Hà Giang Ký ức của chúng tôi và đồng đội. Phần 18.

[thai60]

                              Chào các bác và anh em.

      Ngay từ những ngày đầu trong quân ngũ,huấn luyện tại E 14/F 313,lớp tân binh 9/83 chúng tôi khi đó đã được giới thiệu về mảnh đất Vị xuyên - Hà giang -địa bàn đóng quân của cả sư đoàn,cùng với sự cống hiến hy sinh và những chiến công của những lớp đàn anh đi trước thuộc sư đoàn đã từng lập nên trên mảnh đất ấy.
      Hiểu về mảnh đất nơi mình sẽ bảo vệ,biết về những gì mà đồng đội đi trước của mình đã từng làm được,trong lòng những người lính mới nhập ngũ chúng tôi khi ấy đã mang nặng lòng tự hào và ý chí quyết tâm giữ gìn và phát huy truyền thống của đơn vị và những thế hệ đàn anh của mình.
      Trong lá quyết tâm thư mà chính Thai60 đã vinh dự được chỉ huy trung đoàn giao cho viết và đọc trước đoàn quân trong buổi lễ ra quân kết thúc khóa huấn luyện,đã có những dòng : "...Chúng tôi nguyện sẽ noi gương những lớp đàn anh đi trước của đơn vị,sẵn sàng chiến đấu,hy sinh cho Tổ quốc.Nếu một mai đây kẻ thù xâm chiếm dày xéo lên mảnh đất biên cương này ,mồ hôi và máu của chúng tôi sẽ sẵn sàng đổ xuống,để cho dòng nước sông Lô sẽ mãi mãi được xanh trong êm ả như những dòng sông Nhuệ,sông Đáy nơi quê hương chúng tôi..."
      Không chuẩn xác tới từng câu chữ,nhưng chắc chắn nội dung trong thư có chứa đựng những ý niệm tự hào,quyết tâm giữ vững truyền thống đã có của F313 trong lòng chúng tôi ngày đó.
      
      Và ,thật không ngờ,chỉ chưa đầy 3 tháng sau,những tiên cảm trong cái ngày tháng 1/1984 ngày đó đã trở thành sự thật phũ phàng,tàn nhẫn.
    
     Từ ngày mùng 2 đến ngày 28/4/1984quân Trung quốc bắt đầu liên tục bắn pháo vào khắp mảnh đất Vị xuyên,có lúc vào sâu tận trong lòng TX Hà giang.Hàng trăm ngàn quả đạn pháo của chúng đã tàn phá không biết bao nhiêu nhà cửa ,ruộng vườn,bản làng ,trường học,gây nên cái chết oan uổng cho những người dân vô tội,trong đó có những em bé đang trên đường đi học.
     Trước sự tàn phá và nguy cơ xâm lấn của kẻ thù,F313 đã sẵn sàng và đã bắt đầu chiến đấu : Những người lính BB căng mình trên những điểm chốt và toàn tuyến phòng ngự,những người lính PB đã cất cao nòng pháo,nã đạn phản pháo ,đánh phá những trận địa pháo của chúng;những người lính CB bám sát những tuyến tiền tiêu,củng cố hầm hào,công sự,gài đặt củng cố những bãi mìn,bãi vật cản để chuẩn bị ngăn bước quân thù;những người lính của đủ mọi binh chủng, đơn vị đã tỏa đi khắp tuyến phòng ngự để chuẩn bị cho những trận đánh lớn.
     Có nhiều chiến sỹ thuộc F 313 đã bị hy sinh,thương vong trong những ngày bị địch pháo kích đó.
    
