Tây tiễn viễn chinh

[ptlinh]

3-11-1978

Cậu Thưởng Thân!

Thế là chẳng có bao giờ tớ được gặp lại cậu, tán gẫu cùng cậu một lúc, dù là ngắn ngủi chỉ dăm ba phút. Giờ đây giữa tớ và cậu cách nhau 700 cây số. Tớ thấy nhớ cậu thật! Nhớ những lần tớ cùng cậu lang thang nơi phố chợ. Bộ thường phục ngày nào tớ mặc, nay nó đã xa lánh tớ rồi và cả cuộc sống nữa nó cũng đã khác luôn.

Tớ cũng thấy luyến tiếc ghê, nhưng làm sao bây giờ? Nó đã vụt khỏi tầm tay của tớ mất. Tớ không tài nào giữ nó lại được. Thôi tớ cho luôn cậu đó! Bộ thường phục đắt tiền với những đêm lang thang tán gẫu, tớ cho cậu hết. Tớ chả cần dù chỉ một tí. Tớ đã có cái mới rồi, bộ quân phục, chiếc quân hàm, khẩu súng, kỷ luật gò bó, giờ giấc cộng với chiếc đầu húi cua trông ngô ngố ra làm sao. Thế thôi, cái mới của tớ đó cậu ạ!

Tớ còn nhớ bữa hôm trước vui hết sức. Tớ cùng cậu Chính ra phố Buôn Mê Thuột chơi, gặp mấy cô ả. Cậu Chính chọc mấy câu gì đó. Họ chả cần nói lại, chỉ sờ sờ cái đầu của nó rồi xúm nhau cười. Tớ và cậu Chính quê ra mặt. Cậu biết sao không? Ý họ bảo là tớ và cậu Chính đều là “carê ba phân” cả. Đó, cậu thấy không, tớ thiệt ớn đó cậu.

Còn cậu mấy kì này khoẻ không? Vẫn đi làm đều chứ, đủ tiêu hay phải chĩa thêm? Từ ngày tớ đi đến giờ, cậu có hay “bang” xuống phố chợ đẻ chơi, để lướt sang nhà mà cậu muốn vào nhưng lại chẳng dám? Có ghé mua thuốc ở đó không? Nếu không thì cố lên, chẳng có thời gian nào gọi là thuận lợi đâu, bỏ mất dịp may thì ân hận về sau đấy!

Mấy lời thăm cậu, chúc cậu khoẻ vui, can đảm nhiều hơn, đạt thắng lợi nhất! Tớ dùng bút.

Duy Chiến

Địa chỉ H.T: 5A.2029
Buôn Mê Thuột-Đắk Lắk.


4-11-1978

Vùng đất đỏ Buôn Mê.

Cái đất Buôn Mê Thuột này lạnh thiệt, tháng này đâu đã phải mùa lạnh mà sao nó lại lạnh ghê. Chiều xuống thì sương cũng xuống dày đặc. Hôm qua lúc chiều, mặc dù lệnh cắm trại nhưng tôi cũng liều chuồn ra phố Buôn Mê Thuột chơi. Vui thiệt, mấy cô dân tộc quá xinh, ôm cặp đi học lại càng xinh hơn, không khác gì người Kinh. Nhưng có cái dễ nhận ra là mấy cô ả còn mặc váy. Chơi chán gần đến giờ sinh hoạt tôi về. Bị cậu Hai-Tiểu đội trưởng chửi. Kể cũng vui, thà là ra phố chơi rồi bị chửi, còn hơn ngồi nhà cù rũ như cu đất. Bằng mọi giá phải giải phóng tầm nhìn của tôi một tí.

Sáng nay ngồi thảo luận, tôi cảm thấy nhớ nhà ghê. Không biết ngày nào tôi được về lại quê hương, để nhìn lại ngôi nhà thân yêu đã từng che nắng che mưa cho tôi? Để tôi gặp lại mấy đứa em dễ thương suốt ngày đùa giỡn, để gặp lại cu út mới bập bẹ luôn mồm kêu “anh Hai!”, để gặp lại mẹ tôi-người mẹ hiền mà tôi luôn yêu mến đã nuôi tôi lớn khôn, đã thuốc men săn sóc cho tôi những lúc tôi ốm đau? Bây giờ giữa tôi và mẹ có một khoảng cách quá xa, gần 700 cây số, tôi không thể nào vè thăm lại mẹ. Tôi nhớ mẹ, nhớ em! Ngồi nơi đây tôi viết thư về mẹ!

[ptlinh]

4-11-1978

Mẹ thân yêu của con!

Nơi quê lạ, xứ người con viết thư về mẹ đây! Mẹ thương yêu của con! Con luôn cầu mong mẹ khoẻ và trẻ mãi.

Mẹ ơi, con xa quê hương xa mẹ, con thấy nhớ và thương mẹ ghê. Con chẳng biết làm sao về để được nhìn mẹ, xem mẹ có già đi tí nào không? Giờ đây đứa con thân yêu của mẹ đã không còn ở bên mẹ nữa, nó đã có đôi cánh cứng, nó đã bay đi, bay xa… Nhưng không một lúc nào nó quên được hình bóng và gương mặt mẹ hiền của nó!


Mẹ thương yêu! Chắc là mẹ cũng hiểu, đâu phải nó bay đi để xa mẹ, để tìm một cái gì sung sướng, khoái lạc cho bản thân nó. Nó đi để làm nhiệm vụ của nó. Mẹ ơi! Nhiệm vụ của nó thật là thiêng liêng mà Tổ quốc và nhân dân đã giao cho. Nó không thể nào rời bỏ nhiệm vụ để trở về với mẹ được.


Mẹ kính yêu! Rồi mai đây trên vạn nẻo đường đất nước, lúc đứng bên lề biên giới, lúc ngoài biển khơi, lúc trên hải đảo xa xôi, lúc đứng trước mặt quân thù. Hay lúc con gục xuống trên mảnh đất thân yêu của Tổ quốc… con đều thầm gọi tên mẹ. Lúc đó mẹ sẽ hiện ra trước mặt con như một bà mẹ tiên hiền dịu, an ủi con, khuyên nhủ con. Thế là con lại có đầy đủ nghị lực, xông ra phía trước tiêu diệt quân thù, hay đứng vững trước gió mưa lạnh buốt.


Mẹ thân yêu của con ơi! Mẹ đừng buồn đừng nhớ và đừng khóc nghe mẹ. Ngày mai đây, khi dân tộc mình đã thoát khỏi vòng điêu linh chết chóc, đất nước mình thoát khỏi nạn ngoại xâm. Lúc đó, con sẽ về bên mẹ, để mẹ được nhìn kỹ đứa con của mẹ sinh ra.


Mẹ ơi! Giờ đây, đứa con thân yêu của mẹ đang đứng trên mảnh đất của Tổ quốc, gần biên giới Tây Nam, đó là Thị xã Buôn Mê Thuột, Tỉnh Đắk Lắk. Về mùa này trời lạnh, cái lạnh của Tây Nguyên thì ớn lắm mẹ ạ! Đất nước mình nếu không nói tới ngoài Bắc, kể từ Cà Mau đến Đà Nẵng thì nơi đây là lạnh nhất.


