Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Pháp (1945-1954) những sự kiện

[chuongxedap]

• 15 tháng 7 đến 26 tháng 9

Tổ chức lớp chỉnh huấn cán bộ trí thức công tác tại các cơ quan trung ương.

Ngày 26- 9, tại buổi lễ bế mạc Chủ tịch Hồ Chí Minh đã giải đáp một số thắc mắc mà anh chị em đặt ra, nêu khái quát tình hình trong và ngoài nước, sách lược của ta đối với thực dân Pháp và can thiệp Mỹ. Kết thúc bài nói, Người chỉ rõ: "Chúng ta phải nhớ câu "chính tâm tu thân" để "trị quốc bình thiên hạ". Chính tâm tu thân tức là cải tạo. Cải tạo cũng phải trường kỳ gian khổ, vì đó là một cuộc cách mạng trong bản thân của mỗi người. Bồi dưỡng tư tưởng mới để đánh thắng tư tưởng cũ, đoạn tuyệt với con người cũ để trở thành con người mới không phải là một việc dễ dàng... Chúng ta phải cố gắng nữa, cố gắng mãi... Phải "thật thà tự phê bình và hoan nghênh quần chúng phê bình mình” để trở thành người cán bộ trí thức mới của thời đại mới của dân tộc mới.

• 17 đến 19 tháng 7

Hội nghị Ban Thường trực của Ủy ban Liên - Việt toàn quốc.

Hội nghị nghe báo cáo phát động quần chúng đợt thứ nhất của Ban Liên lạc nông dân toàn quốc và của Đoàn công tác Liên khu Việt Bắc. Hội nghị hoan nghênh tinh thần và thành tích đã đạt được trong đợt một, tán thành đề nghị của Ban liên lạc nông dân toàn quốc phát động quần chúng đợt hai rộng lớn hơn và Hội nghị tán thành đề nghị của Ban thư ký Mặt trận, tổ chức Hội nghị tôn giáo toàn quốc để thảo luận chính sách tôn giáo của Chính phủ và Mặt trận.

Hội nghị đã duyệt và thông qua bản dự thảo Chính sách tôn giáo của Chính phủ và Mặt trận sẽ trình bày ở Hội nghị tôn giáo toàn quốc.

• Tháng 7

Tại Hội nghị Giáo giới Quốc tế họp tại Berlin, Công đoàn giáo dục Việt Nam trở thành thành viên Công đoàn Giáo giới Quốc tế.

[chuongxedap]

• Đầu tháng 8

Hội nghị tôn giáo toàn quốc lần thứ nhất.

Do ủy ban Liên Việt toàn quốc triệu tập. Đến dự hội nghị có 146 đại biểu gồm các linh mục, các vị sư thầy đại biểu cho các tôn giáo: Gia Tô, Tin lành, Phật giáo, Cao Đài; các tín đồ tôn giáo. Mặt trận Liên Việt, các đoàn thể ở cấp trung ương cũng cử đại biểu đến dự Hội nghị.

Hội nghị đã vạch trần những âm mưu thâm độc, những hành động dã man, xảo trá của thực dân Pháp, can thiệp Mỹ và bè lũ phản động đội lốt tôn giáo để phá hoại đạo, giết hại tín đồ yêu nước, vu cáo kháng chiến, chia rẽ nhân dân để thực hiện chính sách dùng người Việt đánh người Việt, lấy chiến tranh nuôi chiến tranh.

Hội nghị đã nhất trí tán thành chính sách cụ thể về tôn giáo của Chính phủ và Mặt trận gồm các điểm chính về:

- Tôn trọng tự do tín ngưỡng.
- Đoàn kết nhân dân không phân biệt giáo lương để kháng chiến, kiến quốc. Phá tan mưu mô của địch lợi dụng tôn giáo, chia rẽ nhân dân, kiên quyết trừng trị những người lợi dụng tôn giáo hành động phản nước.
- Cải thiện đời sống cho nhân dân tôn giáo.

