Lịch sử Quân sự Việt Nam
Tin tức: Lịch sử quân sự Việt Nam
 
*
Chào Khách. Bạn có thể đăng nhập hoặc đăng ký. 28 Tháng Ba, 2024, 03:24:39 pm


Đăng nhập với Tên truy nhập, Mật khẩu và thời gian tự động thoát


Trang: « 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 »   Xuống
  In  
Tác giả Chủ đề: Cuộc chiến tranh Đông Dương  (Đọc 84861 lần)
0 Thành viên và 1 Khách đang xem chủ đề.
chuongxedap
Đại tá
*
Bài viết: 13138



« Trả lời #420 vào lúc: 11 Tháng Giêng, 2020, 10:58:58 pm »


Chiếc hồ nhỏ với nước in dấu Châu Á rất bình lặng, một cảnh bình lặng đời đời. Trên bờ hồ này, đại tướng de Lattre leo lên chiếc bệ dựng xong mấy giờ trước. Đứng đây, ông ra lệnh: "Các tiểu đoàn diễu hành”. Đột nhiên xuất hiện tám tiểu đoàn mang dấu vết chiến trường, bước tới theo trật tự chiến đấu, rất bẩn, rời rạc, mệt mỏi. Những đội quân này vừa rút về từ vị trí chiến đấu, được chở trên những đoàn xe đặc biệt, theo mệnh lệnh của de Lattre ngay sáng nay. Và vì chờ họ có mặt, sẵn sàng diễu hành trước mặt ông ở trung tâm Hà Nội mà ông bắt chờ đợi lâu như vậy. Phải để họ đủ thì giờ đến nơi, vì biểu tượng hoàn hảo, vì cuộc duyệt binh hoàn hảo. vì ảnh hưởng của chỉ huy và quân đội.

Cuộc diễu hành hư ảo vì lẫn lộn sự hào hùng và vẻ đẹp, nhãn mác của vinh quang và tất cả những kiệt quệ của chiến tranh. Gậy chỉ huy quân nhạc, kèn trống và vũ khí mới. Những dấu vết dầu mỡ hoặc máu trên quân phục. De Lattre như bị thôi miên, bị thúc đẩy vì một sức mạnh vượt quá mức, một mình từ bục danh dự bước xuống, đi thong thả nhìn vào mặt những người lính, ông kêu lên: "Các ông thấy không, họ thật đẹp". Bản thân de Lattre cũng chăm chú cao độ, cái nhìn diều hâu trong những dịp lớn. Đôi hàm răng nghiến chặt, những đường gân nhỏ hằn lên trán, ông giơ bàn tay đeo găng hầu như vô ý thức ra hiệu như khuyến khích các đấu sĩ của mình. Cách một mét gần sát khuôn mặt hóa đá và những ngón tay đưa ra của ông, các đội quân bước theo lối cường điệu long trọng và cứng đờ, theo nghi thức quân đội là sự thách thức kẻ thù và cái chết. De Lattre biết biểu hiện cường độ niềm say mê chinh chiến! Và người của ông, những người của Đội viễn chinh ông nắm trong tay cũng có sự máy móc ghê gớm ấy. Đấy là niêm quyết tâm chiến thắng, chỉ trong mấy giây tạo dựng được giữa người chỉ huy và các chiến binh.

Tuy vậy nhìn bề ngoài không có gì giả tạo, nhàm chán hơn cuộc diễu binh rất hợp thể thức quân đội này. Ít nhất cũng là sự thay hình đổi dạng, gỡ rối tình hình. Và điều đó như một sự điên rồ đáng khen, thác loạn nhưng mang một ý nghĩa tối cao. Vì de Lattre để quân lính tôn vinh để đồng tâm nhất trí với họ, đã rút người từ mặt trận. Trong những giờ đẹp đẽ này trước mặt quân Việt chỉ trống trải. Nếu họ tấn công sẽ là thảm họa. Ở khán đài, bên cạnh tôi, một đại tá nói:

- Chỉ de Lattre mới mạo hiểm như vậy. Cũng rất có thể đưa ông ta ra trước tòa án quân sự.

Vua Jean hoàn toàn có ý thức. Đấy là cú "liều" đầu tiên của ông, món cược lớn đầu tiên. Vì bằng bất cứ giá nào ông cũng phải có một sự xuất hiện ma thuật để chinh phục những con tim và tâm hồn trước khi tung những thể xác được hồi sinh vào bắn giết. Kỹ thuật cũ của vua Jean. Trước hết chữa "tinh thần" để sau đó là vỏ bọc. Phương thuốc chữa? Lối phù thuỷ về chủ nghĩa anh hùng và mọi biện pháp của tiếng gọi cao thượng. Đi đầu cuộc diễu binh là những con sói gầy và có kỷ luật, khuôn mặt khô khan, đôi mắt tự hào, bước những bước dài rất hiệu quả vì không có bắp chân. Đi đầu hướng dẫn là một người Pháp cao lớn điềm tĩnh và uy nghi, đại tá Edon. De Lattre ngắm những quân Bắc Phi của mình, tập trung nghị lực và bất động. Thậm chí ông không lay động khi một nhịp kèn "lạc điệu" làm hỏng nhịp bước của đội quân.

Ông chờ đợi đến đỉnh cao của những huy hoàng ấy để "làm" một sự cố. Sau khi đẩy tinh thần chiến binh lên cao, phải có một sự thô lỗ như để làm tăng giá trị. Lại một trong những mẹo của ông.

Đôi mắt de Lattre nhìn đăm đăm vào những bộ quân phục màu xanh lóa mắt, rất xấu một số người đang mặc. Sau mấy giây nheo mắt, vị tướng nhìn quanh mình một cách nguy hiểm. Ông đang tìm nạn nhân, rồi dẫm chân hét lên:

- Người ta cho quân đội ta mặc loại giẻ tồi tàn gì thế này? Một sĩ quan của văn phòng bốn thì thầm với ông:

- Đấy là quần áo hậu cần vừa cung cấp. Tôi đã báo về việc đáng tiếc này.

Còn hơn cả tiếng kêu là quát mắng:

- Thế nào? Những loài súc vật dán những đồ giẻ rách này vào chiến binh của tôi, những người giỏi nhất thế giới? Tay quản lý hậu cần chịu trách nhiệm đâu rồi?

Trong "màn kịch" của de Lattre, quản lý hậu cần vẫn được định kiến, là người xấu. Thế nhưng người đến trình diện rất bình tĩnh, rất xứng đáng trước cơn thác đổ:

- Người ta đã nói với tôi hậu cần ở Bắc Kỳ rất tệ hại. Đấy là một minh chứng. Tôi xác nhận.

Người kia đã biết trò chơi, chỉ còn xin xỏ. De Lattre tiếp tục hăm dọa:

- Anh ở Đông Dương bao lâu rồi? Ai bổ nhiệm anh? Anh về Pháp trong chuyến tàu tới. Salan, ghi nhớ!

Vài thể hiện ngạc nhiên trong những người tham dự; các tuỳ viên nước ngoài đứng nghiêm, im lặng trước sự quở mắng trong gia đình này. Các sĩ quan Pháp chia làm hai phe. Những người không hiểu biết tường tận tỏ vẻ xúc động. Những người đã biết và chán chường lấy làm thích thú.
Logged
chuongxedap
Đại tá
*
Bài viết: 13138



« Trả lời #421 vào lúc: 11 Tháng Giêng, 2020, 10:59:50 pm »


De Lattre nhận thấy màn kịch hơi quá đáng. Ông im lặng, bình tĩnh, lấy lại tư cách của mình. Sau những người Châu Phi mộc mạc của đội lính cơ động, sau lính lê dương cứng rắn của đoàn quân nước ngoài số 3 là những người da vàng nhỏ thó, ngụy binh, diễu hành trước mặt ông. Gầy gò không đẹp đẽ trong quân phục Pháp, bước đi lúng túng. Nhưng người ta nói với vị tướng đấy là những chiến binh tốt có lẽ tốt nhất trong tất cả những người trên thực địa. Trước những người xấu xí ấy, de Lattre còn tuyên bố với một cử chỉ rộng rãi, một cử chỉ của nhà vua:

- Các ông thấy họ cũng đẹp đấy chứ!

