Phi công tiêm kích

[huyphongssi]

Máy bay của chúng tôi trực lại đeo 3 thùng dầu phụ. Để cất cánh được với cái cự li ngắn tũn kia thì phải tháo bỏ đi 2 thùng dầu phụ ở hai bên cánh. Đồ nghề tháo thì không có. Sau rồi anh em thợ máy có sáng kiến là lấy tất cả các lốp máy bay sẵn có ở sân bay, kê dưới hai chiếc thùng dầu phụ hai bên cánh, mỗi thùng dầu lại có hai anh đỡ đầu đỡ đuôi cho giảm bớt lực. Chuẩn bị xong xuôi đâu đấy, tôi trèo vào buồng lái, bật điện lên, hiệp đồng kêu 1, 2, 3 là ấn nút vứt thùng dầu phụ. Hai thùng dầu phụ ở hai bên cánh đã được trút bỏ, máy bay ở trong tư thế sẵn sàng chờ lệnh xuất kích.

Huyphongssi trình bày thêm vụ tháo thùng dầu phụ của anh Phicôngtiêmkích: e921 hồi 12 ngày đêm sử dụng loại máy bay tiêm kích Mig-21MF (F.96) làm nhiệm vụ trực ban cho các đại đội đánh đêm và ngày. Loại Mig-21 này có 4 điểm đeo bệ tên lửa dưới cánh, trong đó 2 điểm đeo phía ngoài dưới cánh có thể đeo được 2 thùng dầu phụ loại 490 lít (thùng PTB-490) thế chỗ cho 2 đạn tên lửa. Nếu đánh gần, Mig-21MF có thể xuất kích với 4 tên lửa dưới cánh và 1 thùng dầu phụ loại 490 lít hoặc 800 lít (PTB-800) dưới bụng. Còn nếu chặn kích xa, Mig-21MF sẽ đeo 2 tên lửa và 3 thùng dầu phụ. Thứ tự tiêu thụ dầu sẽ từ 2 thùng dưới cánh trước rồi mới tới thùng dưới bụng.

Thao tác vứt thùng dầu phụ được thực hiện qua 2 bước: chọn chế độ vứt thùng đeo dưới cánh/ bụng trên bảng công tắc bên thành phải buồng lái và nhấn nút bỏ thùng trên cổ cần lái. Mỗi thùng dầu phụ PTB-490 chứa đầy dầu có khối lượng gần 6 tạ chứ không hề nhẹ.

[Viet Trung 51]

Vang mãi Khúc ca mùa Xuân.
 

[vinaheart]

... Xe chạy được một đoạn thì gặp hai cô chị nuôi của bếp bay, quần ống thấp ống cao lấm như ma vùi, một cô gánh toòng teng 2 chiếc gối ở hai đầu đòn gánh, mếu máo : "Anh ơi ! Bom đánh trúng bếp bay rồi, tan hoang hết cả, chẳng còn gì nữa đâu. Chúng em về Thạch Bàn đây ! ( Thạch Bàn là nơi đơn vị chúng tôi sơ tán. Lực lượng chính thì ở cả đấy, chỉ những ai trực mới ra khu ba nhà thôi ). Sau này tôi cứ nghĩ mãi, sao lại phải gánh hai cái gối bê bết bùn ấy làm cái gì cho nó khổ ra, dọc đường đi còn đầy bom đạn, lỡ một cái thì ... Nhưng mà rồi lại thấy rằng còn có cái gì nữa đâu, gia tài bây giờ chỉ còn độc hai cái gối, âu cũng là kỷ niệm của cả một thời đạn bom, không mang theo thì làm gì còn cái gì mà mang ? Khổ thật !.
 ....
 

Chào chú PCTK, hóa ra chú ngày xưa cũng sơ tán ở Thạch Bàn nhà cháu. Lúc đó cháu 2 tuổi chưa biết gì nhưng người lớn thì vẫn thỉnh thoảng kể chuyện về các chú phi công ở đây. Cũng có 2-3 chú yêu và lấy vợ ở quê cháu chắc chú biết cả.   