     Ngày 28/4/1984,quân Trung quốc bắt đầu tập trung nhiều sư đoàn ,bất ngờ xua quân tấn công lấn chiếm sâu vào trong lãnh thổ Vị xuyên. Ngay từ những phút đầu tiên trong trận chiến đấu với kẻ thù đó,dù có sự chênh lệch rất lớn về quân số,vũ khí,lực lượng yểm trợ,nhưng những người lính F313 vẫn dũng cảm kiên cường chiến đấu kìm giữ bước chân xâm lược của chúng.Sau ngày chiến đấu đầu tiên,dù kẻ thù đã chiếm được một số điểm cao,bình độ quan trọng sâu trong đất ta tới 2 km tính từ cửa khẩu,nhưng chúng đã bị chặn đứng lại ngay bên bờ Bắc suối Thanh thủy.không thể tiến thêm vào đất ta.Ngay trong ngày đấu tiên đó,toàn bộ F 313 đã vào trận,dàn  quân bám chặt khu vực Nậm ngặt,Thanh đức,Thanh hương,Lao chải ,Sín chải,Đá Pháp,Ngã Ba Thanh thủy ,Hang Dơi,Nàng Lò,Đông sông Lô,chiến đấu ngăn chặn bộ binh địch,từng bước buộc chúng phải rút trở lui về những điểm cao phía đường biên.
    
     Ngày 15/5/1984,địch lại tập trung một lực lượng lớn gấp bội so với lực lượng phòng ngự của ta,xua quân bất ngờ tấn công lấn chiếm các cao điểm bình độ bên bờ đông sông Lô. Dù đã chiếm được một vài cao điểm quan trọng,nhưng ,gặp phải sức kháng cự ngoan cường của F313,bước chân xâm lược của chúng cũng phải dừng lại ở các cao điểm đã chiếm đó mà không thể lấn vào sâu hơn nữa.
    
     Từ những ngày đầu tháng 4/1984 đó,F 313 đã thường xuyên có mặt ,bám trụ chiến đấu trên mảnh đất Vị xuyên,làm nhân tố nòng cốt để cùng với rất nhiều đơn vị phối thuộc khác giữ vững tuyến phòng ngự Vị xuyên. Không chỉ chiến đấu phòng ngự,F313 còn chủ động tổ chức tấn công,và còn là lực lượng không thể thiếu để chi viện về mọi mặt cho các đơn vị bạn trong tất cả những hoạt động,chiến dịch diễn ra trên mặt trận Vị xuyên trong suốt giai đoạn chiến đấu 1984-1989.
      Cho đến tận ngày chiến tranh kết thúc,quân thù phải cút về bên kia biên giới,biên cương  Vị xuyên được gìn giữ vẹn nguyên,F313 vẫn luôn có mặt trên mảnh đất đó.
      Cho đến tận hôm nay,đoàn Kinh tế Quốc phòng 313 vẫn gắn bó,bám trụ vững vàng trên tuyến phòng ngự Biên giới Vị xuyên-Hà giang,nơi đầu nguồn của dòng sông Lô lịch sử.
      Từ những ngày mùa xuân lửa máu 1979,với tiền thân là E BB 122 của tỉnh đội Hà giang,sau những trận chiến đấu khốc liệt với kẻ thù ở các thời điểm 1981,giai đoạn 1984-1989,F313 vẫn là một phần máu thịt của Vị xuyên,của Hà giang.

      Dòng sông Lô nơi đầu nguồn con nước vẫn miên man chảy mãi về xuôi. Trong ngọt ngào mặn mòi phù sa của nó cũng chở nặng  máu xương của những thế hệ người lính F313. Trong tiếng sóng của nó cũng có tiếng hoan ca nao nức của lòng tự hào chiến thắng và tiếng vang vọng trầm sâu kiêu hãnh của truyền thống dũng cảm kiên cường của F313.
      Dòng sông Lô vẫn còn chảy mãi.Lời tuyên thệ sống chết vì sông Lô trong lá quyết tâm thư đầy âm hưởng tự hào về truyền thống đơn vị vang lên ngày nào từ ba mươi năm trước như vẫn còn ngân mãi trong trái tim tâm hồn những người lính F313 năm ấy.
      Cũng như ngày xưa kề vai bên nhau trên chiến hào đối mặt với quân thù  nơi mặt trận Vị xuyên,mọi thế hệ những người lính của sư đoàn 313 kiêu hãnh sánh vai cùng đồng đội thuộc tất cả các đơn vị khác đã từng chiến đấu trên mảnh đất đó.