Hôm trước con ra phố Buôn Mê Thuột chơi, con gặp bà dì nào đó, sao mà giống mẹ ghê. Thoạt nhìn con tưởng mẹ, con mừng hụt! Mẹ ơi, làm sao con nói hết được những tình thương con dành cho mẹ! Mẹ ơi! Mẹ là những gì quí báu nhất của đời con… “Lòng mẹ bao la như biển Thái Bình rạt rào”…

Mẹ thân yêu của con! Con xin dừng bút. Con cầu mong mẹ sẽ hạnh phúc mãi trong cuộc sống!

Hôn mẹ!

Con trai của mẹ.


Địa chỉ của con
H.T.5A2029
Buôn Mê Thuột-Đắk Lắk.

[ptlinh]

5-11-1978

Chủ nhật này là một ngày đáng nhớ!

Một ngày mà trong suốt thời gian 30 ngày mới có ngày hôm nay. Một ngày mà tôi vui và thanh thản nhất. Một ngày trí óc tôi vô cùng thoải mái kể từ khi tôi bước chân vào đời quân ngũ.

Sáu giờ sáng tôi đã có mặt tại thị xã Buôn Mê. Tôi đi mãi, đi hoài trên đường phố. Đi cho biết tất cả, đi để được nhìn những gì đẹp và dễ thương của phố núi, đi cho hết ngày. Phố Buôn Mê Thuột càng lúc càng thu ngắn lại dưới đôi chân tôi: Quốc doanh, hàng quán, chợ, rạp chiếu bóng… hiện ra trước mắt tôi. Đi khuất rồi lại hiện ra, cứ thế tôi đi mãi. Phố Buôn Mê Thuột không rộng, không lớn như Đà Thành, nhưng tôi đi hoài không hết, bởi vì tôi cứ đi vòng qua, rồi vòng lại. Phố Buôn Mê Thuột không đẹp, không giàu như Đà Thành, nhưng tôi vẫn thấy đẹp hơn nơi nào hết.


Những cô gái Tây Nguyên, con người mà tôi đã từng ấn tượng bởi những điều “xấu xí”, thì hôm nay lần lượt hiện ra trước mặt tôi. Tôi không ngờ họ lại xinh và dễ thương đến thế!

Trong bọn chúng tôi gồm năm đứa: tôi, cậu Chính, cậu Hồng, cậu Hải, cậu Trung. Cứ thế, bọn tôi đi mãi, đi chán lại rúc vào rạp xinê.

Cũng may cậu Hải có chị quen ở Đà Nẵng lên đây sinh sống. Thế là cả bọn ùa vào đó, “đá” bữa trưa vui ghê. Suốt một tháng trời trong quân đội, trưa hôm nay mới được ăn một bữa cơm trắng không ghế, thật không gì ngon bằng!

Đến 4 giờ chúng tôi về đến đơn vị.


7-11-1978

Thế là hôm nay tôi lại biết thêm một nghề nữa-nghề gọi máy. Tôi ham quá, những mật hiệu cứ lộn xộn trong đầu, sao mà rắc rối thế!

Lúc chưa học, tôi cứ tưởng là học xong cách sử dụng thì sẽ gọi được ngay chứ, không ngờ càng học càng thấy khó. Cái gì cũng dùng bằng số cả, mà số thì dễ lộn lắm. Tôi ngó vào số, tôi đọc mà còn lộn, huống chi là nhớ mà đọc. Khó thì khó thật, nhưng tôi tin tưởng là sẽ thành công. “Ở đời không có việc gì khó, chỉ em lòng ta ngại khổ”-Nghĩ thế, nên tôi càng cố gắng.

Ngày đầu học gọi máy sao mà rắc rối thế. Những con số không chỉ rắc tối mà còn lộn xộn. Nhưng tôi vẫn phải thuộc lòng, nhẩm đi, nhẩm lại, thế mà vẫn lộn, vẫn quên! Lúc nào và bất cứ lúc nào cũng phải nhẩm học thuộc những số 189-130-161-223-234-244-284 v.v… còn nhiều, nhiều vô kể. Nói chung cái gì cũng bằng số cả. Cứ chấp chới, chập chờn trước mắt tôi, không lúc nào không nghĩ đến những số, thật là rắc rối.

Kể từ ngày tôi nhập ngũ đến nay đã một tháng. Một tháng mà sao tôi thấy lâu, có cảm tưởng như là đã 2 hay 3 tháng qua rồi. Mới một tháng trôi qua mà biết bao nhiêu là điều đổi thay trong tôi. Từ một cậu thanh niên sống tự do thoải mái ngoài đời, đổi qua nếp sống khuôn khổ kỷ luật làm tôi trở nên nhanh nhẹn lạ thường. Những cái chậm chạp trong tôi biến đâu mất hết, sáng dậy nghe kẻng, dù trời rất lạnh nhưng không thể thiếu tôi được. Có lúc tôi muốn báo ốm để ngủ tí nữa, nhưng sao tôi lại không thể nào làm thế được. Mỗi sáng tôi không tập thể dục là tôi như thiếu một thứ gì, cứ ray rứt tôi mãi.

[ptlinh]

8-11-1978

Truyền tin-cái danh từ thông dụng, bất cứ ai khi nhắc đến cũng biết được cái nghĩa của nó nhưng nó lại rất khó, khó với những ai muốn đi sâu vào nó. Và nó thật là khó đối với tôi. Giờ đây, đầu óc tôi không còn nhớ gì ngoài những chữ đúc. Chao ôi sao nó lại xộn quá vậy. Cả mấy trang dài mà tôi phải thuộc.

Thật là một điều quá mệt óc đối với tôi. Mấy cậu cùng đơn vị thường đùa “mòn quần chai đít-thưởng ít phạt nhiều” thật là đúng. Tôi không một tí nào gọi là ý kiến về cái câu nói đùa ấy.

Lúc chiều, tôi được biết là sẽ hành quân vào sáng nay, tôi vội viết thư cho mẹ.


9-11-1978

Mẹ kính yêu của con!

Mẹ ơi! Khi mẹ nhận được cánh thư này của con thì con đã không còn có mặt ở Ban Mệ nữa. Con tiếp tục đi và tiếp tục xa mẹ hơn. Con cũng chẳng biết đi đâu, chỉ biết là sáng mai cả đơn vị con hành quân. Con đoán là lên biên giới mẹ ạ!

Con nói thế để mẹ được biết, chứ mẹ đừng lo cho con nghe mẹ. Bây giờ con như cánh chim, cứ bay, dừng rồi lại bay, bay cho hết vạn nẻo đường.

Trên đất nước mình hễ nơi đâu có bóng quân thù là con sẽ đến đó.

Con xin dừng bút để sắp xếp hành trang ba lô.

Đứa con của mẹ.

Trần Duy Chiến

Khi nào đến nơi con sẽ biên thơ về mẹ.
Ân, Hưng cố gắng viết thư cho anh với nhé!


