Cựu lính Nam bộ QĐ 3 trên đất Bắc (79 - 83) hồi cố hương ( phần 3 )

[thanhh63]

Chẳng biết là thời hậu Đông Âu xụp đổ nên gọi là thời phát triển hay suy tàn nữa.

 Dù sao thì "bộ mặt" Đông Âu cũng vẫn còn có lực vì hạ tầng cơ sở cũ để lại rất tốt, ít nhất là nó vẫn có đà để đi lên. Thành thị thì đã đành, còn ở nông thôn thì ra sao hả thanhh63@? Những chính sách đất đai đối với nông dân sau đổi mới và người có tài sản cũ đã từng bị Quốc hữu hóa khi xây dựng XHCN ở Tiệp Khắc sau chiến tranh Thế giới thứ 2.

Vâng thưa bác sau CM đương nhiên nông nghiệp cũng không thoát khỏi chính sách chung của nền KT Tiệp lúc đó: Tư nhân hóa. Cụ thể: Trả lại đất đai trước CM bị quốc hữu hóa về cho chủ đất cũ; Tư nhân hóa các nông trường quốc doanh; Phá bỏ mô hình JZD ( HTX nông nghiệp thống nhất ) mô hình chính của nền nông nghiệp XHCN của Tiệp, thành lập mô hình liên kết các chủ đất. Theo thống kê sau CM, đặc biệt sau khi vào EU nền nông nghiệp của Tiệp so với trước 1990 đa phần đầu giảm sút từ trồng trọt đến chăn nuôi, trong đó giảm mạnh nhất là lãnh vực chăn nuôi, có thể do tác động đô thị hóa kèm theo khả năng cạnh tranh của các SP nông nghiệp Tiệp không cao so với các nước tây âu EU ...

[thanhh63]

Đang lái chiếc xe cùi, nay lên em này phải công nhận khi lái cảm giác lâng lâng, chí ít trong đời tôi cũng có một lần duy nhất lái chiếc xe mới tinh, do mình “bóc tem”. Bên cạnh việc xe lướt êm như ru, âm thanh tuyệt vời của chiếu Autoradio cũng cho tôi cảm giác đang thưởng thức lái xe chứ không phải “bị” làm công việc đó. Tôi nhớ mãi lần đầu tiên 2 anh em chạy chiếc này xuống Ostrava, bà con ta cứ xúm đông, xúm đỏ để nghía em nó mà trầm trồ khen không hết lời làm hai anh em sướng âm sướng ỷ và từ đó trở đi anh em chúng tôi không còn đối mặt với những sự cố liên quan đến xe cộ! Sẵn dịp nói về phương tiện đi chợ sỉ, sau khi mua trả góp em Solitaire này chừng nửa năm, nhờ trời thương cho 2 anh em tép riu nên chiếc Solitaire bắt đầu có “triệu chứng” … nhỏ, hàng hóa bán sỉ lấy mỗi thứ vài bao tải nên chiếc Solitaire của anh em tôi không còn chỗ để chất, vậy là phải đổi xe nữa rồi, lần này nguồn lực cũng tàm tạm, chúng tôi định hướng sẽ tìm 1 chiếc Ford transit 2 khoang vừa với khả năng hàng hóa và tài chính.

Lần này cũng có kinh nghiệm do tham khảo dân đổ hàng về giá cả và đời xe nên anh em chúng tôi cũng không mất thời gian để tìm được 1 em Ford Transit 2.5D mới 5 năm cũ chạy dầu  nóc thấp, 4 cửa, màu xanh dương … hợp với túi tiền của mình. Do em này thuộc xe tư nhân chính chủ, chạy ít, giữ gìn tốt nên cũng như chiếc Solitaire, chúng tôi chẳng phải lo lắng về sự cố kỹ thuật của xe và từ đó trở đi chỉ khi nào hàng hóa lấy ít hoặt còn ít hàng để bán chúng tôi mới lái chiếc Solitaire, còn đa phần chiếc Ford transit này là chủ lực. Cảm giác lái chiếc Transit thoải mái hơn xe nhỏ nhiều do kết khấu ghế lái cao do vậy người lái không bị gò bó, thoải mãi co duỗi chân cẳng, mặt khác buồng lái có 3 ghế, nên khi một người lái, người còn lại vô tư trải lưng lên 2 ghế, chân gác lên cửa, ngủ nằm khá thoải mái, còn muốn thoải mái hơn nữa trải nệm ra sàn, tha hồ mà … lăn! Chiếc cửa sau bật lên cũng có cái hay khi những lúc mưa anh em chúng tôi vẫn có thể mở cửa để bán hàng…

