Từ mặt trận Hà Nội đến các chiến trường

[Giangtvx]

        7. Vận dụng trong thời chiến, kết hợp lý luận với thực hành, cơ bản với ứng dụng, từ giản đơn đến phức tạp, từ phân đoạn đến tổng hợp, từ độc lập đến hiệp đồng, kết hợp giữa toàn diện với trọng điểm, có hệ thống với đi tắt.

        Do yêu cầu của chiến đấu hiệp đồng binh chủng, chúng ta cần huấn luyện cho bộ đội một cách cơ bản, toàn diện và có hệ thống về những cái mà công tác tổ chức, chỉ huy hiệp đồng đòi hỏi. Nhưng hoàn cảnh thời chiến lại không cho phép ta huấn luyện lề mề kéo dài, để mất thời cơ. Vì vậy ta cần vận dụng khéo léo các mối quan hệ đã nói ở trên.

        Huấn luyện trình tự phản ánh tính khoa học, phù hợp với quy luật phát triển của quá trình nhận thức và hành động thực tiễn của con người. Nhưng trong hoàn cảnh thời chiến, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan chi phối, có khi phải huấn luyện tắt hoặc có khi phải huấn luyện đi vòng, cái sau huấn luyện trước, cái trước huấn luyện sau, có thì giờ lại quay lại huấn luyện cái cơ bản, cái toàn diện. Huấn luyện như vậy là để đáp ứng kịp thời yêu cầu của nhiệm vụ chiến đấu trước mắt, dĩ nhiên chưa thật bảo đảm vững chắc. Khi tình hình cho phép thì đều phải coi trọng huấn luyện lý thuyết và thực hành. Ví như muốn bắn súng giỏi thì người chiến sĩ trước hết phải hiểu biết lý thuyết cơ bản về súng, đạn và bắn, v.v... Muốn chỉ huy giỏi thì người cán bộ phải nắm được những vấn đề cơ bản về đường lối quân sự của Đảng, có trình độ lý luận về khoa học quân sự Việt Nam, nắm được lý luận và nguyên tắc về chiến lược, chiến dịch, chiến thuật, phải học tập khoa học, kỹ thuật hiện đại dùng trong quân sự. Việc tăng cường học tập lý luận chính trị, quân sự một cách cơ bản, toàn diện và có hệ thống cho cán bộ lãnh đạo và chỉ huy là rất cần. Chúng ta tự hào có đường lối quân sự đúng đắn và sáng tạo của Đảng, có một nền khoa học quân sự Việt Nam đã hình thành và phát triển, được thực tiễn thắng lợi chứng minh. Đó là kho tàng lý luận đồng thời cũng là kho tàng kinh nghiệm thực tiễn vô cùng quý giá. Trong thời chiến, ta vẫn tăng cường học tập lý luận, đồng thời phải hết sức coi trọng thực hành, gắn liền lý luận với thực tiễn, lý thuyết với thực hành, làm cho mỗi cán bộ và chiến sĩ có những kiến thức cơ bản theo chức trách, nhiệm vụ, đồng thời lại có khả năng hành động trong thực tiễn. Vì vậy, không có cách gì khác là phải rèn luyện nhiều, rèn luyện ở mọi nơi, mọi lúc, khổ luyện thành tài. Rèn luyện là biện pháp chủ yếu để có trình độ điêu luyện, rèn luyện nhiều để ôn lại lý luận, học lý luận bằng hành động thực tiễn, đồng thời lại giỏi cả thực hành, nhanh chóng đưa lên trình độ tổng hợp phức tạp. Khi sắp xếp chương trình huấn luyện cũng như khi thực hành huấn luyện một khoa mục, phải có sự bố trí thích đáng giữa lý thuyết và thực hành, giữa cơ bản và ứng dụng, giữa đơn giản và phức tạp... làm sao dành nhiều thời gian cho bộ đội luyện tập. Đặc biệt cán bộ sơ cấp phải thực hành giỏi, miệng nói tay làm, dạy chiến sĩ được. Trên bãi tập, thực hiện phương châm nói ngắn, rõ, nói ít làm nhiều. Cán bộ chỉ huy phải chân tới, mắt thấy, miệng nói, tay làm, sai đâu sửa đấy, trực tiếp huấn luyện đồng thời trực tiếp tự rèn luyện mình cùng với bộ đội.

        Cán bộ chỉ huy và cán bộ cơ quan phải tập luyện nhiều về tổ chức chỉ huy và nghiệp vụ từng ngành, hợp luyện giữa các ngành trước khi diễn tập thủ trưởng cơ quan và diễn tập chiến thuật thực binh. Cán bộ ta gặp lúng túng trong khi chỉ huy không phải vì thiếu lý luận chiến thuật hoặc không hiểu chức trách, mà chính là vì ít tập hoặc tập không có tổ chức, không có kế hoạch.

        Cần phân biệt phương pháp huấn luyện từ thấp đến cao, từ phân đoạn đến tổng hợp với nguyên tắc huấn luyện chiến thuật. “Huấn luyện đơn vị giỏi chiến thuật cấp mình, trên cơ sở đó học chiến thuật cấp trên” là nguyên tắc, còn huấn luyện phân đoạn chiến thuật cấp trên là phương pháp. “Huấn luyện chiến thuật độc lập của binh chủng” là nguyên tắc, còn từng binh chủng huấn luyện phân đoạn để chuẩn bị hợp luyện trong chiến thuật binh chủng hợp thành là phương pháp. Đó là những vấn đề mà chúng ta phải phân biệt cho rõ không nên lẫn lộn.

        Muốn đưa bộ đội tiến lên vững chắc thì cần coi trọng huấn luyện theo trình tự từ cơ bản đến ứng dụng, nhất là trong hoàn cảnh thời bình. Nhưng trong thời chiến, chúng ta phải khéo biết bố trí chương trình, đặt kế hoạch, đề ra tổ chức, phương pháp huấn luyện như thế nào để vẫn bảo đảm cho bộ đội hiểu từ cơ bản, nắm được lý thuyết, biết thực hành giỏi, nhanh chóng đưa lên trình độ ứng dụng, từ tình huống giản đơn tiến lên biết xử trí tốt trong tình huống phức tạp. Phải huấn luyện phân đoạn kết hợp chặt chẽ với tổng hợp, huấn luyện tác chiến độc lập kết hợp với tác chiến hiệp đồng binh chủng tốt.

        Đó là nghệ thuật và cũng là kinh nghiệm về tổ chức, phương pháp huấn luyện thời chiến.

        Trong thời chiến, ta phải giỏi kết hợp huấn luyện giữa toàn diện và trọng điểm, giữa có hệ thống với đi tắt. Đây là kinh nghiệm thực tế nhất để nâng cao chất lượng bộ đội, nhanh chóng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ hết sức khẩn trương, phức tạp.

[Giangtvx]

        8. Chỉ đạo huấn luyện tập trung thống nhất từ trên xuống.

        Trong thời chiến, chúng ta càng phải thực hiện cán bộ chỉ huy trực tiếp huấn luyện đơn vị, cấp trên dạy cấp dưới, thủ trưởng cơ quan trực tiếp huấn luyện cơ quan.

        Thời bình, chúng ta thường huấn luyện theo nội dung, chương trình thống nhất. Nhưng thời chiến, do hoàn cảnh phân tán, chiến trường xa cách, nhiệm vụ khác nhau, địch tình, địa hình, thời tiết khác nhau, nên chương trình, nội dung huấn luyện các đơn vị, các chiến trường có phần vận dụng khác nhau. Nhưng dù thời chiến hay thời bình việc chỉ đạo huấn luyện cũng phải tập trung, thống nhất từ trên xuống dưới, bao gồm các binh chủng, quân chủng, các lực lượng vũ trang, các nhà trường nhằm bảo đảm thống nhất quan điểm tư tưởng, thống nhất hành động chiến thuật, chiến dịch, với sự chỉ đạo chung của toàn chiến trường theo ý định chiến lược chung.

        Tổ chức, phương pháp huấn luyện phải bảo đảm giải quyết thống nhất về quan điểm, tư tưởng chiến thuật, chiến dịch cho các chiến trường và các lực lượng vũ trang.

