Lằn ranh giữa hèn nhát và dũng cảm
Cho đến tháng 6 năm 1978, giai đoạn này đã hết mùa mưa. Ta đã quyết định không giằng co ở biên giới nữa, mà đưa chiến trận sang đất của quân Khme đỏ. Nghĩa là trận chiến sẽ ở trên đất của địch, tránh cho dân ở vùng giáp biên giới không bị thiệt mạng vô ích. Lúc này trung đoàn đã đánh bật địch ra khỏi suối Đà Ha, đẩy lui chúng vào sâu đất Campuchia khoảng 15-20 km. Toàn tuyến biên giới giữa ta và quân Khme đỏ càng khốc liệt hơn bao giờ hết.
Khoảng giữa tháng 6, tiểu đội tôi được lệnh đi phối thuộc với tiểu đoàn 4. Lần này nhiệm vụ của chúng tôi thật rõ ràng. Tôi được Đại đội và Trung đoàn gọi lên giao nhiệm vụ:
- Hiện nay ta có hai đồng chí bị địch phục kích đã hy sinh 14 ngày rồi mà vẫn chưa lấy được xác. Chính sách của Đảng và Nhà nước ta là không được để đồng chí nào hy sinh mà bị mất xác. Dù thương vong bao nhiêu cũng phải lấy về!
Nhận nhiệm vụ xong, tôi về triển khai ngay với anh em. Lần đầu tiên chúng tôi đi phối thuộc không phải cõng đạn dược, chỉ mang một khẩu AK với 2 cái võng theo người. Còn gọn nhẹ hơn cả lính trinh sát.
Đúng 3 giờ sáng, chúng tôi xuất phát. Đến tiểu đoàn 4, chúng tôi được trinh sát Tiểu đoàn đưa xuống chốt đại đội 5. Nói là nhanh, nhưng thực ra đến 5 giờ sáng chúng tôi mới đến được đại đội 5. Tôi vội nắm tình hình. Vì nửa tiếng nữa đã tới giờ nổ súng rồi. Do rừng rất rậm rạp, lúc này ta chỉ định hướng được chỗ các đồng chí hy sinh của mình nằm ở khu vực phía trước theo mùi tử sĩ bốc lên. Định hướng xong, ta đặt một quả mìn DH30, quả mìn này có tính chất phát quang chướng ngại vật trong vòng 100m, có như vậy chúng tôi mới thấy rõ chỗ của đông chí mình nằm ở đâu. Tiếng mìn nổ cũng là lúc ta khai hỏa. Bấy giờ tôi mới quay lại phân công anh em. Vòng, Sơn, Sáng, Bình ở lại với tôi. Còn Soạn ở lại phía sau cùng với các anh em khác chờ tiếp ứng và lo cho thương binh nếu có.
Đúng 5 rưỡi sáng, với đường kính 50cm, quả mìn định hướng DH30 bùng lên một vòng sáng, vì quá gần chúng tôi chỉ nghe ào lên một tiếng, rồi tất cả các loại súng đều đồng loạt khai hỏa. Phía địch bị bất ngờ mất một lúc mới phản công lại một cách dữ dội. Hình như chúng đoán biết được bên ta bằng mọi giá phải đưa được đồng đội của mình về, nên chúng cũng có chuẩn bị sẵn. Lúc này tôi mới để ý, toàn bộ anh em trong tiểu đội tôi đều thiếu kinh nghiệm chiến đấu, nên tất cả đều nằm phơi mình trên mặt đất. Tôi phải bò lại gần, dặn anh em đừng bắn trả mà lộ mục tiêu. Nhiệm vụ của ta là lên đưa tử sĩ về. Cứ tìm chỗ nằm yên, chờ bộ binh đánh bật địch lui bớt về phía sau rồi mình hãy lên.