[Phicôngtiêmkích]

 Cám ơn anh huyphongssi đã bổ sung giúp cho tôi các chi tiết về phương án đeo dầu phụ và thứ tự tiêu hao.
 Ngày ấy, đơn vị chúng tôi chuyển về sơ tán ở Thạch Bàn. Trên đường từ Gia Lâm về đấy có đi qua chợ Bún - chợ bán rất nhiều chuột đã làm sẵn với đầy đủ các "chủng loại" to nhỏ, lớn bé ... Mà bún, rồi phở ở đấy đều nấu nước dùng và "nhân" bằng chuột hết. Tôi đã từng bắt chuột về nấu "giả cầy" để đánh chén. Không chỉ chén một lần mà là rất nhiều lần. Cũng "hay" đáo để, cho nên đi qua đấy, tôi ngưỡng mộ lắm !
 Thôn tôi ở sơ tán là thôn Lê xá, chúng tôi ở ngay cạnh chùa. Trong chùa có mấy cây thị khá to. Chúng tôi cũng hay xuống bơi ở con sông máng ngay gần đấy. Đã có lần, anh Phạm Phú Thái suýt chết đuối ở cái con sông máng ( con mương ) ấy đấy, chẳng là chàng ta không biết bơi mà. Đến bây giờ cũng vậy thôi. Đúng như là Lý Quỳ khi gặp mấy tay hảo hán ở Lương Sơn - gặp anh em nhà Tiểu Thất ấy, chỉ hung hăng ở trên cạn chứ "hạ thủy" là uống no nước ngay !
 Lần ấy, anh Trần Sang chạy mãi mới tìm được một cây bương, lao xuống nước để anh Thái bám vào rồi lôi lên bờ. Lên cạn rồi, thấy anh Trần Sang cười thì anh Thái nổi "cơn tam bành" lên, tí nữa "ục" nhau đấy !

[huyphongssi]

Nhân sự dẫn dắt của anh Phicôngtiêmkích, chúng ta cùng tìm hiểu xem chiếc Mig-21MF số hiệu 5121 của anh Tuân có thể mang bao nhiêu tên lửa khi xuất kích đánh đêm:

Trước hết, 1 bức hình đen trắng chụp anh Tuân mặc bộ đồ bay cao không VKK-6 đứng phía trước chiếc Mig-21MF của mình.

Trong hình, chiếc Mig-21MF này đeo 1 thùng dầu phụ loại PTB-800 dung tích 800 lít dưới bụng và 4 bệ tên lửa APU-13M đeo dưới các giá treo BD3-60-21D1 số 1 và 3 bên cánh trái, số 2 và 4 bên cánh phải. Các bệ tên lửa APU-13M này dùng để gắn tên lửa K-13.

Chiếc Mig-21MF số hiệu 5121 "xịn" của anh Tuân hiện đang được trưng bày tại sân sau Bảo tàng quân sự VN

Chiếc này hiện chỉ còn gắn các giá treo BD3-60-21D1 chứ không còn bệ tên lửa và đeo thùng dầu phụ PTB-490. So với ảnh đen trắng của chiếc Mig-21MF chụp thời trẻ của anh Tuân phía trên, các giá treo bệ tên lửa là phù hợp và máy bay không có khả năng mang 2 thùng dầu phụ ở 2 giá treo số 3 và số 4 phía ngoài 2 đầu cánh.

Chiếc Mig-21MF số hiệu 5121 "bản sao" hiện trưng bày tại Bảo tàng QC PKKQ

Chiếc Mig-21MF "bản sao" này có cấu hình vũ khí khác so với chiếc trong ảnh đen trắng: ngoài thùng dầu phụ PTB-490 đeo dưới bụng, thì các giá treo BD3-60-21D1 số 1 và số 2 ở phía trong 2 bên cánh được lắp 2 bệ phóng tên lửa APU-7D để gắn tên lửa RS-2US (K-5MS), các giá treo BD3-60-21D1 số 3 và số 4 ở phía ngoài 2 bên cánh được lắp 2 bệ phóng tên lửa APU-13M để gắn tên lửa K-13.

[VHSTMT]

bác huyphong cho hỏi tại sao Mig 21 của mình mãi sau này mới gắn được 4 tên lửa? Do thiết kế máy bay hay do mang thêm tên lửa thì sẽ nặng và tốn nhiên liệu??

Nhân sự dẫn dắt của anh Phicôngtiêmkích, chúng ta cùng tìm hiểu xem chiếc Mig-21MF số hiệu 5121 của anh Tuân có thể mang bao nhiêu tên lửa khi xuất kích đánh đêm:

Trước hết, 1 bức hình đen trắng chụp anh Tuân mặc bộ đồ bay cao không VKK-6 đứng phía trước chiếc Mig-21MF của mình.

Trong hình, chiếc Mig-21MF này đeo 1 thùng dầu phụ loại PTB-800 dung tích 800 lít dưới bụng và 4 bệ tên lửa APU-13M đeo dưới các giá treo BD3-60-21D1 số 1 và 3 bên cánh trái, số 2 và 4 bên cánh phải. Các bệ tên lửa APU-13M này dùng để gắn tên lửa K-13.

