Lịch sử phát triển và giới thiệu các dòng xe tăng chủ lực (MBT)

[daibangden]

Xe tải - nạp đạn mới của TOS-1 được thiết kế trên gầm T-72

Hệ thống điều khiển hỏa lực gồm có thước ngắm, máy đo xa laze (lượng tử), máy tính đường đạn và máy cảm biến độ nghiêng.

Đạn phản lực không điều khiển gồm bộ phận đầu đạn với chất độn và ngòi nổ với bộ phận phản lực trên nhiên liệu rắn. Khối lượng hỗn hợp cháy trong một quả đạn: 45 – 50kg. Tầm bắn xa: 600 – 3500 mét. Thời gian bắt đầu loạt phóng cho đến khi bắn hết loạt không quá 15 giây.

Xe tải – nạp đạn được sử dụng để vận chuyển tên lửa không điều khiển, nạp và tháo đạn cho thiết bị phóng. Xe tải – nạp đạn được thiết kế trên gầm xe bánh hơi được tăng cường khả năng cơ động và có thiết bị bốc – dỡ.

Hệ thống phản lực phóng loạt TOS-1 được sử dụng để tiêu diệt sinh lực địch trên chiến trường rộng và trong các công sự, đồng thời loại khỏi vòng chiến đấu phương tiện kỹ thuật bọc thép hạng nhẹ và các khí tài vận tải. Mỗi tên lửa 220mm trang bị đầu đạn kích nổ. Trong sự khác biệt với tên lửa của hệ thống phóng loạt khác, bộ phận chiến đấu của đạn TOS chiếm số lượng lớn chiều dài đạn, còn không có động cơ – do không cần phải bắn hàng chục kilomet. Hỏa lực có thể bắn dưới dạng bắn đôi hay “phóng đôi” từ hai nòng trong tốc độ bắn giữa các loạt đạn là 4 giây. Sức công phá của tên lửa trên “Buratino” có thể hình dung như sự che phủ trong đám mây khói và lửa, như là nấm hạt nhân nhỏ, còn khi khói tan, chỉ còn nhìn thấy những đống đổ nát. Trong đó, những gì còn sót lại, chỉ có thể dự đoán được  phụ thuộc vào độ vững chắc của công sự địch.

[daibangden]

2S19 “Msta-S” (“Công trình 316”)

Pháo tự hành 152mm 2S19 "Msta-S". Năm 1991

Pháo tự hành 152mm “Msta-S” được thiết kế ở Phòng thiết kế “Uralstranmash” (nhà thiết kế chính hoàn toàn gầm và thân xe), Phòng thiết kế thí nghiệm Tula (buồng chiến đấu) và xưởng số 9 (bộ phận lắc). Pháo tự hành được tiếp nhận vào trang bị năm 1989. Việc sản xuất hàng loạt được tiến hành ở xưởng lắp ráp xe máy Sterlitamaks.

Gầm xe chạy trên bánh xích được đồng nhất với xe tăng T-72 và T-80. Thân pháo tự hành theo cấu trúc hình học giống thân T-72, nhưng giáp bảo vệ yếu hơn và không có tấm giáp hỗn hợp. Trong tháp pháo được hàn phần lớn lắp lựu pháo 2A46, trang bị bộ hãm đầu nòng, thiết bị phun đển thổi thông kênh nòng pháo với các hệ thống dẫn bắn và thước ngắm. Tầm bắn tối đa – 24,7km, tốc độ bắn: 7 – 8 viên/phút. Các góc bắn: góc hướng: 360 độ, góc tầm - -65…65 độ. Vỏ đạn được tự động đẩy (vứt) ra qua của dưới nòng pháo. Xe được trang bị hệ thống tiếp và bảo quản đạn tự động, gồm có băng chuyền tiếp đạn từ mặt đất, giá đỡ với sự phân phối đạn được lập trình và cơ cấu thừa hành phân phối với sự tiếp đạn từ giá đỡ đến pháo.

