menthuong
Thành viên
Bài viết: 411
Nhất tướng công thành vạn cốt khô
|
|
« vào lúc: 15 Tháng Mười, 2009, 03:25:14 pm » |
|
Trong lịch sử, ải Lê Hoa đã từng được biết đến từ buổi củng cố nền độc lập tự chủ của Đại Việt: Thời nhà Trần, trong ba lần chiến đấu chống quân Nguyên Mông, mặc dù chúng lôi kéo được nước Đại Lý (vùng Vân Nam) nhưng vùng biên ải Lê Hoa của Đại Việt vẫn vững vàng. Thời nhà Lê, Trong cuộc kháng chiến chống quân Minh (1418-1427), khi ra Đông Đô (1426), Bình Định Vương Lê Lợi 平定王藜利̉ đã chia đất Đông Đô làm 4 đạo và lúc đó vùng Hưng Hoá, Tuyên Quang thuộc Tây đạo. Nhận rõ vị trí xung yếu của vùng Tây Bắc nên khi cuộc khởi nghĩa Lam Sơn phát triển thành chiến tranh giải phóng, từ tháng 9/1426 một trong 3 đạo quân tiến ra Bắc, Lê Lợi đã cho đạo quân thứ nhất gồm 3.000 quân và 1 voi chiến do Phạm Văn Xảo 范文巧̃ chỉ huy đã tiến quân lên vùng Gia Hưng, Quy Hoá, Đà Giang vừa giải phóng đất đai, vừa uy hiếp phiá Tây Bắc Đông Quan lại vừa ngăn chặn viện binh từ Vân Nam sang. Tiếp theo, “Mùa Hạ tháng 4 Vua sai phòng ngự sứ Trần Ban đôn đốc tu sửa ải Lê Hoa (犁艮花, ?). Cuối năm 1427, viện binh của Liễu Thăng và Mộc Thạnh lại sang cứu Vương Thông.Tháng 10/1427, sau khi đánh bại giặc Minh ở Xương Giang, Phạm Văn Xảo chủ trại Quy Hóa cùng Lê Khả 黎可, Lê Trung, Lê Khuyển từ ải Lê Hoa đã tung quân ra phá giặc ở ngòi Nước Lạnh và Đan Xá. Trong trận này ta đã chém hơn một vạn thủ cấp, bắt sống hơn nghìn tên, nghìn ngựa, còn quân giặc chết đuối không kể xiết; Mộc Thạch phải một mình một ngựa tháo chạy. Quân ta lập công lớn, thúc đẩy cuộc chiến đến toàn thắng. Trong Bình ngô đại cáo Nguyễn Trãi viết: 丁未九月柳昇遂引兵猶邱溫而進,本年十月木晟又分途自雲南而來。…日月慘以無光。其雲南兵為我軍所扼於梨花,自恫疑虛喝而先以破腑; Đoạn này đã được Ngô Tất Tố dịch như sau: “Đinh mùi tháng chín, Liễu Thăng đem binh từ Khâu Ôn kéo lại. Năm ấy tháng mười, Mộc Thạnh chia đường từ Vân Nam tiến sang. ...Thảm đạm thay! Ánh nhật nguyệt phải mờ . Bị ta chặn ở Lê Hoa, quân Vân Nam nghi ngờ khiếp vía mà vỡ mật!.” Sau khi giành được độc lập, nhà Lê càng tăng cường củng cố vùng biên ải Lê Hoa, thực hiện chính sách “nhu viễn” một cách hiệu quả hơn, thiết lập các hệ thống đồn binh ở biên ải, bổ dụng các quan trông coi, phòng ngừa việc lôi kéo các tù trưởng từ phía bên kia biên ải. Dưới thời Quang Trung Nguyễn Huệ, một lần nữa quân dân châu Thuỷ vĩ lại tích cực sát cánh cùng quân Tây Sơn, đánh đuổi quân Thanh, dẹp trừ tàn quân phản nghịch Lê Trịnh, cửa ải Lê Hoa một lần nữa được tăng cường. Sau này các triều vua nhà Nguyễn tiếp tục củng cố, phòng thủ cửa ải lê Hoa, thiết lập Bảo Thắng Quan, hệ thống đồn binh. Ải Lê Hoa, chiến thắng Lê Hoa có tầm cỡ như vậy nhưng thường ít được biết đến so với Chi Lăng, Xương Giang và Ải Lê Hoa là ải ở đâu? Xuất phát tên gọi từ đời nào? Thì sử liệu chưa rõ. Theo các chú thích của cuốn Đại Việt sử kí cương mục thì có 2 điểm nói về địa danh này: 1413 Theo Sử ký X, 48a, thì cửa ải Lê Hoa thuộc Tuyên Quang. Như vậy tức là thuộc tỉnh Lào Cai ngày nay, vì hồi bấy giờ địa bàn Tuyên Quang gồm cả Lào Cai. 1507 Ải Lê Hoa: là một địa điểm ở ven sông Lô chảy qua vùng biên giới tỉnh Hà Tuyên và tỉnh Vân Nam Trung Quốc bây giờ. Như vậy, cho đến nay vùng cửa ải này cũng chưa được xác định đích xác ở vị trí nào trên đất Vân Nam bên Trung Quốc hay Lào Cai của Việt Nam (có ý kiến đó là Chu Hoa Thôn nay thuộc đất Vân Nam?), và cũng chưa có một công trình nào ghi nhận dấu tích của chiến thắng này. Đây có phần thiệt thòi cho hậu duệ của những dân binh vùng cửa ải. Liệu có ai tìm được tư liệu để bổ khuyết không? Là một công dân Lào Cai, tôi rất muốn biết và đến thăm nơi đây nhưng tìm mãi chưa ra. Ai biết xin trao đổi và cung cấp tư liệu để đầy đủ hơn về lịch sử Lào Cai. .
|