Nhớ những ngày tập trung xây dựng sư đoàn 325 sẵn sàng bảo vệ vùng Bắc giới tuyến chống chiến tranh phá hoại miền Bắc của đế quốc Mỹ trên địa bàn Quảng Bình trong những năm 1964-1965, anh đã cùng lăn lộn với cán bộ chiến sỹ ngày đêm trên bãi tập, cùng hành quân mang vác nặng, cùng tập luyện như người chiến sỹ. Vừa sâu sát, vừa gương mẫu lại có năng khiếu làm công tác động viên với những câu chuyện hài hước đã thu hút anh em hăng say luyện tập. Có một lần đang cùng nhau vui nhộn một chiến sỹ mới thấy anh đeo quân hàm hai sao, cứ tưởng anh là binh nhất, liền vỗ vai hỏi: Sao đồng chí nhiều tuổi mà mới có binh nhất? Anh cười nhỏ nhẹ: Miềng (mình) rèn luyện kém nên mãi mới lên được binh nhất, cậu chớ có học miềng mà bị loại khỏi danh sách đi B đấy nhé. (lúc này được tuyển chọn đi chiến đấu ở miền Nam là vinh dự lớn lao nhất). Mọi người ồ lên cười đồng chí chiến sỹ mới chẳng hiểu ra làm sao. Một cựu binh ghé tai nói khẽ; “Không phải binh nhất đâu mà thủ trưởng sư đoàn ta đó”. Đồng chí chiến sỹ mới lại buột miệng: “ Sao trẻ thế mà đã là sư đoàn trưởng rồi?”.
Tình hình vùng Bắc giới tuyến hết sức phức tạp, anh đã cùng toán trinh sát, toán xung kích ngày đêm lặn lội trong rừng để phối hợp với anh em dân quan địa phương lùng sục tóm gọn hầu hết các toán biệt kích của ngụy. Khi Mỹ dùng không quân đánh phá miền Bắc, dự đoán trước chúng sẽ tập kích vào các mục tiêu quân sự vùng Bắc giới tuyến trong đó có sư đoàn 325 tại Quảng Bình, anh đã cho các đơn vị chuẩn bị sơ tán, xây dựng công sự, bố trí hệ thống phòng không . Do chủ động nên khi địch tập kích oanh tạc vào các khu vực quân sự, quân ta đã sơ tán nên không bị thiệt hại về người và trang bị, trái lại không quân địch bị giáng trả đích đáng. Chiếc F8A do thiếu tá phi công vũ trụ Su-Ma-Khơ lái đã bị bắn rơi tại chổ, Su-Ma-Khơ bị bắt sống. Đây là chiến thắng lớn trong trận đầu, mở màn cho những trận chiến thắng không quân Mỹ trong những trận tiếp theo. Vừa giữ được lực lượng an toàn vừa bắn rơi được máy bay, bắt sống phi công Mỹ, cán bộ chiến sỹ và nhân dân địa phương rất phấn khởi và tin tưởng.
Bà con Quảng Bình bảo nhau: có sư đoàn 325 của ông Trân ở đây chúng tôi không hề sợ gì. Năm 1965 sư đoàn 325B trên đường vào Tây Nguyên được lệnh của Bộ Tổng Tư lệnh tổ chức tiêu diệt căn cứ biệt kích hổn hợp Mỹ-Ngụy tại A Sầu (tây Thừa-Thiên). Với cương vị là sư đoàn phó, anh đã cùng cán bộ, trinh sát đêm đêm thâm nhập, điều tra chuẩn bị phương án tác chiến. Do trận đầu đơn vị đánh lớn chưa có kinh nghiệm nên gặp khó khăn, anh đã hướng dẫn cơ quan tác chiến xuống trực tiếp với đồng chí chỉ huy trung đoàn, nắm lại tình hình, xốc lại lực lượng, bổ sung phương án, kiên quyết dứt điểm. Tình hình gặp khó khăn, trong Bộ Tư lệnh sư đoàn và cơ quan có những ý kiến mâu thuẫn khá gay gắt, nhưng với kinh nghiệm và bản lĩnh của mình, anh là trung tâm hóa giải nhừng mâu thuẫn trên dưới và cuối cùng ta đã tiêu diệt hoàn toàn cứ điểm, mở rộng hành lang cơ giới vào chiến trường Tây Nguyên. Ưu điểm nổi bật của anh là trước tình hình khó khăn, dù khuyết điểm là của trên hay của dưới, anh rất bình tĩnh tìm cách tháo gỡ để hoàn thành nhiệm vụ, không hề cay cú trước vấp váp của bất cứ ai.
Khi ở miền Bắc cũng như trong chiến đấu ở Tây nguyên, những ngày rảnh rỗi anh luôn gần gũi, tâm tình trao đổi chuyện trò với bộ đội như một người anh, không có sự ngăn cách trên dưới. Trong thiếu thốn, anh quan tâm đến mọi người.
Ban ngày đi chiến đấu, có lúc đêm về anh cùng anh em tổ chức săn bắt tìm con chồn, con cheo để cùng nhau cải thiện. Chính anh lại là người đầu bếp, tự xào nấu để chiêu đãi anh em. Cuộc sống hòa mình đã để lại cho mọi người không chỉ về tài năng của người chỉ huy, mà cái lớn hơn là đức độ, là tình nghĩa anh em, trên dưới sống chết có nhau.
Một lần từ chiến trường ra trước khi đến thăm gia đình tôi, anh đã tìm đến gia đình đồng chí Trần Duy Uynh, trưởng ban quân báo để thông báo về trường hợp hy sinh của đồng chí Uynh và chia sẻ nỗi đau thương với chị Phượng, vợ anh Uynh cùng các cháu rồi từ đó anh mới ra Hà Nội báo cáo tình hình và gặp gia đình. Con người của anh là vậy, luôn nghĩ đến nhiệm vụ , quan tâm đến những người đã vào sống ra chết với mình nhất là hậu phương của họ. Và “câu chuyện huyền thoại của một người chỉ huy huyền thoại” cũng bắt nguồn từ những việc rất bình dị nhưng lại vô cùng cao thượng mà trong cuộc sống không phải ai cũng có được.
Đồng chí Trần Văn Trân (11/1973-7/1977)
Dilber MC Theme by HarzeM