[thanhh63]

Xung quanh chuyện bán hàng sỉ việc chọn hàng hóa gì, chủng loại hàng hóa ra sao, tỷ trọng của từng loại hàng như thế nào cũng là vấn đề quan trọng. Không giống như bán lẻ, tuy vẫn có hàng chủ lực, hàng nóng, nhưng hàng hóa trong quầy phải đa dạng, cũng có những người thử nghiệm việc bán chuyên 1 loại mặt hàng nhưng hầu như không thành công, hàng bán sỉ phải nghiêng về tính “chuyên môn hóa” cao. Lý do có vài cái: 1. Hạn chế về không gian. 2. Tập trung về nguồn lực tài chính. 3. Tập quán mua hàng của người bán lẻ.  Quầy bỏ sỉ của chúng tôi cũng chỉ như quầy bán lẻ, rộng nhất chỉ 4 m, những nơi tập trung đông người bỏ sỉ, ban đầu xe chở hàng chỉ được phép đậu dọc, mở cửa đuôi, treo hàng mẫu và bán hàng, tuy vậy để ổn định, tránh tranh chấp, chúng tôi cũng mua chỗ bán hàng sỉ theo tháng và cố định, có vạch sơn, ghi số thứ tự đàng hoàng và nếu đi sớm, chưa bị các quầy bên cạnh hạn chế khoảng không, tôi vẫn có thể đậu ngang xe, dọc theo quầy hàng và như vậy thuận tiện hơn cho việc bán hàng. Tuy nhiên lý do này chưa phải lý do chính, theo tôi 2 lý do sau chi phối nhiều hơn và có sự tác động qua lại chi phối lẫn nhau. Nếu thông thường một quầy bán lẻ số vốn đầu tư dao động tối thiểu cũng trên 20.000 korun thì tiền đổ vào mua sỉ nếu không trên nổi 50.000 korun một lần lấy hàng thì kể như lỗ. Thông thường lợi nhuận đổ hàng tính khoảng 3 - 5% trên doanh số, nhưng lượng hàng đổ thường gối đầu nên nằm trong hàng tồn, vấn đề đặt ra: duy trì lượng hàng chủ lực bao nhiêu để vừa giảm hàng tồn vừa không bị chôn vốn ? Nói là hàng chủ lực anh em chúng tôi hiểu theo nghĩa: mình có cái cố định để bán và khách hàng của mình cũng nhớ đến mình qua mặt hàng mà họ thường mua ở quầy của mình. Nhưng thú thật, những loại hàng cơ bản này lãi rất thấp, chỉ là có ái bán để duy trì hoạt động, còn muốn phát triển thì phải dựa vào hàng “nóng” hàng mới!

Hàng “nóng”, hàng mới tuy doanh số không cao do khách hàng chỉ lấy thăm dò khi bị thuyết phục bởi thực tế anh em tôi bán lẻ nhưng tỷ suất lợi nhuận lại cao, có khi đến 10% thậm chí hơn. Tuy vậy khi kinh doanh những loại hàng này rủi ro sẽ rất lớn: Ruỉ ro hàng mới nhưng không hợp nhãn; Rủi ro về giá: lúc mới giá cao, sau giá hạ rất nhanh; Rủi ro về chất lượng: ban đầu chất lượng tốt, sau chất lượng giảm. Và do chung quy dân bỏ sỉ cho chúng tôi cũng là dò dẫm tìm nguồn hàng mới để bổ sung cho thay thế cho những chủng loại hàng đã bão hòa nên khi đã chứng thực mặt hàng mới bán được là sẽ sản xuất ồ ạt, giá cả và chất lượng vì thế cũng ồ ạt … giảm, những người tham gia giai đoạn đầu còn kiếm khá, nhưng những người theo sau sẽ dễ ôm xô … Nên để tránh những rủi ro trên anh em tôi phải thống nhất tuyệt đối với 2 câu hỏi: duy trì bao nhiêu % là hàng “nóng” hàng mới ? và duy trì trong bao lâu với những loại hàng này? Cụ thể anh em tôi phải tuân thủ: thứ 1 là khi còn là hàng mới, hàng nóng, lợi nhuận bán lẻ rất cao nên hàng lấy chỉ vừa phải, đủ bán từng phiên,.không gối đầu, cho dù bán được hàng cũng phải không tạo cảm giác“sốt hàng” cho người bỏ hàng cho chúng tôi để dìm hàng này không sốt càng lâu càng tốt, tránh hàng bị copy tràn lan; Thứ hai: những lần lấy hàng tiếp theo tranh thủ dìm giá, giảm số lượng lấy để tạo cảm giá … ế, giai đoạn này duy trì khoảng 2 – 3 lần tùy thuộc sự phán đoán của chúng tôi và sau đó dừng hẳn không bán hàng kém chất lượng cũng như giá hạ sau này tránh mất uy tím, đồng thời cũng khuyên khách ưa lấy hàng mới, hàng nóng của mình tranh thủ kết thúc tránh bị hàng kém chất lượng ảnh hưởng, bằng cách đó chúng tôi cũng giữ được chữ tín cho mình đồng thời duy trì lượng khách “ưa” mạo hiểm cho thương hiệu: quầy “có hàng mới! của mình....