[NhưC7D2E876F356]

Hôm nay giở lại trang nhật ký  thấy bài thơ này. Ồ thì ra mình đã từng làm thơ cơ đấy. Bây giờ đọc lại thấy nó ngô nghê và sai chính tả nhiều quá - đúng là dạng thơ con ngóe. Nhưng dù sao đó cũng là cảm xúc lúc bấy giờ, nó cũng có giá trị về không gian và thời gian  đó chứ. Các bác đừng cười nhé

[dapxichlo]

            -Kính chào toàn thể các bác ccb-chào mùa thu đã đến.
-Bác Laoshan1234 bác quả là một kho ảnh và những tư liệu quý hiếm,qua bác mà anh em đồng đội tìm được nhau,cám ơn bác nhiều qua sự kiện bác vừa kể ở trên,vụ việc này em là người trực tiếp tham gia xem xét hiện trường và có báo cáo kết luận bị bắt cóc, nhưng cấp D đã cho em là mồm còn hơi sữa mẹ,và đi đến kết luận đảo ngũ em đã báo cáo Thanh Thủy,Thanh Thủy đồng nhất với ý kiến của em,để chứng minh ai đúng ai sai em mời lên hiện trường thì run như cầy sẩy,và họ đã bí mật cho người về địa phương xác minh,nhưng các đồng chí này không có ở địa phương,cả thời gian sau đó sau, và Thanh Thủy kết luận,(trứng đã khôn hơn vịt),xin lỗi các bác còn nhiều chuyện em không tiện nói ra. --                Nhưng chỉ biết rằng có những đồng đội,vi tổ quốc họ biết ra đi và sẽ không bao giờ trở lại,và cho đến bầy giờ cũng chỉ có hai chữ (mất tích)
                                        Tôi ra đi trong lạnh lẽo cô đơn
                                        Hoa lá cỏ cây sương xa đưa tiễn
                                        Thanh Thủy gọi Thanh Hương nhớ quay về
                                        Nếu tôi không về đồng đội đừng buồn nhé
                                        Hoa đào xuân nở thắm chốt Nậm Lầu.
Bác Laoshan1234 trường hợp này thật đau lòng,kết quả là bác ấy đã không khai nếu không thì 17/2/1979,cũng theo con đường này ta đã bị đánh tập kích rồi ,bác ấy bị bắt đã không(tháo xẻng),Chẳng biết em có giúp gì được không,cũng như bác( tằng tằng ngơ ngơ đau lòng lắm),chiến tranh mà.
-Các bác pb47vp-bác NhuC7-Bác Thái60-bác QuangTri-bác Huong76-bácMaiAnh-HaGiang79-HaGiangnho-Linhquany-bác PhapPhai-bác HuuHung-bác khanhhuyen....
       Chúc các bác mọi sự tốt lành

[pb47vp]

Vâng bác nhưc7 ạ, cái đơn sơ, cái bản mộc này mới là cái quí để tôi với bác mới gặp nhau trên trang nhà và gặp nhau ngoài đời. Đời lính và ngay cả khi ta đã là CCB thì đây mới là cái quí, chứ cái ảo ảnh với danh hão làm gì bác. Các CCB quê tôi trên mặt trận ngày đó nay họ giờ vẫn phải vất vả để mưu sinh với cuộc sống thường ngày, để thăm lại chiến trường xưa cũng như đại đa số CCB, họ cũng phải căn cơ và cũng khó có điều kiện vào trang nhà được.

