Ông tướng tình báo và hai bà vợ

[hoi_ls]

Một tuần sau, Tuyết Mai nhận sứ mạng vô cùng khó khăn. Cô phải thuyết phục chị Thoa rời Hà Nội lên nông trường Vân Lĩnh, Phú Thọ. Cô nói lại ý của lãnh đạo:

- Anh Bình hiện giờ vị trí đặc biệt quan trọng trong hàng ngũ địch. Kẻ địch sẽ tung điệp viên ra Hà Nội điều tra tung tích của anh. Nếu chị ở Hà Nội, bọn mật thám này sẽ dễ dàng tìm thấy chị và qua chị, kẻ địch sẽ biết rõ về anh.

Chị Thoa nhận ra điều cần phải làm. Chị chả rõ nông trường Vân Lĩnh trồng gì, ở cách xa Hà Nội bao nhiêu ki-lô- mét? Với chị, chị nhận ngay không chút đắn đo phần khó khăn về cho mình. Nếu chị rời Hà Nội mà đảm bảo an toàn cho anh, chị sẵn sàng đi bất cứ nơi nào. Chị dám cho anh vào Sài Gòn, đồng ý cho anh lấy vợ hai thì mọi việc hy sinh còn lại chỉ là điều nhỏ nhoi. Chị hỏi lại Tuyết Mai:

- Bao giờ em đưa quyết định điều động cho chị?

- Tuần sau chị nhận được chưa?

- Nếu các anh thấy cần thiết, chị sẵn sàng rời Hà Nội sáng mai.

Chị Thoa nói rõ lý do mình chuyển công tác với mẹ và bố chồng. Ông Hòa khuyên:

- Con để hai cháu lại với thầy hoặc với bà ngoại. Lên trên đó, sau khi thu xếp cuộc sống ổn thỏa, con sẽ đón các cháu.

- Xin phép thầy cho con đưa các cháu đi cùng. Vắng các cháu, con không sao ngủ nổi. Con luôn cảm thấy cô đơn, lạnh lẽo.

Ông Hòa thông cảm với con dâu. Nó xa chồng, bây giờ lại phải từ biệt mọi người thân, chia tay với bạn bè, rời thủ đô hoa lệ để đến với một vùng đất xa lạ. Dứt khoát là nó buồn lắm nên ông - dù rất thương hai cháu nội - không nỡ tước nguồn vui duy nhất còn lại với nó. Ông ra ga tiễn con dâu. Chị Thoa ngồi tầu hỏa đến ga Vũ Ẻn rồi cõng cu Thanh, dắt bé Hạnh vừa đi, vừa nghỉ, cố vượt chặng đường rừng xa gần 12 ki-lô-mét để đến nông trường. Đây là vùng rừng núi hoang vu, hẻo lánh, xa dân, xa chợ và tất nhiên chưa có điện, thiếu báo, thiếu cả loa truyền thanh. Những anh bộ đội, các cô nữ thanh niên được chia thành từng đội sản xuất, ba mươi người ngủ chung trong một chiếc lán. Chị Thoa là phụ nữ duy nhất không có chồng lại có hai con nhỏ nên được ở riêng trong túp lều. Chị vào rừng chặt gỗ về làm thành giường, ghép cành cây làm giát giường để tạo thành chỗ ngủ của ba mẹ con. Hàng ngày, chị gửi con nhờ mấy cô cấp dưỡng trông giúp để mình vào rừng. Chị ở bộ phận phát hoang. Chị ngả cây, chặt cành. Chị ráng sức kéo gỗ, rẫy cỏ. Chị lao vào cuộc hưởng ứng khí thế thi đua "Làm ngày chưa đủ, tranh thủ làm đêm".

Sau mỗi ngày lao động mệt nhọc, chị ôm hai con vào lòng, cảm thấy hạnh phúc vì chị đã làm hết sức để bảo vệ anh, để kẻ địch không tìm ra bất cứ dấu vết nào về anh.

13

Hai Lâm đưa xe vào ga ra, miệng huýt sáo vang lên bài hát đang thịnh hành. Cẩm Nhung đã mở cửa chờ sẵn. Anh ôm vợ, gắn đôi môi mình lên đôi môi mọng chín. Cẩm Nhung hỏi luôn:

- Anh có chuyện gì vui lắm sao anh?

Anh chột dạ. Từ phút gặp chị Ba, anh người đang khát gặp nước, đang đói có ăn, đang sắp chết đuối bỗng vớ được cái phao, nên anh không kìm giữ được mình. Anh không biết chia vui với ai. Những người thân nhất, các bạn đồng chí, đồng ngũ với anh đang ở Hà Nội, ở khắp mọi miền trên đất Bắc, còn ở đây, anh chỉ có Cẩm Nhung, nhưng anh không thể thổ lộ tâm tư với nàng. Cẩm Nhung sẽ là cái gai trước mắt, là chướng ngại vật hoặc là người cộng sự với anh? Anh không hy vọng lôi kéo Cẩm Nhung ngả theo lý tưởng của mình. Một quận chúa đang mang trong người dòng máu hoàng tộc không thể phút chốc tù bỏ tất cả. Anh nhớ lại hôm về Huế để ra mắt ba, má và họ hàng bên vợ. Ông Ưng Toàn- người mà trên danh nghĩa là ba đẻ của Cẩm Nhung - tiếp con gái và con rể đúng mức cần có, không thờ ơ, hờ hững, lạnh nhạt cũng không vồ vập, săn đón thân tình. Bà Cẩm Loan biểu lộ thái độ đồng tình ngay, không phải bà ưng cái mẽ bề ngoài của chàng rể tương lai mà chủ yếu chiều theo ý con gái. Bà không muốn con bà đi vào con đường đau khổ mà bà đã trải qua. Bà không chê trách ông Ưng Toàn điều gì nhưng bà chưa bao giờ dành trọn vẹn trái tim mình cho ông. Bà còn yêu ông Giô-dép? Chưa hẳn dã là đúng. Nếu ông Giô-dép lấy vợ, bà dễ chôn sâu mối tình đầu trong dĩ vàng. Nhưng ông Giô-dép đã không làm điều đó, thương ông già cô đơn bà đành bấm bụng trả Cấm Nhung cho ông. Chồng bà, hoàng thân Ưng Toàn, -chả thích thú gì về cách xử sự của bà song ông không ngăn cản. Ngay từ ngày đầu chấp nhận đi tới hôn nhân với bà và đặc biệt khi đón cô gái mắt nâu Cẩm Nhung chào đời, ông đã nhận ra vết rạn nứt khó bề hàn gắn trong gia đình, nhưng ông đã im lặng và từ đó ông luôn hoàn thành chức trách của người cha đối với Cẩm Nhung ở mức độ vừa phải, không miễn cưỡng và không thú vị. Dù sao, nhờ ông Ưng Toàn làm cố vấn, Hai Lâm và Cẩm Nhung đã vượt qua bức tường lễ giáo phong kiến không phạm sơ suất gì đáng chê trách.

Rời Huế, Cẩm Nhung thở phào khoan khoái:

- Thoát nạn! Em không thích cái họ Công Tằng Tôn Nữ Cẩm Nhung. Nếu anh bằng lòng, em sẽ ghi trong hôn thú là Nguyễn Cẩm Nhung.

- Tùy em!

