Lịch sử Quân sự Việt Nam
Tin tức: Lịch sử quân sự Việt Nam
 
*
Chào Khách. Bạn có thể đăng nhập hoặc đăng ký. 29 Tháng Ba, 2024, 08:33:54 pm


Đăng nhập với Tên truy nhập, Mật khẩu và thời gian tự động thoát


Trang: « 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 »   Xuống
  In  
Tác giả Chủ đề: Bình Định - Lịch sử chiến tranh nhân dân 30 năm (1945-1975)  (Đọc 110204 lần)
0 Thành viên và 1 Khách đang xem chủ đề.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #10 vào lúc: 12 Tháng Năm, 2012, 10:20:40 am »

Năm 1908, các sĩ phu Bình Định hưởng ứng phong trào cách tân, vận động nhân dân cắt tóc ngắn, bỏ khăn đơn, áo dài, mặc áo ngắn, gọi nhau là “đồng bào” để bày tỏ sự đồng tâm hiệp lực chống áp bức, bất công. Cũng trong năm ấy, hưởng ứng phong trào chống thuế của các tỉnh miền Trung, hàng vạn nhân dân trong tỉnh đã kéo vào thị xã, thị trấn đòi bọn cai trị thực dân Pháp và quan lại triều Nguyễn phải giảm thuế.

Ngày 16 tháng 4 năm 1908, hàng ngàn đồng bào Hoài Nhơn tiến vào phủ lị Bồng Sơn, nhân dân Bình Khế kéo vào thị trấn Đồng Phó, truy bắt bọn quan lại, sau đó theo sông Kôn xuôi về tỉnh lị Bình Định cùng nhân dân các huyện Hoài Nhơn, Phù Mỹ, Phu Cát, An Nhơn vây chặt thành Bình Định trong nửa tháng. Cuộc đấu tranh diễn ra quyết liệt, lan rộng khắp nơi. Thực dân Pháp phải điều quân từ Hà Nội, Hải Phòng về Bình Định để đàn áp nhân dân, làm nhiều người chết và bị thương.

Phong trào này tạm lắng, phong trào khác lại nổi lên. Đồng bào Ba Na nhiều làng ở Vĩnh Thạnh liên tục nổi dậy chống lại việc địch cướp đất lập đồn binh, lập đồn điền, chống sưu thuế và chống bắt lính. Tiểu biểu là cuộc nổi dậy kéo dài hàng chục năm của nhân dân các làng Kon Klót, Kon Yong, Kon Plo, Tà Lăng (thuộc xã Vĩnh Kim và Vĩnh Hảo ngày nay). Nghĩa quân các làng trên đã đánh thắng địch nhiều trận, lớn nhất là trận đánh địch ở làng Kon Klót. Quân giặc không đóng được đồn, phải rút về. Sau đó tích cực tham gia phong trào “nước thần”, “xu đỏ”… một phong trào chống Pháp của nhiều dân tộc ở bắc Tây Nguyên và hưởng ứng phong trào chống thuế ở đồng bằng. Hình thức “chạy làng” đã lôi cuốn hàng chục làng như Hà Ri, Tà Điệt, Kon Yong, Nước Trú, Nước Giáp, Kon Hai, Kon Pót, v.v…

Đồng bào dân tộc ở An Lão, Vân Canh cũng tổ chức đấu tranh bất hợp tác với địch từ năm này sang năm khác. Đồng bào các làng Nước Giáp, Nước Đinh, Đá Lửa… ở An Lão đã giữ vững cuộc đấu tranh hàng chục năm trời, đánh bại tên Mác-voa trong âm mưu chiếm vùng Đồng Vuông làm đồn điền.

*   *
*

Nhân dân Bình Định cũng như nhân dân cả nước bị thực dân Pháp và triều Nguyễn bóc lột, giam hãm trong cảnh sốt tôi tăm, nô dịch với chính sách ngu dân. Chúng đàn áp mọi xu hướng cách mạng, kể cả duy tân ôn hòa. Cho đến lúc đó, tất cả các phong trào yêu nước ở Bình Định tuy có gây được nhiều ảnh hưởng trong quần chúng nhân dân, nhưng vẫn không giành được thắng lợi vì thiếu một tổ chức cách mạng chân chính lãnh đạo, thiếu một đường lối đúng đắn, phù hợp với yêu cầu của thời đại.



Khu nhà phạt, nơi giam cầm, hành hạ, tra tấn những người dân yêu nước

Trong lúc cả nước “tình hình đen tối như không có đường ra” thì người thanh niên Việt Nam - Nguyễn Tất Thành sau khi rời Tổ quốc đi tìm đường cứu nước và bằng những hoạt động của mình đã xuất hiện trên vũ đài chính trị, đáp ứng nhu cầu cấp thiết của Cách mạng Việt Nam lúc bấy giờ, đưa sự nghiệp cứu nước ra khỏi cuộc khủng hoảng kéo dài về đường lối, hướng nó vào con đường cách mạng vô sản, trong đó vấn đề giải phóng dân tộc được đặt lên hàng đầu.

Trên đường từ Bắc vào Nam, Nguyễn Tất Thành đến Bình Định vào khoảng trung tuần tháng 5/1909 và lưu lại ở Quy Nhơn. Trong thời gian lưu lại ở Quy Nhơn, Nguyễn Tất Thành có đến thăm cha đang làm tri huyện Bình Khê - Một tri huyện hết mực liêm khiết, bênh vực và vận động nhân dân chống thuế nên được nhân dân địa phương yêu quý. Ngoài Quy Nhơn và Bình Khê, Nguyễn Tất Thành còn đi với cha đến Trường Thi, lưu lại một thời gian ngắn ở thị trấn Bình Định. Và, có vài lần Nguyễn Tất Thành cùng với cha đến làng Vinh Thạnh (Tuy Phước) thăm cụ Đào Tấn. Đến đầu năm 1910 người thanh niên Nguyễn Tất Thành tiếp tục cuộc hành trình tìm đường cứu dân, cứu nước(1).


(1) Theo NGUYỄN TẤT THÀNH Ở BÌNH ĐỊNH.
« Sửa lần cuối: 22 Tháng Sáu, 2012, 09:16:26 pm gửi bởi macbupda » Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #11 vào lúc: 12 Tháng Năm, 2012, 10:22:08 am »

*   *
*

Trong lúc phong trào đấu tranh ở Bình Định đang sôi động những cuộc đấu tranh bãi khóa của học sinh Quy Nhơn, tưởng niệm Mai Xuân Thưởng, ủng hộ cụ Phan Bội Châu, thì ảnh hưởng và khuynh hướng cách mạng của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã đến với người dân lao động và trí thức trong tỉnh qua sách báo cách mạng từ nước ngoài gửi về: Báo Người cùng khổ ([/i]Leparia[/i]) do Nguyễn Ái Quốc sáng lập tại Pa-ri, Việt Nam hồn, Việt Nam vong quốc sử, v.v… Từ đó trong phong trào cách mạng ở Bình Định mang một sắc thái mới.

Chiến tranh thời gian lần thứ nhất kết thúc, thực dân Pháp thực hiện việc khai thác thuộc địa trên quy mô lớn. Các giai tầng xã hội Việt Nam tiếp tục phân hóa. Giai cấp tư sản dân tộc hình thành. Giai cấp công nhân ngày càng lớn mạnh và chuyển từ đấu tranh tự phát sang tự giác - yếu tố cực kì quan trọng để tiếp thu sự đổi mới trong đường lối, phương pháp và tổ chức của đấu tranh giải phóng dân tộc. Ở Bình Định vào những năm 1897-1974 lực lượng công nhân xí nghiệp xuất hiện(1). Tầng lớp công nhân không nhiều nhưng qua tác động của phong trào công nhân trong nước, công nhân ở xưởng dệt Dơ-li-nhông, đề pô xe lửa Diêu Trì, công nhân nhà máy đèn Quy Nhơn, công nhân đồn điền và chế biến dừa ở Hoài Nhơn đã đoàn kết đấu tranh với chủ, đòi tăng lương, giảm giờ làm.

Phong trào đấu tranh đồi cải cách xã hội phát triển khá rộng vào những năm 1925-1927. Một số nhà nho yêu nước ở Hoài Nhơn lập “Hoài Châu thương quản” nhằm cổ động dùng hàng nội hóa, chấn hưng công nghiệp, làm chỗ dựa của phong trào yêu nước và các tổ chức nghĩa đoàn. Ở Quy Nhơn có hội Phước An v.v…

Tháng 6 năm 1925, sau khi đến Quảng Châu, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc tập hợp một số thanh niên yêu nước thành lập Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí hội - một tổ chức cách mạng mới có xu hướng Mác-xít. Từ đó, Thanh niên Cách mạng đồng chí hội được tổ chức khắp các vùng trong nước.

Ở Bình Đinh, chi bộ Thanh niên cách mạng đồng chí hội đầu tiên gồm ba đồng chí do đồng chí Nguyễn Trân làm bí thư được thành lập ở thôn Cửu Lợi, xã Tam Quan, huyện Hoài Nhơn. Tiếp đó, các chi bộ Thanh niên ở An Đỗ (Hoài Sơn), Tài Lương (Hoài Thanh) được thành lập và lan rộng ra nhiều nơi trong huyện Hoài Nhơn như Đại Hóa, An Thái, Dĩnh Thạnh, Cự Lễ, Châu Đê, Chương Hòa, Tường Sơn, Hi Văn, An Sơn, Tấn Thạnh… Cuối tháng 12 năm 1928, huyện bộ Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí hội Hoài Nhơn được thành lập do đồng chí Nguyễn Trân làm bí thư.

Thời gian này, thực hiện chủ trương của Tổng bộ Tân Việt Cách mạng đảng - một tổ chức chính trị của những trí thức tiểu tư sản yêu nước - đồng chí Ngô Đức Đệ đã xây dựng được những cơ sở đầu tiên ở Quy Nhơn (Nhà máy đèn, cảng, ga ra Trần Sanh Thại, bệnh viện…). Ngoài ra ở Phù Mỹ, Bồng Sơn, Bình Định cũng có cơ sở về sau phân hóa theo chủ nghĩa quốc gia nên bị các hội viên phản đối rời bỏ hàng ngũ chuyển sang gia nhập Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí hội.

