Chú lixeta kính mến,
Tuy nhiên, theo mình nó cũng nên có một giới hạn nào đó. Theo quan điểm của mình thì những sách vở nào thuộc loại "Từ điển" hay "Từ điển bách khoa"... là có độ tin cậy khá cao rồi.
Vâng lý thuyết là thế ạ. Tuy nhiên hình thức của các loại tài liệu này chú trọng về ngắn gọn, nên thường không phong phú về thông tin. Chẳng hạn trong khuôn khổ vụ CBU-55 ở Xuân Lộc thì cái bài trên wiki chỉ viện từ điển phần thông tin cơ bản vể CBU-55, hay ném lần đầu ở đâu (mà trong trường hợp cụ thể này thì thông tin của từ điển có lẽ cũng chưa đúng hẳn), chứ chẳng có gì về sự kiện ở Xuân Lộc. Vì vậy lấy chú dẫn từ điển ở phần trên để làm "bảo kê" cho thông tin ở phần dưới thì cũng không có ý nghĩa lắm ạ.
Thường thì để làm những cuốn sách này người ta tiến hành rất công phu, các Hội đồng biên soạn có thể do các Bộ chuyên ngành hoặc Nhà nước đứng ra chủ trì, bao gồm nhiều trí thức khả kính tham gia. Kinh phí thì cực lớn. Tư liệu thì cực kỳ phong phú v.v... Vì vậy...
Dạ, đúng ạ, với giả thiết ..."thường thì" ạ, tuy nhiên thực tế ở ta thì sinh động hơn giả thiết nhiều ạ...
Nhưng như thế thì thế nào là TL gốc?
Theo cháu hiểu thì thỉnh thoảng báo QĐND hay thư khố QG lại đăng một bài thuộc thể loại "nhân chứng-sự kiện", phần chú thích thỉnh thoảng có "Báo cáo số 12345/AB/TC/BTTM, phông xyz", hay đăng lại bản gốc bức điện, hay bản viết tay nhật ký liệt sỹ...cái này là tài liệu gốc. Ở ta thì những thứ này ít khi được công bố, còn ở nước ngoài như bọn Mỹ thì cứ sau 30-40 năm gì đấy thì những thứ này (trừ những thứ liên quan đến tình báo, phản gián, đại loại thế) đều chuyển qua lưu trữ quốc gia, ai muốn xem cũng được. Chẳng hạn trong vụ trận
Chư Tan Kra, chú có thể tìm đọc không chỉ báo cáo sau trận đánh, mà cả bản gốc rất nhiều nhật ký tác chiến của các đơn vị Mỹ tham gia, ví dụ
ở đây, chi tiết đại loại lúc 19 giờ 27 phút trung đội 2 ở tọa độ XYZ nhìn thấy hai con trâu tưởng là xe bọc thép nên dùng M-79 bắn hạ rồi rút về phía tây nam...
Ở ta thì tất nhiên không mơ tới những thứ như thế, tuy nhiên báo cáo sau trận đánh của các đơn vị cấp tiểu đoàn trở lên chắc là còn, và đấy có thể xem là tài liệu gốc. Báo cáo tổng kết, rút kinh nghiệm do các cấp cao hơn soạn trong cùng giai đoạn trên cơ sở các báo cáo ấy cũng có thể xem là tài liệu gốc.
Tài liệu, sách vở tổng kết, đúc rút truyền thống viết sau vài hay vài chục năm, như đa số các tài liệu số hóa của quansuvn, là tài liệu cấp 2. Số liệu trong đó cũng là số liệu cấp 2. Số liệu gốc phải là các bảng biểu trong các báo cáo gốc ạ.
Từ điển, biên niên v.v. hay các bài báo, dù có soạn thảo công phu thì cũng chỉ là tài liệu cấp 3 ạ.
Ở ta thì vì hoàn cảnh khách quan, có cái nào tốt cái nấy, ta tìm hiểu đến mức kỹ nhất trong khuôn khổ cho phép thôi, nhưng chắc không nên vì thế mà cào bằng, cho tài liệu cấp 2 là tài liệu gốc ạ.