[Vixuyen-hg]

Chào tất cả các bác ccb cùng anh em đồng  đội
Bác Như ơi mỗi trang nhật ký của bác rất quí giá với anh em đồng đội tuy mộc mạc đơn xơ chữ có nghiên có ngả   Sai lỗi chính tả nhiều cứ nhìn thấy nét mực Cửu Long dù có nhoè nhẹt giấy có ốm vàng gián nhấm mối mọt thì nó vẫn là vô giá bác còn giữ được là may mắn rồi giờ nó sẽ là của chung anh em ccb
Bác cứ từ úp lên cho anh em thưởng thức món ăn tinh thần khi tuổi sắp sế chiều
Chỉ cần một dòng chữ khi ấy viểt thôi cũng biểt cuộc chiển tàn khốc thể nào

Hay một bài thơ của các bác & bác Như là rõ

"Giặc tàu ơi sao hôm nay mày bắn nhiều thể"
Hay
"TQ ơi sao hôm nay bắn ít
Mày hểt đạn rỉ rồi hay sao
Hết cũ mày  bắn đạn mới đi
Làm ơn  cho hai giàn h12
Lấy thép mới tao rèn làm dao"
Hoặc
Việt Nam -Trung Hoa núi liền núi
Sông liền sông bên này ...t ...bên kia....n"
Thế đấy các bác ạ   
Chúc các bác một ngày vui vẻ

[pb47vp]

Hôm nay xem chương trình thời sự cảm thấy ấm lòng, khi thấy lãnh đạo NN lên làm việc với nơi cuộc sống người dân còn vất vả mà ngày đó các bác đã từng đến. Tôi cũng mong sao cuộc sống của mọi người dân nơi này sẽ được ngày càng cải thiện và no ấm.

[NhưC7D2E876F356]

Chào tất cả các bác ccb cùng anh em đồng  đội
Bác Như ơi mỗi trang nhật ký của bác rất quí giá với anh em đồng đội tuy mộc mạc đơn xơ chữ có nghiên có ngả   Sai lỗi chính tả nhiều cứ nhìn thấy nét mực Cửu Long dù có nhoè nhẹt giấy có ốm vàng gián nhấm mối mọt thì nó vẫn là vô giá bác còn giữ được là may mắn rồi giờ nó sẽ là của chung anh em ccb
Bác cứ từ úp lên cho anh em thưởng thức món ăn tinh thần khi tuổi sắp sế chiều
Chỉ cần một dòng chữ khi ấy viểt thôi cũng biểt cuộc chiển tàn khốc thể nào

Hay một bài thơ của các bác & bác Như là rõ

"Giặc tàu ơi sao hôm nay mày bắn nhiều thể"
Hay
"TQ ơi sao hôm nay bắn ít
Mày hểt đạn rỉ rồi hay sao
Hết cũ mày  bắn đạn mới đi
Làm ơn  cho hai giàn h12
Lấy thép mới tao rèn làm dao"
Hoặc
Việt Nam -Trung Hoa núi liền núi
Sông liền sông bên này ...t ...bên kia....n"
Thế đấy các bác ạ  
Chúc các bác một ngày vui vẻ

Chào bác vixuyen-hg, chào bác pb47,bác dapxichlo và các bác trang nhà. Thật xúc động khi khi các bác coi những trang nhật kí của em như một tài sản chung của các CCB . Vậy em sẽ không giữ riêng cho mình mà sẽ từ đưa lên đây để chia sẻ cùng các bác. Hôm nay em khoe với các bác căn biệt thự của em thời ở Vỵ xuyên nhé . Nó cũng rất lãn mạn đấy . Một căn biệt thự sở hữu rất nhiều dò phong lan quý . Các bác cùng chiêm ngưỡng nhé






Và bây giờ

[laoshan1234]

      Thức lại đêm nay,ngã ba Thanh thủy

  Ngã ba Thanh thủy thời chiến tranh
  Ngày vắng bóng người,mặt đường đầy đạn pháo
  Dưới sông Lô,sóng dềnh lên khi đạn nổ
  Trên núi cao,đá bụi trắng trời xanh