Những tháng cuối năm 1929, phong trào cách mạng trong nước rất sôi động ở cả thành thị và nông thôn. Tình hình đó đòi hỏi phải có chính đảng của giai cấp công nhân đứng ra lãnh đạo cách mạng. Nhưng do sự bất đồng ý kiến trong Đại hội toàn quốc lần thứ nhất của Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí hội họp ở Hồng Kông, ba tổ chức cộng sản lần lượt ra đời là Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng và Đông Dương Cộng sản liên đoàn. Huyện bộ thanh niên Hoài Nhơn quyết định không tham gia tổ chức cộng sản nào mà tổ chức nhóm “Ủng hộ Cộng sản”.

Trước tình hình cách mạng đang sôi động, việc thống nhất ba tổ chức cộng sản thành một chính đảng cách mạng duy nhất của giai cấp công nhân đang là một đòi hỏi bức thiết của cách mạng Việt Nam. Ngày 3 tháng 2 năm 1930, thay mặt Quốc tế Cộng sản, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc triệu tập và chủ trì. Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản họp tại bán đảo Cửu Long (Hồng Kông). Đảng Cộng sản Việt Nam chính thức được thành lập.

Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đánh dấu một bước ngoặt vô cùng quan trọng trong lịch sử cách mạng nước ta. Nó chứng tỏ giai cấp vô sản Việt Nam đã trưởng thành và đủ sức lãnh đạo cách mạng, là cái mốc đánh dấu việc chấm dứt thời kì khủng hoảng về đường lối và tổ chức lãnh đạo cách mạng kéo dài suốt hai phần ba thế kỉ từ khi đế quốc Pháp xâm lược nước ta.

Tin này đến với nhân dân Bình Định, đặc biệt là từng lớp công nhân và các đồng chí trong nhóm “Ủng hộ Cộng sản” ở Tam Quan như một liều thuốc hồi sinh, như nắng hạn gặp mưa rào. Tháng 3 năm 19030, chi bộ cộng sản Việt Nam đầu tiên của Bình Định ở nhà máy đèn Quy Nhơn được thành lập. Tháng 8 năm 1930, chi bộ cộng sản thứ hai được thanh lập ở Cửu Lợi. Và, đến tháng 10 năm 1930, chi bộ Đảng tứ ba được thành lập ở trường Quốc học Quy Nhơn. Cơ sở Đảng và cơ sở quần chúng phát triển nhanh ra các huyện khác trong toàn tỉnh như Hoài Ân, Phù Mỹ, Phù Cát…

Là một vùng đất mang dòng máu quật khởi với truyền thống thượng võ từ thời Nguyễn Huệ, người dân Bình Định giờ đây được Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo như người đi trong đêm tối được ánh đuốc dẫn đường, được giác ngộ về đấu tranh dân tộc và giai cấp theo đường lối đúng đắn của Đảng đã vùng dậy tích cực tham gia mọi phong trào cách mạng.

Trong cao trào cách mạng của những năm 1930-1931, các từng lớp nhân dân Bình Định, dưới sự lãnh đạo của các chi bộ Đảng, làn đầu tiên tổ chức kỉ niệm ngày Quốc tế Lao động (1 tháng 5 năm 1930). Cờ đỏ búa liềm được treo ngay giữa ngã ba ga Quy Nhơn và nhiều nơi ở thành Bình Định, Phù Cát, Phù Mỹ, Bồng Sơn… Truyền đơn rải khắp thành phố Quy Nhơn và các thị trấn… Tiếp theo cờ Đảng và truyền đơn lại xuất hiện ở Quy Nhơn, Bình Định, Phù Cát, Phù Mỹ trong ngày kỉ niệm chống chiến tranh đế quốc (1/8). Các cuộc mít tinh nhỏ được tổ chức ở Quy Nhơn để tố cáo chính sách bóc lột nặng nề của thực dân Pháp.


(1) Theo LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ BÌNH ĐỊNH - tập 1.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #12 vào lúc: 12 Tháng Năm, 2012, 10:22:39 am »

Như những đợt sóng nối tiếp nhau, đêm 5 rạng ngày 6 tháng 11 năm 1930, truyền đơn kêu gọi công nhân, nông dân đứng lên đấu tranh đòi quyền lợi thiết thân để chào mừng cách mạng Tháng Mười Nga thành công lại được tung ra trên các đường phố, các công sở ở Quy Nhơn. Cờ Đảng lại tung bay trên cột cờ ngã ba Công quán (Quy Nhơn), đèo Phủ Cũ (Hoài Nhơn).

Sau những đợt hoạt động và đấu tranh sôi nổi trong toàn tỉnh suốt năm 1930, thực dân Pháp và bọn tay sai phong kiến lo sợ tìm mọi cách đàn áp, khủng bố. Nhiều cán bộ, đảng viên bị địch bắt. Đảng bộ Bình Định bị mất liên lạc với Xứ ủy nhưng không vì vậy mà phong trào bị sa sút. Nhân ngày Lao động quốc tế năm 1931, một đợt đấu tranh sôi động mới lại được phát động, đòi chấm dứt khủng bố trắng, thả người bị bắt, v.v…

Cuộc họp liên tịch giữa các Đảng bộ Quy Nhơn, Hoài Nhơn và Sông Cầu (Phú Yên) quyết định mở cuộc đấu tranh chống khủng bố trắng, ủng hộ phong trào Nghệ Tĩnh, Quảng Ngãi, tổ chức tuần hành vũ trang đưa quần chúng vào huyện lị đấu tranh.

Thực hiện quyết định trên, trong khi Đảng bố Hoài Nhơn triển khai chuẩn bị mọi mặt thì Đảng bộ Quy Nhơn và Sông Cầu bị địch khủng bố dữ dội, Đảng bộ Hoài Nhơn quyết định huy động quần chúng đấu tranh sớm hơn dự kiến. Cuộc đấu tranh được tổ chức làm ba cánh, có tổ chức chỉ huy chặt chẽ. Để bảo vệ cuộc đấu tranh, ngay từ tối ngày 22 tháng 7 năm 1931, các tổ tự vệ được thành lập.

17 giờ ngày 22 tháng 7, cánh thứ nhất kéo lên đường số 1, đến thôn Phụng Du (Hoài Hảo) gặp lính khố xanh chặn lại. Quần chúng hô vang khẩu hiệu và tiếp tục tiến lên. Bọn lính xả súng bắn vào đoàn biểu tình làm bốn người chết và bị thương. Cánh thứ hai tiến ra Chương Hòa hợp điểm với cánh Hoài Châu, vừa đến làng Huân Công bị đoàn phu ra cản đường. Để mở đường, lực lượng tự vệ đâm trọng thương tên lí trưởng.

Cánh thứ ba đông đảo nhất tiến vào Tài Lương. Nhân dân ở Tài Lương, Ngọc An, Trường Lâm cũng kéo đến địa điểm tập trung tham gia đấu tranh. Hơn 3.000 quần chúng, cờ Đảng giương cao, tiếng trống, tiếng la, tiếng mõ giục giã, khí thế hằng hực, ngút trời, làm náo động cả huyện. Thật là:

         Cờ phấp phới Tài Lương An Thái
         Trống vang lừng Cự Lễ, Thành Sơn


Quần chúng đốt trụi các điểm canh dọc đường, đánh trả quyết liệt bọn đoàn phu, đoàn thập, đốt cháy một ô-tô và bắt luôn hai tên chánh tổng An Sơn và Trung Yên khi chúng định chạy về huyện báo cáo.

Khi đến ki-lô-mét 7 (Tài Lương) đoàn biểu tình giáp mặt một đơn vị do tên Pa-tô, công sứ Bình Định đích thân chỉ huy cùng với tổng đốc Ưng Bàng và án sát Mai Hữu Lang. Sự kiện quan trọng đến mức, kẻ thù đã phải xuất lực với những tên quan đầu tỉnh. Gặp lực lượng địch lớn, đoàn biểu tình không nao núng, càng xiết chặt đội ngũ, kiên quyết tiến lên. Lập tức, địch xả súng vào đoàn biểu tình tay không. Sáu người đi đầu ngã xuống tại chỗ, hàng chục người khác bị thương và bị bắt.

Sau ngày 23 tháng 7 đẫm máu đó, địch tăng viện binh lính mở các đợt lùng sục khủng bố trong toàn huyện. 500 đảng viên và quần chúng cách mạng ở Hoài Nhơn bị bắt, Đảng bộ Hoài Nhơn bị một tổn thất nặng nề.

Qua những bước tập dượt từ thấp đến cao, đây là cuộc đấu tranh được huy động lớn nhất, quyết liệt nhất của Đảng bộ Hoài Nhơn và toàn tỉnh trong cao trào cách mạng 1930-1931. Cuộc đấu tranh tuy chưa thắng lợi, nhưng đã biểu thị truyền thống kiên cường, bất khuất của người dân vùng đất thượng võ, thà hi sinh chứ nhất định không lùi một ước trước súng đạn của quân thù. Nó làm rung chuyển cả một bộ máy cai trị của thực dân, phong kiến từ cơ sở đến huyện, tỉnh.

Thành quả lớn nhất của phong trào 1930-1931 là chống lại cuộc khủng bố trắng của kẻ thù dân tộc và giai cấp, nó khẳng định thực tế quyền lãnh đạo và năng lực lãnh đạo cách mạng của Đảng bộ Bình Định - bộ phận tiên phong của giai cấp vô sản, đã đem lại cho giai cấp công nhân niềm tin vững chắc vào giai cấp vô sản, đồng thời đem lại cho đông đảo quần chúng nhân dân lòng tự tin vào sức mạnh khi đã đoàn kết thành một khối vững chắc.

Sau cuộc đấu tranh, đảng viên cũng như quần chúng cách mạng nhận thức được rằng khi tương quan lực lượng còn nghiêng về phía kẻ thù thì đấu tranh chưa thắng lợi, bị tổn thất là lẽ đương nhiên. Vấn đề được đặt ra là không vì thất bại mà chùn bước, phải xây dựng, củng cố chuẩn bị lại lực lượng, rút kinh nghiệm cho cuộc đấu tranh mới.

Cuối năm 1932, chi bộ Đảng ở Cửu Lợi được khôi phục. Cuối năm 1936, chi bộ Hồng Lĩnh ở phía nam tỉnh được thành lập, tạo cơ sở hoạt động ở các huyện phía nam.

