Lịch sử Quân sự Việt Nam

     
        - Tên sách : Nam tước Phôn Gôn-rinh
                          (И один в поле воин); người dịch : Trọng Phan
                          (Tiểu thuyết tình báo đã được chuyển thể thành phim "Xa Tổ quốc" ) 
        - Tác giả : I-u-ri Mỉ-khai-lich

        - Nhà xuất bản : Thanh niên

        - Năm xuất bản : 1960

        - Số hóa : Giangtvx

     

        Cách đây hơn 40 năm, năm 1960, lần đầu tiên cuốn "Nam tước Phôn Gôn-rinh" của Mỉ-khai-lich in ra đã gây được dư luận tốt trong đông đảo bạn đọc trẻ tuổi nước ta. Đây là một trong mười chuyện tình báo hay nhất của Liên Xô cũ, trước năm 1959.

        Nội dung chủ yếu của cuốn sách: Dựa vào một chuyện có thật, tác giả dựng nên hình tượng người báo Xô-viết nhân vật Nam tước Phôn Gôn-rinh - nhận mệnh lệnh tình báo chiến lược của Bộ Tư lệnh Hồng quân Liên Xô vào hoạt động tận sào huyệt của bọn phát-xít Đức, trong Chiến tranh thế giới thứ hai.

        Một mình hoạt động trên một chiến trường rất rộng, từ Liên Xô qua Đức, sang Pháp, đến I-ta-li-a, người tình báo Xô-viết gặp vô vàn khó khăn, nhiều lúc tính mệnh tưởng chừng như nghìn cân treo sợi tóc. Nhưng nhờ vào thông minh và lòng dũng cảm, người chiến sĩ ấy đã chiến đấu và thắng trở trong niềm hân hoan của nhân dân và Hồng quân Liên Xô.

        Tục ngữ Nga có câu: "Một trên chiến trường không phải là chiến sĩ".Tác giả viết tác phẩm này, xây dựng nên hình tượng Nam tước Phôn Gôn-rinh và đặt tên cho tác phẩm của mình: "Một mình trên chiến trường vẫn là chiến sĩ"  (И один в поле воин). Tên sách "Nam tước Phôn Gôn-rinh" là Nhà xuất bản chúng tôi đặt năm 1960. Điều đó biểu thị thái độ của người đã khẳng định bản lĩnh của con người Xô-viết, khẳng định sức mạnh chân lý và chính nghĩa của cuộc chiến tranh chống phát-xít, do Liên Xô cũ tiến hành, để cứu loài người khỏi họa diệt vong.

        Và, điều đáng nói hơn cả ở cuốn này tác giả lý giải cái cội nguồn làm nên bản lĩnh và mạnh của người báo Xô-viết. Đó là tình yêu nồng nàn đối với Tổ quốc xã hội chủ nghĩa và tình cảm quốc tế thắm thiết. Như thế, yêu tổ quốc và tình cảm quốc tế trong sáng là nội dung tư tưởng chủ đê nổi bật của tác phẩm. Tác phẩm này đã được xưởng Mốtxphim đưa lên màn ảnh với cái tên "Xa Tổ quốc", do Bôn-đa-súc, một nhà hoạt động nổi tiếng của nền điện ảnh Xô-viết đạo diễn.

        Cuốn "Nam tước Phôn Gôn-rinh" lần đầu ra ở nước ta cách đây đã hơn 40 năm. Nhưng dư âm của nó vẫn còn vang vọng, chúng tôi cho tái bản cuốn sách với hy vọng bạn đọc vẫn tìm được ở đây sự say mê với nhân vật "Nam tước Phôn Gôn-rinh".

        



        Hồi chuông kéo dài.

        Vào lúc khác thì tên trưởng phòng I-X¹, đại tá Béc-gôn, chắc đã nhảy phắt dậy khỏi đi-văng và vồ lấy chiếc máy nói. Nhưng lần này lão vẫn nằm yên, thậm chí chẳng thèm nhúc nhích, hai mắt vẫn nhắm nghiền khiến người khác có thể tưởng nhầm là lão đang ngủ.

        Gã sĩ quan bí thư của lão là đại úy Cốc-ken-mu-le gõ cửa đã năm lần bảy lượt, đến nỗi phải khẽ hé cánh cửa ra nhìn, không đợi cấp trên cho phép nữa. Nhưng thoáng thấy lão đại tá nằm nhắm mắt trên đi-văng, gã vội vàng khép nhẹ cánh cửa lại để khỏi phá rối giấc ngủ vàng ngọc của cấp trên.

        Tên đại úy biết rằng đêm qua thủ trưởng của gã không ngủ. Mãi gần sáng, sau hồi chuông điện thoại của đích thân Him- le², lão mới được nghỉ ngơi một lát.

        Gã sĩ quan bí thư không có mặt trong suốt thòi gian Béc-gôn nói chuyện qua máy. Vừa nhác thấy cái dáng bộ ngay thuồn thuỗn của lão đại tá và nghe lời xưng hô cung kính của lão với người kia, gã đại úy liền rón rén lui ra, không dám đóng mạnh cửa. Cứ theo những mẩu đối thoại lọt sang phòng bên, nơi kê bàn làm việc của gã đại úy, cũng đủ rõ ràng câu chuyện với Him-le là một tin mừng đột ngột đối với lão đại tá.

        Phải, sau cuộc nói chuyện như vậy, Béc-gôn có thể cho phép mình ngả lưng trong nửa giờ để loay hoay với những ý nghĩ thầm kín trong lòng. Những hoạt động của lão ở miền Bạch Nga rừng núi và đặc biệt nguy hiểm cho quân đội của quốc trưởng đã được Bộ Tổng tư lệnh đánh giá rất cao, và Him-le đã nói xa xôi bóng gió nhưng không mập mờ chút nào rằng, trên ấy, đang chuẩn bị cho lão một địa bàn hoạt động rộng lớn hơn nhiều.

        Cho nên lão có đủ cớ vi phạm vào thời gian biểu thường ngày để mà mơ mộng chốc lát.

        Thực ra, Béc-gôn đâu phải là kẻ hay mơ mộng. Là sĩ quan chuyên nghiệp của cơ quan gián điệp Đức, cái cơ quan mà lão đã "bán chẵn" cả cuộc đời vào đó, Béc-gôn chỉ có một nguyện vọng độc nhất: nhảy thật nhanh trên bậc thang địa vị và nhờ đó mà "hốt bạc" nhiều thêm cho cái gia đình nhỏ bé của lão. Nhưng câu chuyện hôm nay đã khêu gợi trí tưởng tượng của lão đại tá, Chao ôi! Lão đang hy vọng có thể rời bỏ cái xứ sở thiếu niềm nở này. Tuy vậy bất cứ trong hoàn cảnh nào, Béc-gôn cũng không dám đệ đơn xin thuyên chuyển sang nơi khác. Việc đó có thể phá đổ sự nghiệp của lão, tác hại đến thanh danh sĩ quan, nhất là một sĩ quan luôn luôn tận tâm hoàn thành mọi mệnh lệnh của cấp trên. Nhưng bây giờ khi chính Him-le...

        Một hồi chuông điện thoại ngắt quãng giấc mộng vàng êm đềm ấy.

        "Ai mà mối bảnh mắt ra đã gọi?" - Béc-gôn tự hỏi trong óc, và ngay lúc đó lão nghe tiếng gõ cửa khe khẽ nhưng kiên quyết.

        - Cứ vào! - Lão đại tá không mở mắt, nói buông sõng.

        - Phòng tham mưu sư đoàn 12 gọi hai lần rồi đấy ạ - Cốc- ken-mu-le nói nhỏ.

        - Cái gì thế, hử? - Béc-gôn lim dim mắt liếc nhìn gã sĩ quan bí thư đang đứng nghiêm, và không thể không nhận thấy rằng suốt một đêm mất ngủ hầu như chả ảnh hưởng gì đến gã cả: mái tóc lơ thơ vẫn chải mượt như thường, má, cằm cạo nhẵn và đôi mắt ốc nhồi trắng dã không hề lộ vẻ mệt mỏi.

        - Thưa Đại tá, tối qua một sĩ quan Nga chạy sang hàng ta ở khu vực sư đoàn 12. Ở ban tham mưu sư đoàn y không chịu cung khai gì hết và nằng nặc đòi đưa đến trực tiếp gặp ngài.

        - Gặp tôi?

        - Vâng! Không những y chỉ nói đúng chức vụ và họ của ngài mà còn gọi đúng cả tên nữa.

        - Thế nào, hả? - Béc-gôn ngạc nhiên nhún vai và đứng dậy.

        - Kể cũng lạ thật đấy ạ! - Cốc-ken-mu-le gật đầu - Không hiểu gã sĩ quan Nga này làm thế nào mà biết họ của ngài?

        - Lại cả tên cúng cơm của tôi nữa chứ - Béc-gôn lắc đầu tỏ vẻ khó hiểu.

        - Thưa Đại tá, xin ngài tha lỗi, dù sao tôi cũng mong ngài và mạn phép khuyên ngài là nên cẩn thận. Biết đâu có thể gã sĩ quan này được phái đến đây với mục đích mưu sát ngài...

        - Ông thổi phồng vai trò của cá nhân tôi quá, ông Đại úy ạ. Mưu giết tôi, một sĩ quan hạng bét...

        - Nhưng thưa ngài Đại tá... -Gã sĩ quan bí thư toan phản đối.

        - Nếu nói về vị tư lệnh quân đoàn hay tập đoàn quân thì còn có lý - Béc-gôn không để ý nghe lời gã, cứ nói tiếp.

        - Xin Đại tá nên lưu ý là - Cốc-ken-mu-le khúm núm thưa -  chúng ta không nói tới một sĩ quan bình thường mà nói tới một sĩ quan được hân hạnh làm bạn riêng của ngài Him-le. Đối với bọn bôn-sê-vích thế là đủ lắm rồi.

        - Ông tưởng thế chứ?

        - Tôi dám chắc như vậy!

        - Ông ra lệnh cho ban tham mưu những gì?

        - Thay mặt ngài, tôi đã hạ lệnh mang giấy tờ của tên hàng binh đến, còn bản thân y thì cứ giữ lại cho tới khi có lệnh đặc biệt.

        - Đúng lắm. Giấy tờ đưa đến đây rồi chứ?

        - Vâng.

        - Mang vào đây.

----------------------
        1. Tức là phòng quân báo.

        2. Tổng chỉ huy các đạo quân s.s, bộ trưởng của Hít-le.

        Cốc-ken-mu-le vội chạy ra ngoài và một phút sau thì quay lại với một tên thượng sĩ béo mập nhưng không cao lắm.

        - Báo cáo Đại tá, tôi được lệnh trao tận tay ngài - Gã thượng sĩ báo cáo rành rọt và trao cho đại tá một tập giấy dày.

        Béc-gôn ký nhận vào mảnh giấy dán kèm theo chiếc phong bì.

        Tên thượng sĩ lui ra.

        Béc-gôn cẩn thận rọc phong bì và nhè nhẹ lôi tập giấy ra, trong đó gồm có một tấm bản đồ lớn và các chứng từ sĩ quan.

        Sau khi lướt nhìn qua tấm bản đồ, lão lặng lẽ đưa cho gã bí thư. Gã đại úy lấy đanh gim găm bản đồ lên chiếc bàn con rồi rút trong ngăn kéo tấm kính lúp và cúi lom khom trên bản tài liệu vừa nhận được, hình như để tìm những ký hiệu gì bí mật. Hắn nghiên cứu tấm bản đồ mải mê đến nỗi giật bắn cả người lên khi nghe câu hỏi của Béc-gôn.

        - Ông có thấy là nét mặt của gã hàng binh này hoàn toàn chả giống người Nga tí nào không?

        Cốc-ken-mu-le đến sau lưng lão đại tá và nhìn qua vai lão vào tấm ảnh.

        - Cô-ma-rốp - Hắn đánh vần xong, lại nhìn sang bức chân dung - Vâng, thưa Đại tá, nét mặt người Âu, còn có thể nói là người A-ri-răng¹ nữa. Xin ngài lưu ý đến cái trán cao, sống mũi thẳng và hơi khoằm.

        - Gọi ngay dây nói cho ban tham mưu, bảo họ dẫn tên hàng binh đến đây!

        Ngả người xuống lưng ghế bành, Béc-gôn lại lim dim mắt, định nhớ lại trong tâm trí từng câu nói sáng nay của Him-le, nhưng cảm giác mơ màng khoan khoái không trở lại nữa. Có lẽ giọng nói gay gắt của Cốc-ken-mu-le từ phòng bên lọt sang đã cản trở việc tập trung tư tưởng của lão. Thế quái nào mà mãi gã vẫn chưa gọi được phòng tác chiến. Còn cái tên hàng binh kia nữa! Lạ lùng ở chỗ là y cứ khẩn khoản đòi chỉ gặp lão thôi. Thế nào rồi ngay bây giờ cũng rõ hết.

        Tên Đại tá lại mở cuốn sổ con và chăm chú ngắm nghía hình dáng của người sắp được dẫn đến gặp lão. Nét mặt khôi ngô đấy chứ! Lão đã trông thấy cái miệng nhỏ nhắn mím chặt thế này ở đâu nhỉ?

        - Báo cáo đại tá, mệnh lệnh đã được chấp hành -Cốc-ken- mu-le báo cáo từ ngoài cửa.

        Gã đại úy bê một chiếc ghế đặt ở giữa phòng.

        - Ngài cứ mời y ngồi đây, còn tôi xin ngồi ở chiếc ghế bành cạnh bên - Cốc-ken-mu-le nháy mắt và liếc nhìn mấy lượt từ ghế tựa đến ghế bành - Như vậy thì giữa ngài và gã hàng binh sẽ có người luôn luôn sẵn sàng bảo vệ ngài.

        Đội trưởng vệ binh ban tham mưu dẫn vào phòng một thanh niên tuổi trạc hai mươi, hăm hai mặc quân phục trung úy quân đội Xô-viết.

        Béc-gôn đưa mắt liếc nhanh từ khuôn mặt người mới đến sang cuốn chứng minh thư đặt trên bàn. Phải, không nghi ngờ gì nữa, chính gã rồi. Chỉ khác là mái tóc không chải lật ra sau như trong ảnh. Bây giò nó được rẽ đôi bằng đường ngôi thẳng tắp. Do đó mà những đường nét trên bộ mặt hơi gầy và rám nắng càng nổi rõ hơn. Nhất là cái mũi và cái miệng với đôi môi mỏng mím chặt.

        - Kính chào Đại tá - Gã thanh niên chào bằng tiếng Đức rất sõi và dập góp giày vào nhau kêu đánh "cốp".

        Im lặng kéo dài một phút. Béc-gôn nhíu lông mày, chòng chọc nhìn vào mặt người mới vào, tựa hồ như dùng cặp mắt để sờ mó từng nét nhân dạng của gã. Gã hàng binh bình tĩnh chịu đựng cái nhìn đó. Béc-gôn hình như còn thấy trong đôi mắt màu nâu sáng của gã ánh lên một tia cười.

        - Chào ông Cô-ma-rôp! - Cuối cùng lão đại tá đáp lễ. - Có phải đêm qua ông đã bỏ bọn Nga sang với chúng tôi?

        - Đúng vậy! Đêm qua, trước khi trời sáng, tôi đã vượt qua hỏa tuyến và giờ đến yết kiến ngài đại tá Béc-gôn.

        - Ông có quen biết riêng Đại tá à? - Tên đại tá hỏi, sau khi đã lừ mắt ra hiệu cho gã bí thư.

        - Vâng, tôi quen biết riêng ngài.

        - Vì đâu? - Béc-gôn không giấu nổi vẻ ngạc nhiên nữa - và tại sao ông chỉ muốn nói chuyện với độc mình tôi thôi?

        Gã hàng binh tiến lên trước, cả hệ thần kinh của Cốc-ken- mu-le căng ra như dây đàn. Bàn tay gã nắm chặt báng súng lục.

        - Tôi xin phép được ngồi xuống. Ông Đại úy không cần lo lắng, vì ông đã thừa biết là trong người tôi chả có một tấc sắt nào cả - Gã hàng binh mỉm cười.

        - Ông cứ ngồi xuống! - Béc-gôn trỏ vào chiếc ghế đặt giữa phòng.

        Gã thanh niên ngồi xuống và bắt đầu tháo gót giày. Cốc- ken-mu-le rút khẩu súng trong bao da đặt lên đầu gối để đề phòng. Ai biết được có cái gì trong chiếc hộp sắt nhỏ xíu mà gã hàng binh vừa móc ở dưới gót giày ra kia? Nhưng đã mở nắp hộp, và tên đại úy thở dài nhẹ nhõm khi thấy gã dốc ra lòng bàn tay mấy mảnh giấy nhỏ.

        - Nhờ ông chuyển lên Đại tá - Gã hàng binh quay sang Cốc- ken-mu-le.

-------------------
        1. Bọn Đức tự xưng là dòng dõi A-ri-ăng, giống người thông minh, tài giỏi nhất thế giới.

        Tên bí thư cầm lấy mớ giấy và để trên lòng bàn tay xòe rộng đưa đến bàn thượng cấp, cặp mắt trừng trừng vẫn không rời gã người Nga bí hiểm. Nhưng gã này đang thản nhiên ngắm căn phòng và đến Cốc-ken-mu-le mới hoàn toàn yên dạ. Trong lúc đó, vẻ mặt thay đổi một cách kỳ lạ của cấp trên lại làm cho hắn chú ý.

        - Cái gì thế này? - Béc-gôn thốt lên.

        - Đúng vậy! - Một nụ cười vui sướng thoáng qua đôi môi gã hàng binh. Gã nhảy phắt dậy, đứng nghiêm - Rất hân hạnh được tự giới thiệu: Hen-rích Phôn Gôn-rinh¹!

        - Nhưng thế là thế nào? Ở đâu chứ? - Lão đại tá gạt mạnh cỗ ghế bành và cũng đứng vụt dậy.

        - Tôi xin kể rõ ngay bây giò, nhưng tôi muốn được thưa chuyện riêng với mỗi mình Đại tá thôi.

        - Ồ, tất nhiên... - Chợt gặp cái lừ mắt ra hiệu của tên sĩ quan bí thư, lão đại tá ấp úng nói: - Đại úy Cốc-ken-mu-le là bí thư của tôi và trước mặt ông ta, ông vẫn có thể nói tất cả những điều muốn cho tôi biết... À, ông hút thuốc lá không? Mời ông.

        Lão đại tá đẩy hộp xì gà đến mép bàn. Gã thanh niên chỉ lặng lẽ nghiêng mình. Sau khi ngậm đầu điếu xì-gà và châm vào mồi lửa do Cốc-ken-mu-le lễ phép đưa mời, gã rít luôn mấy hơi dài.

        - Xin lỗi ngài, tôi không hút đâu!

        - Ồ, vội gì kia chứ! - Béc-gôn niềm nở nói.

        - Thưa Đại tá, tôi mong gặp ngài đã quá lâu đến nỗi không thể gác câu chuyện này lại dù chỉ trong giây lát... Theo hồ sơ mà chắc ngài đã nghiên cứu rồi đấy thì tôi là Cô-ma-rốp An-tôn Stê- pa-nô-vít. Trung uý quân đội Xô-viết. Không, không, không phải là giả mạo đâu. Tôi đã được trao tận tay cuốn sổ này tại Bộ tham mưu tập đoàn quân² mặc dầu thực ra tôi là Hen-rích Phôn Gôn-rinh. Tôi là con trai của Nam tước Đi-gơ-phơ-rít Phôn Gôn-rinh mà ngài cũng biết. Trước đây cha tôi đã hân hạnh được kết giao rất thân thiết với ngài.

        Đôi mắt của gã thanh niên đăm đăm nhìn vào khuôn mặt to lốn của lão đại tá.

        Béc-gôn không còn đủ sức để che giấu nỗi cảm động, cả tên bí thư cũng quên bẵng mất sự đề phòng, sững sờ nhấc bàn tay khỏi bao súng và nhoài người về phía trước, tựa hồ như sợ bỏ sót mất dù chỉ một chữ trong câu chuyện hết sức ly kỳ này.

        - Nhưng làm thế nào mà cậu con trai của Nam tước Phôn Gôn-rinh lại ở trong Hồng quân được? Làm thế nào mà anh lại biến thành Cô-ma-rốp? Ấy, anh ngồi xuống chứ! Phải chắc anh mệt và cảm động lắm, lẽ dĩ nhiên rồi.

        - Vâng, tôi chả lấy làm xấu hổ phải thú nhận rằng tôi rất cảm động. Biết bao nhiêu biến cố đã xảy ra trong quãng đời chưa có gì là dài lắm của tôi. Và tôi chờ đợi cuộc gặp gỡ này đã quá lâu. Giá bây giờ, Đại tá có chút ít thì giò rỗi rãi để ngồi nghe tôi kể lại một cách tỉ mỉ hơn... Ôi, ngài hãy tin là tôi sung sướng vô cùng nếu cuối cùng được gọi bằng tên thật của mình.

        - Cũng giống như tôi khi nghe cái tên ấy. Anh cũng chưa hình dung được là nó đã làm cho tôi cảm động như thê nào. Được gặp lại đứa con độc nhất của người bạn thân nhất, người bạn của thời niên thiếu xa xôi! Đứa con trai của một bạn đồng sự trung thành. Lại gặp trong cảnh ngộ như thế này. Hen-rích Phôn Gôn-rinh!

        - Không thể bỏ quên cái tên ấy trong một thời gian lâu được, và bây giờ, nghe ngài đọc tên, nó lại nhắc tôi nhớ tới cái giọng nói dịu dàng của ba tôi. Và tôi, và tôi...

        Những giọt lệ ứa ra trên mí mắt Hen-rích. Thấy vậy, Cốc- ken-mu-le vội vàng đưa cho gã cốc nước. Gã nốc cạn ngay và đã hơi trấn tĩnh lại.

        - Thưa ngài Béc-gôn, như ngài đã biết - Gã nói tiếp -ngay sau cuộc Đại chiến thế giới lần thứ nhất, ba tôi là Đi-gơ-phơ-rít Phôn Gôn-rinh đã bắt đầu làm việc ở một cơ quan cùng với ngài. Năm 1928, theo lệnh riêng của đại tá A-lếch-xăng-đe, thủ trưởng cơ quan, ba tôi được biệt phái sang Nga. Lúc ấy, tôi mới lên bảy, nhưng tôi còn nhớ rõ buổi chiều hè ấy: trong tòa biệt thự lớn, ngài ngồi bên một bà nào xinh đẹp. Sau này, ba tôi mới cho tôi biết đó là buổi chia tay do ngài tổ chức tại nhà riêng, số 22 đường Vin-ghe để tiễn biệt ba tôi. Mãi về sau, khi sống bên nước Nga, ba tôi mới kể lại cho tôi nghe về buổi tiễn đưa hôm đó và nhắc cho tôi nhớ địa chỉ này, không biết có đúng không?

        - Anh nhớ tài thực! - Béc-gôn ngắt lời gã - Bây giờ, tôi vẫn tưởng như nhìn thấy ba anh, bên cạnh người là anh, một cậu bé nghịch ngợm. Và mặc dầu ngày nay, anh đã khôn lớn, nhưng tôi vẫn nhận ra những nét của cậu bé ấy, cái cậu bé đã làm cho chúng tôi vui lây trong buổi liên hoan tiễn biệt năm nào. Thế nên tôi mới sửng sốt trước nét mặt của anh. Thật là cái miệng quá nhỏ trên khuôn mặt to lớn của ông nhà ta. Nét mặt anh thanh hơn và đôi mắt giống mẹ hơn là bố. Điều đó khiến tôi chưa nhận ngay ra được dòng dõi con nhà... Chết, xin lỗi là đã ngắt lời anh nhé, tôi cảm động trước những kỷ niệm này quá!

-------------------------
        1. Gôn-rinh là họ, Phôn là tên lót của dòng họ quý tộc, Hen-rích là tên.

        2. Trên sư đoàn là quân đoàn, trên quân đoàn là tập đoàn quân.

        - Thưa Đại tá, tôi cũng chả kém gì. Vậy cho nên, tôi mạn phép được dừng lại ở những kỷ niệm thời thơ ấu này. Việc đó giúp chúng ta gợi lại trong trí nhớ một số hoàn cảnh trước khi cha con chúng tôi ra đi. Chắc ngài đã nhớ lại thời gian mà chúng tôi rời khỏi Tổ quốc, năm 1928, ba tôi đi sang nước Nga Xô-viết với tư cách là một chuyên gia ngoại quốc.

        Lão đại tá gật đầu.

        - Bọn bôn-sê-vích hồi đó mở rộng cửa mời đón các chuyên gia ngoại quốc. Thật là thời kỳ vàng ngọc cho cơ quan do thám của chúng ta!

        - Tiếc rằng thời kỳ đó đã chấm dứt nhanh chóng.

        - Nhưng, những biện pháp phòng xa cần thiết đã được thực hiện từ hồi đó. Cho nên trong văn bằng đại học và giấy giới thiệu của hãng buôn Bao-e-rơ đều lấy họ Đa-lét-sky. Sta-ni-sláp Đa-lét-sky. Người Ba-lan chính cống. Tất nhiên, tôi cũng được đổi họ tên khác. Mãi đến bây giờ tôi vẫn còn nhớ là trước khi ra đi, từ lâu, ba tôi hàng ngày vẫn nhắc rằng tên thật của tôi không phải là Hen-rích mà là I-u-dép, họ là Đa-lét-sky, rằng tôi không phải là người Đức mà là người Ba-lan.

        - Ai lại điên rồ đem anh theo sang cái đất nước mọi rợ ấy!

        - Ngài cho biết rằng sau khi mẹ tôi mất đi, ba tôi không bao giờ rời tôi nửa bước, rằng ba tôi khi sang Nga chưa nhận một sứ mệnh nhất định nào, mà chỉ có nhiệm vụ nằm lại bên ấy càng lâu càng tốt.

        - Tôi có đề nghị Đi-gơ-phơ-rít để anh lại chỗ tôi.

        - Lúc đó ngài cứ nói bô bô câu chuyện này trước mặt tôi! Ngài có nhớ không, tôi đã khóc òa lên và níu lấy ba tôi.

        - Ồ, anh nhớ dai quá!-Béc-gôn buột miệng kêu lên.

        - Còn phu nhân Phơ-rai En-da thì cứ mắng cả hai cha con chúng tôi. Chắc rằng bà vẫn được khỏe mạnh?

        - Nhà tôi sẽ rất sung sướng khi biết cuộc gặp gỡ này.

        - Nhờ Đại tá chuyển hộ tới bà lời chào mừng chân thành của tôi! Và cả cô con gái của ngài mà thường vẫn bị tôi kéo tóc nghịch... Cô bé Lô-ra tóc vàng...

        - Ồ, Lô-ra bây giờ đã thành cô gái lớn, gả chồng được rồi đấy. Nhanh thật, thời gian trôi nhanh quá!

        Đại tá Béc-gôn đã cảm động đến cực độ. Chỉ vì có mặt Cốc- ken-mu-le ở đó nên lão không trò chuyện tỉ mỉ được về Lô-ra của lão. Lão cố hết sức xua đuổi cái ám ảnh ấy. Bộ mặt của lão trở lại vẻ điềm tĩnh, phớt lạnh như bất cứ lúc nào có mặt cấp dưới. Tên đại tá coi việc giữ nét mặt như vậy cũng là một chức trách như việc mặc binh phục cài kín tất cả khuy lại.

        Nhận thấy sự thay đổi thái độ của lão, về sau, Hen-rích chỉ kể sự việc một cách ngắn gọn, không đi sâu vào những khía cạnh tình cảm.

        - Thưa Đại tá, tôi đã làm mất của ngài khá nhiều thì giờ cho nên bây giờ tôi xin kể vắn tắt những điều mà tôi sẽ viết tường tận trong bản báo cáo của mình. Thoạt tiên, ba tôi làm kỹ sư điện tại Đôn-bát, sau đó thuyên chuyển sang U-ran, và năm 1930, theo lối nói của người Nga, được "tung" vào công trường xây dựng nhà máy thủy điện. Chắc ngài cũng biết thời kỳ đó. Về sau, ba tôi kể lại là ba tôi đã trực tiếp liên lạc với ngài bằng vô tuyến điện và bằng bưu điện qua mạng lưới điệp viên của chúng ta.

        - Hoàn toàn đúng như vậy!-Lão đại tá gật gù - Sự liên lạc giữa chúng tôi hết sức chặt chẽ và chúng tôi rất bằng lòng nhau.

        - Năm 1934, theo lệnh của Bộ chỉ huy tối cao, ba tôi đã xin chuyển tới Viễn Đông. Trong thời gian đó, ba tôi đã nhập quốc tịch Nga.

        - Tôi có biết việc này.

        - Nhưng sau khi sang Viễn Đông, sự liên lạc trực tiếp với ngài bị gián đoạn. Các mối dây liên lạc đều phải qua những người mà ngài đã biết...

        Béc-gôn yên lặng nghiêng đầu.

        - Từ năm 1937, tôi đã tích cực giúp việc người. Người dạy tôi đánh mật mã và dịch những bức điện nhận được.

        - Thật là khinh suất đối vói một tình báo viên già dặn như Đi-gơ-phơ-rít!-Béc-gôn lắc đầu.

        - Thưa Đại tá, nhưng xin ngài bằng lòng với cách đó vì ba tôi bận quá nhiêu công việc mà lại có rất ít người giúp đỡ -  Hen-rích bênh vực cha mình - Hơn nữa, người muốn dạy dỗ tôi thành đứa con trung thành của nước Đức, và biết là bất cứ hoàn cảnh nào tôi cũng không cung khai những điều bí mật của người.

        - Cứ nói tiếp, nói tiếp đi!-lão đại tá động viên.

        - Mọi việc đều trôi chảy và hoàn toàn tốt đẹp. Nhưng đến năm 1938, bỗng xảy ra tai biến: Bọn phản gián dò theo vết, tìm ra địa điểm liên lạc và bắt hết điệp viên, tụi này đã cung khai ba tôi. Kỹ sư Đa-lét-sky không trốn được: Người xoay cho tôi đủ giấy tờ mang tên Ang-tôn Stê-pa-nô-vít Cô-ma-rốp, học sinh ở nhà trẻ, thẻ đoàn viên Côm-sô-môn và gửi tôi đến Ô-đét-xa. Ở đấy, tôi vào học trường quân sự và tốt nghiệp khi chiến tranh sắp bùng nổ. Trong suốt thời gian học tập ở trường quân sự, tôi không hề gửi thư từ gì cho ba tôi cả, điều đó cũng là lẽ dĩ nhiên thôi. Chỉ thỉnh thoảng ba tôi báo cho biết những tin tức vắn tắt về mình qua các điệp viên. Tin tức cuối cùng thật là một tin bi thảm: Ba tôi gửi cho tôi những tài liệu này và mấy dòng chữ ngoáy vội vàng nguệch ngạc trên mảnh giấy xé ở cuốn sổ tay. Trong thư, ba tôi báo tin việc bại lộ, nên đành phải nuốt thuốc độc trước khi sa lưới và cầu mong tôi sẽ báo thù bọn bôn-sê-vích!

        Giọng Hen-rích run lên và Cốc-ken-mu-le lại vồ lấy bình nước. Béc-gôn đứng dậy, nghiêng đầu và đứng thừ ra như vậy chừng nửa phút.

        - Thưa Đại tá, xin đội ơn ngài! - Hen-rích hớp một ngụm nước và gạt cái cốc sang bên. Môi gã mím chặt, kiên quyết - Xin phép kể tiếp... Ngài đã biết tôi không thể cùng làm việc với ba tôi, tuy nhiên tôi đã nguyện dâng cả đời mình cho sự phồn vinh của Tổ quốc. Đang còn phải chờ đợi thời cơ thuận tiện thì chiến tranh đã mang nó đến. Ở mặt trận, tôi đã được giao chức Trung đội trưởng. Tất nhiên tôi đã giấu cái khả năng về tiếng Đức của mình. Mươi ngày trước đây, tình cờ tôi được tham dự cuộc hỏi cung một thượng sĩ Đức bị bắt làm tù binh. Chính lúc đó tôi mới nghe tên ngài, cái tên quen thuộc với tôi từ thuở nhỏ và dò hỏi biết ngài làm việc trong Bộ tham mưu quân đoàn. Đoạn cuối thì ngài đã rõ...

        - Thế nếu anh không dò biết được tin này thì sao?

        - Tôi đã quyết tâm trở về hàng ngũ ta từ lâu. Những điều tôi nghe được trong buổi hỏi cung người tù binh Đức chỉ thúc đẩy thêm lòng quyết tâm đó. Cố nhiên không thể không lợi dụng dịp may của hoàn cảnh. Lại còn giảm bớt được sự cần thiết phải kiểm tra thử thách lâu dài: dù sao ngài vốn là bạn thân của ba tôi, và biết tôi từ tấm bé!

        - Hợp tình hợp lý lắm, cháu ạ! Tuy vậy... hơi liều. Vì cháu có thể bị giết.

        - Ý nghĩ ấy khiến cháu lo lắng nhất. Nhưng thưa Đại tá, cháu đâu có sợ chết. Cháu chỉ sợ rằng cháu chết vì viên đạn Đức thân yêu, sẽ bị vùi chung một hố với quân thù, dưới một cái tên khác lạ, mà chưa kịp trả thù cho ba cháu...

        - Ổ, bác hiểu! Nhưng bây giò khi cháu đã đứng giữa quân ta...

        - Cháu cảm thấy tựa hồ mình vừa trở về tổ ấm.

        - Phải, phải, con trai của người bạn quá cố có thể xem ta như người cha thứ hai được.

        - Cháu chả dám hy vọng... Ồ, thưa Đại tá, bác không hình dung được hết những cảm xúc giờ đây của cháu! Trong lá thư cuối cùng đang nằm trước mặt bác, ba cháu giối giăng cho cháu nên đi tìm bác và vâng theo mọi lời khuyên bảo của bác... Bây giờ, cháu có thể coi đó như những lời dạy bảo của bố mẹ!

        Hen-rích nhảy phắt dậy, tiến lên một bước rồi dừng lại, ngập ngừng. Béc-gôn, thân bước tới gần và siết chặt hai tay gã.

        - Thế còn khoản gia sản gì, mà ghi trong giấy đó? - Béc-gôn hỏi và quay về chỗ, xem xét lại mấy mảnh giấy.

        - Như bác đã biết, khi sang Nga, ba cháu đã bán hết tất cả bất động sản. Ba cháu gửi một phần số tiền thu được vào nhà băng Đức, còn phần lớn gửi ở Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ.

        - Bao nhiêu cả thảy?

        - Hơn hai triệu mác¹.

        - Ồ! - Cốc-ken-mu-le buột miệng kêu lên.

        - Ba cháu đã lo liệu cho cháu một cuộc đời sung sướng đấy, Hen-rích ạ!-Béc-gôn trịnh trọng nói.

        - Nhưng nó không phải là của riêng cháu, mà là của Tổ quốc.

        - Ồ! Bác tin như thế lắm! Nhưng để ngày mai, khi cháu đã nghỉ ngơi, tâm thần ổn định rồi hẵng bàn chuyện này... Ông Đại uý - Béc-gôn nói tiếp, quay sang Cốc-ken-mu-le - hãy thu xếp cho chu đáo nhé. Để Nam tước ở cạnh phòng tôi, mang quân phục mới tới cho ông ấy và nói chung...

        - Thưa Đại tá, xin ngài cứ yên tâm, Nam tước Phôn Gôn- rinh sẽ không phải phàn nàn gì đâu ạ.

        - Nam tước Phôn Gôn-rinh! Những tiếng đó vang lên trong tai cháu như khúc nhạc tuyệt vời, khúc nhạc thời thơ ấu! Và khi quẳng bộ quân phục này đi cháu sẽ cảm thấy mình như mới sống lại.

        - Cháu nên làm ngay việc đó. Ông Cốc-ken-mu-le sẽ giúp cháu trong mọi việc.

        Sau khi chào lão đại tá, Hen-rích cùng Cốc-ken-mu-le tiến về phía cửa, nhưng gã chợt dừng lại giữa đường.

        - Thưa Đại tá, xin bác tha lỗi, cháu còn câu hỏi nữa: Thế pho tượng của quan tể tướng Bit-mắc mà cháu đã được thấy trước khi ra đi chiều năm nào có còn nguyên vẹn không ạ?

        - Còn, còn nguyên và bác chắc rằng cháu sẽ được trông thấy tận mắt.

        Khi Hen-rích ra rồi, Béc-gôn tiến lại cửa sổ, mở toang hai cánh và đăm chiêu nhìn hồi lâu về phía chân trời xa.

        Những đám mây mùa thu nặng trĩu, từ phương đông kéo sang, trôi là là sát mặt đất tưởng chừng như sắp đụng vào ngọn cây, mái trường, nơi đặt trụ sở của phòng I-X, đụng vào đỉnh gác chuông xiêu vẹo của ngôi nhà thờ bằng gỗ nhô lên trước sân trường học. Bức tranh tẻ ngắt và đáng ghét! Nhưng chả bao lâu nữa tất cả sẽ biến đổi...

        Phải, thực ra ngày hôm nay quả là ngày hạnh phúc! Sau câu chuyện ý nhị với Him-le lại tiếp đến cuộc gặp gỡ bất ngờ với con trai Nam tước Phôn Gôn-rinh. Nhất định phải làm cho Hen-rích và En-da cùng Lô-ra thấy mặt nhau. Ai biết được là câu chuyện sẽ kết thúc như thế nào!

        Lần thứ hai trong ngày hôm nay, đại tá Béc-gôn thay đổi tâm tình và thả hồn vào cõi mộng. Rõ ràng giấc mơ ấy lai láng ra khá xa vì lão chợt xốc lại áo quân phục, ưỡn thắng người, lấy vẻ mặt oai nghiêm rồi tiến đến trước tấm gương hình chữ nhật gắn trên lưng đi-văng. Từ trong gương, bộ mặt béo phị với cặp mắt ti hí màu xám gio dưới đám lông mày chổi sể hung hung và cái mũi sư tử đang nhìn lão. Lão lấy bàn chải để chuốt lại bộ ria mũi hoe hoe, "kiểu Hít-le" và bước tới sát đi-văng hơn. Bây giờ không nom thấy đầu nhưng lại có thể ngắm được toàn thân. Lão rất hài lòng, tấm áo quân phục màu thép với cổ áo đen bó chẽn lấy đôi vai vạm vỡ và bộ ngực rộng, trên ống quần màu nhạt không có một nếp nhăn, không có qua một vết bẩn. Đôi ủng cao cổ được đánh bóng lộn. Người sĩ quan hoàn thiện phải có tư thế như vậy, kể cả những lúc hành binh. Vâng, đại tá Béc- gôn rất bằng lòng với mình, rất bằng lòng với cái buổi sáng toàn gặp điều lành.

        - Mọi việc đều tốt đẹp cả! Mọi việc đều tốt đẹp cả! -Lão vừa lẩm bẩm vừa xoa tay và bước tới bàn viết để xem xét lại hồ sơ của Hen-rích lần nữa.

----------------------
        1. Tương đương với với 2 triệu tiền Việt Nam bây giờ (1960)

        Béc-gôn làm việc đã quá lâu năm trong cơ quan do thám Đức, đến nỗi trong đáy lòng lão chẳng còn chút nào tin tưởng đối với con người nữa. Lão coi mỗi người là một tội nhân chưa lộ mặt mà sớm hay muộn đều sa lưới Giét-ta-pô. Lão cố moi tìm lòng tham lam trong từng hành vi của con người, coi đó là động cơ chính.

        Khi ôm lấy Hen-rích Phôn Gôn-rinh, Béc-gôn chỉ hành động theo cảm tính, chưa suy nghĩ kế hoạch trước, bởi vì lão cũng chả có thời giờ mà vạch kế hoạch. Nhưng sau đó, khi cân nhắc thái độ của mình lão đã tự khen thầm, tự bằng lòng mình và rất vui mừng vì đã đóng vai trò người bạn cũ cao thượng và giàu tình cảm của Đi-gơ-phơ-rít rất lành nghề.

        Nếu công việc kiểm tra xác nhận rằng gã hàng binh đích thực là người mà gã đã xưng danh và tình yêu nước đã thúc đẩy gã thật thì chao ôi! Lúc đó Béc-gôn sẽ biểu hiện ra như một vùng hào quang chói lọi trước con mắt của gã thanh niên cũng như của Bộ Tư lệnh. Những mẩu chuyện về cử chỉ đẹp đẽ của lão nhất định sẽ tạo ra xung quanh tên tuổi của lão sự vinh quang độc đáo của một người không những có lý tính mà còn có cả tình nghĩa nữa. Về phần Hen-rích Phôn Gôn-rinh, gã sẽ suốt đời mang ơn lão. Nếu rồi đây phát hiện ra là kẻ thù ẩn nấp sau cái tên Phôn Gôn-rinh mà Béc-gôn đã đoán biết nhưng đợi cho lộ hẳn rồi mới bắt quả tang, thì rốt cuộc, lão vẫn được tiếng là một sĩ quan tình báo già dặn.

        Trong cả hai ván bài lão đều phất to!

        Tập hồ sơ của lão hàng binh, nét mặt giống cha như đúc của Giôn-rinh và điểm căn bản là những chi tiết mà gã còn giữ lại trong trí nhớ từ ngày còn bé đến nay, tất cả những cái đó chứng tỏ rằng, Béc-gôn quả thật là người đầu tiên được tiếp đón đứa con trai của ông bạn cũ. Nhưng việc kiểm tra cũng không phải là thừa. Trong những trường hợp này không thể dựa vào trực giác riêng cũng như tin chắc vào tập hồ sơ và các câu chuyện vu vơ được. Kiểm tra lại ba lượt tốt hơn là nhầm lẫn một lần.

        Hơn nữa còn chưa rõ là cái gì đã bắt buộc Hen-rích Phôn Gôn-rinh chạy sang hàng ngũ quân Đức trong khi mà hắn có thể đồng hóa thành Liên Xô, hắn đã hăm mốt tuổi. Có lẽ chí phục thù cho cha hay nếu thực hắn đã được giáo dục tinh thần yêu nước thì lòng khát khao quay về Tổ quốc đã thúc đẩy hắn. Nhưng chắc đối với hắn, then chốt không phải là ở đó, mà là ở hai triệu đồng mác đang nằm trong Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ. Nếu Hen-rích Phôn Gôn-rinh cứ tiếp tục sống ở Liên Xô dưới cái lốt giả kia thì gã không được thừa hưởng khoản gia tài kếch xù này. "Hay có thể nó chuồn sang đây để lĩnh được món bạc triệu rồi lại trở về Nga? Có thể, nó được tung vào hàng ngũ ta?".

        Những mối nghi ngờ khiến Béc-gôn suốt đêm không chợp mắt. Lão dậy rất sớm. Phải, cần điều tra càng chóng càng hay, bởi vì lão đã vạch ra một kế hoạch bất hủ. Một vị Nam tước trẻ đẹp và... hai triệu đồng mác. Còn chờ gì mà không ghép đôi cho cô Lô-ra của lão? Không thể đào đâu ra một đức lang quân hơn thế nữa.

        Để công việc chóng xong, Béc-gôn quyết định thân hành bắt tay vào việc.

        Lão gọi tên trưởng ban điệp báo là đại uý Cu-bít và ra lệnh cho tên này thu lượm tất cả những tin mật về gã học sinh trường quân sự bộ binh Ô-đét-xa là Ang-tôn Stê-pa-nô-vít Cô- ma-rốp.

        - Báo cáo riêng cho tôi biết kết quả công việc -Lão đại tá lạnh lùng bảo - và đừng dềnh dàng nữa, làm càng nhanh càng tốt.

        Trong lúc Cu-bít bắt liên lạc với bọn điệp viên thì Béc-gôn tiến hành việc kiểm tra theo đầu mối khác. Lão điện xin phòng lưu trữ hồ sơ tình báo ở Béc-lanh những tài liệu về Đi-gơ-phơ-rít Phôn Gôn-rinh. Nếu Hen-rích quả đúng có giúp đỡ cha, thì cũng dễ biết thôi. Trong thời gian đó Hen-rích Phôn Gôn-rinh xử sự rất khiêm tốn. Gã chưa hề tự ý mình đến chỗ Béc-gôn lần nào, và cũng chả để ý đến việc gì ngoài việc suốt ngày nằm đọc báo, đôi khi còn xem cả báo chí cũ lưu trữ nữa. Điều đó cũng dễ hiểu: gã thanh niên muốn biết sinh hoạt của Tổ quốc mà gã đã phải xa cách bao nhiêu năm.

        Gần một tuần sau buổi gặp gỡ đầu tiên, Béc-gôn gọi Hen- rích tới nhà riêng. Lão bảo dọn hai khẩu phần cơm chiều, bày một chai vốt-ca và một chai rượu vang lên bàn.

        - Cháu có thích ăn cơm với bác không? - Lão đại tá ra dáng bằng lòng về bữa ăn tươm tất thết Hen-rích.

        - Ồ, thưa Đại tá, giá bác hiểu rằng cháu khao khát cảnh gia đình êm ấm, thèm nghe tiếng Đức và tình hình sinh hoạt văn hóa nói chung như thế nào thì bác đã chẳng hỏi cháu như vậy.

        - Thế thì hay lắm, ngồi xuống. Cháu uống gì nào? Ừ mà chả cần hỏi nữa, chắc cháu đã quen vị rượu vôt-ca Nga rồi chứ? Thú thực, bác cũng thích thứ này. Thật không thể so sánh rượu sơ- náp của ta với nó được.

        - Nếu có thể cho cháu cốc rượu vang thì tốt hơn, cháu chưa bao giờ nếm rượu vốt-ca...

        Lời nói ấy khiên cho Đại tá hơi dè dặt. Bản thân lão đã nhiều lần huấn luyện điệp viên về nguyên tắc xử thế và đặc biệt nhấn mạnh điểu lệnh thứ nhất của tình báo viên là không được uống rượu mạnh.

        - Thế cháu không uống tí nào sao?

        - Cháu xin phép chỉ uống một tý cô-nhắc và một cốc vang là nhiều lắm rồi.

        - Vang kia rồi, còn cô-nhắc cũng có ngay - Béc-gôn ra lệnh cho lính hầu.

        - Hen-rích này - Khi bữa tiệc gần tàn và gò má Hen-rích đã ửng hồng vì rượu Béc-gôn chợt hỏi, làm như vô tình - cháu không nhó vụ Nê-sa-ép à?

        - Va-xi-li Va-xi-lê-vít phải không ạ? Cựu Chủ nhiệm cục Chính trị¹ của cái thành phố Viễn Đông, nơi cháu với ba cháu đã ở chứ gì?

        - Phải, phải - Béc-gôn gật đầu.

        - Nhỡ rõ lắm chứ ạ, vì cháu đã viết thư nặc danh vu cáo lão ta.

        - Thực chất của việc ấy như thế nào, hở cháu?

        - Nê-sa-ép làm quen với ba cháu trong lúc đi săn và sau đó hai người thường rủ nhau săn bắn. Nhưng năm 1937, ba cháu nhận thấy có một bận Nê-sa-ép tỏ thái độ nghi ngờ ba cháu. Sợ rằng lão đã nhận được tài liệu về hoạt động của chúng ta, nên ba cháu quyết tìm cách hãm hại lão. Ba cháu bịa đặt câu chuyện, còn cháu thì viết thành thư nặc danh và gửi lên cơ quan Chính trị Nhà nước² cấp trên. Trong thư đó, cháu tố cáo Nê-sa-ép rằng lão thường hay vào rừng không phải để đi săn mà cốt để gặp một tên gián điệp Nhật hoạt động trong khu ấy và trao cho tên này những bản tin mật. Người ta tin vào bức thư nặc danh. Thế là Nê-sa-ép bị bắt, còn số phận về sau của lão ra sao thì ba cháu và cháu không hề biết tí gì nữa.

        - Thế mà người ta không tin vào tính di truyền! Cháu quả thật có trí nhớ di truyền của cha. Mà đối với con nhà tình báo chúng ta thì trí nhớ tốt là một vũ khí lợi hại nhất. Cháu nói với bác rằng, đã từng giúp ba dịch những bản mật lệnh bằng mật mã và viết những bản báo cáo bằng mật mã. Hôm qua, bác xem lại hồ sơ lưu trữ và tình cờ tìm thấy một mảnh giấy có ích. Nó đây. Có thể nó sẽ nhắc cháu nhớ tới một việc gì đó.

        Béc-gôn trao cho Hen-rích một mẩu giấy nhỏ đã ngả màu vàng, trên đó chỉ ghi độc ba dòng chữ số chia thành nhiều nhóm, mỗi nhóm bốn chữ.

        Trong khi Hen-rích mải chăm chú xem xét những con số, Béc-gôn điềm nhiên hút thuốc, chốc chốc lại liếc nhìn bộ mặt suy nghĩ của người khách. Lão đại tá chắc mẩm đây là bài tính rất "hóc", chỉ có kẻ nào đã từng lâu năm lăn lộn với những con số này mới hòng giải nổi.

        Yên lặng kéo dài. Và Béc-gôn bắt đầu hối hận là đã bày ra phương pháp thẩm tra quá phức tạp như vậy. Vì thực ra phải là một tay gián điệp già dặn kinh nghiệm mới có thể chôn sâu trong đầu óc chìa khóa mật mã đã dùng bốn, năm năm trước đây, lại chỉ dùng có dăm bẩy lần cả thảy, chỉ một trợ thủ tình báo non nớt thì không thể nhớ nổi.

        Nhưng cuối cùng, Hen-rích ngửng đầu lên:

        - Té ra mảnh giấy nằm ở đây - Nói xong, gã mỉm cười buồn bã - Thế mà ba cháu mong đợi nó hoài đến nỗi phát cáu. Khi ấy ba cháu đành phải tự mình quyết định và hành động theo ý riêng. Và mãi sau, khi công việc đã đâu vào đấy cả rồi, bác mới gửi cho ba cháu một bản tin ngắn ngủi kèm theo lời cám ơn. Đây chính là chỉ thị về việc tiến hành cuộc đột kích "Ta-u-be"! Sau khi ba cháu cho biết là bọn Nga đang dựng một nhà máy mới trong rừng, bác trả lời: "Tìm mọi cách để ngăn cản việc khởi công xây dựng". Bác hứa là sẽ vạch cho nhiệm vụ cụ thể nhưng đợi mãi chẳng thấy. Lúc đó, qua lời truyền đạt của điệp viên "B- 49" ba cháu đành tự động tiến hành vụ biệt kích "Ta-u-be". Ba cháu đốt lán làm bọn công nhân bỏ chạy hết. Và mãi tận bây giờ, năm năm sau, cháu lại cầm trong tay bản chỉ thị mà hai cha con đã nóng lòng trông đợi - Hen-rích ủ rũ lắc đầu, trầm ngầm nghĩ ngợi.

        - Cháu tha lỗi cho bác đã bắt cháu nhớ tới câu chuyện đau lòng này, nhưng nên hiểu rằng, con nhà tình báo chúng mình cần phải có trái tim sắt đá và hệ thần kinh gang thép.

        Béc-gôn còn căn vặn Hen-rích rất lâu về thời kỳ công tác ở miền Đông, hỏi cặn kẽ từng tên họ, ngày tháng, sự việc. Hen- rích vui vẻ trả lời và có vẻ say sưa vối những kỷ niệm cũ.

        Cốc-ken-mu-le đã năm lần thay băng trong máy ghi âm bí mật bố trí ở phòng bên, mà Béc-gôn vẫn cứ dò hỏi mãi từng chân tơ kẽ tóc.

        Đêm khuya, khi Hen-rích trở về nhà riêng rồi, Béc-gôn vẫn chưa đi nằm, lão cặm cụi ngồi kiểm tra so sánh những lời nói trên băng ghi âm với những hồ sơ từ Béc-lanh gửi đến. Bản báo cáo của Đi-gơ-phơ-rít Phôn Gôn-rinh trong năm 1937 đã hoàn toàn xác nhận những lời nói của Hen-rích Phôn Gôn-rinh trong mùa thu 1941.

        Thế là Béc-gôn không nhầm lẫn khi nhận kẻ thừa kế của bạn mình làm con nuôi.

------------------
        1. Một cơ quan đặc trách việc trấn áp bọn phản cách mạng hồi Cách mạng tháng Mười mới thành công.

        2. Một tổ chức đặc biệt trong thời kỳ bắt đầu kiến thiết kinh tế ỏ Liên Xô để đấu tranh chống bọn phá hoại, đối lập và phản cách mạng.

        Hen-rích Phôn Gôn-rinh nhảy phắt ra khỏi giường tựa hồ như bị roi quất. Từ ngày vượt qua hỏa tuyến đến nay đã được dăm tuần rồi mà gã vẫn chưa thể quen với hoàn cảnh mới, chưa quen với ý nghĩ là tất cả đã lùi xa vào quá khứ. Thực ra thì hết thảy mọi việc đều tốt đẹp, thậm chí là quá tốt đẹp cho gã. Nhưng ai biết được chính sự nguy hiểm đang ẩn náu trong đó? Khi mọi việc đều trót lọt thì người ta hay đâm ra thiếu chú ý, không tự giám sát từng giây, từng phút đối với lời ăn tiếng nói và hành động của mình. Ví dụ lòng tốt tột bậc của đại tá Béc- gôn đối với gã chả có hại cho gã hay sao? Hay là chuyện lão cho Hen-rích nhúng tay vào công việc khi gã chưa được phong quân hàm sĩ quan Đức? Tất nhiên đại tá đã dựa vào ý kiến tán thành của tư lệnh quân đoàn là trung tướng I-óc-đan. Trung tướng rất quan tâm tới câu chuyện gã Nam tước trẻ tuổi và đã thân hành kêu nài tận đại bản doanh Bộ Tổng tư lệnh về việc phong quân hàm sĩ quan cho Hen-rích. Tướng I-óc-đan đã xác nhận đúng rằng các trường sĩ quan Liên Xô đã cung cấp cho học viên những kiến thức không kém gì các trường Đức. Chắc chắn người ta cũng đồng ý với trung tướng để cho Hen-rích ở lại Bộ tham mưu và công tác trong phòng I-X dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Béc-gôn. Không, về mặt này chả phải chờ đợi một điều gì không hay cả. Thế thì trong trường hợp đó nguyên nhân của mối lo ngại và sự không bằng lòng mình là ở đâu? Hen-rích kiểm điểm lại trong trí nhớ tất cả sự việc của những ngày vừa qua. Phải, gã đã phạm sai lầm là bắt tay ngay vào việc nghiên cứu công tác của phòng mà đáng lẽ ra thì phải đặt quan hệ bè bạn với hết thảy các sĩ quan trong Bộ tham mưu. Do đó, tất nhiên chúng ghen tị với gã, lườm nguýt gã, thậm chí còn nhìn gã bằng cặp mắt đề phòng...

        Đồng hồ chỉ tám giờ sáng, nhưng trong phòng hãy còn tối lắm; sau cửa sổ mưa rào trút xuống trắng xóa như tấm màn. Châm xong điếu thuốc, Hen-rích lại nằm xuống giường. Cần phải kiểm điểm lại mọi sự việc vụn vặt của ngày hôm qua. Hàng ngày gã vẫn làm như vậy. Việc đó đã trở thành thói quen, như việc rửa mặt buổi sáng.

        Hôm qua là một ngày đặc biệt có ý nghĩa: Hen-rích được phong quân hàm Trung úy của quân đội Đức và nhân dịp này, gã tổ chức một tối liên hoan mời bọn sĩ quan phòng I-X, theo ý kiến của Béc-gôn.

        Hen-rích còn nhớ là khi gã lấy tư cách chủ nhân bữa tiệc đứng ở cửa quán ăn mồi đón bọn sĩ quan thì chúng đáp lễ với một vẻ đàn anh ra mặt.

        Nhưng cốc rượu chúc mừng của Béc-gôn đã thay đổi hoàn toàn thái độ của bọn này. Quả thực, Béc-gôn đã nâng một cốc "tuyệt mỹ tửu", lát sau lão lại đọc một bài diễn từ ngắn. Hen- rích cũng chả chờ đợi ở tên đại tá cái tài hùng biện đến thế. Sau khi khen ngợi rất khôn khéo bóng bẩy những công lao của vị Nam tước trẻ tuổi đối với Tổ quốc, Béc-gôn dừng lại ở những truyền thống của dòng họ Phôn Gôn-rinh, dòng họ đã cống hiến cho Tổ quốc bao nhiêu chiến sĩ dũng cảm và kẻ chiến thắng oanh liệt.

        Lão dành vài lời ca tụng lòng hy sinh của người bạn cố tri Đi-gơ-phơ-rít Phôn Gôn-rinh và nhấn mạnh rằng việc thay thế người cha của vị Nam tước trẻ tuổi là một vinh dự lớn cho lão. Lời tuyên bố cuối cùng ấy đã gây một ấn tượng đẹp đẽ trong đám sĩ quan tham mưu. Ai nấy đều nâng cao cốc, đứng dậy và cạn chén để tưởng nhớ tới Đi-gơ-phơ-rít Phôn Gôn-rinh, sau đó lại nâng cốc chúc mừng Béc-gôn và Hen-rích. Không khí của tiệc vui lập tức thay đổi hẳn. Đối với Hen-rích bọn sĩ quan không tỏ vẻ lạnh nhạt, dè dặt hay đàn anh nữa. Rồi khi lão đại tá vờ như buột mồm để lộ ra rằng Đi-gơ-phơ-rít đã để lại cho con không những chỉ một cái tên lừng lẫy mà còn cả hơn hai triệu đồng mác thì, trong con mắt của đám quan khách, Hen-rích đọc thấy rõ ràng vẻ khúm núm lộ liễu.

        Nhiều kẻ đã nâng cốc tâng bốc gã. Từng cá nhân thấy mình có bổn phận đến gần người đồng nghiệp mới để đề nghị kết bạn.

        Cuối bữa tiệc, tất cả bọn sĩ quan đều chếnh choáng. Như thường lệ, câu chuyện chung bị ngắt quãng, khách khứa túm năm tụm ba và vui đùa theo từng nhóm: bọn này hát, bọn khác kể chuyện giai thoại, một số nữa bàn cãi sôi nổi, số cuối cùng vẫn vừa cầm cốc rượu nốc lấy nốc để vừa thi nhau phun ra những lời chúc tụng lố lăng vô nghĩa. Hen-rích đi từ nhóm này sang nhóm khác ghé ngồi mỗi nơi mấy phút để tỏ ra ta đây là một ông chủ niềm nở, quý khách. Gã đã tình cờ nghe lỏm được câu chuyện của hai sĩ quan: thiếu tá Sun và đại úy Cu-bít.

        - Đại tá nhà mình vớ bở -Sun nói với giọng ghen tị -Cậu xem kìa, lão hám làm bố nuôi gã Nam tước trẻ tuổi này! Tớ đánh cuộc là thế nào lão cũng gán con bé nhà lão cho gã này và gộp cái khoản hai triệu của gã vào với hai nhà máy bột mì của lão. Thế thì lão cần đếch gì đời nữa, đến cả địa vị lão cũng nhổ toẹt vào, chả phải như tớ với cậu đâu, Cu-bít ạ!

        - Cậu tiếc là cóc có được lệnh ái chứ gì Sun? - Cu-bít cười phá lên - Ê, nhổ toẹt vào tất cả, vào cô con gái, vào hai triệu mác, vào địa vị! Tớ tay trắng bước vào đời thì tớ cũng cứ tay trắng mà tếch khỏi cõi đời này. Tốt hơn hết là chúng mình cứ nốc đi! Chúc cho cuộc chiến tranh này chóng chấm dứt và hai đứa mình vớ được cái ghế cai trị gì đó ở đất Nga, lúc ấy thì ăn chắc vào cái tiền đồ sáng sủa... Chỉ mong cho chiến sự cứ tiếp diễn tốt đẹp như là sau cuộc hành binh "Quả đấm sắt"...

        Hen-rích vểnh tai nghe nhưng chưa biết được kết quả cuộc hành binh "Quả đấm sắt" ra sao, thì Béc-gôn đã tiến lại chỗ đó và hai tên sĩ quan liền im bặt.

        Thực lão đại tá này đã dẫn xác đến không đúng lúc một tí nào cả! Vả lại tất nhiên phòng tình báo cũng đã nhận được thông báo về kết quả cuộc hành binh.

        Tình cờ mà Hen-rích đã biết về cuộc hành binh "Quả đấm sắt", mặc dầu gã hoàn toàn không muốn thế để khỏi gây sự nghi ngờ.

