Sau khi chiếm xong nước Nam Việt, Hán Vũ Đế tiến hành tổ chức chính trị, niên hiệu Nguyên Đỉnh thứ 6 (-111CN), chia đặt lại các đơn vị hành chính ở miền đất mới xâm chiếm được. Đặt ''châu'' thống suất các ''quận'', dưới ''quận'' là ''huyện''. Từ đó lãnh thổ của Nam Việt chia đặt làm 9 quận, liệt làm ''Giao Chỉ bộ'', cho viên quan người Hán là Thạch Đái làm Thái thú coi công việc của 9 quận.
Ở mỗi quận lại đặt một viên Thái thú người Hán trực tiếp cai trị công việc.
9 quận chia đặt của thời bấy giờ sử CM, dẫn theo thiên ''Địa lý chí'' trong sách ''Tiền Hán thư'' như sau:
l. QUẬN NAM HẢI: Thống trị 6 huyện: Phiên Ngung, Long Xuyên, Bác La, Tứ Hội, Trung Túc, Yết Dương.
Là quận cũ của nhà Tần, đất Quảng Đông của nhà Minh, nay thuộc tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc.
2- QUẬN THƯƠNG NGÔ: Thống trị là huyện: Quảng Tín, Lâm Hạ, Lệ Phố, Tạ Mộc, Đoàn Khê, Mãnh Lăng, Cao Yến, Phùng Thặng, Phong Dương, Phú Xuyên.
Nhà Đường đổi gọi là Ngô Châu, nay là huyện Thương Ngô, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc.
3- QUẬN UẤT LÂM: Thống trị 12 huyện: Bồ Sơn, Trung Lưu, An Quảng, Quế Lâm, A Lâm, Đàm Trung, Quảng Uất, Lâm Trần, Định Chu, Tăng Thực, Lĩnh Phương, Ung Kê.
Tên cũ của nhà Tần là Quế Lâm, Hán Vũ Đế Đổi ra Uất Lâm, nay thuộc tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc.
4- QUẬN HỢP PHỐ: Thống trị 5 huyện: Từ Văn, Cao Lương, Hợp Phố, Lâm Doãn, Chu Lư.
Đời Tần thuộc đất Tượng Quận, nay thuộc Liêm Châu, tỉnh Quảng Đông.
5- QUẬN GIAO CHỈ: Thống trị 10 huyện, nay là vùng trung du và trung châu Bắc Bộ Việt Nam, gồm:
- Huyện Lơi Lâu: Sách ''Hán chỉ'' chép là La Lũ, sử CM (T.b II. 5) chép là Liên Thụ, nay là vùng huyện Siêu Loại , tỉnh Bắc Ninh. Xã Lũng Khê còn dấu tích thành cũ.
- Huyện An Định: Nay là vùng huyện Gia Lương (Gia Bình) tỉnh Bắc Ninh và Chí Linh tỉnh Hải Dương.
- Huyện Câu Lậu: Có thuyết cho là vùng huyện Thạch Thất, tỉnh Hà Tây. Theo sách ''An Nam chí nguyện'' và ''Đại Thanh nhất thống chỉ ở huyện Thạch Thất có núi Câu Lậu, huyện lỵ đóng dưới chân núi ấy. Giáo sư Trần Quốc Vượng căn cứ theo sách''thiền uyển tập anh'' cho rằng ''Huyện Câu Lậu quận Tế Giang'' nay thuộc đất Văn Giang- Khoái Châu tỉnh Hưng Yên. Bởi ở đó có dòng chảy Kim Ngưu (Trâu vàng), có vũng Trâu Đằm, có huyền tích về Trâu vàng chạy từ Phật Tích xuống, có khu mộ.
- Huyện Mê Linh:
Ở phía bắc huyện Chu Diên, 2 huyện liền nhau, tức Phong Châu đời Đường, vùng đỉnh xưa nhất của tam giác châu thổ sông Hồng, tức là đất phủ Tam Đái đời Lê, phủ Vĩnh Tường đời Nguyễn, gồm đất các huyện Vĩnh Tường, Yên Lạc. 2 huyện này luôn có sự xê dịch địa giới qua các đời.
- Huyện Bắc Đái:
Đời Tấn (265- 419) vẫn còn, đến đời Nam Tề (479- 502) mới giảm bớt. Nay chưa rõ ở đâu.
