Lịch sử Quân sự Việt Nam

        - Tên sách : Tiếng nổ trên không trung

        - Tác giả : Trần Đình Thế

        - Nhà xuất bản văn nghệ Thành Phố Hồ Chí Minh

        - Năm xuất bản : 1994

        Bây giờ chỉ còn lại một mình Tùng giữa cánh rừng bạt ngàn. Mặt trời đã ngả sang hướng Tây. Ánh nắng đang dần đàn dịu nhạt. Dưới tán cây rậm rạp, trên mặt đất, lớp lá mục dày còm, âm ẩm. Những tia nắng xuyên qua kẽ lá, rơi lốm đốm xuống nền rừng. Im ắng. Cánh rừng chìm trong huyền ảo và cô tịch. Thỉnh thoảng, ngay trên đầu anh, một bày chim kêu rú lên, rồi bay loạn xạ, như có ai chọc vào tổ chúng. Từ trong lớp lá mục. đàn muỗi bay lên, vo vo. Loang loáng trên cành cây, một con sóc bông đuôi to hơn người, đang ăn quả gắm. Thấy động, nó quay ngoắt người lại, giương cặp mắt tròn xoe, trong suốt lên. Một phút bàng hoàng kinh ngạc khi thấy sự xuất hiện của “con vật khổng lồ”, kỳ dị, con sóc nhả vội hạt gắm ra khỏi miệng, rồi tung người lên, bay là là sang cây băng lăng trước mặt. Thoắt cái, nó đã tót lên đến ngọn cây. Bây giờ thì chả còn gì có thể đe dọa được nó nữa, nó khoan thai nhìn xuống, rồi bình thản dưa bàn chân trước lên vuốt vuốt những sợi ria mép, vẻ ngạo mạn.

        Hai tay buông thõng xuống, mồ hôi vã ra, tim đập dồn dập trong lồng ngực, anh lửng thững bước. Càng dấn sâu vào cái thâm nghiêm, hoang dã của rừng già, anh càng hoảng sợ. Anh đã bị lạc đường thật sự. Mệt, mỏi mỗi lúc một chụp xuống. Anh cảm thấy đói và khát nước. Anh sờ vội vào ngang người : Cái dây lưng có tui cơm nắm và bi đông nước đã văng đi đâu mất từ lúc nào ? Anh dừng lại, tựa vào gốc cây. Chỉ một phút, anh đã đứng bật dậy, cắm cúi bước. Anh sợ. Một vài giờ nữa thôi, bóng tối sẽ chụp xuống. Lúc đó ... Những giọt nước mắt tự dưng ứa ra, anh hoảng hốt nhắm hướng Tây, cắm cổ chạy. Sợi dây rừng mắc vào báng súng, kéo giật lại làm anh ngã nhào. Cả người anh lặn vào giữa bụi mây. Anh mím môi, gượng đứng dậy. Gai mây níu chặt lấy quần áo anh, da thịt anh. Phải loay hoay một hồi, anh mới ra khỏi bụi gai. Máu rơm    rớm trên ống    tay, ống chân và cả trên cổ, trên mặt anh.

        Đất rừng thoải dần xuống, hơi ẩm bốc lên, mát lạnh. Trước mặt anh, dải triền đồi thoai thoải, thẳm xuống. Những vạt rừng le, cây le ken dày xít vào nhau, như bức tường. “Dưới đó nhất định có suối — anh nghĩ —  và cơn khát bỗng trào lên. bóp nghẹt cổ họng anh. Anh chui vào vạt rừng le, tìm đường xuống suối. Trong chốc lát, anh đã chim ngập giữa ngút ngàn le. Mặt đất mỗi lúc một thoải xuống và le càng ken dày. Có chỗ, những cây le ken xít vào nhau, như đan, chặn đứng đường đi của anh. Anh vạch nhưng cây le to như ngón chân cái ra, chui qua bên kia. Anh bồng lọt thỏm vào giữa bụi le. Những cây le đứng sát vào nhau, tầng tầng, lớp lớp vây chặt lấy anh. Lách mãi, vạch mãi không tìm được đường ra, cáu tiết, anh bẻ và vặn. Những cày le kèu răng rắc, giập nát, nhưng không chịu gẫy rời ra. Anh sờ vào ngang lưng. Con dao găm và cả cái dây lưng ... Anh lấy tay, lấy chân và nhoài cả người đè những cày le xuống. Cái dây súng một lần nữa kéo anh trở lại. Anh bực tức giật mạnh. Vô hiệu. Bỏ. Không được. Anh buộc phải lùi người trở lại gỡ dây súng. Anh đưa khẩu súng qua đám le đã được đè bẹp xuống, buông tay cho nó rơi qua bên kia, rồi chồm người lên, trườn qua.

        Mải vạch đường chuồi xuống. Anh bỗng thấy mình đứng khựng trên đỉnh dốc. Bây giờ thì chính bụi le đã cứu sống anh, nếu không, anh đã rơi tõm xuống vực. Người anh bủn rủn. Trước mặt anh, đất bỗng sụt hẳn xuống, thăm thẳm đến chóng mặt. Con suối hiện ra giữa vực. Những vạt chuối rừng, cau rừng cao vống lên, xanh um. Xen vào đó, những cây bống-báng sum xuê như cây dừa cổ thụ, nổi bật lên trên thềm dương-xỉ mềm mại, xanh bấy. Những cây cổ thụ trên bờ vươn ra lòng suối những cái tán lá mênh mông, che kín mít bầu trời. Qua làn cọ nước, là đến mép suối. Con suối đen thẫm, uốn khúc, lờ lửng tròi xuôi. Làn nước trong veo, đang sẫm dần lại trong ráng chiều. Anh nhìn đau đáu vào dòng suối. Đợi cho chân tay bớt run, anh khoác chéo khẩu súng qua vai, bíu lấy những cây le, đu người leo ngược lên sườn dốc. Thật chầy chật. Thỉnh thoảng những cây le non, không giữ nổi sức nặng kéo xuống của thân người anh, đã gãy gập xuống. Nó không gãy rời ngay ra, điều đó một lần nữa cây le đã lại cứu anh. Anh hoảng hốt bám vội lấy cây khác. Cuối cùng, anh cũng leo ngược trở lại được sườn đồi.

        Anh men theo sườn dốc, đi xuôi xuống. Rừng le thưa dần. Nắng vàng rắc trên lớp lá mục. Bỗng anh nhận ra trên lớp lá khô, những chú vắt ngóc cổ lên một lượt. Những con vắt đói, thân dài như cọng rơm, tung tăng quăng về phía chân anh, trông phát khiếp. Anh kéo vội ống quần lên. Chao ôi, đã có mấy chú vắt bám vào bắp chân. Anh dơ từng chân lên, đưa tay vuốt xuôi xuống. Bàn tay anh rờn rợn, những con vắt đả cắn no máu, rời ra, lăn lông lóc, máu đỏ lòm trên bắp chân. Anh xách súng, chạy. Nhưng cả một dải rừng le ngút ngàn này, anh chạy đâu cho thoát đàn vắt đói? Đám muỗi bị đánh động, tung người lên, bay theo anh từng đàn. Anh thấy ngứa ở cổ, ở mặt, ở hai cánh tay và bàn chân. Phút chốc toàn thân anh ngứa ran. Anh gãi, gãi khắp người. Càng gãi mạnh, càng ngứa. Ngứa do muỗi cắn, do bẹ măng le sát vào da, “quỷ tha ma bắt bọn muỗi vắt này đi” anh vừa lẩm bẩm, vừa lách đám le, bước tới.

        Cuối cùng, anh cũng ra tới được bờ suối. Sau một vạt đất thoai thoải, tới những tảng đá lổn nhổn, mặt nước mở ra, mênh mông. Anh bước vội trên những tảng đá, hơi nước mát lạnh bốc lên, làm anh tỉnh người. Ra đến mép nước, anh ngồi bịch xuống tảng đá bằng phẳng như cái chiếu, dúng hai chân vào làn nước mát lạnh. Anh đứng hẳn xuống lớp sỏi dưới làn nước, gục đầu xuống mặt nước, uống ừng ực. Bụng anh căng ra, mà cơn khát nước vẫn chưa hết, anh tiếp tục uống. Sau phút tỉnh táo giả tạo, anh bỗng thấy chân tay bủn rủn. Anh nằm ngửa ra tảng đá. Người anh rũ ra. Bụng cống phồng lèn, ong óc. Mặt trời đã tà tà lưng chừng cây. Điều đó làm anh hoảng sợ. Anh vùng đứng dậy, nhưng anh lại phải vội ngồi xuống và ngả dài người ra tảng đá. Anh sợ sẽ không thể đứng dậy được nữa và thực tế, anh đã không thể nào cất được đầu mình lên.

        Anh thấy buốt đau. Triệu chứng của bênh sốt rét rừng mà anh đã quá quen thuộc vđi nó. Quỷ quái thật. Cơn sốt đến với anh chẳng đúng lúc chút nào. Anh sẽ xử trí với nó ra sao khi chỉ có một mình trong cánh rừng bạt ngàn này ? Mặt trời chỉ còn là một đốm lửa đỏ lừ, leo lét cháy. Đêm tối sẽ trùm xuống. Anh run lên cầm cập. Không hiểu do cơn sốt rét hay nổi sợ hãi đang vây bủa. Có lẽ cả hai, nhưng nỗi kinh sợ thì nhiều hơn. Cơn sốt làm đầu anh tê dại đi, âm âm, ong ong. Anh có cảm giác như người ta đang thi nhau gõ mạnh những cái búa đinh vào hai bên thái dương. Trong đầu anh thì như có cả một đàn ong đang chao lượn. Mồ hôi vã ra trên trán. Anh quằn quại trong cái nóng hầm hập và những cơn giật như kim chân vào màng óc. “Sao thế này ?” Anh nhắc đầu lên, nhưng nặng quá, có một bàn tay khổng lồ đang đè chặt xuống.

        Những tia nắng cuối cùng đã tắt hẳn, sau một lúc bừng bừng ráng đỏ. Chân rừng sẫm lại, đặc quánh.

       
        Cánh rừng lúp xúp chìm sâu trong đêm. Những chiến sĩ trinh sát xuôi, ngược như con thoi trên đoạn đường “bẻ cò”, dẫn đoàn chuẩn bị trận địa vào vị trí. Các chiến sĩ thông tin đeo cả chồng dây điện trên lưng, tay xách một cuộn dây, đang hối hả rải dây từ chỉ huy sở trung đoàn xuống quan sát sở tiểu đoàn.

        Trung đội phó Chẹt và khẩu đội phó Tùng bám theo trinh sát, ra nhận vị trí chiếm lĩnh trận địa cho khẩu đội. Đoàn người chui ra khỏi vạt rừng lúp xúp, trước mặt họ, nơi tiểu đoàn triển khai trận địa phục kích là một trảng cỏ tranh. Tầm mắt của mọi người bỗng chốc được bung ra trong cái vầng sáng nhờ nhờ của sao trời. Xen trong dải cỏ tranh là những đám cây “chó đẻ", thỉnh thoảng, một chòm rừng xanh đen, nhô cao lên.

        Trận địa của khẩu đội ĐKZ đặt cách lộ Tám chừng hai trăm mét. Xem xét xong địa hình khu vực triển khai trận địa, Chẹt bảo Tùng :

        —   Cậu trở lại, dẫn anh em lên !

        Tùng thắt chặt thêm cái bao đạn vào người, khoác khẩu AK lên vai, quay trở ra. Chẹt dặn với theo :

        — Bám vào đường dây mà về. Bảo anh Bảy cho anh em chặt cây, kem thành phên, cuộn lại. Cưa thêm ba cây đà cho mỗi hầm, rồi vác cả ra. Ở đây không lấy được gỗ làm công sự đâu.

        Tùng lên đạn, mở khóa nòng nấc liên thanh, hai tay ghì súng, anh bước ào ào vào đám cỏ tranh và gai mác cỡ. Gần tới chòm rừng, anh nghĩ :“Cắt ra lộ, sau đó, tạt chéo về hướng cây cầy độc lập, nhanh hơn, lại đỡ phải chui vào vạt rừng tối thui”. Đầu nghĩ, chân bước, chỉ một loáng, Tùng đã ra đến mép lò. Đặt chân lên lớp sỏi lạo xạo, anh thấy rờn rợn ... Xung quanh, lặng ngắt. Hai tay khư khư khẩu súng, mắt Tùng căng ra.

        Cặp theo mép lộ, Tùng cắm cúi bước. Có cái gì gây gây, khen khét đập vào mũi anh. Chưa kịp định thần, chân Tùng đã đặt vào ngay cạnh một xác người. Tùng bủn rủn nhào vội xuống vệ đường, giương khẩu AK lên. Im lặng. Tùng trấn tĩnh lại, đứng dậy. Khoảng sáng nhờ nhờ trên mặt lộ cho Tùng nhìn rõ những xác người nằm ngổn ngang. Tóc gáy như dụíng đứng cả lên. Tùng toan chạy ngược trở lại, nhưng anh chợt nghĩ ra : ở chỗ này hôm trước xê bảy diệt tám tên biệt kích ... Tùng cắn răng, bước qua những xác giặc. Tai anh ù ù. Hai chân anh đạp bừa qua những vạt cỏ, có đám cao ngập dầu người, nhằm hướng cây cầy độc lập. Thỉnh thoảng Tùng lại sửng người, vôi nằm rạp xuống bởi ngay bên cạnh anh, một con chim cút đập cánh, bay vọt lên. Trên nền trời, những ngôi sao ly ti, nhấp nháy. Chòm sao Bắc đâu lơ lửng. Sương xuống, ngọn cỏ ướt đầm. Hai ống quần Tùng sũng nước, vành mũ tai bèo cụp xuống mặt, nằng nặng. Mồ hôi bốc lên, chua loét. Tùng xăm xăm tiến về phía cây cầy.

        Mờ sáng. Cánh rừng từ từ hồng lên. Mặt trời đỏ ối đang lừ lừ nhô lên ở phía chân trời. Nắng sớm làm những giọt sương đọng trên lá cỏ, long lanh. Những vệt cỏ tranh vàng rộm, ong óng, như cố vươn lên, phơi mình ra, đua chen với những vạt cây mắc cỡ, những đám cứt lợn và len lỏi, óng lên bên cạnh những lùm cây lúp xúp, chạy sâu mãi vào trong rừng. Cắt ngang con lộ thoai thoải dưới kia, con suối lượn vòng vo. Có đoạn nhô ra giữa trảng tranh, có đoạn chìm nghỉm trong xanh rì của cây rừng.

        Yên tĩnh. Trên cái cây bằng lăng cụt ngọn, đen xì, nham nhở những vệt cháy, cái gốc há ra, chỉ còn hai bạnh gỗ mỏng tang, cắn xuống đất. Hai con chim cu đang gù gù cái mỏ vào nhau, bình thản. Đám chào mào ở bìa rừng thi nhau khua lên những âm thanh trong trẻo. Thỉnh thoảng một đàn chim bay vù lên nền trời, kéo theo những tiếng kêu chí chóe. Từ vạt rừng le bên bờ suối dội lại tiếng gáy của những chú gà rừng. Trong yên tĩnh, tiếng chim vang xa vọng mãi vào bầu trời cao xanh lởn vởn đôi đám mây hồng đang lặng lờ trôi.

        Hầm pháo do Tùng chỉ huy nằm gọn trong lùm cây lúp xúp. Trên một cái ngách hình chữ z, tổ pháo đắp nổi lên một cái bệ, đặt pháo. Nòng pháo đen sì, nằm ngang, hướng chếch vê phía con lộ, chỗ tiếp giáp với bờ suối. Lớp đất đào đắp trên mặt hầm đã được phủ kín bằng những mảng cỏ dày, xanh mượt...

        Khẩu đội vào vị trí chiếm lĩnh lúc nửa đêm. Các chiến sĩ triển khai ngay công sự chiến đấu. Những cái lưỡi xẻng được rút trong bồng ra, những cái cán xèng buộc sẵn vào vác đạn, đã lên nước đen bóng, họ lắp xẻng nhanh chóng, và bắt đầu ấn xẻng xuống lớp cỏ dày. Hết lớp cỏ, lưỡi xẻng gặp phải làn đất cứng đơ. Chết cha, đất sỏi ! Cuốc chim đâu ! Hai người thay nhau cuốc, một người xúc, lưỡi cuốc bập xuống, tóe lửa. Đang còn xa địch, nên họ làm việc mạnh tay hơn. Chỉ ngại bọn biệt kích — Trinh sát đã nống ra mặt lộ, bám địch.

        Khi cái công sự chiến đấu đã hình thành. Tùng cởi vác đà ra, đặt ba cái đà ngang hầm. Anh nhảy xuống, phải cúi lom khom mới không chạm đầu vào thành hầm. Sắp sáng rồi, Tùng hạ lệnh lấp đất.

        Mọi việc hoán tất khi phía đông, nền trời đã hửng sáng. Quỳ và Đoàn sau khi tu một hơi nước từ chiếc bi đông treo trên dây lưng, vội chui ngay đầu vào lùm cây, chỉ loáng sau, cả hai đã thở đêu đêu.

        Tùng ngồi bên khẩu pháo, anh phóng tầm mắt lướt dọc con lộ, trong cái khoảng sáng nhạt nhòa của buổi đêm tàn. Ở cửa hầm chỉ huy bên kia, trung đội phó Chẹt và khẩu đội Trưởng Bẩy đang ngồi nói chuyện.

        Tùng sang hầm anh Bẩy. Bình nước trà được rút ra khỏi dây lưng, đặt trên lớp lá khô, Chẹt và Bảy đang ngồi uống từng ngụm nhỏ nước trà trong cái ca Mỹ, và hút thứ thuốc rê Lăng-cà-bơ khen khét.

        Tùng sà vào, anh cầm ca nước, uống một ngụm, xít xoa khen ngon rồi vấn một điếu thuốc hút.

        Chẹt nói với Tùng :

        — Cho anh em ngủ lấy sức. Mờ sáng phải dậy, ngụy trang thật kỹ, máy bay sẽ lên, mình đoán là thằng địch sẽ đi cặp phía bên này lộ. Điều đó thuận lợi cho mình. Phía bên kia là sình lầy, địch không thể đi theo hướng ấy được.

        Bẩy nói :

        — Trên thông báo là khả năng xe tăng địch sẽ xuất hiện. Lâu nay, minh chưa chạm trán với xe tăng. Cả Quỳ và Đoàn đều còn mới, chưa có kinh nghiêm đánh xe. Mình rất lo. Có lẽ, khi tăng vào, để Tùng trực tiếp bắn, anh Chẹt ạ.

        — Được ! — Tùng nhả một hơi thuốc rê, nói . Đôi mắt anh tối sầm lại.

        Chợt nhận ra điều gì, Chẹt nói với Bẩy:

        — Anh cho ngay một cậu, xách cái bi-đông năm lít xuống suối lấy nước. Tôi xem chừng các tướng ấy đã dùng mất khá nhiều nước rồi. Phải sẩm tối, anh nuôi mới mang nước ra được. Mà hôm nay, nắng dữ đấy.

        Bẩy đứng dậy. Chẹt dặn theo :

        — Nhớ bảo anh em đi cặp theo bìa rừng, qua trận địa Xê Sáu, chú ý đánh động bộ binh, hỏi họ đường đi cho cẩn thận.

        Bẩy đi vê phía hầm đạn.

        Chẹt ngả mình, nằm dài ra lớp lá khô, mắt anh nhìn vào những ngôi sao muộn mằn, còn sót lại trên nền trời, anh im lặng hút thuốc. Ánh mắt anh mờ mờ, như chứa đựng trong ấy nỗi buồn nản, u ất.

        Tùng nhìn Chẹt, rụt rè hỏi :

        — Bữa trước, anh nhận được thư nhà ?

        — Ừ ! Chẹt nói mà không quay sang.

        — Chị và cháu khỏe cả chứ anh ?

        Chẹt quay sang, anh nhìn thẳng vào mắt Tùng. Tùng nhận thấy những vằn lửa đỏ rực trong mắt anh.

        — Chết rồi, Tùng ạ ! Cả vợ, cả con mình đều bị bom Mỹ giết chết rồi.

        — Trời ơi, hồi nào vây ? Em vô tình quá ! Tùng thốt lên, rồi gục mặt xuống lớp lá khô.

        Chẹt nằm ngửa trở lại, nỗi đau như đã được dằn xuống. Anh nói, không biết với Tùng hay với chính mình.

        — Chúng mình cưới nhau được ba ngày thì mình đi B. Lúc đó, mình đâu biết cô ấy đã có thai. Suốt năm bảy mươi, bảy mốt chẳng có thư từ gì, đầu bảy hai, thằng Hưng vào, mình biết vợ đã sinh con trai. Lúc đó, thật tồi tệ quá. Mình đinh ninh rằng đó không phải là con mình. Làm gì có chuyện ăn ở với nhau ba ngày đã có con được. Minh chợt nhớ tới ngày ấy, đã cưới nhau, biết mình chỉ có mấy ngày phép, cô ấy vẫn đi tập quân sự mãi khuya mới về. Tự vệ nhà máy mà. Lúc đó mình chỉ bực thôi, nhưng sắp chia tay rồi, chẳng nỡ to tiếng với vợ. Vì vậy mà lúc chia tay, mình đã đối xử với cô ấy không mấy mặn mà. Đến lúc nghe tin vợ có con mình như chợt tỉnh và nghi ngờ. Thế là mình ngấm ngầm oán trách Hà, mình chẳng thư từ gì về nhà cả.

        Ngừng lại Chẹt quay nghiêng người sang phía Tùng :

        — Mình tệ với vợ con quá, phải không Tùng ?

        Bảy về. Chẹt ngồi dậy.

        — Thôi sáng rồi, Tùng về hầm đi, thức anh em dậy chuẩn bị là vừa.

        Tùng xách súng về hầm. Đầu anh u u, nặng trĩu xuống.

        Quỳ và Đoàn vẫn ngủ ngon trong lùm cây bên miệng hầm. Ở hầm đạn, Hinh đã đi lấy nước về, Hinh rót nước từ cái can nhựa vào những chiếc bi đông trên dây lưng của anh em. Tùng ngồi xuống cạnh pháo, lắp kính ngắm vào pháo. Anh ngồi vào vị trí ngắm bắn, nheo mắt nhìn qua kính ngắm — Vừng đông đang ửng hồng ở phía chân trời. Cảnh vật trong ống kính như trong sáng hẳn lèn. Tùng rê nòng pháo về phía chân lộ. Anh ước lượng trước những cái mốc tính cự ly từ đây tới chỗ con suối cắt qua lộ.

        Buổi sáng yên tĩnh quá ! không có tiếng động nào khác ngoài những âm thanh tươi vui, trong sáng. Trên cánh rừng, xa xa vọng lại tiếng nổ đì đùng.

        Tùng rời khói kính ngắm, đứng dậy. Anh kiểm tra lại một lượt công việc chuẩn bị. Nói chung, tất cả đã ổn. Pháo đạn sẵn sàng, công sự ngụy trang kỹ. Chẳng cần phải đánh thức “bọn nó” dậy. Anh ngả người ra thảm cỏ, câu chuyện của Trung đội phó chưa dịu đi trong đầu anh.

        Mặt trời đã nhô lên khỏi tán cây lúp xúp bên bờ suối. Nắng đang trắng trên ngọn cỏ tranh. Quỳ và Đoàn dậy. Quỳ dụi mắt, xít xoa :

        — Chết cha, sáng rõ rồi. Đã thấy gì chưa, Tùng ? Sao không gọi tụi mình dậy.

        — Chưa có động tĩnh gì cả. Đoàn, mang cơm nắm lại đây.

        Ba người ăn cơm. Đoàn cầm lát cơm, đưa lên miệng, cắn một miếng, đặt lát cơm còn lại xuống mảnh vải dù, anh nhón một con cá khô.

        — “Cha” Thảo bữa nay làm món mứt cá, được ! Đoàn dơ con cá khô to bằng ngón tay, trắng toát lèn ngang mặt — Muối không tài nào bám thêm vào đâu được nữa, đạt yêu cầu.

        Đoàn cắn một miếng cá, nhăn mặt, vội cầm lát cơm lên.

        — Chu cha ! Không chê vào đâu được, cư như thịt nạc kho dừa ấy. Ngữ này thì tốn nước phải biết đây. Đoàn dừng lại, nhoài người về phía cửa hầm cầm lấy cái bi đông, lắc lắc, mắt cậu ta sáng lên :

        — Bi đông Thạch Sanh, anh Tùng, em nhớ là đêm qua, em đã cho nó chổng ngược lên trời rồi.

        — Làm gì có Thạch Sanh ở đây. Cậu Hinh lấy dưới suối lên, lúc các cậu đang ngủ đấy.

        — Chà ! — Đoàn vừa gãi tai, cười khì, vừa tiếp tục ăn. Đây là trận đánh đầu tiên của Đoàn. Anh chàng 18 tuổi này đi bê khi đã có hiệp định Pari. Được bổ sung vào đơn vị mới ba tháng, tạm qua một đợt huấn luyện, được bổ sung vào tổ pháo, chủ yếu vì cái vóc dáng hộ pháp của cậu ta. Khỏe ! Đi hành quân đường dài, Đoàn vác liên hai ba giờ cái nòng pháo, mà lưng áo vẫn khô khốc. Ăn thì vô địch ! Cơm nắm cho cả ngày, nếu thả ra, cậu ta chỉ chén một bữa là sạch trơn.

        — Anh Tùng này ! — Đoàn ngước mắt lên, hỏi — Sao bữa trước mình lại bỏ chốt, anh nhỉ ? Em ở cứ nấu cơm, sốt ruột quá. Suốt từ chiều hôm trước, mãi tới đêm hôm sau, em đang mơ mơ ngủ thì các anh về. Cứ ngỡ là thắng rồi, em nhảy phốc ra khỏi võng, đinh ninh là có thịt hộp, gạo sấy. Ai ngờ ...

        — Ừ, sao mình không dấn tới chút nữa, Tùng nhỉ ! — Quỳ nói — Tớ nghĩ là bọn nó cũng kiệt sức rồi. Suốt một ngày đội pháo, còn gì là người nữa. Có điều mình dồn nó vào thế cùng, nó cũng phải chống đỡ tới cùng. Nó liều chết thôi. Cậu còn nhớ trận Hàn Tín thắng Hạng Võ trong Tam Quốc không ?

        — Thế cậu bảo nó thắng mình à ?

        — Thì không à. Mình “tà”, không lên được, phải rút bỏ, rút bỏ chứ không phải rút chạy. Tớ mà là chỉ huy, tớ cho dấn tới một chập nữa, nhất định dứt điểm.

        — Biết đâu, đây lại là ý định của trên, mình rút ra, nhưng vẫn dùng pháo “cầm canh” vào, buộc thằng địch trong chốt phải xin chi viện. Mình quây bọn chi viện mà diệt, sướng hơn.

        Tùng nói cứng. Trước mặt anh em, phải vậy, chứ thực tình trong thâm tâm anh cũng có cái gì không ổn. Là một chiến sĩ, Tùng chưa có đủ tầm nhìn để phân tích mọi khía cạnh, nhưng cái ám ảnh mãi trong đầu anh là : Tại sao Trung đoàn lại lệnh xung phong lúc chiều tối. Và tại sao lại vội vàng rút ra? đồng đội anh thì ngã xuống ở đó, nhiều quá.

        Tùng uể oải ăn, chốc chốc lại nghẹn. Quỳ đã phủi tay, với lấy cái bi đông nước ở dây lưng. Đoàn kêu :

        — Còn nhiều cơm, anh Tùng, anh Quỳ?

        — Tụi mình đủ rồi, để phần ông hộ pháp. Ăn cho no, mà vác pháo.

        — Vác pháo là vác pháo, ăn cơm là ăn cơm chứ ! Đoàn cãi. Tuy vậy cậu ta vẫn cầm lên lát cơm nữa, ăn ngon lành. Ăn xong lát cơm cuối cùng, Đoàn rũ khăn, phơi ra đám cỏ. Tùng quay ra :

        — Đưa cái khăn vào bụi cây.

        — Ý, em quên ! — Đoàn cười — Máy bay nó mà thấy thì nó “cắt hộ khẩu”, anh nhỉ.

        — Này Đoàn, tớ mới phát hiện ra một điều bí mật.

        — Anh Quỳ nói gì cơ ?

        — Lại đây. Ngồi xuống. Làm miếng nước Hà thủ ô cho thông giọng rồi nghe hỏi.

        — Đoàn quỳ xuống đám cỏ, hai tay bưng ca nước lên, ghé miệng tu một hơi.

        — Cái thằng, uống gi dữ vậy ? Phải rèn luyện cả cái uống nước đấy. Khi nào thật khát mới uống, mà mỗi lần chỉ nhấp một ngụm nhỏ, ngâm lâu lâu trong miệng cho nước bọt tiết ra, mới đỡ khát chứ, đi liền hai ba ngày, chỉ có một bi đông nước, cậu làm hai hơi, hết rồi lấy gì uống ?

        — Làm một lèo nghỉ khỏe, không được sao ?

        — Không được. Ăn một bữa nghỉ ba ngày là chỉ có chết. Mà thôi, này, tớ hỏi nhé : Cậu có cái ảnh con gái, thế nào, mà cứ giữ khư khư như thày giữ ấn ấy. Bạn, hay người yêu !

        Đoàn tròn mắt, đưa tay lên giữ ngực.

        — Chị gái em đây.

        — Cha, chị gái, mình xin lỗi nhé. Xinh nhỉ, có chồng chưa ?

        — Chưa, chị em đang học dược sĩ.

        — Hay đấy, thôi nhận mình làm anh rể đi, được không ?

        — Anh Quỳ ạ. Chị em ... giọng Đoàn bỗng chìm xuống — không như bức ảnh em vẫn giữ đây đâu.

        — Cậu bảo sao ?

        — Tấm ảnh này chị em chụp hồi đang học lớp 9. Còn bây giờ, chị ấy ... Đáng lẽ em không phải đi bê đâu, bố em là liệt sĩ, em là con trai một, em đươc ưu tiên mà, ... Bữa đó, em đi học. Mẹ em và chị Hòa ở nhà. Máy bay Mỹ ném bom mỏ than, nhà em trúng bom, mẹ em chết, còn chị Hòa bị bỏng nặng lắm. Khi những vết thương trên mặt chị em tạm lành, em tình nguyện đi bộ đội. Phải lên huyện, xuống xã năm lần bẩy lượt, em mới được đi đấy.

        Đoàn vừa ngừng lời thì cả ba người nghe rõ từ hướng Nam, tiếng máy bay vọng tói. Tiếng kêu vo vo của thằng trinh sát OV10 rõ dần. Bỗng chốc không gian rung lên bởi tiếng con ve sầu khổng lồ. Vào tới vị trí phục kích của khẩu đội, chiếc OV10 nghiêng cánh, lượn qua khu vực trận địa xê bảy, xê sáu, rồi vòng xuống bờ suối. Từ chỗ giáp con suối với lộ Tám, chiếc máy bay trinh sát của địch lại vòng lên. Nó tiếp tục lượn vòng trở lại qua các khu vực trân địa phục kích của tiểu đoàn.

        Mặt trời đã lên cao. Nắng chiếu xiên vào trận địa. Nóng ! Các chiến sĩ chui vào những lùm cây lúp xúp tránh nắng, nhiều người xuống hầm, nằm dài ra lớp đất âm ẩm, mát lạnh. Tiếng máy bay cứ vo vo, vo vo trên đầu. Trong không gian yên lặng của buổi sáng, tiếng máy bay buồn buồn, não nuột, làm cho không trung mênh mông phút như ngột ngạt, rờn rợn. Chiếc máy bay mở rộng vòng lượn. Nó bay qua đầu rồi, nhưng gốc cây, ngọn cỏ như còn lưu giữ lại, âm vọng mãi cái thanh âm vo vo, thê thảm, chết chóc của nó. Nó vẫn điềm tĩnh, bình thản và kiên trì vòng lượn. Nó thờ ơ với tất cả, như chẳng có gì xảy ra, chẳng có gì hiểm nguy đe đọa nó cả. Và nó như cũng chẳng cần gì gì ở bụng nó, dưới cánh rừng xanh rì kia. Không ! Vẻ thờ ơ, bình thản kia, chỉ là bề ngoài, bên trong thì nó đang sục sạo, tìm kiếm. Chỉ một ngọn khói lan tỏa ra trên những tán rừng dưới kia, hay một vệt đất bị lật lên, lở loét, những chiếc áo phơi ngoài trảng hoặc lố nhố vài bóng người ... lập tức nó nghiêng cánh, từ cái bụng xám ngoét, ánh lên dưới nắng kia, một quả pháo hiệu sẽ phụt ra, cắm xuống, nổ bùng. Một cột khói sẽ dựng đứng, vươn cao lên. Mục tiêu đã được điểm chỉ. Chiếc máy bay trinh sát, sẽ ngoắt lại, phơi cái bụng loáng nắng ra, như chào vĩnh biệt lần cuối cùng khoảng rừng nó đả chỉ, rồi điềm nhiên bay đi. Thật sạch sẽ và trí tuệ. Công việc tiếp theo đã có bọn khác làm, cái bọn sát nhân, sát vật. Mặc xác chúng nó. Kia rồi, chiếc OV10 chưa kịp hạ cánh xuống đường băng của cái sân bay dã chiến, nó đã nhận ra những chấm nhỏ phía chân trời. Những chấm đen lớn dần lên. Chỉ một lát, không gian bị xé toạc ra bởi tiếng rít ghê rợn của bọn F4. Vào cái lúc những tiếng nổ dữ dội rung lên ở cánh rừng. Mặt đất rùng minh, chao nghiêng ... Mặc ! Những thằng giặc lái máy bay trinh sát bước vào câu lạc bộ. Gian phòng mát lạnh, sực nức mùi nước thơm, mùi thuốc lá ba số năm, mùi mực khô nướng. Tiếng nhạc xập xĩnh khi .dìu dật, khi kích động. Những chai bia 33 ... Và những đứa con gái như vừa được lôi trong bể nước thơm ra, uốn cái thân mềm oặt và nở những nụ cười “móc túi” nhạt nhẽo, bước đến, khoác tay, kéo chúng vào bàn. Bom vẫn nổ rùng rùng ở cánh rừng ngoài kia. Những gì đã xảy ra trong những cột khói bốc cao lên ấy ? Ở đây, chỉ có tiếng nhạc, mùi nước thơm, mùi da thịt con gái. Tiếng chạm cốc, những cái vuốt ve, mơn trớn và cả những tiếng lè nhè, chửi thề tục tĩu của những thằng say rượu ...

        Chiếc máy bay vẫn thong thả, ung dung vạch những đường lượn như đã định sẵn trên nền trời. Cùng lúc, tiếng kêu của nó nghe càng như mệt mỏi, buồn ngủ. Phải nó đang cố tìm cho ra một cái gì đó khả nghi sự xuất hiện của Việt cộng ở dưới những dải rừng kia? Hay nó đang tìm cho ra con đường gần nhất, thuận tiện nhất cho một cuộc hành quân nào đó ? Hay chỉ làm cái công việc phải làm trong ngày cho xong lần, xong lệ, để rồi, cuối cùng cũng cứ quãng xuống đất một trái pháo điểm bất kể dưới đấy có gì ? Rồi thì bình thản trở về với tất cả những gì đã trở thành máu thịt, không thể thiếu được, của nó ở cái “câu lạc bộ bay”.

        Khác với mọi lần, chiếc OV10 không ném xuống rừng một quả hỏa mù nào. Sau một hồi quần lượn, thằng trinh sát trên không đã rời khỏi con lộ, bình thản bay về phía Nam.

        Ông mặt trời như đứng lỳ ở ngọn cây, giận dữ phóng xuống mặt đầt những tia lửa nóng bỏng. Gió ngừng thổi, những vạt cỏ tranh cong lên, lóa trong nắng.

        Khi những âm thanh của chiếc OV10 chìm xuống phía cuối trời, không gian trở lại yên ắng, tịch mịch. Thời gian nặng nề, chầm chậm trôi đi. Tán cây lúp xúp không che nổi cái nắng dữ dằn, ngột ngạt trên trảng cỏ. Các chiến sĩ nằm im chịu trận. Mồ hôi vã ra như tắm, giấc ngủ đến với họ trong chập chờn, thảng thốt và mê man.

        Suốt từ sáng, Tùng chưa hề chợp mắt được một lát. Đầu óc anh luôn căng ra. Khi chiếc OV10 rè rè quần đảo trên trận địa, anh phải theo dõi nó, sắn sàng đối phó với tình huống có thể xảy ra : Một quả pháo điểm nổ bục ngay trước mặt trận địa chẳng hạn. Lúc đó, phải lao vụt ra, dùng cái bồng vải bạt này mà chụp chặt lấy nó, không cho nó kịp tung cột khói ra ngoài tán cây.

        Khi chiếc máy bay trinh sát mất tăm, là lúc, theo kinh nghiệm những năm chiến trường cho Tùng biết : Cái khoảnh khắc im lặng này là cái gạch nối những gì sắp sửa bùng lên, nổ tung. Trận chiến đấu mới ác liệt hơn, dữ dội hơn đang chờ đợi.

        Căng mắt về phía con lộ, Tùng thấy mền mệt, anh ngả người xuống đám cỏ, hai bàn tay kê dưới đầu, mắt nhìn sâu vào vòm trời trong xanh. “Chiến tranh bao giờ sẽ kết thúc?” Câu hỏi ấy bỗng lóe lên trong đầu anh. Anh bỗng nhớ tới Thạch. Một hy vọng mơ hồ bùng lên trong anh. Trung đã hy sinh, ngày gặp lại, Tùng sẽ làm mủi lòng Thạch bằng cái vẻ tiếc thương, xót xa giả tạo của mình. Tùng sẽ kể cho Thạch nghe trận chiến đấu ác liệt và cái chết bi hùng của Trung. Tùng sẽ vẽ ra trước mặt Thạch một tình bạn, tình đồng chí, tình đồng hương trong sáng đến tuyệt vời giữa anh và Trung, có thể anh sẽ bịa ra một lời trăn trối nào đó của Trung, với Thạch, để lời, cuối cùng anh sẽ nói với Thạch rằng : “Chiến tranh mà. Biết làm sao được. Kẻ thù đã cướp mất của chúng mình một người bạn. Chúng mình như mất đi một phần thân thể. Đau đớn quá. Chúng mình chỉ còn biết phải gắn bó lấy nhau hơn, phải yêu thương và gìn giữ những gì còn lại này ...” Lúc đó ... Ôi, sẽ còn có gì khác trước mắt Tùng là Thạch... đôi mắt mở to, đẫm lệ, vầng trán thông minh dính bết những sợi tóc mai và cái suối tóc óng ả, dày mượt ấy sẽ chảy qua bờ vai tròn lẳn của cô mà xuống ngực anh. Những giọt nước mắt nóng hổi sẽ ngấm qua ngực áo và thấm vào tim anh. Anh sẽ nhẹ nhàng vuốt ve mái tóc ấy ... cứ để cho cô ấy khóc ... rồi anh dặt tay lên hai bờ vai cô, nâng cô dậy, nhìn sâu vào mắt cô ... Áp đôi môi đang căng lên giần giật của mình vào đấy. Anh sẽ thấy cái vị mằn mặn, nồng nàn, cay cay, đăng đắng của hạnh phúc ... Cô ấy đang là sinh viên y khoa ? ... không sao, anh sẽ đi học đại học. Ra trường anh sẽ về công tác ở một nhà máy nào đó, Thạch làm việc ở một bệnh viên gần đó.

        Từ ngày có hiệp định Pari, những mơ ước về cuộc sống trong Tùng cứ mỗi lúc một lớn lên, rộng ra. Trong thâm tâm, anh mong muốn chiến tranh mau kết thúc, để thực hiện cho được cái nguyện vọng nung nấu, đeo đẳng suốt thời học sinh, cũng đồng thời để trả thù lại Thạch. Nhưng, khi Trung hy sinh thi dòng suy nghĩ cuả anh lại tập trung vào Thạch. Anh nhớ Thạch và hy vọng tình yêu của mình ở Thạch ...

        Những tháng đầu sau khi có Hiệp định, anh vui mừng và khấp khởi chờ đợi. Nhưng sau đó, được học tập và quán triệt âm mưu của kẻ thù, thấy rõ hành động phá hoại Hiệp định của chúng, nhận ra cái quyết định cuối cùng vẫn phải là đánh ! Đánh mạnh mẽ, đánh quyết định vào tận sào huyệt cuối cùng của địch... chỉ có vậy, anh mới có cơ thực hiện cái ước vọng nung nấu của mình. Anh vẫn phải tiếp tục đóng góp công sức, cả xương máu nữa, của mình cho cái thời khắc quyết định, chấm dứt cuộc chiến tranh. Và anh đã cùng đồng đội tiếp tục bước vào cuộc chiến đấu. Tuy vậy trong thâm tâm — anh, có cái gì mơ hồ, mỏng manh có thể xảy ra : Hiệp định được thi hành và chiến tranh chấm dứt. Máu sẽ ngừng chảy và đầu sẽ ngừng rơi ... Vì lẽ ấy, anh chưa thật thông với trên khi hành quân tiến công cái chốt cầu vừa rồi và trong trận chiến đấu ấy, những tổn thất, thương vong quá lớn của đơn vị, đã làm cho anh rùng mình, ớn lạnh. Anh bỗng trầm lặng hẳn, lo lắng cho số phận sẽ giành cho mình. Cuộc chiến đấu sẽ còn kéo dài và rồi, liệu anh có thể thoát được thần chết qua những trận đánh liên tiếp sắp tới không ? Trận này, trận sau, trận sau nữa ... đến bao giờ, bao giờ?

        Tùng ngủ thiếp đi trong mê mệt. Mặt trời đang chiếu thẳng những tia nắng bỏng rát qua kẻ lá, xuống mặt anh. Trên trán anh, mồ hôi vã ra, đọng giọt. “Địch ! Địch vào !” anh mơ màng trong lo âu, thổn thức.

        — Tùng ! Địch vào !

        Anh choàng dậy, khẩu đội trưởng Bẩy đã ngồi bên cạnh pháo. Quỳ và Đoàn cũng đã dậy.

        — Cắt đạn ! Bẩy ra lệnh.

        Đoàn rút con dao găm ra khỏi bao, cắt đoạn dây rừng buộc vác đạn. Tay anh run run khi nhấn mũi dao vào lớp vỏ nhựa bọc quả đạn. Mũi dao trật xuống, cắm phập xuống đất. Cả người anh đè lên cái cán dao. Đoàn rút con dao lên, tiếp tục nhấn mũi dao vào vỏ đạn. Quả đạn được cắt vỏ, phơi ra cái chuôi màu vàng óng, mùi thuốc phóng thơm hắc, xộc lên. Ba quả đạn đã dược cắt bỏ vỏ nhựa. Đoàn nép mình xuống thành hầm, nhìn ra

        — Lắp đạn ! Bảy nói.

        Quỳ nhảy vào đuôi pháo, khẽ kéo cần mở khóa nòng, rồi lao nhẹ quả đạn vào nòng pháo. Tiếng khóa nòng đóng lại khô khốc.

        Tùng ngồi vào vị trí số một. Trước mặt anh, trong nắng, trảng cỏ trải rộng ra, lấp lóa. Chỗ tiếp giáp giữa lộ Tám và con suối, bốn chiếc xe tăng địch đang lặng lẽ bò vào. Nó không men theo rìa lộ, mà tiến chênh chếch qua trận địa khẩu ĐK, thẳng vào đội hình phục kích của Đại đội bảy. Không nghe tiếng động cơ, chỉ nhìn rõ cái nòng pháo của xe tăng nâng lên, hạ xuống nhấp nhổm. Trên thành xe, lố nhố những thằng lính vận đồ răn ri, tay lăm lăm những khẩu súng M79 và AR15.

        Chiếc tăng đi đâu đã tiến đến trước trận địa khẩu đội. Đã nghe rõ tiếng xích xe nghiến cây răng rắc. Chiếc xe tăng địch tiến điềm tinh về phía cánh rừng bên phải. Chắc nó lợi dụng những dải rừng lúp xúp đó mà xuôi về hướng cầu sông ? Thằng địch ranh ma đã ý thức được rằng nếu tiến thẳng trên mặt lộ, hay sát mét lộ đều bất lợi về mặt chiến thuật.

        Tùng nhìn qua kính ngắn. Anh không thể đo cự ly bằng kính được bởi những vạt cỏ, có lúc che khuất cả thành xe. Tim anh đập mạnh.

        — Bình tĩnh, chờ chút nữa ! Bảy ngồi bên cạnh, nhắc Tùng. Tùng lặng lẽ rà rà nòng pháo theo xe tăng. Trận địa phục kích ắng lăng, đợi lệnh. Bọn địch cũng không thể đoán biết chúng đã lọt vào vòng vây quân giải phóng và số phận hẩm hiu đang sắp sửa giáng xuống đầu chúng.

        — Chiếc tăng đi đâu. 150 ! Bảy hô.

        Tùng quay nhanh nòng pháo. Bóp cò. Quả đạn lao vụt ra. Cùng lúc, hai tiếng nổ đinh tai xé tan bầu không gian yên tĩnh trên trận địa. Mặt đất rung lên. Chiếc tăng đi đầu khựng lại, rùng mình, khói trùm kín tháp pháo. Nhứng tên lính đứng lố nhố hai bên thành xe biến đi đâu mất.