        Mấy ngày trước khi được phong quân hàm trung úy quân đội Đức, Béc-gôn gọi Hen-rích tới. Lúc ấy, đêm đã khuya và Hen-rích phải tự thú nhận rằng, gã hết sức lo lắng. Gã cố dềnh dàng mặc quần áo, để trấn tĩnh tinh thần. Chả nhẽ lão trưởng phòng I-X vẫn còn ngờ vực. Hay có lẽ không phải lão còn ngờ, mà mối sinh nghi vì những chuyện khác. Nhưng, những chuyện gì cơ chứ? Giá thoạt tiên lão tỏ vẻ chưa tin ngay còn hơn. Lúc ấy, Hen-rích còn có thể tự bảo vệ mình, đưa bằng chứng rằng gã đã kể hết sự thực trong buổi gặp mặt Béc-gôn lần đầu, khẩn khoản xin nhanh chóng phục hồi quyền lợi hợp pháp và lại đâu vào đấy ngay. Thế này hay thế khác. Hoặc phất to hoặc mất nhẵn. Nhưng bây giờ bị lôi dậy giữa đêm khuya và đầu óc quay cuồng vói những ý nghĩ nặng nề.

        Theo lệ thường, khi cấp trên làm việc khuya, bao giờ Cốc-ken-mu-le cũng chực bên bàn mình và lúi húi lục lọi mớ giấy má.

        - Đại tá gọi tôi à? -Hen-rích hỏi với giọng hồi hộp và ngạc nhiên của những người bị đột ngột dựng dậy khỏi chăn ấm giữa đêm hôm khuya khoắt. Hen-rích hy vọng nhờ vẻ mặt và giọng nói của Cốc-ken-mu-le để đoán ra tính chất cuộc nói chuyện sắp tới với Béc-gôn. Nhưng tên bí thư vẫn lạnh lùng và kín đáo như mọi khi.

        - Hình như có việc gì khẩn -Hắn đứng dậy tra chìa khóa vào ổ khóa tự động.

        Béc-gôn đang đứng tì cùi tay lên bàn xem xét một tấm bản đồ lớn. Chỉ thoạt nhìn qua cũng đủ hiểu là lão đại tá đang nghiên cứu kế hoạch cho một cuộc hành binh nào đó.

        - Đợi mấy phút -Lão nói mà không ngửng đầu lên.

        - Xin lỗi, hình như cháu đến hơi muộn. Xin phép đợi ở bên phòng ông Cốc-ken-mu-le.

        - Chính cháu đến còn hơi sớm nữa là khác. Nhưng bác xong việc này ngay bây giờ. Có thể cứ đợi ở đây. Nhân tiện thử ngắm xem cái vật mọn mà người ta mới biếu bác tối qua. -Béc-gôn chỉ vào cuối phòng.

        Mãi bây giờ Hen-rích mới nhận thấy trên cỗ ghế bành đặt ỏ góc bên phải, một chiếc cốc thờ lớn lấp lánh ánh vàng ngọc. Gã thong thả bưốc đến bên ghế, cẩn thận nhấc nó lên và ngắm nghía rất chăm chú.

        - Thích không? - Béc-gôn hỏi cộc lốc, và cuộn bản đồ lại.

        - Thật là một công trình nghệ thuật! Đấy là cháu chưa nói tới giá trị của cái vật, như lời bác nói, cái vật mọn này. Vì đầy là vật bảo tàng, một vật vô giá. Tặng vật mới này làm vinh dự cho cái thú chơi đồ cổ của bác.

        Lão đại tá mỉm cười hớn hở nhưng không nói gì. Lão chắp tay sau lưng, đi lại trong phòng, bước những bước đều đặn và nặng nề của những người đang mải lo nghĩ. Hen-rích chăm chú theo dõi nét mặt lão mỗi lúc một cau có và gã càng hoang mang hơn. Vì Béc-gôn gọi gã đến giữa đêm khuya thế này đâu phải chỉ để khoe chiếc cốc đẹp!

        Phải, giờ đây gã Trưởng phòng I-X chả nghĩ đến việc bổ sung thêm vào bộ đồ cổ của mình đâu, mà nghĩ đến những kế hoạch xa xôi có liên quan với Hen-rích. Mấy ngày nữa sẽ có thông tri phong quân hàm sĩ quan cho Hen-rích. Thế là gã sẽ được khôi phục quyền lợi công dân quốc xã, quyền lợi của kẻ thừa kế độc nhất và hợp pháp của Đi-gơ-phơ-rít Phôn Gôn-rinh. Nếu không có sự giúp đỡ của lão, của Béc-gôn, thì việc này đâu được giải quyết chóng vánh và dễ dàng như vậy. Lão đã nắm được quân chủ bài trong cuộc đỏ đen này!

        Nhưng ngộ lão sai lầm chỗ nào? Hay lão bị thôi miên vì hai triệu đồng mác nên đã xuất phát từ một cơ sở không đúng đắn và đi đến một kết luận lệch lạc? Nếu thế thì tiêu ma hết! Không, không thể như thế được, công việc thẩm tra tiến hành rất chu đáo. Còn máy ghi âm được giấu rất kín. Tiếc rằng trong hồ sơ về Đi-gơ-phơ-rít Phôn Gôn-rinh không còn giữ lại dấu in ngón tay của Hen-rích. Bởi vì theo nguyên tắc tình báo thì không những chỉ lấy dấu ngón tay của bản thân điệp viên mà còn của thân nhân trong gia đình nữa khi họ cùng đi theo điệp viên ra nước ngoài. Chắc kẻ nào đã bỏ qua hoặc đánh mất cái đó đi. Sự sơ xuất là kẻ tòng phạm của tội ác! Hôm qua Béc- gôn đã nói như vậy với Béc-lanh. Bây giờ lão cần phải mở một cuộc tấn công về tâm lý để thay thế cho chứng từ. Đúng là Hen-rích có tài nhớ tuyệt đích. Nhưng rút cục gã thanh niên này cũng không nhớ hết được những sự việc hồi còn bé tí. Cần làm cho gã tin rằng dấu in các ngón tay vẫn được giữ lại trong hồ sơ lưu trữ. Để xem gã xử trí ra làm sao? Việc gọi đến lúc đêm khuya như thế này cố nhiên khiến Hen-rích đề phòng và gã khó mà tự chủ được nữa, nếu gã có nguyên nhân để sợ hãi những dấu ngón tay...

       - Chắc cháu rất ngạc nhiên về việc ta gọi cháu đến giữa đêm khuya thế này?-Béc-gôn đột ngột dừng lại trước mặt Hen-rích và hỏi:

        - Không những cháu ngạc nhiên mà còn hồi hộp nữa! Có chuyện gì thế ạ?

        - Ồ, chả có chuyện gì quan trọng lắm, một thể thức thông thường thôi. Chả hay hôm gì đâu, nhưng cần thiết để làm cho xong những chứng từ của cháu.

        - Cháu đã chán cái tính chất hai mặt trong tình thế hiện nay, cho nên rất sẵn lòng đón bất cứ việc nào phiền phức nhất.

        - Ta rất hiểu tâm trạng và sự rốt ruột của cháu. Cho nên hãy giải quyết nhanh chóng những khó khăn... Cháu có ý kiên gì về việc in dấu ngón tay không? Có thể cháu nhớ ra, trước khi rời nước Đức...

        - Bác muốn nói rằng trước khi đi, cháu đã in dấu ngón tay phải không? Gượm để cháu cố nhớ xem...

        Hen-rích đưa tay bóp trán tỏ vẻ suy nghĩ:

        - Không, cháu chả nhớ ra!

        - Thê ra cái trí nhớ lạ lùng của cháu cũng có khi chịu hay sao?

        - Ổ, trívnhớ trẻ con chỉ ghi lại những điều can hệ đến nó. Có thể là cháu không để ý đến cái thủ tục này mà hồi ấy chỉ cho là một trò chơi. Dĩ nhiên, có thể người ta có cho cháu in dấu tay thực và quả thực lại có người quan tâm đến dấu tay của một đứa bé.

        - Không phải ai đâu, mà cơ quan tình báo quan tâm đến việc này đấy. May mắn là dấu ngón tay vẫn còn.

        - Mãi tới giờ cháu mới hiểu là bác nói tới cái thể thức gì.

        Hen-rích hơi cau mày và nhún vai ra dáng khinh thường.

        - Bây giờ cứ coi như một trò chơi. Bởi vì thể thức này cũng giống trò chơi thật. Và cháu hãy tin là bản thân bác cũng rất khó chịu, rất bực mình... Bác phải nhận lấy nhiệm vụ này cốt tránh không cho người ngoài chứng kiến.

        - Trời, số phận cháu thật là may mắn mới được gặp bác!

        Béc-gôn bước đến bên bàn, lôi trong ngăn kéo ra một đĩa sắt đựng mực in còn tươi và một tờ giấy nhỏ.

        - Bây giờ, cháu hãy lại đây và đưa cho bác bàn tay phải, úp ngón tay cái vào lòng bàn tay. Thế đấy.

        Béc-gôn nhanh nhẹn đặt ngón tay Hen-rích lên đĩa, khẽ gí xuống rồi lật ngửa lên. Mặt trong của đốt ngón cái đã thấm mực, Béc-gôn liền ấn nó vào mảnh giấy. Trên nền giấy trắng tinh hằn rõ hình dấu ngón tay.

        Khi đã in xong dấu tất cả mấy ngón tay, lão đại tá nhẹ nhõm thở phào: Hen-rích đã chịu đựng sự thử thách và hẳn Béc-gôn đã không nhầm.

        Hen-rích cũng hài lòng. Trong suốt thời gian bị tấn công tâm lý, không một ngón tay nào của anh bị run cả.

        - Bác cho phép cháu đi chứ?-Gã hỏi lão đại tá đang giơ tấm bản đồ ra.

        - Ừ -Béc-gôn thở dài -Ta thì còn phải làm việc lâu nữa để cho quả đấm mà chúng ta sắp tống vào ngực quân thù thực sự phải là "Quả đấm sắt" như Bộ tham mưu đã đặt mỹ danh cho cuộc hành binh này.

        Không thèm để mắt vào tấm bản đồ. Hen-rích tỏ ý ái ngại rằng đại tá quá vất vả, rồi nghiêng mình chào và đi ra.

        Hen-rích vội vàng mặc quần áo, và khi tên cần vụ bước vào phòng thì gã đã tề chỉnh.

        - Thưa ông trung úy, tôi dọn bữa sáng ạ?

        - Chỉ một tách cà-phê với ổ bánh mì chả thôi nhé.

        Tên cần vụ lắc dầu tỏ vẻ chê bai. Nhưng chợt gặp ánh mắt sắc lạnh của Hen-rích, hắn đành im lặng lúi húi sửa soạn bữa sáng.

        Hen-rích chẳng ưa tên Éc-vích Bơ-rê-ne gầy gò, tóc hung do Cốc-ken-mu-le cử đến. Đặc biệt mất cảm tĩnh là đôi mắt ti hí vàng lờ như mắt mèo của hắn, đôi mắt bao giờ cũng lảng tránh những cái nhìn thẳng nhưng lại lấm lét nhòm ngó khắp phòng.

        "Cần phải thay tên này" - Hen-rích nghĩ thầm. Sau khi uông nhanh cho hết tách cà-phê, Hen-rích lật đật lên Bộ tham mưu. Gã là một sĩ quan lĩnh nhiệm vụ đặc biệt, dưới quyền chỉ huy trực tiếp của đại tá Béc-gôn và sáng sáng phải tới trình diện cấp trên để nhận công tác. Từ trước đến nay, Béc-gôn vẫn chưa giao công việc gì nặng cho đứa con nuôi, còn đối với những việc lặt vặt thì Hen-rích có thể hoàn thành dễ dàng mà không cần rời khỏi Bộ tham mưu. Nhưng tối qua trước buổi liên hoan, lão đại tá đã báo tin là muốn giao cho Hen-rích một nhiệm vụ phức tạp và nặng nề hơn.

        Béc-gôn đã ngồi trong văn phòng và Hen-rích nhận thấy ngay là cấp trên của mình đang hồi hộp vì lẽ gì đó.

        - Con đã đến, hay quá! Ta đã định cho người đi gọi.

        Hen-rích liếc nhìn đồng hồ!

        - Thưa Đại tá, bây giờ đúng 10 giờ, thế là con chưa chậm phút nào cả. Mà hôm nay ba bắt đầu làm việc sớm quá.

        - Hơn nữa là rất khó chịu!-Lão đại tá cau cố nói.

        - Con tin từ mặt trận đưa về hay sao?-Hen-rích lo lắng hỏi.

        Béc-gôn chẳng nói chẳng rằng, chỉ đi lại trong phòng, sau đó đứng dừng trước mặt Hen-rích và đăm đăm nhìn vào tận đáy mắt anh.

        - Có phải là con đã biết kế hoạch cuộc hành binh mà chúng ta gọi là "Quả đấm sắt"?

        - Chính con nghe ba nói là sẽ mở một cuộc hành binh nào đó, nhưng con cho rằng mình không có quyền quan tâm tới nó, bởi vì con chưa được chính thức liệt vào quân số Bộ tham mưu và thậm chí cũng chưa được làm sĩ quan của quân đội ta. Ồ, ba đừng cho đó là con thiếu quan tới công việc của Bộ tham mưu. Con chỉ nghĩ đơn giản là, trong những công tác quan trọng bao giờ cũng có những giới hạn nhất định mà cấp dưới không nên vượt qua. Nếu không có giới hạn ấy thì không thể có kỷ luật thực sự, mà con thì như ba đã biết đấy, con đã từng giúp việc ba con nên từ nhỏ con đã quen với điều đó.

        Lão đại tá thở phào khoan khoái:

        - Ta cũng biết thế!

        - Nhưng, lạy Chúa, có việc gì thê hở ba? Có đâu con lại trở thành nguyên nhân của mọi chuyện rầy rà đã làm cho ba lo nghĩ hôm nay?

        - Chỉ là nguyên nhân gián tiếp thôi -lão đại tá nắm lấy khủyu tay Hen-rích và cùng gã đi quanh trong phòng -Con có thấy là có những kẻ, rất tiếc rằng những kẻ đó lại ỏ trong đám sĩ quan của Bộ tham mưu, bao giờ cũng tưởng thành công của người khác làm tổn hại đến quyền lợi, chức tước, địa vị riêng của mình trong xã hội, thậm chí cả đến thắng lợi của chúng trước đàn bà. Chúng thường lú lẫn vì lòng ghen tị, và nếu có dịp làm hại kẻ khác là chúng chả khi nào từ. Chúng tưởng rằng làm thế chúng mới thêm hạnh phúc, danh vọng, tiền tài.

        - Tất cả đều như vậy thật, nhưng can gì đến con ở đây?

        - Chả nhẽ con không hiểu là chúng ghen ăn với con hay sao? Chúng muốn hại con!

        - Đến đây thì con hoàn toàn chả hiểu tí gì cả, ai ghen với con và kẻ nào có thể hãm hại được con? Con mới về đây được mấy tuần cả thảy, cũng chưa làm hại ai và cũng chả định hại ai, cũng chưa xúc phạm đến ai dù là vô tình chăng nữa. Và cuối cùng, chả biết cuộc hành binh "Quả đấm sắt" có dính líu gì vào đây? Thưa Đại tá, con mong ba giải thích hết cho con rõ.

        - Yên trí! Dĩ nhiên ta sẽ nói cho con rõ, và hãy tin ta, tất cả câu chuyện này không đáng làm con bận tâm đâu. Nhưng trước hết hãy nói cho ta biết: Con có quan hệ thế nào với thiếu tá Sun.

        - Với thiếu tá Sun?-Hen-rích kinh ngạc -Có phải cái gã cao cao, mặt càu cạu, mồm móm?

        - Tả đúng quá!

        - Lần đầu tiên con nói chuyện với hắn hôm qua, trong buổi liên hoan, vẻn vẹn chỉ có mấy lòi cám ơn và đáp lại câu chúc mừng của hắn. Còn trước đó thì con với hắn chỉ chào hỏi khi gặp nhau mà thôi. Nghĩa là chả có quan hệ tốt mà cũng chả có quan hệ xấu.

        Lão đại tá trầm ngâm vê vê bộ ria mép cắt ngắn và chạm khẽ vào tay Hen-rích, đưa mắt ra hiệu cho gã đi theo lão. Béc- gôn đến cạnh tường vén bức màn lên để lộ ra tấm bản đồ tham mưu khá lớn.

        - Nguyên là thế này -Béc-gôn nói dằn từng chữ -Bốn giờ sáng hôm qua, đã bắt đầu cuộc hành binh mà Bộ tham mưu mệnh danh là "Quả đấm sắt". Để cho con hiểu được thực chất vấn đề, ta sẽ giảng thật rành rọt -Béc-gôn cầm lấy cái que -Ngày hôm qua, tại khu vực này, hai sư đoàn của ta có hai lữ đoàn chiến xa yểm hộ đã bắt đầu cuộc tấn công. Hai trung đoàn bộ binh cơ giới được bố trí ở đây làm lực lượng dự bị cho các đơn vị công kích. Đã giao hẹn rằng, một sư đoàn của quân tập đoàn láng giềng dưới quyền chỉ huy của tướng Coóc-đo sẽ mở cuộc công kích trước cuộc tấn công sáu giờ ở khu phía nam chúng ta với mục đích đánh lạc hướng và phân tán lực lượng đối phương. Như ta đã biết, lực lượng chúng không lớn lắm, hơn nữa đã bị sứt mẻ trong các trận đánh trước. Từ trước đến nay, bọn Nga vẫn coi khu vực ta là mặt trận phụ vì ở đây đường sá thiếu, lại lầy lội. Chúng ta biết rằng: Bộ tư lệnh Xô viết không hề tính đến khả năng tấn công của chúng ta ở khu vực này. Những tài liệu của cơ quan tình báo cũng như quân báo đều chứng tỏ điều đó. Các sư đoàn bộ binh và lữ đoàn chiến xa nói trên phải dùng đòn chớp nhoáng chọc thủng mặt trận của các quân đoàn Xô-viết ở địa phương này, bao vây chúng và mở đường tiến về Ka-li-nin. Tất cả sự tính toán của bộ tư lệnh chúng ta đều dựa trên tính chất chớp nhoáng, bất ngờ. Công việc chuẩn bị được tiến hành rất nhanh chóng, bí mật. Về kế hoạch hành binh chỉ có mấy người biết, trong đó có ba. Bản đồ và kế hoạch để ở Bộ tham mưu quân đoàn, ở viên chỉ huy đơn vị công kích và ở chỗ ba.

        Hen-rích chăm chú theo dõi ngọn que.

        - Hôm qua -Lão đại tá nói tiếp -Các đơn vị công kích của ta đã tập trung tại khu vực này mấy giờ trước khi xuất kích. Nên nhớ, trong cái thung lũng bé tẹo này mà phải tập trung tới những hai sư đoàn bộ binh và hai lữ đoàn chiến xa là một việc cực kỳ khó khăn. Không thể mật tập tới mức độ như vậy, nhưng Bộ tư lệnh của ta đã làm việc đó. Và bỗng nhiên, tình thê lại biến diễn không phải như chúng ta đã dự đoán: hai giờ trưóc khi quân ta xuất kích, bọn Nga đã giội một thác lửa pháo binh long tròi lở đất vào khu vực này, chúng còn sử dụng cả pháo phản lực hỏa tiễn là thứ mà từ trước tới nay chưa hề dùng ở đây. Trong vòng mười lăm phút chúng đã quét sạch các đơn vị tập trung tại đó của ta, rồi khi pháo ngừng hẳn, bọn Nga lại tung luôn ra chừng dăm chục chiếc máy bay xung kích. Và tụi không quân đã làm nốt công việc bỏ dở. Máy bay chưa đi khỏi thì trước đám tàn binh của các đơn vị quân ta vừa bị tan rã, đã thấy xuất hiện xe tăng và bộ binh mô-tô Nga. Bọn này tiếp tục chà nát đám quân lính sống sót sau hai đợt công kích bằng phi pháo vừa qua. May sao bọn Nga không thừa thắng tiến lên mà lại quay về trận địa cũ. Sư đoàn của tướng Coóc-đo đã lâm vào tình thế vô cùng nguy khốn vì sau khi đánh tan các đơn vị tấn công của ta, bọn Nga dốc hết lực lượng sẵn có ra đánh sư đoàn này. Binh đoàn dự bị của Bộ tổng tư lệnh đã cứu nó hay nói đúng hơn, cứu đám tàn quân của nó.

        Lão rời khỏi bản đồ và ngồi phịch xuống ghê bành.

        - Hôm qua, khi chúng ta chúc mừng việc phong quân hàm cho con thì bọn Nga đã giải quyết xong xuôi công việc. Có lẽ con cũng thấy, ngay sau cuộc vui, một số sĩ quan trong đó có ba đã được triệu thẳng tới Bộ tham mưu.

        - Con có thấy nhưng cho là ba về nghỉ.

        - Ổ, giá mà được nghỉ thì còn phải nói gì nữa!

        - Thưa Đại tá, con xin chia buồn với ba. Nhưng "Quả đấm sắt" này có can hệ gì đến con? -Hen-rích sốt ruột hỏi.

        Béc-gôn chưa trả lời ngay. Lão rút mùi soa, thong thả lau mặt một cách cẩn thận, hình như muôn kéo dài thêm mấy phút để cân nhắc kỹ lời nói của mình.

        - Con có thấy là -lão mở đầu dè dặt -Bọn Nga chưa có kế hoạch tấn công ở khu vực này, vì nếu có thì các binh đoàn của chúng đã chẳng quay về vị trí xuất kích đâu, mà còn thọc sâu hơn nữa. Có thể đi đến kết luận rằng, bọn chúng chỉ tập trung pháo binh, máy bay và mô-tô sau khi đã biết được kế hoạch của ta. Rõ ràng là ngoài ba bức bản đồ mà ba nói với con, còn có một bức thứ tư nữa... nằm trong tay Bộ tư lệnh Xô-viết.

        - Và thế là -Hen-rích gay gắt ngắt lời -thiếu tá Sun đưa ý kiến nghi ngờ rằng con đã trao bức bản đồ thứ tư cho quân Nga. Phải thế không?

        Hen-rích nắm chặt lấy lưng ghế làm cho nó kêu lên răng rắc.

        - Lạy Chúa, hắn chỉ mới giở giọng bóng gió...

        - Tôi sẽ giết hắn!-Hen-rích điên cuồng rít lên.

        Mặt gã tái nhợt, môi mím chặt, mắt đỏ vằn tia máu, đễn nỗi hầu như không thể trông được nữa, và tay giật mạnh bao khẩu súng lục Mô-de. Không nhớ gì nữa, gã xông tới cửa và chắc đã đâm bổ ra ngoài nếu tên đại tá không kịp dùng hết sức giữ gã lại trên ngưỡng cửa.

        - Đứng lại! - Béc-gôn giận dữ quát - Mày quên rằng mày là quân nhân sao?

        Lão giằng lấy khẩu súng lục trong tay Hen-rích, nhét nó vào bao và gài khuy lại.

        - Hãy bình tĩnh nào! Lời cạnh khoé của Sun, ba nói thật với con, không gây được một ấn tượng cỏn con nào cả. Ai nấy đều coi đó là một kết luận hàm hồ ngu xuẩn và thiếu tướng tham mưu trưởng Đa-ni-en đã chỉnh hắn. Ta không cần phải tự thanh minh nữa. Ngay trong hội nghị đó, trước mắt mọi người, Sun đã bắt buộc phải lựa lời xin lỗi ba.

        Hen-rích gieo mình vào ghế bành, hai tay ôm đầu và nhìn trừng trừng xuống nền nhà.

        - Thế còn hơn! Ngồi đấy một lát và bình tĩnh mà suy nghĩ điều hơn lẽ thiệt -Lão đại tá khuyên nhủ -Con đã làm gì kia chứ? Mới hai mươi mốt tuổi đầu, con đã có công lao với Tổ quốc: là trung úy, là chủ một gia sản lớn, trong khi Sun không đủ tiền để sắm một bộ quân phục đại lễ cho ra hồn. Ai chả biết rằng hắn hám tiền. Thế nào mà hắn chẳng ghen tị với con, một chàng trẻ tuổi giàu có, đang đứng trước một tiền đồ xán lạn... Thôi, đừng bận tâm về chuyện đó nữa. Ta kể câu chuyện này cho con nghe chỉ nhằm mục đích duy nhất là để con biết rằng, bọn nó xấu và mách lẻo nhan nhản khắp nơi. Chúng đang ghen tị với con và còn ghen tị nữa, bất cứ con ở đâu và làm gì.

        - Nhưng thế nào con cũng phải ăn thua với gã Sun này một phen -Hen-rích nói giọng đe dọa.

        - Lấy tư cách thủ trưởng, ta cấm anh; và lấy tư cách người thay thế ba con, ta khuyên con chớ làm bậy. Con có thể khinh miệt hắn, nhưng không nên đả động tới chuyện này nữa. Cứ làm bộ như không biết tí gì. Con có hứa thế không?

        - Nhưng...

        - Không "nhưng" gì cả. Hãy lấy danh dự sĩ quan mà hứa với ba rằng con không để lộ thái độ của mình bằng một lời nói cạnh khóe nào cả.

        Hen-rích yên lặng.

        - Có hứa không?

        - Thưa Đại tá...

        - Tôi yêu cầu ở anh lời hứa của một sĩ quan. Tôi nhắc lại rằng, tôi không những là bạn của ba anh mà còn là cấp trên của anh nữa.

        - Vâng; - Hen-rích nhăn nhó nói - Xin lấy danh dự sĩ quan hứa rằng không nói tới chuyện này nữa. Nhưng con vẫn giữ cái quyền được cám ơn Sun khi cần.

        - Thế là đồng ý với nhau rồi đấy! Bây giờ khi ba con ta đã hiểu nhau rồi, ta hãy bàn sang việc khác.

        - Hôm qua ba có nhắc đến một nhiệm vụ gì đó?

        Hen-rích nhắc.

        - Chính bây giờ ba muốn nói với con việc ấy. Hãy chú ý mà nghe, ta sẽ bàn đến cuộc hành binh mới, đúng hơn là sự chuẩn bị cho nó. Cuộc hành binh này nhỏ hơn "Quả đấm sắt" vừa bị thất bại, nhưng nó có đặc điểm và khó khăn riêng, bởi vì nó liên quan tới việc tiêu diệt một đạo quân du kích lớn.

        - Chỉ thế thôi! - Giọng nói của Hen-rích đượm vẻ thất vọng.

        - Chỉ có thế thôi...- Đại tá giễu cợt nhắc lại và bỗng khẽ rít lên - Con mới đến đây nên không cảm thấy sự lo sợ của chúng ta khi đi lại trên mảnh đất chó chết này. Ngoài mặt trận còn đỡ hơn, còn biết địch quân địch ở đâu. Nhưng ở đây thì phải đón chúng bất cứ giây phút nào: khi đi chơi phố, khi ngồi trong văn phòng, khi nằm trên giường...

        - Con chả hiểu! - Hen-rích nhếch mép cười khinh thường - Chả nhẽ quân đội Đức, một quân đội bách chiến bách thắng trên khắp châu Âu lại không đủ sức dẹp bọn giặc cỏ du kích ở hậu phương!

        Béc-gôn phá lên cười một cách chua chát.

        - Đã bao giờ con trông thấy đám cháy chưa?-Chợt lão hỏi.

        - Tất nhiên là đã.

        - Thế thì, khi một ngôi nhà hay đến cả một xóm, một làng bị cháy, vẫn có thể chữa được. Đội cứu hỏa chạy đến, vây quanh ngọn lửa, không cho nó lan rộng và tìm cách dập tắt ngay. Nhưng khi đồng cỏ bén lửa hay khi một cánh rừng rộng bốc cháy thì đội cứu hỏa cũng đành khoanh tay: đành chịu cho tất cả biến thành tro tàn. Mà phong trào du kích chính là đám cháy trên đồng cỏ... Không, nói đúng hơn là đám cháy trong khu rừng cây khô. Và ở đây, không dùng các biện pháp thông thường được. Cần phải thi hành những phương pháp đặc biệt, như là cuộc hành binh đặc biệt này được chuẩn bị đến những chi tiết vụn vặt nhất. Thế mà con cười được.

        - Xin ba tha lỗi về cái tội thiếu kinh nghiệm cho con.

        - Để con nhận thức đầy đủ trách nhiệm được ủy thác, ta sẽ phác qua tóm tắt mấy nét tình hình và cho con biết những biện pháp mà chúng ta định tiến hành. Phía đông nam làng Ma-ri-a-nốp-ca có căn cứ của một đoàn quân du kích người Nga. Bởi vì nó nằm trong hậu phương của quân đoàn ta, nên tiêu diệt đoàn quân đó là nhiệm vụ trực tiếp của ta. Và bây giờ là thời gian thuận tiện nhất để làm việc này. Cấp trên đã cho chuyển quân số sống sót của hai sư đoàn 44 và 12 bị đánh tan trong cuộc hành binh "Quả đấm sắt" tới vùng Ma-ri-a-nốp-ca để tổ chức lại. Chúng ta được phép dùng các đơn vị này vào việc tiễu trừ du kích, nhưng lực lượng đó chưa đủ. về quân số của du kích chúng ta đã thu lượm được những tài liệu trái ngược nhau, nhưng rõ ràng là đoàn quân này khá đông, trang bị đầy đủ thường xuyên liên lạc với bộ tổng tư lệnh Xô-viết. Điểu đó bắt buộc chúng ta phải chuẩn bị cuộc hành binh thật chu đáo. Bây giờ, bàn sang phần việc của con trong công tác chuẩn bị này. Ba đã nói rằng chúng ta không thể chỉ căn cứ vào các đơn vị chuyển đến đó để xây dựng lại. Phải tìm mọi cách tăng cường cho chúng. Muôn làm thế thì phải dự tính đến lực lượng cảnh sát rải rác trong các làng. Huy động tất cả cảnh sát, chúng ta có thể tổ chức được hai tiểu đoàn để tung vào cuộc càn quét du kích.

        - Thế nào con cũng được trông thấy tận mắt một thằng du kích.

        - Chớ để cho bọn du kích trông thấy con trước khi con thấy chúng. Nhớ rằng chúng bắn rất "mả" và chiến đấu đến cùng. Dù sao ta cũng hy vọng là mọi việc sẽ tốt đẹp. Con được quyền sử dụng một chiếc ô-tô con và một chiếc xe vận tải bọc sắt với mười lăm tên lính và hai khẩu súng máy.

        Hen-rích nhún vai nhưng không phản đối.

        - Bây giờ đến nhiệm vụ của con. Phải lập tức đi kiểm tra khắp các làng có bọn lính ốm đóng mà người ta gọi là cảnh sát: tìm hiểu khả năng chiến đấu của chúng. Sau khi về viết cho ta bản báo cáo, ghi rõ quân số, vũ khí v.v... Phải thu lượn những tin tức thật chính xác để biết được rằng chúng ta có thể mở cuộc tấn công bằng lực lượng nào. Cuộc hành binh mang tên là "Cuộc dạo mát rừng xanh". Rõ không?

        - Rõ lắm!... Xin phép hỏi Đại tá một câu.

        - Cứ nói.

        - Ba gọi cảnh sát là lính ốm, thế nghĩa là ba đánh giá chúng không cao lắm?

        - Không cao lắm? Nói thế còn nhẹ đấy con ạ!

        - Thế thì sao lại tổ chức, trang bị cho chúng làm gì?

        Béc-gôn cười không vui.

        - Chúng ta không có đủ lực lượng để đóng đến khắp các làng mạc, thị trấn. Đó là lý do thứ nhất. Điểm thứ hai và là điểm chủ yếu, là những kẻ làm cảnh sát không thể trở thành kẻ thù hung dữ nhất của du kích. Họ cần phải vật lộn với du kích để giữ lấy mạng mình. Nhưng điều đáng tiếc là phần lớn cảnh sát lại được tuyển lựa trong các phần tử lý lịch đen tối và bọn lính Hồng quân đảo ngũ. Mà bọn đào ngũ trước hết là bọn hèn nhát và bao giờ chúng cũng vẫn hèn nhát dù cho chúng khoác bộ quân phục của quân đội nào.

        - Bao giờ con có thể bắt tay vào việc được.

        - Sau đây một giờ mọi việc sẽ xong xuôi để có thể lên đường được. Hôm nay và ngày mai, con sẽ tiến hành việc thanh tra. 9 giờ sáng ngày mai, con sẽ nộp báo cáo. "Cuộc dạo mát rừng xanh" có lẽ sẽ mở đầu rất đột ngột. Các đơn vị sẽ được ra lệnh báo động. Nhân thể phải kiểm tra tinh thần chuẩn bị báo động của cảnh sát. Đặc biệt đối với các đội cảnh sát trong làng Pốt-gô mà con sẽ ra lệnh cho họ bao vây quãng rừng từ Pốt-gô tối I-va- nốp. Cố nhiên không những không cho ai biết mà còn không cho ai đoán trước được cuộc hành binh này. Rõ chưa?

        - Rõ hoàn toàn. Ba cho phép con về?

        - Về đi và cố nghỉ lấy sức... Gượm đã nào, suýt nữa ta quên. Hôm nay ta nhận được thư nhà, trong đó có mấy dòng nói đến con. Đây,-Béc-gôn lấy móng tay gạch những chỗ cần xem trong thư rồi trao cho Hen-rích. Gã này đưa mắt liếc nhanh dòng chữ, ngước đôi mắt cảm động lên nhìn lão đại tá và thong thả đọc kỹ lại những dòng đó.

        - Con viết thư cho Phờ-rao En-da ngay bây giờ đây! -Gã vừa trả lại bức thư vừa sung sướng thốt lên -Bây giờ, con nghĩ rằng con đã có quyền làm như vậy.

        - Sao nữa, đó là tuỳ ở lòng con. Ba cũng sắp gửi thư trả lời đây, nếu con muốn thì viết thêm vào đó dăm dòng. Có thể cứ ngồi trong phòng ba mà viết.

        Tuy vậy lá thư của Hen-rích không phải chỉ gồm có mấy dòng.

        "Phờ-rao Béc-gôn rất kính mên, gã viết Nhờ Đại tá Béc- gôn nên cháu vừa được sống những giây phút hạnh phúc nhất: Đại tá cho cháu xem mấy dòng trong thư, nơi mà bác viết về cháu. Cháu vô cùng cảm động khi biết rằng, bác vẫn nhớ rõ cháu từ ngày còn bé và thấy cháu là kẻ côi Bác đã tỏ tình thương rất chân thành đối với cháu mà cháu không thể gọi là cái gì khác hơn là tình mẫu tử. Cháu rất sung sướng nghĩ rằng, giờ đây, minh lại có gia đình. Đại tá Béc-gôn đã nhận cháu làm con trai, còn cháu thì coi Đại tá như ba mình. Bây giờ được phép bác, cháu sẽ có cả mẹ nữa. Thưa mẹ, con có thể tin rằng mình có cả em gái nữa không? Mặc dầu khi trông thấy mẹ lần cuối cùng thì con hãy còn bé, nhưng lòng tốt và vẻ dịu hiền của mẹ đối với con, đang sống và còn sông mãi trong nhớ của con. Con mong được viết nhiều cho mẹ, nhất làm mong được nhìn thấy mẹ. Chỉ tưởng tượng đến cuộc gặp gỡ này con cũng đủ sung sướng rồi.Con sẽ cố gắng tìm mọi cách để thực hiện điều này và sẽ   lợi dụng mọi cơ hội thuận tiện nhất chóng được gặp mặt  mẹ. Nhưng từ này đến khi gặp gỡ, con hy vọng được nhận một lá thư ngắn của mẹ. Nhờ mẹ chuyên hộ tới Lô-ra mấy cái hôn của con, suýt nữa thì con viết "bé Lô-ra" vì con vẫn giữ nguyên những kỷ niệm ngày xưa của cô ấy trong trí nhớ. Nếu cô ấy vẫn tỏ ra quý mến con và viết thư cho con như đối với một người anh thì con còn sung sướng gấp bội. Xin phép hôn mẹ.

        Con trai của mẹ, Nam tước Phôn Gôn-rinh".

        Hen-rích đưa lá thư mới viết xong cho Đại tá.

        - Xin ba xem qua một tí. Con e rằng mình có quá đường đột chăng...

        Béc-gôn đưa tay ra hiệu ngăn anh lại, mắt vẫn không rời lá thư.

        - Con thật là một đứa con trai rất yêu kính cha mẹ!-Lão cảm động nói và bước đến bên Hen-rích, ôm lấy gã.

        - Thôi, bây giờ thì đi đi. Đã đến giờ lên đường rồi đấy. Và mong con chớ quên mang theo khẩu tiểu liên.

        Hen-rích đã ra đến ngưỡng cửa. Béc-gôn còn gọi giật lại lần nữa:

        - À, ta quên báo cho biết một cái tin chua chát: Tòa án Xô- viết đã tuyên án xử tử vắng mặt con về tội phản quốc. Đại úy Cu-bít nói với ba việc này. Ông ta phụ trách công tác điệp báo mà mạng lưới điệp báo của ta, nhờ ơn Chúa, gồm toàn những điệp viên cừ cả.

        - Quả thật cái tin này khá chua chát! -Hen-rích cười gằn nhưng bỗng nhiên im bặt. Nét mặt gã trở nên lạnh lùng, đôi mắt long lanh có vẻ thách thức:

        - Con có thể chết trong bất cứ hoàn cảnh nào và không thể tin chắc vào một cái gì trên đời này hết. Duy có điều con biết chắc rằng, con không bao giờ trở thành kẻ phản quốc cả.

        Gã dập góp giày, đi ra khỏi phòng.

        Câu chuyện trao đổi với Béc-gôn khiến Hen-rích hồi hộp. Những ngày làm việc đầu tiên ở Bộ tham mưu của Béc-gôn không thể gây nên một sự ngờ vực nào hết. Bỗng dưng xảy ra việc này. Mấy lời tố giác cạnh khoé! Bởi vì, khi lão đại tá in dấu ngón tay của Hen-rích, gã đã cố ý không nhìn vào tấm bản đồ nằm trên bàn.

        "Thế thì ai có thể nộp cho Bộ tư lệnh Xô-viết bản kế hoạch tác chiến? Kẻ nào?"

     

        Ban tham mưu quân du kích nhận được tin một toán lính Đức do một sĩ quan cầm đầu đã đến làng Pốt-gô cùng lúc với lệnh từ "Địa cầu" chuyển đến bằng điện đài: Tìm mọi cách ngăn cản không cho quân Đức tung các lực lượng mới ra thay thế các đơn vị bị tiêu diệt trong thời gian mở cuộc hành binh đại bại, cố gắng dò biết cho bằng được những kê hoạch của Bộ tư lệnh Đức và bắt kỳ được "tài liệu sống" bằng bất cứ cách nào.

        Liên lạc viên lượm tin về toán quân Đức cả quyết rằng xe ô- tô từ làng Tuốc-na-vi-nô, địa điểm của Bộ tham mưu quân đoàn, chạy ra. Do đó, người ta phỏng đoán rằng tên trung úy chỉ huy toán quân là sĩ quan trong Bộ tham mưu. Thật vừa vặn đúng lúc, gã này là "tập tài liệu sống" tốt nhất. Vì còn ai biết nhiều về kế hoạch hành binh của bộ tư lệnh Đức bằng một sĩ quan tham mưu?

        Quyết định là sẽ tung ra hai đại đội nhằm bao vây làng Pốt-gô tiêu diệt toán quân và bắt sống kỳ được tên sĩ quan làm tù binh.

        Các liên lạc viên ở các làng khác cũng báo tin rằng, hôm qua, một chiếc xe con và một xe vận tải bọc sắt đã tới làng, rằng tên sĩ quan tập hợp cảnh sát lại và huấn thị. Như vậy, rõ ràng là bọn Đức đang chuẩn bị cuộc càn quét lớn vào khu du kích. Bắt sống tên sĩ quan Đức là một việc cần thiết nhất cử lưỡng tiện.

        Ngoài hai đại đội lĩnh nhiệm vụ tấn công, quân Đức ở Pốt-gô còn định dùng các đội tiểu liên để phong tỏa con đường từ Pôt- đô đến Tuôc-na-vi-nô, nhất là con đường đến Ma-ri-a-nốp-ca bởi vì ở đó có một đồn binh khá mạnh không những gồm bọn cảnh sát mà còn gồm cả lính Đức nữa. Các toán xạ thủ tiểu liên này có nhiệm vụ hai mặt: một là, phải chặn các đơn vị quân Đức từ Tuốc-na-vi-nô hay Ma-ri-a-nốp-ca tới tiếp viện; hai là, không cho bọn Đức bị đánh úp trong làng Pốt-gô chạy thoát nếu chúng lọt qua được vòng vây.

        Cần phải cấp tốc mở cuộc tấn công, bởi vì theo lời các liên lạc viên thì hai chiếc xe nói trên chỉ dừng trong mỗi làng không quá hai giờ.

        Từ căn cứ du kích đến làng Pốt-gô khoảng chừng 10 cây số, trong đó chỉ có 7 cây số đường rừng, còn ba cây số nữa là đường làng.

        Viên đội trưởng du kích quyết định thân chinh chỉ huy trận chiến đấu. Vừa ra khỏi rừng, anh lập tức chia quân thành hai đơn vị và hạ lệnh ra roi quất ngựa phi nước đại để nhanh chóng vây kín lấy làng. Anh không lo rằng bọn Đức sẽ trông thấy du kích. Về phía tây, một khu đầm lầy chắn mất lối, không những xe ngựa mà người đi bộ cũng không lội qua được; đầm có nhiều chỗ rất lầy lội, mà ít kẻ biết rõ những vũng lầy đó. Bọn Đức chỉ có hai con đường: hoặc là chiến đấu, như vậy có lợi cho du kích; hoặc là khi thấy bên địch tới gần thì bỏ chạy. Hai lối thoát mà chúng có thể lợi dụng được đều đi qua cạnh đầm lầy. Một lối đi về hướng bắc: đến làng Tuốc-ba-vi-nô, lối thứ hai đi về hướng nam tới làng Ma-ri-a-nốp-ca. Cho nên du kích phải thúc ngựa để kịp chặn hai đường rút lui và sau khi đã triển khai, họ bắt đầu tấn công vào Pốt-gô.

        Hen-rích dừng lại làng Pốt-gô hơi lâu hơn ở các làng khác. Dọc đường gã thấy đói ngấu nên vui lòng nhận lời mời ăn cơm ở nhà tên đội trưởng cảnh sát xã là Ba-ra-nốp-ski. Hơn nữa tên quận trưởng cảnh sát Vôn lại giới thiệu: Ba-ra-nốp-ski không những là người đáng tin cậy mà còn là một người chủ hậu hĩ, biết đãi khách, nhất là các ông sĩ quan. Tên đội trưởng đội xạ thủ tiểu liên đi theo Hen-rích là Vuốc-xe quả thật lúc đầu chả dám khuyên gã trung úy dừng lại quá lâu ỏ làng Pốt-gô, đã nằng nặc đòi trở về Bộ tham mưu khi trời chưa tối, nhưng sau vì mê những lời hùng biện của Vôn khen ngợi lòng chuộng khách của Ba-ra-nốp-ski nên cuối cùng định bụng lợi dụng dịp tốt để ngốn một bữa cho thỏa cái dạ dày.

        Ba-ra-nôp-ski cao lênh khênh, vụng về, mừng quýnh tưởng phát điên mất: Không phải là ai mà chính là ngài Nam tước sẽ ăn cơm tại nhà hắn. Sau khi mời khách ngồi, hắn cứ lăng xăng không biết làm việc gì nữa và cái thân hình cao lớn của hắn lúc ấy lại càng ngộ nghĩnh hơn. Bộ quân phục Đức cũ rích với các băng vải trắng trên ống tay áo, hình như cốt cắt cho gã thanh niên nào chứ không phải cho cái lão hộ pháp bụng phệ này. Và cái bụng ấy không thể nhét vào trong bộ quân phục. Những chiếc khuy ở giữa đều bật ra hết, chỉ có cúc trên và cúc dưới là cài được, cho nên qua chỗ hở rộng lộ ra tấm sơ mi trắng chả ăn khớp với bộ quân phục tí nào. Hen-rích không nhịn được cười khi trông thấy tên cảnh sát gương mẫu, theo lời người ta giới thiệu.

        Ba-ra-nốp-ski hạ lệnh cho mụ vợ quay ngỗng và nói chung phải sửa soạn một bữa ăn thế nào để "cho đến khi về Béc-lanh, ngài vẫn còn nhớ" (hắn tưởng Hen-rích không hiểu tiếng Nga, cho nên cứ tha hồ bô bô).

        Sau đó, theo lệnh Vôn, Ba-ra-nốp-ski lập danh sách bọn mật thám, ở làng nào Hen-rich cũng thu bản danh sách ấy.

        Khi danh sách đã viết xong, Hen-rích hạ lệnh báo động. Chừng ba phút sau, theo đồng hồ cơ-rô-nô-mét của Hen-rích, đội cảnh sát xã Pôt-gô đã tập hợp thành hàng.

        - Trong danh sách ghi những 23 tên họ mà sao trong hàng chữ chỉ thấy 21 người -Hen-rich cùng Ba-ra-nốp-ski và Vôn đi quanh hàng quân, kiểm tra và hỏi.

        - Tôi là hai mươi hai còn tên lính gác trên gác chuông là 23 - Ba-ra-nốp-ski khúm núm thưa.

        Hen-rích nhìn lên gác chuông và quả thực trông thấy tên cảnh sát trên đó. Tên này ghé ống nhòm vào mắt, ngắm về phía xa.

        - Bọn du kích có đến thăm các anh luôn không?-Hen-rích hỏi.

        - May dạo này trời còn thương chúng tôi.

        Nhưng ngay lúc đó, từ trên gác chuông vang lên tiếng súng của tên lính gác.

        - Tròi ơi! Ma quái gì thế!-Ba-ra-nốp-ski rú lên và ngồi thụp xuống hai tay ôm đầu.

        Khi Hen-rích cùng Vôn chạy lên gác chuông, gã đã có thể trông thấy ngay mọi việc mà chả cần ống nhòm: hàng đoàn kỵ binh và xe ngựa chở đầy du kích đang lao về phía rừng. Một số kỵ binh và xe có đặt súng máy vượt lên đầu, họ đã đến rất gần. Đúng là tên gác mải nhìn xuống bọn cảnh sát tập hợp dưới sân nên không phát hiện ra du kích ngay từ xa.

        Hen-rích nhìn sang phía tây và trông thấy một cái đầm rộng mọc đầy lau sậy. Gã nheo mắt nhắm đầm lầy trong một phút, tựa như đang suy tính kế hoạch. Chắc hắn gã đã nghĩ ra điều gì, nên vội đâm bổ xuống khỏi gác chuông và hạ lệnh cho Vuốc- xe chuẩn bị quân đội sẵn sàng chiến đấu:

        - Anh chỉ huy luôn cả đội cảnh sát và hãy dẫn bọn lính chạy theo hướng Bắc, về Tuốc-na-vi-nô. Theo tôi thì phía ấy quân địch ít hơn.

        - Còn trung úy?

        - Không cần phải lo cho tôi, cứ làm theo mệnh lệnh đi... Còn anh thì theo tôi! -Gã hạ lệnh cho Vôn-Không, trước hết hãy chạy tới nhà Ba-ra-nốp-ski và mang chiếc áo mưa lại đây cho tôi. Phải nhanh lên mới được.

        Trong lúc Vôn chạy đi lấy áo mưa, Hen-rích tạt vào trụ sở cảnh sát. Trong những giây phút hiểm nghèo ấy, gã trung úy tỏ ra bình tĩnh lạ thường. Thấy tập danh sách mật thám và cảnh sát Vôn để lại trên bàn, gã cầm lấy nhét vào ngăn kéo. Khi tên quận trưởng cảnh sát thở hồng hộc chạy đến, Hen-rích vẫn điềm nhiên hút thuốc lá.

        - Lạy chúa, xin Trung úy nhanh lên! Ông nghe thấy gì không? Chúng nó đang bắn đấy!

        - Cho chúng bắn. Tôi và anh không đánh nhau với chúng đâu mà chạy vào đầm kia. Chúng ta phải mang kỳ được những tài liệu vừa thu lượm xong về Bộ tham mưu, mà chỉ còn một lối thoát duy nhất là chuồn thẳng vào đầm.

        Hen-rích cúi lom khom băng về phía đầm. Lão Vôn bốn mươi tuổi, to lớn, lạch bạch bám theo sau. Nhưng gã Nam tước không những là một kiện tướng về môn chạy mà còn là một người bạn chiến đấu chân chính. Thấy Vôn cứ lẽo đẽo đằng sau, gã chạy chậm lại để đợi hắn.

        - Vôn, đừng hoảng! Thở bằng mũi. Vung tay, vung tay đều! Thế đấy! Một, hai, ba, bốn. Một; hai, ba, bốn...

        Vôn nhìn gã trung úy với đôi mắt biêt ơn. Hắn đã có thể chạy nhanh hơn. lời khuyên của gã trung úy hiệu nghiệm thực.

        Tiếng súng giao chiến trong làng mỗi lúc một dữ dội hơn. Từng loạt tiểu liên xen lẫn vào những loạt súng máy, lát sau nghe thấy cả tiếng lựu đạn nổ.

        - Nhanh lên, nhanh lên. Vôn! Phải nhanh lên mới thoát được!-Gã trung úy giục tên quận trưởng cảnh sát đang thở hổn hển.

        Đầm kia rồi.

        - Bước theo dâu chân của tôi! Không được bước chệch bước nào ra ngoài cả!-Hen-rích mồm hạ lệnh, chân giẫm bừa vào bụi lau. Được chừng 100 bước, gã ngoái nhìn Vôn lảo đảo như một thằng say rượu. Nỗi kinh hoàng đã làm cho hắn đi không vững nữa. Vả lại còn phải bước theo vết chân của tên trung úy qua những vùng lầy nữa chứ...

        - Có thể nghỉ lấy hơi mấy phút -Hen-rích dừng lại và há mồm hớp mạnh mấy hơi.

        - Thưa Trung úy, không hiểu quân ta có thoát được không? - Thở xong, Vôn hỏi.

        - Tôi lo cho họ lắm. Lực lượng chênh lệch quá! À này, thế còn tập danh sách mật thám và cảnh sát đâu nhỉ? Lúc nãy ông quang nó trên bàn.

        Tên quận trưởng cảnh sát mặt tái như gà cắt tiết.

        - Tôi tưởng... tôi tưởng là ông...

        - Vậy là ông bỏ quên nó rồi chứ gì? Ông có hiểu là ông đã làm cái gì không?

        - Nhưng tôi cứ tưởng... -Tên Vôn lắp bắp thưa.

        - Tưởng... Thế ông có biết là nếu danh sách đó mà lọt vào tay bọn du kích thì sẽ ra sao không? Ông thử tưởng tượng xem sẽ ăn nói thế nào với ngài đại tá!

        - Thưa Trung úy! ông rủ lòng thương cho! Xin ông ngơ đi cho! Thì tôi còn hồn vía nào mà nghĩ đến danh sách gì trong lúc đó nữa? Lạy ông, ông cứ nói là giao cho Vuôc-xe rồi.

        Từ xa vẳng lại những tiếng thét và tiếng rú thất thanh. Những tràng súng máy im hẳn, chỉ còn nghe vài tiếng nổ lẻ tẻ.

        - Tai hại thật! Bắt đầu giáp lá cà. Nhanh lên ông Vôn! -  Hen-rích quát và vội vã tiến sâu vào giữa đầm.

        Có thể đo lường được sức lực của một người đang chạy trốn cái chết không? Vôn chưa bao giờ nghĩ rằng mình có khả năng lội bì bõm suốt đêm, nước ngập đến đầu gối, chật vật lắm mới rút được bàn chân ra khỏi vũng lầy, không dám dừng lại vì cái thứ đất bùn lầy nhầy luôn luôn lún xuống dưới khối thịt nặng nề mà vừa mới lôi cẳng lên là y như bùn mút lấy kêu phòn phọt. Hơn nữa từ sáng qua đến giờ chưa nhét tí gì vào bụng nên mệt lả. Thực ra thỉnh thoảng gã trung úy còn bẻ một thân cây gì đó trong đám lau sậy mà chỉ một mình gã biết thôi và chìa cho Vôn, dặn cách tưốc vỏ để nhai, nhưng món ăn này chỉ tổ làm cho hắn buồn nôn. Ngoài ra, tay hắn lại bị gai góc, lá sắc cứa sây sát rốm máu khắp nơi, đau rát vô cùng. Vôn chưa bao giờ hình dung rằng việc lội qua đầm lầy lau sậy lại có thể nguy hiểm đến thế.

        - Thưa Trung úy! Chúng ta lang thang thế này còn lâu nữa không? -Vôn hỏi khi trồi gần sáng và hắn đã rã rồi. Người hắn xám lại vì lạnh và run lẩy bẩy.

        - Thì ông cũng nghe thấy chúng bắn vào đầm kia mà. Có lẽ chúng lùng bọn mình đấy. Nếu chưa biết chắc bọn du kích đã lẩn vào rừng thì chưa rời cái đầm này được.

        - Thế chúng ta lại quay lại à?

        - Giòi đất, im đi, và theo tôi.

        Chính Hen-rích cũng đã thấy kiệt sức, Gã đi đã thấy vất vả hơn, phải dừng lại luôn, khi thì để lắng nghe động tĩnh, khi thì để thở.

        Cuối cùng Hen-rích đứng lại.

        - Chúng ta sẽ đứng đây cho tới khi nào nghe tiếng ô-tô chạy.

        - Ở đây nghe được hay sao? -Vôn chán nản xua tay.

        - Chúng ta cách đường cái chừng 100 thước. Theo lệnh của Đại tá, tôi phải trỏ về từ tối qua. Thế mà sáng hôm nay tôi vẫn chưa về. Trong Bộ tham mưu tất sẽ xôn xao, và chậm nhất là 9 giờ họ sẽ bắt đầu đi tìm. Độ 10 giờ xe ô-tô sẽ chở lính đến đây rồi.

        Nhưng bọn Đức đã đến sớm hơn. Hen-rích chưa đoán ra rằng không những lão đại tá và các sĩ quan phòng I-X mà cả Bộ tham mưu cũng quan tâm đến việc gã chưa về.

        Đợi mãi không thấy Hen-rích, ba giờ đêm, Béc-gôn bèn chạy sang phòng gã trung úy xem sao, thì mối biết đích là gã chưa về thực. Lão đại tá liền dựng tất cả Bộ tham mưu dậy. Và lúc tròi vừa hửng sáng, một đội bộ binh mô-tô hăm hở lao về phía làng Pốt-gô.

        Khó mà nhận ra gã thanh niên mệt lử mình mẩy lấm láp, tay quấn băng lại chính là viên sĩ quan tham mưu Hen-rích Phôn Gôn-rinh, chàng Nam tước lúc nào cũng diện rất bảnh.

        Gã Nam tước ngủ suốt ngày và suốt đêm. Đến sáng hôm sau khi bừng mở mắt, người đầu tiên gã trông thấy là Béc-gôn.

        - Cứ nằm. Nằm mà nghỉ! Quận trưởng cảnh sát đã báo cáo vói ba tất cả mọi việc rồi. Nhưng ba con ta nay mai sẽ quên hết cái họa du kích và sẽ rời khỏi cái đất nước chó má này!-Trước khi đi ra, Béc-gôn thì thầm có vẻ bí mật lắm.

        - Nghĩa là ?...

        - ... Quân đoàn ta sẽ chuyển sang Pháp.

        

        Vì thiếu nhà cửa tử tế nên mấy ngôi nhà của cái bệnh viện xã nhỏ bé phải gánh hai nhiệm vụ. Ban ngày, bọn sĩ quan ăn uống ở đây, lúc ấy, trong căn phòng lốn, bàn được xếp thành hình chữ "T". Tụi đại diện cho bộ tư lệnh tối cao ngồi ở những chiếc bàn trên cánh chữ T, bọn sĩ quan khác chia nhau ngồi ở bàn dưới theo thứ tự cấp bậc, trừ tụi bí thư của các quan to phải ngồi cạnh thượng cấp. Buổi tối thì chả phân cấp bậc gì nữa. Bàn ghế lúc đó hoàn toàn mất trật tự, ghép hai ba cái hay là rời rạc riêng từng chiếc, tùy theo ý thích từng nhóm, nhóm rượu hay nhóm cờ bạc. Vào những thời gian này mùi thuốc men và chất tẩy uế xông lên nồng nặc, không làm cách nào để xua chúng đi được, mặc dầu đã bao nhiêu lần quét tường và rửa sàn. Mùi này thêm mùi vị nồng cay cho rượu vang và cho những cuộc cãi vã sau bữa rượu.

        Hôm nay, cái mùi ấy đặc biệt làm cho đại úy Cu-bít phát cáu. Nó gợi cho hắn nhớ lại ngôi nhà ga nhỏ bé ở một làng bên biên giới nước Ý, nơi đó hắn đã lên đường sang Đức theo điện gọi của ông bác đóng lon cấp tướng. Có lẽ kỷ niệm đó hiện ra là vì trong nhà này cũng sặc mùi thuốc tẩy uế khiến Cu-bít buồn nôn. vả lại, hồi ấy hắn tự cảm thấy mình không may. Du học hai năm ở thành phố La Mã, đang chuẩn bị cho mình một địa vị thượng lưu trong nhà thờ, thì bỗng chốc do cuộc chiến tranh này mà xảy ra bước ngoặt đột ngột. Đáng lẽ làm một vị chức sắc được sùng kính trong giáo đường thì nay lại phải phụ trách công tác trong ban tình báo. Thực ra, Cu-bít chả tiếc gì bộ áo thầy tu đâu. Hắn mặc quân phục nom hợp hơn. cổ áo đen tôn thêm nước da trắng xanh, và đôi mắt lại càng sâu hơn. Cô Cơ-la-ra bảo mắt hắn có vẻ bí hiểm... Hán chí tiếc rẻ những năm tháng sống ở La Mã. Hồi đó, Cu-bít còn rất tin vào cái tài dự tính siêu việt của mình và nhiều sự vật đã làm cho hắn cảm xúc sâu sắc. Hắn rất muốn biết những cảm giác run khi chờ đợi, khi ngập ngừng, khi say mê. Nhưng cuối cùng các cảm giác đó đã mất hẳn đi. Bây giờ, hắn chỉ cảm động trong một trường hợp độc nhất là khi sắp lật quân bài đầu tiên của mình lúc đánh bài.

        Cu-bít nhìn quanh phòng để tìm bạn chơi. Phải chăng nên mời gã Nam tước Hen-rích kia? Tiền của gã thì đổ đi cũng chẳng hết. Và nếu chơi có tính toán, đừng hăng máu vịt...

        Thòi gian gần đây Cu-bít đánh bài ít gặp may. Như tất cả các con bạc, hắn trông mong vào sự bất ngờ để gỡ lại số tiền đã nướng mất. Chỉ cần đừng bỏ lỡ cơ hội khi vận đỏ chiếu vào mình. Có thể là đúng hôm nay...

        Cu-bít đi vội qua phòng và đến bên Hen-rích lúc đó đang vui vẻ trò chuyện với Cốc-ken-mu-le.

        - Nam tước, ông có đồng ý chơi bài với tôi không? Chắc là ông hay chơi ít-xì. Hen-rích xoè tay và tỏ vẻ tiếc rẻ, thú thật với hắn:

        - Rất tiếc rằng tôi quá thôn. Về cái món đó tôi dốt lắm. Thú thực là tôi cũng muốn học.

        - Cu-bít, nếu cậu bằng lòng thì tôi chơi với cậu vậy - Cốc-ken-mu-le đề nghị.

        - Nhưng phải mời ai nữa chứ?

        - Ừ, cố nhiên, Sun này và... -Cốc-ken-mu-le nhìn quanh phòng và... thằng Véc-ne... Véc-ne-Hắn gọi -cậu còn đủ sức để nắm lấy chủ bài đấy chứ?

        Véc-ne đang ngồi nốc rượu cô-nhắc cạnh chiếc bàn con, uể oải ngẩng đầu lên. Hai mắt hắn đã đờ đẫn, nhưng hắn vẫn ngồi thẳng, cử chỉ vẫn ung dung hình như hoàn toàn chưa uống tí gì cả.

        Cốc-ken-mu-le bày ghế. Hôm nay, hắn rất vui nhộn và dễ dãi. Buổi sáng, tên đại úy này đã gửi một gói hàng về cho gia đình, không phải là giẻ rách mà toàn là vật quý giá. Hắn cho rằng hôm nay là ngày lành của hắn và nhất định hắn sẽ gặp may, vớ bở.

        Sun ngồi xuống cạnh bàn, ra vẻ trịnh trọng tựa hồ không phải hắn sắp sửa vào cuộc đỏ đen mà sắp bắt tay vào một công tác gì cực kỳ quan trọng.