11-11-1978

Đăk Cơ, Gia Lai-Kon Tum.

Đây là Đăk Cơ, tôi đã đến đây, không phải đề thưởng thức vẻ đẹp của núi rừng. Tôi đến đây không phải để tìm một món thuốc quý, tôi đến đây với trách nhiệm thật là cao cả là bảo vệ từng tấc đất của Tổ quốc.
Giờ đây, quanh tôi chỉ có núi rừng, muỗi độc, sốt rét và súng đạn. Tôi nằm đây trên chiếc võng đu đưa với nhiều suy nghĩ miên man mà chính tôi cũng không sao hiểu được.

Tôi giở lại những trang đã viết trong quyển nhật ký ra xem, từng quãng đời lại hiện về. Vui có, buồn có, đau khổ có. Bất chợt một trang nhật kí cũ mà mình viết vào một chiều lòng mình buồn nhất, mình ghi lại vào đây gọi là để nhớ!


10-11-1978

Hoà Nhơn, Đà Nẵng.

Đoản văn không tên!

Tôi viết những dòng mà tim tôi không muốn viết. Tôi đọc những lời mà chính tôi không muốn đọc. Tôi đang nghĩ những lời mà tôi không bao giờ nghĩ đến. Tôi đã nói những lời mà hình như không phải tôi nói. Tim tôi còn đó hay đã mất rồi người ơi, tôi đang là tôi chăng?!

Trái tim đang đập là tim của tôi chăng? Tôi không được biết nữa. Tôi đang sống cho người khác. Thân xác tôi không còn là của tôi. Đôi mắt tôi không còn nhìn thấy chung quanh. Mắt thấy chỉ còn là mắt người. Giờ đây tôi không còn là tôi nữa!

Không tôi không còn là tôi nữa. Tôi đã chết rồi, người ơi!

Người ơi! Sao người đến như giấc mơ, rồi ra đi cho sụp đổ cả lâu đài tình ái trong tôi? Người ác quá! Tôi không hận thù, người ghét người. Tôi vẫn là tôi, ô hay-sao thế nhỉ? Tôi đã và đang làm gì cũng không biết. Quanh tôi chỉ có tôi, bầu trời, sự vắng lặng quạnh quẽ khiến tôi phải ghê sợ!

Tim tôi giờ đây còn hay mất? Nó đang đập thôi thúc hay đã chết lịm từ lâu? Tôi cố quên những điều mà tôi không muốn quên, cố nhớ những điều mà tôi không cần nhớ tới. Tôi quên người tôi không bao giờ quên. Tôi quên tiếng nói ngọt ngào mà tôi đã nhớ. Tôi quên và thật quên dáng người trong mắt tôi. Tôi không còn nhớ gì nữa!

Người ơi! Cứ đi thật xa, đừng bao giờ trở về, dù chỉ một phút giây để cho tôi chết, chết thật tình cờ, chết như cơn mơ, chết vật vờ bên thung lũng hun hút buồn phiền, đìu hiu và vắng lặng.

Người ơi! Cứ đi.

Một chiều Hoà Vang.

[ptlinh]

12-11-1978

Buôn Loók, Đăk Cơ, Gia Lai.

Tôi bắt đầu đi từ lúc sáng, đến trưa tôi mới về nhà. Tôi đi tìm mua ít nải chuối về ăn nhưng đi mãi vẫn về không. Ở đây tôi chẳng thấy một cây chuối nào, rốt cuộc nhịn đói về không. Cậu Dũng mua có 5 hào mướp. Tôi với cậu khiêng mệt đừ, vì nó nhiều quá, gần 1 bao 50 kg.


13-11-1978

Đêm!

Tôi cùng mấy cậu lội xuống buôn tìm mua rượu, chuối về ăn cho vui. Đến nơi hỏi nhà nào cũng chẳng có thứ gì, chúng tôi liền tạt vào trung đoàn nữ đi làm kinh tế ở đây chơi. Ở đây toàn là nữ khoảng từ 30 tuổi trở lại. Có nhiều cô xinh ghê! Họ lên đây từ năm 1975, sau khi đất nước được giải phóng. Qua ít phút trò chuyện thăm hỏi, tôi cũng biết ít nhiều về họ. Có cô từ lúc xa gia đình lên xây dựng ở đây chưa có một lần về thăm nhà.

Càng hiểu về họ, tôi càng thấy thẹn cho tôi. Họ là nữ mà sao họ lại như vậy? Còn tôi thì lúc nào cũng nhớ nhà, nhớ cuộc sống cũ của tôi. Vậy là tôi hèn quá. Tôi nghĩ như vậy và sẽ cố gắng khắc phục.

Đến chín giờ tôi mới về tới doanh trại, nhận được cái tin không làm tôi hài lòng tí nào: Tôi được điều sang quay viên cho 15W. Buổi 15 phút…

Anh quay viên thì nhàn thật, súng đạn khó mà hỏi thăm. Thế nhưng chả thích tí nào. Thà ra ngoài chiến trường cầm súng bắn thẳng vào mặt quân thù, còn sướng hơn là làm cái anh quay viên này. Phải chi tôi được ở 2W như cũ thì khoái thật. Mang máy ra chiến trường phục vụ cho bộ binh để tôi được nhìn thấy rõ hơn về cuộc sống của người lính ngoài mặt trận. Tôi không sợ chết. Tôi chỉ sợ trong suốt quãng đời bộ đội của tôi sẽ chẳng bao giờ được cầm súng bắn thẳng vào mặt quân thù, được nhìn quân thù gục xuống, được thấy tận mắt súng nổ, đạn reo…


14-11-1978

Rừng biên giới.

Gia đình 15W này gồm 3 người, cậu Trung lính mới như tôi, cậu Tải, cậu Ngợi lính cũ, cộng thêm 2 người mới điều sang (cậu Lệ và tôi) nữa là 5. Tôi, cậu Lệ, cậu Trung-3 tay quay phim (quay máy nguồn để phát ra điện, tụi tôi đặt là “quay phim” cho oai một tí), 2 tay kia là tín hiệu viên quê ở Bắc. Nói chung đều vui tính cả.

Đêm. Tôi phải thức đến gần 12 giờ để quay nguồn cho cậu Tài đánh điện. Tôi quay không quen nên rất mau mệt, nhưng chẳng biết đổi cho ai, vì các cậu kia đều ngủ cả. Tôi ráng quay cho xong, bức điện sa dài quá, đôi tay tôi rã rời, miệng thở dốc. Người tôi bây giờ rõ mệt, đầu óc cũng quay cuồng theo tay, chẳng biết làm thế nào để được nghỉ đôi chút. Giá như việc này là của tôi, làm cho tôi thì tôi đã ngừng tay từ lúc nãy, đằng này không phải làm việc cho tôi mà nghỉ thì chả được nên tôi đành chịu. Tôi vẫn quay túi bụi. Đến một lúc nào đó nghe cậu Tải bảo “Thôi!”, tôi liền buông tay quay ra. Người tôi lúc này ướt cả, mồ hôi tuôn ra như tắm. Tôi vớ vội chiếc khăn lau mấy giọt mồ hôi sắp rơi xuống trên trán, trên cằm.

