TÍCH TƯỜNG_NHƯ LỆ - HÀNH TRÌNH TRỞ LẠI CỦA NGƯỜI LÍNH SAU 40 NĂM (3 ) Rời đồi Chè, chúng tôi đến làng Như lệ. Làng ở ven sông, khi ấy có cái bờ lở dốc cao dựng đứng, gặp pháo bắn lính cứ nép vào bờ là không sao – đạn pháo rơi xuống sông hết. Lính bộ binh tham chiến ở đây có D4 – D5/95, ngoài ra có đủ cả các đơn vị phối thuộc E, F và mặt trận B5. Mùa đông năm 1972 cái làng bỏ hoang ấy là bãi chiến trường, hai bên giành nhau từng “ chốt” là cái nền nhà, mảnh vườn trơ trụi hay những thửa ruộng chỉ có cỏ và cây dại mọc. Chiếm được “ chốt” thì ở lại cảm tử giữ, ngày mất “chốt” phải rút- đêm đi tập kích giành được lần hồi tìm lính hy sinh lúc sáng không biết ở đâu ? Còn biết bao LS hy sinh ở Như lệ đã tìm kiếm từ sau giải phóng đến giờ vẫn chưa thấy ... Chỉ riêng C công binh tôi : 9 liệt sỹ hy sinh tại Tích tường -Như lệ - Đá đứng với 7 lính ở Thượng phước – Như lệ.
Đoàn theo CCB Tuy dẫn đường vào viếng ngôi miếu thờ LS Ngọc và Thoại trong làng. Tôi lang thang tìm lại bến vượt Thượng phước- Như lệ của a6/C17 năm xưa. Một nhóm CCB của lữ 241 – binh chủng phòng không cũng đang cụm lại ngay bên bờ sông, đối diện ngõ đi vào giữa làng. Các anh về đây tìm lại người đồng đội hy sinh tại Như Lệ khi đơn vị rút từ Mỹ Chánh về đây. Tôi thấy một người cầm một bản sơ đồ phôtô và một bản vẽ tay bằng bút bi với nét vẽ còn mới. Các CCB ấy đã chuẩn bị để tìm lại người LS hy sinh từ 40 năm trước - Ba cụm hương đang cháy dở cắm quanh gốc chuối dưới vệ sông – Có phải các CCB ấy đã dò ra được vị trí chôn cất LS ?
Một chủ nhà dân ngay vệ sông cũng sốt sắng gia nhập nhóm tìm mộ LS. Anh thông tin về địa hình, “ Con đường cũ nằm phía dưới kia kìa – Vừa nói vừa chỉ tay xuống vệ sông – Đường cũ cách đường mới hơn 10 mét về phía bờ sông đấy, các bác điều chỉnh vị trí cần tìm LS nếu hình vẽ lấy bờ sông làm mốc. À này ! Nếu lấy cái cây to ở bờ sông thì ở đây có hai cây ; chỉ còn cái cây gạo nó ở cách đây khoảng 100m còn một cây nữa ở đây thì nước kéo đổ rồi. “ Các CCb 241 người ngược, người xuôi, người nhao xuống bờ sông đối chiếu, họ đang cố gắng tìm lại người đồng đội vẫn đang còn nằm lại trên mảnh đất Như lệ này.
Tôi đi xuống bờ sông, nhìn sang làng Thượng Phước bên bờ Bắc. Sông giờ rộng ra, bãi bồi bên kia sông cũng lớn thêm, còn bờ lở khi xưa bên Như lệ thay đổi nhiều quá , sông đã lấn sâu vào bờ cũ hơn 10m rồi !. Khó mà tìm lại những dấu tích xưa cũ để chuẩn tìm bến vượt. Tôi lấy chuẩn theo bến bờ Bắc vậy – bên kia Nó ở cuối làng, con đường xuống bến vần gần như cũ chạy giữa hàng tre. Đứng ở bến phía Bắc nhìn thấy đường dây điện cao thế gần đấy. Lấy nó mà chiếu sang bờ Nam, cái bến vượt ở gần chỗ tôi đang đứng – lúc đánh nhau chở lính đến bến vượt, nhao lên là gần giữa làng mà... Nó ở quanh đây thôi ... Ngắm kỹ đi, bù lại ngày xưa pháo bắn tối tăm mặt mũi, có lúc nào nhìn ngắm bến đâu ? Chở lính sang đánh nhau giữa đêm có muốn nhìn cũng chẳng thấy gì ...chưa nói đến thương binh đang nằm rải quanh bến chờ, phải chở nhanh sang để cáng đi viện chứ ? Tôi nhớ đến trận đánh đêm 31/12/1972 – Trước ngày ngừng bắn của Năm mới 1973 – Đẫm máu – Cả hai bên đều biết sẽ “ Chiến “ nhau trước giờ G ngừng bắn và trận chiến diễn ra từ chập tối đến nửa đêm. Tôi chở thương binh về bờ Bắc giữa làn đạn pháo, cố gắng chờ pháo ngừng thì lao qua sông nhưng mới được nửa đường thì pháo đã bắn như vãi đạn. Thương binh chở về bờ Bắc vần tải không kịp, xếp hàng ở bờ tre. Có một người lính bị thương nằm lâu quá lúc tôi sờ tay vào thấy thân thể giá lạnh, không biết hy sinh từ lúc nào rồi ?
Sáng ra, máu của người lính thấm xuống cát thành hình người - “ NHỮNG BỨC HÌNH TẠO BỞI CHIẾN TRANH “ – tôi đã thêm vào cùng với các tác phẩm khác mà chiến tranh đã tạo ra được TTNL kể lại trước đó.
Tôi chụp các bức ảnh về bến vượt bên Như lệ, cố để lưu lại những gì còn sót lại về cuộc chiến năm xưa – Người lính nhớ lại hồi ức – mình có phải đã hoài cổ không ? Dòng sông vẫn vậy nhưng hai bờ của nó đã đổi thay rồi.Cuộc sống đang tiến lên phía trước đấy thôi . Mảnh đất Như lệ đang hồi sinh với ngôi nhà mới, con đường và cả lớp người trẻ tuổi đang dần thay thế . Ừ lớp trẻ phải vượt lên những mất mát đau thương để phát triển nhưng cũng đừng quên quá khứ oanh liệt ấy ? ( Còn tiếp )
Bến vượt Như lệ tại bờ Nam – Bên kia sông Làng Thượng Phước. Dòng sông vẫn vậy nhưng bãi bồi bên bờ Bắc
ngày càng rộng thêm lấn sang Như lệ - Cái cây ở bờ sông giờ bị nước cuốn đổ
Dilber MC Theme by HarzeM