3
Kiên trì bốn nguyên tắc cơ bản
Sửa chữa sai lầm “tả” khuynh và hữu khuynh
Sau Hội nghị Trung ương 3 khóa 11, với khẩu hiệu giải phóng tư tưởng, thực sự cầu thị do Hội nghị Trung ương 3 nêu ra, đông đảo cán bộ và quần chúng được giải phóng từ xiềng xích sùng bái cá nhân và chủ nghĩa giáo điều thịnh hành trước đây, tư tưởng trong và ngoài Đảng sôi động, xuất hiện những hiện tượng sinh động cố gắng nghiên cứu tình hình mới và vấn đề mới.
Nhưng lúc này cũng nảy sinh một số hiện tượng đáng phải chú ý và cảnh giác. Một mặt, có một số cán bộ và quần chúng vẫn bị sự ràng buộc của tư tưởng “tả” khuynh, không hiểu biết đường lối và phương châm chính sách của Đảng từ Hội nghị Trung ương 3 đến nay, thậm chí có sự phản đối, mặt khác, một số ít người, xuyên tạc khẩu hiệu “giải phóng tư tưởng”, thổi phồng sai lầm của Đảng một cách cực đoan, phủ định sự lãnh đạo của Đảng, phủ định con đường xã hội chủ nghĩa mà Đảng đã chỉ ra. Điều nguy hiểm hơn là một số ít người trong Đảng không những không đấu tranh với trào lưu tư tưởng tự do hoá, trái lại hoặc trực tiếp hoặc gián tiếp ủng hộ nó. Nếu để nó tự do phát triển, sẽ phá hoại cục diện ổn định đoàn kết mà nhân dân cả nước đã đạt được một cách không dễ dàng, gây nên hậu quả nghiêm trọng.
Nhận thấy điều đó, tháng 3 năm 1979, trong Hội nghị công tác lý luận của Đảng, Đặng Tiểu Bình đã nêu một cách rõ ràng bốn nguyên tắc cơ bản: Kiên trì con đường xã hội chủ nghĩa, kiên trì chuyên chính vô sản, tức chuyên chính dân chủ nhân dân, kiên trì sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, kiên trì chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Mao Trạch Đông.
Bài phát biểu này chứng tỏ, công cuộc cải cách mở cửa mà Đảng Cộng sản Trung Quốc thực hiện khi bắt đầu đã có phương hướng xã hội chủ nghĩa rõ ràng.
Trung ương Đảng cho rằng, để sửa chữa về căn bản khuynh hướng sai lầm “tả” khuynh và hữu khuynh cần phải hiểu đúng đắn con đường lịch sử mà Đảng đã đi qua từ khi dựng nước, tổng kết một cách khoa học những kinh nghiệm lịch sử của Đảng trong thời kỳ này. Tháng 9 năm 1979, Hội nghị Trung ương lần thứ 4 khóa 11 được triệu lập, thảo luận và thông qua bài nói chuyện tại cuộc mít tinh kỷ niệm 30 thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, do Diệp Kiếm Anh chuẩn bị. Bài nói chuyện này đã bước đầu tổng kết lịch sử từ sau khi dựng nước, đã khẳng định một cách đầy đủ thành tựu vĩ đại mà Đảng và Nhân dân đã giành được từ khi dựng nước đến nay, đã tự phê bình sai lầm trong công tác trước đây của Đảng, chứng minh tiền đồ xán lạn của đất nước. Tăng thêm sự thống nhất nhận thức của toàn Đảng và toàn dân.
4
Tràn đầy niềm tin vượt qua kỳ thi của Phơ-ra-si
“Nghị quyết” đã được nhóm khởi thảo đề cương tuân theo tinh thần bài nói chuyện của Đặng Tiểu Bình sửa chữa. Phút chốc đã đến cuối hè.
Hôm ấy, Đặng Tiểu Bình đang cúi mình trên bàn làm việc, thư ký đi vào báo cáo, nữ phóng viên nổi tiếng của I-ta-li-a, Ô-rin-ai-na Phơ-ra-si muốn đến phỏng vấn, hỏi Đặng Tiểu Bình có đồng ý tiếp kiến hay không. Đặng Tiểu Bình ngẫm nghĩ nói một cách dứt khoát: “Gặp, để tôi xem rốt cuộc bà ta ghê gớm đến đâu”.