        — Cháy rồi ! — Bảy reo lên sung sướng. Quỳ lao nhanh quả đạn thứ hai vào nòng pháo.

        Chỉ vài giây sau, khói tan dần, chiếc xe tăng lại rùng mình, nó đang quay nòng pháo về trận địa khẩu ĐK. Những chiếc đi sau cũng vội ngừng khựng lại, quay ngoắt nòng pháo.

        — Thấp ! 200 ! Bắn !

        — Bình ! Bàng ! quả đạn thứ hai lao ra, bay vọt qua xe tăng, nổ ầm xuống cánh rừng bên bờ suối.

        — Lắp đạn.

        — Bắn !

        Tùng bóp cò, quả đạn thứ ba lao ra. Một nhoáng lửa bùng bùng kéo theo quả đạn ở đầu nòng pháo. Quả đạn rơi ngay xuống cách khẩu pháo chừng 10m, nổ ầm. Bảy lao vọt sang hầm chỉ huy. Quãng thời gian ngắn ngủi sau ba phát đạn bắn trượt, đủ cho chiếc xe tăng phát hiện ra trận địa phục kích và làm công tác chuẩn bị chớp nhoáng. Tháp pháo xe tăng bát đâu rung lên. Những quả tự hành 100mm lao ra, cùng lúc các cỡ súng trên xe thi nhau nhả đạn. Phút chốc, bốn chiếc xe tăng địch trở thành 4 cái cối xay đạn. Nó cứ đứng nguyên tại chỗ như cái lô cốt kiên cố mà rung lên điên cuồng. Đạn nhọn quét sát mặt hầm, nổ toang toác trên đầu. Những thân cây lúp xúp bị cắt phăng, đổ xuống rào rào. Trận địa phục kích chìm ngập trong khói bụi và tiếng nổ. Những quả tự hành lao ra khỏi xe tăng, tiếng rít ghê rợn của đường đạn và tiếng nổ nhức óc, đất đã tung lên, rơi xuống mặt hầm rào rào. Khẩu đội nằm im dưới hầm đợi lệnh. Phía bờ suối, bọn bộ binh địch lố nhố. Chúng lợi dụng những vạt cây bên bờ suối, lăm lăm súng đạn, tiến lên. Các chiến sĩ B40, B41 của Tiểu đoàn Tám được lệnh xuất kích, đang cắt nhanh qua vạt rừng bên phải, về phía bờ suối.

        Một tiếng nổ dữ dội trên nóc hầm. Tùng nhỏm dầu lên. Khẩu ĐKZ đã bị tự hành bắn bay. Pháo địch ngơn ngớt, Chẹt quay máy về tiểu đoàn báo cáo. Tiêu đoàn trưởng Thắng lệnh cho khẩu ĐK rút về quan sát sở tiểu đoàn nhận lệnh.

        Chẹt và Bảy chạy sang các hầm.

        — Rút về quan sát sở tiểu đoàn, mau !

        Các chiến sĩ vọt lên. Tùng dẫn đầu đội hình. Chẹt và Bảy đi sau cùng.

        Tùng cắm đầu, đạp bừa lên đám gai mắc cỡ, chạy. Sau lưng anh, tiếng súng vẫn rộ lên từng chạp. Thỉnh thoảng lại một quả tự hành nổ ầm. Tùng vẫn cắm đầu chạy. Những sợi dây rừng níu lấy chân anh, người anh, anh giật bung, ào tới. Tiếng súng sau lưng như đẩy chân anh. Anh càng chạy khỏe. Không quay đầu lại. Tùng cứ thế mà chạy. Qua vạt rừng thưa, đến một trảng cỏ tranh. Tùng chạy ào qua. Phút chốc, anh đã chui được vào cánh rừng rậm. Anh dừng lại, thở hổn hến. Anh bỗng hốt hoàng khi nhận ra sau lưng anh không có ai bám theo. Anh định thần, quay lại, nhưng anh sợ. Mang máng trong đâu anh hướng quan sát sở tiểu đoàn, anh cắt sang trái, tiếp tục băng vào rừng. Tiếng súng đột ngột dừng. Anh đi nhanh. Càng lúc, anh càng dấn sâu hơn vào rừng già. Người anh run lên. Anh dừng lại, định hướng. Mặt trời đứng khựng trên đỉnh đầu không cho anh nhận ra phương hướng. Anh không còn biết làm gì hơn là tiếp tục bước ào vào rừng. Càng lúc, rừng càng rậm rạp, âm u.

        Tin chiến thắng làm nức lòng Bộ Tư lệnh và các cơ quan sư đoàn : Một chi đội xe tăng địch bị diệt. Hai đại đội bảo an địch bị đánh thiệt hại nặng, phải rút chạy về chi khu. Chủ nhiệm pháo binh sư đoàn Trần Cừ quay ngay điện thoại xuống cho 209, đề nghị Trung đoàn lặng thương huân chương chiến công cho đồng chí pháo thủ ĐKZ diệt chiếc xe tăng đi đầu. Trong lúc vui mừng, chủ nhiệm pháo binh đã nhầm lẫn. Chiếc xe tăng đi đầu và cả ba chiếc xe tăng đi sau, đều do những xạ thủ B40 bắn cháy. Trận đánh diễn ra nhanh chóng, đạt kết quả cao. Bọn địch đã dẫn xác vào vòng vây của tiểu đoàn đúng như dự kiến. Chỉ một vài phút sau khi khẩu đội ĐK được lệnh rút về quan sát sở tiểu đoàn, các chiến sĩ bộ binh đã bí mật thắt chặt vòng vây. Từ bờ suối, đội hình phục kích đánh thốc lên. Những xạ thủ B40 gần như kê sát súng vào thành xe tăng địch mà bóp cò. Bọn bộ binh địch không kịp quay súng, đã ngã nhào. Những tên còn sống sót quáng quàng chạy dạt ra lộ.

        Trung đoàn Trưởng Trần Nhạn lệnh cho dê Tám cơ động trận địa phục kích sang Bắc lộ. Pháo binh tiếp tục “cầm canh” vào chốt cầu. Bọn địch trong chốt đang giãy dụa, gào thét, kêu cứu chi viện. Nhận định của trên địch sẽ tiếp tục tung lực lượng ra chi viện cho chốt cầu. Tình hình chiến sự diễn ra ngoài dự kiến của ta. Việc bỏ dở chốt cầu là thất bại tạm thời, đã nhanh chóng chuyển thành thắng lợi lớn của Trung đoàn. Tiểu đoàn Tám sau khi thu dọn trận địa xong, đã cơ động gấp lên hướng Bắc đường, trong không khí tiêu diệt địch hừng hực. Tiểu đoàn chín nhận lệnh chuẩn bị khẩn trương mọi mặt, sẵn sàng tấn công dứt điểm chốt cầu.

        Khẩu đội ĐKZ của Bẩy được trang bị pháo mới và biên chế lại, tiếp tục cơ động phối thuộc với dê tám. Trung đội trưởng Hồng trực tiếp chỉ huy khẩu đội. Trung đội phó Chẹt, khẩu đội phó Hanh và hai chiến sĩ trên xê bộ được giao nhiêm vụ ở lại tìm Tùng.

        Tổ của Chẹt lặn lội suốt buổi chiều trong rừng nhưng không tìm ra dấu vết của Tùng. Nhiều ý kiến khác nhau xung quanh sự việc này. Người thì cho rằng Tùng đang bị lạc đâu đó trong rừng thôi, phải tìm cho ra không cậu ấy chết đói, chết khát mất. Người khác bảo Tùng lợi dụng tình thế sơ hở đó của ta, để đi chiêu hồi. Hanh quả quyết :

        — Mấy bữa nay tôi thấy hắn ta trầm ngâm, suy tư hẳn đi.

        — Chả phái, anh ấy bùôn vì anh Trung hy sinh thôi. Bạn bè cùng học, cùng làng với nhau mà ! — Huy cãi.

        — Mình thì không nghĩ là Tùng đã đi chiêu hồi — Chẹt điềm tĩnh nói — Từ ngày về đại đội, cậu ấy luôn là chiến sĩ tốt. Hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Sống biết điều với mọi người. Những trận đánh vừa qua đều chứng tỏ Tùng là người dũng cảm.

        — Thế sao lại cong đuôi chạy biến vào rừng như kè chạy trốn thế ? — Hanh vẫn cố giứ lập trường của mình.

        — Bởi nhiều lẽ ! — Chẹt nói — Cái chính, theo mình là bởi tác động tâm lý. Cậu ấy đã bắn tới ba quả đạn, đều không trúng xe tăng. Bị thăng địch phản pháo thì hoảng lên. Trong lúc rút, không dám ngoái lại bởi bị ám ảnh của hỏa lực xe tăng địch. Hơn nữa, cậu ấy không nhìn ra cái thế chung của trận địa, cứ tưởng tất cả đều rút, nên đã rút cho thật nhanh, thật xa vùng chiến sự. Đến lúc dấn sâu vào trong rừng thì không có kinh nghiệm và phương tiện đi rừng, nên bị lạc.

        Trung đội phó dừng lại : Cả tốp im lặng nhìn nhau. Mặt trời đã đỏ lừ trên trảng cỏ.

        — Thôi, ta tiếp tục ! — Chẹt quyết định và cả tốp lại xách súng luồn sau vào rừng.

        Mãi đến lúc đêm tối trùm xuống, họ mới cắt ra con đường mòn, về cứ nấu cơm. Không ai nói với ai một lời. Họ lầm lũi bước. Gánh nặng hậu quả của trận đánh đang đè lên vai Trung đội phó. Anh đau đớn nghĩ ràng : Mình sẽ phái chịu hoàn toàn trách nhiệm về số phận của Tùng, mình sẽ nhận một kỷ luật cao nhất, nặng nhất là : “Mất quyền chỉ huy chiến đấu”

         

        Khi mà cơn sốt rét chưa đủ sức làm anh mè man, thì những đợt nhức nhối như búa đập vào màng óc lại làm cho anh tỉnh. Anh rợn người khi nhận ra sự cô độc của mình. Chả lẽ cái dấu chấm kết thúc cuộc đời anh, lại ở đây, chỉ có một mình anh, trên tảng đá, trong cánh rừng ngút ngàn này ? Chả lẽ nó lại diễn ra nhẹ nhàng thế, đơn giản thế ? Chỉ một đêm, anh nằm đây và những cơn sốt rét ác tính ập tới, sáng ra, anh không còn cất nổi mình lên nữa. Anh sẽ cứ nằm nguyên, bất động như thế, một ngày, hai ngày, rồi ba ngày, sau đấy, những con kỳ đà trong những cái gốc cây, hốc đã bên bờ suối sẽ ngửi thấy mùi tử khí, chúng bò ra, lần tìm và chả bao lâu, con mồi của chúng đã hiện ra trước mặt. Chúng sẽ sung sướng nhào tới, tranh giành nhau. Trước hết, chúng cắn xé nát bộ quần áo đang căng ra, chật cứng trên người anh, sau đó, những cái răng nhọn hoát của chúng sẽ cắm phập xuống và lôi ra từng miếng thịt trên thân thể đã mềm nhũn của anh. Chúng ăn và nhìn nhau, gầm ghè nhau. Trên trời, đàn quạ đen kêu quang quác, sà xuống lùm cây. Những đôi mắt diều hâu của chúng chẳng khó khăn gì khi sục tìm miếng mồi béo bở. Chúng đáp nhẹ xuống những tảng đã lô nhô, nhảy chồm chồm về phía con mồi. Những con kỳ đà ngừng ăn, ngẩng lên nhìn chúng. Đàn kỳ đà tròn mắt, nhóng những cái mõm rắn nhọn hoắt về phía bày quạ. Cuộc chiến đấu qua ánh mắt bắt đầu. Hai loài vật nhìn nhau chằm chằm, và cũng không rời mắt khỏi con mồi một phút. Đàn quạ tiến lại. Với chúng, muốn chiếm lấy con mồi, trước hết phải tống khứ những con kỳ đà xấu xí bẩn thỉu kia đi. Những con kỳ đà thì đau đớn giương tròn mắt lên giận dứ, căm hờn bọn phá bĩnh.

        Hai bên vẫn nhìn nhau. Thế mạnh đã nghiêng về bày quạ. Cứ trông những bước nhảy đàng hoàng, chắc chắn của chúng qua những tảng dá, đủ biết. Chúng lừ lừ tiến lại, coi khinh những chú kỳ đã đang đồng loạt dóng cái mõm nhọn hoắt lên, thế thủ. Bỗng những con quạ bay vút lên không rồi lao thẳng xuống đồng loạt như những mũi tên, đường bay đã chứng tỏ sự từng trải, lành nghề khi săn bắt mồi của chúng. Những con kỳ đà chưa kịp chúi xuống, đã bị những cái mỏ quắp như câu liêm bổ xuống, kẹp chặt lấy mảng da đầu, liên sau đó là cú đã “sét đánh”. Hiệp đầu vài con kỳ đà đã giãy dành đạch trên tảng đã. Những con sống sót nháo nhào bỏ chạy, rúc biệt vào các hang, hốc. Đàn quạ rũ cánh, đứng thở một chặp rồi sung sướng, ung dung bước lại phía con mồi. Chi một loáng, những cái mỏ sắc nhọn đã thi nhau bổ xuống, mỗi lần kéo lên là một tảng thịt bị dứt. ra khỏi người anh. Từng lớp, từng lớp thịt lần lượt bị bóc ra. Chúng vừa ăn, vừa kêu rên. Tiếng rên sung sướng của kẻ chiến thắng vang lên rùng rợn. Những con quạ từ xa, vội vàng đáp xuống chia vui với đồng loại. Chúng đứng chen nhau đen đặc xung quanh con mồi..,

        Tùng rùng mình, anh thấy lạnh. Rồi những cơn lạnh bắt đầu hành hạ anh. Người anh run lên từng chặp. Anh lột nghiêng người, co hai chân lên. Hai tay anh thủ chặt vào giữa hai đùi, người anh cong lại, co rúm. Nhưng anh không thể chống lại được cái lạnh từ bên trong lan ra. Có cách nào chống đỡ được ? Môi anh khô khốc, trong khi nước bọt lại sàu sàu ra hai bên mép. Mồ hôi thì vã ra, đọng giọt trên mặt, mà toàn thân anh vẫn run rẩy lên, oằn oại trong cái lạnh từng chặp, từng chặp.

        Những cơn lạnh không biết đã kéo dài bao lâu ? Anh đã thiếp đi, hay mê man bao lâu ? Chẳng rõ. Anh mở mắt, và thấy tinh tỉnh. Bầu trời tối đen như mực đến nỗi anh không thể nhìn rõ được bàn tay đang dơ cao  lên, chới với của mình. Anh cất đâu lên. Một lần. Hai lần. Không được. Đầu anh sao nặng thế ? Anh ráng hết sức cất đầu lên một lần nữa. Lần này thì được. Đầu anh đã cất được lên khỏi tảng đá, nhưng cũng chỉ được vài giây. Hai bên thái dương anh giần giật. Trong đâu anh như có cả một đàn ong khổng lồ, bị nhốt chặt, chúng đang cắn xé, đập phá, cố thoát ra. Hai mắt anh tóe ra những đốm lửa như những con đom đóm. Anh phải nhắm nghiền mắt lại và thả đầu đánh bịch xuống tảng đá.

        Anh lại thiếp đi trong mê man... Những con rắn khổng lồ từ đâu phóng tới, cuộn tròn truức mặt anh. Chúng bắt đầu nhe ra những cái răng nham nhở, nhọn hoắt. Cái lưỡi đỏ lừ, thè lè. Những tiếng thờ phì phì và cái đuôi cuộn qua, cuộn lại. Bỗng một con bay tới, cắn phập hàm răng nhọn sắc như những cái lá lúa vào sâu trong bụng anh... Anh choàng tỉnh bởi những cơn đau bụng. Những cơn đau cuồn cuộn, lớn dần xói mạnh từ bụng dưới ngược lên mỏ ác. Đau quá thế này. Trời ơi ! Mẹ ơi ! đau quá ! Anh bật ra tiếng rên và vật người qua hai bên trên tảng đã nhuốm sương đêm lạnh toát. Anh co người lại, căm anh chấm vào đầu gối. Hai tay anh giữ chặt lấy bụng để chống chọi với những cơn đau. Nhưng vô hiệu. Dưới làn da, bụng anh nổi lên những cái cục rắn chắc, cuồn cuộn. Có cái gì buồn buồn trong cổ, anh vật người sang bên. Sau những cú bóp mạnh từ dạ dày, nước ộc ra qua miệng anh, chảy dài xuống tảng đã. Anh nôn thốc nôn tháo, tưởng chừng nôn ra cả mật xanh, mật vàng. Một hồi lâu, đầu anh rũ xuống và anh không còn cái cảm giác co thắt ở dạ dày nữa. Anh cứ há miệng cho nước từ trong bụng chảy ra.

        Những cú nôn làm anh mệt lả. Bụng anh trống rỗng, xẹp lép xuống. Anh lờ mờ nhận ra những cái đã và sắp xảy ra với anh. Anh đưa tay rờ rẫm khắp người. Bàn tay anh run rẩy. Đầu óc anh vẫn bị ám ảnh bởi đàn quạ đen. Bóng tối đặc quánh trùm kín ánh sáng từ hai con mắt đang cố mở, cố căng ra của anh. Anh chẳng thấy gì cả. Sao quanh anh vắng lặng thế ? Điều đó làm tăng nỗi khiếp sợ trong anh. Anh tỉnh lại thật sự và hoàng hốt bởi những tiếng động loẹt xoẹt, vù vù trên đau. Đó là những con chồn bay đang chao từ cây này sang cây kia bên bờ suối, kiếm ăn. Anh nhắm mắt lại... chờ đợi... một cái gì... bất thần bổ xuống, móc chặt người anh, nâng bổng lên khỏi tảng đã và buông ra, người anh rơi tõm xuống suối. Những con cá cóc trong những hộc đã hai bên bờ sẽ lao vút ra như mũi tên. Đàn cá mại thì lượn tròn xung quanh chuẩn bị đánh hôi một bửa béo bở... Nhưng không, anh vẫn nằm trơ trên tảng đá. Phía đầu nguồn con suối, vọng xuống tiếng kêu: Trót ! Trót của con chim rừng. Một lát, bén kia suối có tiếng chim Bóp ! Bóp ! đáp lại. Đây là tiếng kêu của hai con chim rừng. Khi mặt trời tắt lửa, chúng kêu lên để tìm nhau. Tiếng kêu vang vọng trong rừng đêm đã cho chúng nhận biết hướng đậu của nhau. Chúng vừa kêu báo hướng cho nhau, vừa bay gần trở lại. Chúng cứ vừa kêu, vừa bay như vậy suốt đêm. Mờ sáng thì chúng đến được sát gần nhau. Nhưng khi nhìn ra nhau chúng lại vội bay vù lên, mỗi con một hướng... Ngày xưa, co hai anh em một nhà nọ. Cha mẹ rất nghèo, không nuôi nổi đàn con, đã đem cho người anh ở một bàn, người em ở một bản khác. Hai người lớn lên và trưởng thành. Một hôm cả hai cùng vào rừng hái củi. Họ gặp nhau trong lúc cùng bị lạc giữa rừng. Cảnh huống đã gắn họ với nhau. Họ dựa vào nhau mà chống chọi với cái khốc liệt của thiên nhiên, để tìm ra con đường về bản. Họ đã chiến thắng. Vinh quang làm họ thương nhau. Nhưng đến lúc nhân ra nhau là anh em ruột thịt thì đã muộn rồi. Người em xấu hổ quá, uống nước lá ngón mà chết. Người anh quằn quại, đau khổ, đã treo cổ lên cành cây bằng lăng đầu bản. Xác họ biến thành hai con chim. Đêm đêm hai con chim đau khổ ấy cất tiếng kêu thảm thiết gọi tìm nhau. Nhưng đến khi nhìn rõ mặt nhau thì cả hai cùng xấu hổ quá, vội bỏ đi mỗi con một hướng. Và chúng nghĩ sẽ không bao giờ gặp lại nhau nữa. Nhưng tình máu mủ, ruột rà không cho phép chúng quên nhau. Chúng kiếm ăn một ngày âu sầu buồn bã và nhung nhớ. Tối đến chúng lại càng buồn chúng kêu khóc và cánh thì cứ bay về phía tiếng kêu khóc đau khổ của nhau... cứ vậy, đêm này, qua đêm khác.

        Bên tai Tùng, tiếng hai con chim nghe đã cùng rõ, nhưng còn xa nhau. Chắc giờ này mới nửa đêm. Cơn sốt rét tạm lắng và những cơn đau bụng sau khi quặn lên một chặp nứa, cũng đã lắng dần xuống. Anh tỉnh, mặc dù tai anh vẫn rè rè và người anh vẫn thỉnh thoảng rung lên từng chặp. Bóng đen bây giờ không còn làm anh sợ hãi nữa. Chẳng có con diều hâu, thuồng luồng nào quanh đây cả. Chỉ có anh trên tảng đã và rừng cây thâm u như đang mở rộng vòng tay che chở cho anh. Gìn giữ cho anh qua mọi sự dữ. Anh bỗng thấy đói và khi nghĩ tới cơm thì cơn đói phút chốc quặn lên, cồn cào trong bụng. Trong anh chỉ còn một sự mệt mỏi, bải hoải. Cuối cùng anh cũng chẳng thiết nghĩ đến ăn, uống nữa. Nỗi cô đơn đang làm anh đau xót nghĩ tới cái tổ ấm của mình. Thật lạ, mới cách đây không lâu, anh đã hy vọng và chờ đợi sự phá bò, giải tán cái tiểu đội súng đạn ấy, để trở về với những ước mơ đau đáu của mình. Chẳng mấy nuối tiếc, chẳng mấy nhớ nhung. Cái tố ấm ấy chỉ ấm áp họ trong những năm tháng chiến tranh. Ở đó, họ phải dựa lưng vào nhau mà sống và chiến đấu, mà tin tưởng và chờ đợi, hy vọng. Nhưng đến khi chiến tranh chấm dứt, chắc chắn cái tổ ấy, sẽ mất đi vai trò bao bọc, gán bó của nó. Nó phải tự vỡ ra, cho mỗi thành viên bay về một phương trời xa xăm, đã định của mình.

        Bây giờ bỗng chốc cái tổ ấm ấy hiện ra, sừng sững trước mặt anh. Trong bóng đen đặc quánh, tưởng chừng có thế lấy dao mà xắn ra được thành tảng, của đêm rừng này, cái tổ ấm ấy... những gương mặt đồng đội... lần lượt đi qua mắt anh. Rõ thế ! Đậm thế. Anh bỗng sửng sốt đến đau đán khi chợt nhận ra ràng : cho mãi đến hôm nay, anh mới nhìn ra : thật rõ, thật sâu vào mặt từng người... đồng đội anh. Có phải đây là sự hiện diện cuối cùng của họ trong mắt anh ? Nó đang chợt bùng lèn như ngọn đèn dầu cố bùng lên lần cuối cùng, trước khi tắt hẳn ?

         

        Sau một hồi loẹt xoẹt, tiếng nói từ chiếc “Ra đi ô bán dẫn” trong tay trung đội phó Chẹt khục khoặc phát ra. Cái loa rè rè, rung lên một giọng ngạt mũi : “Mời đồng bào và các bạn đón nghe chương trình phát thanh đặc biệt chào mừng hiệp định về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt nam, đã được ký kết tại Pari...” Nhưng tiếng loẹt xoẹt lại phát ra và tiếng nói im bặt. Trung đội phó Chẹt vỗ mạnh tay vào thùng đài. Vô hiệu. Anh nâng cái thùng lên, áp vào tai, vừa vỗ, vừa xoay, vừa nghe, vẫn im bặt. Các chiến sĩ trong trung đội nãy giờ ngồi im, dỏng tai lên và dóng mắt về phía trung đội phó, bỗng la lên rầm rầm :

        — Sửa đi, sửa lẹ lên, anh Chẹt.

        — Thật kỳ hết sức !

        — Đúng lúc bản tin quan trọng thì đài tịt.

        — Ném mẹ nó đi cho rồi, đài với điên! — Giọng nói bực tức của anh chàng nào đó trong góc nhà vọng ra.

        — Im đi, các tướng, không trung đội phó cuống lên thì tịt thật.

        Gương mặt với những nốt tàn nhang rất rõ của Trung đội phó Chẹt vẫn tỉnh bơ. Anh đặt cái thùng xuống bàn, móc túi quần lôi ra con dao nhíp — con dao “vạn năng” — như anh em trong trung đội gán cho. Đó là con dao ba lưỡi “chiến lợi phẩm” của Chẹt ở Tàu ô. Anh giữ con dao khư khư. Ở trận địa, nó được dùng để sắt cơm nắm, khui thịt hộp, sữa hộp. Ngồi buồn thì chẻ tăm, cắt móng tay. Đôi lúc nó biến thành cái cọc Tăng âm

        Bây giờ thì nó đang làm nhiệm vụ một chiếc Tuốc-nơ-vít. Chẹt thọq con dao vào các bô phận của cái “Ra-đi-ô” loay hoay mãi, vẫn vô hiệu ! Mồ hôi lấm tấm trên trán. Cái miệng rộng của anh nhằng ra, làm cho khuôn mặt vốn đã ngắn, càng ngắn lại. Chẹt cúi găm mặt xuống sát thùng dài.

        Ánh mắt của mọi người đổ dồn cả vào cái “Tuốc-nơ-vít” trên tay trung dội phó. Mọi khi thì đã nổi lên những tiếng trêu trọc, đùa cợt, có lúc quá mức cái Ra-đi-ô đi nhặt đó của Chẹt. Số là, hồi đơn vị chốt chặn ở xóm Ruộng, năm bảy hai, trong một trận phản kích, cái Ra đi ô của địch bị văng ra từng mảng, lăn lóc trên lô 13. Trong khi anh em ào lên thu vũ khí, võng dù, thịt hộp, gạo sấy của địch, Chẹt lẳng lăng thu nhặt những mảnh vỡ của cái đài... Hồi còn đi học, anh từng nổi tiếng trường cấp ba Thanh Miện về môn toán lý, nhưng cũng nổi tiếng là tay nghịch ngầm, không kém bất cứ học sinh nghịch ngầm nào của trường. Măc dù, chỉ còn nhớ mang máng bài học về cách lắp đài bán dẫn, Chẹt nảy ra ngay ý định : có cái đài nghe tin tức trong hầm thì thật tuyệt. Thế là Chẹt loay hoay lắp đài. Anh đã không uổng công. Hai ngày sau, trong căn hầm kèo chốt chặn, tiếng chị phát thanh viên Đài tiếng nói Việt nam phát ra, tiếng nói vọng ra ngoài, làm mọi người sửng sốt. Cà khẩu đội bò sang hầm Chẹt, ai cũng bật cười bởi cái đống những kinh kiện lổn nhổn kia lại phát ra được tiếng nói. Trung dội phó ngẩng mặt lên, mồ hôi đọng giọt trên trán, trên thái dương, chảy dài xuống má, nhưng nụ cười hết cỡ, làm gương mặt anh rạng rỡ. Có tiếng nói là thành công rồi, nhưng còn cái hộp đài, lấy đâu ra đây ? Chẹt nghĩ. Làm bằng gỗ thùng đạn, thì cồng kềnh lắm, hành quân đường dài làm sao mang ? Cho cả vào trong thùng đạn đại liên thì không cơ động, không mở nghe được dọc đường. Cuối cùng, Chẹt đã chọn cái vỏ thùng đạn mười hai ly tám làm hộp đài. Chẹt hý hoáy khoét chính giữa thùng đạn một cái lỗ, đặt loa đài vào đấy, anh xếp những mảnh gỗ dán vào thành hộp, rồi gắn các thứ linh kiện lên... Những ngày chốt chặn lô 13 ác liệt, bọn địch vẫn liên tục bò vào trận địa, có ngày hàng chục đợt, nhưng cái đài của Chẹt vẫn hoàn thành. Địch vào ít, anh em đánh bật chúng ra. Địch vào đông Chẹt tạm xếp đài lại, xách súng chui lên công sự chiến đấu. Địch chạy, Chẹt lại quay vào ngay với công việc của mình. Từ ngày có cái đài ấy, trong trung đội vui nhộn hẳn lên, nhưng cũng xảy ra không ít sự phiền. Trung đội trưởng Thỉnh, cái “ông già Khốt ta bít” như anh em vẫn gọi, nhiêu lần đã phải kêu àm cả lên :

        — Giải tán ! Tôi yêu cầu các đồng chí giải tán ngay, ai vô hầm người ấy. Muốn ăn “pháo đĩ” cả loạt hay sao mà tụ tập ở đây.

        Những lúc ấy, anh em lẳng lặng rút êm, ai cũng hậm hực. Rõ chán mớ, cái đài chỉ nói được rất nhỏ, như cặp tình nhân thủ thỉ với nhau ở bờ tre, gốc mít, không chụm đầu vào nhau, đố mà nghe được. Trung đội phó ngẩng lên nhìn trung đội trưởng, đôi mắt đang cười của anh nửa như nhận lỗi, nửa lại như thanh minh : “Biết làm thế nào được, tôi cũng đã nghĩ tới “sự cố’’ có thể xảy ra, nhưng ngặt một nỗi trong cánh rừng già này, anh em còn có phương tiện thông tin nào để có thể tiếp xúc với quê hương, đất nước, ngoài cái đài bán dẫn ?” Trung đội trưởng Thỉnh lẳng lặng đi vào hầm...

        Bây giờ, nhìn những giọt mồ hôi li ti trên trán trung đội phó, không ai nỡ trêu đùa anh. Các chiến sĩ chỉ sốt ruột, mong ngóng, sao cho cái thùng đạn “cổ quái” kia cất lên được tiếng nói, cái tiếng nói mà bao nhiêu năm nay, họ hằng trông đợi — Hiệp định hòa bình !

        Cuối cùng, tiếng nói vẫn được cất lên. Thật may mắn quá, lúc đài hư là lúc đài đang hát bài hát “Việt nam trên đường chúng ta đi”. Bài hát vừa dứt, cũng là lúc cái Ra đi ô được sửa xong. Tiếng chị phát thanh viên vang lên, tiếng nói đã trong hơn, dõng dạc :

        ”... Nhân dân ta vô cùng vui mừng thông báo cho bầu bạn khắp năm châu được biết : Hiệp định về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt nam dã được ký kết ngày mồng sáu, tháng giêng vừa qua, tại Pa ri...

        Sau bài xã luận, là phần tin và điện mừng của các chính phủ, các Đảng cộng sản anh em, chào mừng sự kiện lịch sử trọng đại này của nhân dân Việt nam. Bài hát “Việt nam trên đường chúng ta đi” của Huy Du, do chị Kim Oanh hát, lại cất lên. Các chiến sĩ như nín thở theo dõi. Không phải họ mới nghe lần đàu bài hát này, nhưng nét nhạc và lời ca hôm nay qua là có sức lay động thật mạnh mẽ tâm hồn mỗi người. “Việt nam trên đường chúng ta đi. Nghe gió thổi đồng xanh quê ta đó, nghe sóng biển ầm vang xa vọng tới chân trời, nghe ấm lòng những khi đang dồn bước, mà vui sao ta chẳng nói lên lời...”

        Bài hát đã hết mà âm vang của nó còn đọng lại, xoáy mãi vào lòng mọi người. Họ lặng đi... Biết bao nhiêu mất mát và hy sinh, biết bao nhiêu gian khổ và ác liệt. Biết bao nhiêu đồng chí, đồng đội đã ra đi ? Phút giây đầu tiên của sự đợi chờ, trông ngóng bao năm nay, đã đến. Có cái gì bùi ngùi trong ánh mắt, cay cay nơi cuống họng và bỏng rát nơi sâu thẳm con tim ? Niềm thương tiếc... Và rồi, niêm hân hoan, nỗi vui mừng sung sướng bắt đầu lớn lên, vỡ oà ra trong lòng các chiến sĩ. Bắt đầu từ Tùng — Anh chiến sĩ trẻ nổi tiếng lanh lợi của trung đội — Hai mươi hai tuổi quê ở Hải hưng, vừa tốt nghiệp phổ thông xong là lên đường nhập ngũ, được bổ sung về trung đội hồi đầu bảy hai. Tùng lao ra sân, nhảy cẫng lên, la lớn :

        — Hòa bình ! Hoà bình thật sự rồi.

        Anh ta lại ùa vào nhà, ôm lấy Hưng, Được, Bảy, Trìu... Vừa chạy xung quanh bàn, vừa ôm lấy mọi người, vừa la, gương mặt đẹp trai của Tùng rạng rỡ.

        Trung đội trưởng Thỉnh, đi giao ban trên đại đội, đã về từ lúc nào. Mọi ngày, gặp lúc anh em túm tụm la hét quanh cái ra đi ô như thế này, anh sẽ ra lệnh giải tán ngay lập tức. Hôm nay, anh lẳng lặng bước vào góc cuối nhà ăn trung đội, anh ngồi xuống cái ghế tre, nhìn anh em. Chằng ai biết Trung đội trưởng đã về. Giao ban trên xê bộ, Đại đội trưởng đã thông báo cho cán bộ biết tin về Hiệp định Pa ri. Thoạt đầu, anh không dám tin vào tai mình. Từ sau ngày ba, tháng mười năm ngoái, Hiệp định bị phản bội, đại đội anh vẫn tiếp tục cuộc chiến đấu quyết liệt và biết bao nhiêu đồng đội của anh tiếp tục ra đi ? Anh hoài nghi thiện chí của kẻ địch. Với anh, chỉ có đánh giập đầu rắn, con rắn mới quy... Bây giờ thì anh tin. Khi đã tin rồi thì anh thần người ra, sung sướng làm anh muốn nghẹt thở...

        Nhập ngũ năm sáu bảy, đi “bê" hồi Mậu thân, khi ấy Thỉnh đã có năm con nhỏ. Đoàn hậu cần 814 lên tận Z31 xin nhận những “lão tướng” tụi anh về phục vụ tại đoàn. Nhưng anh kiên quyết không về đơn vị hậu cần. Anh chưa hiểu gì nhiều về công tác hậu cần trong quân đội, chỉ mang máng thấy nó cũng như những cái việc lặt vặt rau mắm, lợn gà, con cái trong nhà của vợ anh vậy, thế thì buồn chết. Anh nàng nặc xin về đơn vị chiến đấu. Đồng chí quân lực trung đoàn nhìn anh ái ngại. Khuyên mãi không được, cuối cùng quân lực trung đoàn đã giao anh về đại dội súng chống tăng. Anh làm quen với khẩu ĐKZ 82 có chậm hơn các chiến sĩ trẻ, nhưng với cái bản chất nông dân cần cù, chân chất, chả bao lâu, anh đã được cảm tình của anh em trong đơn vị. Anh em coi anh như người anh cả trong gia đình. Cánh lính trẻ thì xum xoe, gọi anh bằng “bố vợ” ngọt xớt, chà vì anh có hai cô con gái, cô lớn đang học đại học Thủy lợi, cô thứ hai đang học lớp 10. Anh làm pháo thủ, rồi lên làm khẩu đội phó, khẩu đội trưởng. Những chức vụ ấy, anh làm bay. Từ cuối năm bảy mốt, được giao làm bê trưởng. Phải quản lý hơn bốn chục người, bốn khẩu pháo, về trình độ, năng lực quan lý, chỉ huy, anh có tỏ ra lúng túng, nhưng cái chính là anh luôn chăm lo tới anh em. Lúc nào anh cũng thương yêu chiến sĩ. Anh lo sợ mất mát, lo quá, thương anh em quá, làm anh khó tính. Anh khắt khe với mọi người. Anh kiên quyết với chiến sĩ. Anh chấp nhặt, không bao giờ bỏ qua cho anh em những sai sót dù là rất nhỏ. Thực tế những năm tháng chiến đấu đã cho anh cái nghiêm khắc ấy. Sai một ly, đi một dặm. Ở chỗ khác thì còn chứa được, chứ ở chiến trường thì đừng hòng sửa chữa. Còn đầu cái đâu nữa mà lo sửa. Để có được một con người, mười tám hai mươi tuổi đầu, vất vả lắm, công phu lắm của gia đình — xã hội. Cái danh từ “ông già Khốt ta bít” mà anh em lén đặt cho anh cũng từ đó mà ra. Nó chẳng có ác ý gì ? Trái lại, đó là sự trìu mến, kính trọng của anh em đối với người cán bộ nhiều tuổi nhất đại dội, của mình...

        Ngồi một mình ở góc nhà, dựa lưng vào cây cột, mắt dán vào mái lá trung quân đang sẫm đen lại. Trong lòng trung đội trưởng Thỉnh bỗng cồn cào một nỗi nhớ. Ở góc nhà đãng kia, quanh chiếc đèn “côn” đang tỏa ra vầng sáng vàng nhạt, hiện rõ những gương mặt chiến sĩ thương yêu của anh. Họ còn rất trẻ. Họ sẽ là lớp người sung sướng.

        Đêm trùm xuống. Không gian thoắt yên ắng. Giờ này mọi đêm, pháo từ căn cứ Phước Vĩnh vẫn “cầm canh” tới sáng. Đêm nay... Thật hiếm có trong chiến tranh những giây phút yên tĩnh đến lạ lùng thế này. Căn hầm nửa nổi nửa chìm của Tùng càng vắng vẻ hơn trong cái áng lặng bơi chỉ có một mình Tùng. Anh Bảy — Khẩu đội phó và Hưng đi lấy gạo từ chiều, nếu thuận lợi cũng phải ba, tư giờ sáng mới về. Cây đèn Ăng-côn tự tạo của Hưng hết dầu, đang cố vươn lên ngọn lửa quăn quại, lụi dần. Trong chốc lát, nó chỉ còn như một hạt đậu than hồng, đang đen dần lại. Chuột chạy trong hầm rúc rích. Những con chôm chôm nhảy tanh tách xung quanh đốm lửa, chúng chạm vào cả tấm màn dù chữ a trên võng của Tùng. Không ngủ được. Tùng vén màn lên, chui ra khỏi võng. Anh bước lên nhà trên. Trăng sáng. Dưới tán cây rập rạp, ánh trăng dầu tháng đang rắc xuống cánh rừng những vệt sáng li ti, chảy dài trên mặt đất. Gió xào xạc trên tán cây. Xa xa thỉnh thoảng vọng lại tiếng kêu “tác tác” của con nai đi ăn đêm. Tiếng con tắc-kè trong hốc cây Trường đằng kia, đang cố ngân lên, khắc khoải, nhỏ dần, rồi è..è, im bặt. Giun dế kêu ran lên từng hồi, chừng như chúng đang thi nhau dạo lên bản nhạc muôn thủơ của đêm rừng.

        Tùng ngồi xuống ghế, đặt cằm lên mặt cái bàn tre, nhìn ra. Ánh mắt anh vập ngay phải bờ cây bên kia con đường mòn trước cửa nhà. Tùng nhìn xoáy vào những đốm sáng loang lổ trên mặt đất. Trong bóng tối của tán cây, nổi bật lên - những vệt lân tinh xanh lè.

        Bỗng có tiếng đề ba “cùng cùng”, tiếp đó là tiếng rít ghê rợn của đường đạn bay. “Xoẹt, xoẹt” Tùng bật người khỏi ghế, lao như bay xuống hầm, tai anh ù đặc bởi tiếng nổ. Tiếng đề ba vẫn vọng tới, và những tiếng nổ liên tiếp. Không gian phút chốc bị xé toang ra. Mặt đất rung lên từng hồi. Những vệt lửa nhằng dài. Gió thốc cả vào miệng hầm. Tùng ngồi dán mình vào thành hầm. Có tiếng kêu ở phía khẩu đội 2. Tùng chồm lên. Anh vừa đặt chân lên bậc hầm thì một tiếng nổ dữ dội hất anh trở lại. Im lặng, Tùng rờ khắp người. Không hề gì. Pháo dứt, anh lại lồm cồm bò lên nhà trên. Anh nghe rõ tiếng lao xao đang dậy lên ở hầm Được. Tùng lom khom chạy sang. Một cảnh tượng hãi hùng đập vào mắt anh. Không còn ai nhận ra được hầm của Được nữa. Đạn pháo đã đào bung căn nhà nổi và lấp kín ngách hầm. Các chiến sĩ đang đào bới. Một hồi lâu, anh em mới lôi được Được lên khỏi mặt đất. Được đã tắt thở. Toàn thân anh còn nguyên vẹn, nhưng mềm nhũn ra, nhão nhoẹt, tựa như có ai cầm cái búa tạ mà giần một lượt trên các đốt xương. Tùng ôm mặt lủi thủi trở về hầm. Anh sợ. Đêm hòa bình đầu tiên.

        Dưới gốc cây Trường cổ thụ, một bãi đất được phát dọn sạch sẽ. Hai bên cái vuông đất cỡ mười mét, các chiến sĩ đã làm sẵn hai hàng ghế dài, chính giữa là bệ đặt pháo. Ngoài kia, qua vạt rau của đại đội là nương bắp, mùa này mì và bắp đã thu hoạch xong, giữa nương mì với rừng xanh đã được bố trí sẵn nhưng mô hình như lô cốt, ụ pháo, xe tăng địch, cụm hỏa lực, công sự nổi, chìm, các cụm bộ binh địch...

        Tiểu đội sắp thành hai hàng. Như thương lệ, khẩu đội trưởng Tân quán triệt mục đích, yêu cầu và nội dung buổi tập. Anh nhắc nhở Hưng, Tùng và cả khẩu đội phó Bảy nữa về tác phong ra bãi tập chậm chạp. Một vai đồng chí biểu hiện uể oải. Có tiếng rì rầm trong hàng. Khẩu đội trưởng dừng lại.

        — Nghiêm ! Anh hô to.
        Các chiến sĩ vội nín lặng. Khẩu đội trưởng nhìn xoáy vào từng người một. Một phút im lặng, anh tiếp tục xác định tinh thần luyện tập cho anh em. Các chiến sĩ nghe một cách thờ ơ.

        — Có chuyện gì thế nhỉ ? — Khẩu đội trưởng hỏi — Tôi có cảm giác là các đồng chí không chú ý nghe tôi nói. Các đồng chí đã rõ cả rồi đấy. Đợt huấn luyện này rất quan trọng, mà kỹ thuật thì nhìn chung toàn khẩu đội chưa cao đâu. Nhiều đồng chí đã qua chiến đấu trực tiếp một số trận, nhưng học thêm, không thừa, hơn nữa các đồng chí pháo thù dự bị và số đạn, phải tranh thủ mà học, sẵn sàng thay thế số 1 khi cần thiết.

        Khẩu đội trưởng nói một hồi. Các chiến sĩ vẫn đứng im nghe nhưng trên gương mặt chiến sĩ nhiều người tỏ ra thờ ơ, không quan tâm gì mấy tới những lời “huấn thị” của anh. Cuối cùng, Tân vẫn phải hạ lệnh cho các chiến sĩ ngồi xuống ghế.

        — Hưng, Quyên và Trung vào vị trí ! Khẩu đội trưởng hô.

        Ba chiến sĩ đứng dậy, bước lên giá pháo. Họ uể oải ngồi vào các vị trí pháo thủ.

        — Khẩu đội chú ý. Lấy cây cầy độc lập bên phải làm chuẩn, qua trái một ngón tay là trận địa pháo của địch. Hưng dơ ngón tay lèn, nheo mắt.

        — Rõ ! Hưng đáp.

        — Qua trái hai ngón tay là lô cốt số 1.

        — Rõ !

        — Từ lô cốt số 1, qua trái hai ngón tay, cao lên phía trước là cụm bộ binh địch.

        — Rõ.

        Bỗng khẩu đội trưởng hô lớn :

        — Mục tiêu trân địa pháo. Độ hướng 30.0, thước tầm không, ba trăm, một phát lắp đạn.

        Hưng quay nhanh nòng pháo tìm mục tiêu. Cùng lúc, Quyền đã lao xong quả đạn giáo luyện vào nòng pháo. Tiếng khóa nòng đóng lại đánh “rốp”.

        — Báo cáo : Xong !

        — Bắn.

        — Cạnh ! Tiếng kim hỏa phát ra đanh gọn.

        — Kiểm tra. Khẩu đội trưởng ra lệnh.

        Hưng bước lên phía trước một bước. Tân buớc và vị trí số 1. Anh quỳ chân phải xuống đất hai tay giữ nắm xoay tầm và hướng pháo, mắt anh nhìn qua kính ngắm, anh khẽ nhích nòng pháo qua phải, rồi qua trái vài li giác. lần buông pháo đứng bật dậy.

        — Đồng chí Hưng ! Anh cau mày nói — Tôi hạ lệnh đông chí ngắm bắn mục tiêu nào ?

        — Báo cáo lô cốt số 1

        — Hỏng, Hỏng bét. Đầu óc đồng chí để ở đâu thế hử ? Lệnh trận địa pháo, lại đi bắn lô cốt số 1

        — Báo cáo !...

        — Không báo cáo gì hết. Đồng chí về vị trí số 1. Tất cả chú ý khẩu ĐK57 của địch đang nhả đạn về phía trận địa ta. Khẩu dội trưởng bị thương nặng.

        Nhanh như chớp, Hưng nhảy lên. Anh hạ lệnh :

        — Quyền vào vị trí số 1, Trung số 2, Tùng số 3. Việt và Tác đưa ngay khẩu dội trưởng về phía sau. Mục tiêu trận địa pháo 30.0, nạp đạn.

        Tiếng khóa nòng đóng mờ rôm rốp.