Buổi lễ kết thúc. Chỉ huy cuộc diễu binh đến chào de Lattre. Thanh thản. Và bỗng nhiên lại rơi vào cảnh to tiếng, đại tướng "mắng nhiếc" những người thân cận, những tùy tùng của mình. Giám mục Hà Nội dám rời khán đài trước ông. Ông ra lệnh đi tìm lại nhưng không được.

Chẳng quan trọng. Hà Nội đã tìm lại sức sống. Đêm đã khuya, cả một dân chúng đàn ông, đàn bà, người Pháp, người Việt Nam đổ ra đầy đường trước đây chỉ là vắng lặng trên đá sỏi và hè phố. Từng nhóm quân lính lại lên những chiếc xe chở họ tới. Các tiểu đoàn trở về chiến đấu ở những vị trí của họ trong đêm tối. Thật nguy hiểm. Từng lúc một người ta có thể được tin họ rơi vào phục kích, bị tiêu diệt trên đường.

Không có việc gì như thế xảy ra. Nhưng de Lattre vẫn phân vân, buồn vì một nghi ngại. Vì thế ông hỏi tôi, tuy mới biết tôi mấy tiếng đồng hồ:

- Thế nào, tôi làm có tốt không? Trong thành phố người ta kể về tôi ra sao?

- Người ta chỉ trách ông không công bằng với người quản lý hậu cần ở Hà Nội. Anh ta vừa được bổ nhiệm chưa được một tháng trước đây và là người đầu tiên trong loại ấy có cố gắng nhiều.

- Công việc khốn nạn! Tôi chẳng kể những chuyện ngồi lê đôi mách của bọn ngu dốt. Công bằng hoặc không công bằng có quan trọng gì khi cần phải thắng, phải cứu Đông Dương? Tôi phải làm một thí dụ. Lần thứ nhất phải là lần tốt nhất. Và nhất là tôi không có thì giờ để biết quá nhiều.

Thực vậy de Lattre không có thì giờ quan tâm đến số phận một con người. Buổi tối của ông vừa mới bắt đầu. Ông phải khai thác ngay sự tán dương, cú sốc do sự có mặt không mong mỏi của ông, do cuộc diễu binh không ngờ tới. Điều ấy với cao ngạo, với những lời bốc lửa. De Lattre trong vô thức biết nói với quân đội những lời đúng những gì họ muốn nghe. Tất nhiên đấy là những từ ở cửa miệng những chỉ huy lớn đã hàng nghìn năm nay. Nhưng vua Jean chuyển lời hùng hồn ấy theo ý thích hiện đại phù hợp với hoàn cảnh, với Hà Nội, với đêm ấy. Đám khách ông tâng bốc dĩ nhiên là lớp trẻ. Ông nêu lên với họ vinh dự có dư vị khoái cảm; một cách khác ông hứa với họ cái chết cao đẹp.

Tập hợp tất cả các sĩ quan đồn trú, nhất là các trung uý trong văn phòng ông. Có những hiệu quả kịch tính lớn hơn. Việc bộc lộ, lòng thật thà của chỉ huy - đã được chuẩn bị trên giấy nháp dài. Từ đôi môi của ông toát ra một bản giao hưởng đẹp và mở rộng. Lối nói của Napoléon, thêm vào đấy là tấm lòng:

- Tôi đến vì các trung uý, các đại uý. Tôi thấy họ kêu gọi. Tôi nói với họ chúng ta sẽ cùng nhau làm được những việc lớn. Tôi thề từ nay các anh sẽ được chỉ huy. Chúng ta không nhường một tấc đất. Và tôi thề với các anh cuộc chiến đấu của chúng ta không vụ lợi. Trong xứ Bắc Kỳ này chúng ta bảo vệ cả nền văn minh thế giới. Chúng ta chiến đấu không để thống trị mà để giải phóng. Chưa bao giờ cuộc chiến tranh cao quý như thế. Tôi mang lại cho các anh cuộc chiến tranh nhưng cũng là lòng tự hào của cuộc chiến tranh ấy.”

Sau bí hiểm là thực tiễn. De Lattre chứng minh thực tế cách giải quyết của mình. Cá cược là quyết định ngừng việc di chuyển các gia đình. Ông quát: "Một sự hèn nhát, bỉ ổi. Những ai đã ra đi sẽ trở về, phụ nữ, trẻ em và nhất là khí cụ hạng nặng".
Logged
chuongxedap
Đại tá
*
Bài viết: 13138



« Trả lời #422 vào lúc: 11 Tháng Giêng, 2020, 11:01:21 pm »


Tướng de Latour, người của thời cũ đã ra lệnh cuộc di tản, hiện còn là chỉ huy các đội quân Bắc Kỳ. Ông đứng gần de Lattre, khuôn mặt đanh lại. Có lúc ông định cãi nhưng nhanh chóng tự chủ lại. Vì vua Jean đang hiến dâng cho Bắc Kỳ, cho chiến tranh, cho cuộc Thập tự chinh điều ông quý nhất: bà vợ ông. Con trai ông Bernard đã trở về bốt gần Hưng Yên. Trong mấy ngày nữa bà de Lattre tự mình sẽ đến Hà Nội đang bị đe dọa. Vua Jean trịnh trọng thông báo tin ấy:

- Từ nay tôi sẽ cùng các anh ở trong thành phố này. Bà De Lattre cũng sẽ ở đây. Tôi dẫn bà ấy đến với các anh. Bà phải là tấm gương dũng cảm và tin tưởng. Hà Nội đã thân thiết với lòng bà và lòng tôi.

Thực tế bà de Lattre sang sau đó không đến mười lăm ngày, giữa đêm quyết định, ngay hôm sau là những đụng độ lớn. Sau sự xuất hiện lóe sáng của vị tướng là sự xuất hiện nghiêm trang của bà vợ, còn trẻ nhưng mang dấu vết khắc khổ và bổn phận. Như để bù trừ tính chất quá xuất chúng của mình, de Lattre đã khéo chọn hình ảnh hoàn hảo của tỉnh lẻ, quý phái và nghiêm khắc.

Trong lúc chờ đợi, vua Jean muốn gặp ở vị trí chiến đấu những quân lính đã đến tôn vinh mình ở Hà Nội. Chỉ trong mấy giờ. Nhưng đi đâu? Theo người ta nói thì chỗ nào cũng căng thẳng. Hình như ông Giáp sẽ đánh cú đầu tiên ở vùng bờ biển, một dải rừng lẫn lộn với biển và đất liền, đối diện vịnh Hạ Long. Sự thực người ta chẳng biết gì. Tuy vậy de Lattre quyết định xuất hiện ở vùng thiên nhiên hoang dã ấy, giữa người của mình. Những người này sẵn sàng chết vì tổng chỉ huy của họ, không hề nghĩ đến việc gặp ông. Sẽ là bất ngờ. De Lattre muốn từ vùng trời Móng Cái rơi ngay xuống biên giới Trung Quốc, nghĩa là đi máy bay hạ cánh ở đấy.

Cuộc hành trình buồn! Ở trạm dừng chân Hải Phòng, cảng lớn nhất của Bắc Kỳ, de Lattre nhận thấy tuy có ông và cú sốc tâm lý, Đội viễn chinh chưa hoàn toàn hồi phục. Và họ bồng súng chào với vẻ thờ ơ, thậm chí diễu cợt. Vị tướng cay đắng. Ông phiền lòng đến mức không nổ ra quát mắng. Nỗi buồn, như một người bố trong gia đình thất vọng, nói với đội bay của ông đang chờ ở cầu thang, cũng khá luộm thuộm.

- Các anh thấy các bạn ăn mặc tồi thế đấy. Các anh không biết điều ấy làm tôi rất buồn. Tôi đặc biệt đến đây từ Pháp là vì họ, vì các anh, vì tất cả quân lính đang chiến đấu ở Đông Dương. Các anh không chú ý vì tôi. Thái độ, phong thái của các anh chứng tỏ các anh không hiểu vinh dự vì các anh mà tôi đến, tôi, tổng chỉ huy và cao uỷ của nước Cộng hòa. Chiếc máy bay thiếu chu đáo, năm ngôi sao nhỏ vẻ kỳ cục ở thân máy bay khó trông thấy! Các anh phải làm tôi vui lòng, phải ăn mặc nghiêm chỉnh, phải biết rõ và đáp ứng những sở thích của tôi.