[hoi_ls]

Từ sau ngày cưới, Cẩm Nhung thay đổi hẳn lối sống. Cô luôn quấn quýt bên anh. Cô chưa lần nào đặt chân tới vũ trường vì anh không thích. Khi anh ngỏ ý thuê người bồi để quét dọn, trông nom nhà cửa và một chị bếp chuyên lo chuyện chợ búa, nấu nướng, Cẩm Nhung định gạt đi vì "em sẽ tự mình lo săn sóc anh" nhưng anh không nghe. Cẩm Nhung dành toàn bộ tình yêu cho anh. Một cô gái đài các, con nhà giàu, có kẻ hầu người hạ từ lúc lọt lòng mẹ đến khi về nhà chồng mà rũ bỏ được tất cả, quả là cô có nghị lực, xuất phát từ tình yêu mãnh liệt của cô đối với anh. Cô chỉ cần anh, có tình yêu của anh. Những ngày Giắc theo đuổi cô ở Pa-ri, cô vẫn hướng về anh. Đại tá Giô-dép đã thông báo cho cô cuộc sống mẫu mực của anh. Cô chấp nhận tất cả. Anh là cái gì đó thiêng liêng, vô giá đối với cô, chung thủy đối với cô Hai Lâm đáp lại mối tình mãnh liệt của vợ bằng tình yêu chân thành, Cẩm Nhung sẽ không ngăn cản anh hoạt động nếu nàng phát hiện ra điều đó. Anh trả lời câu hỏi của vợ:

- Qua chùa Vĩnh Nghiêm, anh tính vào xin quẻ thẻ xem Thánh dạy em sanh con trai hay con gái.

- Vậy à, cưng? Thánh phán ra sao?

- Anh sợ anh không thành kính, Thánh lại chê là bang bổ nên tự bói cách khác.

- Bói ra sao?

- Anh cố vượt hai mươi xe đi cùng chiều. Nếu con số cuối cùng của biển số mang số lẻ nhiều là em sanh con gái.

- Kết quả ra sao?

- Có mười hai số chẵn, tám số lẻ nên anh vui vì chúng ta sẽ có con trai.

- Nếu bói theo quẻ đó, anh thu được mười số lè, mười số chẵn thì sao?

- Thì em sinh đôi. Chúng ta sẽ có hai con: một trai, một gái.

- Nhưng em lại thích con gái đầu lòng?

- Con gái mà giống em thì nhất rồi. Nhà ta sẽ có hai hoa khôi.

- Anh chỉ khéo nịnh!

Cuộc sống gia đình Hai Lâm rất đầm ấm. Nếu chỉ vì bản thân mình, anh không có điều gì cần phàn nàn cả. Khó có ai hội tụ cả mọi thuận lợi: vợ đẹp, địa vị cao, nhà giàu như anh. Ngoài tiền lương cao, anh còn có cái gọi là của hồi môn do đại tá Giô-dép và bà Cẩm Loan dồn cho Cẩm Nhung, nên lúc nào anh cũng sẵn tiền. Nhớ lời dặn của chị Ba, Hai Lâm mua chiếc máy ảnh tốt nhất, mua giấy ảnh, thuốc hiện, thuốc hãm để học chụp ảnh, tráng phim, phóng ảnh. Trong lĩnh vực này, Cẩm Nhung giỏi hơn anh. Cô đã từng là "nghệ sĩ" ảnh nghiệp dư nên cô tận tình hướng dẫn cho chồng thú vui mà anh ham thích. Hai Lâm và Cẩm Nhung thiết kế một phòng tối trong nhà. Hai vợ chồng say sưa tìm hiểu lý do đạt hoặc đáng chê từng kiểu ảnh: từ cách chọn góc độ, lấy ánh sáng đến kỹ thuật cúp, cắt, in, tráng. Hai Lâm hiểu rõ mục đích mình làm còn Cẩm Nhung cũng rất thích trước thú chơi ảnh để cô gần gũi anh, gắn bó với chồng cô hơn nữa. Bây giờ không ai còn nhận ra Cẩm Nhung, cô gái kiêu kỳ, đỏng đảnh, ham thích mọi thú vui. Cẩm Nhung đã thay đổi hẳn lối sống vì cô rất yêu chồng. Sau ngày cưới, khi tiễn ông Giô-dép trở lại Pa-ri, Cẩm Nhung giữ nét mặt đượm buồn vì cô không muốn làm tan nát thêm cõi lòng đang trống trải của ba đẻ mình. Ông không thể ở lại Sài Gòn cùng với vợ chồng cô được, vì tuổi già một phần song có cái gì đó gợn lên trong lòng ông trùm tình báo. Người Mỹ đang làm mọi cách để xóa sạch ảnh hưởng của ông chủ cũ từ vĩ tuyến 17 trở vào và đặc biệt tại Sài Gòn nên ông Giô-dép không có ý định tự hạ mình hoặc là trở thành mục tiêu khiến cho nhiều thế lực mua chuộc, lôi kéo, dè chừng không loại trừ khả năng có người muốn thủ tiêu ông.

Trước giờ tiễn ông Giô-dép, Hai Lâm vạch đủ kế hoạch cho tuần trăng mật. Anh nên cùng với Cẩm Nhung đi Huế ư? Trong thâm tâm, anh không ưa cách sống gò bó, khuôn phép trong gia đình Ưng Toàn và bà Cẩm Loan. Song nếu Cẩm Nhung gợi ý, anh sẵn sàng chiều "nàng”. Anh khó nghĩ quá. Sau ngày cưới rất đơn giản với Thoa ở Nghệ An, cô dâu không yêu cầu, còn anh chả bận tâm chút nào tới chuyến du lịch trong tuần trăng mật vì anh nghèo, không có tiền và vì điều kiện đó khá xa lạ đối với anh. Bây giờ, anh có địa vị cao, khá giàu và Cẩm Nhung là quận chúa, tính cách của nàng khác với nhiều người. Chà, tại sao anh lại lấy vợ nhỉ? Từ ngày cưới, thời gian sẽ không còn là của riêng anh nữa. Anh định chiều theo những ham thích của vợ. Tương lai, anh phải dành toàn bộ chiều tối thứ bẩy và các ngày chủ nhật cho Cẩm Nhung. Anh sẽ giao cho nàng sắp xếp chương trình để tuần này ăn tại khách sạn, tuần sau nghỉ xả hơi ở Vũng Tàu hoặc Đà Lạt và tuần tiếp theo sẽ xem cải lương, sẽ đi nhảy ở các "bar”. Cẩm Nhung không chỉ thích nhảy mà còn nhảy giỏi, nhảy đẹp nên anh gắng chiều theo ham muốn của nàng. Giá thuyết phục được nàng đi làm? Cẩm Nhung có trình độ học vấn cao. Thông minh, tháo vát và dựa vào uy thế của ông Giô-dép và của chồng, cô rất dễ có một vị trí cao nào đó trong Tổng nha An ninh hoặc ít nhất cũng giữ được chân thông ngôn tiếng Pháp. Anh quá bận nên không thể dành nhiều thời gian để săn sóc nàng. Nếu ở nhà lo việc nội trợ, Cẩm Nhung làm gì trong thời gian anh vắng nhà? Nên khuyến khích nàng giao du rộng hoặc sà vào các bàn bài cào, xì phé? Hai Lâm đứng trước hai cách lựa chọn: khuất phục vợ, chiều theo mọi sở thích của nàng quận chúa giàu sang hay buộc Cẩm Nhung vào khuôn phép ngay từ ngày đầu của tuần trăng mật?

[hoi_ls]

Tối hôm đó, Hai Lâm trao đổi:

- Sếp cho phép anh nghỉ để hưởng tuần trăng mật tròn mười ngày. Em được toàn quyền quyết định trong việc này. Em dự định đi đâu?