• 5 tháng 8

Theo nghị quyết của Hội đồng Chính phủ trong phiên họp ngày 1 và 2 tháng 3-1953, Ban Thường trực Quốc hội ban hành "Bản phân định thành phần giai cấp ở nông thôn" (bản tạm thời) đưa ra những tiêu chuẩn để phân định địa chủ, phú nông, trung nông, bần nông, công nhân và các thành phần khác.

• 19 tháng 8

Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam ra Nhật lệnh cho toàn thể cán bộ và chiến sĩ: "Nhận rõ âm mưu thâm độc của đế quốc Pháp-Mỹ, kiên quyết tiêu diệt nhiều sinh lực địch, xây dựng tác phong chiến đấu tích cực và anh dũng. Trong cuộc phát động quần chúng phải kiên quyết đứng về phe nông dân lao động, làm hậu thuẫn vững chắc cho cuộc đấu tranh của nông dân đánh đổ bọn Việt gian, phản động, cường hào gian ác, đẩy mạnh chiến tranh du kích, đấu tranh chống địch càn quét, cướp của, bắt lính, phá cho kỳ được âm mưu của giặc "dùng người Việt đánh người Việt, lấy chiến tranh nuôi chiến tranh".

[chuongxedap]

• 28 tháng 8 đến 7 tháng 9

Địch tập trung 6 tiểu đoàn cơ động phối hợp với máy bay, đại bác, tầu chiến càn quét khu du kích Tiên Lãng tỉnh Kiến An (nay là Hải Phòng), hòng chiếm đóng, bình định khu vực này, bắt người, cướp của lập thêm nguỵ quân và để bảo vệ những căn cứ của chúng ở thị xã Kiến An và Hải Phòng.

Nhưng trong tất cả các thôn xóm, bộ đội địa phương và dân quân du kích đã chặn đánh địch bằng các hình thức đánh trong và ngoài làng bằng hố chông, mìn, cạm bẫy.

Trong 2 trận ở vùng An Tử Hạ ta dã tiêu diệt 200 quân địch, hầu hết là Âu Phi.

Sơ kết thành tích chống càn quét từ 28-8 đến 7-9 quân dân Tiên Lãng đã tiêu diệt 550 địch phần lớn là Âu Phi. Ta thu một số trung liên, súng trường, phá huỷ 1 xe vận tải, 2 xe cóc, bắn trọng thương 2 máy bay.

Thời gian này bộ đội, du kích Vĩnh Bảo, Hải Hưng đã hoạt động phối hợp chặt chẽ: ngày 4-9, ở Vĩnh Bảo ta bắn đắm một xuồng đổ bộ và 1 ca nô chở đày quân trên sông Thái Bình, và tiêu diệt vị trí Hội Am (ngày 6-9) ở đấy có 80 địch. Ta thu hơn 40 liên thanh và súng trường.

- Ở Hải Dương ta liên tiếp đánh địa lôi phá xe địch trên đường 17, đột nhập về vị trí Phúc Duyên sát thị xã. Trên đường 5 ta đánh đổ 1 tàu địch (3-9) chở đầy quân trang lương thực, phá tan và phá hỏng 1 đầu máy và 17 toa xe. Ngày 7-9 ta tiêu diệt Hồ Liên gồm hơn 1 trung đội địch.

- Ở Hưng Yên ta đánh địa lôi trên đường 39, chống càn quét có kết quả ở Đa Nhiễm, Đa Ngưu (Văn Giang).

Ngày 5-9 địch phải rút hầu hết quân cơ động ở Tiên Lãng về Bình Giang, Gia Lộc (Hải Dương). Tại đây trong 3 ngày chúng bị diệt 136 tên.

• 30 tháng 8 đến 10 tháng 9

Hội nghị liên hoan dân tộc của Liên khu Việt Bắc do Ủy ban Liên-Việt Liên khu Việt Bắc triệu tập để nghiên cứu chính sách của Chính phủ và Mặt trận dân tộc.

Đến dự Hội nghị có 141 đại biểu của 20 dân tộc trong Liên khu.

