Tiếp theo các bác bên E429 (Võ Thiện Đức -
http://www.vnmilitaryhistory.net/index.php/topic,19364.370.html) và E88 (svailo, citylongan) nói về trận Bản Tà Tum tiêu diệt tập đoàn cứ điểm của Moulinaka - kháng chiến quân của Sihanouk, yta262 xin đăng thêm lời kể của anh Mạnh Vững C trưởng thông tin trinh sát C14 - E262 tham gia trận này hồi ức lại như sau:
TRUNG ĐOÀN 262 PB - TRONG CHIẾN DỊCH BẢN TA TUM - Tháng 3 năm 1985Trận đánh Bản Ta Tum tháng 3 năm 1985 của Sư Đoàn 302 là một trong những trận đánh có quy mô lớn với nhiều đơn vị tham gia chiến đấu hiệp đồng binh chủng đạt hiệu quả rất cao, thắng lợi to lớn có ý nghĩa quan trọng đó là xóa sổ căn cứ bộ tổng tham mưu của lực lượng Moulinaka trên dãy núi Đăng Rếch biên giới Cam pu chia - Thái Lan, chúng đã gây cho ta và bạn nhiều khó khăn trong những năm tháng làm nghĩa vụ quốc tế trên đất bạn Cam pu Chia. Là người tham gia trực tiếp trận đánh này đã gần 30 năm trôi qua. Tôi nhớ lại với góc nhìn của người lính pháo binh – kể lại những mẫu chuyện chiến đấu một thời khói lửa của hơn10 năm tham gia chiến đấu ở chiến trường CPC trong cuộc đời quân ngũ của mình.
Xin được khái quát về trận đánh này như sau:Tham gia trận đánh này có các đơn vị như: Trung đoàn 88BB - Trung đoàn 429BB - Trung đoàn 271BB - Trung đoàn(trừ) 55BB-MT479 - Tiểu đoàn 1 trung đoàn 4 sư đoàn 5 BB – Tiểu đoàn 23 thiết giáp được tăng cường 5 xe tăng T54 của trung đoàn 415-MT479 - 2 khẩu pháo pk37ly của tiểu đoàn 24 cao xạ và các tiểu đoàn trực thuộc cùng các cơ quan ban nghành khối sư bộ, phục vụ, bảo vệ Sở chỉ huy Sư đoàn đứng chân ở khu vực TA DEV. Trung đoàn 262 pháo binh được cấp trên giao nhiệm vụ thành lập cụm pháo binh sư đoàn 302 do Đ/c Nguyễn Công Dung et/e262 làm cụm trưởng, Đ/c Nguyễn Văn Vần TMT làm cụm phó.
Được tăng cường một tiểu đoàn pháo hỗn hợp cấp chiến dịch pháo 155ly: 8 khẩu, pháo130ly: 6 khẩu của trung đoàn 488 - MT479 Cùng với pháo của trung đoàn 262: Pháo105ly :12 khẩu- Pháo 85ly: 2khẩu + 2dàn H12, phục vụ, bảo vệ sở chỉ huy cụm pháo gồm có 4 cơ quan,Tham mưu, Chính trị, Hậu cần, Kỹ thuật, lực lượng thông tin, trinh sát, kế toán của c14
+Tổ chức 4 đài quan sát đi cùng với các hướng, mũi tấn công của đơn vị BB và 01 đài độc lập của trung đoàn
- Tổ đài đi cùng e88BB - Do đ/c Đoàn Việt Xô đại trưởng đại đội 4 chỉ huy
- Tổ đài đi cùng e271BB - Do đ/c Phí Quang Chung tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 11 chỉ huy
- Tổ đài đi cùng e271BB - Do đ/c Đặng Phúc Hải Trợ lý tham mưu d11 chỉ huy
- Tổ đài của e488 đi cùng e429BB - Do đ/c Liên chỉ huy
+Tổ đài của trung đoàn - Do đ/c Nguyễn Mạnh Vững đại đội trưởng đại đội 14 chỉ huy đứng chân ở cao điểm 77(đài độc lập), nhiệm vụ quan sát nắm địch ở hướng đón lõng d5/e88 và sẵn sàng thay thế các tổ đài khác khi cần thiết.
Đặc điểm của trận đánh này, để giữ bí mật và an toàn cho trận đánh, toàn bộ số pháo của trung đoàn 262, dùng sức người đẩy pháo trên đường quân sự làm gấp là chủ yếu, khẩu nào gần nhất khoảng 7km, khẩu xa nhất là 8-10km từ vị trí tập kết vào trận địa đúng thời gian quy định (có sử dụng lực lượng K5 của bạn) trong điều kiện thời tiết nóng nắng trên đường hành quân đẩy, kéo pháo có đoạn có mìn của địch gài sẵn.
