Tôi bắt gặp trên một số trang online (ví dụ Wikipedia
http://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Dien_Bien_Phu#cite_note-6) có nhắc tới vấn đề tù binh sau chiến thắng Điện Biên. Loại trừ một số đánh giá mang tính cảm quan (có phần thiên lệch) khó thẩm tra lại, thì có những con số khá rõ ràng. Đó là, trong 10.863 tù binh bị bắt chỉ có 3.290 được trả tự do về nước 4 tháng sau đó. Khi tôi hồ nghi là còn những đợt trao trả khác, thì thấy cũng ở cùng trang đó ghi rõ là 8.290 chết sau trận đánh. Mặc dù có sự mập mờ trong cách thống kê của tài liệu được dẫn ra của đài VOA vốn không có cảm tình lắm với Việt Nam,
http://www1.voanews.com/vietnamese/news/a-19-a-2004-05-07-30-1-81684902.html, khi đã tính cả số tù binh bị thương ta chuyển cho Chữ Thập đỏ và số 3.013 tù nhân gốc gác Đông Dương không rõ số phận sau đó, thì những con số đã nêu ra vẫn là những con số lớn.
Về phía những nguồn tin Việt Nam không thấy rõ những con số cụ thể, hay ít nhất là không phổ biến.
Nếu các anh có các con số hay tài liệu cụ thể, xin làm sáng tỏ vấn đề lịch sử này.
Về chuyện tù binh, hồi 2006 mấy lão altus với panzerlehr (banzua) đã tranh luận 1 trận khá ác liệt ở đây (từ trang 13 đến trang 18):
http://ttvnol.com/gdqp/690405/trang-13.ttvnTóm tắt lại 1 số điểm đáng chú ý:
- Con số tù binh chưa có sự thống nhất, dao động từ ~6500 (Fall), 9789 (Roger Bruge), 10401-10789 (ước tính của QĐ Pháp) đến 11721 (ta công bố).
- Thống kê quân số và tù binh phía Pháp của cả 2 bên đều chưa rõ ràng: số liệu của Pháp chỉ nắm được đến đầu tháng 5/54, không kiểm soát được số thương vong trong các trận đánh cuối cùng (nhiều trận khá ác liệt, ví dụ A1, C2); số liệu của ta có thể bao gồm cả tù binh trong chiến dịch Lai Châu.
- 3013 tù binh gốc Đông Dương (lính Việt trong các đơn vị Pháp, lính Việt trong đơn vị "Quốc gia", lính dự bị Thái) bị bắt trong lòng chảo ĐBP không được trao trả.
- Không nắm được số lượng chết do máy bay Pháp oanh kích trên đường, chết khi bỏ trốn, tù binh người Bắc Phi tình nguyện ở lại...
- Nhìn chung dù tính thế nào thì số lượng tù binh chết cũng là khá lớn (vài ngàn), cái này thì do cả chủ quan lẫn khách quan từ phía ta.
Bớ lão banzua đâu mau mau về đây đi nào.