Nhận xét cá nhân về những cuốn đã đọc:
Sách của VN:
- Hồi ức
ĐBP điểm hẹn lịch sử của cụ Giáp: đây là cuốn có giá trị nhất (và hoàn chỉnh nhất) của ta về ĐBP. Cách viết khá lôi cuốn, nhiều thông tin bổ sung từ cả 2 phía. Quan trọng nhất đọc cuốn này nắm được toàn cục chiến trường Đông Dương, nhưng đổi lại ĐBP không được đề cập sâu. Tóm lại: đây là cuốn kinh điển, bắt buộc phải đọc.
-
ĐBP chiến dịch lịch sử của cụ Thái và
Từ Đồng Quan đến ĐBP của cụ Tấn: có 1 số thông tin tốt, nhưng nhìn chung là sơ sài.
-
ĐBP Chuyện những người làm nên lịch sử: đây là cuốn cực kỳ có giá trị, tập hợp hồi ức của hơn 160 cựu binh ĐBP. Rất rất nên đọc.
- Các bộ sách hồi ức khác: nhìn chung là sơ sài, nhưng nếu chắt lọc cũng thu được nhiều thông tin tốt. Trong số này có cuốn
Hỏi chuyện tướng Đờ Cát của cụ Lê Mạnh Thái, cựu sĩ quan quân báo làm nhiệm vụ hỏi cung tù binh, cũng nên đọc.
- Các sách LS đơn vị, quân binh chủng: nhìn chung là sơ sài, nhiều thông tin và số liệu nhất là sử 312.
Sách phương Tây:
- Hồi ức của Navarre
Đông Dương hấp hối và
Thời điểm của những sự thật: cuốn đầu đề cập đến toàn bộ bối cảnh chiến trường Đông Dương và phân tích 1 số mặt của ĐBP (không đi sâu vào diễn biến). Cuốn sau thì mục đích chủ yếu là cãi nhau với các chỉ trích nhằm vào ông này, đọc khá buồn cười. Tuy nhiên cũng có vài điểm đáng lưu ý là quan điểm của Navarre về phương án giải cứu ĐBP và tình hình Bắc Bộ sau ĐBP, có review 1 số sách ĐBP. Bản dịch ở ta chỉ có từ phần 1 khi Navarre đến Đông Dương mà cắt đi phần đầu nói về WW2, theo em đây là điều đáng tiếc. Tóm lại: nên đọc vì dù sao Navarre cũng là tổng chỉ huy Pháp.
-
ĐBP 1 góc địa ngục của Fall: chỉ tập trung và đi sâu vào diễn biến trận đánh theo kiểu viết biên nhật. Mặc dù còn nhiều hạn chế (Fall là bên thứ 3 và viết cuốn này năm 62) nhưng đây là cuốn sách tốt, rất nên đọc. Nên sở hữu thêm bản gốc (tiếng Anh) vì bản dịch ở ta cắt đi phần phụ lục ở cuối rất có giá trị về thống kê đơn vị, quân số, thương vong... 2 bên.
-
Tướng Navarre với ĐBP của Pouget: không chi tiết bằng Fall nhưng cũng đáng để đọc. Tác giả ở phía bên kia nhưng khá khách quan. Nên sở hữu thêm bản gốc (tiếng Pháp) vì bản dịch ở ta thiếu bộ không ảnh các vị trí ở ĐBP cực kỳ giá trị.
-
Trận chiến ĐBP của Roy: cũng viết theo kiểu biên nhật như Fall nhưng hơi bị nhiều văn nên em không khoái lắm. Ở ta có 2 bản dịch, bản đầu là
ĐBP dưới con mắt người Pháp của NXB TPHCM có phần tư liệu&bình luận khá hay, tuy nhiên bản dịch cắt xén nhiều, nhất là những chỗ nói về thương vong của ta. Bản sau của NXB Hà Nội giữ nguyên tên gốc thì chất lượng dịch tốt hơn.
-
ĐBP 170 ngày đêm bị vây hãm của Bergot (cựu binh ĐBP): đi khá sâu vào diễn biến trận đánh theo kiểu biên nhật cộng thêm chuyện của binh lính Pháp. Phong cách viết khá giống sách báo ta thời kháng chiến
Nhưng có nhiều thông tin và số liệu có giá trị (về phía Pháp).
-
ĐBP từ góc nhìn của người lính Pháp của Bruge: cách viết hơi giống Bergot nhưng nhìn chung khách quan hơn. Điểm trừ là bản dịch ở ta mắc nhiều lỗi dịch thuật, tên riêng không viết đúng và chuyển hết thành phiên âm, có bị cắt xén 1 số chỗ liên quan tới chuyện tù binh.
-
ĐBP cuộc đối đầu lịch sử mà nước Mỹ muốn quên đi của Simpson và
Giờ phút ĐBP của Raphael-Leygues: 2 cuốn này không có gì đặc sắc, không đọc cũng được.