Không chút đắn đo, Cẩm Nhung trả lời ngay:

- Hạnh phúc của em là có anh ở bên cạnh. Em cần gì phải đi đâu khi mà ở đây, ngay trong phòng này, em luôn gần gũi anh.

- Chúng ta ở bên nhau mà vẫn thả sức tắm biển, ngắm phong cảnh đẹp nhất của đất nước sẽ tốt hơn ở nhà. Tối nay ta đi nhảy. Nghe nói tại sàn nhảy Bồng Lai có đội nhạc khá nhất.

Cẩm Nhung "đọc" được thiện ý qua giọng nói, qua ánh mắt chồng. Cô nhìn anh đắm đuối. Cô lùa những ngón tay thon đẹp của mình trong mái tóc anh, thì thầm:

- Anh yêu ! Anh đừng quá quan tâm đến em. Em đến với anh đâu phải vì anh đẹp trai. Có cái gì đó em tạm gọi là "chất đàn ông", "chất nam nhi" toát lên qua từng việc làm của anh. Anh có nghị lực. Từ ngày đặt chân lên đất Sài Gòn, anh chưa tới vũ trường lần nào, sao anh tự buộc mình thay đổi nếp sống vì em? Em là vợ anh, là người sẽ san sẻ gánh nặng cùng anh chứ không phải là kẻ gây chuyện phiền hà cho anh, quấy rầy anh. Anh chỉ nghĩ tới hôn nhân với em thời gian gần đây, còn em, em đã nghiền ngẫm chuyện này từ ngày xa Hà Nội. Nếu em đến với Giắc, em sẽ là đứa con gái có hiếu, em sẽ thay má em săn sóc ba Giô-dép để ông đỡ đơn độc lúc tuổi già. Chọn anh, em đã gạt sang bên, đã đặt mọi người thân của em vào vị trí thứ hai. Anh đừng lo cho em. Em tự nguyện từ bỏ tất cả: sàn nhảy, khách sạn, đi du lịch... để ở nhà săn sóc anh, làm nô lệ cho anh.

- Cám ơn em! Anh chỉ sợ em buồn. Em có định nhận một công việc gì đó trong Tổng nha không?

- Không. Nếu nghĩ tới điều đó, em đã ngỏ ý với ba khi ba đang là thượng khách của ông tướng. Đàn bà chúng em có nhiều cách giết thời giờ lắm. Ví dụ, em mua cuốn sách hay dạy nấu ăn, học làm đủ loại bánh mà trên thị trường đang bán. Ví dụ: em mua hai con búp bê trai, gái. Em sẽ mua vải, tự cắt may cho búp bê hai chục bộ quần áo. Em sắm máy khâu, may quần áo cho anh, cho em. Em học thêu đan. Em còn dự kiến tự học tiếng Anh để đủ trình độ hướng dẫn anh. Chắc anh cần giao dịch với người Mỹ?

Hai Lâm thực sự xúc động trước ý kiến của vợ. Cẩm Nhung đã nghĩ đến tất cả và sẽ làm tất cả vì anh. Anh kéo vợ vào lòng thủ thỉ:

- Anh biết làm gì để đền đáp lại tình yêu em đã ban phát cho anh. Anh thật là hạnh phúc.

- Em hứa mãi mãi xứng đáng là vợ anh.

Vừa ôm vợ hai trong lòng, Hai Lâm chạnh nhớ đến vợ cả đôi hoa tai và những lời dặn dò của chị. Anh đang mắc chị món nợ mà anh sẽ trả để xứng đáng với chị, với con.

[hoi_ls]

14

Giám đốc nông trường Nguyễn Thắng to, cao trạc ngoài bốn mươi tuổi nguyên là đại úy bộ binh. Khi tổ chức gợi ý ông về nông trường, ông đã giãy nảy lên như đỉa phải vôi:

- Tôi không muốn xa rời đội ngũ. Đúng là tôi có nhược điểm ăn hai suất mỗi bữa mới đủ no, tôi bị thương phải bốn người khiêng mới nổi nhưng tôi không ốm, tôi chiến đấu dũng cảm, có hai huân chương Chiến công.

Chính ủy trung đoàn chỉ cao tới vai ông, cân nặng được nửa trọng lượng cơ thể của ông, đã phân tích:

- Nước ta đã có hòa bình. Chính đôi tay của chúng ta phải xây dựng nông trường, nhà máy. Đồng chí là nông dân nên về nông trường rất hợp.

Nguyễn Thắng xỏ đôi dép lốp vào chân, khoác ba lô lên vai, cuốc bộ ba mươi ki-lô-mét đến địa điểm được chỉ định. Quân của ông lần lượt kéo về. Hơn một năm qua, ông và gần năm trăm nông trường viên tương lai - chủ yếu là bộ đội chuyển ngành và nam nữ thanh niên xung phong hoặc dân công từ mặt trận trở về - đã biến vùng rừng rậm hoang vu thành đất trồng trọt.

Hơn một năm qua, ông Nguyễn Thắng chú ý đặc biệt đến cô Thoa ở đội phát hoang. Cô ấy thật khác người. Tại sao một phụ nữ phải nuôi hai con nhỏ lại luôn đạt năng suất cao nhất đội? Cô ta không khỏe bằng nam giới song cô rất cần cù siêng năng, lao động quần quận suốt ngày không biết mệt. Cô còn giỏi tính toán, thu xếp việc nhà. Ở nông trường đất rộng, ai muốn chiếm bao nhiêu cũng được, nên cô Thoa đã khoanh cho mình mảnh vườn. Cô trồng rau, trồng sắn, nuôi gà. Ba mẹ con cô ăn cơm ở bếp tập thể nên cô có thừa rau nhượng lại cho nhà bếp. Cô đổi trứng, đổi gà lấy cá hoặc thịt lợn để thêm món cho các con trong từng bữa ăn. Cô thường khao các bạn cùng đội bữa sắn luộc, sắn nướng ăn thả cửa.

Hai tháng trước, nông trường ông chỉ có một chi bộ và số đảng viên còn ít, vì nhiệm vụ chính của nông trường chỉ là khai hoang. Gần đây, bí thư chi bộ Kiều Văn Trọng được chỉ định làm Bí thư đảng ủy, gồm năm chi bộ khác nhau: nông trường bộ, phát hoang và các đội sản xuất. Ông sẽ cho trồng chè. Tương lai, ông sẽ cho lập đội chăn nuôi, tăng gia sản xuất, vườn trẻ, nuôi quân. Thoa có văn hóa, có khả năng, lại đóng góp công sức xây dựng nông trường từ những ngày đầu nên ông sẽ cất nhắc chị, đề bạt chị vào cương vị xứng đáng. Ông đưa ý định của mình trao đổi với ông Kiều Văn Trọng. Đồng chí bí thư đảng ủy sốt sắng:

- Hơn một năm qua chúng ta chưa chú ý đến phát triển đảng vì anh quá bận công tác chuyên môn và cả nông trường mới là một chi bộ. Từ nay, nông trường chúng ta đã là đảng bộ. Tôi hy vọng, cô Thoa sẽ là người đảng viên mới đầu tiên của đảng bộ ta.

- Nếu vậy, anh cần lo xúc tiến thủ tục đi. Tôi sẽ là người giới thiệu.

- Ai sẽ là người giới thiệu thứ hai?