        — Bắn !

        — Cạch !

        — Kiểm tra. Khẩu đội trưởng Tân hô.

        — Được ! Tân thở phào ! — Xử trí của đồng chí Hưng như vậy là tạm được. Những thắc mắc nãy giờ của anh về anh em tan biến,.ơ, lơ mơ, tập tành kiểu vừa rồi thì chết.

        — Khẩu đội tập tiếp ! — Khẩu đội trưởng hô và tiếp tục kiểm tra.

        — Thấp ! Đạn sẽ nổ trước mặt xe tăng. Làm lại.

        Sau khi mệnh lệnh được hạ đạt, vài phút im lặng. Khẩu đội trưởng cau mày.

        — Báo cáo xong ! số 1 Hưng dõng dạc.

        — Bắn !

        — Kiểm tra

        — Cao ! Sao vậy nhỉ ? Đồng chí tập tành làm sao vậy ? Phát trước, đạn nổ chưa tới xích xe, phát này, đồng chí lại cho quả đạn tìm nai trong rừng xanh. Lạ thật...

        Trong óc khẩu đội trưởng hiện lên một pháo thủ trẻ, thông minh và dũng cảm, niềm tin của khẩu đội, Hưng. Hồi đầu năm ngoái, khi anh quân lực đại đội dẫn xuống cho khẩu đội anh một chiến sĩ mới. Đó là một thanh niên chưa tới hai mươi tuổi, dáng người mảnh dẻ, da trắng như con gái, điệu bộ rất thư sinh, Anh đã nhìn người chiến sĩ ấy với ánh mắt không mấy cảm tình. Ở đây, trong cuộc sống và chiến đấu quyết liệt này, anh cần những chiến sĩ vạm vỡ, khỏe mạnh, da sạm nắng, vai u thịt bắp càng tốt. Công việc nó cần vậy. Cứ hành quân một hai đêm liền, một khẩu pháo, một cơ số đạn, ba hay bảy ngày gạo, muối, cá khô, nước uống... là biết mặt nhau liền. Khỏe ! yêu cầu số một của lính pháo là khỏe và gan. Còn Hưng ! Nghe đâu “hắn” lại đang học năm thứ hai trường đại học tổng hợp văn. Lý sự ! Rồi thì mệt với “hắn ta” đây. Công việc, người ta vẫn bổ về khẩu đội, theo đầu người, chẳng bớt xén đi đâu được một ký lô. Khiếu nại, chả được. Mình chối, đẩy anh ta cho ai ? Anh khẩu đội nào chả khôn, chả nhìn ra cái hơn, cái thiệt. Vả lại, trong lúc đang rất thiếu người này, anh em hành quân từ Bắc vào đây, được người nào quý người ấy. Nghĩ vậy, Tân biên chế Hưng vào tổ của khẩu đội phó Bảy. Thật bất ngờ với Tân, chỉ một tháng sau, chàng lính trẻ người Thủ đô chính gốc ấy đã chiếm được cảm tình của anh em trong khẩu đội. Hưng là người thông minh, ham học hỏi. Hiểu biết về xá hội khá, nhưng chẳng bao giờ lý sự. Chỉ sau một tuần luyện tập, Hưng đã xử dụng thành thạo khẩu pháo. Anh còn nhanh chóng nổi tiếng vì nghề “thợ nguội”. Hàng chục chiếc đèn Ăng-côn do anh chế tạo, đã “xuất xưởng”, rồi ca nhôm, lược Đuyara đủ cỡ, đủ kiểu. Khách hàng trong trung đội, đại đội đến đặt ngày càng đông. Thậm chí một vài thủ trưởng trên cơ quan Trung đoàn cũng xuống đặt hàng. Đơn đặt hàng đã chiếm hết thời gian rảnh rỗi, cả giờ nghỉ trưa của Hưng. Hưng không nản. Anh cặm cụi suốt ngày. Ở bái tập, đến giờ giải lao lúc anh em nhào vào rừng hái dâu da, hái gùi, bẻ quả trường... thì Hưng tháo bọc “đồ nghề” trên dây lưng ra, cặm cụi cưa cái đuôi quả cối tám mốt đã nổ, làm thân đèn. Mấy tay đặt hàng đưa dâu da và gùi vồ, vừa coi Hưng làm, vừa bóc những trái dâu da đất màu đỏ sẫm, đút vào miệng cho Hưng. Hưng ăn dâu da, mắt vẫn không rời khỏi cái đuôi quả đạn cối. Con nhà nòi có khác. Ba đời ông, cha Hưng đêu là thợ nguôi có hạng, vậy mà anh lại đi học tổng hợp văn. Anh em hỏi vậy, Hưng chỉ cười, có động cơ cả đấy — Anh nói.

        Con người thông minh và cần cù này cũng chả thua kém ai về lòng dũng cảm. Trận đánh chiếm cầu sông Nha Bích vừa rồi là một bằng chứng.

        Trong lúc bộ binh mở rào, chuẩn bị thọc vào trung tâm, khẩu ĐK cũng được điều vào sát nút. Hàng rào mở tới đâu, bộ binh và ĐK nhích lên tới đó. Hàng rào cuối cùng vừa bị phá bung, cùng lúc, khẩu đại liên của địch ở lô cốt đầu cầu quét ra. Các chiến sĩ bộ binh vội nằm bẹp xuống. Pháo thủ số 1 Quỳ trúng đạn, bị thương. Khẩu ĐK được lệnh diệt ngay lô cốt đầu cầu. Khẩu đội trưởng còn chưa kịp chỉ thị, Hưng lao ngay vào vị trí số một. Nhanh như cắt, bằng một quả đạn chính xác, Hưng đã làm cho khẩu đại liên địch câm bặt. Các chiến sĩ ào lên. Từ phía góc phải, bọn địch co cụm lại, chống trả quyết liệt. Hưng vác nòng pháo lên vai, kề vào thành công sự, bình tĩnh bắn từng quả một vào những lô cốt đắp bằng bao cát, đang quét ra những vệt lửa lằng nhằng. Hưng chạy lên trước cả đội hình bộ binh, diệt hết lô cốt này, tới lô cốt khác. Có lúc, Hưng nhảy cả lên nóc lô cốt, đứng thẳng người mà bắn... Trận ấy, Hưng đã được tặng thưởng huân chương chiến công. Cũng ngay sau trận đó, Hưng được đưa lên pháo thủ số một...

        Bây giờ... hay là cha này chủ quan, thỏa mãn thành tích, mà dừng lại rồi chăng ?

        — Giải lao ! Khẩu đội trường Tân hô lớn. Anh đi lại gốc cây Trường, tháo cái dây lưng ra, ngoắc vào nhánh cây. Anh vươn vai vài cái, rồi quay lại. Anh chợt sửng sốt. Các chiến sĩ vẫn ngồi nguyên trên ghế. Những ngày tập trước, khẩu lệnh giải lao chỉ vừa dứt, là anh em cũng vừa tháo xong dây lưng ra khỏi người. Có anh nhanh chân, đã tót lên nhánh cây trường rồi. Vậy sao bữa nay... anh

        bước tới bẻn cạnh khẩu đội phó.

        — Thế nào, anh Bảy. Làm vài chùm da da cho đỡ khát nước chứ ?

        Khẩu đội phó vẫn ngồi yên. Tân lấy làm lạ, anh ngồi xuống cạnh Bảy.

        — Anh em đang có vần đề đấy ! — Bảy nói.

        — Anh bảo sao ?

        — Hiệp định Pa-ri ký rồi.

        — Trời đất, tưởng gì. Thì sao nào ?

        — Thì hết đánh nhau chớ sao, anh Tân — Quyên nói xen vào câu chuyện của hai người.

        — Bậy nào, sao lại hết đánh nhau được.

        — Đánh nhau là mình vi phạm hiệp định ngừng bắn ! Tùng nói.

        — Nó nói một đằng, nhưng lại làm một nẻo ! — Tân giải thích — Hiệp định đã được ký kết, nhưng nó vẫn xua quân đi càn. Ngày hôm kia, nó chả câu pháo vào cứ mình, đồng chí Được hy sinh là gì ? Đánh ! Mình phải đánh cho mạnh, không mu mơ gì được đâu.

        — Hôm trước, chắc là chưa có thông báo nên nó mới bắn bậy, chứ hai hôm nay, khẩu đội trưởng xem, có thấy nó bắn đâu ? —  Tùng lý sự — Nó đã ký vào văn bản rồi, nó phải chấp hành. Còn ủy ban kiểm soát, giám sát quốc tế nữa chứ ? Bộ có mình với nó không thôi sao ? Mình đánh là mình vi phạm hiệp định mất.

        — Em cũng nghỉ thế, anh lần ạ ! —  Hòe lên tiếng. Anh chiến sĩ hiên lành và ít nói nhất tiểu đội này, lại nổi tiếng là gan. Đánh nhau thì lỳ lợm, chả coi pháo nổ, đạn rít ra cái gì. Lại khỏe. Hành quân đường dài thì khỏi chê. Một mình vác nòng pháo, đi cả buổi không cần thay. Nhưng nói năng thì lúng búng, động tí đã đỏ mặt — Hòe gãi tai —  Em cứ nghĩ là hòa bình rồi, còn đánh đấm với ai nữa.

        Tân nhăn trán lại... Thì ra... Tình huống này, anh chưa tính tới. Tối qua, giao ban trên đại đội, anh Ngậu phổ biến chỉ thị của trên, các đơn vị phải tiếp tục giáo dục ý thức sẵn sàng chiến đấu cho bộ đội, đề phòng tư tưởng hòa bình chủ nghĩa, mất cảnh giác. Hiệp định hòa bình đã được ký kết, nhưng dự kiến của trên là bọn địch sẽ xua quân lấn chiếm vùng giải phóng, phá hoại hiệp định, giành đất, giành dân với ta. Cho nên các đơn vị toàn miền vẫn phải không ngừng tích cực chuẩn bị lực lượng, chuẩn bị phương án sẵn sàng trừng trị hành động lấn chiếm phá hoại của địch. Phải đánh đau, thật đau, đánh tận căn cứ xuất phát hành quân lấn chiếm của địch mà giành đất, giành dân, mở rộng vùng giải phóng, chống tư tưởng bàng quan, sợ vi phạm hiệp định, mà để lỡ mất thời cơ tiêu diệt địch, để mất đất, mất dân... Tân quay sang, anh nói, giọng anh bỗng trang nghiêm, như một chính ủy trước cả đoàn quân.

        — Các đồng chí. Trên vừa phổ biến, khả năng thằng địch phá hoại hiệp định là nhiều đấy. Bản chất của chúng là vậy, còn chúng ta, lực lượng vũ trang thì bất luận trong tình hình nào cũng không được lơ là, mất cảnh giác. Hiệp định hòa bình có được thực hiện triệt, để hay không, cũng là ở chúng ta. Ta mà yếu đi, nó sẽ lấn tới. Ngược lại, ta nhanh chóng xây dựng lực lượng mạnh lên, mới có cơ sở cho nó sợ, nó chấp hành.

        Buổi tập lại tiếp tục, nhưng không khí vẫn không lên được. Khẩu đội trưởng rốt cuộc đành phải đánh giá kết quả buổi tập không cao, một số đồng chí thiếu nhiệt tình học tập... trước khi ra lệnh thu quân.

       
        Sáu tháng tạm dừng những trận chiến đấu, để lo củng cố lực lượng, cũng là sáu tháng tạm thời ngừng bắn, bảo vệ hiệp định hòa bình. Bây giờ... tình hình phát triển đã không cho phép lực lượng vũ trang, ta ngồi yên. Các dấu hiệu phá hoại hiệp định của kẻ thù ngày càng lộ rõ.

        Công việc chuẩn bị cho những trận chiến đấu mới được tiến hành rất cụ thể, khẩn trương và chu đáo. Như bao nhiêu những trận chiến đấu trước đây, đã thành nếp, thành thói quen của người lính ở chiến trường. Hành quân đêm, xuyên rừng và tổ chức những trận chiến đấu, thật nhẹ nhàng. Ào di. Có gì khác nữa đâu với người lính trong chiến tranh ? Với họ, chỉ có một phía trước, xốc tói, hướng tới với quyết tâm cao bởi niềm tin, niềm hy vọng đặt cả vào ngày giải phóng, ở đó, có mỗi người và cả toàn dân tộc. Có lệnh là đi. Có địch là đánh. Đánh rồi lại đi. Hàng tuần, hàng tháng lặn lội trong rừng sâu núi thẳm. Đêm là của ta; ngày của địch. Vừa đặt bồng, tạm ổn định ăn ở, có lệnh chuyến cứ, đi liền. Một cái bồng nhỏ, gói gọn một bộ đồ dài, một bộ đồ lót, vài ba thứ đồ dùng lặt vặt cho sinh hoạt cá nhân. Một cơ số gạo cho ba hay bảy ngày ăn. Một cơ số đạn. Cái võng, cái màn dù chữ A, bi đông dựng nước, tấm ni lông che mưa, con dao. găm, cây đèn pin đi rừng, thì luôn được dắt, buộc gọn gàng trên dây lưng. Đeo cái dây lưng vào người, khoác hai quai bồng vào vai, xách khẩu súng, là xong, là lên đường. Đi và đánh địch. Đánh địch và đi. Trận địa trải dài ra, có lúc thọc sâu xuống đồng bằng. Có đợt cứ cơ động quanh quẩn, vòng vo mãi hàng tháng trời trong một cánh rừng. Đại đội trưởng ngã xuống, đại đội phó lên thay. Trung đội trưởng hy sinh, khẩu đội trưởng thay thế. Lâu lâu, đơn vị được bổ sung thêm một đợt chiến sĩ mới. Từ miền Bắc vào, anh em nhanh chóng thích nghi với sinh hoạt chiến đấu. Có khi trận đầu còn là tân binh, trận sau đã lên a trương, bê phó. Những cánh rừng che chở cho người lính. Họ ở trong rừng, ăn trong rừng, rừng che mắt bọn máy bay trinh sát địch cho họ tạm lánh qua ngày, để đêm đèm, lại trồi nắp hầm, đi tìm địch, đánh địch. Họ chiến đấu bên cạnh rừng và rừng đã ôm ấp lớp lớp đông đội thân yêu của họ. Cùng với sự che chở, bao bọc cua rừng là đồng đội. Quanh năm trong rừng, họ chỉ có nhau, đôi khi thèm khát đến nôn nao tiếng khóc của một đứa trẻ, bóng dáng của một người dân, một cô gái thon thả, mái tóc xòa xuống ngang lưng. Thiếu thốn và gian lao, nhưng họ không đơn độc. Đồng đội là cánh tay rộng mở của tình thương, sưởi ấm trái tim họ. Mỗi người có một miền quê, một gia đình, một hoàn cảnh khác nhau, nhưng ở đây, họ có một cái chung là lý tưởng cách mạng, và một cái đích là ngày giải phóng miền Nam. Tất cả, riêng, chung của mỗi người đều tập trung ở cái đích ấy. Chính nó là sợi dây trói buộc họ lại với nhau. Họ đã dựa đầu, tựa lưng vào nhau mà sống và chiến đấu và luôn sáng tạo ra những cách đánh táo bạo, để chiến thắng quân thù, để cho cái ngày cờ hoa rợp trời — Chiến thắng ấy mau chóng gần xích lại.

        Bây giờ... cái giây phút thiêng liêng nghe công bố hiệp định hòa bình được ký kết trên đài, một làn gió sớm thổi ùa vào lòng mỗi người, làm bùng cháy lên ngọn lửa, ngọn lửa từ lâu đã chỉ còn là một đốm than âm ỉ, leo lét. Hạnh phúc ! Gia đình và quê hương. Tình yêu và sự nghiệp... Tất cả vụt đứng dậy, sừng sững trước mắt mỗi người. Bỗng dưng ai nấy thấy lòng mình lặng đi, chìm xuống. Có cái gì đấy dâng ứ, nghèn nghẹn trong ngực, làm tưng tức. Phải chăng những cái bấy lâu nay bị dồn nén bị nhận chặt, bây giờ cựa quậy, lớn lên, bật ra, trào dâng lên, cuồn cuộn, cuồn cuộn. Nước mắt ! Trên khóe mắt người lính bỗng lăn ra những giọt nước nóng bỏng. Mừng mừng, tủi tủi. Sống rồi. Người ta vội rờ rẫm xung quanh mình, cảm thấy còn nguyên vẹn, dù đôi chỗ có cộm lên bởi những vết sẹo chạy dài. Sống rồi ! Lồng ngực bỗng chốc như muốn vỡ bung ra. bởi tiếng thét. Ai cũng muốn vậy, một tiếng thét thật to, thật vang, cho mọi người trên khắp hành tinh này, đều nghe, đều biết cái mừng vui, hạnh phúc của mình. Hòa bình rồi, đồng chí ơi, bạn bè ơi, quê hương yêu dấu ơi, chúng con còn sống, chúng con sẽ trở về. Lúc đó, mẹ sẽ hỏi, thế còn thằng Hùng, thằng Đại, tụi nó đâu cả, sao chưa thấy về?... Sau cái giây phút bừng lên như sóng trào, như lửa cháy, như mưa rơi, như gió lốc ấy, đồng đội nhìn nhau, ánh mắt họ bắt gặp nhau ở khoảng giữa. Nơi ấy đang thiếu vắng những đồng đội thân yêu của mình. Ánh mắt chợt cong xuống, vàng đi, và... mỗi ân hận ngậm ngùi dâng ứ... Thành ơi, Hùng ơi... tụi mày đã ra đi quá sớm. Tụi mày đã không bao giờ được hưởng dù chỉ một phút. Một phút thôi, cái thời khắc sung sướng và hạnh phúc này. Được ơi ! mới vừa nghe xong bản tin hiệp định được ký kết, mày đã bị chúng nó cướp đi. Chúng nó...

        Mặc dù đã được học tập quán triệt sâu, kỹ về âm mưu, thủ đoạn phá hoại hiệp định của kẻ thủ, và cuộc chiến đấu tiếp theo đã được chuẩn bị thật chu đáo, nhưng sao, trong lòng những người lính hôm nay vẫn có cái gì đó cồm cộm, gờn gợn lên. Không khí trong khẩu đội chùng xuống.

        Từ sáng, khẩu đội trưởng Tân như con thoi. Khi thì chạy lên đại đôi, khi lên trung đội, lo bổ sung gạo đạn, cuốc xẻng, dốc thúc anh em chuẩn bị mọi mặt. Nhiều lúc, anh gắt gỏng :

        — Này Hưng, cho cái giường cưa vào bó đạn đi chứ. Tùng, bảo mãi rồi, thay cái quai bồng, không làm. Bồng pháo là phải gọn ghẽ và chắc chắn. Hành quân một chặp, mà rớt cái kính ngắn là tai vạ.

        — Tôi không nói nhiều nữa, đồng chí Tác, bỏ ngay đôi dép nhựa đi, rút cho chặt quai dôi dép lốp lại. Đi dép nhựa mười bữa phồng chân lên cả chục, rồi thì tụt lại. Mười lần hành quân đường dài, là cả mười lần khẩu đội phái cho người quay lại đón.

        Khẩu đội hành quân.

        Đêm đầu tháng. Ánh trăng non đã tắt từ lúc nào. Trời đầy sao, nhưng trong rừng cây rậm rạp, đêm tối trùm xuống. Những cây đèn pin được che kín lại, chỉ để hở một khe sáng nhỏ, như hạt đậu, xuyên vào rừng. Trên con đường mòn ngoằn ngoèo, trăng trắng, loang loáng những vệt cát, những gốc cây phát chưa sát đất. Đàn mối hai bên đường rào rào mỗi khi bước chân chiến sĩ di qua đoạn gỗ mục. Không ai bảo ai, mọi người lặng lẽ nhặt những mẩu gỗ mục phát sáng, đặt vào bồng người đi trước. Phút chốc, cả hàng quàn xanh lét một vệt dài, như con rết khổng lồ, ngoằn ngoèo, xen trong những vạt rừng. Im lặng. Không một tiếng động nào khác phát ra ngoài những mệnh lệnh ngắn gọn từ đầu hàng quân truyền xuống, và tiếng động đều đặn phát ra từ đế dép cao su, trên mặt đất. Con đường mòn kéo dài ra mãi, tưởng chừng như không bao giờ ra khỏi cánh rừng già bạt ngàn. Bên kia bờ suối, tiếng hót vọng lại lanh lảnh, nghe thảm thiết, rờn rợn của bày vượn. Tiếng những chú tắc kè nhỏ dần, cố ngân lên.

        Khẩu đội trưởng lần đi tách ra ngoài hàng quân. Anh hết vượt lên trước, lại dừng lại, đi sau cùng đội hình khẩu đội. Thỉnh thoảng anli lại khẽ giục những đồng chí yếu ráng bám sát đội hình. Mồ hôi vã ra đẫm cả lưng áo, các chiến sĩ cố bám sát lấy nhau, lầm lũi bước. Tân vừa đi, vừa cởi cái nút cổ áo, anh kéo cái nón vải xuống, lau mồ hôi trên ngực, anh đi sang lề đường. Một sợi dây rừng mắc vào nòng súng, kéo anh khựng lại, anh dừng bước, gỡ sợi dây. Tay anh quờ phải sợi gai mây, cả chùm gai cào vào bàn tay anh, đau nhói. Anh nhẹ nhàng gỡ sợi mây đã bám vào cánh tay áo, một hồi, vẫn chưa hết. Cáu tiết, lần rút dao găm ra, phạt túi bụi, vừa phát vừa lẩm bẩm.

        — Quỷ tha ma bắt cái dây mây chết tiệt này.

        Những sợi mây đứt tung, kéo theo cả mảng áo anh. Có sợi lỳ lợm còn cố bám vào bồng, vào dây súng. Mặc nó. Anh hối hả bươn theo đội hình khẩu đội.

        Đơn vị vượt qua con lộ đỏ, lệnh giải lao. Các chiến sĩ nhanh chóng đặt pháo, đạn và bồng xuống vệ đường. Có đồng chí tháo cả dây lưng. Những tiếng thở dài, và những đốt xương kêu răng rắc. Khẩu đội trưởng đặt bồng xuống mép rừng phía trái, ngay giữa đội hình khẩu đội. Khẩu AK báng ngập vẫn đeo trên vai, anh đi một lượt kiểm tra các chiến sĩ.

        — Tác à ! — Tân đến bên người chiến sĩ đang ngồi ở cuối đội hình. Đó là một chiến sĩ trẻ măng, vận bộ đồ tô châu mang từ miền Bắc vào, còn mới — Chân tay ra sao rồi ?

        Tác kéo cái nón tai bèo xuống, thở thật sâu vài hơi, nói :

        — Báo cáo anh, còn tốt ạ, nhưng chắc giờ sau là nó dở chứng, em nghĩ vậy. Đã có dấu hiệu cho biết rồi.

        — Cậu đổi bó đạn cho anh Bảy, vác khẩu AK gọn hơn.

        — Không sao, em vẫn đi được mà.

        — Đừng có nói cứng ! — Tiếng Hưng từ đâu hàng vọng xuống — Cậu muốn bám cho kịp đội hình, hay để anh em phải quay lại đón đấy. Mang cái bồng lên đây, đổi cho mình, cậu đeo cái bồng kính ngắm này này.

        Tác còn chần chừ, Hưng đã xách cái bồng gọn gàng như quả mít, trong bồng chỉ có một cái kính ngắm, vài ba phụ tùng lặt vặt của pháo, đạt xuống trước mặt Tác, anh xách cái bồng to sù, nặng chịch của Tác về chỗ mình.

        — Tùng đâu rồi ! — khẩu đội trưởng gọi.

        Im lặng.

        — Tùng đâu ? — Tân gọi nhỏ. Vẫn không có tiếng trả lời. Tân sục vào trong rừng. Cạnh một ụ muối, cách đường chừng dăm bước, Tùng đang nằm còng queo, đầu gối lên cái chân pháo, ngày khò khò.

        — Thằng cha lém này, bữa nay hiền quá ta. Thôi, cho hắn ngủ một tí ! — Tân lẩm bẩm, quay ra.

        Trung dội phó Chẹt từ cuối đội hình Trung đội, đi tới. Anh ngồi xuống cạnh Tân lúc bấy giờ đã tháo khẩu súng ra khỏi vai, ngồi lên cây gỗ đổ, bên cạnh cái bồng của mình.

        — Nhắc anh em chuấn bị vượt lộ mười bốn ! Chọt nói — qua lộ từng người, mỗi người cách nhau mười mét, đề phòng bọn biệt kích nống ra. Sang bên kia lộ là rời đường mòn, vào đường “bẻ cò” do trinh sát dê tám cắt lúc chiều. Phải chú ý bám thật sát, lạc như chơi đấy. Cậu Tác có sao không ? Chân với tay gì, động hành quân là phồng rộp cả lên.

        — Không sao anh Chẹt ạ. Hành quân thì tôi không ngại, nhưng lo nhất lúc chiếm lĩnh. Theo địa hình học trên sa bàn thì khó vào đấy. Vượt được cái dốc thẳng đứng mà vào chân cầu cho thật êm, mới là vấn đề. Mà hình như — Tân ngập ngừng — Trận này...

        — Sao ?

        — Tôi có cảm giác là anh em chưa thật tập trung tư tưởng.

        — Cái đó là đúng thôi. Đến mình cũng có lúc còn chưa thật thông nữa là. Tình hình nó diễn ra như vậy. Các nơi, địch đều nống ra, xâm lấn vùng giải phóng. Mình phải trừng trị chúng. Trên đã phổ biến rõ rồi, mình có quyền tiến công vào tận căn cứ xuất phát hành quân của nó, cơ mà.

        — Anh Chẹt này ! — Hưng xen vào câu chuyện của hai người — Em nghĩ chả có gì phải lấn cấn cả. Hai tháng đầu, thấy im im, mình còn hy vọng ở thiện chí của nó. Gần đây thì chả còn hy vọng nữa rồi. Pháo trăm linh lăm của nó ở cầu sông vẫn bắn ào ào vào hậu cứ của mình. Phải bịt miệng nó lại là đúng quá rồi.

        — Cậu chỉ được cái anh hùng rơm ! —  Tiếng Tùng lém, cậu ta đã bò ra, lén nghe câu chuyện của mọi người từ lúc nào — Nó bắn thây kệ nó. Mình im, mình chấp hành, mới có cơ sở đấu tranh với nó được, chứ vài quả pháo khiêu khích, đã trả đũa, nó càng có cớ làm tới !

        Hưng đã thấy nong nóng bên thái dương. Anh quay lại, nói nhỏ, nhưng rít lên.

        — Nó làm tới í à. Mình đánh tới. Không mu mơ gì với nó cả. Không đánh cho mạnh thì đừng có hòng hòa bình, hiệp định gì hết.

        — Đã đành vậy ! — Tùng chữa — Nhưng tớ nghĩ là mình phải kiên trì, phải từ từ.

        Trung đội phó Chẹt ôn tồn :

        — Sáu tháng nay mình đã kiên trì bảo vệ hiệp định rồi đó. Nhưng trên nhận định rõ rằng : Thằng địch không chịu thi hành những điều khoản đã ký kết. Mình ở đây, không quan sát được diễn biến chiến sự toàn miền, theo thông báo của trên thì ngay sau khi hiệp địph ký, còn chưa ráo mực nữa, thằng địch đã xua quân ra xâm lấn vùng giải phóng, ở ngoài khu năm, ta đã tổ chức đánh quy mô lớn, trừng trị chúng, tiếp tục giành đất, giành dân.

        — Thì em có ý kiến gì đâu, em chỉ nghĩ là... Tùng chưa nói dứt câu thì có lệnh hành quân. Chẹt, Tân, Hưng, Tùng cùng đứng dậy. Trung đội phó vỗ vai Tùng :

        — Đánh, chú em ạ. Phải đánh vào tận sào huyệt của chúng mới mong có hòa bình thật sự ! Anh bóp mạnh bàn tay vào vai Tùng, rồi vượt lên trước.

        Hưng đổi pháo cho Quỳ. Khẩu đội tiếp tục hành quân.

        Rừng già lùi lại phía sau. Con đường mòn sáng dần ra. Hàng quân đi vào đoạn rừng lúp xúp. Bỗng, tầm mắt chiến sĩ mở rộng ra. Sình lầy ! Con lộ mười bốn hiện ra trước mắt họ. Trung đội phó đi ngược trở lại. Vừa đi, anh vừa nói nhỏ với từng người.

        — Kiểm tra lại mang vác, chuẩn bị vượt sình.

        — Nhớ là bí mật. Hết sức bí mật, đi thưa, thật thưa ra.

        — Tốt nhất là cởi quần dài, buộc vào bồng, tháo dép ra. Qua bên kia lộ, tiếp tục đi thật nhanh một đoạn nửa, mới được dừng lại, dồn đội hình.

        Phía trước, đội hình trung đội, bắt đầu vượt sình. Tiếng nước khua loẹt xoẹt. Có tiếng ai đó rít qua kẽ ràng :

        — Khẽ chứ, muốn ăn pháo hả ?

        Tùng xắn cao ống quần, xốc lại quai bồng, chuyên cái chân pháo sang vai trái, tay phải cầm cây gậy chống. Anh đặt chân xuống nước. Một cảm giác ớn lạnh chạy ngược lên người anh. Bàn chân anh lún sâu xuống lớp bùn nhão nhoẹt, bọt nổi lên sàu sàu. Cỏ ba lá cứa vào chân ran rát. Đàn muỗi bay vo vo, dập cả vào mặt, vào tay anh. Chúng bu vào đùi anh, cắn. Mặc xác chúng. Cũng chẳng còn hở tay nào mà đuổi. Ra đến giữa sình, bàn chân Tùng vẫn rê rê trên lớp bùn loáng, đặt bước. Bỗng chân phải anh nhấn xuống một cái vũng bùn loãng xẹt, người anh mất thăng băng, nhao đi. Anh cố gượng, nhưng không được, cả người anh nhào xuống nước. “Chết cha” — Tùng vừa thoáng nghĩ, vừa gượng đứng dậy. Toàn thân anh ướt sũng. Nước từ vành mũ, từ mặt, từ cánh tay anh nhỏ xuống tong tong. May mà cái bồng trên lưng anh may bằng vải bạt tráng nhựa, chứ không thì ướt sạch. Tiểu đôi trưởng Tân bước nhanh tới. Không kìm được sự nóng nảy, giọng anh rít lèn :

        — Đã dặn đi dặn lại là phải cẩn thận... Coi kỹ lại, có rơi cái gì không ?

        Tùng tiếp tục đi. Đến chân lộ, anh vin tay vào cành cây, bước lên bờ. Anh đảo nhanh mắt qua hai bên, rồi cúi lom khom, bước vội trên lớp đá lổn nhổn. Những cục đá đâm vào gan bàn chân để trần của anh, đau nhoi nhói. Cái cảm giác bất chợt một viên đạn từ đầu kia hay đầu này, bay vút tới, cắm phập vào thái dương anh, làm anh co người lại. Anh bước vội sang bên kia đường. Lại cái cảm giác ngay bên kia, trong đám lá tơi nhờ nhờ, ổ phục kích của địch đã nằm sẵn, chờ đợi. Bỗng chốc những vệt chớp sáng xanh lét. Anh còn chưa kịp nghe thấy tiếng nổ, những viên đạn nhọn hoắt, nóng bỏng, đã thi nhau cắm phầm phập vào người anh... Anh bỗng thấy ớn lạnh, gần như run lên. Con đường mòn và cánh rừng lúp xúp đã tạm thời che chở cho anh. Anh bước nhanh vào trong rừng, cảm thấy như người vừa thoát nạn, anh vừa thở hổn hển, vừa sải những bước thật dài cho kịp đội hình phía trước của khẩu đội.

        Đại đội dừng lại, dồn đội hình. Tùng quăng ngay cái chân pháo đánh phịch xuống gốc cây, làm Hưng phải rít lên :

        — Cậu khùng đấy à, khẽ chứ ! Chợt nhận ra Tùng bị ngã, ướt như chuột. Hưng đứng dậy, đến bên Tùng.

        — Cởi ngay quần áo ra, mình giúp một tay, vắt sạch nước đi. .

        Rồi chẳng đợi Tùng phản ứng, Hưng đã cởi những cái nút áo, lột cái áo ra khỏi người Tùng. Tùng đứng im, dơ tay lên, như đứa trẻ được người lớn thay đồ.

        Cắt ngang con đường mòn, đội hình hành quân bước vào rừng. Lớp lá dưới chân lạo xạo, các chiến sĩ bám theo những thân cây như ngón tay được trinh sát bẻ gâp xuống, làm dấu. Cánh rừng lúp xúp, thỉnh thoảng xen những vạt cỏ tranh, nên trời sáng. Những làn gió trên trảng cỏ ùa vào người, mát rượi. Một sợi dây rừng mắc vào cái cần khóa nòng, kéo khẩu pháo giật lại làm Hưng xuýt vập vào đuôi pháo. Quỳ với tay lại gỡ cái dây, nhưng không được, dây rợ lăng nhằng, Quỳ vừa văng tục, vừa hạ khẩu pháo xuống.

        Đến bờ suối.

        Chỉ còn cách vài trăm mét là tới Chốt cầu của địch. Khẩu đội phải lội qua con suối rộng, nhưng về mùa khô, nước chỗ sâu nhất chỉ quá đầu gối. Qua suối, men theo bờ dốc thẳng đứng, các chiến sĩ đi xuội.

        Bỗng trên không vang lên hai tiếng nổ bục bục. Pháo sáng ! Các chiến sĩ vội nép mình vào thành dốc dựng đứng, chân ngâm trong nước. Phúc chốc, toàn vùng sáng rừng rực. Những quả pháo sáng từ căn cứ địch vẫn thi nhau bay lên, vỡ ra, chói sáng. Quả trước chưa rơi xuống tới mặt đất, quả sau đã bay lên. Không gian quanh chốt cầu sáng trưng, tường chừng con chồn chạy trong vườn chuối ở trên lộ cũng có thể nhìn thấy được. “Bị lộ chăng ?” ý nghĩ ấy thoáng chạy trong óc trung đội trưởng Thỉnh, nhưng anh lại nhanh chóng tự trả lời “không lẽ nào”. Sương xuống ướt vành mũ, các chiến sĩ vẫn đứng, như dán lưng vào thành dốc. Pháo sáng địch tắt. Khẩu đội trường Tân thở phào.

        — Nhanh lên, đến chạm con suối cạn thì rẽ vào, ngược lên vườn chuối.

        Đội hình khẩu đội vừa vào đến vị trí chiếm lĩnh trận địa thì pháo sáng địch lại vọt lên. Từ đó, không lúc nào trên trời tắt ánh pháo sáng. Không thể ngược vào rừng cắt gỗ, làm hầm được, các chiến sĩ phải khoét hàm ếch vào thành con suối cạn, làm công sự. Những chiếc xẻng cá nhân được rút ra khỏi bó đạn, họ phải nằm xuống lòng suối cạn mà nhấn lưỡi xèng vào thành suối. Mọi cử động của họ đều phải hết sức tiết kiệm trước cái sáng vằng vặc của pháo sáng địch.

        Tổ pháo đặt pháo lên bờ suối. Ở đây, dưới ánh pháo sáng. Hưng đã nhìn thấy rõ lô cốt đâu cầu, và thấp thoáng những mái tôn trong tung thâm chốt dịch.

        Có tiếng ỳ ỳ từ xa. Tiếng động rõ dần. Phúc chốc, tiếng động cơ máy bay vang lên. Một chiếc C130 đen sì, to như con trâu, lượn vòng quanh căn cứ. Vòng lượn của chiếc máy bay lớn dần ra. Tiếng kêu vo vo, nghe rờn rợn như tiếng gầm gừ của thần chết trên đầu các chiến sĩ. Bỗng có tiếng nổ. Những thùng đạn hai mươi ly tới tấp lao xuống, nổ lục bục trên mặt đất. Chiếc máy bay vẫn vòng lượn, vãi đạn xuống cánh rừng thưa xung quanh chốt. Trên ấy, khẩu tám lăm nòng dài của ta đang triển khai trận địa. Các chiến sĩ chui vội vào những công sự hàm ếch, nông chèn. ..

        — Cắc pùm ! một quả rốc két trên máy bay phóng xuống. Tiếng nổ đanh tai. Khói bốc lên mù mịt, khét lẹt. Quả rốc két đã phóng trúng hầm Tác. Chiếc máy bay bay qua đầu, anh em nhào tới, Tác đã tắt thở. Người anh bị mảnh đạn găm be bét, cháy xém. Các chiến sĩ dứng lặng trước người chiến sĩ trẻ nhất khẩu đội, mới về đơn vị gần một năm nay. Tùng thấy ớn lạnh ở sống lưng khi vuốt mắt cho người đồng đội thân yêu của mình.

        Tạm thời phải gói tử sĩ lại, đặt trong công sự, chờ vận tải của tiểu đoàn xuống, mang ra.

        Mờ sáng ! Hai phát pháo hiệu từ trong rừng su bay vọt lên, báo hiệu lệnh tiến công căn cứ địch bắt đầu. Những quả đạn 105 và 85 ly trên đồi xé toạc không khí, lao qua đầu đội hình bộ binh, nổ tung vào căn cứ địch. Sau một đợt cấp tập, lệnh xuống, khẩu ĐK diệt ngay lô cốt đầu cầu. Hưng nhảy vào vị trí ngắm bắn. Tùng nạp đạn. Quả đạn xé không khí, nổ tung vào cái lô cốt đắp bằng bao cát trên mặt lộ. Bắn xong ba quả đạn, tổ pháo lại nhảy xuống lòng suối, chờ lệnh. Các cỡ pháo bắn thẳng của ta đặt trên đồi, vẫn tiếp tục dộng vào căn cứ địch.

        Trời sáng rõ. Từ trận địa khẩu ĐK, các chiến sĩ đã nhìn rõ từng lô cốt địch bố trí hai bên đầu cầu và hai bên mép lộ. Chiếc lô cốt đầu cầu đã bị bắn sập. Bọn địch chắc đã chạy cả về tung thâm. Khẩu ĐK 106,7 của chúng vẫn bắn ra cấp tập. Các cỡ súng của địch thi nhau nhả đạn.

        Hai giờ đồng hồ liền, đại đội tám bộ binh không lên được. Tình hình diễn ra không thuận lợi như dự kiến, Trung đoàn quyết định xử dụng tối đa hỏa lực kìm chặt bọn địch trong căn cứ, chuẩn bị đến xế chiều sẽ xung phong. Khẩu đội ĐK của Tân được lệnh thỉnh thoảng bắn vài quả vào tung thâm. Đại bác của ta trên đồi thay nhau “Cầm canh” vào chốt địch.

        Mặt trời lên cao. Nắng đổ lửa xuống trận địa. Tiếng súng con trong căn cứ địch thưa dần. Có lúc lặng đi. Hưng lấy cơm nắm ra, Quỳ, Tùng và Hưng ăn cơm. Hương cắn những miếng cơm nắm to, nhai ngon lành. Con cá khô kho mặn, tưởng cứng lưỡi, Hưng vẫn thấy ngọt. Quỳ xoa hai bàn tay vào nhau, lấy dao xắt nắm cơm.

        — Ẳn, Tùng — Quỳ vừa giục Tùng, vừa đưa lát cơm lên miệng.

        Tùng cầm lát cơm Quỳ đưa, cắn một miếng. Miếng cơm khô khốc. Tùng nhai chệu chạo. Thi thể Tác hiện ra trước mặt Tùng, làm miếng cơm chợt tắc ở cổ họng. Anh nhắm mắt lại, gắng nuốt. Phải vất vả lắm anh mới nuốt được vài miếng cơm. Tùng vẫn nổi tiếng là tay ăn khỏe trong khẩu đội. Hồi còn hành quân trên Trường sơn, một ăng-gô cơm nén thật chặt, một nhúm ruốc mặn, nhưng chỉ sau lần giải lao đầu tiên, Tùng đã làm bay quá nửa. Số còn lại, phải bóp mồm, dành cho lúc về gần tới cứ, mới dám ăn.

        Quỳ đưa thêm cho Tùng lát cơm nữa, Tùng lắc đầu.

        Ăn xong, các chiến sĩ chui vào công sự nghỉ. Pháo vẫn bay xoẹt xoẹt trên đầu, nổ lục bục trong chốt. Trận địa phơi ra dưới cái nắng hầm hập. Mồ hôi tóa ra, nhễ nhại, Tùng năm dán lưng vào thành công sự. Đất mới đào, còn ẩm, cảm thấy man mát. Tùng với cái mũ mềm, đặt lên mặt. Ở hầm bên cạnh, Hưng đã thở đều. Trông Hưng ngủ vô tư, ngon lành, như là chả phải cậu ta đang nằm ở trận địa, mà cái ác liệt chết chóc của chiến tranh chỉ cách gang tấc. Quỳ ngồi trong lùm cây bên cạnh pháo, cảnh giới. Anh chàng quê chính gốc đất cảng này, lại chẳng có dáng dấp con nhà phố tí nào. Hiền đến hơi đần, ấy là bọn thằng Tác hay trêu cậu ta vậy, chứ Quỳ chả “cù lần” tí nào. Ở cứ, hắn là tay đầu tiên đặt “nền móng” cho quan hệ giữa đại đội với cơ quan của Quận ở bên kia suối. Bên ấy có mấy cô gái rất mê hắn. Mà hắn cũng có hoa tay đấy. Có công chuyên, hội họp gì, cần trang trí là bên địa phương cử người qua đơn vị chủ lực nhờ hỗ trợ. Quỳ sang liền, và lần nào hắn ta cũng làm vừa lòng “đội bạn” kể cả khi được nhờ trang trí hộ đám cưới.

        Thời gian trôi qua chậm chạp. Ông mặt trời như lì lợm, đứng yên tại chỗ, không chịu bước qua bên kia, ung dung ném xuống mặt đốt cái nắng quái ác.

        Hưng đã lên cảnh giới thay cho Quỳ. Tùng vốn không sao chợp mắt được. Hai mí mắt cứ dim dip lại thì hình ảnh Trung lại hiên lên, căng mắt Tùng ra... Người ta sinh ra, lớn lên, mười mấy, hai chục năm trời, thật chật vật gian nan, vậy mà chỉ sau một tiếng nổ, nguời ta đã có thể ra đi. Thật dễ, thật nhanh, cũng thật nhẹ nhàng. Một cái đầu đạn, một mảnh pháo... hết !

        Từ chỉ huy sở, theo dõi sát mọi diễn biến tình hình trong chốt, tin tưởng vào số lượng lớn đạn pháo nổ rất gọn vào hai bên đầu cầu, khói bụi có lúc trùm kín chốt địch. Trong chốt thỉnh thoảng bùng lên những đám cháy lớn, tiếp đó những quả đạn nổ tung, rạch những lằn lửa đỏ rực, bay ngược ra ngoài. Từ lối bốn giờ chiều, tiếng súng con trong chốt địch im bặt. Pháo của chúng cũng câm lặng. Bốn phía bị bao vây chặt, địch không thể lặn xuống sông mà chuồn ra được... Trung đoàn trưởng Trần Nhạn phát lệnh tiến công chiếm cầu sau khi đã cấp tập “dốc lòng” một đợt pháo vào chốt địch.

        Mặt trời đang sà xuống cánh rừng bên kia sông.

        Khẩu ĐK của Tân được lệnh bắn cấp tập vào những lô cốt lố nhố bên đầu cầu. Sau tám quả đạn, bọn địch vẫn không có dấu hiệu chống cự. Lệnh xung phong. Hưng xách nòng pháo, Tùng xách chân pháo, các chiến sĩ vác đạn lần lượt bám theo khẩu đội trưởng. Khẩu đội men theo con mương cạn, đến mép lộ. Từ mép lộ, Tân ý định dẫn khẩu đội cặp theo hàng cây, bất ngờ đánh thốc lên, chiếm lô cốt đầu cầu. Đến mép lộ, cái chân pháo trên tay Tùng mắc phải sợi kẽm gai, Tùng đang lom khom bám theo Hưng, bị kéo giật lại. Anh dừng lại gỡ, làm đội hình xung phong của khẩu đội, và phía sau là đội hình Đại đội tám ùn lại. Tùng cáu tiết giật mạnh sợi dây kẽm gai, bỗng “Bép !” ngay bên cạnh Tùng phát ra tiếng nổ. Tùng chưa kịp định thần, nằm xuống, Trung đã nhào tới. Cả khẩu đội kịp nằm xuống khi vệt lửa xanh lè lóe ra dưới bụng Trung. Bục ! tiếng nổ bị nén chặt. Tùng quay sang. Trung lả ra trên tay anh. Cả phần bụng và ngực Trung rách bươm dưới sức nổ của quả lựu đạn gài. Trung tắt thở. Tùng đặt nhẹ Trung nằm xuống vệt cỏ bên chân hàng rào bùng nhùng, anh rút vội cái võng trên dây lưng ra, phủ lên người Trung, rồi xách chân pháo bám theo khẩu đội.