Số lượng đạn pháo được huy động, sử dụng tối đa, nhất là đạn 105 và đạn 155 (đạn chiến lợi phẩm của Mỹ để lại), được biết Mặt trận 479 phải huy động lượng dự trữ đạn pháo ở các kho của các đơn vị trong toàn MT ưu tiên cho trận đánh này.
Đạn pháo các loại tiêu thụ trong chiến dịch từ ngày 5 đến ngày 11 tháng 3 khoảng 5000 viên.
Tôi còn nhớ chi tiết này nữa : Khoảng 17h ngày 04 tháng 3 (ngày N-1) trận địa H12 của ta bị địch tập kích, lực lượng của chúng khoảng một trung đội, địch bắn hỏa lực, súng bộ binh xối xả vào trận địa, nhưng với tinh thần cảnh giác cao của anh em quyết tâm bảo vệ trận địa và được chi viện kịp thời một trung đội của c14 do đồng chí Nguyễn Thanh An trung đội trưởng trinh sát chỉ huy đã kịp thời đánh bọc sườn địch, bắn trả quyết liệt, buộc chúng phải tháo chạy, rất may anh em ta an toàn cả người và vũ khí trang bị. Xin lưu ý là trong lúc bị địch tập kích vào trận địa ta có pháo nhưng để giữ yếu tố bí mật cho cả trận đánh lớn. Sở chỉ huy cụm ra lệnh không sử dụng đến hỏa lực (pháo), chấp hành nghiêm mệnh lệnh cấp trên, đại đội 5 không sử dụng đến 2 dàn H12 để đánh trả quân địch.
ĐÀI QUAN SÁT-PB TRÊN CAO ĐIỂM 373-BẢN TA TUMCương vị là đại đội trưởng chỉ huy c14 tôi được Trung đoàn giao nhiệm vụ tổ chức đài quan sát đứng chân ở cao điểm 77 (đài độc lập), với nhiệm vụ là: quan sát nắm địch ở hướng đón lõng của Tiểu đoàn 5 Trung đoàn 88 và sẵn sàng thay thế các tổ đài khác khi cần thiết.
Tổ đài của đại đại đội chỉ huy 14 gồm các đồng chí:
-Nguyễn văn Hai Hổ at/ts nhập ngũ 82- quê Vĩnh Long
-Nguyễn Đăng Hậu tsv nhập ngũ 84 - quận 3-tpHCM
-Đoàn Ngọc Anh c.sỹ TT 2W- nhập ngũ 82-quận 8-tpHCM
-Nguyễn Mạnh Vững
Khoảng 16h ngày 4 tháng 3 năm 1985, tổ đài chúng tôi có mặt ở cao điểm 77 làm công tác chuẩn bị cho trận chiến đấu mới: tác nghiệp, xác định vị trí đứng chân lên bản đồ, chọn vị trí quan sát tốt nhất, đào công sự.
Như vậy đúng 5h sáng ngày mồng 5 tháng 3 – Pháo bắn chuẩn bị 30 phút, sau đó chuyển làn. Vì tổ đài của chúng tôi ở cao điểm 77 cách xa các mục tiêu này không nắm được tình hình, về tâm trạng lúc này anh em chúng tôi rất hồi hộp chờ tin chiến thắng của các đơn vị bộ binh và các đài quan sát bạn gửi về – chờ đến 21h ngày mồng 6 tháng 3 SCH cụm mới thông báo là một số đơn vị bộ binh phát triển tiến công không được thuận lợi.
