn để hoạt động hữu hiệu hơn, họ không ngần ngại thi hành những biện pháp quân bình ngân sách, điều hành túc mễ cục, giới hạn sự đầu cơ. Tôi đồng ý với họ và với tướng Catroux, xác nhận quyết định của ủy Ban Toàn Quốc, đến mùa hạ sang năm mới tổ chức bầu cử. Như vậy là sẽ có bầu cử, ngoại trừ trường hợp có sự biến chuyền bất lợi cho điều kiện chiến lược.

        Suốt trong thời kỳ ở Beyrouth, tôi đã tiếp xúc với nhiều người ; theo tục lệ Trung Đông, phán đoán và giải quyết một vấn đề mà không hỏi ý kiến và sửa soạn dư luận thì sẽ tỏ ra người vụng về và thiếu nhã nhặn. Tại biệt thự Cây Thông, nơi trú ngụ của tôi, tôi tiếp đón rất nhiều người; người này hay người khác đều bày tỏ ý muốn trông thấy trong nước mình chính phủ thanh toán được nhiệm vụ của kẻ đương quyền; nhưng mỗi người tự coi mình như sử đồ của một chánh kiến riêng tư nào đó, thành thử từ thuở bình minh lịch sử đến giờ, chưa bao giờ Nhà Nước chu toàn được sứ mệnh; mọi người đều làm cho tôi tin tưởng rằng Syrie và Liban thâu hồi được nền độc lập sẽ có lợi nhiều chứ không mất gì cả nếu chấp nhận sự có mặt của nước Pháp.

        Nước Pháp có mặt sẽ mang lại cho hai xứ này những lợi ích không thể chổi cãi được và không từng bị chối cãi. Mặc dầu nói đến cơ quan công quyền, công việc xây cất lớn, giáo dục, y tế ; nói đến sự tham dự của người Pháp làm cố vẩn vào các ngành hành chánh, giáo dục, tư pháp, công chánh, nói đến việc tạo lập những mối liên lạc nghề nghiệp, học vấn, gia đình với người Syrie và người Liban ; những mối liên lạc đó cũng sẽ thắt chặt người Pháp với người Syrie và Liban và dung hòa được quyền lợi thiết thực với tình cảm sâu xa. Những người đến thăm tôi, dù họ làm việc trong văn phòng, ngoài công trường, trong các trường học, các bệnh viện, họ đều nghĩ rằng phải giữ lấy tình liên lạc đó mặc dầu sự liên lạc chính trị giữa Paris, Damas và Beyrouth biến chuyền theo chiều hướng nào.

        Tất nhiên, tôi cũng cố gắng thúc đầy cho sự tổ chức quân sự đạt được mức phát triền tối đa. Phần nhiều đơn vị của Pháp bấy giờ đều đóng ở Ai Cập. Chúng tôi chỉ để lại đây một vài bộ đội. Quân số Pháp ở đây giảm xuống tới mức tối thiểu, điều đó cũng chứng tỏ rằng chủ quyền của người Pháp đặt trên những nền tảng khác hẳn sức mạnh vũ khí. Như vậy, những lực lượng đặc biệt, nghĩa là quân đội Syrie và Liban, có nhiệm vụ bảo vệ trực tiếp việc quốc phòng. Sự an ninh của hai nước có thể bị đe dọa bất cứ lúc nào. Quả vậy, vào cuối hạ 1942, quân Đức Quốc Xã tiến vào tận trung tâm xứ Caucase, trong khi liên quân Ý — Đức đe dọa đồng bằng sông Nil. Địch thắng được một trong hai mặt trận ấy là vùng Tiểu Á trở nên vùng đất bỏ ngỏ. Bởi vậy cho nên chúng tôi không ngừng cố gắng tăng cường lực lượng bản xứ của Trung Đông.
« Sửa lần cuối: 06 Tháng Hai, 2019, 11:38:00 pm gửi bởi Giangtvx » Logged

Giangtvx
Thượng tá
*
Bài viết: 25560


« Trả lời #185 vào lúc: 06 Tháng Hai, 2019, 11:40:04 pm »


        Như vậy là đã thành hình những bước đầu tổ chức quân sự ; Syrie cung cấp 9 đại đội bộ binh, 1 chi đoàn kỵ binh, 3 đại đội kỵ binh cơ giới một phần ; Liban cung cấp 3 đại đội khinh binh : hai nước xử dụng chung 2 đội pháo binh, 1 đội xe tăng, các đơn vị công binh, vận tải và truyền tin. Trường vũ bị Homs hàng năm huấn luyện một khóa sĩ quan trẻ trung và mạnh mẽ. Hẳn là có một số sĩ quan Pháp tham dự vào những bộ đội đặc biệt, nhưng trong hàng ngũ quân nhân bản xứ xuất hiện những sĩ quan tài giỏi, hoặc người Liban, như các đại tá Chehab và Naufal, hoặc người Syrie, như các đại tá Znaim và Chichakli. Chiến cụ lấy lại ở Dentz cho phép chúng tôi trang bị và võ trang quân đội một cách khả quan, binh xưởng ở Bevrouth có máy móc tốt để bảo trì quân cụ.