        Bọn địch đã bỏ lô cốt đầu cầu, rút về Tung thâm từ bao giờ ? Khẩu đội chiến lô cốt dễ dàng. Các chiến sĩ của đại đôi tám cũng nhanh chóng triển khai đội hình tấn công vào Tung thâm. Đại liên, mười hai ly tám giá ở mép lộ, chĩa xuống chốt địch. Tiểu đoàn phó Hòa có mặt ngay tại lô cốt đầu cầu. Sau khi quan sát địa hình, triển khai lực lượng xung phong, tiểu đoàn phó hạ lệnh tiến công tung thâm. Các chiếm sĩ bộ binh lao lên đặt bộc phá ống phá hàng rào. Bảy hàng rào lần lượt rung lên dưới sức nổ đanh tai của bộc phá. Bộ binh xung phong ào ào qua cửa mở, bỗng những loạt đạn trong chốt địch quét ra. Đội hình xung phong của đại đôi tám bị chặn đứng. Các chiến sĩ bộ binh gục xuống ngay chân hàng rào cuối cùng. Khẩu 12 ly 8 trên lộ, bị ĐK của địch trong chốt bắn bung lên. Tin dồn dập dưa về lô cốt đầu cầu, nơi tiêu đoàn phó Hòa đặt vị trí dốc chiến.

        — Báo cáo khẩu đội 12 ly 8 bị thiệt hại nặng, pháo hỏng.

        — Cho rút về vị trí chiếm lĩnh.

        — Báo cáo khẩu đại liên bị địch bắn bay nòng.

        — Rút, để lại AK.

        — Báo cáo xê tám không lên dược.

        — Báo cáo ...

        Đạn trong căn cứ địch bay ra như mưa. Pháo các loại của chúng rạch những lằn lửa đỏ lừ, lao vào đội hình xung phong của ta. Tiểu đoàn phó nhấp nhỏm như đứng trên tổ kiến lửa. Hoàng hôn đang buông xuống, chân trời phía tây hồng rực như máu.

        — ĐKZ ! Tiểu đoàn phó chỉ thị ! —  Diệt ngay khẩu ĐK của địch ở Tung thâm, gần khu kho.

        Tiểu đội trưởng Tân cho giá pháo cạnh lô cốt. Hưng nhảy vào vị trí ngắm bắn. Loay hoay mãi, anh vẫn không tìm được mục tiêu.

        — Bắn ! — Tân giục !

        — Bình,... bàng quả đạn lao ra, rơi xuống sông. Nước tung lên trắng xóa.

        — Sao vậy hả ?

        — Báo cáo mục tiêu thấp. ĐK không chúc nòng xuống được.

        — Giá pháo lên nóc lô cốt ! Tiểu đoàn phó hét lên.

        Cực kỳ mạo hiểm. Trời đã nhá nhem tối. Khẩu ĐK đặt trên nóc lô cốt mà bắn xuống thì nó nghiễm nhiên trở thành miếng mồi cho ĐK địch. Nhưng không còn cách nào khác. Các pháo thủ nhanh chóng chấp hành mệnh lệnh. Lắp đạn xong, Tân cho Tùng và Quỳ xuống, chỉ để một mình Hưng ngắm bắn. Đạn nhọn của địch bay chiu chíu qua mang tai. Hưng chúc nòng pháo xuống mục tiêu khẩu ĐK địch ở Tung thâm.

        — Binh... Bàng ! quả đạn cùa Hưng bay vào căn cứ cũng cùng lúc một quả pháo của địch nổ ngay dưới chân lô cốt. Hưng và cả khẩu ĐK bị hất xuống đất. Tân và Quỳ bò ra. Hai người kéo Hưng vào lò cốt khi anh đã tắt thở. Khẩu ĐK bị một mảnh pháo phang thủng nòng. Kính ngắn giập nát.

        Tiểu đoàn phó Hòa củng cố lại lực lượng. Đại đôi 6 và bảy được điều lên. Anh quyết định mở đợt tấn công thứ hai. Nhưng cũng như lần trước các chiến sĩ bộ binh không thể vượt được qua cửa mở vào Tung thâm. Tiểu đoàn Tám mất sức chiến đấu.

        Trời tối sập xuống. Pháo sáng từ căn cứ địch bay vọt lên. Cả khu vực cầu sông sáng trưng. Tiểu đoàn phó Hòa nhận lênh nhanh chóng mang tử sĩ và Thương binh ra ngoài. Lực lượng vận chuyển vận tải tiểu đoàn làm không xuể. Các đơn vị trực thuộc và cả chỉ huy sở Trung đoàn nhanh chóng được tập hợp lại, tổ chức vào mang anh em ra. Tiểu đoàn Tám rời chốt, rút ra ngoài vị trí chiếm lĩnh trận địa. Khẩu đội trưởng Tân và số đạn Hải bị thương nặng.

        Thương binh và tử sĩ được mang ra, đặt ngổn ngang dọc con suối cạn.

        Lúc này, ở chỉ huy sở Trung đoàn, Trung đoàn trưởng Trần Nhạn đang chuẩn bị tung lực lượng dự bị vào chốt thì nhận được lệnh sư đoàn. Rút toàn bộ lực lượng ra ngoài, cơ động nhanh chóng về cứ nấu cơm, chuẩn bị tổ chức đánh địch chi viện. Trận địa pháo trong rừng su được lệnh tiếp tục “cầm canh” vào căn cứ.

        Đội hình rút lui rồng rắn ngược trở ra con suối dốc đứng, dưới làn pháo sáng chói mắt của địch. Hàng quân liên tục phải ùn lại, ép sát vào thành suối cạn, nhường đường cho vận tải mang anh bị thương vong ra. Máy bay địch lên. Những tiếng nổ dứt. Trận địa phút chốc ắng lặng, nhường chỗ cho tiếng kêu vo vo của chiếc C130 trên bầu trời. Chốt địch phơi ra dưới ánh pháo sáng, như một cái xác chết bị băm vằm nham nhở, không còn nhận rõ mặt mũi. Đạn hai mươi ly trên máy bay bắt đầu găm từng tràng phầm phập xuống những cánh rừng xung quanh chốt cầu. Thỉnh thoảng một quả cối được ném xuống, tiếng nổ vọng ầm trong rừng đêm. Chiếc máy bay vẫn cứ rắc xuống tiếng kêu vo vo, rờn rợn.

        Hai đồng chí vận tải cáng Hưng đang đi trước đội hình khẩu đội. Một đồng chí trúng đạn hai mươi ly ngã xoài, cái cáng bật khỏi vai, thi thể Hưng lăn theo bờ suối dốc đứng, rơi tõm xuống suối. Các chiến sĩ vận tải nhảy đại xuống, kéo Hưng lên bờ.

        Qua suối, đội hình hành quàn chui vào rừng xanh. Trời bỗng tối sập xuống. Càng vào sâu trong rừng, bóng tối như càng bưng chặt lấy mặt chiến sĩ. Nhưng họ thấy ấm sườn. Rừng sẽ che chở cho họ.

        Lệnh dừng lại, dồn đội hình. Các chiến sĩ quăng bình bịch đồ đạc trên người xuống đất, rồi gieo mình vào cạnh những gốc cây, ụ mối. Mệt mỏi chụp xuống. Họ ngả dài người ra đám lá khô xác, lạo sạo dưới lưng — im lặng. Nắm cơm nguội ngắt, thấm đẫm mồ hôi và nước suối. Đã gần nửa đêm, nhưng chăng ai thấy đói bụng, vả lại có đói, lúc này cũng không thể nhét những miếng cơm nắm đã lên men, nhão nhoẹt kia vào bụng được. Cán bộ các cấp chạy lên, chạy xuống rậm rịch kiểm tra quân số, đốc thúc vận tải nhanh chóng đưa thương binh về phẫu và tổ chức làm tử sĩ trong rừng. Phía cầu sông, pháo sáng địch vẫn thi nhau vọt lên, soi rõ cái căn cứ lổm nhổm, đang nghi ngút khói, trông nham nhở như vừa trải qua cơn bão lớn. Chiếc C130 vẫn o o lượn vòng quanh căn cứ, chốc, chốc lại xăm một tràng đạn lửa xuống mặt đất. Thằng này bay lâu, bắn dai như trâu đái. Và tiếng kêu của nó rin rít như con thú dữ đói mồi, đang điên tiết lên vì bị bọn cáo, thỏ chọc tức.

        Bỗng im lặng, Tiếng máy bay mất hút về hướng chi khu Đồng Xoài. Không gian chỉ thỉnh thoảng dội lại tiếng nổ lục bục của trái sáng. Lại có tiếng ì ì từ xa. Thằng cha C130 trở lại. Cái tiếng vo vo não ruột của nó trùm kín không gian. Chiếc OV10 quần đảo một lượt, rồi cũng lại mất hút. Mấy phút trôi qua. Có tiếng động cơ ỳ ỳ vọng lại. Rõ dần, rõ dần. Bất chợt, trong sâu thẳm của không trung vọng xuống tiếng nói. Giọng nói miền bắc. Rõ dần.

        “Các bạn cán binh Bắc Cộng . Các bạn đã bị đánh bật ra khỏi căn cứ. Các bạn đã và sẽ phải trả giá rất đắt cho hành động phá hoại Hiệp định của mình. Các bạn phải gánh chịu mọi hậu quả”.

        Ngừng lại, trên không vọng xuống tiếng xè xè, một giọng con gái uốn éo, nhão nhoẹt, cất lên.

        “Hỡi các anh các binh Bắc Việt. Các anh đã bị bọn chỉ huy lừa dối, bị đẩy vào cái chết vô ích. Các anh hãy mau mau tỉnh ngộ. Đừng lac sâu vào con đường phá hoại Hiệp định hòa bình. Phá hoại nguyện vọng hòa hợp dân tộc tha thiết của nhân dân, của chính gia đình các anh. Các anh đừng để mình bị xúi dục và cuộc chém giết đồng loại, để khỏi phải trở thành kẻ sát nhân khát máu. Hãy buông súng về với chính nghĩa quốc gia. Các anh sẽ được đối xử tử tế. Em gái hậu phương luôn đón chờ các anh...

        Hỡi các anh chiến binh Bắc Việt, các anh đang thiếu lương thực, thiếu thuốc men, các anh đang bị bao vây tứ phía...”

        Tùng ngồi dậy, dựa lưng vào thân cây, căng tai ra nghe. Mệt mỏi bỗng chốc tan biến, anh cảm thấy đầu óc tỉnh táo lạ. Nhớ lại những gì vừa xảy ra mà rùng mình. Anh không thể cắt nghĩa được vì sao mình vẫn còn nguyên vẹn ?... Ngồi trong lô cốt đầu cầu, anh đã chứng kiến từ đầu đến cuối trận đánh. Những chiến sĩ bộ binh xông lên... và ngã xuống. Khẩu đội mười hai ly tám bị ĐKZ của địch bắn bay đi gần hết. Con hào nông choèn ngổn ngang tử sĩ và thương binh. Tác, cậu chiến sĩ chính gốc thủ đô, khéo tay và gan lỳ. Hưng !... Hải và Trung. Ôi, anh có ngờ đâu Trung lại dám chấp nhận trong tích tác cái chết về mình cho đồng đội sống và chiến đấu. Trung... nước mắt bỗng ứa ra, nỗi ân hận và nuối tiếc làm cổ họng Tùng tắc nghẹn. Anh bỗng nhớ tới cái trận đánh ấp nước vàng năm ngoái....

        Đó là trận đánh đầu tiên của Tùng. Khẩu đội vào vị trí chiếm lĩnh trận địa an toàn. Yêu cầu tuyệt đối giữ bí mật. Không được đào công sự, mọi người phải lợi dụng những gốc cây, ụ mối ém người vào đó, nằm im đợi lệnh. Mờ sáng sẽ nhất loạt xung phong diệt ác, phá kiềm, giải phóng nhân dân. Trong căng thẳng nặng nề, một con muỗi chết tiệt đã chui tụt vào mũi của Tùng. Tùng cố kìm nén, nhưng không được, đã bật ra một tiếng hắt hơi. Thật rủi ro cho đơn vị, một toán biệt kích nống ra lùng sục quanh ấp đã phát hiện. Chúng lặng lẽ triển khai chiến đấu. Từ trong đêm tối, những quả Mã-lai bay lên, nổ vào giữa đội hình ta. Không có công sự, trong tình huống bất trắc này, Trung đoàn phải ra lệnh xung phong. Với lực lượng áp đảo, ta diệt gọn chốt địch, giải phóng ấp Nước Vàng, nhưng cũng đã phải chịu một tổn thất khá lớn. Sau trận ấy Tùng đinh ninh là mình sẽ phải nhận một kỷ luật rất nặng, nhưng trung đội trưởng Thỉnh, cái ông già “Khốt-ta-bít” rất nông dân vui vẻ, cần mẫn, coi hết thảy bọn trẻ trong trung đội như con, dễ dãi trong sinh hoạt, xuề xòa trong cuộc sống, nhưng nghiêm khắc và kiên quyết trong công việc... đã không thi hành kỷ luật anh. Trung đội trưởng xuống hầm Tùng. Tùng sợ hãi, chờ đợi một cái gì, nhưng không, anh Thỉnh ngồi xuống cái võng của Tùng, anh kể cho Tùng nghe những sai sót mà anh đã mắc phải trong chiến đấu những năm tháng trước đây, có cái cho đến bây giờ và mãi mãi vẫn còn là nỗi đau xót, ân hận của anh. Anh lái câu chuyện vào sự việc của Tùng lúc nào chả biết. Phải rèn luyện, kiên trì và nghiêm khắc mà rèn luyện từ những cái nhỏ nhất trong sinh hoạt, anh kết luận như vậy và động viên Tùng đừng buồn mà ảnh hưởng đến công tác. Phần mình, anh đã nghiêm khắc nhận khuyết điểm với trên...

        “Hỡi các bạn chiến binh Bắc Việt...” Tiếng nói từ máy bay vẫn vang vọng, tầng tầng, lớp lớp xăm xuống mặt đất, chả khác nào những tràng đạn hai mươi ly. Nó cứ vậy mà xoáy sâu vào lòng người. Mình vi phạm Hiệp định ư ? Đây đâu phải là đánh địch lấn chiếm mà mình tấn công thẳng vào căn cứ của chúng nó ..

        Bỗng chốc cái ráng đỏ như máu, căng ra trước mắt Tùng. Anh nhắm mắt lại... cái ráng đỏ không chịu buông tha anh. Anh rùng mình sợ hãi. Cùng lúc, lệnh hành quân, Tùng xốc bồng lên vai, quăng cái chân pháo lên, rồi lầm lũi bám theo đội hình.

       
        Anh tỉnh dậy bởi tiếng chim. Trong rừng, chưa thấy mặt trời, nhưng trời đã sáng rõ. Những con chim cu thi nhau gáy. Tiếng gáy điềm đạm, trầm trầm. Những con chim liếu tiếu thì tranh nhau hót, tranh nhau nói. như sợ đồng loại cướp mất lời. Những chú gà rừng mới tập gáy, đang cố rướn mãi lên cái tiếng ó o, cộc lốc. Thỉnh thoảng vọng lại tiếng hót lanh lảnh của bày vượn. Một làn hơi mỏng mảnh lan lan trên mặt nước. Anh nhìn thấy những chú cá con như nhưng ngón tay, trắng lóa, đang thi nhau nhao lên, đớp đớp những cánh hoa nhỏ li ti của một cái cây nào đó trên bờ suối, rắc xuống mặt suối, một giò phong lan đang thẹn thùng, e ấp, xòe ra những cánh hoa trắng, phơn phớt tím ...

        Buổi sáng trong rừng sâu, đẹp quá. Thơ mộng quá ! Nếu không có chiến tranh. Nếu trên tảng đã bên dòng suối này không phải chỉ có một mình anh, lại đang lâm trong cảnh cô đơn, lạc lõng và đói lả này ? Nếu đây là một cuộc du lịch, nghỉ mát dịp hè mà bên anh là cây súng săn hai nòng, là cái Ăng-gô, bao diêm và những thức ăn, đồ dùng mang theo, và những con chim, con thú mà anh vừa săn được. Anh đang ngả đầu trên chiếc gối bông rất êm, đọc nghiến ngấu những trang cuối cùng một cuốn tiểu thuyết trinh thám nổi tiếng nào đó. Lúc đó, dưới suối, người bạn gái của anh mổ những con chim béo tròn vàng rộm, rồi kẹp vào những đoạn tre tươi, chuẩn bị đưa lên ngọn lửa. Mùi thơm phức sẽ bốc lên. Mỡ chảy xèo xèo, ngầy ngậy. Anh gập cuốn sách lại, đến bên đống lửa. Anh sẽ sàng ngồi xuống tấm vải bạt, trên đó, cô bạn gái của anh đã bày ra la liệt đồ ăn, đồ uống. Anh uống cạn một ly bia, như không phải uống bia, mà đang uống vào trong mắt đôi má trắng hồng của cô gái, bộ ngực thiếu nữ căng tròn đang nâng lên, hạ xuống theo nhịp hơi thổi lửa. Anh đang uống vào tim cái dịu ngọt, nồng nàn say sưa của hạnh phúc, hơn bất cứ chất men rượu nào.

        Giá như ...

        Anh ngẩng đầu lên không mấy khó khăn và ngồi dậy được, tuy phải nhắm ngay mắt lại để giữ những đốm lửa đang tóe ra như hoa cải. Lần đầu tiên từ lúc mặt trời lặn chiều qua, anh ngồi dậy được. Anh thấy bụng đói đến cồn cào. Mắt anh sục vào những lùm cây bên suối, và ánh mắt anh chợt sáng bừng lên. Chuối ! Anh chống hai tay vào đầu gối, đứng dậy. Phải hai ba lần cố gượng, anh mới đứng thẳng lên được. Anh lại phải nhắm chặt mắt lại một lát, rồi loạng choạng bước về phía trước.

        Anh chui vào vạt chuối rừng. Chỉ một loáng, anh đã tìm ra những buồng chuối với những quả bé xíu, chín vàng, nhiều quả lỗ chỗ vết chim mổ “Cao quá ! làm sao lấy được?” Anh đưa tay ra kéo cây chuối, cây chuối bướng bỉnh không chịu nghiêng xuống.. Anh bỗng nhớ tới khẩu súng có cái lưỡi lê. Nó đâu rồi. Có còn ở tảng đã không ? Anh quay vội lại và may mắn quá, chiều qua, anh vẫn mang được nó tới tảng đã này. Anh dồn hết sức lại giương cái lưỡi lê lên, rồi khập khiễng tiến vào vườn chuối. Anh đâm lưỡi lê xuyên qua một cây chuối to bằng bắp chân, định ấn cho cây chuối gục xuống, nhưng không được, cây chuối vẫn đứng trơ trơ. Anh phải rút lưỡi lê ra, đâm qua mấy lần ngang thân cày ; cây chuối mới chịu gục xuống. Anh lần theo thân cây, tới ngọn, anh ngồi phịch xuống đất. Vừa thở dốc, tay anh vừa đưa ra bẻ những quả chuối chín. Anh bóc vội lớp vỏ mỏng tang, đưa trái chuối vào miệng. Vị ngọt mát của trái chuối chạm vào đầu lưỡi, tan ra trong cuống họng anh. Anh nhai nhồm nhàm quả chuối lổn nhổn những hạt. Những hạt bị giập ra làm đầu lưỡi anh chan chát. Mặc, anh cứ nhai lấy nhai để hết quả này đến quả khác. Buồng chuối nhỏ làm anh tỉnh ra. Anh hạ cây khác xuống dễ dàng và đến lúc đã lưng lửng rồi, anh không nhai cả hạt nửa. Anh ngồi, thong thả nhằn những hạt chuối đen xì ra khỏi miệng để cho cái vị ngọt mát của cơm chuối tan vào miệng, thấm vào da thịt anh.

        Khi không còn muốn ăn nữa, anh đứng dậy. Bây giờ phải đi. Nhưng đi đâu ? Cứ men theo bờ suối, đi xuôi xuống, có suối ắt có người, có sự sống. Anh phải nhanh chóng tìm cho ra nơi có người, có cái ăn. Đấy là hy vọng sống còn của anh, nếu không anh sẽ chết, chết còng queo, đau đớn và cô độc như một con thú mắc bệnh trong rừng già. Cái chết sẽ chẳng ai biết đến, chẳng ai chôn cất, chẳng một nén nhang, chẳng một giọt nước mắt rơi xuống nấm đất. Chả có cả nấm đất nữa. Chỉ còn lại một bộ xương trơ khấc ra khi bọn rắn, mối đã no nê bỏ đi nơi khác. Và rồi những đoạn xương trơ khấc ấy cũng bị bọn mối tấn công. Cuối cùng chỗ anh nằm sẽ chỉ còn là đất. Nước, mưa rừng sẽ đưa anh xuống lòng suối. Anh sẽ tan ra hòa vào làn nước kia mà xuôi ra sông, ra biển. Ôi ...

        Anh leo trở lại vạt rừng le và bám theo những dải le rậm rì ấy, đi xuôi xuống. Rừng le bạt ngàn. Anh đi. Đi mãi mà vẫn chưa ra khỏi rừng le. Trước mắt anh chưa lộ ra một chút mỏng manh nào của sự sống.

        Không biết anh đã đi được bao lâu trong rừng. Có dễ đã tới ba giờ đồng hồ. Mặt trời đang treo ngang lưng chừng rừng, cho anh cái khái nhận ấy. Nhưng anh đã đi được bao xa? Chắc chả bao nhiêu cả. Anh biết vậy vì anh đi chậm lắm. Mệt mỏi rã rời. Nhiều lúc muốn gục xuống, anh phải bíu lấy thân cày, lần qua từng gốc cây mà đi. Rừng già, chân rừng thoáng đãng, điều đó giúp anh bươn đi tương đối dễ dàng. Tuy nhiên, nhiều đoạn, những dải mây rừng, những bụi gai mà anh không biết tên đã chặn đứng đường đi của anh. Anh nhìn vào vạt gai mà ngao ngán. Phải ngược lên sườn dốc, loay hoay một hồi anh mới tìm được đường đi. Anh tin vào con suối sẽ cứu sống anh, nên anh bám vào nó, không lúc nào dám xa rời nó. Anh cứ bám theo nó, trên sườn nó mà đi xuôi. Anh không dừng lại bời anh sợ sẽ quỵ xuống mà không thể nào đi thêm được nữa.

        Rừng cây bạt ngàn. Sao rừng bạt ngàn đến vậy ? Anh không phải là người sinh ra ở rừng. Anh ở đồng bằng. Thuở học sinh, anh đã từng mơ ước được một lần vào rừng, lang thang trong rừng mà hái nấm, kiếm mật ong, lấy trứng chim trong những hốc cây cổ thụ. Rừng mở ra trước mắt anh ngày đó thật đẹp đẽ, thơ mộng. Nhưng đến lúc chạm trán với rừng. Rừng là gì với anh ? Nó còn thơ mộng, hấp dẫn, khêu gợi và mời gọi như những gì anh đã nghĩ về nó không ? Không ! Nhưng anh thấy cần ở nó. Nó là bàn tay rộng lớn che chở, bao bọc cho các anh. Nó bưng mắt bọn máy bay trinh sát cho anh được ung dung sống giữa ban ngày. Nó là vành đai cho các anh mê mải hành quan đi bao vây, tìm diệt kẻ thù. Nó cho các anh nơi ở — Những căn nhà được dựng lên với vật liệu hoàn toàn là của rừng. Chỉ một cái cưa, một con dao găm, các anh cũng làm được những ngôi nhà bốn mái, tám cột, mái lợp lá trung quân, trông xa như mái ngói. Ngày mới vào Trường Sơn, anh đã lầm khi thấy, trong rừng sâu, núi thẳm này, người ta cũng dựng được nhà, lợp ngói hẳn hoi... Sau những đợt hoạt động dài ngày, trở về cứ, treo võng qua những cành cày vắt vẻo trên bờ suối. Dưới võng, con suối rí rách chảy. Nằm dài ra trên võng, ngửa mặt lên vòm cây mà nhẩn nha làm thơ. Những trái gùi treo lơ lửng trên những dây rừng trước mặt. Và những cây trường, quả chín đỏ tím như quả vải, đã làm tan di cơn khát trong những ngày hành quân. Đang nóng, bụi, cởi hết quần áo ra mà nhào xuống làn nước trong veo, mát lạnh của dòng suối, mà té nước vào mặt nhau, mà cười, nói thỏa thích, bõ những ngày nằm hầm chốt chặn.

        Đôi khi rừng đã cho anh cái ăn. Đấy là nhưng bát canh chua lá bứa, trái vả. Đấy là những vạt rau tàu bay, càng cua, môn thục xanh mướt bên bờ suối và dưới suối, trong hộc đã, gốc cây là cua, cá, là ba ba và rùa. Chim thú trong rừng thì nhiều lắm. Giăng bẫy một vạt rừng, mỗi đêm cũng kiếm được dăm bảy con chồn, con cheo hay tê tê, kỳ đà. Lợn rừng có khi gặp hàng đàn, rồi nai, mễn, nhím... Rừng thật đẹp, nếu không nói quá đi là thơ mộng, bởi nó còn thiếu... nhiều lắm! Chỉ có những người lính với chiến tranh đang hàng ngày hàng giờ diễn ra, bùng nổ. Chết chóc và gian lao. Tóm lại, có thể nói : Rừng với người lính, không khiêu gợi, hấp dẫn và mời gọi như những gì anh đã tưởng, nhưng rừng đã gắn bó với anh, rừng thiết thực với người lính. Rừng bao dung, chở che và gánh vác ...

        Bây giờ thì rừng đang bủa vây anh. Rừng dang dơ ra những cái nanh, cái vuốt nhọn sắc, độc địa và tàn ác, chĩa vào anh, đe dọa anh từ bốn phía. Rừng nhăn nhe vùi dập anh, quyết biến anh thành nắm đất tốt nuôi lớn ít ra là một gốc cây rừng. Vậy ư ? Không, anh phải thoát ra. Phải dứt ra khỏi rừng. Nhưng, sức lực anh đang cạn dần, liệu anh có còn đủ sức mà thoát ra khỏi bàn tay quái ác của rừng không ? Thoát ! nhất định phải thoát ra ! Ý nghĩ ấy bỗng lớn bổng lên, sừng sững trước mặt anh, làm người anh nóng ran lên. Bỗng chốc như có một liều thuốc nhiệm màu tiêm vào mạch máu, tim anh đập nhanh hơn và dòng máu tỏa ra khắp cơ thể nhiêu hơn. Anh xăm xăm đạp trên những vạt cây lúp xúp dưới chân rừng, mà bước về phía trước. Trèo lên cây mà tìm phương hướng, ôi đơn giản vậy mà sao cho đến bây giờ anh mới nghĩ ra. Cánh trinh sát vẫn thường xuyên có “cây đài”. Quỷ tha ma bắt cái trí óc ngu tối của mình đi, anh vỗ mạnh bàn tay vào trán và bắt đầu soi tìm trong cánh rừng bạt ngàn này, một cái cây nào đó, khả dĩ có thể leo lên được. Cây nhiều vô kể, bạt ngàn cây, nhưng anh sẽ chọn cây nào ? Nhất thiết phải là cây cao mới có thể nhìn được xa. Mà những cây cổ thụ cao vút kia, anh làm sao leo được? Anh lại phải đi tiếp. Cuối cùng anh đã đến một vẹt rừng thưa. Ở đây không có những cây cổ thụ xòe ra cái tán lá che kín cả một vùng trời.

        Anh vui mừng chọn một cây trường to bằng bắp chân, cao vống lên. Anh tháo khẩu súng ra khỏi vai, đặt xuống đất. Xoa hai bàn tay vào nhau băng nước bọt, anh bắt đầu bám vào thân cây, leo lên. Khó khăn quá ! chỉ mới leo lên được vài mét, anh đã thấy chân tay bủn rủn. Anh ôm chặt thân cây, nhắm mắt lại, thở, rồi lại nhích dần lên. Người anh sao nặng vậy ? Hai chân, hai tay và cả lớp da bụng anh bám vào thân cây, mà chừng như không đủ sức giữ cho thân người anh khỏi tuột xuống. Mắt anh hoa lên. Anh lại phải dừng, nhìn lên. Cái ý muốn thoát ra khỏi cánh rừng quái ác này tăng thêm cho anh sức mạnh. Anh cắn răng lại, leo tiếp. Anh leo thêm đươc một đoạn nữa, và tay anh đã nắm được vào một nhánh cây. Anh dùng hết sức đu người lên. Và vào cái lúc anh xoải được hai chân ra, vắt qua nhánh cây, cũng là lúc mắt anh tối sầm lại. Tuy vậy, anh cũng kịp nhân thấy anh đang đứng trên đỉnh đồi. Cánh rừng trước mặt anh đang thoai thoải xuống và xa tít dưới kia là những khoang trống, lố nhố những mái nhà nhỏ như những cái nón, úp trên cái thảm xanh rì... Anh kéo vội chân ra khỏi nhánh cây, hai tay, hai chân anh vòng qua thân cây, bụng anh áp sát vào thân cày, anh cứ để như vậy cho cả người tuột xuống. Anh rơi bịch xuống đất và nằm vật ra trên nền lá khô ráp. Có lẽ anh đã ngất đi đến một phút. Thật may mắn, anh đã không dựa khẩu súng vào cái cây anh leo lên, nếu không anh đã bị khẩu súng xuyên táo. Anh tỉnh lại và cảm thấy rát bỏng suốt từ mặt xuống ngực, bụng. Những chiếc nút áo đứt tung, máu rơm rơm trên bụng, trên ngực, thành vệt dài, đỏ thâm. Anh nhắm mẩt lại, thở. Mặt trời đã qua bên kia ngọn cây. Chiều đang xuống.

        Anh ngủ thiếp đi không biết bao lâu. Trong mơ màng, anh thấy một con vật kỳ quái, khổng lồ đang nhe ra những cái răng nhọn hoắt, to như răng bừa, cúi xuống người anh. Anh thấy tưng tức trong ngực bởi một bàn tay to lơn, rắn chắc đang nhằm vào chỗ tim anh, đè xuống. Anh hét lên và choàng tỉnh, bởi một tiếng hú rùng rợn.

        Nắng đã đổ xuống vạt rừng những tia xiên xiên, nhạt nhà. Đôi mắt anh vừa bắt kịp với cảnh vât, đã chạm phải cái điều thật khủng khiếp mà anh không thế lường trước được. Trước mặt anh, cách chỗ anh nằm chừng mươi bước, một con hổ đang đứng lặng. Đôi mắt xanh vằn lên những lằn đỏ nọc của nó tròn xoe như hai cái trôn bát. Hàng ria mép con vật rung rung. Hàm răng với hai cái răng nanh nhọn sắc, tráng bóng nhừ hai con dao i-nốc dựng ngược, đang nhe ra. Nó đã đứng ở đó và nhìn vào anh, từ bao giờ ? Phút chốc toàn thân anh mềm nhũn, rũ ra. Thần kinh anh không còn điều khiển nổi cử động của anh nữa. Nhưng cái tham vọng được sống, một lần nữa lại tăng thêm sức mạnh cho anh. Anh há mồm, trợn mắt, nhìn chăm chằm vào con hổ. Anh không bỏ sót một cử động nhỏ nào của nó. Hai tay chống trên mặt đất, anh bắt đầu lết lùi về phía sau. Con hổ vẫn đứng lặng, nhìn anh. Bỗng nó cất chân trước lên. Nó bước về phía anh. Một bước... Hai bước... Anh run lên vì khiếp sợ và càng lết lủi nhanh hơn. Con hổ chưa muốn làm cái việc “cứu đói” cuối cùng vì lý do gì ? Nó vừa bắt được mồi, đang còn no nê, hay trước khi xé xác kẻ thù bao giờ nó cũng muốn nhìn kẻ thù của nó khiếp sợ, run rẩy, rũ ra dưới nanh vuốt của nó. Đó là cái quân tử ngông cuồng của kẻ mạnh. Nó biết rõ nó đang trong thế mạnh. Con mồi của nó là một thằng người đã gần kiệt sức kia, chẳng còn chút sinh lực nào khả dĩ có thể chống trả lại những cái móng cứng như sắt, những cái răng tuyệt vời và một sức mạnh có thể xé toạc cả bụi lồ ô. Dương dương, tự đắc, con hổ vẫn đặt những bước ngắn, ung dung về phía anh.

        Anh đang run lên, mềm ra trong sự khiếp sợ. Cái bản năng tự vệ cuối cùng của sự sinh tồn thúc anh phải lủi cho mau, cho nhanh. Nhưng, anh sẽ làm gì được với cái đầu trống rỗng, cái cơ thể bải hoải này ? Anh vẫn cứ cố, cứ lết dù biết rằng đó chỉ là việc làm cuối cùng trong sự tuyệt vọng đau đớn... Bỗng tay anh chạm phải khối thép lạnh toát. Anh giật mình. Khẩu súng ! Mắt anh vẫn không rời con hổ. Thì ra, anh vẫn chưa lết khỏi gốc cây vừa trèo quá năm bảy bước chân. Thoắt cái, anh chộp vội khẩu súng và giương lên. Mắt anh vằn lên những tia máu đó nọc, tưởng chừng như trong tim anh còn chút máu nào, đã được dồn cả vào đấy. Hai cánh tay anh bỗng cứng rắn lạ thường. Nòng súng của anh đang chĩa thẳng vào cái miệng có hàm răng nham nhở, của con vật. Anh không bóp cò, bởi anh thừa hiểu rằng con hổ trúng đạn rồi vẫn còn đủ sức phóng thẳng tới xét nát thân thể anh ra. Im lặng ! Bốn chân con hổ bỗng như chôn cứng xuống nền rừng. Con hổ đã nhận ra kẻ thù của mình. Kinh nghiệm trốn tránh những họng súng săn đơn phương, đã giữ chân nó lại. Đôi mắt nó như lồi hẳn ra. Kinh ngạc. Hàng ria hai bên mép cụp xuống. Khoảnh khắc im lặng, nặng nề trôi qua. Cả người anh vẫn như tạc vào cây súng chĩa ngang, không động đậy. Bỗng con hổ quay đầu, rẽ ngang, bước. Trước khi làm cái động tác bất đắc dĩ ấy, con vật còn phát ra hai tiếng ghè ghè và những bước chân đằu tiên của nó vẫn điềm tĩnh, ung dung như chẳng hề biết có họng súng. Đó là cái biểu hiện bất nhã của kẻ mạnh. Nhưng khi đã bước ra khỏi họng súng được một đoạn, sự đe dọa tính mạng nó đã nằm gọn trong tầm súng, nó co cẳng, phóng vút. Anh còn kịp bám theo cái vệt vàng, như một múi tên, lao thẳng lên đỉnh đồi.

        Anh thở hắt ra. Hai mắt tối sầm lại, cánh tay rã rời, khẩu súng rơi bịch xuống đất, anh ngã người ra nền rừng, mắt nhìn đau đáu vào ông mặt trời đã bắt đầu tròn vo, lớn dần lên.

        Mặt trời đang xuống nhanh. Anh như nhìn thấy đường đi của cái mâm lửa trên nền trời. Cánh rừng mỗi lúc một hồng rực. Bắt đầu đã nhìn thấy những tia sáng như những nan quạt khổng lồ ở chân trời phía tây. Đêm sẽ lại trùm xuống. Anh hốt hoảng nhận ra điều đó. Anh không còn mấy sợ hãi cái bóng đen ma quái của rừng đêm nữa. Con thú dữ dằn nhất của rừng cũng đã không làm gì được anh. Anh đã bỏ xa những triền rừng gai góc nhất, rậm rạp nhất. Gai đã cào rách da thịt anh. Muỗi, vắt đã cắn no, tròn máu anh. Cơn sốt rét rừng bất chợt đến, đã phải nằm im. Trước mặt anh, rừng lại đã thưa dần và chả bao xa nữa, ở dưới kia là làng bản, là sự sống. Anh phải đến đó càng nhanh, càng tốt. Nếu không, anh sẽ bị cái đói, cái khát quật ngã, giết chết. Anh đã vật lộn với cái đói, cái khát hai ngày qua, để đến được đây rồi, không lẽ đoạn dường ngắn ngủi cuối cùng tiếp giáp với sự sống này, lại nhận chìm anh xuống.

        Hai bàn tay kê dưới đầu, anh nằm dài ra nền rừng. Mắt anh dán vào tán lá. Ngọn gió mơn man, xào xạc. Trên lá cây, giun dế thi nhau cất lên bài hát muôn thủa của núi rừng. Bắt đầu từ một góc rừng, một chú ve rít lên, chỉ loáng sau những chú ve từ bốn phía cất tiếng phụ họa. Rừng ran lên một bàn nhạc không lời. Giá như... Những âm thanh này của rừng sẽ là bản nhạc ru anh vào cái êm dịu của hạnh phúc, một hạnh phúc sơ nguyên, hoang dã, khi mà bên anh không phải chỉ là rừng cây mà là những người bạn, không phải là cái đói cái khát cái đau đớn khắp cả thân người mà là cuộc chè chén, những ly bia sóng sánh, những điếu thuốc thơm bên đống lửa bập bùng và gương mặt những cô gái đang hồng lên, rạng rỡ. Tiếng nước reo vui trong Hăng-gô, tiếng mỡ chảy xuống than hồng xèo xèo và mùi thịt nước bốc lên thơm ngậy — Một cuộc du lịch, nghỉ mát. Giá như...

        “Khó khăn, khắc phục” ! Tiếng chim đột ngột vang lên. “Khó khăn, khắc phục !”... Con chim đứng lỳ trên cái cây trước mặt anh và hót, hót mãi. Quỷ quái thật. Con chim như nhìn thấy anh, như đang nói với anh, động viên anh lao vào cuộc vật lộn vì sự sống. Thật lạ, chả hiểu tiếng chim âm vang đang ngấm vào da thịt anh, hay những tia sáng nan quạt phía cuối trời đang dịu nhạt dần đi kia, thúc dục anh, làm cho anh tỉnh táo. Anh ngồi dậy. Đầu anh nặng trĩu xuống, anh lại muốn nằm trở lại. Nhưng anh sẽ nằm tại đây mãi mãi nếu anh không quyết tâm đứng dậy. “Khó khăn khắc phục !” anh lẩm bẩm và ý chí sống đã nâng đỡ anh. Anh chống hai tay vào đầu gối, gượng đứng lên. Khó nhọc quá ! Nhưng anh cũng đứng dậy được. Mắt anh nảy đom đóm. Hai chân như không giữ nổi người, anh loạng choạng như đứa trẻ chập chứng. Anh vịn vội vào thân cây, đứng im một lát rồi lần theo những thân cây mà đi. Rừng lúc này lại nâng đỡ anh. Vạt rừng thưa với những thân cây nhỏ, nhẵn nhụi, đứng đều nhau, anh lại đang ở trên sườn dốc, vì vậy anh trượt xuống tương đối dễ dàng. Từ gốc cây này, anh buông tay, để cho người ngã nhào về phía trước. Hai tay anh giang ra, túm lấy cái cây đã chọn, giữ người anh đứng khựng lại. Anh cứ di như vậy được một đoạn. Nhưng rồi, bàn tay anh không còn đủ sức túm chặt thân cây, đỡ cho anh đứng thẳng lên được nữa. Anh phải dang rộng tay ra, để cho thân người anh đổ ập vào giữa thân cây. Có lúc thần kinh anh không điều khiển được cái đầu anh kịp quay sang bên, mặt anh phập mạnh vào thân cây, đau điếng. Anh dừng lại thở, rồi lại rời thân cây, ngã người vào thân cây khác, phía truớc, ngực và bụng anh luôn bị đập vào thân cây, làm những vết sây sát bong vẩy, bật máu Anh đi như vậy được một đoạn kha khá. Bây giờ đã có thể nhìn thấy chân rừng ở phía trước mặt. Sự sống đang hiện ra. Anh phải tới đó trước khi ông mặt trời chui tọt xuống lòng đất. Mô hôi vã ra trên trán, chân tay bủn rủn, nhưng ý chí muốn được sống thôi thúc anh, giục giã anh, anh phải chiến thắng cái khoảng cách ngắn ngủi này trước khi sức lực có thể quật anh gục hẳn xuống.

        Chân rừng càng lúc càng rộng ra. Cây thưa dần và thấp dần. Độ dốc mỗi lúc một nhiều hơn đã giúp anh trượt xuống dễ dàng. Bám vào cây, buông người ra nhao về phía trước, rồi lại hãm, lại thả... anh đang chạy đua với thời gian. Chạy đua với cái chết mỗi lúc một tiến lại gần.

        Bìa rừng đã hiện ra. Anh cũng kiệt sức lắm rồi, nhưng anh vẫn kiên quyết không chịu ngã. Cây rừng đã trở thành người bạn nâng đỡ anh. Anh sẽ làm gì được nếu không có cây rừng ? Có lúc anh ôm nhầm phải một thân cây thành ngạnh đầy gai. Những chiếc gai đen sì, nhọn hoắt, dài như chiếc dũa, chĩa ra bốn phía, đã đâm vào bụng vào ngực, vào cả mặt anh. Anh đau đớn tê tái, nhưng vẫn không chịu ngã. Nhất định không chịu ngã. Bởi anh biết rất rõ rằng. Anh sẽ không bao giờ đứng dậy được, nếu ngã xuống lúc này.

        Anh dừng lại ngao ngán bởi trước mặt anh, cây thưa thớt hẳn. Từ chỗ cây thành ngạnh anh đang dựa tới một cái cây gần nhất phía trước cũng cách tới năm bước chân. Làm sao anh có thể buông người nhào tới mà ôm lấy cái cây kia được ? Anh nhìn ra xung quanh, không có cây nào gần hơn khả dĩ anh có thể chuyền ngang qua, rồi lại xuôi xuống dưới được. Phải ngược lên, rồi từ trên đó rẽ ngang ra. Không được. Anh không còn đủ sức mà ngược lên được nữa. Ông mặt trời đang chìm lấp, chỉ còn hở một cái chóp đỏ lừ, đã thúc bách anh. Anh rời cây thành ngạnh định bước thêm vài bước rồi mới ngã nhào, túm lấy cái cây phía trước, nhưng anh chỉ mới buông tay khỏi cây thành ngạnh, mắt anh đã tối sầm lại, chân anh không giữ nổi người anh nữa. Cả người anh chỉ còn như là một cây gỗ đã bị chặt gốc, từ từ đổ nhào xuống. Anh gần như ngất đi.

        Ông mặt trời đã khuất hẳn. Nền trời phía tây đỏ rực. Anh hốt hoảng chống tay xuống đất, đứng dậy nhưng không được. Mỗi lần hai cánh tay nâng được ngực anh lên khỏi mặt đất, đôi chân anh vẫn ngay đơ ra như khúc gỗ, đầu gối anh không co lại được, vì vậy anh bị trượt xuống. Cứ mỗi lần cố nâng người lên, anh lại trượt thêm được một tí xuống bìa rừng.

        Không thể đứng dậy được. Anh cắn răng lại, hai tay anh như hai cái bê chèo cào vào lớp lá khô trên mặt đất và cả người anh cứ thế, trượt xuống. Anh cứ cào, đẩy và người anh cứ trượt xuống như vậy, mặc những rát bỏng, đau nhoi nhói ở ngực, ở bụng. Có lẽ anh không còn thấy đau, biết đau là gì nữa, da thịt anh đã tê dại cả rồi.

        Hai cánh tay rã rời, càng lúc càng như không đủ sức cào vào mặt đất mà đẩy người anh đi. Anh dừng lại, hai tay dang ra, mặt gục xuống lớp lá mục ẩm ướt. Đất sộc lên mũi anh cái mùi nồng nồng, ngai ngái của lá cây mục và xác giun dế. Một lát, anh lại ngẩng mặt lên. Hai tay anh tiếp tục cào vào đất. Một vạt cỏ xanh mượt hiện ra và một vạt dốc dã giúp anh trược xuống dễ dàng hơn, lớp cỏ mềm mại cọ vào da thịt anh. Anh cúi xuống nhấm nhấm một túm cỏ. Cảm thấy chút nước chan chát hăng hắc của túm cỏ tan vào miệng. Anh nhấm tiếp. Những ngọn cỏ non giập nát, cho anh một chút nước ít ỏi. Chút nước nhỏ nhoi đã giúp anh tỉnh người. Anh nhai một hồi những ngọn cỏ non, nuốt nước và nhả bã, cảm thấy dễ chịu. Chút nước đã đánh lừa anh. Anh dang hai tay ra, cào vào lớp cỏ mà trượt xuống.

        Hết đám cỏ, bìa rừng hiện ra. Anh vừa cảm thấy trước mặt, cách chỗ anh nằm chừng vài mét là nương sắn. Phía trước, những vầng hồng cuối cùng của chân trời, đang quằn quại, cố rực lên lần cuối cùng trước khi tắt hẳn. Anh nhoài thêm được vài bước nữa ra bìa rừng. Bàn tay anh chạm vào cây sắn, cùng lúc tai anh ù đi, mắt anh tối sầm lại. Vòm trời đỏ sẫm như máu trước mất anh quay quay, chao nghiêng, lộn ngược lên. Hai tay anh như đã rời ra khỏi thân mình, cái cổ như không giữ nổi đầu. Anh gục mặt xuống lớp đất nhắn nhụi của luống sắn.

       
        Những ngày cuối mùa khô, nắng như đổ lửa. Mạt đất khô rang. Những cây mi mới cao ngang thân người rụng hết lá, oằn xuống, khoẳng khiu như que củi. Có cây đã khô đét lại sau khi trút xuống những chiếc lá vàng cuối cùng.

        Cô gái đi làm sớm. Phải tưới nước cho nương mì. Công việc thật vất vả, nhưng không tưới thì trong vòng chậm nhất cũng phải già nửa tháng nữa, trời mới mưa, liệu vạt mỳ có sống qua khỏi những ngày cuối cùng của mùa khô, như khốc liệt hơn mọi năm này không?