Máy bay lại cất cánh. Nhưng thiên nhiên cũng chống de Lattre. Mưa phùn phủ một lớp bông che kín bầu trời. Máy bay buộc phải quay lại, là trở về Hà Nội giữa cảnh hoàng hôn lẫn núi, mây đen, bay phía trên những ngọn cây bao la, chỉ cao ba mươi, bốn mươi mét. Đội bay ông đã quở trách thế vẫn diễu cợt nhưng rất vui vẻ, thành thạo trong nghề. Cảm giác nguy hiểm làm de Lattre thích thú, ông bỗng phấn chấn lên. Ông cũng hài lòng nghĩ về cuộc vui chờ ông tối nay ở Hà Nội. Thủ hiến Bắc Kỳ, Nguyễn Hũu Trí sẽ chiêu đãi ông một bữa ăn trịnh trọng. Ông thích nhân vật này, một người thực sự hào hoa, lễ nghi hoàn hảo, chuyên gia về những tinh tế giả tạo, có kiểm soát, dễ thương. Người da vàng này, mặc lối Luân Đôn, được giáo dục theo Phương Tây, cũng có tài thể hiện là một chúa lớn Châu Á. Ông ta biết tỏ ra là một quan lại truyền thống, có khả năng đấy nghệ thuật sống Châu Á lên mức tinh tế kỳ lạ. Đối với de Lattre, Nguyễn Hữu Trí vượt hẳn về những sự chuẩn bị. Ông bận chiếc áo dài quan chức tối cao của triều đình Annam. Cả một đội đầy tớ ăn mặc lối cổ, có nề nếp, khiêm tốn, phục tùng hơn cả lính lê dương. Chiếc bàn năm mươi mét là cả một trưng bày kỳ quan. Bát đĩa mỏng tanh ánh lên màu phớt xanh; đũa ngà voi ngả vàng theo nhiều thế kỷ; những chiếc khăn thêu, hoa lụa, là công trình của hàng trăm thợ phụ nữ nhà quê; thức ăn với sự chuẩn bị và hương vị quý đến mức cách ăn cũng không còn là vật chất thô thiển.

De Lattre mặc lễ phục trắng, thân hình bó sát gi-lê, khuôn mặt ánh lên thỏa mãn. Trí khép kín trong một nụ cười độc nhất, thường xuyên. Vị tướng tự nhủ sự nhếch mép dễ mến ấy có phải là sự oán giận không. Đúng thế: phép lịch sự Phương Đông của vị đại diện Bảo Đại che dấu kỷ niệm về sự xúc phạm đã chịu đựng. Ông ta không tha thứ sự chờ đợi lâu hôm qua ở sân bay Hà Nội. Ông trả thù theo cách của mình gửi gắm trong sự nhún nhường ý nghĩa không bằng lòng.
Logged
chuongxedap
Đại tá
*
Bài viết: 13138



« Trả lời #423 vào lúc: 11 Tháng Giêng, 2020, 11:02:10 pm »


Để xoa dịu người chủ, de Lattre muốn mời ông ta vào hôm sau. Trí đầu cúi xuống, xin lỗi nhiều, diễn giải dài dòng về những tiếc nuối, tự trách mình. Nhưng ông khăng khăng nhắc lại là không thể nhận lời, tuyệt đối không. De Lattre không lấp lánh nữa. Ông tái mặt, không đụng vào thức ăn. Bữa tiệc một trăm món vừa kết thúc trong im lặng nặng nề thì ông rút lui.

Tức giận. Ông triệu tập ngay Aurillac và Gauthier, hai người Decoux cung cấp nhân danh chuyên gia về Châu Á.

- Thế nào, de Lattre hỏi họ, giải thích cho tôi rõ cái gì xảy ra trong một đầu óc Annam, các ông vốn rất giỏi về những vòng vèo của những người da vàng.

Diễn giải của những ông này không rõ ràng. Những lời ấy toát ra rằng những người Việt Nam, dưới bề ngoài vô cảm, đều là những bệnh nhân thần kinh, tự hào, dễ bị kích động, nóng giận. Và người dễ hờn dỗi nhất đúng là Trí.

- Nhưng một con người, dù là người da vàng, điều đó thể hiện bằng một çách này hay cách khác. Vậy tôi phải làm gì với ông ta? Dù sao ông Trí của ông cũng thông minh. Nói rõ với ông ta tôi hạ cánh chậm để cuộc diễu binh được sẵn sàng, tổ chức tốt. Ông ta sẽ hiểu không có gì xúc phạm.

Nhiệm vụ hòa giải. Nhưng triết lý của các phái viên đại tướng không ích lợi gì. Viên thủ hiến chỉ lắc đầu vẻ quí phái và buồn nản: "Tôi cũng có tư cách của tôi".

Từ đó de Lattre biết rằng Châu Á là khó khăn, không lay chuyển được. Thiên nhiên cũng như con người, tất cả cong queo, biến dạng. Tuy vậy ông quyết định mê hoặc thiên nhiên, như trước đó mấy giờ ông đã mê hoặc Đội quân viễn chinh.

Nhưng một ông Trí dù sao cũng là một hạ cấp ở Châu Á. Phải nhắm chỗ cao hơn, người đứng đầu, đầu tư tâm trí vào chính ông vua, hoàng đế Bảo Đại. Nói đúng ra, ghế của nhà vua đã được bắt đầu bởi vua Jean, trước cả những tiếng ồn ào của Hà Nội. Một chiếc ghế khó khăn rất lâu. Đấy cũng là một bí mật nhỏ của lịch sử.

Ngày 19 tháng chạp de Lattre bị mất mấy tiếng đồng hồ - hoặc được trước khi xuất hiện ở cuộc duyệt binh ở Hà Nội. Ông tự hỏi: "Trong lúc chờ đợi ở ngoài kia chuẩn bị sằn sàng làm gì?” Ông bỗng có ý muốn dừng lại Đà Lạt để đối mặt với vị hoàng đế bí ẩn. Như vậy, trước khi lên đường tới trận chiến lớn của Hà Nội, của máu và quân lính, trận chiến thứ nhất của ông là một trận chiến chính trị, làm bí mật, giấu diếm. Cuộc đấu tay đôi giữa hai người.

Trước khi đến chào nhà vua trên cao nguyên, vị tướng tự hỏi mình rất lâu, độc thoại với chính mình: "Mình có hạ thấp mình, phạm một sai lầm ghê gớm vì đến chỗ tay ăn chơi ấy khi mà ông ta thậm chí không đến Sài Gòn tiếp mình? Ông ta không ra sân bay Tân Sơn Nhất khi lần đầu tiên mình đặt chân xuống Đông Dương. Mọi người đều nhận thấy ông ta vắng mặt, một cách tuyên bố chiến tranh. Mình phải làm gì? Là một đại tướng de Lattre giận dữ hoặc một đại tướng de Lattre duyên dáng? Mình phải là một tổng chỉ huy bị xúc phạm hay là vị cao uỷ tế nhị không muốn nhận thấy gì? Vì như vậy mình có thể lại tung người ấy ra và nhẹ nhàng "có ông ta?" Băn khoăn lâu rồi quyết định: "Mình không được bỏ qua việc gì vì kẻ làm vì đó có thể cũng quan trọng như quân lính mình trong cuộc thập tự chinh này. Mình sẽ bắt đầu những cuộc hành quân bằng kẻ làm vì này vì ngay trên đường đi giữa Sài Gòn và Hà Nội".

Tóm lại vị tướng thử ra tay. Mục tiêu: nhấn bước, bỏ Bảo Đại vào túi áo. Vua Jean rất tin ở mình, ông đã chinh phục bao nhiêu người như thế, nhanh chóng, bằng xa hoa, không vụ lợi vừa làm như toàn tâm toàn ý.

Nhưng Hoàng đế đã được cảnh báo. Viên tướng ầm ĩ này quấy rầy ông mà ông rất muốn yên tĩnh. Khi bị tổn hại, ông cũng độc ác với những quyến rũ của mình, cũng không chịu đựng được trong lịch sử xã giao của mình.