        Tôi rất hân hạnh được đi thanh sát những đơn vị Pháp, Syrie, Liban ở Trung Đông dưới quyền chỉ huy của tướng Humblot thống lĩnh bộ binh, đại úy Kolb-Bernard, thủy binh, trung tá Gence, không binh. Con số 25 000 người ấy bảo vệ hai quốc gia khỏi sự dòm ngó của địch, cảnh sát địa phương đủ để giữ trật tự vùng này. Đây là một vùng đất từ ngàn xưa vẫn có những khối dân không thỏa thuận được với nhau, vùng đất rộng bằng một phần ba nước Pháp và có 2500 cây số biên giới, gần những miền Irak, Transjordanie, Palestine luôn luôn xảy ra nhiều cuộc xung đột. Tình trạng Trung Đông dưới quyền ủy trị của nước Pháp được yên tĩnh trong thời kỳ chiến tranh này và có những toán quân bảo vệ chắc chắn như vậy, sẽ giúp một phần không nhỏ cho chiến lược của đồng minh. Quân đồng minh đang chiến đấu ở Ai Cập, Libye, Ethiopie không phải lo ngại gì về hậu cần của họ. Tình hình Trung Đông còn giúp người Thổ cương quyết không để cho quân Đức mượn đường tiến quân, còn ngăn cản các dân tộc Ả Rập khích động vì thời cuộc, không cho họ có những hành vi thù nghịch.

        Chuyến công du của tôi tuy bận rộn nhưng mọi vấn đề đều bị gác lại. Tôi đã thay đổi được bầu không khí và ngăn cản được sự suy xụp để có thì giờ làm cái gì tốt đẹp hơn. Làm sao mà có thể được nhiều hơn khi tôi không tăng cường nhân sự và tài chánh ? Một chính sách chỉ có giá trị khi nào có phương tiện để thực hiện, ở Trung Đông hẳn là sẽ rõ rệt hơn ở nơi khác, tương quan lực lượng sẽ giải quyết mọi vấn đề chứ không phải lý lẽ này khác.

        Một nhân vật có hạng từ Mỹ sang đã chứng thực điều đó. Đó là ông Wendell Wilkie. Đảng cộng hòa đã đưa ông ra làm ứng viên đổi lập tranh cử với Roosevelt vào tháng 11 năm 1940. Bây giờ Tổng Thống muốn chứng minh rằng chiến tranh làm cho có sự đoàn kết thiêng liêng tại Mỹ, ông mời đổi thủ tranh cử của ông cộng tác với ông và đi khắp thế giới thâu thập tin tức về những người tham dự cuộc chiến. Wendell Wilkie ghé tbăm Trung Đông trên đường sang Nga và sang Trung Hoa thăm Staline và Tưởng Giới Thạch. Ông đến ngày mùng 10 tháng chín, ở lại 24 giờ, ông sẽ là thượng khách của tôi.

        Theo lời yêu cầu của ông, tôi cho ông biết lý do làm cho sự có mặt của người Pháp ở Trung Đông rất cần thiết. Tuy Wendell Wilkie mới đến đây làn đầu nhưng ông ta có vẻ hiểu rõ tình thế. Trở về Hoa Thịnh Đốn, ông cũng theo dư luận của người Mỹ hiểu biết một cách sơ sài, ông làm ra vẻ tin chắc rằng những vụ xích mích ở Beyrouth chỉ là một giai đoạn cạnh tranh giữa hai loại thực dân cùng đáng ghét cả. Về cả nhân tôi ông ta không ngần ngại theo luận điệu khôi hài đầy ác ý của những người có quan niệm bảo thủ. ở Beyrouth, chúng tôi hội đàm trong phòng giấy của ông cao ủy bày biện bàn ghế theo kiều thời Đế Chính của nước Pháp, ông ta bèn trình bày tôi như người bắt chước điệu bộ của Nã Phá Luân. Tôi mặc đồ vải trắng, màu đồng phục mùa hè của sĩ quan Pháp, ông ta cho rằng tôi có ý phô trương cung cách học mót của vua Louis XIV. Một người trong phái đoàn của chúng tôi nói đến « sứ mạng của tướng de Gaulle », ông Wilkie gợi ngay ý rằng tôi tự coi mình là Jeanne d’Arc. Về phương diện này thì đối thủ của Roosevelt cũng tài nghệ ngang Roosevelt vậy.

