Bác fddinh ơi! có phải nhạc sĩ Hoàng Việt trước khi tập kết ra miền bắc, có bài hát rất hay là bài 'Tiếng còi trong sương đêm' với bút danh là Lê Trực, đúng không hả bác?
Vâng, Tiếng Còi Trong Sương Đêm ký danh Lê Trực một bút danh của nhạc sỹ Hoàng Việt.
Quê nội ở huyện Phước Lễ, Bà Rịa - Vũng Tàu, miền “hào khí” Đồng Nai. Quê ngoại ở Tiền Giang nhưng Lê Trí Lực (tên thật của nhạc sỹ Hoàng Việt) sinh ra ở Chợ Lớn- đó là năm 1928. Ông có năng khiếu và đam mê âm nhạc nên sáng tác từ khi còn ít tuổi, năm 1944 đến 1945, ông đã có các ca khúc Chị cả, Biệt đô thành. Trong những ngày Nam Bộ kháng chiến, ông mang theo một số bài hát trong đó có Tiếng còi trong sương đêm với bút danh Lê Trực từ Sài Gòn ra chiến khu, song bị nghi là "phản động" nên bị bắt giam và đưa đi lao động cải tạo 3 tháng. Nhờ có người bảo lãnh nên sau đó ông được tha, về làm việc tại tổ quân nhạc. Đó cũng là thời gian ông lấy bút danh Hoàng Việt Hận để sáng tác. Sau này ông mới bỏ chữ "Hận", thành bút danh Hoàng Việt.
Những tác phẩm của nhạc sỹ Hoàng Việt đã góp vào một giọng điệu không trộn lẫn với bức tranh âm nhạc Nam Bộ kháng chiến. Những ca khúc của Hoàng Việt trong sáng mà đậm đà, sâu lắng, mang tính chiến đấu sắc bén nhưng không căng cứng, lên gân.
Bao trùm lên tất cả là tình yêu chan chứa, nghị lực và niềm tin, lạc quan hy vọng Ca khúc của Hoàng Việt mang đậm hơi thở của cuộc sống và chiến đấu ở chiến trường Nam Bộ trong những ngày kháng chiến chống Pháp:
Tiếng Còi Trong Sương Đêm
Sáng tác: Lê Trực
Bến nước gió rét đò thưa khách sang
Lau xanh ven sông mờ run bóng trăng
Đêm nay không gian chìm trong giá băng
Con đò sang ngang...
Kể lúc vắng bóng người chinh sĩ xưa
Đã cắm giữa gió mùa thu thổi đưa
Đêm nay đông sang mà tin vẫn chưa ...
đưa đò ...về ... xưa
Mà đoàn hùng binh âm thầm xông lướt trong sương
Hồi còi còn vang như hòa lẫn theo người lái đò ru:
Tiếng còi trong sương đêm
Tiếng còi trong sương đêm theo gió đưa ôi buồn,
nghe vi vu oán than
Thôi toán quân đi rồi, thôi toán quân đi rồi ...
Hơ hờ hơ ...hơ hơ hơ đi rồi ...
Con ơi lòng mẹ ủ ê thương cho chồng mấy dặm sơn khê
Khi ra đi có hứa thu nay về
Mà hôm nay lá thu đã rơi tràn,
Rồi mùa đông sang qua luôn mòn mỏi trong đau buồn
Hò hơ hớ ... Hò hơ hớ ...
Tiếng còi trong sương đêm
Tiếng còi trong sương đêm theo gió đưa ôi buồn
Nghe vi vu oán than
Thôi khóc chi đau lòng, con cứ an giấc nồng
Hơ hờ hơ ...hơ hơ hơ bên lòng ...
Hơ hờ hơ ...hơ hơ hơ ...
1944-1945
Sau đó ông làm việc tại Đoàn Văn công Trung Nam Bộ (khu 8 -
hi hi, viết số tám với đóng ngoặc đơn thì thành 
) đóng ở Đồng Tháp Mười. Năm 1951, Hoàng Việt được cử về Đoàn Văn công phân liên khu miền Đông Nam Bộ. Vừa chiến đấu, Hoàng Việt vừa viết hàng chục bài hát, như Sở Thương Giang (1945), Lá Xanh (1950), Ai nghe chiến dịch mùa xuân (1950), Tin tưởng (1951), Mùa lúa chín (1952), Đêm mưa dầm (1951), Lửa sáng (1951), Nhạc rừng (1952), Lên ngàn (1953)... Trong số những bài hát ấy, nổi bật nhất và có giá trị lâu bền nhất là các bài hát Lá xanh, Nhạc rừng, Lên ngàn.
