Trận tập kích điểm cao 16 của tiểu đoàn bộ binh 71 thuộc đoàn 9907
Ngày 28/11/1985
I. Tình hình chung
1. Địa hình
Nơi xảy ra tác chiến nằm trong khu vực điểm cao 16, thuộc địa phận giáp ranh giữa 3 tỉnh Kôkong, Campot, R(K?)ongpongXom, giáp ngã ba biên giới ba tỉnh khoảng 2 km (092 – 833), cách xã Kong pong Xa la và đường 4 về phía Tây Bắc khoảng 15 km, phía Đông và nam điểm cao 16 là dãy núi Cam-chay. Điểm cao 16 nằm trên đường bình độ của hai ngọn núi chạy giáp nhau tạo thành một góc kẹp về hướng đông nam của dãy núi Cam – chay. Phía đông và nam điểm cao 16 càng lên càng dốc, phía Tây và bắc là rừng bằng phẳng, khu vực này cây to rậm rạp nên khó vận động.
Đường xá: Có 2 con đường lớn xe thông sơ đi được nhưng đã bỏ từ lâu. Từ lộ 4 theo 2 bờ suối ra giáp điểm cao 16, một con đường hành lang của địch chạy theo chân sườn dãy núi Cam-chay qua điểm cao 16 về hướng nam, có nhiều đường mòn chạy xung quanh điểm cao 16.
Sông suối: Suối Ô-teng bắt nguồn từ hai ngọn núi Cam-chay từ đông nam chạy qua điểm cao 16 về tây bắc giáp lộ 4, suối có chỗ rộng khoảng 12 m, chiều sâu khoảng 1,5 m. Về mùa mưa nước chảy xiết, hai bên bờ suối cây cối rậm rạp, phía tây điểm cao 16 có 1 con suối cạn, bắt nguồn từ hướng đông nam chảy theo chân điểm cao 16 giáp suối Ô-teng.
2. Tình hình địch Trong giai đoạn cuối mùa mưa, đầu mùa khô năm 1985, địch thường xuyên tổ chức 1 lực lượng nhỏ từ dãy núi Cam-chay xuống xã Cong pong Xa la và ấp Thơ mây trên trục lộ 4 về hướng Bắc của dãy núi Cam-chay. Địch đưa lực lượng xuống móc nối cơ sở, khống chế nhân dân, lấy lương thực, thu tin tức hoạt động của ta, địch doạ nạt dân và ngăn cản nhân dân không cho vào rừng chặt gỗ và làm nương rẫy giáp bìa rừng, nhân dân trong khu vực này đã nhiều lần phát hiện được tiếng súng của địch nhưng không biết địch ở chỗ nào.
Địch ở điểm cao 16, lực lượng khoảng 40-45 tên, chúng thường xuyên đưa lực lượng về 3 tỉnh giáp ranh để hoạt động. Lực lượng ở lại giữ cứ khoảng 15 – 20 tên, trang bị AK, B40, B41, lực lượng này thuộc quân địa phương do tên Bộ chỉ huy. Điểm cao 16, chúng làm 7 nhà, lợi dụng theo bờ suối về hướng Bắc và hướng Tây, công sự vật cản không có. Quy luật của chúng hàng ngày từ 16 – 17 h chúng bắn 2 phát súng (do dân cung cấp).
Trên 2 con đường lớn xe bò đi, chúng bố trí một bãi mìn đề nổ cách căn cứ khoảng 600-700m, trước mấy ngày trận đánh, dân đi lấy gỗ đã đạp phải mìn.
3. Tình hình ta Tiểu đoàn 71 đứng chân ở xã Cong Pong Xa la và ấp Thơ Mây trên trục lộ 4 vào tháng 5 năm 1985. Trong giai đoạn này, địch đang hoạt động mạnh, hầu hết nhân dân bị địch khống chế, chính quyền không điều hành được công việc trong xã ấp, du kích không dám đánh địch.
Nhiệm vụ của tiểu đoàn 71 về đứng chân ở xã Cong Pong Xa la và ấp Thơ mây để phát động quần chúng xây dựng chính quyền, xây dựng dân quân du kích, bóc gỡ địch ngầm. Đánh địch bảo vệ nhân dân trên địa bàn do đoàn quy định.