Toàn thể Hội nghị đã quyết nghị: phổ biến sâu rộng nghị quyết Hội nghị và vận động nhân dân thi hành đúng chính sách dân tộc của Chính phủ và Mặt trận, đặc biệt chú trọng: xoá bỏ xích mích giữa các dân tộc, thực hiện đoàn kết kháng chiến kiến quốc, vận động nhân dân tăng gia sản xuất cho mọi người đủ ăn đủ mặc, mở mang việc học tập mọi mặt để nâng cao trình độ chính trị và văn hoá của các dân tộc...

[chuongxedap]

• 2 tháng 9

Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 182 B-SL thưởng Huân chương kháng chiến hạng nhất cho các chuyên gia Trung Quốc có nhiều đóng góp cho Việt Nam.

• 9 tháng 9

Bộ đội ta tấn công vào khu Dị Sử ở trên đường số 5 là vị trí trú quân của một trung đoàn cơ động nằm sâu trong vùng tạm bị chiếm - thu thắng lợi lớn: diệt 128 tên trong đó có 1 quan tư, 1 quan ba, 2 quan 2, 1 quan 1, bắt và làm bị thương 92 tên, thu nhiều vũ khí, quân trang quân dụng.

• 10 đến 20 tháng 9

Ở hữu ngạn sông Hồng địch mở nhiều cuộc càn quét vào khu căn cứu du kích ta ở Hà Đông. Quân dân ta đã anh dũng chống càn, đánh thắng nhiều trận, đặc biệt có 2 trận lớn ở vùng Phú Xuyên ta diệt và làm bị thương 400 địch, ở Mỹ Đức ta bắn rơi 1 máy bay khu trục.

Ở tả ngạn sông Hồng ta liên tiếp tiêu diệt 2 vị trí địch ở Thái Bình và trên đường số 5 và đột nhập lần thứ 2 vào Chùa Bản tiêu diệt gần 2 trung đội địch, bắn rơi 1 máy bay khu trục.

• 13 tháng 9

Phối hợp với chiến trường Bắc Bộ, quân và dân ta ở Vĩnh Lơng (Nam Bộ) đã chặn đánh một đoàn tàu chiến của địch trên sông Long Hồ, bắn đắm 5 chiếc, bắn bị thương nặng 1 chiếc.

Cùng ngày này ở địa điểm khác, quân dân Vĩnh Long lại bắn đắm một tàu chiến lớn của giặc, tàu này chúng thường dùng làm công binh lưu động trên sông.

• Từ 13 tháng 9 đến 23 tháng 10

Hưởng ứng phong trào thi đua lấy giải thưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và phối hợp với chiến trường Bắc Bộ, quân và dân Nam Bộ thi đua giết giặc lập công. Trong hơn 1 tháng bắn đám 7 tàu chiến, bắn rơi 1 máy bay, tiêu diệt và bức rút 23 vị trí và lô cốt.

[chuongxedap]

• 14 tháng 9

Bộ đội ta tập kích tiêu diệt hoàn toàn vị trí Chùa Bản trong 25 phút. Chùa Bản là vị trí chỉ huy sở tiểu khu Lễ Khu đồng thời là vị trí pháo binh quan trọng của địch nằm trên đường 39, phía Bắc thị xã Hưng Yên.

Kết quả ta tiêu diệt hơn 2 đại đội địch, phá huỷ 3 đại bác 105 ly, 3 đại bác 75 ly, 3 xe tăng, 21 xe vận tải, xe díp và xe lội nước, 7 máy vô tuyến và nhiều vũ khí, quân trang, quân dụng.

• 23 đến 26 tháng 9

Ngày 23-9 địch huy động 17 tiểu đoàn cơ động cùng pháo binh, không quân, thuỷ quân mở một cuộc càn quét lớn vào khu căn cứ du kích ta ở miền Bắc sông Luộc (thuộc Hưng Yên). Ngay ngày đầu bộ đội ta đã đánh 4 trận lớn ở các huyện Ân Thi, Phù Cừ và ở Mai Xá (Đông thị xã Hưng Yên) tiêu diệt tất cả 750 địch.