        Đã ra đến nương sắn, cô gái vẫn chưa nguôi cơn giận mấy thằng bảo an “mắc dịch” đồn cây Cầy. Đã bao nhiêu lần rồi, cô gái và những người dân trong cái ấp chiến lược Thạnh Phú này phải cắn răng chịu nhục, để mà mần ăn lay lắt qua ngày. Biết làm sao được : Mình nằm trong vòng kềm kẹp của nó, ra khỏi hàng rào là phải thưa, phải trình, phải van, phải lạy những thằng lính mặt non chẹt, nghênh nghênh... Bữa nay cô uất đến tận cổ, gần như hết chịu nổi, cô đã tính phang cho thằng Trung sĩ có cái răng vàng một đòn gánh rồi muốn ra sao thì ra, khi nó lục soát đồ đạc của cô.

        — Ê, con nhỏ (nó kêu mình là con nhỏ) — đi đâu sớm dữ vậy ? Bộ vô rừng tiếp tế cho Việt cộng hả ?

        Cô dừng lại, đặt đôi thùng xuống đất, giương cắp mắt thiếu nữ đen láy lên. Hàng mi cô nhướng nhướng, môi cô mím chặt.

        — Tụi bay, lục coi !

        Hai thằng lính chỉ đợi có vậy, chúng xăm xói nhìn vào người cô, chúng dốc ngược đôi thùng gánh nước của cô lên. Chằng có gì cả. Hai tên lính lùi lại một bước, nhìn tên Trung sĩ.

        — Ê, mầy, nhỏ, trong túi áo có chi không? Nó giương cặp mắt lé lên, nhìn thẳng vào bộ ngực càng tròn của cô gái. Cái áo khoác đi rẫy cho đỡ nắng, rộng thùng thình hờ hững bám qua hai bờ vai cô. Dưới vạt áo, có những cái túi to sù — Đây là loại áo gác của tụi lính mà cô đã phải đổi hai cặp gà mái tơ cho chúng mới được. Hai thằng lính đưa mắt cho nhau, rồi nhìn vào thằng chỉ huy. Thằng Trung sĩ nheo mắt, khẽ hất đầu về phía cô gái. Tức thì hai thằng lính sộc tới. Chúng thọc tay vào những cái túi áo, và sờ nắn khắp người cô. Cô gái bặm chặt môi, bàn tay đang nắm đầu đòn gánh, cứng đơ. Cô đã ráng hết sức để kìm giữ cơn giận đang sôi lên trong lòng, để không làm cái công việc dại dột, phút chốc có thể làm tan nát cả nhà cô... Chẳng có ma quỷ gì. Hai tên lính buông cô gái, lùi ra. Thằng Trung sĩ nhe răng cười:

        — Xin lỗi cô em xinh đẹp ha, công vụ của tụi anh mà. Thôi cho cô em đi. À nầy, chiều tụi anh ghé nhà chơi nghen. Có gì nhậu, làm bậy vài xị, ha cô em ?

        Chúng cười sằng sặc, rồi bỏ đi.

        “Bắt đầu từ chân rừng, tưới ra” — Cô gái nghĩ và quẩy đôi thùng xuống suối. Suối cạn, cô lội trên lớp sỏi trắng phau, ra tới gần giữa dòng. Trên mặt suối, hơi nước bốc lên thành dải mỏng mảnh như làn khói phủ mờ mờ. Cô khỏa khỏa đôi chàn trần vào làn nước mát rượi. Nưđc ngập đến đầu gối. Cô gập người, ấn hai cái thùng xuống. Hai chiếc thùng đã ngập bủm trong nước, cô vẫn cúi gập người. Hai tay cô buông khỏi chiếc đòn gánh, để mặc nó gá hờ hững trên vai. Cô vốc nước lên rửa mặt. Nước suối mát lạnh thấm vào da thịt cô, làm cô quên đi phần nào nỗi uất hận trong người.

        Cô gánh hai thùng nước đầy, sóng sánh, bước trên những cái bậc, lên bờ. Cái đòn gánh tre oằn xuống, nảy lên theo nhịp đi uyển chuyển của cô.

        Bỗng cô gái dừng khựng lại. Đôi mắt cô mở to. Chân tay cô và cả người cô chợt bủn rủn. Cái đòn gánh rời khỏi vai, làm hai thùng nước rơi bịch xuống đất. Một thùng nghiêng qua, đổ òa. Cô căng mắt kinh ngạc nhìn vào cái xác người ở mép vạt mỳ. Cô quay lại, định chạy, nhưng chợt nhìn thây đầu cái xác động đậy. Còn sống. Chả biết cái gì đã giữ chân cô. Sau phút hoảng hốt, cô trấn tĩnh lại, bàn tay đặt lên ngực, cô ngập ngừng bước lại phía cái xác. Đã đến sát người nằm. Cô ngồi xuống, quỳ đầu gối trên mặt đất. Mấy lần, cô cứ đưa tay ra, nhưng bàn tay cô chưa chạm tới cái xác, cô đã phải rụt ngay lại. Mồ hôi lấm tấm trên trán, tim cô đập rộn lên trong lồng ngực. Cô lại phải đưa tay giữ trước ngực để trấn tĩnh. Cuối cùng, cô mạnh dạn đặt tay vào vai người nằm. Còn nóng. Cô khẽ lật cái xác lên. Một người đàn ông, có lẽ còn trẻ, đang thoi thóp thở. Hai môi anh mím chặt, thỉnh thoảng lại chèo chẹo. Mái tóc mềm, dính bết vào trán và thái dương. Mắt anh nhắm nghiền. Cái miệng anh ta vẫn chẹo qua chẹo lại. “Chắc anh ta khát nước”. — Cô gái nghĩ nhanh và đứng dậy. Cô chạy lại chỗ đôi thùng. Cô múc một ca nước đầy, mang lại. Cô ngồi xuống bên anh. Khi vừa nâng đầu anh lên, chuẩn bị cho anh uống nước, cô chợt nhận ra anh vận đồ Việt cộng. Cô biết vậy vì bữa trước, có hai người Việt cộng bị tụi nó bắn chết ở đầu ấp, chúng kéo xác họ vào quẳng giữa chợ cho mọi người coi. “Bọn lính biết sẽ lôi thôi” — Cô nghi — Chúng nó sẽ bắn chết cô, và cả nhà cô nữa. Thôi để mặc xác anh ta ở đây, về báo cho tụi lính biết, chẳng tội vạ chi tới mình. Cứu anh ta rồi mang họa vào thân, dại gì. Ca nước sóng sánh trên tay cô, một vài giọt nước nhiễu xuống gương mặt hốc hác, đen sạm của anh. Đôi môi anh mấp máy, run rẩy như đang muốn nói điều gì mà không sao nói được. Những tia nắng đâu tiên của buổi bình minh chiếu qua kẽ những thân cây mỳ gầy gộc, trơ trụi, xuống mặt anh. Chiếc áo anh đang mặc rách bươm, trơ ra trong nắng khoảng ngực và bụng sây sát, tím bầm, có chỗ máu đọng lại thành những cái vẩy lớn. Anh ta làm gì mà kiệt sức ở đây ? “Thôi, phải rồi, anh ta bò vào coi cái bót Cây Cây kia ra sao, đặng về dẫn Việt cộng vô đánh tới”. Cái bót ấy sẽ bị san bằng. Điều đó chẳng can hệ gì tới cô. Hơn nữa, nhiều lúc cô còn mong cho người ta bỏ bom vào trúng giữa bót, cho chết hết những thằng lính “mắc dịch” ấy đi. Bà con trong ấp sẽ thoát khỏi ách kềm kẹp của chúng. Sẽ tự do mà làm ăn. Cuộc đời sẽ thay đổi. Nhưng liệu họ có làm được như vậy không ? Hay lại như lần trước. Ấy là cái lần cách đây mấy năm. Việt cộng cũng đánh vào bót. Họ nổ súng lúc mờ sáng, đến chừng tỏ mặt người thì họ rút. Bọn lính phản kích, bắn chết hết bốn người. Sự việc đă làm cho cả ấp rắc rối. Tiểu đoàn “Trâu điên” trên chi khu kéo về, vây chặt ấp. Chúng tuyên bố rần rần lên là trong ấp có Việt cộng và có người chứa Việt cộng. Vậy là chúng ào vào lục soát, tìm kiếm từng nhà một. Chúng lật bới tung tóe cả thùng đồ của phụ nữ, đến nỗi con gái đứng đó phải quay mặt đi. Bữa đó, nó bắt hết mười một người. Anh Tư Dao lò rèn bị bắn chết ngay tại nhà. Anh Bảy Lé, chị Ba Đài, Bác Tám Bao bị bắt.

        Hai bữa sau đó, nhỏ Thơm đi chặt tre về rào vườn, lớ xớ sao đó, lại gặp ngay một ông Việt cộng đang nằm ở bờ suối. Con nhỏ lỳ thiệt, tụi lính mới làm rần rần lên trong ấp mấy bữa trước, mà nó dám chờ trời tối, kéo ổng vô vườn mía nhà mình. Nó dấu ông Việt cộng vào góc vườn, chỗ có những lùm cây chó đẻ xen với cây sim, mua lúp xúp. Nó che đậy thiệt, khéo, đến nỗi ai đi ngang qua, kề bên cũng không thể nhìn ra. Nó nuôi ổng được ba ngày, ổng đã lại sức, đang chuẩn bị vượt ra ngoài mà về với đơn vị, thì gặp sui, rủi. Buổi sáng, cái Thơm mang cơm ra cho ổng ăn. Nó chợt thấy những chiếc xe GMC rít lên ầm ầm ngoài đường. Trong ấp, chó sủa ran cả lên. Nó nhảy vội ra khỏi lùm cây. Sau khi che đậy lại cẩn thận, nó cầm lấy cái cuốc, vờ như đang làm cỏ mía. Dóng mắt ra đường, cái Thơm thấy bọn lính trên xe nhảy xuống. Chúng lăn xuống theo những cuộn dây kẽm gai to như cái thúng và quãng cọc sắt xuống loảng xoảng. Bọn lính hối hả xếp kẽm gai và cọc sắt vào thành đống to tướng. Mấy thăng “xếp” thì chụm đầu vào nhau bàn tán, rồi chỉ trỏ gì đó vòng quanh ấp. Đã thấy lo lo, nhưng cái Thơm vẫn làm bộ tỉnh khô, chăm chú rẫy cỏ. Tuy vậy, ánh mắt nó vẫn không rời bọn lính ngoài đường. Tim nó bỗng như ngừng đập khỉ thấy bọn lính đang kéo dây chiếu thẳng vào góc vườn mía. Hai thằng kéo dây đi trước. Bọn đi sau thì vác xà beng, búa tạ và cọc sắt. Chúng đào lỗ và đóng những cái cọc sắt ba cạnh thẳng theo đường dây căng. Chúng cứ đóng dần, cuốn chiếu, như con sâu đo về phía vườn mía nhà cò gái. Thật sui cho cái Thơm, nhà nó ở ngay rìa ấp. Và kìa : Thằng kéo dây đang săm săm lôi thẳng vô góc vườn. Chết cha ! Cô gái dừng cuốc, há hóc miệng. Sau tiếng ối, hai thằng lính buông sợi dây, ngã sấp xuống đất, khẩu AR15 đã được giương lên, hướng thẳng vào phía bụi cây. Một phút. Không có sự chống cự nào, chúng lập tức đứng dậy, súng ghì chật, săm săm bước tới. Và trong chốc lát, chúng đã túm được cổ áo người Việt cộng, kéo anh ta dậy. Bọn lính đang đóng cọc phía sau quờ vội lấy súng và nhào tới. Trong nháy mắt, cô gái đã bị vây tròn giữa những họng súng đen ngòm.

        Ngay trưa hôm đó, bọn lính trói giật cánh khỉ cái Thơm lại, lột hết quần áo trên người cô và quàng vô cổ cô gái cái biển sơn trắng có hàng chữ đen sậm, to tổ bố. “Đả đảo bọn ăn cơm quốc gia, thờ ma cộng sản”. Bọn lính rải cái Thơm đi vòng vo khắp ấp, rồi đưa về đồn cây cầy hành hạ con nhỏ cho đến chết. Cả nhà nó cũng bị bắt đưa đi đâu biệt tích mấy năm nay.

        Chỉ ít ngày sau đó, cả ấp bị bó chặt trong hàng rào kẽm gai. Hai đầu ấp mọc lên hai cái chòi canh ngất nghểu, như hai cái chuồng cu. Trên đó, bọn lính thay nhau canh gác ngày, đêm. Người dân trong ấp muốn đi làm, hay đi đâu, đều phải thưa, phải trình, phải đăng ký, xin giấy. Muốn mau xong việc mình thì phải quà cáp, lót tay cho bọn cường hào, lính tráng. Ai ra khỏi ấp cũng bị chúng nó khám xét, hạch sách đủ điều ...

        Người Việt Cộng này được cứu sống, sẽ trở về dẫn đường cho Việt cộng đánh tới... Và những gì sẽ xảy ra, cô gái không sao mường tượng nổi.

        Bỗng anh ta lật cái đầu qua bên hai ba lần như vật vã. Anh muốn lật cả người dậy, mà chắc đã kiệt sức rồi, không được. Mắt anh ta vẫn nhắm nghiền, môi mím chặt. Tiếng hai hàm răng anh ta nghiến vào nhau chèo chẹo. Hai làn môi khô cứng khẽ động đậy, mấp máy. Cô nghe loáng thoáng trong cổ họng anh ta phát ra những tiếng kêu ú ớ, thào thào, như là anh ta kêu nước... cho tôi nước... Rồi anh ta gọi mẹ, gọi tên một con sông, con suối nào đấy.

        Ca nước nặng trĩu, nghiêng qua một bên, đổ òa làm cô gái bừng tỉnh. Cô giữ cho ca nước thăng bằng trở lại. Và bằng cái run rẩy, vội vàng, một tay cô nâng nhẹ đầu anh lên, tay kia kề ca nước vào miệng anh. Anh không uống được. Cô nghiêng ca nước lên, nước chảy òa vào miệng, vào mũi, làm anh sặc sụa. Cô vội vàng nâng cao đầu anh, cho nước trong mũi anh chảy ra. Anh vẫn chưa mở mắt, nhưng đã há được miệng. Cô lại kề ca nước vào miệng anh. Anh uống ừng ực. Nửa ca nước phút chốc cạn sạch. Cô đặt anh nằm xuống, định chạy ra múc ca nước nữa, nhưng cô chợt nhớ người ta nói bị thương không nên uống nhiều nước. “Phải kiếm cho anh ta cái gì ăn mới được”. Nhưng bỏ anh ta nằm đây sao ? chỗ này trống trải lắm, phải đưa anh vào dấu trong rừng thôi. Cô gái nghĩ vậy và luồn hai tay qua nách anh. Cô nâng anh dậy, nhưng người anh cứ oằn xuống, nhũn ra, cô kéo thử, nặng quá ; Hơn nữa, mỗi lúc nhấc anh lên, cô lại thấy hàm rãng anh nghiến chặt lại, mặt anh méo mó hẳn di. Chắc anh ta đau lắm. Thôi đặt anh xuống, rồi tính sau. Cô gái chạy đi bẻ cành cây xanh, mang lại. Cô xếp một lượt lá cây lên người anh, che nắng cho anh. Xong xuôi, cô chạy ào ào qua các luống mỳ. Sực nhớ ra điều gì, cò quay lại chỗ gánh nước. Cô quẩy cả đôi thùng lên vai, cắt qua vạt mì, về ấp.

        Ca nước mát lạnh, làm cho tâm trí anh dần dần tỉnh lại. Anh bắt đầu nhớ tới những gì đã xảy ra. Anh từ từ mở mắt và đúng lúc ấy cô gái quảy thùng chạy ào đi. Cô gái là ai, ở đâu, cô chạy đi đàu ? Thôi chết, cô gái chạy về ấp báo cho bọn địch biết. Chỉ một lát nữa, những tên lính mặt hầm hầm, súng lăm lăm trong tay, sẽ đi theo cô gái và thế là số phận của anh được định đoạt. Anh sẽ bị chúng chặt đầu, cắm vào cọc sắt, bêu ở giữa đường qua lối lại, với hàng chữ “Thủ cấp tên Việt cộng bị bắn chết lúc đang mò vào trinh sát, âm mưu phá hoại cuộc sống an bình của đông bào”.

        Vạt sắn trống trải quá. Anh đã có thể nhìn xuống tới chân đồi. Con đường nhựa như một nét vẽ đen sẫm nổi bật trên cái nền xanh biếc của ruộng, rừng “Phải thoát khỏi chỗ này, càng nhanh càng tốt”. Với đà bước đi như chạy kia, chỉ một lát nữa, cô gái sẽ trở lại, sau cô, những họng súng đen ngòm, lạnh lùng sẽ chĩa thẳng vào anh. Và một tràng tiếng nổ... Phải thoát nhanh... ý nghĩ ấy lớn bùng lên trong đầu anh. Anh cựa mình trong cái đống cành lá bùng nhùng, nhưng không sao gượng ngồi dậy được. Mỗi lúc nâng cái đầu lên là mỗi lúc hai mắt anh tóe lửa, anh phải nhắm ngay mắt lại và nằm xuống. Cái ý muốn được sống, để trở về với những gì mà bấy lâu nay, anh trông ngóng đợi chờ và hy vọng... có làm tăng chút ít sức mạnh trong anh. Nhưng cái chút nhỏ nhoi ấy không thay đổi được thể xác đã kiệt quệ này.

        Một ngày trước đây, anh đã hằng trông chờ được gặp dân, gặp ấp. Đấy là hy vọng sống còn của anh. Nhưng anh đâu có tính đến tình huống này. Anh nhìn qua vạt sắn, thấy cái tháp cao ngất, bên trên có dấu chữ thập — một làng công giáo và anh run rẩy nghĩ rằng: Đó là làng của địch. Bất cứ một ai trong những cái làng như vậy cũng sẵn sàng trói gô anh lại, mang anh tới bót, nộp cho bọn địch mà lấy ba chục ngàn đồng. Anh đã nghe kể những chuyện chống đối kịch liệt của người Công giáo theo địch vào Nam năm năm tư ở thị xã Bình Long.

        Làn gió sớm mang tới chỗ anh nằm cái không khí trong lành của buổi sáng đồng quê. Tiếng xe chạy, tiếng chó sủa, tiếng gà cục tác và cả tiếng côn trùng từ những dải ruộng dưới chân đồi, vọng lên. Tiếng nổ, tiếng rít của bom đạn, động cơ máy bay phút chìm lấp, tan biến,... Một cái xóm nhỏ bên bờ sông Kinh Thày như chìm trong màu xanh của ruộng lúa, bãi dâu. Xa xa ngoài kia, dòng sông mềm như một nét vẽ trên bức tranh thủy mặc. Sáng sáng, anh vẫn đứng ở hiên nhà, vừa vươn vai, vừa nhìn ra, và thích thú đếm những cánh buồn trắng, buồm nâu như đàn bướm sặc sỡ, đang nhẹ trôi trên mặt, nước, như trôi trên nền trời vút cao, xanh thăm thẳm. Trên con đường làng dẫn ra bãi sông, vào lúc ấy, cô bé Thạch đã đánh con trâu có hai cái sừng kềnh càng, nhọn hoắt, ra bãi sông. Và bao giờ trên tay cô bé cũng lắc lẻo một cái giỏ tre. Sáng sáng cứ êm đêm trôi đi như vây. Con đường dẫn ra bãi sông vẫn y nguyên, cổ kính, nhưng cô bé hàng xóm thì mỗi năm mỗi khác. Cho đến ngày anh chuẩn bị lên đường nhập ngũ, anh vẫn nhìn thấy sáng sáng, đôi chân trần trắng hồng, cái dáng thon lẳn, óng ả của cô gái, ra bãi sông. Con trâu không đi trước nữa mà trên vai cô gái khi thì cái cuốc, cái cào, khi thì cái đòn gánh lúc oằn xuống, lúc tưng lên theo nhịp bước chân của cô. Cô đi mà như múa... phút chốc, mắt anh mờ di. Anh đã nhắm mắt lại, nhưng những hình ảnh êm đêm, dịu ngọt có pha chút đắng cay ấy, cứ hiện ra, sừng sững trước mặt anh. Anh bỗng thấy hối tiếc cuộc sống biết dường nào, nếu một vài phút sau, anh phải rời xa nó. Anh đã được hưởng những gì ở nó ? Một thằng con trai còn nguyên vẹn này đã vội ngã vào lòng đất ư ? Cuộc đời anh đã đến cái kết rồi ư ? Điều đó thì chẳng còn phải suy xét thêm nữa. Chỉ một lát nữa, một lát nữa thôi... nhưng, nếu cô gái ấy chạy về không phải để báo cho bọn địch biết, mà chỉ vì hoảng sợ, thì rồi liệu cô có dám quay lại nữa không ? Chắc là không ? Và như vậy, anh sẽ khô dần, kiệt dần chẳng phải bao lâu xa nữa.

        Hai người cùng làng, cùng học với nhau một lớp suốt những năm tháng học sinh, tốt nghiệp phổ thông cùng khóa, cùng huấn luyện trong một tiểu đội, cùng đi B, lại cùng được bổ sung về một Khẩu đội chiến đấu... Trường hợp gần gũi như Trung và Tùng thật hiếm có ở chiến trường. Lẽ ra hai người phải thân nhau lắm, nhưng họ sống với nhau bình thường Trung dành cho Tùng tình cảm đồng đội và đồng hương chân thành hơn. Còn Tùng, trong anh cái mặc cảm về một sự thất bại về tình cảm cứ đeo đẳng mải, làm cho anh không sao vô tư, chân thành với Trung được. Giữa anh và Trung bị một khoảng cách, một đám mây vô hình chặn ngang, ít nhất cũng là từ phía anh.


        Họ có cùng một bạn gái. Thạch ! Bộ ba ấy đã sống với nhau một tuổi thơ thật vô tư, trong sáng. Bố đi chiến đấu ở chiến trường xa, lại có hai em nhỏ, cô bé Thạch từ những năm mười tuổi đã biết chăm lo việc nhà. Ngày ấy, khi ba con trâu được thả ra bãi, chỉ nháy mắt, Trung và Tùng đã biến vào vườn phi lao. ở đó, các chú có một “khách sạn” của mình. Đấy là những ngôi nhà nhỏ, do chúng đắp bằng đất, kiểu những ngôi nhà trong những bức tranh thủy mạc Châu Âu mà chúng bắt chước được, khi xem bức tranh treo trên tường, nhà Tùng. Bên ấy lạnh lắm, bố Tùng bảo thế, cứ nhìn những người trong tranh ăn mặc, đủ biết. Đến phát khiếp lên, áo xống quấn vào người to sù sù. Tuyết thì phủ trắng cả mặt đất. “Phải có lò sưởi mới được”. Thế là chúng đắp cạnh nhà những chiếc lò sưởi. Trung làm quen với anh Giản sửa xe ở đầu chợ, nên đã xin được mấy chiếc đũa xe đạp hỏng. Hai chú gác lên lò. Than đốt lò là những quả phi lao khô. Chúng xếp quả phi lao khô vào lò, lấy đóm đốt bên dưới. Khi những quả phi lao bắt đầu bén lửa thì các chú bỏ đó, cởi quần áo ném xuống đám cỏ rồi nhào ra bãi sông. Trong phút chốc, mặt sông chỉ còn thấy cái đầu đen xì nhô lên, ngụp xuống, và chẳng mấy chốc, các chú đã túm được những con cua, con ốc, cả những con cá lành canh to bằng ngón tay. Trong các cuộc ngụp lặn, bao giờ Trung cũng chiến thắng “rực rỡ hơn Tùng”. Những ngày mưa lạnh, không ngụp sông được thì các chú vác cần câu ra bãi, giật tanh tách khỏi mặt nước những chú cá mại. Khi đã thấy kha khá, các chú trở lại vườn cây. Và thế là một cuộc chuẩn bị “chè chén” bận rộn bắt đầu. Những chú cá mại, cá lành canh cong lên trên than hồng, mỡ chảy ra xèo xèo. Lấy cành cây làm đũa, chủng nướng vàng rộm những con cá. Rồi chúng xếp ra vạt cỏ. Cái chai nước có cái nút bằng nhựa mà ngày nào mẹ chúng cũng đong đầy nước sôi, để nguội cho vào đó, đưa lên cho chúng mang theo lúc chúng đã ngồi chêm trệ trên lưng trâu. Bây giờ cái nút nhựa được rút ra, làm cái li nhỏ, còn chai nước bỗng biến thành chai “rượu”. Chúng rót rượu ra ly, nâng cao lên ngang mặt kiểu như ông nội chúng vẫn vui với bạn bè, rồi chúng chúc tụng nhau. Chúng uống rượu và xé những con cá, con cua còn nóng bỏng ra, chấm muối, ăn ngon lành. Lúc đó có ai dí súng vào sát mang tai mà bắn, chúng vẫn không hay biết nữa. Cũng lúc ấy cô bé Thạch vẫn lặng lẽ xách giỏ lội ven bờ con kênh nhỏ, lần bắt những con trai phùn bọt, những con ốc bám trên thân câv cỏ xước. Có lúc cô bé phục xoài ra bờ ruộng, thọc tay vào những cái hang sâu, sất sát cả cổ tay, để lôi ra những con cua mai vàng rộm. Cô bé vừa bắt cua, mò ốc, vừa trông chừng đàn trâu. Khi mặt trời đã lên đến ngọn cây phi lao, những con trâu đã no căng như con ve, đang uể oải chọn tìm những túm cỏ thật xanh, thật non, cắn hớt lớp ngọn, cái giỏ trên tay cô bé cũng đã nặng trĩu xuống. Cô bé ngẩng lên rửa tay chân, gạt những sợi tóc mai khét nắng đang lòa xòa, dính bết trên trán, rồi bước nhanh về phía vườn cây. Lúc dó, hai “ông tướng” của cô, sau cuộc “chè chén” no say, đã lăn ra thảm cỏ mà ngủ. Cô bé nhìn hai bạn, mỉm cười, nghĩ “bọn con trai là chúa hay ngủ. Ngồi học trên lớp cũng ngủ gật, đi chăn trâu cũng bỏ mặc trâu mà ngủ được, đến khiếp !”. Ngập ngừng một lát, chưa muốn đánh thức “hai tướng” dậy. Nhưng luồng sáng đã gay gắt của ông mặt trời giúp cô nhớ tới công việc. Phải nấu cơm, đón em ở nhà mẫu giáo. Cô cũng nghịch lắm. Trước hết, cô lấy một nhánh lá phi lao, cô ngồi nhẹ xuống cạnh bạn, cô đặt nhẹ cái nhánh lá vào mũi bạn, khẽ khéo qua, kéo lại. Tùng nhãn mặt, miệng méo xệch về một bên, mái tóc bết mồ hôi trên trán. Cậu ta dang tay lên đập vào thái dương, mắt vẫn không mở. Cô bé bụm miệng cười, lại tiếp tục trò chơi của mình. Vài lần như vậy, nhìn bạn vặn vẹo trên đám cỏ, không nhịn được nứa, cô bật cười thành tiếng và lay mạnh vào vai hai bạn :

        — Dậy, về đi, hai ông tướng, trưa chặt ra rồi !

        Tùng và Trung vùng dây, vừa dụi mắt, vừa nhớn nhác hỏi :

        — Trâu đâu rồi không biết ?

        Thạch trêu :

        — Trâu ăn lúa, ông Bình dắt cả về “Bỉ Ban” ròi !

        — Cái Thạch, mày nói thật không ? Hai chú sửng sốt.

        Trông cái dáng khổ sở tội nghiệp của bạn, Thạch không nỡ đùa dai :

        — Tớ nói dối đấy, trâu đang tắm ở mương.

        Hai cậu cười híp cả mắt, vơ vội cái mũ chụp vào đầu, cầm cái roi, chạy ào về phía mương nước, bỏ mặc cô bé đang xách cái giỏ lễ mé theo sau. Chỉ một loáng hai con trâu đã được kéo lên bờ. Hai chú lấy cành cây gạt qua loa những giọt nước trên lưng trâu, rồi nhảy phốc lên lưng trâu, ra roi thúc con vật phải chạy “nước kiệu” về làng. Phía sau chúng, cô bé Thạch vẫn đang dạng chân chèo ra kéo con trâu sứt mũi, phàm ăn và bướng bỉnh. Thỉnh thoảng nó lại xà xuống bờ ruộng, thè dài lưỡi ra quơ những túm lá lúa xanh mơn mởn. Thạch phải đặt giỏ xuống đất, vừa kéo, vừa chập đầu dây thừng lại quật bôm bốp vào mông, vào lưng con vật. Phải vất vả lắm, cô bé mới kéo được con trâu về nhà.

        Cô bé “lọ lem” như “các tướng” vẫn gọi vào những năm học cấp ba bỗng lớn bổng lên. Dáng người thon thả, mái tóc đen mượt lóng lánh như làn nước chảy dài xuống lưng. Vầng trán thông minh, bương bướng, và đôi mắt đen thẫm, lúng liếng, lúc nào cũng mở to như ngỡ ngàng, như thách thức với không gian xung quanh... khiến những chàng trai trong lớp phải cúi xuống, thấy tim đập nhanh hơn trong lồng ngực, khi nhìn vào đấy.

        Bộ ba Tùng, Trung, Thạch vẫn tiếp tục sống những ngày tháng êm đềm, trong sáng và vô tư của tình bạn học. Tối tối, quanh chiếc bàn học ở nhà Thạch, họ vẫn chụm đầu vào nhau, cùng nhau giải một bài toán khó, cùng nhau trao đổi, truy bài. Khi bài vở đã tàm tạm, họ nhìn nhau và bùng nổ những cuộc tranh luận, có lúc quyết liệt. Họ say sưa “phát biểu” ý kiến của mình, phản bác ý kiến của người này, người nọ về mục đích lý tưởng của tuổi trẻ. Trong những lần ấy, bao giờ Thạch cũng giành quyền chủ động, cô có mơ ước đi học ngành y. Lóng lánh trước mặt cô là công việc của một người thầy thuốc, trị bệnh cứu người — Thời nào chả cần thầy thuốc giỏi. Hơn thế nữa, ước mơ này của cô lớn lên bởi một nỗi đau đớn trước những mất mát của mình. Bố cô đã hy sinh ở chiến trường trong lúc đánh địch ở vùng sâu, bị thương không có phương tiện cấp cứu kịp thời. Đứa em trai út của cô cũng bị chết bởi bệnh viêm phổi cấp. Nó chết ngay trên tay cô, mà cô bất lực.

        Tùng lại mong muốn trở thành một kỹ sư vô tuyến điện. Cậu lý giải vì tức : Nhà có cái Ra-điô cọc cạch, mỗi lần hỏng phải mang tới thằng cha sửa đài ở phố huyện. Chẳng hiểu gì về máy móc, nó bắt sao, chịu vậy. Đằng sau cái lý sự giản đơn ấy là gì, Tùng không nói, nhưng bao giờ câu cũng kết luận: Xã hội càng văn minh, càng có nhiều máy vô tuyến, và mình càng có nhiêu việc làm. Với tâm hồn trắng như tờ giấy, Thạch thường tỏ ra khó chịu trước những tính toán thực tế đó của Tùng. Có lẽ, Tùng đã bị ảnh hưởng bởi gia đình. Bố Tùng là chủ một chiếc thuyền, hồi còn thời Tây, ông đã từng ra Bắc vào Nam, sinh sống bằng nghề buôn bán trên sông nước. Bây giờ, đã già rồi, không còn được tiếp tục giăng buồm nữa. Như con cá bị chật vây, con chim bị chặt cánh, tâm tính ông thay đổi. Ông ngồi nhà và uống rượu, và bực tức, nóng nảy. Nhiều lúc vô lý. Tuy nhiên, ông vấn còn rất sáng suốt trong việc chỉ đạo cho vợ và con gái ông từng chuyến buôn bán xuôi, ngược. Vì vậy, gia đình Tùng vốn vào loại khấm khá trong vùng. Trong nhà có của ăn, của để. Có Ra đi ô Nhật, xe đạp Pơ-rô, nhà xây, sân gạch, giếng nước... Tùng không bị sinh hư, như những đứa con một nhà giàu, được cưng chiều, bởi cha câu. Ông cụ áp đặt một chế độ học tập và lao động cho cậu, mà cậu bao giờ cũng cho là hà khắc. Ông chỉ có một mình nó là con trai. Tiền của, ông chả thiếu, ông chỉ muốn nó nên người để khoe mẽ với đời. Vì vậy, Tùng học giỏi và sớm có những mơ ước thực tế. Cánh cửa trường đại học Bách Khoa luôn luôn là cái vẫy gọi, cuốn hút cậu.

        Trung vẫn ngồi yên. Bố mất sớm, mẹ đi lấy chồng, từ nhỏ, Trung sống với ông bà nội. Tuổi thơ của Trung dù trong sự chăm chiều của ông bà, nhưng cậu thấy những nỗi buồn nhiều hơn là niềm vui. Có lẽ vì thế mà Trung sớm trầm lặng, chín chắn.

        — Thế nào, Trung ? ý kiến của bạn ra sao ? — Thạch hỏi.

        — Mình sẽ đi bộ đội.

        — Cậu không đùa đấy chứ ? — Tùng sửng sốt hỏi.

        — Không !

        Gian nhà phút lặng đi. Cả ba người im lặng theo đuổi những suy nghĩ riêng của mình. Thạch chợt nhận ra những gì ở người bạn gần gũi mà từ lâu, chưa bao giờ cô nghĩ tới. Còn Tùng, trong óc cậu ta là một thằng Trung điên rồ gì ấy. Ai đời học đến lớp 10, lại đi bộ đội. Bao nhiêu công lao ăn, học, đổ xuống chuôm, xuống ao hết chắc ?

        Khoảng cách giứa ba người bỗng rộng ra. Không ! nó đã rộng ra ít nhất từ hai năm nay, khi Thạch nghiễm nhiên trở thành cô gái xinh đẹp, đứng giữa họ, và ít nhất cái ranh giới ấy cũng từ phía Tùng, do Tùng tạo ra. Đến lúc, Tùng đã cảm thấy như không muốn sự có mặt của Trung nữa trong sinh hoạt của cái tổ ba người này. Trong Tùng, chưa có đủ những biểu hiện của tình cảm ở mức cao hơn tình bạn, nhưng có một cái gì mơ hồ, cứ lớn dần lên trong cậu, dục dã cậu phải chủ động, phải nhanh chóng và khôn ngoan. Cái gì đấy, như là một sự giành giật, chiếm đoạt cho riêng mình. Đã nhiều lần Tùng làm một bài toán so sánh, và trong những lần ấy, bao giờ Tùng cũng thở phào sung sướng khi nhận ra rằng về mọi mặt, Tùng đều hơn Trung. Cái diễm phúc trong cuộc chạy đua này sẽ không thể về ai khác ngoài Tùng.

        Tùng lấy làm lạ là hình như trong sinh hoạt hàng ngày, ánh mắt của Thạch dành cho Trung và Tùng những tia nhìn trìu mến, thân thiện như nhau, chưa bao giờ, Tùng cảm thấy một sự thiên lệch nào trong ánh mắt Thạch khi nghiêng về phía Tùng cả.

        Mùa hè năm bảy mốt, họ cùng tốt nghiệp phổ thông.

        Tháng bảy mưa dầm, và một trận lụt lớn đã tràn vào đông bằng Bắc Bộ. Trận lụt này, như các cụ nói là trận lụt lớn nhất kể từ sau năm bốn nhăm.

        Trước những ngày nước lũ tràn về, thanh niên trong xã đã được tổ chức lại thành những đội hộ đê, chống lụt. Nhiều đội đã được điêu lên hộ đê trên Hà Bắc, Hưng Yên. Các đội còn lại nhanh chóng triển khai chống lụt cho kho tàng, tài sản của hợp tác xã, cả trâu bò cũng được đưa lên chỗ cao. Sau đó, anh em tỏa đi giúp đỡ các gia đình liệt sĩ, thương binh, gia đình bộ đội, neo đơn, chuẩn bị chống lụt.

        Khi đội chống lụt đến nhà Thạch thì tình thế đã đến mức khẩn cấp. Cả Trung và Tùng đều tham gia trong đội này. Anh em hạ bụi tre trước cửa nhà Thạch xuống, lấy cây giăng xung quanh nhà và bắc sàn lên lưng nhà. Đồ đạc của ba mẹ con Thạch chả có bao nhiêu. Mẹ Thạch từ sáng sớm đã có mặt ở trại chăn nuôi, lo chống lụt cho đàn lợn của Hợp tác xã. Trung và Tùng cùng Thạch thu xếp đồ đạc, đưa lên sàn, như người trong nhà. Thạch vừa chỉ cho Trung và Tùng làm, vừa chạy đi lo cơm nước và bồi dưỡng cho anh chị em. Xế chiều thì mọi việc hoàn tất. Bốn bức tường đất bị đập bỏ. Căn nhà của Thạch trơ ra, trống hoác xung quanh. Cái sàn nhà kín mít như kiểu nhà sàn của người miền ngược.

        Bữa cơm chiều do Thạch sắp xếp là điều bất ngờ đối với anh em trong đội chống lụt. Không ai nỡ từ chối sự chu đáo của cô gái. Họ ngồi vào quanh mâm cơm, ăn cơm với món canh cua rau đay và tôm rang ngọt, cảm thấy ngon miệng hơn bất cứ bữa liên hoan đình đám nào. Nước chè xanh đậm và những trái chuối tiêu thật đấy, lốm đốm trứng cuốc là sản phẩm cây nhà, lá vườn, Thạch bày ra cho anh chị em tráng miệng. Cơm nước xong, ai nấy vội vã ra về, ai cũng có công việc còn phải làm ở nhà. Riêng Tùng, anh còn nán lại chơi. Ờ nhà, anh chả phải lo gì cả. Khu đất nhà anh nguyên đã là khu đất cao nhất trong làng rồi, toàn bộ các công trình của nhà anh lại xây cao, lợp ngói cả. Trong một gian buồng của ngồi nhà xây năm gian, bố Tùng đã xây sẵn một cái bục thật to. Thóc lúa đổ cả vào đấy đậy nắp lại, đồ đạc khi cần, bốc lên mặt bục, vậy là xong.

        Mặt trời đã tắt hẳn. Trăng mồng mười tỏa dần ánh sáng xuống ao sen trước cửa nhà Thạch. Những làn ánh sáng trong veo, lóng lánh, mát dịu. Trên cái chiếu trải giữa sân. Thạch và Tùng vẫn ngồi đó. Mẹ Thạch chưa về, đứa em gái của cô sang ông bà ngoại từ trưa. Bỗng dưng, sự nán lại của Tùng, làm Thạch bối rối. Cô chả biết làm gì hơn việc rót mãi nước chè xanh từ cái tích men, rót dây các cái ly con. Cô dừng lại.

        — Anh Tùng uống nước đi chứ ! — Lần đầu tiên cô xứng hô với Tùng như vậy. Trong giọng nói của cô cố làm ra vẻ tự nhiên. Tùng ngẩng lên. Cô gái đang ngồi trước mặt anh, làn da trắng hồng, đôi mắt long lanh dưới trăng. Chiếc áo xanh thẫm ôm sát tấm thân thon lẳn, càng làm cho những đường nét nổi bật lên... Như bao nhiêu lần, Tùng lại phải cúi xuống trước cái luồng sáng, như một dấu hỏi lớn phát ra từ mắt Thạch. Anh sợ. Nếu phải nghe Thạch nói một lời không như anh nghĩ và chờ đợi. Lúc đó thì sao... Biết trốn đi đâu được trước cái ánh sáng trong trẻo, vằng vặc này cua đêm trăng. Tùng ngập ngừng lóng ngóng, bàn tay anh run run làm ly nước sóng sánh, tràn cả ra ngoài. Anh đặt vội ly nước xuống, rút cái khăn mùi xoa trong túi ra lau tay, vẻ mặt bần thần đến tội nghiệp. Mọi cử chỉ của Tùng đều không qua được cặp mắt của Thạch và điêu đó làm cho cô bối rối, người cô như đang run lên. Cái điều hệ trọng đang đến, sắp đến với cô ư ? Không ! đừng, cô mong nó đừng có, đừng đến trong lúc này.

        — Thôi, mình về ! — Tùng vừa nói vừa đứng dậy. Anh không quay lại nhìn Thạch một lần mà quả quyết bước. Nhưng chỉ được vài bước, anh đoán biết được ánh mắt ngạc nhiên của Thạch đang chiếu vào lưng anh. Anh mắt ấy đã ghìm những bước chân anh lại. Có tiếng bước chân sau lưng. Tùng biết Thạch đã đứng dậy. Anh bước thêm vài bước nữa, ra cổng.

        Tùng dừng chân ở gốc cây mít cạnh cầu ao. Anh quay lại. Thạch vẫn đứng ở sân, nhìn theo.

        — Thạch ! Tùng gọi nhỏ.

        Thạch bước tới, cách Tùng vài bước chân, cô dừng lại.

        — Thạch ạ !... Mình muốn nói... với Thạch...

        — Chỉ nói được có vậy, Tùng đã cảm thấy như người hụt hơi ...

        — Đừng, anh Tùng ! — Tiếng Thạch run rẩy — anh tha lỗi cho Thạch, Thạch không thể... Thạch ...

        Bỗng cô ngoắt lại, chạy ù vào nhà.

        Tùng đứng lặng. Bỗng chốc, như có ai cầm xô nước lạnh dội vào người anh. Anh bủn rủn, run lên. Giữa đêm hè nóng nực, mà Tùng cảm thấy ớn lạnh. Ngoài đường bỗng vang lên những tiếng nói hối hả, những bước chân rầm rập. Nước lũ đã tràn về.

       
        Anh sẽ trở thành một con ma đói... Và cái con ma gày đét, như một bộ xương, cứ vật vờ, lởn vởn trước cửa hết nhà này, qua nhà khác mà xin hưởng làn hơi bay ra từ những xoong, nồi, chậu, đĩa đựng thức ăn, mà sống. Nó đang đói, luôn luôn bị đói, bị khát, bởi nó đã chết đói, chết khát. Nó đi, chân không chạm đất. Nó nhìn thấy người ta mà người ta không nhìn thấy nó. Cho đến một ngày kia, nó đến trước cửa một tòa nhà sang trọng. Người ta ra vào ngôi nhà ấy tấp nập quá. Nó đứng sững bên cạnh cái cổng xây cao vút mà nhìn vào. Sang trọng quá ! Tất cả mọi người đêu sang trọng. Những cô gái mặc áo dài trắng tinh khiết, má hồng lên, hai tay dỡ những cái mâm lớn, lót giấy hồng. Bên trên bày trâu cau, những bọc giấy hồng, có tua rua xanh, đỏ. Tiếng nhạc phát ra trầm bổng, êm dịu và tha thướt. Cái gì thế ? Sao vui thế ? Sao sang trọng quá thế ? Bỗng tràng pháo nổ ran ngay bên thành cổng làm con ma giật mình. Xác pháo quật vào người nó, tung lên, bay lả tả. Cả khoảng sân rộng mù mịt khói. Cá lớp sân gạch bông trắng hồng xác pháo.

        Pháo vẫn nổ ? Sao nổ nhiều thế, mãi thế, điếc đặc cả tai. Tiếng pháo bỗng dừng khựng. Khói còn chưa tan, đang lan ra, tỏa ra cái mùi thơm nồng nàn của hạnh phúc. Con ma né sang một bên, nó trố mắt nhìn đoàn người đang bước vào sân. Đi đâu là cô gái. Thạch ! Cô gái xúng xính trong bộ đồ cưới như một bà hoàng trong những phim truyện cổ Châu Âu. Môi cô đỏ quá ! Da cô trắng quá ! Đôi mắt cô đen thăm thẳm đến kỳ lạ dưới hàng mi cong vút lên như hai cái lưỡi liềm, như hai nửa vầng tráng trên nền trời chan chan ánh sáng. Cái khăn voan trắng như tuyết, mỏng như tấm lưới phủ qua mái tóc, qua mắt, chảy dài xuống bộ ngực căng tròn nhô cao, mượt mà trong làn áo nhung hồng màu trái mận. Đôi chân cô gái cũng được bọc gọn gàng trong lớp vải nhung xanh như da trời. Trước ngực cô, những ngón tay thon thon, mềm mại đang đỡ nhẹ bó hoa lay-ơn, được cuốn tỉa rất khéo. Cả bó hoa thành một bông hoa. Những bông hoa dài nhất khẽ khàng chạm vào ngực áo anh con trai đang đi sóng đôi bên cạnh cô. Anh con trai cao lớn, tóc chải bồng, gương mặt rạng rỡ, bộ com-lê màu tím than, cái cà-vạt màu tím than nổi bật trên cái nền cổ áo sơ mi trắng lóa. Đôi giầy anh mang cũng màu tím than. Bông hoa hồng trắng cài trên ngực anh sáng lên, lấp lánh. Cô gái khoác tay anh con trai, bước những bước rất nhẹ, rất êm, nhưng cũng rất quả quyết, đường bệ vào sân. Cả sân người vang ầm lên lời chúc mừng cặp vợ chồng trẻ trăm năm hạnh phúc. Thạch ! Con ma đói bước nhanh đến trước mắt cô gái. Nó nhìn thẳng vào mắt cô. Nó đứng gần cô đến nỗi bó hoa trước ngực cô chạm vào ngực nó. Cô gái vẫn thản nhiên bước. Thỉnh thoảng dừng lại, ngước lên, nhìn người con trai. Đôi mắt cô đắm đuối chứa chan hạnh phúc.