  Đêm mênh mông,lặng lẽ những bước chân
  Người đi sau,níu áo người đi trước
  Mũi súng lạnh lùng cùng ba lô trĩu nặng
  Người lính đi trong cái chết cận kề

  Rồi một ngày tôi trở lại ngã ba
  Thanh thủy ngày nay đang đổi mới
  Những cây cầu,không còn treo bằng cáp
  Em qua cầu,gió thổi tóc bay bay

  Đêm hôm nay,Thanh thủy rợp ánh đèn
  Tôi thức một đêm để tìm về quá khứ...
  Đêm hôm nào trời tối đen như mực
  Đồng đội tôi...khẩu súng...chiếc ba lô...

                                 laoshan1234


  Ngã 3 Thanh thủy,ngày nay

[thai60]

                              Chào các bác và anh em.

      Thai60 em rất nhất trí với những suy nghĩ của bác Pb47 trong đoạn trao đổi với bác Như.Đến với trang HG này,chúng ta đều mong tìm được tình cảm đồng chí đồng đội dù đơn sơ mộc mạc nhưng chân thành.Qua những mẩu ký ức,những trao đổi tâm tư,những sẻ chia cảm xúc...,chúng ta như cùng được trở về với những năm tháng tuổi Hai mươi mặc áo lính đem thân đi giữ nước đẹp đẽ và gian lao.Đến với nhau như những người bạn cùng chia ngọt sẻ bùi,chúng ta không màng tới danh vọng,vinh quang,không so bì hơn kém ít nhiều ,không khoe khoang thành tích ,tranh công đổ lỗi hay kêu ca đòi hỏi đãi ngộ vô lối. Là những người bạn ,từng là những người lính,chúng ta muốn dành cho nhau ,nhận từ nhau những điều tốt đẹp nhất của tình bạn,của những người cùng có chung niềm tự hào,niềm kiêu hãnh và những tâm sự ,trăn trở,suy tư.Điều đó sẽ giúp ích rất nhiều cho đời sống tinh thần,tình cảm của mỗi chúng ta.
       Đọc những bài viết của các bác và anh em những ngày qua,Thai60 cảm nhận được mọi cung bậc cảm xúc của mọi người,và điều cảm nhận nhiều nhất ,lớn nhất ,chính là TÍNH NHÂN VĂN tràn đầy trong những bài viết đó. Xin được chia sẻ sự đồng cảm sâu sắc cùng các bác và anh em bằng một bài viết trích từ HG phần 14 .Cũng với bài viết này,Thai60 xin được sẻ chia với những ẩn ức day dứt xót xa của đồng đội Chi trong câu chuyện tối qua của bác Laoshan :
       ..............
      
                                Chào các bác và anh em.