[thanhh63]

Có một kinh nghiệm để đời mà chúng tôi từng mắc phải khi kinh doanh hàng vải: Buôn bán hàng giả, hàng nhái nhãn hiệu! Thú thật tôi rất ân hận vì điều này, không phải vì sau này trong một lần đổ hàng ở chợ K. chúng tôi phải trả giá, mà tất cả những điều đó tôi không phải không nhận thức được dựa trên những gì mình đã từng học ở trường, vậy mà tôi vì thỏa hiệp với ông anh trong nhóm mà đi ngược tôn chỉ kinh doanh của mình. Ngày ấy, trong cái lộm nhộm của thời gian đầu tái lập nền kinh tế thị trường trên đất Tiệp, nạn hàng lậu, hàng giả, hàng nhái nhãn hiệu tràn lan trên đất Tiệp. Có một thực tế vẫn luôn tồn tại trong bất kỳ nền kinh tế nào: bên cạnh nền kinh tế hợp pháp vẫn còn một nền kinh tế “ngầm” với đầy đủ góc cạnh đặc trưng dễ nhận thấy của nó: hàng lậu, hàng giả, hàng nhái, bảo kê, cờ bạc lậu … và nền kinh tế khi đó của Tiệp cũng không thoát khỏi giai đoạn phải đi qua con đường đó. Trong những năm tháng ấy, sự mở cửa của nền kinh tế Tiệp quá mạnh, mạnh đến mức rất nhiều thứ “bật” khỏi vòng kiểm soát của chính quyền, một trong những biểu hiện của sự không kiểm soát nổi đó là hàng giả, hàng nhái tràn ngập nền thị trường Tiệp. Tất nhiên dân làm giả chỉ giả, chỉ nhái những hàng hóa nổi tiếng của các hãng mà đa phần là bên ngoài lãnh thổ Tiệp, chứ đâu có ai nhái nhãn hiệu của các hàng hóa nội địa! Dân Tiệp không phải không biết những thứ hàng giả, hàng nhái đó, họ biết, nhưng sự chênh lệch về giá giữa hàng thật và hàng nhái là quá lớn khiến họ có thể cưỡng lại mà không mua nó. Chưa hết, hàng giả, hàng nhái tràn ngập và bán rất chạy tại các chợ biên giới giáp với Đức, Áo cho dân từ bên kia biên giới qua mua hàng, khiến mặt hàng này là hàng đổ sỉ rất chạy ở bất kỳ chợ nào. Những loại hàng nhái đo không sản xuất trong lãnh thổ Tiệp, mà được các thương nhân nước ngoài từ Thổ, từ Ba Lan … nhập vào thị trường Tiệp.