Tôi bước ra khỏi ghế quay, ngước mắt nhìn trăng qua khe hở của lá. Trăng nơi rừng cao nguyên đẹp thật. Trăng đứng ngay đỉnh đầu tôi. Mấy cụm mây lại hiện ra. Trăng soi sáng cảnh rừng núi âm u, tĩnh mịch. Những giọt trăng vàng yếu ớt, như tâm sự cùng tôi. Tôi thấy lòng tôi lại rộn lên nhớ tới những mùa trăng sáng mà tôi yêu…

Đang thả hồn theo trăng, nghe cậu Tải gọi:

-Đi ngủ chứ, thất tình hả cậu?

Tôi giật mình, phân bua vài câu cho đỡ thẹn, rồi quay về ngủ với hiện tại: chiếc tăng, cái võng, cái mùng, chiếc ba lô và cả cuộc đời chinh chiến!

[ptlinh]

Phần thứ ba
Miền đất lạ Chur-bơ-room

“Chur-bơ-room ư? Phải đấy! Mi còn thức đó không? Đừng ngủ sớm nhé! Hãy lắng nghe ngoài kia, tiếng côn trùng đang hoà tấu khúc nhạc bi ai, như oán thán cho cuộc đời lắm nỗi chua cay. Chúng cố rên rỉ, gào thét cho thật to. Chúng kêu dai dẳng như không bao giờ dứt. Chúng cứ ngỡ màn đêm khi ông mặt trời của mình thức giấc, thì chúng yên lặng, thui thủi, lùi bước lẩn trốn như sợ sệt”.
(Trần Duy Chiến, 24-11-1978)


19-11-1978

Rừng biên giới Chur-bơ-room.

Viết cho người tôi chưa quen…

Kiều Miên…!

Trên tuyến lửa tôi được biết tên người-Kiều Miên-cái tên dễ mến, làm người lính cứ xao xuyến mãi. Lúc nằm dưới chiến hào cũng như khi trên trận tuyến và hình dung cái tên Kiều Miên có một phép mầu thật là huyền diệu với tôi.

Vì vậy, tôi cố dồn hết nghị lực của người lính đến với Kiều Miên qua dòng chữ ngoằn ngoèo, không ngoài ước mong là được quen với người con gái nơi Đà Thành có cái tên dễ mến đó.

Còn tôi là ai, ở đâu, sao lại biết được người con gái ở hậu phương mang cái tên Kiều Miên dễ mến đó?
Kiều Miên lắng nghe tôi kể nhé! Tôi-người lính chiến cũng như bao người lính chiến khác đang sống những ngày của cuộc đời làm lính nơi tuyến đầu của Tổ quốc, gian khổ và thiếu thốn, giữa núi rừng biên giới bao la, đầy rẫy sự sợ hãi và lo âu.

Màu lá rừng xanh thẳm đang phủ kín hồn tôi khiến tôi chẳng biết mơ mộng với lứa tuổi đôi mươi rất nhiều mộng mơ. Tất cả tôi đều bỏ lại, kể từ lúc giã từ Đà Thành bước chân vào quân ngũ. Cuộc đời của lính vẫn là thế, thiếu thốn và thiếu thốn tất cả, nhất là tình cảm nồng thắm của người em gái từ hậu phương qua những cánh thư nho nhỏ.

Kiều Miên đừng giận và đừng trách nhé! Hãy thông cảm thật nhiều cho người lính, cho kẻ xa quê.

Hy vọng rằng người em gái nơi hậu phương sẽ không bao giờ phụ lòng tin của lính.

Lính xin dừng bút.

Từ trận tuyến nóng bỏng, lính luôn thầm chúc người em gái nơi hậu phương khoẻ và yêu đời mãi!

Lính.

Địa chỉ của lính:
H.T: 5A 2029 Buôn Mê Thuột-Đăk Lăk


24-11-1978

Đêm lạnh biên giới Viết cho tôi!

Chiến ơi! Giờ đây mi đang đứng nơi nào trên dải đất Tây Nguyên với rừng núi ngút ngàn vô tận?

Chur-bơ-room ư? Phải đấy! Mi còn thức đó không? Đừng ngủ sớm nhé! Hãy lắng nghe ngoài kia, tiếng côn trùng đang hoà tấu khúc nhạc bi ai, như oán than cho cuộc đời lắm nỗi chua cay. Chúng cố rên rỉ, gào thét cho thật to. Chúng kêu dai dẳng như không bao giờ dứt. Chúng cứ ngỡ màn đêm khi ông mặt trời của mình thức giấc, thì chúng yên lặng, thui thủi, lùi bước lẩn trốn như sợ sệt.

Ồ! Đẹp tuyệt! Mày hãy lặng yên nữa, nhìn chị Hằng đi, trông chị hôm nay đẹp quá. Gương mặt tròn vo như chiếc bánh đa, với đôi mắt dìu dịu, man mát làm sao. Chốc chốc, mấy chàng mây lại bay vẩn vơ trước mặt như trêu ghẹo. Chị vẫn lặng yên.

Đêm nay, trên biên giới chị đang thức với những người lính chiến. Chị đến người vui, rừng núi bớt âm u, đàn em nhỏ vỗ tay, reo mừng, chào đón.

Chiến ơi! Mày có lạnh lắm không? Đừng đùa cợt với băng giá Tây Nguyên! Hãy ngủ yên đi và đừng mơ mộng nhé vì mộng mơ là hão huyền, là chuyến tàu không có sân ga.

Đà Thành-nơi chôn giấu bao kỷ niệm có làm cho mi nhớ không? Giờ đây đối với mi là cuộc đời lính chiến, mi đừng nhớ thương làm gì, hãy chôn tất cả ước mơ vào dĩ vang, hãy can đảm với cuộc sống hiện tại.

Hãy nhớ cho kỹ rằng Chiến bây giờ là “lính”. Cuộc sống của Chiến gắn liền với súng đạn, núi rừng, với những tiếng nổ, những đêm nơi biên giới lạnh buốt.

Thôi ngủ đi Chiến, hãy ngủ một giấc cho thật say, cho ước mơ lùi về dĩ vãng để sáng mai mi dậy sớm đón ông mặt trời lên. Ông sẽ cho mi những tia nắng ấm để sưởi ấm lại lòng qua một đêm lạnh.

Mi sẽ được thưởng thức những âm điệu réo rắt của những nàng ca sĩ không tên mang đến, triền miên và bất tận.

Mi tha hồ ngắm nhìn một cách thoả thích những giọt sương đêm còn đậu trên ngọn cỏ, qua cái nhìn của ông mặt trời bỗng biến thành những hạt kim cương, trải dài theo rừng núi, lấp lánh, đẹp tuyệt!