Trong thời kì Mặt trận Bình dân cầm quyền ở Pháp (1936-1939) theo chủ trương của Trung ương Đảng, Đảng bộ lãnh đạo nhân dân toàn tỉnh đấu tranh công khai, hợp pháp trên nhiều mặt với nhiều hình thức phong phú, nâng cao lòng yêu nước, vạch rõ bản chất kẻ thù, tổ chức và tập dượt cho quần chúng đấu tranh. Các thành công quần chúng cách mạng được xây dựng rộng rãi dưới các hình thức công khai hợp pháp như hội tương tế, tương ái, đá bóng, hội đi săn, hội trợ tang v.v…

Như vậy là sau sáu năm, tính từ khi tổ chức Đảng ở tỉnh Bình Định ra đời, trải qua nhiều đợt khủng bố dữ dội của thực dân, phong kiến, tổ chức Đảng bị tổn thất nặng nề, nhưng như một cây đại thụ bị chặt cành, chặt cành nào thì lập tức những chồi non tiếp tục mọc lên, vươn cao xanh tốt. Đó là quy luật phát triển lực lượng của cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #13 vào lúc: 12 Tháng Năm, 2012, 10:23:28 am »



Toàn cảnh Quy Nhơn năm 1932

Nhân cơ hội chính phủ Mặt trận Bình dân cử một phái đoàn nghị viện sang nghiên cứu tình hình ở Đông Dương, Đảng ta chủ trương mở một đợt đấu tranh đòi triệu tập Đông Dương đại hội để thu thập nguyện vọng quần chúng, đấu tranh đòi dân sinh, dân chủ, Đảng bộ Bình Định hưởng ứng rất tích cực. Khi phái đoàn Gô-đa đến Quy Nhơn, vượt qua sự cấm đoán, khủng bố của kẻ thù, gần 300 quần chúng phần đông là công nhân, thợ thủ công thay mặt cho nhân dân toàn tỉnh trao cho Gô-đa bản yêu sách đòi nhà cầm quyền Pháp phải đáp ứng những nhu cầu bức thiết về tự do, dân chủ và dân sinh. Số lượng quần chúng không lớn nhưng đây là lần đầu tiên nhân dân lao động Bình Định đấu tranh trực tiếp với đại diện của chính phủ Pháp.

Để đáp ứng những đòi hỏi mới của tình hình, Trung ương Đảng ta chủ trương thành lập Mặt trận thống nhất Dân chủ Đông Dương, gọi tắt là Mặt trận Dân chủ Đông Dương, tập hợp tất cả các giai cấp, đảng phái, dân tộc, tổ chức chính trị, xã hội và tôn giáo vào cuộc đấu tranh. Đây là sự vận dụng sáng tạo của Đảng ta trong việc kết hợp đấu tranh dân tộc và đấu tranh giai cấp vào hoàn cảnh cụ thể của nước nhà.

Thực hiện chủ trương của Trung ương, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, khắp các huyện trong tỉnh sôi nổi tuyên truyền, vận động tham gia thành lập Mặt trận Dân chủ Đông Dương ở địa phương.

Để thu hút lực lượng trẻ vào trận tuyến đấu tranh cách mạng, lợi dụng các hình thức tổ chức hợp pháp, Tỉnh ủy lâm thời quyết định thành lập Đoàn thanh niên Dân chủ An Bình (An Nhơn - Bình Khê) dưới hình thức một đội bóng đá. Cùng mục đích trên các “hội bóng đá” Tấn Thạnh - Tam Quan, An Đỗ, An Sơn, Cự Lễ (Hoài Nhơn), Vạn Phú, Tân Ốc, Trà Quang (Phù Mỹ) cũng được thành lập.

Vào những năm 1936-1938, phong trào đấu tranh đòi tự do dân chủ tiếp tục phát triển. Đặc biệt nhiều cuộc đấu tranh của công nhân, thợ thủ công, học sinh, thanh niên… ở thành phố Quy Nhơn và các vùng lân cận phát triển mạnh, buộc địch phải chấp nhận một số yêu sách như tăng lương, giảm giờ làm… Ngoài những cuộc đấu tranh của công nhân, học sinh… ta còn tổ chức vận động các chủ hiệu sách phát hành một số báo chí công khai của Đảng. Đồng thời lập nhóm Thái Dương văn đoàn, xuất bản một số tiểu phẩm đề cập đến việc đòi cải cách dân chủ. Qua đó, đường lối chính sách của Đảng đã đến được và bám chặt vào các tầng lớp nhân dân trong tỉnh.

Cũng trong năm 1938, khắp nơi trong toàn tỉnh đã dấy lên cuộc đấu tranh mạnh mẽ của nhân dân đòi quân cấp công điền. Song song với phong trào đấu tranh của nông dân, phong trào đấu tranh của công nhân bắt đầu được phát động và có những tiến bộ rõ rệt. Hơn 5.000 công nhân dệt ở An Thái (An Nhơn) đồng loạt bãi công đấu tranh đòi tăng lương, chống đánh đập và sa thải công nhân. Bọn chủ phải chấp nhận yêu sách và hứa giải quyết. Phong trào đấu tranh trong công nhân xe lửa ở Diêu Trì cũng như các ga khác trong tỉnh có bước phát triển vững chắc. Phối hợp với công nhân đề pô Diêu Trì, toàn ngành đường  sắt thời gian này còn liên tiếp tổ chức nhiều cuộc bãi công và phá hoại trên tuyến đường sắt và một số nhà ga gây cho nhà cầm quyền Pháp nhiều thiệt hại.

Trong năm 1939, được sự lãnh đạo của các tổ chức Đảng, khắp nơi trong tỉnh liên tiếp nổ ra nhiều cuộc đấu tranh của công nhân phá âm mưu chiếm đoạt ruộng đất của bọn cường hào. Phong trào đấu tranh của công nhân, học sinh ở Quy Nhơn cũng phát triển mạnh, vận động thanh niên học chữ quốc ngữ, giúp đỡ người nghèo, đọc báo chí của Đảng…

Trong thời kì 1936-1939, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ Bình Định, thắng lợi to lớn nhất của phong trào là đã biết triệt để lợi dụng những khả năng hợp pháp để động viên, giáo dục và tổ chức quần chúng đấu tranh trong Mặt trận dân chủ rộng rãi, kết hợp chặt chẽ đấu tranh hợp pháp và nửa hợp pháp với hoạt động bí mật và không hợp pháp, từng bước đưa phong trào tiến lên. Mặt khác trong thời kì này, Tỉnh ủy lâm thời đã tranh thủ củng cố, xây dựng và phát triển nhiều chi bộ Đảng ở một số vùng mà trước đó chưa có điều kiện xây dựng.

Cơ sở Đảng được xây dựng, củng cố, phong trào công nhân, nông dân phát triển đều, lực lượng quần chúng được phát động, những yếu tố đã tạo nên lực mới, thế mới cho cao trào chống Nhật cứu nước và thắng lợi của Cách mạng tháng Tám vào năm 1945.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #14 vào lúc: 12 Tháng Năm, 2012, 10:25:15 am »

2 - CAO TRÀO CHỐNG NHẬT CỨU NƯỚC - TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG 8 NĂM 1945.

Tháng 9 năm 1939, chiến tranh thế giới thứ hai bắt đầu bùng nổ. Bọn thực dân Pháp ở Đông Dương nhanh chóng phát xít hóa bộ máy cai trị. Chúng giải tán các tổ chức quần chúng trong thời kì Mặt trận bình dân, tước đoạt các quyền tự do, dân chủ tối thiểu của quần chúng vừa mới giành được, ra sức cướp của, bắt lính để phục vụ cho chiến tranh bên chính quốc.

Chỉ hai tháng sau khi chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ, Ban Chấp hành Trung ương Đảng họp ra Nghị quyết Trung ương lần thứ sáu. Nghị quyết nhấn mạnh: “Cuộc khủng hoảng chính trị - kinh tế gây nên bởi chiến tranh thế giới lần này sẽ nung nấu cách mạng Đông Dương nổ bùng… một thế giới quang minh rực rỡ thay cho cái thế giới tối tăm, mục nát này”(1).

Tháng 6 năm 1940 nước Pháp bại trận. Lợi dụng tình hình đó, phát xít Nhật nhảy vào Đông Dương. Đế quốc Pháp thấy không đủ sức chống lại nên đành chịu làm đầy tớ cho Nhật. Nước ta và cả Đông Dương lúc này thực chất đã bị đặt dưới ách thống trị của Pháp lẫn Nhật.

Nhân dân ta rơi vào cảnh “một cổ hai tròng”, đã cơ cực càng thêm điêu đứng, đói khổ. Không thể chịu nổi trước cảnh nước mất, nhà tan, nhân dân Bình Định cùng nhân dân cả nước đứng lên chống lại cả Pháp lẫn Nhật.

Ở Bình Định nhiều cuộc đấu tranh liên tiếp nổ ra. Đáng chú ý là đầu năm 1942 cuộc đấu tranh bãi công của hơn 500 nữ công nhân diệt hãng Dơ-li-nhông đòi tăng lương, làm không quá 10 giờ, không được đánh đập, cúp phạt thợ. Trước sức đấu tranh mạnh của chị em bọn chủ phải nhượng bộ, chấp nhận một số yêu sách của công nhân. Suốt trong những năm qua, đây là “lần đầu tiên công nhân hãng Dơ-li-nhông tổ chức đấu tranh và giành thắng lợi.

Để chống lại chính sách “kinh tế thời chiến” của địch, nhân dân các làng chuyên chế biến dầu dừa, dầu phộng ở các huyện hoài Nhơn, Phù Mỹ, Bình Khê đấu tranh quyết liệt chống bọn “liên nông thương đoàn” trắng trợn cướp không các sản phẩm của họ. Thợ dệt thủ công ở Bình Khê, An Nhơn, Hoài Ân, Phù Cát phản đối tăng thuế môn bài và chống lại việc thu mua tơ lụa với giá rẻ mạt. Nhân dân các xã có nhiều dứa thuộc huyện Hoài Nhơn, Hoài Ân, Phù Mỹ đoàn kết đấu tranh chống lại việc cướp dừa của bọn đại lí tuần sai. Bằng nhiều hình thức đấu tranh với mức độ khác nhau, nhân dân khắp nơi trong tỉnh đã vạch trần bộ mặt thật về chính sách “kinh tế thời chiến” của thực dân Pháp và bọn quan lại tay sai.

