Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Pháp (1945-1954) những sự kiện

[chuongxedap]

• 20 tháng 1

Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh phong quân hàm Đại tướng cho ông Võ Nguyên Giáp; Thiếu tướng cho các ông Hoàng Văn Thái, Nguyễn Sơn, Chu Văn Tấn, Hoàng Sâm, Lê Hiến Mai, Văn Tiến Dũng, Trần Tử Bình...

• 25 tháng 1

Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh phong quân hàm Trung tướng cho ông Nguyễn Bình, Thiếu tướng cho ông Trần Đại Nghĩa.

• 25 tháng 1

Đổi Phòng Dân quân trực thuộc Bộ Tổng Chỉ huy thành Cục Dân quân.

• 25 tháng 1

Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ 2 tại Tuyên Quang, có 30 đại biểu về dự.

• 25 tháng 1

Chính phủ ra sắc lệnh đặt hệ thống quân hàm cho các nhân viên thuộc Bộ Quốc phòng nhưng không phải là quân nhân.

• 25 tháng 1

Đổi phòng kiểm tra trực thuộc Bộ Tổng chỉ huy thành Cục Tổng thanh tra Quân đội quốc gia Việt Nam.

• 25 tháng 1

Chính thức công nhận ông Hồ Tùng Mậu làm Chủ tịch, Uỷ ban kháng chiến hành chính Liên khu 4.

• 25 tháng 1

Bãi bỏ cấp khu và thành lập các liên khu:

- Liên khu 1 gồm các khu 1, 12 cũ.
- Liên khu 3 gồm các khu 2, 3, 11 cũ.
- Liên khu 4 gồm khu 4 cũ.
- Liên khu 10 gồm các khu 10, 14 cũ.

• 25 tháng 1

Chính thức công nhận ông Lê Đình Thám làm Chủ tịch Uỷ ban kháng chiến hành chính Nam Trung Bộ.

• 25 tháng 1

Đại đội độc lập Hoà Vang (Quảng Nam) phối hợp với du kích phục kích trên đoạn đường Phò Nam - Nam Yên, diệt gần một đại đội địch.

Đại đội 8 Điện Bàn (Quảng Nam) phục kích diệt gọn một tiểu đội địch ở La Kham.

[chuongxedap]

• 9 tháng 2

Chủ tịch Hồ Chí Minh viết thư gửi Uỷ ban nhân dân tỉnh và huyện của 3 tỉnh Lạng Sơn, Bắc Ninh, Bắc Giang, vạch rõ những khuyết điểm của các cấp chính quyền địa phương trên các mặt trận quân sự, hành chính, kinh tế, văn hoá, y tế.

• 14 đến 18 tháng 2

Cuộc hành quân "Vê ga" đánh vào Đồng Tháp Mười, mở đầu hoạt động càn quét, đánh phá lớn của địch vào các căn cứ kháng chiến Nam Bộ. Với lực lượng 11 tiểu đoàn bộ binh và dù, có pháo binh, thiết giáp, thuỷ không quân phối hợp chi viện, do đại tá Đờ Sơ-ri-nhê chỉ huy. Sau 4 ngày bao vây, tiến công, lùng sục, cuộc hành quân quy mô lớn nhất của Pháp ở Nam Bộ kể từ khi bắt đầu cuộc chiến tranh đã thất bại. Địch không đạt được ý đồ tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến và đánh quỵ bộ đội chủ lực ta.

• 15 tháng 2

Chính phủ cử các ông: Phạm Văn Bạch làm Chủ tịch; Phạm Ngọc Thuần và Nguyễn Bình làm Phó Chủ tịch; Kha Vạng Cân, Ung Văn Khiêm... làm Uỷ viên Uỷ ban kháng chiến hành chính Nam Bộ.

• 24 đến 26 tháng 2

Hội nghị Liên tỉnh uỷ Hải-Kiến (Hải Phòng-Kiến An) họp đề ra nhiệm vụ "xây dựng căn cứ hậu phương và xây dựng căn cứ ngay trong lòng địch để tổ chức đánh phá địch khắp nơi, thực hiện nhân dân chiến tranh về các mặt".

• 25 tháng 2

72 dân quân du kích cùng nhân dân xã Hùng Thắng (Tiên Lãng) đã chiến đấu kiên cường bằng mọi vũ khí có trong tay, chặn đánh trên 600 tên địch càn vào xã, diệt hơn 40 tên, làm bị thương nhiều tên khác.

[chuongxedap]

• 29 tháng 2

Tổng Quân ủy chỉ thị cho Liên khu ủy và Bộ Tư lệnh Liên khu 10 tổ chức Ban xung phong Lào Bắc, hoạt động ở Thượng Lào.

• Tháng 2

Quân và dân ta đánh lui cuộc tấn công lớn của địch vào Đồng Tháp Mười, gây cho địch nhiều thiệt hại.