        - Nếu tôi ngồi cạnh ông để học cách chơi thì ông không phản đối chứ?-Hen-rích hỏi Cu-bít.

        Cu-bít rất không ưa người khác nhòm vào bài hắn. Hắn có thể phát cáu vì có người chầu rìa. Nhưng hắn không muốn từ chối gã Nam tước và kéo ghế thân mật mời gã này ngồi.

        Ván bạc thoạt tiên có vẻ uể oải. Cu-bít nhớ ý định không bốc đồng của mình ban nãy nên đánh một cách dè dặt khác ngày thường. Cốc-ken-mu-le chả may mắn lắm. Sun thì bao giờ cũng chờ thời cơ. Riêng Véc-ne thì hơi men bắt đầu bốc lên, mỗi lúc một hăng máu. Hắn đánh bạt mạng, làm những chuyện bất ngờ và vơ liền liền hết ván này sang ván khác trước sự ngạc nhiên của các con bạc. Cu-bít cũng đã say cuộc. Quên khuấy ý định dè dặt của mình hắn đặt tiền gấp đôi. Nhưng chả đi đến đâu cả. Hơn nữa, tay bạn chơi của hắn là Cốc-ken-mu-le lại cứ nhầm hết bận này đến bận khác. Sun rất hài lòng, xoa tay xuống chân bàn. Hắn cùng Véc-ne đã vớ được khá bẫm. Còn tên Cu-bít như sắp phát điên. Hắn tuyên bô hết tiền, mặc dầu ai nấy đều rõ ràng hắn mới tung ra chưa được một nửa số tiền vừa ăn hối lộ.

        Không, lần này vận đỏ vẫn không quay về với hắn. Cốc-ken-mu-le ngó bộ cay như ớt, móc ví lấy 315 mác đặt lên bàn, còn Cu-bít đành phải gọi riêng Sun ra góc phòng rỉ tai hẹn mai trả đủ. Sun lạnh lùng và hách dịch bảo chỉ đợi đến 12 giờ trưa mai, vì ngày mai, hắn cũng phải trả nợ, món nợ "danh dự". Hắn cố dằn mạnh chữ "danh dự" khiến Cu-bít hiểu rằng, nếu không trả đúng hẹn cho tên được bạc này, tất thế nào cũng bị nhục với hắn.

        Để che giấu vẻ buồn bực đối với người xung quanh, Cu- bít cứ quanh quẩn mãi trong phòng và uống rượu cô-nhắc với Hen-rích và Véc-ne. Sun bỏ chuồn ngay để khỏi phải trả tiền rượu. Nhưng Véc-ne tỏ ra là một sĩ quan hào phóng. Hắn thết đãi tất cả những ai đến ngồi ở bàn hắn. Cuối cùng, Hen-rích mua hai chai sâm-banh và ai nấy đứng dậy cạn cốc trước khi chia tay. Tan cuộc vui, đầu óc Cu-bít quay cuồng choáng váng; thậm chí hắn chẳng nhó là đã làm cách nào mà lê được về đến phòng mình. Thực ra, như thế càng hay vĩ hắn đã ngủ lịm đi tức khắc mà không phải băn khoăn nghĩ kế xoay tiền để thanh toán với Sun.

        Cu-bít tỉnh giấc, đầu nặng trĩu, cảm thấy có chuyện không hay đang chờ đón mình. Hắn cũng chưa nghĩ ra ngay là chuyện gì, cho đến khi rửa mặt xong và ngồi vào ăn sáng, hắn mới sực nhớ câu chuyện với Sun.

        Đối với người khác còn dễ dàn xếp chứ đối với cái thằng cha béo phị này: "Tớ cũng phải trả món nợ danh dự". Vị tất nó đã hiểu thế nào là danh dự!

        Cu-bít cố ý đến Bộ tham mưu sớm, hy vọng sẽ gặp tên nào đó và giật tạm dù chỉ được một phần số tiền hắn cần cũng được. Nhưng Cốc-ken-mu-le dốc túi cũng chỉ vẻn vẹn có 20 mác. Hay đành liều lên vay Đại tá hoặc Thiếu tướng.

        Cu-bít thử gọi dây nói cho hai ba thằng bạn nữa, mặc dầu biết trước là bọn chúng cũng chả đào đâu ra, vì đứa nào cũng đều nướng sạch vào rượu và bài hết. "Thôi, ra sao thì ra!", cuối cùng, Cu-bít chặc lưỡi, giở sổ sách ra, sắp chúi đầu vào công việc.

        Chợt mấy tiếng gõ cửa khe khẽ khiến hắn rùng mình. "Sun hay sao?" -Hắn thoáng nghĩ trong óc. Nhưng hắn liếc nhìn đồng hồ.-và thở phào sung sướng: mới có 10 giờ.

        - Đợi tý -Hắn nói to và bước tới cánh cửa bọc sắt, ấn vào ổ khóa tự động.

        Trung úy Hen-rích đang đứng ngoài hành lang.

        - Nam tước vào đây -Cu-bít mừng ra mặt -Lạ nhỉ, ngay phút này tôi mới sực nghĩ ra là ông có thể giúp tôi một việc.

        - Xin sẵn sàng. Nhân thể tôi cũng có chút việc với ông, nói rõ hơn là một yêu cầu nhỏ.

        Sau khi mời khách ngồi, tên đại úy cũng ngả lưng xuống ghê bành cạnh bàn giấy, khẽ đẩy chồng giấy má sang bên.

        Không, hắn không thể chê trách số mệnh, nếu số mệnh đã dẫn Hen-rích đến đây. Trước hết, có thể giật ba bốn trăm mác để giả cho Sun. Làm sao mà từ nãy hắn không nghĩ ra điều này? Thú nhỉ? Sau nữa, đây là một dịp rất tốt để hoàn thành việc ủy thác của Béc-gôn. Phải để gã Nam tước ngồi một mình trong phòng, không thu dọn mớ giấy tờ vứt bừa bãi trên bàn có đóng dấu "tối mật" và vờ quên cả đóng cửa tủ. Hen-rích nhất định mắc lừa, nếu gã là kẻ phản trắc. Lúc ấy, chỉ việc nhòm vào ống viễn kính lắp bên cạnh tủ khéo đến nỗi chả ai đoán ra và gã Nam tước sẽ bị bắt quả tang.

        Nhưng nên thực hiện mưu kế này thế nào đây? Nếu hắn đã chuẩn bị được trước thì có thể bày trò theo dự định sẵn. Dặn một tên cấp dưới nào đó gọi điện thoại cho hắn, hắn sẽ xin lỗi Nam tước, bảo gã ngồi đợi. Còn trong lúc này nên ứng phó ra sao? Bây giờ, khi Hen-rích đột ngột vào đây thì phải dựa vào tài tháo vát của mình thôi. Phải bịa ra chuyện gì. Phải mào đầu câu chuyện làm sao để giữ Hen-rích lại và xoay xoả thế nào để một phát đạn bắn chết hai con thỏ: vay tiền và đồng thòi thẩm tra gã Nam tước?

        - Thế tôi giúp ông được việc gì nào?

        - Ông thấy chứ? -Cu-bít lựa lời -tôi rất muốn biết ý kiến ông vê nhiều vấn đề có liên quan tới công việc của tôi. Tôi định nói đến công tác điệp báo mà tôi được hân hạnh phụ trách.

        - Rất sẵn lòng trả lời các câu hỏi của ông...

        - Ông đã công tác bên Nga và tất nhiên đã quen thuộc với tình hình thực tế của người Nga. Thế thì khi cơ quan phản gián bắt được một điệp viên của ta, điệp viên này có hy vọng vào sự may mắn được thoát chết không?

        - Không hơn gì một con cá đã nằm trên thớt mà lại mong lủi trở về sông được. Trong thời bình, tình báo của ta còn có thể hy vọng vào một thái độ mềm dẻo nào đó khi người ấy thành thực thú nhận hết tội lỗi hay là thêm điều kiện gì khác... Nhưng trong thời chiến... Bản thân ông cũng đã biết đấy: luật pháp thời buổi chiến tranh bao giờ cũng nghiêm ngặt.

        - Nhưng nếu điệp viên đó muốn thoát chết mà đồng ý làm việc cho cơ quan tình báo Xô-viết.

        - Ô, đó chỉ là trường hợp hãn hữu!-Hen-rích cả quyết nói -Ông nên nhớ rằng, cái chính là ở chỗ này, bọn cán bộ tình báo Xô-viết được tuyển lựa theo những nguyên tắc hoàn toàn khác hẳn với bên ta: rặt những điệp viên, mật thám làm việc cốt lấy tiền. Cơ quan tình báo Xô-viết, tiếc rằng chúng mạnh do ở chỗ tình báo viên gồm toàn những người hành động theo lý tưởng; tôi có thể gọi chúng là cuồng tín, chúng làm việc không phải vì tiền.

        - Phải, phải... -Đại úy Cu-bít yên lặng, loay hoay tìm một cái móc để móc sang vấn đề khác mà hiện giờ hắn quan tâm hơn cả.

        Chính Hen-rích lại gỡ thế bí cho hắn.

        - Xin lỗi Đại úy, tôi xin ngắt lời ông -Gã nói có vẻ mạnh dạn -tôi rất băn khoăn nghĩ rằng mình có lỗi với Đại úy.

        Vâng, vâng, xin ông nghe tôi, rồi sau hẵng phản đối cũng được. Hôm qua, tôi đề nghị ông dạy tôi chơi bài và quả thật đã khiến ông đãng trí, khó chịu vì có người luôn luôn nhòm vào bài mình... Ồ, bản thân tôi cũng phải phát cáu khi ngồi đánh bài mà lại có kẻ chầu rìa đằng sau lưng nhòm ngó. Do đó, tôi cảm thấy mình phải chịu một phần lớn trong món tiền thua bạc của ông. Tôi rất mong ông hiểu thấu cho lòng tôi và đừng giận. Hôm qua, hình như ông có gặp điều khó khăn gì với Sun thì phải.

        - Ông đoán đúng đấy. Nam tước ạ, thú thực là tôi có chịu của thiếu tá Sun 350 mác và chưa biết xoay xở ra sao để gỡ được cái thê bí này.

        - Ổ, rõ là chuyện vặt! Tôi rất sung sưống nếu ông bằng lòng vay tôi món tiền nhỏ mọn đó.

        Hen-rích rút ỏ túi trong ra một tập ngân phiếu mới tinh và nhìn Cu-bít ra vẻ hỏi.

        - Nam tước thân mến, tôi hết sức cảm ơn ông, và mặc dầu thế tôi vẫn thấy không tiện... Vì chúng ta mới quen biết nhau chưa được bao lâu.

        - Mối thiện cảm chân thành thường nảy nở ngay sau buổi gặp gỡ đầu tiên -Hen-rích mỉm cười và nghiêng mình -Đúng thế không ạ!

        - Nam tước thân mến, ông là một sĩ quan chân chính! Cu-bít thở phào khoan khoái -Thú thật là tôi đành phải lợi dụng lòng tốt của ông, tất nhiên chỉ trong một thời hạn rất ngắn.

        - Ổ, việc gì mà vội... Đây là 350 mác. Đủ chưa?

        - Hoàn toàn đủ.

        Cu-bí xé một mảnh sổ tay, viết biên lai và trao cho Hen-rích: gã này lơ đễnh nhét nó vào túi.

        - Không cần lắm, nhưng nếu ông muốn thế...

        - Tôi nhất định yêu cầu làm vậy, và để tỏ tình thân của chúng ta, mời ông uống với tôi một ly rượu cô-nhắc. Bằng lòng chứ! Thú thật, tôi bị váng đầu, ù tai từ tối hôm qua.

        - Vâng, nếu vì tình thân thì tôi không bao giờ từ chối -Hen- rích mỉm cười gật đầu.

        - Vậy xin phép chạy sang phòng riêng trong năm phút.

        Không đợi câu trả lời của Hen-rích, Cu-bít chạy ra cửa.

        - Hãy gượm đã -Nam tước giữ hắn lại -Ông bỏ đi mà cứ vứt giấy tờ mật trên bàn hay sao? Cất nó vào tủ chả tốt hơn à?

        - Chuyện vặt!-Cu-bít xua tay -Trung úy ạ, ông cũng đang phụ trách những việc bí mật quan trọng chả kém gì tôi, hơn nữa, tôi vẫn tin vào tính kín đáo của ông. Ổ khóa tự động ở cửa kêu lách cách. Tiếng bước chân Cu-bít xa dần.

        Hen-rích liếc nhìn chồng giấy má, rút điếu thuốc ra, thong thả vê vê và đến đứng bên cửa sổ.

        Khi nghe tiếng chân bước ngoài cửa, Hen-rích cũng chả thèm ngoái cổ lại, tựa hồ như không nghe thấy.

        - Xin lỗi nhé, tôi hẹn năm phút mà thành ra đi mất bảy phút -Cu-bít đến đóng chặt cửa tủ và sau đó mới rút trong túi ra một chai rượu, hai chiếc cốc nhựa rồi bắt đầu rót cô-nhắc.

        - Nào! Chúc mừng cho tôi gỡ được số bạc đã thua! Tên đại úy nâng cốc nói.

        - Thê thì hãy chúc cho tôi cũng được bạc! -Hen-rích cũng vừa nâng cốc vừa nói theo lời nói của Cu-bít.

        "Lại qua một thử thách nữa!"-Một ý nghĩ sung sướng thoáng qua đầu óc Hen-rích.

   

        Sau bao nhiêu ngày, lần đầu tiên, mặt trời chọc thủng lớp mây dày và dội nắng xuống mặt đất. Nhân lúc nghỉ giải trí, bọn sĩ quan vận đồng phục ùa ra sân Bộ tham mưu. Kẻ này ngồi sưởi nắng trên bậc thềm mắt nheo lại vì chói, kẻ khác túm năm tụm ba đi dạo quanh sân, trò chuyện râm ran. Nhiều đứa xúm xít cạnh hầm xi-măng cốt sắt xây dọc đường trước cửa Bộ tham mưu. Bọn sĩ quan thường ẩn nấp trong hầm bê-tông mỗi khi máy bay tới ném bom. Nhưng bây giờ, ở đấy, đang diễn ra cuộc bắn thi đặc biệt giữa hai tay thiện xạ giỏi nhất của Bộ tham mưu là Sun và Cốc-ken-mu-le.

        Theo điều kiện cuộc thi thì xạ thủ phải bắn gãy cổ những chiếc chai đặt dưới chân tường hầm trú ẩn cách chỗ đứng bắn ba mươi thước. Trong trường hợp bắn gãy cổ chai, xạ thủ được đối thủ thưởng cho hai chai rượu cô-nhắc hay số tiền bằng giá hai chai cô-nhắc. Nếu chỉ bắn trúng thân chai mà không trúng cổ, người bắn phải mất cho đối thủ một chai cô-nhắc. Nếu đạn hoàn toàn trượt ra ngoài đích thì mất đứt hai chai.

        Cốc-ken-mu-le bắn trước. Hắn cầm khẩu súng lục to tướng lấy ở tên thượng sĩ, xem xét cẩn thận, tiến tới cái vạch trên mặt đất, đứng hơi nghiêng người về phía mục tiêu và cố gắng ngắm thật chính xác. Đoàng! Một đám bụi tung lên phía bên phải cao hơn chiếc chai chút ít. Cốc-ken-mu-le cắn môi và lại ngắm. Lần này, đạn chọc thủng giữa và làm chai vỡ. Viên đạn thứ ba cũng chỉ phá võ chai mà thôi.

        - Thua cuộc nhé. Bốn chai! Không được chai nào! -Gã sĩ quan làm trọng tài hô to và cười.

        - Tớ sẽ gỡ lại lượt sau -Côc-ken-mu-le điểm nhiên nói -bây giờ tớ đã rõ cách ngắm rồi.

        - Một trò chơi bổ ích đối với các sĩ quan tham mưu -Nghe tiếng nói, mọi người quay nhìn. Thiếu tướng tham mưu trưởng Đa-ni-en và đại tá Béc-gôn đã đến gần đám sĩ quan. Thiếu tá Sun giảng giải điều kiện thi.

        - Hen-rích, con không tham dự hay sao! Béc-gôn nhác thấy Hen-rích trong đám đông, liền hỏi.

        - Tiếc rằng khi con tới nơi thì cuộc thi đã bắt đầu.

        - Ổ, xin mời Trung úy. Đây chỉ mới bắt đầu lượt thứ nhất. Hơn nữa, tôi lại thích được to cơ chứ? -Sun định đùa.

        - Thế ông tin là mình được cuộc à? - Hen-rích nheo mắt hỏi.

        Thiếu tá Sun kiêu ngạo mỉm cười và chìa cho cho Hen-rích khẩu súng lục để thay câu trả lời.

        - Không, bây giờ đến lượt ông, tôi xin bắn sau ông.

        Thiếu tá Sun như không thèm ngắm, bắn liền ba phát. Một chai võ, chai thứ hai gãy cổ, phát thứ ba bay sát cạnh chai mà không chạm vào nó.

        - Không phải là xoàng - Thiếu tướng Đa-ni-en khen.

        - Nam tước, đến lượt ông bắn -Sun mời.

        Hen-rích rút khẩu Van-te trong bao ra và đứng theo tư thế bắn.

        - Ông định bắn bằng cái súng xua ruồi này hay sao?-Cốc- ken-mu-le ngạc nhiên hỏi.

        - Thế thể lệ cuộc thi cấm súng này à?

        - Không cấm, nhưng tôi cuộc với ông rằng dùng khẩu Van- ten này thì cứ cách mười bước cũng chả bắn trúng được cổ chai đâu -Cốc-ken-mu-le cứ khăng khăng một mực. Nhiều sĩ quan đồng ý với hắn.

        - Ông tạo ra cho mình những điều kiện khó khăn hơn người dự cuộc khác -Tướng Đa-ni-en cũng nói.

        - Nhưng thưa Thiếu tướng, người sĩ quan cần phải tinh thông tất cả các loại súng. Tôi xin giao ước đặt cuộc với thiếu tá Sun là cứ một phát súng là mười chai rượu và xin giao ước bắn bằng thứ súng khác.

        - Xin ghi lời ông, mười chai một phát -Sun kêu to.

        Hen-rích lặng lẽ giơ súng lên và ngay trong nháy mắt đó, ba tiếng nổ vang rền liên tiếp. Chai thứ nhất vỡ, hai chai khác mất cổ.

        - Tệ quá! - Hen-rích cau mặt, hình như không nghe thấy tiếng reo hò thán phục của những người đứng quanh -Đặt ba chai nữa ra đấy - gã bảo tên thượng sĩ.

        Ba phát đạn sau làm cho ai nấy đều sửng sốt. Ba cái cổ chai bị cắt ngang y như tiện bằng dao.

        - Được năm chục chai, thua mười chai. Vị chi Thiếu tá Sun mất đứt bốn chục chai cô-nhắc!-Trọng tài vui sướng hô to.

        Xung quanh cười rộ. Mọi người đều đã biết cái tính bủn xỉn của tên thiếu tá, và bây giờ, tất cả đều theo dõi một cách thú vị bộ mặt dài ngoẵng của hắn đang đỏ bừng.

        - Thiếu tá Sun còn ba phát nữa -Hen-rích nhắc -Thiếu tá có đeo khẩu Van-te đấy chứ?

        Sun thở dài sờ vào bao súng và mặt càng đỏ thêm.

        - Đã giao hẹn bắn bằng khẩu Pa-ra-ben-lom cơ mà - Hắn ấp úng nói.

        Hen-rích vui vẻ cười phá lên.

        - Tôi cuộc mười chai là đùa đấy thôi, Thiếu tá ạ. Tôi chỉ cần một chai thôi cũng đủ.

        - Thế thì xin mời ông chín giờ tối nay đến cùng uống với tôi chai rượu được cuộc của ông.

        Sun nghiêng mình hết sức kiểu cách, như là mời Hen-rích tới dự một bữa yến tiệc long trọng.

        - Rất hân hạnh. Đúng 9 giờ tôi sẽ đến -Hen-rích nghiêng đầu, cố giấu ánh mắt chế giễu.

        - Nam tước này, ông nên biết là tôi không muốn đọ súng với ông đâu nhé!-Cốc-ken-mu-le nói đùa khi hắn cùng Hen-rích quay về Bộ tham mưu -Và hãy nhớ là hôm nay ông đã chuốc lấy cho mình một kẻ thù không đội trời chung đấy.

        - Thế mà tôi thấy là chúng tôi từ biệt nhau như hai người bạn vì tôi đã cho hắn hầu hết số rượu được cuộc của mình.

        - Đòi nào hắn chịu tha cho ông cái lỗi đã tước mất của hắn danh tiếng thiện xạ số 1 trong Bộ tham mưu -Cốc-ken-mu-le giải thích rõ -mà đó lại là niềm tự hào độc nhất từ trước tới nay của hắn.

        Khi Hen-rích và Cốc-ken-mu-le bước vào phòng mình thì tên trực ban báo cáo là thiếu tướng Đa-ni-en và đại tá Lem-be đang ở trong văn phòng Béc-gôn.

        - Lem-be à! -Hen-rích nhìn sang Cốc-ken-mu-le có ý hỏi và nhíu mày như cố nhớ điều gì.

        - Ông ấy lĩnh trách nhiệm chỉ huy cuộc hàng binh "Cuộc dạo mát rừng xanh" -Tên đại úy giải thích.

        Hai người ngồi vào bàn và cặm cụi với giấy tờ. Năm phút sau, tướng Đa-ni-en và đại tá Lem-be mệt mỏi, áo quần lấm láp, đi qua thậm chí chả thèm liếc mắt về phía các sĩ quan nữa.

        Qua khe cửa hé mở cũng có thể thấy Béc-gôn đang đi đi lại lại trong phòng. Điều đó chứng tỏ thái độ không vui của lão đại tá. Nhưng Hen-rích rất chú ý tới lời nói của Cốc-ken-mu-le về trách nhiệm giao cho Lem-be nên cứ đánh bạo gõ cửa.

        - À, té ra con!-Nét mặt ủ dột của Béc-gôn hơi tươi lên - Mừng thành tích của con, thật là một xạ thủ xuất sắc!

        - Thưa Đại tá, chính vì thế nên con mới đến dây đấy! Ba có thấy là giá con được biểu diễn tài bắn súng không phải trong cuộc thi mà là trong "Cuộc dạo mát rừng xanh" thì chắc hợp lý hơn vì ở đó mục tiêu là quân địch chứ không phải là vỏ chai rượu cô-nhắc.

        Một cái gì như nụ cười thoáng qua nét mặt Béc-gôn.

        - "Cuộc dạo mát rừng xanh" đã được tiến hành rồi.

        - Rồi ư? Bao giờ thế -Trong giọng nói của Hen-rích vừa có cả sự ngạc nhiên lẫn nỗi thất vọng.

        - Mờ sáng hôm nay, đúng sáu giờ, và chấm dứt lúc 12 giờ.

        Đôi mắt buồn rầu của Hen-rích chắc đã an ủi Béc-gôn.

        - Không, con thật kỳ quái, hết sức kỳ quái. Nào, nói thật ta nghe, tại sao con lại cứ ước ao được tham dự trận đánh này?

        - Xin phép được trả lòi không phải là với một vị thượng cấp mà như là người cha thứ hai, mà con không muốn giữ bí mật điều gì cả, được không ạ?

        - Ta mong rằng, con cứ nói chuyện như vậy với ta bất cứ lúc nào.

        Hen-rích ngập ngừng như hơi ngượng nghịu khi bộc lộ ra những ý nghĩ thầm kín của mình.

        - Ba đã làm rất nhiều điều cho con -Gã mở đầu dè dặt -Nhờ ba nên con mối được phong quân hàm nhanh như vậy. Ba đã giao cho con những công tác thích hợp...

        - Nào, đã thành thực thì hãy thành thực cho trót! Tại sao con không nói hết đi?

        - Con ghen với các sĩ quan ở Bộ tham mưu, họ đều có chiến công cả, đã được tham dự những chiến dịch quan trọng; những huân chương lấp lánh trên ngực họ đã nói rất hùng hồn về điều này...

        Một nhịp cười giòn giã không nhịn được của Béc-gôn cắt ngang câu nói của Hen-rích.

        - Đủ rồi!... Con ngây thơ đến thế kia à! Nói trắng cho con biết là hơn nửa số huân chương ấy đã được phát cho các sĩ quan tham mưu cốt cho sĩ quan đơn vị chiến đấu tin rằng bọn tham mưu cũng có công trạng với tổ quốc mặc dầu thường thường công trạng ấy không nhiều hơn công trạng của một tên nhân viên văn thư ở trong tòa thị chính thành phố. Vậy, không nên vì thê mà đâm đầu vào mũi súng của du kích. Để làm việc đó, chỉ cần tìm những kẻ mang dòng máu tầm thường, không phải là dòng máu cành vàng lá ngọc như con. Và hãy cảm ơn ta đã không ném con vào trận chiến đấu đó...

        - Tại sao?

        - Tại vì chúng ta đã mất hai trăm lính và 16 sĩ quan tử trận, một nửa số cảnh sát bị tiêu diệt...

        - Kết quả thế nào ạ?

        - Kết quả là, đối với nhiều kẻ "Cuộc dạo mát rừng xanh" đã biến thành cuộc dạo mát cuối cùng. Khi các đơn vị của ta đã chặn hết các lối rút, và tiến đến trại du kích thì mới biết là nhà cửa vắng tanh. Doanh trại và các lối hẻm đi vào đó đã được gài mìn chằng chịt. Hơn nữa, bọn du kích còn đánh tập hậu quân ta; và sau khi tiêu hao một phần lực lượng của ta, chúng liền biến nhanh như chớp. Cuộc hành binh đã thất bại nhục nhã. Hậu quả duy nhất là hơn hai trăm cây thập tự mọc lên trong nghĩa trang cạnh làng.

        - Kết quả là đại tá Lem-be...

        - Mặc ma bắt cái lão Lem-be ấy đi, ta không muốn con buồn phiền vì thất bại của lão. Để mặc lão phân bua với Bộ tư lệnh tối cao. Này Trung úy, con nghĩ sao có lẽ ta phải giải trí một tí và ra thành phố gần đây dạo chơi một buổi chiều chứ nhỉ.

        - Con xin sẵn lòng.

        - Ta cũng biết là con vui lòng. Tuổi trẻ vốn không ưa các xó hẻo lánh. Phải đổi chỗ luôn luôn như đổi không khí vậy. Thế có thể chiều hôm nay đi chứ?

        - Để đến mai tốt hơn. Hôm nay con đã nhận lời mời của thiếu tá Sun.

        Lão đại tá cau mày.

        - Ba không bằng lòng à?

        - Ba không yên tâm. Thiếu tá Sun không bao giờ chịu tha cho con cái lỗi làm nhục hắn hôm nay đâu. Sau khi uống say, hắn có thể lăng mạ con, mà con thì với cái tính nóng nảy ấy...

        - Con sẽ lạnh như băng và kín đáo như ba...

        - Dù sao ta vẫn chẳng yên tâm.

        - Sao vậy? Con hứa với ba như vậy cơ mà...

        - Con hãy còn trẻ người non dạ lắm! Nếu không có chiến tranh...

        - Có lẽ con đâu có hạnh phúc làm con ba...

        - Đúng thế... Thôi, đi đi! Nhưng hãy nhớ là đối với tên thiếu tá này thì phải coi chừng. Nếu về sớm thì ghé vào chỗ ba nhé!

        - Thưa Đại tá, xin vâng.

        Đúng giờ đã hẹn, Hen-rích bảnh bao trong bộ quân phục đại lễ mới tinh, đến gõ cửa phòng thiếu tá Sun. Tên thiếu tá thân ra mở cửa.

        - Nam tước Phôn Gôn-rinh kính mến, mời ông vào! -Tên Thiếu tá cố làm ra bộ niềm nở, nhưng trông nét mặt hắn vẫn thấy sự nịnh hót nhiều hơn là mối cảm tình chân thật.

        Hen-rích đưa mắt nhìn quanh khắp căn phòng của Sun, và phải vất vả lắm mới nhịn được cười khi chợt nhớ tới câu chuyện Cu-bít kể rằng, tên lính hầu của Sun muốn bài trí cho phòng của chủ đẹp mắt và đủ tiện nghi, đã khuân ở đâu về hai cỗ ghê bành bọc da, thế mà tên thiếu tá lại lập tức lấy dao lột phăng lớp da đem nhét vào chiếc va-li kếch sù giông như cái hòm.

        Giá có bài trí thêm cho gian phòng cũng chẳng thừa vì nó quá trông trải và lạnh lẽo. Một chiếc giường hẹp phủ tấm chăn lính bằng vải thô, một chiếc bàn, bốn cái ghế. Lại còn chiếc va-li xấu xí kia nữa. Nhòm vào đó chắc thú vị lắm... Hẳn là trong đó có một tấm chăn sĩ quan để cẩn thận dưói đáy hòm. Mà Sun lại treo chiếc máy ảnh trên giường, chắc vừa lôi ra ngay trước khi khách đến cốt để khoe khoang. Hình như hắn còn đợi người nào nữa. Trên bàn đặt hai chai cô-nhắc và bốn chiếc cốc nhỏ.

        - Còn ai nữa hay sao?-Hen-rích hất hàm về phía bàn.

        - Tôi bắt Cốc-ken-mu-le phải giả cho tôi khoản thua cuộc của hắn, cho nên phải mời cả hắn nữa, nhưng cách đấy mười phút, hắn gửi giấy đến báo là Đại tá phái hắn đi đâu đó. Cu-bít đáng lẽ cũng đến nhưng lại bận. Thế là chúng mình đành uống tay đôi vậy. Ông không phản đối chứ?

        - Rất sung sướng được chén chú chén anh với ông một tối.

        Tuy vậy, buổi liên hoan này hứa hẹn ít điều lành lắm. Rõ ràng là cả chủ lẫn khách đều loay hoay tìm để cho câu chuyện nhưng phạm vi của chúng rất hạn chế. Sự quan tâm của Sun không vượt ra ngoài khuôn khổ các sự việc trong sinh hoạt của Bộ tham mưu. Và chỉ tới lúc câu chuyện đụng chạm đến đại tá Béc-gôn, tên thiếu tá mới linh hoạt hẳn lên. Sau khi ca tụng kinh nghiệm công tác phong phú và những phẩm chất tốt của lão đại tá, Sun chua chát nói rằng trong thời gian gần đây, Béc- gôn trở nên lạnh nhạt và thậm chí còn xử tệ với hắn.

        - Thế ông có hiểu tại sao như vậy không?-Hen-rích nhìn đăm đăm vào đáy mắt Sun.

        Thiếu tá đưa mắt sang phía khác, nhưng lấy lại nghị lực ngay và cũng nhìn thẳng vào mắt Hen-rích.

        - Thú thật rằng tôi cho là tại ông tất!

        - Nhưng Thiếu tá ạ, ông nên đồng ý là tôi không có một lý do gì để thù ghét ông và xúi bẩy Đại tá cả.

        - Có thể là những lời thêu dệt nào đó hay những câu nói cố tình bóp méo sự thật... -Sun ngập ngừng -Chả nhẽ tôi với ông là những sĩ quan, chứ không phải là những mụ đầu bếp, lại đi nghe những lời nói xấu... về phần tôi, cần phải báo trước rằng, tôi không bao giờ tha thứ cho một kẻ nào đã lăng nhục, xúc phạm danh dự của tôi. Nhưng để tai tới những lời ton hót... là một việc quá thấp kém đối với nhân cách của tôi. Thế thì, chúng ta hãy uống mừng cho giữa chúng ta đừng bao giờ sinh ra chuyện hiểu nhầm. Nam tước, chả nhẽ ông chỉ ghé môi vào một tí thôi!

        - Tôi không khi nào uống quá một hai ly cả. Mà đây đã là cốc thứ hai, vậy xin phép được kéo dài cái thú nhấm nháp lâu lâu một chút.

        - Điều đó rất đáng khen đối với người ít tuổi. Còn bọn già chúng tôi thì cần có hơi men, hơi khói, chất kích thích mới gánh vác nổi công việc lớn.

        - Nhưng tôi thấy là ông vẫn có thòi gian để giải trí nghỉ ngơi -Hen-rích đưa mắt về chiếc máy ảnh treo phía trên giường.

        - Từ nhỏ tôi đã mê chụp ảnh, và bây giờ đã có khả năng để bổ sung thêm vào tập ảnh. Bao nhiêu thành phố tôi đã đi qua, bao nhiêu sự kiện tôi đã tham dự. Đến già giở ra xem sẽ thấy lại không những là cả con đường đã qua mà còn thấy rõ từng bước chân của mình trên con đường đó.

        Tên thiếu tá uống chả kể gì trời đất, đôi mắt luôn luôn lờ đờ của hắn bây giờ long lanh, bộ mặt dài, vàng khè đã bừng đỏ.

        - Giá được xem tập ảnh của ông thì thú quá, tất nhiên nêu nó không xâm phạm vào đời tư -Hen-rích ranh mãnh nheo mắt.

        - Ông nói gì thế!-Sun lúng túng - Tôi là người có gia đình cơ mà! Ông có thể xem được.

        Sun cúi lom khom trên chiếc va-li, loay hoay mở khóa và móc ra từ dưới đáy hòm một tập ảnh dày cộp.

        Tập ảnh này phong phú thật. Ảnh chụp ở Bỉ, Na-uy, Tiệp- khắc, Pháp, Ba-lan... Có thể theo dõi tất cả con đường hành quân của đơn vị nơi mà Sun công tác trước đây. Đây là phần "Nước Nga". Hen-rích thong thả giở từng trang. Thành phố và làng mạc điêu tàn. Những người đói khát mệt lả ở sau hàng rào dây thép gai. Giá xử giảo và xác một thanh niên, gần như còn thiếu niên, bị treo dốc ngược đầu xuống đất. Những cảnh ấy chỉ làm nền. Lớp đầu tiên là bọn sĩ quan, phần lớn là chính bản thân Sun. Chắc hẳn thằng nào chụp hộ nó. Đây là tên Sun, chụp toàn thân. Bộ mặt béo phị long trọng, nụ cười dương dương tự đắc một chân giẫm lên xác chết, đôi ủng bóng lộn, lóng lánh dưới ánh nắng.

        - Một tấm ảnh oai hùng (!) -Hen-rích chăm chú ngắm nghĩa và thốt lên.

        - Tôi có thể nói là giàu hình tượng.

        - Nên giữ gìn nó làm tài liệu.

        - Tài liệu của một thời kỳ vĩ đại!-Tên thiếu tá say sưa nói thêm.

        Hen-rích lật từng trang ảnh không dám ngửng đầu lên vì sợ lộ ánh mắt căm hờn của mình.

        - Còn đây là tấm ảnh cuối cùng tôi chụp -Hắn lấy tay giữ tấm ảnh, trỏ vào ngày tháng ghi ỏ góc.

        Tấm ảnh chụp thiếu tướng Đa-ni-en đang ở trong phòng làm việc. Lão đứng bên bàn, cầm trong tay mảnh giấy. Nền là một bức tường treo tấm bản đồ lớn. Đường nét trên bản đồ không rõ rệt lắm, nhưng những mũi tên màu đánh dấu thì rất rõ. Hen- rích dễ dàng đoán ra ngay rằng trên bản đồ ghi kế hoạch cuộc hành binh "Quả đấm sắt" -Chà! Công trình tuyệt tác. ông có thể địch được bọn nhiếp ảnh nhà nghề hạng cứng. Xin nói thật là giá ông tặng tôi một tấm làm kỷ niệm ngày hôm nay thì tôi rất sung sướng.

        Một nụ cười thỏa mãn ngời sáng trên bộ mặt Sun.

        - Cứ chọn lấy một trong kiểu nào có hai tấm.

        - Thế thì tôi chọn kiểu cuối cùng, tôi rất thích tấm ảnh tướng Đa-ni-en đứng bên bàn.

        - Ồ, xin mời ông! Tôi có hai tấm đó. Một định trình lên Thiếu tướng, nhưng bây giờ, sau cái cú "Dạo mát rừng xanh" thất bại...

        Hắn bóc tấm ảnh ra đưa cho Hen-rích.

        - Không, không nhận như thế -Hen-rích gạt tay hắn ra - Phải đề tậng vào tặng phẩm chứ.

        - Nếu vấn đề là ở chỗ đó...

        Sun cầm bút và viết nguệch ngoạc lên mặt sau: "Thiếu tá Sun thân tặng trung úy Phôn Gôn-rinh".

        - Cảm ơn, rất cảm ơn-Hen-rích cất tấm ảnh vào túi áo. - Vâng, tôi đồng ý với ông là tướng Đa-ni-en hôm nay chả thiết gì quà cáp đâu -Hen-rích thở dài -cuộc hành binh thứ hai cũng tiêu ma luôn rồi.

        - Ông coi "Quả đấm sắt" là cuộc thứ nhất à?

        - Vâng, và bây giờ là "Cuộc dạo mát rừng xanh".

        - Thế thì theo ý Trung úy, nên giải thích việc này bằng cái gí? -Sun nhìn chòng chọc vào mặt Hen-rích mà hỏi.

        Bốn mắt giao nhau.

        - Tôi làm tình báo từ bé, và mặc dầu tôi ít buổi hơn tất cả sĩ quan tình báo của quân đoàn, nhưng không ai có thể bác bỏ điều dự đoán của tôi rằng trong Bộ tham mưu ta có một tên gián điệp vẽ mặt đeo râu rất tài tình.

        Sun ngả người vào lưng ghế, hai lỗ mũi lớn phập phồng, giống như hắn đang đánh hơi thấy một con mồi ngon, còn cặp mắt thì nheo lại thành hai khe nhỏ,

        - Ông nghĩ vậy?-Hắn hỏi lại Hen-rích bằng cái giọng the thé.

        - Tôi tin chắc như vậy. Thậm chí có thể nói thêm là tôi cả quyết như vậy. Nhưng Thiếu tá ạ, hôm nay chúng ta định giải trí mà lại cứ bàn mãi cái chuyện đau đớn và không hay đối với hai sĩ quan tham mưu như chúng ta.

        - Đúng -Sun gật đầu - Thôi, chúng ta nói sang chuyện khác vậy.

        - Thiếu tá này, mong ông cho biết cách ông giữ phim ảnh như thế nào? -Hen-rích hỏi có vẻ xoi mói.

        - Phim ảnh tôi thường đốt đi. Nếu đã in thành ảnh thì còn mang phim làm gì cho thêm nặng xác. Nhưng sao ông lại quan tâm đến việc này thế?

        - Nhỡ ra có khi cần phải in thêm một tấm ảnh cũ. Lúc ấy phim ảnh rất có ích.

        - Đốỉ với tôi, đến nay chưa xảy ra trường hợp cần thiết như vậy. -Tên thiếu tá nhún vai.

        - Giả thử cơ quan Giét-ta-pô cần đến một tấm ảnh nào đó của ông, lúc ấy làm thế nào? Đành phải bóc trong tập ảnh, và thế là mất một kỷ niệm.

        Hai mắt Sun giương lên tròn xoe, trong đó thoáng ánh lo sợ.

        - Tại sao cơ quan Giét-ta-pô lại chú ý đến tập ảnh của tôi?

        Nụ cười trên môi Hen-rích chợt biến mất. Gã nhìn tên thiếu tá, vừa lạnh lùng vừa hằn học.

        - Vì không phải tất cả đều ngờ nghệch và nhẹ dạ như ông tưởng đâu, Thiếu tá ạ.

        - Tôi chả hiểu ông nói gì! Hãy giải thích hộ như thế nghĩa là gì?-giọng tên thiếu tá lạc hẳn đi vì tức giận - tôi không thể nhịn nhục trước những câu nói của ông đâu. Những lời cạnh khoé của ông nghe như những lời sỉ nhục. Trung úy chớ quên là tôi cấp bậc cao hơn ông và đã gần mười năm nay làm công tác này.

        - Thiếu tá ạ, ngôi thứ trên dưới ở chỗ này chả có nghĩa lý gì hết. Đừng giả vò kêu nhục nữa. Hãy nói toạc ra rằng ông đã bán phim ảnh cho bọn Nga với giá bao nhiêu, cái phim của tấm ảnh mà tôi đang cất trong túi áo đây này?

        Sun cứng lưỡi... Hắn tái nhợt đi, đến nỗi đôi mắt xám lờ đờ của hắn trở thành gần như màu đen trên bộ mặt nhợt nhạt.

        - Cái gì? Ông nói cái gì?-Mãi sau hắn mới thốt lên.

        - Tôi xin nhắc lại: ông bán tấm ảnh, hay đúng hơn là mảnh phim ảnh này cho bọn Nga được bao nhiêu tiền?

        - Đồ tồi - Sun nhảy phắt dậy. Hắn chạy tói đầu giường, giật phăng chiếc thắt lưng có đeo khẩu súng lục.

        - Bình tĩnh! - Hen-rích cảnh cáo hắn bằng giọng nói vẫn ôn tồn như thường -Thiếu tá nên nhớ là tôi bắn giỏi hơn ông. Trong lúc ông loay hoay rút súng tôi đã kịp vẩy cho ông bao nhiêu phát đạn mà tôi đã lắp vào khẩu Van-te này. Bình tĩnh lại nào! Hơn nữa những kẻ biết điều bao giờ cũng có thể thương lượng mà không cần rút súng.

        Giọng nói điềm nhiên của Hen-rích và có lẽ lời đe dọa đó đã trấn tĩnh được Sun. Hắn quẳng chiếc thắt lưng lên giường và bước tới bàn.

        - Trung úy, ông đã xúc phạm vào danh dự sĩ quan của tôi. Tôi không để cho ông làm như vậy đâu -Tên thiêu tá nói to, người còn run lên vì tức giận.

        - Chà! Thật là cơn giận dữ cao quý! Ông thật là một kép hát, một diễn viên ưu tú! Nhưng thú thực rằng, tấn tuồng ông vừa mới đóng chả có tác dụng mảy may nào đốì với tôi cả.

        - Thế ông muốn gì tôi nào?-Sun rít lên khe khẽ.

        - Tôi muốn hỏi ông rằng -Hen-rích nói tiếp, vẫn bằng cái giọng bình thản như ban nãy -không hiểu ông đã trông thấy ở sở Giét-ta-pô người ta tra tấn những người bị tình nghi là phản bội như thê nào chưa? Tuy vậy, ta cũng chẳng đi sâu vào chi tiết vụn vặt làm gì. Vì ông cũng thừa biết rằng ở đó có những đao phủ lành nghề, thậm chí có thể bắt xác chết cung khai được.

        - Nhưng tại sao ông cứ chực quàng câu chuyện ấy vào tôi, nó có quan hệ gì đến tôi?

        - Quan hệ trực tiếp và gián tiếp chứ! Chả nhẽ mãi tới bây giồ ông cũng chưa hiểu là mình đã hành động quá cẩu thả và sở Giét-ta-pô có cớ để chú ý rằng vì đâu mà ông lại say mê chụp ảnh đến thế.

        - Tôi luôn luôn tận tâm hoàn thành nhiệm vụ của một sĩ quan, và không ai có quyền chê trách tôi vào đâu được. -Sun nói đã hơi bình tĩnh hơn.

        - Có những chứng cớ bằng hiện vật rất đáng tin cậy hơn là lời nói suông.

        - Thế thì ông kết tội tôi về việc gì! -Tên thiếu tá rít lên.

        - Lạy giời, tôi có kết tội gì ông đâu và ngay từ đầu ông đã hiểu nhầm tôi. Tôi chỉ muốn ngăn ngừa cho ông một việc hết sức rầy rà, thế mà ông chực rút súng bắn tôi...

        Sun với lấy chai cô-nhắc và ghé môi vào miệng chai tu ừng ực. Mấy mảnh chì ở hai chiếc răng sâu của hắn bám vào thủy tinh.

        - Nam tước, cuối cùng ông hãy nói cho biết, người ta có thể tố cáo tôi về việc gì?-Hắn nói gần như rên rỉ.

        - Thiếu tá hãy yên trí -Hen-rích lạnh lùng ngắt lời hắn -Vì ông mặc quân phục sĩ quan chứ có khoác "tạp dề" của con bé hầu phòng đâu! Vấn đề là thế này, trong cuộc họp của Bộ tham mưu mấy tuần trước đây, khi thảo luận nguyên nhân thất bại của cuộc hành binh "Quả đấm sắt", ông đã đưa ra ý kiến là bộ tư lệnh Xô-viết có tờ sao tấm bản đồ của bộ tư lệnh Đức. Lúc đó, ông nói cạnh khóe, bóng gió, ám chỉ cá nhân tôi. Việc này đã rõ rành rành.

        - Nhưng đấy chỉ là điều dự đoán, chính ông cũng cho đó là lời bóng gió.

        - Đó là âm mưu ném đá giấu tay, đổ lỗi mình cho kẻ khác! Phương pháp của những kẻ muốn giấu cái đuôi của mình. Khi ấy tôi cũng đã hiểu tại sao ông lại tỏ vẻ cảnh giác cao độ đến thế, thì giờ đây tôi lại có chứng cớ để xác nhận điều đó.

        Hen-rích cầm lấy tập ảnh và giở ra chỗ dán ảnh thiếu tướng Đa-ni-en.

        - Ông hãy tự xem lấy -Hen-rích trỏ tấm ảnh -Trong thực tế ông đã chụp tấm bản đồ tác chiến, còn tướng Đa-ni-en chỉ cốt để che mắt thiên hạ. Nếu cho mảnh phim này qua máy phóng đại thì sẽ có một bản sao tinh vi bậc nhất của tấm bản đồ chiến lược. Chính ông đã đề chụp ngày 12 nghĩa là trước khi mở đầu cuộc hành binh. Mà muốn chuẩn bị cho cuộc giao chiến, bọn Nga cũng chả cần nhiều thời gian lắm. Mọi người đều biết lòng tham tiền của ông, và cố nhiên sẽ tin chắc rằng ông đã bán bản đồ cho bọn Nga với một giá khá đắt. Kết quả là hai sư đoàn quân ta đã bị tan tành. Ông không còn phim nữa, có nghĩa là nó đã nằm trong tay bộ tư lệnh Nga. Đúng thế chứ.

        Hen-rích trông thấy tên thiếu tá sắp ngất đi, mặt hắn lại tái nhợt như xác chết đuối, hai mắt trố ra vì kinh hãi.

        - Ông cho biết là ngoài những lời nói suông, ông có đủ chứng cớ cụ thể để bác bỏ những sự buộc tội xác đáng không?

        - Nhưng tôi chỉ chụp ảnh thiếu tướng, chứ có chụp bản đồ đâu!-Sun kêu to.

        - Đó chỉ là lời nói mà thôi, nhưng người ta đòi phải có sự chưng minh rõ ràng. Ông có thể chứng minh rằng ông không bán phim ảnh cho bọn Nga được không?

   
        Thiếu tá lặng thinh, hàm dưới của hắn run lập cập. Hắn đã nhận rõ mối nguy hiểm đang đe dọa sau gáy hắn. Hắn chỉ có cách dùng lời để bác bỏ sự tố cáo, chứ không thể dùng sự việc thực tế, mà lời nói thì ai tin cho?

        - Thật là đáng sợ, Nam tước ơi! - Hắn tuyệt vọng giơ tay lên trời.

        - Thế ra cuối cùng ông cũng hiểu nhỉ?

        - Đáng sợ là vì suốt đời tôi chưa bao giờ làm cái việc mà ông vừa tố cáo.

        - Không phải tôi mà là hàng trăm con người sẽ tố cáo ông, vì ông mà con cái họ bị côi cút.

        - Ối, giời đất ơi! - Sun rên rỉ.

        - Danh dự của một sĩ quan Đức yêu cầu tôi lập tức phải báo cáo lên bộ tư lệnh tối cao...

        - Nam tước... - Sun nắm lấy tay Hen-rích chực hôn hít.

        - Nhưng... Hen-rích cố ý kéo dài câu nói -nhưng tôi sẽ không nói gì với ai hết. Và không phải chỉ vì tôi thương hại ông và vợ con ông mà thôi. Thành thực mà nói, tôi không muốn thiên hạ tưởng tôi tố cáo ông vì thù riêng, vì lời nói cạnh khóe bừa bãi của ông trong hội nghị Bộ tham mưu. Ông hiểu tôi chứ?

        - Ồ, Nam tước!

        Chưa qua cơn sợ hãi vừa rồi, Sun lần này lại suýt chết ngất đi vì mừng rỡ.

        - Vậy ông không quên ơn của tôi đối với ông chứ?

        - Tôi xin ghi nhớ suốt đời và luôn sẵn sàng trả ơn ông bằng bất cứ cái gì mà ông muốn! -Sun reo lên.

        - Tất nhiên, ông phải hiểu rằng, tôi không nói đến sự đền ơn bằng tiền bạc đâu -Hen-rích khinh bỉ nói - Nhưng chỉ mong trong trường hợp cần thiết, ông sẽ giúp tôi với tình bè bạn. Thiếu tá bằng lòng chứ? Có thỏa thuận như thế không nào?

        - Tôi vui lòng làm bất cứ việc gì hợp với khả năng mình.

        - Nhưng nếu ông còn chạm đến danh dự sĩ quan Đức của tôi, dù chỉ một lần nữa thôi...

        - Lạy giời! Không bao giờ và bất cứ hoàn cảnh nào!

        - Thôi, chúng ta đã thỏa thuận như vậy là tốt rồi. Thế mà ban nãy ông toan rút súng ra.

        Sun liếc nhìn khẩu súng, tập ảnh mở rộng và nhéo mắt cười. Hắn muốn hỏi điều gì, nhưng lưỡng lự.

        - Thiếu tá ạ, tôi hiểu ông và hứa rằng nếu quả thực ông giữ lời và giúp đỡ tôi được việc gì đó thì tôi sẽ trả lại tấm ảnh cho ông. Chắc ông muốn hỏi tôi điều đó chứ gì?

        Tên thiếu tá lặng lẽ gật đầu.

        Sau khi về đến nhà và cởi bộ quân phục ra. Hen-rích mới sực nhớ rằng mình đã hứa ghé vào chỗ lão đại tá. Gã đưa tay ra với lấy bộ quần áo, ngần ngại giây lát, sau đó lại vứt mạnh nó xuống ghế bành. Không, thậm chí gã không còn sức để động đậy mấy ngón tay nữa. Ngủ, phải ngủ ngay, để nới bớt dây thần kinh đã bị căng thẳng cực độ.

        Nhưng đêm đó Hen-rích trằn trọc mãi không sao chợp mắt nổi. Tập ảnh của Sun cứ chập chờn trước mắt gã tựa hồ như gã đang giở hết trang này sang trang khác. "Tài liệu của thời kỳ vĩ đại" -lời Sun nói về tập ảnh. Phải, tài liệu, nhưng là tài liệu đáng kết án và có thể, sau này, tất cả sẽ được trông thấy tập ảnh của tên thiếu tá ấy.

        Cái tin quân đoàn đã bị thiệt hại nặng nề được chuyển sang Pháp để cho một quân đoàn khác tới thay thế, đã lan tràn nhanh chóng và dĩ nhiên, làm cho hết thảy sĩ quan đều hồi hộp.

        Thoạt tiên người ta rỉ tai nhau như là nói tới một điều bí mật lớn, nhưng ai nấy đều phấn khởi ra mặt. Tuy nhiên lại nghe đồn là một bộ phận sĩ quan sẽ phải ở lại mặt trận phía Đông và tin này đã gây mối lo ngại không đâu. Nhưng bọn sĩ quan tự an ủi mình và bàn với nhau rằng việc đó can hệ đến các đơn vị chiến đấu, chứ can gì tới sĩ quan tham mưu.

        Sau khi nhận được mệnh lệnh chính thức của Bộ tổng tư lệnh về việc chuyển quân của quân đoàn, ai nấy mới yên trí.

        Ngay ngày hôm đó, Béc-gôn gọi Hen-rích tối để báo cho gã biết cái tin mừng ấy.

        - Mãi rồi mệnh lệnh cũng đến nơi chứ! Thế là chúng ta đi luôn! Nói thực là ba cứ thấp thỏm sợ chúng mình phải nằm lại...

        - Thưa Đại tá, có công việc gì cần làm để sửa soạn lên đường không?

        - Con phải ra ga và theo dõi việc chất đồ đạc lên xe lửa. Chắc hai ngày là xong chứ gì?

        - Chắc thế.

        - Nhưng ba thấy con không vui mừng trước tin ra đi. Con có thể nói cho ba biết tại sao mấy ngày gần đây con lại ỉu xìu như vậy?

        - Con không muốn rời mặt trận phía Đông này lắm.

        - Chào! Ý thích của con thật lạ đời.

        - Con lại nghĩ rằng nhờ vốn hiểu biết tiếng Nga, phong tục Nga và tình hình chung ở nước Nga nên con ở lại đây được việc hơn...

        - Nhưng cũng phải nghĩ đến mình chứ. Con ngồi lì mãi ở cái xó này thế là đủ rồi. Còn ở bên Pháp... Ồ, nước Pháp hoa lệ! Cứ sống thử vài ngày ở đó là lập tức cái vẻ cau có của con sẽ biến mất ngay. À, con đã biết tin thiếu tá Sun chuyển sang đơn vị khác chưa?

        - Thế đấy!-Hen-rích cười ý nhị -Hóa ra hắn hèn thật!

        - Ba mong rằng con chưa gây chuyện với hắn chứ?

        - Không. Hoàn toàn chuyện thân mật. Hắn còn tặng con món quà nhọ.

        - Sun đã viết đơn xin chuyển và ỏ đây giao hắn cho Bộ Tư lệnh tối cao cắt cử công tác. Hắn đi từ hôm qua. Y kiến con thế nào?

        - Ý kiến con là mặc xác hắn! Con chả có thời gian để bận tâm về số phận của thiếu tá Sun. Bao giờ ba hạ lệnh cho con đi ra ga?

        - Sáng mai. Nhớ là ta rất tin vào tài tổ chức của con.

        - Rồi đâu sẽ vào đấy cả, ba ạ.

        - Tươi lên, mặt mũi phải tươi tỉnh lên, nên nhớ là nước Pháp diễm lệ đang chờ đón con. -Tuy vậy sau khi trò chuyện vói Béc- gôn, nét mặt của Hen-rích cũng chả tươi hơn tí nào. Sáng ngày hôm sau gã còn ủ rũ hơn.

        Từ trước vốn luôn luôn vui nhộn và niềm nở, hôm ấy gã quát tháo quân lính khuân vác đồ đạc lên toa tàu và mắng nhiếc tên lính hầu Éc-vin thậm tệ, đến nỗi tên này cố tránh không dám gặp mặt chủ. Hình như một người khác đã thay thế chàng Nam tước điềm đạm xưa nay.

        Hai hôm sau. Chiều tối thì công việc đã xong xuôi. Nhưng sự hoàn thành công việc đúng hạn cũng chả thay đổi được nỗi phiền muộn của trung úy Hen-rích Phôn Gôn-rinh. Gã bước vào quán ăn sĩ quan với dáng bộ buồn bã và, mặc dầu phòng ăn hầu như không có khách khứa gì cả, gã vẫn đi đến cái bàn kê tận góc xa, cạnh cửa sổ.

        Khi bồi bàn đang nhận thực đơn, chợt có một tên thượng úy cao gầy tiến lại bàn Hen-rích.

        - Trung úy cho phép tôi ngồi cùng chứ?-Hắn hỏi Hen-rích.

        - Tôi rất sung sướng được ăn chung bàn.

        Tên thượng úy nghiêng mình, ngồi xuống ghế và cặm cụi xem xét bảng giá hàng.

        - Trong bảng không thấy ghi rượu bia? Giá được uống một cốc bia đen thì hay quá!

        Hen-rích chăm chú nhìn tên sĩ quan.

        - Chắc có đấy, hình như ông đi qua ghé vào đây thì phải?

        - Vâng, tôi mới về nước sang.

        Cô bồi bàn mang thức ăn đến cho Hen-rích làm ngắt quãng câu chuyện.

        - Còn ông, xơi gì ạ?-Cô hỏi tên thượng úy.

        - Một cốc cà-phê đen và một ít bít quy -Tên thượng úy đáp, và không hỏi gì về rượu bia nữa.

        Cô hầu bàn tất tả chạy đi ngay.

        - Ông vừa được nghỉ phép? -Hen-rích gợi chuyện.

        - Tôi được về thăm nhà một thời gian, và bây giờ lại ra mặt trận.

        - Ở nước nhà có gì mới không?

        - Vẫn như trước,-Tên thượng úy uể oải trả lời -Tuy vậy, tôi có giữ tò báo đây, đọc nó ông có thể biết được tất cả mọi tin mới.

        Tên thượng úy rút tờ báo gấp trong túi ra đưa cho Hen-rích.

        - Rất cảm ơn, để xem lúc rỗi thì thú lắm đây. -Hen-rích nói xong, cũng móc ra một cuốn sách mỏng -Tôi cũng vừa đọc xong cuốn sách này ngày hôm nay. Rất hay. Nếu ông muốn, xin tặng ông -Tên thượng úy cất luôn cuốn sách vào túi, không cần xem tên nữa. Sau khi điềm nhiên uống cạn tách cà-phê, hắn đặt tiền lên bàn, lặng lẽ nghiêng mình chào Hen-rích rồi đi ra.

        Mười lăm phút sau, Hen-rích đã ngồi trong gian buồng toa tàu mà hai hôm nay gã dùng làm nơi ngủ tạm thời. Tên lính hầu đã biết tin chiều nay hai thầy trò sẽ trở về phòng tham mưu, đang lúi húi thu xếp đồ đạc. Nhưng Hen-rích chẳng vội gì. Khóa cửa và buông rèm cẩn thận xong đâu đấy, gã giở tờ báo ra và hình như tìm kiếm một cái gì bổ ích cho mình. Gã đọc từ trên xuống dưới rất lâu và luôn luôn dừng lại trước từng chữ, thậm chí từng chữ cái một. Chắc hẳn những tin tức mới đó rất lý thú cho nên nửa giờ sau, khi Hen-rích ngồi lên xe để về phòng tham mưu, Éc-vin nhận thấy sắc mặt của tên trung úy ra vẻ tươi tỉnh hơn. Suốt dọc đường, Hen-rích khe khẽ hát một bài du dương và lại còn vui vẻ đùa cợt nữa, điều này trước kia chưa bao giờ thấy trong thái độ của gã đối với lính hầu.

        Đoàn xe lửa thong thả tiến về phương Tây. Đằng trước, đầu tàu kéo những toa trần chở hàng dài chừng mấy trăm thước và đó là một đảm bảo chắc chắn. Nếu du kích đặt mìn dưới đường ray thì chỉ có đầu máy và các toa tàu chở hàng bị tung lên trời, còn đoàn toa chở binh lính vẫn nguyên vẹn.

        Thật ra tất cả mọi người đi trên xe lửa đều hy vọng vượt qua đất Bạch Nga bình an vô sự, bởi vì từ trước đến nay, du kích thường chỉ chú ý tối các đoàn tàu từ phương Tây tiến sang phương Đông. Nhưng việc phòng xa không bao giờ vô ích. Vì vậy mới phải cho các toa trần chở hàng đi tiên phong. Nòng súng máy trên xe tăng tua tủa chĩa lên trời, quân lính ai nấy đều súng ống kè kè cạnh nách.

        Trong các toa hạng nhất, tất nhiên bọn sĩ quan ít nghĩ đến nguy hiểm hơn. Không phải là vì các ngài sĩ quan vốn to gan lớn mật hơn mà chỉ vì chúng chẳng còn thì giờ mà nghĩ. Đứa thì đang ngủ lăn lóc sau cuộc chè chén, đứa khác đang nốc rượu, bọn nữa thì đang tranh thủ giờ phút rỗi để sát phạt nhau.

        Hen-rích cùng lão đại tá đi trong một toa hạng nhất ở giữa đoàn tàu. Buồng cuối cùng dành cho tụi lính hầu, mỗi buồng còn lại chứa hai hay ba tên sĩ quan. Chỉ có lão đại tá, Cốc-ken- mu-le và Hen-rích được mỗi người một buồng.

        Trên trung úy thầm cảm ơn Béc-gôn về sự ưu đãi này, nó cho phép gã có thể ngồi một mình tư lự, ôm ấp những ý nghĩ riêng trong lòng.

        Đó lại không phải là những ý nghĩ vui vẻ gì cho lắm.