       Hôm trước,nghe lại một bài hát cũ về người lính bảo vệ Tổ quốc,chợt bao nhiêu kỷ niệm của những ngày chiến trận của một thời trai trẻ lại ùa về xôn xao trong lòng thai60.Có thể nói bài hát ấy,với những câu từ dung dị và giai điệu mượt mà sâu lắng của nó,đã gắn bó,in sâu trong tâm khảm những người lính không chỉ ở mặt trận BGPB lúc ấy,mà còn cả với bao nhiêu người lính ở các chiến trường khác nữa.Biết bao nhiêu người lính chúng ta đã từng cất lên những câu hát viết về chính mình và đồng đội...Những câu hát ấy đã từng theo sát bước chân  của chúng ta  trên khắp các nẻo chiến trường,những chặng hành quân,những đêm âm thầm đi làm nhiệm vụ,có lúc vút cao lên mạnh mẽ mênh mang như gió núi mây ngàn,có lúc âm thầm thổn thức như nhịp đập hoang hoải trong trái tim đẫm đầy khát vọng sống đang bị rướm máu bởi sự tàn khốc của chiến tranh.Ngày qua ngày,tháng qua tháng,nỗi gian khổ nhọc nhằn ,sự hiểm nguy rình rập đã đè nặng lên cuộc sống,như bóng mây đen che phủ lên cả bầu trời ,mang bão tố mưa dông dày xéo,cướp đi những mầm sống trên mặt đất...
        Vậy mà,chính tình yêu đất nước,quê hương,chính truyền thống dân tộc,quân đội...đã cho chúng ta có đủ sức mạnh để chịu đựng,vượt qua và chiến thắng mọi thử thách,mọi kẻ thù...
        Mấy chục năm trời đã trôi qua,gần như chẳng mấy khi chúng ta được nghe lại bài hát ấy,dù chẳng bao giờ chúng ta có thể lãng quên...Có một đoạn trong bài hát ấy,như còn day dứt khắc khoải mãi trong lòng chúng ta ,dù cuộc chiến đã lùi xa vào miền dĩ vãng :" ...Đã có những hy sinh khó nói hết bằng lời,nên đọng lại trong tôi những nghĩ suy ..."...
        Vâng .Đã mấy chục năm trời,những "nghĩ suy" ấy như vẫn còn nguyên đó,thậm chí như còn sâu sắc trăn trở hơn nhiều, khi hình như chẳng có lời lẽ nào ,chẳng có nơi chốn không gian nào có thể đủ để diễn tả .
        Vâng.Đã mấy chục năm trời trôi qua từ cái thuở tuổi hai mươi khoác áo lính ra trận để bảo vệ Tổ quốc ấy,có biết bao nhiêu điều muốn nói,có thể nói về sự hy sinh của mình ,nhất là của những đồng đội đã ngã xuống ,hy sinh cống hiến trọn vẹn cuộc đời cho đất nước ngày ấy,nhưng chúng ta vẫn còn cảm thấy chưa nói được bao nhiêu,và cũng chưa bao giờ diễn tả được cặn kẽ...
        Rồi thời gian sẽ trôi đi,những người lính ngày ấy nay đã về già rồi cũng sẽ lần lượt ra đi...Sẽ có biết bao nhiêu điều muốn nói mà chưa thể nói cũng sẽ qua đi...sẽ chìm vào quá vãng,sẽ hòa vào hư không...
        Rồi sẽ đến một ngày nào đó,bản thân mỗi chúng ta rồi cũng sẽ thở dài về sự bất lực của bản thân mình và thừa nhận một sự thật đã được thời gian và cuộc sống khẳng định như một chân lý : Chẳng có ai hay phương tiện gì có thể diễn tả hết được cặn kẽ và đầy đủ về sự HY SINH CỦA NGƯỜI LÍNH BẢO VỆ TỔ QUỐC.
        Có chăng,chỉ là sự bày tỏ sẻ chia ngắn ngủi qua những dòng hồi ức,hoài niệm về cuộc sống chiến đấu với đẫm đầy những nghĩ suy ngày ấy -những nghĩ suy đã và sẽ theo suốt cuộc đời của mỗi chúng ta - đã được chúng ta giãi bày đôi chút ở đâu đó . Và HG của chúng ta đã ,đang và sẽ là một nơi như vậy...
        Nhớ về cái thuở "một ba lô , cây súng trên vai , người chiến sỹ quen với gian lao " , "nặng tình non sông,anh dâng trọn tuổi đời thanh xuân... ",chúng ta sẽ hát mãi câu hát bất hủ của cái thời thanh niên anh hùng và bi tráng ấy :"mang trong trái tim anh, trọn NIỀM TIN ..."...
        Vâng ,chúng ta sẽ mang mãi niềm tin đã gửi trọn vào cuộc đời,vào đất nước ,vào Đảng,vào nhân dân...trong trái tim khố̃i óc của mình.../
        