Phát xít Nhật giở thủ đoạn tuyên truyền mị dân là bênh vực quyền lợi của nhân dân ta, giúp thoát khỏi ách thống trị của thực dân Pháp. Chúng ráo riết tạo nên một phong trào thân Nhật, phục Nhật, sợ Nhật. Cùng thực dân Pháp, chúng bóc lột nhân dân ta đến tận xương tủy. Trong khi nông dân ta thiếu ăn, chúng dùng gạo nấu rượu cồn thay xăng, đốt thóc thay than để chạy các nhà máy điện.

Trước tình hình đó, Ban chấp hành Trung ương Đảng họp ra Nghị quyết lần thứ bảy. Hội nghị quyết định đổi Mặt trận Thống nhất Dân tộc phản đế Đông Dương thành Mặt trận Dân tộc thống nhất chống phát xít Pháp - Nhật và nêu rõ: “Một cao trào cách mạng nhất định sẽ nổi dậy. Đảng phải chuẩn bị để gánh lấy cái sứ mạng thiêng liêng lãnh đạo các dân tộc lãnh đạo các dân tộc Đông Dương để áp bức vũ trang bạo động, giành lấy quyền tự do, độc lập”(2).

Dưới ách thống trị tàn bạo của cả Pháp lẫn Nhật, nhân dân trong cả nước đã vùng dậy đấu tranh. Cuối năm 1940 đầu năm 1941 liên tiếp nổ ra các cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn, Nam Kỳ và binh biến Đô Lương - những tiếng súng báo hiệu cuộc khởi nghĩa toàn quốc sắp xảy ra.

Tháng 12 năm 1940, sau những năm hoạt động cách mạng ở nước ngoài, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trở vền ước trực tiếp lãnh đạo cách mạng. Sau một thời gian nghiên cứu, tình hình cách mạng trong nước, Bác Hồ thay mặt Quốc tế Cộng sản triệu tập và chủ trì Hội nghị Trung ương lần thứ tám. Sau khi phân tích sâu sắc tình hình thế giới và trong nước, Hội nghị khẳng định: giương cao hơn nữa ngọn cờ giải phóng dân tộc, đánh đổ Pháp - Nhật và lực lượng phản cách mạng tay sai của chúng. Hội nghị quyết định thành lập Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh, gọi tắt là Việt Minh thay cho Mặt trận Dân tộc thống nhất chống Pháp - Nhật.

Một trong những vấn đề quan trọng nhất là Hội nghị quyết định khởi nghĩa vũ trang để đập tan ách thống trị của phát xít Phát - Nhật giành độc lập, chủ quyền dân tộc, phát triển mạnh cơ sở cách mạng ở nông thôn, các vùng đồng bào dân tộc ít người, thành lập tự vệ cứu quốc và các đơn vị du kích…

Hội nghị Trung ương lần thứ tám có ý nghĩa cực ki quan trọng. Nó bổ sung hoàn chỉnh các Nghị quyết Trung ương sáu và bảy, nó có ý nghĩa quyết định thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám sau này.

Đầu năm 1943, trong không khí sôi động đánh Pháp, đuổi Nhật của cả nước, ở Bình Định, chi bộ nhà lao Quy Nhơn được thành lập do đồng chí Võ Xán (được địch đưa từ nhà tù Sơn La về) làm bí thư.

Tuy chưa nhận được tinh thần Nghị quyết tám của Trung ương nhưng chi bộ nhà lao Quy Nhơn qua liên lạc với bên ngoài, nắm được tin tức về chiến tranh thế giới thứ hai, phong trào đấu tranh chống Pháp - Nhật và những hoạt động của Mặt trận Việt Minh ở các nơi, đã xây dựng được một số quần chúng cảm tình, chuẩn bị cơ sở cho những hoạt động tới. Thông qua các cơ sở này, chi bộ tìm cách bắt mối với các đảng viên còn lại sau những đợt khủng bố của địch để liên lạc với tổ chức.

Cuối năm 1944, tình hình thế giới có những chuyển biến quan trọng. Trong nước, hai khu căn cứ Cao Bằng và Bắc Sơn - Võ Nhai hình thành, ngày càng mở rộng với những hoạt động vang dội của cứu quốc quân cùng những tin tức về hoạt động sôi nổi của Mặt trận Việt Minh trong cả nước. Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam được thành lập. Ở Bình Định, trước tình hình đó, các đảng viên ở Hoài Nhơn, An Nhơn đã liên lạc được với nhau, bàn kế hoạch hoạt động.

Đầu năm 1945, cuộc chiến tranh xâm lược của phát xít Đức đang bước vào giai đoạn chót cùng với việc Hồng quân Liên Xô tiến đánh Béc-lin, sào huyệt cuối cùng của Hít-le. Trước tình hình quân Đồng minh sắp vào Đông Dương, phát xít Nhật xúc tiến âm mưu diệt Pháp.

Đúng như dự kiến sáng suốt của Đảng ta, ngày 9 tháng 3 năm 1945, Nhật đảo chính Pháp trên toàn Đông Dương.

Ở Quy Nhơn, đêm 9 tháng 3, quân Nhật nổ súng tiến công đánh chiếm các đồn quân Pháp trong thị xã và sau đó tất cả các đồn binh ở Vân Canh, An Lão… cũng bị đánh chiếm. Quân Pháp hạ vũ khí đầu hàng một cách nhục nhã. Tỉnh Bình Định cũng như cả nước rơi vào tay phát xít Nhật.

Quân Nhật chiếm đóng những vị trí quan trọng ở Quy Nhơn, Đập Đá, Phú Phong, Bồng Sơn, Tam Quan, v.v… Chúng sử dụng bộ máy cai trị tay sai Pháp để áp đặt ách thống trị. Các đảng phái, tổ chức chính trị quân Nhật ra đời như ủy ban quốc dân, thanh niên thân Nhật. Hung hăng hơn cả là một số phản động trong lãnh đạo Cao Đài. Tất cả bọn này ra sức cổ động cho thuyết “Đại Đông Á” của Nhật.


(1) VĂN KIỆN ĐẢNG (1930-1975), Ban nghiên cứu lịch sử Đảng Trung ương, Hà Nội, 1977, t. 3, trang 53.
(2) Văn kiện Đảng (1930-1945), Ban nghiên cứu lịch sử Đảng TW, Hà Nội 1977, t.3, tr. 142.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #15 vào lúc: 12 Tháng Năm, 2012, 10:26:18 am »

Trong đêm 9 tháng 3, Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp mở rộng và ngày 12 tháng 3 ra chỉ thị “Nhật Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta” làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động của Đảng, Mặt trận Việt Minh và lực lượng vũ trang cách mạng trong cả nước.

Một cao trào cách mạng mới bắt đầu: cao trào chống Nhật cứu nước, chuẩn bị vũ trang khởi nghĩa giành chính quyền.

Sau ngày Nhật đảo chính Pháp, bộ máy ngụy quyền tay sai của Pháp rệu rã, bộ máy ngụy quyền của Nhật chưa ổn định, các từng lớp trung gian hoang mang, dao động. Phong trào cách mạng của quần chúng biến chuyển thuận lợi. Ở Quảng Ngãi, nhân thời cơ đó, Tỉnh ủy Quảng Ngãi quyết định cho chi bộ căng an trí Ba Tơ đứng lên khởi nghĩa. Cuộc khởi nghĩa của Ba Tơ thắng lợi, đội du kích Ba Tơ ra đời. Thắng lợi của khởi nghĩa Ba Tơ là niềm tự hào chung của các tỉnh miền Nam Trung bộ. Nó có tác động to lớn đối với phong trào cách mạng ở các tỉnh phía nam, đặc biệt là đối với Bình Định - tỉnh kế cận và từ lâu phong trào cách mạng của hai tỉnh đã có sự gắn bó, hỗ trợ cho nhau.

Ở Bình Định, các đồng chí ở nhà lao Quy Nhơn tổ chức vượt ngục về ngay địa phương, dựa vào cơ sở bắt liên lạc với Đảng, với Mặt trận Việt Minh.

Cuối tháng 3 năm 1945 các đồng chí Trần Quang Khanh, Đinh Trung nối được liên lạc với Ủy ban vận động cứu quốc tỉnh Quảng Ngãi.

Không để chậm trễ, giữa tháng 4 năm 1945, tạo làng Bình Định, xã Hoài Mỹ, huyện Hoài Nhơn, Ủy ban vận động cứu quốc tỉnh Bình Định được thành lập gồm các đồng chí Trần Quang Khanh, Ngô Đức Đệ, Đinh Trung… Đến cuối tháng 5 năm 1945, đại biểu các nhóm Việt Minh ở Phú Phong, Phú Lạc, Vĩnh Lộc và các đảng viên cũ ở Thủ Thiện… họp tại hãng dệt Dơ-li-nhông (Phú Phong), lập Ủy ban vận động Việt Minh, do đồng chí Võ Xán làm bí thư(1).

Ủy ban vận động cứu quốc và Ủy ban vận động Việt Minh tỉnh Bình Định chủ trương dựa vào các đảng viên vừa ra tù ở các huyện nhanh chóng tuyên truyền, vận động, tổ chức quần chúng vào các đoàn thể cứu quốc của Mặt trận Việt Minh. Khắp các huyện trong tỉnh từ thị trấn, đồng bằng nông thôn đến các vùng miền núi, nhân dân hồ hởi, phấn khởi tham gia các đoàn thể công nhân cứu quốc, nông dân cứu quốc, thanh niên, phụ nữ cứu quốc, v.v… Sôi nổi và mạnh nhất là phong trào ở Hoài Nhơn, số hội viên cứu quốc lên đến 3.000 người. Các đoàn thể hoạt động gần như công khai, không khí khẩn trương chuẩn bị vũ trang khởi nghĩa được xúc tiến mạnh mẽ. Các đội “tự vệ sắt” được thành lập, có làng tổ chức đến trung đội.

Tại Hoài Ân, cơ sở Việt Minh lan nhanh khắp các làng xã, lôi cuốn cả một số địa chủ trong vùng. Ở bắc Phù Mỹ, hàng ngàn đồng bào đổ ra đường bao vây từng toán lính Nhật sục vào làng khủng bố nhân dân, Việt Minh An Nhơn tích cực hoạt động trong đồng bào theo đạo Phật và nắm chắc các phái võ. Những nơi có phong trào công nhân như Diêu Trì (Tuy Phước), Phú Phong (Bình Khê) đã tổ chức các đội “Tự vệ cứu quốc”. Riêng hãng dệt Dơ-li-nhông, công nhân cứu quốc gần như làm chủ các xưởng dệt và tổ chức được một đại đội “Tự vệ cứu quốc”. Ở Quy Nhơn, cơ sở Việt Minh phát triển mạnh trong công nhân, dân nghèo thành thị, học sinh, viên chức, tiểu thương, tiểu chủ. Phong trào ở Phù Cát, Tuy Phước vươn lên mạnh mẽ, đẩy mạnh xây dựng các đoàn thể cứu quốc và vận động tranh thủ những phân tử tiến bộ trong tổ chức thanh niên thân Nhật.