        Hai người bước lên thêm. Họ dừng lại, quay xuống khẽ cúi đầu, như cảm ơn mọi người, cảm ơn cuộc đời, tất cả, trước khi quay sang nhẹ nhàng trao cho nhau nụ hôn đầu đời chứng minh cho tình yêu và hạnh phúc bất tận, dạt dào của họ. Những tràng pháo tay rền vang như muốn bể căn nhà. Thời gian như dừng lại, không gian như lặng đi bởi nụ hôn dài. Rồi tiếng nhạc nhẹ từ những chiếc loa thùng có dán phía trước khi thì đôi ngựa hồng sóng bên nhau bay nghiêng vào bầu trời, khi thì một đôi trai gái sóng bên nhau bước trên con đường đỏ rực, xa xa trước mắt họ là tòa lâu đài tráng lệ. Bản nhạc chào mừng êm dịu dừng lại, tiếng nhạc nhảy nổi lên. Gian phòng phút chốc biến thành sàn nhảy. Từng đôi, từng đôi trai gái xúng xính bước vào, dòng người đung đưa, đung đưa, cô dâu, chú rể như hai cái nhụy, cái đài của một bông hoa muôn sắc sặc sỡ.

        Con ma đói vẫn đứng dựa cửa, trân trân nhìn vào. Người ta chưa bày bàn ăn, điều đó làm nó thất vọng và đau khổ. Từ sáng sớm tới giờ, nó chưa được hưởng một chút hương hoa nào. Nó đói. Với nó lúc này, chả có gì cần thiết hơn là được ăn, được hưởng. Hạnh phúc của người ta, nó chẳng màng chi, thây kệ. Nó chỉ muốn được ăn, được uống và nó khóc vì đói khát nhiều hơn là tủi hờn trước hạnh phúc tràn trề của cô gái.

        ... Tiếng khóc nức nở làm anh choàng tỉnh. Con ma bay vút đi. Anh thấy mắt mình ươn ướt và anh cũng không hiểu sao trong cái cơ thể tưởng chừng đã bị vắt khô kiệt đi này vẫn còn nhểu ra được những giọt nước. Những tiếng nấc bật ra trong cổ họng. Anh khóc. Ba ngày lang thang trong rừng, anh chưa hề khóc, vậy mà bây giờ anh khóc, anh khóc thật sự. Khóc như một đứa trẻ. Những giọt nước mắt nóng hổi lăn ra, chảy dài xuống hai bên thái dương. Anh lờ mờ cảm thấy đó là những giọt nước mắt cuối cùng lăn ra trước khi hai hốc mắt của anh thật sự khô cạn, đồng tử anh thật sự mờ đi và lúc đó hai mí mắt sẽ khép lại vĩnh viễn.

        Không ! Không thể như vậy được. Anh phải sống, phải trở về. Anh không thể gục xuống khi chưa từng một lần được hưởng cái hương vị của nụ hôn. Anh phải ...

        Nỗi đau đớn và sợ hãi trước cái chết. Cái ý muốn được sống trỗi dậy đến điên cuồng, như một luồng điên chạy dọc cơ thể anh, dồn tích lại ở hai cánh tay anh. Anh lấy hết sức lật người dậy. Mắt anh tối sầm, anh phải nhắm lại và gục đầu xuống đất mất một phút.

        Rồi anh từ từ ngẩng lên. Ánh nắng dã trắng trên vạt sắn, đang chiếu ngược lại từ cánh rừng sau lưng anh. Cảnh vật trước mặt anh hiện ra mồn một. Bỗng anh nhìn thấy một cái đầu nhô lên. Tiếp đó là bộ ngực cô gái và cả đôi thùng. Thế là hết. Không còn một giả thuyết nào khác khả dĩ có thể cho anh đôi chút hy vọng. Đằng sau cô nhất định sẽ là những họng súng, làm sao bây giờ, chết. Cái chết đang tiến về phía anh, mỗi lúc một gần lại. Anh nhắm mắt, gục mặt xuống lớp đất khô cứng. Tai anh ù đặc, miệng anh đắng nghét và tim anh phút như ngừng đập.

        Tiếng động phát ra từ đôi thùng cọ vào thân cày mỳ đã đập vào tai anh. Anh ngẳng lên, cô gái chỉ còn cách anh vài chục bước. Anh đã nhìn rõ mặt cô, gương mặt đâu đến nỗi khó nhìn nếu không nói là ưa nhìn. Nhưng còn ưa gì nữa. Nó đã đi báo cho bọn lính biết : Có một thằng việt cộng bị thương đang nằm ở bìa rừng tụi lính sẽ sung sướng, vội tức tốc bám theo nó. Nó là con “mẹ mìn”. Đúng mà ! Thấp thoáng phía dưới chân đồi, anh đã nhìn thấy ba thăng lính. Chúng nó cúi gập người xuống và gần như nhảy cóc từ bụi cây này sang bụi cày khác, súng lăm lăm trong tay đang chĩa cái miệng đen ngòm về phía anh, tiến dần lại phía anh. Bỗng ba bóng đen biến mất. Cô gái đã đến gần, chỉ còn cách anh chưa đến mười bước chân. Cô dừng lại, đặt đôi thùng xuống giữa hai hàng sắn. Cô lấy trong thùng ra một cái bịch gì đó. Anh trợn mắt nhìn thẳng vào mặt cô gái. Cô gái xách giỏ, nhìn quanh quất một lượt, rồi tiến lại phía anh. Cô khựng lại trước ánh mắt như những tia lửa dữ dằn đang bốc ra của anh. Căm giận bùng lên chừng như chút hơi sức còn lại của anh dồn cả vào ánh mắt. Anh muốn dùng nó mà đốt cháy thành than con bé phản động kia trước khi bị những viên đạn của bọn lính xuyên qua người. Phải giết, giết chết nó. Môi anh mím chặt lại, hai hàm răng nghiến mạnh vào nhau làm cái quai hàm anh bạnh ra. Sau một phút ngỡ ngàng gần như kinh ngạc trước ánh mát nảy lửa cua anh, đôi mắt cô gái bình thản trở lại. Cũng lại chỉ một phút cái bình thản nhường cho sự lo sợ và bối rối. Cô bước lại phía anh. Anh vẫn giương cặp mắt giận giữ lên nhìn cô. Anh không bắt gặp được những tia sáng đáp lại. Cô gái đã đến bên anh, cô quỳ xuống cạnh anh, mở giỏ xách lấy ra một cái ống nhòm. Cô đặt cái ống xuống lớp lá cây. Cô lôi tiếp trong giỏ ra những trái cam, những chai nước ngọt hiệu Côca-Côla. Cô bày cả ra lớp lá cây. Anh nhìn chằm chằm vào bàn tay cô. Đầu anh vẫn sôi réo lên từng hồi bởi ý nghĩ tàn ác... Nó lại còn nhân nghĩa với mình thế này nữa. Nó muốn cho người ta trước khi chết được ăn, được uống một chút gì. Đạo đức của bọn bán máu người là vậy. Chúng muốn một sự sạch sẽ với Chúa. Chúng rắp tâm nhúng tay vào máu nhưng lại muốn Chúa nhìn thấy việc làm nhân đức của mình : Cho nó ăn một chút để nó khỏi phải trở thành con ma đói, cho nó uống một tí để nó khỏi phải trở thành con ma khát, Chúa tha tội cho nó. Nó làm ngược ý Chúa, nên Chúa mới kết tội chết. Kết tội, nhưng Chúa rất nhân từ. Chúa sẽ rửa tội cho nó, để nó sớm được trở lên nước Chúa. Hỡi kẻ vô thần khốn nạn kia... Người anh chợt nóng ran. Môi anh mím chặt lại. Hai tay anh ấn mạnh xuống đất. Anh ráng sức nâng người lên. Đôi mắt anh vẫn chằm chằm nhìn vào bàn tay cô gái, sôi réo, hằn học. Cô gái thì lại chẳng để ý tới những cử động khác thường đó của anh. Cô lấy trong giỏ ra một cái cùi dìa y-nốc, cô cầm cái cùi dìa lên, dặt lưỡi cù dĩa vào nắp cái hộp nhôm. Bàn tay cô ấn theo cái cù dĩa mạnh xuống. Cái nắp hộp bật lên, cùng lúc ba tên lính xuất hiện, chúng hiện ra như từ trên trời rơi xuống, hay từ dưới đất trồi lên, cách chỗ cô và anh chừng mươi mét. Mặt cô gái tái mét đi, hai tay cô run lẩy bẩy, cái cóng đổ òa ra. Anh kịp nhận ra cóng cháo. Bỗng cô gái đứng bật dậy, cô lao vào rừng. Cô phóng nhanh đến không ngờ. Chỉ thoáng như một mũi tên, cái tà áo màu đất của cô gái đã biến mất.

        — Đứng lại.

        — Mày còn chạy tao bắn bể sọ.

        Hai thằng lính nhào theo cô gái. Thằng thứ ba nhảy tới trước mặt anh. Họng súng của nó đang chĩa thẳng vào cái đầu với mớ tóc cứng đờ, đỏ quạch, bờm xờm úp trên mặt đất của anh. Anh nín thở chờ đợi một tiếng nổ. Chỉ một tiếng nổ rất đanh, rất gọn thôi, anh sẽ chẳng còn nghe thấy tiếng nổ thứ hai, thứ ba nữa. Cũng thật nhẹ nhàng, có gì đâu mà sợ. Hết ! Vậy thôi... Im lặng quá ! Chẳng có tiếng nổ nào phát ra... Tên lính chĩa súng vào người anh, nhưng mắt thì lại đang dóng vào trong rừng.

        Khoảnh khắc im ắng, nặng nề đến ghê rợn này sẽ diễn ra bao lâu nữa ? Khi mà người ta đã xác định được cái chết. Cái chết không còn là nỗi lo sợ, hãi hùng như bình thường người ta nghĩ tới nữa. Chỉ một tiếng nổ thật đanh, thật gọn thôi là xong. Anh sẽ không còn có mặt trên đời này. Vĩnh viễn chả bao giờ còn có mặt trên đời này nữa. Cái chết sẽ nhẹ nhàng, chẳng mấy đau đớn, chẳng phải quằn quại như anh đã từng đau đớn, quăn quại và sẽ tiếp tục phải đau đớn quằn quại trước khi đến với cái chết bởi đói khát. Chết ! Vĩnh biệt nhé. Tất cả của đời, ở đời này mai mãi trường tồn. Còn anh, anh chỉ là một hạt cát, hạt hụi, anh sẽ bị gió bốc lên bay vào không trung bao la kia, để tới đâu. Người ta vẫn nói rằng : Mỗi người chết sẽ biến thành một ngôi sao ngự trên nền trời. Anh sẽ là một ngôi sao nhỏ trên thăm thẳm tầng cao, trong hằng hà sa số những ngôi sao ly ty, lấp lánh suốt dọc dải ngân hà, những đêm mùa hè ư ? Ai sẽ nhìn thấy anh ? Ai sẽ nhận ra anh trong cái bao la vô cùng, vô tận ấy của không trung. Cha anh, hay là mẹ anh ? Chị anh hay là những đứa em bé bỏng của anh ? Hay là chả có ai nhìn thấy cả. Anh có gì đặc biệt hơn đâu trong muôn vàn những ngôi sao nhỏ. Và đêm hè, trên sân thượng một tòa làu đài nguy nga nào đó, cô bạn anh đang ngả người trên chiếc ghế xích đu, vừa âu yếm với người chồng mới cưới, vừa bắt chồng phải chơi cái trò “đếm sao” trên nền trời. Cô bắt anh chàng phải đếm, đếm nữa, đếm mãi. Anh chàng mệt quá xin thôi, để lại bị nghe vợ trách yêu “Anh không biết chiều em chi hết, có mỗi một việc đếm thôi cũng kêu mệt. Bộ vì em mà anh phải trèo qua chín quả đồi, lội qua mười con suối, thì sao ?”. Cô gái khúc khích cười, dụi mái tóc thơm ngát mùi hoa vào ngực anh con trai khi ấy đang bần thần gương mặt.

        — Đoàng !

        — Đoàng !

        Hai tiếng nô từ sau lưng vọng lại, làm anh gần như giật nẩy người lên. Thoạt tiên anh tưởng tiếng nổ trên đầu mình. Chết ! Anh nghĩ. Nhưng chẳng có cái đầu đạn nào găm xuống người anh cả. Anh vẫn chưa chết. Tiếng nổ đã đánh thức anh. Anh bỗng thấy vô lý quá ! Anh sẽ chết gục tại đây ư ? Ai sẽ biết cho anh cái chết này ? Anh đã mấy lần chiến thắng nó trong suốt cuộc bươn bả vừa qua, trong rừng. Cái chết này đau quá. Nếu vậy, anh cứ nằm nguyên nơi tảng đá mà chết thật êm, thật nhẹ, như người ngủ say trong mơn man tiếng rừng, chứ cần chi phải vật lộn đau đớn, để tới đây, để... Sao anh lại phải chết mới được chứ ? Phải chết khi “chưa từng được sống ?’’. Không ! Anh phải sống ! Nhất định phải sống. Như tất cả mọi người đã từng được sinh ra, và được sống. Chao ôi ! Nỗi khát khao được sống một lần nữa lại bùng lên, cháy rừng rực trong lòng anh.

        Có tiếng những bước chân rậm rịch sau lưng anh tiếp đó là tiếng thở hổn hển.

        — Đ.M. Con nhỏ phóng lẹ như con chồn.

        — Sao, bắn rồi hả ?

        — Cho nó về nước Chúa. Chúa sẽ tha tội cho cái con “đĩ ngựa” ăn cơm quốc gia, thờ ma cộng sản đó.

        — Thế là đi đời con nhỏ xinh nhất ấp.

        — Và cũng kênh kiệu nhất ấp.

        — Tao chỉ ức nỗi chưa đụng được vào người nó một lần. Bữa trước bị nó đá, tao căm quá trời. Định bụng sẽ trả thù bằng được. Vậy mà...

        Bọn lính như quên hẳn anh. Chợt chúng quay sang.

        — Thôi được, điệu thằng Việt cộng này về cho thiếu úy, kiếm tiền nhậu chơi.

        — Cho nó một tràng, xách cái đầu về cho gọn.

        Im lặng.

        Anh bỗng hoảng sợ quá, sự im lặng này. Chúng nó đang chuẩn bị thi hành mệnh lệnh của thằng toán trưởng. Chúng nó sẽ xả xuống người anh không phải một viên mà cả một băng đạn. Không ! Tôi không muốn chết. Tôi muốn sống ! Hãy cứu tôi. Tòi mới tròn hai mươi tuổi... Hãy... cứu tôi.

        Cái khát khao được sống đã chiến thắng lý trí anh, chiến thắng cả cái tàn tạ của cơ thể anh. Anh từ từ ngang mặt lên. Hai tay vẫn buông xuôi trên mặt đất của anh cũng từ từ được kéo về phía trước. Sức lực còn lại của anh như được đôn tụ vào hai cánh tay, anh từ từ dơ tay lên, anh không dơ cao lên được bời anh không thế nhấc được người dậy. Anh chỉ cố gắng vươn hai cánh tay về phía trước. Nơi ấy anh nhìn thấy hai cái cẳng chân thằng trung sĩ bọc trong đôi giày đi trận ướt sũng sương đêm.

       
        Anh tỉnh dậy,

        Có lẽ anh đả ngủ được một giấc khá dài. Chiếc giường anh đang nằm là một chiếc giường gỗ lỡ cỡ, có nệm mút, phủ khăn trắng tinh. Anh nhìn thấy trước tiên là cái trần nhà đúc bê-tông, quét ve xanh dịu. Tiếp đó là bộ đồ anh đang mặc. (Bò quân phục rách nát đã được thay thế bằng bộ đồ ngủ màu xanh dịu). Cái quạt trên trần nhà có những cái cánh cũng màu xanh dịu, đang thong thả quay. Dưới nền đã hoa, một bộ xa lông sang trọng, đặt chính giữa phòng trên tấm thảm hoa màu tím sẫm. Trên mặt bàn trong cái bình nhỏ bằng sơn mài, những bông hoa đồng tiền và cúc tím khẽ lay động, lả lơi trước làn gió từ chiếc quạt. Sát tường đằng kia là một chiếc tủ kính, kiểu tủ chè, nhưng bên trong lại bày toàn sách và tranh ảnh. Trên tường, một bức tranh cỡ lớn vẽ hình một thiếu nữ nửa kín, nửa hở đang ngồi chải tóc trên tảng đã bên bờ suối, thế ngồi hơi nghiêng về phía người nhìn. Các bức tường khác của căn phòng cũng được treo những bức tranh. Môt thanh niên Châu Âu đang nhìn thẳng, đôi mắt trang nghiêm đến giận dữ. Ở ngực anh, cô gái đang gục đầu vào đấy, đôi mắt cô lại thảng thốt, lo sợ, một cái gì mơ hồ... như là dông tố, bão táp của đường đời đang tiến lại gần cô, rắp tâm vây bủa cô. Cô đang cố tìm một sự che chở trong cánh tay rắn chắc và bộ ngực vạm vỡ của anh. Ở một bức tường khác, là bức tranh một thanh niên đang khoác eo cô gái... Bên dưới bức tranh, kê sát tường, là một cái chậu cảnh bốn bề bằng kiếng, có trang trí bên trong những hòn non bộ, những cây rong đuôi chồn và loáng thoáng những chú cá vàng, cá hường lượn qua, lượn lại, dưđi ánh điện nhấp nháy từ dưới đáy chậu phát ra.

        — “Đây không phải là bệnh viện” —  Những bài trí trong phòng cho anh biết điều đó và anh thoáng sững sờ trước cảnh sang trọng của căn phòng. Từ nhỏ, chưa bao giờ anh được bước chân vào căn phòng sang trọng thế này. Anh tự hỏi và tự huyễn hoặc mình về sự ngu dốt và dần độn của “bọn người ở phía bên kia”. Căn phòng này không thể dưới bàn tay sắp đặt của một kẻ vô học. Lịch sự quá. Văn hóa quá ! Tâm trí anh đã tỉnh táo trở lại. Anh lờ mờ nhớ ra rằng : Ba tên lính cãi lộn nhau mất vài phút trước khi quyết định đưa “thằng hàng binh” về căn cứ. Sự bất bình của chúng đã dẫn tới những cú quăng quật, lôi kéo dọc đường làm cho anh ngất lịm đi. Anh tỉnh lại trong một căn phòng nhỏ, tối thui, nồng nặc mùi xú uế, ẩm mốc. Người ta tiêm thuốc cho anh, lau rửa những vết sây sát trên người anh và cho anh uống sữa. Tiếp đó anh được quẳng lên chiếc xe cứu thương bịt kín và anh lại ngất đi. Bây giờ thì anh đang ở đây. Chắc là ở chi khu và biết đâu anh đang ở Bình Dương, hay Sài gòn không chừng. Anh nhìn ra ngoài nhưng không thấy gì cả bởi những cánh cửa mê-ca mờ mờ. Ngoài kia sao im ắng vậy ? Gần như anh không nghe một âm thanh nào khác ngoài tiếng động thật êm, thật đều phát ra từ cái quạt trên trần nhà.

        Anh ngồi dậy, toàn thân còn mệt mỏi, bải hoải lắm nhưng anh cũng ngồi dậy được. Hai tay chống trên lớp đệm về phía sau lưng, anh ngồi nguyên trên giường đến một phút. Cảm thấy chóng mặt, anh lại hạ người xuống lớp đệm thật êm và thấy dễ chịu. Có lẽ anh đã bị bắn vỡ sọ, nếu không đưa hai tay ra. Anh đã đầu hàng chúng nó ? Sự nhận ra này làm anh sửng sốt. Đồng đội anh sẽ nghĩ ra sao về anh khi biết ở anh điều đó ? Chẳng có gì khác hơn là một sự nguyền rủa, phỉ nhổ và căm giận, cái thằng phản bội đã đang tâm dẫm đạp lên xương máu của đồng đội mình, của chính mình. Người anh bỗng nóng ran lên. Những giọt mồ hôi hiện ra trên trán. Làn gió tràn qua làm anh ớn lạnh. Trong tấc gang giữa sự sống và cái chết, người ta đã bước từ bên này qua bên kia thật dễ, thật nhẹ nhàng vậy ư ?

        — Không ! — Anh định hét thật to lên rằng — “Tôi không phải là kẻ phản bội, không bao giờ. Tôi chỉ muốn được sống. Tha thiết muốn được sống”... Nhưng anh phải dừng bặt bởi lúc đó, cánh cửa xịch mở, một người phụ nữ vận đồ blu trắng toát, đầu đội mũ vải trắng, có hình chữ thập đỏ giữa trán, bước vào. Thiếu nữ có gương mặt trái xoan, gò má hơi nhô cao, sống mũi thẳng, đôi mắt nhỏ nhưng dài, thiếu phụ chừng ngoài ba mươi tuổi, chị ta mỉm cười bước lại phía anh. Ngồi xuống mép giường, nhìn vào gương mặt phờ phạc còn in rõ hai ngấn nước trong mắt anh, chị ta đặt bàn tay lên vầng trán nhơm nhớp mồ hôi của anh và nói :

        — Anh lên con sốt rét phải không ?

        — Không ! — Anh trả lời — Đây là đâu, tôi đang ở trong bệnh viện phải không chị ?

        — Đây không phải là bênh viện.

        — Sao chị ...

        — Tôi là bác sĩ, nhưng đây không phải là bệnh viện. Đây là Ban chiêu hồi của chi khu... và tôi có nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho những người trở về với chính nghĩa quốc gia như anh.

        — Ban chiêu hồi ?

        — Đúng vậy !

        Người nữ bác sĩ này cũng có cái nhìn và những cử chỉ thày thuốc, như nhưng bác sĩ quân y mà anh đã gặp, anh cảm thấy thoải mái khi nói chuyên với chị ta. Nhìn thẳng vào mắt chị anh hỏi :

        — Rồi người ta sẽ đưa tôi đi đâu, chị biết chứ ?

        Hơi nhếch mép cười, chị ta nói :

        — Điều đó, làm sao tôi biết rõ được, nhưng quốc gia bao giờ cũng đối xử tử tế đối với những người tự nguyện rời bỏ hàng ngũ cộng sản trở về.

        — Chị làm việc ở đây đã lâu chưa ?

        — Sáu năm, sau khi tôi tốt nghiệp đại học quân y. Bố tôi là chỉ huy phó chi khu, nên ổng đã dưa tôi tới đây. Tôi làm việc thoải mái, đầy đủ và... Thiếu phụ dừng lại... Rất tự do ! — Thiếu phụ nói tiếp.

        — Chị đã gặp nhiều người chiêu hồi chưa?

        — Kha khá. Mới cách đây chừng hơn một tháng, tôi cũng đã chăm sóc cho một người như anh. Anh ta cũng vượt qua phòng tuyến Việt công, lặn lội trong rừng cả tuần mới tới được đây. Bây giờ thì anh ấy đã ở Sài gòn.

        — Người ta cho về Sài gòn ?

        — Tất nhiên là sau khi họ làm xong phận sự của một người chiêu hồi.

        — Phận sự gì ? — Anh ngạc nhiên hỏi.

        — Đại loại là anh sẽ khai báo, không rắc rối lắm đàu. Anh kể cho họ nghe những gì anh đã thấy, đã biết về Việt công, rồi người ta sẽ nhờ anh làm một vài việc nho nhỏ gì đó.

        — Người ta nhờ tôi ?

        — Vâng ! Tất nhiên là người ta sẽ không đòi hỏi gì vượt quá khả năng của anh đâu. Thôi anh nghỉ đi, xin lỗi tôi đã làm phiền anh. Tôi sẽ bảo con nhỏ mang đồ ăn tới. Sau đó, anh sẽ uống thuốc.

        Người phụ nữ rút tấm khăn trắng boong ở trong túi áo blu ra, mùi thơm của thứ nước hoa hảo hạng tỏa ra theo. Thiếu nữ cúi xuống, với tay chấm những giọt mồ hôi li ti trên trán anh. Bàn tay nhỏ nhắn nhưng làn da đã hơi thô của người phụ nữ lướt nhẹ trên mặt anh. Chị ta cầm cánh tay anh, đặt nhẹ lên ngực anh và nói :

        — Anh đừng suy nghĩ nhiều. Mọi việc sẽ tốt đẹp, anh đã chọn đúng con đường của mình. Hòa bình rồi... Nói cho đúng, anh đã gặp may đấy !

        Nói rồi thiếu phụ đứng dậy. Cái ống nghe lúc lắc, tấm thân thiếu nữ đã có tuổi cưng cứng cố uốn cho mềm mại. Trước khi đẩy cửa đi ra chị ta còn quay lại, nheo mắt, mỉm cười với anh :

        — Chúc anh ngủ ngon, ăn tốt... và nhớ là không được bỏ uống thuốc đó.

        Căn phòng trở lại im lặng. Anh buông thõng hai tay trên đêm, mắt nhìn dán vào trần nhà. Anh nghĩ mà chả hiểu mình đang nghĩ gì. Đầu óc anh cứ bông lung, bang lang, chẳng nhằm vào cái gì cả. Anh tự kết tội mình, rồi lại tự bào chữa. Anh lên án hành động đê hèn của mình, rồi lại bảo : Ối dào, ai biết đấy là đâu, cùng lắm thì mọi người cũng coi mình đã mất tích, vậy thôi. Hơn nữa, cuộc chiến tranh này sẽ còn dai dẳng lắm. Bao giờ anh mới có thể thoát ra được khỏi rừng nếu không ...

        Lại có tiếng kẹt cửa. Anh quay ra và bàng hoàng. Một cô gái bước vào. Anh không tin vào mắt mình rằng sao lại có những người con gái đẹp như vậy ? Gương mặt trái xoan, mái tóc đen mượt cắt ngắn được chải ốp vào hai bên má rất khéo. Đôi mắt mở to đen thăm thẳm, cái miệng hình trái tim... Cô mỉm cười với anh, hàm răng đều tăm tắp, trắng lóa, một chiếc răng nanh hơi khểnh làm cho cô gái có cái đẹp thông minh, nghinh nghịch.

        Anh vẫn nhìn trân trân vào mặt cô gái làm cho cô thoáng chút ngạc nhiên. Bây giờ anh mới nhìn thấy cái đĩa men trên tay cô. Cô bưng cái đĩa lớn như cái mâm, bước lại gần giường anh nằm. Cô đặt đĩa xuống cái ghế đẩu, rồi nhẹ nhàng ngồi xuống thành giường, âu yếm nhìn anh.

        — Anh ăn trưa nghe ! — Cô nói và mở nắp cái tô sứ hình bầu dục. Mùi cháo gà thơm ngậy, sộc ngay vào mũi anh. Nghĩ sao, cô gái lại đây nắp tô lại.

        — Anh uống thuốc trước đã, cho chắc hén !

        Cô gái bật nắp hộp nước quả và lấy thuốc trong một cái đĩa thủy tinh. Anh vẫn nằm yên.

        — Anh mệt lắm phái không ? Để em đỡ anh dậy.

        Vừa nói, cô gái vừa quàng cánh tay qua vai, nâng anh dậy. Bộ ngực tròn trịa của cô áp vào vai anh. Anh ngồi hoàn toàn tựa vào ngực cô gái. Mùi nước hoa từ da thịt cô phả vào người anh, thơm dịu. Anh có cảm tưởng như cô vừa bước ra khỏi bể nước thơm. Cô gái rót nước quả ra cái ly to. Cô nâng li nước vàng sóng sánh lên, kề vào môi anh, cô nói:

        — Anh uống một ngụm nhỏ, đừng nuốt vội !

        Anh làm theo cô.

        — Anh há miệng ra, khéo không sặc nước đó.

        Cô gái bỏ vào miệng anh mấy viên thuốc. — Rồi, anh nuốt đi.

        Anh làm theo và phải làm như vậy vài lần anh mới uống hết xuất thuốc.

        Cô gái mở nắp tố cháo, đặt cái nắp xuống đĩa, cô lấy cái muỗng múc một muỗng.

        — Anh ăn cháo nha. Cháo thịt và có cả hột gà đập vô nữa. Bác sĩ nói chiều anh mới được ăn hủ tiếu.

        Cô kề muỗng cháo vào miệng anh. Anh hớp muỗng cháo, cảm thấy cái mùi thơm của rau răm, hành hoa, thịt gà, hạt tiêu... sộc vào mũi. Hơi ấm từ muỗng cháo và vị ngọt đậm của nó chảy vào cổ họng, lan nhanh xuống khắp cơ thể anh.

        Cô gái bón cho anh từng muỗng, từng muỗng một. Cứ mỗi lần cô với tay ra múc cháo, bộ ngực của cô lại cọ vào vai anh. Từ bộ ngực con gái đầy đặn ấy có một cái gì như một luồng điện lan sang vai anh, chạy ngược vào tim, vào óc anh làm anh thoáng chút rùng mình. Anh quay sang, chiếc áo màu hồng có cái cổ hình trái tim hơi trễ xuống để lộ phần chân hai núm vú trắng hồng, mịn màng... Những muỗng cháo về sau, anh như chả còn nghe hương vị của nó nữa. Anh cứ hớp gọn và nuốt còn đầu óc anh thì đang giần giật, giần giật. Da thịt người con gái vẫn mơn man trên vai anh. Anh đắm chìm dần vào đê mê của khoái cảm. Anh chợt nhận ra cái hương vị dịu ngọt của tình yêu, hạnh phúc, mà chưa bao giờ anh từng được hưởng. Anh sẽ hạnh phúc, thật sự được hưởng hạnh phúc, hay sự ban ơn này nhằm vào cái gì ? Anh đang tỉnh hay đang mơ ? Đang được hưởng thật sự hay đó chỉ là sự khát khao, thèm muốn bản năng trong tưởng tượng của anh ?

        Tô cháo phút đã cạn. Cô gái mỉm cười.

        — Anh sẽ mau khỏe lại thôi. Bữa nay anh ăn hết một tô cháo rồi đó.

        Cô với ly nước quả, kề vào môi anh.

        Anh uống nước mà mắt anh lại dán vào cánh tay tròn lẳn, trắng hồng và bàn tay với những ngón tay hình búp măng, những cái móng tay được cắt gọt rất khéo và phủ một lớp sơn dịu dàng màu cánh sen. Người anh bỗng chốc nóng bừng lên. Bàn tay anh bỗng lần qua eo cô gái. Đôi môi anh run rẩy. Đôi mắt anh bừng bừng một ngọn lửa. Cô gái như nhân ra vẻ bất thường đó của anh. Cô né người qua bên, đặt nhẹ anh nằm xuống. Cô nắm lấy cánh tay anh, đặt lên ngực anh. Cô còn nhoài người qua người anh đến nỗi ngực cô chạm vào ngực anh để nắm lấy cánh tay bên kia của anh cũng đặt nhẹ trên ngực anh. Xong xuôi, cô kéo tấm mền với những cái bông to như cái chén màu xanh phơn phớt tím nổi bật trên nần trắng che ngang ngực anh.

        — Anh nghỉ đi nha. Nhớ là phải ngủ cho đẫy giấc đó. Để em mở nhạc nhẹ anh sẽ dễ ngủ hơn.

        Cô gái đi lại phía đầu giường anh nằm, cô nhấn nút cái máy gì đó mà ban sáng anh không hiểu Tiếng nhạc phát ra từ hai cái loa thùng màu tím sẫm gắn trên hai góc tường ; làn nhạc nhẹ nhàng, êm dịu như làn gió mảnh mai lan ra khắp phòng, phút chốc, gian phòng bị nhận chìm trong cái du dương, êm nhẹ và mềm mại của sóng nhạc.

        Cô gái quay lại nói :

        — Em để ba mươi phút. Khi anh ngủ, nhạc tự đòng tắt. Thôi, em ra nghen. Chiều tối em trở lại.

        Cô gái thu xếp đồ đạc trong cái đĩa lớn, rồi đứng dậy. Ra đến cửa, như chợt nhớ ra điêu gì, cô quay lại.

        — Anh cần dùng nước cứ mở tủ lạnh ra mà lấy... Mà thôi, anh không được dậy một mình đâu nghen. Anh còn yếu lắm, cần gì anh cứ nhấn vào cái nút đỏ ở đầu giường đó, em sẽ tới liền à.

        Ném vè phía anh cái nhìn trìu mến, cái liếc mắt thật duyên, cô gái mở cửa bước ra. Cánh cửa khép lại thật nhẹ.

        Ngoài trời ra sao ? Bây giờ đã là mấy giờ ? Căn phòng không cho anh cái khái nhận ấy. Anh chợt lấy làm lạ : Căn phòng sang trọng thế này lại không có một chiếc đồng hồ.

        Khi cô gái ra khỏi, căn phòng trống vắng quá. Hơn trước đây là tiếng nhạc, tiếng nhạc thật êm, thật nhẹ đã đắp vào chỗ trống vắng khủng khiếp của lòng anh.

        Anh tỉnh táo lạ thường. Ba mươi phút đã hết, tiếng nhạc dừng lại, nhưng âm hưởng của nó vẫn vang vọng trong phòng. Anh không sao ngủ được. Cô gái cứ hiện ra, sừng sững. Anh thoáng nhớ tới đồng đội. Cái lúc mà anh đang ngồi trong vòng tay diệu kỳ của cô gái, đồng đội anh đang ở đâu, làm gì ? Có gì khác là những cánh rừng già, những chòm rừng non, những đêm hành quân xuyên trong bạt ngàn đen thảm, những lần đào hầm hai bàn tay phồng rộp, tóe máu. Những nắm cơm ngấm nước mưa và mô hôi chua loét. Những lần ngồi đợi mưa và đội pháo trong hầm. Pháo vẫn bắn và mưa cứ rơi, lớp đất trên đầu không chống được nước thấm, nên hầm nhão nhoẹt dâng nước lên, đồng đội phải thay nhau dùng mũ sắt mà múc nước trong hầm, đổ ra ngoài, áo quần ai nấy ướt sũng, rét run lên cầm cập...

        Anh rùng mình nhớ tới cái ấy. Những gian nan mà anh đã trải qua trong gần hai năm ở mảnh đất nóng bỏng của chiến trường này hiện lên, phút chốc làm nhạt nhòa đi trong anh hình ảnh đồng đội. Công băng mà nói : Đồng đôi bao giờ cũng là cánh tay rộng dài, chở che, bao bọc cho anh. Anh đã sống và đứng vững được trong cái cam go, khốc liệt này của chiến trận phần lớn là ở đó, nhờ vào đó. Nhưng, cứ vậy, trong đó, đến bao giờ? Người ta sinh ra đâu phải để bó bọc trong đó ? Người ta cần có những cái khác nữa : Một mái ấm gia đình, một người vợ trẻ, đẹp và dịu dàng... những đứa con ngoan ngoãn, thông minh và bụ bẩm... Và một cuộc sống bình lặng, êm đềm ...

        Những suy nghĩ ấy, những lý sự ấy làm cho anh vui lên. Nó đã xóa đi, mài mòn dần những lo âu của cuộc vật vã, hạch sách, dằn vặt của anh với chính lương tâm, danh dự mình. Cuối cùng anh buột ra ý nghĩ không biết đã có từ lúc nào trong anh ; “Ta sẽ sống, phải sống, cho ta... và tương lai con cháu ta...”.

   

        Cô gái trở lại với cái mâm đồ ăn trên tay cho anh biết chiều đã xuống và anh chuẩn bị ăn bữa tối. Vậy là suốt từ sau bữa ăn trưa, anh chưa ngủ được, mà anh cũng chưa nhấc người lên khỏi giường nằm. Anh cứ nằm nguyên như vậy, mắt dán vào cái trần nhà xanh dịu mà nghĩ mà tự nói với lòng mình.

        Đặt cái đĩa men xuống, cô gái nói :

        — Anh ngủ quá trời hà. Anh có dậy uống nước không đó ? Sao không thấy kêu em ?

        Anh hốt hoảng :

        — Tòi ngủ được... đến lúc cô vào mới dậy.

        Chả hiểu cô gái có nhận ra sự thảng thốt và bơ phờ trên gương mặt anh không ? Cô làm như chả biết, chả chú ý gì tới điều đó cả. Cò sắp xếp lại những đồ ăn trong đĩa. Bàn tay cô thật mềm mại, duyên dáng :

        — Mấy giờ rồi hở cô ? — Anh hỏi.

        — Năm giờ chiều. Anh ngủ như vậy tốt lắm đó. Chỉ ngày mai là anh có thể đi lại bình thường được thôi. Anh uống thuốc, rồi ăn hủ tiếu nghen.

        “Hủ tiếu”, anh chả hiểu người ta sắp cho anh ăn cái món gì vậy .Từ trưa, khi nghe cô gái nói, anh đã thắc mắc. Không thể giải đáp được, anh chỉ còn biết chờ đợi. Cô gái đưa li nước quả cho anh. Anh chống tay xuống đệm, ngồi dậy. Trong lúc anh uống thuốc thì cô gái đặt cái đĩa men xuống cái ghế đẩu ngay cạnh thành giường. Cô mở nắp đậy cái tô men ra. Mùi thơm ngào ngạt bốc lên. Cô giục anh ăn cho nóng. Trong cái tô men, những sợi miến trắng ngà, lóng lánh. Trên mặt tô được xếp một lượt những lát thịt bò, gan bò xắt mỏng. Những cọng hành hoa trắng boong. Rau thơm và hạt tiêu. Anh ăn. Thì ra cái món này cũng tương tự như bát phở ngoài Bắc, chỉ có điều sợi phở thì khác với sợi hủ tiếu. Ngon miệng quá. Anh có nhận xét là chưa bao giờ mình được ăn một tô phở thơm ngon đến vậy.

        Ăn xong tô hủ tiếu, anh cảm thấy khoan khoái lạ. Trong lúc cô gái thu xếp đồ đạc trong cái dĩa men, anh đứng lên. Bàn chân trần của anh đặt trên lớp gạch bông nhẵn lỳ, mát lạnh. Anh đứng yên vài giây, ròi cất chân lên, định bước về phía bộ xa lông ; nhưng bàn chân anh vừa cất lên khỏi lớp gạch, người anh đã nghiêng đi chúi về phía trước. Anh ráng hết sức gượng dậy, nhưng không được. Cô gái hốt hoảng nhào tới đỡ anh. Cô ôm chầm lấy anh. Bộ ngực nõn nà của cô áp sát vào ngực anh. Vừa dìu anh trở lại giường nằm, cô vừa nói :

        — Anh chưa đi lại được đâu. Phải nghỉ ngơi đã. Nào, anh nằm xuống ! — Giọng cô gái mềm như làn gió — Cần chi anh cứ kêu em. Đừng đi lại một mình như vậy mà té thì khổ.

        Anh gượng cưỡi, thầm cảm ơn cô. Anh muốn nói chuyện, với cô quá. Cả ngày nay anh đã biết gì về cô đâu.

        — Cô gì ơi ! — Anh gọi, cốt để có chuyện.

        — Dạ, em tên Trang, Huyền Trang. Thôi, anh nghỉ đi, lúc nào em cũng mong anh mau bình phục.

        Anh thở dài nhìn theo tấm thân thon thả của cô gái. Cánh cửa khẽ mở, rồi lại khẽ khép. Anh cảm thấy mền mệt và chỉ một lát sau, giấc ngủ nhẹ nhàng đến với anh.

         

        Anh mở bừng mắt. Cảm thấy trong người tỉnh táo khoan khoái lạ. Anh ngồi dậy dễ dàng và bước đi cũng dễ dàng trong phòng. Anh vào buồng tắm rửa mặt, rồi ra ngồi xuống xa-lon. Anh ngả người, hai tay dang ra thành ghế lớp vải nhung màu tím sẫm bọc bộ sa-lông có đêm mút êm ái. Anh đứng dậy, bước ra cửa. Cánh cửa khóa ngoài không cho anh kéo. Anh nhòm qua lỗ khóa, chỉ thấy một khoảng sáng nhờ nhờ, gian phòng gần như cách biệt với cảnh vật và âm thanh xung quanh, nên anh không thể đoán biết được những gì ở ngoài kia. Bây giờ đã là mấy giờ. Anh chỉ lờ mờ cảm nhân rằng : Trời đã sáng, chắc là đã sáng vì giấc ngủ thật say, thật đẫy mắt của anh. Anh quay vào. Hai tay chắp sau lưng, anh đi bách bộ trong phòng. Vừa đi, anh vừa ngắm nghía, ròi dơ tay ra sờ nắn trên mặt những đô vật bài trí trong phòng. Anh kéo cửa cái tủ sơn trắng. Cánh cửa vừa hé mở, một làn hơi mát lạnh ùa ra, táp vào người anh, làm anh hoảng sợ.

        Có tiếng gõ cửa nhè nhẹ. Anh đóng vội nắp tủ lại, quay ra. Cánh cửa mở, và cô gái hôm trước bước vào. Bộ dồ ngủ may bằng thứ vải màu xanh dịu, mỏng tanh có những bông hoa to tướng ôm lấy tấm thân thon gọn của cô.

        Cô gái ngạc nhiên hỏi :

        — Ủa, anh dậy hồi nào vậy ? Sao không kêu cửa, gọi em.

        — Tôi... cũng vừa... mới dậy ! — Anh ngập ngừng.

        — Anh vào phòng trong đánh răng rửa mặt đi rồi ra dùng bữa sáng nghen.

        Làm như người vừa dậy thật, anh đẩy cửa vào phòng tắm.

        Khi anh quay ra, cô gái đã bày ra trên mặt bàn một fin cà-phê. Cạnh đó, trên cái đĩa thủy tinh đặt một gói thuốc ba số năm và hộp quẹt hiệu con rồng. Phía nửa bên kia bàn, trên cái đĩa men là cái tô sứ còn đậy nắp.

        Anh nhấp một ngụm cà-phê và nhăn mặt. Cô gái ngồi đối diện với anh qua bàn. Hai khuỷu tay chống trên bàn, bàn tay ôm vào hai bên má nhìn anh :

        — Để em bỏ thêm đường nghe.

        — Thôi, cô ạ, thứ này tôi dùng không quen.

        — Rồi sẽ quen thôi anh. Dùng cà-phê tốt lắm đó. Ba em ý à, không có cà phê là ổng không có làm được chi hết á. Ông uống cà phê đến ghiền nặng mà ổng khỏe thiệt vậy đó. Đã ngoài sáu mươi tuổi ổng vẫn chạy xe ngon ơ à.

        — Ba cô làm nghề tài xế ?

        — Dạ ! Ông lái xe đò có tới ba chục năm rồi đó. Kìa, anh uống cà-phê kẻo nguội. Cà-phê phải uống nóng mới ngon.

        Anh nâng li cà phê lên cảm thấy ngụm cà-phê thứ hai này không còn đắng nghét như trước nữa. Anh rút điếu thuốc lá, châm lửa, rít một hơi thật sâu, cảm thấy đê mê làn khói thuốc thơm dịu, êm ngọt nơi cổ họng. Đã mấy ngày rồi anh không được hút thuốc và đã lâu lắm anh mới lại được dùng thứ thuốc thơm sang trọng này. Những người lính trong rừng quanh năm chỉ một thứ thuốc rê lăng-cà-bơ đen sẫm. Bập vào một hơi, tưởng như có ai đấm mạnh vào cổ họng. Vậy mà nhiều lúc thuốc rê cũng không còn một sợi. Ngồi dưới hầm đội pháo mà không, có điếu thuốc hút thì thật là tai hại. Những tiếng đê-ba cùng cùng và tiếng rít êm êm trên đầu của đường đạn bay đã kéo cơn buồn ngủ ập tới. Phải hút thuốc mới chống được buồn ngủ mà canh chừng bọn bộ binh địch có thể mò vào. Hết thuốc, đồng đội anh phải xắt lá cây Cò-ke phơi khô mà cuốn hút, có lúc phải phết cao Sao vàng lên giấy mà cuốn hút lấy khói. Đôi khi sau trận đánh thắng lợi, thu được vài gói Ru-bi ai nấy sung sướng tận hưởng đến tận cùng làn khói thơm ngát đậm đà.

        Cô gái thu xếp giường nệm, lau chùi đồ đạc trong nhà và quay lại lúc anh đã uống cạn ly cà-phê, hút tàn điếu thuốc.

        Cô gái thu xếp ba cái ly, gạt tàn và gói thuốc lá qua bên, cô đặt cái tô sứ trước mặt anh.

        — Anh ăn sáng — Cô nói rồi mở nắp tô. Làn khói bốc lên nghi ngút ùa ra cái mùi thơm ngậy của thịt gà, hành tươi và rau thơm. Anh húp một muỗng, thứ nước phở đặc biệt, cảm thấy vị ngọt đậm đà nơi cuống họng. Trong lúc anh ăn phở, cô gái đi lại phía tủ lạnh, cô lấy ra hai trái vú sữa. Nắn nắn xung quanh cho mềm, cô lấy dao cắt bớt một phần gần cuống, cô đặt hai trái vú sữa vào cái đĩa thủy tinh pha lê trong suốt.

        — Anh tráng miệng nha. Vú sữa đó. Anh đã ăn thứ trái cây này bao giờ chưa ?

        — Chưa ! — Anh thú nhận.

        — Ngoài Bắc hổng có trái vú sữa sao anh ?

        — Không !