Mi sẽ nhìn say sưa như không bao giờ biết chán. Mi sẽ buột miệng nói một mình như để mi nghe “bình minh trên rừng thật là đẹp!”. Mi sẽ ngợi khen thiên nhiên là bức tranh tuyệt mỹ. Mi sẽ cố hít lấy hít để luồng không khí vừa trong lại vừa ấm áp như sợ sẽ không bao giờ có lại cái cảm giác ấy.

Để rồi chiều đến, mi sẽ được nghe nàng suối kể chuyện. Nàng kể dài như không bao giờ dứt. Róc rách… róc rách… Câu chuyện của nàng dài lắm, dài như chính bản thân nàng vậy. Róc rách, triền miên và vô tận…

[ptlinh]

25-11-1978

Cậu Thưởng của tớ thân!

Tớ viết cho cậu lúc bóng đêm đang bao trùm cả Tây Nguyên. Giữa rừng sâu nơi biên giới này cái gì cũng làm cho tớ giật mình và sợ sệt cả. Nhất là khi ông mặt trời treo mùng đi ngủ, trả lại cuộc sống sinh hoạt cho lũ côn trùng. Chính lúc này bên mình tớ, khẩu AK sẵn sàng khạc lửa để tự vệ.

Biên giới là thế đó cậu ạ! Sẵn sàng và sẵn sàng. Lúc nào và bất cứ lúc nào tớ cũng mang “vợ” theo bên. Kể ra “vợ chồng” tớ cũng chung thủy lắm.

Đêm nay tớ ngồi đây, dưới căn hầm nhỏ, bên chiếc đèn dầu hiu hắt, ý nghĩ vừa loé lên thì cũng tắt lịm bởi những tiếng nổ ì ầm từ xa vọng tới. Nó làm tớ như quên mất là đang ngồi viết thư cho cậu.

Thỉnh thoảng những “Vì sao đêm” (đại bác đó cậu, chúng tớ quen gọi như vậy) lại rơi xuống mặt đất một cách vô tổ chức, khiến tớ giật mình.

Nhưng dần dần nó cũng quen cậu ạ. Đặt chân đến nơi đây, hễ nghe tiếng “Vì sao đêm” là chúng tớ nằm rạp xuống ngay, dù chúng rơi tận đâu đâu.

Kể ra trên vùng biên giới này cũng lắm chuyện vui. Có lần tớ ôm “vợ” đứng dưới chiến hào gác địch, bỗng nghe tiếng sột soạt trước mặt. Tớ tưởng đấy là quân “K” (trên này gọi quân Pol Pot ở Campuchia là “K”) nó bò vào chớ. Tớ liền ra lệnh cho “cô vợ” của tớ khạc lửa ngay, không ngờ đó là con chuột, hay con sóc gì đó. Lúc đó tớ mới hoàn hồn!

Đời lính chiến là thế, lo âu và sợ sệt cứ đeo đuổi luôn bên mình. Thôi tớ tạm gác chuyện biên giới lại nhé! Nó dài lắm, vui lắm. Thư sau tớ sẽ kể tiếp.

Còn cậu thì sao, dạo này có khoẻ không? Đi làm đều chứ, có nhận được thư của tớ gởi không? Sao cứ im lìm thế, cố gắng viết thư cho tớ đi. Nhận được một lá là vui ghê lắm!

Giấy sắp cạn rồi, tớ tạm dừng bút nơi đây. Chúc cậu vui, khoẻ. Hẹn gặp lại cậu vào thư sau!

Trên biên giới này thiếu giấy, tem nên tớ lấy cái “QTT” (nguyên văn ký hiệu viết tắt của Trần Duy Chiến, không hiểu nghĩa là gì?-ĐVH) của tớ viết cho cậu. Mong cậu thông cảm và đề nghị cậu giúp đỡ nhều về phương tiện này cho tớ. Nếu có, tớ cảm ơn cậu nhiều!


26-11-1978

Ngày chủ nhật đến nơi biên giới thật êm đềm và lặng lẽ. Không một ai mong chờ để đón tiếp và hình như giữa rừng sâu này mọi người đều quên lãng.

Mặc ai quên lãng, chủ nhật đến nơi với biên giới xa xôi này.

Gió vẫn thổi, rừng cây vẫn rì rào trò chuyện như vẫy chào một ngày chủ nhật đẹp trời đến với chúng.

Chủ nhật biên giới tìm đâu ra những cốc cà phê toả khói thơm phức? Tìm đâu ra những lúc rong chơi chúng bạn, vẩn vơ chuyện trò? Chủ nhật biên giới thiếu hẳn đi tiếng cười rộn rã và những màu áo rực rỡ thướt tha trên đường phố Đà Thành…

Chủ nhật biên giới lặng lẽ không một tiếng ồn ào bàn tán, trông đợi. Người lính nhìn chủ nhật đến với cặp mắt vô tư và nhớ…

Chỉ có lũ chim nhỏ là reo vui nhảy nhót chào đón. Chúng thức dậy từ sáng sớm khi những giọt sương đêm còn đậu trên lá, trên cây. Chúng ca hát líu lo, thoả thích, mặc ai ngủ quên đi ngày chủ nhật.

Ông mặt trời vẫn đều đặn thức dậy thừ lúc sáng sớm, gương mặt đỏ gay, phóng tia nhìn ấm áp, xuyên qua bức tường sương mù dày đặc thành những tia sáng thật diệu kỳ.

Ngoài kia nàng suối đang cố lách mình qua một mô đất nhỏ, thì thầm kể chuyện nhưng chẳng một ai buồn nghe.

Chủ nhật nơi biên giới vẫn thế, lặng lẽ và êm đềm. Tất cả như hoà chung vào điệu nhạc lặng yên, buồn dai dẳng…

[ptlinh]

Phần thứ tư
Tà Keo-Campuchia

“Mấy đứa bạn 15W còn quấn kín mền ngủ khì, mặc kệ những tiếng nổ đề ba của mấy khẩu pháo. Hình như chúng đã quen tai. Vọt xuống võng, chân quờ quạng tìm xỏ được đôi giày,tôi chui lên khỏi miệng hầm. Uể oải vì suốt đêm nằm co trên chiếc võng, tôi vặn mình, các khớp xương bị vặn trở về trạng thái cũ, cạ vào nhau kêu lên những tiếng “cợp-cợp” khô khan.
Mấy khẩu pháo lại tiếp tục nhả đạn. Những trái pháo to tướng, rít ngang qua đầu tôi bay xa tít. Tôi căng tai nghe, một tiếng nổ từ phía xa vọng lại…”
(Trần Duy Chiến, 2-12-1978)


29-11-1978

Chiếc xe GMC cố nuốt lấy đoạn đường còn lại, nhả những đám bụi đỏ làm ô nhiễm cả bầu không khí trong lành khi chúng đi qua. Con đường 19 lởm chởm những hục hang và đá nổi, mang màu đất ba zan, uốn mình như một con rắn khổng lồ đang cố bò nhanh cho qua hết Tây Nguyên.