Giám đốc nông trường có tâm tư thầm kín riêng. Ông là một lực điền đi ở cho địa chủ. Cách mạng tháng Tám thành công, ông bỏ chủ trốn đi bộ đội. Ông thất học. Các bạn đồng ngũ dạy ông biết đọc, biết viết. Ông chăm học, giỏi lao động và chiến đấu rất dũng cảm. Ở chiến dịch Biên Giới, tiểu đội trưởng Nguyễn Thắng được thưởng huân chương Chiến công hạng ba. Chiến dịch Hòa Bình rồi Tây Bắc, ông chỉ nhận được bằng khen. Anh em không muốn để ông xung trận vì không ai đủ sức kéo khối thịt nặng tới 80 ki-lô-gam từ hàng rào bùng nhùng đưa về hậu phương. Cái lý do tưởng như vu vơ đó đã đẩy ông về tuyến sau làm đại đội trưởng dân công.

Trước ngày đơn vị hành quân lên Điện Biên Phủ, ông phải nắn nót viết một lá đơn ghi rõ: "Nếu tôi bị thương nhẹ, tôi còn chiến đấu; bị thương nặng, tự tôi bò ra. Nếu tôi chết, xin cứ để xác tôi lại trận địa” rồi trao tận tay cho chính ủy. Chính ủy cười, vỗ vai ông:

- Anh em đùa như vậy mà cậu cũng tin à?

Chính ủy xé lá đơn, dúi vào tay ông những mảnh giấy vụn, tuyên  bố:

- Cậu được chính thức đề bạt là đại đội trưởng. Trung đoàn giao cho cậu chỉ huy đại đội chủ công.

Sau ngày Đờ Cát-tơ-ri đầu hàng, ông được lên chức tiểu đoàn phó, nhận huân chương Chiến công hạng Nhất. Tháng 12 năm 1958, ông được phong cấp bậc đại úy. Cho tới ngày được điều động về nông trường, ông chưa quen người con gái nào, chưa nghĩ tới lấy vợ. Những tháng gần đây, ông chú ý tới Thoa. Cô ấy góa chồng hay bỏ chồng? Ông không có gan hỏi cô điều này. Ông đề xuất với Bí thư đảng ủy:

- Ta giao cho cô Nhiên, tổ trưởng cấp dưỡng làm người giới thiệu thứ hai. Cô Nhiên sẽ hướng dẫn cô Thoa học điều lệ Đảng, làm đơn và kê khai lý lịch...

- Ta không nên quá nóng vội mà phải tiến hành dứt điểm từng bước. Trước hết, chi bộ phải công nhận cô Thoa là đối tượng kết nạp Đảng. Tiếp đó, ta phải cử người về địa phương xác minh lý lịch cô Thoa..

Giám đốc cười ngượng:

- Tôi được kết nạp tại mặt trận nên không biết phải làm những thủ tục trên. Có anh về cộng tác, tôi vui lắm.

[hoi_ls]

Ba tháng sau ngày này, Thoa được đồng chí phó giám đốc kiêm bí thư đảng ủy nông trường gọi lên văn phòng giao nhiệm vụ mới:

- Từ mai cô không ở đội phát hoang nữa. Cô về giữ trẻ. Cô đã có con, lại là người Hà Nội, có học nên các ông bố, bà mẹ sẽ vui lòng giao con cho cô.

Thoa tưởng rằng mình đang rất được tín nhiệm, rằng các đồng chí trong chi bộ đang thử thách chị; rằng chả bao lâu nữa chị được đứng cùng hàng ngũ với anh, nên vui vẻ nhận lời. Chị đâu ngờ cuộc đời chị gặp bước ngoặt, chị đang xuống dốc không phanh.

Chị Nguyễn Thị Nhiên, người luôn đề cao và rất có tình cảm với Thoa đã báo cáo riêng với bí thư đảng ủy và giám đốc nông trường:

- Thưa các anh! Em không ngờ là con Thoa rất xảo quyệt. Nó đã lừa các anh, lừa em, lừa nông trường, lừa tổ chức.

Nhiên rút trong hồ sơ giấy chứng nhận:

- Đồng chí trưởng phòng tổ chức nhà máy in Tiến Bộ đã ký tên, đóng dấu bảo đảm cho lời phê: "Cô Phạm Thị Thoa đã bỏ vùng kháng chiến Thanh Hóa dinh tê. Từ năm 1951, cô Thoa sống trong lòng địch. Chồng cô Thoa là Việt gian, phản động đã theo địch vào Sài Gòn".

Giám đốc Nguyễn Thắng đập bàn:

- Thế mà trong tờ khai lý lịch nó dám viết là chồng nó bị địch bắt. Ngoan cố thật.

- Báo cáo các anh, em rất thương Thoa. Thú thật là em không tin vào cái giấy này đâu. Thoa là bạn em. Em phải có chứng cớ để minh oan cho bạn, không để sinh mạng chính trị của bạn mình bị ảnh hưởng. Em đã tìm đến nhà vợ chồng chị Loan. Chị Loan kể mọi chuyện về cậu Đạo, chồng cô Thoa. Đúng là cậu ấy làm việc cho nhà binh Pháp, ở trong thành. Cô Thoa muốn giữ chồng ở lại nhưng không được. Cô Thoa đã khóc nhiều ngày khi chồng bỏ cô, đi theo địch.

Bí thư đảng ủy trầm ngâm. Anh quyết định:

- Cô Thoa không có hành vi xấu, phá hoại nhưng ta phải cảnh giác. Cũng may là chúng ta chưa kết nạp cô Thoa và quyết định điều động cô ấy về làm cán bộ phòng kế hoạch chưa công bố. Dù sao, ta cũng không nên để cô Thoa ở gần nông trường bộ.

- Đồng ý. Tôi nghĩ là nên giao cho cô Thoa trông trẻ.

Nhiên định phản đối. Cô thương Thoa. Trông 14 đứa trẻ từ ba tháng tới 5 tuổi sẽ là một cực hình. Tuy vậy, cô đành im lặng nghe kết luận của bí thư đảng ủy:

- Lý lịch cô Thoa "có vấn đề” chỉ có ba chúng ta biết, ta cùng giữ bí mật, không ai nói với ai - kể cả cô Thoa - về chuyện này.

- Vâng ạ!

- Đồng ý!

Thoa đến chỗ ở mới. Chị lại dựng lên túp lều lấy chỗ che mưa, che nắng cho ba mẹ con. Chị tiếc vườn rau, nương sắn song chị tự an ủi vì được giao nhiệm vụ đặc biệt, được thử thách trước khi chị trở thành đảng viên.

[hoi_ls]

15

Tan giờ làm việc Hai Lâm đến chỗ để xe ô tô. Ở Tổng nha này chỉ có năm chuyên viên cao cấp đến và rời nhiệm sở bằng xe riêng. Vì lịch sự xã giao, vì tế nhị nên ít khi anh bị các đồng nghiệp xin đi nhờ xe. Người duy nhất vòi anh cho quá giang là Sáu Ú. Sáu Ú rất béo, cổ tròn, cằm bạnh, tay chân nần nẫn thịt. Hắn không thô như một bác lực điền mù chữ, vai u thịt bắp mà có dáng vẻ đường bệ của một chủ nhân giàu có, thừa chất béo trong cơ thể. Sáu Ú kém Hai Lâm ba tuổi, thường khoe là bạn tâm đắc với anh. Anh bập với Sáu Ú vì tên này là thổ công trong tổng nha, thích cung cấp cho anh những điều bí mật khác thường để rồi tự nhận là người thắng cuộc, bắt anh bao bữa nhậu. Sáu Ú đông con. Với đồng lương trung tá, Sáu Ú không đủ thừa thãi đế chi cho thú vui nhậu nhẹt, cờ bạc, nên thường tìm đến anh xin chi viện. Khi số nợ đã lên đến vài chục ngàn, anh bỗng nảy trò thách đố, coi như quy ước riêng giữa hai người.