        Nhưng, cùng với ngày tôi tiếp xúc với phải viên của Tống Thống Mỹ, một biến cố mới liên hệ đến nước Pháp cũng xuất hiện trên màn ảnh thời sự. Lúc bình minh ngày mùng 10 tháng chín, người Anh trở lại uy hiếp Madagascar. Họ đã nhận thấy sau năm tháng điều đình, viên toàn quyền Annet không đem lại được cho họ sự bảo đảm chắc chắn nào, lúc nào Vichy cũng có thể để cho quân Nhật dùng đảo này làm căn cứ, chính phủ Layal đã ra lệnh cho người Pháp ở đây không chống cự lại nếu quân Nhật đặt chân lên đây. Đồng minh của chúng ta bèn quyết định chiếm lấy hòn đảo.
Logged

Giangtvx
Thượng tá
*
Bài viết: 25560


« Trả lời #186 vào lúc: 07 Tháng Hai, 2019, 09:41:37 pm »


        Lại một lần nữa, họ hành động không có sự tham gia của lực lượng Pháp Tự Do. Nhưng được cái không đến nỗi như vụ tiến chiếm Diégo - Suarez, họ làm phúc báo cho chúng tôi biết trước khi xong đâu vào đấy. Ngày mùng 7 tháng chín, ông Eden tỏ thái độ bất mãn của chính phủ ông trước thái độ của tôi đối với Trung Đông, ông có thâm ý cho tôi biết trước rằng chúng tôi phải thông cảm cho ông về vụ Madagascar. Ngày mùng 9 tháng chín, ông mời hai ủy viên của chúng tôi lại giải thích rằng: «Ngày mai quân Anh sẽ đổ bộ lên Majunga, chính phủ Anh đã có ý định thừa nhận chủ quyền của Ủy Ban Toàn Quốc Pháp trên đảo Madagascar khi nào hoàn tất chiến sự, ông sẵn sàng thảo luận với tôi đế đi đến một thỏa hiệp khi nào tình thế cho phép». Ngày mùng 10 tháng chín Luân Đôn cho biết rằng quân lực Anh đã tiến vào Majunga, «một cơ quan hành chánh thân hữu, vui lòng cộng tác hết lòng với các Quốc Gia Liên Hiệp và góp sức vào việc giải phóng nước Pháp, sẽ được thành lập trên đảo Madagascar. » Ngày 11, ông Strang tuyên bố  với Maurice Dejean « Theo quan điểm của chính phủ Anh thì Ủy Ban Toàn Quốc Pháp phải là «cơ quan hành chánh thân hữu » ghi trong bản thông cáo. Việc ấy thực hiện được hay không là tùy theo sự quyết định của các ông. Còn như chúng tôi, thì chúng tôi tin rằng chúng ta có thể đi đến sự thỏa hiệp.»

        Tôi quyết định đi Luân Đôn. Chắc chắn là bầu không khí ở đây sẽ chẳng có gì hấp dẫn. Chắc chắn là vì một vài phương diện chúng ta có lợi nếu chúng ta trú ngự trên mảnh đất thuộc chủ quyền Pháp khi bùng nổ cuộc tấn công Mỹ vào Bắc Phi. Chắc chắn vụ Madagascar không thể dàn xếp xong mà không có đau khổ, mà không dây dưa trong một thời gian nào đó. Nhưng quyền lợi không nhỏ, bởi thế tôi không thể do dự được. Tôi bèn gửi cho Ô. Eden một thông điệp thiện chỉ nói rằng : «tôi đã đọc phúc trình của các ông Pleven và Dejean, tôi đã quyết định nhận lời mời của ông và của Thủ Tướng Anh.» Ông trả lời tôi : «Tôi rất vui sướng được thảo luận với ông về sự liên lạc của chúng ta với Trung Đông, và về cơ quan hành chánh dân sự ở Madagascar, chiểu theo những điều thỏa thuận trong cuộc hội đàm của tôi ngày mùng 9 tháng chỉn với các ông Pleven và Dejean.»