Khối lượng của xe: 42 tấn, kíp xe – 5 người. Động cơ V-84A công suất 780 sức ngựa, cho phép pháo tự hành đạt tới độc độ tối đa trên đường nhựa 60km/h. Tầm hoạt động: 500km.

Pháo tự hành 2S19 được biên chế có tổ chức trong các tổ hợp đại đội hỏa lực pháo binh (OBAK) “Kapustnik”. Trong biên chế đại đội hỏa lực pháo binh này gồm có: xe chỉ huy đại đội 1V152 “Kapustnik-B”, xe sĩ trắc thủ 1V153 và 8 pháo tự hành 2S19. Tổ hợp hỏa lực đại đội pháo binh là mắt xích chính để thành lập các bộ phận pháo binh bất kỳ.

[daibangden]

"Msta-S" ở triển lãm Omska năm 1999. Trong bộ phận sau tháp pháo của lựu pháo tự hành khi triển khai ở tư thế hoạt động có bộ phận tiếp đạn từ mặt đất

[daibangden]

"Msta-S" quay trở về từ cuộc duyệt binh trên Quảng trường Đỏ. Moskva, mùng 9 tháng 5 năm 1995

[daibangden]

BMPT (“Công trình 199”)

Mẫu BMPT thí nghiệm năm 2002

Trong tháng 10 năm 1998, Cục quản lý xe hơi – tăng thiết giáp thuộc Bộ Quốc phòng Nga đã giao cho Phòng thiết kế xe máy Hạ Tagil nhiệm vụ kỹ thuật thiết kế xe chiến đấu mới – BMPT. BMPT- xe chiến đấu yểm trợ tăng được sử dụng theo quan điểm của các nhà thiết kế nhằm các chiến dịch chống khủng bố, tham gia các hoạt động chiến đấu cùng xe tăng trong các cuộc xung đột quân sự tổng lực. Những BMPT đầu tiên, khi đó là những mô hình chuyển động đã được công khai một cách rộng rãi trong triển lãm vũ trang ở  Hạ Tagil mùa hè năm 2000. Sau đó hai năm, tiêu bản thí nghiệm lại được trung bày một lần nữa – trong lần này với các trang bị đi kèm, được thay đổi theo đơn đặt hàng của đối tác. Trong năm 2004 – 2005, xe một lần nữa chịu những sự thay đổi nhưng thực chất là không nhiều. Cuối cùng, mùa xuân năm 2005, quyết định của chủ nhiệm cục ô tô – xe tăng – thiết giáp về việc tiếp nhận BMPT vào trang bị quân đội Liên bang Nga đã được đưa ra. Việc sản xuất bắt đầu từ năm 2007.

BMPT được chế tạo trên gầm T-72B (hoặc T-90), lắp khí tài chiến đấu modul được giới thiệu là tổ hợp vũ khí bố trí trên bệ quay được bọc thép. Trong thành phần có 2 pháo 30mm 2A43 với cơ số đạn 900 viên. Súng máy đồng trục 7,62mm PKTM với cơ số đạn 2000 viên, đồng thời 4 thiết bị phóng cho tên lửa chống tăng điều khiển 9K120 “Ataka-T” với các loại đầu đạn nhiệt áp hoặc xuyên lõm. Ngoài ra, BMPT còn trang bị 2 súng phóng lựu tự đọng AG-17D lắp trong các thùng trên giá trên băng xích. Ở đó cũng bố trí cơ số đạn 600 lựu đạn của súng phóng lựu. Phạm vi bắn 28 độ. BMPT có sự bọc thép bằng cấp độ với xe tăng chủ lực và tổ hợp giáp phản ứng nổ thế hệ thứ ba “Relikt”. Động cơ V-92S2 giúp xe có tốc độ tối đa 65km/h. Tầm hoạt động 550km. Kíp xe: 5 người trang bị hệ thống phát hiện và dẫn bắn vũ khí cùng hỏa lực hiện đại với các kênh điều khiển quang học, ảnh nhiệt và laze. Hỏa lực bắn vào bộ binh hay công sự của địch có thể được thực hiện khi xe đang di chuyển.