Như tôi đã kể, buôn bán với tôi là một người anh dân Hà Thành gốc!, lâu lắm rồi tôi không còn liên hệ với anh ấy, không biết bây giờ anh ấy còn bên Tiệp nữa hay không? Tôi đoán chắc vẫn còn vì tôi nghe nói sau này anh đón cả vợ qua. Ngày ấy tôi và anh là 2 “nhân vật” chính của mảng buôn bán sỉ, còn bà chị và bà xã tôi đảm nhiệm việc bán lẻ. Hàng tuần, như đã kể anh em tôi cùng chung xe vượt hàng ngàn cây số để lấy hàng và đổ hàng. Nói về khả năng lái xe thì tôi yên tâm tuyệt đối, khi đã mua chiếc Ford, ghế trước khá rộng, anh lái là tôi lăn đùng ngủ ngon lành … nhưng về việc chọn hàng, anh em dù đã thỏa thuận trước nhưng anh vẫn thuộc tuýp: thấy người ta bán chạy cái gì là lao vào cái đó, dù tôi có bất đồng, nhưng đành thỏa hiệp theo kiểu chia 1 phần tiền lấy hàng cho hàng mới, hàng nóng dành cho chúng để tránh bị cuốn quá sâu để rồi rút không kịp, mặt khác chúng tôi cũng không đủ tài chính để bao phủ tất cả, vẫn còn phải dành phần lớn cho nhóm hàng cơ bản mà 2 anh em đã thống nhất. Thêm nữa tôi cũng thống nhất với anh không lấy những mặt hàng liên quan đến những nhãn hiệu nổi tiếng mà chúng tôi ai cũng biết, chỉ lấy những mặt hàng in những dòng chữ ngoại trên nền mà tôi cũng chả hiểu nó là dòng chữ hay 1 nhãn hiệu ví du: Chiemsee ( tôi còn nhớ duy nhất nhãn hiệu này vì nó liên quan đến “sự cố” tôi gặp sau này! Và từ sự nhơ nhớ láng máng đó cộng với sự trợ giúp của bác Gúc nên đến tận hôm nay tôi mới biết: đó là 1 hồ thiên nhiên nổi tiếng của vùng Bayern, Đức và xung quanh là khu du lịch nghỉ mát nổi tiếng Chiemgau … , có thể vì vậy mà dân Đức lấy nó làm nhãn hiệu hàng hóa của mình ?). Nhưng cũng phải nói những mặt hàng này bán rất tốt, duy trì một lượng vừa phải, với mức lợi nhuận như hàng cơ bản ( vì ai cũng bán nên mình không thể ấn định giá bán! ) và hầu như chúng tôi có rất ít hàng tồn sau mỗi lần đổ sỉ ở biên giới về…

[thanhh63]

Bây giờ ngồi nhớ lại thấy đúng là mưu sinh: cơm áo, gạo tiền cuốn chúng tôi vào cái guồng quay quanh năm suốt tháng hầu như chả có thời gian thảnh thơi. Cả tuần chợ búa, có chăng chỉ là chiều chủ nhật cả đại gia đình của nhóm quây quần, mua chút gì giống thức ăn Việt ở tận siêu thị bến tàu điện ngầm Chodov – gần ký túc xá thời sinh viên của tôi – để “cải thiện”. Cả năm chẳng dám dứt ra khỏi công việc vì tiền thuê chỗ đã đóng cả tháng, nếu chúng rẻ chắc cũng dễ tặc lưỡi mà ngà mình những lúc mệt mỏi, nhưng khổ nỗi nếu so ra thuế chỗ cũng chiếm gần 10% doanh số bình quân nên không thể bỏ. Ấy vậy mà khi rảnh rỗi thì chẳng có công việc để làm, một năm buôn bán thường kết thúc bằng “chiến dịch Vánoce ( Noel )”, buôn bán cả năm cho dù có ế ẩm cũng hy vọng mong có 1 mùa Vánoce “như ý”! Nhưng cho dù co như ý hay không, sang ngày 25.12, hàng hóa “bị” được đóng gói, xếp gọn để “nghỉ ngơi” vì có đi bán cũng chả có ma nào mua. Đơn giản Vánoce là dịp nghỉ lễ của cả châu Âu, dân Tiệp đi du lịch “tránh đông” hay chết dí trong nhà, ngoài đường vắng tanh vắng ngắt. Dịp “nghỉ bắt buộc” này thường kéo dài không chỉ qua năm mới mà hầu như hết cả tháng 1 năm sau do tháng này buôn bán ế ẩm, đi bán ngoài tiền đóng “sở hụi” hàng tháng, lỗ thêm tiền xăng xe, công sức … nên nghỉ cho khỏe! Thông thường những dịp này mọi người chủ yếu đi thăm thú lẫn nhau, chui vào nhà cho ấm cúng, gầy độ nhậu, độ bài bạc hoặc vùi đầu vào phim bộ Hongkong cho hết ngày, hết đêm! Thật tiếc, dân mình không biết đến môn thể thao trượt tuyết nên mùa đông chẳng có “thú vui” ngoài trời nào hấp dẫn, đành ru rú trong nhà. Sau này mọi người có dư dả, tháng tết tây cũng thường là dịp tranh thủ về Việt Nam nghỉ ngơi, thăm gia đình, nhưng cứ đến gần Tết ta lại tất tả ra đi vì chuẩn bị cho một năm làm ăn, nếu vắng mặt lâu dễ mất chỗ buôn bán như chơi!