Trước mặt tôi đã lộ ra một khoảng trống do mìn nổ. Đã nhìn thấy xác của đồng đội ở phía trước. Trời đã sáng, 7 giờ, 8 giờ, 9 giờ, tiếng súng càng ngày càng dữ dội, ta vẫn chưa đánh bật được chúng ra khỏi điểm chốt. Cả mấy anh em tôi nằm giữa 2 luồng đạn. Trước là địch, sau là ta. Ta mới chỉ đẩy lui được hai bên cánh phải và cánh trái. Còn phía trước địch vẫn bắn trả quyết liệt. Tôi chỉ còn biết nằm dán mình xuống đất nghe tiếng đạn nổ để phân biệt phía nào là địch, phía nào là ta. Tiếng AK của ta bắn thì nghe: tằng tằng! tằng tằng! Tiếng Trung liên thì Đoành đoành, đoành đoành! B40 thì Pình pàng! 12ly 7 thì cùng cùng, cùng cùng. Còn phía địch bắn lại thì cứ toang toác! toang toác! Do đạn va vào thân cây. Cứ vỡ toác ra. Chiu chiu! Ùng oàng! Lựu đạn thì cứ oàng oành. Tôi loay hoay thế nào mà lại nằm giữa họng trung liên phía trước tôi. Đạn cứ toang toác đốn cây ngã gục. Nằm dưới nhìn lên cứ như nằm dưới hào giao thông vậy . "Không biết chúng có nhìn thấy tôi không mà bắn rát thế". Tôi bắt đầu lo lắng, từ lo lắng chuyển dần sang hoảng sợ. Cứ nằm đây thì chết mất. Đường đạn bay cứ mát cả tóc. Tôi thầm nghĩ, bây giờ chỉ cần giơ tay lên một chút hoặc co chân lên là dính đạn ngay lập tức.
Chợt trong đầu tôi bỗng lóe lên một ý nghĩ hèn nhát: "Hay là mình co chân lên, hứng đạn để bị thương và sẽ được lui về tuyến sau? Sẽ không có ai biết cả, mà có ai nhìn thấy cũng không sao ... Do sơ xuất mà bị thương chứ có phải tự mình bắn mình đâu mà sợ?" Tôi vội liếc nhìn sang hai bên thì thấy Sơn cũng đang nằm run lên từng chặp. Sáng thì úp mặt xuống đất không động đậy. Tôi càng lo lắng, tưởng thằng Sáng bị trúng đạn rồi. Nhìn chếch về phía sau thì bắt gặp ánh mắt của Vòng đang nhìn tôi. Nó cười với tôi mà như mếu. Tôi đưa mắt nhìn tiếp mà không thấy Bình đâu cả. Nhưng chắc ánh mắt của họ ở đâu đó đang theo dõi tôi, nguời tiểu đội trưởng mà họ luôn tin tưởng.
Thoáng chốc, tôi cảm thấy xấu hổ với họ, với bản thân tôi, và với mẹ tôi nữa. Mới ngày nào mẹ vào thăm tôi tận nơi chiến trường. Mẹ đâu có sợ? Mẹ đã tự hào về tôi. Tôi bỗng rùng mình thoát khỏi cơn sợ hãi đang bao trùm lên con người tôi. Phải thoát khỏi chỗ này. Tôi quay sang bên phải, cách tôi mấy mét. Có hai gốc cây rất to. Nếu tối đến được đó thì không sợ gì nữa. Tôi vội ra hiệu cho anh em, tôi cầm nắm đất ném vào người Sáng thấy cu cậu cựa quậy nhìn tôi. Tôi cười vì nó... vẫn sống. Tôi bò quay người về phía gốc cây và chờ cho tiếng súng dứt, lúc chúng thay băng đạn. Không hiểu sao, lúc này tôi lại tưởng tượng tôi là chiến binh Tokaito trong phim "Những đứa con của Gấu mẹ vĩ đại" mà tôi đã được xem. Nhổm người lên và dường như là bay về phía gốc cây. Vì sức bật cuả tôi quá vội và không để ý đến cái dây leo như đang mắc võng trước mặt thế là tôi cứ vắt vẻo ở trên đó như một tấm bia, tôi cứ lủng lắng như thế chắc cũng chỉ mấy giây thôi mà tôi cảm giác như cả một thế kỷ. Toàn thân tôi như có một tia chớp chạy qua, bủn rủn hết cả người. Một trăm phần trăm là tôi sẽ hứng trọn băng đạn tiếp theo. Tôi vội lăn ra sau gốc cây thì đạn cũng vừa vặn găm vào đó. Thật hú vía!
10 giờ, ta vẫn chưa đầy lùi được chúng. Nếu cứ đà này thì gay quá, ta đã có thương vong khá nhiều. "Không khéo thì chết hết". Tôi nghĩ bụng, quay sang bảo Vòng và Sơn:
- Tôi lên, hai ông bám theo sau tôi nhé! Yểm hộ cho tôi!
Tôi bỏ súng lại, bò lên cho dễ. Bò lên đã thấy đồng đội nằm kia. Hai người cách nhau mấy mét. Bò lại gần, ruồi nhặng bay lên vù vù. Đã mười mấy ngày rồi còn gì ... Tới nơi, tôi quan sát thì thấy xung quanh tử sĩ toàn lựu đạn rơi vãi quanh người. Kheo chân cũng có lựu đạn.