Trong tất cả các phong trào yêu nước từ trước chưa có phong trào nào và cũng chưa có thời kì nào được quần chúng nhân dân tham gia đông đảo và rộng rãi như thời kì này. Các đội “Tự vệ sắt” ở Hoài Nhơn, Phú Phong, Diêu Trì là những tổ chức vũ trang cách mạng đầu tiên của tỉnh Bình Định. Tuy tổ chức còn giản đơn, trang bị vũ khí thô sơ nhưng nó được xác định là những đội tiền thân của lực lượng vũ trang nhân dân Bình Định sau này.

Trong hai tháng 6 và 7 năm 1945, Ủy ban vận động cứu quốc tỉnh mở liền hai cuộc họp tại Trường An (Hoài Thanh)(2) để nhận định tình hình và đề ra nhiệm vụ chuẩn bị khởi nghĩa. Cũng trong trung tuân tháng 6, tại hãng dệt Dơ-li-nhông, Ủy ban vận động Việt Minh họp(3) đề ra nhiệm vụ chuẩn bị khởi nghĩa.

Vào khoảng trung tuần tháng 7-1945, Ban cán sự Đảng tỉnh Bình Định được thành lập do đồng chí Trần Lương làm bí thư. Ban cán sự chủ trương trước mắt cần thống nhất các lực lượng Việt Minh trong tỉnh, chống sự chia rẽ làm yếu phong trào, tăng cường cán bộ cho các nơi còn yếu, xúc tiến việc thành lạp Ủy Ban Việt Minh huyện, xây dựng các đội “Tự vệ sắt”, v.v…

Thực hiện các chủ trương trên, phong trào Việt Minh trong tỉnh tiếp tục phát triển mạnh mẽ, thu hút ngày càng đông các tầng lớp nhân dân tham gia. Các đội “Tự vệ cứu quốc”, “Tự vệ sắt”(4) và các đội tuyên truyền lợi dụng thời cơ thuận lợi đã biến các cuộc mít tinh do bọn thân Nhật tổ chức và đột nhập những nơi tập trung đông dân như Tam Quan, thị trấn Phù Mỹ, An Sơn, An Thường, Đập Đá, Chợ Gò Chàm, hội quán Quy Nhơn… để giới thiệu chương trình cứu nước của Mặt trận Việt Minh và kêu gọi quần chúng chuẩn bị vũ trang khởi nghĩa.

Trong mọi công tác chuẩn bị khởi nghĩa, việc xây dựng các đội “Tự vệ sắt” và “Tự vệ cứu quốc” - lực lượng vũ trang cách mạng thời kì tiền khởi nghĩa của Bình Định được Đảng bộ và các Ủy ban Việt Minh đặc biệt quan tâm. Phong trào luyện tập quân sự được tổ chức sôi nổi. Các môn võ Tây Sơn gồm roi, kiếm, thảo bộ được các chiến sĩ luyện tập ngày đêm. Các lò rèn khắp nơi trong tỉnh đỏ lửa từ sáng sớm đến đêm khuya, hối hả rèn giáo, mác, dao, kiếm để trang bị cho tự vệ và nhân dân.


(1) Theo Lịch sử Đảng bộ Bình Định tập 1.
(2), (3) Theo LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ BÌNH ĐỊNH tập 1 - trang 131 - 132.
(4) Theo LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ BÌNH ĐỊNH trang 132.
« Sửa lần cuối: 12 Tháng Năm, 2012, 10:31:28 am gửi bởi macbupda » Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #16 vào lúc: 12 Tháng Năm, 2012, 10:29:21 am »

*   *
*

Mùa thu năm 1945 - một mùa thu thật đẹp và sôi động cả trên thế giới và trong nước. Trên thế giới, ở Châu Âu phát xít Đức - Ý đầu hàng Hồng quân Liên Xô và quân Đồng minh. Ở Châu Á, Hồng quân Liên Xô đánh tan đạo quân Quan Đông - chủ lực của phát xít Nhật. Ngày 14 tháng 8, Nhật Hoàng tuyên bố đầu hàng Đồng minh không điều kiện. Trong nước, cao trào chống Nhật cứu nước, chuẩn bị vũ trang khởi nghĩa đã lên đến đỉnh cao.

Hội nghị Toàn quốc của Đảng do Bác Hồ chủ trì đang họp ở Tân Trào (13-8-1945). Trong không khí cuộc hội nghị đang diễn ra khẩn trương, được tin phát xít Nhật đầu hàng, Hội nghị quyết định: Phát động tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước, với ba nguyên tắc: tập trung, thống nhất, kịp thời.

Ngay đêm 13 tháng 8 năm 1945, Ủy ban khởi nghĩa do Tổng bộ Việt Minh thành lập ra Quân lệnh số một hạ lệnh cho cả nước vùng dậy cướp chính quyền.

Ở Bình Định, khi nhận được tin Nhật đầu hàng Đồng minh, tại An Sơn (Hoài Châu) Ban cán sự Đảng và Ủy ban vận động cứu quốc tỉnh họp quyết định:

- Chuyển Ủy ban vận động cứu quốc tỉnh thành Ủy ban khởi nghĩa tỉnh, Ủy ban Việt Minh các huyện cũng chuyển thành Ủy ban khởi nghĩa để chuẩn bị lật đổ chính quyền cũ, thành lập chính quyền mới.

- Phát động nơi nào chuẩn bị chu đáo, đủ điều kiện thuận lợi thì có thể cướp chính quyền song phải thận trọng(1), không để mắc mưu địch và gây kích động đối với quân Nhật. Cần thăm dò phản ứng của quân Nhật để có biện pháp đối phó kịp thời, đồng thời tích cực vận động bọn ngụy quyền tỉnh, huyện giao chính quyền cho Việt Minh, khống chế nghiêm ngặt bọn thân Nhật.

Nhận được quyết định trên, các phủ, huyện, thị đến cơ sở khẩn trương họp bàn kế hoạch tiến hành khởi nghĩa.

Tin tức về thủ đô Hà Nội khởi nghĩa thắng lợi (19-8-1945) cùng việc giành chính quyền ở các tỉnh bạn đang nổ ra dồn dập càng thôi thúc công cuộc khởi nghĩa trong tỉnh.

Tại thành phố Quy Nhơn, sau khi cử người đi liên lạc với Ủy ban khởi nghĩa tỉnh để bàn kế hoạch phối hợp hành động nhưng không thành, chiều ngày 21-8-1945, Ủy ban khởi nghĩa (thuộc Ủy ban vận động Việt Minh) huy động hàng ngàn quần chúng tham gia cuộc mít tinh tại bến ô-tô thành phố, nhằm tập dợt quần chúng, thăm dò phản ứng của Nhật và chính quyền bù nhìn tỉnh. Mặt khác, các đội tự vệ cứu quốc tập trung ráo riết luyện tập quân sự để chuẩn bị cướp chính quyền(2).

Tối ngày 21-8-1945, Ủy ban khởi nghĩa (thuộc Ủy ban vận động Việt Minh), gồm các đồng chí Võ Xán, Lê Văn Nhiễu, Giáp Văn Cương, Nguyễn Chơn… họp khẩn cấp và quyết định kế hoạch khởi nghĩa chiếm thành phố tỉnh lị vào ngày 23-8-1945.

Sáng ngày 23-8-1945, cả thành phố Quy Nhơn bừng bừng khí thế cách mạng. Hơn một vạn quần chúng Quy Nhơn và Phú Phong, Diêu Trì phối hợp từ các hướng kéo về sân ga Quy Nhơn. Sau khi chào cờ và đọc tuyên bố lật đổ chính quyền tay sai Nhật ở tỉnh lị, cuộc mít tinh chuyển thành cuộc tuần hành thị uy với hơn 200 chiến sĩ tự vệ cứu quốc, có các đội tự vệ Phú Phong, Diêu Trì dẫn đầu tiến lên chiếm dinh tổng đốc, tòa đốc kí, v.v…

Tại dinh tổng đốc, trước sức mạnh áp đảo của quần chúng, tỉnh trưởng Phạm Phú Tiết (đã có liên lạc với ta từ trước) và án sát Nguyễn Học Sĩ giao nộp ấn tín, vũ khí và toàn bộ hồ sơ cho cách mạng. Sau đó, tự vệ và quần chúng kéo đi chiếm tòa đốc lí, sở mật thám, đồn cảnh sát, ngân khố, bưu điện, nhà lao… Riêng ở trại bản an binh, trại trưởng Huỳnh Ngọc Du (quản khố xanh thời Pháp) không chịu hạ vũ khí giao đồn. Trước uy thế của cách mạng và sức ép của binh lính là cơ sở cách mạng được tổ chức từ trước cộng với sự giải thích của tỉnh trưởng Phạm Phú Tiết, cuối cùng y mới chịu hạ vũ khí đầu hàng. 500 lính bảo an giao nộp vũ khí, đứng về phía cách mạng.

Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh Nguyễn Huệ (tên mới của tỉnh Bình Định) được thành lập gồm sáu đồng chí, do đồng chí Võ Xán làm chủ tịch(3).

Cuộc khởi nghĩa ở Quy Nhơn - tỉnh lị Bình Định đã diễn ra nhanh, gọn, không đổ máu. Quy Nhơn là dinh lũy của kẻ thù, là nơi có nhiều quân Nhật đóng giữ, lực lượng bảo an, cảnh sát đông nhưng nhờ sự lãnh đạo, vận động khôn khéo của Ủy ban khởi nghĩa (Ủy ban vận động Việt Minh) đã được đông đảo quần chúng cách mạng tham gia, đặc biệt là sự nhạy bén, nắm thời cơ, tính năng động cách mạng của các đồng chí Võ Xán, Lê Văn Nhiễu, Giáp Văn Cương, Nguyễn Chơn… nên Quy Nhơn là nơi đầu tiên cướp chính quyền thắng lợi trong toàn tỉnh.