Sau khi tiểu đoàn 71 về đứng chân đã thấy được tình hình nhân dân khu vực này bị khống chế. Ban chỉ huy tiểu đoàn đã chỉ đạo các bộ phận xuống các cấp xây dựng về mọi mặt cho địa phương và giúp đỡ nhân dân cày bừa, cấy hái, làm nhà cửa, giúp đỡ chính quyền, huấn luyện dân quân du kích, đồng thời động viên khen thưởng những gia đình và cá nhân tốt. Nhân dân ngày càng phấn khởi và tin tưởng vào bộ đội Việt Nam. Trong quá trình đơn vị hoạt động, khi phát hiện được địch, nhân dân đều báo cho đơn vị biết kịp thời.
II. Nhiệm vụ và ý định chiến đấu Sau khi được nhân dân báo khu vực chân dãy núi Cam-chay và núi ôteng có địch, nhưng chưa phát hiện địch ở chỗ nào.
11.00 – 26/11/1985 đoàn đã trực tiếp xuống giao nhiệm vụ cho tiểu đoàn 71.
Nhiệm vụ cụ thể: Trừ các bộ phận của các đại đội đi hoạt động phía trước, tiểu đoàn tổ chức số anh em còn lại và 1 số ốm yếu của các đại đội trong tiểu đoàn khoảng 20 -25 đồng chí do đồng chí Lép trực tiếp chỉ huy cùng với 3 du kích trong xã xung phong dẫn đường. Đơn vị cắt đường rừng vào đến chân núi phía Bắc của dãy núi Cam-chay, vận động xuống hướng nam theo triền núi đến khu vực đầu suối ô-teng để tiêu diệt bộ phận địch, trong thời gian 3 ngày. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, trở về vị trí đứng chân để giúp nhân dân thu hoạch lúa.
Sau khi nhận nhiệm vụ, đ/c Lép tiểu đoàn trưởng đã tổ chức lại lực lượng cùng với 2 đ/c đại đội phó và 4 đ/c học viên trường sỹ quan lục quân 2 về thực tập, trang bị 1 máy PRC 25, 2B40, 3 AR15, còn lại là AK.
8.00 27/11/1985 toàn đơn vị xuất phát hành quân.
16.00 27/11/1985 đầu đội hình đã đến suối Ô teng cách điểm cao 16 khoảng 400m về phía Tây Bắc. Đ/c Lép, tiểu đoàn trưởng cho dừng đội hình để chấn chỉnh lại, sau đó sẽ hành quân tiếp.
16.10 có 2 phát súng nổ hướng đầu suối, đ/c tiểu đoàn trưởng phán đoán có thể địch đã phát hiện thấy t. 00.09 sau nghe 1 tiếng mìn nổ trên dòng suối và thấy cá chết nổi theo dòng suối Ô-teng. Đ/c tiểu đoàn trưởng nhận định như vậy đơn vị vẫn đảm bảo được bí mật, địch vẫn chưa phát hiện được ta, đồng thời cho toàn bộ đơn vị triển khai đội hình chiến đấu và cử 1 bộ phận lên phía trước để nắm bám địch, một tổ quay về sau cách đội hình 200 – 300m nấu cơm, số còn lại chuẩn bị nơi nghỉ ngơi và chuẩn bị chiến đấu. Qua 1 đêm phái các tổ ra nắm địch nhưng không thấy gì cả.
06.00 29-11-85, đ/c tiểu đoàn trưởng tổ chức đội hình thành 2 mũi để truy tìm diệt địch.Một mũi đi theo hướng bắc suối gồm 9 đ/c, có 1 khẩu B40 do đ/c Cái, đại đội phó chỉ huy. Mũi thứ 2 gồm 9 đ/c có 1 khẩu B40 do đ/c Long chỉ huy, lợi dụng bờ suối phía nam Ô teng để lùng sục. Vị trí chỉ huy của tiểu đoàn đi sau mũi 1 của đ/c Cát.
Cách đánh: Nếu phát hiện địch, các mũi phải bí mất tiếp cận đến gần thành thế bao vây, bất ngờ đồng loạt nổ súng diệt địch. Lấy tiếng súng B40 làm tín hiệu hiệp đồng cho các mũi, các tổ.