Vì sao Đặng Tiểu Bình nói như vậy? Vốn dĩ Phơ-ra-si không phải là một phóng viên bình thường, mà là một phóng viên có tiếng đã đi khắp nơi trên thế giới, bà ta vốn xưa nay là người nổi tiếng hay phỏng vấn những nhân vật chìm nổi. Bà ta đặt câu hỏi rất gay gắt, phong cách năng nổ, đáo để, cái bình nào không mở thì nêu cái bình ấy, lãnh tụ chính giới nổi tiếng của các nước trên thế giới, hầu như đều đã nếm mùi ghê gớm của bà ta. Kít-xin-gơ là một nhân vật ghê gớm đến nhường nào mà cũng bị Phơ-ra-si dồn ép phải thổ lộ bí mật trong lòng, cuối cùng phải than thở: “Nhận lời phỏng vấn của Phơ-ra-si là sự việc ngu xuẩn nhất trong đời tôi”. Cho nên rất nhiều nhà lãnh đạo các nước đều coi cuộc phỏng vấn của Phơ-ra-si là một kỳ thi.
Mùa hè năm 1980, các nước trên thế giới đều chú ý sự đánh giá của Trung Quốc đối với Mao Trạch Đông, những nhân vật chìm nổi ở Trung quốc, nên bà ta đã đến phỏng vấn Đặng Tiểu Bình.
Sau khi Đặng Tiểu Bình phân tích một cách chu đáo tỉ mỉ đối với tình hình và nhiệm vụ, ông tràn đầy niềm tin chuẩn bị đón “kỳ thi” của nữ phóng viên phương Tây.
Ngày 21 tháng 8, Phơ-ra-si đáp chiếc xe con cao cấp đến văn phòng của Đặng Tiểu Bình ở Trung Nam Hải.
Vị nữ phóng viên này quả là ghê gớm, sau khi bà ta ngồi xuống ghế, không một chút khách sáo, nhanh chóng nêu ra những vấn đề mà cả thế giới đang chú ý: “Ảnh của Mao Chủ tịch ở Thiên An Môn có phải là sẽ giữ lại mãi mãi không?”. Trả lời của Đặng Tiểu Bình lưu loát dứt khoát: “Mãi mãi giữ lại. Trước đây ảnh Mao Chủ tịch treo nhiều quá, đó không phải là một việc nghiêm túc, cũng không hề chứng tỏ sự tôn trọng đối với Mao Chủ tịch. Chúng tôi mãi mãi coi Mao Chủ tịch là người sáng lập Đảng và Nhà nước chúng tôi để kỷ niệm”.
Phơ-ra-si không một chút khách sáo, ngay lập tức nêu ra một vấn đề gay gắt: “Đối với người phương Tây mà nói, có rất nhiều vấn đề chúng tôi không hiểu. Nhân dân Trung Quốc khi nói về “bọn bốn tên” đã quy cho “bọn bốn tên” rất nhiều tội lỗi, nhưng họ chìa bàn tay ra thì chỉ có năm ngón”. Đặng Tiểu Bình biết ý của bà ta, không một chút mơ hồ ông giải thích rõ ràng: “Sai lầm của Mao Trạch Đông và vấn đề của Lâm Bưu và “bọn bốn tên” về tính chất có khác nhau. Phần lớn thời gian trong cuộc đời của Mao Chủ tịch đã làm những việc rất tốt, nhiều lần ông đã cứu Đảng và đất nước khỏi cơn khủng hoảng. Chúng tôi phải đánh giá một cách khách quan công và tội một đời của Mao Chủ tịch. Chúng tôi sẽ khẳng định công tích của Mao Chủ tịch là thứ nhất, sai lầm của ông là thứ hai. Chúng tôi phải nói về sai lầm vào thời kỳ cuối của Mao Chủ tịch một cách thực sự cầu thị, chúng tôi vẫn phải tiếp tục kiên trì tư tưởng Mao Trạch Đông. Tư tưởng Mao Trạch Đông là phần đúng đắn nhất trong cuộc đời của Mao Chủ tịch. Tư tưởng Mao Trạch Đông không chỉ dẫn đưa chúng tôi giành thắng lợi cách mạng trong quá khứ mà hiện tại và tương lai vẫn là tài sản quý báu của Đảng và Nhà nước”.