        Những phong cảnh quen thuộc từ từ trôi qua ngoài cửa sổ. Bao giờ Hen-rích được ngắm lại những cảnh này? Bao giờ anh có thể quẳng cái bộ quân phục ghê tởm này đi, để mặc bộ quân phục yêu dấu của mình, để đi vào rừng thảnh thơi dạo gót giữa những rặng cây tuyết phủ, hay là mùa hè nằm lăn ra trên thảm cỏ xanh ròn và lặng ngắm bầu tròi lam thăm thẳm? Bao giờ anh lại có thể không cần giấu giếm, cất cao giọng hát bài ca thân yêu, bài ca mà cha anh thường bảo hát? Và bao giờ lại được thấy mặt cha nhỉ? Có được gặp lại bạn bè, quen biết nữa không? Có thể được tiếp tục việc học hành bỏ dở vì chiến tranh hay không?

        Đối với gia đình, anh đã "mất tích". Cha anh đã nhận được giấy báo như vậy. Cái tin này đã gây cho người thân bao nhiêu đau đớn! Nhưng, cần phải thế. Cần phải thế! Thân thích, bạn bè đều xem anh đã chết. Chỉ có mấy đồng chí ở Mát-xcơ-va là biết được rằng cái người mang tên Phôn Gôn-rinh đã làm được những việc gì? Chỉ có những đồng chí ấy biết rằng anh hiện đang ở đâu, ngày mai và ngày kia anh sẽ phải làm gì thôi.

        Anh sẽ hoàn thành mọi việc được ủy thác. Thậm chí nếu có vì vậy mà hy sinh tính mạng, anh vẫn vui lòng. Anh làm như thế vì Tổ quốc, vì cha, người cha giờ đây đang khô héo vì anh và sẽ còn khô héo trong nhiều năm nữa.

        Anh đã phải chịu đựng những gì trong cái buổi tối khi xem tập ảnh kỷ niệm của Sun? Có những phút mà Hen-rích tưởng là mình sẽ lộ nguyên hình và vồ lấy tên thiếu tá. Chưa hề ai hiểu được là anh đã phải vận dụng bao nhiêu nghị lực để đè nén lòng căm hờn xuống. Nhưng anh đã nén được như hoàn cảnh đòi hỏi.

        Bây giờ, anh lại gặp nhiều khó khăn hơn. Từ nay, anh không những sẽ phải sống giữa quân thù, mà còn phải sống ở nơi đất khách quê ngưồi. Trong lúc quân đoàn này còn đóng tại đất Bạch Nga, nếu lỡ bị bại lộ, anh vẫn có thể chạy vào rừng theo du kích. Tuy sống giữa quân thù nhưng trên mảnh đất quê nhà, ở Tổ quốc, và luôn luôn cảm thấy lực lượng vĩ đại của dân tộc mình, sự ủng hộ thầm kín và sức mạnh tinh thần vô tận của nhân dân. Phải, anh đành sống ở nước ngoài xa lạ, và nếu xảy ra chuyện gì thì chỉ có mỗi một lối thoát duy nhất là sử dụng khẩu súng lục tí hon mà ngày đêm anh không lúc nào rời.

        Nhưng dù sao Hen-rích sẽ sống! Sống rất lâu và trái với ý kẻ thù. Anh có đủ nghị lực để xử sự làm cho bọn chó săn Giét-ta-pô không thể dò ra dấu vết. Phải, đối với vai trò Nam tước Hen- rích Phôn Gôn-rinh đôi khi anh ghê tởm đến buồn nôn. Sau này, có lúc anh sẽ kể lại cho bạn bè thân thuộc, nhưng hiện nay, cần phải ngậm miệng và không một giây phút nào được quên rằng anh là ai và mò vào nơi hang hùm nọc rắn này của quân địch cốt để làm gì. Biết bao nhiêu khó khăn tưởng chừng không vượt qua nổi. Diễn viên trong rạp hát có thể nghỉ ngơi giữa hai màn kịch, họ có cả một ngày dài để sửa soạn trước khi lên sân khấu, còn anh thì phải đóng kịch thường xuyên, từng giây từng phút, phải đóng thật đạt. Đêm cũng không được nghỉ. Bởi vì ban đêm lại càng nên cẩn thận hơn, cần tự theo dõi mình, để khỏi nằm mơ nói nhảm, lõ lộ ra câu nào. Còn lâu lắm mới được nghỉ ngơi. Anh có đợi được đến lúc chiến tranh kết thúc không? Dạo quanh miệng vực thẳm lâu như vậy làm sao cho không sa chân xuống?!

        Thôi, vứt những ý nghĩ ấy đi! Hiện nay, anh là Nam tước Hen-rích Phôn Gôn-rinh. Thế thì Nam tước Phôn Gôn-rinh phải nghĩ gì? Nghĩ vể ván bài ít xì, về những thú vui đang chờ đợi anh ở nước Pháp, về những lá thư của tiểu thư Lô-ra anh cần phải xem mà chưa hề xem, bởi vì lão đại tá rất chăm chú theo dõi làm sao cho việc thư từ đi lại giữa. Nam tước và tiểu thư khỏi bị ngắt quãng.

        Sau khi vượt ra khỏi biên giới đất Nga, đoàn xe lửa chạy nhanh hẳn lên, chỉ đỗ lại chốc lát ở các ga lớn. Việc này phá vỡ kế hoạch cá nhân của nhiều gã sĩ quan đã tính toán tranh thủ ghé vào Béc-lanh. Nhưng mệnh lệnh của Bộ Tư lệnh rất nghiêm ngặt: tất cả phải có mặt đúng hạn tại địa điểm đã quy định không trừ ai cả.

        Sang ngày thứ tư thì đoàn tàu vượt qua biên giới Pháp và chiều hôm đó dừng lại trong một thành phố nhỏ của nước Pháp.

        Hen-rích mất cả buổi sáng hôm sau để sắp xếp trụ sở của phòng I-X. Tới bữa cơm trưa, anh đã kịp báo cáo với lão đại tá rằng nhà cửa đã bố trí xong và ngày mai có thể bắt tay vào công tác.

        Anh ngạc nhiên thấy lão không chú ý nghe báo cáo lắm, không mảy may tỏ vẻ thích thú căn phòng đầy đủ tiện nghi như trước đấy.

        - Đại tá chưa vừa lòng hay sao ạ?-Hen-rích hơi phật ý, hỏi.

        - Việc này chả có liên quan gì đến cả ba lẫn con nữa đâu, con ạ, -Béc-gôn trịnh trọng nói.

        - Con không hiểu.

        - Tiếc rằng, Hen-rích ạ, ba con ta phải xa nhau trong một thời gian. Đêm qua vừa có điện gọi ba lên nhận lệnh của thống chế Him-le. Ba cũng chưa biết là mình sẽ làm gì, nhưng bất cứ thế nào cũng không trở lại đây nữa đâu. Rất có thể ba sẽ ở lại Béc-lanh.

        Trên gương mặt Hen-rích thoáng hiện ra vẻ luyến tiếc và lúng túng. Việc thuyên chuyển của lão đại tá khiến tình thế của anh thêm phức tạp. Ai biết được là quan hệ giữa Hen-rích với thượng cấp mới rồi đây sẽ ra sao?

        Trông bộ Béc-gôn cũng cảm động trước sự chia cách này.

        - Con ạ, đừng buồn, đừng buồn!-Hắn nói -Quan hệ giữa ba con ta không phải đến đây là cắt đứt đâu, ba coi việc săn sóc con là một nghĩa vụ thiêng liêng và cũng đã làm được đôi điều. Nếu ba mà biết rõ công tác của mình thì không ngần ngại gì mà không đem con đi theo. Nhưng hiện nay tình hình không đơn giản nên ba đành đi một mình, rồi sau đánh điện gọi con. Nhưng ba không muốn con ở lại đây. Có tin đồn là quân đoàn sẽ giải tán. Con có thể lại rơi vào cái xó đó. Người bạn cũ của ba là tướng E-véc, nhân thể, cũng biết ba con, ông ta đang chỉ huy một sư đoàn ở Pháp. Sáng hôm nay, ba đã nói chuyện với Trung tướng bằng điện thoại và ông ta đồng ý lấy con vào Phòng Tham mưu, cũng làm sĩ quan đặc trách. Tất nhiên, ba đã nhận xét tốt cho con, ông ta đã hứa sẽ nâng đỡ con về mọi mặt và không giao công tác quá nặng. Ở đây, ba cũng đã thảo luận với mấy sĩ quan, tối hôm nay, tất cả giấy tờ cần thiết sẽ làm xong. Giấy tờ của con thì mai phải xong, chậm nhất là ngày kia con phải đến Phòng Tham mưu của tướng E-véc. Mười hai giờ trưa mai, ba sẽ đi Béc-lanh. Sau khi tiễn chân ba con cũng có thể lên đường được.

        - Ba chưa cho biết rõ là con sẽ đi đến đâu?

        - Sư đoàn E-véc ỏ rải rác nhiều nơi. Nó bảo vệ các binh công xưởng, phòng tham mưu của sư đoàn đóng tại Xanh Rê-mi. Đó là một thành phố nghỉ mát nhỏ ở miền Nam nước Pháp. Nhưng ba phải báo trước cho con biết là trong thời gian gần đây, ở bên này cũng không yên ổn lắm đâu. Bọn du kích cũng đã xuất hiện, chúng săn các sĩ quan Đức. Cái việc bắn trộm ở đầu đường góc phố đã trở thành chuyện thường như cơm bữa. Như vậy là phải cẩn thận và cẩn thận hơn nữa.

        - Thưa Đại tá, con rất buồn vì phải xa ba, lúc nào đã nhận công tác ổn định rồi thì ba gửi thư cho con chứ?

        - Ba sẽ cố gửi thư con con càng sớm càng hay, ba đã ghi địa chỉ của Phòng Tham mưu sư đoàn E-véc và sau khi đã biết rõ mọi việc, sẽ lập tức viết thư cho con ngay. Còn con thì phải viết thư cho ba thường xuyên, kể hết mọi việc đấy nhé. Ba hy vọng rằng con sẽ xứng đáng với lời nhận xét mà ba đã nói vói tướng E-véc.

        - Ba sẽ không phải hổ thẹn vì con.

        - Và chớ quên viết thư cho En-da, nên nhớ là mẹ đối với con như mẹ đẻ. Theo ba đoán thì Lô-ra cũng mong đợi thư con lắm. Chắc ba không nhầm chứ?

        - Ổ, chả lẽ ba lại tưởng rằng con sẽ quên nhiệm vụ thiêng liêng này của mình hay sao?

        - Có lẽ thế là đủ rồi đấy. Đi mà nghỉ. Nửa giờ nữa ba sẽ bắt đầu bàn giao công tác, để đến mai trước khi lên đường sẽ được rảnh rang một chút.

        Mười hai giờ trưa hôm sau, Béc-gôn đáp xe lửa đi Béc-lanh, còn Hen-rích thì từ nhà ga lên ô-tô đi thẳng đến Xanh Rê-mi.

        Con đường ô-tô giống như một lối đi hai bên có trồng cây rất đẹp, nên Hen-rích ra lệnh cho Éc-vin giảm bớt tốc độ để ngắm cảnh. Phong cảnh đẹp thật. Đồng bằng đã lùi lại đằng sau, và bây giờ hai bên đường toàn những đồi phủ cây xanh. Càng ngày đồi núi càng cao, chúng chồng chất bên nhau như những ngọn sóng lớn vỗ vào chân núi An-pơ.

        Khi con đường bắt đầu uốn khúc quanh co, Hen-rích bảo Éc- vin đổi chỗ cho anh. Anh tin vào tay lái già dặn của mình mà luôn luôn vẫn phải rùng mình trước những chỗ ngoặt bất ngờ lúc đường đâm thẳng vào núi đá lớn hay là một vực thẳm. Nhưng chỉ đằng xa tưởng như vậy thôi. Khi đến gần, Hen-rích nhận thấy là đường ô-tô và đường xe lửa chạy song song bên cạnh đều chui vào hang núi, để rồi lại đột ngột nhô ra phía bên kia núi. Sau khi luồn qua hang núi, con đường sắt và đường xe hơi men theo ven bờ một dòng sông nhỏ nước chảy cuồn cuộn, và lượn khúc theo con sông qua các thung lũng. Từ phía tây bắc núi đổ sát xuống bờ sông khiến cho người ta cứ tưởng là chúng sắp chắn ngang dòng nước chảy và con sông lượn quanh núi thành một khúc ngoặt bất thình lình. Dòng sông chảy như một kẻ dẫn đường và Hen-rích luôn tay vặn lái sang phải, sang trái. Bánh xe phăng phăng suốt con đường dài hầu như vô tận.

        Thành phố Xanh Rê-mi đột ngột mở ra trước mắt Hen-rích khi xe vừa lượn qua một khúc ngoặt. Nó nằm lọt giữa một lòng chảo, hình như thiên nhiên cốt tạo ra cho người ở. Những triền núi đâm ngang phủ đầy rừng thông, chắn luồng gió đông bắc thổi về đồng bằng. Những vườn nho mọc ngay sát bờ sông.

        Con đường ô-tô biến thành phố chính. Dọc hai bên đường san sát những tòa nhà và biệt thự đẹp nhất của Xanh Rê-mi. Hen-rích không phải tìm Phòng tham mưu lâu lắm. Nghe xong câu hỏi đầu tiên, người ta trả lời rằng trung tướng E-véc sống trong một biệt thự lộng lẫy nhất của thành phố, còn phòng tham mưu sư đoàn đóng tại khách sạn châu Âu.

        Năm phút sau, Hen-rích đã đến gõ vào cánh cửa có tấm biển đề: "Đại úy Lút, Bí thư của Sư Đoàn trưởng".

        - Cứ vào -Một giọng nam trung, âm ấm dõng dạc bảo.

        Gã sĩ quan cao, gầy đứng dậy đón Hen-rích, chắc hẳn đây đích thị là Lút. Tất cả bộ dạng và nhất là đôi mắt to xám của gã đều lộ vẻ phờ phạc. Mái tóc chải sơ sài cũng chứng tỏ sự mệt mỏi và sự chểnh mảng đối với bản thân mình. Những sợi tóc đen dày được chải mà vẫn lòa xòa xuống tràn khiến tên đại úy phải khẽ hất ngược đầu lên.

        - Trung úy Hen-rích Phôn Gôn-rinh -Hen-rích tự giới thiệu.

        Tên đại úy đi vòng quanh bàn và tiến lên mấy bước tự giới thiệu:

        - Đại úy Lút, Bí thư của Sư Đoàn trưởng. Mòi ông ngồi.

        - Tôi được điều động đến công tác ở phòng tham mưu sư đoàn này -Hen-rích vừa nói, Lút ngắt lời ngay:

        - Tôi đã biết lệnh điều động ông rồi và chính hôm nay, tôi đang đợi ông.

        Lút ngồi về chỗ của mình và Hen-rích đưa giấy tờ cho gã. Sau khi lặng lẽ xem xét xong, gã chỉ cầm lấy tờ công lệnh, còn những giấy tờ kia thì trả lại Hen-rích.

        - Nam tước ạ, tôi rất mừng là ông đã đến đây!-Lút niềm nở nói, đoạn cười ha hả, bảo thêm -Phải thú thực rằng rất mừng vì những động cơ vô cùng ích kỷ. Hy vọng là ông sẽ gánh đỡ công việc cho tôi. Công việc thì nhiều mà cứ phải một mình ôm lấy hết.

        Viên đại úy đối xử có vẻ giản dị và tự nhiên.

        - Tôi mong được trở thành người trợ thủ đắc lực.

        - Tiếc là ông sẽ không phải làm trợ thủ cho tôi. Ông đã được phân công làm sĩ quan phụ trách công việc đặc biệt. Mai sẽ có quyết định. Nhưng vì từ trước đến nay ngoài nhiệm vụ bí thư, tôi còn phải kiêm cả nhiệm vụ ấy cho nên việc ông đến đây nhận công tác là một sự nhẹ nhàng lớn đối vối tôi. Trung úy ạ, hơn nữa trong công tác chúng ta còn gặp gõ nhau nhiều và tôi hy vọng rằng chúng ta sẽ trở thành đôi bạn.

        - Thưa Đại úy, tôi cũng tin như vậy.

        - Thế thì hay lắm, bây giờ tôi chỉ cho ông nhà ở. Tôi ở luôn tại phòng tham mưu, ở đây, chúng ta chiếm hai tầng. Một số phòng dành làm nơi ngủ cho sĩ quan nhưng hiện nay không còn chỗ trống nữa. Tầng thứ hai là nơi ở của đội vệ binh và câu lạc bộ sĩ quan. Như vậy là ông phải ở tại khách sạn khác đối diện với khách sạn châu Âu. Theo tôi thì ông ở đấy có lẽ tốt hơn: khách sạn ấy cũng lịch sự lắm.

        Hai căn phòng dọn sẵn cho Hen-rích ở tầng thứ hai của khách sạn Tăm-pơ-lơ. Phòng thứ nhất có chỗ rửa ráy, một đi- văng, một chiếc bàn tròn và hai cái ghế. Phòng thứ hai rộng rãi và bài trí trang nhã hơn. Một chiếc giường rộng, một bàn viết, mấy cỗ ghế bành, một tủ đứng, một cái giá để va-li. Chính Hen- rích cũng không giám mong đợi những tiện nghi như thế và thầm cám ơn gã đại úy về sự chăm sóc này.

        - Đứng đây, ông có thể ngắm thành phố được.

        Lút mở cửa và hai người ra hiên gác.

        - Đứng đây nhìn xuống thì tuyệt thật - Hen-rích gật gù.

        - Và đây còn là một đài quan sát "bóng hồng" rất tiện lợi - Lút nói thêm rồi đưa mắt chỉ một cô gái vừa từ trên xe đạp bước xuống. Cô ta đứng trên hè phố bên kia đợi cho xe ô-tô chạy qua.

        - Quả là tuyệt đẹp. Con cái nhà ai thế?

        Lút mỉm cười:

        - Ấy, lọt vào tim rồi sao?! Con gái của bà chủ khách sạn ta ở đấy. Cô Mô-níc.

        - Một mỹ nhân - Hen-rích đăm chiêu nhắc lại.

        - Nam tước này, không phải chỉ mình anh nghĩ vậy đâu nhé. Tất cả cánh sĩ quan ở đây đều đã thử "lơn" cô Mô-níc mà chả nước non gì cả! Cô bé chẳng thèm để lọt mắt xanh. May mắn rằng không phải cô nào cũng kiêu kỳ thế đâu. ở đây còn có dăm cô nữa, dễ thương ra phết, rồi tôi sẽ giới thiệu cho anh.

        - Tôi chả thích các cô gái dễ thương lắm, tôi lại ưa... những cô như Mô-níc kia chứ. Thôi nhé, lúc nào rỗi rãi chúng mình sẽ bàn tới các giai nhân địa phương và tính tình của họ. Còn bây giờ thì phải thu dọn chỗ ăn chỗ ở cái đã.

        Hen-rích cúi mình trên lan can gọi tên lính hầu đang đứng dưới đường, cạnh chiếc ô-tô và ra lệnh mang đồ đạc vào nhà.

        - À, tôi sực nhớ ra! Anh có định giữ tên lính hầu này lại hay định đổi đứa khác.

        - Không, nó sẽ lái xe trở về chỗ cũ.

        - Thế thì tôi sẽ giao cho anh một tên lính khác. Đây chỉ là tạm thời trong khi anh chưa tự tìm ra được lính hầu vừa ý mình. Riêng tôi vẫn cho rằng tự lựa chọn lấy là tốt hơn.

        - Hoàn toàn đồng ý với anh.

        Éc-vin bước vào, tay xách hai chiếc va-ly to.

        - Éc-vin, cho anh nghỉ. Sáng mai trở về chỗ cũ. Hôm nay cứ đi hát và uống rượu thật nhiều chúc sức khỏe cho tôi nhé.

        Hen-rích đưa cho hắn tò giấy bạc 100 phờ-răng.

        - Nếu anh cứ vung tiền như vậy thì chỉ tổ làm hỏng tên lính hầu mới của anh thôi -Lút bảo Hen-rích, sau khi Éc-vin đã đi ra.

        - Tôi làm như vậy cũng có chủ trương cụ thể cả đấy chứ. Hôm nay, hắn sẽ la cà chè chén khắp hàng quán và sẽ kể cho bọn lính nghe tính hào phóng của tôi. Sau đây, thế nào bọn chúng chả đến lạy tôi xin làm lính hầu.

        - Và anh sẽ chọn tên nào khẩn khoản nhiều nhất chứ gì?

        - Ngược lại, thế mối hay chứ! Nhưng tôi sẽ chọn lọc rất cẩn thận. Tôi muốn bên cạnh mình phải có một kẻ trung thực, biết điều.

        Lút cười phá lên. Hen-rích cũng mỉm cười, nhưng nó chỉ thành một cái nhếch mép nhạt nhẽo khiến Lút hơi ngạc nhiên trước vẻ mặt vừa mệt mỏi vừa buồn bã của gã trung úy.

        Khi bắt tay viên đại úy, Hen-rích nắm lấy bàn tay gã chừng một phút và hỏi:

        - Hôm nay đại úy ăn cơm chiều ở đâu!

        - Chúng ta đều ăn trưa tại câu lạc bộ. Trung tướng yêu cầu như vậy. Còn ăn sáng và ăn chiều thì tùy ý thích.

        - Thế thì cho phép tôi mòi anh ăn cơm chiều hôm nay với tôi.

        - Xin cảm ơn và rất sung sướng nhận lời -Lút nghiêng mình.

        - Vậy đúng 9 giờ¹, tôi sẽ tới tìm anh.

        Lút về rồi, Hen-rích bắt đầu xếp dọn. Trong chốc lát tất cả đồ đạc đều đã được sắp đặt ngăn nắp đâu vào đấy.

        Tên lính hầu do Lút cử đến làm việc rất nhanh: sửa soạn nước nóng để tắm, trải đệm chăn. Hen-rích chỉ còn việc tắm rửa sạch sẽ, xong thì nằm nghỉ.

        Sau khi giao cho hắn mấy công việc lặt vặt, trong đó có việc phải mua hai quyển từ điển Pháp -Đức và Đức -Pháp, Hen- rích ngủ thiếp đi lúc nào không biết. Mãi đến 8 giờ, anh mới tỉnh giấc. Những mệnh lệnh của anh đều được chấp hành đến nơi đến chốn. Bàn ghế được lau chùi bóng lộn, áo quần là phẳng phiu. Tên Phơ-rít De-le tóc vàng nhạt vối hai vành tai rộng này có vẻ là một tên lính hầu được việc.

        Hen-rích còn muốn nằm rốn thêm một chốc nữa, hay là ngủ luôn đến sáng hôm sau hãy dậy. Anh rất mệt. Nhưng sực nhớ tới bữa cơm chiều với Lút, tới sự cần thiết phải tìm hiểu tình hình ở đây trước khi gặp trung tướng nên anh phải gắng tung chăn dậy.

-----------------
        1. Tức là 9 giờ tối.

        Mười lăm phút sau, Hen-rích đã bước vào phòng ăn của khách sạn Tăm-pơ-lơ, nó không lớn lắm nhưng đầy đủ tiện nghi và bài trí lịch sự. Lúc ấy chưa có khách. Chỉ có một người đàn bà to béo đang đứng bên cạnh chiếc tủ đựng thức ăn lớn, choán gần hết nửa bức tường bên trái, lưng quay ra phía cửa. "Chắc là bà chủ khách sạn" -Hen-rích thoáng nghĩ trong óc. Tuy vậy, không phải bà ta làm anh chú ý. Anh đi chậm bước lại, chăm chú liếc nhìn một cô gái đang tíu tít trò chuyện gì đó với bà chủ. Đúng là cái cô đi xe đạp ban chiều mà Lút đã lưu ý với anh.

        Lúc đứng trên ban công, Hen-rích đã đồng ý với gã đại úy rằng Mô-níc đẹp thực nhưng bây giờ cảm thấy ý kiến ấy còn quá tầm thường và chưa xứng đáng với người thiếu nữ này. Có một cái gì hơn cả sắc đẹp toát ra trong nét mặt và thân hình thon mảnh của nàng. Thoạt tiên Hen-rích chưa hiểu rõ ngay rằng thiếu nữ khiến anh ngây ngất vì cái gì. Phải chăng vì cặp mắt huyền lung linh, phải chăng vì nét mày thanh tú trên vừng trán rộng đẹp như tạc? Hay có lẽ vì mớ tóc mây óng ả, tỏa làn sóng ôm lấy khuôn mặt trái xoan mịn màng. Mũi Mô-níc chả đẹp lắm nhưng sao nó lại ăn khớp với đôi môi, với cái cằm thế kia chứ!... Phải, phải, sự hòa hợp, chính sự hòa hợp tất cả các đường nét, sự hòa hợp của ánh mắt, làn tóc, của hàng mi dài cong cong khiến bộ mặt nàng có cái vẻ độc đáo, quyến rũ.

        Sau khi lễ phép nghiêng mình chào cả hai người, Hen-rích hỏi người lớn tuổi:

        - Bà biết nói tiếng Đức không ạ?

        - Tôi biết ít thôi. Chắc ông, là Nam tước Phôn Gôn-rinh; ông Lút đã báo cho tôi biết trước là ông sẽ đến đây. Tôi rất sung sướng được đón tiếp một vị khách quý như ông trong khách sạn mình.

        Bà chủ nhoẻn một nụ cười xã giao niềm nở, nụ cười nhà nghề của những người chuyên phục vụ kẻ khác.

        Mô-níc nhìn qua phía trên đầu Hen-rích. Nét mặt nàng vừa ban nãy đang tươi tỉnh bỗng trở nên lạnh lùng, dè dặt.

        - Thưa bà tôi muốn đặt một bữa chiều hai người ăn vào lúc 9 giờ.

        - Ô, xin sẵn sàng - Bà chủ đáp - Ông muốn dùng những món gì ạ?

        - Cá hương, gà hầm kiểu Pháp có trộn bột khoai tây và xà-lách.

        - Bây giờ thức ăn khan hiếm lắm nhưng đốỉ với các vị khách ăn thường xuyên thì... Cơm dọn trong phòng riêng chứ ạ?

        - Vâng, và ngay bây giờ xin bà mang vào phòng cho một chai bóc-đô, một chai cô-nhắc, hai chai rượu mùi và một chai rượu sô-cô-la.

        Hen-rích đặt tiền lên quầy.

        - Không cần phải phụ lại đâu!-Anh nói một cách lơ đãng và cầm bảng món ăn viết bằng tiếng Đức, bắt đầu xem.

        - Ông Lút nói là ông Nam tước này giàu lắm - Một câu khẽ bằng tiếng Pháp vẳng tới tai anh.

        - Lại cướp bóc ở đâu thôi - Mô-níc giận dữ thốt lên.

        - Mô-níc, mày liệu giữ mồm giữ miệng đấy!

        - Gã đứng ngây ra như khúc gỗ chứ có hiểu quái gì đâu, mẹ.

        - Mang thức ăn đến cho ông ấy - Bà chủ bảo con gái.

        Hen-rích cố giấu nụ cười, đặt bảng món ăn lên quầy và trở về phòng riêng. Chưa được năm phút đã thấy có tiếng gõ cửa và Mô-níc bước vào phòng, bưng chiếc khay, trên để mấy chai rượu. Đặt rượu xuống bàn xong, cô ta lặng lẽ quay ngoắt ra cửa.

        - Cô ơi, thong thả đã nào!

        Mô-níc dừng lại ngay bên cửa, chờ đợi.

        - Cô biết nói tiếng Đức không? - Hen-rích hỏi.

        - Có biết nhưng rất ít nói, bởi vì tôi không ưa cả tiếng lẫn... - Cô ta im bặt.

        "... Lẫn người Đức - Hen-rích đỡ lời.

        Mô-níc vẫn đứng im.

        - Cô gan thực! Nhưng dù sao tôi cũng khuyên cô chả nên nói như vậy với các sĩ quan Đức.

        - Mỗi người có một quyền tự do theo sở thích. Ví dụ như tôi lại thích tiếng Nga hơn! Nghe nó thật là êm tai!

        - Tôi đã có dịp được nghe thứ tiếng ấy, vì tôi vừa ở mặt trận phía Đông sang đây.

        - "Mặt trận phía Đông"? - Hen-rích thấy rõ vẻ tò mò hiện lên trong mắt Mô-níc.

        - Và tôi có thể để cô biết: phụ nữ Nga không nói với sĩ quan Đức như cô đâu.

        - Họ lặng lẽ chịu nhục hay sao!

        - Không, họ bắn kia. Họ bắn vào những kẻ mà họ coi là quân thù - Hen-rích đáp lại bằng tiếng Pháp.

        Mô-níc tròn xoe hai mắt. Cô ta sửng sốt nhìn Hen-rích chừng một phút, môi mấp máy hình như muốn nói điều gì, nhưng tên lính hầu đã bước vào nên cô đành lui ra.

        Đúng 9 giờ, Hen-rích ghé vào phòng của Lút. Gã đang làm việc.

        - Thế nào Đại úy, nhiều việc thế kia à? 9 giờ rồi mà anh còn cặm cụi như vậy!

        - Tôi đợi anh và để khỏi ngồi không mất thời giờ nên chuẩn bị công việc cho ngày mai -Lút nói xong, xếp tập giấy má lại - Còn Nam tước, anh thu xếp nơi ăn chốn ở thế nào rồi?

        - Tạm ổn. Tôi đã làm quen với bà chủ và cô con gái rượu của bà ta.

        - Và Mô-níc đã kịp cho anh nếm mấy lời nhạo báng rồi chứ?

        - Cũng đã có vài câu, nhưng tôi cảm thấy rút cuộc rồi tôi với cô ta sẽ trở thành đôi bạn.

        - Thế à! -Lút thật thà ngạc nhiên -Nếu lúc nào anh may mắn đặt được quan hệ tốt với Mô-níc thì nhất định tất cả đám sĩ quan sẽ ghen với anh và coi anh như một nhà ngoại giao đại tài.

        Lát sau hai người đã ngồi ăn tôi trong căn phòng xinh xắn. Bà Tác-van, chủ khách sạn cho mang đến món rượu vang ngon tuyệt và bữa cơm cũng rất thịnh soạn cho nên gã đại úy đánh chén ngon lành lắm. Khi hầu bàn bưng cá hương rán đến, Lút kinh ngạc thốt lên:

        - Ồ, tôi thấy rằng nếu anh không chiếm nổi trái tim của cô Mô-níc thì ít nhất cũng chiếm được cảm tình của bà Tác-van. Mới bữa đầu quen biết mà bà ấy đã thết anh món này kia mà!

        Sau bữa cơm tối, Hen-rích còn mua thêm một chai cô-nhắc và một hộp xì-gà.

        - Thế là công việc sẽ bù đầu phải không? - Anh nhấp một ly rượu rồi hỏi.

        - Trước kia thì nhẹ hơn - Lút thở dài - Khi đó các đơn vị của sư đoàn còn đóng gần nhau, Phòng Tham mưu ở Éc-lem-ben, công việc ít hơn.

        - Thế thì vì sao mà phải thay đổi sự bố trí sư đoàn?

        - Thoạt tiên người Pháp tỏ ra lặng lẽ nhẫn nhục. Nhưng sau vụ thất bại của chúng ta gần Mạc-tư-khoa, họ liền ngóc đầu dậy. Bắt đầu xuất hiện những bọn mà người ta gọi là du kích. Chúng hay bắn trộm từ các góc phố và phần nhiều lại hay bắn vào các sĩ quan. Có trường hợp chúng đặt mìn phá cả đường sắt, binh công xưởng. Các đơn vị hiến binh s.s và cảnh sát đã không đủ sức để đối chọi với chúng nữa. Do đó, sư đoàn ta phải lĩnh trách nhiệm bảo vệ các binh công xưởng, các công trình quân sự. Thành thử ra sư đoàn phải phân tán thành nhiều cứ điểm trên một vùng dài chừng 90 cây số từ Xanh Mi-sen đến tận Săm-be-ri.

        - Thế sau đó bọn du kích có yên không?

        - Ngược lại. Chúng càng hoạt động mạnh hơn. Việc này phức tạp ở chỗ là chúng được nhân dân ủng hộ. Hai tuần trước, một đội du kích đột nhập trại tù binh Nga. Do sự sơ suất nên chúng giết được lính canh, và mấy trăm tên Nga đã theo chúng vào rừng. Cuộc lùng bắt chả mang lại kết quả gì cả. Và trước khi anh đến đây mấy ngày, bọn du kích lại cùng bọn Nga đánh úp một đoàn xe vận tải vũ khí, quân dụng. Bây giờ chúng đã được vũ trang đầy đủ bằng súng ống của ta.

        - Tôi cứ hy vọng là từ cái mặt trận phía Đông gay go ấy sang đây để nghỉ ngơi, ai ngờ hóa ra, như người Nga thường nói, thoát được qủy sứ lại gặp phải ma vương.

        Gã đại ý bắt đầu kể lại tỉ mỉ cuộc hành binh càn quét du kích, Hen-rích chăm chú ngồi nghe nhưng vẫn không quên luôn tay rót thêm rượu mời Lút. Chả mấy chốc gã đã say mềm.

        Trong khi Hen-rích cùng Lút ngồi chè chén trong căn phòng xinh xắn của khách sạn "Tăm-pơ-lơ", thì Mô-níc đang tất tả đạp xe tới làng Pông-tơ-ma-pê, cạnh đó có một nhà máy điện cung cấp điện cho các vùng lân cận. Mô-níc đạp mất khoảng mười lăm phút được bổn cây số đường rải nhựa.

        - Tôi cần gặp Phơ-răng-xoa, tôi mang cơm bữa tối đến cho anh ấy - Cô bảo người thợ nguội quen.

        - Cô Mô-níc ạ, nếu hắn có chui xuống đất tôi vẫn có thể lôi lên cho cô được, chà, cái thằng Phơ-răng-xoa này sướng thật!- Anh công nhân nói thêm lộ vẻ hơi ghen tị -Được người đẹp như thế này thân hành mang cơm đến tận mồm còn gì nữa.

        Anh thợ nguội ấy và hết thảy mọi người trong nhà máy điện đều đinh ninh rằng Mô-níc là vợ chưa cưới của Phơ-răng-xoa, và hai người cũng chả thanh minh gì cả.

        Trái lại, để tỏ ra thân tình với công nhân trẻ tuổi. Mô-níc thường cố ý trao cho Phơ-răng-xoa gói thức ăn trước mặt mọi người. Phơ-răng-xoa dẫn cô gái vào cuối sân và ngồi xuống tấm ván, giở gói ra. Đằng xa, nhìn lại ai cũng tưởng họ là cặp uyên ương thưc. Nhưng nếu có ai lắng nghe câu chuyện của họ thì người ấy sẽ hết sức ngạc nhiên: những điều mà cô gái xinh đẹp này và chàng thanh niên cao, gầy, nhanh nhẹn, tóc cắt ngắn kia nói vói nhau chả giống những chuyện vớ vẩn của các cặp tình nhân thường tí nào.

        - Có việc gì thế hở, Mô-níc -Phơ-răng-xoa vừa ăn vừa lo lắng hỏi.

        Mô-níc thuật chuyện gặp Hen-rích hôm nay và nhắc lại rành rọt từng câu nói giữa hai người.

        Phơ-răng-xoa đăm chiêu suy nghĩ.

        - Rõ ràng là một vụ khiêu khích -Anh nói khẽ -và đã lộ sự thất bại. Vì còn ít tuổi nên tên Nam tước này chưa biết giữ mồm giữ miệng. Nhưng căn cứ vào bề ngoài thì cũng thấy là hắn đóng vai trò quan trọng trong phòng tham mưu, nếu không bọn Đức đời nào lại dành những hai phòng riêng cho hắn. Nếu thê thì, Mô-níc ạ, em phải...

        Chợt thấy mặt cô gái xịu xuống, Phơ-răng-xoa phì cười:

        - Nào, tươi lên chứ, anh chưa nói gì mà em đã phụng phịu thế. Đừng dỗi đấy nhé! Chưa chi đã nhăn mặt lại thì rồi chóng già trước tuổi lắm đấy. Ấy, ấy, đừng nổi tam bành lên vội, nếu không thì anh ôm lấy em anh hôn đấy. Anh là chồng chưa cưới của em cơ mà.

        - Ôi, Phơ-răng-xoa, đừng đùa nữa, anh nên nhớ là nếu thế thì em phải gánh vác một nhiệm vụ nặng nề như thế nào!

        - Cô đào của anh ơi, nghiêm trang không có nghĩa là cứ mang bộ mặt đưa tang. Càng vui đùa càng phấn khởi chứ sao. Cô có hiểu là tinh thần phấn khởi có tác dụng thế nào không? Ngay cả lúc thua cuộc! Mà ván cờ của chúng ta đang ở thế bí đây, vì chúng ta không biết được bọn nhái xanh này chúng nó đang tính nước gì. Cho nên cô phải cần đến cái gã Nam tước ba hoa kia...

        - Phơ-răng-xoa...

        - Lại dỗi rồi. Phải tin anh, anh chả bảo em làm việc gì xấu xa đâu. Em chỉ cần làm quen với hắn, con gái gì mà lại không xỏ mũi được tên này? Hãy nghĩ xem, thật là cơ hội thuận tiện. Thứ nhất là hắn ở trong khách sạn nhà em, hai là hắn công tác trong phòng tham mưu, ba là hắn hay huyênh hoang, bốn là hàng ngày gặp mặt cô gái xinh đẹp. Và cô gái đó phải làm gì? Thỉnh thoảng cười nụ, đấy, hạ hàng mi cong xuống như vậy, nói ít, nghe nhiều - và chúng mình sẽ nắm được mọi việc trong phòng tham mưu. Cô hiểu rằng điều đó có ý nghĩa gì chứ?

        - Nhưng hắn thế nào ấy... Không giống tất cả bọn kia. Không bám sát gót, không giấm giúi quà cáp, thậm chí cũng chả hề thốt ra một lời nịnh nọt, mắt nhìn rất dửng dưng.

        - Nhưng cái đó là tùy ở em chứ...

        - Thế nếu hắn mời em ăn cơm hay đi xem chiếu bóng?

        - Tất nhiên phải nhận lời. Rượu vào thì hắn tha hồ khoác lác.

        - Ái, ái! Rồi du kích sẽ khử em như đã giết những con đĩ bán thân cho tụi Đức ư!

        - Em không phải lo việc ấy. Từ nay cho đến lúc em tự tay cắt tóc thề tặng ai thì xin cam đoan không có kẻ nào làm rơi được một sợi tóc trên đầu em cả. Vậy bằng lòng chứ? Nhắc lại là rất quan trọng đấy. Đừng để cho ai biết việc này và biết những điều em moi được ở gã Nam tước, kể cả mẹ em.

        Mô-níc thở dài:

        - Nếu cần...

        - Rất cần. - Phơ-răng-xoa nghiêm giọng nói - Việc này là em giúp đỡ các anh, trong đó có anh ruột em. À, mà cũng có thể em sắp được - gặp Giăng.

        - Bao giờ? - Mô-níc hớn hở hỏi.

        - Anh sẽ tin cho em biết. Có thể là ngay trong nhà máy điện này. May mà bọn Đức không chú ý đến chúng mình, bởi vì chúng không sử dụng điện của nhà máy này. Nhưng nếu không có việc gì cần lắm thì cũng chả nên đến đây. Mặc dầu mọi người đều tưởng em là vợ chưa cưới của anh, nhưng phòng xa thì vẫn hơn. Và cũng không nên để bọn Đức thấy em đi trên con đường này luôn.

        Mô-níc cùng Phơ-răng-xoa đứng dậy và đi ra cổng.

        Phơ-rặng-xoa lại quay sang giọng đùa cợt ngày thường:

        - Kìa, ôm lấy cổ anh đi để cho mọi người đều trông thấy là em rất buồn khi phải chia tay với người yêu - Anh ta chọc tức Mô-níc - Hay là em rút mùi-soa ra lau mắt đi!

        Mô-níc bật cười, đôi mắt lóe lên một ánh tinh quái. Cô đột ngột ôm chầm lấy Phơ-răng-xoa, hôn đánh chụt vào cổ. Anh chàng đỏ mặt đưa tay lên gãi gáy.

        - Anh thấy là em định lợi dụng bài học của anh rồi đấy -  Phơ-răng-xoa hơi ngượng ngùng nói.

        - Em lại thấy là anh chưa già đời và bạo với phụ nữ như anh vẫn khoác lác đầu mồm đâu! - Mô-níc đã chạy ra đến cổng, vừa cười vang vừa nói chõ vào.

        Khi Hen-rích dìu viên đại úy Lút say khướt ra khỏi tiệm ăn thì Mô-níc đã về nhà từ lâu, đang nằm trên giường suy nghĩ về nhiệm vụ phiền phức mà Phơ-răng-xoa vừa mới giao cho.

        Đúng chín giờ sáng hôm sau, Hen-rích tói Phòng Tham mưu. Trông bộ dạng Lút y hệt như anh chàng vừa mới ốm dậy.

        - Có lẽ tối qua tôi quá chén thì phải? Đầu nặng chình chịch, không đứng vững được nữa - Gã đại úy than vãn và vò vò mái tóc vốn đã bù rối sẵn.

        Trước lúc Sư Đoàn trưởng đến, Lút đã kịp giới thiệu tình hình công việc cho ông bạn đồng sự mói.

        Khi đi tới văn phòng, trung tướng E-véc ghé qua phòng làm việc của gã bí thư. Mặc dầu đã luông tuổi, lão ta vẫn còn giữ được thân hình cân đối với khuôn mặt quắc thưóc hơi dài. Hai mi mắt nặng nể và hai quầng thâm dưới đôi mắt màu gio làm cho lão có vẻ nghiêm khắc hơn trong thực tế.

        - Có gì mới không, Lút? - Lão hỏi viên bí thư.

        - Tin mới ấy ạ? Đã có sĩ quan mới phụ trách công việc đặc biệt đấy ạ- Lút có ý đùa.

        E-véc quay sang Hen-rích, Hen-rích đứng lên tự giới thiệu:

        - Trung úy Hen-rích Phôn Gôn-rinh ...

        - À, đại tá Béc-gôn, người bạn cố tri đã giới thiệu anh với tôi. Nào, ta vào văn phòng!

        Trong phòng, trên chiếc bàn con kê sát bàn giấy có để mấy chai nước khoáng. Lão rót một cốc đầy và đặt ngay trước mặt mình.

        Tôi không dám mời anh uống cái thứ nước quỷ quái mặn chát này đâu. Nhưng tôi thì bắt buộc phải uống. Đau gan mà lại! Vả lại còn trẻ trung như các anh thì chưa cần những món này... Thế nào, Đại tá ra sao? Cũng chưa biết là ông ta đã nhận công tác gì nhỉ?

        - Ba tôi chắc là sẽ ở lại Béc-lanh.

        - Ồ, thê thì có thể chúc mừng cho Đại tá được đấy! Với sự nâng đỡ của thống chế Him-le thì ông ta có thể tiến xa lắm. Trung úy ạ, anh thật là may nhé! Vì không phải là ai cũng có được một vị quan thầy như Béc-gôn đâu. Ông ta còn nói với tôi là coi anh như con...

        - Đại tá Béc-gôn rất nâng đỡ tôi. Đại tá trước kia là bạn của ba tôi và đã đối đãi với tôi như con đẻ.

        - Phải, phải Béc-gôn đã thuật lại với tôi câu chuyện của anh. Thật là như tiểu thuyết! Nhân thể cũng nói để anh biết là tôi cũng biết Đi-gơ-phơ-rít Phôn Gôn-rinh và cũng có quan hệ bè bạn với ông nhà. Cái chết quá sớm của ba anh đã làm cho tôi rất thương tiếc, nhưng anh có thể tự hào về cái chết đó. Đó là cái chết ngay trên vị trí chiến đấu, cái chết chân chính của một người lính!

        - Thưa Trung tướng, ngài sẽ giao cho tôi công tác gì ạ?

        - Anh sẽ giữ chức sĩ quan phụ trách công việc đặc biệt bên cạnh tôi. Phải chạy nhiều đấy, nhưng anh còn trẻ, chắc rằng thích chạy nhảy.

        - Vâng, nếu đi nhiều mà không cản trở việc hoàn thành nhiệm vụ. Trong thời buổi chiến tranh này phải gác bỏ mọi ý thích cá nhân đi mới được.

        - Thật là một quan điểm đúng đắn!- Trung tướng nhấp một ngụm nưóc và chuyển từ giọng tâm sự sang giọng công tác - Tôi sẽ trực tiếp giao nhiệm vụ cho anh hoặc là sẽ nhờ Đại úy Lút truyền đạt. Chắc rằng anh đã làm quen với anh ấy rồi chứ?

        - Thưa Trung tướng, quả đúng vậy và tôi có cảm tưởng rằng đó là một sĩ quan ưu tú.

        - Tôi rất mừng về ý kiến ấy của anh. Bởi vì các anh sẽ phải luôn luôn cùng cộng tác với nhau... Thôi, Trung úy ạ, chúng ta sẽ còn gặp nhau trong bữa cơm trưa ở Câu Lạc bộ, cho nên bây giờ chưa cần chào từ biệt vội.

        Khi Hen-rích ra khỏi văn phòng trung tướng, Lút hỏi:

        - Trung tướng tiếp anh như thế nào?

        - Khá niềm nở. Ông ấy báo trước rằng tôi và anh sẽ phải cộng tác với nhau và lấy làm hài lòng là anh đã gây được cảm tình tốt đẹp đối với tôi.

        - Rất cảm ơn Nam tước.

        - Trung tướng bảo là tôi sẽ trực tiếp nhận nhiệm vụ ở ông ta hay qua anh. Cụ thể hôm nay tôi phải làm những gì đây?

        - Tạm thời hãy nghỉ ngơi và đi tham quan thành phố. Hôm nay, tôi hơi khó ở, nếu có việc gì cần tôi sẽ báo cho anh. Nhớ cho tên lính hầu biết anh đi đâu. Và chớ về ăn cơm trưa muộn, trung tướng không thích thế đâu. Đúng một giờ, chúng ta sẽ ăn trưa tại câu lạc bộ.

        - Còn cơm chiều thì hai đứa chúng mình cùng chén nhé, vẫn chỗ hôm qua - Hen-rích nói thêm.

        - Tôi e rằng đắt quá - Lúc ngần ngừ.

        - Anh đừng bận tâm đến những chuyện vặt ấy làm gì!- Hen- rích thân mật nói và đã bước ra ngoài cửa.

        Việc đi ngắm thành phố cũng chả mất bao nhiêu thì giờ. Hôm qua, Hen-rích quả không nhầm khi cho là đường ô-tô chạy qua phố chính của Xanh Rê-mi. Ở đây, tập trung nào khách sạn, biệt thự, rạp chiếu bóng, cửa hàng, tiệm nhảy. Còn các phố phụ khác ở hai bên phố chính này thì vừa bẩn thỉu vừa quanh co, vừa chật chội đến nỗi hai chiếc ô-tô đi không lọt. Sau khi dạo phố một chốc Hen-rích trở về khách sạn và trước lúc ăn trưa còn kịp nghiên cứu hai quyển từ điển. Anh muốn cấp tốc ôn lại những kiến thức về tiếng Pháp của mình.

        Một giờ kém mấy phút Hen-rích đã có mặt ở Câu lạc bộ.

        Ở đây đã có chừng ba chục sĩ quan phòng tham mưu. Chúng đi dạo trong phòng, quanh chiếc bàn dài trải khăn trắng tinh. Trên bàn đã đặt sẵn các bộ đồ ăn, và hai cô hầu bàn đang lăng xăng bày những đĩa xúp lớn kèm theo cùi dìa. Hen-rích bắt gặp mấy cặp mắt tò mò nhìn mình. Rõ ràng bọn sĩ quan trong phòng đều chú ý tới bộ quân phục mới toanh bằng thứ vải đắt tiền mà thường chỉ dùng để may quân phục đại lễ.

        Ai nấy đứng thẳng người khi trung tướng bước vào: E-véc đi tới chỗ đầu bàn nhưng chưa ngồi ngay mà đứng sau chiếc ghế của mình. Bọn sĩ quan cũng cứ đứng sau chỗ ngồi của chúng. E- véc vẫy ngón tay ra hiệu cho Hen-rích lại gần và chỉ cho anh chiếc ghế đặt bên phải lão.

        - Các ông sĩ quan - Lão đưa mắt nhìn mọi người - tôi xin phép giới thiệu với các ông một sĩ quan mới của phòng tham mưu: Trung úy Nam tưóc Phôn Gôn-rinh.

        Hen-rích nghiêng mình chào tất cả đám sĩ quan.

        - Ông ấy sẽ giữ chức sĩ quan đặc trách của tôi. Trước kia Trung úy Phôn Gôn-rinh là sĩ quan đặc trách của Đại tá trưởng phòng I-X trong quân đoàn do Trung tướng I-óc-đan chỉ huy.

        Vài sĩ quan nhìn Hen-rích bằng cặp mắt kính phục.

        - Rồi đây trong công tác các ông sẽ quen nhau hơn

        Lão trung tướng ngồi xuống. Bọn sĩ quan cũng ngồi theo. Trung tướng múc xúp và bọn sĩ quan cũng lần lượt cầm lấy thìa. Hen-rích rất buồn cười khi thấy tất cả bọn này đều răm rắp bắt chước quan trên của chúng.

        Bữa ăn kéo dài khá lâu.

        Mãi sau, lão trung tướng mới đứng dậy. cả bọn đều đứng lên. Hen-rích thở phào nhẹ nhõm.

        - Bây giờ anh cần gi tôi không?- Hen-rích hỏi Lút khi hai người từ trong câu lạc bộ đi ra.

        - Ngày mai chúng ta sẽ bắt tay vào việc. Chừng ấy anh sẽ không kịp thở nữa đâu. Trung tướng lại bị đau gan nên ông ta sẽ làm việc ở biệt thự.

        - Thế thì đến chín giờ nhé! Nếu tôi không tìm thấy anh ở Phòng Tham mưu thì anh cứ đến thẳng phòng riêng tôi.

        Hen-rích gặp Mô-níc trong gian tiền sảnh của khách sạn.

        - Chào cô - Anh chào với giọng khá lạnh lùng. Khác lần trước, Mô-níc mỉm cười:

        - Kính chào Nam tước.

        - Cô cũng biết cười kia à?- Hen-rích giả vờ ngạc nhiên.

        - Có gì lạ đâu, tôi cũng là một động vật đấy chứ.

        - Trong văn học nước cô có một cuốn tiểu thuyết tuyệt hay tên là "Người cười". Hẳn là cô đã đọc. Còn ở đây người ta gọi cô là "Cô gái không cười". Anh em sĩ quan có nói với tôi là cô chưa bao giờ mỉm cười với họ.

        - Cười với họ à?

        - Hóa ra cô đặc biệt ưu tiên cho tôi hay sao?

        Hình như Mô-níc sực nhớ tới nhiệm vụ mà Phơ-răng-xoa đã giao cho mình nên cắn môi để nén những lời đanh đá. Nhưng rút cục cô ta vẫn chẳng nhịn nổi:

        - Ông quá tự phụ, Nam tước ạ. sở dĩ đối với ông tôi niềm nở hơn chút ít bởi vì ông tỏ vẻ là người có học thức hơn đồng nghiệp của ông.

        - Cô đối với sĩ quan Đức chúng tôi có vẻ dè dặt quá, thành ra vơ đũa cả nắm.

        Mô-níc thở một hơi dài và hạ hai hàng mi xuống. Chắc là để giấu ánh mắt căm hòn.

        - Cô ạ, chiến tranh là chiến tranh. Không phải cô mà cũng không phải tôi đã gây ra chiến tranh - Hen-rích đấu dịu.

        Cô gái không đáp lại nhưng cũng không bỏ đi. Trong óc Hen- rích chợt nảy ra một ý nghĩ mạnh bạo.

        - Cô Mô-níc, nếu tôi đánh bạo nhờ cô giúp cho một việc thì cô cũng không coi tôi là quá khả ố chứ?

        - Vị tất tôi đã có thể giúp ông được việc gì.

        - Ồ, tôi tin rằng, có thể lắm chứ. Vì cô biết nói tiếng Đức nên cô có thể dễ dàng giúp tôi học tiếng Pháp.

        - Muốn hỏi cung thì các ông đã có phiên dịch kia mà.

        - Chả nhẽ cô lại nghĩ vậy... vì tôi đâu phải là tên hiến binh s.s. mà là một sĩ quan thường, bị động viên vào quân đội. Trước chiến tranh, tôi đã nghiên cứu thứ tiếng nói tế nhị của nước cô. Và bây giờ khi gặp cơ hội may mắn như thế này...

        - May mắn đối với các ông nhưng rất đen đủi đối với người Pháp chúng tôi... Tuy vậy... - Mô-níc lắc lắc đầu rõ mạnh và suối tóc của nàng xòa ra trên vai - Tôi tin rằng nước Pháp vẫn sẽ là một cường quốc vĩ đại.

        - Tôi cũng tin như vậy, cô ạ! Phải chăng có thể chinh phục vĩnh viễn một dân tộc yêu tự do, một dân tộc có hàng ngàn năm lịch sử vẻ vang như vậy?

        Đôi môi cô gái hé mở ra vì kinh ngạc, như một đứa bé. Hen- rích làm bộ không nhận thấy tác động của những lời nói của mình đối với cô thiếu nữ.

        - Thế thì cô đồng ý giúp tôi chứ?

        - Học sinh ngữ không phải dễ đâu - Mô-níc lảng tránh câu trả lòi thẳng vào vấn đề - Ngoài từ điển và sách giáo khoa còn đòi hỏi khả năng của học sinh và cô giáo nữa. Tôi thấy có lẽ ông nên tìm một cô gái khác giỏi hơn tôi.

        - Không, không, tôi đã nghĩ kỹ rồi và chỉ đặt tất cả hy vọng vào mình cô thôi. Tuy tôi ít có thời giờ rỗi nhưng tôi ở ngay trong khách sạn này nên việc học cũng thuận tiện. Cô sẽ lên lớp những lúc nào mà giờ rỗi của chúng ta trùng nhau. Chớ quên là việc này không những giúp ích tôi, mà còn... nói thế nào được nhỉ... còn phá đổ bức hàng rào ngăn cách giữa dân tộc này với dân tộc khác. Khi nghiên cứu một thứ ngoại ngữ nào tức là tự nhiên người ta sẽ đi sâu vào tinh hoa của dân tộc ấy. Có phải thế không? Sẽ hiểu rõ nền văn hóa, xu hướng, nguyện vọng của dân tộc đó hơn... Tôi trình bày ý nghĩ của mình còn vụng về, lộn xộn, nhưng thành thực.

        - Thôi, được - Cuối cùng Mô-níc đồng ý - nhưng phải có đủ từ điển, sách giáo khoa.

        - Tôi đã mua cả rồi. Và nếu bây giờ cô có thời giò, thì xin mời cô ghé vào xem qua sách vở một tí. Có khi phải mua thứ khác cũng nên.

        Mô-níc lưỡng lự. Hiểu rõ nguyên nhân sự ngần ngại đó, Hen-rích vội cam đoan:

        - Xin lấy danh dự để bảo đảm an toàn tuyệt đối cho cô.

        Cô gái hơi đỏ mặt, bước lên cầu thang tối phòng Hen-rích ở tầng thứ hai.

        Hen-rích mời Mô-nic vào trước, và dừng lại một phút ở ngoài cửa.

        - Phơ-rít - Anh nói nhỏ với tên lính hầu - cầm lấy tiền, chạy ra ngoài kia mua hoa quả, bánh kẹo loại ngon nhất mà chén.

        Khi Hen-rích bước vào phòng, Mô-níc đã ngồi cạnh bàn và đang xem từ điển.

        - Thế nào cô, có được không?

        - Theo tôi thì từ điển cũng được đấy. Có cả các nguyên tắc ngữ pháp và cuối cùng lại có những câu hội thoại phổ biến nhất. Rất tiện lợi cho khách du lịch và ... bọn xâm lược...

        - Cô tàn nhẫn lắm! Tuy vậy, cô giáo càng khắc nghiệt thì học sinh càng có lợi. Còn những câu hội thoại phổ biến thì tôi đã học thuộc lòng cho nên mới hiểu rõ được câu cô nói với bà chủ cái hôm chúng ta gặp nhau lần đầu.

        - Chả nhẽ câu nói của tôi lại ý nhị đến nỗi ông phải nhớ?

        - Khá chua chát cho nên không quên được. Cô cam đoan rằng tôi đã cướp bóc rất nhiều. Mặt Mô-níc đỏ dừ.

        - Tôi không biết là ông hiểu tiếng Pháp - cô ta phân trần -  cho nên đừng đợi tôi xin lỗi.

        - Tôi chỉ đợi cô trả lòi cho biết bao giờ tôi sẽ bắt đầu học. Tất nhiên, trước đó tôi còn phải thưa chuyện với bà Ta-van.

        -  Để tôi nói chuyện với mẹ tôi cho. Còn học thì... - Mô-níc quy nghĩ - được, ngày mai - cô nói quả quyết rồi lạnh lùng gật đầu chào và bước ra.

        - Anh Hen-rích, trung tướng giao cho anh một nhiệm vụ khẩn cấp đây - Lút nói - Phải chọn một địa điểm thuận tiện để bắn thử súng cối. Chiều dài của bãi bắn phải hơn 600 mét, chiều rộng hơn 200 mét. Làm sao cho bãi bắn đừng có cây cối và khỏi phải đặt trạm gác.

        - Thế có cỏ có được không?

        - Nên định hướng cho bãi bắn. Sẽ bắn thử đạn cháy loại mới. Tôi thấy là - Lút nói tiếp và bước lại tấm bản đồ trải trên bàn - ở chỗ này, về phía tây bắc Xanh Rê-mi có một cao nguyên có thể dùng được. Sau khi ăn cơm trưa xong, anh đến đấy xem. Phải đi ngựa, xe ô tô không vào đấy được. Mang theo hai tên lính của đại đội cảnh vệ và nên cầm đi một khẩu tiểu liên.

        - Khẩu súng lục mười sáu phát của tôi cũng chả kém gì tiểu liên.

        - Phải cẩn thận đấy, có tin cho biết là bọn du kích vẫn xông xáo ở ngoại thành.

        - Tôi sẽ đi ngay.

        Mười lăm phút sau. Hen-rích đã lên đường với một tên lính chăn ngựa đeo tiểu liên đi hộ vệ.

        Được năm cây số thì hết đường cái và phải lần theo con đường mòn dốc ngược để trèo lên cao nguyên. Ngựa sợ dốc nên cứ lồng lên.

        -  Anh đứng lại đây giữ ngựa và chờ tôi - Hen-rích ra lệnh và ném dây cương cho tên chăn ngựa rồi bắt đầu lên dốc, trong chốc lát đã trèo đến cao nguyên. Khoảng đất này rộng thực, dài chừng một cây số, rộng chừng bốn trăm mét, nằm dưới chân ngọn núi đá cao. Ngoài lớp cỏ mượt ra, ở đây chẳng có cây cối gì cả. Chỉ mãi tận đằng mép cái hình đa giác nhân tạo này mới thấy lô nhô mấy bụi cây cành lá um tùm. Những tảng đá lớn bao bọc lấy bãi này.

        Cũng chỉ cần thế này thôi! - Hen-rích nghĩ thầm và bắt đầu đi vòng quanh bãi. Khi anh rồi núi đá rẽ vào dưới lùm cây thì chợt nghe tiếng người từ đâu vẳng đến. Hen-rích ngoái nhìn quanh và trông thấy phía bên kia cao nguyên hai thường dân Pháp vừa mới ló ra khỏi núi đá. Người già hơn khoác khẩu tiểu liên Đức trên cổ. Người kia không đeo súng. Họ đi về phía vườn nho, vừa đi vừa trò chuyện ầm ỹ.

        Hen-rích thoáng có ý nghĩ là mình đã rơi vào tình thế tiến thoái lưõng nan. Làm thế nào bây giờ? Khẩu súng lục tự động của anh thì không chê vào đâu được, mà hai người nọ lại cứ đi lững thững thậm chí chẳng buồn liếc nhìn xung quanh nữa. Để cho họ tới gần và rút súng ra lia trong khi họ chưa trông thấy mình? Nhưng họ đâu phải là kẻ thù! Đó là những người bạn, cũng như anh, đang chiến đấu với kẻ thù, kẻ thù chung của anh và của họ. Bước ra đón họ và nói chuyện một cách hòa bình chăng? Nhưng chắc anh sẽ không kịp mở miệng đâu! Chỉ cần thoáng thấy bóng quân phục sĩ quan Đức là họ nổ súng ngay tức khắc. Cứ nấp mãi sau gốc cây hay sao? Nhưng cuối cùng thể nào họ cũng trông thấy vì hai người du kích đang đi thẳng đến vườn nho dưới rặng cây.