        Anh cầm trái vú sửa mát lạnh và đón lấy cái muỗng cô gái đưa. Anh bắt đầu xúc lớp nước trăng trắng và cả lớp ruột trong veo của trái vú sữa, ăn ngon lành.

        — Bữa nay anh có khách đó ! — Cô gái nhìn anh giọng cô có vẻ quan trọng.

        — Sao, khách nào cơ ? — Anh ngừng ăn hỏi.

        — Có người bạn cùng đơn vị anh, ảnh biểu là ảnh có biết anh. Anh sẽ tới thăm anh vào lúc tám giờ.

        Anh nhăn trán hỏi :

        — Ai vậy nhỉ ?

        — Em cũng chả biết nữa... Thôi anh sửa soạn tiếp khách đi. Sắp tới giờ rồi đó. Em ra nghen.

        Cô gái ra và căn phòng bỗng trống vắng đến rợn người. Anh ngả lưng ra thành ghế, bắt đầu lục soát trí nhớ để tìm cho ra một người quen nào đó khả dĩ lại đang ở đây, lại biết anh và đang sửa soạn tới thăm anh trong lúc này. Ai vậy nhỉ ? Ở đơn vị, anh chỉ là chiến sĩ mới lên làm khẩu đội phó được một tháng, anh làm gì có điều kiện quen biết rộng ra các đơn vị khác trong trung đoàn ngoài cái đại đội pháo ĐKZ trực thuộc trung đoàn của anh. Có một sự lầm lẫn gì chăng ? Thôi được, cứ chờ xem và anh chờ đợi. Thời gian trôi đi với anh lúc này thật chậm chạp. Anh rời xa-lông, đi lại phía giường ngủ. Anh ngả người xuống lớp đệm, duỗi thẳng hai chân ra, nhưng anh không nằm yên được đến một phút. Có cái gì bần thần trong người làm anh nôn nao. Anh ngồi dậy ra khỏi giường và đi lại phía sa-lông. Anh buông người đánh phịch xuống lớp đêm và nghĩ : Vậy là đã có ít nhất một người biết mình ở đây, trong cái Ban chiêu hồi của chi khu này. Một người biết, mười người và nhiều người sẽ biết. Không bao lâu nửa, đồng đội anh ở ngoài rừng cũng sẽ biết: Anh — Một thằng hèn — Một tên phản bội nhớp nhúa và ghê tởm... Anh không dám nghĩ thêm nữa. Chợt bắt gặp gói thuốc lá còn đặt trên bàn, đôi mắt anh sáng lên. Anh đưa bàn tay run rẩy ra lần rút một điếu. Anh hút thật sâu thật mạnh nhũmg làn khói thuốc vào lồng ngực. Ngực anh như căng ra tưng tức, cổ họng anh nghèn nghẹn. Anh cứ rít thật sâu như vậy và gần như nuốt hết khói tới quá phân nửa điếu thuốc. Đầu óc anh bỗng đê mê, choáng váng. Điếu thuốc quả thật đã đánh lừa được nỗi sợ hãi đang dâng lên xâm chiếm lòng anh. Đầu anh nghẹo qua một bên cánh tay. Anh say. Bức tranh người con gái treo trên tường, nghiêng hẳn đi. Anh nhắm mắt lại.

        Tiếng gõ cửa nhè nhẹ, rụt rè làm anh choàng dậy. Phần nửa điếu thuốc còn lại đã cháy hết. Anh dập vội cái đầu lọc điếu thuốc vào bình gạt tàn.

        Cánh cửa mở. Một người đàn ông bước vào. Anh ta còn trẻ, có lẽ chưa tới ba mươi tuổi. Khuôn mặt dài, làn da bềnh bệch, mái tóc chải bồng, rẽ ngôi, bộ quần áo màu sữa sang trọng kiểu kí giả, anh ta gật đầu chào anh và dơ tay ra cho cô gái khoác. Đó là một phụ nữ khó đoán tuổi. Đôi mắt kiếng đen to như hai cái chén úp chụp vào mắt. Cái sống mũi cao lên quá cỡ như đứng riêng hẳn ra ngoài khuôn mặt, làn da trắng nhợt bởi lớp phấn dày. Đôi môi được tô một lớp son đỏ tím máu đỉa. Cô gái tháo đôi mắt kiếng ra cầm tay, cặp mắt với hàng mi giả dại nguệch, lồ lộ, như lông mi cô bé búp bê mà anh đã có dịp thấy nó lăn lóc trên lộ 13 lúc đồng bào chạy loạn từ Bình Long về Sài gòn vứt lại.

        Anh lập cập đứng dậy. Người khách buông tay khỏi cô gái, bước nhanh tới. Anh ta đỡ vội tay vào vai anh, nói líu ríu :

        — Anh ngồi xuống. Người nhà mà. Nào ngồi xuống đi, anh bạn. Tự nhiên.

        Anh ngồi xuống ghế, mắt vẫn giương lên, nhìn chằm chăm vào người khách lạ.

        Người khách hơi cúi người, chỉ chỗ cho cô gái. Cô gái ngồi xuống xong, anh ta mới ngồi. Cô gái ban sáng lại xuất hiện. Cô đặt xuống trước mặt mỗi người một ly cà phê sửa đã rồi duyên dáng mỉm cười với anh và bước ra :

        — Tôi là Hóa ! — Người khách giới thiệu — Đây là vợ tôi, anh ta nghiêng dầu, đánh mặt sang cô gái ngồi bên cạnh.

        — Còn đây là bạn anh, Kiều Trinh ! — Anh ta đưa bàn tay về phía anh, khẽ cúi mặt. Điệu bộ của hắn có cái gì kiểu cách thật giả tạo.

        Anh nhìn thẳng vào mắt hắn và trí nhớ đã dẫn anh quay về những tháng ngày quyết liệt của mùa hè đỏ lửa một chín bảy hai. Thằng Hóa ! Anh nhớ ra ngay. Có lẽ cả trung đoàn anh không ai không biết đến cái tên thằng phản bội này ...

        Hồi đó hắn là đại đội trưởng đại đội hai mốt — Trinh sát của trung đoàn. Một lần dẫn đoàn cán bộ của Trung đoàn đi trinh sát trận địa. Đến chân lộ Đá Xanh, đoàn cán bộ dừng lại ăn cơm, nghỉ trưa và chờ cho mặt trời xuống sẽ bò vào căn cứ địch. Suốt một buổi sáng hành quân cật lực, ai nấy mệt nhoài, đoàn cán bộ ăn uể oải nắm cơm rồi ngả lưng ra lớp lá khô nghỉ. Những chiến sĩ vệ binh và trinh sát làm nhiệm vụ cảnh giới thì bồng súng đi đi lại lại xung quanh khu vực. Hóa khoác khẩu AK báng gập vào vai, đi xuống chân đồi. Các chiến sĩ của đại đôi trinh sát đã quá quen thuộc với người đại đội trưởng của mình. Chỉ một loáng nữa anh ấy sẽ xách về một cái gì đó có thể ăn được. Trái cây, mía, hay những bắp ngô dẫy hạt chẳng hạn. Nhiều lần bị cán bộ Trung đoàn nhắc nhở về cái “tài lục ăn”, Hóa chỉ cười : “Ăn vụng mà để bị phát hiện thì còn ra cái quái gì”.

        Đến lưng sườn dốc, Hóa cởi cái bao xe đựng đạn ra, quảng vào bụi cây, anh ta tiếp tục đi. Đi mãi xuống, khi những chiến sĩ trinh sát nhận ra sự bất thường của Hóa thì hắn đã xuống tới chân lộ. Tầm súng AK đã khó có thể với tới hắn. Hơn nữa nổ súng lúc này là tự sát. Tham mưu trưởng Sinh cùng đoàn cán bộ đau đớn nhìn theo người cán bộ trinh sát nổi tiếng “gan lỳ cóc tía” của trung đoàn đang đàng hoàng đếm bước trên mặt lộ. Khẩu AK báng gập đã được tháo ra khỏi vai. Một manh vải trắng buộc vào đầu súng, thõng xuống. Hắn dâng khẩu AK lên khỏi đầu bằng cả hai tay, đi thẳng vào ấp ...

        Hóa mồ côi mẹ từ sớm, bố lấy vợ hai. Người dì ghẻ mau chóng nắm quyền làm chủ gia đình bởi một ông chồng ốm yếu, nhu nhược và khả năng buôn bán tìm kiếm ra tiền của bà. Vốn dĩ đã là người đàn bà chanh chua, đanh đá, lại lấy phải người chồng cộc cần, thô lỗ và nghiên ngập, người đàn bà ấy đã phải thường xuyên chịu đựng những trận đòn tàn nhẫn của chồng. Có lần người chồng đã quang cả cái chai còn phân nửa rượu vào cổ bà làm cho bà ngất xỉu ; nhưng thật may mắn cho bà, ông chồng bà đã chết sớm bởi trúng cảm đột ngột sau một bữa uống rượu say. Như con chim được sổ lồng, con cá thoát rọ, bà bắt đầu vùng vẫy, trả thù cuộc đời. Chả bao lâu sau khi lấy chồng mới, bà đã tìm ra được đối tượng để trả thù : Đó là người chồng nhu nhược và đứa con riêng của ông.

        Mới gần chục tuổi đầu, bà gì ghẻ đã bắt Hóa phải làm mọi việc : Từ nấu cơm, giặt giũ, giữ em đến chăn trâu cắt cỏ. Hóa làm quần quật suốt ngày mà vẫn luôn bị những trân đòn tới tấp của người dì. Em bé khóc, Hóa không dỗ được, thế là ăn đòn. Con gà nhào vào sân thóc, Hóa chưa kịp đuổi : ăn đòn. Đi chăn về mà con trâu chưa căng bụng: ăn đòn. Nồi cơm hơi bị sống, khê, cái đũa cả trên tay bà dì cũng giáng xuống... Thật vô lý quá ! Đôi lúc Hóa đã lờ mờ nhận ra như vậy, nhưng cậu ta không có cách gì chống trả. Một mặt cậu vấn phải sống bằng sự nuôi dưỡng của dì, mặt khác cậu chả trông mong gì được vào sự che chở của người cha. Khổ cực làm cho người Hóa sắt lại. Chịu đựng rèn cho Hóa trở thành cậu bé lỳ lợm. Càng lớn, cậu ta càng hậm hực, bướng bỉnh.

        Năm sáu tám, Hóa tròn mười bảy tuổi. Chưa tới cái tuổi phải làm nghĩa vụ quân sự, nhưng Hóa đã viết đơn tình nguyện đi bộ đòi. Người ta chưa đồng ý, Hóa lên xã, xuống huyện đòi đi cho bằng được. Được chấp nhận, Hóa lên đường với một tâm hồn thanh thản. “Cho bà ấy biết” ! Hóa thỏa mãn trong lòng khi nghĩ tới khối công việc “khổng lồ” trong nhà từ nay sẽ trao vào tay bà và những đứa con bé bỏng của bà. Có lẽ đấy là cái trả thù đâu tiên của Hóa đối với người dì ghẻ.

        Quả thật cuộc sống đã rèn cho Hóa những phẩm chất của người lính trinh sát từ rất sớm. Đơn vị trinh sát nhận một chiến sĩ đúng với yêu cầu của mình. Với Hóa, khi đã ý thức được công việc thì anh ta không còn nghĩ tới cái cách trả thù nhỏ nhoi người dì ghẻ nữa. Đá có lúc anh ta nghĩ tới sự trả thù lớn hơn, cao hơn, nhưng đẹp đẽ hơn, ấy là cái rực rỡ, cái vinh quang của ngày trở về mà “mở mắt” cho người dì ghe đáng nguyền rủa của mình. Hăm hở lao vào cuộc chiến đấu. Chả bao lâu Hóa chiếm được cảm tình của đồng đội. Anh ta nhanh chóng nổi tiếng là một chiến sĩ trinh sát nhanh nhẹn, linh hoạt và gan lỳ. Từ chiến sĩ, Hóa được đề bạt lên làm tiểu đội trưởng, trung đội trưởng, đến cuối năm bảy mốt, anh ta đã được giao nhiệm vụ chỉ huy đại đội trinh sát của trung đoàn.

        Hóa bắt đầu thối chí từ sau lần vào trinh sát chi khu Đồng Xoài... Trước mắt hắn là cuộc vui thú của bọn lính trong cái “Câu lạc bộ sĩ quan” giữa chi khu. Dưới ánh điện xanh dịu và tiếng nhạc vừa kích động, vừa quyến rũ, trên sân khấu bóng những vũ nữ mờ mờ, ảo ảo trong điệu vũ xếch-xy, phía dưới, những thằng sĩ quan vừa nốc bia, vừa quàng tay qua vai những đứa con gái đã trật hết cả áo xống. Hóa nhìn như dán mắt vào bộ ngực đứa con gái đang nhả nhớt với thằng trung úy biệt động quân mà chợt rùng mình. Khi trở ra, Hóa bị một quả “pháo dĩ” hất xuống rãnh. May mà hắn không hề hấn gì.

        Cuộc hoan lạc của bọn lính đêm ấy đã thật sự ám ảnh đầu óc Hóa. Sau đấy là những tác động tư tưởng bởi những mất mát, tổn thất của trung đoàn trong một trăm năm mươi ngày đêm chốt chặn trên lộ 13. Hắn bắt đầu những suy nghĩ, tính toán cho riêng mình. Cuộc chiến tranh này theo Hóa sẽ khó có thể chấm dứt. Với cương vị của mình, phải liên tục chuẩn bị cho những trận chiến đấu, không sớm thì muộn hắn cũng sẽ phải lãnh đủ một trái mìn Clây-mo. Sao lại vô lý như vậy được, hắn mới hơn hai chục tuổi đầu. Hắn chưa từng biết thế nào là mùi vị của cuộc đời. Một đêm, nằm gác chân lên thành võng giữa cánh rừng già rậm rì, nghe cái giọng Bắc vọng xuống từ chiếc loa chiêu hồi, hắn chợt nhớ tới người chú ruột của mình vốn đi lính cho Pháp, đã chạy vào Nam theo địch năm năm tư. Sự nhớ ra này bật lên trong óc hắn niềm hy vọng. Hắn sung sướng tự xỉ vả “cái trí óc ngu tối” của mình. Sao mình không nhận ra vấn đề từ sớm. Người chú sẽ cưu mang, che chở cho hắn, ôi... nhưng cũng chưa muộn. Phải chạy.... về Sài gòn... càng sớm, càng tốt. Hắn thấy lòng mình phấn chấn hẳn lên. Chính cái phấn chấn ấy đã làm tăng thêm uy tín bên ngoài cho hắn. Hắn làm việc tận tụy một mặt vì niềm phấn chấn này, mặt khác để che mắt mọi người khi sục tìm cơ hội.

        Hết trận này, qua trận khác, hắn vẫn dẫn đầu đoàn cán bộ đi điều nghiên. Thông minh và tân tụy, hắn đã góp một phần vào thắng lợi của trung đoàn. Có ai ngờ trong lòng hắn đang sục sôi ý chí chạy trốn.

        Và bây giờ ...

        Đoàn cán bộ sững sờ, bàng hoàng. Đau đớn làm họ lịm đi. Hai, ba phút sau, khi tiếng pháo trong chốt địch cùng, cùng vọng ra, họ mới chợt tỉnh. Tham mưu trưởng Sinh lệnh cho trinh sát cắt đường, băng nhanh về hướng cầu Sình.

        Kế hoạch tấn công căn cứ địch bị hủy bỏ đã đành, trung đoàn phải làm ngay một cuộc chuyến cứ gấp gấp vất vả. Không thể nghi ngờ khả năng chấm tọa độ của một đại đội trưởng trinh sát có tài, vì vậy, gần như một cuộc rút chạy khỏi khu vực đứng chân... Trung đoàn trưởng Trần Nhạn sau khi nhận được điện báo của tham mưu trướng đã cấp tốc quyết định cuộc chuyển cứ. Cả khu vực đứng chân của trung đoàn náo loạn lên và đội hình trung đoàn vừa rời khỏi cứ được hơn một giờ đồng hồ thì pháo địch từ các ngả đã câu tới. Tiếp đó là vệt tọa độ B52 chạy dọc con suối đứng chân của trung đoàn.

        Khu rừng dưới cánh máy bay những ngày sau đó không ra khỏi được “Tọa độ chiêu hồi” của bọn tâm lý chiến. Những tốp trực thăng bốn chiếc suốt ngày đêm thay nhau quần đảo trên bầu trời. Chúng tung xuống cánh rừng những xấp truyền đơn có in hình thằng Hóa với hàng chữ đậm : “Một cán bộ xuất sắc của Việt cộng, đã trở về với chính nghĩa quốc gia”. Và từ trên không trung tiếng nói của nó vọng xuống, xối vào suối rừng những âm thanh từ chiếc âm-pơ-ly điện tử khuếch đại nhiêu tầng, nghe thê thảm, rùng rợn, như tiếng vọng lên từ địa ngục : “Hỡi các đồng chí cán bộ, chiến sĩ trung đoàn 209, công trường 7, tôi là Hoàng Xuân Hóa — Đại đội trưởng đại đội 21. Sau bao nhiêu ngày đêm suy nghĩ, trăn trở, tôi đã quyết định tìm con đường giải thoát cho cái chết đau đớn và vô nghĩa của mình là trở về với chính nghĩa quốc gia và tôi đã thành công. Các bạn ở đây đã tiếp đón tôi vô cùng nồng nhiệt. Tôi được sống cuộc sống đầy đủ, thỏa mãn và sung sướng chưa từng có. Tôi đã có vợ và sắp được về Sài gòn sinh sống... các đồng chí... các bạn...”.

        Dưới cánh rừng, các chiến sĩ giương cao nòng súng, rà theo những chiếc trực thăng. Căm giận bốc lên ngùn ngụt, họ chỉ muốn được xả vào cái miệng thăng phản bội kia cả một băng đạn thật dài cho hả, nhưng không được, nhiệm vụ không cho phép họ manh động một cách dại dột. Họ phải nín lặng, căm thù và đau đớn. Bực tức và cay đắng, họ chỉ còn biết trút nỗi tức giận của mình vào những lời nguyền rủa, phỉ nhổ không thương tiếc. Nhiều người không nén được xúc động đã gọi cả cha mẹ, ông bà thằng Hóa ra mà chửi rủa. Cán bộ trung đoàn trầm lặng hẳn xuống. Quanh chiếc bàn giao ban trong căn hầm thùng, chính ủy Tiến gục mặt xuống. Trong đầu ông vang lên những câu hỏi mà lúc này ông không dễ trả lời. Trung đoàn trưởng hút hết điếu thuốc này tới điếu thuốc khác. Mắt nhìn đau đáu về hướng căn cứ địch. Một quyết định táo bạo nảy ra trong đầu ông : “Đánh giập cái căn cứ ấy, giết chết thằng phản bội”, nhưng ý định ấy chỉ bộc phát trong giây lát, ý trí không cho phép người chỉ huy hành động dại dột .. Chính ủy ngẩng lên. Các cán bộ nhìn cả vào ông, chờ đợi. Ông nói :

        — Tôi xin nhận khuyết điểm trước Đảng ủy và chỉ huy trung đoàn, sư đoàn về việc này. Tất cả là ở thiếu sót của công tác Đảng — Công tác chính trị mà tôi là người chủ trì trung đoàn về mặt đó. Việc đã rồi, ta phải bàn ngay biện pháp giáo dục bộ đội.

        Thế là một kế hoạch công tác chính trị được chính ủy vạch ra. Theo ông, ta phổ biến cho anh em biết rõ sự việc thằng Hóa. Lấy chi đoàn làm nòng cốt, Đảng viên tham gia tích cực, mở một đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng. Sau đó tổ chức diễn đàn thanh niên. Cần chuẩn bị tư tưởng cho anh em trước khi diễn đàn để diễn đàn đạt kết quả tốt nhất. Phát động lòng căm thù sâu sắc thằng phản bội, từ đó mà xây dựng quyết tâm chiến đấu cao cho anh em. Từ căm thù thằng phản bội đến căm giận sự đè tiện, hèn nhát, quét sạch những biểu hiện thiếu tin tưởng vào thắng lợi cuối cùng của cách mạng, dao động trước hy sinh, ác liệt, tính toán cá nhân... Tôi tin là đại bô phận anh em sẽ nhận ra vấn đề ở khía cạnh tích cực nhất.

               Ba ngày liền, mỗi ngày tôi lên máy bay một lần, trực tiếp gọi loa xuống. Sau đó thì công việc của tôi coi như xong ! — Hóa kể — Tiếp tục vạch vài đường cơ bản chỗ đứng chân của trung đoàn trên bản đồ. Từ căn cứ  dã chiến, tôi được đưa về đây. Ban chiêu hồi của chi khu đã tiếp đón tôi như đón tiếp một anh hùng từ bên kia chiến tuyến trở về. Tôi bận rộn tiếp các đoàn nhà báo, trả lời những câu hỏi của họ, mất hai ngày nữa, sau đó được tự do. Tôi đã cưới vợ. Vợ tôi — Hắn quay sang cô gái ngồi bên cạnh — Con một công chức cỡ bự ở Sài gòn.. Cô ấy xung phong lên đây trong đoàn cán bộ Thiên nga, do Trần Lệ Xuân tổ chức. Bây giờ chúng tôi đang sửa soạn về Sài gòn làm ăn. Mọi thủ tục, giấy tờ đã hoàn tất, chỉ còn chờ ngày lên đường.

        Anh nhìn thẳng vào mặt thằng Hóa; làm hắn phải cụp mắt xuống, hai bàn tay hắn xoay xoay cái gạt tàn thuốc lá bằng đã. Hắn vẫn lải nhải về những gì “người ta” ,đã tiếp hắn, cho hắn. Anh vẫn nhìn hắn chăm chăm mà tai anh chẳng còn nghe rõ hắn nói gì nữa. Trong mắt anh, đến lúc này, hắn cũng vẫn chỉ là một thăng phản bội, một thứ rác rưởi, nhớp nhúa mà nghĩ tới người ta đã phải lợm giọng, phỉ nhổ. Hai cái tốt cộng lại thành cái tốt hơn. Hai cái xấu gặp nhau thành cái xấu hơn. Lẽ thường là vậy. Nhưng cũng có lúc, kết quả lại ngược lại. Hai cái xấu gặp nhau làm bùng dậy cái tốt, lóe sáng cái đẹp tưởng như đã bị vùi lấp chôn chặt. Với anh bây giờ có lẽ cũng vậy. Anh chợt nhận ra mình, nhìn thấy mình khi soi mình vào tấm gương thằng phản bội. Sự nhận ra, nhìn thấy này, phút chốc làm bùng cháy trong lòng anh nỗi chua chát, xót xa và nuối tiếc. Số phận đã đẩy anh đến tình thế tuyệt vọng, phải dơ tay lên chứ thực ra anh không rắp tâm phản bội. Nhưng dù sao thì việc cũng đã rồi. Tại sao lúc ấy anh lại không dám nhân lãnh một viên đạn, thậm chí một băng đạn để ra đi như những người anh hùng. Sự đời thật không đơn giản. Anh đã phải trả một cái giá rất đắt cho tham vọng được sống của mình và có lúc, ngay mới hôm qua đây thôi anh đã bình tâm mà cắt nghĩa cho sự “khôn ngoan” ấy. Anh đã yên trí rằng chẳng có ai đoán biết được sự phản bội của anh. Anh sẽ được sống, một cuộc sống bình lặng, giàu sang ở một góc trời nào đó. Nơi ấy không có chiến tranh. Anh chả còn phải ngày đêm nơm nớp lo âu, đối đầu với cái chết. Cuộc sống là vậy, con người ta cần vậy.

        — Tôi chúc mừng anh, hoàn toàn chúc mừng anh ! — Giọng thằng Hóa bỗng sôi nổi hẳn lên — Càng ngày, tôi càng dám chắc rằng chiến tranh sẽ không kết thúc, không bao giờ kết thúc cả. Đằng sau chính phủ Việt nam cộng hòa này là Hoa kỳ — Một cường quốc giàu mạnh bậc nhất thế giới tự do. Hiệp định Pa-ri chỉ là hình thức. Hoàn toàn chỉ là hình thức. Xin tiết lộ cho anh biết rằng : Quân lực Việt nam cộng hòa đang gấp rút chuẩn bị lực lượng quyết tâm đòi lại những vùng Việt cộng tạm chiếm. Thế da báo hiện nay sớm muộn sẽ bị xóa sạch và tôi tin tưởng rằng : Một ngày không xa, Việt cộng sẽ bị đẩy lên Campuchia và Lào, như những năm sáu chín, bảy mươi vậy.

        Gương mặt thăng phản bội bỗng đanh lại. Đôi mắt mệt mỏi của hắn biết mất. Những vằn đỏ nọc hiện lên. Hai bàn tay hắn nắm chặt tưởng chừng sắp bóp nát cái gạt tàn thuốc lá bằng đá.

        Ngừng lại, ngả người ra thành ghế, rút một điếu thuốc lá, gõ gõ cái đầu, lọc xuống hộp quẹt, hắn cắm điếu thuốc vào môi, kiểu cách quẹt diêm rồi rít một hơi nhẹ. Hai ngón tay kẹp vào điếu thuốc lá rất điệu. Chĩa đầu điếu thuốc lại phía cái gạt tàn, hắn nói tiếp:

        — Đời người chả được bao lâu, anh cứ ngẫm cho kỹ mà coi. Ngắn ngủi lắm, phải tranh thủ mà sống, anh bạn trẻ ạ ! — Hắn chuyển cách xưng hô — Một ngày sống ở đây bằng cả chục, thâm chí cả trăm năm sống trong rừng ...

        “Hắn nói gì vậy ?” — Anh tự hỏi. Một ngày ở đây, hắn có đây đủ cả : Ăn uống, hút sách, chơi bời và... con gái. Đời là vậy, cần vậy ! Trong đầu anh nóng ran lên, mồ hôi vã ra trên trán. Hai tay anh chống lên đùi, bàn tay ôm đaafu, anh cúi xuống, mệt mỏi làm anh bải hoải.

        — Anh mệt phải không ? — Tiếng thằng phản bội.

        — Tôi... không ! Không sao cả... chỉ có ...

        — Chết ! Tôi vô ý quá ! — Hắn đứng dậy — Kiều Trinh, em giúp anh một tay, ta đỡ anh bạn về giường nghỉ.

        — Không cần... Tôi đi được !

        Mặc anh từ chối, thằng phản bội và đứa con gái vẫn tiến lại, chúng cùng đỡ nhẹ vào hai cánh tay anh, dìu anh về giường ngủ.

        — Anh nằm nghỉ cho khỏe, lặn lội mấy ngày đêm trong rừng còn gì. Thôi, vậy là mừng rồi... Mọi việc sẽ tốt đẹp cả thôi anh bạn trẻ ạ.

        Trong lúc hắn nói thì đứa con gái mở bóp lấy chai dầu xoa ra. Nó dốc ngược chai dầu trên đầu ngón tay rồi thoa vào thái dương, vào sống mũi anh.

        — Mong anh chóng khỏe. Tụi này về, lúc nào ta nói chuyện thêm, chúng tôi sẽ làm mọi việc có thể làm được để giúp đỡ anh.

        Anh lơ đễnh gật đầu và mệt mỏi nhìn theo hai đứa khoác tay nhau ra cửa.

        Ngày hôm ấy là một ngày khủng khiếp của anh. Lương tâm anh bị dằn vặt, giằng xé. Anh phải đối đầu với nhiều phía, nhiều mũi nhọn tư tưởng đang chĩa thẳng vào anh. Có lưc anh tặc lưỡi : Để mặc cho sự run rủi của số phận. Anh sẽ sống như những tháng ngày thằng phản bội kia đã sống. Anh lại phản bác ngay ý kiến đó. Sự sống ây là đớn hèn, nhục nhã, chẳng hơn gì cái chết. Anh pbải thoát ra và con đường thoát khỏi cuộc sống ấy không có gì khác hơn là cái chết. Anh sẽ nhận lãnh lấy cái chết tại đây, ngay ngày hôm nay, hay ngày mai. Nhưng... Thằng phản bội đã biết, những chiếc trực thăng của chúng có lẽ đã bay lượn nhiều vòng trên cánh rừng trung đoàn anh đang đứng chân. Một giọng nói con gái nhạt nhẽo nào đó đã vọng xuống thông báo với đồng đội anh rằng : Anh — Nguyễn Sơn Tùng, khẩu đội phó khẩu đội 1, đại đội 17... đã vượt phòng tuyến việt cộng trở về với chính phủ quốc gia. Sau ba ngày đêm lặn lội trong rừng, anh ấy gần kiệt sức thì tới được sự sống. Các bác sĩ quân y quân lực Việt nam cộng hòa đã tận tình chăm sóc anh. Anh đang bình phục. Anh gởi lời thăm các chiến sĩ trong trung đoàn và khuyên anh em mau chóng nhận ra đường đi của mình mau mau rời bỏ hàng ngũ Việt cộng trở về với chính nghĩa quốc gia, bảo vệ hiệp định hòa bình... Ý nghĩ ấy như một bàn tay vô hình đang thọc vào lồng ngực anh ; từ từ bóp vào trái tim anh. Đau đớn quá ! Ê chề quá ! Tất cả với anh bây giờ đều đã muộn, quá muộn mất rồi. Anh làm sao cải chính được. Anh lấy gì thanh minh cho sự có mặt ở đây trong ban chiêu hồi của chi khu này, sau một cuộc rút lui bán sống bán chết gần như chạy trốn vừa qua của mình, dù đó là cái chết. Cái chết mà anh ý định chấp nhận tại đây cũng chỉ là âm thầm, lặng lẽ và vô nghĩa. Cái chết đồng nghĩa với sự mất tích một thằng phản bội đê hèn, đáng nguyền rủa. Dưới con mắt của đông đội anh và mãi mãi trong thâm tâm mọi người, anh vẫn chỉ là một thằng phản bội, đã bị kẻ địch mang đi mất tích. Cái tin ấy sẽ đến với bố mẹ anh, gia đình, quê hương anh và Thạch ! Thạch ! Cô gái sẽ thở phào như trút dược một gánh nặng khỏi vai khi nghĩ rằng : Mình đã không chấp nhận tình yêu của một thằng phản bội.

        Đã đến vậy, biết làm sao đây ? Cứu cánh cuối cùng sự giải thoát khỏi vũng bùn nhơ nhớp trong anh đã bị gẫy. Anh bải hoải trong đau đớn và tuyệt vọng. Căn phòng sang trọng này bỗng trở thành nấm mồ hoang vắng và lạnh lẽo đang úp chụp lấy anh. Những cánh rừng già nơi mà có lúc anh đã coi đó là trại giam với những cái song sắt ken dày vững chắc đang giết dần, giết mòn tuổi trẻ và sức lực của anh. Anh mất dần những giọt máu nuôi lớn đàn muỗi vắt và cây cối của rừng. Anh đã từng muốn thoát ra khỏi nơi giam cầm, trói buộc ấy để đến với bầu trời tự do, quang đãng... Thì giờ đây, ngược lại, anh bỗng khát khao khoảng trời, thả sức mà vùng vẫy, mà hò hét, trong những cánh rừng bạt ngàn. Nơi ấy mới thật sự là tự do, là lẽ sống.

        Những dòng suy nghĩ của anh bị cắt vụn ra bởi sự xuất hiện : Khi thì của người nữ bác sĩ, khi thì của cô gái. Sự chăm sóc ân cần của họ không làm cho anh vui lên được. Anh chấp nhận những cái vuốt ve, mơn trớn của cô gái một cách thờ ơ. Trong thâm tâm, anh đang cần sự yên tĩnh. Nhưng đến lúc còn lại một mình, đối đầu với tâm trạng mình, anh lại cảm thấy trống vắng quá, cô tịch quá. Anh cần sự có mặt của cô gái. Bàn tay như không làm chủ được của anh đặt vào cái nút điện ở đầu giường, khẽ nhấn xuống. Thế là cô gái lại xuất hiện. Khi biết anh chẳng có yêu cầu gì cụ thể, cô gái mỉm cười, nháy mắt ra điều đã hiểu được những gì anh cần. Cô đưa tay lên môi, hôn gió một cái thật kêu, rồi ngúng nguẩy đi ra.

        Sau bữa ăn trưa, cô gái ngồi xuống cạnh anh. Bỗng cô cúi gập người, nhanh như một tia chớp, môi cô chạm vào môi anh. Anh bàng hoàng nhận thấy luồng lửa nóng bỏng từ môi cô truyền sang môi anh chạy nhanh vào tim vào óc và chạy dọc cơ thể anh. Anh chưa kịp dơ tay lên, cô gái đã đứng dậy chạy ào ra cửa.

        — Chiều tối... Bai bai ! — Sau cái hôn giả thật kêu, cô gái biến mất ra ngoài.

        Anh không nhận biết được thời gỉan, nhưng anh dám chắc là trời đã tối. Anh ăn bữa chiều đều đặn vào lúc năm giờ như cô gái nói. Bây giờ anh đang ngồi ở sa-lông nghe nhạc, hút thuốc trong lúc cô gái thu xếp đồ đạc mang ra. Anh cứ ngồi như vậy với bình trà sen, hút hết điếu thuốc này tới điếu thuốc khác. Có dễ tới hai giờ đồng hồ đã trôi qua. Cô gái trở lại trong bộ đồ ngủ màu trắng, mỏng tanh, như dán vào cơ thể, làm nổi bật lên mọi đường nét trên tấm thân mịn màng eo co của cô. Như một bông hoa vừa hé nở, tươi tắn đày sức sống, cô sà vào lòng anh. Hai người ngồi với nhau trong chiếc ghế rộng, hút chung với nhau một điếu thuốc lá, uống chung với nhau một ly trà sen. Họ chẳng nói gì với nhau. Cô gái cứ nhìn sâu vào mặt anh vơi ánh nhìn đắm đuối. Thỉnh thoảng cô lại nâng cằm anh lên khẽ hôn vào khóe môi anh. Rồi cô đứng dậy, nhảy tưng tưng lại phía tủ lạnh. Cô mang đồ uống và trái cây tới. Họ cùng uống, cùng ăn. Có lúc cô gái ngâm một phân nửa cái bánh bíc-quy kem trong miệng, chĩa phần bánh còn lại về phía anh, tay dơ lên làm hiệu bảo anh ngậm môi vào phần bánh còn lại. Đôi môi hai người khẽ chạm vào nhau, miếng bánh đứt đuôi, cô gái cười sặc sụa.

        Tiếng nhạc vẫn êm êm, ru nhẹ họ vào hạnh phúc. Anh nhìn cô gái trong mơ màng. Một cô tiên. Đúng thế ! Đến trong mơ anh cũng không thể tưởng tượng ra được một thực thể đầy phấn kích và khoái lạc này. Anh nhả làn khói ra, mắt nhìn theo những sợi khói mỏng mảnh như sợi chỉ, bay lên trần nhà mà đê mê, tê tái. Phải đây là hạnh phúc ? Anh thoáng rùng mình khi chợt nhớ lại những gì đã nghĩ. Nhưng cô gái không cho anh nghĩ. Cô cứ chạy đi chạy lại khi thì mở nhạc khi thì mang cuốn Al-bom với hàng lô những bức ảnh đủ cỡ, đủ kiểu mà thoạt nhìn anh đã phải đỏ mặt. Cô gái lại nháy mắt, khuyến khích anh coi hình. Cô lật đi lật lại cuốn an-bom ngay trên tay anh, tay cô chỉ vào những tấm hình mà cô cho là đẹp. Cô đứng sau lưng anh; có lúc cô chồm lên dở cuốn al-bum làm ngực cô chạm mạnh vào đầu, vào vai anh. Rồi cô bỏ cuốn Albom cho anh, chạy đi tìm những cuốn họa báo của Pháp, của Mỹ, của Anh mang lại. Anh chưa kịp coi cô đã xếp qua bên bàn, lại chạy đi và mang lại những cuốn tiểu thuyết mới nhất của Lệ Hằng, Quỳnh Dao ...

        — Hay hết sảy à, anh phải đọc đi. Không chê vào đâu được. Hồi xưa em mê đọc truyện của Quỳnh Dao tới quên ăn, quên ngủ luôn á.

        Rồi cô lại thu tất cả lại gần như giật ra khỏi tay anh.

        — Thôi, dẹp ba cái thứ này lại, để anh tự tìm lấy mà coi. Bây giờ em cho anh coi cái này, hay hơn nhiều. Đố anh biết đó.

        Anh nhìn cô ra chiều không hiểu.

        — Anh nhắm mắt lại một phút ! — Cô nói.

        Anh làm theo và nghe thấy bước chân cô chạy vào phòng tắm rồi lại chạy ra.

        — Được rồi. Nào. bây giờ anh mở mắt ra.

        Anh từ từ mở mắt và bàng hoàng. Điện đã tắt hết, chỉ còn một bóng hồng dịu nơi đâu giường đang hắt tỏa ra trong phòng luồng sáng hồng rực. Cô gái gần như khỏa thân đang ngồi bên cạnh anh. Người cô chỉ quấn hờ hững một tấm khăn voan mỏng tanh.

        — Ta đi ngủ nghe anh, khuya rồi đó ! — Tiếng cô mềm như làn gió mơn man bên tai anh — Không đuổi em chứ anh thân yêu!

        Cô gái nói rồi nắm nhẹ cánh tay anh, kéo anh dứng dậy.

        Anh không còn làm chủ được mình nữa. Như cái máy , anh bước theo cô gái về phía giường ngủ. Anh ngồi xuống mép giường ra sao và nằm xuống giường như thế nào hoàn toàn không phải do những cử động của anh mà do cô gái điều khiển sắp đặt. Cô gái nằm xuống cạnh anh. Chiếc giường chỉ vừa đủ cho hai người nằm thật sát vào nhau. Anh duỗi thẳng hai chân ra. Hai tay anh buông xuôi theo thân người. Ý nghĩ về cô gái dâng lên trong lòng anh. Những ham muốn và đam mê trong anh mới vài phút trước đây đã bị một gáo nước lạnh dội vào, làm tắt ngấm. Cô ta là người thế nào ? Cô đến với anh vì lý do gì ? Tình yêu, lòng cao thượng ban phát hay vì một cái gì khác nữa ? Sự trong trắng và phẩm giá của người con gái ? Lần đầu tiên cô đến với người con trai hay đây là công việc, là nghề nghiệp đã trở thành phương tiện làm ăn sinh sống của cô ? Cô là một con đĩ, con điếm, bọn thiên nga, phượng hoàng như anh đã từng nghe, từng hình dung về họ hay cô chỉ là một cô gái bình thường sẵn sàng hiến thân vì một tình cảm cao thượng mà không đòi hỏi được trả, được bù.

        Hai ngày nay anh đã chú ý tới cô, ham muốn cô bởi cái tuổi trẻ hồn nhiên tràn trề; bởi sự chăm sóc tận tình của cô với anh. Cô đẹp và duyên dáng. Cô trong sáng và lịch lãm... Còn bây giờ trước mắt anh cô hiện ra nguyên hình là một con thú đang dơ ra xung quanh nó tất cả mọi nanh vuốt cạm bẫy, sẵn sàng đâm ngập vào thân kẻ thù, bắt kẻ thù phải quỳ gối mà hôn lên bàn chân đẫm nước thơm của nó, mà van nài, cầu xin nó ban cho một cái gì ? Chao ôi ! Ghê tởm quá, kinh hãi quá.

        Chiếc máy lạnh gắn ở đầu giường phát ra tiếng kêu rè rè, đều đều và phả vào căn phòng những làn hơi mát rượi. Cô gái ngồi dậy, kéo tấm mền bông lên ngang ngực. Cô nói, cốt để gợi chuyên :

        — Này, anh. Anh thứ mấy vậy ?

        — Thứ hai.

        — Thế ở ngoài Bắc anh hai đã có người yêu chưa ?

        — Chưa ?

        — Anh chỉ xạo. Người như anh mà không, là em hổng có chịu à !

        Anh im lặng

        — Anh mệt phải không ?

        — Không !

        Anh trả lời nhát gừng và thoáng nghe trong gọng nói cô gái có chút hờn giận.

        — Chắc anh mệt, thôi ta ngủ nghen.

        Cô gái nhắm mắt lại. Chỉ một loáng anh đã nghe tiếng cô thở đều đều. Cánh tay để trần của cô sát vào cánh tay anh, làm anh không thể ngủ được. Anh cứ phải nằm yên như cây gỗ, không dám cả thở mạnh. Đầu anh căng ra như sợi dây mảnh mai bị cột chặt hai đầu trước làn gió mạnh. Máu dồn lên làm hai thái dương anh giần giật. Cô gái cựa mình, quay lưng lại phía anh. Cô đã ngủ thật sự. Anh nghĩ vậy và nhắm mắt lại. Ánh đèn hồng dịu làm anh khó ngủ. Anh định nhổm người dậy tìm cái công tắc, nhưng lại không dám cử động. Anh sợ sự va chạm. Trong thâm tâm, anh đã tỉnh táo để quyết định khước từ bất cứ sự động chạm xác thịt nào với cô gái. Thời gian nặng nề trôi đi và không gian thì ắng lặng. Ăng lặng đến lạ lùng. Chỗ này đã cách chiến trường bao xa mà anh không hề nghe thấy tiếng nổ — Cái thứ âm thanh quen thuộc của chiến trường mà chả mấy lúc anh không bắt gặp nó. Nó cứ vang đông, rền rền, liên miên như bản nhạc muôn thuở của bầu trời chiến trận.

        Trong căn phòng nhỏ này là hòa bình; là bình yên. cách biệt với bầu trời chiến tranh ngoài kia ư ? Có thể lắm chứ ! Anh đang ở trong sự yên tĩnh đày sang trọng và quyến rũ. Anh đã có, ngay trong tầm tay mình tất cả những gì muốn có. Cuộc sống ! Tình yêu! Hạnh phúc ! Tất cả ! Cái ranh giới của khát khao và hiện thực đã gần bị xóa nhòa. Anh chỉ cần xoay người lại, dơ cánh tay lên... nhưng ...

        Cô gái lật người trở lại vẫn không mở mắt. Cánh tay cô lại sát vào cánh tay anh. Mùi nước thơm từ làn tóc đen óng của cô, hơi ấm từ da thịt cô truyền sang anh, phả vào người anh. Cô không dùng son phấn ! Anh nhận ra điều đó. Làn da cô, gương mặt cô, đôi môi đỏ tươi, hàng mày cong cong và hàng mi dài đen thẫm của cô phủ nhận mọi giá trị của sự trang điểm cố ý. Cô khác xa đứa con gái đã tới đây với thằng Hóa. Cô lại là con một người lao động. Phải cô đang cần đến một nơi nương tựa, che chở.

        Không biết đã mấy giờ liền trôi qua. Anh vẫn nằm yên, mắt dán vào cái trần nhà màu hồng. Đầu anh căng ra thỉnh thoảng anh nhắm mắt lại, cố kéo cho giấc ngủ tới nhưng không được. Đôi lúc anh quay đầu sang, anh thoáng rờn rợn trong người trước thân thể đang hồng rực của cô gái. Làn môi cô thỉnh thoảng lại chóp chép. Anh chưa phải là người từng trải sự đời nên không sao cắt nghĩa được phẩm giá thực chất của cô gái. Những câu hỏi anh nêu lên chả có câu hỏi nào được anh tự trả lời một cách chắc chán dứt khoát. Có lúc thì anh nhất quyết cho cô là một con đĩ, nhưng chỉ một phút sau anh lại bảo : Không phải thế, không đến mức như thế !... Cô ấy... và anh bỗng mường tượng ra một căn phòng như thế này ở một phương trời nào đó, trong đó anh và cô gái sẽ sống với nhau, vĩnh viễn sống bên nhau. Cả hai người đều làm việc. Anh sẽ có những đứa con thông minh, ngoan ngoãn và bụ bẫm... Hạnh phúc !

        Anh chợt thấy người làm sao ấy. Trong đâu thì nóng ran mà toàn thân lại lạnh, lạnh quá ! Anh bỗng run lên. Anh vội lật người, quàng tay qua ngực cô gái, kéo cô vào lòng mình như kéo một cái gối, một tấm chăn bông khả dĩ có thể giúp anh chống lại cái rét, cái lạnh từ trong lòng. Đôi mắt cô gái mở to, ráo hoảnh, như là cô chưa từng ngủ.

        Anh tỉnh dậy sau một giấc ngủ no nê. Không biết đã là mấy giờ, nhưng có lẽ sáng rồi. Cô gái vẫn ngủ, giấc ngủ bình yên. Anh nhìn cô, nhớ lại những gì diễn ra trong đêm mà rùng mình. Con thú đã no nê, nó chợt tóm lợm khi nhìn những đoạn xương thừa lãn lóc, nó sẵn sàng dẫm chân lên, mà bước ra phơi nắng ngoài bãi cỏ. Sự khoái lạc đến tột đỉnh đã qua, chợt như đánh thức dậy tất cả mọi đầu dây thần kinh, làm cho anh trở về với thực chất con người mình. Anh tỉnh táo lạ thường và sự tỉnh táo đó làm anh khiếp sợ, ghê tởm. Anh dã đi đến tận cùng của tội lỗi, đến tột đỉnh của sự nhớp nhúa, phản bội và đê tiện rồi ư ? Có lẽ nào lại vậy. Có lẽ nào ?