• Tháng 2

Hội nghị Giáo dục ở Cao Xá (Phú Thọ) gồm các lãnh đạo ngành và một số giáo sư có kinh nghiệm. Hội nghị quyết định nhiều vấn đề quan trọng để cải tiến công tác giáo dục.

• Tháng 2

Hội nghị Tư pháp toàn quốc.

Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư tới Hội nghị, nhấn mạnh trách nhiệm của người cán bộ tư pháp:

"Các bạn là bậc trí thức... lẽ tất nhiên giới trí thức phải hy sinh đấu tranh dũng cảm hơn nữa để làm gương cho nhân dân".

"Các bạn là viên chức của Chính phủ Dân chủ Cộng hoà mà các bạn đã giúp xây dựng nên... Do đó, nhiệm vụ các bạn phải tuyệt đối trung thành với chính quyền dân chủ"...

"Các bạn là những người phụ trách thi hành pháp luật. Lẽ tất nhiên các bạn cần phải nêu cao cái gương "phụng công thủ pháp¹, chí công vô tư" cho nhân dân noi theo.

• Tháng 2

Dựa vào làng chiến đấu được xây dựng chu đáo, quân và dân Điện Tiến chống càn thắng lợi ở Tứ Sơn (Quảng Ninh), diệt địch, thu nhiều vũ khí; ngoài ra còn vây bứt đồn địch, buộc địch phải rút đồn Chữ Bá.
________________________________________
1. Phụng công thủ pháp: chăm lo việc công, giữ gìn pháp luật.

[chuongxedap]

• 1 tháng 3

Quân và dân làng Cự Nẫm (Quảng Bình) anh dũng chống trả cuộc càn của 350 lính Pháp, nguỵ, có pháo binh, cơ giới yểm hộ, diệt 50 tên, bắt sống 1 số tên.

• 1 tháng 3

Trong trận phục kích La Ngà (Nam Bộ) ta đã phá hủy 59 xe, diệt 150 sĩ quan, binh lính trong đó có đại tá Đờ Sê-ri-nhê (De Sairigné) chỉ huy trưởng sư đoàn lê dương số 13 và đại tá Pa-ruýt (Parust) phó tổng tham mưu trưởng thứ nhất quân đội Pháp ở Đông Dương, thu nhiều vũ khí quân dụng. Thắng lợi này đã gây chấn động lớn ở Sài Gòn, Hà Nội và cả Pa-ri. Bộ chỉ huy và các tướng tá Pháp phải đau đớn thú nhận, đây "là một trận đánh bất hạnh".

• 6 đến 11 tháng 3

Hộị nghị chính trị viên toàn quốc lần thứ hai được tiến hành theo chỉ thị của Trung ương Đảng và Quân uỷ trung ương. Tham gia Hội nghị gồm các chính trị viên quân khu và chính trị viên trung đoàn. Hội nghị đã nghe và thảo luận báo cáo của Quân uỷ Trung ương về nhiệm vụ chiến lược, chiến thuật và công tác chính trị, nghe một số báo cáo về tình hình trong nước và thế giới.

Hội nghị đã xác định nhiệm vụ của công tác chính trị trong quân đội là phải bảo đảm thực hiện nhiệm vụ chiến lược do Quân uỷ trung ương đề ra, động viên toàn quân nêu cao tinh thần anh dũng, đoàn kết thống nhất, đồng cam cộng khổ, chống quan liêu, chống quân phiệt.

Hội nghị ra Nghị quyết về hệ thống tổ chức công tác chính trị, nhiệm vụ và quyền hạn của các cấp uỷ Đảng trong quân đội, chế độ chính trị viên và bồi dưỡng chính trị cho cán bộ quân sự.

• 8 tháng 3

Đại đội 25 địa phương (Kiến An) phối hợp với dân quân xã Khởi Nghĩa, dựa vào làng chiến đấu, đánh lui các cuộc tiến công càn quét của 300 địch, diệt 60 tên, bảo vệ được làng xóm.

[chuongxedap]

• 14 tháng 3

Trận vận động chiến đấu đầu tiên của Liên khu V ở Hương An (Quảng Nam). Một tiểu đoàn địch bị ta bao vây, truy kích và đánh tan.

• 18 đến 26 tháng 3

Chiến dịch Nghĩa Lộ (Tây Bắc) quân ta bức rút 7 vị trí, gọi hàng gần 200 nguỵ binh.

• 25 tháng 3

Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 151-SL quy định thành phần Uỷ viên Uỷ ban kháng chiến hành chính các cấp xã, huyện, tỉnh và liên khu.

• 25 tháng 3

Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 148-SL bãi bỏ các danh từ phủ, châu, quận. Cấp trên xã và cấp dưới tỉnh thống nhất gọi là cấp huyện.