        Nép mình sau gốc cây, Hen-rích nắm chặt lấy báng súng lục và dán mắt vào hai người ấy. Họ đã đến gần. Khi họ còn cách anh chừng sáu chục thước. Hen-rích thình hình nhảy ra khỏi chỗ nấp và quát to:

        - Haut les mains¹!

        Vì bất ngờ nên hai người du kích đứng sững lại và khi thấy nòng súng đen ngòm chĩa về phía mình, họ từ từ giơ tay lên.

        Nhận thấy anh chàng trẻ tuổi hơi ngọ nguậy, Hen-rích liền thò tay trái rút phăng khẩu súng lục nữa ra và nghiêm khắc bảo:

        - Không được bỏ tay xuống!

        Hai người du kích nhìn hai nòng súng với cặp mắt hình như tuyệt vọng.

        - Nếu các anh tuân lệnh tôi, tôi xin bảo đảm không những là tính mạng mà cả tự do cho các anh nữa - Hen-rích đổi giọng bảo.

        - Nói dối! - Người đứng tuổi hằn học thốt lên.

        - Các anh có thể đi khỏi nơi này. Chỉ cần nhớ là nếu anh nào chực buông tay xuống mó vào súng thì tôi sẽ bắn ngay lập tức. Mà tôi đã bắn thì có chạy đằng trời cũng không thoát nổi.

        Người du kích già nhìn anh thanh niên như dò hỏi.

        - Hễ chúng ta quay lưng lại là hắn lia luôn đấy - anh này giận dữ nói.

        - Thế tại sao tôi không bắn các anh ngay lúc này, khi hai tay tôi cầm hai khẩu súng lục? Tôi chỉ cần khẽ bóp cò là các anh sẽ đi đời... Không cần phải nói lôi thôi gì nữa. Nhưng dặn các anh một điều: du kích lúc nào cũng phải cầm súng ở tay chứ không phải là bỏ trong túi. Đằng này các anh cứ ung dung như đi dạo mát trên bãi biển, thế mà cũng gọi là lính! Thôi, đủ rồi, Tournez-vous²! Chạy thường, chạy!

        Chàng thanh niên quay đằng sau và từ từ bước. Người du kích kia cũng bước theo. Thoạt tiên, họ đi thong thả, chắc đang chờ hai phát đạn vào lưng, nhưng dần dần họ bước nhanh hơn, sau đó co cẳng chạy, thỉnh thoảng ngoái nhìn lại.

        Hen-rích cũng tiến về phía dốc để đi xuống khỏi cao nguyên. Hai người du kích đã chạy đến núi đá và bây giờ đang chăm chú theo dõi hành động của gã sĩ quan Đức kỳ quái này. Anh thân mật vẫy chào hai tù binh vừa được thả và vội vã xuống dốc.

        Mấy phút sau hai người du kích chỉ còn thấy bóng hai con ngựa đang phi nước đại trên con đường về thành phố.

        - Anh có hiểu tí gì không?- Người trẻ tuổi hỏi người già.

        - Chịu - Người kia nhún vai.

        Và cả người đàn bà đang nấp trong vườn nho theo dõi màn kịch vừa qua cũng chả hiểu gì hết.

        Ngồi thụp xuống sau bụi cây, bà ta suýt chết ngất đi vì sợ, khi thấy gã sĩ quan Đức chĩa súng vào ngực Giăng Tac-van và Pi-e Coóc-vin. Đến nỗi bà ta phải bưng tai lại để khỏi nghe tiếng nổ. Nhưng không có tiếng nổ nào cả, mà bà lại được nghe lỏm được những mẩu đối thoại rất lạ lùng khiến bà cứ ngố người ra.

-----------------
        1. Tiếng Pháp, có nghĩa là giơ tay lên - chúng tôi để y như trong nguyên vãn (ND).

        2. Đằng sau quay (Tiếng Pháp).

        Chưa đến nửa giờ, Hen-rích đã về tới nhà và vui vẻ báo cáo cho đại úy Lút về cái bãi bắn tuyệt đẹp mà anh đã tìm ra để thử kiểu súng cối mới.

        - Thế nhưng bao giờ mới bắn thử? - Anh hỏi Lút.

        - Một ngày gần đây. Trung tướng chúng mình là ủy viên Ban Giám khảo. Ông ta sẽ quy định thòi gian. Tôi cho rằng, ông ta không để lâu đâu. Hơn nữa, ở đây đúc cả đạn lẫn súng.

        - Về điểm này chắc hẳn anh đã nhầm. Quanh thành phố Xanh Rê-mi tôi chả thấy một chỗ nào có vẻ là một xí nghiệp lớn như vậy cả.

        Lút mĩm cười.

        - Thế trên đường đến bãi bắn anh không thấy một nhà máy nhỏ bên phải đường hay sao?

        - Cách chừng một cây số rưỡi ấy à?

        - Ừ, đúng nó đấy.

        - Không được! Cũng không thể gọi nó là nhà máy được kia. Như một xưởng tiểu thủ công thôi.

        - Đó chỉ là bề ngoài. Bề ngoài quả thực chả có gì giống một binh công xưởng lớn hết, bởi vì... Lút ngừng lại, định làm cho lời nói của mình có vẻ bất ngờ hơn - bởi vì nhà máy xây dưới đất! Ở đó có hơn một ngàn tù binh làm việc: Nga, Pháp, Ba-lan, Tiệp, tóm lại là những người không bao giờ được nhìn thấy mặt trời một lần nữa. Họ làm việc, ăn, ngủ và thậm chí... chết dưới đất nữa. Người ta sẽ chôn họ ngay dưới mặt đất.

        - Quỷ quyệt nhỉ!- Hen-rích buột miệng kêu lên.

        Quả thực anh sửng sốt trước cái tin đột ngột và có ích cho anh. Phải lập tức báo cho bộ tư lệnh Hồng quân biết.

        - Khi tôi nói là chôn họ ngay ở đấy thì không có nghĩa là người ta xây nghĩa trang ngầm dưới mặt đất đâu. Người ta thiêu xác họ, lấy gio bán rẻ cho nông dân địa phương bón ruộng. Dĩ nhiên, người mua không hề biết thứ phân bón đó lấy ở đâu ra... Anh thấy đấy, một sự tận dụng triệt để - Lút mỉm cười mai mỉa và kết luận.

        Hen-rích không thể không nhận thấy Lút nói câu cuối cùng với một giọng điệu chế giễu chua chát.

        Có tiếng chuông điện réo.

        - Trung tướng gọi tôi. Có lẽ chóng thôi. Nếu có thể thì anh cứ đợi ở đây.

        - Thôi, tôi đi tắm rửa một tí đây, đi đường bụi bặm lắm. Sẽ gặp nhau ở câu lạc bộ.

        Không phải chỉ có một mình trung tướng. Có cả tên thiếu tá Mi-le, trưởng ban mật thám s.s. ngồi đối diện với lão.

        Lút rất ghét cái tên Giét-ta-pô tự phụ, láo xược này và vừa ngạc nhiên vừa khó chịu khi thấy hắn ngồi chễm chệ trong văn phòng tư lệnh... Chắc Mi-le xộc thẳng vào chỗ E-véc trong khi Lút đang chạy đi đâu chốc lát.

        - Anh Lút - lão trung tướng trỏ vào cỗ ghế bành bên cạnh Mi-le - Ông thiếu tá đến có việc cần và tôi muốn rằng anh cũng tham gia thảo luận, ông Mi-le muốn biết rõ ý kiến nhận xét của anh đối với viên sĩ quan đặc trách là trung úy Hen-rích Phôn Gôn-rinh.

        Lút ngơ ngác nhìn lão trung tướng rồi nhìn sang Mi-le. Cái mõm của hắn mới đáng tởm làm sao kia chứ! Nhất là cái mũi nhọn hoắt với cái cằm gãy làm cho hắn có vẻ một con chó săn hung hăng. Còn đôi mắt tròn ti hí thì nhìn xoáy vào mặt người ta một cách xoi móc, như hai mũi khoan.

        - Tôi quen biết trung úy Hen-rích Phôn Gôn-rinh kể từ ngày anh ấy mới đặt chân tới sư đoàn này và có thể nói tóm tắt rằng, đó là một sĩ quan có học thức, có khả năng và hoàn toàn đáng tin cậy.

        - Ông Mi-le thấy đấy, ý kiến của viên bí thư hoàn toàn giống ý kiến tôi - E-véc gật gù.

        - Thưa Trung tưống, tôi cũng không nghi ngờ gì Nam tước Phôn Gôn-rinh đâu, nhưng chúng tôi đã nhận được lòi tố giác -  Mi-le giơ ngón tay, cười nham hiểm - lời tố giác đó cụ thể như thế nào thì tôi không thể nói ra đây được. Ngoài ra, chúng tôi vẫn có nhiệm vụ, như ngài đã biết, thẩm tra từng sĩ quan mới đến mà lại làm công việc dính líu tới các tài liệu mật. Thưa Trung tướng, chính vì vậy mà tôi phải đến đây hỏi ý kiến ngài. Và ngài cần giúp tôi trong việc này.

        - Nhưng ông Mi-le ạ, ông nên nhổ là không phải chúng ta bàn về một sĩ quan xa lạ nào, mà là bàn về Nam tước Phôn Gôn-rinh, ngưòi mà đại tá Béc-gôn biết từ tấm bé! Đại tá đã trực tiếp nói với tôi điều này. Mà bản thân đại tá Béc-gôn lại là bạn tri kỷ của ngài bộ trưởng Him-le. Hơn nữa, hiện nay, đại tá đang công tác tại Béc-lanh, trong tổng hành dinh của ngài Him- le! Ông thử tưởng tượng ngộ lỡ ra đại tá Béc-gôn biết được việc thẩm tra này thì sao!

        - Nhưng chúng tôi nhận được chỉ thị thẩm tra hết thảy mọi người, không trừ ai! Và hôm qua, tiếc rằng vì chưa nắm rõ lý lịch của trung úy Phôn Gôn-rinh nên tôi đã gọi dây nói báo cho thượng cấp biết về lời tố cáo bí mật mà chúng tôi vừa nhận được và cấp trên đã hạ lệnh phải thẩm tra ngay lập tức. Bây giờ mới biết mình vội quá! Nhưng, xin ngài tin là Nam tước không biết gì đâu.

        - Nhưng, chúng tôi có liên quan gì tới việc này? - E-véc hỏi, giọng hơi bực tức.

        - Chúng tôi cần sự giúp đỡ của ngài - Mi-le giải thích - Ngài cần phái Nam tước đi Li-ông. Việc này sẽ giúp chúng tôi thực hiện kế hoạch đã vạch ra. Tốt hơn hết là phái Nam tước mang tập công văn đến Bộ tham mưu quân đoàn. Những việc khác thì cứ phó mặc chúng tôi. Về kết quả việc thẩm tra chúng tôi sẽ xin báo riêng với ngài. Thưa trung tướng, mong rằng ngài sẽ giúp cho và xin cam đoan là không ai biết việc này đâu.

        - Được rồi - E-véc đồng ý - nhưng đừng đòi hỏi gì thêm ở chúng tôi nữa nhé. Thế cụ thể bao giờ cần phái Nam tước đi?

        - Hôm nay. Xe lửa khởi hành lúc 16 giờ 40.

        - Thiếu tá ạ, mong rằng từ nay ông sẽ không mang những vấn đề có liên quan tới viên sĩ quan của tôi đến đây để làm phiền chúng tôi nữa chứ?

        - Xin thú thực rằng chính tôi cũng rất lo lắng về câu chuyện này sau khi ngài cho biết về quan hệ mật thiết giữa Phôn Gôn- rinh với ngài Béc-gôn. Nhưng rút lui thì đã quá muộn, bởi vì chúng tôi đã nhận được nghiêm lệnh và đồng ý vối kế hoạch của thượng cấp về công việc thẩm tra này. Thế là chúng ta đã thỏa thuận về mọi mặt. Xin kính chào Trung tướng.

        Mi-le nghiêng mình chào và đi ra.

        - Đại úy ạ, tôi chẳng ưa cái tên tự phụ này chút nào - Khi cánh cửa đã khép lại, trung tướng bực tức bảo Lút - Nhưng chúng ta cũng chẳng có quyền từ chối. Dù sao cũng chớ nên để cho Hen-rích biết việc thẩm tra này. Nếu không, có thể hắn sẽ dùng thế lực của Béc-gôn mà gây cho chúng ta khá nhiều chuyện rầy rà đấy. Trêu vào tay ngài bộ trưởng Him-le thì chẳng khác gì cầm đuốc xông vào kho thuốc nổ.

        - Nhãi nhép như Hen-rích thật chưa bõ bèn gì đối với nanh vuốt của con chó sói Mi-le!

        - Nhưng nội nhật hôm nay anh phải cử Nam tước đến Li-ông ngay đấy.

        - Hen-rích là sĩ quan đặc trách, cho nên nếu có cử anh ấy mang công văn thường đến Bộ tham mưu quân đoàn thì anh ấy cũng chả nghi ngờ gì đâu. Thậm chí có lẽ anh ấy cũng chả biết trong phong bì có những gì. Nhưng việc còn lại thì chúng ta không chịu trách nhiệm.

        - Thế thì anh chuẩn bị tập công văn đi và thay mặt tôi giao cho Trung úy, rồi dặn mang đến Li-ông. Chỉ cần là chớ lộ ra điều gì cả.

        - Xin Trung tướng yên tâm.

        Hen-rích gặp một bà nông dân già cạnh cửa khách sạn Tăm- pơ-lơ. Chắc hẳn anh cũng chả trông thấy người đàn bà này, nếu bà ta không nhìn anh đăm đăm bằng cặp mắt dịu hiền và không cúi đầu chào rất lễ độ.

        - Bonịour, monsieur¹!

        - Bonjour, madame¹! - Hen-rích sửng sốt đáp lại. Theo nhận xét riêng, anh đã thừa biết là người Pháp hết sức tránh chào hỏi binh lính và sĩ quan Đức.

        Bước vào khách sạn, Hen-rích định đi thẳng lên phòng mình nhưng dọc đường lại bị bà Tác-van giữ lại. Lần này môi bà không nở nụ cười nhà nghề của bà chủ khách sạn như ngày thường nữa. Nét mặt bà lộ vẻ cảm động, môi run run. Nhưng đôi mắt thì âu yếm lạ thường và thoáng vẻ dò xét.

        - Ngoài phố nóng bức quá, Nam tưóc nhỉ - Bà Bác-van dịu dàng nói.

        - Tôi chưa quen với cái thời tiết trái mùa như thế này - Hen- rích gật đầu.

        - Ông có muốn uống thức gì man mát không?

        - Thế bà có những thức gì ạ?

        - Ồ, tôi sẽ kiếm cho ông một chai rượu sâm banh cũ tuyệt ngon.

        Hen-rích bước vào phòng, còn bà Tác-van thì chạy vội đi đâu đó. Một phút sau bà quay lại với một chai rượu vang và một chiếc cốc.

        - Thứ vang này ngon thực - Hen-rích nhắp thử một ngụm và khen. Bây giờ tôi mới hiểu là tại sao rượu sâm-banh Pháp lại nổi tiếng khắp nơi như vậy.

        - Tiếc rằng đây lại là chai cuối cùng, tôi giữ nó để dành cho dịp nào đặc biệt.

        - Thế thì nên để dùng trong gia đình và tôi không hiểu...

        - Ồ, Nam tước ạ, hôm nay là ngày hạnh phúc của tôi.

        - Tôi chả dám ba hoa, nhưng rất sung sướng được uống mừng ngày ấy. Tại sao bà không rót rượu cho mình?

        Bà Tác-van mang đến một chiếc cốc nữa và Hen-rích tự tay cầm chai rượu rót đầy cốc. Rượu vang sắc vàng sóng sánh sau lớp thủy tinh mỏng.

        - Thưa bà, chúng ta sẽ nâng cốc chúc mừng cái gì?

        - Trước hết tôi muốn uống mừng sức khỏe Nam tước. Đặc biệt mừng ông... mừng riêng ông - Giọng nói của bà Tác-van run run, và bà lấm lét nhìn quanh mặc dầu trong phòng chả có ai cả. - Ồ, Nam tước đã đem lại cho tôi một cái ơn không thể nào quên được!

        Không hiểu gì hết. Hen-rích ngơ ngác nhìn bà chủ khách sạn. Bà nghiêng người và như một kẻ âm mưu chuyện kín, thì thầm nói, có vẻ sợ ai nghe trộm.

        - Phải, phải, một ơn lớn không bao giờ quên được! Tiếc rằng tôi không có quyền nói toạc ra đây. Ồ, ông ạ, tôi hiểu là trong cái thời buổi chó má này thì phải câm miệng hến! Nhưng tôi mong ông nhớ rằng mụ Tác-van này không đến nỗi vong ơn. Tôi luôn luôn, luôn...

        - Tôi rất không muốn làm bà phật ý. - Hen-rích ngắt lòi -  nhưng xin thú thật là tôi không đoán nổi ý bà định nói là gì đây.

        - Nam tước ạ, tôi hiểu ông lắm! Tôi sẽ xin im, im lặng... im lặng cho đến cái lúc... được tha hồ reo to lên...

        - Thưa bà, bà cảm động quá rồi đấy! Chúng ta sẽ hãy gác câu chuyện này... cho tới giờ phút mà bà vừa nói.

        Hen-rích đứng dậy và chực đặt tiền lên bàn.

        - Nam tước ạ, hôm nay tôi thết đãi ông đấy!

        Ngạc nhiên về thái độ của bà Tác-van, về lời chào hỏi niềm nở của bà già nông dân đứng ngoài cửa khách sạn, Hen-rích cứ dạo mãi trong phòng và băn khoăn tìm cách cắt nghĩa những hiện tượng ấy. Tuy vậy, anh vẫn không thể tự giải thích nổi! "Phải chăng hôm nay cũng là ngày hạnh phúc của mình?" - Cuối cùng, anh chặc lưỡi và cầm lấy quyển từ điển, vì sực nhớ ra, hôm qua, đã giao hẹn với Mô-níc bắt đầu bài học từ buổi sáng.

        Nhưng, lúc ấy cô Mô-níc đang ở cách nhà rất xa. Cô đứng trong sân nhà máy điện, sốt ruột đợi Phơ-răng-xoa và phát cáu vì anh ra chậm.

        - Anh đã ra lệnh cho em là nếu không có gì cần thì đừng đến cơ mà - Phơ-răng-xoa nói vậy, nhưng khi thấy nét mặt lo lắng của Mô-níc, thì liền hỏi.

        - Có việc gì thế?

        - Có việc này vô lý lắm.

        - Cụ thể là việc gì?- Phơ-răng-xoa nóng nảy hỏi dồn.

        - Cách đây nửa giờ, bà Đu-ren chạy tới nhà em kể rằng chính mắt bà trông thấy một sĩ quan Đức bắt gặp anh Giăng và Pi-e Coóc-vin trên núi, cạnh vườn nho nhà bà...

        - Tròi đất, thế là Giăng và Pi-e bị bắt rồi!- Phơ-răng-xoa rên lên.

        - Hãy khoan! Không phải thế đâu! Gã sĩ quan tha cả hai người... lại còn chỉnh là thiếu đề phòng cẩn thận!

        - Sa-a-a-o? Cô mất trí rồi. Hay là có lẽ bà Đu-ren này phát điên đấy?

        - Bà Đu-ren hoàn toàn tỉnh táo, và bà ấy còn thề rằng đúng như vậy. Thậm chí bà còn nhận được mặt gã sĩ quan Đức.

        - Tên nào vậy?

        - Nam tước Phôn Gôn-rinh! Bà ấy nhận ra gã trong tiệm ăn nhà em vì mẹ em vẫn thường mua rượu vang của bà Đu-ren nên bà ta đến nhà em luôn.

        - Lại Phôn Gôn-rinh!

        Phơ-răng-xoa đưa tay lên sờ sờ sống mũi dài và ngồi xuống ghế băng. Mô-níc hồi hộp theo dõi vẻ mặt anh, nhưng không nhận thấy gì ngoài vẻ bốỉ rốì.

        - Thế anh cắt nghĩa chuyện đó thế nào?- Cô ta không nhịn được.

        - Bây giờ thì xin chịu. Hôm nay phải tìm cách gặp Giăng cho kỳ được, hỏi anh ấy cặn kẽ và nếu quả thực như vậy, lúc đó...

        - Lúc đó thế nào?

        - Bây giờ tôi chưa nói được thế nào cả. Vì bản thân tôi cũng chả hiểu gì sất... Một sĩ quan phát xít, một tên nam tước, bắt được hai du kích, rồi lại thả ra... Không, thế nào ấy chứ. Có thể là hắn khiêu khích chúng mình, làm cho chúng ta tin... Không, phải kết luận hết sức cẩn thận... Và em phải chú ý theo dõi gã nam tước này hơn nữa và phải coi chừng. Thế em đã đặt quan hệ như thế nào với hắn?

        - Gã đề nghị em giúp gã nghiên cứu tiếng Pháp.

        - Tất nhiên em đồng ý chứ!

        - Vì nhớ mệnh lệnh nghiêm khắc của anh nên em phải nhận lời.

        - Thế hắn đối xử ra sao? Em đã moi được điều gì chưa?

        - Chưa. Hắn rất kín đáo, lễ độ và không có ý tán tỉnh em.

        - Em trò chuyện với hắn những gì?

        Mô-níc thuật lại câu chuyện nói với Hen-rích về tiếng Pháp và tương lai nước Pháp. Phơ-răng-xoa hỏi cô gái mấy vấn đề có liên quan tới Hen-rích, nhưng những câu trả lời hình như cũng chả giúp anh rõ thêm được tí gì.

        - Gã nam tước này là một nhân vật bí hiểm - Phơ-răng- xoa đứng dậy - Dù sao cũng cần báo cho anh em mình đừng vô tình bắn vào gã. Có thể gã đúng thực là người chống phát- xít và muốn giúp chúng ta. Nhưng phải thẩm tra lại kỹ càng. Bây giờ thì hãy đề phòng, lợi dụng những bài dạy tiếng Pháp để dò la thêm.

        - Rõ.

        - Bảo mẹ cô và bà Đu-ren đừng nói gì với ai cả. Còn cô thì cứ làm như chưa biết chuyện gì.

        Phơ-răng-xoa đẩy mạnh chiếc xe đạp và nói đùa thêm:

        - Và để trả ơn gã đã thả anh cô, coi chừng không khéo cô lại cảm gã Nam tước này mất.

        Mô-níc tức lườm anh và dận lên bàn đạp.

----------------
        1. Chào ông (tiếng Pháp).

        2. Chào bà (tiếng Pháp).

        Vừa ăn bữa trưa xong và ai nấy vừa đứng lên thì Lút bước lại gần Hen-rích.

        - Trung úy ạ, trung tướng mới giao cho anh một việc. Anh phải đi đến Li-ông. Chúng mình vào phòng tham mưu và tôi sẽ giải thích nhiệm vụ cho anh.

        Dọc đường đến phòng tham mưu, Lút vốn tính hoạt bát, hôm nay, lạí cứ im lặng. Thấy bạn không vui nên Hen-rích cũng chẳng gợi chuyện.

        Khi đã ngồi trong phòng làm việc, Lút cũng chưa chịu nói ngay vể nhiệm vụ của Hen-rích. Và anh đã bắt đầu thắc mắc về thái độ lạ lùng của gã bí thư trung tướng.

        - Thưa Đại úy, trung tướng giao cho tôi việc gì thế? - Anh hỏi giọng trịnh trọng.

        - Lút nhìn đồng hồ.

        - Nam tước ạ, còn những một giờ bôn mươi phút nữa cơ. Xe lửa khởi hành đi Li-ông lúc 16 giờ 40 và anh phải mang đến Bộ tham mưu quân đoàn một tập công văn quan trọng. Công văn đã chuẩn bị xong. Anh có thể nhận ngay bây giờ.

        Lút lôi trong tủ ra một chiếc phong bì đóng đầy dấu son đỏ và đưa cho Hen-rích. Anh xem xét kỹ lưỡng các dấu và cách niêm phong rồi nhét vào túi trong áo quân phục.

        - Thưa Đại úy, xin chấp hành - Hen-rích điềm nhiên nói to và ký nhận vào sổ công văn.

        Hen-rích thấy hình như gã bí thư nhìn mình với cặp mắt buồn bã.

        - Hôm nay, anh không vui, phải không Lút! - Hen-rích thân mật hỏi.

        Lút cau mày, lắc đầu xua tay ra ý chán nản và đi đi lại lại trong phòng.

        - Thế này, Hen-rích ạ - Chợt gã dừng lại trước mặt Hen-rích, nhìn vào mắt anh và nói - Anh đi một mình, không có bảo vệ. Hãy giữ mình và dọc đường nên chú ý cẩn thận. Nên nhớ là công văn mật và phải bảo vệ nó như bảo vệ con ngươi mình. Đưa cho Tham mưu trưởng hay cho viên bí thư của ông ta. Và phải ký nhận hẳn hoi.

        - Anh cử tôi đi tựa hồ không phải làm một việc bình thường mà như đi trinh sát ở mặt trận!- Hen-rích đùa.

        - Có lẽ khó mà so sánh được công tác ở hậu phương và chiến đấu ngoài mặt trận bên nào nguy hiểm hơn. Cho nên dặn anh lần nữa là: cẩn thận, cẩn thận và cẩn thận.

        - Anh Lút ạ, xin nhớ lời dặn của anh, xin tạm biệt!

        Hai sĩ quan nắm chặt tay nhau.

        Vừa chuẩn bị lên đường, Hen-rích vừa luôn luôn suy nghĩ về thái độ khác thường của mọi người ngày hôm nay. Trước tiên là bà nông dần, sau đó là bà Tác-van với những lời xa xôi bóng gió. Bây giờ lại đến vẻ mặt lo buồn của Lút và lời dặn dò đề phòng của gã. Hôm nay, gã thật là kỳ dị. Thực vậy, tại sao lại cử anh, sĩ quan đặc trách, mang công văn đi mà không cử sĩ quan liên lạc của phòng tham mưu? Và nếu công văn quan trọng như thế, sao lại không cho lính bảo vệ như trong điều lệnh đã qui định. Việc này là thế nào ấy. Chắc hẳn Lút biết rõ nhưng chẳng nói ra. Rõ ràng như vậy. Giữa hai người vẫn có quan hệ bạn bè thân thiết, mà nếu Lút im lặng tức là gã được lệnh phải im lặng... Thôi, đành phải chuẩn bị sẵn sàng để chờ đón những việc không hay.

        Hen-rích xem xét lại tập công văn một lần nữa, bọc nó vào mảnh ni lông cẩn thận và nhét vào túi áo trong rồi cố sức cài khuy lại. Xong đâu đấy, anh lấy khẩu súng lục Van-te và chiếc bật lửa bỏ vào túi quần bên phải.

        Hen-rích sắp đi thì Mô-níc tới gõ cửa.

        - Thế còn bài học tiếng Pháp?- Thấy Hen-rích Phôn Gôn-rinh sửa soạn ra đi, cô ngạc nhiên hỏi.

        - Cô Mô-níc ạ, tiếc quá, đành phải tạm gác nó lại tới khi tôi đi Li-ông về.

        - Anh đi à? Sao đột ngột thế? Chắc là có việc rất cần?

        - Có gì đâu, tôi xin phép đi thăm người bạn trong hai hôm thôi mà. Mang quà gì về cho cô nhỉ? Cô có dặn mua gì không?

        - Không. Rất cảm ơn lòng tốt của anh nhưng tôi chả cần gì đâu. Chỉ chúc anh đi đường may mắn và chóng trở về.

        - Đây là lời chúc chân thành hay một nghi thức xã giao thông thường?

        - Hoàn toàn thành thực - Mô-níc không ngần ngừ, trả lời ngay. Cô ửng hồng đôi má khi nghĩ rằng quả thực mình mong cho gã sĩ quan của quân đội thù địch chóng trở về và tựa hồ như để vừa thanh minh với Hen-rích vừa thanh minh với lòng mình, cô vội nói thêm:

        - Vì anh cũng chả làm hại gì tôi cơ mà.

        - Nhưng cũng chưa làm lợi gì cả.

        - Anh đối xử vối người Pháp chúng tôi rất nhân từ, có lòng tốt. Thế là nhiều lắm rồi! Tôi thấy hình như anh không giống những kẻ khác.

        - Cô Mô-níc ạ, cô thật là một cô gái khác thường. Tôi xin thành thực cầu mong cho cuộc đời cô cũng tốt đẹp như con người cô. Nhưng chớ nên nhẹ dạ cả tin quá, nhất là đối với những kẻ nhân từ. Tính nhẹ dạ thường hay lừa dối mình. Và lòng nhân từ chưa đủ để chứng minh tình bạn. Cần phải có hành động thực tế. Cô đồng ý với tôi không nào?

        - Khi người ta muốn nên bè nên bạn thì người ta có thể đi từ lời nói đến việc làm - Mô-níc khe khẽ đáp lại.

        Trong đôi mắt của nàng nhìn Hen-rích bao hàm cả sự đợi chờ lẫn dò xét. Còn có cả sự lo sợ nữa. Nếu nàng nhầm và trước mắt nàng không phải là bạn mà là thù thì sao? Đối với nàng, một người con gái non nớt trong kinh nghiệm trường đời thì đoán sao nổi?

        Hen-rích giả vờ không nhận thấy và không hiểu ý cái nhìn ấy. Bởi vì anh cũng chưa biết rõ trước mặt mình là ai: một cô gái xinh đẹp, con bà chủ khách sạn, hay là, có thể...

        - Đến bài học sau chúng ta sẽ bàn chuyện này. Còn bây giờ để tôi đi kẻo muộn.

        Hen-rích siết chặt tay cô gái rồi đi ra.

        Quang cảnh hỗn độn ở sân ga trước giò tàu khởi hành, bóng những con đường ray chạy tít về chân trời xa bao giò cũng gợi lên trong lòng Hen-rích một cảm giác chờ đợi nôn nao. Lại một chuyến đi nữa tới nơi đất khách quê người! Vì đâu mà sinh ra cái chuyện phải đi công tác ở Li-ông này? Và tại sao Lút từ biệt anh vối những cử chỉ lạ lùng như vậy? Nhắc đi nhắc lại rằng tài liệu tối quan trọng, dặn dò nên đề phòng, nhưng về vấn đề lính bảo vệ thì cố lờ đi một cách lúng túng? Khó hiểu, hoàn toàn khó hiểu! Tuy vậy, từ đây đến Li-ông khá xa, dọc đường còn có thòi giờ để suy đoán mọi việc này.

        Hen-rích xua đuổi nỗi lo âu đang ám ảnh mình và bước nhanh về phía toa xe lửa dành riêng cho sĩ quan. Tên lính hầu đã đứng ở đấy, một tay xách chiếc va-li lớn, tay kia ôm tập báo.

        - Mang tất cả vào buồng của tôi và anh có thể trở về! - Hen- rích ra lệnh.

        Không hiểu tại sao tên này cứ luống cuống, loay hoay chưa chịu đi.

        - Thưa trung úy, có lá thư ai gửi cho ông! Ồng vừa xuống khỏi xe thì liền có một thằng bé chạy lại. Ông đi nhanh quá, nên tôi không kịp...

        Không để ý tới lồi phân trần của tên lính hầu Hen-rích lơ đãng nhét chiếc phong bì vào túi.

        -  Được rồi, được rồi, vê đi!

        Khi đã ngồi yên trong buồng trên toa tàu, Hen-rích mời lấy chiếc phong bì ra chăm chú xem xét. Phải, trên phong bì đề tên anh. Nét chữ lạ, vả lại người viết đã có ý thay đổi đi. Nếu không thì làm gì dòng chữ lại cứ ngả hẳn về phía trước và có vẻ nắn nót cẩn thận thế này. Hay lắm!

        Chẳng thấy ký tên ai dưới mấy câu chữ ngắn ngủi.

        "Anh bị theo dõi! Hãy coi chừng!"

        Khi lật mảnh giấy, Hen-rích lại thấy ở mặt sau một dòng chữ khác cũng cộc lốc như thế và cũng viết bằng bút chì.

        "Hãy chú ý tới tên đại úy bịt mắt phải".

        Sao thế này? Lại một lòi dặn dò nữa của Lút hay sao? Không, lối hành động bí hiểm này chả đúng với tính nết phổi bò của gã. Thế thì, có lẽ bức thư này là của Mô-níc chăng? Trong buổi chia tay, cô nàng lộ vẻ hơi cảm động, bối rối. Có thể là nàng muốn báo trước cho anh biết sự nguy hiểm, nhưng ngập ngừng. Ô, điều dự đoán này ngu xuẩn lắm! Nàng làm sao mà biết được những nguy hiểm đang đe doạ anh?

        Lỡ ra đây là mật báo của một kẻ lạ khác, của một người bạn thân thì thế nào? Người nào đó đã kịp thời báo cho bộ tư lệnh Hồng quân biết về cuộc hành binh "Quả đấm sắt". Người này hoạt động cạnh nách Hen-rích, cũng đội lốt giả như anh. Có thể bây giò người ấy đang ở đâu quanh đây... Nhưng, điều này khó tin lắm. Tình báo viên đời nào lại hành động khinh suất và khò khạo thế này...

        Kỳ dị thật, lá thứ nặc danh lại gửi đến đúng vào lúc đi công tác ở Li-ông... Phải chăng thìa khóa bí mật là ở chỗ đó? Sự ủy nhiệm đột ngột của Trung tướng ... thái độ lạ lùng của Lút...

        bây giò lại nhận được bức thư này... Tựa hồ như đó là những mắt của một chuỗi xích mà anh chưa lần ra đầu mối. Bất cứ thế nào, trước khi đi đến kết luận chắc chắn, cũng cần xác định xem có phải mình bị theo dõi thật không? Và nếu vậy...

        Hen-rích châm thuốc hút, đi ra khỏi buồng và trông thấy ở đằng cuối toa phía trước một đám sĩ quan đang chuyện trò rôm rả. Trong bọn có một tên đại úy mắt bên phải quấn băng đen.

        Lúc 19 giờ 20 phút Hen-rích xuống ga Săm-be-ri. Ở đấy anh phải chuyển sang đoàn xe lửa khác, nhưng khi vào hỏi ở trạm cảnh vệ mới biết là 8 giò sáng mai chuyến tàu đi Li-ông mới khởi hành. Sau khi phân trần về giờ tàu chạy thất thường tên trạm trưởng khuyên viên trung úy nên nghỉ ngơi lấy sức và giới thiệu cho anh một khách sạn ngay cạnh nhà ga.

        Như lệ thường, rất đông binh lính, sĩ quan chen chúc nhau trước trạm cảnh vệ.

        "Tất nhiên thế nào tên hộ vệ một mắt của mình cũng có trong đám này" - Hen-rích nghĩ thầm và chợt thấy cái bóng dáng quen thuộc bịt băng đen trên mắt phải. Ngọ nguậy cái đầu như đầu chim, tên này đang lấm lét đưa mắt nhìn hết người này sang người khác.

        Hen-rích gọi rõ to một bác nông dân khuân vác và trao cho bác ta chiếc va-li.

        -  Đợi ở đây nhé, tôi tạt vào quán giải khát một tí.

        Cái đầu của tên đại úy dừng lại nghiêng nghiêng. Đúng là hắn đang dỏng tai nghe ngóng. "Nhất định thế nào hắn cũng mò vào đó" - Hen-rích tự nhủ thầm và đi đến quán giải khát. Vừa mua thuốc lá anh vừa liếc mắt theo dõi thấy bộ mặt đáng ghét của tên chó săn đang theo sát gót mình.

        "Rõ hắn làm ngứa mắt mình quá - Hen-rích tức giận nghĩ thầm - Liệu hồn, mày cũng bị theo dõi đấy. Một thắng nhãi ranh cũng chả đến nỗi hành động ngu ngốc như mày. Không, nhất định đây không phải là chuyện rình mò! Đây là một ván bài có tính nước hẳn hoi một cuộc tra tấn bằng tinh thần, tấn công về tâm lý. Có kẻ nào đó muốn làm cho ta hoảng hốt, mất tự chủ. Nếu như chúng đã biết được điều gì cụ thể rồi thì chúng đã hành động cách khác... Còn như thế này nghĩa là ta phải hoàn toàn phớt tỉnh những chiếc bẫy chuột xung quanh mình. Coi như chả có việc gì xảy ra cả. Phải dành sức lực để giáng một đòn căn bản..."

        Mười phút sau. Hen-rích thản nhiên đi qua quảng trường nhà ga và bước vào tiền sảnh khách sạn.

        Sau khi thuê xong một phòng cạnh cầu thang ở tầng thứ hai Hen-rích lại đi xuống phòng ăn.

        - Cho thức gì nhẹ nhẹ thôi, bít tết và một tách cà-phê đặc!- Anh bảo gã hầu bàn, chả thèm liếc mắt vào bảng món ăn.

        - Thế ông dùng thứ rượu vang gì ạ?

        - Không dùng thứ nào cả. À, này nơi rửa tay ỏ đâu nhỉ?

        Gã hầu bàn trỏ về phía cuối phòng.

        Buồng vệ sinh rất bẩn, nồng nặc mùi khai nước giải, và Hen-rích bịt mũi cố nán lại đây đúng năm phút theo kế hoạch đã tính toán.

        Khi quay lại chiếc bàn con, điều dự đoán của anh đã hoàn toàn đúng. Anh thấy dưới tấm khăn ăn một mảnh giấy gấp tư. vẫn lối chữ ngả ra đằng trước, vẫn thứ giấy ấy. Chỉ có nội dung dài dòng và cụ thể hơn.

        "Chúng ta cần phải bàn bạc với nhau. Hẹn gặp trong phòng chơi bi-a. Tôi cầm chiếc mũ phớt xám. Tôi định giúp anh. Một người bạn".

        Hen-rích lắc đầu nhún vai ra vẻ không hiểu và gọi gã bồi bàn đến.

        - Hãy chịu khó dọn cái bàn đi. Tôi không quen ăn trong cái máng lợn như thế này đâu!- Anh giận dữ quát ầm lên và dùng đầu ngón tay búng mảnh thư xuống sàn một cách khinh bỉ.

        - Thưa Trung úy, xin ông tin rằng...

        - Tôi nhắc lại là hãy quét dọn rác bẩn trên bàn đi!

        Gã bồi lo lắng liếc nhìn lão chủ khách sạn, lẩm nhẩm đọc mảnh thư xấu số kia rồi vội vàng lấy khăn lau bàn. Hen-rích hầm hầm đưa mắt nhìn khắp phòng. Có kẻ nào trong đám khách ăn đang ngấm ngầm theo dõi anh. Càng hay! Bây giờ tác giả bí mật của bức thư đã biết chắc là mấy ngón đòn của hắn đều đánh hụt cả. Nam tước Phôn Gôn-rinh đã vứt lá thư nặc danh như vứt một thứ rác rưởi và quên khuấy đi ngay.

        Mệt óc vì những lo nghĩ suốt một ngày qua, nên ngay sau khi ăn bữa tối xong Hen-rích lập tức về phòng mình. Mãi đến giờ mới được nghỉ ngơi! Anh quẳng quân phục xuống ghế, xục xạo khắp phòng, nhòm vào tủ, ngó sau cửa. Không có tên nào! Bây giờ phải khóa cửa lại, lấy súng lục trong bao bỏ vào túi quần bên phải.

        Bỗng những bước chân rón rén ngoài hành lang khiến anh lắng tai nghe. Người hầu phòng chăng? Không, nếu phải thì chị ta đã gõ cửa chứ. Còn cái kẻ đứng sau cửa kia lại đang khe khẽ, len lén vặn quả đấm...

        Nhanh như chớp, Hen-rích thọc tay vào túi quần và đứng giữa phòng, chờ đợi.

        Cánh cửa thình lình mở ra rất nhanh và cũng đóng lại nhanh như vậy. Một gã đàn ông cao lổn khoác áo choàng dạ xám, đôi mũ phớt cũng màu xám đứng sững trên ngưỡng cửa.

        "À, thằng cha hẹn gặp mình trong phòng bi-a đây!" Hen-rích thoáng nghĩ vậy và tay anh bóp chặt lấy báng khẩu Mô-de.

        - Ông là Nam tước Phôn Gôn-rinh?- Tên lạ mặt bước về phía trước.

        - Ông xông vào phòng tôi thì chắc phải biết tôi là ai rồi chứ. Ông không hiểu rằng trước hết cần xin lỗi, xưng tên họ mình và cắt nghĩa vì sao lại đường đột như vậy?

        - Nam tước ạ, chúng ta đừng để mất thời giờ về những nghi thức vặt vặt! Nó chỉ tổ làm trở ngại cho cả tôi lẫn ông mà thôi. Để giải thích một cách vắn tắt, tôi chỉ cần nói rằng, tôi là người bạn muốn giúp ông và đã từ lâu tìm gặp ông. ông lảng tránh không thèm gặp tôi cho nên tôi phải thân hành đến đây... Và bây giờ có lẽ ông cho phép tôi ngồi chứ?- Không đợi mời, tên này đi đến bàn viết và ngồi xuống chiếc ghế đặt cạnh đó.

        Hen-rích cũng ngồi xuống ghế đối diện, đặt gói thuốc lá trước mặt mình.

        - Tôi cho rằng tốt hơn hết là chúng ta bàn ngay vào việc đi - Người khách trâng tráo nói - ông đồng ý chứ?

        - Tôi xin nghe ông nói!- Hen-rích lạnh lùng đáp và thong thả thò tay vào túi quần bên phải.

        Tên khách lạ cẩn thận theo dõi từng cử động đó. Hen-rích từ từ móc chiếc bật lửa ra, châm thuốc rồi lại bỏ nó vào túi. Tên kia ngồi lại cho thoải mái hơn, ngả người vào lưng ghế và duỗi chân ra đằng trước.

        - Nam tước ạ, tôi sẽ không nêu ra đây tình hình chính trị -  Hắn vào đề - Ông hiểu nó cũng chả kém gì tôi: Nước Đức đang dần dần nhưng nhất định đi đến chỗ đổ sụp, nước Đức đã kiệt sức và không thể thắng nổi các cường quốc khổng lồ như Liên Xô, Hoa-kỳ và Anh.

        Tên lạ mặt nhìn Hen-rích có vẻ chờ đợi, hình như để dò xét phản ứng của anh nhưng anh chỉ nói cộc lốc!

        - Cứ nói tiếp!

        - Tôi thấy rằng ông không phản đối, thê nghĩa là ông cũng đồng ý với tôi. Vậy thì sự suy sụp của nước Đức là không thể tránh khỏi. Đã sắp tới ngày phải giáng cho nó một đòn quyết định. Không còn nghi ngờ gì nữa, ông cũng hiểu là vấn để thời gian và các sự kiện chín muồi có một ý nghĩa quan trọng bậc nhất. Từ đó chỉ có thể rút ra một kết luận: Nếu các lực lượng thù địch với chủ nghĩa phát xít càng siết chặt hàng ngũ thì cái đòn quyết định kết quả cuối cùng của chiến tranh càng chóng được thực hiện.

        - Ông đến đây cốt để lên lớp cho tôi một bài thời sự phổ thông về tình hình thế giới hay sao?

        - Tôi đến đây cốt để đề nghị ông hợp tác, Nam tước Phôn Gôn-rinh ạ!

        - Hợp tác với ai và để chống ai?- Hen-rích chòng chọc nhìn tên lạ mặt. Để đáp lại cái nhìn đó, tên này cố nhoẻn miệng ra cho thành nụ cười nhã nhặn.

        - Nam tước ạ, ông đáng yêu quá! Đúng, chúng ta sẽ đặt dấu chấm câu trước chữ "và". Tôi không định chơi hú tim nữa đâu! Ông hỏi là tôi định đề nghị ông hợp tác vói ai ư? Tôi xin nói trắng ra là hợp tác với cơ quan do thám Anh.

        - Đề nghị tôi? Sĩ quan Đức?

        - Đề nghị ông, tình báo viên Nga, chúng tôi đã nắm vững hết mọi công việc của ông.

        - Xin phép hỏi là ông căn cứ theo những nguồn tin nào? -  Trong giọng nói của Hen-rích đượm vẻ chế giễu nhiều hơn là ngạc nhiên hay giận dữ. Anh đã đoán biết hết trò chơi mà bọn chúng đang bố trí và bây giờ anh đang bình tĩnh cân nhắc tỉ mỉ từng thái độ của mình trong những giây phút sắp tới.

        - Cơ quan do thám của hai nưóc chúng ta phải cộng tác chặt chẽ, nếu không thì không thể mở mặt trận thứ hai được. Để xác nhận nguồn tin nói trên, chúng tôi xin nêu lên đây vài chi tiết mà ông đã thừa biết: cha ông là Đi-gơ-phơ-rít Phôn Gôn-rinh đã hoạt động gián điệp và chết ở Nga, ông đã dần dần tiêm nhiễm chủ nghĩa xã hội, và cuối cùng, hiện nay ông đang hoạt động ở vùng này...

        - Cụ thể là hoạt động gì? Tôi muốn ông xác định rõ.

        - Chẳng hạn như phá vỡ cuộc hành binh "Quả đấm sắt". Tiếc rằng ông hành động thiếu thận trọng và cơ quan mật thám Giét-ta-pô đã chú ý đến công việc của ông. Để tránh khỏi bị vỡ lở ông cần phải kịp thời lẩn trốn. Chính chúng tôi đã và đang báo trước cho ông sự nguy hiểm này.

        - Ông định đề nghị với tôi những gì nào? - Bản thân Hen- rích cũng thầm ngạc nhiên trước giọng nói bình tĩnh của mình.

        - Ừ, có thế chứ. Cuộc thương lượng này cuối cùng cũng phải đi đến kết quả thực tế chứ! - Tên khiêu khích reo lên. Hen-rích không còn nghi ngờ gì nữa, trưóc mặt anh là một tên khiêu khích Giét-ta-pô - Như tôi đã nói đấy, chúng tôi đề nghị với ông một sự cộng tác thật chặt chẽ. Dĩ nhiên là ông phải xin chỉ thị của Bộ tư lệnh Nga. Ngày mai, ông nên điện hỏi ngay đi. Tôi dám cam đoan rằng thế nào thượng cấp của ông cũng đồng ý, vì người Nga đang hết sức mong mỏi càng mở mặt trận thứ hai sớm chừng nào càng tốt chừng nấy. Khi ông đã sẵn sàng bắt tay vào việc thực hiện những nhiệm vụ mới, chúng tôi sẽ tin cho ông biết là chúng tôi đặc biệt chú ý đến những vấn đề gì. Ông thấy đấy, chúng tôi đã lật hết mọi quân bài cho ông xem rồi, và có lẽ, chúng tôi đã thành thực quá đáng. Do đó, tôi muốn yêu cầu ông giúp đỡ vài việc. Việc trước tiên là tập công văn mà ông đang mang đến Li-ông. Tôi sẽ mượn tập công văn đó của ông trong một giờ và xin trả lại đúng với hình dạng nguyên xi của nó. Không ai có thể đoán ra là đã có người bóc chiếc phong bì và xem giấy tờ ở trong.

        Để đền đáp lại cái công lao nhỏ đó của ông, tôi xin hứa là nội nhật hôm nay sẽ giới thiệu ông bắt liên lạc với đội du kích, họ sẽ giúp ông chạy vào căn cứ du kích trong trường hợp bị bại lộ. Ông chớ ngạc nhiên. Trái với các nguyên tắc hoạt động do thám, một số điệp viên của chúng tôi, trong đó có cả tôi, đã liên lạc với du kích. Tình hình hiện nay ở Pháp đòi hỏi phải làm như vậy.

        Hen-rích im lặng nghe tên khôn kiếp ba hoa. Khó mà biết được là ngay trong lúc đó đầu óc anh lại đang quay cuồng vối những ý nghĩ nóng hổi:

        -  "Bọn này hoàn toàn chả biết cóc gì cả! Trước mắt chúng, mình vẫn cứ ung dung đội lốt Hen-rích Phôn Gôn-rinh! Chúng chưa lần ra được đầu mối nào cả, nếu không thì chúng chả dại gì mà bày cái trò chơi ngu ngốc này. Việc chúng nói là biết tập công văn này lại tát ngay vào mặt chúng, như thế chứng tỏ rằng chúng giấu đầu hở đuôi chuyện phái mình đi công tác Li-ông chỉ là một tấn tuồng đã được đặc biệt dàn cảnh sẵn... Chúng muốn thẩm tra lòng trung thành của ta đôì với Tổ quốc chăng? Cũng được, ta sẽ cho chúng biết tay!"

        Hen-rích từ từ rút thuốc lá, và thò tay vào túi. Tên mật thám cũng lấy thuốc. Hắn vê vê điếu thuốc trong ngón tay, có ý chờ Hen-rích móc bật lửa. Nhưng khi tên Đức đã ngậm điếu thuốc vào môi, nhoai ngưòi về phía trước định châm lửa thì hắn chả thấy bật lửa đâu mà lại thấy nòng súng lục đen ngòm.

        Tên Giét-ta-pô hoảng hốt dùng hết sức đạp mạnh chiếc bàn và lợi dụng lúc Hen-rích loạng choạng đánh rơi khẩu súng, hắn liền đâm bổ ra khỏi phòng. Lúc Hen-rích nhảy vọt được tới cửa thì tên khiêu khích đã cắm đầu cắm cổ chạy dọc hành lang.

        Chỉ nghe hai tiếng nổ liên tiếp, một tiếng rú thất thanh, rồi ngay sau đó, tiếng một cây thịt nặng nề đổ rầm xuống sàn gác.

        Hen-rích nhìn quanh. Trong hành lang chẳng có bóng ai. Nhưng lập tức có tiếng chân bước và trong nháy mắt một tên sĩ quan vận binh phục S.S., một trung sĩ và hai tên lính ló mặt ra.

        "Bố trí sẵn!" - Hen-rích thoáng nghĩ thầm.

        - Đừng bắn, chúng tôi là đội tuần tra đây! - Tên sĩ quan kêu ầm lên từ đằng xa.

        - Đưa giấy tờ đây xem - Hen-rích oai vệ quát.

        Tên sĩ quan móc giấy đưa cho Hen-rích. Hai thằng lính lao tới chỗ tên khiêu khích nằm. Hắn còn sống, nhưng mê man bất tỉnh.

        - Việc gì xảy ra ở đây thế?

        - Một tên gián điệp có liên lạc vói du kích Pháp lẻn vào khách sạn và được một bài học đích đáng!- Hen-rích giận dữ nói và cất súng vào túi.

        Sau đó, Nam tước Phôn Gôn-rinh vào phòng kể lại tỉ mỉ những lời nói của tên lạ mặt. Tên trung sĩ ghi biên bản và đề nghị Hen-rích ký.

        - Ban đêm, ông nên khóa cửa cẩn thận - Khi ra về, tên sĩ quan khuyên anh như vậy.

        - Còn các anh thì liệu canh gác khách sạn cho cẩn thận. Phất phơ thật! Bọn gián điệp nước ngoài xông xáo vào khách sạn sĩ quan như là vào nhà riêng của chúng! - Hen- rích hầm hầm cự hắn mặc dầu kỳ thực anh chỉ muốn ôm bụng lăn ra mà cười.

        Lão trung tướng E-véc sắp sửa đến câu lạc bộ ăn trưa, thì Lút vào báo:

        - Mi-le xin gặp Trung tướng.

        - Hắn dẫn xác đến đây làm gì thế? - E-véc cau có hỏi - Lại sắp bày trò gì nữa hay sao? Có lẽ hắn định thẩm tra cả tôi chăng?

        - Có thể, nhưng hắn phải kiểm tra tôi trước đã rồi mới đến lượt Trung tướng.

        - Được, cứ bảo hắn vào.

        Vừa thấy mặt tên Giét-ta-pô, lão hỏi ngay:

        - Ông Mi-le, ông lại mang tới đây chuyện rầy rà gì nữa đây?

        - Thưa Trung tướng, trái lại, lần này tôi mang đến đây một tin lành - Mi-le ngồi xuống và đáp.

        Trái với lời hắn nói là việc lành, nét mặt hắn lại lộ vẻ cay đắng vô cùng.

        - Hôm qua, chúng tôi đã thực hiện kế hoạch của mình, tiến hành việc thẩm tra viên sĩ quan đặc trách của ngài là trung úy Phôn Gôn-rinh.

        - Thế rồi sao nữa! - E-véc hỏi dồn.

        Mi-le thuật lại tường tận và chính xác những sự việc xảy ra trong phòng ngủ của khách sạn Săm-be-ri, không giấu giếm rằng chiếc máy ghi âm đã thu lại tất cả những lời đối thoại.

        - Lan-khây bị trúng hai phát đạn vào phổi bên phải, ông ấy hiện đang nằm bệnh viện và chắc rằng còn lâu mới khỏi...

        Lão trung tướng cười phá lên thật khoái chí. Lút cũng cười theo.

        - Thế nào, ông Mi-le! Bây giờ thì ông tin lòng trung thành của Phôn Gôn-rinh rồi chứ?

        - Hoàn toàn tin tưởng!

        - Ông Lút, hôm nay ông chuẩn bị làm bản để nghị tặng thưởng Trung úy Phôn Gôn-rinh huân chương "chữ thập sắt" hạng nhì.

        - Rõ! - Lút sung sướng đáp.

        - Bởi vì Trung úy không biết rằng người đến thử mình là Trung tá hiến binh s.s. Lan-khây. Có phải thế không, ông Mi-le?

        - Đúng vậy. Tôi tin rằng nếu Nam tước đoán được là ai ngồi nói chuyện với mình, thì việc thẩm tra không đến nỗi đổ máu. Nhưng bây giồ thì chúng tôi hoàn toàn tin tưởng vào lòng trung thành của Trung úy Phôn Gôn-rinh.

        - Thế bây giờ ông Mi-le ở lại ăn trưa với chúng tôi nhé - E-véc mời.

        Câu chuyện của Mi-le về kết quả cuộc thẩm tra Phôn Gôn- rinh khiến tên tướng già vui hẳn lên.

        - Thưa Trung tướng, rất hân hạnh - Mi-le nghiêng mình.

        Bữa cơm trưa hôm ấy ai nấy đều ăn uống, nói cười vui vẻ khác hẳn lệ thường: người ta chỉ bàn tán về sự gan dạ của Hen- rích. Cuối bữa, E-véc phấn khởi quá đứng lên nâng cốc chúc mừng thắng lợi cho cuộc tấn công đang mở màn ở mặt trận phía Đông và nhiều sĩ quan khác kháo nhau rằng, trong năm ấy, quân Đức sẽ có thể duyệt binh ở Mát-xcơ-va.

        Hen-rích cũng không thể đoán được là tin đồn về những sự việc ở Săm-be-ri lại bay đến Xanh Rê-mi nhanh như vậy. Thành thử tiếng tăm lại về đến nhà trước anh. Khi anh bước vào phòng tham mưu, thì tên sĩ quan tham mưu thượng úy Phen-en giữ anh lại trước cửa.

        - À, Nam tước - Hắn chào với giọng niềm nở và kính phục - Mừng ông trở về bình yên vô sự. Chúng tôi đã nghe nói về hành vi anh hùng của ông. Rất sung sướng được chúc mừng ông đầu tiên.

        - Hành vi gì cơ chứ?- Hen-rích ngơ ngác chưa hiểu.

        - Đừng khiêm tốn nữa. Trung tướng đã kể lại cho toàn thể sĩ quan nghe chuyện của ông từ hôm qua. Chính thiếu tá Mi-le báo cáo với Trung tướng.

        - À... à, ông nói chuyện ấy đấy... Cảm ơn lời chúc mừng của ông. - Hen-rích đi vào tiền sảnh và đã định treo lên cầu thang, nhưng chợt anh chú ý đến một tên lính đang ngồi trên ghế băng vừa nhác thấy anh liền đứng phắt dậy và ngây như phỗng. Đó là một thanh niên chừng mười chín đôi mươi với cặp mắt xanh thông minh. Chính ánh mắt của hắn đã bắt Hen-rích phải dừng lại. Trong khóe mắt ấy hiện rõ nỗi buồn, nói đúng hơn là niềm thất vọng khiến người khác không thể bỏ qua được. Một chiếc ba-lô nằm lăn lóc dưới chân hắn.

        - Anh là ai?

        - Thưa Trung úy, tôi là binh nhất Cuốc Smít- Tên lính đáp rành rọt.

        - Ở đâu tới đây?

        - Tôi trước công tác ở đại đội hai, tiểu đoàn hai, trung đoàn 170 và bây giờ bị điều động sang mặt trận phía Đông.

        Hai hàng lệ rưng rưng trên mi mắt của tên lính trẻ măng, còn ngây thơ như đứa bé.

        - Thế thì tại sao anh lại bị thuyên chuyển sang đó?

        - Theo đề nghị của Thượng úy Đại đội trưởng Phen-ne.

        - Anh phạm lỗi gì đối với Thượng úy thế?

        - Bốn hôm trước đây thượng úy Phen-ne hơi say rượu. Ông ta tưởng là tôi không chào ông ta, mặc dầu xin thề là tôi đã chào đúng như điều lệnh. Ông ta bèn hô: "Đứng'dậy!" "Nằm xuống!". Thoạt tiên, khi đang còn sức thì tôi chấp hành mệnh lệnh rất nghiêm chỉnh. Nhưng được một lát sau tôi đâm mệt nhoài, kiệt sức, đầu gối run không thể đứng lên nổi... ông ta chửi tôi rồi viết báo cáo rằng tôi phản kháng mệnh lệnh và đề nghị đổi ngay sang mặt trận phía Đông.

        - Những điều anh vừa nói đều đúng sự thật cả đấy chứ?

        - Thưa Trung úy, đúng trăm phần trăm, tôi không thêm thắt gì đâu ạ, tôi mà nói sai thì tôi sẽ bị trời đánh!- Tên lính nói xong nhìn Hen-rích bằng cặp mắt van lơn, cầu khẩn khiến anh cũng ái ngại cho gã "nhóc" con mặc áo lính này.

        - Thế anh sợ mặt trận phía Đông lắm hay sao?

        - Thưa Trung úy, hai anh tôi đã chết ở bên đó. Hiện nay mẹ tôi chỉ còn lại một mình tôi. Nếu mẹ tôi mà biết tin tôi bị điều sang mặt trận phía Đông thì chắc cũng không sống nổi.

        - Tại sao anh không trình lên Trung tướng?

        - Trung đoàn trưởng còn không muốn nói chuyện vôi tôi nữa là...

        - Anh có cầm công lệnh thuyên chuyển theo đó không? - Hen-rích suy nghĩ giây lát rồi hỏi.

        - Thưa đây ạ. Tôi được lệnh ngồi đây đợi chiếc xe nào chạy qua để đi nhờ đến Săm-be-ri.

        - Anh Cuốc, thế này nhé. Tôi sẽ thưa chuyện với Trung tướng... Nhưng cũng cần phải kiếm một cớ gì đó để người ta lưu anh lại đây. Nếu anh muốn thì tôi có thể lấy anh làm lính hầu. Bằng lòng chứ?

        - Tôi sẽ xin chấp hành triệt để mọi mệnh lệnh của Trung úy và hết sức làm việc hơn hẳn những lính hầu trước của Trung úy.

        - Đưa giấy tờ của anh cho tôi và đợi ở đây nhé.

        Tên lính vội vàng móc giấy tờ ra tựa hồ như sợ Hen-rích thay đổi ý kiến và hai tay run run trao nó cho anh.

        Hen-rích lên tầng gác hai và vào phòng làm việc của Lút.

        - A! Hen-rích, anh đã về đấy à!- Lút đứng ngay dậy nắm chặt tay bạn- Trung tướng bảo là anh sang chỗ ông ta ngay lập tức.

        Sau khi trao lại tờ giấy ký nhận công văn của Bộ tham mưu quân đoàn, Hen-rích tức khắc đi sang phòng lão trung tướng.

        - Nào, Trung úy, hãy mau mau kể lại những chuyện xảy ra cho tôi nghe! - Vừa thoáng thấy Hen-rích, lão trung tướng đã reo lên.

        Hen-rích thuật lại tỉ mỉ từng chi tiết nhỏ.

        - Tôi đã đề nghị tặng thưởng huân chương "chữ thập sắt" hạng nhì cho anh đấy - Lão hớn hở báo tin.

        - Thưa Trung tướng, xin cảm ơn Trung tướng. Ngay hôm nay, tôi sẽ viết thư cho đại tá Béc-gôn. Chắc rằng ba tôi cũng rất cảm ơn sự săn sóc của Trung tướng đối với tôi.

        E-véc có vẻ rất hài lòng về câu nói đó.

        - Nhờ anh chuyển tới Đại tá lời chào mừng chân thành của tôi - lão nói.

        - Thưa Trung tướng, tôi xin phép đề nghị một việc.

        - Anh cứ nói.