[NhưC7D2E876F356]

           -Kính chào toàn thể các bác ccb-chào mùa thu đã đến.
-Bác Laoshan1234 bác quả là một kho ảnh và những tư liệu quý hiếm,qua bác mà anh em đồng đội tìm được nhau,cám ơn bác nhiều qua sự kiện bác vừa kể ở trên,vụ việc này em là người trực tiếp tham gia xem xét hiện trường và có báo cáo kết luận bị bắt cóc, nhưng cấp D đã cho em là mồm còn hơi sữa mẹ,và đi đến kết luận đảo ngũ em đã báo cáo Thanh Thủy,Thanh Thủy đồng nhất với ý kiến của em,để chứng minh ai đúng ai sai em mời lên hiện trường thì run như cầy sẩy,và họ đã bí mật cho người về địa phương xác minh,nhưng các đồng chí này không có ở địa phương,cả thời gian sau đó sau, và Thanh Thủy kết luận,(trứng đã khôn hơn vịt),xin lỗi các bác còn nhiều chuyện em không tiện nói ra. --                Nhưng chỉ biết rằng có những đồng đội,vi tổ quốc họ biết ra đi và sẽ không bao giờ trở lại,và cho đến bầy giờ cũng chỉ có hai chữ (mất tích)
                                        Tôi ra đi trong lạnh lẽo cô đơn
                                        Hoa lá cỏ cây sương xa đưa tiễn
                                        Thanh Thủy gọi Thanh Hương nhớ quay về
                                        Nếu tôi không về đồng đội đừng buồn nhé
                                        Hoa đào xuân nở thắm chốt Nậm Lầu.
Bác Laoshan1234 trường hợp này thật đau lòng,kết quả là bác ấy đã không khai nếu không thì 17/2/1979,cũng theo con đường này ta đã bị đánh tập kích rồi ,bác ấy bị bắt đã không(tháo xẻng),Chẳng biết em có giúp gì được không,cũng như bác( tằng tằng ngơ ngơ đau lòng lắm),chiến tranh mà.
-Các bác pb47vp-bác NhuC7-Bác Thái60-bác QuangTri-bác Huong76-bácMaiAnh-HaGiang79-HaGiangnho-Linhquany-bác PhapPhai-bác HuuHung-bác khanhhuyen....
       Chúc các bác mọi sự tốt lành

Chào bác dapxichlo, chào bác laoshan1234 đọc bài này của các bác em lại nhớ lại năm 1985 em làm liên lạc thống kê ( không biết đơn vị các bác hay bây giờ còn chức danh ấy không nhỉ?). Em nhận một mớ sổ sách từ bác Vui ( liên lạc kiêm thống kê cũ) để bác đi nhận công tác khác . Đó là những sổ sách ghi chép tình hình quân số ,vũ khí trang bị của đơn vị...Trong bảng danh sách trích ngang của đơn vị có ghi các mục : quân số hiện tại,số nghỉ phép ,số đi công tác , quân số đi viện ,số thương binh ( đã ra viện đang chờ giám định), số liệt sĩ và thêm cọc số người mất tích ( có khoảng trên 20 trường hợp này). Tôi hỏi bác Vui số người mất tích là gì bác ấy bảo số người mất tích là số người không tìm thấy chủ yếu trong trận 12/7. Tôi nói sao không ghi người ta là liệt sĩ đi mà lại cho người ta là mất tích . Bác ấy bảo nếu chưa tìm thấy xác thì chỉ ghi là mất tích thôi đề phòng họ có thể đảo ngũ và cần phải xác minh. Một thời gian sau quân số mất tích này cũng bị cắt khỏi danh sách đơn vị. Hôm nay đọc bài này của các bác không biết có  sự tắc trách nào không để những người lính hy sinh đang nằm ở 772 không được là liệt sĩ mà chỉ là những người mất tích . Rất mong chuyện đó đừng xảy ra.