http://bariavungtau.com/index.php?news=209Làm “sống lại” trận địa pháo cổ Vũng Tàu
Lễ bắn súng thần công triều Nguyễn đã được tái hiện thành công tại Festival Biển 2006 và Khai hội Du lịch 2007. Lãnh đạo Hiệp hội Du lịch cho biết sẽ kiến nghị UBND tỉnh cho phép nghiên cứu, phục chế hệ thống trận địa pháo cổ lớn nhất Đông Dương nằm trên địa bàn TP. Vũng Tàu để đưa vào phục vụ du lịch.
Tiến sĩ sử học Đinh Văn Hạnh, tác giả kịch bản nghi lễ bắn súng thần công chào mừng Festival Biển 2006 và Khai hội Du lịch 2007, cho biết: Năm 1895, sau khi chiếm xong Nam bộ, thực dân Pháp đã nhanh chóng lắp đặt ở Vũng Tàu nhiều ụ pháo và phát triển thành phòng tuyến quân sự quy mô kiên cố. Tuyến phòng thủ ở Vũng Tàu do thực dân Pháp xây dựng từ hơn thế kỷ trước là một hệ thống các trận địa pháo liên tiếp, được bố trí trên một đường thẳng ở các độ cao khác nhau từ tây bắc sang đông nam của núi Lớn và núi Nhỏ. Việc tổ chức phòng tuyến Vũng Tàu một mặt nhằm tạo ra hành lang an toàn tuyệt đối cho cửa ngõ vùng đất Đông Nam bộ mà Pháp trực tiếp cai trị, mặt khác bảo đảm cho chính Vũng Tàu - nơi nghỉ mát và dưỡng bệnh của quân đội thực dân.
Ông Phạm Chí Thân, Giám đốc Bảo tàng Tổng hợp Bà Rịa - Vũng Tàu, người có nhiều năm gắn bó với công tác bảo tồn trận địa pháo cổ Vũng Tàu, cho biết hiện còn ba cụm với tất cả 23 khẩu cỡ đạn 140 - 300 mm, gồm: trận địa pháo Cầu Đá, trận địa pháo núi Lớn và trận địa pháo Tao Phùng. Trong đó, trận địa pháo Cầu Đá có 4 khẩu pháo, được bố trí theo hình cánh cung hướng ra biển Bãi Trước. Theo ông Thân, sở dĩ chúng được bố trí như vậy vì dựa vào thế núi ở đây, đồng thời chính ưu thế đó đã tạo ra tầm quan sát và tầm bắn rộng. Tất cả các khẩu pháo được bố trí cách đều nhau, được đặt trên mâm pháo quay tròn 3600, có thể nâng cao hay hạ thấp tầm bắn nhờ hệ thống chuyển động bằng bánh răng cưa. Bệ pháo rộng 6m, nòng dài 5,5m, sử dụng đạn cỡ 240mm. Những cỗ pháo ở trận địa Cầu Đá được bố trí trên một khu vực cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, nhưng do phát triển của đô thị, nhà cửa xây dựng sau này đã đè lên và che khuất nên không thể đưa vào phục vụ du lịch.
Khác với trận địa pháo Cầu Đá, trận địa pháo núi Lớn hiện còn khá nguyên vẹn, đã được Bảo tàng Tổng hợp tỉnh đầu tư hàng trăm triệu đồng để cải tạo đường lên tham quan. Tuy nhiên, do không được đầu tư đồng bộ và thiếu quảng bá, đến nay trận địa pháo núi Lớn cũng chưa phát huy được hiệu quả như mong muốn. Riêng trận địa pháo Tao Phùng, nhờ nằm ngay phía dưới chân tượng Chúa Kitô nên được du khách biết đến nhiều hơn. Mỗi cỗ pháo ở đây được đặt trong một công sự đào dưới mặt đất hình tròn, có đường kính hơn 10m, liên hệ với nhau bằng hệ thống giao thông hào và hầm trú ẩn. Hai ụ còn lại với 8 khẩu pháo nằm ở độ cao thấp hơn, được đặt trong công sự hình chữ nhật, ngoài hệ thống giao thông hào còn có nhiều phòng dùng làm nơi chứa đạn và sinh hoạt của pháo thủ. Cả ba cụm của hệ thống trận địa pháo cổ Vũng Tàu đều đã được Bộ Văn hoá - Thông tin xếp hạng di tích lịch sử Quốc gia, là bộ sưu tập vũ khí cổ lớn nhất Đông Dương có giá trị trong đời sống kinh tế - xã hội, nhưng đều là những di tích “chết” vì không phát huy được tác dụng.
Theo ông Trần Tuấn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch, ngoài ý nghĩa về lịch sử, hệ thống trận địa pháo cổ Vũng Tàu có tiềm năng rất lớn về du lịch. Hơn nữa, theo quy hoạch tổng thể đã được Thủ tướng Chỉnh phủ phê duyệt, khu vực núi Lớn - núi Nhỏ được xem như vùng du lịch trọng điểm của TP.Vũng Tàu trong tương lai. Sau này, cùng với các dự án phát triển khác mà trước mắt là dự án cáp treo, di tích hệ thống trận địa pháo cổ Vũng Tàu tất yếu sẽ trở thành những điểm thu hút đông đảo du khách đến tham quan. Ông Việt cho biết, nếu được UBND tỉnh chấp thuận, một hoặc nhiều hội viên doanh nghiệp của Hiệp hội Du lịch
sẵn sàng tiến hành lập đề án nghiên cứu, bỏ vốn đầu tư phục chế hệ thống trận địa pháo cổ Vũng Tàu để đưa vào phục vụ du lịch với những màn trình diễn “độc chiêu” hấp dẫn.
Bài, ảnh: Thế Hưng
ĐẠI TÁ - TIẾN SĨ VŨ QUANG HÙNG, CHỈ HUY TRƯỞNG CƠ SỞ 2, VIỆN VŨ KHÍ BỘ QUỐC PHÒNG: PHỤC CHẾ PHÁO CỔ KHÔNG KHÓ
Tôi đánh giá cao ý tưởng phục chế hệ thống trận địa pháo cổ để đưa vào phục vụ du lịch của Hiệp hội Du lịch Bà Rịa - Vũng Tàu. Với kỹ thuật khoa học hiện nay, tôi cho rằng việc phục chế các khẩu pháo cổ không mấy khó khăn, kể cả chuyện làm cho nó quay 3600 và bắn ra đạn nước hoặc giấy có tiếng nổ vang. Đây là loại vũ khí cận hiện đại, có thể đưa vào bắn cầm canh đúng giờ quy định và bắn phục vụ du lịch, tạo thành một hoạt động đặc trưng của TP. Vũng Tàu. Tuy nhiên, để chắc chắn thì cần phải tiến hành khảo sát đánh giá thực trạng, đo đạc các tham số, lập phương án thiết kế các cơ cấu…
Dilber MC Theme by HarzeM