Chiếc Mig-21MF số hiệu 5121 "xịn" của anh Tuân hiện đang được trưng bày tại sân sau Bảo tàng quân sự VN

Chiếc này hiện chỉ còn gắn các giá treo BD3-60-21D1 chứ không còn bệ tên lửa và đeo thùng dầu phụ PTB-490. So với ảnh đen trắng của chiếc Mig-21MF chụp thời trẻ của anh Tuân phía trên, các giá treo bệ tên lửa là phù hợp và máy bay không có khả năng mang 2 thùng dầu phụ ở 2 giá treo số 3 và số 4 phía ngoài 2 đầu cánh.

Chiếc Mig-21MF số hiệu 5121 "bản sao" hiện trưng bày tại Bảo tàng QC PKKQ

Chiếc Mig-21MF "bản sao" này có cấu hình vũ khí khác so với chiếc trong ảnh đen trắng: ngoài thùng dầu phụ PTB-490 đeo dưới bụng, thì các giá treo BD3-60-21D1 số 1 và số 2 ở phía trong 2 bên cánh được lắp 2 bệ phóng tên lửa APU-7D để gắn tên lửa RS-2US (K-5MS), các giá treo BD3-60-21D1 số 3 và số 4 ở phía ngoài 2 bên cánh được lắp 2 bệ phóng tên lửa APU-13M để gắn tên lửa K-13.

[VietPo`Lut´]

Chú PCTK ơi ! Chú cho cháu hỏi khi không chiến thì thường phải vứt thùng dầu phụ để tăng độ linh hoạt cho máy bay.Vậy lúc vứt thùng dầu phụ xuống thì không lo ngại sẽ rơi vào nhà dân gây thiệt hại dưới mặt đất ạ hay sẽ kích nổ thùng dầu phụ sau khi vứt để bảo đảm an toàn cho mặt đất. Mỗi lần không chiến đều vứt thì số lượng bổ xung do Liên Xô cung cấp hay nhà mình tự sản xuất ạ. Cháu cám ơn và chúc chú cũng như các chú CCB quân chủng PKKQ khác luôn luôn mạnh khỏe nhân 40 năm ngày kỷ niệm Điện Biên Phủ trên không ạ

[huyphongssi]

bác huyphong cho hỏi tại sao Mig 21 của mình mãi sau này mới gắn được 4 tên lửa? Do thiết kế máy bay hay do mang thêm tên lửa thì sẽ nặng và tốn nhiên liệu??

Tùy đời mà Mig-21 sẽ có loại được thiết kế mang 2 bệ hay 4 bệ tên lửa. Các loại Mig-21F-13, Mig-21PF và Mig-21PFM của ta chỉ có 2 bệ tên lửa, còn các loại Mig-21MF, Mig-21R và Mig-21bis có 4 bệ tên lửa. Về nguyên tắc thì Mig-21 mang nhiều bệ tên lửa sẽ làm tăng sức cản khí động, khối lượng dẫn tới tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn.

Chú PCTK ơi ! Chú cho cháu hỏi khi không chiến thì thường phải vứt thùng dầu phụ để tăng độ linh hoạt cho máy bay.Vậy lúc vứt thùng dầu phụ xuống thì không lo ngại sẽ rơi vào nhà dân gây thiệt hại dưới mặt đất ạ hay sẽ kích nổ thùng dầu phụ sau khi vứt để bảo đảm an toàn cho mặt đất. Mỗi lần không chiến đều vứt thì số lượng bổ xung do Liên Xô cung cấp hay nhà mình tự sản xuất ạ. Cháu cám ơn và chúc chú cũng như các chú CCB quân chủng PKKQ khác luôn luôn mạnh khỏe nhân 40 năm ngày kỷ niệm Điện Biên Phủ trên không ạ

Tùy khu vực bay mà cân nhắc an toàn mặt đất khi phi công cần vứt thùng dầu phụ. Cái này giống bên bộ đội tên lửa phải tính toán trận địa để khi tên lửa cắt tầng không rơi vào khu dân cư. Thùng dầu phụ dưới bụng Mig-21 của ta là loại PTB-490 (ПТБ-490) có khối lượng khi hút hết dầu là 70 kg, khi chứa đầy dầu là 470 kg.

Thùng dầu phụ khi cắt khỏi máy bay sẽ không phát nổ, nhưng để vứt bỏ nó khỏi giá đeo máy bay thì nhà thiết kế đã tính toán và gắn 1 lượng nổ nhỏ ở giữa giá đeo dùng để cắt khóa giữ thùng trong trường hợp khẩn cấp. Bạn có thể xem hình minh họa cơ cấu cắt khóa thùng trong hình mô tả thiết kế thùng dầu phụ và giá đeo ở phía dưới:


Thùng dầu phụ này do Lxô cung cấp.