        Trên cơ sở thống nhất đó, mỗi đơn vị căn cứ vào yêu cầu nhiệm vụ và tình hình cụ thể mà đặt kế hoạch huấn luyện cho đơn vị. Trong kế hoạch, phải xác định rõ yêu cầu chỉ tiêu hoàn thành, những vấn đề vận dụng chiến thuật. Để nắm được thực chất tình hình, bảo đảm huấn luyện có chất lượng, cán bộ chỉ huy phải trực tiếp huấn luyện đơn vị mình, cấp trên phải dạy cấp dưới, thủ trưởng cơ quan phải trực tiếp huấn luyện cơ quan. Đó là yêu cầu của nhiệm vụ huấn luyện và cũng là chức trách của các cấp cán bộ chỉ huy.

        Đã là người chỉ huy đơn vị chiến đấu thì phải trực tiếp huấn luyện đơn vị. Phương pháp chỉ huy và phương pháp huấn luyện có khác nhau. Trong tổ chức huấn luyện, ta thường dùng đội ngũ tiểu giáo viên giúp người chỉ huy. Đó là việc cần thiết nhưng chỉ có ý nghĩa bổ trợ, không thể coi là hình thức chủ yếu thay thế cho chức trách huấn luyện của người chỉ huy được. Trong quá trình thực hành huấn luyện, người chỉ huy phải trực tiếp tự rèn luyện nâng cao trình độ của mình về mặt nắm quân, tổ chức chỉ huy, vận dụng chiến thuật, v.v... Qua đó, chiến sĩ và cán bộ chỉ huy cấp dưới cũng hiểu được người chỉ huy cấp trên, tạo nên sự nhất trí giữa cấp trên và cấp dưới.

        Để thực hiện tốt yêu cầu cán bộ chỉ huy trực tiếp huấn luyện bộ đội, cấp trên huấn luyện cấp dưới, không có cách gì khác là cán bộ phải học tập vì có học thì mới dạy được. Khi có điều kiện, cán bộ phải học cơ bản, toàn diện và có hệ thống. Ngoài học nội dung còn phải học cả về tổ chức, phương pháp huấn luyện nữa. Trong thời chiến, cán bộ ta đã có nhiều cố gắng tự rèn luyện mình, tự học tập trên cơ sở được tập huấn hoặc bổ túc ngắn hạn để không ngừng nâng cao trình độ, năng lực chỉ huy. Đó là một kinh nghiệm rất quan trọng trong huấn luyện để nâng cao sức mạnh chiến đấu của quân đội.

        *

        Công tác huấn luyện quân sự của lực lượng vũ trang ta trong mấy năm qua có nhiều vấn đề rất độc đáo. Chúng ta vừa chiến đấu vừa huấn luyện để càng đánh càng mạnh, càng đánh càng thắng. Mấy chục năm xây dựng và chiến đấu liên tục cũng là mấy chục năm huấn luyện quân đội liên tục. Do đó, chúng ta có nhiều kinh nghiệm phong phú về nhiều mặt. Trong phạm vi có hạn, bài này chỉ nêu những vấn đề quan trọng, chủ yếu, vừa là kinh nghiệm lớn vừa có tính chất quan điểm, nguyên tắc.

        Quân đội ta có những đặc điểm riêng, khác với quân đội các nước anh em về số lượng, trang bị, tập quán, tác phong, truyền thống, v.v... Do đó, về mặt kinh nghiệm cũng có những đặc điểm riêng. Nhưng nói chung, muốn huấn luyện nâng cao sức mạnh chiến đấu thì các lực lượng vũ trang ta phải quán triệt sâu sắc đường lối, quan điểm, tư tưởng quân sự của Đảng vào các vấn đề chiến dịch, chiến thuật, kỹ thuật cũng như các động tác cụ thể. Nhưng đó không phải là việc chỉ làm một lúc, một lần là xong. Kinh nghiệm thực tế vừa qua cho thấy đó là cả một quá trình đấu tranh gay go, gian khổ, phức tạp và phải có thời gian, phải đấu tranh đi lại nhiều lần mới đạt tới kết quả mong muốn. Nội dung huấn luyện kỹ thuật, chiến thuật thực chất là sự vận dụng đường lối, quan điểm, tư tưởng quân sự của Đảng trong công tác huấn luyện quân sự. Chúng ta đã coi trọng huấn luyện đơn vị từ đại đội trở xuống làm cơ sở cho huấn luyện bộ đội, binh đoàn tập trung đánh lớn, trong đó huấn luyện cán bộ là khâu mấu chốt trong toàn bộ công tác huấn luyện. Nhưng để tác chiến tập trung, hiệp đồng binh chủng thắng lợi, chúng ta cũng đã coi trọng huấn luyện bồi dưỡng cơ quan, nhất là cơ quan tham mưu. Chúng ta đã khéo léo kết hợp giữa huấn luyện cơ bản với ứng dụng, giữa huấn luyện toàn diện với trọng điểm, giữa huấn luyện có hệ thống với đi tắt, đã hết sức tranh thủ huấn luyện trong chiến đấu. Đó là những kinh nghiệm lớn về mặt rèn luyện, xây dựng quân đội ta trong thời chiến để không ngừng nâng cao chất lượng bộ đội. Với những kinh nghiệm quý báu đó, chúng ta có thể vận dụng một cách sáng tạo để huấn luyện xây dựng quân đội ta trong tình hình hiện nay theo hướng đẩy mạnh chính quy và hiện đại, nhằm không ngừng nâng cao sức mạnh của quân đội một cách vững chắc và toàn diện.

[Giangtvx]

        TÁC PHONG CHỈ HUY VÀ TÁC PHONG CHIẾN ĐẤU¹

        Tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu là thái độ và cách xử lý đối với nhiệm vụ chỉ huy và chiến đấu, biểu hiện ra hành động cụ thể của một người chiến sĩ, một người chỉ huy, một đơn vị hoặc một quân đội. Trước công việc, trước trách nhiệm, nhất là trước những hoàn cảnh khó khăn gian khổ, gay go ác liệt, thường có cách xử lý khác nhau, biểu hiện trình độ giác ngộ chính trị, giác ngộ giai cấp khác nhau. Thực chất của tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu của quân đội ta là thể hiện bản chất giai cấp, là biểu hiện lòng yêu Tổ quốc, trung với Đảng, hiếu với dân bằng hành động cụ thể, là thể hiện sự quán triệt và mức độ quán triệt đường lối chính trị và đường lối quân sự của Đảng. Tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu của các lực lượng vũ trang của ta còn là một truyền thống tốt đẹp đã trải qua hàng chục năm chiến đấu gian khổ và anh dũng mới xây dựng được như ngày nay.

        Tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu của quân đội ta thể hiện trên chiến trường là một trong những bài học rất quý báu. Nó rất cụ thể, thiết thực trong tình hình hiện nay đối với mỗi người và mỗi đơn vị chúng ta.

        Trong cuộc chiến đấu ác liệt với đế quốc Mỹ, kẻ thù hung ác và xảo quyệt, có nhiều vũ khí, trang bị hiện đại, quân đội ta đã rèn luyện, trau dồi cho mình tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu rất tốt đẹp. Tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu đó bao gồm nhiều mặt. Trong phạm vi bài này, tôi chỉ đề cập vài vấn đề thiết thực, trực tiếp để chúng ta cùng nhau nghiên cứu, học tập.

        TÁC PHONG CHỈ HUY

        - Tích cực, chủ động, khẩn trương là một tác phong chỉ huy rất quan trọng trong hoàn cảnh chiến đấu với kẻ địch có phương tiện cơ động nhanh, có hỏa lực nhiều. Nhiều đơn vị của Quân giải phóng miền Nam thể hiện tác phong này rất tốt. Ví dụ có một đơn vị trong mười ngày đánh bốn trận lớn nhưng vẫn dành được nhiều thời gian để kiểm điểm, rút kinh nghiệm và huấn luyện bổ sung. Nhiều đơn vị khác sau các trận đánh đều tranh thủ tổng kết và huấn luyện ngay. Do đó, sức chiến đấu nâng lên rất nhanh, rất kịp tình hình phát triển.

        Gần đây, như trận Bàu Bàng, giặc Mỹ vừa dừng lại ban ngày thì ban đêm bị tiêu diệt, khi máy bay của Mỹ kéo đến bắn phá thì quân ta đã rời khỏi chiến trường, bom của Mỹ lại rơi trúng đầu số giặc Mỹ còn sống sót. Tại vùng núi Chư Pông, có đại đội “kỵ binh bay” của Mỹ vừa đến, chưa đầy 10 phút, đã bị đánh tan tác. Tại vòng vây Plây Me, đợt máy bay này đến bắn phá bị Quân giải phóng bắn trả dữ dội, đợt khác đến càng bị đánh trả dữ dội hơn. Đánh như thế, thắng như thế, rõ ràng yêu cầu người chỉ huy và cơ quan chỉ huy phải có tác phong tích cực, chủ động và khẩn trương như thế nào.

