Ở Phú Yên có một loại mắm được làm từ ruột cá biển gọi là mắm ruột. Cá thu, cá ngừ, cá bò, cá chuồn đều được cả. Mua một con cá ngừ bò độ 4 kg lấy thịt ăn, còn toàn bộ lòng ruột (bỏ mang) làm mắm thì đủ cho gia đình năm người ăn. Cá rửa sạch, móc toàn bộ lòng ruột, bỏ vào tiềm, thố sành sứ, trộn đều với muối, đem hong nắng. Nhớ đậy nắp, đừng cho ruồi, bọ đậu vào. Mùa nắng để 2-3 ngày, mùa mưa thì 3-4 ngày. Chóng quá, mắm chưa thắm, còn lâu quá thì mắm ngấu, chỉ còn nước, không ngon. Mua độ 4-5 trái cà bát, chọn quả tươi, mẩy, không sâu, không xây xát; rửa sạch, cắt bỏ cuống đài, xong cắt thành tép bưởi, đem bỏ vào nồi cùng với mắm ruột, rồi đun nhỏ lửa. Không nên đổ nước vào nồi, mắm ruột sẽ tanh. Cà bát vừa là món ăn độn, vừa để làm dịu bớt vị mặn của muối. Khi nồi mắm ruột sôi, chín tới mùi thơm nức mũi.
Mắm ruột, ăn vừa đậm cơm, vừa ngon miệng. Gan cá bùi bùi, cật cá chưa tan thì ăn như lòng trắng trứng vịt lộn; ruột, dạ dày cá và cà bát vừa ngon vừa ngọt, giàu vitamin.
Mắm ruột kho cà bát là món ăn thường ngày ở vùng biển. Mắm ruột nhiều đạm được bà con suy tôn là mắm tổng hợp của các loại mắm. Mùa mưa ăn cơm với mắm ruột ấm bụng, hết nồi không buồn đứng dậy. Người ta bảo: "Khách quen thân, ruột rà, mới được chủ nhà mời ăn mắm ruột" là vậy.
(Tạp chí Quê Hương)
Em cũng chưa ăn món mắn này bao giờ bác Bí bếp ạ! Dạo này bác không nấu thêm món mới hả bác?