[Phicôngtiêmkích]

 Anh huyphongssi đã trả lời hộ tôi về chuyện thùng dầu phụ rồi. Trước lúc gặp địch là bọn tôi đã phải vứt thùng dầu phụ để nhanh chóng tăng tốc độ và tăng sự cơ động của máy bay. Cũng có trường hợp vứt thùng dầu phụ gây thiệt hại đáng kể, ví dụ lần vứt dầu phụ của anh Hoàng Cống chẳng hạn, thùng dầu phụ vẫn còn đầy dầu, rơi vào kho để bột mì, dầu bung ra và phải loại bỏ không biết bao nhiêu tấn bột ngấm dầu. Hoặc như anh Tô Văn Toản "tương" thùng dầu phụ xuống cánh đồng trồng lạc, vậy là mấy sào lạc chết cháy vì hơi dầu... Đấy cũng chỉ là những trường hợp hy hữu thôi, còn đại đa số thì không gây tổn thất gì.
 Những ngày này của 40 năm về trước là bọn tôi nằm trong sự căng thẳng tột độ. Khi ở dưới đất thì phải chạy vào hầm tránh bom, lúc ngồi trong buồng lái chờ mở máy. xuất kích thì mảnh đạn rơi vãi khắp nơi. Xuất kích lên thì quần nhau túi bụi. Suốt cả chục ngày, các phi công đánh ngày hầu như chưa bắn hạ được chiếc nào, phần vì bọn chúng thay đổi cách đánh, sử dụng toàn bọn F-4 có tính năng cơ động khá tốt trong không chiến, phần vì xuất kích lên là vồ hụt, cho đến tận ngày 27 thì anh Trần Việt và Dương Bá Kháng mới bắn hạ được. Sang ngày 28, anh Hoàng Tam Hùng tiếp tục lập công và đấy là những chiếc máy bay Mỹ rơi cuối cùng do Không quân ta bắn hạ về ban ngày. Các phi công đánh đêm thì "mai phục" khắp nơi nhưng vẫn chưa "nện" được chiếc nào, cho đến tận đêm 27 thì Phạm Tuân mới bắn hạ được 1 chiếc, sang đêm hôm sau là đến Vũ Xuân Thiều hạ 1 chiếc và đêm hôm sau nữa, đêm 29 là Bùi Doãn Độ bắn rơi 1 chiếc F-4. Đây cũng là chiếc máy bay Mỹ rơi cuối cùng trong chiến dịch 12 ngày đêm về ban đêm trước lúc kết thúc chiến tranh.
 Trong quá trình cơ động của bọn tôi, tranh thủ lúc không có các đợt hoạt động của địch thì chính trị viên lại triệu tập để xác định quyết tâm chiến đấu. Một lần trong cuộc họp, các ý kiến phát biểu rất sôi nổi, đến lượt Hoàng Tam Hùng, anh trầm hẳn giọng, mặt đanh lại kể về tội ác của bọn giặc Mỹ và rồi anh kết luận : "Cái thằng Mỹ đúng là, đúng là đồ, đồ ... mặt l...!". Tất cả bọn chúng tôi trợn mắt nhìn nhau rồi nhìn Hùng, còn chính trị viên thì mắt lồi ra, định hình xem mình vừa nghe thấy gì, Hùng thì mặt vẫn rất căng thẳng, nghiêm túc ... Kết thúc cuộc họp, chúng tôi mới òa lên : "Hùng ơi là Hùng !". Hùng vẫn lẳng lặng, mặt không biến sắc. Có lẽ lòng căm thù giặc đến tột độ mà anh đã phải thốt ra như vậy và trong trận không chiến ngày 28, anh đã trút căm thù vào 2 thằng giặc Mỹ, bắt chúng phải đền tội. Anh cũng anh dũng hi sinh trong trận không chiến ấy. Nhiều năm sau, khi có dịp nói chuyện với người yêu của anh - nghệ sĩ Thanh Loan ( người đóng vai ni cô Huyền Trang trong phim "Biệt động Sài Gòn", chúng tôi lại ôn lại những kỷ niệm về anh và chính cảm xúc của cuộc nói chuyện ấy đã tạo hứng cho tôi viết bài "Khoảng trời nỗi nhớ" mà tôi đã gửi ở mấy trang trước đây.

[vmh_qhuy]

Nhân ngày thành lập QDNDVN, thế hệ thanh niên chúng cháu xin được gửi lời chúc sức khỏe tới các bác CCB, mong các bác luôn mạnh khỏe để "vang mãi khúc quân hành", giúp chùng cháu hiểu được nhiều hơn về một thời hào hùng của dân tộc.