Chiếc xe lúc thì cố trườn qua ngọn đồi cao vút, lúc thui thủi luồn vào giữa rừng sâu giấu mình dưới tán lá rậm rì của những cây cổ thụ như cố lẩn trốn, không cho một ai biết. Đến gần biên giới, con đường hẹp lại và gồ ghề hơn, chỉ đủ cho chiếc xe GMC chạy vừa sít.

Ngồi trên chiếc xe bám đầy bụi đường, tôi phóng tầm mắt nhìn ra xa, cố nhìn kỹ lại quê hương để chút nữa đây tôi đâu còn nhìn lại được. Một niềm cảm xúc nhè nhẹ gợi lên trong tôi. Tôi chợt nghĩ “Biết ngày nào đây mình mới trở lại quê hương đất mẹ?”…

Qua biên giới, đất bạn đã ở trước mặt tôi. Cũng rừng cây, đất đỏ nhưng không khí ở đây có phần ngột ngạt hơn vì mùi chiến tranh và chết chóc.

Xe pháo, đạn dược nằm san sát ven đường. Thanh niên xung phong, bộ đội tấp nập. Kẻ làm đường, người tải đạn. Tất cả đều hoà chung một niềm khí thế sôi nổi, quyết đánh thắng giặc “K”.


29-11-1978

Tôi đến đây vào một buổi chiều, trời không nắng lắm. Thỉnh thoảng một vài đám mây buồn lang thang ngang đầu tôi, kéo theo một đám mát nơi mặt đất.

Chiều đến nơi đất “K” cũng đềm êm và dễ chịu nhưng tôi linh cảm như có một điều gì sợ sệt và không hay mỗi khi chiều xuống.

Quanh tôi ở là những trận địa pháo, không khí ở đây có phần ngột ngạt vì mùi thuốc súng. Tất cả đều lặng lẽ im lìm như hoà với cảnh tĩnh mịch của núi rừng. Ven đường bộ đội ở rất nhiều nhưng chẳng có lấy một tiếng kẻng nào.


30-11-1978

Đêm!

Lần đầu tiên tôi cầm súng đứng gác dưới chiến hào. Một cảm giác sợ sệt bén dần lên trong tôi, vì đây là lần đầu tiên. Tôi sắp có thể trực tiếp giáp mặt với quân thù. Khi mới đặt chân đến đây tôi đã nghe mấy đứa bạn trầm trồ: bọn trinh sát “K” hay mò vào đơn vị tôi.

Đêm nay không có trăng, ở giữa rừng rậm này trời tối như mực, đưa bàn tay ngang trước mặt cũng chẳng nhìn thấy.

Muỗi thi nhau đốt thoả thích, lại thêm cái lạnh kinh khủng. Tôi cố lắng nghe từng tiếng động nhỏ, thỉnh thoảng một vài chiếc lá khô rơi xuống đất tạo thành những âm thanh lộp bộp khiến tôi giật mình. Hay có lúc một con sóc nào đó chạy sột soạt, tôi hốt hoảng tưởng đâu trinh sát “K” mò vào, vội chụp lấy khẩu súng, nhẹ tay mở khoá an toàn, nín thở chờ xem. Lúc bấy giờ tim tôi đập rộn lên, sự sợ sệt xen lẫn với hồi hộp khiến tôi ngồi im như bức tượng.

Một chặp không thấy động tĩnh gì tiếp, tôi mới hoàn hồn. Tôi vươn tay hít một hơi thật dài, không khí ùa vào lồng ngực căng phồng. Lấy lại chút ít can đảm, tôi tự trách mình sao quá nhát, chút xíu nữa là tôi “xả” hết một băng đạn.

Mỗi đêm chỉ gác có một giờ sao tôi thấy nó lâu quá. Cứ trông mãi… tưởng chừng như chiếc đồng hồ của tôi bị đứng. Thật là “một giờ gác đêm bằng buổi ngồi tán dóc”.


2-12-1978

Buổi sáng tôi giật mình thức giấc vì mấy khẩu 105 đặt gần bên tôi cứ bắn liên hồi. Nhìn đồng hồ đã 6 giờ nhưng trời vẫn chưa sáng hẳn. Ở giữa rừng sâu này cứ như ngày bị ngắn đi mất 2 tiếng. Hình như ta không tìm đâu ra được những sáng bình minh, hay những chiều hoàng hôn khi mặt trời sắp lịm dần.

Tám giờ sáng thì ông mặt trời mới lù lù qua khỏi ngọn cây trước mắt tôi. Đến chừng bốn giờ chiều thì ông mặt trời lại bị những tàn lá sum xuê che khuất.

Mấy đứa bạn 15W còn quấn kín mền ngủ khì, mặc kệ những tiếng nổ đề ba của mấy khẩu pháo. Hình như chúng đã quen tai. Vọt xuống võng, chân quờ quạng tìm xỏ được đôi giày,tôi chui lên khỏi miệng hầm. Uể oải vì suốt đêm nằm co trên chiếc võng, tôi vặn mình, các khớp xương bị vặn trở về trạng thái cũ, cạ vào nhau kêu lên những tiếng “cợp-cợp” khô khan.

Mấy khẩu pháo lại tiếp tục nhả đạn. Những trái pháo to tướng, rít ngang qua đầu tôi bay xa tít. Tôi căng tai nghe, một tiếng nổ từ phía xa vọng lại…”


10-12-1978

Trực-Hải-Diệu thân!

Trên đất bạn, ngày chủ nhật lại đến thăm những người mặc áo lính đang sống giữa rừng sâu này, dưới sự yểm trợ của pháo binh địch, làm người lính cứ thu mình dưới căn hầm mãi.

Thoáng nghĩ, người lính nhớ lại những ngày chủ nhật đã vụt khỏi tầm tay, nhớ Đà Thành, nhớ các bạn. Lính viết thư cho các bạn đây!

Lời đầu tiên, lính thầm chúc các bạn vui, khoẻ và toại ý những ước mơ. Còn lính từ lúc giã từ Đà Thành bước chân vào chốn quân ngũ tuy vẫn khoẻ nhưng lại thiếu vui, không tìm đâu ra nụ cười hồn nhiên của những ngày Chủ nhật xa xưa đã trôi qua trong ký ức của lính.

Có chăng sự phũ phàng sẽ ùa đến với lính một lúc nào đó mà lính không ngờ trước được.

Lính đang sống trong sự đùm bọc của núi rừng cao nguyên. Tầm mắt của lính bị thu hẹp bởi màu xanh của những cây cổ thụ xum xuê, lại thêm cái mùi sốt rét cứ đeo đuổi và bám riết.

Lính đã dạn dày và không còn hồn nhiên như lúc nào đó.

Hôm nay ngày chủ nhật lại đến với lính, với chiến trường đang từng giờ nóng bỏng, sôi động. Có tiếng súng nổ, đạn réo chào đón, có tiếng hoà nhạc của lũ chim muông làm lính nhớ thật nhiều về Đà Thành, về các bạn.

Trực-Hải-Diệu thân! Giờ đây, nơi Đà Thành các bạn đang làm gì? Đã 9 giờ rồi, chắc lại rủ nhau đi thì chẳng biết khi nào trở về đất Quảng để được nhìn lại Đà Thành, được gặp các bạn.