Bài Lá xanh gợi lên một không khí hào hùng, sôi nổi của tuổi trẻ Nam Bộ hăng hái đầu quân giết giặc những năm đầu và giữa cuộc kháng chiến chống Pháp. Bài Nhạc rừng lấy cảm hứng từ cuộc sống chiến đấu hết sức gian khổ mà phơi phới, hồn nhiên của chiến sĩ miền Đông Nam Bộ. Có thể ít nhiều, tác giả đã thi vị hóa cuộc sống ấy nhưng làm sao khác được khi mà giữa trăm ngàn thiếu thốn nơi rừng sâu, người chiến sĩ vẫn thật sự rung động trước vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ, với tiếng chim "cúc cu", với dòng suối róc rách, với tiếng lá lao xao, để rồi tự hào được làm người lính bảo vệ những cái đó. Lên ngàn là tác phẩm được viết ra trong một hoàn cảnh đặc biệt: Bão lụt miền Đông năm 1953, cây rừng gục đổ ngổn ngang, bộ đội hành quân lên Châu Thành để giúp đồng bào khắc phục hậu quả, gay go, khốc liệt, cùng một lúc diễn ra ở cả trận tuyến và hậu phương. Nhưng bài ca ấy vút lên những âm thanh trong trẻo:
"... Em đi mót lúa trên ngàn
còn anh chiến đấu sa trường
Kháng chiến nhất quyết thành công
mai ngày kháng chiến thành công
anh về, em thỏa lòng ước mong!"
Và quả như lời tiên đoán ấy, chỉ một năm sau tin vui truyền đi khắp nước: Giặc Pháp đã thất bại đau đớn ở Điện Biên Phủ, Chính phủ Pháp đành phải ký với ta Hiệp định Giơnevơ về Đông Dương, nửa đất nước phía Bắc đã được giải phóng... mở ra một trang sử mới.
Năm 1954, ông tập kết ra Bắc và học Trường Âm nhạc Việt Nam khóa đầu tiên (sau này là Nhạc viện Hà Nội).
Nền tân nhạc Việt Nam khai sinh khoảng cuối thập kỷ 30, bằng ca khúc, và từ đó tồn tại suốt già một phần tư thế kỷ cũng chỉ bằng những thể loại thuộc thanh nhạc như: ca khúc, hợp xướng hoặc ca cảnh. Cho đến năm 1965, các nhạc sĩ - kể cả những bậc tiền bối - chưa ai kịp viết giao hưởng thì có một nhạc sĩ, tuổi đời mới 37 đã viết bản giao hưởng đầu tiên của VN, mang tựa đề Quê hương. Đó chính là nhạc sĩ Hoàng Việt.
Năm 1958, Hoàng Việt sang học tập tại Nhạc viện Sofia (Bungari). Chính trong thời gian này, ông bắt đầu viết những tác phẩm khí nhạc, đặc biệt là bản giao hưởng Quê hương và tốt nghiệp hạng ưu với bản giao hưởng Quê hương. Sau khi ông trở về nước, bản giao hưởng "Quê hương" được trình diễn lần đầu tiên ở Việt nam năm 1965 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Năm 1966, Hoàng Việt tự nguyện vào chiến trường miền Nam ác liệt cùng một số văn nghệ sỹ (trong đó có Lưu Hữu Phước, Nguyễn Quang Sáng...) và làm việc tại Đoàn Văn công Quân giải phóng miền Nam.
Trong bom đạn, ông viết càng hăng. Dưới bút danh Lê Quỳnh, ông đã hoàn chỉnh nốt bản tráng khúc Giết giặc Mỹ cứu nước khởi thảo từ năm 1965 và viết tiếp Bài ca thanh niên thành đồng 1966. Ông còn viết giao hưởng Cửu Long (bản giao hưởng thứ hai còn dang dở của ông) và cùng với Nguyễn Vũ, Huỳnh Minh Siêng (tức Lưu Hữu Phước) viết chung vở nhạc kịch Bông Sen.
Tháng 12/1967, Hoàng Việt dự định vượt đường 4 trở về bên sông Cửu Long để lấy thêm chất liệu cho việc hoàn thành bản giao hưởng số hai,bản giao hưởng Cửu Long ông đang viết thì bị rocket của máy bay Mỹ quật ngã trong một trận quần đảo của máy bay HU-1B, ngày 31/12/1967, Hoàng Việt đã vĩnh viễn nằm lại trên đất ở làng Mỹ Thiện, Cái Bè - Tiền Giang, quê ngoại giữa tuổi 39 với rất nhiều dự định sáng tác và khi tài năng đang độ chín.
Cố nhạc sỹ Hoàng Việt được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật năm 1996