Sáng ngày 24-8-1945, hơn 3.000 quần chúng yêu nước gồm công nhân Delignon, nhân dân một số làng thuộc các tổng Phú Phong, Vĩnh Thạnh… có tự vệ cứu quốc dẫn đầu, sôi sục tiến về huyện lị. Quần chúng chiếm huyện đường, buộc tri huyện Bình Khê giao ngay chính quyền cho Việt Minh. Sau khi thu ấn tín, sổ sách và các công sở của chính quyền tay sai Nhật, quần chúng biểu tình thị uy. Tại sân vận động Trinh Tường (Bình Tường), Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời huyện Bình Khê được thành lập, gồm công nhân cứu quốc hãng Delignon và cán bộ Việt Minh các làng(4).

Ở Phù Mỹ, từ cuối trung tuân tháng 8, các tổ chức Việt Minh đều đẩy mạnh công tác vũ trang tuyên truyền và tích cực phá rã các tổ chức thanh niên thân Nhật. Chiều ngày 24 tháng 8, Ủy ban khởi nghĩa ở phía nam Phù Mỹ huy động hàng ngàn quần chúng tập trung về sân vận động thị trấn tổ chức mít tinh, công bố lệnh khởi nghĩa và tuần hành thị uy tiến về phủ đường. Viên tri phủ Phù Mỹ chờ sẵn để giao nộp chính quyền cho cách mạng. lễ ra mắt Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời được tổ chức ngay trước cổng phủ, do đồng chí Nguyễn Đăng Đệ làm chủ tịch.

Như vậy, đến ngày 24, thành phố Quy Nhơn, hai huyện Bình Khê và Phù Mỹ đã cướp chính quyền. Trước đó (22-8-1945), Ủy ban vận động Việt Minh đã vận động quần chúng chiếm phủ lị và bắt giữ một số tay sai đắc lực thân Nhật, trong đó có tên Trần Ngọc Liễn, phủ trưởng Tuy Phước có nhiều tội ác với nhân dân, thành lập lực lượng vũ trang nhân dân do đồng chí Giáp Văn Cương phụ trách, phái cán bộ và lực lượng đi tước vũ khí các đồn bảo an ở Vân Canh, Định Quang…

Ban lãnh đạo Quy Nhơn có thành công lớn là qua tiếp xúc với Nhật đã lấy được 1000 khẩu súng (trong đó có khẩu pháo mất kim hỏa) mà chúng đã tước của quân Pháp trước đó. Số vũ khí này có giá trị lớn trong việc trang bị cho lực lượng vũ trang cách mạng.


(1), (2) Theo LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ BÌNH ĐỊNH tập 1 - trang 139, trang 140.
(3) Theo LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ BÌNH ĐỊNH tập 1, trang 140, trang 142.
(4) Theo LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ BÌNH ĐỊNH, tập 1.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #17 vào lúc: 12 Tháng Năm, 2012, 10:32:29 am »

Tại An Nhơn, ngày 24 tháng 8, Ủy ban Việt Minh thành Bình Định công khai huy động quần chúng tổ chức mít tinh, treo cờ đỏ sao vàng tại thị trấn. Sáng ngày 25 tháng 8, quần chúng được huy động kéo vào thành Bình Định bắt tri phủ An Nhơn giao nộp ấn tín cho cách mạng. Từ ngày 25 tháng 8, chính quyền tay sai ở An Nhơn bị xóa bỏ. Ngày 26, Việt Minh ở thị trấn lại huy động quần chúng xuống đường biểu tình thị uy, kéo đến ga Bình Định buộc đơn vị lính Nhật giữ ga giao vũ khí cho cách mạng. Ngày 3 tháng 9 năm 1945 Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời được thành lập do đồng chí Nguyễn Thành Mẫn làm chủ tịch.

Ở Tuy Phước, sau thắng lợi của khởi nghĩa ở Quy Nhơn, đặc biệt là sau khi bắt tri phủ Trần Ngọc Liễn, chính quyền bù nhìn phủ bị tê liệt hoàn toàn. Tại Đề pô Diêu Trì đã thành lập đội tự vệ trong công nhân xe lửa. Tại nhiều nơi, nhất là các làng thuộc tổng An Định, Thiều Quang, Dương An… thanh niên yêu nước tự động nổi dậy phá rã các tổ chức thanh niên thân Nhật, làm chủ thôn, xã, nhân dân Gò Bồi và Thiều Quang nổi dậy chiếm nhà bang tá Gò Bồi, thành lập chính quyền cách mạng. Về thực chất từ ngày 22 tháng 8, chính quyền tay sai đã bị xóa bỏ. Ngày 3-9-1945, Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời phủ Tuy Phước được thành lập do đồng chí Đoàn Như Khương làm chủ tịch.

Tại Hoài Ân, từ đầu tháng 8, Việt Minh đã làm chủ một số vùng nông thôn trong huyện. Ngày 22 tháng 8, hơn 2.000 quần chúng được huy động tiến hành biểu tình thị uy từ Kim Sơn đến An Thường. Ngày 24 tháng 8, đại biểu Việt Minh Hoài Ân đột nhập huyện đường, buộc tri huyện Phạm Ngọc Lâm giao chính quyền cho cách mạng. Đến ngày 26 tháng 8, một cuộc mít tinh lớn chính thức được tổ chức tại An Thường gồm hàng ngàn đồng bào các tổng Kim Sơn, An Thường, An Lão để làm lễ ra mắt Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời huyện do đồng chí Huỳnh Đăng Thơ làm chủ tịch.

Huyện Hoài Nhơn, nơi có cơ quan lãnh đạo tỉnh đóng, nơi phong trào cách mạng từ lâu đã phát triển khá mạnh. Giữa tháng 7 năm 1945, các vùng giữa và phía bắc huyện hầu như do nhân dân làm chủ. Giữa tháng 8, tri phủ Hoài Nhơn Nguyễn Trà xin gặp Việt Minh để giao nộp chính quyền. Lúc này, đại đội tự vệ - đơn vị vũ trang tập trung của huyện được thành lập cùng tự vệ các xã ngày đêm tuần tra, canh gác đề phòng mọi hành động chống đối của bọn phản cách mạng. Tối ngày 26 tháng 8, hơn 15 nghìn quần chúng có tự vệ sắt dẫn đầu biểu tình tuần hành thị uy trong toàn huyện.Cùng đêm, trung đội bảo an ở Tam Quan rút chạy về Bồng Sơn bị trung đội tự vệ chặn lại tước vũ khí, thu 13 súng trường. Đến ngày 29-8, Ủy ban khởi nghĩa huyện huy động gần 8 nghìn quần chúng tiến vào phủ đường ở Bồng Sơn, tuần hành thị uy chiếm các công sở. Tri phủ Nguyễn Trà đã sẵn sàng từ trước, đem giao nộp ấn tín và vũ khí, tài liệu cho cách mạng. Cùng ngày 29 tháng 8, Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời huyện do đồng chí Trịnh Hồng Hì làm chủ tịch làm lễ ra mắt nhân dân.

Ở Phù Cát, tuy xây dựng lực lượng muộn, nhưng đến đầu tháng 8 năm 1945, phong trào Việt Minh Phù Cát đã có bước phát triển nhảy vọt, các làng Cát Hanh, Cát Nhơn, Cát Hiệp, Cát Thịnh, nhân dân đã thực sự làm chủ xóm làng. Điểm nổi bật ở Phù Cát là các nhóm Việt Minh đã đoàn kết thống nhất làm một, không còn tình trạng hoạt động riêng rẽ. Ngày 25 tháng 8, Ủy ban khởi nghĩa Phù Cát được thành lập. Hàng ngàn quần chúng được huy động tham gia cuộc biểu tình tuần hành thị uy từ sân vận động Phước Lộc đến chợ Phù Ly, đồng thời tước vũ khí bọn lính tuần sai trang bị cho đội tự vệ sắt của huyện vừa được thành lập. Ngày 31 tháng 8 năm 1945, Ủy ban khởi nghĩa buộc tên tri huyện Tôn Thất Quỳnh giao ấn tín, sổ sách. Tuy là huyện cuối cùng cướp chính quyền địch trong toàn tỉnh, nhưng Phù Cát là huyện tiêu biểu trong toàn tỉnh Bình Định về đoàn kết thống nhất giữa các nhóm Việt Minh. Ngày 3 tháng 9, Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời huyện do đồng chí Trương Chánh Hân làm chủ tịch tuyên thệ trước cuộc mít tinh tại sân vận động thị trấn trước hàng ngàn quần chúng tham dự.

Trong chín ngày, từ 23 đến 31 tháng 8 năm 1945, cuộc khởi nghĩa trong toàn tỉnh đã giành được thắng lợi rực rỡ. Từ nay nhân dân Bình Định thoát khỏi cảnh sống của dân nô lệ, trở thành người làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình.

Thắng lợi của cách mạng tháng Tám ở Bình Định không ngoài những nguyên nhân chủ quan, khách quan mà Đảng ta đã tổng kết. Đó là sự lãnh đạo hết sức đúng đắn và sáng tạo của Đảng ta mà biểu hiện củ thể là chủ trương chiến lược được bổ sung ngày càng hoàn chỉnh trong các Nghị quyết sáu, bảy, tám của Trung ương và “Chỉ thị Nhật Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”, là sự chỉ đạo tổ chức lực lượng cách mạng chặt chẽ, hùng hậu với phương pháp đấu tranh phong phú, linh hoạt trong một tình hình quốc tế hết sức thuận lợi, v.v…

Ở Bình Định, việc giành chính quyền thắng lợi trong cách mạng tháng Tám có mấy điểm cần nhấn mạnh. Đó là:

Quần chúng cách mạng được Đảng giáo dục, giác ngộ, được tập dượt đấu tranh qua các hình thức từ thấp đến cao trong các cao trào 1930-1931, 1936-1939 và 1939-1945. Qua đấu tranh, lực lượng quần chúng tham gia ngày càng đông đảo, ngày càng đoàn kết, gắn bó thành đội quân chính trị hùng hậu trong Mặt trận Việt Minh, tạo nên bạo lực cách mạng áp đảo kẻ thù. Trong khởi nghĩa, tuy có lực lượng tự vệ hỗ trợ, xung kích đi đầu nhưng Bình Định giành thắng lợi chủ yếu bằng bạo lực cách mạng của quần chúng và không đổ máu. Đạt được điều đó là thành tích của quá trình 15 vận động cách mạng kiên trì, bền bỉ của Đảng.