Giờ đây giữa lính và các bạn có một khoảng cách quá xa. Lính chỉ gặp được các bạn qua nét chữ thân quen. Mỗi lá thư đến nơi tuyến lửa này là một nguồn vui to tát đến với lính.

Chúc các bạn khoẻ, lính tạm dừng bút nơi đây, không quên siết chặt tay các bạn.

Thư sau lính sẽ kể nhiều về đất bạn.

Thân ái!


11-12-1978

Một cảm nghĩ.

Tôi như cánh cò hoang dưới chiều nhạt nắng, lang thang tìm chút dư hương trên đồng vắng lững lờ, không nơi trú ẩn.

Cánh cò bay mãi, cho tôi được nhìn quê hương qua đôi mắt nhỏ.

Tôi không mơ bạc vàng hay châu báu. Tôi chỉ giữ lại trong tôi một buổi chiều khi nắng vàng len lén vướng hồn tôi.


24-12-1978

Bấy lây nau mình bận quá chẳng viết một chữ nào. Kể ra cũng chẳng có gì quan trọng đến với mình ngoài rừng núi luôn phủ kín.

Mình cũng hên thiệt, cả đơn vị hơn 60 người mà chỉ có mình với cậu Lệ được xét học quản lý, vui ghê! Và cái vui thứ hai nữa là mình được phong hàm lên cấp… binh nhất! Khoái thiệt!

Nhưng thôi, mình phải nghỉ cái đã, bao công việc đang chờ mình ngoài kia.

[ptlinh]

Phần thứ năm
Đi học quản lý ở Trường Quân chính Tây Nguyên

“Mẹ ơi! Hình như đêm nay là đêm giao thừa thì phải! Con bàng hoàng như chợt tỉnh giữa cơn mơ vì giờ đây chung quanh con có những tiếng cười rộn rã, có những tiếng súng nổ một cách rộn ràng, có bông hoa đêm lơ lửng giữa trời. Xuân đã đến với con rồi đó mẹ ạ!
Con cũng chẳng biết giờ đây con đang vui hay đang buồn nữa. Con đang ở nơi xa lắm, muốn viết về cho mẹ với những gì thương yêu nhất của đời con. Con thấy mình yếu mềm đi một cách lạ thường. Mắt con bỗng nhoà đi. Con đang trở về với mẹ, với ước mơ bằng tiềm thức suy tư và thương nhớ!”
(Trần Duy Chiến, 28-1-1979)


25-12-1978

Hôm nay nữa là được 5 ngày. Mới có 5 ngày mà mình tưởng đã lâu. Từ lúc mới đến, mình nghe nói “Trường Hạ sĩ quan của Sư đoàn 309” mình ngỡ đâu là hoành tráng lắm.

Đâu ngờ, đặt ba lô đến mình mới rõ chỉ toàn là rừng non với gai chằng chịt, hễ đụng vào là xước tay ngay.
Ấy thế mà hôm nay rừng được những bàn tay của người chiến sĩ trông nom, trở nên khác hẳn. Mềm mại nghe theo lời bộ đội. Con đường đi từ Đ2 xuống nhà ăn không còn gai níu áo. Mấy chiếc giếng đã được đào, cái nhà ba gian mới dựng trông khang trang ra phết, đáng yêu làm sao.

Đời bộ đội là thế, mình vào bộ đội đến nay mới được 3 tháng thế nhưng không biết bao nhiêu đợt làm nhà rồi. Có cái mới vừa làm xong thì phải đi ngay.


8-1-1979

Tối nay mình cãi lộn với cậu Sơn vì chuyện cái bóng đèn. Mình làm bài thơi “Cái bóng đèn” để kỷ niệm:

Đau đớn làm sao cái bóng đèn

Kẻ giành người giật vứt nằm lăn

Bóng vỡ nào biết làm ai giận

Sao nỡ lòng đem vứt bóng đèn?


9-1-1979

Vẽ thiệt, tưởng đâu là sự việc sẽ xuôi chiều như lòng mình đã dự tính, nhưng ngờ đâu nó lại xáo trộn mãnh liệt như lúc này.

Một sự đổi thay quá ư là đột ngột.

Mình nhớ rành rành lời ông “chủ Thịnh” nói vào tối qua khi có sự thay đổi: “Do yêu cầu nhiệm vụ mới, cấp quản lú chuyển sang hạ sĩ quan… Đây là lệnh của Sư đoàn, chúng tôi phải chấp hành… các đồng chí phải chấp hành!”.

(“Chủ Thịnh” là ai? Trong nhật ký của mình còn có nhiều chỗ Trần Duy Chiến viết là “Trường ông Thịnh, cả hai biệt danh này đều chỉ một người: đồng chí Phan Hồng Thịnh, tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 30 huấn luyện, Trường Hạ sĩ quan của Sư đoàn 309-Chú thích của Đại tá Nguyễn Văn Hồng).

Thôi rồi! Thế là hết một ước mơ nho nhỏ do tôi vun xới bấy lâu, nay đã bay vù tan biến vào hư không. Tôi nhớ rất rõ: “Đây là lệnh của Sư đoàn!”. Nỗi bực tức dâng trào, chẳng biết làm sao. Học làm A trưởng này thì trăm ngàn lần mình cũng không chẳng bao giờ chịu đi. Bực quá, mặc kệ cho số mệnh vậy!

Mình không suy nghĩ gì được nữa, đầu óc mình choáng váng quá rồi.

Chẳng thèm viết nhật ký làm gì nữa!

Thôi, tất cả đều cho qua!


13-1-1979

Trường huấn luyện Hạ sĩ quan 309, Đức Cơ-Quảng Ngãi.

Câu tục ngữ quân đội “Tư tưởng không thông mang bình tông cũng nặng” là đúng vậy. Kể từ lúc mình chuyển sang học Hạ sĩ quan, đến nay mình tưởng như đang chới với giữa một đại dương nào đó. Bất kỳ lúc nào đầu óc mình cũng bị quay cuồng theo trăm ngàn ảo ảnh luôn hiện lên. Mình làm việc trở nên mệt mỏi một cách lạ thường, không hăng hái như những ngày đầu khi mới đến trường.

Có lẽ mình đã trở nên “hơi bướng” và “nhát” một tí.

Hôm qua học chính trị, “nản quá” mình chuồn vào rừng cao su nướng sắn ăn vui ghê, lúc về bị chính trị viên Đ2 bắt gặp mới xui chứ.


15-1-1979

Mấy ngày nay thiệt là thèm thuốc. Cổ nhân có câu: “Hút thuốc là… ăn mày” không sai chút nào. Thèm quá, nên hễ thấy nơi nào có thuốc là mình nhào vào ngay, chả kể quen biết. Điếu thuốc rê tệ cũng được chừng bốn đứa hút chung. Cùng hút cho khi nào hết cháy mới thôi. Còn thuốc là thì 1 suất phải đến 3 đứa.