        Cô gái cựa mình, quàng tay qua ngực anh, ôm chặt lấy anh, mắt cô vẫn nhắm nghiên. Anh cảm thấy ghê ghê. Thứ nước thơm từ da thịt Cô không còn quyên rũ được anh nữa, nó đang tra tấn anh. Anh quay đầu qua một bên, cố tránh làn hơi thơm ấy, như tránh một cái gì bẩn thỉu và nhơ nhớp. Hơi thở nóng hổi của cô đang phả vào người anh bây giờ lại như những lưỡi lửa táp vào da thịt, từng đợt, từng đợt. Nóng nực quá ! Bức bối quá! Mặc dù nhiệt độ trong phòng đang rất thấp.

        Cô gái vẫn ôm chặt ngực anh, trong khi anh ngay đơ như người chịu trận. Sự đụng chạm xác thịt của cô gái với anh lúc này chẳng còn kích thích gì được nữa — Những ham muốn bản năng ; Trái lại, anh thấy đó là một sự xỉ nhục, một nỗi đau khổ và tuyệt vọng, Tại sao lúc đó, anh lại không thể giữ được sự tỉnh táo mà phán xét chính mình ? Tại sao anh lại không vượt qua được cái danh giới đời thường ấy, trong khi anh đã từng vật lộn với cái đói, cái khát thật tàn bạo, để giành giật lấy sự sống cho mình, kể cả lúc đó, với anh, cái sống và cái chết chỉ là gang tấc. Vậy mà lúc đó... nhưng dù sao thì cũng đã rồi. Vả lại !... Cái vả lại... này đã làm cho anh yên tâm trở lại, như người vừa trút ra khỏi vai được một gánh nặng. Anh thở dài thườn thượt khi chợt nhớ tới điều đó : Phó thác cho số phận dun dủi. Anh sẽ trôi dạt tới đâu, thây mặc ? Và cứ như sự tính toán, cất nhắc chiều qua thì anh cũng không thể làm được gì hơn nữa, khả dĩ có thể chuộc lại lầm lỡ của mình. Vậy thì... Anh chợt thấy lòng mình ấm lại. Anh cảm nhàn cái hơi ấm nồng nàn của cô gái xinh đẹp đang truyền sang ngực anh. Anh không còn thấy cái ghê ghê, lờm lợm đang tỏa ra từ mái tóc và làn da cô nữa. Anh cựa mình, ôm lấy cô gái.

        Có tiếng gõ cửa rất nhẹ, liền đó cánh cửa bật mở. Một người đàn ông bước vào.

        — Xin lỗi, cứ tự nhiên, tự nhiên. Rất tốt !

        Người đàn ông nói và đi đến bên xa-lông. Ông ta vận đồ Côm—lê màu sữa, thắt Cà-vạt tím, không đeo quân hàm. Đi sau ông ta là thằng Hóa. Thằng Hóa cũng xúng xính trong bộ đô Com-lê màu sữa, như bộ đồ người đàn ông đang vận.

        Anh rời tay khỏi cô gái. Cảm thấy toàn thân anh phút chốc như được đặt vào ngọn lửa hàng ngàn độ. Anh cơ hồ như sắp biến thành than, trước cặp mắt nhỏ, cái miệng đã quá rộng, lại nhếch mép và một nụ cười nửa như khinh bỉ, nửa lại như vui mừng của người đàn ông lạ. Anh gượng ngồi dậy. Cô gái cũng ngôi dậy. Khác với những gì anh chợt nghĩ về cô khi gặp cái tình huống “bất trắc” này ; cô gái vẫn tỉnh bơ. Cô thõng hai chân xuống, lơ đễnh nhặt tấm khăn mỏng đã rơi xuống đất từ lúc nào, rũ rủ vài cái, rồi quàng qua vai. Anh nhận thấy ánh mắt : nửa như căm hờn, nửa như đau đớn của cô gái, kèm theo một cái bĩu môi. Cô đứng dậy, nhún vai, bước những bước mệt mỏi vào phòng trong.

        — Xin giới thiệu với anh, đây là anh Hai Sơn.

        Chờ cho anh ngồi xuống ghế, thằng Hóa nói : — Anh Hai Sơn. phụ trách Ban chiêu hồi của Chi khu. Anh ấy giúp đỡ mình tận tình lắm. Mình suốt đời mang ơn anh ấy.

        — Ồ không. Không có gì ! — người đàn ông đưa một ngón tay lên, nâng cặp kính đen rất kiểu cách, nói tiếp :

        — Giúp đỡ những người tình nguyện rời bỏ hàng ngũ Việt Cộng trở về với chính nghĩa quốc gia, như các anh là bổn trách của chúng tôi. Tôi làm việc ở đây đã mười năm, đã giúp đỡ cho hàng trăm cán binh Bắc Cộng như các anh trở về.

        Ngừng lại, nhướng cặp kính đen như để theo dõi những phản ứng đầu tiên của người đối diện, người đàn ông nói tiếp :

        — Mấy bữa rày biết anh còn mệt, tôi chưa muốn tới quấy rầy anh. Tôi cho cô Trang tới phục vụ anh. Cô ấy làm anh hài lòng chứ?

        Anh miễn cưỡng khẽ gật đầu.

        — Tôi đã cho máy bay đi thông báo với bạn bè anh trong rừng là anh đã trở về với quốc gia an toàn. Anh đang ở đây và được đón tiếp rất chu đáo. Anh gởi lời thăm đồng đội và kêu gọi mọi người hãy buông súng, trở về với chính nghĩa quốc gia — Hắn nhấn mạnh — Tôi đã mạn phép anh như vậy. Lẽ ra để anh nói trực tiếp thì tốt hơn, nhưng chưa muộn. Hôm nay, tới thăm anh, thấy anh khỏe và đã bình phục trở lại, tôi rất vui mừng. Tôi muốn nhờ anh một việc, nhỏ thôi. Anh sẽ đi với tôi trên máy bay và anh sẽ gọi trực tiếp xuống cánh rừng mà đơn vị anh đang trú quân.

        Anh nhăn trán lại.

        — Không khó lắm đâu ! — Hắn tiếp —  Anh sẽ chuẩn bị một bài nói, viết trước ra giấy đàng hoàng, đại thể là : Hiệp định về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt nam đã được ký kết. Người ta từ khắp nơi đã và đang trở về trong vòng tay “Hòa hợp dân tôc”. Nhân đây — Hắn nhấn mạnh —  Xin thông báo với anh một tin mừng là ở miền Trung, ở Tây Nguyên và cả ở vùng Bốn, hàng loạt cán binh Cộng sản đã buông súng trở về với quốc gia, bảo vệ Hiệp định hòa bình. Có nơi cả tiểu đoàn, trung đoàn cộng quân mang theo đầy đủ vũ khí, trở về với quân lực Việt nam Cộng hòa... Vậy mà đồng đội anh bị bọn chỉ huy lừa dối, đang tiếp tục tiến công các căn cứ của quân lực Việt nam Cộng hòa. Họ đang phản bội lại lợi ích của dân tộc ; Phản bội lại nguyện vọng hòa bình tha thiết của nhân dân từ nhiều thập kỷ nay. Họ sẽ bị quân lực Việt nam Cộng hòa trừng trị đích đáng. Họ phải gánh chịu mọi hậu quả thảm khốc nhất. Hiệp định hòa bình đã được ký kết, nhưng máu người Việt nam vẫn đổ !

        — Hắn bỗng dừng lại, thở dài và cúi xuống, hắn nói tiếp mà không ngẩng mặt lên :

        — Chúng tôi biết rõ, bị quân lực Việt nam Cộng hòa bao vây chật các cửa khẩu, chặn đứng mọi nguồn tiếp tế ra rừng, nên họ đang lâm vào tình thế khốn quẫn, cùng cực. Thiếu lương thực, thiếu thuốc men, bệnh sốt rét rừng và bệnh quáng gà do thiếu dinh dưỡng hoành hành. Có thể là do họ chưa nhận ra, tôi nghĩ vậy. Nếu nhận ra thì thế nào họ cũng bỏ súng hàng loạt mà vượt phòng tuyến Việt cộng trở về. Vì vậy mà tiếng nói của anh rất quan trọng. Chúng tôi đánh giá rất cao đóng góp sắp tới của anh. Và một tương lai tốt đẹp đang sắp sửa giành cho anh, cũng là trông chờ ở đóng góp ấy.

        Hắn càng nói anh càng tỉnh ra tội lỗi của mình. Cô gái... Một sự sắp đặt độc địa. Một cái cạm sắt giương lên, mà anh là con chuột ham mồi đã bị chặn ngang lưng. Không sao cựa quậy được nữa. Nằm im thì còn sống thêm tí chút, chứ càng giẫy mạnh, lưỡi dao càng ấn sâu xuống và cái chết càng mau đến.

        — Thế nào, ý kiến của anh ra sao ? Anh có đề nghị gì không ? — Hắn hất hàm, ngạo mạn hỏi — Anh làm được chứ ?

        — Được ! — Anh buòt miệng trước cái nghiến răng rất chặt.

        — Tốt lắm. Anh Hóa sẽ giúp anh việc thảo truyền đơn. Ngày mai chúng ta sẽ lên máy bay. Tôi thật sự chúc mừng sự thức thời của anh. Anh là một thanh niên có bản lĩnh, sớm nhận ra đường đi và lẽ phải. Tôi xin bảo đảm với anh rằng : Quân lực Việt nam Công hòa sẽ không bao giờ cho phép Việt cộng làm tàng đâu. Hiệp định chỉ là hình thức. Chúng ta sẽ bóp chết chúng nó, ném chúng nó từng sâu xuống sông và dòng nước chảy ngược sẽ cuốn chúng nó lên Căm Pu Chia và Lào. Giờ tận số của chúng đã điểm.

        Hắn đứng dậy, chìa bàn tay có những ngón tay múp míp, bóng nháy ra.

        — Thôi, xin chào người anh hùng. Tôi phải về có công vụ, chúc anh một ngày hoàn toàn sung sướng như ý muốn.

        Anh dơ tay ra, miễn cưỡng nắm lấy bàn tay nhầy nhầy, hờ hững, trơn tuột như da lươn của hắn. Hắn khom người, cặp kiếng mát trễ xuống, cho anh nhìn rõ hai con mắt nhỏ thó, đùng đục đang ngước lên. Hắn nói với thằng Hóa :

        — Cậu ở lại, giúp đỡ anh bạn trẻ này nghe, nhưng phải bảo con nhỏ lo đồ điểm tâm cho đàng hoàng cái đã.

        Hắn bụm miệng, khẽ gật đầu với thằng Hóa rồi đẩy cửa, ra ngoài. Anh nhìn vào cái lưng to bè như cánh phản của hắn, khẽ nhếch mép.

        Thằng trưởng ban chiêu hồi ra khỏi Anh và thằng Hóa bắt đầu dùng những món điểm tâm buổi sáng mà cô gái mang tới. Hai người ngồi nói chuyện. Không hiểu sao lúc này anh lại nói chuyện thoải mái với thằng phản bội đáng khinh ghét này được. Thằng Hóa nói vơi anh những lời tâm huyết về cuộc sống và tương lai mà nó đã chọn. Nó tiếp tục vẽ ra trước mắt anh một cuộc sống huy hoàng, sung túc mà nó đã và đang vươn tơi. Đời mà! —  Nó thường đệm như vậy vào câu chuyện —  Phải biết cách mà sống. Đừng để mình phải chết, uổng lắm, phí lắm. Sống và sung sướng. Đó là cái suy cho đến cùng của một đời người... Anh nghe, tỏ ra chăm chú, nhưng kỳ thực tâm trí anh để đâu đó. Thỉnh thoảng như sực tỉnh, anh tiếp tục trở lại câu chuyện.

        Thằng Hóa mang giấy, viết ra. Nó bảo anh viết truyền đơn. Anh làm ra vẻ không hiểu biết gì nhiều, nên kêu khó. Thằng Hóa nhãn trán :

        — Thôi, anh viết đi, tôi đọc.

        Thế là anh cầm viết. Thằng Hóa đọc và anh viết. Đến giờ ăn trưa thì công việc hoàn tất. Thằng Hóa bảo anh đọc lại cho hắn nghe một lượt. Hắn gật gù :

        — Được. Anh có giọng đọc khá lắm. Cần đọc đi, đọc lại cho thật nhuyễn. Chả có gì đâu. Ngồi trên máy bay cũng như như trên ôtô ấy mà, thú lắm. Anh sẽ cầm mi-crô và đọc. Máy bay bay sao, thây kệ nó. Một buổi bay, anh cũng chỉ phải đọc lại vài ba lượt là cùng. Chừng mười giờ trưa máy bay sẽ đưa anh về. Hôm sau, người ta mời thì anh tiếp tục lên máy bay. Nhiều lắm cũng chỉ ba ngày là cùng. Xong, anh được tự do. Anh có người nhà di cư vào trong này năm năm tư không? — Hắn đột ngột hỏi, anh chưa trả lời, hắn đã tiếp — Tôi có ông chú, hồi xưa đi lính cho Pháp, năm năm tư đưa cả nhà vào Nam. Bây giờ ông ta đang làm chủ một tiệm đóng giầy nổi tiếng ở Sài Gòn. Ông hứa cho tôi một biệt thự ở quận ba, sang trọng lắm, đầy đủ tiện nghi. Tôi sẽ đưa vợ về đó sinh sống.

        Anh nghe và chợt nhớ rằng, anh cũng có một người dì bỏ vào Nam năm năm tư. Không biết bây giờ bà ở đâu, làm gì ?

        — Tìm làm sao được người nhà ? —  Anh hỏi.

        — Dễ ợt à ! Nếu anh cần, người ta sẽ đăng tin anh lên báo, lên ti-vi, nội nhật trong ba ngày người nhà anh sẽ biết anh ở đâu và tìm đến rất dễ dàng. Phương tiện thông tin và đi lại trong này tối tân lắm. Chứ đâu có như ngoài mình.

        Một ý định bộc phát trong đầu anh. Anh thấy phấn chấn hẳn lên. Một lối thoát đã được mở, chưa thật rõ ràng, rộng rãi cho lắm, nhưng đã có thể đặt chân đi được.

        Cả ngày hôm đó, anh được hưởng chế độ ăn uống đặc biệt. Khác với những ngày qua, cô gái mang tới gì, anh dùng nấy, bữa nay cô gái yêu cầu anh ghi thực đơn. Anh nghĩ một hồi và cô gái mỉm cười trước hiểu biết hạn hẹp của anh về những món ăn. Cô phải giới thiệu thật cặn kẽ như một “Ông đâu bếp” về những món ăn sang trọng của miền Nam mà anh chưa từng biết. Anh gật đầu.

        Trong lúc dùng bữa chiều, cô gái hỏi anh:

        — Anh đã muốn lập gia đình chưa ?

        Anh gật đầu. Cô gái nhìn anh, cúi xuống, cô định nói với anh điều gì chắc là quan trọng nên ngập ngừng. Cô nâng ly nước ngọt lên, uống một hơi gần cạn. Bỗng cô nhìn thẳng vào mắt anh. Đôi mắt cô ánh lên những tia sáng rất lạ.

        — Anh nghĩ gì về em ?

        — Em rất tốt.

        — Không, anh nói dối... Chưa ai nói vậy với em bao giờ... Em... Em khổ lắm ! — Cô gái tức tưởi — Chỉ sau vài chuyến bay, anh hoàn thành công vụ.... Em làm chiêu đãi viên ở đây đã hai năm. Hai năm trong cái nhà tù này, em ngán ngẩm quá rồi. Em muốn thoát ra, mà chưa có dịp nào... Anh, anh hãy giúp em ! — Giọng cô gái thổn thức, gấp gáp — Đừng quên em, nghe anh ?

        Cô gái òa khóc. Anh nhìn vào hai bờ vai đang rung lên của cô, có một cái gì xon xót trong lòng. Anh bỗng hiểu rõ hoàn cảnh của cô gái này, công việc của cô gái này. Ánh nhìn của anh vào cô gái dịu xuống. Lòng anh phút chốc mềm lại.

        Bỗng cô gái đứng dậy, cô đi lại, ngồi xuống thành ghế anh đang ngồi. Cô kéo đầu anh vào ngực cô.

        — Ngày mai anh đi công chuyên rồi. Đêm nay anh phải ngủ thật nhiều cho khỏe nghe anh.

        Cô hôn anh vội vã rồi đứng dậy. Ra đến cửa, cô quay lại dựa lưng vào tường. Cô nhìn anh, đôi mắt đượm buồn. Cô cứ đứng lặng như vậy một lát, rồi nói :

        — Em chờ.

        Trở vô phòng mình, Huyền Trang nằm vật ra giường. Niềm xúc động còn đọng lại đang làm cho cô bồi hồi, thổn thức. Trái tim cô rung lên những nhịp đập khác thường. Có một cái gì, mơ hồ lắm, như là một tia hy vọng cứ lớn dần lên. Cô thấy lòng mình nghèn nghẹn. Chao ôi... Ê chề quá ! Nhục nhã quá! Cái công việc nhơ nhớp, dơ dáy này... Và cả cái cuộc đời đen bạc này ...

        Lật người qua bên, úp mặt xuống gối, cô khóc, cô đã khóc... bao nhiêu lần rồi ? Chả nhớ nữa.

        Sinh ra trong một gia đình công nhân có nề nếp, Huyền Trang đã có một tuổi thơ êm đềm, không thật sang trọng hơn người, nhưng ba má cô cũng đủ sức nuôi cho anh em cô ăn học đến nơi đến chốn. Những năm tháng của thời học sinh, cô đã từng mơ ước sau này có được nghề nghiệp tốt, giúp ích cho đời : Bác sĩ, Dược sĩ hay Kỹ sư... Thực ra với cô để có được cái ước ao cháy khát ấy, cũng không mấy trở ngại, khó khăn, nếu không có sự cố ấy ...

        Giữa năm bẩy mốt, đỗ tú tài hai, Huyền Trang nộp đơn xin thi vô đại học y khoa. Cô lao vào ôn luyện chờ ngày thi cử. Đùng một cái, gia đình cô nhận được tin anh Hai chết trận ngoài miền Trung. Má cô buồn đau quá nên lâm bệnh nặng. Cô phải bỏ thi để lo cho má. Ba cô đã dốc cạn số tiền dành dụm cả chục năm trời để thuốc thang cho má. Nhưng má cô không qua khỏi. Bà qua đời lúc mới tròn bốn lăm tuổi, bà để lại cho cô năm em nhỏ. Ba cô lại mắc bệnh đau bao tử. Tiền hết, lấy gì mà lo thuốc thang cho ba và đàn em ăn học ? Trong lúc rối tung lên thì cô nhận được tin người ta tuyển con gái vào phục vụ trong quân đội. Người ta hứa đưa trước mỗi người năm mươi ngàn đồng. Cô đắn do, suy tính, nhưng... Ba cô phải vào bệnh viện để mổ, điều đó đã không cho phép cô toan tính, nấn ná thêm nữa. Cô đăng tên vào quân đội. Quả thật số tiền lãnh trước đã giúp cô lo được cho ba khỏi bệnh và những đứa em không phải bỏ học. Nhưng còn cô ? Người ta đã đưa cô lên tận cái chi khu rừng rú tuốt luốt này. Và... thằng trưởng ban chiêu hồi Hai Sơn đã phá tan đời con gái của cô. Nếu không vì ba cô và đàn em đang cần trợ cấp, thì có lẽ cô đã liều lĩnh kết liễu đời mình. Nhưng rồi nỗi đau cũng phải vơi dần đi. Số phận đã được định đoạt cả, cưỡng lại sao được. Người ta giao cho cô nhiêm vụ tiếp khách.

        Cô đã tiếp bao nhiêu người đàn ông từ phía bên kia bỏ chạy về đây ? Chả nhớ nữa. Cô chỉ biết phục vụ họ. Phải vui cười, lả lơi và quyến rũ cho được họ. Vì sao phải vậy thì cô không cần biết. Đó là công việc của mình, cô chỉ mong cho người ta mau mau đưa bọn người ấy đi, để rồi... lại người khác tới... Nhung mấy hôm nay, trong cô bỗng nảy ra cái gì rất mới, rất lạ. Có lẽ nó được bắt đầu từ sự xúng xính của vợ chồng con Kiều Trinh. Cũng cùng một công việc như cô, con Trinh đã thoát khỏi được cái nơi đây ải này nhờ thằng Hóa. Và nữa... người thanh niên mà cô đang phục vụ có cái gì đó không giống bọn người trước đây, cái bọn chẳng đợi sự mời gọi, chào đón. Chúng chỉ biết cắn xé, cướp giật một cách điên cuồng cho thỏa mãn ham muốn của mình, rồi thì bỏ mặc cô chẳng chút vấn vương. Người thanh niên này không vậy. Vừa phục vụ, vừa để mắt tới mọi cử chỉ của anh, cô đủ nhận ra điều ấy. Và cái điều nhận ra này bật dậy trong cô những tia sáng của niềm hy vọng. Không chỉ là công việc phải làm, phải thi hành vì miếng cơm, manh áo nữa mà có một thứ tình cảm bật ra len lỏi, nhen nhúm. Cô đã thương, thương thật sự người thanh niên đẹp trai, hơi quê quê nhưng lịch sự, có văn hóa này. Và anh, anh có thể là cứu tinh cho cuộc đời đen bạc này của cô ? “Em chờ...” lần đầu tiên trong đời, cô đã nói với một người con trai như vậy. Phải chăng đó là tình yêu ?

        Lúc cô gái bước ra, anh sung sướng nghĩ rằng anh sẽ có một đêm tự do, hoàn toàn tự do. Sẽ chẳng có ai quấy rầy anh cả. Anh bắt đầu nhấm nháp ly cà-fê mà cô gái đặt xuống bàn trước khi đứng dậy. Anh rút điếu thuốc ba số năm cắm vào môi, bật quẹt rôi rít một hơi thật sâu, thật đầy vào lồng ngực. Con người thật dễ dàng thích nghi với hoàn cảnh. Anh đã cảm nhận cái mùi thơm và vị đăng đắng, ngòn ngọt nơi đầu lưỡi khi nhấp cái thứ nước đen sánh — của món Cà-fê Buôn-ma-thuột, được pha đúng sách — như cô gái giới thiệu này. Anh uống Cà-fê và hút thuốc. Những điếu thuốc thơm càng làm tăng thêm vị đậm của ly Ca-fê. Thuốc lá làm cho anh say, Cà-fê lại làm cho anh tỉnh. Hai thứ cộng lại, làm cho anh chuếnh choáng, đê mê. Anh thấy người mền mệt nhưng không hề buồn ngủ. Những suy nghĩ như những đợt sóng tầng tầng, lớp lớp, khi thì cuồn cuộn, khi thì êm dịu từ nhiều hướng, từ mọi phía... chĩa vào anh, vây bủa anh, làm anh không thể tập trung được vào một cái gì. Anh đứng dậy, đi đi lại lại trong phòng. Điếu thuốc lá vẫn cháy trên tay, vươn ra một đoạn tàn dài, trắng xốp. Anh rít liên mấy hơi còn lại. Cảm thây đầu óc choáng váng, anh đi lại ngả người xuống giường ngủ. Một chân anh duỗi thẳng trên lớp đệm trắng tinh, một chân anh duỗi thẳng xuống sàn nhà. Hai bàn tay đan chéo vào nhau đặt dưới đầu, ánh mắt anh nhìn dán vào bức tranh Rô-mê-ô, Guy-ly-ét. Câu chuyện tình nổi tiếng thế giới ấy đã cho anh biết : Đôi trai gái kia đang dựa chặt vào nhau mà chống chọi lại với dông tố của cuộc đời đang ập tới, xô đẩy, sẵn sàng nhận xuống và vùi dập tình yêu của họ. Hồi còn học sinh, anh đã hiểu nhưng chỉ láng máng chuyện tình này. Hai ngày nay, cô gái đã giúp anh nhìn sâu được vào phía sau bức tranh ấy. “Cuộc sống là bi kịch”, có một nhà văn nào đó đã nói câu ấy và anh cảm thấy anh đang đi tới cái gút cuối cùng tấn bi kịch của đời mình. Đôi tình nhân trên tường mờ dần đi và phía trước họ những gương mặt hiện lên, đan chéo nhau, hòa trộn vào nhau — Đồng đội ! Những gương mặt còn sống, đang chiến đấu đến cùng cho ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Trong số họ, những gương mặt nào sẽ mờ đi trong cuộc chiến đấu sắp tới... Mắt anh bỗng nhòe đi khi trước mặt anh hiện lên gương mặt cha, mẹ anh... và Thạch. Bố mẹ anh liệu có mong muốn ở anh cuộc sống này? Thạch ! Nếu từ đây, bây giờ có phép màu nhiệm nào đó cho anh được trở về với em, anh sẽ đèn bù lại cho em những mất mát to lớn mà chiến tranh đã buộc em phải gánh chịu, liệu em có thể chấp nhận ? Không ! Không bao giờ nữa Thạch ạ, với em, với ngoài ấy... Tất cả, thế là hết... Vĩnh biệt. Cuộc ra đi và những tháng ngày chiến đấu gian khổ vừa qua có phải để anh tới được cái kết thúc bi đát này không ? Cái hồng hào của da thịt, cái kiểu cách cử chỉ, giọng nói, gương mặt của thằng trưởng ban chiêu hồi hiện ra. Thằng Hóa, với một viễn cảnh huy hoàng ở chốn đô thành. Huyền Trang, người con gái đâu tiên chế ngự cuộc đời anh. Anh đã sa ngã bởi bàn tay thúc đẩy của con thú, con vật trong anh. Nhưng đã có dịp được tỉnh ra rất nhiều để nhìn sâu vào mình, vào con đường mình phải chọn... Giấc ngủ chợt đến với anh. Anh được ru trong khúc hát ngọt nào, êm dịu của sự sống, của bình yên.

        Anh choàng tỉnh bởi cái hôn của cô gái. Vậy là anh đã ngủ rất say. Cô gái đã gõ cửa và tự động mở cửa trong khi anh vẫn ngủ.

        Sau phút bàng hoàng và một chút dịu ngọt của hạnh phúc, cô gái dựng anh dậy :

        — Nào, đi tắm rửa, thay đồ, em mang đồ lính Cộng hòa tới cho anh đó.

        — Sao lại đồ lính ?

        — Người ta biểu em đưa tới mà !

        — Ai bao em ?

        — Ông Nguyễn Sơn chứ ai. Thôi lẹ lên anh.

        Anh làm theo cô gái. Từ trong phòng tắm bước ra, anh chợt nhận thấy sự thay đổi đến kỳ lạ của mình. Khuôn mặt anh, cả người anh trong chiếc gương lớn kia, có còn là anh, là thằng Tùng — Bộ đội giải phóng — nữa không ? Hàng ria mép mà cô gái cạo cho anh còn để lại một vệt đen đen, rất khéo. Chiếc mũ chào mào có đính phù hiệu Trâu điên. Bộ đồ rằn ri bó thật sát lấy người. Và đôi giầy đi trận... Anh đã nghiễm nhiên trở thành một tên lính ngụy Sài Gòn. Anh chắp tay vào ngang lưng, nghiêng đầu, khẽ nhếch mép... Có cái gì ngạo nghễ trong ánh mắt anh. Anh mỉm cười, đi lại xa-lông.

        Cô gái đẩy cửa bước vào. Cái đĩa lớn hơi nghiêng đi trên tay ; Cô đứng khựng nơi cửa ngó anh trân trân :

        — Bộ đồ anh vận vừa lắm. Coi oách ghè vậy đó.

        Anh uống Cà-fê và ăn bánh mỳ ba-tê. Anh ăn hết xuất điểm tâm đặc biệt mà người ta giành riêng cho anh. Trong đầu trống rỗng, anh lơ đễnh nhìn theo làn khói từ đâu điếu thuốc lá bay lên, mảnh mai như sợi chỉ đang bị chém cho tan tành bởi làn gió từ chiếc quạt.

        Cánh cửa bỗng mở toang. Những tia nắng sớm tràn vào trong nhà, thành vệt dài. Thằng Sơn bước vào, đi sau nó là một thằng, chắc là sĩ quan. Thằng này cũng chừng gần ba mươi thôi, da trắng, cặp mắt thông minh lanh lợi. Bộ đô rằn ri vừa vặn ôm thấy tấm thân vạm vỡ cân đối. Khẩu côn-quay ở dây lưng hơi trễ xuống.

        — Đây là trung úy Hải, phòng chiến tranh chính trị, người sẽ chỉ huy chuyến bay bữa nay.

        Sau cái bắt tay, thằng Sơn nói tiếp :

        — Còn đây là anh Tùng, một chiến sĩ quân giải phóng đã tự nguyện từ bỏ hàng ngũ Việt cộng trở về với chúng ta. Thế nào, trung úy Hải, công việc chuẩn bị ngoài phi trường tới đâu rồi.

        — Dạ, ổn cả rồi.

        — Thôi, đã tới giờ, mời các bạn ra xe.

        Anh bước ra cửa theo sau tên trung úy, thăng Sơn đi sau cùng. Trên con đường trải nhựa ngay trước cửa nhà, chiếc xe dép không mui đã đợi sẵn. Hai thằng lính khoác súng AR15, dây lưng đeo lủng lẳng những trái lựu đạn mỏ vịt, đứng ngay như cây gỗ ở phía đầu và cuối xe.

        Anh bước lên xe. Hai tên lính ngồi hai bên thành. Thằng trung úy ngồi phía trước, cạnh thằng tài xế.

        — Chúc anh may mắn !

        Thăng Sơn bước lại, dơ tay ra cho anh và thằng trung úy bắt. Anh quay sang, bây giờ anh mới có dịp được nhìn vào căn nhà nơi anh đang ở. Đó là ngôi nhà đúc bê-tông, mái bằng, trông như cái lô cốt, đứng tách hẳn ra ngoài dãy nhà tôn, có lẽ là trại lính. Cô gái đang đứng ở cửa. Cô dơ một cánh tay lên. Đôi mắt cô chẳng biểu lộ điều gì. Anh vẫy tay chào cô.

        — Hê-lô ! Bai Bai !

        Thằng Sơn vừa nói vừa dơ tay lên. Chiếc xe zép rồ máy phóng đi.

        Ra đến đường cái, chiếc xe phải dừng lại. Bọn lính đang bồng súng, đi đội ngũ hàng tám, phải chuyển gấp thành hàng hai, đứng né qua hai bên dường. Chiếc xe chạy chậm trên đường. Thằng trung úy đứng lên đặt một tay lên vành mũ đáp lại hàng lính đang bồng súng chào.

        Hai bên đường, những ngôi nhà dài lợp tôn đứng cách đều nhau. Anh nhận ra khu nhà đặt những khẩu pháo lớn, khu nhà chứa xe tăng, khu kho hậu cần. Một cái cằn ăng-ten ngất nghểu, ở đó chắc là khu thông tin. Bên phải, nổi bật lên là một khu nhà hai tầng có đến bốn năm chiếc xếp thành hình chữ u, quanh cái sân rộng, có bồn hoa, cây cảnh và một cái cột cờ cao vút — Khu đó chắc là Bộ tư lệnh chi khu.

        Chiếc xe ngoặt mạnh qua trái, chạy vun vút. Hết hàng lính tập, nhà hai bên đường thưa dần. Chiếc xe trườn lên đường băng sân bay. Trước mặt anh, mòt khu nhà hiện ra, trắng lóa dưới nắng. Những ngôi nhà vòm to tướng. Những cái ụ khổng lồ, trùm vải bạt. Chiếc xe zép đi thẳng vào giữa hai dãy nhà vòm. Anh nhìn thấy những chiếc máy bay với những hình thù kỳ quái trông phát khiếp mà anh mới chỉ thỉnh thoảng nhìn thoáng qua trên bầu trời. Chiếc zép vẫn chạy, chạy mãi giữa hai dãy nhà vòm.

        Xe dừng lại cạnh bãi đậu trực thăng. Những chiếc máy bay như những con chuồn chuồn khổng lồ đỗ trên hai cái càng hình bán nguyệt trên mặt đất, hai cái cánh quạt dài lướt thướt. Tên trung úy nhảy xuống đất. Hai thằng lính nhảy xuống theo.

        — Mời anh ! — Tên trung úy nói.

        Anh bước xuống đất, đi theo thằng trung úy tâm lý chiến đến trước một chiếc trực thăng. Thằng giặc lái đang lúi húi làm gì đó ở chân máy bay, vội đứng bật dậy, rập hai gót chân vào nhau, ngay dơ người ra. Tên trung úy gật đàu, thằng giặc lái quay gót chạy lại mở cửa, kéo cái thang bằng Duya-ra trên máy bay xuống. Nó đặt ghếch một đầu thang lên thành cửa máy bay.

        — Mời trung úy lên.

        Thằng trung úy né qua bên.

        — Mời anh.

        Anh bước lên thang máy bay, đĩnh đạc. Thằng trung úy và hai thằng lính bước lên theo. Sau cùng là hai thằng giặc lái. Chiếc thang được kéo lên và cánh cửa máy bay đóng lại.

        Trong máy bay, ngoài chỗ ngồi của tốp giạc lái ở khoang đầu ra, giữa thân máy bay đã sắp sẵn bốn chiếc ghế dựa. Tên trung úy chỉ vào cái ghế sát thành máy bay, nơi đặt sẵn giàn máy phóng thanh, mời anh ngồi. Nó ngồi bên cạnh anh. Trước mặt nó, hơi chếch về bên trái là chỗ ngồi của một thằng lính. Thằng lính còn lại ngồi vào cái ghế phía sau lưng anh và tên trung úy.

        Thằng trung úy bật máy phóng thanh, nó chờ một phút rồi gõ gõ vào cái Micrô đặt trước mặt anh. Tiếng động phát ra cộc, còc.

        Thàng giặc lái quay lại :

        — Xin trung úy cho lệnh !

        Thằng trung úy gật đầu :

        — Cất cánh !

        Tiếng động cơ vang lên, cánh quạt máy bay bắt đầu quay. Anh nghe rõ từng đợt quay của cái cánh quạt. Cánh quạt quay nhanh dần. Phút chốc trên đầu anh chỉ còn nghe những tiếng rào rào như một đàn ong khổng lồ bay qua. Anh quay ra cửa. Đất cát bị cuốn thốc lên, bay mù mịt, cây cỏ xung quanh máy bay nằm rạp xuống, người anh bồng hơi nghiêng về phía trước. Chiếc trực thăng đã được nhấc bổng lên khỏi mặt đất. Nó đứng nguyên tại chỗ mà nâng dần độ cao. Rồi hơi chúc đầu xuống, nó bắt đầu bay đi. Gió thổi qua thành máy bay vù vù.

        Do độ cao và tốc độ bay của chiếc trực thăng, chẳng cần phải đội mũ bay, anh cũng không hề bị nén, ép hay khó thở gì cả. Cánh cửa kính bên thành máy bay vẫn he hé, gió lùa vào trong máy bay hun hút. Gió mát quá! Anh cảm thấy dễ chịu qua tấm kính mờ mờ, anh nhận ra dưới cánh máy bay những ngôi nhà lợp tôn trắng lấp lóa. Những con đường đất đỏ chạy ngang, chạy dọc. Những chiếc xe vận tải GMC chạy trên đường, cuốn theo sau lớp bụi cuồn cuộn. Những vạt rừng nhấp nhô, xanh ngằn ngặt. Một con sông hiện ra, uốn lượn như con giun khổng lồ. Có đoạn nhìn rõ mặt nước loang loáng, có đoạn mất hút trong màu xanh bạt ngàn của cây, lá. Hai bên bờ sông, những cái rẫy rộng, cây cối bị phát đổ ngang, khô vàng. Chiếc máy bay đang bay cặp theo con sông, bỗng rẽ ngang, đâm về hướng mặt trời. Những tia nắng chiếu thẳng vào mặt làm anh chói mắt. Anh không thể nhìn thẳng về phía trước. Anh quay sang thành máy bay, nhìn xuống. Phút chốc, chiếc trực thăng đã đi vào rừng, bạt ngàn rừng. Anh từng được nghe người ta nói nhiều tới chất độc màu da cam đã đốt trụi cả những cánh rừng bạt ngàn. Bây giờ, ở trên cao nhìn xuống, anh mới có dịp nhận ra điều đó. Rừng không bạt ngàn màu xanh như anh đã từng tưởng, từng biết, bởi những cuộc hành quân đêm và những căn cứ đứng chân trong rừng... Rừng loang lổ, lỗ chỗ, vạt xanh vạt vàng. Thỉnh thoảng có những vạt rừng trải ra một màu vàng cháy. Những thân cây cổ thụ rụng hết lá, chĩa lên trời xanh những cành khẳng khiu, đen thui, nham nhở. Thỉnh thoang, vượt lên trên tầng cây trơ trụi, là những cây còn xanh. Đó là những cây Kơ-nia mà bọn anh quen gọi theo người địa phương này là cây cày. Màu xanh ở tầng dưới cùng, sát đất của những khu rừng cháy, đang xanh ra, lấn dần cái màu úa vàng, chết chóc, rừng đang xanh trở lại.

        Làn gió thổi vù vù qua mang tai, làm anh mền mệt. Anh ngả người ra thành ghế, mắt anh nhìn sâu vào khoảng không vô định. Mặt trời đã lên cao. Nắng trắng ra trên những dải mây xốp nhẹ như bông, đang lơ lửng trôi trên cái nền xanh thăm thẳm của bầu trời... Từ nhỏ, anh chưa từng được ngồi trên máy bay. Anh đã từng ao ước một chuyến bay du lịch suốt dọc thân mình Tổ quốc, để thả sức mà ngắm, mà nhìn và chụp ảnh cái bao la, xanh thẳm của biển, trời, một đất nước bình yên. Nếu không có cuộc chiến tranh dai dẳng và tàn khốc này ? Chắc anh sẽ chẳng khó khăn gì mấy khi thực hiện cái ước mơ nhỏ bé ấy. Hơn thế nữa, cả những chuyến bay dài ngày, vượt ra ngoài biên giới Tổ quốc, đến những vùng đất khác nhau của hành tinh ...

        Chiếc máy bay vẫn lầm lũi tiến sâu vào rừng.

        — Tới nơi rồi !

        Tiếng nói của tên trung úy làm anh giật mình. Anh choàng dậy, cầm lấy cái mi-crô. Tên lính đưa cho anh tờ giấy mà anh đã viết hôm trước. Anh cầm tờ giấy, vuốt thẳng các mép và nhìn chằm chằm và những hàng chữ hơi xiên. Đôi mắt anh chợt nhòa đi, như có một lớp màng mờ đục phía trước. Hàng chữ lớn dần, chồng lên nhau. Anh không còn nhận ra được từng nét, từng chữ quen thuộc, ghép lại thành câu, thành đoạn mà hầu như anh đã thuộc lòng. Anh bỗng thấy cánh rừng hiện ra trên trang giấy. Anh nhìn thấy đồng đội anh, và cả anh nữa, đang dóng mắt theo những chiếc trực thăng lừng lững điềm nhiên bay qua tán cây. Từ bụng nó, cái loa phóng thanh phóng xuống tiếng nói oang oang, vang vọng, lớp lớp, tầng tầng, nghe rùng rợn, buồn bã của thằng phản bội... Anh nhìn rõ gương mặt của chính anh đang tím bầm lại, hai hàm răng anh nghiến chặt vào nhau, đôi mắt anh đang long lên những tia nhìn giận dữ, bốc lửa. Và nòng khẩu súng trên tay anh chả hiểu sao cứ rà rà theo đường bay của chiếc trực thăng bay giữa đội hình. Ánh mắt nghiêm nghị của Trung đội trưởng Thỉnh làm tay anh lỏng ra, nòng súng từ từ hạ xuống. Nếu như lúc đó, chỉ có một mình anh giữa cánh rừng. Chao ôi ! Nếu có phải chết ngay, anh cũng kéo cò cho đến viên đạn cuối cùng bay ra khỏi nòng súng, mà găm tất cả vào cái miệng đang oang oang kia của thằng phản bội.

        — Bắt đầu đi, anh bạn !

        Tiếng thằng trung úy đập vào tai anh, cứng quèo, cộc lốc. Anh ngẩng mặt lên. Tay trái anh nâng tờ giấy lên ngang mặt, tay phải anh nâng cái mi-crô lên.

        “Các đồng chí... các bạn... Tôi là Nguyễn Sơn Tùng, khẩu đội phó, khẩu đội 1, trung đội 1, đại đội 17, trung đoàn 42... Các đồng chí có nghe rõ tiếng nói của tôi không ?...”

        Miệng anh bật ra những tiếng ấy mà mắt anh không nhìn vào tờ giấy. Anh quay sang, thằng trung úy vẫn nhìn thẳng vào bầu trời, điềm nhiên hút thuốc. Ánh mắt anh lướt qua vai tên trung úy, sang thằng lính rồi dừng lại ở cái dây lưng của nó. Tất cả ánh sáng trong mắt anh bỗng tập trung vào trái Mã Lai gán hờ hững trên dây lưng tên lính.

        “Các đồng chí... Tôi...”

        Ánh mắt anh rời khỏi thằng lính, lướt nhanh về phía trước. Trong cái ghế lái, thằng giạc lái như chảng hề nghĩ gì, cần gì. Nó cứ điềm nhiên kéo cần lái, chẳng màng tới những gì đang diễn ra sau lưng. Đường bay đã vạch sẵn trên bản đồ. Thời gian bay đã định trong kế hoạch. Nó như cái máy kéo cần lên xuống, và ấn ngón tay trỏ vào những cái nút xanh, đỏ. Trong thâm tâm, nó chỉ mong cho những đường bay ngắn lại, thời gian trôi nhanh nhanh hơn, hết phiên, nó sẽ lại được trở về với cái “Câu lạc bộ bay” quen thuộc của nó. Ở đó có con bé bán bar rất xinh và cũng rất kiêu kỳ. Nó đã thả ra tới ba lần, mỗi lần hàng ngàn đồng mà vẫn chưa đụng được vào người con nhỏ. Nó quyết không chịu thất bại trong cuộc chinh phục “vĩ đại” này, cho dù có phải bỏ ra đồng lương cuối cùng khi mới hết mười ngày đầu tháng...'

        “Các đồng chí... các bạn...”

        Tai anh nghe rõ tiếng anh vọng xuống cánh rừng tầng tầng, lớp lớp bởi cái máy khuyếch đại điện tử Êcô-Slôđai. Một tia chớp vô hình xoẹt qua mắt anh. Một tiếng nổ vô định vỡ ra trong đầu anh. Anh đứng bật dậy. Nhanh như chớp, với tất cả sức mạnh của mình. Anh đập cái Micrô vào đống máy móc. Tai anh còn kịp nghe tiếng phát ra loa như tiếng pháo nổ . Đồng thời, anh vọt về phía trước như một mũi tên. Tay anh chộp rất gọn trái Mã-lai trên dây lưng thằng lính. Anh rút chốt cũng nhanh trong một giây. Môi anh mím chặt lại, mặt anh tím bầm. Hai chân anh như hai cái gọng sắt hàn chắc xuống sàn máy bay.

        Trong cái khoảng khắc vài giây ngắn ngủi ấy... Đồng đội anh lao qua đôi mắt đang mở to, trừng trừng, vùn vụt. Nhanh như tia chớp, nhưng anh vẫn nhìn rất rõ, rất gần những gương mặt thân yêu... Trung đội trường Thỉnh trong cái nhìn trầm lặng, nghiêm khắc của anh, có cái gì đau đớn và dằn vặt... Khẩu đội trưởng Bẩy với cái sẹo chạy dài bên thái dương, vết thương trận Nước vàng còn để lại... Trung đội phó Chẹt với cái Ra-đi-ô méo mó, kỳ quái vá tiếng cười hết cỡ, trên khuôn miệng rộng... Tiếng cười của anh sao lạ thế? Rùng rợn quá thế ?... Thằng Quỳ... Thằng Đoàn “hô pháp”... Ai kia nữa : Bố anh đang nhìn anh với tia mắt bốc lửa... Mẹ anh đau đớn và tuyệt vọng... Và Thạch... cái nhìn của em sao lạ thế ? Chẳng vui, chẳng buồn, sao em lại cúi xuống... Và Huyền Trang ! Sao ánh nhìn của em chẳng biểu lộ được điều gì... Tất cả. Hãy tha tội cho tôi... Tha tội cho tôi. Tác ơi... Trung ơi... Em gái ở vườn mì ơi... Tôi sẽ gặp lại các bạn nơi chín suối...  Tôi sẽ quỳ xuống chân các bạn, mà tạ tội với các bạn... Bởi vì tôi... Huyền Trang ơi...  các anh, các đòng chí trong rừng ơi. Hãy tha tội cho tôi.

        — Không ! Tao không phải là thằng phản bội. Chúng bay đã lầm. Đã lầm. Đã lầm...

        Anh hét lớn. Tiếng thét của anh tưởng chừrìg có thể phá bung thành máy bay mà phóng xuống cánh rừng, nơi đồng đội anh đang chốt giữ.

        Nước mắt đâm đìa, anh lao thẳng về phía trước. Hai cánh tay anh dang rộng ra, ghì chặt lấy thằng giặc lái. Quả Mã-lai đang xì khói trước mặt nó. Cái cần lái rời khỏi tay thằng giặc.

        — Ầm !

        Anh chưa kịp nhận ra những cú chao lắc của chiếc trực thăng không có người điêu khiển, bởi tiếng nổ bung ra.

        Chiếc máy bay loạng choạng, chao đảo, ròi phụt khói ra đằng đuôi và chúc xuống.

        Trong phút chốc, nó chỉ còn là một bó đuốc cháy rừng rực, đâm thẳng xuống cánh rừng đang thay lá.