Trong cái tĩnh lặng đến rợn người, nghe tiếng động của đám nhặng xanh phát ra, địch lại ném lựu đạn. Bịch...! Oành ! Bất đắc dĩ tôi vội chúi đầu vào xác tử sĩ. Không việc gì ... tôi thở phào vội chạy về nhảy xuống cái hố gặp ngay hai lính bộ binh . Một đang ôm bụng kêu đau, một trắng trẻo thư sinh có vẻ trầm tĩnh hơn. Lúc thấy động thì địch lại càng bắn dữ dội hơn. Tôi sốt ruột cứ ngóc đầu lên để nhìn, thì tay bộ binh thư sinh kia liên tục nhắc tôi là thấp đầu xuống. Bực mình tôi quát:
- Ông im đi cho tôi nhờ ! Để yên cho tôi nhìn.
Được một lát tôi quay sang hỏi:
- Ông có đoạn dây võng nào ở đây không?
- Để làm gì? Anh ta hỏi.
- Để tôi lên buộc dây vào chân tử sĩ, kéo xem chúng có gài mìn vào xác tử sĩ không?, rồi mới đưa về đựợc.
Anh ta đập tay vào cậu đang ôm bụng nói anh ấy đưa cho tôi những thứ mà tôi yêu cầu.
Cầm dây dù, tôi lại bò lên. Chúng lại bắn. Mặc kệ, tôi cứ bò. Lên đến nơi, tôi buộc dây dù vào chân tử sĩ. Rồi cứ thế chạy ào về hố. Đạn cứ như tránh tôi. Kéo thử mấy cái, không có tiếng nổ nào. Yên tâm là không có gì. Lần này cả Vòng và Sơn bò theo tôi. Tôi kịp nhận ra quần Sơn ướt hết, có lẽ vì quá sợ nên tè cả ra quần. Tôi trải võng ra bên cạnh xác. Tôi nằm một bên, cầm cổ áo tử sĩ lật úp anh vào võng. Vì đã hy sinh lâu ngày, tóc và da mặt anh tuột hết. Từ trong hốc mắt và miệng ròi cứ nhung nhúc rơi ra. Ruồi nhặng bay ra ào ào. Thế là chúng lại ném lựu đạn. Vẫn không sao. Sơn và Vòng một đầu võng, ghì vào vai mà bò. Tôi ở đầu sau, bò ngửa để căng võng ra, không cho võng quệt xuống đất và cành cây. Khỏi gây tiếng động.
Xong! Một đồng chí! 11 giờ trưa. Thật khủng khiếp!
Tất cả chúng tôi như trút được gánh nặng. Thương vong và hy sinh đã quá lớn (cả đại đội 5 gần 70 người nay còn có 25 người) mới đưa được một tử sĩ về. Tôi quay lại cái hố khi nãy, thì tay thư sinh vỗ vai tôi và cười, móc túi đưa cho tôi bao thuốc lá Sông Cầu bảo tôi chia cho anh em hút. Tôi giật thót cả mình, vì thuốc lá Sông Cầu chỉ cấp cho Tiểu đoàn trưởng trở lên! Hóa ra anh là Tình - chính trị viên tiểu đoàn. Thế có chết tôi không? Thấy tôi hơi bối rối, anh vỗ vai bảo:
- Không sao! ông cừ lắm!
Ca tử sĩ thứ 2, tôi bình tĩnh hơn và cũng rút kinh nghiệm hơn. Nhưng cũng phải lên xuống mấy lượt vì chúng bắn rát quá. Tôi quyết định, một mình tôi lên. Bò lên tới nơi. Tôi luồn tay vào cổ tử sĩ, một tay ở dưới kheo chân, tôi bế thốc anh lên và chạy ào về. Đạn bắn vãi như mưa, mà tôi không hề bị dính phát nào. Hình như các anh đã phù hộ cho tôi thì phải.
Toàn thắng! Tiểu đội tôi không ai bị thương. Đồng hồ chỉ 6 giờ chiều.
Anh Tình ôm chặt lấy tôi mà cám ơn:
- Không có các cậu thì thương vong còn nhiều nữa.
Sau này anh Tình lên chính ủy Trung đoàn, nhưng hễ gặp tôi ở đâu, giữa chỗ đông người, anh tranh thủ giới thiệu tôi với mọi người về trận đánh đầy kỷ niệm. Còn tôi, tôi thấy buồn cười và cứ phân vân mãi đấy có phải là hành động dũng cảm không? Hay là sợ quá hóa liều? Cái ranh giới giữa sự dũng cảm và hèn nhát thật mong manh.
(Hoa Hướng Dương)