- Tôi về tổng nha cùng năm với chú Sáu nên khó có việc gì qua mắt nổi tôi. Nếu chú Sáu biết việc gì trước tôi, tôi sẽ thưởng.

- Nếu vậy anh Hai sẽ thua cuộc hoài. Tan tầm anh Hai về luôn nhà nên không biết những chuyện vặt khi những thằng bạn nhậu cùng cụng ly đâu.

Bữa nay Sáu Ú đón anh:

- Anh Hai, cho thằng Sáu này quá giang một đoạn nghe !

- Mời chú Sáu.

Khi chiếc xe đã ra khỏi công sở, Sáu Ú quay về phía anh:

- Trước bảy giờ tối nay, ông tướng sẽ "phôn" tới anh Hai.

- Thiệt không?

- Một ăn năm, anh dám cuộc không?

Hai Lâm đếm mười ngàn đồng đặt trước mặt:

- Nếu có "phôn" của ông tướng về bất cứ việc gì kể như tôi thua cuộc. Ngược lại...

- Không có chuyện ngược lại đâu vì phần việc này do em lo liệu mà.

Theo lời Sáu Ú thì hắn gặp hên vào bảy tháng trước đây. Do được phân công theo dõi những hoạt động của Việt Cộng ở Sài Gòn - Gia Định nên Sáu Ú có bọn em út là an ninh, mật vụ rải khắp nơi, chuyên bám sát mọi hoạt động khả nghi của những ai hay ra vào Sài Gòn. Lần đó, tên mật vụ bám theo nữ giao liên trên xe lam và đã dò tìm ra đầu mối liên lạc của Việt Cộng. Ngay hôm đầu bị bắt, tên Việt Cộng nhát gan, sợ chết, ham hưởng thụ đã đầu hàng, ký giấy nhận làm chỉ điểm cho bộ phận của Sáu Ú. Cho đến nay, tên này đã phun ra chín địa chỉ khác của mấy thành ủy viên, của chiến sĩ biệt động, cán bộ kinh tài. Theo chủ trương của thượng cấp sẽ quây gọn, quét một mẻ lưới, cất vó cả mười tên Việt Cộng nằm vùng vào bảy giờ sáng mai. Để giữ bí mật tuyệt đối chiến dịch này, ông chỉ triệu tập số chuyên viên cao cấp để phổ biến nhiệm vụ vào mười chín giờ tối nay.

Hai Lâm rất muốn tống khứ "ông bạn vàng" này ra khỏi xe nên hỏi:

- Chú Sáu xuống đâu? Bữa nay, coi như tôi thua cuộc. Khoản tiền tôi vừa đưa thuộc về chú và tôi trừ cho chú thêm hai chục ngàn tiền nợ nữa.

- Cám ơn anh Hai! Anh Hai cho em tới khách sạn Hoàng Gia.

Đẩy Sáu Ú xuống xe rồi, Hai Lâm tính toán cách xử lý nguồn tin vừa được thông báo. Anh lái xe về nhà, dặn vợ:

- Anh kẹt chút đỉnh. Nếu ông tướng phôn tới, em báo anh ngay.

- Dạ!

Hai Lâm ngồi vào phòng làm việc. Làm cách nào cứu được đồng chí đừng để sa vào tay giặc? Tiếc rằng anh không có điện đài và không biết chỗ của chị Ba. Nhưng anh sẽ báo tin gì cho Trung tâm?

Nguồn tin mà Sáu Ú vừa thông báo chưa có cơ sở gì bảo đảm chính xác nên anh phải chờ đợi.

Có tiếng réo của chuông điện thoại. Cẩm Nhung cầm lấy ống nghe:

- A lô! Ai ở đầu dây đó?

- Cô Cẩm Nhung đó à? Hai Lâm có nhà không?

Nhận ra tiếng nói của viên tướng, vợ Hai Lâm lộ vẻ lễ phép:

- Thưa, anh Hai em đang ở trên lầu. Anh Tư ráng chờ cho chút xíu.

- Khỏi cần gọi. Cô nhủ Hai Lâm tới gặp tôi ở nhiệm sở đúng mười chín giờ.

- Em nghe rõ rồi, thưa anh Tư.

[hoi_ls]

Sau khi gặp viên tướng, mười chín giờ ba mươi phút hôm đó Hai Lâm về đến nhà. Anh có trong tay sơ yếu lý lịch, họ tên, địa chỉ, nghề nghiệp của mười người sẽ bị bắt. Anh làm cách nào đến được các địa chỉ này? Nếu làm như vậy, anh có vi phạm nguyên tắc không? Anh sẽ báo tin như thế nào? Anh không thể nhận là người của Tổng nha An ninh quốc gia và có ai tin anh nếu anh tự giới thiệu là đảng viên Cộng sản? Oái oăm là trong số mười người sắp bị bắt có một tên chỉ điểm. Nó ở đâu? Tên nó là gì? Nó làm nghề gì? Tại sao hồi chiều anh không đưa ra với Sáu Ú câu hỏi về tên này? Bây giờ, nếu anh gặp Sáu Ú, nó sẽ nghi ngay và anh không còn thời gian xoay xở nữa. Hai Lâm sàng lọc danh sách những người sắp bị bắt, lọc ra sáu đồng chí đáng tin cậy nhất và tiếp đó lại xóa bớt đi hai tên. Hiện anh có bốn tên người, kèm theo ảnh, địa chỉ và nghề nghiệp: thợ may, đạp xích lô, thợ mộc, thợ chữa đồng hồ. Anh nên chọn ai? Đồng chí chọn nghề đạp xích lô chắc đang lang thang trên các nẻo đường nên anh khó gặp. Nếu vớ đúng anh ta thuê anh chở mình đến khi vắng người để trò chuyện cởi mở với nhau thì thú vị biết bao! Tuy nhiên phương án này không thực hiện được vì thời gian còn lại eo hẹp quá. Có nên rủ Cẩm Nhung cùng đến hiệu thợ may không? Hoàn toàn không nên vì vợ anh chưa phải là người đáng tin cậy đến mức dính líu vào việc cơ mật này. Nếu chuyện này vỡ lở, anh sẽ lý giải ra sao khi anh vắng nhà cùng với vợ anh vào ban đêm. Hơn nữa, ông thợ may này không thuộc cỡ nổi tiếng khiến cô gái Pa-ri phải tìm đến để đặt may một mốt nào đó.

Hai Lâm cũng không chọn anh thợ mộc vì anh không có lý do gì để "tiếp cận mục tiêu”. Anh chọn người thợ chữa đồng hồ. Phương châm hành động anh tự vạch cho mình là phải nhanh chóng, bất ngờ, làm sao cho đối tượng không kịp hô hoán, đối phó và tránh để lại mọi hậu quả nếu bị lộ. Anh quyết định phải đi nước cờ liều, dù có nguy hiểm đến tính mạng cũng đành cam chịu vì nếu để địch kịp "vồ" cả mười đồng chí thì tác hại cho phong trào không sao lường trước được. Là một chiến sĩ đơn thương độc mã vào trận chiến đấu, anh phải tính đến phương án bảo vệ an toàn cho mình, nếu người thợ chữa đồng hồ là tên chỉ điểm. Xong trận này, anh không thể rút lui vào R vì anh là điệp viên, vị trí của anh là ở Tổng nha An ninh. Làm cách nào để anh chỉ xuất hiện trước người thợ chữa đồng hồ lâu nhất là một phút. Anh lấy hồ sơ của anh ta đọc lại một lần nữa và ngắm thật kỹ ảnh anh. Điều quan trọng nhất là anh không được nhầm lẫn khi nhận diện anh ta, phải trò chuyện với chính đối tượng mà anh đang cần tiếp xúc.