Vào khoảng 17h ngày 7 tháng 3 tổ đài nhận được lệnh của SCH cụm qua máy thông tin 2w: rời vị trí đài quan sát từ cao điểm 77 bắt tay với tiểu đoàn 5 trung đoàn 88 ở cao điểm X hướng đón lõng. Tranh thủ chờ bộ phận trinh sát của d27 đến cùng đi. Chúng tôi triển khai cơm sấy, chuẩn bị quân trang, quân dụng, nước uống mang theo, 18h cùng ngày bộ phận anh Nhẫn và 2 đ/c trinh sát viên d27 có mặt chỗ chúng tôi, anh em ngồi hội ý và ngả bản đồ vạch đường đi sau khi bàn bạc thống nhất phương án hành quân, đến 19h bộ phận trinh sát d27 và tổ đài hành quân cắt rừng, trên đường hành quân đến d5/e88 chúng tôi gặp không ít khó khăn là pháo binh địch từ đất Thái lan bắn liên tục vào khu vực đường hành quân vì trên bản đồ 1:50.000 thể hiện chỉ có một con đường độc đạo màu đỏ từ trên đỉnh núi xuống, chắc là địch nghi ta tăng viện do vậy chúng tập trung bắn vào khu vực này. Từ 19h đến 2h sáng ngày mồng 8 tháng 3, sau 8 tiếng đồng hồ chúng tôi cũng đến được vị trí của tiểu đoàn 5, tuy rất mệt mỏi vì phải leo núi cao đường dốc có chỗ rất nguy hiểm, song thấy cũng yên tâm và rất mừng gặp được anh Đam tham mưu phó trung đoàn 88, anh Thao tiểu đoàn trưởng và ban chỉ huy tiểu đoàn 5 cùng anh em bộ binh giữa đại ngàn của thời khắc đang nóng bỏng này. Đêm đã khuya anh em tay bắt mặt mừng. Tôi thay mặt cho tổ đài trao đổi với anh Đam, anh Thao về nhiệm vụ của tổ đài pháo binh (độc lập) trong những ngày tới, được các anh trao đổi lại tình hình địch mấy ngày qua ở khu vực tiểu đoàn 5 đảm trách (chúng tôi khi phát triển tiến công được khoảng vài trăm mét thì gặp bọn chúng phục kích đánh trả quyết liệt làm một chiến sỹ của ta bị thương nặng và hy sinh). Mặc dù đêm đã về khuya tôi đề nghị các anh đưa chúng tôi lên điểm cao các anh vui vẻ nhận lời - để trực tiếp quan sát căn cứ của địch ở phía bên kia thung lũng.
Khoảng 8h sáng ngày mồng 8 tháng 3, khi sương mù đã tan dần, từ vị trí đặt đài quan sát (đài ông phật) ở cao điểm 373 là chỗ quan sát thuận lợi nhất nhìn về phía bắc cách khoảng 700-800m bằng ống nhòm nhìn thấy địch hoạt động bình thường trên tuyến tiền duyên ở bình độ 400 - phía sau khoảng 50m có nhà mái tôn xanh là hầm chỉ huy cỡ lớn có mái che và cột an ten khu trung tâm thông tin. Tôi trực tiếp quan sát và cử đ/c Hai Hổ và đ/c Hậu quan sát bổ trợ (lúc nàychưa thấy lực lượng nào đánh vào đây).
Ngay lập tức xác định tính chất của mục tiêu và tọa độ của địch lên bản đồ công tác của mình. Tôi báo cáo ngay về sở chỉ huy cụm và SCH sư đoàn tọa độ mục tiêu: “
Đây là mục tiêu quan trọng có nhiều khả năng là SCH cấp Trung-Sư đoàn trở lên”, đồng thời xin pháo bắn vào các mục tiêu này, cấp trên nhất trí, dùng pháo 155mm để bắn thử tìm phần tử hiệu lực vì loại pháo này có sức công phá lớn hiệu xuất sát thương cao và có đạn khoan. Sau khi chuẩn bị phần tử xong – pháo ta bắn phát đầu tiên, trên đài quan sát chúng tôi nhìn thấy điểm nổ (trúng hướng đạn xa) tôi báo về trận địa giảm tầm, bắn phát thứ 2 kết quả là có đạn sát gần so với mục tiêu, đã có đạn bao bọc mục tiêu, tâm trạng của anh em trên đài quan sát lúc này rất mừng, tiếp đó là xin bắn viên thứ 3 (có sửa bắn), kết quả đạn trúng mục tiêu, tôi báo cáo ngay về và SCH Cụm - xin bắn gấp, thế là toàn bộ số pháo 155, 8 khẩu bắn cấp tập vào trung tâm mục tiêu khoảng 5 phút, sau đó tạm ngừng. Lúc này anh em chúng tôi ôm chầm lấy nhau và nhảy lên hò reo, lệ ứa vì sung sướng quá, có sự chứng kiến của anh Đam, anh Thao d5/e88 cùng chia vui với tổ đài chúng tôi. Trên đài quan sát nhìn rất rõ thấy quân địch, chúng vội vã khênh nhau về hướng đông (sau này mới biết là bệnh viện của chúng).
Khoảng 20h chúng tôi nhận được bức điện qua máy thông tin 2w của SCH cụm đồng chí Dung cụm trưởng thông báo: pháo của ta đã bắn trúng hầm chỉ huy của tổng hành dinh Moulinaka.Tối và đêm pháo binh địch vẫn tiếp tục bắn và tăng tần suất vào khu vực của d5 có một số viên đạn rơi gần chỗ đài của chúng tôi nghe tiếng nổ chát chúa và thấy miểng đạn văng vào vách núi nghe leng keng, nhưng may mắn không ai bị xây xát gì cả. Ngay đêm mồng 8 tháng 3 chúng tôi đã thấy đường dây thông tin hữu tuyến diện kéo từ các đơn vị bộ binh e429, e271 qua vị trí đài của chúng tôi và d5/e88 về SCH Sư đoàn ở Ta Dev. Tại vị trí đài chúng tôi được mắc một máy TA-57 để liên lạc từ đài quan sát về SCH sư đoàn và trận địa.