Bảo Đại đã chú ý khi ở Pháp đặt vấn đề cử de Lattre sang Châu Á. Ông làm việc ấy với lối đạo đức giả không trông thấy được và tính toán kỹ với xu hướng cụ thề của hai sự phóng túng lẫn lộn của Phương Đông và Phương Tây. Ông có thể là con Trời bay trên không trung thanh thản xa xôi. Ông có thể là chàng trai không đứng đắn được nuôi dạy phần lớn ở các hộp đêm Pháp. Nói chung ông là cả hai để chứng tỏ trước rằng người ta không khuất phục được ông bằng duyên dáng uy tín hoặc sức ép. Bảo Đại như một động vật thân mềm, mềm dẻo, co dãn khó lay chuyển. Đấy là con ốc sên thu mình trong vỏ. Ai còn có thể khoe khoang đã làm ông hoạt động?
Logged
chuongxedap
Đại tá
*
Bài viết: 13138



« Trả lời #424 vào lúc: 11 Tháng Giêng, 2020, 11:03:25 pm »


Vậy là Bảo Đại đã bố trí chống lại de Lattre từ lâu. Từ khi ông sang Pháp nghỉ ngơi vào mùa hè trước. Dĩ nhiên ông đã gặp "bố Auriol". Ông này nhân dịp ấy đã triệu tập tất cả những người Pháp quen biết của Châu Á và những công việc chung, những nhân vật cố hữu, những mưu sĩ. Bảo Đại có mặt như một chàng trai trẻ có giá, xung quanh là những "nhà thông thái" quá đáng.

- Tôi đã ở đấy, sau này ông kể lại, với tất cả những người thường xuyên có mặt trong loại tập hợp này. Trước hết là Bidault, "đại sứ vĩnh cửu của Pháp". Ổng rất yêu mến tôi, tôi rất yêu mến ông. Nhất là có ông thầy của tất cả, Paul Reynaud, biết rõ tôi khi còn bé và đã làm bố nuôi tôi. Ông lên giọng sang sảng cho những ý kiến tiên tri. Tất cả những người ấy "quấy rầy nhiều lắm". Thực tế họ chẳng hiểu gì. Lúc ấy sau đợt Cao Bằng, tất cả nhận thấy phải thay thế ngay Carpentier. Nhưng bởi ai? Tôi linh cảm người ta gắn cho tôi một kẻ hay làm phiền. Người ta hỏi ý kiến, tôi trả lời: "Các ông biết không, một trung tá chỉ huy Đội quân viễn chinh cũng tốt như một đại tướng năm hoặc sáu sao". Cả cuộc họp la ó tôi và ít lâu sau tôi được biết người ta đã chọn de Lattre. Đối với tôi đấy là một người hoàn toàn xa lạ. Tôi thăm dò mọi nguồn tin, ai cũng cảnh báo: "Một tay không chịu nổi". Tôi bèn quyết định đón ông ta theo cách của tôi, tôi lại biết ông ta thông đồng với Hữu, tỷ phú Sài Gòn, kẻ thù của tôi - tôi đưa lên làm thủ tướng chính phủ để sử dụng và tiêu diệt thuận tiện hơn. Nhưng với một kẻ điên như de Lattre thì tay Hữu trở thành nguy hiểm, có thể thúc đẩy nhau hạ bệ tôi để thành lập nước Cộng hòa. Tệ hơn nữa de Lattre mang theo hai "đôi giày rách", hai người giới chức cũ đã làm cho Decoux nhiều điều bậy bạ. Họ ở lại theo lối cũ trước đây, sẽ bắt đầu lại với de Lattre. Tôi biết mình dính vào một phe táo tợn...

Vậy, Bảo Đại không biết vua Jean là ai, nhất là không muốn biết. Khi đại tướng De Lattre de Tassigny nhảy xuống Đông Dương như một cứu tinh, Hoàng đế ở núi rừng yêu thích trên cao nguyên với triều đình, những kẻ tin cẩn và những con trâu rừng của ông. Ông thích những con vật này hơn vua Jean nhiều, chỉ gửi một bức điện rất ngắn, nghi thức, khách quan. Ông nói giọng hạ cố: "Tôi sẽ tiếp ông ở Đà Lạt vào lúc ông thấy thích hợp."

De Lattre giận điên người, dĩ nhiên giấu kín vì một người như ông không thể tỏ ra bị "đụng chạm". Nhưng về với đám thân cận, ông mạt sát Bảo Đại với những từ rác bẩn nhất. Vì nếu Bảo Đại "bố trí" chống lại ông từ lâu thì ông cũng chống lại Bảo Đại từ khi biết mình sẽ sang Đông Dương.

Nhà vua chỉ là một sản phẩm không đáng giá của Pignon, một tồn tại của quá khứ xấu hổ và mới đây mà ông đến để xóa đi? Vấn đề là phải thanh toán tay bù nhìn vô lễ này cũng như số còn lại. Một cách tuyên truyền đẹp, dễ dàng và rẻ tiền. Như vậy sẽ tỏ ra mình thuộc phái tả, cộng hòa, tiến bộ là một viên tướng bạn của nhân loại. Cũng là cách bước vào chiến tranh rất đẹp, có thể chờ đợi chiến thắng trên chiến trường. Mặt khác không có gì dễ dàng hơn một chiến thắng chính trị loại lành mạnh, đề cao đạo đức. Vả lại ở Sài Gòn ông có trong tay những người Việt Nam nhân danh yêu nước và đạo đức luôn tôn vinh ông là một người vĩ đại. Họ không ngớt nhắc lại với ông: "Thưa đại tướng, ông chẳng làm gì được với loại mục ruỗng Bảo Đại ấy". Như thủ tướng Hữu, dĩ nhiên chẳng đẹp đẽ gì, một con khỉ không đuôi nhưng ranh mãnh.

De Lattre "chửi bới" Hoàng đế nhưng không làm gì. Tuyệt đối không. Đôi khi ông nói: "Ông vua vẫn là một ông vua. Hợp tác với một ông vua còn hơn với một tay tư sản như Hữu. Anh nào có điều gì căn bản? Phải chăng chỉ là một kẻ chạy theo đồng bạc, được nhà băng Đông Dương ưa chuộng? Đồng tiền phải chăng cơ bản vẫn bẩn thỉu hơn thói xấu? Bảo Đại dù sao vẫn là một quý tộc lớn. Và nhà chính trị đại tướng cũng tính toán: Bảo Đại trác táng phải chăng là kết quả của Letourneau và cả chính phủ Cộng hòa, những thành viên chính của cuộc chiến tranh Đông Dương?
Logged
chuongxedap
Đại tá
*
Bài viết: 13138



« Trả lời #425 vào lúc: 11 Tháng Giêng, 2020, 11:04:20 pm »


Ngày 19 tháng chạp. Dĩ nhiên là cuộc duyệt binh ở Hà Nội. Nhưng cũng có Bảo Đại... Phải ước lượng giá trị anh chàng này, phải tạo vận may cho anh ta. Letourneau nhiệt liệt tán thành. Vì ông vẫn còn đấy. Lệnh cho thân cận: "Chuẩn bị cho tôi một bức điện". Những từ được cân nhắc kỹ để thông báo cuộc viếng thăm. Những câu chữ dễ mến, Hoàng đế điện trả lời cũng với những câu chữ dễ mến. Chính thức, không có gì hơn một bữa ăn theo nghi thức.

Trước hết là thế đã. Một bữa tiệc nhiệt đới kéo dài, ở đó vua và đại tướng nhận biết nhau như thành viên cùng một hội quốc tế lớn nhỏ vào giọng thân mật, chuyện kể và những câu vui đùa. Hai người, da vàng và da trắng, biết rõ những người cần biết ở Paris, Luân Đôn, New York. Bảo Đại mặc veston thể thao hoàn hảo, như một người Âu từ xa tới. Đôi mắt ẩn sau đôi kính đen. Dáng người to béo, vẻ khoan dung thái độ hơi khinh khi và rõ nét. Vị tướng rất hồ hởi, tâm sự với một tùy tùng: Tay này chẳng ngốc nghếch, không lạm dụng đâu.

Sau khi uống cà phê là câu chuyện thân mật. Vua Jean tác động mạnh: "Tôi không phải thực dân, cũng không phải kẻ bóc lột. Tôi đến vì khẳng định nền độc lập của các ông. Một đại Pháp muốn có một đại Việt Nam". Bảo Đại, đôi mắt và nụ cười hé mở, tán thành rất hờ hững: "Thưa đại tướng, tôi và dân tộc tôi đặt mọi niềm tin vào ông".