        Trước khi sang Anh, tôi sẽ đến Phi Châu thuộc Pháp tự do và ở lại đấy 10 ngày. Ở đấy, cũng như ở Trung Đông, tôi có ý định xiết chặt hàng ngũ Pháp Chiến Đấu trước khi biến cố mai sau có thể gây xáo trộn, và ấn định nhiệm vụ của lực lượng binh bị trong công cuộc chiến đắu sắp tới. Lần thứ nhất tôi có thể đi từ Syrie đến Congo không phải nhờ phi cơ Anh. Dưới sự chỉ đạo của đại tá Marmier và có đại tá Yachet phụ tả, nhiều đường bay Pháp đã hoạt động trở lại, từ Alep và Deir-ez-Zor đến Damas và Beyrouth, từ Damas đến Brazzayille, từ Fort-Lamy,Bangui,Brazzayille,Pointe- Noire đến Douala. Những đường bay này xử dụng phi cơ dân sự thâu hồi ở Trung Đông, nhất là 8 chiếc « Lockheed » của Hoa kỶ cung cấp đối lấy quyền xử dụng căn cứ Pointe-Noire. Nhân viên hãng Air-France nằm bẹp ở A căn Đình và Ba Tây từ lâu, nay đã trở về hàng ngũ chúng tôi. Ngày 13 tháng chín tôi đi từ Damas đến Fort-Lamy, bay một mạch 3000 cây sổ không trạm nghỉ. Chuyến bay ấy cho mọi người biết rằng có thể đi từ vùng Taurus Tiểu Á sang Đại Tây Dương, không cần đặt chân xuống vùng nào khác đất đai của nước Pháp tự do.

        Tướng Leclerc đợi tôi ở Fort-Lamy. Ông đang theo rõi tình hình, đợi lúc mở lại cuộc tấn công ở Libye ; ông đã chỉnh đốn lực lượng quân sự ngoài sa mạc này. Lại một lần nữa tôi sẽ chứng kiến những đội quân cơ giới, những hạm đội có chiến xa, có xe vận tải, trang bị vũ khí và chiến cụ để đi xa. Đây là những đoàn thủy thủ đang say mê những cuộc phiêu lưu xa xôi, dưới quyền chỉ huy của Ingold, Delange, Dio, Massu, họ sẵn sàng ra đi không hẹn ngày về, họ rời khỏi các cảng Faya, Zouar, Fada để chiến đẩu ngoài đai dương cát đá. Tôi đến thăm một đội quân cơ giới sắp rời khỏi hồ Tchad để tiến chiếm Zinder. Đến Douala, Libreville, Pointe- Noire, Bangui, Brazzayille, tôi tiếp xúc với nhiều đơn vị của hai lữ đoàn sắp khởi hành, một đến Tananarive, một đến Cotonou, Abidjan hay Dakar tùy trường hợp. Đại tá Carretier xử dựng đến mức tối đa số phi cơ của chúng tôi để lại dưới đường xích đạo. Hải quân trung tả Charrier với bốn chiếc tầu nhỏ, vài chiếc phi cơ và một vài đồn canh gác, canh giữ bờ biển Cameroun, Gabon và Bas - Congo. Pháo binh, tiếp vụ và cứu thương thực hiện được những công tác phi thường để cung cấp đủ dịch vụ cần thiết tuy ở nơi xa xôi và nóng bức. Người nào người nấy nóng lòng chờ đợi những trận chiến sắp xảy ra từ Đại Tây Dương đến sông Nil. Địch cũng tỏ ra đang chờ đợi những trận đánh ấy khi họ oanh tạc Fort-Lamy.
Logged

Giangtvx
Thượng tá
*
Bài viết: 25560


« Trả lời #187 vào lúc: 07 Tháng Hai, 2019, 09:44:38 pm »