        - Ở ngoài tiền sảnh kia có một tên lính bị điều động sang mặt trận phía Đông theo lời đề nghị của thượng úy Phen-ne. Tôi cũng chả muốn nói ra làm gì, nhưng xin cam đoan là Thượng úy đã làm không đúng, nhất là sức khỏe hắn lại rất yếu, và hai anh hắn đã hy sinh tại mặt trận phía Đông. Tôi thì đang cần một lính hầu. Đề nghị Trung tướng cho hắn ở lại đây làm lính hầu cho tôi.

        - Có thế thôi ư?- Thậm chí lão này tỏ ý hơi tiếc rẻ vì không thể giúp đỡ người sĩ quan đáng yêu này một việc gì to lớn hơn thế nữa.

        Lão giở tập giấy tờ của Cuốc ra, lấy bút gạch lòi phê cũ của mình và viết lên phía trên tờ công lệnh một dòng chữ thật to: "Lưu lại phòng tham mưu làm lính hầu cho trung úy Nam tước Phôn Gôn-rinh".

        - Xin đội ơn Trung tướng! Và bây giờ, sau khi đã được ngài thỏa mãn yêu cầu thứ nhất của tôi một cách nhanh chóng như vậy, tôi xin đề nghị điều thứ hai...

        - Tôi sẵn sàng chấp nhận nốt lời đề nghị thứ hai của anh nữa!- Lão mỉm cười.

        - Thế thì xin Trung tướng nhận cho tôi mười chai rượu sâm banh, rượu sâm banh cũ của Pháp mà tôi đã cố công tìm mua để biếu riêng Trung tướng. Có lần tôi đã nghe anh Lút nói rằng Trung tướng rất thích thứ rượu sâm banh ngon.

        E-véc phá lên cười.

        -  Tôi chấp nhận lời đề nghị thứ hai của anh còn vui lòng hơn là lời đề nghị thứ nhất.

        - Trung tướng cho phép tôi lui ra chứ ạ? - Hen-rích hỏi.

        - Ừ anh có thể về được. Chỉ cần hôm nay anh làm lá đơn xin phép nghỉ một tuần để giải quyết việc gia đình.

        - Ồ, thưa Trung tướng, tôi xin vô cùng cảm ơn. Tôi hằng khao khát điều này từ lâu mà chưa dám nói ra.

        Khi Hen-rích xuống khỏi cầu thang. Cuốc đứng bật dậy và quên cả lễ nghi trên dưới, đâm bô về phía anh.

        - Này Cuốc, - Hen-rích bảo hắn - bây giờ anh là lính hầu của tôi rồi đấy.

        Niềm sung sướng làm ngời sáng khuôn mặt của gã lính trẻ và lan sang cả Hen-rích. Anh âu yếm mỉm cười nhìn gã thiếu niên ấy đang nắm chặt chiếc mũ ca-lô trong tay hình như muốn bóp nát nó ra.

        - Thưa Trung úy, tôi chả biết lấy gì để đền đáp công ơn của ông. - Cuốc ấp úng nói, má ửng hồng, mắt rớm lệ nhìn Hen-rích đầy vẻ biết ơn.

        - Anh sẽ đền ơn tôi bằng cách làm tròn nhiệm vụ của mình. Bây giờ thì anh đi tìm tên lính hầu cũ của tôi là Phơ-rít Dê-le để hắn chỉ dẫn mọi việc cho anh. Vào phòng tham mưu mà hỏi chỗ ở của anh, xong đi đến khách sạn Tăm-pơ-lơ ỏ đối diện với phòng tham mưu.

        Hen-rích đang đi về phía khách sạn, được nửa đường thì thấy tên nhân viên văn thư của phòng tham mưu chạy theo nói:

        - Thưa Trung úy, ông có thư.

        Hen-rích thản nhiên nhét bức thư vào túi. Khi về tới phòng ngủ anh mối giở ra xem và biết là thư của Béc-gôn. Hắn viết:

        "Con nhỏ của ba. Ba nhớ con như là nhớ con đẻ. Lâu lắm không viết thư cho con được vì bận việc quá. Bây giờ ba phụ trách một cục trong Tổng hành dinh. Cách đây ba hôm, ba được phong quân hàm Thiếu tướng, hiện nay chưa thể điều con về đây ngay được, nhưng tương lai củng có thể có dịp và ba sẽ cố lợi dụng dịp tốt đó. Mẹ và em Lô-ra rất mong gặp con và cứ đòi ba xin Trung tướng cho con nghỉ phép.

        Ba hy vọng rằng ông bạn E-véc cũng sẽ vì ba mà đồng ý. Hãy viết thư cho ba, nếu ông ta từ chối. Con nên năng viết thư cho ba hơn nữa.


        Đọc xong lá thư, Hen-rích cởi vội áo quần và nằm lăn ra giường. Mãi đến bây giờ anh mới thấy mệt lả. Và không những chỉ vì cái đêm ở Săm-be-ri đã làm cho thần kinh anh hết sức căng thẳng. Lại còn hôm nay nữa chứ! Anh cần phải thảnh thơi, vui vẻ, thế mà báo chí xuất bản ở Li-ông lại đăng đầy những tin tức, tranh ảnh và thông cáo từ mặt trận phía Đông gửi về: Quân Hít-le đã mở cuộc tấn công lớn và như báo chí quả quyết thì cuộc tấn công này đang phát triển theo đà "chẻ tre", không gì ngăn cản nổi. Thực ra, cần phải trừ hao những giọng lưỡi "có ít xít ra nhiều" trứ danh của tên Gô-ben¹ nhưng dù sao, cũng nên công nhận một phần nhỏ sự thật trong những nguồn tin đó. Thế là bọn Đức lại tấn công! Giá mà anh được vứt bỏ mọi việc đang làm và khoác chiếc áo bình thường của người chiến sĩ Hồng quân, nắm chắc khẩu tiểu liên trong tay thì sung sướng biết bao! Phải đọc những tin tức thắng lợi từ mặt trận gửi về và làm bộ vui mừng. Phải nâng cốc chúc mừng chiến tranh mà trong lòng lại muốn rút phăng khẩu súng lục ra khỏi bao và bắn vào mặt những đứa đang ngồi ăn cùng bàn với mình. Nhưng anh được lệnh phải chịu đựng như thế. Phải tiếp tục đóng kịch và... chò đợi.

        Chắc hẳn không một ai có thể thấm thìa sâu sắc hai chữ "chờ đợi" đáng sợ này như anh.

        Một người đang đi xe lửa, rất vội vã, người ấy cảm thấy đường dai dằng dặc, buồn tênh, tàu thì chạy quá chậm và thầm nghĩ giá được tới nơi ngay lập tức thì dù có phải tổn thọ đi mất mấy giờ cũng vui lòng.

        Chàng trai đến chỗ hẹn hò mà chả thấy người yêu, nàng tới chậm. Chàng ta sung sướng biết bao nếu được rút ngắn những phút chờ đợi băn khoăn đó dù cho phải rút ngắn cuộc đời!

            Giá mà số phận ngoan ngoãn hơn và chịu phục tùng ý chí con người thì cuộc sống có lẽ ngắn ngủi hơn nhiều. Bản thân con người sẽ tự rút ngắn đời mình để mau chóng đạt tới mục đích, để thoát khỏi những giây phút, ngày giờ, năm tháng đợi chờ sốt ruột.

        Còn Hen-rích thì chả ngần ngại gì mà không hy sinh cả một nửa đời mình để ngay bây giờ được bay về Tổ quốc.

        Đầu óc mình thật là ngớ ngẩn!- "Nếu số phận ngoan ngoãn hơn!" Ta phải bắt nó phục vụ mình chứ!

        Mà muốn thế thì không phải cứ ngồi triết lý suông, phải chiến đấu, phải tiết kiệm từng phút và nếu cần vẫn phải chờ đợi, chờ đợi nữa, cắn răng lại, thản nhiên dạo quanh miệng vực thẳm, nơi có thể trượt chân ngã xuống bất cứ phút nào. Ngay bây giò chúng cũng có thể ập vào phòng anh và mọi việc sẽ đi đứt.

        Nhưng dầu sao đi nữa anh cũng chưa đến nỗi gian khổ như những người đang phải nai lưng làm lụng dưới hầm sâu quanh vùng Xanh Rê-mi. Nếu Hen-rích hành động thận trọng, anh vẫn có thể thấy ngày chiến thắng rực rỡ. Bởi vì, tất cả đều tùy ở bản thân anh, lòng gan dạ, tài khéo léo, trí thông minh của anh. Còn những tù binh Nga, Pháp, Tiệp, Ba-lan đã mất hết hy vọng được trông thấy mặt trời, được thở hít không khí mát lành, nhìn ngắm cảnh đẹp thiên nhiên, trở về Tổ quốc gặp lại bà con, bạn bè, ruột thịt; những người đó có thể làm gì để tự cứu mình?

        Và họ vẫn phải làm việc cho quân thù, sản xuất những thứ súng cối mới cho chúng, những loại đạn nguy hại hơn, mặc dầu mỗi quả đạn được làm ra là một phút bản thân họ tiến gần đến cái chết hơn. Cái chết của những con người bị nhốt dưới hầm sâu thật là dễ sợ!

        Lút thế mà khá, hắn đã nói toạc ra về cái nhà máy xây ngầm dưới đất. Chính Hen-rích chiến đấu cốt để thủ tiêu những trại giết người ấy. Không, anh không được quyền mệt mỏi và nghỉ ngơi. Anh không có quyền nghĩ đến hệ thần kinh của mình. Bởi vì, mỗi lần, anh làm xong một nhiệm vụ là thắng lợi lại đến gần thêm một bước. Như vậy, cũng nhằm báo thù cho những người mà có lẽ trong khi anh đang nằm nghỉ thế này thì họ đang bị thiêu xác trong lò hỏa táng.

        Anh không được phép nghỉ ngơi bây giờ!

---------------
        1. Bộ trưởng tuyên truyền trong chính phủ Hít-le.

        Hen-rích vùng dậy và vội vàng mặc quần áo.

        Khi xuống cầu thang, anh chợt nhớ tới lồi hứa của mình với lão trung tướng, liền ghé vào tiệm ăn.

        - Chào bà chủ!

        - Ô, ông đã về, thế mà tôi cứ lo là đã xảy ra việc gì rồi, vì đáng lẽ, ông về trưóc bữa sáng cơ mà. Mời ông ngồi chơi.

        - Tôi muốn nhờ bà một việc. Nếu bà giúp được hộ tôi thì xin thành thực cảm ơn.

        - Nam tước ạ, ông cũng đã biết rằng tôi sẽ vì ông mà làm tất cả những việc gì có thể làm được.

        - Tôi cần chục chai rượu sâm banh thực ngon, ngon bằng thứ rượu mà bà đã thết tôi trước khi lên đường đi Li-ông.

        - Tôi thì không có đâu, nhưng tôi biết chỗ bán. Chỉ nửa giờ nữa là ông sẽ có chục chai rượu.

        - Nhờ bà đóng vào hòm hộ và tôi sẽ sai tên lính hầu mới đến đây lấy.

        Hen-rích định quay ra nhưng ngay lúc ấy cánh cửa ngách bỗng mở và Mô-níc chạy vào phòng.

        - Mẹ ơi! Mẹ có biết là con... - Nàng kêu lên từ ngoài cửa nhưng thoáng thấy Hen-rích liền đứng dừng lại, mặt đỏ ửng.

        - Chào cô Mô-níc, cô có khỏe không?

        - Em nó vẫn bình thường, chỉ phải cái cứ băn khoăn rằng việc học hành của ông chưa ra sao cả. - Bà mẹ trả lời thay cho cô con gái.

        - Mẹ kìa! - Nàng lườm mẹ có ý trách móc.

        - Thế thì bây giờ tôi xin làm cậu học trò chăm chỉ và để cô giáo khỏi đến chậm giờ, học trò đã mang từ Li-ông về cái này.

        Hen-rích móc trong túi ra một cái hộp, cầm lấy tay. Mô-níc và đeo vào cổ tay nàng chiếc đồng hồ nhỏ xíu.

        - Anh làm gì thế?- Mô-níc rụt tay lại.

        - Xin cô đừng coi đây là một món quà, mà chỉ là một sự đền bù nhỏ mọn cho số thòi giờ cô đã mất đi vì tôi. Bởi vì nếu cô dạy cho sĩ quan Đức mà không lấy công, chỉ vì chút thiện cảm với người đó thì thật là kỳ lạ.

        - Nhưng...

        Lời nói của Hen-rích khiến Mô-níc bối rối và thực tế vì lý do gì mà nàng lại chịu hy sinh thời giờ rỗi rãi để dạy cho gã sĩ quan này? Không những thế, đó còn là một việc hân hạnh và sung sướng đối với nàng! Nhưng rút cuộc Mô-níc vẫn đâm ra có quan hệ với gã Nam tước... Nếu không thì nàng cũng chả hề nhận thấy điều đó. Nên làm thế nào bây giờ?

        Tự nhiên Mô-níc nhìn mẹ có ý dò hỏi.

        - Tốt hơn hết là con hãy cảm ơn Nam tước đi - Bà Tác- van bảo.

        - Xin cảm ơn Nam tước!- Mô-níc ấp úng.

        - Hôm nay, nếu cô rỗi thì chúng ta sẽ bắt đầu buổi học đúng lúc 6 giờ.

        - Nếu vậy thì bây giò phải so đồng hồ đi. Anh thấy đấy, sai nhau gần 5 phút. Tôi và anh, ai là người sống khẩn trương, ai là người sống lề mề hơn nào?

        - Chắc hẳn là tôi khẩn trương hơn. Ngay trước khi xuống đây, tôi vừa mới nghĩ rằng mình sẽ sẵn sàng cống hiến một nửa đời người để cho thời gian trôi nhanh hơn nữa.

        - Để làm gì?- Mô-níc nghiêm trang hỏi.

        - Để mau chóng đạt tới mục đích.

        - Mục đích gì?

        - Thưa cô, có thể một ngày kia tôi sẽ nói cho cô rõ, nhưng cần phải đợi đến ngày đó đã - Hen-rích đáp lại nửa đùa nửa thật và nghiêng mình chào cả hai mẹ con bà chủ rồi đi ra.

        Tối cửa phòng tham mưu, anh trông thấy chiếc ô-tô và E-véc cùng Lút đứng cạnh xe, Hen-rích bước lại gần.

        - Thưa Trung tướng, tôi xin chuyển đến Trung tướng lời chào của thiếu tướng Béc-gôn.

        - Thế nào! Ba anh đã lên Thiếu tướng rồi à?

        - Vâng. Tôi vừa mới nhận được thư của ba tôi. Ba tôi cho biết rằng đang công tác tại Tổng hành dinh của Bộ trưởng Him-le.

        - Ổ!- E-véc kêu lên rất ý nhị - Xin thành tâm chúc mừng!

        Lão trung tướng siết chặt tay Hen-rích hồi lâu tựa hồ như chẳng phải là Béc-gôn mà chính là Hen-rích được vinh dự công tác tại Tổng hành dinh với Him-le.

        - Tôi với anh Lút đi có chút việc. Cho nên bữa trưa đừng đợi chúng tôi - Khi đã ngồi lên xe, E-véc còn dặn với.

        - Thế thì Trung tướng cho phép tôi đặt bữa chiều ạ? Phòng ăn của khách sạn Tăm-pơ-lơ nấu ngon lắm.

        - Rất vui lòng ăn cơm tối với anh. Mà cũng cần phải kiếm cái gì ăn mừng anh đã trỏ về bình yên vô sự nữa chứ. Thế nào, Đại úy?

        - Tôi đã từng ăn cơm với Nam tưóc nhiều lần và phải thú thực rằng anh ta quả là một tay sành các món ăn Pháp.

        - Nên đặt cơm vào lúc mấy giờ ạ?- Hen-rích hỏi.

        - Chúng tôi sẽ về tới nhà lúc 8 giờ - Trung tướng đáp.

        - Trung úy ạ - Lút bảo Hen-rích - Đây là chùm chìa khóa để mở chiếc tủ ngăn của tôi. Phía trên tủ có một tập hồ sơ. Anh cần nghiên cứu những giấy tờ này. Cứ ngồi ngay tại phòng làm việc của tôi mà đọc. Chỉ nhớ đừng đánh mất chìa khóa. Xem xong tài liệu nào thì ký vào đó.

        Hen-rích nhăn mặt.

        - Xin thú thực với Đại úy rằng trong các loại sổ sách thì cái loại mà anh sắp thết đãi tôi này là loại tôi ngấy nhất.

        Lão trung tướng bật cười, ra lệnh cho tài xế mở máy.

        Tập hồ sơ mà Lút bảo Hen-rích đọc có đóng dấu "tối mật". Sau khi khóa trái cửa phòng lại, Hen-rích bắt đầu giở tài liệu ra đọc. Phần lớn không có gì đáng chú ý lắm. Hen-rích chỉ xem lướt qua rồi ký tên xuống dưới. Nhưng có một hồ sơ khiến anh quan tâm. Đó là tài liệu chỉ dẫn các phương pháp phòng ngự chống chiến xa có kèm theo bản vẽ. Tài liệu này nói về kiểu xe tăng "bọ hung Fô-li-áp" vừa mới chế tạo nhằm tiêu diệt xe tăng và chế áp các pháo đài bên địch. Chiến xa Gô-li-áp có sức máy rất mạnh, được điều khiển bằng ra-đa, di chuyển dễ dàng và có thể chạy nhanh tối 90 cây số một giờ. Khi vấp phải xe tăng hay lô-cốt địch, nó sẽ tự động phát hỏa ngay lập tức và thủ tiêu chướng ngại vật trong chớp mắt. Đây là một vũ khí mới. Hen- rích liền chụp ảnh luôn cả lời chỉ dẫn bản vẽ.

        Bây giờ đã có thể cất tập tài liệu và khóa tủ lại được rồi.

        Nhưng anh cũng chả muốn về nhà. Đi dạo một lát chăng? Và sau đó đúng sáu giờ, ngồi vào bàn học tiếng Pháp với Mô-níc. Cô giáo xinh xắn của anh nghiêm khắc cau mày mỗi lần anh nói sai hay đọc không đúng trọng âm. Khi hết bài học, hai người trao đổi vài câu chuyện, thường thường tranh luận với nhau. Và cả hai dều giấu giếm những ý nghĩ chân thực thầm kín của mình. Cho nên câu chuyện giữa hai thầy trò giống như một cuộc đấu gươm mà hai kiếm khách đang rình cơ hội tốt để tặng nhau những mũi gươm hiểm hóc.

        Sự thực thì thời gian gần đây, Mô-níc ngày càng dịu dàng hơn, thậm chí nàng nhìn anh với cặp mắt hơi khác lạ. Chính vì thế mà Hen-rích càng lo lắng thêm. Anh cảm thấy mình mến nàng, có thể nói, rất mến nữa là khác. Nhưng hiện nay anh đâu có quyền như vậy. Nếu Mô-níc biết chắc rằng anh không phải kẻ thù của dân tộc Pháp, mà là người bạn chân chính, cùng chung lý tưởng với các chiến sĩ đấu tranh cho tự do của nước Pháp thì phải chăng anh có quyền để cho quan hệ giữa hai người nảy nở thành một cái gì thắm thiết hơn, thành tình yêu chẳng hạn? Nhưng anh không thể cưới Mô-níc làm vợ được. Thế thì hy vọng cái gì? Một thiên diễm tình ngắn ngủi chăng? Không, không bao giờ anh cho phép mình làm như vậy. Cô thiếu nữ kiều diễm dễ yêu này đáng được hưởng hạnh phúc chân chính. Mà anh thì có thể lôi nàng xuống vực thẳm...

        Ở đây lại còn có Béc-gôn nữa, rõ ràng lão đang đặt hết hy vọng vào anh, chàng "phò mã" tương lai của cô con gái rượu. Tất nhiên, hiện giờ, anh không thể làm cho quan trên của mình thất vọng, vì như thế có nghĩa là phá hoại quan hệ của mình đối vói một nhân vật thần thế trong Tổng hành dinh của Him-le. Núp sau lưng tên cục trưởng này có thể được yên ổn. Thái độ nâng đỡ của E-véc đối vói anh đã giải thích điều này khá rõ. Lão thừa biết Hen-rích Phôn Gôn-rinh là con nuôi của tên Giét-ta- pô cao cấp. Vì vậy phải gieo vào lòng Béc-gôn niềm hy vọng về cuộc hôn nhân giữa anh với Lô-ra.

        Giá mà Mô-níc được đọc một lá thư của con ranh Lô-ra chắc nàng sẽ không nhịn được cười. Đầy rẫy những tình cảm tiểu tư sản cộng với sự ngớ ngẩn và tính kiêu căng của nàng lệnh ái một vị võ quan cao cấp (!) Và cái con nỡm này lại được chiều chuộng đủ thứ. Còn cô Mô-níc thông minh và xinh đẹp thì lại phải hầu hạ những thằng sĩ quan Đức say rượu. Công việc này trái ngược với bản tính của nàng. Thật ra nàng biết giữ gìn nhân phẩm, nên bọn chúng cũng phải nể sợ. Nhưng nếu nàng chỉ sơ suất một chút là bọn chúng có thể sinh sự... Đừng cho ai biết chuyện nàng dạy anh học và nói chung không nên để cho tên anh dính líu vói tên nàng. Vì nếu có chuyện gì xảy ra với anh thì nhất định nàng cũng sẽ bị tuột vào sở Giét-ta-pô và ai biết được kết quả sẽ ra sao. Nàng có thể đưa dẫn chứng để cãi là mình không liên quan tới công việc của Hen-rích. Nhưng còn sự liên lạc với du kích, nếu nàng có? Hen-rích không nghi ngờ gì nữa mà cả quyết trong lòng là nàng có liên lạc với du kích. Một cô gái tự hào, cứng cỏi, yêu nước chân thành như thế đời nào lại chịu đứng ngoài cuộc đấu tranh với kẻ thù dân tộc. Nhưng anh làm thế nào mà biết được? Cô giáo trẻ tuổi của anh luôn luôn dè dặt, hỏi nhiều, nói ít... Giá mà nhờ Mô-níc để bắt liên lạc với những người lãnh đạo du kích địa phương thì tốt quá. Cả anh lẫn họ đều có lợi. Thành thử đành chỉ tiếp tục củng cố tình bạn và chỉ là tình bạn với nàng mà thôi. Đành thắt chặt lòng mình lại, và tỏ ra thản nhiên, điềm tĩnh. Việc này đâu phải dễ, khi người ta mới hai mươi mốt tuổi đầu và trước mặt là một cô gái xinh đẹp, dễ thương mà mình rất mến. Nhưng làm thế mới tốt đẹp cho cả đôi bên.

        Sau khi hạ quyết tâm như vậy, Hen-rích cảm thấy nhẹ nhõm và trong giờ học anh tỏ ra bình tĩnh, tự nhiên hơn trước. Thái độ này khiến Mô-níc ngạc nhiên và thậm chí hơi tự ái. Nàng cũng cố ý tỏ ra lạnh lùng, và buổi học mà hai người hằng nóng lòng mong đợi bỗng trở nên nhạt nhẽo, buồn tẻ.

        Đúng 8 giờ tối, trong căn phòng lịch sự của khách sạn Tăm- pơ-lơ đã có mặt đông đủ, lão trung tướng E-véc, tên đại tá Cun tham mưu trưởng sư đoàn, tính tình lạnh lùng nghiêm khắc, đại úy Lút và Hen-rích.
        Trông thấy thức ăn bày sẵn trên bàn, E-véc hể hả vỗ vai Hen-rích.

        - Nam tước ạ, anh thật xứng đáng làm sĩ quan đặc trách. Đoán được cả khẩu vị của cấp trên.

        Bà Tác-van hôm nay quả đã cố gắng vượt quá sức tưởng tượng. Hết món này thay ngay món khác, bưng lên liên tiếp toàn thứ rượu vang đặc biệt. Lão E-véc thường vẫn luôn mồm kêu đau gan mà bữa ấy cũng chén cật lực và tỏ ra tay sành rượu vang. Lão khen ngợi tài nấu nướng và chọn rượu của bà Tác-van. Cun và Lút hàng ngày vốn đã ăn khỏe cho nên hôm nay đánh chén bằng bốn người, còn Hen-rích thì luôn tay rót rượu vào cốc.

        Bà Tác-van bưng hoa quả, cô-nhắc và pho-mát cắt thành lát mỏng để ăn tráng miệng. Xì-gà đã được bày sẵn trên bàn từ trước.

        Sau mấy ly cô-nhắc đầu tiên, câu chuyện trở nên rôm rả. Thậm chí tên đại tá Cun vốn lầm lì mà cuối cùng cũng phải bắt chuyện. Đó là một hiện tượng trái mùa. Những chuyện hắn nói toàn trái với không khí vui vẻ quanh bàn ăn.

        - Thưa Trung tướng, ngài có biết là đêm qua trong khu vực của sư đoàn, giữa hai làng Sen Giu-len và Lăng-téc-nô, hai gã sĩ quan s.s. là đại úy Véc-ne và trung úy Rây-khe đã bị mất tích không? - Hắn hỏi với một nụ cười say khướt, ngớ ngẩn - Tôi không dám báo cáo với ngài trước bữa cơm vì sợ ăn mất ngon.

        - Mất tích nghĩa là thế nào? - E-véc ngạc nhiên.

        - Đêm qua, họ ra đi từ làng Lăng-téc-nô và đến giờ đã định thì phải có mặt ở Sen Giu-len; thiếu tá Mi-le đợi họ ở đấy. Khi không thấy họ đến đúng giờ, Mi-le đâm lo, liền gọi dây nói về Lăng-téc-nô. Ở đấy cho biết là hai sĩ quan lên xe đi từ lâu. Mi-le càng lo hơn, bèn phái một đội mô-tô đi đón, nhưng bọn này không gặp hai sĩ quan mà cũng chẳng thấy xe cộ đâu cả. Bốt 11 liền nổi hiệu báo động. Một đại đội lính đã được tung ra để đi tìm hai sĩ quan mất tích và mãi đến sáng mới thấy chiếc ô-tô nằm chổng kềnh cách đường cái khá xa. Tới bây giờ vẫn chưa tìm ra hai sĩ quan. Việc tìm kiếm vẫn tiếp tục và đã ném thêm vào đấy một đại đội nữa.

        - Khỉ thật - E-véc càu nhàu - Nay mai có lẽ ban đêm chúng mình đếch dám thò mặt ra phố nữa đâu. Nên cho thêm quân lính đi tìm. Phải lùng bắt bằng được thủ phạm. Sau khi bắt được phải trừng trị ngay lập tức để làm gương cho kẻ khác.

        Cái tin do Cun đưa ra làm cho không khí mất vui.

        - Đến giờ tôi phải đi nghỉ rồi - E-véc liếc nhìn đồng hồ và đứng dậy. Lão móc ví định trả tiền khẩu phần bữa tối của mình, nhưng Hen-rích ngăn lại ngay.

        - Tôi đã trả tiền tất cả bữa ăn rồi.

        - Ô! Lại thế kia ư? - Lão trung tướng nhét ví vào túi, hết sức hài lòng - Thế thì xin cảm ơn Nam tước lần nữa - Lão quay sang hỏi tên tham mưu trưởng - Ông có thấy rằng hình như Nam tước Phôn Gôn-rinh đeo lon trung úy đã khá lâu và có lẽ chiếc lon thượng úy nom hợp với anh ta không nhỉ?

        - Thưa Trung tướng, tôi xin hoàn toàn đồng ý - Tên đại tá gật đầu.

        - Thế thì ngày mai, ông hãy chuẩn bị các giấy tò cần thiết đi.

        Lão quay sang Hen-rích:

        - Thế bao giờ anh đi phép?

        - Sau khi tìm ra những sĩ quan mất tích hay tìm được xác họ, nếu chẳng may mà họ đã bị giết chết.

        - Thật đáng khen. Không bỏ rơi đồng đội trong lúc gặp nạn là nghĩa vụ của một sĩ quan Đức - E-véc gật gù.

        Đã ba hôm nay công việc tìm kiếm hai tên sĩ quan Giét-ta- pô bị mất tích một cách bí mật vẫn kéo dài. Hen-rích cũng tham gia vào việc này. Sau khi biết tin Béc-gôn đã nhảy một bước nhanh chóng trên bậc thang danh vọng, lão trung tướng càng tỏ vẻ săn sóc gã sĩ quan đặc trách của mình hơn. Lão đã hạ lệnh cấp riêng cho Hen-rích một chiếc ô-tô hòm mới hiệu "O-pen Ca- pi-tan".

        Điều đó làm cho Hen-rích có thể hoàn thành trách nhiệm được dễ dàng hơn. Ngoài nhiệm vụ lính hầu, từ nay, Cuốc còn phải kiêm cả nhiệm vụ tài xế. Hai thầy trò đã đi dò từng tấc đất trên chặng đường giữa Lăng-téc-nô và Sen Giu-len mà vẫn chưa lần ra dấu vết gì của hai tên mất tích, cả tên Mi-le cũng chưa thu được kết quả gì. Hàng ngày Bộ tư lệnh quân đoàn cứ hỏi hắn về tình hình tìm kiếm và lần nào hắn cũng đành phải nhắc lại câu trả lời đã nhàm tai:

        -  Chưa có gì mới.

        Sau cuộc thẩm tra thắng lợi về phía Hen-rích và thất bại về phía khiêu khích. Mi-le tỏ ra vô cùng tin tưởng anh, nhất là tên thiếu tướng Béc-gôn lại trở thành cấp trên trực tiếp của Mi-le. Trong thư từ gửi cho bố nuôi, Hen-rích chỉ cần hạ bút viết vài câu tỏ ý không bằng lòng Mi-le là tên thiếu tá này tức khắc sẽ phải vĩnh biệt đất Pháp để sang mặt trận phía Đông. Và tiền đồ đó chả đẹp đẽ gì đối với tên Giét-ta-pô già này, cái tên chúa hay khoe khoang công trạng và thường lợi dụng mọi dịp tốt để huênh hoang rằng, hắn đã tham gia cuộc chính biến phát -xít năm 1933 và chính Hít-le đã thân bắt tay hắn.

        Cho nên hai ngày qua, Mi-le không bò ra khỏi xe của Hen- rích và cố tìm cơ hội thuận tiện để nói cho viên trung úy biết rằng hắn đánh giá năng lực của anh cao như thế nào.

        Hôm nay, Mi-le cùng Hen-rích về tối nhà lúc quá hai giờ trưa. Bọn sĩ quan đã ăn trưa hết thành ra chẳng cần ghé vào câu lạc bộ nữa. Nhưng hai người cũng không tiếc gì bữa cơm trưa, vì họ chả thiết ăn. Mệt lả vì đường xa và trời nóng, họ liền tạt qua quán giải khát uống một cốc rượu táo ướp lạnh.

        Nhưng món giải khát bổ ấy vẫn chẳng giải nhiệt được cho Mi-le. Ruột gan hắn đang sôi lên sùng sục. Lúc này hắn thật giống một con chó săn đang lồng lộn điên cuồng vì bị mất hút dấu vết.

        - Nam tước ạ, chả nhẽ tôi và ông không mò ra cái gì hay sao?- Mi-le than thở - Hôm nay, thực xấu hổ khi phải cầm lấy ống nói. Tôi biết ăn nói ra sao?

        - Không có lý nào hai người lại mất tăm mất tích, dù có thế nào chăng nữa nhất định cũng phải có dấu vết. Mà nếu có dấu thì tất nhiên ta sẽ tìm ra - Hen-rích an ủi - Thôi, cứ để cho trời nhạt nắng đi đã, nghỉ ngơi đâu đấy rồi ta lại đi lùng. Biết đâu lần này vận đỏ lại chẳng chiếu vào đầu ta.

        - Cũng hy vọng như thế.

        Mi-le đứng dậy từ biệt người bạn đồng hành và hẹn gặp buổi chiều.

        Hen-rích đứng lại bên chiếc bàn dưới mái lều vải.

        Lúc ấy, trên đường phố, rất ít người qua lại, ai nấy đều núp vào bóng râm. Do đó mà bóng dáng quen thuộc của Mô-níc đập ngay vào mắt Hen-rích. Nàng đi trên hè phố bên kia, vui vẻ trò chuyện với một người đàn ông Pháp cao gầy, tuổi trạc ba mươi. Người ấy nắm lấy cùi tay Mô-níc và kể chuyện gì ra chiều vui thú lắm. Anh ta luôn luôn nhăn cái mũi dài nhưng chốc chốc lại cười phá lên, nhìn thẳng vào mắt cô gái. Một cảm giác ghen tuông khó chịu nhói vào tim Hen-rích .

        Hen-rích quay mặt đi để khỏi phải trông thấy cả Mô-níc lẫn gã bạn trai vui tính của nàng và chợt gặp đôi mắt của một người Pháp đứng tuổi ngồi bên chiếc bàn con thứ ba cạnh cửa đang chòng chọc nhìn mình. Đôi mắt đen trân trân đục lờ của hắn không hề chớp, khóe môi hơi mấp máy.

        Chị hầu bàn tiến lại chiếc bàn hắn ngồi, và chỉ trong lúc bận lúi húi trả tiền, hắn mới chịu rời mắt khỏi Hen-rích. Nhưng chỉ trong giây phút thôi. Sau đó hắn lại đăm đăm nhìn anh.

        Đã để ý tới thái độ và nét mặt của tên lạ mặt kia nên Hen- rích cũng chăm chú nhìn lại hắn mấy lần. Biết chắc rằng gã sĩ quan Đức đã nhận thấy mình, tên Pháp liền liếc vội xung quanh tựa hồ để kiểm tra xem có ai theo dõi mình không và rút trong túi ra một chiếc phong bì đặt lên bàn rồi dùng ngón tay gõ gõ xuống mặt bàn để Hen-rích hiểu là bức thư này gửi cho anh. Hắn lấm lét liếc nhìn qua một lượt nữa rồi đi ra.

        "Lại một vụ khiêu khích!" - Hen-rích thoáng nghĩ thầm trong óc.

        Sau khi đặt tiền lên bàn, anh cũng đứng dậy và thong thả đi qua chiếc bàn mà tên Pháp vừa mới ngồi, bí mật nhặt chiếc phong bì giấu vào túi.

        Nỗi mệt nhọc hình như tiêu tan ngay lập tức. Hen-rích lại cảm thấy tâm trí căng thẳng bắt buộc bộ óc làm việc nhanh chóng, và hết sức tinh tế.

        Hai phút sau, anh đã ngồi chễm chệ trong phòng riêng. Anh hạ lệnh cho Cuốc đang ngồi ngoài tiền sảnh đừng quấy rầy mình, rồi đóng chặt cửa lại, rút chiếc phong bì ra. Nó hoàn toàn trắng tinh không có địa chỉ, dấu bưu điện gì cả. Anh lật đi lật lại ngắm nghía và lấy kéo cắt một bên mép. Một mảnh giấy gấp tư rơi xuống sàn gác. Những dòng chữ trước mắt làm anh bồi hồi, sửng sốt.

           
        Lá thư viết bằng thứ tiếng Đức sai bét, nhưng nét chữ thì sáng sủa rõ ràng, có vẻ cổ điển. Tên thông tín viên không quen thuộc viết:

        "Tôi là người Pháp nhưng xin nói thật, tôi hết lòng trung thành với người Đức các ngài. Cho nên tôi thấy mình có nhiệm vụ giúp đỡ các ngài một việc. Tôi cũng chưa biết là trao lá thư này cho ai, nên không đề rõ địa chỉ. Tôi không thể đến phòng tham mưu được. Dân địa phương đã nghi ngờ tôi có cảm tình với người Đức và nếu biết chắc rằng tôi giúp việc các ngài thì bọn du kích sẽ giết tôi mất. Tôi đành phải viết thư để tìm cơ hội trao cho một sĩ quan Đức viên sĩ quan đó sẽ chuyển tới nơi nào cần thiết.

        Tôi biết đã mấy hôm nay các ngài đang sục tìm hai quan bị bọn du kích giết. Các ngài chưa tìm ra và sẽ không tìm ra nếu tôi không giúp đỡ các ngài. Hai sĩ quan đó đã bị giết. Xác họ bị vùi cạnh gốc sên mọc độc trọi ở về phía đông, nơi các ngài đã tìm thấy chiếc xe hỏng. Có bốn tên du kích đã tham gia vào vụ ám sát các sĩ quan. Tôi biết hai tên trong bọn. Đó là Gioóc-giơ Ma-rốt và Pi-e Gioóc-tơ-an ở làng Pông-tơ-ma-phơ-rê. Tôi cho là nếu các ngài bắt giam hai tên nói trên thì thể nào cũng tóm được hai tên sau. Tôi rất sẵn sàng phục vụ mỗi khi các ngài cần đến. Nhưng xin đừng bao giờ gọi tôi lên phòng tham mưu vì làm vậy tức là giết tôi. Hãy nghĩ ra một kế gì đó, dụ giả vờ bắt giam tôi chẳng hạn rồi sau khi bàn bạc trò chuyện đâu vào đấy lại thả tôi về. Tôi còn nắm được một số tin tức có lẽ rất có ích cho các ngài. Mong là sẽ được trả công xứng đáng. Địa chỉ của làng Pô-tê-ri, Giu-len Lê-véc".

        Không thấy đề ngày tháng trong thư, Hen-rích trầm ngâm suy nghĩ.

        Thế này là thế nào? Bức thư của một thằng tình nguyện làm tay sai cho bọn Giét-ta-pô hay là một vụ khiêu khích mới? Nếu đây là sự khiêu khích thì nó còn ngớ ngẩn hơn vụ trước kia ở Săm-be-ri. Tại sao lại trao thư ngay trong quán giải khát, nơi trăm mắt trông vào như vậy? Phải chăng trong lần thẩm tra thứ nhất, anh chưa vượt qua được sự thử thách? Không, việc này không giống một hành động khiêu khích. Nhưng thế thì tại sao tên khốn kiếp này lại không bí mật tung lá thư ra trong lúc anh đang ngồi uống rượu với Mi-le? Như thế hắn có thể tin chắc rằng lá thư của hắn nhất định sẽ tới tay Bộ tư lệnh quân Đức.

        Nhưng ngộ lỡ ra đây lại là một vụ khiêu khích? Giả dụ anh giấu lá thư này đi... Lúc ấy anh có thể bị tố cáo là đã cố tình làm việc đó, bọn chúng lại mở một cuộc thẩm tra khác, lần mò và biết đâu được chúng sẽ dò ra là kẻ nào ẩn núp dưới cái tên Nam tước Hen-rích Phôn Gôn-rinh. Không, anh không thể liều lĩnh như vậy. Phải tìm lối thoát. Nhưng lối thoát nào? Nộp lá thư cho E-véc để lão trao lại cho Mi-le hay sao? Như thế thành ra hãm hại ít nhất là hai chiến sĩ ái quốc Pháp. Báo trước cho du kích biết mà đề phòng chăng? Nhưng bằng cách nào? Không, phải hành động cách khác. Anh cần phải trao thư cho lão trung tướng, chỉ...

        - Cuốc - Hen-rích gọi tên lính hầu - Gọi ngay cô Mô-níc tới đây và bảo là tôi rỗi nhé. Khi cô ấy đến đây thì anh sang phòng tham mưu hỏi xem tôi có thư từ gì không. Rồi gọi dây nói cho tôi. Rõ không?

        - Rõ, xin tuân lệnh.

        Cuốc đi ra.

        Sau khi đọc lá thư thêm lượt nữa. Hen-rích cẩn thận gấp nó lại và để cho câu "có bốn tên du kích tham gia vào vụ giết hai viên sĩ quan" chìa ra ngoài mà người khác có thể đọc nó một cách dễ dàng. Bây giờ chỉ còn việc đặt mảnh giấy nhàu nát đó lên bàn trưóc cỗ ghế bành mà Mô-níc vẫn hay ngồi.

        - Ồ, anh hút thuốc ghê thật! - Mô-níc vừa bước vào phòng vừa cau mặt tỏ vẻ không bằng lòng.

        - Thế cô không thích những người nghiện thuốc à?

        - Không thích những người nào hút chẳng có chừng mực gì cả.

        Mô-níc đến mở toang cửa sổ ra.

        - Thế anh ta có chừng mực à?

        - Anh nào?

        - Cái anh chàng mà tôi thấy cùng dạo phố với cô hôm nay ấy. Người gầy gầy, cao cao và hình như vui tính lắm thì phải?

        - À, à, đấy là anh thấy tôi đi với... - Mô-níc cắn môi im lặng.

        - Cô sợ gọi tên anh ấy ra à?

        - Chỉ vì cái tên ấy chả có nghĩa gì đối với anh cả. Và đó tuyệt nhiên không phải là "anh chàng ấy". Mà chỉ là một người bạn rất tốt của tôi...

        - Thế thì bao giờ cô sẽ giới thiệu tôi với các bạn của cô? - Hen-rích nhìn cô gái dò xét.

        - Nếu anh xứng đáng được giới thiệu - Mô-níc đáp lại rất ý nhị.

        - Ồ, thế thì ngay hôm nay tôi sẽ cố tạo ra khả năng ấy - Hen- rích cũng nhấn mạnh từng chữ - Đồng ý thế chứ?

        - Đồng ý. Còn bây giờ thì giở từ điển ra.

        Mô-níc ngồi vào ghế bành. Hen-rích lảng vào góc phòng giả vờ như đi lấy thuốc lá để ở trong bàn đầu giường và liếc mắt theo dõi Mô-níc. Khi nhìn thấy toàn thân nàng đờ ra và cái đầu vươn về phía trước không động đậy, anh biết rằng nàng đang xem xong câu thư.

        "Lâu thế này mà chưa thấy Cuốc gọi dây nói" - Hen-rích nghĩ thầm và ngay lúc ấy chợt tiếng chuông điện thoại vang lên, Mô-níc rùng mình. Hen-rích cầm lấy ống nghe.

        - Tôi nghe đây... Được ... Sẽ đến ngay.

        - Cô Mô-níc, xin lỗi cô - Hen-rích nói - Tôi phải chạy sang phòng tham mưu trong năm phút. Cô chịu khó ngồi đây đợi một lát nhé. Được không?

        - Được, nhưng anh đừng lề mề đấy - Mô-níc gật đầu bằng lòng ngay.

        Khi đi ra, Hen-rích nhận thấy mặt nàng tái nhợt, lo lắng.

        Mười phút sau, Hen-rích mới trở về cùng Cuốc.

        Mô-níc đã đi đằng nào mất. Trên cuốn từ điển có mẩu giấy ghi mấy dòng ngắn ngủi: "Năm phút đã hết và tôi có quyền đi. Bắt một bạn gái đợi quá giờ hẹn như vậy là bất lịch sự. Nhất là khi cô gái ấy đang có những người bạn vui tươi chờ đợi. Rất có thể một ngày nào đó tôi sẽ giới thiệu anh với họ".

        Xem xong, Hen-rích liền xé vụn mảnh giấy đi.

        - Cuốc, anh chạy lại chỗ bà chủ khách sạn hỏi mượn chiếc bàn là điện và nói với cô Mô-níc là tôi gửi lời xin lỗi nhé.

        Cuốc trở về rất chóng. Hắn mang bàn là về nhưng không tìm ra Mô-níc. Bà Tác-van bảo là nàng bị khói bếp nhiều nên váng đầu và xin đi dạo mát rồi.

        Rõ ràng là Mô-níc đã xem thư của Lê-véc. Lá thư này gấp lại khác hẳn với Hen-rích gấp lúc trước. Và còn để sai chỗ cũ nữa. Mấy dòng Mô-níc viết đề lại cho anh càng lộ rõ hơn. Nàng dùng lời lẽ rất khôn ngoan. Không thể bắt bẻ vào đâu được, trong lúc ấy thì mỗi chữ gói ghém biết bao nhiêu ý tứ... Bạn bè hiểu mà quân thù đoán chẳng ra... Thậm chí không ký tên ở dưới, thật là một chiến sĩ hoạt động bí mật giỏi.

        Đi dạo mát! Nhức đầu! Bây giờ thì chắc chắn rằng du kích sẽ biết tin để đề phòng. Và anh đã có thể trao lá thư cho E-véc.

        Hen-rích dùng bàn là điện là cho tờ giấy phẳng phiu như cũ.

        - Thưa Trung úy, chả nhẽ tôi không làm nổi việc đó sao? - Cuốc vào phòng để cất bộ quân phục mới chải xong vào tủ trông thấy vậy liền hỏi, giọng giận dỗi.

        - Cuốc ạ, có những việc không thể giao phó cho ai cả.

        - Đốỉ với tôi thì ông có thể giao bất cứ việc gì. Bởi vì chả có ai trung thành với Trung úy hơn tôi đâu. Có lẽ chỉ có mẹ tôi...

        - Mẹ anh thì liên can gì đến việc này, hở Cuốc?

        -  Xin ông nghe đầy... Mẹ tôi vẫn viết thư cho tôi - Cuốc rút trong túi ra một lá thư và bắt đầu đọc với giọng nghẹn ngào cảm động - "Con ơi, đêm nào mẹ cũng cầu trời khấn Chúa cho ông Trung úy của con, bởi vì ông ta đã cứu cả mẹ lẫn con thoát chết. Trên đời này, ngoài con ra mẹ không còn gì nữa. Hãy ăn ở vói ông cho có tình, có nghĩa. Mẹ lấy tư cách làm mẹ mà ra lệnh cho con như vậy. Phải biết lấy nghĩa mà trả nghĩa. Nếu không thì thiên lôi sẽ trừng phạt hai mẹ con ta, con yêu quý ạ..."

        - Cuốc ạ, anh có một bà mẹ thật phúc hậu và rất yêu anh. Nhờ anh chuyển hộ cho bà lời chào chân thành của tôi và báo cho mẹ anh biết là anh vẫn làm tròn nhiệm vụ.

        - Ồ, tôi đã thưa vói mẹ rằng tôi sẵn sàng vì ông mà xông vào nước sôi lửa bỏng. Và xin làm thực như vậy chả ngần ngại gì cả.

        - Anh không cần thiết phải nhảy vào lửa đâu nhưng có thể anh sẽ phải hoàn thành những công việc mà chỉ có tôi cùng anh biết mà thôi.

        - Ông cứ giao cho tôi những công việc ấy ngay bây giờ cũng được.

        -  Bây giờ thì chưa cần. Có thể là sau này cũng chả cần. Bây giờ chỉ cần anh đưa bộ quân phục đây cho tôi.

        Hen-rích thay áo quần để lên gặp lão trung tướng trao bức thư của Giu-len Lê-véc nhưng sau khi xem đồng hồ, anh lại ngồi xuống ghế bành và vố lấy cuốn sách.

        "Mới được hai mươi phút. Còn ít quá. Phải đợi cho Mô-níc trở về đây đã".

        Mi-le mừng như được lên cung trăng. Có thể chứ! Chỉ nội ngày mai là hắn sẽ báo tin lên thượng cấp rằng đã tìm ra xác chết và trừng trị bọn thủ phạm. Hắn vốn có tài ra oai tác quái làm cho dân gian cả một khu phải xôn xao khiếp sợ. Trong bản báo cáo, hắn sẽ nêu tinh thần tích cực của trung úy Hen-rích. Cần phải giả bộ như là hắn chả biết gì vể tiểu sử và quan hệ của Nam tước đối với Béc-gôn. Như thế tốt hơn. Quan trên sẽ nhận thấy thái độ khách quan của Mi-le đối với các sĩ quan trẻ tuổi có tài. Nhất định hắn sẽ tìm dịp nói việc này cho Hen-rích biết và tình bạn giữa hai bên sẽ thắm thiết hơn.

        Mà Mi-le vẫn tìm cách kết thân với Hen-rích vì hắn coi tinh thần đó sẽ là con đường tiến tới công danh và địa vị. Bởi vì con đường này chả bằng phẳng lắm đâu để người ta có thể tự mình lần đến đích được. Mi-le quá có công lao thực, hắn đã tham gia đảo chính, nhưng người ta đã bắt đầu quên việc ấy rồi. Đáng lẽ, hắn đã được đổi chiếc lon thiếu tá và mở rộng địa bàn hoạt động từ lâu. Không thể chối cãi được rằng công tác ở sư đoàn này cũng khá quan trọng, nhưng được sống ngay tại Pa-ri hay gần quanh đó vẫn tốt hơn là nằm bẹp ở cái thị trấn Xanh Rê-mi nhỏ bé, heo hút này.

        Mi-le cố hình dung ra bản báo cáo của mình sẽ gây cho cấp trên những ấn tượng gì. Hắn đã nghĩ sẵn trong óc nên viết như thê nào mà vừa ngắn gọn, vừa nêu bật được những khó khăn to lớn phải vượt qua trong khi đi tìm hai tên sĩ quan. Cuối cùng phải hỏi xem nên xử trí thế nào đối với gia đình bọn tội phạm. Cố nhiên bản thân hắn cũng thừa biết là nên làm thế nào rồi. Nhưng cứ giả vờ ngây thơ hỏi quan trên để cho trên ấy nhớ rằng hắn đã tham gia tiễu trừ du kích và báo cáo với bộ trưởng Him- le. Đúng, số trời có run rủi cho hắn thì mới xui gã Nam tước Phôn Gôn-rinh trẻ tuổi mà khôn ngoan như vậy đến công tác ở phòng tham mưu sư đoàn chứ. Và việc để Hen-rích tham gia cuộc tìm kiếm và dàn cảnh màn kịch tống giam tên Lê-véc thật là hợp lý.

        Mi-le xoa xoa tay khoái chí khi nhớ đến cử chỉ ngoại giao láu cá của mình trong buổi họp ở phòng lão trung tướng E-véc. Hắn tuyên bố:

        "Tôi không đồng ý để trung úy Hen-rích liều mạng tham gia vào việc bắt giam bọn thủ phạm, vì nhất định chúng sẽ kháng cự điên cuồng. Tốt hơn là giao cho ông ấy việc bắt giam Giu-le Lê-véc. Màn kịch này chả có gì nguy hiểm. Hơn nữa, Trung úy đã biết mặt tên này cho nên việc ấy càng dễ dàng thêm và đỡ nhầm lẫn. Tôi xin đảm nhiệm cuộc lùng bắt ỏ Pông-tơ-ma-phơ-rế.

        Nói thế có khôn ngoan không nào? cả sư đoàn trưởng E-véc lẫn tham mưu trưởng Cun đều tán thành. Như vậy, Mi-le sẽ thành ra vị anh hùng, chiếm công đầu trong trận này. Còn Hen- rích thì sẽ bị gạt ra rìa.

        Nhưng đáng lẽ Trung úy phải về đến nhà rồi chứ. Đã 10 giờ, mà anh ta đi từ 7 giờ. Đi xa 60 cây số... Phải quay về lâu rồi mới đúng. Hay có thể... Bất chợt Mi-le toát mồ hôi khi sực nghĩ rằng có thể Hen-rích đã gặp nạn như hai tên sĩ quan trước đây. Nếu thế thì xin vĩnh biệt công danh sự nghiệp, vĩnh biệt nước Pháp hoa lệ. Béc-gôn không đời nào tha tội cho hắn đâu. Đành phải cuốn gói sang Nga và như thế có nghĩa là đến ngày tận số.

        Mi-le nhảy phắt dậy và lấy hết sức ấn mạnh nút chuông.

        - Phái ngay một tiểu đội mô-tô đi đón trung úy Hen-rích! - Hắn quát bảo tên bí thư vừa ló mặt vào phòng.

        Nhưng mô-tô chưa kịp mở máy thì chiếc ô-tô "O-oen Ca-pi- tan" của Hen-rích đã chạy tới sở mật thám S.S., Mi-le nhìn qua cửa sổ thấy chiếc xe liền vội vàng ngồi vào bàn và cắm đầu xuống tấm bản đồ vạch kế hoạch hành binh nay mai. "Để cho gã thấy là mình không bỏ phí thời gian". Đến nỗi khi nghe tiếng gõ cửa lần đầu, hắn vẫn chưa lên tiếng ngay. Mãi tới lần gõ thứ hai hắn mới bảo:

        - Cứ vào!

        Lúc trông thấy cái dáng người nở nang của Hen-rích hiện ra trên ngưỡng cửa, hắn liền đứng bật dậy.

        - À, Nam tước, chúc mừng ông đã trở về bình yên, may mắn!

        - Không hoàn toàn thế đâu!- Hen-rích lạnh lùng nói và đưa cho Mi-le một mảnh giấy.

        - Cái gì thế - Mi-le luống cuống hỏi, mặc dầu... thoạt nhìn qua hắn cũng đoán ra mọi việc. Đã bao nhiêu lần hắn từng cầm những mảnh giấy như thế này trong tay và biết trước được trong đó viết những gì.

        - Cái chết của bọn Pháp gian đã phản bội nhân dân... Hình như trong đó viết thế, phải không? - Hen-rích uể oải hỏi và ngồi phịch xuống ghế bành.

        - Thế là Giu-len Lê-véc...

        - ... Bị giết bằng hai phát đạn vào ngực trước khi chúng tôi đến hai giờ.

        - Bắt được thủ phạm không?

        - Nào biết là đứa nào!

        - Rõ ràng Lê-véc bị theo dõi.

        Mi-le quệt mồ hôi trán đang đọng trên lông mày như những hạt sương

        - Phải, hình như trong thư hắn cũng đã bảo rằng nhân dân địa phương không ưa gì hắn, và thường nói cạnh khóe tỏ ý nghi ngờ - Hen-rích lơ đãng nói - Có lẽ là hắn bị rình từng bước một.

        - Thế này thì hỏng bét hết. Nhưng tên nào biết được lá thư mật báo này tất nhiên chúng sẽ tin cho du kích - Mi-le tái mặt rên rỉ.

        - Tôi mà ở vào địa vị ông thì sẽ không để mất một phút nào - Hen-rích khuyên hắn.

        - Ông nói đúng lắm! Đúng lắm!- Mi-le cuống cuồng chạy ra cửa gọi tên bí thư.

        - Báo động! Báo động ngay tức khắc!

        Năm phút sau, đội quân s.s. đã ngồi trên ô-tô vận tải chạy băng băng trên đường phô chính Xanh Rê-mi về hướng Pông-tơ-ma-pơ-rê.

        ... Sáng sớm thì Mi-le quay về. Mặt hắn méo như bị, chiến lợi phẩm duy nhất của cuộc vây càn là xác hai tên sĩ quan nằm sóng sượt trên chiếc xe đi đầu. Lê-véc đã nói đúng, tụi s.s. tìm ra xác hai tên này dưới gốc cây sên. Nơi vùi xác chúng được ngụy trang rất khéo léo. Không bắt được hai du kích đã nhúng tay vào vụ đánh úp sĩ quan Đức mà Lê-véc đã khai tên trong thư. Chẳng thấy mặt họ ở trong làng. Không những là họ mà thậm chí cả gia đình, thân thuộc họ đều trốn biệt tăm hơi.

        Khi Lút báo tin thất bại của Mi-le cho Hen-rích biết, anh vờ thở dài ái ngại. Nhưng ngay sau đó mặt anh lại tươi lên.

        - Nào, bây giờ, tôi mới đi phép đây!

        - Không được, Trung tướng bảo rằng anh đợi chừng hai hôm nữa - Lút làm anh cụt hứng.

        Tuy vậy E-véc chả nói gì cả. Mà Hen-rích cũng chẳng hỏi.

        Hai ngày trôi qua nhưng vấn đề đi phép của Hen-rích vẫn chẳng được đả động đến. Tới hôm thứ ba, trước bữa ăn trưa, anh định lái xe đi dạo một lát. Hôm ấy, không có công việc gì nhưng anh cứ báo cho Lút biết.

        - Được, anh cứ đi dạo thôi - Hắn gật đầu - chỉ cần đừng về ăn trưa muộn nhé. Trung tướng đã dặn tôi rằng phải bảo anh về ăn cơm đúng giờ.

        - Thế thì đành hoãn buổi đi chơi sang hôm khác. Có thể trước khi ăn cơm Trung tướng sẽ giao cho tôi nhiệm vụ gì cũng nên. Anh không biết có việc gì à?

        Lút nhún vai.

        - Đại úy ạ, anh hãy nghe tôi nói. Hình như những ngày gần đây anh đối với tôi không được thân thiết lắm thì phải?

        - Anh căn cứ vào đâu mà trách tôi như vậy?

        - Căn cứ vào chỗ anh ăn nói úp úp mở mở. Chắc anh thừa biết là vì sao Trung tướng còn giữ tôi lại chưa cho đi phép mà không chịu nói ra. Chắc anh thừa biết là tôi cần đến Câu lạc bộ đúng giờ ăn cơm để làm gì mà anh vẫn im lặng, lại còn mỉm cười ra vẻ bí mật... Đáng lẽ trả lời câu hỏi thì anh lại nhún vai.

        - Nam tước thân mến ạ! Tôi muốn chơi một vố bất ngờ đấy thôi! Hãy tin là nếu có việc gì không hay thì tôi đã báo trước cho anh biết ngay.

        - À, nếu quả vậy thì tôi xin rút lui ý kiến.

        Mãi đến trước bữa ăn, khi bọn sĩ quan đã quây quần đông đủ, Hen-rích mới biết rõ câu chuyện bất ngờ mà Lút đã để lộ ra là cái gì. Lão trung tướng E-véc hớn hở và trịnh trọng đứng lên tuyên bố cho cử tọa biết rằng Bộ tư lệnh quân đoàn đã tặng Hen-rích huân chương "chữ thập sắt" hạng nhì, đồng thời đề bạt anh lên quân hàm Thượng úy.

        Cả bọn đổ xô đến chúc mừng, Hen-rích phải bắt tay lia lịa, dỏng tai lên mà nghe những câu nói bóng bẩy khuyên anh nên khao đãi bè bạn nhân dịp hai tin vui lớn cùng dồn dập đến một lúc.

        Hen-rích xin phép Trung tướng sai người đi lấy rượu vang và bữa ăn biến thành tiệc lớn. Từ thuở cha sinh mẹ đẻ tối nay, Hen-rích chưa bao giờ thấy một cuộc chè chén bí tỉ như thế này; cả đứa già lẫn đứa trẻ đều tranh nhau nốc lấy nốc để. Chả mấy chốc bọn sĩ quan không những quên mất lễ tiết trên dưới mà còn quên cả tên Trung tướng đang ngồi lù lù ở đó. Hen-rích đã bốn lần cho đi lấy thêm rượu vang và cô-nhắc. Một số sĩ quan đã ngã xiêu ngã vẹo. Chính bản thân lão E-véc đứng ngồi vững vàng lắm nữa. Nhưng may lão còn đủ tỉnh táo để hiểu được là nên chuồn về cho khỏi mất uy tín quan to.

        Khi lão trung tướng cùng tham mưu trưởng và một số sĩ quan to đầu khác về rồi thì tiệc rượu hoàn toàn trở thành một cuộc trùy hoan cuồng loạn. Chỉ mỗi Lút còn giữ được phần nào tư thế. Hen-rích thì hết sức tỉnh táo.

        Lũ sĩ quan reo hò man rợ lúc thấy tên trung úy Cơ-rôn-be ló mặt vào. Hồi nãy sau khi sư đoàn trưởng ra về, tên này đã bí mật lẻn đi đâu tới giờ mới trở lại.

        - Thưa các ngài! Thưa các ngài!- Cơ-rôn-be nhảy tót lên bàn và gào rõ to- Các nàng tiên đã đến đây để chúc mừng vị Nam tước thượng úy kính mến Phôn Gôn-rinh.

        - Buông màn cửa sổ xuống!- Một tên thét lên.

        Mấy tên ít say hơn lao tới cửa sổ, phần đông những đứa còn đi đứng được thì xô nhau lại đón tiếp các "bà đầm" vừa bước vào phòng với những nụ cười ngượng ngập và những cặp mắt sợ sệt. Trông họ vừa đáng tởm, vừa đáng thương, vừa đang buồn cười trong những bộ xiêm áo loã lồ làm nổi hẳn những đường cong khêu gợi trên thân thể.

        Hen-rích rùng mình vẻ ghê tởm, thương hại, giận dữ nên lảng xa vào cuối phòng. Lút cũng đi theo.

        - Cuộc trác táng của bọn hung thần - Hắn hất hàm về phía bọn sĩ quan đang lôi tay lũ con gái và mỉm cười khinh bỉ nói thêm - Nam tước ạ, anh có thấy cái gì đáng kinh tởm hơn một thằng người đã thả lỏng con lợn lòng của mình ra và mất hết sức kiểm chế bản thân không?

        - Vì vậy mà anh uống rất ít phải không?

        - Tôi không thích chè chén xô bồ như thế này, còn anh thì tôi thấy chỉ ghé môi vào miệng cốc thôi.

        - Tôi nhức đầu lắm.

        - Tôi cũng thế.