        Yêu cầu chiến đấu hiện đại phải nhanh chóng từng phút, từng giây, nếu chậm sẽ bỏ lỡ thời cơ tiêu diệt địch.

        Trong chiến đấu hiện đại đòi hỏi chúng ta phải hết sức tích cực, chủ động và khẩn trương trong mọi lĩnh vực: công tác huấn luyện và chiến đấu. Không những thế chúng ta còn phải tích cực, chủ động và khẩn trương hợp đồng giữa đơn vị này với đơn vị khác, giữa công tác này với công tác khác. Đồng thời hết sức tránh tác phong làm việc “được đến đâu hay đến đó”, ỷ lại, dựa dẫm, tránh lối làm việc “sính” công văn, giấy tờ, dài dòng, không khoa học, không cần thiết.

        Đối với cán bộ chỉ huy nên giảm bớt hội họp, chịu khó đi xuống dưới; có như vậy công việc giải quyết mới nhanh, đỡ phải hội họp. Nếu cần họp thì cố gắng họp ngắn, gọn nhưng đầy đủ, súc tích, tuyệt đối tránh tác phong ỷ lại, dựa dẫm, do dự, mập mờ, chấp hành mệnh lệnh theo kiểu “mặc cả”, “cao su” hoặc chấp hành không đến nơi đến chốn.

        Tất cả những cái đó đều trái với tác phong chỉ huy tích cực, chủ động, khẩn trương không phù hợp với tình hình và nhiệm vụ hiện nay.

        - Cụ thể, tỉ mỉ, chuẩn xác là một trong những yêu cầu rất cần thiết đối với tác phong của người chỉ huy trong hoàn cảnh chiến đấu với kẻ địch có trang bị, vũ khí hiện đại đối với chiến trường đánh tập trung lớn, đối với tác chiến hiệp đồng binh chủng, quân chủng, hiệp đồng ba thứ quân, hiệp đồng giữa tiến công quân sự với nổi dậy của quần chúng nhân dân ngày càng cao. Muốn đưa quân vào tận sào huyệt Chu Lai, Đà Nẵng, trung tâm Sài Gòn, v.v... đánh trúng những mục tiêu được bảo vệ chu đáo của địch, muốn nắm chắc kẻ địch khi nào đi, khi nào dừng lại để tiêu diệt chúng như ở Dầu Tiếng, Cẩm Xe, v.v... muốn tiêu diệt cứ điểm tiền tiêu Chư Ho trong 6 phút, muốn lao thẳng lưỡi lê vào ngực giặc Mỹ như ở Núi Thành thì tác phong của người chỉ huy không thể lớt phớt, quan liêu, đại khái, mà mỗi người chỉ huy các cấp đều phải hết sức cụ thể, tỉ mỉ, chuẩn xác mới bảo đảm làm tròn nhiệm vụ.

---------------------
        1. Bài đăng báo Quân đội nhân dân ngày 14-2-1966 dưới đầu đề “Học tập tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu của Quân giải phóng miền Nam”. Có sửa chữa.

[Giangtvx]

        Để rèn luyện tác phong cụ thể, tỉ mỉ, chuẩn xác mỗi người, mỗi cơ quan cần xem xét kỹ về bản thân mình, đơn vị mình, phát huy ưu điểm, khắc phục và đề phòng tác phong quan liêu, đại khái, ít rời bàn giấy thâm nhập xuống quần chúng, v.v... Đối với cán bộ chỉ huy thì phải hết sức tránh tác phong chung chung, kế hoạch vài nét đại cương, mệnh lệnh vài câu như khẩu hiệu, chỉ huy cách bức. Ví dụ như cán bộ trung đội hạ lệnh chiến đấu cũng chỉ chung chung vài nét: “Quân địch ở trước mặt!”; “Chúng ta tiến lên chiếm địa hình có lợi”; “Tiến hành bao vây chia cắt”; “Kiên quyết tiêu diệt địch!”, v.v... Nhưng địch có bao nhiêu quân, vũ khí bao nhiêu, ở đâu, bố trí như thế nào? Địa hình có lợi là ở đâu? Ai bao vây, ai chia cắt? Bao vây chia cắt như thế nào, đến đâu?

        Yêu cầu đối với người chỉ huy, càng là cấp trực tiếp càng phải nói rõ ràng. Ví dụ, cán bộ đại đội, tiểu đoàn trong học tập đi chuẩn bị chiến trường để đánh phục kích, không nên đứng một chỗ chiếu ống nhòm chỉ trỏ, trao nhiệm vụ cho những tiểu đội, trung đội đi xa tít. Có khi người chỉ huy cũng ra lệnh chặn đầu, chia cắt, đầy đủ lắm, nhưng thực tế chỗ ấy ra sao, có bố trí được không, bố trí như thế nào thì ngay bản thân người ra lệnh cũng mơ hồ không rõ. Nếu chỉ huy huấn luyện theo kiểu ấy thì vô cùng nguy hiểm. Nắm địch, nắm ta, làm kế hoạch tác chiến tỉ mỉ, cụ thể chuẩn xác là rất quan trọng. Nếu không thì “sai một ly sẽ đi một dặm”, lúc chiến đấu sẽ gặp những tình huống đột xuất hết sức khó khăn, bấy giờ người chỉ huy có hối hận cũng không kịp nữa.

        - Gương mẫu, mưu trí, linh hoạt là tác phong không thể thiếu được của người chỉ huy tác chiến với một kẻ địch tàn bạo xảo quyệt, là tác phong rất cần thiết, nhất là trong những trường hợp chiến đấu gay go, ác liệt. Trận Bàu Bàng, khi gặp tình huống khó khăn người chỉ huy của Quân giải phóng đã giải quyết đúng, kịp thời. Đánh Hiệp Đức, Đồng Dương, quân địch dần dần tập trung càng đông, nhưng chúng dần dần càng bị động lúng túng, mắc hết mẹo này đến mưu khác của Quân giải phóng miền Nam, cuối cùng cả giặc Mỹ lẫn bọn tay sai đều bị đánh một đòn chí tử, chết và bị thương gần 600 tên. Những thằng sống sót mạnh đứa nào đứa ấy tháo chạy. Đó là do người chỉ huy của Quân giải phóng rất mưu trí và linh hoạt. Đặc biệt trận Vạn Tường giặc Mỹ huy động cả hải lục không quân đông hơn gấp bội Quân giải phóng, từ ba mặt đánh ép lại, từ trên không ập xuống, từ dưới biển đổ lên. Nhưng Quân giải phóng và nhân dân Vạn Tường đã chiến đấu hết sức mưu trí, linh hoạt chặn mũi này đánh cánh khác, đánh phía trước quặt phía sau, hiện chỗ này ẩn nơi khác, đánh cho giặc Mỹ điêu đứng, “sống dở chết dở”, tiến cũng chẳng được, rút cũng chẳng xong, cuối cùng thất bại nhục nhã. Ở miền Nam nước ta, không biết bao nhiêu lần giặc Mỹ, quân chư hầu và tay sai của chúng vì mắc mưu quân và dân miền Nam mà đánh lộn ẩu lẫn nhau ném bom bắn pháo vào nhau. Đánh như thế, thắng như thế rõ ràng là cán bộ chỉ huy và cơ quan chỉ huy các đơn vị Quân giải phóng miền Nam đã có tác phong chỉ huy gương mẫu, mưu trí, linh hoạt như thế nào. Học tập tác phong tốt ấy chúng ta cần tránh tác phong rụt rè, máy móc rập khuôn, lúc khó khăn thì vắng mặt người chỉ huy, khi tình huống quyết định thì thiếu ý kiến của cán bộ. Đó là những điều hoàn toàn trái ngược với tư tưởng, đạo đức và tác phong chỉ huy của người cán bộ trong quân đội ta. Chỉ đứng xa chiếu ống nhòm, chỉ nghiên cứu đích theo kiểu đoán mò, chỉ huy tác chiến theo hướng khoán trắng, đánh đu, v.v… những tác phong đó không đúng với tác phong chỉ huy của quân đội ta.

        Đối với cán bộ chỉ huy và cơ quan các cấp, cần khắc phục tác phong chỉ huy rập khuôn theo một tưởng định mẫu, một bài giảng đã chuẩn bị sẵn, một kế hoạch, phương án hết sức máy móc mà không dám và không biết ứng phó xử trí với tình hình thực tế xảy ra; khắc phục tác phong chỉ huy quá giản đơn quay đi quay lại vẫn như một bài học thuộc lòng phổ cập, mới đọc một chữ mà người nghe đã đoán được cả câu, mới đọc một câu người nghe đã đoán được cả bài.