Từ 23 đến 26-9 bộ đội ta lại đánh 6 trận trên Sông Luộc, bắn trọng thương 1 tầu chiến và bắn chìm 9 ca nô chở đầy quân lính và vũ khí, đánh tiêu hao địch trong các thôn xóm.

• 25 tháng 9

Ta tiêu diệt 1 đại đội địch ở trung đoàn cơ động số 1 ở Mỹ Côi (Tây Nam Nam Định).

Đêm 25-9 quân ta tập kích tiêu diệt tiểu đoàn khinh quân 701 đóng ở Liên Phú (Phát Diệm) tiêu diệt 500 tên.

• 28 tháng 9

Phối hợp chặt chẽ với trận chống càn Bắc sông Luộc, ta bắn đắm 1 tàu chiến địch trên sông Hồng (ở Thái Bình).

Đêm 28-9 ta tiêu diệt 1 bộ phận lớn, đánh tan rã hoàn toàn 2 đại đội địch ở Đồng Lạc trên đường 39 từ Hưng Yên về Thái Bình.

[chuongxedap]

• 28 tháng 9

Bộ đội ta đánh đổ cả đoàn tàu xuống biển sâu gần Bãi Chuối ở đèo Hải Vân, địch bị tiêu diệt 1 tiểu đoàn Âu Phi cùng với hàng chục toa chở đầy đại bác, xe vận tải và vũ khí đạn dược các loại.

Đại tướng Tổng tư lệnh đã thưởng huân chương Quân công hạng nhì cho đơn vị bộ đội lập được chiến công rực rỡ này.

• Tháng 9

Chỉnh quân chính trị trong quân đội.

Thi hành chỉ thị của Hồ Chủ tịch, Trung ương Đảng và Chính phủ, toàn thể bộ đội chủ lực và địa phương đã tiến hành một cuộc chỉnh quân chính trị rộng lớn nhất từ trước đến giờ. Đó là một cuộc vận động học tập, cải tạo tư tưởng lớn và là một bước trong việc chỉnh đốn tổ chức quân đội ta.

Mục đích chỉnh quân chính trị là để quân đội xác định lập trường đấu tranh phục vụ quyền lợi của nhân dân lao động, kiên quyết ủng hộ nông dân đấu tranh thực hiện chính sách ruộng đất; nâng cao trình độ chính trị, trình độ tư tưởng của toàn quân lên một bước... củng cố, nâng cao sức chiến đấu của quân đội.

• Tháng 9

Hội nghị cán bộ giao thông công chính.

Ngày 16-9, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư tới Hội nghị, Người chỉ rõ: "... công tác giao thông vận tải, nhất là công tác sửa chữa đường cầu rất là quan trọng. Đường sá thông thì mọi việc đều dễ dàng". Người mong toàn thể cán bộ ngành giao thông công chính "ra sức thi đua phát triển sáng kiến, vượt mọi khó khăn để làm tròn nhiệm vụ".

Người gửi kèm theo 7 huy hiệu để Hội nghị tặng cho những cán bộ xuất sắc nhất.

• Cuối tháng 9 đến 22 tháng 10

Địch dùng bọn khinh quân để càn quét, chiếm đóng Nam Bùi Chu, quân ta đã mở 6 cuộc tấn công thắng lợi, tiêu diệt 11 đại đội và 2 tiểu đoàn khinh quân, bất sống 937 tên, thu rất nhiều vũ khí. Đặc biệt trong trận Đại Đồng (Giao Thuỷ) ngày 6-10, đã tiêu diệt 370 tên thuộc tiểu đoàn 712. Ngày 12-10 ở Hải Hậu tiêu diệt tiểu đoàn 702 và trận Văn Lý ngày 18-10 tiêu diệt 2 tiểu đoàn 703 và 707. Sau các trận thất bại đó quân địch đã phải rút hết bọn khinh quân từ miền Nam về xung quanh Bùi Chu. Miền Nam Bùi Chu đã được giải phóng. Căn cứ du kích của ta ở Nam Định gồm phần lớn các huyện Nam Trực, Trực Ninh, Nghĩa Hưng, Hải Hậu và Giao Thuỷ được khôi phục.