        - Thê thì có lẽ chúng mình bí mật chuồn đi là hơn - Hen-rích đề nghị.

        - Rất tán thành - Lút gật đầu.

        Hen-rích tìm người chủ câu lạc bộ bảo mai gửi đến cho anh bản tính tiền rượu rồi cùng Lút ra cửa sau về nhà.

        Sáng hôm ấy Mô-níc có vẻ bực dọc. Khi mẹ hỏi có việc gì, nàng chẳng buồn trả lời. Đối với mấy người khách thường hay lui tới, những người Pháp vẫn ghé vào hàng tợp vài ly rượu nhân những ngày hội hè lễ lạt, nàng cũng tỏ thái độ không niềm nở lắm. Người Pháp tránh ra vào tiệm ăn buổi tối, lúc ở đây có bọn sĩ quan Đức nghênh ngang, họ chỉ đến đây ban ngày.

        Nhưng hôm ấy họ gặp vận đen mặc dầu chưa đến tối. Họ chưa kịp uống hết cốc rượu vang, thì một chiếc xe cam-nhông đỗ xịch trước khách sạn và sáu tên lính Đức đeo phù hiệu đầu lâu kéo nhau vào tiệm. Nhác thấy bóng bọn khách trâng tráo, mấy người Pháp đang chuyện trò vui vẻ bỗng nhiên im bặt. Họ chỉ thì thầm với nhau và không dám liếc về phía bọn lính Đức ngồi.

        Chắc rằng dọc đường bọn s.s. đã nốc khá nhiều rượu cho nên tới đây chúng ăn nói rất sỗ sàng. Chúng văng tục và giở giọng bờm xơm cợt nhả rồi ừng ực tu rượu vang mà chúng gọi là "sum sum". Nửa giờ sau bọn này đã say bí tỉ.

        - Ê ! Một chai sum sum nữa! - Tên lính lực lượng tóc hung đấm bàn quát.

        - Đưa chai rượu này cho chúng rồi con trốn vào phòng riêng đi để cho chúng đừng trông thấy - Bà Tác-van đang bận làm món sà lách vội vàng giục con.

        Mô-níc đặt chai rượu lên bàn và đã quay ngoắt đi, nhưng tên SS tóc hung níu lấy tay và kéo nàng ngồi lên đùi hắn.

        - Buông ra!- Mô-níc kêu to và cố vùng ra.

        Tên này cười hô hố và ôm chặt ngang lưng nàng. Tụi bạn hắn cũng cười khoái trá.

        - Tôi bảo anh buông ra kia mà!- Mô-níc tuyệt vọng kêu lên lần nữa.

        Tiếng kêu đó đã lọt tới tai Hen-rích lúc ấy vừa cùng Lút và Mi-le bước vào tiền sảnh. Anh lập tức đâm bổ vào tiệm ăn. Thoạt nhìn qua cũng đã hiểu xảy ra việc gì rồi. Với một ngón đòn nhanh nhẹn đã dày công luyện tập, anh tóm lấy cổ tay tên s.s. tóc hung và bóp thật mạnh. Hắn đau rú lên, đứng bật dậy, lùi lại một bước. Nhưng muộn rồi! Hen-rích dùng luôn nắm tay phải, thu hết sức mình quai ngược vào hàm hắn. Tên khốn nạn ngã chổng kềnh xô đổ cả bàn rượu.

        Bọn bạn hắn nhảy xổ vào Hen-rích, nhưng ngay trong nháy mắt chúng thấy ánh thép súng lục loé lên.

        - Cút ngay! - Hen-rích giận dữ gầm to.

        Từ sau lưng anh, Lút và Mi-le cũng bước tối, súng lăm lăm trong tay.

        Nhìn thấy ba sĩ quan với ba khẩu súng, trong đó lại có một thiếu tá Giét-ta-pô, bọn SS liền đạp lên nhau mà chạy ra cửa như đàn vịt.

        - Đại úy ạ! - Hen-rích thản nhiên bảo Lút như không có việc gì xảy ra cả - Anh đã biết phòng tôi rồi thì nhờ anh đưa ông Mi- le tới đó hộ để tôi ở lại đây gọi vài món gì ăn.

        Chắc là chiếc xe chở bọn lính say đã chuồn rồi. Lút và Mi-le lững thững đến phòng Hen-rích. Mô-níc cũng về phòng mình, hai mắt còn rơm rớm lệ. Khi qua cạnh Hen-rích, nàng ấp úng nói - cảm ơn! - và lẩn vào sau cửa.

        Hen-rích đi tới chỗ bà Tác-van.

        - Bà cho mang hộ tới phòng tôi một chai cô-nhắc thật ngon - Anh bảo bà chủ và sau khi tính tiền trả xong xuôi, nói thêm - Tôi trả bà cả số tiền rượu của bọn chó má mà tôi vừa đuổi đi ấy nữa. Chắc là chúng chưa trả tiền.

        Bà Tác-van rối rít xua tay.

        - Ai lại thế! Tôi còn mang ơn ông nữa là!

        Mặc lời phản đối của bà chủ, Hen-rích cứ nhoai người qua quầy hàng và tự tay bỏ tiền vào két.

        Lúc anh đang đi về phía phòng mình, chợt có một người Pháp đến gần.

        - Thưa ông sĩ quan, xin phép nâng cốc uống mừng lòng nhân đạo cao quý của ông. - Người ấy nghiêng mình chào Hen-rích.

        Tất cả mấy người kia đều đứng dậy nâng cốc.

        Hen-rích quay lại quầy hàng cầm lấy cốc rượu mà bà Tác- van trao cho rồi nghiêng mình trước mọi người.

        Ai nấy cùng uống một hơi cạn.

        Hen-rích đi ra.

        Hai mươi phút trước giò tàu chạy, khi Cuốc đã mang đồ đạc chất lên xe, Hen-rích ghé vào phòng ăn từ biệt bà Tác-van và cô Mô-níc.

        - Tôi đi phép độ một tuần và đến chào bà cùng cô.

        - Ổ, thưa Nam tước, ông thật đáng yêu. Chúc ông chóng trở lại đây. Chúng tôi rất mong ông đấy, tôi sẽ gọi Mô-níc vào ngay.

        Bà chủ tất cả chạy đi tìm con gái. Hen-rích ngồi vào bàn đợi. Hết phút này sang phút khác mà chả thấy bóng Mô-níc. Cuối cùng khi Hen-rích đã thất vọng tưởng là không được gặp nàng thì Mô-níc mới ló mặt ra.

        - Thưa ông Phôn Gôn-rinh, ông muốn gặp tôi ạ?- Nàng lạnh lùng hỏi.

        - Làm gì mà trịnh trọng như vậy? Tôi phạm tội gì với cô mà đến nỗi cô chả thèm nhìn mặt tôi nữa?

        Nàng đứng đầu cúi gằm, mắt nhìn xuống đất, mặt tái nhợt, buồn bã.

        - Ngược lại tôi rất cảm ơn hành vi nghĩa hiệp của ông...

        - Tôi sắp đi phép và ghé lại từ biệt cô.

        - Thế ông đã từ biệt các bà đã đến nồng nhiệt chúc mừng ông trong dịp nhận lon mới và huân chương "chữ thập sắt" chưa?

        Trong giọng nói cố ý tỏ ra lạnh lùng có đượm mùi chua chát.

        - Mô-níc, cô giáo dịu hiền của tôi, tôi có thèm để mắt tới họ đâu kia chứ! Họ vừa dẫn xác đến là tôi cùng anh Lút ra về ngay.

        - Anh thanh minh với tôi đấy à?

        - Hình như cô có ý trách tôi...

        - Tôi trách anh theo quyền hạn của một cô giáo - Từ nãy đến giờ, Mô-níc mới mỉm cười.

        - Thế thì thanh minh theo quyền hạn của một học sinh. Vậy cô giáo dạy bảo tôi những gì trong thời gian nghỉ phép nào?

        - Chả lẽ anh lại cần lời dặn dò của tôi hay sao? Anh đi về thăm mẹ và... em gái cơ mà. Chắc hẳn họ sẽ săn sóc anh rất chu đáo.

        - Tại sao cô ngập ngừng khi nói đến hai chữ "em gái"?

        - Tôi không thể tưởng tượng rằng có thể gọi một cô gái chưa quen biết bằng em gái được. Chính anh nói là chỉ trông thấy cô ta một lần từ hồi mới lên bảy... và hơn nữa chưa có ai đem tặng em gái những quà quý như thế.

        - Hóa ra cô chẳng chúc tôi câu nào à?

        - Chúc anh ăn ở cho phải đạo và... chong chóng trở lại đây.

        - Xin phấn khởi thực hiện hai lời khuyên của cô...

        Hen-rích bắt tay Mô-níc rồi vội vã bước ra.

        "Phải chăng nàng yêu ta!" - Dọc đường ra ga anh cứ suy nghĩ vẩn vơ. Lòng anh pha trộn cả vui lẫn buồn.

  

        Béc-gôn nhận được bức điện báo tin Hen-rích về Mu-khen lúc đêm dã khuya. Lão sửa soạn rời tòa nhà Tổng hành dinh để về nghỉ sau một ngày dài cặm cụi làm việc.

        Lão mong ngóng bức điện này từ lâu, lão đã xoay xở đủ cách để cho Hen-rích chóng được về thăm nhà. Nhưng bây giờ việc này lại đâm ra không hợp thời. Hiện nay lão không thể nào về nhà được, còn En-da và Lô-ra thì chả hiểu có làm nổi trò trống gì không?

        Béc-gôn cầm bức điện trong tay, gieo mình xuống cỗ ghê bành ngồi suy tính. Biết bao nhiêu kê hoạch, bao nhiêu ước mong, hy vọng lão đã đặt vào chuyến về thăm nhà lần đầu của Hen-rích mà nay bỗng xảy nên cơ sự này! Gã con nuôi đến đúng vào lúc mà bố nó không thể nghỉ được dù là một ngày.

        Béc-gôn đã mấy bận viết thư báo cho vợ biết việc Hen-rích sẽ về chơi. Hai vỢ chồng đã ước hẹn rằng lão sẽ cố thu xếp về nhà trong dịp này. Thế mà bây giờ lại phải đánh điện báo rằng đừng đợi lão. Chả nhẽ bao nhiêu kế hoạch của lão sẽ tan thành mây khói chỉ vì hiện nay ở Tổng hành dinh công việc bù đầu hơn bao giờ hết? Chả nhẽ không nghĩ ra kế gì hay sao? Nhưng suốt cả cuộc đời lăn lộn trong nghề do thám lão chưa hề lần nào gạt bỏ lợi ích công tác chỉ vì việc gia đình.

        Béc-gôn bước vào đời gián điệp đã hai mươi tám năm nay. Có phải đúng hăm tám năm không nhỉ? Nhưng trí nhớ của lão còn ghi sâu cái ngày mà lão, một sĩ quan trẻ tuổi, sang Viên để luồn vào Bộ tham mưu liên quân Hung - Áo và thường xuyên mật báo cho cấp trên của mình là thượng úy Bơ-ran-ta về tinh thần thái độ của của sĩ quan tham mưu.

        Chao ôi! Hồi ấy lão đã ôm ấp bao nhiêu mộng đẹp về con đường công danh rạng rõ, bao nhiêu mơ ước hão huyền của tuổi thanh xuân! Vin-ghen Béc-gôn vốn là một gián điệp xuất thân, một gián điệp đã tốt nghiệp trường chuyên môn, một gián điệp đã tốt nghiệp trường chuyên môn, một gián điệp nhà nghề. Đối với Béc-gôn thì công việc săn đuổi những người nhẹ dạ và thành thật, phổi bò, những kẻ có địa vị cao hay là vô danh, những người do cương vị của mình mà am hiểu những việc bí mật, cũng là một nghề cần thiết và vinh quang chẳng kém gì nghề thầy thuốc, giáo sư hay là kỹ sư hầm mỏ. Và khi gã sĩ quan trẻ tuổi Béc-gôn sang Viên, hắn đã cùng mẹ tới nhà thờ cầu nguyện chúa ban phúc lành và phù hộ hắn trong công tác khó khăn của nghề do thám mà thành tích phụ thuộc vào số lượng những người chân thật và ngu xuẩn. Trước năm 1916 gã thanh niên Béc-gôn chưa phải phàn nàn gì về số phận cả. Số phận có vẻ nuông chiều hắn và sự nuông chiều này biểu lộ trong những lời Bơ-ran-ta khen ngợi thành tích công tác của hắn. Nhưng năm 1916, Béc-gôn lúc ấy đã đóng lon đại úy, bỗng phạm phải một sai lầm không tha thứ được. Hắn không biết một tên gián điệp Đức lành nghề đang đội lốt một sĩ quan cao cấp trong Bộ tham mưu Hung - Áo, nên đã viết báo cáo lên quan trên bôi nhọ tên này.

        Sau đó ngôi sao chiếu mệnh của Béc-gôn bị lu mờ khá lâu. Thực ra chả ai cách chức hắn nhưng cũng chả ai thèm để ý đến hắn và người ta chỉ giao cho hắn những việc mà một tên điệp viên miệng còn hơi sữa cũng có thể làm ngon ơ như ăn kẹo. Béc- gôn lặng lẽ chịu đựng sự khinh miệt cho mãi tới năm 1918, khi vận đỏ hình như lại quay về với hắn. Lúc đó, bỗng cần phải chọn một đội gián điệp gồm nhiều hạng khác nhau để tung sang nước U-cơ-ren tạm chiếm. Người bạn thời thơ ấu lại vừa là bạn đồng môn trong trường gián điệp là Đi-gơ-phơ-rít Phôn Gôn- rinh sực nhổ tới Béc-gôn. Chức hàm Nam tước đã mở rộng đường cho Đi-gơ-phơ-rít không những dễ dàng bước vào các văn phòng của tụi quan to còn dễ dàng lui tới phòng khách của các phu nhân. Đi-gơ-phơ-rít cùng Béc-gôn đi sang U-cơ-ren, tuy nhiên mỗi đứa nhận một nhiệm vụ khác nhau: Đi-gơ-phơ-rít phụ trách ngành giao thông vận tải và thuê mộ bọn tay sai ở đó, còn Béc-gôn thì phụ trách lượm lặt tin tức về tình hình kinh tế miền nam U-cơ-ren.

        Để chuộc lại lỗi lầm cũ, Béc-gôn cặm cụi làm việc không biết mệt, không hề nghỉ ngơi. Hắn nghiên cứu hồ sơ lưu trữ của các hội nghị, các số liệu thống kê, các bản báo cáo phủ đầy bụi của các đoàn thăm dò địa chất. Nhưng mùa thu năm 1918 khi quân Đức rút khỏi nước U-cơ-ren vừa mới nổi lên làm cách mạng, thì Béc-gôn cũng phải chạy trốn mang theo tượng thánh mẫu Cô- den-san mà hắn đã vội vã đánh cắp ở trong tu viện và coi như một vật báu cùng với bản báo cáo về nền kinh tế miền nam U- cơ-ren. về sau mới phát hiện ra rằng chất đá tạc tượng là đá giả còn bản báo cáo thì chả ai thèm ngó đến. Nước Đức đang sắp bị sụp đổ, người ta hơi đâu mà lo những việc vặt.

        Nếu tên cựu thủ trưởng của Béc-gôn là thượng úy Bơ-ran-ta không nhớ tới hắn thì có lẽ con đường công danh sự nghiệp của hắn đến đây là chấm dứt. Rồi Béc-gôn vừa trở thành phụ tá vừa trở thành chàng rể của Bơ-ran-ta. Của hồi môn độc nhất của ả En-da, con gái của Bơ-ran-ta là cái địa vị quyền cao chức trọng của bố ả. Nhưng hai năm sau lão bố vợ chết, sau khi đứa cháu gái Lô-ra ra đời và lão chỉ mừng cháu được một bộ tem sưu tầm trong gần 100 năm.

        Béc-gôn hết lòng nâng niu con gái với tình thương của một kẻ không những suốt đời chưa gắn bó sâu sắc với một ai mà thực ra cũng chưa về có cảm tình với ai. Hắn vốn là hạng người có "trái tim đá" và chỉ đặt quan hệ với người khác trong trường hợp có lợi cho hắn. Thậm chí bây giờ hắn vẫn không yêu gì vợ, và đối với mụ, hắn vẫn dửng dưng lạnh nhạt. Mối dây ràng buộc duy nhất giữa hai vợ chồng Béc-gôn là Lô-ra. cả hai bên đều lo lắng cho tương lai ả con gái.

        Lô-ra là một cô bé kháu khỉnh hiếm có: tay chân mũm mĩm, đôi má hồng hào, mái tóc mây màu vàng. Quá say mê trước sắc đẹp của con gái, hai vợ chồng không nhận thấy hình dạng của nó dần dần thay đổi. Lô-ra càng lón lên thì nét mặt càng thô càng xấu đi. Đến năm 12, 13 tuổi, ả biến thành một thiếu nữ hết sức vụng về ục ịch lại nhiễm những thói tật cực kỳ xấu xa: Lô-ra thích nghe trộm ngoài cửa và rình mò công việc của người lớn. So với các bạn gái cùng lứa tuổi thì ả đã bước quá sớm và quá sâu vào đời sống ái tình.

        Với lứa tuổi còn non nớt như vậy mà Lô-ra đã xoắn xuýt lấy bọn con trai. Lợi dụng mẹ nuông chiều và bố luôn luôn vắng nhà vì bận bịu công tác, ả kéo về nhà hàng đàn hàng lũ bạn trai học cùng lớp, lấy trộm bánh kẹo trong tủ chè ra ăn uống bừa bãi, no nê rồi lại rửng mỡ bày trò chơi hôn hít lẫn nhau nửa đùa nửa thật để che mắt mụ En-da. Mụ này lo sợ cấm Lô-ra tiếp bạn trai trong phòng nhưng càng khiến ả hư hỏng thêm. Lô-ra lại dắt lũ bạn càn quấy ra sân đùa nghịch, ở đây càng khó theo dõi hành vi của bọn chúng hơn. Vì không dám thú thật với chồng sự bất lực của mình nên En-da giấu biệt, chẳng cho Béc- gôn biết tí gì cả. Nhưng một bận chính mắt Béc-gôn nhìn qua cửa sổ trông thấy bọn trẻ nô đùa. Từ đấy Lô-ra chỉ được phép dạo chơi khi có mẹ đi kèm, và giờ tan học đi từ trường vể ả bị kiểm soát rất nghiêm ngặt.

        Biện pháp sáng suốt này đã có tác dụng tốt đối với Lô-ra. Thái độ của ả trở lại bình thường, nhưng bề ngoài cũng thay đổi rất nhiều. Nụ hoa trở thành bông hoa rực rỡ, thậm chí quá rực rỡ, với lứa tuổi của mình.

        Bây giò Lô-ra chơi bời với bạn gái nhiều hơn, trao đổi sách vở chép đầy những vần thơ ủy mị. Còn trong thời gian nghỉ hè thì chúng gửi cho nhau những bức thư dài nồng nàn gồm toàn những lời thề thốt xin trung thành với nhau mãi mãi.

        Hai vợ chồng Béc-gôn bây giò đã yên trí ngắm nghía con gái mình, cặp mắt xanh mơ màng, hai lọn tóc dài màu vàng óng ả. Béc-gôn và En-da cố tình không nhận thấy cái mũi sư tử kếch sù và tự an ủi rằng nó còn thay đổi đi nữa chứ.

        Thực ra đôi khi Lô-ra lại giở chứng cũ. Lúc ấy ả lại làm nũng, gắt gỏng, quấy rầy người xung quanh hoặc là bằng sự dịu dàng đột ngột hoặc là bằng cơn giận dữ kỳ quái, Béc-gôn đã hỏi ý kiến nhiều bác sĩ, nhưng tất cả họ đều an ủi lão với một giọng giống nhau.

        -  Đó là hiện tượng thông thường của tuổi dậy thì. Cứ lấy chồng, đẻ con là ổn hết.

        Đã từ lâu Béc-gôn hăng mơ ước kiếm cho Lô-ra một tấm chồng làm thế nào để có thể đẻ được một đứa con xứng đáng nối dõi dòng họ mình đã bị tan tác đâu vào cuối thế kỷ 17. Là ông bố thương con, lão cố lo liệu đủ bề để đức lang quân tương lai của Lô-ra khỏi chê bai vợ chẳng có của hồi môn như lão đã phải chê trách En-da.

        Của hồi môn của con gái lão không phải là ít. Năm 1933, sau cuộc đảo chính của Hít-le, Béc-gôn được thưởng một biệt thự ở Mu-khen trước kia là của một nhạc sư Do thái, về sau nhờ kết thân với Him-le mà lão vớ được thêm hai nhà máy bánh mì. Thêm vào đó, lão vẫn coi thời gian công tác ở mặt trận phía Đông là một cơ hội hiếm có để đảm bảo tương lai cho Lô-ra và tuổi già cho bản thân lão. Ồ, lão chẳng thèm vơ vét những thứ lặt vặt như quần áo, bàn ghế, gà vịt. Tất cả lũ sĩ quan cấp dưới đều biết thóp rằng những đồ bạc Nga cổ là món quà quý nhất đối với quan trên của chúng. Chúng ra công sục sạo tìm kiếm cho Béc-gôn và sau mỗi lần nhận những bộ chén đĩa bạc lão lại khóa chặt cửa phòng riêng ngồi ngắm nghía xem xét mãi rồi mới gửi về nhà cho En-da.

        Tự cho mình là tay sành nghệ thuật, từ nhỏ Béc-gôn đã mua những bản sao rẻ tiền của những công trình điêu khắc nổi tiếng và trong phòng lão bày la liệt những tấm thảm hạng bét. Bây giờ lão đã có thể thỏa mãn lòng ham mê điêu khắc và mỹ thuật để đền bù lại quãng thời gian khá dài mà lão không đủ tiền để mua những công trình mỹ thuật thực thụ. Càng ngày lão càng say mê và thị hiếu cũng được hoàn thiện hơn. Hiện nay lão chỉ lấy những tác phẩm điêu khắc và những tấm thảm trong các viện bảo tàng. Như thế thì chắc chắn là không đời nào vớ phải những bản sao hay những vật hạng nhì. Và vốn tính cẩn thận nên lần nào trước khi gửi chiến lợi phẩm về nhà, Béc-gôn cũng tự tay dán vào bức tượng hay tấm thảm một mảnh giấy ghi rõ tên tác phẩm, tên tác giả, thời gian sản xuất ra tấm thảm, thậm chí cả địa chỉ của viện bảo tàng nơi lão đã ăn cướp được vật quý ấy. Vâng lệnh chồng, En- da giữ gìn những mẩu giấy này chẳng khác những kẻ lo xa cất giấu tiền của làm nguồn sống lúc già nua.

        Mụ vợ cứ mỗi tuần hai lần viết thư cho chồng báo cáo việc nhà. Cố nhiên, đề tài chính của mọi lá thư là "nàng lệnh ái", sức khỏe, hạnh kiểm và thái độ của ả. Mụ hết sức tránh kêu ca để khỏi làm phiền chồng hiện nay đang bận rộn công kia việc nọ. Tuy vậy, trong thư thường vẫn có những câu bóng bẩy lộ ra rằng vấn đề Lô-ra chưa phải là đã hoàn toàn êm thắm lắm đâu. Cuối cùng trước sự đòi hỏi cương quyết của Béc-gôn, mụ En-da bắt buộc phải nói toạc hết sự thật về cái khía cạnh phát triển rất mới mẻ và khác thường của Lô-ra.

        Việc Lô-ra thích đến thăm ấp trại ỏ gần Mu-khen mà Béc- gôn mói tậu năm ngoái không phải xuất phát từ tập quán yêu công việc nội trợ của người đàn bà Đức đâu, mà có nhiều nguyên nhân khác hẳn. Béc-gôn cũng gần như tình cờ mà mua được cái trại này. Lão đặt hết hy vọng vào đó. Mà không những chỉ vì lão đã dồn về đây những loại bò cái giống Hà-lan tốt nhất. Nguồn thu nhập chính là ở số nhân công không mất tiền. Trong thời kỳ ở mặt trận phía Đông, Béc-gôn đã bắt chị em phụ nữ Nga bị tình nghi là có liên lạc với du kích và tập trung vào đây bắt làm trâu ngựa.

        Thoạt tiên Lô-ra phớt lạnh các món "chiến lợi phẩm" mới của bố, nhưng trong thời gian gần đây ả đến trại chơi luôn, thậm chí còn mua cả một chiếc roi da dài để đánh đàn chó mà ả mang theo làm đội quân hộ vệ.

        Lúc đầu, mỗi lần thấy con gái sửa soạn đi về trại, mụ En-da cũng chưa lo lắng gì. Mụ ta còn khoe với bè bạn rằng nhất định Lô-ra sẽ trở thành bà lệnh phụ đảm đang. Nhưng một bận En- da đã len lén theo gót con gái và những điều mắt thấy tai nghe đã khiến mụ sửng sốt, hoảng sợ. Vấn đề quan trọng không phải là ỏ chỗ Lô-ra dùng roi đánh đập những cô gái Bạch Nga. Đối vối bà chủ En-da, đó chỉ là đám trâu ngựa, đáng chịu đựng roi vọt. Và không phải nước mắt và tiếng rên rỉ đã làm cho phu nhân sững sờ. Mụ đứng ngây ra, tựa hồ như bị sét đánh, khi vừa trông thấy bộ mặt của đứa con gái: nét mặt bừng bừng vẻ man rợ thú vật. Cặp mắt thường ngày vốn mơ màng của Lô-ra lúc ấy đang trợn như hai con mắt kẻ điên. En-da biết rằng đây không phải là cơn giận dữ vô tình. Lô-ra đến trại cốt để hành hạ người làm.

        Béc-gôn bắt buộc phải xin phép quan trên, tức tốc phóng mô-tô về Mu-khen để thấy tận mắt những điều vợ viết trong thư, và mời hẳn hội đồng danh y tới nhà để khám sức khỏe toàn diện cho Lô-ra.

        Lần này ý kiến của các bác sĩ cũng chả lạc quan gì lắm mà họ lại cứ nằng nặc khuyên Lô-ra phải lấy chồng. Họ cương quyết cấm việc đến trại chơi, bởi vì như vậy có thể phát triển thói bạo dâm trong người ả và bệnh này sẽ gây rối loạn cho đời sống tâm lý và sinh lý bình thường.

        Và hoàn cảnh đã đặt ra trước mắt hai vỢ chồng vấn đề gấp rút kiếm chồng cho Lô-ra. Ả phải lấy chồng đẻ con, sống một cách hoàn toàn bình thường. Dòng họ Béc-gôn phải có một kẻ nối dõi khỏe mạnh.

        Nhưng gả chồng cho con gái có phải dễ đâu!

        Cố nhiên, Béc-gôn có thể kén một gã trung úy vô danh nghèo xơ nghèo xác nào đó trong đám sĩ quan dưới quyền mình cũng được. Nhưng theo kinh nghiệm bản thân thì lão hiểu rằng, việc nương tựa hoàn toàn vào bố vỢ như vậy khó lòng gây nên những tình cảm âu yếm đối với người vợ gán ghép, cần nói thực ra rằng, riêng En-da tuy không cảm thấy điều gì đau khổ lắm và thậm chí trong những năm gần đây đã trở nên giàu có, nhưng vẫn chưa bao giờ được sung sướng. Bản thân Béc-gôn cũng chả thấy hạnh phúc trong cuộc đời ái ân. Trước mặt mọi người hai bên vẫn tỏ vẻ ôn tồn săn sóc lẫn nhau nhưng khi ngồi đối diện nhau thì chẳng biết nói chuyện gì nữa, thái độ lạnh lùng dửng dưng, nếu không có câu chuyện xoay quanh vấn đề Lô-ra. Phải, chỉ còn Lô-ra là nguồn an ủi duy nhất của cặp vợ chồng này.

        Trong khi mải mê vạch kế hoạch về tương lai của ả con gái rượu, lão Béc-gôn vốn nghiêm nghị và lý tài bỗng trở nên mơ màng. Trong thời gian về thăm Mu-khen lần đầu, lão đã tìm mọi cách để đưa Lô-ra vào cái xã hội thượng lưu ở Mu-khen. Và không phải lỗi tại lão mà tại En-da đã không biết duy trì sự giao thiệp này. Thế là con đường dẫn vào các phòng khách sang trọng nơi Lô-ra có thể kén được một vị phu quân xứng đáng đã bị rào kín và Béc-gôn lại sốt vó lên nghĩ kế kiếm chồng cho con. Hơn nữa Lô-ra càng ngày càng xấu xí hơn. Mặt tròn phèn phẹt như cái mẹt, mũi thì to ra, do đó mà mà hai mắt hình như nhỏ hẳn lại, ti hí như mắt lươn. Chỉ được mái tóc là còn giữ được sắc vàng tươi.

        Vì vậy, sau khi Hen-rích lần đầu tiên bước qua ngưỡng cửa phòng làm việc của Béc-gôn thì lão coi anh là món quà quý mà số mệnh tặng lão và quả thực chỉ có tin vào vận hạn may mắn mới giải thích được vì sao gã Nam tước trẻ tuổi đẹp trai, con thừa tự của ông bạn thân quá cố với khoản gia tài hai triệu mác lại rơi đúng vào tay lão. Thoạt tiên, vì đang cảm động trước cuộc gặp gỡ không ngờ, nên lão hoàn toàn thành thực hứa nhận Hen- rích làm con nuôi. Mãi đến đêm khuya, khi nằm suy tính lại mọi việc, lão mới biết rằng mình đã đi một nước cờ rất thần kỳ.

        Phải, không thể kiếm cho Lô-ra một đức ông chồng xứng đôi hơn thế nữa đâu. Còn trẻ măng mà đã lập bao nhiêu công trạng với Tổ quốc. Sự thực, nếu xét câu chuyện xảy ra với Sun thì thấy tính tình gã còn hơi nóng nảy, nhưng công tác tình báo sau này sẽ đưa Hen-rích vào khuôn khổ kỷ luật. Gã có đủ điều kiện để nhảy lên địa vị cao... Nhưng cái chính là gã giàu sụ, lại mang chức hiệu Nam tước! Thật ra, thời buổi này danh tước quý tộc cũng chẳng có tác dụng lớn lắm đâu, nhưng nếu Lô-ra được làm Nam tước phu nhân thì vẫn cứ tốt chứ sao! Hơn nữa, gã này trông rất đẹp mã: trán cao, mũi thanh, đôi mắt màu gio thông minh, thân hình nở nang cân đối. Phải, chắc hẳn một tiểu thư khó tính, kiêu kỳ trong việc kén chồng cũng chẳng chê chàng trai kia đâu!

        Béc-gôn lập tức báo cho vợ biết kế hoạch và mối hy vọng của mình, ra lệnh cho mụ phải hết sức tỏ vẻ âu yếm đối với thằng con nuôi. Chưa cần báo trước cho Lô-ra vội. Ả rất mừng rõ khi thấy có một ông anh nuôi là sĩ quan mà cuộc đời riêng giống như một pho tiểu thuyết. Giữa Hen-rích với En-da và Lô-ra, thư từ qua lại rất vui vẻ. Thế là mọi việc đểu thuận buồm xuôi gió.

        Trong bản kế hoạch do Béc-gôn vạch ra, cuộc gặp gỡ đầu tiên giữa Hen-rích với Lô-ra và En-da có một ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Lão đã tính trước tất cả mọi chi tiết của cuộc gặp gỡ này và chia vai, dàn cảnh y như nhà đạo diễn lành nghề. Tất nhiên, Béc-gôn sẽ thủ vai chính, vì không những lão đóng khéo mà còn biết điều khiển sự diễn biến của các màn kịch. Thế mà bỗng chốc hết thảy mọi kế hoạch sẽ tiêu tan chỉ vì Hen-rích về Mu-khen đúng vào lúc Béc-gôn vắng nhà.

        Hay là cứ xin phép một hôm? Vẻn vẹn có một hôm thôi!

        Béc-gôn vụt nhớ tối những công việc đang đợi ngày mai, ngày kia giải quyết. Không, phải xoay cách khác; làm việc suốt đêm nay và ngày mai, tối mai xin phép một hôm và phóng nước mã hồi về Mu-khen. Quãng đường này rất tốt vì chưa bị bom đạn, còn chiếc xe Rơ-nôn Pháp thì chỉ cần mất 8, 9 giờ đã mang lão về tới biệt thự được rồi. Nghĩa là lão sẽ rảnh tay trong 24 tiếng. Trong suốt một ngày trời người ta có thể xẻ núi, lấp sông. Nhưng dù sao phải đánh điện báo cho vợ rằng lão không thể về được.

        Bức điện của chồng khiến En-da vô cùng lo lắng. Hen-rích mới ở chơi có một ngày mà mụ đã mệt lả. Và không phải Hen- rích gây ra việc này. Đúng, chính En-da cũng đồng ý với chồng về phong thái hào hoa nhã nhặn và có giáo dục của chàng Nam tước trẻ trai. Hơn nữa, mụ đã có cảm tình tốt với anh đến nỗi không có chỉ thị tỉ mỉ của chồng, mụ cũng sẽ tự ý xoay đủ cách để cho chàng sĩ quan Nam tước bảnh bao, với thân hình nở nang thon thắn, với nét mặt khôi ngô tuấn tú, với hai triệu mác ở ngân hàng Thụy Sĩ, sẽ trở thành chồng của con gái mụ.

        Hen-rích về đến nhà vào buổi sáng. Không ai kịp ra ga đón anh cả. Mụ En-da cũng chưa kịp dặn dò Lô-ra cách đối xử với ông anh nuôi như thế nào. Con bé ăn nói bừa bãi thành ra cứ bị "hố" hết vố này đến vố khác. Dĩ nhiên, Lô-ra với Hen-rích là hai anh em nuôi cho nên có thể được miễn những lễ nghi phiền phức. Trong buổi gặp gỡ đầu tiên, Hen-rích đã nói rằng anh không thể gọi cô em gái bằng "cô" được, và như thế là rất đúng. Hai anh em lại còn ôm hôn nhau nữa, việc này En-da cũng hoàn toàn đồng ý. Chúng nó là anh em cơ mà! Nhưng cặp mắt sắc sảo và già đời của mụ không thể không nhận thấy rằng Lô- ra cố kéo dài cái hôn ra lâu quá và nói chung cô ả tỏ tình anh em quá nồng nàn. Điều này có thể khiến cho chàng Nam tước đâm e ngại hay ngược lại khi thấy cô em tự động bá lấy cổ mình thì sẽ đâm ra kiêu căng, cho mình đã chinh phục được "người đẹp" một cách quá dễ dàng. Và như vậy thì cứ là xin vĩnh biệt mọi kế hoạch, mọi hy vọng!

        Không, trước khi Béc-gôn về đến nhà, không thể để cho hai cô cậu ngồi riêng với nhau được. Mụ En-da bắt buộc phải bỏ mọi công việc của mình và suốt ngày lẽo đẽo theo kèm hai anh ả đi khắp mọi nơi. Sau bữa ăn sáng, ba mẹ con đi xem vườn, dạo phố, rồi lại lên xe đi chơi cho tới bữa trưa. Hen-rích cầm lái, Lô-ra đứt lưỡi ca tụng tài lái xe của ông anh, và sung sướng nhận lời Hen-rích hứa dạy lái xe cho ả. Giá mà con Lô-ra biết xử thế một chút thì chả có gì đáng lo ngại. Nhưng chẳng tin cậy được cái con vô tích sự này đâu. Thành thử mụ En-da cứ phải bám riết lấy hai cô cậu. Mụ đã mệt tới mức không biết là ngày mai có còn đủ sức để theo chúng nữa không. Sự thực thì gã Nam tước sẽ giở trò gì nếu cứ mặc cho hai anh ả đi đôi với nhau?

        Mụ đang mong đêm đó chồng sẽ về để trút hết gánh nặng lên vai lão thì bỗng nhận được bức điện báo là Béc-gôn không về được.

        Đành phải hành động theo sự tháo vát của mình vậy. Sau bữa cơm trưa En-da lấy cớ rằng Hen-rích đi đường xa tới cần được nghỉ ngơi, còn mụ và Lô-ra thì phải xem những món quà tặng, rồi gọi con gái vào phòng riêng. Ả này đồng ý ngay vì cũng chưa được xem kỹ những tặng phẩm mà Hen-rích mang về. A ướm thử nào áo dài, nào giày, ướm các loại vải vào da xem có ăn màu không. Lô-ra mải đeo vòng cổ cho nên những lời mẹ nói cứ lọt vào tai này lại bay ra tai nọ. Mụ En-da đâm ra tuyệt vọng khi thấy lời khuyên bảo của mình chả thấm nổi vào óc con. Do đó, phải giở đến biện pháp cuối cùng:

        - Này, cô chớ quên rằng hôm nay người ta là anh nuôi cô, nhưng ngày mai có thể là người yêu, rồi có thể trở thành chồng cô nữa đấỵ.

        Lô-ra ngồi ngây ra trước câu nói đột ngột rồi nhanh như cắt chồm lên bá lấy cổ mẹ.

        - Trời đất ơi! Sao mà mày còn ngây thơ thế! Trẻ con, thật trẻ con! - Mụ En-da ái ngại vuốt tóc con.

        Phải, mụ đã hành động rất hợp lý, đã lật mọi quân bài ra trước mắt con gái bà. Á con gái bắt đầu trở nên nghiêm trang, chăm chú ngồi nghe những lòi dạy bảo của mẹ. Được làm Nam tước phu nhân Phôn Gôn-rinh, được làm vợ chàng sĩ quan đẹp trai này, còn gì bằng! Từ nay ả sẽ vâng lời mẹ trong mọi việc và sẽ kể lại nguyên văn những câu mà Hen- rích nói riêng với ả cho mẹ biết. A sẽ xin làm tròn mọi điều như lời cha mẹ dặn...

        Hen-rích khoan khoái cởi quần áo ngoài và ngả lưng xuống giường. Mệt bở hơi tai! Trước đây, Hen-rích chưa hình dung được cái nạn trong nửa ngày trời phải rong chơi với một ả ngu ngốc và một mụ mẹ lăng xăng câu chồng cho con gái. Cứ nói chuyện vói lão Béc-gôn mà hay hơn. Lão này thế mà còn tế nhị, khôn khéo hơn. Hen-rích đã ghê tởm tấn đại kịch này lắm rồi, nhưng không biết làm thế nào hơn được. Phải kiếm cách kéo dài nó ra để khỏi đứt đoạn mối quan hệ với Béc-gôn, nhất là hiện nay khi lão đã đường đường trở thành một nhân vật thần thế như vậy. Phải sống trên đống của cải ăn cướp này. Mụ En-da kiêu hãnh khoe những chiến lợi phẩm do chồng vơ vét được trong các viện bảo tàng Nga. Trong bữa ăn, mụ cố tìm cách làm cho Hen-rích chú ý tới những bộ bát đĩa bạc cổ kiểu Nga. Có lẽ tất cả đồ vật trong tòa biệt thự này đều là của ăn trộm ăn cướp cả. Gia sản xưa chỉ còn mỗi bức tượng Bít-mác bằng đồng đen mà người ta đã cố ý bày trong phòng ngủ của Hen-rích để gợi lại những kỷ niệm êm đềm thời thơ ấu, và hôm nay, Lô-ra lại đem tặng hẳn anh, coi như món quà đánh dấu cuộc gặp gỡ giữa hai người. Sực nhớ lại buổi trò chuyện đầu tiên với Béc-gôn trong đó có nhắc tới bức tượng này, Hen-rích mỉm cười. Dù sao, trong công tác phức tạp của anh, những chi tiết nhỏ nhất ấy đâm ra có tác dụng lớn.

        -  Thôi, ngài Bít-mác, hẹn gặp lần sau nhé!- Hen-rích quay sang phía tên sáng lập ra đệ nhị đế chế Đức nói đùa rồi trở mình qua bên phải kéo chăn trùm kín đầu và đánh một giấc ngon lành y như một kẻ vừa làm xong công việc gì nặng nhọc.

        Cô sen A-na đánh thức Hen-rích dậy khi trời đã tối.

        - Cây lười, làm gì mà ngủ nhiều thế!- Lô-ra từ ngoài cửa thét chõ vào - Em và mẹ đã dậy được ba giờ rồi. Mặc ngay quần áo vào đi! Khách khứa đã đến đông đủ cả mà anh chàng thủ xướng cuộc vui lại còn ưõn xác ra đấy.

        - Một phút nữa anh sẽ có mặt.

        Thực ra năm phút sau, Hen-rích mới bước ra, tươi cười xúng xính trong bộ quân phục đại lễ. Cô ả cũng đang lo chải chuốt. A diện một tấm áo dài trắng lốp, cài bông hồng đỏ chói trước ngực. Hai lọn tóc vàng vắt vẻo trên vai kéo dài xuống gần chấm đầu gối.

        - Mác-gơ-rít! Giống hệt Mác-gơ-rít mà Phao-stơ yêu điên cuồng!

        Lô-ra phụng phịu:

        - Đừng nói nhảm nào, anh Hen-rích! Phao-stơ giết Mác-gơ- rít cơ mà và con bé ấy chả biết cư xử gì cả.

        Hen-rích cố nhịn cười:

        - Ồ! Lô-ra, anh không có ý nói thế đâu! Anh chỉ muốn so sánh sắc đẹp và hai lọn tóc dài của cô thôi chứ không so sánh về hạnh kiểm của cô ta đâu.

        - Thế thì xin lỗi anh nhé... - Lô-ra nắm chặt lấy tay Hen-rích và mở cửa vào phòng ăn.

        Vì bị chói ánh đèn nên lúc đầu Hen-rích chưa nhìn rõ được tất cả khách khứa mà chỉ nhận thấy rằng bọn chúng rất đông. Và anh phải đi bắt tay khắp lượt từng vị khách hay nói đúng hơn là từng bà khách, bởi vì ỏ đây, tập trung rặt những vợ và con gái bọn sĩ quan Giét-ta-pô. Già và trẻ, gầy và béo, tóc hung, và tóc hoe, đẹp và xấu như ma lem. Đứa nào đứa nấy đều nhìn anh bằng con mắt tò mò. Chỉ có mỗi một ả hơi khác người và thoạt tiên không hề tỏ vẻ mảy may chú ý gì đến Hen-rích cả.

        Đó là một ả xinh đẹp tuổi chừng hai mươi tám, tóc cắt ngắn, da trắng xanh như màu đá hoa, đôi mắt to xanh biếc. Cặp lông mày dài, đen bóng kéo đến tận thái dương, và gần chạm nhau ở phía trên sống mũi, hai hàng lông mi cũng màu đen tôn hẳn sắc xanh và vẻ huyền ảo của đôi mắt. Ả này mặc lễ phục trung tá S.S., cắt rất đẹp. Chiếc huân chương "Chữ thập sắt" ngạo nghễ nằm trên bộ ngực núng nính.

        -  Đây là bà chị họ của em, trại trưởng trại tù binh Nga ỏ Đông Phổ. Trung tá hiến binh Béc-ti-na Gơ-rao-da-men - Lô-ra giới thiệu với giọng đùa vui.

        "Xem cặp con ngươi giãn ra thế kia thì ả này có vẻ nghiện cô-ca-in" - Hen-rích vừa siết chặt bàn tay nhỏ nhắn nhưng khỏe chắc của Béc-ti-na,vừa nghĩ thầm.

        Lô-ra để Hen-rích ngồi giữa mình và Béc-ti-na thành ra về sau trong suốt tối vui bộ ba này luôn luôn kề vai sát cánh với nhau.

        Lúc đầu, Béc-ti-na đối với Hen-rích chưa lấy gì làm thân mật lắm, nhưng sau mấy câu khen ngợi dí dỏm và tế nhị của anh, ả trở nên vui vẻ, đùa cợt và nhận lời nhảy với Hen-rích. Anh là người đàn ông duy nhất trong bữa tiệc cho nên phải mời tất cả các bà nhảy. Trong khi nhảy, Béc-ti-na nói bóng bảy tỏ ý không tán thành lối kén vợ của Hen-rích.

        Suốt cuộc vui, Hen-rích cứ quấn quýt lấy Lô-ra nhưng vẫn không quên Béc-ti-na: họ hẹn sáng mai sẽ lại gặp nhau để cùng đi ra ngoại thành chơi.

        Trong ba ngày gần đây, Lô-ra, Béc-ti-na và Hen-rích không hề rời nhau. Họ đi chơi ra ngoại ô, dạo ngắm Mu-khen, xem kịch, nghe hòa nhạc.

        Mụ En-da thoạt đầu rất mừng rõ cho rằng có Béc:ti-na thì mụ đỡ phải theo dõi hai anh ả. Nhưng chả mấy chốc mụ hiểu là mình nhầm. Béc-ti-na không giấu giếm gì, cứ làm nũng với

        Hen-rích và mặc dầu En-da hết lòng yêu Lô-ra, mụ cũng phải tự nhận rằng, con mụ khó lòng mà địch được Béc-ti-na. Mụ lại phải gánh lấy cái trách nhiệm nặng nề và phức tạp của một người mẹ đang kiếm chồng cho con. Thêm vào đó, thái độ của Hen-rích đã khiến mụ bắt đầu lo lắng. Anh ta săn sóc, khen ngợi và chiều chuộng Lô-ra nhưng chưa bao giờ đả động đến chuyện gì ngoài tình anh em. Có lẽ Béc-ti-na có lỗi trong việc này. Hen-rích tỏ ra thân thiết quá với bà chị họ. Trong khi đi ô- tô, họ thay nhau cầm lái, còn Lô-ra thì ngồi thui thủi đằng sau.

        Mụ En-da cũng không thể biết được rằng, Hen-rích căm thù cả Lô-ra lẫn Béc-ti-na. Lòng căm thù ấy hừng hực bốc lên, nhất là sau bữa tiệc vui ở nhà Béc-gôn. Buổi sáng như đã hẹn trước, Béc-ti-na mang tới tặng Lô-ra một món quà hơi quá độc đáo đối với ả là chiếc roi da do Béc-ti-na thửa. Nhận quà xong, Lô-ra bá lấy cổ chị họ hôn lấy hôn để. Rồi ngay lúc ấy ả với lấy chiếc roi quất không khí đen đét tựa hồ như đánh ai. Đứng nhìn "cô em gái", Hen-rích phải cố nén lòng căm hờn xuống để khỏi quai cho ả một quả đấm. Nét mặt, cặp mắt, hai lỗ mũi căng phồng, tất cả hình dáng của ả đã nói lên bản tính dã man dâm bạo đã choán hết tâm tư ả mỗi khi ả vớ được chiếc roi.

        - Chiếc roi này giống hệt chiếc roi tôi vẫn dùng trong trại - Béc-ti-na mỉm cười đứng ngắm cô em.

        Hen-rích lặng lẽ gật đầu.

        - Tôi muốn ghi lại địa chỉ của anh, chúng mình sẽ viết thư cho nhau nhé - Béc-ti-na nói với Hen-rích nhân lúc Lô-ra đang mải chạy sang phòng bên khoe món quà mới.

        Hen-rích lơ đãng đọc địa chỉ của mình, mà trí óc còn mải nghĩ đâu đâu. Trước mắt anh vẫn hiện rõ bộ mặt điên cuồng và ghê tởm của Lô-ra.

        - Mẹ không cho phép đi đến trại!- Lô-ra quay trở lại mếu máo than thở.

        - Để thử món quà này, ở đấy có bọn con gái Nga làm việc cho nhà ta.

        Hen-rích giằng lấy chiếc roi ở tay Lô-ra, nhưng sực nhớ ra và giả vờ làm như cốt lấy nó để xem. Bề ngoài, nó chỉ là một chiếc roi thông thường nhưng ở giữa cái rãnh da, lởm chởm đầy gai nhọn, Hen-rích dang tay dùng hết sức quất mạnh vào lưng chiếc ghế bành.

        - Ôi, trông kìa, da bọc đệm bị thủng rồi đấy - Lô-ra tấm tắc khen.

        Mấy người đểu cúi xuống xem. Quả thực lớp da in hằn lỗ chỗ vết roi gai...

        - Tôi sẵn sàng nhận anh làm quan coi tù trong trại - Béc-ti- na vừa nói vừa nhìn Hen-rích một cách ý nhị.

        - Thế chị có phải dùng đến roi vọt luôn không?

        Béc-ti-na bắt đầu thuật lại tỉ mỉ chế độ giam cầm trong trại. Ả coi rằng đây là người nhà cả cho nên chẳng cần giấu giếm. Ngược lại, nữ trung tá Béc-ti-na còn tìm mọi cách để trưng bày với chàng sĩ quan Nam tước đẹp trai sự hà khắc của một mụ Giét-ta-pô trưởng trại tù binh.

        Hen-rích nắm chặt tay, nghiến răng đứng nghe những lời khoe khoang kỳ quái của ả. Chốc chốc anh lại liếc nhìn Lô-ra đang dán mắt vào bà chị họ cho khỏi bỏ sót mất một lời của tên đao phủ mặc váy này. Từ đó, Hen-rích càng căm thù hai chị em chúng hơn. Giá mà được vứt bỏ tất cả ở đây để trở về Xanh Rê- mi với Mô-níc. Trong giờ phút này, cô gái dịu dàng, xinh đẹp, trong trắng ấy đối với anh sao mà thân yêu đến thế.

        Nhưng anh không thể quẳng hết mọi việc để về Xanh Rê-mi được.

        Hai vợ chồng tên thiếu tướng đang trao đổi điện tín khẩn cấp cho nhau và có thể là nay mai, Béc-gôn sẽ thân hành dẫn xác về Mu-khen. Như vậy là phải nán lại, phải đóng vai trò gã si tình. Ghê tởm, hết sức ghê tởm, nhưng cần phải như thế. Mấy ngày liền mụ En-da bất đắc dĩ làm ra vẻ dũng cảm đi theo hai anh em dạo chơi, tham gia những cuộc vui của họ và lãnh trách nhiệm đệm đàn dương cầm trong các buổi khiêu vũ.

        Và Béc-gôn đã nhận thấy lòng dũng cảm đó lúc lão về tới Mu-khen khi đêm đã khua, trước hôm Hen-rích lên đường. Nghe xong lời báo cáo rành rọt của vỢ về thái độ của hai anh em, về các biện pháp mà mụ đã thi hành để bảo vệ lợi ích của cô con gái rượu chống lại sự xâm lấn của bà chị họ xinh đẹp, Béc- gôn âu yếm đụng khẽ ngón tay vào cái má bánh đúc của vợ:

        - Ồ, meine Katze¹!

        Và "con mèo" suýt nữa thì khóc òa lên vì sung sướng trước cử chỉ âu yếm khác thường của chồng.

        Sáng sớm, khi Hen-rích vừa mới cạo mặt và mặc xong áo quần, Béc-gôn đã bước vào phòng anh, cảm động, vui vẻ. Cuộc gặp gỡ giữa ông bố và cậu con nuôi ra chiều thân mật, cởi mở.

        - Ôn cả, ổn cả rồi!- Tên tướng s.s. xoa tay, nhắc đi nhắc lại câu nói quen mồm của lão.

        - Ba ạ, trông ba đeo lon cấp tướng có vẻ nền lắm.

        - Ồn cả, con ạ. Cuộc tấn công ở Nga đang tiếp diễn thuận lợi. Chỉ cần một vài bận cố gắng nữa là cái tên hộ pháp phương Đông sẽ phải quỳ gối trước vị thần Đức. Chiến tranh sẽ chấm dứt! Và hôm nay, nếu suy tính rằng, sau khi chiến thắng, ba con ta sẽ làm gì, sẽ xây dựng cuộc đời ra sao thì cũng không phải là một điều viển vông nữa đâu!

        - Và chiến thắng sẽ không cần có sự tham gia trực tiếp của con - Hen-rích thở dài.

        - Con yêu quý ạ, đừng than phiền nữa. Bọn Nga đang kháng cự như đàn chó cùng cắn giậu. Hàng đoàn tàu đầy ắp thương binh loại nặng đang ùn ùn kéo dài về phía tây. Phải, chúng mình tổn thất khá nặng. Nhưng rồi đâu cũng vào đấy cả. Nên ba chỉ muốn biết rằng con nghĩ thế nào về tương lai của chúng ta?

        - Sự nghiệp của con luôn luôn dựa vào sự nâng đỡ và dạy bảo của ba.

        - Tất nhiên bao giờ con cũng có thể tin như vậy. Thế còn việc riêng của con? Mong là không có một cô gái Pháp xinh đẹp nào đang nóng lòng trông ngóng con trở về Xanh Rê-mi chứ? Đúng thế không?

        - Con quyết giữ lời đã hứa với Lô-ra là không quen biết cô gái nào ngoài bạn gái của em con.

        - Thế còn cô gì, cô ta tên là gì... ừ, cái con bé con bà chủ khách sạn nơi con ở ấy mà? Ba đã biết hết mọi việc rồi đấy nhé!

------------------
        1. Đọc là: Ô mai-nơ Khát-xê, tiếng Đức có nghĩa là: ô, con mèo cái của anh (N.D).

        "Chả nhẽ tên Mi-le lại ton hót với lão này rồi sao?" - Hen- rích thoáng nghĩ vậy.

        - Ổ, thưa ba, xin cam đoan là ngoài những bài học tiếng Pháp...

        - Hen-rích, hãy nghe đây, ba cũng là cánh đàn ông và con nhà lính như con và ba hiểu rằng chúng mình cần phải giải trí, phải có bạn bè quen biết và nói trắng ra là phải đòi hỏi về sinh lý. Ấy, chớ đỏ mặt, ta là ba con cơ mà. Ba có thể trò chuyện với con một cách thành thật, cởi mở. Ba không phản đối con học sinh ngữ với cô giáo nào đó, nhưng ba muốn bàn tới việc khác. Ba muốn hỏi con về các kế hoạch tương lai, về các kế hoạch đứng đắn. Vào lứa tuổi con cũng đã cần phải nghĩ tới việc này rồi.

        - Con đã nghĩ rồi.

        - Nếu không giữ bí mật, thì nói ra cho ba nghe nào!

        - Con không có bí mật gì với ba cả. Tương lai của con sẽ gắn liền với gia đình ta, với tương lai của Lô-ra.

        Béc-gôn đứng phắt dậy khỏi ghế bành và đi đi lại lại trong phòng như lão vẫn thường làm trong những phút bị xúc cảm mạnh.

        - Con đã ngỏ ý với em chưa?

        - Chưa.

        - Tại sao?

        - Lô-ra còn trẻ con, còn ngây thơ lắm. Có thể em nó chưa phân biệt được cái lối giăng gió tầm thường với tình yêu thương chân chính.

        - Con nói đúng đấy... Thế thì con định xử trí ra sao?

        - Hiện nay, chúng con đã quen biết nhau. Em nó đã hơi biết tâm tính con rồi. Con sẽ viết thư cho nó nhiều hơn trước. Đến mùa đông, khi nào được nghỉ phép hàng năm, con sẽ về Mu- khen để nói chuyện đứng đắn với em con.

        Béc-gôn lưỡng lự giây lát. Có thể thúc giục cho mọi việc tiến nhanh hơn được chăng? Nhưng như vậy thì bất lịch sự, không khôn ngoan và tên thiếu tướng đồng ý vói Hen-rích:

        - Đúng, hợp lý lắm, Hen-rích ạ! Ba khen ngợi và đồng ý với con... Vậy giao hẹn thế này nhé: mồng 4 tháng 2 là ngày sinh của Lô-ra, đến ngày đó...

        - Ba có thể tin rằng câu chuyện về tương lai của chúng con sẽ là món quà tặng cho Lô-ra không?

        - Ồ, hẳn đi chứ lại!... Nếu cần ba sẽ nói với em như vậy - Lão vội nói chữa- Còn bây giờ thì chúng mình đi ăn sáng.

        Béc-gôn ôm lấy ngang lưng Hen-rích và dẫn anh sang phòng ăn, ở đây, En-da cùng Lô-ra đang đợi họ. vắng mặt Béc-ti-na, mặc dầu hôm qua ả đã rỉ tai Hen-rích rằng thê nào cũng đến ăn bữa sáng để tiễn chân anh luôn thể.

        Ngày nghỉ phép cuối cùng của Hen-rích ở nhà Béc-gôn đã trôi qua rất thoải mái, vui vẻ. Ai nấy đều phấn khởi, cảm động. Cả lúc đi dạo chơi, cả lúc đánh bi-a, cả lúc ăn cơm trưa, Béc-gôn luôn mồm gọi Hen-rích là con nuôi đồng thời nháy mắt cho vợ. Lão cảm thấy mình là kẻ đánh cá, sau một thời gian chờ đợi lâu dài và vất vả, đã vớ được chú cá măng béo bở. Và Hen-rích Phôn Gôn-rinh cũng không có cớ gì để mà không bằng lòng. Lễ dạm hỏi lùi lại được mấy tháng nữa mà trong cả quãng thời gian này có thể xảy ra bao nhiêu việc. Nhưng bây giờ nhất định anh có thể dựa vào mọi sự che chở của lão bố vợ. Không phải gã sĩ quan nào cũng có được ông quan thầy là tướng Giét-ta-pô, lại là bạn thân của Thống chế bộ trưởng Him-le. Rồi xem sự thực ai là cá béo, ai là ngư ông!

        Về phía Lô-ra và En-da, thì mặt mày phớn phở lên vì sung sướng.

        "Chắc hẳn bọn này đã biết hết câu chuyện sáng nay giữa mình với Béc-gôn"- Hen-rích cả quyết như vậy.

        Tất cả gia đình Béc-gôn kéo nhau ra ga tiễn chân Hen-rích. Buổi chia ly hơi đượm vẻ buồn. Mụ En-da lấy mùi soa lau cặp mắt ráo hoảnh, còn Lô-ra thì ôm chầm lấy anh nuôi mà khóc nức lên thực sự.

        Không thấy Béc-ti-na đi tiễn.

        Theo lệ thường, cứ ngày thứ bảy, Mô-níc lại làm tổng vệ sinh trong phòng mình. Nàng đã lau chùi tất cả những thứ gì cần phải lau chùi, rồi mới lau đến các đồ trang trí lặt vặt bằng một mảnh dạ trắng. Những vật kỷ niệm này thật xinh xắn, thân yêu đối với nàng biết bao nhiêu. Đấy là chiếc hộp kẹo tuyệt đẹp của cha tặng, khi nàng lên tám. Lúc ấy nàng rất tự hào, vì chiếc hộp không đựng kẹo mà lại đựng một cái mặt dây chuyển bằng vàng. Và cả nàng, cả mẹ nàng, cả anh Giăng chưa hề nghĩ rằng, sau đấy mấy năm, Mô-níc đã lồng vào trong quả tim đó một bức ảnh cuối cùng của cha.

        Còn bộ đồ trang sức kia là món quà của mẹ nhân ngày lễ Kiên-tín. Trời ơi, sao mà những ngày ấy đã lùi xa vào dĩ vãng nhanh chóng như vậy, dạo ấy sao mà nàng ngớ ngẩn thế. Trong bộ xiêm áo trắng với bó hoa trắng trên tay, nàng tự cảm thấy mình là một bà hoàng hậu có uy lực vạn năng trên đời này. Trước mắt nàng, mặt tròi rực chiếu, hoa thủy tiên rộng nở thành một vừng sáng quanh đầu và tỏa hương ngào ngạt. Tiếng đại phong cầm trang nghiêm và tưng bừng hát mừng nàng.

        Ngày hôm ấy, Mô-níc như bay trên đôi cánh tiên còn Giăng thì cứ trêu chọc nàng là "cô dâu của chúa" đến nỗi khiến Mô-níc chả dám liếc nhìn một cậu con trai nào cả. Hôm ấy, anh Giăng cũng dành sẵn cho nàng một tặng phẩm, đó là một pho tượng bán thân Vôn-te bằng đồng đen. Bác An-đơ-rê, anh rể mẹ nàng đã cười lăn ra vì món quà này! Bác bảo rằng, nó không hợp với tình thế hiện tại và Giăng tranh luận với bác khá lâu về Vôn-te. Giăng cho rằng Vôn-te là thiên tài chói lọi nhất của nước Pháp, còn bác An-đơ-rê thì cho rằng, ông này chỉ là một gã vô liêm sỉ nhưng khôn ngoan, mồm nói chân lý và tự do nhưng thực ra lại quỳ gối trước bọn quý tộc, bọn bồi bút, cho nên trong đầu óc lão chả có gì thiêng liêng cả.

        Ô, bây giờ Mô-níc hoàn toàn đồng ý với bác. Nàng căm ghét Vôn-te vì lão đã chê giễu thần tượng của nàng là Gian Đa. Quả thực, trong con người lão này chả có chút gì thiêng liêng, chả có mảy may tình yêu nước Pháp khi lão đã dám nhạo báng vị anh hùng của nước Pháp.