Yếu tố quan trọng nữa là vai trò tổ chức, lãnh đạo của các chi bộ Đảng và toàn Đảng bộ trong suốt 15 năm đấu tranh từ khi Đảng bộ được thành lập. Qua các thời kì cao trào cũng như thoái trào, đảng viên cộng sản ở Bình Định luôn luôn giương cao ngọn cờ tiên phong lãnh đạo của Đảng, không chùn bước trước khó khăn, tổn thất. Nhiều đồng chí bị hi sinh ngay trong các cuộc đấu tranh, bị kết án tử hình hoặc tù đày trong các nhà tù đế quốc, nhiều lúc cơ sở Đảng bị tan vỡ tưởng chừng không thể khôi phục được, nhưng lớp này ngã xuống, lớp khác tiến lên. Các đồng chí ở tù ra lại móc nối hoạt động, gây dựng lại cơ sở, xây dựng lại phong trào, từ những đóm lửa nhỏ lan dần thành đám cháy lớn, tiếp tục lãnh đạo quần chúng đấu tranh.

Quán triệt chủ trương của Đảng trong tổ chức bảo vệ quần chúng, cán bộ, bảo vệ phong trào, trên cơ sở những mầm mống tự vệ được tổ chức năm 1930, những đội ”Tự vệ sắt”(1) tập trung ở Hoài Nhơn, Diêu Trì, Phú Phong đã ra đời. Hình thức đơn giản, trang bị thô sơ nhưng đó chính là những đơn vị vũ trang đầu tiên của phong trào cách mạng Bình Định - tiền thân của lực lượng vũ trang nhân dân sau này. Trong giai đoạn chuẩn bị khởi nghĩa, các đội “Tự vệ sắt” được nhân ra khắp các vùng trong tỉnh, là lực lượng xung kích, trấn áp bọn phản cách mạng trong những ngày khởi nghĩa bùng nổ.

Khi Trung ương phát lệnh khởi nghĩa, các tỉnh bạn đã đứng lên giành chính quyền, Bình Định có ưu điểm là đã nhanh chóng đột phá và dinh lũy của kẻ thù, thành phố Quy Nhơn - tỉnh lị của Bình Định, nơi tập trung các cơ quan đầu não của địch làm trung tâm điểm nổ ra các phủ khác. Như vậy, phương pháp khởi nghĩa ở Bình Định là tổ chức khởi nghĩa ở thành thị trước rồi mới lan dần ra nông thôn. Phương pháp này hay ở chỗ khi các cơ quan đầu não trong tỉnh của địch đã bị tiêu diệt thì tay chân của chúng ở các phủ, huyện cũng sẽ nhanh chóng tan rã.

Với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám, nhân dân Bình Định phấn khởi đem sức lực và trí tuệ góp phần cùng cả nước xây dựng và bảo vệ thành quả cách mạng.

Gần nửa thế kỉ đã trôi qua, nhưng những ngày tháng sôi động của quê hương trong Cách mạng tháng Tám đã để lại trong lòng người dân Bình Định niềm tự hào to lớn về Đảng, về nhân dân người làm nên sự nghiệp vĩ đại của cách mạng.


(1) Theo LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ BÌNH ĐỊNH - tập 1.
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #18 vào lúc: 12 Tháng Năm, 2012, 10:34:50 am »

Chương II

BƯỚC VÀO CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP
- ĐÁNH ĐỊCH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG VÙNG TỰ DO

I - XÂY DỰNG CỦNG CỐ CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG - CHUẨN BỊ LỰC LƯỢNG KHÁNG CHIẾN

Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Bác Hồ và Trung ương Đảng, chỉ trong vòng 15 ngày, nhân dân trong cả nước đã đứng lên giành chính quyền thắng lợi.

Lần đầu tiên nhân dân một nước thuộc địa nhỏ yếu được Đảng tổ chức lãnh đạo đã vùng lên tự giải phóng khỏi ách thống trị của đế quốc và tay sai. Trong lịch sử cách mạng các dân tộc thuộc địa, đây cũng là lần đầu tiên một Đảng Cộng sản mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công và nắm chính quyền, mở ra một kỉ nguyên mới cho dân tộc - kỉ nguyên độc lập, tự do, tiến lên chủ nghĩa xã hội.

Ngày 02 tháng 9 năm 1945, tại Thủ đô Hà Nội, Chính phủ cách mạng lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, đứng đầu là chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của dân tộc ra mắt quốc dân đồng bào. Bác Hồ trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập. Người nói: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do độc lập ấy”(1). Tuyên ngôn Độc lập của Bác cũng là quyết tâm sắt đá của toàn dân tộc.

Ở Bình Định, trước đòi hỏi cấp bách phải nhanh chóng thống nhất các lực lượng Việt Minh trong tỉnh, ngày 31 tháng 8 năm 1945, dưới sự chủ trì của đồng chí Trần Lương, một cuộc hội nghị quan trọng được tổ chức tại Diêu Trì có đủ đại biểu Việt Minh các vùng tham dự. Hội nghị nhất trí quyết định:

- Thống nhất các lực lượng Việt Minh trong toàn tỉnh.

- Củng cố Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời huyện Bình Khê và Phù Mỹ.

- Đưa Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh Nguyễn Huệ làm nhiệm vụ Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời thành phố Quy Nhơn, do đồng chí Lê Văn Nhiễu làm chủ tịch.

- Quyết định nhân sự ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh và lấy tên là tỉnh Tăng Bạt Hổ(2).

- Huy động lực lượng toàn tỉnh tham gia cuộc biểu dương lực lượng tại Quy Nhơn vào ngày 3 tháng 9 năm 1945, ra mắt Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh.

Việc thống nhất các lực lượng Việt Minh trong tỉnh đã đáp ứng nguyện vọng của nhân dân Bình Định - nơi truyền thống đoàn kết gắn bó, sống chết có nhau được vun đắp từ lâu đời. Đoàn kết, gắn bó là niềm tự hào của mọi người dân Bình Định.

Sáng ngày 3 tháng 9, cả thành phố Quy Nhơn đỏ rực trong băng, cờ. Nhân dân nườm nượp kéo về sân vận động với tư thế người dân một nước độc lập. Một đoàn tàu lửa đưa đại biểu các đoàn thể, các đội tự vệ và nhân dân các huyện trong tỉnh, về dự trong không khí của ngày hội lớn.

Buổi lễ được tiến hành trang nghiêm với đội ngũ đông đảo các đội tự vệ sắt và tự vệ cứu quốc là lực lượng vũ trang cách mạng ra đời trong cách mạng Tháng Tám, là đội quân của nhân dân, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu. Tuy mới tổ chức nhưng đã đảm nhiệm chức năng là công cụ chuyên chính của chính quyền cách mạng, với đông đảo các tầng lớp nhân dân tập hợp thành từng khối, biểu thị sức mạnh to lớn của bạo lực cách mạng.

Sau lời kêu gọi đại diện Mặt trận Việt Minh tỉnh, Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh được giới thiệu ra mắt nhân dân. Ủy ban gồm 11 người do đồng chí Trần Quang Khanh làm Chủ tịch(3).

Trước thắng lợi của cách mạng Việt Nam, chủ nghĩa đế quốc thế giới không thể ngồi nhìn một khâu trọng yếu trong hệ thống thuộc địa của chúng ở Đông Nam Á bị chặt đứt. Chúng đã tìm trăm phương nhìn kế nhằm tiêu diệt chế độ dân chủ cộng hòa non trẻ ngước ta.

Ở phía Bắc, gần 20 vạn quân Tưởng dưới danh nghĩa Đồng Minh vào tước vũ khí quân đội Nhật từ vĩ tuyến 16 trở ra. Nhưng thực chất là thực hiện mưu đồ xâm lược nước ta.

Ở phía nam, quân đội Hoàng gia Anh cũng mượn tiếng giải giáp quân đội Nhật kéo vào, nhưng kì thật là làm chỗ dựa cho quân Pháp cướp lại nước ta lần thứ hai. Quân Nhật tuy đã đầu hàng nhưng còn nguyên vẹn vũ khí sẵn sàng theo lệnh quân Đồng Minh chống lại cách mạng nước ta.

Trong lịch sử, chưa có thời kì nào cùng một lúc nhân dân ta phải đối phó với nhiều kẻ thù hung bạo, xảo quyệt như vậy.

Khó khăn chồng chất khó khăn.


(1) HỒ CHÍ MINH TOÀN TẬP, Nhà xuất bản Sự thật Hà Nội, 1983, t. 3, tr. 386.
(2) Theo LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ BÌNH ĐỊNH tập 1.
(3) Danh sách UBNDCM lâm thời tỉnh gồm:
1 - Trần Quang Khanh: Chủ tịch
2 - Trần Lung
3 - Nguyễn Tráng
4 - Ngô Đức Đệ
5 - Trần Hoài Ân
6 - Nguyễn Kha
7 - Phạm Sanh
8 - Nguyễn Hoàng
9 - Giáp Văn Cương
10 - Huỳnh Đăng Bảng
11 - Bùi Sĩ An
Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
macbupda
Trung tá
*
Bài viết: 11970


Lính của PTL


« Trả lời #19 vào lúc: 12 Tháng Năm, 2012, 10:35:47 am »

Vận mệnh của Tổ quốc như nghìn cân treo sợi tóc. Ngày 25 tháng 11 năm 1945, Ban chấp hành Trung ương Đảng họp ra chỉ thị “kháng chiến kiến quốc”. Trước tình hình khó khăn, phức tạp của đất nước, chỉ thị kháng chiến kiến quốc của Đảng có giá trị như một cương lĩnh hành động của cách mạng nước ta.

Ở Bình Định, sau khi chính quyền được chấn chỉnh, củng cố, Đảng bộ tập trung vào việc xây dựng thực lực cách mạng, vì chỉ có thực lực mới quyết định được thắng lợi của cách mạng.

Qua kinh nghiệm, các cấp ủy Đảng đều nhận thức được vai trò của quần chúng cách mạng có ý nghĩa hết sức quan trọng trong công tác bảo vệ chính quyền, trong kháng chiến cũng như kiến quốc. Đó là đội quân chính trị hùng hậu bao gồm các tầng lớp quần chúng rộng rãi, được tập hợp trong Mặt trận Việt Minh - mặt trận dân tộc thống nhất lấy công nông liên minh làm nền tảng, do giai cấp công nhân lãnh đạo. Đó thực sự là khối nhân dân cách mạng, khối đoàn kết toàn dân chung quanh Đảng và Bác Hồ, là cơ sở vững chắc để xây dựng, phát triển lực lượng mọi mặt của cách mạng, là nền tảng để thực hiện vũ trang toàn dân, xây dựng và phát triển lực lượng vũ trang nhân dân. Từ nhận thức đó, các cấp bộ Đảng ra sức xây dựng, củng cố và phát triển các đoàn thể cứu quốc, tập hợp mọi tầng lớp nhân dân yêu nước.