Phơ-ra-si tỏ ra rất hài lòng đối với cuộc nói chuyện thẳng thắn dứt khoát của Đặng Tiểu Bình. Đặng Tiểu Bình cũng muốn tiếp tục mượn ngòi bút của bà ta để tuyên truyền đường lối của Đảng ra toàn thế giới, cuộc nói chuyện tiếp tục. Phơ-ra-si trực tiếp tấn công vào chỗ yếu trong phòng tuyến của Đặng Tiểu Bình: “Nghe nói, Mao Chủ tịch thường oán trách ông là không nghe lời ông ta lắm, không thích ông, có thật như vậy không?”
Theo lý giải của người Trung Quốc, câu hỏi này của Phơ-ra-si gần như đã chạm nọc ông, nhưng Đặng Tiểu Bình không để ý, bình tĩnh trả lời: “Mao Chủ tịch nói tôi không nghe lời ông là đã từng có, nhưng cũng không phải chỉ có một mình tôi, đối với các đồng chí lãnh đạo khác cũng có tình hình như vậy. Điều này cũng phản ánh vào thời kỳ cuối Mao Trạch Đông cũng có một số tư tưởng không lành mạnh, cũng có nghĩa là có những cái mang tính chất phong kiến của chế độ gia trưởng. Ông không dễ dàng nghe những ý kiến bất đồng. Những việc mà Mao Chủ tịch phê bình không thể nói là đều không đúng. Nhưng có không ít ý kiến đúng đắn, không chỉ của tôi, mà của nhiều đồng chí khác nữa, ông không nghe lọt tai cho lắm. Chế độ dân chủ tập trung đã bị phá hoại,
lãnh đạo tập thể bị phá hoại. Nếu không sẽ không thể lý giải vì sao lại nổ ra đại cách mạng văn hóa.
Phơ-ra-si cho rằng Đặng Tiểu Bình đã lơi lỏng cảnh giác nên đã ra đòn tập kích bất ngờ, đặt ra trước mặt Đặng Tiểu Bình một vấn đề gay gắt: “Ở Trung Quốc, có một người như vậy là chưa từng bị đánh đổ bao giờ...” Đặng Tiểu Bình biết người mà bà ta nói là Chu Ân Lai, ông xúc động nói: “Chu Ân Lai là người suốt một đời cần cù chăm chỉ, không từ khó nhọc. Chúng tôi quen nhau từ rất sớm, khi vừa học vừa làm ở Pháp, đã sống cùng nhau, đối với tôi mà nói trước sau ông vẫn là người anh cả. Thời kỳ đại cách mạng văn hóa, nhiều người chúng tôi đều đi xuống, may còn giữ lại được ông. Trong đại cách mạng văn hóa địa vị mà ông giữ là vô cùng khó khăn, ông cũng đã nói rất nhiều lời trái với suy nghĩ của mình, đã phải làm rất nhiều việc trái với lòng mình, nhưng nhân dân tha thứ cho ông, ông đã bảo vệ được khá nhiều người”. Đặng Tiểu Bình lại nói: “Đồng chí Mao Trạch Đông cũng không phải là muốn chỉnh đổ tất cả các cán bộ cũ trong đại cách mạng văn hóa. Tuy ai không nghe lời ông thì ông muốn chỉnh ngay, nhưng chỉnh đến mức độ nào thì ông vẫn phải suy nghĩ. Cho đến sau này càng chỉnh càng tệ hại, không thể nói là ông không có trách nhiệm, có điều cũng không thể mình ông chịu trách nhiệm. Có một số là do Lâm Bưu và “bọn bốn tên” đã tạo nên chuyện đã rồi, có một số họ đã làm sau lưng ông”.
…
Cuộc phỏng vấn kết thúc, Phơ-ra-si rất hài lòng, Đặng Tiểu Bình nhạy bén, thẳng thắn, tinh nhanh, tháo vát, khiến bà ta khâm phục. Vấn đề mà bà ta muốn hỏi, Đặng Tiểu Bình đều trả lời rõ ràng dứt khoát. Ở đây không có sự ân oán cá nhân, không có thoái thác trách nhiệm, có chăng chỉ là sự suy nghĩ chín chắn và sự ấp ủ tương lai của một nhà cách mạng lão thành đối với lịch sử.
Hết!