        Người chỉ huy có tác phong mưu trí linh hoạt thì dù có ít quân, ít vũ khí phương tiện nhưng vẫn luôn luôn giành được thế chủ động, điều khiển được địch, khoét sâu được nhược điểm của địch, đánh được những đòn quyết định, thu được thắng lợi lớn.

[Giangtvx]

       TÁC PHONG CHIẾN ĐẤU

        Có những điểm của tác phong chỉ huy như: tích cực, chủ động, khẩn trương và mưu trí, linh hoạt cũng là những điểm của tác phong chiến đấu, nhưng để dễ nhớ tôi nêu bốn vấn đề chính: chủ động, nghiêm túc, mưu trí và dũng mãnh.

        - Chủ động là một tác phong rất cần thiết, là một yêu cầu rất cụ thể về tư tưởng trong chiến đấu. Trận Vạn Tường, Thuận Ninh, Chư Pông, v.v... trong điều kiện giặc Mỹ dùng máy bay lên thẳng đổ quân xuống cả phía trước lẫn phía sau, đổ quân liên tục, nhưng bộ đội ta đã đề cao tác phong tích cực, chủ động đánh địch, chủ động hiệp đồng, luôn luôn giành thế lợi về địa hình, về thời cơ, dồn quân địch vào thế bị động, lúng túng. Gần đây trong những trận đánh giặc Mỹ đã có biết bao nhiêu tấm gương về tác phong tích cực chủ động “tìm Mỹ mà diệt, tìm ngụy mà đánh” đánh cho chúng trở tay không kịp, lập hết chiến công này đến chiến công khác.

        Để rèn luyện tác phong chủ động chúng ta cần ra sức khắc phục tác phong ỷ lại dựa dẫm; nêu cao những tấm gương anh dũng, chủ động bắn máy bay, bắt giặc lái, đánh biệt kích Mỹ, những tấm gương tích cực chủ động sửa chữa cầu đường bảo đảm giao thông, khắc phục vận chuyển, bảo đảm an toàn cho người và hàng đi đến nơi về đến chốn. Trên bãi tập hàng ngày biết bao nhiêu tấm gương tốt xuất hiện; tích cực luyện tập, chủ động nghiên cứu, chủ động rèn luyện tìm mọi cách tham gia để nâng cao sức chiến đấu.

        - Nghiêm túc là tác phong rất cần thiết để bảo đảm mệnh lệnh của người chỉ huy có hiệu lực. Cuộc chiến đấu ngày càng ác liệt, tình huống chiến đấu ngày càng phức tạp khẩn trương đòi hỏi hiệp đồng ngày càng cao thì yêu cầu tác phong nghiêm túc càng trở nên cần thiết. Mặc dầu giặc Mỹ có nhiều máy bay, nhiều xe tăng, xe bọc thép, các chiến sĩ Giải phóng miền Nam trút căm hờn lên đầu súng, lưỡi lê, khi có lệnh xung phong, trăm người như một, nhất loạt xông lên không một mảy may trù trừ do dự. Xuất phát từ lòng yêu nhân dân, yêu Tổ quốc các chiến sĩ ta đã tự giác chấp hành mệnh lệnh chiến đấu và công tác hết sức nghiêm chỉnh, nhưng vô cùng sáng tạo.

        Gần đây, các trận chiến đấu ở Vạn Tường, Bàu Bàng, Dầu Tiếng, Chư Pông, v.v... có biết bao nhiêu tấm gương chấp hành mệnh lệnh vô cùng kiên quyết và sáng tạo. Đó là biểu hiện tác phong nghiêm túc trong chiến đấu của các chiến sĩ giải phóng miền Nam. Trên trận địa chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ, trên bãi tập chiến thuật, kỹ thuật, trong công tác huấn luyện về chiến đấu hàng ngày, chúng ta cần phải ra sức học tập và rèn luyện tác phong tốt đó. Chúng ta cần khắc phục những biểu hiện của tác phong tự do, tùy tiện, chấp hành mệnh lệnh không tự giác, không nghiêm túc, không sáng tạo. Những gương tốt lấy tiếng súng làm mệnh lệnh lao về trận địa đánh máy bay địch của các chiến sĩ phòng không, những gương tốt nghiêm túc chấp hành mệnh lệnh, chấp hành nhiệm vụ không quản hy sinh, không ngại gian khổ ngày đêm lăn lộn vượt qua khó khăn bảo đảm giao thông của các chiến sĩ công binh, các chiến sĩ làm nhiệm vụ vận tải, và phục vụ vận tải, v.v... thật vô cùng quý báu. Những gương tốt về nghiêm túc luyện quân, rèn quân tìm mọi cách để nâng cao sức chiến đấu cho bản thân mình, cho đơn vị mình sẵn sàng hoàn thành mọi nhiệm vụ trong bất cứ tình huống khó khăn nào đều là những tác phong nghiêm túc của Quân giải phóng miền Nam.

        - Mưu trí là tác phong chiến đấu, nhưng còn phải coi đó là sở trường truyền thống và bản lĩnh chiến đấu của chúng ta.

        Kẻ địch xảo quyệt, tàn bạo, dựa vào phương tiện vũ khí hiện đại, quân số đông để hòng giành thắng lợi trên chiến trường. Vì vậy ta càng phải ra sức phát huy cao độ ưu thế tinh thần chiến đấu anh dũng, sử dụng tốt trang bị, vũ khí hiện có, hết sức mưu trí linh hoạt để đánh địch. Trên chiến trường miền Nam, các chiến sĩ giải phóng đã nổi tiếng về dùng mưu đánh địch. Chuyện các anh hùng Vai, Tạ Thị Kiều, Trần Dưỡng, Huỳnh Văn Đảnh, và trăm nghìn tấm gương khác rất mưu trí trong chiến đấu. Một chiến sĩ hoặc một tổ ba người cũng có thể nghi binh, nghĩ mẹo lừa địch mắc bẫy để tiêu diệt chúng. Vừa qua trong trận tập kích ở làng Phước Lập (Quảng Nam) mặc dầu máy bay liên tiếp thả pháo sáng làm sáng rực cả một vùng và súng của địch bắn ra rất rát, nhưng một mình tiểu đội đồng chí Mẫn với cách đánh mưu trí, nghi binh, bò đến thật gần rồi ném thủ pháo hoặc đánh thúc vào bên sườn phía sau địch đã tiêu diệt 13 ổ trung liên của chúng. Như một mũi dùi lao vào tim gan địch, tiểu đội đồng chí Mẫn đã mở đường cho các đơn vị phía sau xông lên đánh địch giành thắng lợi hoàn toàn. Rõ ràng đánh như thế thì từ người chiến sĩ đến tổ 3 người, đến tiểu đội không phải chỉ có gan góc mà phải hết sức mưu trí.

        Trên mặt trận chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ đối với miền Bắc nước ta, các chiến sĩ phòng không - không quân, các chiến sĩ bộ binh, dân quân tự vệ đã sử dụng rất tài tình các phương tiện vũ khí trong tay đã bắn rơi máy bay hiện đại nhất của giặc Mỹ. Tác phong chiến đấu mưu trí linh hoạt ấy không chỉ thể hiện trong chiến đấu mà còn thể hiện cả trong huấn luyện kỹ thuật, chiến thuật hàng ngày trên bãi tập. Để rèn luyện tác phong mưu trí một khi xử trí tình huống, cán bộ và chiến sĩ ta cần tự đặt câu hỏi: “ta đánh như thế có quá đơn giản không? Ta xử trí như thế có quá dễ dãi không? Ta đã có mưu gì? Địch mắc mưu của ta sẽ phản ứng đối phó ra sao? Và ta lại tiếp tục lừa địch như thế nào để tiếp tục diệt địch? v.v…”. Phải luôn luôn suy nghĩ chúng ta mới tìm ra mưu cao mẹo giỏi, giành được thắng lợi lớn nhất.

        - Dũng mãnh là tác phong chiến đấu quả cảm, thể hiện tinh thần dám đánh và quyết đánh thắng của quân đội ta.

