Vẻ hoà nhã, ông già nói:
- Bây giờ thì chúng tôi không còn là người bù nhìn giữ của nữa, mà phải là lão già cứu quốc. Cái nhà này, các ngài cứ dùng. Có cái gì các ngài cứ lấy. Dạ thưa các ngài, không phải của tôi, nhưng tôi xin ủng hộ.
Ông vừa nói xong thì đã bị anh em nắm tay quay tròn chung quanh cái bàn. Trông thấy những quả lựu đạn bên mình họ nhảy nhảy chỉ chực văng ra, ông già vừa mừng vừa sợ kêu:
- Lựu đạn, lựu đạn, các ngài.
Mộng Xuân đến trước mặt vái ông già, như đóng một đoạn chủ khách thi lễ trên sân khấu:
- Đệ xin rất hoan nghênh đại huynh.
Ông già cúi đầu chào, mọi người vui vẻ ra đi. Trần Văn thắt dây súng lục, giắt hai quả lựu đạn của anh. Anh nghĩ sẽ không oán thán gì nếu anh được chết trong trận đánh này, để chuộc lại cái hành động đáng tiếc của anh. Một câu thơ của Victor Hugo đến với anh: Những người đi chết cho Tổ quốc được quyền có quần chúng đến bên linh cữu mình khấn vái. Anh bước mạnh đi trước anh em. Ra đến phòng ngoài, anh dừng lại, nghe thấy tiếng Trinh khóc, trong bóng tối. Trinh đang ngồi trên va-li, bên cạnh người vú em ẵm con Diễm, thấy có người ra thì đứng dậy. Trần Văn ái ngại cho Trinh. Anh vẫn chưa biết thu xếp cho Trinh ăn ở thế nào cho tiện. Đắn đo một lúc, anh nói:
- Tôi có nhiệm vụ phải đi ngay. Tôi sẽ nhờ ông cụ giữ nhà này để chị tạm nghỉ lại đây đêm nay. Nếu tôi được trở về, tôi sẽ thu xếp sau.
Anh thấy bất nhẫn. Mình không trở về thì ai sẽ lo cho Trinh một cách chu đáo. Anh ngập ngừng. Trinh nói trong nước mắt:
- Thưa anh, em định đến nhà bác em ở Đồng Xuân…
Trinh cắn cái mùi xoa, và quay mặt đi. Chị lảo đảo, tay chới với tìm người vú em để vịn. Chị khóc nức lên.
Trần Văn bàn với các bạn, rồi quyết định nhờ con Tuyết, buổi chiều đã đến thổi cơm cho anh em, đưa Trinh đi, vì đường nguy hiểm mà kiểm soát lại ngặt. Trần Văn yên tâm từ biệt Trinh và hỏi:
- Cháu vẫn ngủ chứ?
- Vâng. – Trinh sùi sụt trả lời.
*
* *
Đầu phố, Nhật Tân vẫn đang ba hoa kể những chuyện đã xảy ra, thêm nhiều hơn là bớt, với cái thế của một người đã xông pha vào sinh ra tử. Một sinh viên lấy ghế mời anh ngồi. Quên những lời cảnh giác và khuyên mọi người. Nhật Tân đánh diêm hút thuốc. Nhưng không ai trách, cho là anh được đặc quyền. Nghe anh kể, người ta thi nhau sờ vào tay, sờ vào mũ anh. Các chị người thì cúi đầu nghe, người thì mở to không chớp đôi mắt âm thầm đầy cảm phục nhìn người thanh niên. Kể xong, Nhật Tân nói để giải thích một điều khó hiểu:
- Như thế là ở chỗ nào mình cũng làm chủ được tình thế. Mấy cái xe nó còn chạy là vì không trở về vị trí
được nữa, ta chiếm hết rồi, chúng nó về đâu? Vả lại để nó đi như thế dễ tỉa.
Anh sinh viên vừa mời anh ngồi ghế, nắm chặt tay Nhật Tân, rung rung mãi:
- Merci. Merci (2). Cảm ơn anh. Enfin! Enfin! (3)
Một thanh niên vui sướng quá, rút súng lục, chĩa lên trời bắn một phát, giữa những tiếng kêu léo nhéo của phụ nữ, và tiếng gắt mềm yếu của một ông đứng tuổi: “Phải tiết kiệm đạn, anh em. Uỷ ban đã có lệnh”. Cụ Tĩnh Trai, tay an nhàn chải chòm râu:
- Nào xem Hồ Chí Minh có dám đánh không. Ta phải thức suốt đêm nay. Anh Nhật Tân, chốc nữa mời anh vào xem hoa quỳnh nở cho thêm may.
Nhật Tân bảo mọi người đi nghỉ, nhưng kẻ ngồi người đứng vẫn không nhúc nhích. Người ta vui như trong
ngày hội mở đầu.
- Anh Nhật Tân!
Một tiếng ỏn ẻn gọi, và một luồng ánh sáng đèn pin chiếu thẳng vào anh. Nhật Tân nghe rõ tiếng Hiền. Anh đứng lên, chạy trong đêm tối:
- Hiền đấy à?
Tin Nhật Tân đem được xe gíp về đã được đồn ầm lên ở nhiều nơi. Hiền đang lo cho Nhật Tân từ chiều
không về. Chị dán vội mấy tờ hiệu triệu của uỷ ban rồi vội chạy ra đón. Thấy Nhật Tân ngồi nói chuyện. Hiền không vui lắm, nhất là lại thấy có mấy phụ nữ quây lấy anh. Hiền gọi Nhật Tân để cho anh biết, nhưng nguẩy đi ngay. Thấy không có tiếng trả lời, anh hỏi:
- Hiền ở đâu ra? Từ lúc nổ súng có sợ không?
Hiền khóc:
- Anh hỏi em làm gì nữa. Anh nói chuyện với ai chứ cần gì nói chuyện với em.
Biết Hiền dỗi, anh kéo Hiền lại:
- Đánh nhau không được làm nũng đấy, cô Hiền nhé.
Giữa lúc ấy, bọn Trần Văn rầm rộ đi đánh nhà Sauvage. Bóng người ứ lại. Lách bên cái xe điện chết, một toán người trổ ra nhớn nha nhớn nhác. Nhật Tân nghe có người hỏi:
- Có ai trông thấy vợ chồng bác sĩ Quán đâu không?
- Không. Có phải ông ở Tây về không?
- Không phải, ông kia còn ở quân y.
- Lão Quán hàng mẹ nó Pháp rồi!
Nhật Tân bỏ Hiền lại, lần đến người vừa nói. Anh quãng điếu thuốc lá, bảo người kia:
- Cho tớ đi lùng với. Tớ biết lão Quán từ lâu rồi. Đi. Hiền ơi, Nhật Tân đi đây. Cấm giận đấy nhé.
Chú thích:
(1) Khởi động.
(2) Cảm ơn.
(3) Cuối cùng phải như vậy.