Nghĩ chán thật, cũng như tối nay mình thèm quá, mình rủ cậu Phụng đi tìm thuốc, may đâu có ai hút thì mình xin hơi cho bớt ghiền. Thế nhưng rốt cuộc không vẫn hoàn không, đành về tay trắng và viết một bài thơ vui “Tìm thuốc”:

Xê một, Xê hai, lại Xê ba

Lội lên, băng xuống khắp mọi nhà

Hỏi thăm ai đó may còn thuốc

Nhưng phải về không nhịn thèm ha!


17-1-1979

Rầu ghê! Mình đâu phải là thằng tồi về ăn uống. Không phải là đứa ăn nhiều nhưng sao kể từ lúc mình về học đến giờ mình chưa ăn được một bữa nào gọi là no cả. Cứ mỗi lần ăn xong mình cũng chưa muốn uống nước, khổ thiệt!

Cũng như chiều nay khi cơm xong, mình lại băng qua bên 36 kiếm sắn nấu. Thôi “cho qua” là gọn tất cả…

[ptlinh]

28-1-1979

Đêm giao thừa.

Viết cho mẹ!

“Mẹ ơi! Hình như đêm nay là đêm giao thừa thì phải! Con bàng hoàng như chợt tỉnh giữa cơn mơ vì giờ đây chung quanh con có những tiếng cười rộn rã, có những tiếng súng nổ một cách rộn ràng, có bông hoa đêm lơ lửng giữa trời. Xuân đã đến với con rồi đó mẹ ạ!

Con cũng chẳng biết giờ đây con đang vui hay đang buồn nữa. Con đang ở nơi xa lắm, muốn viết về cho mẹ với những gì thương yêu nhất của đời con. Con thấy mình yếu mềm đi một cách lạ thường. Mắt con bỗng nhoà đi. Con đang trở về với mẹ, với ước mơ bằng tiềm thức suy tư và thương nhớ!”

Mẹ ơi! Mẹ hãy ôm lấy đứa con trai của mẹ vào lòng cho thật chắc nghe mẹ. Mẹ hôn con thật nhiều và cho con những gì con thích nhất nghe mẹ! Không thôi con sẽ khóc và không cần chơi với mẹ nữa để mẹ phải dỗ dành.

Con sẽ thức suốt đêm bên mẹ để nghe pháo giao thừa giục giã. Con đòi mặc áo mới, đòi mẹ tiền lì xì mới và con cũng không quên đòi mẹ thương con nhiều nhất nữa cơ! Con thương mẹ nhất đó, mẹ có vui không? Con hứa sẽ không bao giờ rời xa mẹ, mẹ bằng lòng chưa?

Mẹ ơi! Con đang sống trong mơ đó mẹ! Một giấc mơ quá ngắn ngủi nhưng lại đầy phũ phàng đến với con. Tuổi thơ đầy yêu thương đã vụt khỏi tầm tay nhỏ bé của con rồi và con cũng vụt khỏi tầm tay gầy guộc của mẹ mất.

Nhớ ngày nào con còn bên mẹ, đêm giao thừa mẹ nhìn đàn con trẻ reo vui bằng cặp mắt dịu hiền và man mát làm sao.

Mẹ ơi! Con trở về với hiện thực, với cặp đồ quân phục màu xanh lá rừng, với cuộc sống của người quân nhân, với đêm giao thừa của cuộc đời người lính chiến. Chiếc bánh chưng đơn vị phát hồi chiều con vẫn còn để nguyên. Con cố vận dụng chút nghị lực nhỏ bé để xua đi những dĩ vãng trong đầu, nhưng không làm sao được. Hình như cái dĩ vãng êm đềm kia có một nghị lực thật là to lớn, lại lấn áp và đè bẹp chút nghị lực cỏn con còn sót lại của con.

Con lại trở về bên mẹ đây, mẹ yêu ơi! Giờ đây nơi quê hương mình có rộn rã tiếng cười, tiếng pháo đón xuân không mẹ? Mẹ có còn thức và ngồi nghĩ về đứa con trai thân yêu của mẹ đang làm nhiệm vụ nơi biên giới xa xôi hẻo lánh của Tổ quốc không mẹ? Mẹ sẽ nghĩ gì khi vắng bóng con, khi ngước nhìn đàn én mang mùa xuân tươi thắm đang nghiêng cánh lượn trên đầu?

Khi nhìn cây mai trước ngõ nhà mình nở rộ khoe sắc vàng óng ánh dưới nắng xuân, khi trên bàn thờ khói hương nghi ngút chắc mẹ thấy đang thiếu một cái gì đó? Mẹ lại chớp mắt rồi, đừng khóc chứ mẹ. Mẹ cố vui lên nghe, vì giờ đây đâu phải chỉ có mình con đang đón xuân nơi biên giới này.

Con cũng đang vui cùng anh em đây mẹ ạ! Đằng kia chiếc máu thu thanh đang rộn ràng những khúc nhạc mừng xuân. Giọng một nàng ca sĩ nào đó cao vút, líu lo như chim non làm mọi người phải chú ý lắng nghe. Con nhìn đồng hồ chỉ còn năm phút nữa là hết năm cũ rồi. Con có cảm tưởng rằng Bà Chúa Xuân lúc đó sẽ đến mang theo một bầu trời nặng trĩu sau lưng. Lúc đó bà sẽ phân phát đồng đều cho mọi người chẳng kể ai ai. Con cũng có một tuổi. Nói đúng hơn là một tuổi nữa sẽ và đến với con, đè nặng lên tâm hồn, xua đuổi đi những gì hồn nhiên của con mất. Con sợ Bà Chúa Xuân lắm mẹ ạ! Bà đã và sẽ làm con khổ nhiều nữa.

Đêm nay con sẽ thức suốt đêm. Con cũng chẳng biết là thức để làm gì nữa. Thức để lắng nghe tâm hồn thổn thức với xuân, thức để đón xuân, thức để quây quần bên bếp lửa cùng anh em kể chuyện, hát hò.
Đêm giao thừa của người lính chỉ có vậy thôi mẹ ạ.


29-1-1979

Hôm nay là ngày mồng Hai Tết. Ngày mà dưới đồng bằng, thành thị, mọi người đang rộn ràng với những bữa ăn thịnh soạn, đĩa bánh, lát mứt và những lời chúc chân thành hơn bao giờ hết.

Nhưng ngược lại hẳn, với tôi, nói đúng hơn là với cuộc đời bộ đội.

Xuân đến xuân đi mặc kệ xuân

Ta không lo nghĩ chẳng bâng khuâng

Xuân này là mùa xuân đầu tiên đến với tôi trong đời bộ đội. Tôi thấy lòng mình chẳng nói lên một chút gì gọi là chờ đợi cả.

Được nghỉ Tết hai ngày 30 và mùng Một. Lại phải đi làm thịt bò mất một buổi, còn lại buổi kia để thời gian vào việc vệ sinh cá nhân. Thế là mất đứt một ngày, còn ngày mồng Một lại phải lội bộ khiêng thương binh trên gần 20 cây số, thế là mất đứt luôn một cái Tết.