• 29 tháng 3

Tại Ngã tư Bảy Hiền (Sài Gòn) ban công tác 3 đã thực hiện vụ đốt kho bom của Pháp.

[chuongxedap]

• 4 đến 7 tháng 4

Quân ta phục kích trên đường Cao Bằng - Thất Khê chặn đánh một đoàn 125 xe, diệt 120 tên địch, làm bị thương 100 tên, phá huỷ và phá hỏng gần 60 xe.

• 5 tháng 4

Bộ Nội Vụ ra nghị quyết 219/NĐ- NVvề "Tổ chức Nha Công an Việt Nam", gồm 3 cấp: Công an toàn quốc, Công an kỳ, Công an tỉnh.

• 7 tháng 4

Đại đội 87 vận động đánh địch ở Đông Dương (Quảng Trị) diệt gọn một đại đội Âu Phi, bắt 40 tù binh, thu nhiều vũ khí. Đây là trận vận động chiến thành công điển hình về nhiều mặt đầu tiên trên chiến trường Bình Trị Thiên.

• 8 tháng 4

Bộ đội chủ lực Khu 9 giành thắng lợi vang dội: tiêu diệt hoàn toàn 24 xe quân sự tại Tầm Vu (Rạch Giá) trong một trận phục kích giao thông tài tình.

• 14 tháng 4

Thủ tiêu việc lưu hành tiền đồng - một thứ tiền đúc bằng đồng dùng để mua bán từ thời phong kiến ở vùng Thanh Hoá trở vào phía nam.

• 14 tháng 4

Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 165-SL quy định Bộ Tổng chỉ huy Quân đội quốc gia và Dân quân tự vệ Việt Nam, đổi thành Bộ Tổng chỉ huy Quân đội quốc gia và dân quân Việt Nam.

• 14 tháng 4

Tạm thời trong kháng chiến, giải tán thị xã Bắc Ninh và sửa đổi địa giới như sau:

- Địa phận thị xã Bắc Ninh và các xã thuộc huyện Võ Giàng ở bên tả đường xe lửa Hà Nội - Lạng Sơn, sáp nhập vào huyện Yên Phong về phương diện hành chính và kháng chiến.

- Khu phố Bắc Ninh này gồm các phố Yên Mân, Vệ An, Niêm Xã, Thị Chung, Ỷ Na, Cổ Mê, Tân Ấp.

- Điạ phận thị xã Bắc Ninh ở bên hữu đường xe hỏa Hà Nội- Lạng Sơn sáp nhập vào huyện Võ Giàng về phương diện hành chính và kháng chiến.

- Khu phố Vũ Ninh này gồm các phố Đọ Xá, Ninh Xá, Tiền An, Thanh Sơn, Thị Cầu, Đáp Cầu.

[chuongxedap]

• 15 tháng 4

Hội nghị dân quân toàn quốc lần thứ 2 khai mạc.

Hội nghị nhằm rút kinh nghiệm hoạt động của quân du kích ở đồng bằng sông Hồng, trên đường 5, Tây Bắc, Bình Trị Thiên, Khu 5 và Nam Bộ; đề ra phương hướng và kế hoạch hoạt động cho năm 1948.

Đồng chí Tổng bí thư Trường Chinh và đồng chí Tổng chỉ huy Võ Nguyên Giáp tham gia chỉ đạo Hội nghị từ đầu đến cuối. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm và nói chuyện với hội nghị.

• 15 tháng 4

Quân dân Sài Gòn - Chợ Lớn chặn đánh trận càn của địch gồm 3.000 quân, có xe cơ giới, tàu, xuồng phối hợp ở Láng Le tiêu diệt 300 tên.

• 17 tháng 4

Phát hành Công phiếu kháng chiến.

• 19 tháng 4

Quân ta đánh trận Tầm Vu (Cần Thơ) tiêu diệt 300 tên địch, phá huỷ 24 xe cơ giới, thu 1 đại bác 105 mm và 100 khẩu súng trường.

• 30 tháng 4

Cấm lưu hành giấy bạc của Ngân hàng Đông Dương trong phạm vi cả nước.

[chuongxedap]

• 7 tháng 5

Liên bộ Nội vụ và Quốc phòng quyết định trả về tỉnh Hà Đông bốn huyện Đan Phượng, Thanh Trì, Hoài Đức và Thanh Oai (trước đặt dưới quyền điều khiển của UBKC kiêm hành chính Tp Hà Nội, Khu 11).

• 7 tháng 5

Thành lập Hội văn nghệ Việt Nam.

• 20 tháng 5

Hội nghị cán bộ Trung ương lần thứ IV (miền Bắc Đông Dương).