Hai Lâm chọn quần áo. Phải mặc bộ nào mà ngày thường anh ít dùng đến nhất. Tiếc rằng anh không có bộ tóc giả, ria giả để hóa trang. Vì Sài Gòn luôn nóng nực nên anh không thể quàng khăn che kín cằm hoặc đội mũ lông để làm thay đổi khuôn mặt. Anh mở tủ lấy kính râm, loại kính mắt tròn đen sì, mỗi mắt to bằng lòng bàn tay để che mặt. Anh hài lòng vì mặt mình đã đổi khác. A, phải lấy thêm cái mũ kếp chụp lên đầu, kéo sụp xuống trán để không ai nhận ra kiểu tóc và tuổi tác của anh. Chưa thật yên tâm về sự thay đổi hình dạng của mình, anh ngậm vào miệng cái tẩu để mồm hơi méo đi. Anh dắt xe gắn máy ra khỏi nhà lúc hai mươi giờ ba mươi phút. Tuy trời đã tối nhưng anh vẫn cố ý để chiếc khăn che lấp biển số xe.

Đến hiệu chữa đồng hồ, anh ý tứ dựng xe vào chỗ khuất để đối tượng không kịp nhận ra nhãn hiệu cũng như mầu sơn của xe nếu anh ấy chú ý. Vẫn để xe nổ máy, anh nói với người thợ: "Đồng hồ tôi bị chậm hai phút một ngày phiền ông gạt giùm". Người thợ ngẩng mặt lên. Nhận đúng người có ảnh trong hồ sơ, anh nói luôn một mạch:

- "Nghe đây. Đúng bảy giờ sáng mai, địch sẽ bắt đồng chí và cũng vào giờ đó bắt chín đồng khí khác là (anh đọc tên, địa chỉ). Nên nhớ, trong số mười người này có một tên chỉ điểm”.

Người thợ chưa kịp phản ứng gì, Hai Lâm đã nhảy lên xe phóng vút đi. Đêm đó, anh trằn trọc không sao chợp mắt nổi. Hàng trăm câu hỏi cứ lởn vởn trong đầu anh. Anh xử trí như vậy đã đúng chưa? Liệu còn phương án nào hay hơn không? Tại sao anh không thông báo cho hai người để chắc ăn? Nếu người chữa đồng hồ là đồng chí chân chính thì sao? Anh ấy đâu dám tin vào nguồn tin vớ vẩn của tên cha căng, chú kiết nào đó thông báo hết sức vội vàng, hấp tấp! Trường hợp người thợ chữa đồng hồ là tên chỉ điểm thì thật là phiền toái rắc rối. Chắc nó không kịp nhận ra mặt anh, không nhìn rõ số xe của anh nhưng ít nhất nó cũng tả được dáng người...

Đã từ lâu Hai Lâm luôn luyện cho mình bình thản trước mọi việc, sắc mặt không biến đổi kể cả lúc thần kinh bị căng thẳng nhất. Nhưng đêm đó, anh không sao bình thản được. Anh không thể tâm sự với Cẩm Nhung. Cô ấy là người vợ tốt, yêu chồng tha thiết song chưa phải là đồng chí, anh không có quyền, không được phép đem nhiều bí mật của tổ chức ra bàn bạc với cô.

Khoảng bốn giờ sáng, anh thiếp đi vì quá mệt. Anh choàng dậy khi nghe chuông đồng hồ réo. Anh đánh răng, rửa mặt rồi ngồi vào bàn ăn. Không muốn để Cẩm Nhung lo lắng cho sức khỏe của mình và để động viên cô, anh cố nhai, cố nuốt, cố tiêu thụ kỳ hết suất ăn sáng rồi lái xe đến tổng nha.

Sáu Ú săn đón:

- Anh Hai chịu thua cuộc chưa?

- Chịu! Nè, bữa nay chú Sáu đi hướng nào?

- Em đến Lăng Cha Cả.

- Sao chú chọn hướng đó? Thằng cha đó quan trọng nhất à?

- Đâu phải, anh Hai. Em phải bảo vệ thằng đó!

Hai Lâm thở phào khoan khoái. Nỗi băn khoăn đầu tiên của anh được gỡ bỏ. Một khi Sáu Ú đã xác nhận địa chỉ tên chỉ điểm ở Lăng Cha Cả thì dứt khoát người thợ sửa đồng hồ là đồng chí của anh rồi. Anh quyết định đi theo mũi tiến công này nhưng đi sau cùng.

[hoi_ls]

Kia rồi, Hai Lâm đã nhìn thấy quầy hàng quen thuộc, phía sau quầy vẫn có người đang hý hoáy chữa đồng hồ. A, phải rồi! Đây là kiểu "hình nhân thế mạng” người chủ cho người khác thay thế ngồi vào chỗ của mình để đánh lừa địch. Anh yên tâm theo dõi diễn biến của vở kịch. Khi đã vào gần, anh chợt sững người. Trời, tại sao đồng chí đó vẫn ra mặt? Có lẽ đồng chí đó không tin điều mình thông báo rồi nên mới ngồi yên vị?

Anh không thể xông lên trước giục đồng chí đó chạy đi mà đứng lặng, chờ sự rủi ro sẽ đến. Chợt người thợ chữa đồng hồ đứng dậy. Anh ra mở cửa và nhanh như làn chớp nhảy lên chiếc xe gắn máy lao vút đi. Bị bất ngờ, tên trung úy chỉ huy toán phục kích huýt còi inh ỏi, hò hét ra lệnh cho đàn em đuổi theo. Đúng giây phút đó, hàng chục thanh niên nam nữ phóng xe ra đường nhằm mục đích là chặn những xe kẻ săn đuổi lại. Người thợ chữa đồng hồ trốn thoát. Tuy vui như mở cờ trong bụng, Hai Lâm giả bộ nóng giận tột độ, đã quát tháo kẻ dưới quyền:

- Sao anh có thể ngu như vậy? Để tên Việt Cộng trốn thoát ngay dưới họng súng của mình tại đường phố Sài Gòn. Thật là nhục.

- Tôi đâu có ngờ. Tôi e rằng thằng đó đã được thông báo trước.

Hai Lâm mắng át đi.

- Thằng cha bị bất ngờ hoàn toàn. Nếu được thông báo trước, nó sẽ dùng kế "ve sầu thoát xác" để chúng ta vồ phải con mồi giả còn nó đã chuồn từ lâu rồi. Tại sao trung úy nghĩ là thằng đó được báo trước.

- Nó đã ém sẵn xe gắn máy.

- Hừ! Như vậy mà cũng đòi phán đoán. Tụi biệt động Sài Gòn dư sức phóng xe như làm xiếc trên đường phố. Tao nghi thằng đó là dân biệt động có cỡ lắm. Trung úy tính sao? Về chớ?

- Thưa ông chuyên viên! Xin ông đừng khiển trách tôi trước mặt sếp.

- Đồng ý.

Hai Lâm cùng đoàn quân thất trận quay về tổng nha. Sáu Ú nhăn nhó:

- Thằng đó biến mất rồi, anh Hai!

- Sao? Còn các hướng khác?

- Tất cả đều vồ hụt không rõ vì sao nó kịp "lặn" hết trơn?

- Chú Sáu gặp ông tướng chưa?