[chuongxedap]

• 1 tháng 10

Ở Long Sa ( Nam Bộ), ta diệt và tiêu hao 4 lô cốt địch. Địch huy động 1 đại đội tới cứu viện. Ta chặn đánh diệt 46 tên. Sau trận này địch ở vị trí Ông Cố bỏ chạy về Cao Lãnh

• 2-3 tháng 10

Nông dân xã Hoàng Lý (Thanh Hóa) tổ chức Đại hội đấu tranh vạch tội địa chủ Đào Văn Bảng. Tòa án nhân dân đặc biệt kết án tử hình và Bảng phải bồi thường cho nông dân 146 tạ 31 cân thóc thoái tô và tiền công quỵt.

• 4 tháng 10

Ban hành Chính sách tôn giáo

Chính phủ ban hành Chính sách tôn giáo gồm những nội dung chính:

1. Tôn trọng tự do tín ngưỡng, mọi công dân đều có quyền tự do tín ngưỡng và quyền tự do không tín ngưỡng.

2. Đoàn kết nhân dân không phân biệt giáo lương để kháng chiến kiến quốc. Phá tan âm mưu của địch lợi dụng tôn giáo, chia rẽ dân tộc, kiên quyết trừng trị những kẻ lợi dụng tôn giáo hành động phản quốc, hại dân.

3. Cải thiện đời sống, nâng cao đời sống chính trị, văn hóa của đồng bào các tôn giáo.

• Từ 6 đến 27 tháng 10

Ở Bình Trị Thiên ta đánh bại nhiều cuộc càn quét nhỏ của giặc vào Phong Thái, Dương Thanh, Dương Trạch, Hoàng Hà và Phú Trang, diệt hơn 100 tên trong đó có 1 quan tư, 1 quan hai.

• 7 tháng 10

Ở Mỹ Tho sau khi tiêu diệt vị trí Mỹ Long, ta bao vây vị trí Long Điền, bức địch phải rút.

[chuongxedap]

• 12 tháng 10

"Hội nghị toàn quốc" của chính quyền bù nhìn thân Pháp đã khai mạc tại Sài Gòn.

Trong 211 đại biểu có Trần Trọng Kim, trùm đặc vụ Đặng Văn Sung, Tố Liên và một số tên phản động khác như Lê Hữu Từ, Bảy Viễn, Phạm Văn Chương, Hoàng Quỳnh...

Nội dung thảo luận của Hội nghị đã bộc lộ những mâu thuẫn sâu sắc giữa tay sai của Pháp và tay sai của Mỹ, và các kiến nghị ở Hội nghị nhằm mục đích che đậy bộ mặt hại dân bán nước của bọn Việt gian, bù nhìn đồng minh của kẻ thù dân tộc ta.

• Từ 15 tháng 10 đến 6 tháng 11

Chiến dịch tây nam Ninh Bình.

Tại khu vực tây nam Ninh Bình (gồm các huyện Gia Viễn, Gia Khánh, Nho Quan và một phần huyện Yên Khánh). Bộ Tổng tư lệnh đã tổ chức, chỉ đạo chiến dịch tây nam Ninh Bình nhằm mục đích phá cuộc tiến công của địch, bảo vệ vùng tự do, căn cứ kháng chiến của ta, bảo vệ kho tàng, tính mạng tài sản của nhân dân.

Chiến dịch chia làm 3 đợt. Đợt 1 từ 15 đến 17-10-1953. Đợt 2 từ 18-10 đến 1-11. Đợt 3 từ 2 đến 6-11

Kết quả ta diệt 1.200 tên địch, bắt 311 tên, phá huỷ 3 xe tăng, 1 xe AM, 4 thiết giáp, 10 xe vận tải, bắn rơi 2 máy bay.