De Lattre bèn lên giọng:

- Tôi đi Hà Nội, đến thành phố của chiến tranh. Tôi đi duyệt các đội quân sẵn sàng chiến đấu. Vị trí của ông là cùng tôi, bên cạnh tôi. Tôi đưa ông tới đó. Ông hãy hình dung sự kỉnh ngạc, sự thán phục khắp thế giới: ông, vị vua và tôi, tổng chỉ huy cùng đến trong thành phố bị đe dọa này để cứu nó.

Trong một phần giây, Bảo Đại nhắm mắt, không cười, khép lại tất cả. Việc từ chối càng đầy đủ khi ông nói nhẹ nhàng. Như của một người mù dễ mến:

- Thưa đại tướng, tôi không đi cùng ông đâu. Tôi rất tiếc. Nhưng như vậy sẽ chỉ rõ cho cận thần tôi như người tù, con tin của ông. Sẽ rất vụng về cho cả hai chúng ta. Hơn nữa ông cần gì đến tôi? Nhân cách của ông là đủ. Nếu ông muốn dạo chơi với những người có tiếng tăm ông có đại sứ Hoa Kỳ Henth, cao uỷ Anh ở Malaysia Macom Macơonald. Họ sẽ rất hân hoan nhận lời mời của ông. Tôi chắc chắn ông tha hồ chọn.

De Lattre nhận thấy rõ người ta chế nhạo mình, nhưng ông kinh ngạc về cách thể hiện. Hét lên sao được? Ông thử "đi vào tình cảm" với một tiếng kêu chua chát:

- Tôi có cảm tưởng làm việc cho vua Phổ. Ông biết tôi có một huyền thoại về việc này.

- Không may cho ông, huyền thoại của ông ở cách đây mười hai nghìn cây số. Huyền thoại của tôi ngay chỗ này, trong đất nước xa lạ đối với ông nhưng với tôi thì không.

Việc cắt đứt nhẹ nhàng. Vị tướng lên chiếc Dakota của mình không có ông vua. De Lattre thất vọng nhưng từ nay Bảo Đại "hiện diện" trong ông. Ông tự nhủ: "Chàng trai này còn nghi ngại. Nhưng mình sẽ nắm được hắn sau cuộc chiến thắng đầu tiên, khi chứng tỏ mình có khả năng như thế nào. Lúc ấy mình sẽ làm như mình muốn."

Một sự phân tích rất đơn giản. Dĩ nhiên Bảo Đại đánh giá đúng de Lattre. Ông biết vị tướng này là cơ may cuối cùng của Đông Dương, vậy là cơ may của "ông ta". Nhưng vấn đề được đặt ra với Hoàng đế như sau: Làm sao sử dụng vua Jean mà không để ông ta "lấn át" mình và nếu có thể, "lấn át" ông ta vì lợi ích của mình? Muốn thế phải để "chờ đợi lâu", bắt trả giá đắt. Vũ khí chỉ là sự thân mật và hư không.

De Lattre mơ ước. Về lâu dài ông buộc sẽ đưa Bảo Đại về Hà Nội mà ông đã duyệt binh không có ông ta. Vị tướng biết mình chỉ mơ thôi. Một chỉ điểm báo cáo lại với ông những lời của Bảo Đại nói với thân cận: "Tôi không muốn là con cún của đại tướng". De Lattre ngỡ ngàng. Hoàng đế được Pignon dựng lại không phải số không như ông nghĩ. Đấy là nhân vật chủ của Việt Nam. Nhưng phải chăng là một đối thủ hay cùng bọn? Ông không rõ.

Dần dần de Lattre dính vào "phức hệ Bảo Đại”. Ông bị ám ảnh. Nhân vật này làm ông thích thực sự. Đây là một người vua Jean có thể nói chuyện, quyến rũ và thuyết phục. Cuộc chơi phải lâu dài, giữa hai người ngang nhau, cùng một môi trường và có thể nói cùng nòi giống.
Logged
chuongxedap
Đại tá
*
Bài viết: 13138



« Trả lời #426 vào lúc: 11 Tháng Giêng, 2020, 11:05:23 pm »


Ở mỗi cuộc gặp gỡ là một cuộc thi về lễ nghi giữa vị tướng tổng chỉ huy và ông vua hộp đêm. Khó xác định ai có những cách tốt hơn vì ai cũng rất giỏi. De Lattre để thì giờ chinh phục Bảo Đại cho đến khi quân Việt thất bại. Biết bao ngày, giờ hai người nói chuyện với nhau vừa giấu kín ý nghĩ của nhau. Và luôn luôn dưới trò chơi quyến rũ, vị tướng bực bội: ông không đoán ra Bảo Đại nhưng Bảo Đại không ngừng đoán ra ông. Ông thậm chí không xác định được giữa họ là một cuộc đấu tay đôi hay là một thủ đoạn bất chính.

Một trò chơi trong bóng tối. De Lattre cho nói với Bảo Đại ra Bắc Kỳ nhân danh con Trời rao giảng về cuộc chiến tranh thần thánh. Nhưng Hoàng đế trả lời: "Tôi rất muốn gặp ông trước nhân dân tôi, nhưng ở Sài Gòn, và để phê chuẩn hiệp ước Pau".

De Lattre nhăn mặt. Vậy là ông đứng cùng Bảo Đại, không phải trước các đội quân của mình mà trước các "thương nhân đền chùa", những người chạy theo đồng bạc. Phải ra mặt là đồng bọn với một Bảo Đại quá gắn liền với lợi ích kinh tế chia những khoản lời đồ sộ trên máu. Ông vốn rất khinh ghét đồng tiền, sẽ bảo lãnh một Bảo Đại rất thích vai trò của "đồng tiền" trong thành phố "đồng tiền", dưới bóng của Pignon. Vì hiệp ước Pau về bốn bên (nghĩa là thành lập một Đông Dương liên hiệp gắn chặt chẽ Việt Nam, Cam-bốt, Lào và nước Pháp) là tác phẩm của cao uỷ cũ. Đối với vua Jean, vấn đề làm cho người ta nghĩ là tác phẩm của ông.

Vở hài kịch thật tao nhã. Buổi lễ phê chuẩn hiệp ước Pau ấn định vào năm giờ. Bảo Đại từ Đà Lạt vội vã tới, phải xuất hiện lúc năm giờ năm, de Lattre lúc năm giờ bảy phút. Nhà vua có mặt theo giờ quy định. Không có vua Jean. Người ta điện thoại hỏi khắp nơi. Đến năm giờ mười de Lattre xuất hiện. Với đôi mắt thép hoàn toàn bất động ông chăm chú nhìn chiếc bàn ký kết. Ông quan sát tỉ mỉ bút, giấy thấm, những chiếc ghế, mọi dụng cụ cần thiết cho việc ký kết. Bỗng giọng sắc lạnh ông nói với Letourneau vốn bao giờ cũng hài lòng:

- Tôi không ở lại thêm một lúc nào nữa. Người ta bố trí tôi ngồi không xứng đáng.

- Ông ngồi bên cạnh tôi mà.

- Tôi không muốn ngồi bên cạnh ông mà muốn ngồi bên phải Bảo Đại. Và người ta dám bố trí chỗ ấy cho người tên là Trần Văn Hữu, thủ tướng Chính phủ.

Đôi mắt trong của Letourneau đảo dưới kính. Đại tướng tổng chỉ huy và cao uỷ đang làm một việc giấu diếm với sự thành thạo của một ông quen lấy cắp những chiếc thìa nhỏ. Bàn tay trái thay đổi những mảnh bìa, ông ngồi vào chỗ của Hữu và đưa Hữu lại chỗ của mình. Việc làm đó phía sau tấm che lưng của Letourneau vẫn sửng sốt và một số tùy tùng lại giúp.

Như vậy vị tướng de Lattre thực sự là người đỡ đầu của Bảo Đại, là chỗ dựa của ngôi vua. Thực ra de Lattre chưa biết rõ lắm trong những tuần tới ông sẽ làm gì với Bảo Đại. Ông rất có thể bảo vệ ngai vàng cũng như tuyên bố nước Cộng hòa. Tất cả sẽ tùy thuộc...

Bàn cãi không ngớt giữa đám cận thần. Bảo Đại? Không Bảo Đại? Hữu chăng? Đại tướng lại kêu gọi Gauthier và Aurillac, hỏi ý kiến với vẫn câu ấy:

- Các ông, tôi phải làm thế nào?