III. Diễn biến chiến đấu 06.30 28-11-85, hai mũi bắt đầu hoạt động thành đội hình chiến đấu truy tìm diệt địch theo hai bờ suối đi ngược lên đầu suối ô teng. 07.00 28-11-85 mũi phía nam suối do đ/c Long chỉ huy đang vận động thì nghe phía trước có tiếng chặt cây, đ/c Long cho đội hình nhanh chóng vận động lên gặp con suối cạn. Đ/c Long để lại 1 tổ 4 đ/c do đ/c Chinh, học viên lục quân 2 thực tập chỉ huy bám bờ suối cạn phát triển lên điểm cao 16. Đ/c Long dẫn 1 tổ 4 đ/c lợi dụng bờ suối cạn tiếp cận về hướng Tây nam suối cạn để tìm địch.
Mũi 1 do đ/c Cát, đại đội phó chỉ huy đã lên đến bắc suối ô teng.
7.30 đ/c Cát đi đầu đội hình phát hiện thấy 1 chiếc cầu gỗ của địch bắc qua suối Ô teng, trên cầu có dấu vết còn ướt, đ/c Cát cho đội hình dừng lại và báo tình hình về phía sau cho đ/c Lép biết. Lúc này 3 du kích biết là có địch nên sợ, do đó đ/c Lép để 3 du kích ở vị trí chỉ huy của tiểu đoàn đi sau đội hình chiến đấu của đ/c Cát.
Khi thấy khả nghi có địch, ta đã cử 1 đ/c gác cầu và quan sát phát hiện địch, còn lại 8 đ/c chia làm 2 tổ, tổ 1 do đ/c Cát chỉ huy gồm 4 đ/c vượt suối Ô teng sang điểm cao 16. Tổ 2 gồm 4 đ/c do 1 đ/c học viên chỉ huy vận động cách tổ đ/c Cát 50 m cũng vượt suối Ô teng sang điểm cao 16. Khi hai tổ vượt qua suối sang bắc chân điểm cao 16 thì phát hiện thấy có 3 cái nhà nhưng không thấy địch. Các tổ đã vào nhà lùng sục nhưng không thấy gì, sau đó 2 tổ theo đường mòn đi về hướng nam điểm cao 16.
Mũi 2 do đ/c Long chỉ huy lúc 08.20 đã đến tây nam điểm cao 16 và đã quan sát thấy dãy nhà của địch, đồng thời thấy 1 tổ dịch đang làm bún ở nhà số 7, còn ở nhà khác địch đang sửa soạn đồ đạc, cùng lúc đó 2 tên địch từ trong nhà đi ra mang 1 AK và 1 dao đi thẳng đối diện với đ/c Long, đ/c Long nhanh chóng ngồi xuống và sẵn sàng chiến đấu, 2 tên địch cách đ/cLong khoảng 5 m, tên cầm dao chặt 1 cây đòn khiêng, khi địch vừa quay vào nhà, đ/c nổ súng tiêu diệt 2 tên và ra lệnh cho các tổ nổ súng tiêu diệt địch. Tổ đ/c Long xung phong vào nhà số 7 và số 6. Tổ 1 lợi dụng bờ suối cạn nổ súng phát triển vào nhà số 5, các tổ đã bắt liên lạc được với nhau.
Mũi 1 của đ/c Cát đnag phát triển trên đường mòn về phía tây nam điểm cao 16, nghe tiếng súng nổ rộ, đồng thời thấy 2 tên địch chạy từ nhà số 6 và số 7 theo đường mòn lên, đ/c Cát đã cho anh em nổ súng tiêu diệt 2 tên này. Khi 2 bộ phận của đ/c Cát và đ/c Long đã bắt liên lạc được với nhau, thì phát hiện thấy bộ phận địch từ điểm cao 16 bỏ chạy sườn núi Cam chay, các bộ phận đã tổ chức truy kích, nhưng không diệt được tên nào, sau 5 phút chiến đấu ta làm chủ trận đánh.
IV. Kết quả chiến đấu- Ta: Đơn vị an toàn, tiêu thụ 300 viên AK
- Địch: Tiêu diệt tại trận 9 tên, thu 4 súng AK, 9 ba lô, 3 quả mìn 652A, 500 viên đạn AK và 1 số tài liệu.