- Rồi! Ông tức lắm! Ông không hiểu ai đã tiết lộ điều bí mật này. Chả lẽ người đó lại là tôi, là anh Hai?

Viên tướng tức lồng lộn. Người đầu tiên ông ta sờ đến là Sáu Ú:

- Tối hôm qua anh ở đâu? Anh xuống xóm hay đi lai rai với đứa nào?

- Trình thiếu tướng, tôi không hề bước chân ra khỏi nhà.

- Anh phán đoán như thế nào? Nếu chúng ta vồ hụt một thằng hoặc năm thằng thì còn lý giải được. Cả mười đứa lặn mất tăm là vì sao, tại sao?

Sáu Ú chợt nhớ đến Hai Lâm. Hắn không dại gì kể lại chuyện đánh cuộc giữa hắn và Hai Lâm vì hắn tin ở ông chủ sự và cũng không để món hời mà hắn luôn được thưởng. Giọng viên tướng vẫn gắt gỏng:

- Lần cuối cùng anh tiếp xúc với H7 (tên chỉ điểm) là bao giờ?

- Thưa, cách đây bốn ngày.

- Anh có để lộ gì với hắn về việc hôm nay không?

- Trình thiếu tướng! Dù tôi có là kẻ ba hoa, tôi cũng không thể cho H7 biết điều gì vì chính bản thân tôi mới biết chiến dịch này hồi chín giờ sáng hôm qua.

Viên tướng đi đi lại lại trong phòng với dáng bực bội. Thấy Sáu Ú vẫn đứng nghiêm, lão khoát tay. Sáu Ú vừa ra đến cửa đã bị lão gọi giật lại.

- Này! Anh thử áp dụng phương pháp triệt tiêu, loại trừ và báo cáo cho tôi kết quả. Tôi nghi rằng trong nội bộ chúng ta có kẻ nào đó đã thông báo cho Việt Cộng. Tên đó là ai? Chúng thông báo cho nhau bằng phương tiện gì? Điện đài? Điện thoại? Liên lạc với nhau bằng xe đạp, xe gắn máy, xe hơi? Cứ cho là vào đúng chín giờ sáng hôm qua, khi anh biết tin này thì tên Việt Cộng đó cũng được thông báo như vậy. Nó làm cách nào mà báo cáo vào R và từ R chỉ đạo ra cho chúng nó kịp tẩu thoát trong vòng hai mươi giờ. Khó lý giải quá? Này, H7 có để lại báo cáo gì cho anh không?

- Thưa, không.

Sáu Ú báo cáo mũi tiến công về Lăng Cha Cả. Theo kế hoạch đã bàn thì H7 sẽ bị bắt, bị hỏi cung và bị giam với những người khác trong cùng một xà lim. Do cùng cảnh ngộ H7 sẽ dễ moi những điều bí mật của bạn cũ - H7 làm nghề chữa điện và ra-đi-ô. Anh ta thuê hai mét vuông nhà để làm cửa hiệu. H7 ít giao thiệp, không có bà con thân thuộc ở Sài Gòn và mối quan hệ với chủ nhà không mật thiết lắm. Vào khoảng mười giờ đêm qua, có ai đó đến tìm, H7 theo người đó đi luôn, không ngủ đêm ở nhà.

Viên tướng chỉ còn bấu víu vào trường hợp duy nhất: người thợ chữa đồng hồ. Lão chăm chú nghe Hai Lâm tường thuật và đặt câu hỏi:

- Để thằng đó thoát là do ai? Có phải tại thằng trung úy bất tài không?

Do được Sáu Ú rỉ tai trước nên Hai Lâm đã có chính kiến riêng. Anh không đổ tội cho viên trung úy. Từ sau ngày được ông Giô-dép gửi gắm, viên tướng có cảm tình đặc biệt với anh. Đã mấy lần lão nhắc nhủ:

- Tôi với chú Hai đều là đệ tử của đại tá Giô-dép. Chú Hai còn có diễm phúc là con rể ông, nên tôi với chú có tình nghĩa sư huynh, sư đệ, chú khỏi phải báo cáo.

- Nếu anh Tư cho phép.

Trong vụ này, viên tướng không hề nghĩ tới Hai Lâm trong số người bị nghi vấn. Viên tướng gật gù trước lập luận của anh:

- Nếu anh Tư ở vào địa vị của tôi, anh sẽ uất như thế nào? Chính mắt tôi trông thấy thằng đó trốn mà không làm gì được mới tức. Sao thằng đó chơi ngông vậy? Liệu nó có biết trước kế hoạch vây bắt không? Ngay phút đó, tôi chưa có câu trả lời nhưng khi hay tin ta không vồ được con mồi nào thì tôi dám khẳng định là nó biết trước.

- Sao nó dám chiềng mặt ra, dám trêu ngươi chúng ta?

- Tôi cũng đã tự đặt cho mình câu hỏi đó.

- Và chú đã có câu trả lời?

- Theo anh Tư, tại sao thằng đó không áp dụng kế "ve sầu thoát xác"?

[hoi_ls]

Viên tướng gõ ngón tay trỏ xuống bàn, một thói quen khi phải đăm chiêu suy nghĩ. Câu hỏi rất đơn giản song thật khó trả lời. Ừ, tại sao thằng cha đó không chọn một người nào đó tầm cỡ giống mình để thay thế, còn nó đứng ở phía sau quan sát có phải sẽ ít nguy hiểm không? Phải chăng nó không có đồng bọn? Vậy những thanh niên dùng xe máy ngăn cản cảnh sát truy đuổi là ai? Dứt khoát đây không phải là hiện tượng ngẫu nhiên xảy ra trên đường phố mà do thằng cha đó đã bố trí trước. Hay là vì nó ngu dốt, nó không nghĩ ra cách dùng hình nhân thế mạng? Cũng không ổn. Một cán bộ tầm cỡ của Việt Cộng được gài  vào làm công tác tình báo hoặc binh vận ở Sài Gòn đâu đến nỗi gà mờ như thế! Viên tướng nói những điều vừa diễn ra trong óc lão với Hai Lâm và hỏi lại:

- Chú có lập luận gì khác tôi không?

- Xin phép anh Tư cho tôi nói thẳng.

- Can chi mà chú rào đón dữ vậy? Chú tính phê phán nhận xét của tôi chớ gì? Chú cứ nói.

- Thưa anh Tư! Tôi là dân Bắc Kỳ, người Hà Nội, còn anh Tư là dân Nam Kỳ, gốc Sài Gòn nên tôi e ngại khi phải đưa ra tính cách người Sài Gòn.

- Vậy à! Điều đó khá lý thú. Chú nói đi!

- Thằng cha đó có máu ngông nên thích chơi trò mạo hiểm.

Viên tướng nhếch mép cười, xác nhận:

- Chú có lý. Không phải những tay anh chị, trùm các băng mới dám hành động liều lĩnh, bất cần đời mà nhiều thanh niên con nhà lành cũng ưa chơi những pha rụng tim. Nè ! Tại sao thằng cha đó không lặn êm ro như chín đứa kia?

- Thưa anh Tư ! Theo ý tôi, thằng cha đó hoặc là người chỉ huy cao nhất của tụi nó, hoặc là tên có vị trí ít quan trọng nhất. Tôi nghiêng về phía thứ hai.

- Vì sao vậy?