        Ngày 22 tháng chín tôi ấn định nhiệm vụ của tướng Leclerc dưới hình thức một « chỉ thị riêng và bí mật ». Ỏng sẽ tiến chiếm ốc đảo Fezzan, tổ chức nền cai trị nhân danh nước Pháp, từ đấy sẽ tiến đến Tripoli, khi đã thanh toán Ghât và Ghadamès. Cuộc hành quân sẽ khởi sự khi quân đoàn thứ VIII của người Anh lấy lại được Cyrénaĩque và tiến vào Tripolitaine. Leclerc chỉ đặt dưới quyền tướng Alexander và tướng Montgomery khi nào hai bên thực hiện được liên lạc của hai đạo quân. Bấy giờ Leclerc sẽ tham dự vào chiến cuộc Tunisie dưới quyền chỉ huy chiến lược của người Anh. Mặt khác, trong trường hợp người của Vichy chống lại cuộc đổ bộ hay dựa vào lực lượng Đức để đánh lại đồng minh, thì chúng ta phải chiếm lại những đất đai Pháp ở tầm tay chúng ta. Vả chăng, những đoàn quân đặc vụ của chúng ta : Ponton hoạt động ở Gold - Coast, Adam ở Nigeria, sẽ giữ nhiệm vụ tình báo và nội ứng ở Côte - d’Ivoưe, Haute - Volta, Togo, Dahomey, Niger. Như vậy chỉ thị của tôi xác định nhiệm vụ của Leclerc là đến lúc cần sẽ đưa quân đến Tây Phi bắt đầu từ Niger. Sau hết, ông sẽ chuẩn bị những đơn vị gửi sang Madagascar để thành lập một hạt nhân sau này tập hợp lại lực lượng quân sự Pháp. Chủng tôi phải thực hiện nhiều việc cùng một lúc. Nhưng chúng tôi không nghi ngờ gì cả. Người Pháp Tự Do ở Phi Châu hợp thành một khối vững chắc không có cuộc thử thách nào làm tan rã được.

        Còn như người bản xử thì lòng trung thành của họ không đến nỗi mong manh. Họ sẽ theo tướng de Gaulle, mặc dù họ là vua chúa hay tù trưởng, như vua Ouadai, Kanem, Fort- Lamy, tộc trưởng Orahola ở Fort-Archambault, ở Maho quốc vương Ahmed trước kia bị người Ý đánh đuổi khỏi vùng Fezzan, lãnh tụ Mamadou M’ Baiki ở Bangui, hà hoàng Batékés ở Congo, vua xứ Vilis ở Pointe - Noire, ông hoàng Félix ở Gabon, lãnh tụ Paraiso ở Douala, vua xứ Abrons vừa rời khỏi Côte d’Ivoire. Còn những người thuộc giới trí thức trong các ngành hành chánh, quân sự, thương mại, giáo dục, những người thuộc giai cấp bình dân như nông dân, quân nhân, thợ thuyền, bồi bếp, họ chấp nhận chính nghĩa của quân Pháp Chiến Đẩu và chấp nhận phần lớn sự hy sinh của họ với lòng tin tưởng mãnh liệt. Nhưng đồng thời, người Phi Châu cũng rung cảm vì tia hy vọng giải phóng nhân loại. Tấn thảm kịch rung chuyển thế giới ; cuộc chiến đấu có vẻ kỳ diệu mà phe de Gaulle đã thực hiện trên lục địa của họ, những nỗ lực chiến tranh làm thay đổi cuộc sống, khiến cho hàng triệu người da đen công lưng sống nghèo khổ từ ngàn xưa, đều ngẩng đầu lên chờ đợi sự thay đối vận mệnh mình, mặc dầu họ sống trong túp lều tranh, trong doanh trại, trong rừng rậm, trong bãi sa mạc hay ở ven sông.

        Vị toàn quyền Eboué cố gắng hưởng dẫn làn sóng nổi lên từ dưới sâu. Ông là người tin tưởng tinh thần nhân đạo, ông cho rằng khuynh hướng mới ở Phi Châu rất tốt đẹp vì đưa dân tộc Phi Châu lên mức sống cao hơn hiện nay, nhưng ông là một nhà cai trị lão thành, ông cho rằng khuynh hướng ấy có lợi cho chủ quyền của người Pháp. Ông không lùi bước trước sự thay đổi vật chất, tinh thần về chánh trị đang thấu nhập một đại lục khó mà thấu nhập được. Nhưng cuộc cách mạng ấy ông muốn cho có nhãn hiệu Phi Châu và sự thay đổi trong đời sống, phong tục, luật pháp không tiêu hủy những thói phép cổ truyền, trái lại, phải tôn trọng định chế và phong tục tập quán Phi Châu. Theo ông thì hướng tiến như vậy sẽ thuận lợi cho sự tiến hóa Phi Châu, cho ảnh hưởng Pháp, cho sự cộng tác của các chủng tộc. Chính ông cũng hướng chính sách cai trị của ông vào con đường ấy. Bởi vậy ông đã đề ra một đường lối chỉ đạo liên hệ đến lãnh thổ, đến hoạt động của các đoàn thể, đến điều kiện làm việc của dân bản xứ, đến tư pháp, công an, chế độ vay mượn. Tôi đã ngỏ lời khen ngợi ông ở Brazzayille. Cách nhìn của ông phù hợp với cách nhìn của tôi. Trong lãnh vực ấy cũng như trong các lãnh vực khác, tinh thần thống nhất của nước Pháp Chiến Đấu được xây dựng vững vàng.