Hội nghị đã nghe báo cáo, thảo luận và ra nghị quyết về 6 vấn đề cụ thể: Về kế hoạch quân sự mùa hè. Dự đoán địch sẽ tiến công nhiều hơn phòng ngự để hỗ trợ việc lập chính phủ bù nhìn. Do đó kế hoạch đối phó của ta là tích cực bổ sung bộ đội, phát triển dân quân; Về cải thiện dân sinh hội nghị đề ra kế hoạch cụ thể về kinh tế, xã hội và văn hoá; Về cuộc vận động thi đua ái quốc; Về công tác trong vùng địch kiểm soát và chiếm đóng là một bộ phận rất quan trọng trong toàn bộ công tác của Đảng. Hội nghị vạch rõ hướng tuyên truyền, cổ động, công việc tổ chức, tranh đấu, vấn đề cán bộ, vấn đề dân sinh, về công tác Việt Minh và Liên Việt và cuối cùng là vấn đề tổ chức trong Đảng.

• 26 đến 30 tháng 5

Trung đoàn 64 phối hợp với lực lượng tại chỗ, đánh lui 2 tiểu đoàn địch càn quét vào huyện Ân Thi (Hưng Yên), diệt hơn 200 tên, buộc chúng phải rút khỏi huyện lỵ, chợ Thi và Kim Động. Đây là trận đánh tiêu diệt lớn đầu tiên ở đồng bằng Bắc Bộ, chứng tỏ ta đã có khả năng chống càn thắng lợi ở ngay địa hình đồng bằng.

• 26 tháng 5

Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 182-SL bổ nhiệm Tổng thanh tra Bộ Canh nông.

Ngày 2-8-1948 ký sắc lệnh bãi bỏ chức này.

[chuongxedap]

• 1 tháng 6

Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 195-SL lập Ban vận động thi đua các cấp.

• 1 đến 15 tháng 6

Chiến dịch Yên Bình Xã I.

Tại khu vực Yên Bình Xã (giáp Yên Bái, Lào Cai, Hà Giang) do Bộ tư lệnh liên khu 10 chỉ huy. Lực lượng ta gồm 3 tiểu đoàn và 2 đại đội độc lập. Lực lượng địch gồm 1 đại đội, 5 trung đội và 300 lính.

Kết quả địch bị diệt 77 tên, bị thương 70, bị bắt 11 tên, ra hàng 45 tên, ta thu 70 súng các loại, trên 10 ngàn viên đạn.

• 2 tháng 6

Bộ chỉ huy Pháp huy động 5.000 quân, 41 máy bay, 29 tàu xuồng mở cuộc hành quân Giông-ky do Đờ La-tua trực tiếp chỉ huy đánh vào căn cứ Đồng Tháp Mười. Các lực lượng ta đã triệt để lợi dụng địa hình kênh rạch chằng chịt vận dụng cách đánh khi tập trung, khi phân tán linh hoạt, liên tục chặn đánh các mũi tiến quân của địch. Sau bảy ngày càn quét không kết quả, quân Pháp buộc phải rút khỏi Đồng Tháp Mười với 1.300 tên bị chết và bị thương. Đây là trận càn lớn nhất và cũng là một thất bại nặng nhất của quân Pháp trong âm mưu đánh vào Đồng Tháp Mười hòng tìm diệt cơ quan đầu não kháng chiến Nam Bộ và bộ đội chủ lực ta.

[chuongxedap]

• 5 tháng 6   

Pháp lập Chính phủ bù nhìn.

Do thất bại chiến lược "đánh nhanh thắng nhanh" thực dân Pháp tăng cường thực hiện chính sách "dùng người Việt đánh người Việt", âm mưu đưa Bảo Đại lên làm Quốc trưởng bù nhìn. Do mẫu thuẫn giữa Pháp và Mỹ, giữa bù nhìn Bảo Đại và bù nhìn Nguyễn Văn Xuân ở Nam Bộ, việc đưa Bảo Đại ra đứng đầu chính quyền bù nhìn chưa thành.

Ngày 5-6-1948 thực dân Pháp đã gấp rút dựng lên một "Chính phủ trung ương” do Nguyễn Văn Xuân cầm đầu.

Ngày 7-6-1948 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tuyên bố “Chính phủ và nhân dân Việt Nam không thừa nhận bất kỳ thứ giấy tờ nào do bọn bù nhìn ký kết với bất kỳ nước nào và sẽ chiếu theo pháp luật để trừng trị bọn phản quốc".

• 8 tháng 6

Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 197-SL về việc bổ nhiệm Tổng thanh tra và thanh tra các bộ.

• 10 tháng 6

4 nữ chiến sĩ của trung đội nữ biệt động Minh Khai (Sài Gòn) dùng lựu đạn diệt 30 sĩ quan Pháp trong đó có 1 đại tá hải quân ở rạp chiếu bóng Ma-giét-tích.