• 16 đến 31 tháng 10-1953

Ở Khánh Hoà, giặc càn quét khu Vĩnh Khánh. Quân ta tích cực thi đua tiêu diệt địch. Kết quả đã diệt hơn 100 tên.

Sau thất bại này, ngày 15-11 giặc lại càn quét lần nữa, ta diệt khoảng 30 tên, bắn bị thương 125 tên.

[chuongxedap]

• 21 tháng 10

Thành lập một đơn vị gồm 4 huyện: Trà My, Phước Sơn, Bến Hiên, Bến Giằng do Ban phụ trách miền Tây Quảng Nam chỉ đạo.

• 22 tháng 10

Trung ương Đảng ra Nghị định đặc biệt về "Bổ túc văn hóa cho cán bộ xã sau phát động quần chúng".

• 22 đến 24 tháng 10

Hội đồng Chính phủ họp dưới sự chủ trì của Chủ tịch Hồ Chí Minh để xem xét tình hình thế giới và trong nước trong thời gian qua, nghe báo cáo về tình hình quân sự, về việc phát động quần chúng đợt hai, báo cáo tổng kết về chỉnh huấn tại chức của cán bộ, công nhân viên các cơ quan trung ương và địa phương.

Sau khi nghe báo cáo về cuộc phát động quần chúng đợt hai, Hội đồng Chính phủ đã thông qua kế hoạch củng cố xã sau phát động quần chúng, kế hoạch củng cố và xây dựng khu Tây Bắc, quyết định sửa đổi mấy điểm trong Điều lệ thuế nông nghiệp và quyết định mở một cuộc vận động chống bệnh quan liêu giấy tờ vào cuối năm 1953.

• 24 tháng 10

Công nhân bến tàu An Giê và Ô Răng ở Bắc Phi kiên quyết đấu tranh không chịu khuân vác vũ khí xuống 2 chiếc tàu của Pháp chở sang Việt Nam.

Từ tháng 6-1953, công nhân bến tàu Ô Răng đã giữ trọn lời hứa thà chịu đói chứ không chịu khuân vác vũ khí xuống tàu cho thực dân Pháp chở sang xâm lược Việt Nam.

[chuongxedap]

• Tháng 10

Hội nghị cán bộ địch hậu.

Hội nghị kiểm điểm công tác vùng sau lưng địch, vạch rõ âm mưu mới của địch ở vùng đồng bằng Bắc Bộ, đề ra nhiệm vụ và phương châm công tác trước mắt để đẩy mạnh cuộc đấu tranh vùng sau lưng địch.

Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm và nói chuyện với Hội nghị. Sau khi khen ngợi những thành tích của anh chị em như vượt mọi khó khăn, tiêu diệt nhiều giặc... Người đã chỉ ra một số khuyết điểm trong việc điều tra nắm chắc âm mưu của địch, việc thực hiện chưa tốt chính sách đoàn kết ở địa phương, công tác chỉ đạo của các cấp chưa chặt chẽ, chưa đi sát quần chúng... Đồng thời, Người nêu lên những biện pháp khắc phục những khuyết điểm trên và nhắc nhở mọi người cố gắng để giành thành tích nhiều hơn nữa.

• Cuối tháng 10

Đoàn đại biểu nông dân Việt Nam đã đi dự Hội nghị lao động nông lâm thế giới do Công đoàn nông lâm quốc tế triệu tập tại Viên (Áo). Hơn 200 đại biểu và người quan sát thuộc 146 tổ chức công đoàn và nông hội của 60 nước, đại diện cho 22 triệu lao động trên thế giới đã về dự hội nghị.

Đoàn đại biểu Việt Nam đã đưa ra Hội nghị một bản báo cáo về phong trào nông dân Việt Nam và đọc một bản tham luận về vấn đề ruộng đất ở Việt Nam, làm cho hội nghị hiểu rõ thêm về cách mạng và kháng chiến Việt Nam.