        25 tháng chín ! Tôi đến Luân Đôn. Tất cả đều thay đổi cùng một lúc. Những đoàn quân hăng hái, những đám người phấn khích ngày hôm qua còn biểu lộ lòng trung thành và sự tận tâm để khích lệ tôi, nay đã xa rồi. Bây giờ tôi chỉ còn là một người cầm quyền mất hết liên lạc, mất hết những bằng chứng trung thành tận tâm có thể xoa dịu nỗi cô đơn của người lưu vong. Ở đây chỉ có những công việc nan giải, những cuộc điều đình gay cấn, những sự lựa chọn khó khăn giữa các biến cố và các nhân vật đương quyền. Tôi còn phải gánh vác giang san trong hoàn cảnh trú ngụ tại một nước tuy là bạn thật nhưng xa lạ biết bao. Ở đây mọi người đều theo đuối một mục đích và nói một thứ ngôn ngữ không phải ngôn ngữ của chúng ta, ở đây tất cả đều cho thấy rằng việc gì cũng lớn lao vượt xa tầm mức những phương tiện nghèo nàn của chúng ta.
Logged

Giangtvx
Thượng tá
*
Bài viết: 25560


« Trả lời #188 vào lúc: 07 Tháng Hai, 2019, 09:46:59 pm »


        Việc tiếp tục những cuộc đàm phán với chính phủ Anh chỉ có thể gay go. Ngày 29 tháng chín tôi cùng đi với ông Pleven đến một dinh thự ở Downing Street, số 10, để gặp Churchill và Eden. Tôi đã biết trước các tổng trưởng Anh sẽ bộc lộ sự bực bội của họ về vấn đề Trung Đông. Chúng tôi cũng sẵn sàng cho biết thái độ bất mãn của chúng tôi. Sau đấy người ta có thể giả thiết rằng cuộc đàm phản sẽ quay về phương diện thực tiễn. Có lẽ ít ra người ta cũng phác họa một cuộc dàn xếp về vấn đề Madagascar. Nhưng lần này có vị Thủ Tướng, cuộc thảo luận sẽ gay go thêm. Tất nhiên, Ô. Churchill bắt đầu cảm tạ tôi vì đã chấp thuận lời mời của ông đến Luân Đôn hội kiến. Tôi nhận lời khen tặng ấy với một luận điệu khôi hài cũng ngang với kẻ trình diễn trò khôi hài này. Rồi vị thủ tướng Anh cùng tôi đem ra đối chiếu những quan điểm của mỗi người về vấn đề Trung Đông. Ông đi đến chỗ kết luận rằng Chỉnh phủ Anh đòi hỏi phải có cuộc bầu cử ở Syrie và Liban nội trong năm nay, tôi bèn trả lời rằng không làm gì có cuộc bầu cử ấy. Sau cuộc trao đổi những lời công kích cay độc ông xác định rằng không thể có sự thỏa hiệp với tôi trên phương diện hợp tác Pháp - Anh ở Trung Đông, ông nói : «Chúng tôi ghi nhận sự kiện này ». Tôi không phản đối gì cả.

        Sau đấy ông đề cập đến vấn đề Madagascar. Nhưng chỉ để tuyên bố : « Sự thể đã như vậy ở Damas và Beyrouth, chúng tôi không cần vội vàng tính chuyện hợp tác mới với ông ở Tananarive... Tôi không thấy tại sao tự chúng tôi phải thiết lập ở đây một cơ quan chỉ huy của nhóm de Gaulle ».

        Lời tuyên bố ấy làm tôi bất mãn. Nó vừa ngụ ý rằng nước Anh không chịu cam kết gì cả, vừa cho biết ý định của họ muốn mà cả cái gì đây, phí tổn sẽ về phần chúng tôi gánh chịu. Ông Pleven cũng không giấu giếm cảm tưởng của ông về việc này. Ông Churchill bèn lên giọng chua chát và hăng say. Tôi nói cho ông biết rằng sự thành lập một cơ quan hành chánh dưới quyền kiểm soát của người Anh là vi phạm chủ quyền của nước Pháp, ông ta nổi giận mà kêu lên : « Ông nói rằng ông là nước Pháp ! Ông không phải nước Pháp ! Tôi không thừa nhận ông là nước Pháp! » Rồi ông vẫn tiếp tục công kích tôi kịch liệt: « Nước Pháp à ? Nước Pháp ở đâu ? Tôi công nhận rằng tướng de Gaulle và những người theo ông ta là một phần quan trọng và đáng kính của dân tộc Pháp. Nhưng ngoài họ ra còn một chủ quyền nữa cũng có giá trị của nó. » Tôi cắt lời ông : « Nếu trước mắt ông, tôi không đại diện cho nước Pháp thì ông lấy quyền gì mà thảo luận với tôi về quyền lợi của nước Pháp trên hoàn cầu ?» ông Churchill ngồi yên lặng.