[Giangtvx]

        Chiến sĩ và đơn vị dũng mãnh xông lên giết giặc, chính là thể hiện tinh thần dám đánh và quyết đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, là biểu hiện lòng căm thù giặc rất cao. Lập trường quan điểm, chính trị tư tưởng có vững vàng hay không biểu hiện ở lúc này. Có phát huy được chiến thuật, kỹ thuật hay không cũng ở lúc này. Trận Vạn Tường, Plây Me, Chư Pông, Bàu Bàng, Dầu Tiếng, nhất là trận dùng lưỡi lê đánh giáp lá cà tiêu diệt địch ở Núi Thành, v.v... của Quân giải phóng miền Nam đã thể hiện tác phong chiến đấu vô cùng dũng mãnh, làm cho kẻ địch hồn bay phách lạc. Dũng mãnh như chiến sĩ Lê Đoàn trong trận Vạn Tường đã đâm thẳng nòng súng vào ngực giặc Mỹ, dùng báng súng đập vỡ đầu giặc Mỹ. Các chiến sĩ giải phóng miền Nam oai phong lẫm liệt, trừng trị bọn quỷ khát máu. Dũng mãnh như chiến sĩ Rơ Môn đợi địch đến thật gần, bất ngờ nổ súng quét ngã gục hàng bầy giặc. Khi bọn giặc còn lại tụt xuống hố sâu bắn cản trả lại quân ta, bất chấp mưa đạn của địch, Rơ Môn đã nhanh chóng chúc mũi súng xuống bắn xả vào chúng trút hờn căm xuống đầu bọn xâm lược và bọn tay sai tàn bạo. Nhiều đứa chết ngay tại chỗ lấy tên sống sót vùng lên thoát chạy, Rơ Môn kẹp súng đuổi theo diệt chúng quyết không cho chúng thoát. Dũng mãnh như ba chiến sĩ Đa, Xe, Chinh bí mật đến gần, nhảy xổ lên tiêu diệt giặc, nắm lấy đại liên của chúng chĩa nòng về hướng địch mà bắn, v.v...

        Để phát huy cao độ tác phong chiến đấu dũng mãnh chúng ta cũng cần khắc phục một số biểu hiện của tác phong rụt rè, do dự hoặc máy móc lúc nào cũng báo cáo và chờ lệnh... mà phải như các chiến sĩ phòng không - không quân đã nêu tấm gương Nguyễn Viết Xuân “nhằm thẳng vào quân thù mà bắn”. Các chiến sĩ công binh, giao thông vận tải, thông tin, v.v... đã khắc phục mọi khó khăn, lướt qua mọi ác liệt, bảo đảm thông tin thông suốt, giao thông an toàn. Địch phá ta đánh, ta sửa, ta đi; địch lại phá, ta lại đánh, lại sửa, lại đi. Địch đánh phá, ta cứ đi. Giặc Mỹ nhất định thua, chúng ta nhất định thắng. Chúng ta phải như các chiến sĩ các binh chủng đang rèn luyện thực tế trên bãi tập rèn sức cơ động, rèn bản lĩnh chiến đấu, hành quân mang nặng, dưới trời mưa nắng, gió rét không hề quản ngại. Căm thù giặc Mỹ xâm lược, quân và dân cả nước ta quyết dũng mãnh xông lên tiêu diệt chúng, bảo vệ Tổ quốc quê hương. Nhất định máu quân thù phải nhuộm đỏ lưỡi lê của chiến sĩ ta.

        Muốn có tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu tốt thì phải ra sức học chính trị, luôn luôn rèn luyện lập trường quan điểm, đề cao trách nhiệm, đó là vấn đề mấu chốt không thể thiếu được. Người nào, đơn vị nào coi nhẹ vấn đề này tuyệt nhiên không thể nào có tác phong tốt. Học chính trị chủ yếu là quán triệt nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân đội vào nhiệm vụ cụ thể, rèn luyện quan điểm tư tưởng chủ yếu là rèn luyện đạo đức “trung với Đảng, hiếu với dân, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng” như Hồ Chủ tịch đã dạy. Đề cao trách nhiệm là mọi việc làm phải nghĩ tới Đảng, tới nhân dân, dám làm dám chịu, không hững hờ buông trôi thả lỏng. Trong công tác hoặc trên bãi tập, cán bộ chịu đổ thêm một giọt mồ hôi, chịu mệt, chịu đi thêm một bước nữa thì trong chiến đấu chiến sĩ đỡ đổ máu vô ích mà sẽ chiến thắng giòn giã. Vì vậy yêu cầu cán bộ cách mạng chân phải đi đến nơi, mắt phải thấy, miệng nói tay làm, làm ngay, làm đến nơi đến chốn.

        Muốn có tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu tốt, cần rèn luyện ý thức tổ chức kỷ luật và tinh thần chấp hành mệnh lệnh hết sức tự giác, nghiêm minh và sáng tạo. Một người, một đơn vị thiếu tinh thần tự giác trong khi nhận nhiệm vụ, kỷ luật không nghiêm minh thì không thể có tác phong chiến đấu tốt, không thể hy vọng chiến đấu thắng lợi mà ta ít tổn thất. Thực tế công tác và chiến đấu đã chứng minh điều này rất rõ ràng.

        Muốn có tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu tốt, cần thực hiện đầy đủ các chế độ, điều lệ, điều lệnh về rèn luyện, chuẩn bị chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu đã quy định. Đội ngũ lỏng lẻo, canh gác, trực ban, trực chiến lơ là thì kỹ thuật, chiến thuật có giỏi mấy chăng nữa cũng sẽ lâm vào bị động không thể nào phát huy được sức mạnh. Chấp hành nghiêm chỉnh các điều lệnh, điều lệ, các chế độ quy định về giữ gìn vũ khí, khí tài, về chuẩn bị vật chất cho chiến đấu cũng là điều rất cần thiết để xây dựng tác phong chỉ huy, tác phong chiến đấu tốt.

        Việc rèn luyện bản lĩnh chiến đấu, rèn luyện kỹ thuật, chiến thuật tốt cũng là một trong những vấn đề cơ bản để xây dựng tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu. Vì bản lĩnh chiến đấu càng giỏi thì sự tin tưởng tất thắng càng cao. Bản lĩnh chiến đấu càng giỏi thì sự vận dụng chiến thuật, kỹ thuật càng linh hoạt, càng sáng tạo, tác phong chiến đấu càng dũng mãnh.

        Vấn đề rèn luyện đội ngũ, nội vụ trong học tập, sinh hoạt, công tác hàng ngày có quan hệ mật thiết đến rèn luyện tác phong chiến đấu và tác phong chỉ huy. Đó không phải là hình thức mà chính là nội dung của tư tưởng, ý chí và tinh thần tổ chức kỷ luật của bộ đội.

        Rèn luyện tác phong chỉ huy và tác phong chiến đấu tốt là chúng ta ra sức góp phần nâng cao chất lượng chiến đấu của quân đội, thực hiện quyết tâm đánh thắng hoàn toàn giặc Mỹ xâm lược.

[Giangtvx]

        BÀI HỌC ĐÁNH TIÊU DIỆT LỚN TRONG CHIẾN DỊCH LỊCH SỬ ĐIỆN BIÊN PHỦ¹

        Cách đây 14 năm, ngày 7 tháng 5 năm 1954, quân và dân ta đã kết thúc toàn thắng trận quyết chiến chiến lược vĩ đại Điện Biên Phủ. Qua 55 ngày đêm chiến đấu liên tục và quyết liệt ta đã tiêu diệt gọn 21 tiểu đoàn địch (chiếm 2/5 tổng số quân cơ động chiến lược của thực dân xâm lược Pháp trên chiến trường Bắc Bộ). Chiến thắng cực kỳ to lớn này đã giáng một đòn trí mạng vào ý chí xâm lược của thực dân Pháp, quyết định việc chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược của chúng ở Đông Dương.

        Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ trước hết là thắng lợi của đường lối cách mạng, đường lối chiến tranh nhân dân, đường lối xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân của Đảng ta. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ còn là thắng lợi của nghệ thuật chỉ đạo chiến tranh tài tình của Đảng ta. Từ chiến thắng Điện Biên Phủ chúng ta đã tổng kết được nhiều kinh nghiệm hết sức quý giá về mọi mặt chính trị cũng như quân sự, xây dựng cũng như tác chiến của các lực lượng vũ trang nhân dân ta. Một trong những kinh nghiệm về mặt tác chiến mà chúng ta nghiên cứu ở đây là kinh nghiệm đánh tiêu diệt lớn với những bài học thành công xuất sắc về xây dựng và giữ vững quyết tâm chiến đấu, về chỉ đạo và chỉ huy, về bảo đảm vật chất.