- Huyện Kê Từ:
Nay tương đương với huyện Lạng Giang, Sơn Động, Lục Ngạn tỉnh Bắc Giang.
- Huyện Tây Vu:
Là huyện có đất đai rộng nhất, dân số đông nhất quận Giao Chỉ, tới 3 vạn 3 nghìn hộ, thuộc vùng đất 2 tỉnh Vĩnh Yên và Phúc Yên cũ về phía bắc và phía đông.
- Huyện Long Biên:
Ở về tả ngạn sông Hồng, xưa gọi là Long Uyên, nay là vùng các huyện Từ Sơn, Tiên Du tỉnh Bắc Ninh. - Huyện Khúc Đương:
Về sau là vùng đất Võ Giai, nay là vùng đất các huyện Việt Yên, Yên Dũng, Lạng Giang tỉnh Bắc Giang
- Huyện Chu Diên: Huyện này, sách ''Thuỷ kinh chú'' dẫn lại lời sách ''Giao Châu ngoại vực ký'' thế kỷ IV, chép là có suối Phù Nghiêm ở phía Bắc quận (Giao Châu), tức là phía bắc của vùng Hạ Lôi, thủ phủ của Giao Chỉ quận đời Quang Vũ Đế (25-56CN), sau 1à phần đất có huyện Yên Lãng đời Hồng Đức. Suối Phù Nghiêm là con sông Phan phía bắc đồng bằng Giao Chỉ, tức là bờ bắc của huyện Chu Diên. Con sông mà về thế kỷ XIX sách ''Đại Nam nhất thống chỉ'' chép là ''Khe huyện Yên Lạc''.
Nay thần tích các làng Hiền Lương, Hợp U, Mộ Đạo, Yên Lỗ, Can Bi huyện Bình Xuyên và các làng huyện Yên Lãng đều chép thuộc huyện Chu Diên đời Hán.
6- QUẬN CỬU CHÂN: Thống trị 7 huyện: Tư Phố, Cư Phong, Đô Bàng, Dư Phát, Hàm Hoan, Vô Thiết, Vô Biên. Nay tương đương phần đất các tỉnh Thanh Hoá, Nghệ An.
7- QUẬN NHẬT NAM: Thống trị 5 huyện: Chu Ngô, Tị ảnh, Lư Dung, Tây Quyến, Tượng Lâm. Nay là phần đất tỉnh Hà Tỉnh. (Quận này xưa kia là bộ Việt Thường. Đời Tấn là đất Tượng quận. Đời Triệu thuộc quận Cửu Chân. Đầu đời Hán tách ra đặt làm Nhật Nam- kể là quận thứ 9 ở Giao Chỉ và là quận thứ 3 thuộc nước ta).
8- QUẬN CHÂU NHAI:
9- QUẬN ĐẠM NHĨ:
Hai quận nằm trong biển lớn. Nay là đất đảo Hải Nam, Trung Quốc.
Như vậy là trong 9 quận đặt ra ở thời tây Hán thuộc cương giới nước Nam Việt của Triệu Uý Đà, chỉ có 3 quận là Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam là thuộc về nửa phần phía bắc của lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ngày nay.
Thời nội thuộc Tây Hán (từ năm -l11CN đến 25CN) và Đông Hán (25-40CN), trị sở của quận Giao Chỉ đặt long Uyên. Sử T.T chua ''tức là Long Biên"
Nay là vùng đất các huyện Từ Sơn, Tiên Du tỉnh Bắc Ninh Trong quận Giao Chỉ, những Lạc hầu, Lạc tướng vẫn được thế tập giữ quyền cai trị các huyện địa phương, được quyền của quận Thái Thú là người Hán như:
- Thi Sách (có văn bản chép là Sách Thi) làm quan huyện lệnh huyện Chu Diên,vốn là người xã Yên Lãng. Nay thuộc xã Thanh Lãng huyện Bình Xuyên.
- Phạm Công Huyền, người làng Kỳ Hợp huyện Chu Diên (là làng Hạ Lôi huyện Yên Lãng cũ) làm quan huyện lệnh huyện Khúc Dương, vùng đất có huyện Lạng Giang tỉnh Bắc Giang ngày nay.
- Trần Hậu, người làng Tuyền Liệt. Nay là thôn Phú Mỹ xã Tự Lập, làm huyện quan huyện Chu Diên.
http://www.dangcongsan.vn/cpv/Modules/News/NewsDetail.aspx?co_id=30387&cn_id=116270