Bàn một chút về “góc” giải trí của dân ta những ngày tháng đó, nếu có 1 câu thật ngắn gọn, tôi sẽ nói: Chẳng có gì, còn tệ hơn trạng thái: nghèo nàn! Thú thật, ngay như bản thân tôi là một sinh viên tốt nghiệp đại học, nói như dân ta hay nói: chữ 1 bụng!, dù từng rất yêu “khám phá” thời còn sinh viên, nhưng khi bước vào mưu sinh, giải trí duy nhất tôi còn giữ là chơi ô chữ, đọc báo những lúc rảnh rỗi khi đi bán hàng và xem tivi khi ở nhà! Những tưởng những nhu cầu tối thiểu như vậy khi tiếp cận thông tin là điều bắt buộc phải có nhưng thật ra không phải vậy, dù ai cũng cầm tờ báo, dù nhà nào cũng có tivi nhưng không phải ai cũng thích thú khi ngồi đối diện với chúng do bất đồng ngôn ngữ. Những người Việt có thời gian nhất định sống và làm việc bên Tiệp, lương tiếng bản địa của họ chỉ giúp cho họ trong giao tiếp căn bản như mua sắm, chào hỏi xã giao, đọc báo thì lõm bõm, còn để thưởng thức nghệ thuật thì … không thể, đó là lý do tại sao trong lựa chọn hưởng thụ văn hóa của người Việt không có những khái niệm như nhà hát, rạp chiếu phim ….lý do? Đơn giản vì những gì dân ta nhận được khi đặt chân lên đất Tiệp nếu đi theo các hợp đồng cấp nhà nước là những đợt học tiếng Tiệp “chớp nhoáng”, còn nếu là đi “chui” sau cách mạng thì hoàn toàn không có gì, thật tội cho những người đó khi phải sống giữa một xã hội mà bản thân như câm, như điếc, họ chỉ chú trọng đến vốn từ ngữ thực dụng, học vội học vàng để gọi là có cho việc buôn bán. Bên cạnh trình độ tiếng bản địa không đủ để hội nhập toàn diện vào xã hội sở tại, những thói quen sống “biệt lập” theo nhóm cũng khiến cho dân ta ngại giao tiếp với dân bản địa. Thêm nữa, do tính chất công việc không có ngày nghỉ, sáng đi, tối về, tranh thủ nấu ăn bữa tối, xong là mệt nhoài, thôi thì thăng cho khỏe lấy sức cho ngày mai chiến đấu tiếp…

[qtdc]

Nghe bác thanhh63 than thở tội thật! Cũng chỉ vì mình, dân mình, nước mình nghèo quá đi thôi, nghèo đây không chỉ vật chất mà còn cả tinh thần. Các thế hệ bây giờ thì có khác, nhưng quan sát kỹ cũng không khác nhiều đâu, mọi thứ nó cứ tà tà, vậy vậy.

[thanhh63]

Nghe bác thanhh63 than thở tội thật! Cũng chỉ vì mình, dân mình, nước mình nghèo quá đi thôi, nghèo đây không chỉ vật chất mà còn cả tinh thần. Các thế hệ bây giờ thì có khác, nhưng quan sát kỹ cũng không khác nhiều đâu, mọi thứ nó cứ tà tà, vậy vậy.