        I. XÂY DỰNG VÀ GIỮ VỮNG QUYẾT TÂM CHIẾN ĐẤU

        Quyết tâm tiêu diệt toàn bộ quân địch trong tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ của quân đội ta là quyết tâm đánh tiêu diệt với quy mô lớn. Quyết tâm đó đã quán triệt nhiệm vụ chính trị của cuộc chiến tranh cách mạng và được xây dựng trên cơ sở nhận thức đầy đủ về trách nhiệm chính trị của các lực lượng vũ trang ta trong giai đoạn mới của cuộc kháng chiến. Quyết tâm đó còn thể hiện tinh thần dũng cảm hành động phù hợp với quy luật phát triển của đấu tranh vũ trang cách mạng, với quy luật càng đánh càng mạnh, càng đánh càng thắng của lực lượng vũ trang ta, đã từ tiến công nhỏ bé, cục bộ tiến lên tiến công to lớn, liên tục, toàn bộ, giành thắng lợi cuối cùng.

        Thực dân Pháp sau nhiều năm nếm hết thất bại này đến thất bại khác trong cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương, đến năm 1953, tiếp tục được sự tiếp sức tích cực của đế quốc Mỹ, đã tăng cường tới mức lớn nhất cố gắng quân sự của chúng trên chiến trường hòng cứu vãn nguy cơ thất bại hoàn toàn. Kế hoạch Na-va ra đời với số quân nâng lên xấp xỉ nửa triệu, với khối quân cơ động chiến lược lớn mạnh để mở những cuộc hành binh quy mô lớn hòng tiêu diệt chủ lực của ta để giành lại quyền chủ động chiến lược. Trước những cố gắng chiến tranh điên cuồng của địch, Trung ương Đảng ta đã nhìn thấu thực chất suy yếu, khốn quẫn của chúng, chủ trương một mặt ra sức tăng cường chiến tranh du kích để phá âm mưu bình định vùng sau lưng địch, phá kế hoạch phát triển ngụy quân của địch, để phân tán lực lượng của chúng; mặt khác tập trung bộ đội chủ lực nhằm tiêu diệt sinh lực địch, giải phóng đất đai ở những vùng chiến lược quan trọng mà địch tương đối yếu, đồng thời hết sức tranh thủ tiêu diệt sinh lực địch ở những hướng địch đánh ra mà ta có điều kiện thuận lợi tiêu diệt.

        Kiên quyết thực hiện chủ trương đó, quân đội ta đã xây dựng quyết tâm đánh tiêu diệt với quy mô ngày càng lớn. Bước vào Đông Xuân, các đơn vị chủ lực của ta đã quán triệt phương châm: “Tích cực chủ động, cơ động linh hoạt”, ta đã kiên quyết khắc phục được mọi khó khăn về cơ động, tiếp tế... dũng mãnh tiến quân vào các hướng chiến lược quan trọng mà sơ hở của địch liên tiếp giáng cho chúng nhiều đòn rất hiểm, giành thắng lợi rất giòn giã.

        Trước những quả đấm thép của chủ lực ta, cùng với chiến tranh du kích phát triển mạnh mẽ ở đồng bằng, giặc Pháp đã lâm vào thế bị uy hiếp mạnh ở nhiều nơi và càng co vào thế phòng thủ chiến lược, Na-va đã tìm mọi cách bảo toàn các đội quân cơ động chiến lược, cố giữ vững các địa bàn xung yếu, chờ thời cơ thuận lợi sẽ tung ra phản công lại ta. Tổ chức phòng ngự bằng hình thức tập đoàn cứ điểm vững chắc, địch hy vọng sẽ ngăn chặn được thế tiến công vũ bão của ta và chúng có thể thoát khỏi nguy cơ bị tiêu diệt. Vì thế, đối với ta, để tiếp tục đẩy mạnh cuộc đấu tranh vũ trang tiến lên, tạo thế phát triển cho cách mạng và mở ra giai đoạn mới của cuộc kháng chiến, yêu cầu đã đặt ra là phải tiêu diệt bằng được tập đoàn cứ điểm lớn mạnh của địch, đập nát hình thức phòng ngự mới của chúng. Đó là quyết tâm tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.

        Đối với quân đội ta, từ tiêu diệt từng cứ điểm với lực lượng một tiểu đoàn đến tiêu diệt cả một tập đoàn cứ điểm với lực lượng hàng chục tiểu đoàn địch rõ ràng là một bước phát triển nhảy vọt về quy mô đánh tiêu diệt, đòi hỏi quân đội ta phải có sự nỗ lực vượt bậc về mọi mặt mà trước hết là phải có quyết tâm thật cao và thật vững.

--------------------
        1. Bài viết nhân kỷ niệm lần thứ 14 chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, đăng tạp chí Quân đội nhân dân, tháng 5 năm 1968.

[Giangtvx]

        Quyết tâm đánh tiêu diệt lớn của quân đội ta đã được xây dựng ngay từ khi học tập chính trị, quân sự và đấu tranh giai cấp ở hậu phương và không ngừng bồi dưỡng, nâng cao trong cả quá trình hoạt động Đông Xuân. Nhưng trước thử thách lớn nhất của trận quyết chiến chiến lược ở Điện Biên Phủ với quy mô đánh tiêu diệt lớn gấp bội so với trước, quyết tâm đó đòi hỏi phải được tôi luyện, củng cố thường xuyên, không một khó khăn, gian khổ nào có thể ngăn cản, không một hy sinh đổ máu nào có thể làm nhụt chí. Tiến quân vào Điện Biên Phủ, chúng ta đã rất coi trọng việc rèn luyện lập trường, quan điểm giai cấp công nhân thật vững vàng. Từ lòng yêu nước nồng nàn, lòng căm thù địch vô cùng sâu sắc, từ ý chí chiến đấu sục sôi, với tinh thần quyết chiến quyết thắng và khí thế chiến đấu hừng hực xốc tới, chúng ta tiến quân vào Điện Biên Phủ. Nhờ xây dựng được quyết tâm sắt đá như thế, trong chiến dịch Điện Biên Phủ, quân đội ta đã phát huy cao độ chủ nghĩa anh hùng cách mạng, động viên được mọi cố gắng lớn nhất, thể hiện bằng những hành động anh dũng và tài trí tuyệt vời đã tạo nên sức mạnh vô cùng lớn lao để đánh dứt điểm, đánh triệt để, đánh đến thắng lợi hoàn toàn. Quyết tâm rất cao và rất triệt để đó đã được quán triệt từ trên xuống dưới, từ cán bộ đến chiến sĩ, trong tất cả các binh chủng, từ chỉ đạo, chỉ huy đến kế hoạch thực hiện cụ thể, đặc biệt được luôn luôn củng cố vững chắc và không ngừng nâng cao trong suốt quá trình chiến đấu gay go, ác liệt, cho đến lúc toàn thắng. Đó là bài học rất sâu sắc của quân đội ta về xây dựng và củng cố quyết tâm đánh tiêu diệt lớn trong chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ.

        Trong quá trình chiến đấu hết sức gay go quyết liệt ở Điện Biên Phủ, quân đội ta đã gặp vô vàn khó khăn, gian khổ, đã phải liên tục chiến đấu trong điều kiện hết sức ác liệt khẩn trương. Quân đội ta đã luôn luôn nêu cao tinh thần quyết chiến quyết thắng, phát huy cao độ mọi nhân tố tích cực, kiên quyết vươn lên, khắc phục mọi khó khăn, anh dũng chiến đấu, đánh thắng hết trận này đến trận khác. Có lúc tư tưởng hữu khuynh tiêu cực xuất hiện ở nơi này, nơi khác, nhưng nhờ đấu tranh tư tưởng kịp thời và kiên quyết ngay trong khi đang chiến đấu, quét sạch mọi hiện tượng tiêu cực, dù là rất nhỏ, nên bộ đội ta đã luôn luôn giữ vững và không ngừng củng cố, nâng cao quyết tâm, đặc biệt là trong những tình huống chiến đấu gay go, quyết liệt. Do đó, chiến đấu càng ác liệt, quyết tâm càng cao, ta càng động viên được tinh thần chiến đấu anh dũng và trí sáng tạo vô cùng tận của đông đảo cán bộ, chiến sĩ, khắc phục được mọi khó khăn to lớn, vượt qua mọi thử thách gay go, ác liệt, sáng tạo ra nhiều cách đánh hay, tiến lên giành thắng lợi hoàn toàn.

        Thực tế đó ở Điện Biên Phủ đã cho thấy, để đánh tiêu diệt lớn, không những phải xây dựng quyết tâm rất vững chắc mà còn phải không ngừng củng cố quyết tâm trong quá trình chiến đấu quyết liệt.