        Ông Eden bèn can thiệp để lái cuộc tranh luận sang vấn đề  Trung Đông. Ông nhắc lại những lý do khiến cho nước Anh cho rằng họ có quyền xen vào công việc của chúng ta. Rồi đến lượt ông nổi nóng, ông chua chát mà than phiền thải độ của tôi. Ông Churchill lại trả giá cao hơn, ông kêu lên rằng « tôi có thái độ bài Anh vì tôi chỉ bận tâm tạo uy tín cho tôi và muốn nâng cao địa vị cá nhân của tôi đối với người Pháp ». Họ trách cứ tôi như vậy khiến cho tôi hiểu rằng họ muốn nại cớ để đẩy người Pháp Chiến Đấu ra ngoài Bắc Phi thuộc Pháp. Tôi nói thẳng cho họ biết không quanh co gì cả. Cuộc đàm phán đến lúc này không còn được việc gì nữa. Ai cũng công nhận như vậy rồi chia tay.

        Trong những tuần lễ kế tiếp bầu không khí căng thẳng đến cực độ, bầu không khí hiểm ác bao quanh chúng tôi. Người Anh trở nên khắt khe đến nỗi họ đình hoãn trong 11 ngày việc chuyển điện tín của Ủy Ban Toàn Quốc Pháp gửi cho nhà cầm quyền Pháp ở Phi Châu, Trung Đông và Thái Bình Dương. Bộ Ngoại Giao Anh làm áp lực nhắm vào ông Dejean và trưng ra trước mắt ông hình ảnh thây ma của sự cắt đứt liên lạc — hình ảnh hải hùng cực điểm đối với nhà ngoại giao. Áp lực ấy đủ làm ông mất tinh thần để ông phải tỉnh việc nhượng bộ cái gì hầu lập lại mối liên lạc thân hữu. Nhượng bộ ư? Tôi không muốn nhượng bộ gì cả ! Dejean xin từ chức, ông từ chức trong danh dự, một vài tuần lễ sau ông trở thành đại diện của chúng tôi bên cạnh những chính phủ lưu vong ở Anh. Ông Pleven trao lại bộ Tài Chánh cho Diethelm và tạm thời giữ bộ Ngoại Giao trong khi chờ đợi Massigli được tôi mời từ Pháp sang.
Logged

Giangtvx
Thượng tá
*
Bài viết: 25560


« Trả lời #189 vào lúc: 07 Tháng Hai, 2019, 09:49:35 pm »


        Nhưng, cũng như thường lệ cơn bão dịu ngay. Đài phát tin Luân Đôn lại chịu chuyển điện tín của chúng tôi gửi đi. Ngày 23 tháng mười, ông Churchill gửi ông Morton, đồng lý văn phòng của ông đến khen tặng tôi về chiến công của chiếc tiềm thủy đĩnh Pháp Junon mới đánh đắm hai chiến hạm địch gần bờ biển Na Uy, ông bày tỏ lời cảm ơn của chính phủ Anh về sự đóng góp quan trọng và đẫm máu của quân đội chúng ta hôm trước đã tham dự cuộc tấn công El-Alamein của đồng minh, sau hết ông bày tỏ cảm tình nồng hậu của chính ông, thủ tướng Churchill, chưa bao giờ phai lợt đổi với tôi. Ngày 30 tháng mười, thống chế Smuts tới Luân Đôn, ông đến thăm tôi và xác nhận rằng người Anh đã quyết định thừa nhận chủ quyền của Pháp Chiến Đấu tại Tananarive, ông còn nói thêm rằng chẳng sớm thì muộn họ sẽ thừa nhận cả chủ quyền ấy tại Bắc Phi. Một vài ngày trước đây, bộ Ngoại Giao quả thực đã quyết định mở những cuộc thương nghị để thỏa hiệp về vấn đề Madagascar.