Tự hào là người dân của một nước độc lập trên vùng đất có truyền thống thượng võ, nhân dân Bình Định tự sắm sửa vũ khí trang bị cho mình. Với khẩu hiệu “vũ khí bất li thân”, “mỗi người dân là một chiến sĩ”, từ cụ già đến thanh niên đều tham gia học tập quân sự, rèn luyện võ nghệ. Ở các vùng miền núi, thanh niên và đồng bào các dân tộc cũng hào hứng luyện tập quân sự với sở trường riêng của mình.

Trên cơ sở toàn dân vũ trang, lực lượng tự vệ ở thôn xã được xây dựng, chấn chỉnh. Tổ chức tự vệ là lực lượng vũ trang ở cơ sở, là thành phần quan trọng của lực lượng vũ trang của Đảng, đảm đương nhiệm vụ bảo vệ chính quyền, giữ gìn trật tự trị an trong thôn xóm, tham gia trấn áp bọn phản cách mạng, bảo vệ các cơ sở kinh tế, quốc phòng, các đường giao thông quan trọng, làm nòng cốt cho phong trào toàn dân đánh giặc và là lực lượng hậu bị hùng hậu bổ sung cho bộ đội địa phương và bộ đội chủ lực.

Song song với việc xây dựng lực lượng tự vệ, Tỉnh ủy hết sức quan tâm xây dựng lực lượng vũ trang tập trung. Ngày 4 tháng 9 năm 1945, tại thành phố Quy Nhơn, chi đội Giải phóng quân đầu tiên của tỉnh mang tên chi đội Phan Đình Phùng được thành lập ra mắt nhân dân. Chi đội có 3 phân đội(1) là Nguyễn Huệ, Tăng Bạt Hổ, Mai Xuân Thưởng và một trung đội nữ, do các đồng chí Nguyễn Xuân Giáo làm chi đội trưởng, Nguyễn Bá Phát chi đội phó, Nguyễn Chính Cầu chính trị ủy viên. Ngoài ra còn có chi đội Hoàng Hoa Thám từ Quảng Ngãi vào đóng ở Bình Định (còn gọi là chi đội 3).

Chi đội Phan Đình Phùng ra đời là niềm tự hào lớn lao của nhân dân toàn tỉnh vì đây là quân đội của nhân dân mang bản chất giai cấp công nhân, chiến đấu để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ nhân dân.

Để bảo vệ thành phố Quy Nhơn, “đại đội phòng thủ” được thành lập gồm hai trung đội nam, một trung đội nữ, do đồng chí Phạm Văn Nhân làm đại đội trưởng.

Tháng 9 năm 1945, do yêu cầu của tình hình và để đối phó với quân Tưởng, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ thị nhanh chóng chấn chỉnh mở rộng Giải phóng quân và đổi tên Giải phóng quân thành Vệ quốc đoàn.

Lúc này tình trạng vũ khí, trang bị của chi đội Phan Đình Phùng và các đơn vị tự vệ rất thiếu thốn. Ngoài số súng lấy được của Nhật và bảo an trong khởi nghĩa, các đơn vị trang bị chủ yếu bằng gươm, dao. Để khắc phục tình trạng thiếu vũ khí trước mắt và chuẩn bị cho cuộc chiến đấu lâu dài, Tỉnh ủy chủ trương tập trung thợ cơ khí, công nhân và lấy máy móc các xưởng máy của Pháp thành lập hai công binh xưởng đầu tiên của tỉnh là: công binh xưởng Quang Trung và Cao Thắng. Hai công binh xưởng trên đã sản xuất được mìn, lựu đạn và tiểu liên Xten. Tỉnh ủy còn phát động phong trào thu nhặt vũ khí của Pháp, Nhật và tìm nguyên vật liệu cho công binh xưởng. Ban sưu tầm vật liệu tỉnh được thành lập.

Cùng với việc xây dựng lực lượng vũ trang, công an nhân dân tỉnh Bình Định được thành lập. Cơ quan công an nhân dân lúc này được gọi là ti trinh sát gồm hai ban: ban điều tra và ban trật tự, do đồng chí Trần Hoài Ân làm trưởng ti, sau đó đồng chí Phạm Sanh phụ trách. Hệ thống trinh sát được tổ chức đều khắp các huyện, thành. Cuối năm 1945, ti thành lập thêm ban tư pháp và ban căn cước. Ban trật tự lúc này được trang bị đồng phục. Tỉnh còn xây dựng một đơn vị cảnh vệ làm nhiệm vụ bảo vệ các mục tiêu, địa bàn trọng điểm, canh gác trại giam và tham gia chiến đấu bảo vệ thành phố Quy Nhơn khi có giặc.

Thi hành sắc lệnh 63/SL ngày 23 tháng 11 năm 1945, ti trinh sát đổi thành ti công an. Ti công an Bình Định lúc này do đồng chí Cao Kế làm trưởng ti.

Vừa ra đời, công an Bình Định đã bắt tay ngay vào cuộc đấu tranh, phát hiện và bắt giữ một số tên phản động ngay khi chúng vừa đặt chân lên địa bàn tỉnh. Khi được tin quân Tưởng kéo vào nước ta, một số đặc vụ Quốc dân đảng cũ trong tỉnh bắt đầu hoạt động trở lại. Một số chức sắc phản động Cao Đài, số cha đạo xấu trong Thiên chúa giáo cũng tuyên truyền chống Đảng và Chính phủ… Tất cả những hoạt động đó được công an theo dõi giám sát và ngăn chặn.

Thực hiện chức năng chính quyền dân chủ nhân dân, Ủy ban hành chính các cấp trong tỉnh thi hành nghiêm chỉnh các chủ trương, chính sách của Đảng và Chính phủ ban hành như bãi bỏ các thứ thuế, thực hiện quyền tự do dân chủ, tự do tín ngưỡng, quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tịch thu ruộng đất của thực thực dân Pháp và bọn Việt gian chia cho nông dân thiếu ruộng. Công điền được chia lại cho nông dân một cách công bằng hợp lí, thực hiên giảm tô, giảm tức và tuyên bố xóa các món nợ lâu đời của nông dân đối với địa chủ, ban hành luật lao động ngày làm tám giờ, bảo vệ quyền lợi cho công dân trong quan hệ giữa chủ và thợ.

Hưởng ứng phong trào tăng gia sản xuất do Bác Hồ phát động, các Đảng bộ và chính quyền địa phương vận động nhân dân đẩy mạnh khai hoang, vỡ hóa, cấy lúa, trồng hoa màu và các loại rau ngắn ngày. Chỉ sau một thời gian ngắn, màu xanh của lúa, của mì, của rau, khoai phủ kín mắt đất. Đẩy mạnh sản xuất được tiến hành song song với thực hành tiết kiệm.

Những quyền lợi về tự do, dân chủ, về cải thiện đời sống do Đảng và chính quyền cách mạng đem lại làm cho nhân dân ngày càng thêm gắn bó với cách mạng. Mọi lời kêu gọi của Đảng, mọi chính sách của Chính phủ đề ra được mọi người hưởng ứng và tự giác chấp hành. Trước một nền tài chính hầu như kiệt quệ do hậu quả của Pháp - Nhật để lại, Bác Hồ và Chính phủ tổ chức “Tuần lễ vàng”, “Quỹ độc lập”, kêu gọi đồng bào cả nước góp sức xây dựng Tổ quốc. Nhân dân trong toàn tỉnh, nhất là chị em phụ nữ, nhiệt liệt hưởng ứng, đóng góp được 25 ki-lô-gam vàng, khối lượng tương đối khá so với các tỉnh bạn. Có chị đi chợ về, đến điểm quyên vàng, đứng lại tháo hết nữ trang ủng hộ “Quỹ độ lập”. Cảm động hơn, có chị sắp đến ngày cưới cũng đem toàn bộ nữ trang đi đóng góp. Bà Phan Thị Đỉnh ở An Đỗ (Hoài Nhơn) đóng góp toàn bộ nữ trang chuẩn bị làm của hồi môn cho ba cô con gái sắp lập gia đình, chị Nguyễn Thị Khoa ở xã Mỹ Quang (Phù Mỹ) vận động gia đình góp toàn bộ tự trang quý giá cho Quỹ độc lập. Bà Võ Thị Thiềm xã Phước Thắng (Tuy Phước) góp tám chỉ vàng và mấy bộ tam sự, ngũ sự bằng đồng, v.v… Trong mọi công việc, vai trò của phụ nữ có ý nghĩa to lớn.

Thực hiện hoàn thiện chế độ dân chủ cộng hòa Việt Nam là chế độ của dân, vì dân và do dân; Đảng và Chính phủ tổ chức phổ thông đầu phiếu trong cả nước, bầu ra Quốc hội đầu tiên. Ngày 6 tháng 1 năm 1946, nhân dân Bình Định không phân biệt nam, nữ, từ 18 tuổi trở lên đều tham gia bầu cử. Ngày 6 tháng 1 đúng là một ngày hội lớn của toàn dân. Mọi người đều tự hào lần đầu tiên trong lịch sử tự mình đi bầu những người thay mặt dân đảm nhiệm trọng trách của Tổ quốc giao phó.

Lần đầu tiên quyền bình đẳng dân tộc, bình đẳng nam nữ được thực hiện, cũng là lần đầu tiên người dân Bình Định nhận thức rõ về quyền lợi và nghĩa vụ công dân của mình đối với Tổ quốc.


(1) Đơn vị tương đương tiểu đoàn.
« Sửa lần cuối: 01 Tháng Sáu, 2012, 02:35:39 pm gửi bởi macbupda » Logged

Tự hào thay, mác búp đa
Khởi đầu những bản hùng ca lẫy lừng.
Thô sơ, gian khổ đã từng
Chính quy, hiện đại, không ngừng tiến lên.
Trang: « 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 »   Lên
  In  
 
Chuyển tới:  

Powered by MySQL Powered by PHP Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2008, Simple Machines

Valid XHTML 1.0! Valid CSS! Dilber MC Theme by HarzeM