[Giangtvx]

        II. MẤY VẤN ĐỀ VỀ CHỈ ĐẠO, CHỈ HUY

        Chiến dịch Điện Biên Phủ là một đòn chiến lược hiểm hóc nhất, một trận quyết chiến chiến lược lớn nhất, trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Ở đó sự lãnh đạo đúng đắn sáng suốt của Đảng ta, tính kiên quyết, linh hoạt, tinh thần liên tục tiến công, lòng dũng cảm, tính mưu trí sáng tạo, nghệ thuật tác chiến tài giỏi của quân đội ta được thể hiện nổi bật. Từ chiến thắng Điện Biên Phủ chúng ta có thể rút ra mấy bài học về chỉ đạo, chỉ huy sau đây:

        1. Kiên quyết, táo bạo, linh hoạt.

        Kiên quyết, táo bạo, linh hoạt là một yêu cầu hết sức quan trọng trong chỉ đạo đấu tranh vũ trang để giành quyền chủ động, giành thắng lợi, là một đức tính không thể thiếu được của lực lượng vũ trang cách mạng, của người chỉ huy để chiến thắng kẻ thù. Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, một chiến dịch mà kẻ địch dùng một tập đoàn cứ điểm mạnh nhất để phòng thủ, một chiến dịch mà chúng ta phải đạt cho bằng được mục đích tiêu diệt hoàn toàn quân địch thì tính kiên quyết, táo bạo, linh hoạt càng trở nên một yêu cầu then chốt, có ảnh hưởng quyết định đến sự toàn thắng.

        Chúng ta đã kiên quyết tập trung, và lần đầu tiên sử dụng một lực lượng quân sự rất lớn vào chiến dịch. Chúng ta đã tính đến những khó khăn rất lớn cần phải vượt qua, những vấn đề hết sức phức tạp cần phải giải quyết từ việc cơ động lực lượng, bảo đảm an toàn, cách sử dụng lực lượng cách đánh đến công tác hậu cần tiếp tế, v.v... Chúng ta cũng đã dự kiến mọi tình huống có thể xảy ra, thấy rõ bản chất ngoan cố, âm mưu thâm độc, thủ đoạn xảo quyệt, điên cuồng, có khi liều lĩnh của kẻ thù. Nhưng nắm vững thế yếu của kẻ thù, chúng ta đã kiên quyết tập trung lực lượng đánh trận quyết định để quyết giành thắng lợi to lớn. Thực tế là chúng ta đã đưa một lực lượng rất lớn đến hoạt động ở một chiến trường cách xa hậu phương trên mấy trăm ki-lô-mét, trong một thời gian dài. Chúng ta cũng đã đưa được hàng chục khẩu pháo nặng, vượt đèo, lội suối dưới bom đạn ác liệt của địch lên sát đồn địch. Chúng ta đã mở những con đường thắng lợi qua nhiều địa hình mà kẻ địch không thể tưởng tượng dược. Chúng ta đã xây dựng cho toàn bộ lực lượng của ta một hệ thống trận địa tiến công hoàn chỉnh, vững chắc.

        Sắp bước vào chiến dịch, chúng ta đã thay đổi phương châm tác chiến từ “đánh nhanh giải quyết nhanh” sang “đánh chắc tiến chắc”.

        Quyết tâm không thay đổi nhưng thay đổi phương châm là hầu như thay đổi toàn bộ kế hoạch tổ chức của chiến dịch. Chỉ nói riêng việc kéo pháo ra, việc xây dựng trận địa mới, việc bảo đảm khối lượng vật chất to lớn để chuẩn bị đánh dài ngày cũng đã đòi hỏi nhiều công sức. Nhưng trên cơ sở quán triệt chỉ thị của Đảng “đã đánh là phải chắc thắng” nhận rõ phương châm cũ không còn thích hợp với tình hình mới nữa, chúng ta đã kiên quyết thay đổi phương châm, sẵn sàng đạp bằng những khó khăn lớn nhất để giành lấy thắng lợi chắc chắn nhất, to lớn nhất.

        Thông thường thì nên tiến công vào chỗ yếu, chỗ sơ hở của địch. Nhưng căn cứ vào tình hình thực tế ở Điện Biên Phủ, vào chiến dịch, chúng ta đã nhằm vào những khu phòng ngự then chốt, vào chỗ mạnh của địch làm hướng tiến công chủ yếu. Ta kiên quyết tìm và tạo ra chỗ yếu trong điểm mạnh, kiên quyết tiêu diệt, đánh chiếm cho kỳ được nơi đó thì mới có thể liên tục tiến công chiếm dần hệ thống phòng ngự của địch, tiêu diệt từng bộ phận sinh lực quan trọng tiến tới tiêu diệt hoàn toàn quân địch.

        Nét nổi bật, bao trùm về tính kiên quyết, táo bạo, linh hoạt trong quá trình chỉ đạo và thực hành chiến dịch là: khi giành được một thắng lợi nào thì nhanh chóng khuếch trương không thỏa mãn dừng lại, luôn phấn đấu giành những chiến thắng to lớn hơn, khi gặp khó khăn thì tìm mọi cách khắc phục, kiên trì giữ vững quyết tâm, tiến lên đánh thật mạnh, đánh liên tục, đánh tiêu diệt nhanh, gọn, làm chủ chiến trường.

        Trong chiến dịch, tính kiên quyết, táo bạo, linh hoạt đã quán triệt từ chỉ đạo đến chỉ huy, từ trên xuống dưới, từ cán bộ đến chiến sĩ nên đã có vô vàn gương chiến đấu kiên quyết, táo bạo, linh hoạt. Có phân đội đang làm trận địa tiến công gần địch thấy thời cơ có lợi đã táo bạo, chủ động xông vào diệt gọn cứ điểm. Có những dũng sĩ luồn vào tận sân bay diệt địch, bắt tù binh.

        Rõ ràng là sự thể hiện tính kiên quyết, táo bạo, linh hoạt trong hành động đã góp phần to lớn hoàn thành mục đích tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, góp phần tạo nên một bước phát triển nhảy vọt về sức mạnh chiến đấu của quân đội ta.

        Đó chẳng những là kết quả của sự tu dưỡng, rèn luyện của cán bộ, chiến sĩ ta về lập trường cách mạng, ý chí chiến đấu, tinh thần cách mạng tiến công, trên cơ sở nhận rõ tình hình, đánh giá đúng đắn so sánh lực lượng địch, ta, quán triệt yêu cầu của nhiệm vụ chính trị và quân sự của Đảng mà còn là kết quả của việc rèn luyện miệt mài, gian khổ đầy công phu nhằm nâng cao bản lĩnh chỉ huy, năng lực chiến đấu. Chúng ta không những đã có gan đánh lớn, đánh trận hiệp đồng binh chủng và vững tin thắng lớn mà còn biết cách đánh tiêu diệt lớn nữa. Vì vậy, khi hạ quyết tâm, bộ đội ta đã tỏ ra vững dạ, tin tưởng khi hành động, đã định tiêu diệt cứ điểm nào thì kiên quyết đánh đến cùng; xử trí nhanh, linh hoạt trong nhiều tình huống ngoài dự kiến, luôn luôn ở thế chủ động, thế tiến công.

        Chiến thắng Điện Biên Phủ còn khẳng định một điều là cuộc chiến đấu càng ác liệt, kẻ thù càng ngoan cố, xảo quyệt, và có khi thời cơ đánh to thắng lớn đã đến thì tính kiên quyết, táo bạo, linh hoạt trong lực lượng vũ trang, nhất là trong cán bộ càng phải được hết sức coi trọng rèn luyện nâng cao để đáp ứng yêu cầu mới của chiến tranh.

[Giangtvx]

        2. Liên tục tiến công.

        Với trình độ tác chiến, tổ chức của bộ đội ta lúc bấy giờ, để tiêu diệt được tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ gồm 49 cứ điểm, ta không có cách nào khác là phải tiến công liên tục. Nhưng cuộc chiến đấu liên tục, dài ngày đề ra những yêu cầu rất cao, đòi hỏi một sự nỗ lực chủ quan rất lớn trên các mặt tư tưởng và tổ chức. Nỗ lực càng cao thì thắng lợi càng lớn, khó khăn, tổn thất càng giảm. Ở Điện Biên Phủ chúng ta đã giải quyết vấn đề này như thế nào?