Hì hì, không than đâu bác qtdc mà đó là thực tế của cộng đồng dân ta ở Tiệp những năm tháng đó, không biết bây giờ tình hình hội nhập vào xã hội bản địa đã khá nhiềy chưa, hy vọng là đã khá nhiều vì đã thêm thế hệ nữa rồi: thế hệ ngược lại với cha ông chúng: nói tiếng Việt như cha ông chúng khi xưa nói tiếng Séc  ! Chính vì vậy rào cản về ngôn ngữ chắc cũng đã phần nào rỡ bỏ, mặt khác cộng đồng người Việt tại Tiệp đã được quốc hội Séc công nhận là 1 dân tộc trong cộng đồng các dân tộc sinh sống tại Tiệp, chắc họ cũng có những giải pháp giúp "dân tộc" Việt hội nhập tốt hơn vào xã hội Tiệp 

[qtdc]

Đấy là nói các thế hệ sau sinh ra lớn lên tại nước nhà, sang tây làm việc học tập thôi bác thanhh63 à. Còn đám f2345 thì là người bản địa rồi. Vấn đề nó nằm ở khâu giáo dục đầu đời mà xã hội cho chúng tiếp thu.

[thanhh63]

Đấy là tình hình chung, chúng tôi tuy cũng có ảnh hưởng nhưng do còn chút máu “khám phá” vẫn sót lại từ thời sinh viên, nhóm chúng tôi cũng đi thăm thú được vài nơi trong đó có danh thắng hang động Macocha thuộc khu thắng cảnh gần TP lớn thứ 2 của Tiệp: Brno có tên Moravký Kras. Phải nói thật lòng đây là thắng cảnh tuyệt đẹp của những hang động, thạch nhũ muôn hình vạn dạng kết hợp với vịnh sâu ngầm trong hang động. Thú thật, cụm thắng cảnh nổi tiếng thế giới này chúng tôi đã từng nghe đến những năm học ở trường Tiếng Teplice và từng ước ao có một lần đặt chân đến đó, ước mơ đó phải mãi sau khi ra trường được vài năm tôi mới biến mơ ước đó thành hiện thực. Moravký Kras nằm phía Bắc thành phố Brno, gần thành phố nhỏ Blansko. Để đến được đây trước kia sao khó thế, nhưng lần đó với cả nhóm thì đơn giản vô cùng: cứ thẳng tiến theo xa lộ Praha – Brno rồi về hướng Blansko là xong. Moravký Kras là một trong những khu vực động thạch nhũ đá vôi nổi tiếng nhất ở Trung Âu. Toàn khu vực Moravký Kras có hơn 1.100 hang động, năm trong số đó được mở cửa cho công chúng thăm quan. Hang Punkva cùng với khả năng bơi thuyền trên dòng sông ngầm Punkva được kết nối với việc tham quan đáy của vực thẳm Macocha. Hang động Kateřinská, được biết đến với những cột nhũ độc đáo. Hang động Balcarka với các thạch nhũ có hình dáng rất phong phú, đầy màu sắc và các hang động Sloupsko šošůvské – hang động của các cây cột và các bức tượng bằng thạch nhũ, hình thành bởi hành lang khổng lồ và các vực thẳm dưới lòng đất. Đây là sơ đồ của thắng cảnh Moravký Kras và vùng phụ cận:

[thanhh63]

Ngoài ra, các hẻm núi đá vôi Pustý a Suchý žleb ( hẻm sâu hoang vắng và khô ), cùng thác nước trắng và đặc biệt là hang động Amatérská cho đến nay vẫn chưa cho phép công chúng tham quan, cũng rất đáng được chú ý. Sau đó, những trải nghiệm không thể có lần thứ 2 khi quan sát vực sâu Macocha từ cầu Thượng hoặc cầu Hạ. Ấn tượng lớn nhất của khu trung tâm Moravký Kras  là các thác thạch nhũ Rudické, nơi dòng nước của con suối Jedovnický biến mất và xuất hiện trở lại trên mặt đất sau một chặng đường ngầm dưới lòng đất dài 12 km tại vách đá Býčí trong khu vực Josef.

Sự phong phú đặc biệt và sự chênh lệch rất rộng về kích thước của các hình thù thạch nhũ, cũng tương tự  như động, thực vật có giá trị là những đối tượng được bảo vệ nghiêm ngặt. Ngay từ năm 1956, những khu vực núi đá vôi lớn nhất và phát triển nhất tại Cộng hòa Czech được tuyên bố là khu vực được bảo vệ. Các khu vực có giá trị nhất cũng được bảo vệ thêm tại 14 khu bảo tồn thiên nhiên.