[daibangden]

Mô hình chuyển động của xe chiến đấu yểm trợ tăng BMPT trong triển lãm ở Hạ Tagil năm 2000

[daibangden]

Bệ vũ khí của xe chiến đấu yểm trợ tăng BMPT

[daibangden]

Sự tiếp nhận chiến đấu

Công chúng đã được biết về sự tồn tại của T-72 vào năm 1977 sau khi trưng bày xe tăng cho phái đoàn quân sự Pháp trong duyệt binh mùng 7 tháng 11 năm 1977 ở Moskva. Trong những năm cuối cùng, T-72, T-72A và T-72B trở thành những bộ phận không thay đổi trong các cuộc duyệt binh ở Moskva. Trong đó, mùng 9 tháng 5 năm 1985, các xe tăng T-72 đã tham gia duyệt binh cùng với T-64B-1. Mùng 9 tháng 5 và mùng 7 tháng 11 năm 1990, trong đội hình duyệt binh xuất hiện T-72B và T-80UD, còn mùng 9 tháng 5 năm 1995, các xe tăng T-72B đi kèm với T-80U. Trong 12 năm sau này, T-72 hoàn toàn không được tiếp nhận trong các cuộc duyệt binh.

Việc tham chiến thực sự của T-72 ghi nhận năm 1982 ở Liban. Vào ngày 13 thán 4 năm 1975, ở Liban đã bùng nổ nội chiến, kéo dài 15 năm. Đến mùa hè, chính phủ Liban đã mất kiểm soát hoàn toàn những gì đang diễn ra, quân đội rối loạn, phía nam đất nước rơi vào tay những kẻ khủng bố Palestin – sau khi bị trục xuất khỏi Jordani, các lực lượng chủ lực của Tổ chức giải phóng Palestin đóng căn cứ ở Liban. Trong tháng 4 năm 1976, Siry đã đưa vào Liban 5 000 quân, còn sau đó nửa năm – thêm 30 000 quân nữa trong chương trình mang tên “Các lực lượng liên minh Ả rập hỗ trợ thế giới”, kêu gọi chấm dứt nội chiến. Trên thực tế, các “lực lượng” này đã chiếm đóng 2/3 lãnh thổ Liban và kéo dài tới năm 2005. Từ chính sự xuất hiện của “các lực lượng liên minh Ả rập” với 85% là người Siry, rất nhanh chóng, ngoài quân đội Siry, không còn binh lính của quốc gia khác còn lại trong liên minh. Tháng 3 năm 1987, để đáp trả các hành động khủng bố, Quân đội phòng thủ Israel đã tiến hành chiến dịch “Litani” và chiếm đóng phía nam Liban tới sống Litani (ngoài thành phố Tir). Trong tháng 6, các đơn vị Israel đã chiếm đóng Liban, chuyển giao quyền kiểm soát trên vành đai gần biên giới cho lực lượng cảnh sát Cơ đốc giáo dưới sự chỉ huy của thiếu ta S.Haddad. Ở nam Liban, đã triển khai các đơn vị Liên hợp quốc.

Tháng 7 năm 1981, tình hình một lần nữa lại trở nên xấu đi – các cuộc pháo kích quy mô lớn của lực lượng Palestin vào Israel từ lãnh thổ Liban. Để đáp trả, Quân đội Israel đã phản pháo và tiến hành các vụ không kích vào trận địa của phía Palestin. Theo sự trung gian hòa giải của Mỹ, đã dẫn đến sự phân chia lại thế giới, được tuân thủ ở Liban và hầu như không có sự vi phạm cho đến tháng 6 năm 1982. Tuy nhiên, những kẻ khủng bố đã đẩy mạnh các chiến dịch của chúng vào chính Israel cũng như vào châu Âu.

[daibangden]

Các thành viên phái đoàn quân sự Pháp đang tham quan các xe tăng T-62 và T-72 trong thời gian thăm khóa học sĩ quan cao cấp "Vưstrel". Năm 1977

[daibangden]

T-72 trong buổi luyện tập chiến thuật. Cuối những năm 1970





Tiếp liệu trên chiến trường. Phân đội T-72 loạt sản xuất đầu tiên