        Trên cơ sở phát huy tinh thần tiến công liên tục, tinh thần tích cực tiêu diệt địch, tiêu diệt lớn, tiêu diệt gọn, chúng ta đã luôn tạo thế lợi để tiến công liên tục. Một mặt chúng ta đã hết sức coi trọng việc chọn thế bố trí, chọn hướng tiến công, chọn mục tiêu đánh chiếm. Về thế bố trí chiến dịch thì ngay từ đầu quân ta đã đột phá mở cửa tiêu diệt vị trí Him Lam và đồi Độc Lập rồi bao vây ôm chặt lấy Điện Biên Phủ bằng hình thức tổ chức công sự trận địa bao vây đánh lấn về chiến dịch, cả về chiến thuật từ trên cao, từ các mặt. Thế bố trí này đã cho phép ta triển khai binh lực lớn, hỏa lực mạnh, cơ động binh lực, hỏa lực dễ dàng và có thể bí mật nhanh chóng đến gần địch, thọc sâu chia cắt vào toàn bộ chiều sâu phòng ngự của chúng. Về chọn hướng tiến công và mục tiêu đánh chiếm, ta đều nhằm hai mục đích chính: tiêu diệt lực lượng địch trước mắt, tạo bàn đạp để tiếp tục tiến công. Ví dụ, sau khi ta tiêu diệt phân khu Bắc thì cửa ngõ của tập đoàn cứ điểm bị mở tung, các cứ điểm ở bên trong dần dần bị tiêu diệt, dù địch có điên cuồng phản kích, tích cực tăng viện cũng không tài nào ngăn chặn nổi sức tiến công như vũ bão của quân ta vào trong lòng tập đoàn cứ điểm, hay khi ta đã chiếm được dãy đồi phía đông Mường Thanh thì rõ ràng thế trận của ta là thế đứng trên đầu thù; kẻ địch bị chẹn cổ họng, bị khóa chân tay, còn ta thì tự do muốn đánh đâu thì đánh. Mặt khác chúng ta đã kiên quyết giành quyền làm chủ trận địa, làm chủ chiến trường. Trong thế phòng ngự bị động, biện pháp tích cực nhất của địch là dùng bộ binh có pháo binh và xe tăng yểm hộ phản kích để giành lại những vị trí đã mất. Phải đập tan được mọi cuộc phản kích làm chủ trận địa thì mới có thể giữ vững thắng lợi của trận đánh, tạo bàn đạp để tiếp tục tiến công thuận lợi. Yêu cầu đó phải biến thành quyết tâm của mọi cán bộ, chiến sĩ. Vừa chiếm được cứ điểm phải lập tức chuẩn bị đánh địch phản kích ngay. Khi trận địa bị mất tất cả đều chỉ có một ý chí, một hành động: kiên quyết giành lại cho bằng được dù phải chiến đấu quyết liệt giành đi giật lại nhiều lần, sau đó lại tiếp tục phát triển tiến công theo nhiệm vụ đã định. Ở Điện Biên Phủ, chúng ta không những giành quyền làm chủ chiến trường khi địch bị tiêu diệt mà ở cả những khu vực còn địch, ta vẫn táo bạo thọc sâu, chia cắt địch, giành quyền làm chủ trận địa từng phần như trường hợp giành quyền làm chủ sân bay Mường Thanh. Không những ta làm chủ ở mặt đất mà ta còn làm cho địch mất quyền làm chủ trên không nữa. Ta không có máy bay và chỉ có một lực lượng pháo cao xạ nhất định, nhưng với tinh thần kiên quyết chủ động, với cách đánh sáng tạo, độc đáo, chúng ta đã từng bước thu hẹp vùng trời của địch, tiến tới khống chế bầu trời Điện Biên Phủ, cắt đứt dần nguồn hy vọng, nguồn sống của địch. Có thể nói ta làm chủ chiến trường cả chiến thuật và chiến dịch nữa. Sự thành công trong việc tạo thế liên tục tiến công là ở chỗ khéo kết hợp giữa tiêu diệt từng mục tiêu với tiếp tục phát triển đánh chiếm mục tiêu khác, giữa đợt này với đợt khác, giữa đánh chiếm và trụ lại, giữa mặt đất và trên không, v.v...

        Chúng ta cũng hết sức coi trọng việc tạo ra thế mạnh và lực mạnh để liên tục tiến công. Trước hết chúng ta đã đề cao ý thức tiết kiệm trong sử dụng lực lượng trên tinh thần lấy chất lượng làm chính. Thực tế ở Điện Biên Phủ ta có hơn địch về số lượng nhưng ta hình thành được thế mạnh hơn địch còn là do chất lượng chiến đấu, nhất là tinh thần chiến đấu của bộ đội ta rất cao và do thế trận của ta lợi, do cách đánh của ta hay, do sự chỉ đạo, chỉ huy của ta tài giỏi hơn nữa. Ở Điện Biên Phủ khi cần tập trung ưu thế binh lực, hỏa lực thì ta kiên quyết tập trung. Nhưng không phải lúc nào, ở đâu ta cũng tập trung hơn địch mà còn có nhiều trận đánh, nhất là trong giai đoạn đánh vào bên trong, ta đã sử dụng một lực lượng tương đương, có khi ít hơn địch nhưng ta vẫn hình thành được thế mạnh và đã thu thắng lợi. Chỗ nào không cần hay không thật cần thì ngay đến một quả đạn pháo cũng sử dụng có cân nhắc. Đó là cách sử dụng lực lượng tiết kiệm nhất, nhưng có hiệu quả nhất. Nếu đông người, nhiều súng mà sử dụng không khéo léo không linh hoạt như dàn đều, phân tán hoặc bộc lộ cả thì kết quả cũng rất hạn chế mà có khi còn bị tổn thất. Sử dụng lực lượng khéo léo thì ta luôn luôn còn lực lượng dự trữ, sẵn sàng khuếch trương thắng lợi, liên tục tiến công. Kinh nghiệm còn cho thấy là người chỉ huy ở cấp chiến thuật hay chiến dịch đều phải luôn luôn có một đội dự bị mạnh trong tay sẵn sàng tung ra khi thời cơ có lợi hoặc đối phó với mọi tình huống bất trắc thì mới có thể giữ vững quyền chủ động tiến công, liên tục tiến công.

        Vấn đề nhanh chóng khôi phục sức chiến đấu bảo đảm luôn luôn có những lực lượng mới đủ sức tiếp tục phát triển cuộc tiến công với quy mô lớn cũng hết sức quan trọng. Đó là một công việc hết sức nặng nề, phức tạp. Kinh nghiệm cho thấy: làm tốt hay không trước hết là do ý chí chiến đấu, tinh thần kiên quyết tiến công, liên tục tiến công của cán bộ cao hay thấp, do trách nhiệm chính trị của cán bộ có đầy đủ không, do trình độ tổ chức kế hoạch của người chỉ huy có toàn diện, chặt chẽ không, do tác phong chỉ huy có sâu sát, tỉ mỉ, cụ thể không.

        Tạo được thế trận có lợi, tạo được lực mạnh ta còn phải nỗ lực tăng nhịp độ tiến công tức là hết sức tranh thủ thời gian tăng hiệu suất chiến đấu để nâng cao hiệu lực toàn diện của liên tục tiến công. Thực hiện yêu cầu nói trên chúng ta đã hết sức coi trọng hai khâu: chuẩn bị khẩn trương, chu đáo và đánh nhanh diệt gọn. Chúng ta đã phải tranh thủ từng giờ, từng phút để chuẩn bị chiến đấu. Đây cũng là một cuộc đọ sức, một cuộc chạy đua giữa ta và địch, giữa ta và thiên nhiên và chúng ta đã thắng. Trong những điều kiện hết sức khẩn trương, chúng ta đã nỗ lực chuẩn bị chu đáo, nhanh chóng rút kinh nghiệm, tranh thủ rèn luyện bộ đội bảo đảm đánh tốt, đánh nhanh, diệt gọn. Đợt 3 của chiến dịch diễn ra liên tục, kết thúc tốt đẹp vì ta đã làm tốt những việc nói trên.

        Tóm lại bài học kinh nghiệm về liên tục tiến công trong chiến dịch Điện Biên Phủ là: muốn thực hiện liên tục tiến công thắng lợi trước hết phải giữ vũng tinh thần tiến công tích cục, bền bỉ, không thỏa mãn, không mệt mỏi, đồng thời phải biết tạo thế lợi, tạo lực mạnh để liên tục tiến công, phải tăng nhịp độ tiến công phù hợp với nhiệm vụ chiến đấu với điều kiện địch, ta và địa hình.