Hai Lâm đã gần đạt được mục đích của mình. Phải làm cách nào đó gạt được nhân vật chữa đồng hồ ra khỏi diện nghi vấn của viên tướng. Anh phân tích:

- Tôi không phủ nhận là tin tuyệt mật từ cơ quan ta đã lọt ra ngoài cho đối phương. Cho tới phút này, tôi chưa dám khẳng định là trong Tổng nha có Việt Cộng náu mình, vì ta chưa có dữ kiện về đường đi của nguồn tin mật. Tên chỉ huy cao nhất của Việt Cộng tại Sài Gòn đã nắm được tin mật nên đã ra lệnh cho đồng bọn rút khỏi địa bàn. Tên thợ chữa đồng hồ là cán bộ cỡ nhỏ hoặc liên lạc viên. Nó còn trẻ, mới hai bốn tuổi, là người gốc Sài Gòn nên đã tự nghĩ ra trò chơi ngông với cảnh sát.

Viên tướng lại gõ ngón tay trỏ xuống mặt bàn. Đột nhiên lão đứng dậy, chìa bàn tay về phía Hai Lâm:

- Chú có lý. Chú hãy giúp tôi tìm ra lời giải đáp của bài toán này.

Hai Lâm nhận lời nhưng anh không làm gì thêm nữa. Viên tướng cũng không dò tìm ra đầu mối nên đành để cho sự việc chìm trong quên lãng.

Sau đại thắng 30-4-1975, Hai Lâm gặp lại anh thợ chữa đồng hồ. Anh tên Bảy Thắng, tỉnh ủy viên. Anh kể về lý do "chơi ngông" của mình: Nhận được thông báo, tôi bàng hoàng lắm nhưng chỉ tin khoảng 80% thôi. Rút một lúc mười cơ sở nội thành phải tốn hàng chục năm mới gây dựng được do tin báo của người không quen biết là điều dại dột. Anh ta có phải người của mình hay kẻ khiêu khích? Tôi không nghiêng về bên này hay bên kia. Nếu mình "lặn", mình sẽ quay lại như thế nào? Tôi quyết định ở lại cửa hàng để kiểm tra những điều nghe được khá cụ thể và rất chính xác. Tôi bố trí kế hoạch rút lui. Do cảnh giác và chủ động trước nên tôi đã thoát khỏi lưới bủa vây dễ dàng. Vào R, chúng tôi đã phát hiện ngay được tên chỉ điểm và đã trừng trị nó đích đáng.

- Anh có dò hỏi về người đưa tin không?

- Tôi có báo cáo với bí thư thành ủy. Anh Sáu khuyên tôi im lặng. Tôi đã làm theo lời anh ấy.

- Này, hồi đó, chị Cẩm Nhung có biết chuyện này không ?

- Hoàn toàn không biết tý gì. Đây là điều day dứt nhất của tôi. Trong những năm tháng hoạt động trong lòng địch, người thân thiết, gần gũi nhất của tôi lại không cùng chia vui hoặc san sẻ nỗi lo âu với tôi. Nếu có Thoa ở bên cạnh, hạnh phúc của tôi thật trọn vẹn.

- Năm đó, chị Cẩm Nhung biết anh có vợ cả chưa?

- Chưa anh ạ! Đó là điều đáng trách của tôi. Tôi đã hứa với Thoa, vợ tôi và tôi nhất định thực hiện bằng được lời hứa của mình.

[hoi_ls]

16

Thoa chưa học qua lớp nuôi dạy trẻ nào nhưng chị không lúng túng lắm khi đón các cháu nhỏ. Nhà trẻ chưa có ư? Chị vận động các ông bố, bà mẹ, các đoàn viên thanh niên, công đoàn dành một ngày chủ nhật làm cho các cháu ngôi nhà, vài cái giường, mấy cái cũi, chạn bát, rổ rá...

Chị không có ai giúp việc. Những ngày đầu, các cháu thi nhau gào khóc vì nhớ bố, nhớ mẹ; vì bị gò bó, tù túng không được tung tăng chạy nhảy. Cùng một lúc, cháu bé ba tháng tuổi khóc đòi sữa; cháu một tuổi ỉa đùn; hai cháu ba tuổi đánh nhau; các cháu 4, 5 tuổi chạy đuổi, hò hét inh nhà trong lúc nồi bột đang sôi, nồi cơm vừa cạn. Thị Thoa phải lo cho các cháu ăn ngon, có chất bổ.

Điều đáng mừng là chị không cô đơn. Bất cứ bà nào, chị nào đi chợ đều ghé qua hỏi xem cô Thoa có gửi gì không? Các nông trường viên cũng rất có ý thức xây dựng nhà trẻ nên thường tự nguyện đến giúp cô Thoa. Các cháu trong vườn trẻ rất yêu và biết vâng lời mẹ Thoa. Thoa có thêm đàn con mới nên việc săn sóc em Thanh đều do chị Hạnh đảm nhiệm.

Giám đốc nông trường chỉ nghe những lời khen ngợi cô giữ trẻ Phạm Thị Thoa. Tuy rất ghét "vợ tên gián điệp" và luôn tự nhủ mình cần cảnh giác, ông chỉ dùng quyền lực của mình để hạ mức thưởng "Bằng khen" xuống "Giấy khen" cho chị. Lý do ông đưa ra khá xác đáng: mỗi quý chị về Hà Nội một ngày. Chị đi thăm người quen, thăm tình nhân? Tại sao chị luôn chọn ngày thứ sáu của tháng cuối mỗi quý? Chị có liên lạc với kẻ nào đó là đầu mối của tên Việt gian là chồng chị không?

Vì cảnh giác, giám đốc nông trường bí mật điều tra hành vi bí ẩn của Thoa. Ông dễ dàng tìm ra sự thật: Cô ấy về Hà Nội nhận hai suất học bổng cho con ở Bộ Giáo dục. Tại sao lại có điều vô lý này? Ông không ký bất cứ văn bản nào và ông tin chắc rằng giám đốc nhà máy in Tiến Bộ cũng chả dại gì ký đề nghị cho "vợ tên gián điệp" hưởng chế độ ưu đãi. Phải làm cách nào để tìm ra sự thật? Ông có nên nhân danh giám đốc nông trường đến Bộ Giáo dục để can thiệp không? Ông trao đổi với bí thư đảng ủy. Ông Kiều Văn Trọng gợi ý:

- Tuần sau, đồng chí bí thư tỉnh ủy về Hà Nội công tác, anh nên về cùng và nhờ đồng chí ấy hỏi cho.

Bí thư tỉnh ủy chưa gặp cô Thoa lần nào song ông muốn giải đáp thắc mắc cho cấp dưới. Ông tuyên bố:

- Tôi đã làm việc với Bộ Giáo dục. Đồng chí Bộ trưởng xác nhận là đã cấp học bổng cho cô Thoa theo đề nghị của Bộ quốc phòng.

- Anh đã hỏi bên Bộ Quốc phòng chưa? Chắc chúng ta không biết nổi điều bí mật quân sự?

- Không đâu. Tôi có anh bạn là thiếu tướng, công tác ở Bộ Tổng tham mưu. Anh ấy bảo đảm là đã xem hồ sơ gốc và khuyên chúng ta không nên tò mò, thắc mắc.

Giám đốc nông trường thở phào khoan khoái. Ông bàn với Bí thư đảng ủy:

- Chúng ta sai rồi nên phải sửa sai thôi. Nông trường ta đã có nhiều nhà trẻ. Tôi định giao cho cô Thoa lãnh đạo công tác nhà trẻ.

- Anh định bề bạt cô ấy giữ chức trưởng phòng, trưởng ban hay tổ trưởng?

- Cứ nâng lương cho cô ấy còn gọi chức vụ giao cho cô ấy là gì ta tính sau.

Chị Thoa và các con được trở lại nông trường bộ. Chị không hiểu vì sao có sự tín nhiệm này?