Khoảng 10h ngày mồng 9 tháng 3 trên dải mục tiêu đã hết sương, từ đài quan sát nhìn rất rõ thấy cây an ten màu xanh xám ở phía sau SCH địch khoảng chừng 50 mét. Tôi điện về SCH xin pháo bắn phá hủy mục tiêu này, thế là chỉ 2 viên đạn pháo 155 ta đã phá hủy mục tiêu quan trọng của chúng, cắt đứt hệ thống thông tin liên lạc bằng vô tuyến điện của địch. Lúc này các trận địa pháo của ta vẫn tiếp tục bắn vào các mục tiêu quan trọng khác của chúng ở phía sau SCH địch (sau này mới biết là các lữ đoàn của chúng). Đến 16h cùng ngày chúng tôi gặp tham mưu phó Sư đoàn Nguyễn tiến Thuật ở tại vi trí đài quan sát. Tôi thay mặt cho anh em trong tổ đài báo cáo lại tình hình địch và kết quả bắn của pháo binh trong mấy ngày qua. Tham mưu phó khen ngợi và động viên anh em chúng tôi.
Khoảng 8h sáng ngày mồng 10 tháng 3 chúng tôi thấy anh Nguyễn Quang Sáng tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 1 của sư đoàn 5 và anh (Tuân) và anh Mậu trung đoàn trưởng trung đoàn 88 nhận nhiệm vụ tiếp theo của sư đoàn do tham mưu phó Thuật giao nhiệm vụ – lên kế họach chuẩn bị cho trận nổ súng vào lúc 3h sáng ngày11 tháng 3 (có lẽ e429, e271 và E55 nhận nhiệm vụ qua hệ thống điện thoại – phần này tôi không nắm rõ). Tôi nhớ là các hướng tấn công của các đơn vị bộ binh đánh vào trung tâm chỉ huy và các lữ đoàn phía sau Ngày 11 tháng 3 năm 1985 như sau:
- Trung đoàn 88 đánh từ hướng nam và tây nam lên
- Tiểu đoàn 1/e4/f5 đánh từ hướng tây nam lên
- Trung đoàn 429 đánh từ hướng bắc xuống
- Trung đoàn 271 đánh từ hướng đông bắc vào
- Trung đoàn 55 tăng cường bảo vệ phía sau e271
Đúng 3h sáng ngày 11 tháng 3 các trận địa pháo binh của ta và hỏa lực của các đơn vị bộ binh đồng loạt bắn cấp tập vào các mục tiêu của địch khoảng 30 phút. Đạn rơi đều trên khu vực mục tiêu, sáng rực cả góc trời, tạo thuận lợi cho các đơn vị bộ binh phát triển tiến công và làm chủ chiến trường.
Trận đánh kết thúc: Ngày 13 tháng 3 tổ đài chúng tôi được lệnh rút về sở chỉ huy và thay thế là đc Nguyễn Thanh An trung đội trưởng trinh sát và phân đội đo đạc của c14 lên khu vực mục tiêu bộ binh đang chiếm giữ tổ chức đo đạc tọa độ và xác định điểm đánh chặn địch phản công.
+Trận đánh này lực lượng pháo binh (pháo tăng cường) e488 hy sinh 1 đ/c đài trưởng đài quan sát là đ/c Liên quê Bắc Ninh.
+Trên đường hành quân đẩy kéo pháo vào chiếm lĩnh trận địa 2 đ/c bị thương, bánh pháo dính mìn zíp của địch.
Trận đánh Bản Ta Tum tháng 3 năm 1985 là một trong những trận đánh thắng lợi to lớn và rất quan trọng trong những năm làm nhiệm vụ quốc tế trên đất bạn cam pu chia của sư đoàn 302 nói chung trong đó có Trung đoàn 262 nói riêng, đã tận dụng thời cơ - tạo yếu tố bất ngờ - phát huy tốt hỏa lực của pháo binh trong hiệp đồng binh chủng chiến đấu tiến công địch ở địa hình rừng núi. Thật xứng đáng với Truyền thống vẻ vang của binh chủng pháo binh anh hùng – Quân đội Nhân Dân Việt Nam bách chiến, bách thắng.
Với thành tích trong chiến dịch đánh trận Bản TaTum mùa khô năm 1985 - Đại đội chỉ huy14 - Trung đoàn 262 đã được Đảng, nhà nước tặng huân chương chiến công hạng nhì. Cá nhân đồng chí Nguyễn Văn Hai Hổ và Nguyễn Mạnh Vững được tặng thưởng huân chương chiến công hạng ba.
Nguyễn Mạnh Vững