Hai người quản lý công việc dân sự luôn luôn lặp lại:

- Ông hãy dùng chiến thuật của Lyautey, vị chúa cũ ở Bắc Kỳ và biên giới Trung Quốc: Chia để trị. Không tin tưởng vào người nào cả. Đừng chơi trò Bảo Đại, chỉ là kẻ ngáng chân. Không chơi bố Hữu, phản trắc đến tận cùng, sẽ lừa gạt chế nhạo ông khi có thể. Ông giữ lấy cả hai người, dùng người này chống người kia. Như vậy ông vô hiệu hóa tham vọng vô biên của họ, ông sẽ là chủ.

De Lattre tán thành lời khuyên của hai người cũ. Ông tô vẽ thủ tướng Hữu lên mây: Tôi muốn thực hiện đường lối chính trị của tôi với ông... - Thưa đại tướng... Mặt khác ông nói với Bảo Đại: Một ngày nào đó ông sẽ hiểu tôi. Nhưng đừng quá chậm. Tôi không muốn chờ đợi quá lâu...

Vị tướng đã tự chọn. Nhất định là Bảo Đại rồi, với điều kiện ông ta "không lắt léo". Để thúc đẩy, đưa Hữu ra trước mặt ông, sẽ dùng ông này nếu Hoàng đế không tự mình quyết định. Như vậy là vua Jean dấn thân vào một mê lộ không gỡ nổi. Vì tống tiền Bảo Đại, một tay chúa tống tiền là một công việc buồn cười. Lừa gạt bố Hữu, ranh mãnh lừa gạt cả thế giới cũng là một công việc đáng kể. De Lattre rất thiếu khôn ngoan.

Với Bảo Đại công việc mới chỉ bắt đầu. Còn phải làm hoa mắt, quán triệt, sở hữu cả phần còn lại của Đông Dương. Trước hết là nắm lấy các ông vua đang lo ngại trong các thủ đô của họ. Và những đội quân phân tán trong những khu rừng xa xôi của các vương quốc này. Phải ra mắt khắp nơi, trước cuộc tấn công quyết định ngay gần Hà Nội. Còn bao nhiêu ngày, giờ nữa? Kỳ nạn trận chiến vẫn ở đấy, có thể xảy tới bất cứ lúc nào, ngay trong lúc de Lattre đang tiến hành công du Phương Đông, xa tất cả, ở Pnom Pênh hoặc Luang Prabang.
Logged
chuongxedap
Đại tá
*
Bài viết: 13138



« Trả lời #427 vào lúc: 11 Tháng Giêng, 2020, 11:06:48 pm »


Một cuộc dạo lớn của de Lattre bằng Dakota. Không còn phân biệt ngày đêm. Có chỗ nào, giờ nào ông không hạ cánh để tiêm sức mạnh cho Đông Dương mềm yếu? Điện tín từ Hà Nội tới qua điện đài trên máy bay đều đen tối. Nhưng mối nguy hiểm, những việc không ổn định, những dọa dẫm kích thích vua Jean thay vì làm nản chí ông đang trên đường kiểm tra tình hình, đi từ cửa này đến cửa khác. Mỗi giây phút được sử dụng làm mọi việc: chính trị, chiến lược, dèm pha. Không còn thì giờ để ngủ.

Đám người thân cận cũng buộc phải dẻo dai như de Lattre, sẵn sàng trước mọi việc, nghiên cứu những bản đồ tham mưu, nhận tặng hoa, để các nhà sư chúc phúc, đứng nghiêm trước quốc ca. Đấy là Đông Dương không nguy hiểm, trừ đối với những người của de Lattre.

Cuộc đi càng kéo dài nét mặt de Lattre càng tối sầm lại. Ông ta đã chán những sự kiện không quan trọng ấy, nhất là sự có mặt thường xuyên của hướng dẫn viên Letourneau. Vì ông bộ trưởng theo hệ thống đẳng cấp, là người đầu tiên: ông ta ngồi bên phải những ông vua, không phải ông.

"Thật cả một bài thơ", de Lattre nói khi đến thành phố nhà vua Luang Prabang ở Thượng Lào, gần Tây Tạng. Đây là thiên đường của nước và hoa. Trong vĩnh hằng tiếng nước reo xen lẫn tiếng tụng kinh của các nhà sư trong hàng trăm ngôi chùa. Ở đây người ta chìm trong không gian, thời gian, xa tất cả. Và phong tục thật giản dị! Nhưng giữa những hoan lạc mộc mạc ấy, sự băn khoan của vị tướng rất đặc biệt, vẫn là Letourneau.

Bi kịch ở Luang Prabang, ít nhất cũng là một sự bùng phát lớn. Một nhà cai trị thuộc địa trẻ dành gian phòng tốt nhất trong tư dinh cho ông bộ trưởng. Ông đưa vị khách lên tầng hai, để đại tướng một mình ở chân cầu thang tầng trệt. Khuôn mặt xám lại, im lặng. Sau mấy phút nhà cai trị trẻ trở lại, ngây thơ săn đón ông. Ông ta được mắng như tát nước: "Anh là một kẻ thô lỗ, một tên ngu độn ghê gớm. Anh có biết ai chỉ huy ở đây? Ai là thủ trưởng? Tôi, chỉ có tôi! Anh lên tàu về Pháp". Chàng trai ấp úng nói bộ trưởng quan trọng hơn, ít nhất là về phương diện chính thức. De Lattre sôi sục lên, mắng chửi ghê gớm hơn: "Anh nên biết bộ trưởng của anh, tôi đặt dưới mông đít!" Lúc đó một ông tóc muối tiêu, khoảng năm mươi tuổi xuất hiện nhẹ nhàng, một nhân vật loại rất tinh tế, dịu dàng và xảo trá, với thái độ thông cảm đầy thoái thác, thái độ của những nhà ngoại giao và tương đương. Đấy là cao uỷ Pháp ở Lào. Một De Lattre giận ứ máu thô lỗ nắm lấy vai con người lịch sự ấy: "Anh chỉ là một thằng ngu bẩn thỉu, cũng sẽ lên tàu về nước. Và anh có thể nói với Letourneau của anh rằng..." Ngay khi ấy, đầu của ông Letourneau được nói tới xuất hiện ngọt ngào và ngạc nhiên trên cầu thang. De Lattre nín lặng. Vị bộ trưởng khẽ ho. Mọi người lúng túng. Ông trang sức lịch sự, người đặc trách của nước Cộng hòa, cao quý nói ông sẵn sàng xin từ chức. Letourneau "Hum hum...", de Lattre im lặng như đá. Bĩu môi hoan hỉ và ranh mãnh, Letourneau thông báo với một quyền lực trẻ con: "Bình tĩnh lại, ông Cao uỷ. Tôi sẽ thảo luận thân mật trường hợp của ông với đại tướng. Chỉ là một sự hiểu lầm. Không là gì đâu." Vua Jean lần đầu hơi ngượng ngùng, kéo tôi cùng đi trên một con đường ngoài vườn. Vừa bước dài, ông vừa nắm chặt cánh tay tôi như để tâm sự: "Ông đừng nghĩ tôi là một thằng điên, bốc đồng. Đáng lẽ tôi không được nổi nóng, nhưng làm sao chịu đựng được! Vì lúc nào tôi cũng nghĩ sẽ thắng trong cuộc chiến tranh nhưng bị trói tay vì một bộ trưởng bình thường".

Một giờ sau de Lattre mặc lễ phục trắng dự bữa tiệc lớn do Si Savang chiêu đãi. Ông vua già mắc bệnh thống phong, to lớn, hiền dịu, khuôn mặt vuông có những nếp nhăn, tóc cứng cắt ngắn. Chối bỏ tất cả, chấp nhận cái chết hoặc lên Niết bàn, Si Savang cũng đến với thuyết duy linh, đắm mình vào đạo Phật đến nỗi tất cả những sinh vật đối với ông chỉ là những vẻ bên ngoài. Ông chỉ bám vào những truyền thống cũ. Con trai ông cũng đẹp và tham vọng như bố, bứt phá và dở dang, muốn phải đàng hoàng. Triều đình ở thị trấn cuối thế giới này đầy nghi thức.