        Trước hết, họ đề nghị với chúng ta, khi nào cơ quan hành chánh của chúng ta thiết lập xong, quân đội Anh sẽ thực hiện quyền kiểm soảt, ngoài ra, người Anh còn có quyền sử dụng tất cả các căn cứ, đường giao thông và hệ thống truyền tin hiện có trên hòn đảo này. Chúng tôi từ chối những tham vọng ẩy. Theo tôi thì nhà cầm quyền Pháp ở Madagascar phải có chủ quyền trong lãnh vực chánh trị và hành chánh. Còn như việc quốc phòng, chúng tôi đề nghị rằng, trong trường hợp hành quân chống lại kẻ thù chung, sự chỉ huy chiến lược sẽ trao cho một sĩ quan Anh nếu quân Anh tại chỗ có nhiều phương tiện hơn chúng tôi. Nếu tương quan lực lượng khác đi thì người Pháp sẽ nắm quyền chỉ huy. Mặt khác, nhà cầm quyền Pháp sẽ tùy theo nhu cầu cho đồng minh mượn công thự và công vụ. Trước đây tôi đã cử tướng Legentilhomme làm cao ủy Ấn Độ Dương với quyền hành dân sự và quân sự rộng rãi. Đồng thời, Pierre để Saint - Mart, thống đốc Oubangui được lựa chọn làm toàn quyền Madagascar, cả hai người sẽ lên đường lãnh nhiệm sở khi nào kết thúc cuộc hành quân trên đảo này và cuộc điều đình với người Anh cho phép họ cầm quyền thực sự.

        Chẳng bao lâu chính phủ Anh tuyên bố thỏa thuận với chúng ta về các điểm chính yếu. Cần phải nói rằng ở đảo Madagascar này, khi Vichy tan rã dần, người Anh sẽ nhận thấy người Pháp cũng như người bản xứ gần như hoàn toàn theo tướng de Gaulle. Luân Đôn đình hoãn việc trao quyền ấy nhưng vẫn có ý muốn rõ rệt trao lại quyền ấy để chúng ta được yên lòng, khi nào quân đồng minh đổ bộ ở Alger và Casablanca gây dao động trong sự liên lạc với chúng ta. Bởi thế cho nên ngày mùng 6 tháng một, sau ngày ký kết hưu chiến ở Madagascar, ông Eden ngọt như đường đề nghị với tôi một bản thông cáo chung của chính phủ Anh và Ủy Ban Toàn Quốc Pháp loan báo tướng Legentilhomme sắp lên đường nhậm chức. Tôi kết luận rằng tại Bắc Phi mọi việc rồi cũng thành tựu.

        Nhiều người khác cũng nghĩ như vậy, họ muốn cho chúng ta thấy dấu hiệu thân thiện với chúng ta. Ngày mùng 6 tháng tám tôi bay đến Trung Đông, Tổng Thống Benès long trọng tuyên bố với Maurice Dejean rằng ông « coi ủy Ban Toàn Quốc Pháp dưới quyền lãnh đạo của tướng de Gaulle là chính phủ đích thực của nước Pháp. » ông yêu cầu ông ủy viên Ngoại Giao thay mặt ông hỏi tôi xem đã đến lúc nhân danh nước Pháp mà khước từ hòa ước Munich và tình trạng qua phân nước Tiệp Khắc theo 52 bản hòa ước ấy ? Tôi trả lời tán thành. Đến lúc trở về tôi đến thăm Benès và chúng tôi thỏa hiệp với nhau một cách dễ dàng. Kết quả là ngày 29 tháng chín chúng tôi trao đổi văn thư với Đức - Ông Shramek thủ tướng Tiệp Khắc. Tôi tuyên bố : « ủy Ban toàn Quốc Pháp bác bỏ hòa ước Munich, tuyên bố không có và vô giá trị... Ủy Ban cam kết làm tất cả mọi việc trong phạm vi quyền hành của mình để nước cộng hòa Tiệp Khắc giữ nguyên biên giới trước 1938 và có đủ bảo đảm an ninh, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của mình. » Theo phúc thư của Đức - Ông Shramek thì chánh phủ Tiệp Khắc cam kết làm mọi cố gắng để nước Pháp thâu hồi lực lượng, độc lập và sự vẹn toàn lãnh thổ chánh quốc và hải ngoại» Ngày hôm sau, tôi lên tiếng trên đài phát thanh, công bố những lời hứa hẹn hỗ tương ấy và nhấn mạnh tầm quan trọng về phương diện tinh thần và chánh trị.
Logged

Trang: « 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 »   Lên
  In  
 
Chuyển tới:  

Powered by MySQL Powered by PHP Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2008, Simple Machines

Valid XHTML 1.0! Valid CSS! Dilber MC Theme by HarzeM