Một buổi lễ làm de Lattre thích thú. Những chức sắc cao nhất vương quốc, bò bốn tay chân dưới ánh đèn dầu, đến buộc vào cổ tay ông hai sợi len trắng. Đấy là hành động liên minh với các thánh thần đảm bảo chiến thắng. Từ nay thêm vào Đội quân viễn chinh, de Lattre có một quân đội ma linh thiêng. Bỗng nhiên trên ngọn đồi trước mặt ánh lên hàng ngàn ngọn lửa ngoằn ngoèo. Một con rắn lửa leo lên cao mãi. Đấy là toàn nhân dân thành phố, mang đuốc, cả đoàn tiến lên những ngọn núi thiêng của Luang Prabang. Trên đỉnh là chùa Phật. Tượng Phật của Lào đứng vươn cao. Dân chúng đến trước tượng cầu kinh cho đại tướng de Lattre de Tassigny, cao uỷ và tổng chỉ huy. Ông đã hứa bảo vệ "vương quốc triệu voi" cùng với binh lính của ông. Phải làm thế nào để thần thánh hỗ trợ ông.

Lại cuộc ngoại lai. Một cuộc ngoại lai thời Trung cổ đôi khi với những pha hiện đại thú vị, rất kỳ cục thêm đậm hương vị. Ở Pnom Pênh, Cam-bốt, vua Jean ngủ trong lúc các vũ nữ Khmer, các nàng công chúa bó mình trong quần áo nhung và vàng, múa những điệu cứng ngắc, vô cùng cao quý và chậm, biết bao biểu tượng. Một cuộc trình diễn bi kịch Hindu cổ từ bốn nghìn năm. De Lattre bắt đầu hơi ngáy một ít nhưng tuỳ tùng kín đáo đánh thức ông. Và ông vua nhỏ Sihanouk nói khẽ vào tai: "Ông biết không, tôi đã từng là học viên kỵ sĩ ở Saumur". De Lattre tỉnh lại, sốt sắng hỏi: "Là kỵ sĩ, ông có từ ngựa qua xe chiến đấu không?" “Không, tôi vẫn trung thành với con vật. Vả lại tôi đã cho hiệp sĩ Orgeix đến. Nhưng đề nghị ông cho tôi một đội kỵ binh thiết giáp..."

Đến lượt các nhà sư. Có khoảng hai chục người trán to đầu trọc đọc kinh bằng tiếng Phạn, ngôn ngữ linh thiêng cổ nhất thế giới. Với đôi môi không động đậy, họ tụng bài kinh đưa lại hạnh phúc. Đôi môi de Lattre cũng mím chặt nhưng do buồn chán. Gần ông, Sihanouk béo tròn từng phút một cười khuyến khích ông, một tiếng khởi động kèm theo nụ cười khẽ. Ông vua nhỏ mặc rất lạ. Ngực căng tròn trong một chiếc áo vét dài trắng, đôi chân đi tất đen, phần thân dưới quấn phức tạp trong một tấm săm-pô lụa luồn từ chân lên buộc vào cổ. Người ta nghĩ tấm vải sẽ rơi những không bao giờ.

De Lattre chỉ còn nói chuyện với Sihanouk. Đề tài muôn thuở; giải thích ông là ai. Sihanouk ngạt lên vì tán thưởng với giọng kim. Hai bên các chức sắc lắng nghe, các sĩ quan cứng đờ thân cận của de Lattre và các vị quan lại của Sihanouk tươi cười và phì nộn vì mỡ và vải. Cảnh này làm nhớ lại những hình ảnh ngây ngô của thế kỷ trước các đại diện toàn quyền được pháo thuyền đưa đến tiếp kiến một độc tài Phương Đông cần khai hóa. Nhưng không còn là tối hậu thư. Đấy là "sự thông cảm". De Lattre nói "quý ngài thân mến" với đứa trẻ đưa từ trường trung học Chasseloup - Laubat ở Sài Gòn để đặt lên ngai vàng mấy năm trước đây: ông ta được xét là vô tư. Điều ấy không cản trở ông gây khó khăn cho Pignon đã xử sự không tốt và đòi hỏi đủ thứ. Vì thế de Lattre tỏ ra ngay với ông lòng khoan dung và hơi có tình bố con, nhưng không chơi trò tế nhị.

Hôm sau, ông tỏ ra hài lòng, tuyên bố với thân cận: "Chàng trai ấy thấy rõ không nên đụng độ với tôi. Vậy là tôi yên tâm về phía sau để dốc lực vào cuộc chiến ở Bắc Kỳ". Bỗng rất phóng khoáng, ông hỏi:

- Có đúng ông ta chơi xácxôphôn không? Có đúng ông phải tu nhiều tuần lễ trong một ngôi chùa như một nhà sư bình thường, như một hành khất, đầu cạo trọc và mặc áo dài màu vàng nghệ? Có đúng ông có ba đứa con với mấy bà dì, em mẹ? Châu Á thật ngộ nghĩnh: Như vậy những ông vua hoang mang sau thất bại của Carpentier tự hỏi có dựa đúng chỗ không và đang sẵn sàng phản bội, đã được ổn định lại vị trí. Ông nắm lại họ. Nhưng nếu de Lattre đánh nhau ở Bắc Kỳ thì sự vá víu những ông vua ấy giúp gì được cho ông? Vua Jean dẫm chân nóng lòng. Ông phải ở Sài Gòn, phải ở Hà Nội để tổ chức cuộc chiến.
Logged
chuongxedap
Đại tá
*
Bài viết: 13138



« Trả lời #428 vào lúc: 21 Tháng Hai, 2020, 07:39:50 pm »


Sài Gòn. Trạm dừng chân ngắn. Chỉ đủ thời gian ra lệnh cho Chanson, viên tướng chỉ huy Nam Kỳ. Một kỹ thuật viên, đa tài, nhìn gầy gò, đôi mắt hơi rụt rè, buồn, lặng lẽ, thái độ lễ phép thực - điều rất hiếm thấy ở các nhà quân sự. Con người "tri thức" này năng động và cứng rắn ghê gớm. Ông quan hệ không tốt lắm với vua Jean vì ông ở đây trước ông ta và đã gần thành công.

Thực vậy, ông Chanson mảnh khảnh "đã bình định" Nam Kỳ một cách có phương pháp trong lúc những đội quân Pháp bị bê bối trên đường số 4. Trong lúc Hà Nội bị đe dọa, ông đang lần lượt đánh bại Nguyễn Bình, người chỉ huy lớn của cuộc kháng chiến miền Nam, với những trận lặp lại và tính toán kỹ. Chỉ còn dồn ông này đến đường cùng, thanh toán hẳn. Những người của đồng bạc nói, dù Bắc Kỳ có mất, người Pháp vẫn còn nhiều của cải, nghĩa là lúa gạo và cao su ở miền Nam. Chanson vậy là vị tướng của họ.

Một diễn biến bất ngờ. Một chỉ thị ghê gớm của đại tướng de Lattre gửi Chanson:

"Tôi không quan tâm đến Nam Kỳ của ông. Chiến trường của tôi là Bắc Kỳ. Ông hãy gửi những tiểu đoàn tốt nhất của ông ra đó. Ông xoay xở tại chỗ với số quân còn lại."

Chanson có đi khiếu nại. Ông không dám đối mặt với de Lattre, đề nghị với Cogny, cũng một kỹ thuật viên đa tài và được xem là tai mắt của vua Jean:

- Các ông sẽ huỷ hoại công trình của tôi, cạo sạch tôi. Dù sao ông cũng nói điều đó với ông chủ.

- Ông ấy biết. Nhưng trước hết là Hà Nội. Trận Verdun của ông ấy đấy.

Thực tế Chanson không than vãn nhiều, những hoạt động trước đây trung bình, tăng lên nhiều. De Lattre nhận xét: "Ông tướng số học ấy tuy không bằng lòng nhưng biết vâng lời. Tốt đấy".

Ngày 24 tháng chạp. De Lattre trở về một Bắc Kỳ lo sợ chết người, lạnh lẽo và nghiêm nghị. Trở về trong sự lớn lao, trong bi kịch. Niềm vui của ông muốn ở với quân lính vào đêm lễ Giáng sinh.

Trên chiếc Dakota thực sự phong phú. Toàn bộ những người thân cận chơi trò thu thập tên, chọn những kẻ đáng mặt. Điện đài của đội bay liên tiếp gửi điện tín triệu tập họ. De Lattre muốn ngay tối hôm ấy họ có mặt ở Hà Nội với những huân chương, kiêu hãnh trên bàn tiệc tối của ông.

De Lattre hạnh phúc. Vững tin số phận, ông tuyên bố:

- Rút bớt quân của Nam Kỳ và dồn lực lượng cho Bắc Kỳ, tôi không để một lối ra nào, đặt mình vào trường hợp thắng hoặc bị tiêu diệt. Nhưng với cách ấy, dốc tất cả, tôi có may mắn thắng cái may mà Carpentier và đồng sự không bao giờ dám tranh thủ. Điều ấy đã đủ cho tôi. Chúng ta sẽ chiến thắng.

De Lattre ở trong một Bắc Kỳ nhấn sâu hơn trong guồng máy chiến tranh. Chưa phải cuộc tổng phản công của người Việt nhưng các sư đoàn quân Hồ Chí Minh cọ xát khắp nơi. Trên mặt trận phía Bắc đã là việc đánh mạnh, triệt hạ vành đai các bốt Pháp. Mỗi đêm lại bắt đầu những cuộc tấn công, mười lăm hoặc hai mươi tiểu đoàn ông Giáp được tung vào các công trình đã bắt đầu bị phá hủy nhưng còn đứng vững. Đánh nhau gần Vĩnh Yên, Phúc Yên, Phù Lỗ, khắp nơi. Các đội đồn trú Pháp phòng thủ bằng những trận giáp lá cà. Một số bị hạ, một số khác bị mất rồi chiếm lại. Tất cả chống cự cho đến bình minh, đêm này rồi đêm khác. Mờ sáng những làn sóng tấn công biến mất và các đội cơ động Pháp dọn sạch đổ nát, đưa lực lượng bổ sung tới. Thường thường dưới làn đạn móc-chi-ê của người Việt, những người sống sót đào lỗ trong những mục nát tiếp tục bắn. Có sự đơn điệu thảm hại, sự lặp lại thường xuyên những đợt xông tới của quân chính quy, trọng pháo Pháp bắn chặn, những lẫn lộn ban đêm giữa gạch đá, những đội quân cứu viện tới lúc trời sáng. Lề thói đổ máu thông thường. Nhiều người chết ở cả hai bên. Đối mặt với đông đảo người Việt, người Pháp dần dần tổ chức một mặt trận liên tục. Các tiểu đoàn xung kích bố trí giữa thiên nhiên, trên đồng ruộng, ở những khoảng cách giữa các bốt hoặc ngay phía sau. Họ sử dụng đường, đê, đồi, các làng để xây dựng những điểm dừng. Họ đào hầm, chăng dây thép gai, làm những chỗ đặt súng. Gần như cuộc chiến bộ binh những năm 1914-1918. Làm được thế vì trên rìa miền Bắc châu thổ có đất thật, gần như bình thường, không phải nước và bùn, không phải thế giới sống trên cạn và dưới nước thông thường của Châu Á.
Logged
chuongxedap
Đại tá
*
Bài viết: 13138



« Trả lời #429 vào lúc: 21 Tháng Hai, 2020, 07:49:46 pm »


Những xô xát buồn tẻ ấy không làm ảnh hưởng đến sự thanh thản của vị tướng. Đến nơi, trước hết là nghỉ trưa. Quần áo chỉnh tề, ông vào thành. Ở đấy, ngồi trong văn phòng ông hài lòng nhận thấy mọi chiến binh của ông đã được tập hợp, một số đã thực hiện những chiến công, những cuộc chạy tiếp sức vượt rào từ trung tâm chỉ huy cách năm mươi, một trăm cây số để đến đấy đúng giờ. Dĩ nhiên nhẵn nhụi, sạch sẽ, quần áo thắng nếp. De Lattre nhìn họ lâu, có tính chất đánh giá. Ông chắc chắn chiến thắng đến mức phân phối giải thưởng trước cho họ:

- Chúng ta tổ chức tám đội cơ động, chỉ huy là những người hiếu chiến: Castries, Vanuxem, Edon, Erulin và những người khác chúng ta sẽ chọn. Chúng ta cắt ba vùng chiến sự của Bắc Kỳ vốn quá nặng nề. Việc đầu tiên là tạo một cơ sở ở Hải Phòng: một hệ thống đồn bốt không xâm phạm được do một công binh chỉ huy, Gazin, một người sinh ra để tổ chức, tôi biết rõ. Tôi cử anh ta làm chỉ huy công binh. Nhưng Gazin đâu? Chưa đến ư?

Lúc đó người được nói trên xuất hiện, một người Pháp trung bình, rất biết điều, bình thường về các mặt, thân hình, giọng nói, màu hồng trên má. Anh thở dổc. Được gọi gấp từ Sài Gòn ra, anh nhảy lên máy bay, đến đây rất vội vã.

- Gazin của tôi kia rồi. Anh trở thành người trụ vững ở Hải Phòng, làm ở đấy cho tôi một công sự đồ sộ... Và nếu cần anh sẽ chết tại đó. Khi nào thì xong?

Gazin nghiêm túc, tập trung suy nghĩ. Chỉ hai, ba giây, nếu không đại tướng sẽ nổi giận. Anh nói với tính cách người xây dựng, đề nghị thời hạn phù hợp. Vị tướng không chấp nhận thời hạn, thậm chí không lắng nghe những giải thích, biện bạch, những đòi hỏi rụt rè. Rồi nét mặt rạng rỡ, ông hỏi Gazin: "Tôi nói có đúng không?- Nhưng ông bao giờ cũng đúng thưa đại tướng", Gazin trả lời không nao núng.

Vui vẻ. Trong "câu lạc bộ nhỏ" này không khí vui vẻ thân mật. De Lattre chuyển sang những vấn đề tiếp theo bao giờ cũng với tư cách con người "biết hết" - trong lúc ông ta không biết gì về Đông Dương:

- Ở phía Tây, vùng bị đe dọa, quan trọng, phải có cho tôi một người vững vàng về hình thức cũng như trên thực địa; Du Biest... ở Hà Nội, một chuyên gia về phòng thủ thành phố: Quinche... ở vùng giữa, Vidai... Về phía Nam, chỗ cất giám mục và linh mục, một người điềm đạm, nổi tiếng bởi giá trị tinh thần: Gambiez; Quá về phía Đông, nơi tôi muốn mở rộng việc bố trí, cần một lính dù quen nhìn từ trên cao và từ xa: Bollardière... xa hơn nữa, cần chọn một người chưa biết là ai... ở đầu vị trí chúng ta, trong vùng bờ biển có nhiều dân tộc lạ có phần hơi kẻ cướp, một người cũ ở đất nước này, hiểu cặn kẽ vấn đề: Carbonnel.

Buổi làm việc kết thúc. Tiếng ồn ào. Làm điều gì cho lớn lao trong đêm Giáng sinh đây? Không có dự kiến gì. De Lattre nghĩ phải đi dự lễ ở ngay giữa lòng châu thổ, trong vùng ruộng bùn vắng vẻ Như Quỳnh, bốt do con trai ông, Bernard chỉ huy: anh này sẽ rời quân lính của mình mấy tiếng đồng hồ lên Hà Nội chúc mừng bố.

Đêm Giáng sinh này, tiếng súng ca-nông vang âm ỉ xa thành phố. Không khí nghiêm trọng thấm vào buổi lễ tổ chức tại nhà thờ Tử vì đạo. De Lattre cùng đám đông nghiêm khắc và bóng loáng những sĩ quan thân cận đến đây, cả ngài bộ trưởng, ông Letourneau cũng có mặt. Ông, vị đại tướng - tổng chỉ huy và cao uỷ đến hành lễ ở nơi nghèo, trần trụi nhất. Nhà thờ ở trong vùng phụ cận thành. Một ngôi nhà rộng mênh mông bằng xi-măng cốt sắt, trần trụi, lạnh lẽo, chỉ có những đồ thờ cần thiết, rẻ tiền. Một linh mục Pháp rất trẻ, khuôn mặt khổ hạnh, tổ chức lễ Chúa giáng sinh một cách đơn giản nao lòng. Bên cạnh ông là hai lễ sinh Việt Nam. Không có hang đá, máng cỏ, không trang trí chiếu sáng, chỉ mấy bông hoa trắng trên bàn thờ. Vật duy nhất sang trọng là chiếc đàn oóc rung lên đệm giọng chói chang của các bà hát thánh lễ Giáng sinh.
Logged
Trang: « 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 »   Lên
  In  
 
Chuyển tới:  

Powered by MySQL Powered by PHP Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2008, Simple Machines

Valid XHTML 1.0! Valid CSS! Dilber MC Theme by HarzeM