        Trong phòng Mô-níc có treo bức tranh vẽ Gian Đa đang dẫn đầu đoàn quân giáp binh, tay cầm thanh gươm.

        Tối nào, trước khi nằm ngủ. Mô-níc cũng ngước nhìn lên bức tranh mà cầu nguyện, mong tìm thấy một sự ủng hộ của người con gái bất diệt xứ Oóc-lê-ăng.

        Mô-níc cũng mơ ước đến những chiến công làm vinh quang cho Tổ quốc Pháp, bởi vì nàng cũng căm thù kẻ thù dân tộc như Gian Đa. Nàng chẳng từ việc gì cả, miễn là giải phóng được xứ sở khỏi gót sắt của quân xâm lược. Trong những đêm dài thao thức, trằn trọc trên giường, Mô-níc mải mê cân nhắc trong óc mọi phương pháp có thể dùng để trả thù bọn chiếm đóng và để chóng đến ngày chiến thắng. Biết bao nhiêu hành vi anh hùng đã hiện lên trong tâm trí nàng. Nhưng khi vừa thoáng nghe tiếng giày đinh bọn lính tuần tra đi lại trước cửa phòng tham mưu sư đoàn thì giấc mơ phút chốc đã tiêu tan. Những bước chân nặng nề, rầm rập trong đêm thâu tĩnh mịch như những nhát búa nện vào ngực nàng, đè lên trí não, làm nàng không sao chợp mắt được.

        Rồi sáng sớm mai, sau một đêm mất ngủ, Mô-níc lại phải giúp mẹ hầu hạ những kẻ mà nàng vô cùng thù ghét. Sự thực thì nàng phải làm việc này là do lệnh của Phơ-răng-xoa. Bọn sĩ quan say mềm thường hay ba hoa. Chỉ một lời nói hớ hênh là đủ cho anh em du kích nắm được thực chất của các cuộc hành binh càn quét nhân dân địa phương hay vây lùng du kích. Nhưng lâu nay, nàng chỉ truyền cho Phơ-răng-xoa được rất ít tin tức.

        Anh ruột nàng là Giăng hiện nay đang ở đâu đó trong núi với du kích. Mô-níc cũng muốn đi theo Giăng nhưng Phơ-răng- xoa nghiêm cấm nàng không được ròi khỏi Xanh Rê-mi. Anh ta cho rằng khó mà kiếm được người liên lạc cừ hơn. Nhưng bây giờ, khi Hen-rích đến trọ ở khách sạn nhà nàng...

        Mỗi lần chợt nghĩ tới gã nam tước sĩ quan tham mưu Đức Hen-rích Phôn Gôn-rinh là y như Mô-níc lại đỏ mặt. Thòi gian gần đây, nàng không nhận ra mình nữa. Trước kia, việc gì cũng rõ ràng đơn giản cả: Mô-níc có bổn phận dạy tiếng Pháp cho Hen-rích cốt để kết thân với gã và lợi dụng tính ba hoa của gã. Cô gái xưa kia chưa hề thèm mỉm cười với một sĩ quan Đức nào hết, kể cả nụ cười xã giao của chị hầu bàn, nay lại vui lòng ngồi tán chuyện tri kỷ hàng giờ liền với gã Nam tước lịch sự, niềm nở chào đón gã, thậm chí thỉnh thoảng còn liếc nhìn về phía gã bằng khóe mắt duyên dáng. Ồ, thoạt tiên kể cũng khó hiểu!

   
        Sau buổi học, Mô-níc chạy về phòng riêng, gieo mình xuống giường. Căn phòng này đã trở thành một "hầm ngầm cố thủ" của nàng, cả cái thế giới quen thuộc cùng những đồ vật quen thuộc này từ tấm bé đã đùm bọc nàng như những người bạn thân và hình như muốn nói: "Ở đây, chị có thể thổ lộ hết nỗi lòng mình, không hề gì đâu mặc dầu đã lâu chị chả thèm nhìn ngó gì đến chúng em, chả buồn diện áo đẹp, mà trước kia chị rất thích, chả thiết đụng tới chiếc dương cầm mà ngày xưa chị thường chơi. Chị không đặt những bó hoa tươi lên bàn mà chị vẫn cho là linh hồn của cuộc sống. Chúng em thừa biết rằng, từ khi thành phố bị tạm chiếm, chị chưa hề xem chiếu bóng, xem kịch và đã đoán ra nguyên nhân. Bởi vì lòng chị đang đeo băng tang, chị Mô-níc xinh xắn ơi! Chúng em khâm phục chị, rất bằng lòng về chị! Chị đã không phản bội chúng em, không phản bội nước Pháp yêu dấu. Chị phải làm thế mới có ngày được tự do và hạnh phúc".

        Gian Đa từ trên tường nhìn xuống nàng và mỉm cười âu yếm.

        Mấy lâu nay, Mô-níc tránh nhìn lên bức tranh thân yêu đó. Hình như nàng sợ rằng Gian Đa đã hiểu thấu nỗi lòng riêng mà nàng vẫn muốn giấu giếm ngay cả với lương tâm mình nữa.

        Từ khi bà Đu-ren thuật chuyện rằng Hen-rích đã tha Giăng cùng một du kích khác, cô gái tự nhiên thay đổi hẳn thái độ đối với gã. Không phải nàng đã có cảm tình với gã đâu, vì nàng chưa biết tí gì về những động cơ đã xui gã hành động như vậy. Chỉ có điều là gã sĩ quan tham mưu khác thường này đã khêu gợi tính tò mò của nàng. Gã là ai và tại sao lại tỏ ra khác hẳn bọn sĩ quan Đức khác?

        Giờ đây, ngồi trong phòng riêng, cô gái ôn lại từng lời nói, từng cử chỉ của gã.

        Phải, anh ta không giống như tất cả lũ kia, nhưng phải chăng điều đó có một bí ẩn gì đây? Dù sao, gã vẫn là kẻ thù của mình cơ mà! Thế ngộ gã không phải là kẻ thù thì sao? Dĩ nhiên ngay trong bọn Đức cũng có nhiều người chống phát xít mà phải giấu kín mọi hoạt động của mình, không dám lộ quan điểm của mình ra. Hay có lẽ Hen-rích cũng như nàng, đang chờ đợi ngày diệt vong của chủ nghĩa phát xít? Và còn làm cho ngày ấy chóng đến nữa là khác! Mà cũng rõ ràng lắm rồi. Anh ta đã cố ý để Mô-níc ngồi một mình cho nàng có thể đọc bức thư đê mạt của Lê-véc. Rồi anh ta còn nhấn mạnh rằng muốn làm quen với các bạn nàng. Có lẽ anh hy vọng dựa vào nàng để bắt liên lạc với du kích...

        Thế nhưng nếu đúng như Phơ-răng-xoa nói, thái độ của Hen-rích là một sự khiêu khích đáng sợ. Và cặp mắt to màu gio vẫn nhìn nàng đầy vẻ nồng nàn ấy lại che giấu sự thâm độc của một tên Giét-ta-pô? Khi để nàng xem trộm lá thư của Lê-véc, anh đã cứu sống hai du kích cùng gia quyến họ. Thế là làm sao? Bọn mật thám có thể thả con săn sắt bắt con cá rô không.

        Chúng buông tha hai du kích để rồi sau này, khi đã chiếm được lòng tin, sẽ giết hại hàng trăm sinh mạng?

        Không, không, không thể thế được. Theo lập luận thì điều đó có thể có, nhưng còn có cái khác có thể đáng tin cậy hơn lập luận thông thường.Ví dụ trái tim chẳng hạn. Trái tim thầm bảo nàng rằng, Hen-rích không thể làm những điều tội lỗi và phản bội. Phải, phải, còn có lập luận của trái tim...

        Mô-níc hoảng sợ trước những ý nghĩ đang quay cuồng trong đầu óc mình. Có lẽ nàng đã yêu gã sĩ quan của quân đội thù địch rồi chăng? Nàng muốn làm cho gã say mê mình, nhưng rốt cuộc chính lòng mình lại vướng phải tơ tình. Thôi hãy thành thực với lương tâm đi. vả lại chưa ai hay mà mới chỉ mình mình biết cơ mà... Phải, ta đã đau khổ, khi biết rằng trong bữa tiệc vui chúc mừng Hen-rích được huân chương đã có mặt bọn gái đĩ... Ta mừng rõ khi nghe Phơ-răng-xoa hứa là sẽ báo cho du kích đừng bắn vào Hen-rích. Ta hồi hộp khi chàng đi Li-ông vì lo lắng rằng du kích ở đó không biết chàng. Giờ đây ta đang xót xa nghĩ rằng Hen-rích đã đi Mu-khen và sẽ sống chung dưới một mái nhà cùng người con gái khác, mặc dầu người ấy là em nuôi. Như vậy nghĩa là Mô-níc đã bắt đầu ghen tuông, lo sỢ cho tính mạng của chàng, trông ngóng chàng trở về. Thật là đáng sợ, khó mà tưởng tượng được. Mô-níc nhảy phắt dậy, chạy tới mở toang cửa sổ ra. Cái gì thế? Một chiếc xe quen thuộc. Trống ngực nàng đổ hồi. Chàng sắp bước xuống xe và đi về phía khách sạn đấy. Nhưng không, chàng rẽ sang phòng tham mưu, khuất sau cánh cửa.

        Mô-níc thong thả, rất thong thả ngồi xuống ghế, nét mặt thản nhiên, chỉ hơi tái đi. Nhưng hai mắt giương to và kinh hãi, tim đau nhói.

        Vâng, nàng yêu, nàng đã yêu kẻ thù, yêu một gã sĩ quan Đức! Biết thổ lộ cùng ai bây giờ? Biết hỏi ý kiến ai bây giờ? Hỏi mẹ chăng? Ồ không, mẹ chả làm cố vấn được đâu, mẹ chỉ biết tôn sùng Hen-rích từ khi chàng tha chết cho Giăng. Thế thì hỏi Phơ-răng-xoa chăng? Không ăn thua gì đâu! Nàng đến chết mất vì ngượng, nếu có ai biết nỗi lòng mình. Tiếc là không còn bác An-đơ-rê Rơ-ma!

        Mô-níc ngước nhìn Gian Đa bằng cặp mắt cầu khẩn như tìm vị cứu tinh cuối cùng. Nhưng cô gái Oóc-lê-ăng nhìn nàng có vẻ lạnh lùng, quở trách. Và Mô-níc gục đầu xuống bậc cửa sổ, khóc nấc lên.

        Như tất cả các cô gái trên trái đất này, Mô-níc tin rằng tình yêu là niềm hạnh phúc lớn, nhưng đồng thời cũng có thể là niềm đau khổ, một điều đại bất hạnh.

        Và Mô-níc không biết, hay không thể biết được rằng mấy hôm sau chính cái người đã làm nàng đau khổ sẽ cân nhắc là nên tự tặng mình một viên đạn vào trán ngay lập tức hay nên chờ thêm vài phút nữa.

        

        Lút đón Hen-rích với vẻ mừng rõ ra mặt.

        - Hen-rích, anh đã về đấy à? Hay quá! vắng anh, tôi như thiếu một cái gi.

        - Lút ạ, tôi cũng nhớ anh lắm. Chỉ đối với anh, tôi mới có thể nói chuyện cởi mở, đơn giản được.

        - Chứng ta nhớ nhau như đôi tình nhân. Trung tướng cũng đang chờ anh đấy. Ông ấy đã hỏi mấy lần rằng anh đã về chưa.

        Quả thật khi thấy Hen-rích, E-véc rất mừng rỡ.

        - Ông bạn thiếu tướng Béc-gôn của tôi có khỏe không?

        - Thưa rất khỏe. Ba tôi gửi lời thân ái chào Trung tướng và chúc Trung tướng khỏe mạnh, lập nhiều thành tích.

        - Rất cảm ơn. Thế ở Béc-lanh và Mu-khen có tin gì mới không?

        Sau khi nghe xong câu chuyện nghỉ phép của Hen-rích với một vẻ không lấy gì làm chăm chú lắm, Trung tướng chuyển ngay sang chuyện công tác.

        - Thú thực rằng tôi rất sốt ruột mong anh về. Vấn đề là thế này nhé: có một việc khá phức tạp mà chỉ những người có tài phục nhân tâm như Nam tước mới đảm đương nổi.

        - Thưa Trung tướng, ngài đánh giá khả năng của tôi hơi cao quá đấy ạ.

        - Không phải thế đâu! Như anh đã biết, từ trước đến nay, sư doàn ta vẫn bị coi là đơn vị hậu phương. Do đó mà người ta không giao cho chúng mình loại vũ khí tự động kiểu mới đã trang bị cho các sư đoàn tiền phương.

        Hen-rích chăm chú nghe.

        - Nhưng bây giờ tình hình đã thay đổi. Có tài liệu cho hay rằng bọn Anh đang gấp rút chuẩn bị mở mặt trận thứ hai. Vì vậy các sư đoàn hậu phương như chúng ta cũng được tăng cường. Đã có lệnh cải tiến trang bị cho chúng mình. Sư đoàn ta đã nhận phiếu lĩnh vũ khí ở trạm phân phối tại Bông-vin, nơi chế tạo ra thứ vũ khí này. Dĩ nhiên là họ sẽ gửi nó ra mặt trận trước tiên, còn chúng mình chỉ được phát của thừa. Nhưng tôi lại muốn lĩnh loại vũ khí này càng sớm càng hay để cho tất cả sĩ quan, binh lính kịp thời học cách sử dụng nó thật tinh thông. Và nếu cần sẽ cho bọn Anh Mỹ một trận Đoong-kéc mới. Anh hiểu không nào?

        - Thưa, hiểu lắm ạ.

        - Sứ mạng của anh là ở chỗ thúc giục việc gửi vũ khí tới cho sư đoàn ta thật nhanh chóng. Anh phải tìm mọi cách để đạt được mục đích này. Giấy tờ và tiền nong đã chuẩn bị xong xuôi. Mong rằng anh sẽ lên đường ngay ngày mai. Rõ không?

        - Rõ. Thế khi lĩnh xong vũ khí rồi thì ai sẽ phải hộ tống nó?

        - Anh sẽ lập tức báo tin về qua điện đài của quân đoàn. Nhưng nên chú ý là có thể bị nghe trộm đấy. Cho nên ta hãy giao ước với nhau là anh sẽ báo tin rằng thuốc lá đã mua xong và ví dụ anh cần 100 hòm. Như thế có nghĩa là đã lĩnh xong vũ khí và cần 100 lính hộ vệ hay là bao nhiêu đó tùy anh định đoạt. Anh phải trông coi việc chất hàng và sẽ trở về đây hoặc là theo đoàn tàu chở vũ khí hoặc là bằng ô-tô. Chắc anh định dùng xe riêng đi Bông-vin chứ gì?

        - Thưa, đúng như thế đấy ạ.

        - Vậy thì ngoài tên lính hầu ra nên mang thêm hai tên lính hộ vệ.

        - Tôi xin phép Trung tướng miễn khoản lính hộ vệ. Bởi vì càng tiền hô hậu hét thì bọn du kích càng chú ý đến tôi hơn.

        - Anh nói đúng. Nhưng đến Bông-vin nên cẩn thận đấy nhé, bọn du kích hoạt động mạnh lắm.

        - Ngày mai tôi sẽ phải lên đường ư?

        - Hôm nay nghỉ ngơi đi cho lại sức và chuẩn bị sẵn sàng để sáng mai lên đường. Hy vọng rằng anh sẽ báo cho chúng tôi tin mừng trong một thời gian ngắn.

        - Thưa Trung tướng, tôi sẽ xin cố hết sức mình. - Sự uỷ thác của E-véc rất ăn khớp với những kế hoạch của Hen-rích đến nỗi anh đâm ra hơi lo sợ.

        "Thật là may mắn cho mình - anh vừa sắp xếp va-ly vừa suy nghĩ - Nhưng vận đỏ đến cũng là một thứ cô nàng hay làm nũng... Dọc đường mình cứ băn khoăn mãi không biết kiếm cớ gì để đến Bông-vin được thì bỗng dưng chúng nó lại cử đúng mình đến đấy?... Chắc rằng rất quan trọng, nếu không thì họ đã báo trước cho mình biết... Hoặc là vì họ không muốn làm mình hồi hộp hoặc là đang nghiên cứu tình hình... Dù sao cũng nên sẵn sàng đón lấy mọi việc bất trắc..."

        Hen-rích liếc quanh gian phòng, tựa hồ như mối thấy nó lần đầu và... lần cuối cùng. Có thể anh sẽ không trở về đây nữa. Có thể không bao giờ còn thấy Mô-níc... Và nàng chẳng hề biết rằng có một người bạn hoạt động bên cạnh nàng. Thậm chí những điều mà hôm nay anh sẽ nói xa xôi bóng gió cho nàng biết thì nàng cũng sẽ coi như là những lời ba hoa của gã sĩ quan tham mưu trẻ tuổi và nàng sẽ tự hào rằng đã lôi được lưỡi anh chàng này một cách quá dễ dàng... Nhưng tại sao nàng chưa đến? Có lẽ Cuốc chưa tìm thấy nàng chăng? Có lẽ nàng vắng nhà chăng? Vậy nên làm thế nào? Chưa báo được cho Mô-níc biết mục đích chuyên đi công tác này thì anh chưa thể lên đường được... Hay phải đi tìm nàng?

        Hen-rích sắp xuống tầng dưới, chợt nghe tiếng gõ cửa. Mô-níc! Chỉ mình nàng mối có cái lối gõ khẽ ba tiếng liền như thế. Quả thực nàng đã bước vào phòng. Hen-rích nhận thấy ngay nét mặt nàng lộ vẻ bơ phờ, còn hai mắt hơi hoe đỏ. Lòng anh se lại vì lo lắng và thương hại.

        - Mô-níc, cô ... khóc hay sao? Có việc gì thế? - Hen-rích hấp tấp hỏi, chưa chịu buông bàn tay cô gái ra và cố nhìn thẳng vào đáy mắt nàng.

        - Ai lại khóc - Mô-níc lảng nhìn sang phía khác - Tôi giúp mẹ làm món xà lách cho nên bị hơi hành xông lên mắt đấy.

        - Hừ khéo chống chế nhỉ! Nhưng tôi lại muốn mắt cô đỏ lên gì khóc cơ, vì tôi lại sắp đi xa... Và lần này sẽ nằm lại Bông-vin khá lâu.

        - Ở Bông-vin à? - Hen-rích thấy rõ bàn tay Mô-níc run lên trong tay mình.

        - Tại sao cô lại sửng sốt lên như thế?

        - Có sao đầu tôi vẫn thế... Anh nên hiểu là tôi có người chị họ ở đấy...

        - Chả lẽ chị cô lại ghê gớm đến nỗi tôi cũng phải sợ kia à?

        - Không anh không phải sợ chị ấy mà phải sợ du kích... Cách đây hai hôm chị ấy có đến chơi nhà tôi và thuật chuyện rằng ở đấy nhốn nháo lắm.

        - Thế thì đã sao nào?

        - Tôi chỉ muốn báo cho anh biết trước mà phòng thân thôi.

        - Rất cám ơn, cô thật là một người tốt bụng... Thế cô có biết gì không? Tại sao cô lại không đi Bông-vin thăm bà chị họ luôn thể?... Tôi xin sẵn lòng mời cô ngồi xe riêng của tôi cả khi đi lẫn về.

        - Anh này hay chửa? Chả lẽ tôi lại bỏ mẹ tôi ở nhà sao? Bao nhiêu công việc mà chỉ có mình mẹ!

        - Thế thì tôi sẽ báo tin cho cô sau khi đã chất xong vũ khí lên xe lửa.

        - Vũ khí à? Vũ khí gì? - Mô-níc ngạc nhiên.

        - Ấy chết, tôi trót buột miệng đấy thôi - Hen-rích kêu lên có vẻ bực mình - làm thằng sĩ quan tham mưu mà rõ cứ mồm loa mép giải y như mụ hàng tôm hàng cá ngoài chợ.

        - Hóa ra việc bí mật à? Và anh sợ là tôi...

        - Không, không, tôi tin cô chứ, nhưng chỉ tha thiết mong rằng đừng vui mồm lộ chuyện này và với người khác, nếu không thì số vũ khí đó rất có thể không đến tay sư đoàn chúng tôi mà lại lọt vào tay du kích mất. Gần đây bọn chúng hết sức chú ý đến việc này hơn nữa khi biết thêm rằng đó là loại vũ khí tự động... Sự thực thì chỉ có mình tôi nắm vững thời giờ chuyên chở vũ khí... Vả lại câu chuyện này giữa cô và tôi hoàn toàn không thích hợp với tai con gái, nhất là với đôi tai xinh xinh hồng hồng như thế kia... Vậy chúng mình định giải quyết việc đi Bông-vin ra sao đây!

        - Chưa biết, có thể... - Mô-níc do dự giây lát - Lút-vi-la rất vui mừng...

        - Thế thì phải giao hẹn trước. Lúc nào công việc sắp xong, tôi sẽ đánh điện cho cô và sẽ xin đón cô ở nhà ga.

        - Nhưng tôi lại không muôn thiên hạ trông thấy mình đi cùng sĩ quan Đức, nhất là ở Bông-vin không ai biết tôi cả.

        - Nếu nhìn mặt thì chẳng ai biết tôi là người Đức. Và trước khi cô đến Bông-vin tôi sẽ cố xoay kỳ được một bộ thường phục. Rồi từ Bông-vin chúng ta sẽ cùng đáp xe trở về đây... Đồng ý chứ?

        - Đồng ý - Mô-níc gật đầu nhưng có vẻ chưa dứt khoát hẳn - Sẽ xin chờ điện của anh, còn bây giờ xin chúc anh lên đường may mắn.

        Sáng hôm sau khi thành phố Xanh Rê-mi còn yên giấc, Hen- rích và Cuốc đã lên xe đi Bông-vin. Hen-rích nhẩm tính rằng họ sẽ tối Bông-vin giữa trưa nếu xe chạy với tốc độ 90 cây số một giờ. Cuốc cho xe bon rất nhanh, chiếc kim tốc độ luôn luôn nhảy múa quanh con số 100.

        - Không biết ở đâu mà mình cũng đã đi qua con đường như thế này?- Hen-rích chợt nhớ ra là mình đã trông thấy cảnh vật tương tự thế này ở nơi nào rồi. Những ngọn núi nằm rải rác tạo thành những thung lũng hẹp xanh rờn cỏ dại và những dòng suối ngàn nhỏ bé róc rách chảy qua đó, nước trong vắt như dòng lệ. Phía dưới rặng cây mọc chi chít, ở miền Tây U-cơ-ren cũng có những bãi cỏ rộng hiện ra đột ngột giữa rừng rậm như thế này. Phải, phải, anh đã đi qua con đường đẹp đẽ như thế này một lần hồi trước chiến tranh, khi anh đi từ Sta-nít-láp đến I-a- rem-se. Đúng, đã lâu lắm rồi...

        Hen-rích nhìn Cuốc bằng cặp mắt nghi ngại, tựa hồ như gã này đã đọc trộm được những ý nghĩ của anh. Hắn đang ngồi nắm chắc lấy tay lái và nhìn trừng trừng về phía trước. Trời mát mẻ nhưng mặt Cuốc đẫm mồ hôi. Vì sợ không dám rời tay khỏi vành lái nên hắn cứ phun phì phì, cố nhổ những giọt mồ hôi rỉ vào môi.

        - Nào, đưa tớ, cậu nghỉ một lát đi.

        Hen-rích ngồi vào sau tay lái. Thế mà thoải mái hơn. Con đường quanh co bắt buộc trí óc phải căng thẳng. Cái chính là không được nghĩ tới việc nào khác. Đặc biệt hôm nay anh cần bình tĩnh và tự chủ hơn bao giờ hết. Có thể sau khi đến Bông- vin Hen-rích sẽ nhận nhiệm vụ ngay lập tức và phải hoàn thành nội nhật hôm nay.

        Con đường mỗi lúc một khúc khuỷu, ngoằn ngoèo, có nhiều chỗ ngoặt hơn nên phải thay đổi tốc độ luôn, lúc thì trèo dốc ngược, lúc thì tắt máy mặc cho xe lao xuống.

        Mãi năm giờ chiều mới đến Bông-vin. Người thường trực khách sạn dành riêng cho sĩ quan Đức cho biết là không còn phòng đôi nào nữa. Nhưng một nắm bạc lốn vứt ra, kèm theo giấy tờ đã đảo lộn tình hình rất nhanh chóng. Năm phút sau, Hen-rích và Cuốc đã chuẩn bị tắm rửa.

        - Cậu tắm trước đi, rồi chạy đi hỏi xem ở đâu có tiệm ăn tối - Hen-rích hạ lệnh cho tên lính hầu.

        Hen- rích không nhầm khi đoán rằng anh biết rõ nhiệm vụ lúc đặt chân tới Bông-vin. Trong lúc quốc đang tìm tiệm ăn thì Hen- rích đã nắm được tình hình ở đây gay go như thế nào.

        Nguyên do thành phố Bông-vin nằm dưới chân núi An-pơ và tất cả quận này là trung tâm của phong trào du kích miền Nam nước Pháp. Những cuộc săn lùng du kích của bọn Giét-ta-pô trong một thời gian khá lâu chả mang lại kết quả gì. Ngược lại, chế độ tàn sát dã man đối với nhân dân địa phương vô tội chỉ tổ đẩy họ tham gia hàng ngũ du kích đông hơn.

        Nhưng đầu tháng hai 1942 xảy ra một việc mà chẳng ai ngờ tới: Một trong những cán bộ tích cực nhất của tổ chức bí mật là liên lạc viên Đê-giê-ne vốn tính vui vẻ hoạt bát và được mọi người yêu mến nay bỗng lộ mặt là một tên nội gián. Thoạt tiên chưa ai tin rằng Đê-giê-ne là người vẫn thường thủ xướng ra các cuộc đột kích phá hoại và vẫn xung phong gánh vác những nhiệm vụ phức tạp lại có thể trở thành kẻ phản bội. Nhưng sau khi ba cán bộ lãnh đạo phong trào kháng chiến đã bị bắt thì Đê- giê-ne tự tay vứt bỏ mặt nạ và mặc bộ quân phục sĩ quan SS Năm năm trước đây hắn đã theo lệnh cơ quan Giét-ta-pô đội lốt một công nhân từ Pa-ri mò đến Bông-vin.

        Vụ chỉ điểm này đã gây tổn thất nặng nề cho phong trào du kích: nhiều cán bộ trung kiên đã sa lưới, nhưng dù sao cũng chưa dẹp tan được tổ chức bí mật. Các cán bộ lãnh đạo chưa bị vào tù đã nhanh chóng thay đổi địa điểm liên lạc, địa chỉ, bí danh, căn cứ.

        Du kích đã căng lưới để săn Đê-giê-ne. Bây giờ hắn đã ngang nhiên lấy lại tên thật là Vi-li Mây-e. Trong vòng một tuần đầu, sau khi tên mật thám đã trút lốt, hắn bị ám sát đến năm lần: ngoài phố, trong nhà riêng, mặc dù hắn đã phải đổi chỗ ngủ đến ba lần và cuối cùng ở tiệm ăn, hắn bị chị hầu bàn tặng cho hai phát đạn vào ngực.

        Bọn Đức chở hắn vào bệnh viện và suốt mấy tháng liền hắn im lặng tiếng. Anh em du kích hết sức căm tức khi biết Mây-e lại ló mặt ra trên đường phố Bông-vin và giữ chức bí thư cho tên chánh mật thám mới đại tá Gác-ne. Ai cũng biết là tên nội gián này biết rõ mặt nhiều cán bộ kháng chiến. Những người trước đây vẫn đóng vai bán báo, bán rau hay bán sữa và đi lại đàng hoàng trên hè phố Bông-vin nay phải lẩn tránh để khỏi lọt vào cặp mắt cú vọ của tên chỉ điểm.

        Thêm vào đó là sự hoạt động của chính bản thân tên đại tá Gác-ne. Lão là một tên Giét-ta-pô cáo già nhiều kinh nghiệm được đặc phái về những địa phương mà tình hình phức tạp nhất. Lão lập tức bãi bỏ giờ làm việc ở trụ sở quân chính, huỷ lệnh tuần tra ban đêm và sự nới tay này đã được lòng một số nhân dân. Lão còn phóng thích nhiều tù phạm, trong đó có khá đông bọn phạm tội hình. Phần lớn bọn này đã bị lão mua chuộc làm tay sai.

        Cách đây mấy hôm du kích đã vớ được bản báo cáo của Gác- ne gửi về Béc-lanh, trong đó lão cam đoan rằng thời gian sắp tới sẽ thủ tiêu hết các thủ lĩnh kháng chiến nổi tiếng nhất và nói xa xôi rằng lão đã may mắn mò ra dấu vết của một tổ chức bí mật gì đó nằm ngay trong hàng ngũ quân đội Đức. Tên đại tá khen ngợi công lao của Mây-e là nhờ có tên này mà lão đã bí mật theo dõi được các cán bộ lãnh đạo kháng chiến.

        Gác-ne hành động hết sức cẩn thận. Sau vụ dự kiến đặt mìn định phá đổ trụ sở Giét-ta-pô không thành, lão đã dời chỗ làm việc sang nơi khác mà không ai biết và chỉ thò mặt ra phố khi có cả một bầy lính SS, đeo tiểu liên hộ vệ và có Mây-e bám sát gót.

        Gác-ne ăn trưa tại tiệm ăn Xa-voa của sĩ quan Đức, được canh phòng cẩn mật đêm ngày.

        Rõ ràng là cần phải trừ khử Gác-ne và Mây-e. Nếu không thì có thể đoán trước rằng toàn thể Bộ tham mưu du kích sẽ bị tóm hết.

        Hen-rích mải suy nghĩ đến nỗi không nghe thấy tên lính hầu đã quay về.

        - Thế nào, có gì mới không, Cuốc?

        - Người ta chỉ cho tôi tiệm ăn riêng của sĩ quan là tiệm ăn Xa-voa.

        - Có xa không?

        - Ở phố song song cạnh phố này.

        Mười phút sau, Hemrích đã có mặt ở tiệm ăn. Trước kia tiệm ăn này là của một người Pháp, nhưng chủ nhân đã bị bắt cách đây ít lâu và bây giờ tiệm ăn thuộc quyền một tên thương binh Đức.

        "Lối vào dành riêng cho sĩ quan Đức" - Hen-rích đọc tấm biển bên cửa sổ và liếc nhìn tên lính gác.

        Sau quầy hàng anh trông thấy một gã Đức to béo với hàng ria mép hung hung.

        - Phải chăng, ngài là chủ tiệm ăn? - Hen-rích hỏi.

        - Thưa Thượng úy, đúng! - Tên Đức trả lời theo tư thế quân sự - Tôi là Svan-be, chủ tiệm ăn.

        - Ông Svan-be ạ, tôi tuy mới đến nhưng đã biết rằng tiệm ăn của ông khá nhất thành phố. Mong rằng ông vui lòng cho tôi ăn cơm ở đây trong vòng hai ba tuần.

        - Ổ, rất sung sướng! Xin cam đoan rằng ai đã tới tiệm ăn của tôi thì sẽ không bao giờ bị nhầm cả.

        - Thế thì tôi xin phép tự giới thiệu tôi là thượng úy Nam tước Phôn Gôn-rinh.

        - Tôi rất hân hạnh được tiếp đón một vị thượng khách như Nam tước.

        - Tôi có thể cùng ông uống một cốc rượu vang nhân dịp quen biết này chăng? - Hen-rích đề nghị.

        - Rất hân hạnh - Svanbe khấp khểnh bưốc tới tủ chè, chân phải hắn là chân giả. Hắn đặt chai rượu vang lên khay và bưng đến chiếc bàn Hen-rích ngồi.

        Hen-rích móc trong túi ra một hộp xì gà Ha-ban-na tuyệt ngon và để lên bàn.

        - Ổ, "luých" quá! - Svan-be vừa xuýt xoa vừa rút một điếu - Bây giò ít khi được hút xì gà Ha-ban-na chính hiệu lắm.

        Hen-rích cũng châm một điếu còn bao nhiêu đẩy về phía Svan-be.

        - Ông cầm lấy mà hút, tôi còn có thể tìm được thứ này. Bà chủ khách sạn ở Xanh Rê-mi đã tích trữ được khá nhiều loại xì gà này.

        - Đây là món quà quý nhất đối với tôi! ông định lưu lại đây lâu hay chóng?

        - Độ hai ba tuần, có thể tới một tháng - Hen-rích nâng cốc, Svan-be cũng làm theo.

        - Chúc sức khỏe ông chủ!- Hen-rích lớn tiếng nói.

        - Chúc tình quen biết của chúng ta! - Svan-be nghiêng mình- Thưa Nam tước, cơm thì ông sẽ đặt cho từng bữa, còn bàn hay phòng riêng thì xin ông tự chọn lấy.

        - Tôi thích ăn cơm trong phòng riêng và nếu bây giờ ông rỗi, mong ông dẫn tôi đi xem phòng ngay.

        - Mời ông đi vào cái cửa cạnh tủ chè kia.

        Hen-rích theo gã chủ tiệm bước vào hành lang dài hun hút có rất nhiều cửa hai bên.

        - Tôi vào đây được chứ?- Hen-rích nắm lấy quả đấm cửa hỏi.

        - Không được đâu ạ, vì hàng ngày từ 2 tới 4 giờ phòng này bận khách. Đại tá Gác-ne cùng viên bí thư ăn trưa ở đấy. Thế ông định ăn trưa vào mấy giờ?

        - Đúng một giờ. Nhưng tôi không quen ăn vội đâu nên căn phòng này không hợp vói tôi.

        - Thế thì xin ông xem phòng khác - Tên chủ tiệm mở cánh cửa bên trái đối diện với phòng Gác-ne.

        - Ồ, căn phòng này hợp ý tôi đấy - Hen-rích đưa mắt nhìn qua căn phòng bài trí sang trọng và gật đầu.

        Sau khi đặt bữa ăn trưa mai, Hen-rích trở về khách sạn và suốt buổi tối ngồi nhà xem qua những tờ báo mối mua rồi suy tính kế hoạch hành động tỉ mỉ nay mai.

        ... Sáng hôm sau, Hen-rích đến gặp tên sĩ quan trông nom việc phân phối thứ vũ khí tự động mới. Hắn nghe Hen-rích nói xong và không thèm nhìn vào phiếu, tuyên bố rằng không thể hẹn trước được thời hạn cấp phát vũ khí, dù là hẹn phỏng chừng đi chăng nữa. Những lời nói bóng bẩy của Hen-rích về khoản "vi thiêng" đã làm hắn dịu giọng đi nhiều. Đến khi anh đã đặt xuống trước mặt hắn tập ngân phiếu mới toanh và nhấn mạnh rằng sẽ còn món hậu tạ nhiều hơn thế nữa thì tên này trở nên rất niềm nở, sốt sắng.

        - Theo tôi thì hai tuần chắc cũng không phải là lâu quá? - Hắn lễ phép hỏi Hen-rích.

        - Vừa khớp với yêu cầu của chúng tôi.

        Nửa giờ, sau cuộc nói chuyện với tên sĩ quan này Hen-rích gọi dây nói cho E-véc và báo trước là có thể trong hai tuần nữa sẽ mua xong "xì gà". Lão ta mừng quýnh lên.

        - Huân chương rồi! Nam tước, thế nào anh cũng được thêm huân chương nữa! Tôi cam đoan như vậy! - E-véc reo to vào ống nói.

        Đúng một giờ trưa, Hen-rích đã có mặt ở tiệm ăn. Một ả người Đức bưng thức ăn tới, dưới lóp son phấn dày bự, ả cố giấu cái tuổi trẻ đã tàn tạ vì cuộc đời lăn lóc trong các tiệm ăn.

        Vài ba câu khen nịnh của Hen-rích cũng đủ khiến ả sướng mê người. Á tán phét huyên thuyên, than vãn xa xôi về thân phận cô đơn của mình. Khi ả thu dọn bát đĩa và lui ra, Hen-rích liền mở hé cánh cửa và ngồi trong phòng ung dung uống cô-nhắc.

        Hai giò kém mười, có hai tên Giét-ta-pô sục vào phòng ăn của Gác-ne trong năm phút rồi quay ra hành lang. Nhác thấy cửa phòng đối diện hé mở, bọn Giét-ta-pô liền nghênh ngang bước vào chả thèm gõ cửa.

        - Xông xáo như vậy là nghĩa làm sao nhỉ?- Hen-rích giận dữ hỏi.

        - Thưa Thượng úy, chúng tôi có bổn phận kiểm tra giấy tờ của ông - Tên già hơn đeo lon trung sĩ đáp lại.

        Hen-rích rút phắt chứng minh thư sĩ quan vứt lên bàn. Tên trung sĩ chăm chú xem trang thứ nhất.

        - Ấy chết, xin lỗi Nam tước! Chúng tôi chỉ thừa hành nhiệm vụ thôi. Hắn cung kính trao trả anh sổ chứng minh thư.

        - Được. Nhưng nên biết rằng trong vòng hai ba tuần lễ nữa, trưa nào tôi cũng đến ăn ở phòng này.

        - Xin mời ngài tự nhiên! Như thế càng tiện cho chúng tôi.

        Đúng hai giờ, cái bóng dáng gù gù của lão đại tá Gác-ne có tên bí thư và hai tên SS lực lưỡng theo sau, hiện ra trong hành lang.

        Hen-rích ngồi rốn lại mấy phút nữa rồi mới ra về.

        Ngày hôm sau vẫn vậy. Hai giờ kém mười phút, hai tên Giét-ta-pô dẫn xác đến sục sạo trong phòng rồi tên thượng sĩ hé mở cánh cửa phòng Hen-rích ló đầu vào chào anh, xong chúng quay ra. Đúng hai giờ không kém một phút, lão đại tá cùng gã bí thư và hai tên lính hộ vệ bước vào hành lang.

        Ả hầu bàn lần này cứ lổng xăng mãi cạnh bàn, nhưng Hen- rích tỏ vẻ khá lạnh nhạt. "Phải dạy cho ả đừng quanh quẩn ở đây". - Anh nghĩ thầm. Hôm ấy Hen-rích cố ăn rõ lâu. Ba giờ, khi anh bước ra hành lang thì thấy bọn bồi bàn đã bưng thức ăn tráng miệng lên cho Gác-ne.

        Cứ kéo dài như vậy trong năm hôm.

        Hôm thứ sáu, Hen-rích thức giấc khi trời chưa sáng và không sao ngủ lại được. Anh cố hết sức xua đuổi những ý nghĩ về mọi việc sẽ xảy ra hôm nay, mà không được. Anh nhè nhẹ xuống giường để khỏi làm mất giấc ngủ của Cuốc, lấy kim chỉ khâu một cái túi nhỏ vào mặt trái áo sơ mi. Rồi anh luồn khẩu Bơ-rao-ninh tý hon vào đó. Hen-rích thử nhét vào rút ra nhiều lần cho quen tay. Rất tiện lợi. Anh có thể kịp thời rút phăng khẩu súng lục này ra rất nhanh. Có lẽ viết quách thư cho Mô-níc và sai Cuốc chuyển cho nàng chăng? Hen-rích viết được vài dòng lại xé đi ngay. Nếu bị bại lộ dù chẳng có tang chứng gì thì Mô-níc vẫn cứ bị lôi thôi. Bởi vì chính Mi-le đã thấy anh đánh tên lính say rượu để che chở cho nàng. Và như thế cũng đủ để hắn "quay" nàng.

        Cuốc chợt tỉnh giấc.

        - Xe tôi vẫn tốt đấy chứ?

        - Rất tốt ạ.

        - Hôm nay có lẽ sau bữa cơm trưa chúng mình sẽ dạo chơi một lát. Nhớ chuẩn bị xe sẵn sàng nhé!

        Đúng một giờ, Hen-rích bước vào tiệm ăn.

        - Nam tước ạ, có thể dựa theo ông để kiểm tra đồng hồ được.

        Svan-be nói xong nhìn lên chiếc đồng hồ quả lắc lớn treo trên tủ chè.

        - Thế nó chạy có đúng không?- Hen-rích hỏi.

        - Ngày nào tôi cũng so với đài.

        - Thôi, tôi xin phép đi ăn trưa nhé.

        Hen-rích vừa bước vào phòng, lập tức ả hầu bàn cũng ập ngay vào. Như lệ thường, ả đứng đợi cho anh ăn hết món cá.

        - Cô thích uống thứ rượu vừa mới lấy dưới hầm lên không? - Hen-rích hỏi ả.

        - Rất thích ạ.

        - Nếu ở đây có thì cô mang hộ lên cho một chai nhé. Đừng có lau bụi đi, mở chai ngay trước mặt tôi.

        - Ồ, tôi cũng biết cách hầu rượu rồi ạ!

        Thế là anh đã đuổi cái ả quấy rầy kia rồi! Nhưng trong chốc lát ả có thể quay lại cho nên phải hành động gấp. Hen-rích móc túi lấy một quả mìn tự động nhỏ xíu có hai chiếc càng bằng thép và vặn cho kim của kíp nổ chỉ 2 giờ 35 phút rồi đi ra hành lang. Cũng như mọi hôm, lúc ấy ở đây chả có ai cả. Trong nháy mắt anh đã lẻn vào phòng của Gác-ne. Chỉ mất chưa quá mấy giây là anh đã gài được quả mìn vào dưới mặt bàn.

        Khi ả hầu bàn hổn hển chạy tới tay cầm chai rượu vang thì Hen-rích đang ung dung ăn nốt món cá.

        Sau hai cốc rượu vang đầy, ả ta càng đâm ra lả lơi hơn ngày thường. Để đuổi ả đi nhanh, Hen-rích đã bất đắc dĩ phải hứa đánh xe đưa ả dạo chơi ra ngoại thành. Bữa trưa hôm ấy Hen- rích ăn rất thong thả. Khi đồng hồ chỉ 2 giờ kém 15 anh mới ăn xong món thứ nhất.

        Năm phút nữa trôi qua mà chưa thấy hai tên Giét-ta-pô vẫn luôn luôn sục sạo trước lúc Gác-ne vào phòng. Mãi đến hai giờ 15 cũng chả thấy tăm hơi chúng. Hen-rích đã ăn xong và đang uống rượu cô-nhắc nhưng chẳng cảm thấy ngon lành gì cả. Rõ ràng Gác-ne không đến ăn cơm trưa hôm nay. Hen-rích gạt phắt ngay cái ý định sang gõ quả mìn vừa thoáng qua trong óc. Đã tới giờ ăn trưa và trong hành lang luôn luôn rộn rịp tiếng chân người. Vậy là quả mìn sẽ nổ vô hiệu quả làm cho Gác-ne sau đây càng cẩn thận đề phòng hơn!

        2 giò 25 phút, vẫn chưa thấy mặt hai gã Giét-ta-pô.

        Hen-rích đội mũ và xốc lại quần áo, từ từ tiến ra cửa. Khi rời khỏi hành lang bước vào-gian phòng lớn anh chợt gặp bọn Giét- ta-pô quen thuộc. Chúng chào anh và biến vào hành lang - Hen- rích lại gần tủ chè liếc nhìn đồng hồ: 2 giờ 25 phút. Như vậy nếu hôm nay Gác-ne vào sau mấy tên SS 10 phút như lệ thường thì mìn nổ sớm mất hai phút tất cả...

        Trí não Hen-rích căng hẳn lên như dây đàn vĩ cầm. Thường thường Gác-ne đi về mé bên trái đường phố. Hen- rích định ra đón hắn đúng 2 giò rưỡi và sẽ rút phăng súng lục bắn chết lão ngay giữa phố rồi muốn ra sao thì ra. Sao anh lại không kiểm soát mảnh sân trước tiệm ăn? Đi qua sân đó có lợi hay không?

        2 giò 30 phút.

        Không dám mảy may để lộ ra rằng mình vội, Hen-rích nhã nhặn cúi chào Svan-be và lững thững bước ra cửa. Anh chạm trán lão Gác-ne cùng gã bí thư ngay trước cửa. Hai tên bảo vệ theo sau. Hen-rích chào Đại tá, và lánh sang tên, nhường đường cho bọn chúng đi qua rồi liếc nhìn đồng hồ.

        2 giờ 32 phút. Gác-ne có kịp bước vào phòng hay không? Kịp hay không? Nên lảng ra một quãng. Sau đó hẵng quay lại.

        Hen-rích vượt qua đường phố. Anh đếm ba chục bước dài, ồ, hình như mỗi bước dài hơn một cây số và sau đó mới nghe thấy một tiếng nổ long trời lở đất.

        Mấy phút sau, Hen-rích đã chạy tới tiệm ăn. Trong gian phòng lớn ai nấy đều khiếp đảm nhưng chả bị thương tích gì. Chỉ có mảnh tường cạnh tủ chè long ra và đổ ập xuống chiếc bàn trống. Qua chỗ hổng lón, trông thấy những cuộn khói bụi mù mịt trong phòng ăn của Gác-ne.

        Hen-rích trà trộn với những người khách khác xô tới chỗ xảy ra tai nạn. Thoạt nhìn qua một lượt cũng đủ hiểu rằng từ nay lão Gác-ne cùng gã bí thư không còn đáng sợ đối với cả anh em du kích lẫn dân chúng Bông-vin.

        Lúc Hen-rích rời khỏi tiệm ăn và bước sang hè phố bên kia thì thấy một chiếc xe chở lính Giét-ta-pô từ góc phố phóng ra như bay.

        Hen-rích chẳng thèm ngoái cổ lại, thong thả đi về phía khách sạn.

        - Ông có đi dạo không ạ? - Cuốc hỏi - Tôi đã để xe ở trước cửa.

        - Tôi có bảo anh để xe trước khách sạn đâu?

        - Không ạ. Nhưng tôi tưởng là sau bữa cơm trưa ông sẽ đi chơi ngay.

        - Tôi chả đi đâu cả. Cách đây mấy phút suýt nữa thì tôi được dạo chơi một chuyến mà không bao giờ trở về nữa - Hen-rích uể oải nói.

        - Sao vậy ạ?- Cuốc sợ hãi.

        - Trong tiệm ăn tư nhân, căn phòng đối diện với phòng tôi bị nổ tung.

        - Có phải là tiếng nổ ầm ầm mà tôi vừa nghe thấy đó không ạ?

        - Phải, đây là một vụ mưu sát. Một số sĩ quan Giét-ta-pô bị chết, trong đó có đại tá Gác-ne. Tôi vào phòng ngủ đây. Còn anh thì cứ ngồi trong phòng mình và đừng cho ai vào đây nhé. Nếu có ai khẩn khoản đòi gặp tôi lắm hãy đánh thức tôi dậy nhé. Rõ chưa?

        - Rõ!

        Hen-rích để nguyên cả quần áo nằm vật xuống đi-văng. Sau một thòi gian thần kinh căng thẳng vừa qua, anh cảm thấy mệt mỏi vô cùng. Anh nhắm mắt nhưng thừa biết là không sao ngủ được. Đầu óc quay cuồng quanh ý nghĩ rằng mình có bị nghi ngờ về vụ ám sát này hay không? Nếu đã nghi thì chúng tóm cổ ngay! Nếu có được thả ra thì cũng không được tin cậy như trước nữa. Mà đối với anh thì như vậy cũng chả khác gì bị bại lộ. Nghĩa là nếu bọn Giét-ta-pô sục đến thì anh nhất định không chịu rơi vào tay chúng. Phải bắn. Hen-rích chồm dậy kiểm tra khẩu súng lục tự động và khẩu Mô-de lại lần nữa. Cả hai vẫn tốt nguyên như thường. Bọn Giét-ta-pô sẽ phải trả mạng anh bằng một giá rất đắt. Nhưng...

        Nhất định chúng sẽ hỏi cung anh. Vì đã sáu hôm liền anh ăn trưa trong căn phòng đối diện với nơi xảy ra tiếng nổ. Cố nhiên Svan-be sẽ khai rằng Hen-rích tự ý chọn lấy phòng ăn cho mình. Thế nào bọn chúng cũng sinh nghi. Nhưng không có tang chứng hiển nhiên để buộc tội. Bọn Giét-ta-pô chỉ có thể gọi anh đến để làm nhân chứng. Và nếu anh bắn chúng ngay thì chẳng khác gì "lạy ông tôi ở bụi này". Lúc ấy đừng hòng mong thoát chết... Mà anh lại đang cần phải điều tra về cái nhà máy chế tạo vũ khí ngầm dưới đất. Nhiệm vụ này còn quan trọng hơn việc trừ khử tên Gác-ne... Không, anh sẽ không bắn... nhưng trong khi hỏi cung chúng cũng có thể đâm ra nghi ngờ. Chúng có thể bắt giam anh ở chỗ tên dự thẩm, như thế thì anh không kịp sử dụng vũ khí của mình. Hay là lúc đi đến chỗ tên dự thẩm ta cứ mang súng theo? Như vậy chỉ tổ khiến cho chúng đề phòng, không có lợi gì đối với mình. Thôi đành chỉ mang theo khẩu Mô-de và Bơ-rao-ninh. Thế thì ít quá nhưng chẳng biết làm sao nữa.

        Hen-rích hạ rèm cửa sổ xuống, cởi quần áo và nằm ngủ.

        Cuốc đánh thức anh lúc trời gần sáng.

        - Thưa Thượng úy - Hắn gọi nhỏ và khẽ lay vai Hen-rích -  Họ đến tìm ông đấy!

        - Ai?

        - Hai ông Giét-ta-pô - Cuốc thì thầm, giọng sợ hãi.

        - Bảo họ đợi tôi mặc quần áo đã -Hen-rích nói cố ý cho ở phòng bên cũng nghe rõ rồi nhảy tót xuống giường.

        Cuốc lui ra.

        "Chúng đang đợi. Nếu chúng đến bắt mình thì đã sục vào đây cùng vối Cuốc". Ý nghĩ ấy khiến anh hơi yên tâm. Hen-rích mặc quần áo dềnh dàng hơn ngày thường.

        Khi bưóc ra khỏi phòng, anh giơ tay chào theo lối bọn quốc xã. Tụi Giét-ta-pô đáp lễ.

        "Đối với kẻ bị bắt thì không đòi nào chúng đáp lễ cả" - Hen- rích tự nhủ thầm.

        - Tôi nghe các anh.

        - Ong thiếu tá Lem-ke ra lệnh cho ông đến chỗ ông ta ngay lập tức để cho chứng cớ về vụ nổ mìn trong tiệm ăn Xa-voa- Tên trung sĩ nói.

        "Ra lệnh?" mà thông thường thì người ta dùng chữ "mời" - Hen-rích băn khoăn nghĩ thầm.

        - Tại sao các anh kéo đến những hai người và lại mang theo tiểu liên?

        - Bây giờ đang đêm tối, mà ban đêm đi lại trong thành phố rất nguy hiểm - Tên SS, khác mặc binh phục hạ sĩ quan liền giải thích. Hen-rích liếc nhìn đồng hồ cố nhớ thòi gian: 5 giờ 40 phút.

        - Được, ta đi thôi.

        Hen-rích khoác áo mưa và bước ra cửa.

        - Ông ta ra lệnh cho lính hầu cũng phải đến - tên trung sĩ bảo.

        " Thế là nguy rồi, rất nguy nữa là khác".

        - Không cần phải mang súng đi - Tên hạ sĩ quan ra lệnh cho Cuốc khi thấy hắn cầm lấy khẩu tiểu liên.

        - Thế chả lẽ cứ quẳng súng lại trong căn phòng không người này hay sao?- Hen-rích hỏi.

        - Khách sạn này đã được canh gác cẩn thận - Cuốc đang lúng túng thì tên hạ sĩ quan đã giằng lấy khẩu tiểu liên đặt xuống ghế.

        - Đi thôi!

        Hen-rích bước ra khỏi phòng trước tiên rồi tới Cuốc, bọn Giét-ta-pô theo sau.

        Một chiếc xe hòm bảy chỗ ngồi đỗ cạnh cửa khách sạn. Còn hai tên SS nữa đang đứng đợi cạnh xe. Thoáng thấy Hen-rích chúng liền nhảy tót lên ngồi trên ghế đầu.

        Tên trung sĩ trỏ cho Hen-rích và Cuốc ghế giữa, còn hắn thì mở cửa sau rồi cùng tên hạ sĩ ngồi lên ghế cuối. Chúng cầm lăm lăm tiểu liên trong tay.

        "Giống như một vụ tống giam. Phải chăng mình chịu đi đến cho chúng hỏi cung là một việc sai lầm? Nhưng dù sao cũng đã muộn rồi. Thôi đành đợi đến đấy rồi hẵng quyết định sau. Chỉ thương hại Cuốc chả có tội tình gì mà bị vạ lây".

        Những dòng ý nghĩ nối đuôi nhau quay cuồng trong đầu óc Hen-rích. Anh không thấy sợ hãi. Chỉ thấy trí não căng thẳng y như trưa hôm qua khi anh đứng bên tủ chè hồi hộp nhìn lên chiếc đồng hồ quả lắc, nhẩm đếm từng giây.

        Quãng đường từ khách sạn đến trụ sở tên dự thẩm chiếm không quá năm phút mà Hen-rích cứ tưởng rằng mình ngồi trên xe lâu lắm.

        Trước cổng sở mật thám Giét-ta-pô có một tên lính gác cầm tiểu liên. Cuốc định theo Hen-rích vào nhà, nhưng tên này giữ hắn lại.

        Hen-rích vào một mình. Đến cửa, anh liếc nhìn gian phòng làm việc rộng thênh thang, bài trí đẹp đẽ. "Đừng hòng chạy thoát khỏi nơi đây". Lưới sắt chăng kín cửa sổ. Cánh cửa ra vào đóng gióng sắt chắc chắn.

        Tên thiếu tá dự thẩm Lem-ke ngồi chễm chệ trong cỗ ghế bành đặt sau chiếc bàn giấy lớn. Hen-rích đã kịp đọc tên hắn để ở ngoài cửa. Hắn chả chào hỏi gì hết, lặng lẽ chỉ cho Hen-rích ngồi xuống. Anh và Lem-ke gườm gườm nhìn nhau trong một phút. Thậm chí trong ánh mắt Hen-rích còn lộ vẻ tò mò nữa, vì bộ mặt của Lem-ke thật đặc biệt, khó quên: vừa dài ngoằng ngoằng vừa bé quăn quắt, phía dưới hóp lại ở đôi môi mỏng dính. Hình như hắn không có cằm, mồm liền tịt với cổ. Quả lộ hầu to tướng trên cổ khi thì kéo lên gần đến miệng khi thì tụt xuống trong cái cổ áo sơ-mi nâu¹. Lem-ke hút loại xì-gà rẻ tiền và gõ gõ ngón tay xuống bàn. Trên ngón tay giữa lấp lánh chiếc nhẫn bạc khắc hình sọ người, ngón bên cạnh đeo chiếc nhẫn cưới to bằng vàng. "Cũng có mụ đàn bà chịu làm vợ tên quái vật này kia đấy!"- Hen-rích thoáng nghĩ thầm trong óc. Anh mỉm cười và bỗng cảm thấy vui vẻ hẳn lên.

-------------------
        1. Đồng phục của bọn đảng viên quốc xã Đức.

        - Ông cho phép hút thuốc chứ? - Anh hỏi tên dự thẩm với một giọng chả cần giữ gìn gì cả.

        Hắn yên lặng đẩy hộp xì gà về phía anh.

        - Tôi lại muốn hút thuốc của mình kia - Hen-rích co tay định thò vào túi quần chợt nghe tiếng quát dữ dội:

        - Lùi lại!

        Lem-ke đứng phắt dậy nhìn trừng trừng vào góc phòng. Hen-rích ngoái cổ lại. Một con chó cao lớn đang nhe nanh, gầm gừ nhìn anh.

        - Nếu ông cứ để con chó này trong phòng thì tôi nhất định sẽ không trả lời câu nào cả! - Hen-rích cương quyết tuyên bố.

        - Sao vậy?

        - Tôi ghét tất cả mọi giống chó.

        Lem-ke bấm nút điện.

        - Đưa chó ra ngoài! - Hắn cộc lốc ra lệnh.

        Tên lính đeo tiểu liên vội dắt chó ra. Hen-rích móc hộp xì-gà Ha-ba-na và ung dung châm lửa hút.

        - Ông mua xì-gà này ở đâu thế? - Lem-ke ôn tồn hỏi.

        - Mong rằng ông cho lính Giét-ta-pô tới dựng tôi dậy giữa đêm khuya khoắt và ốp tôi đến đầy như thế này không phải cốt để dò la địa chỉ người bán thuốc xì-gà.

        Gò má bên trái của tên thiếu tá run bắn lên.

        - Chắc ông biết việc xảy ra tại tiệm ăn Xa-voa chứ?

        - Không những là biết mà chính tôi đã trông thấy tận mắt kết quả vụ nổ mìn này, nhưng sau đó tôi bỏ đi ngay...

        - Tại sao?

        - Tôi không thích xem cảnh đổ máu...

        Lem-ke nhếch mép cười khinh bỉ.

        - Ngài Thượng úy vốn quen đánh giặc ở hậu phương cho nên thấy máu chảy...

        Hen-rích hầm hầm ngắt lời hắn:

        - Thưa ngài Thiếu tá, tuy đầu xanh tuổi trẻ nhưng dám chắc là tôi đã trông thấy máu đổ nhiều hơn ngài.

        "Có cần nói với hắn một cách gay gắt như thế không" - Hen- rích quay mặt đi và đổi giọng nói tiếp:

        - Và đây lại là máu đồng đội...

        - Ông đi công tác đến thành phố này phải không?

        - Phải.

        - Bao nhiêu hôm?

        - Hôm nay là ngày thứ tám.

        - Ông bắt đầu ăn ở tiệm "Xa-voa" từ hôm nào?

        - Từ hôm thứ hai.

        - Ai giới thiệu cho ông tiệm ăn này?

        - Tôi sai lính hầu đi hỏi thăm nơi nào có tiệm ăn ngon và có ngưòi đã mách cho hắn tiệm "Xa-voa" - Hen-rích bình tĩnh nhớ lại.

        - Thẩm tra xem!- Lem-ke nói buông sõng. Hen-rích ngạc nghiên nhìn hắn.

        Nhưng hình như hắn không có ý bảo anh, mà là ra lệnh cho tên bí thư. Tên này biến vào sau cánh cửa.

        "Hắn định dùng đòn bất ngờ đây. Được ta sẵn sàng đợi những ngón sau đây!" Hen-rích tự nhủ và mỉm cười. Lem-ke không rồi mắt khỏi anh.

        - Ông ăn trưa lúc mấy giờ?

        - Bao giờ cũng đúng lúc một giờ.

        - Thế bao giờ thì ăn xong?

        - Biết trả lời sao được cái đó còn tùy theo khẩu vị và món ăn nhiều hay ít.

        - Hôm qua ông ra khỏi tiệm ăn lúc mấy giờ?

        - Không nhớ nữa.

        - Lúc mìn nổ thì ông ở đâu?

        - Cách cửa tiệm ăn có mươi bước. Tôi đang đi về khách sạn.

        - Mìn nổ lúc hai giờ mấy phút?

        - Không rõ, tôi không xem đồng hồ nhưng khi tôi về đến khách sạn thì đã 3 giờ kém 5.

        Tên thiếu tá cười gằn bộ dữ tợn.

        - Thế Gôn-rinh ông không thấy là...

        - Ông Phôn Gôn-rinh - Hen-rích chữa lại lối xưng hô của hắn.

        Lem-ke nhổm hẳn người lên hình như muốn đứng dậy khỏi ghế bành. Cặp mắt ti hí dữ tợn của hắn nhìn Hen-rích chòng chọc. Anh cũng nhìn lại hắn tỏ vẻ khinh bỉ.

----------------
        1. Phôn là tên đệm - Không gọi tên đệm nghĩa là có ý thiếu kính trọng (N.D)

   
        "Có lẽ đóng kịch đến dây là đủ rồi chăng? Phải bắn chết ngay tên thiếu tá này cùng hai hay ba tên đến trợ lực kia, nên dành cho mình hai viên. Dự trữ sẵn càng tốt. Không, phải đợi lát nữa".

        Hen-rích đặt mẩu xì-ga hút dở vào đĩa gạt tàn và rút trong túi ra một điếu khác.

        "Phải làm cho hắn thấy là ta luôn luôn thò tay vào túi lấy thuốc lá".

        - Hình như ông Thượng úy phát cáu rồi phải không? - Trong giọng nói của Lem-ke không còn vẻ chế giễu nữa, mà đã lộ vẻ nhạo báng.

        - Tôi không cáu mà đã xung tiết lên rồi đấy!

        - Thế ông không thấy một sĩ quan Đức khi chạy đến chỗ vừa bị mìn nổ lại không xem đồng hồ mặc dầu thừa biết rằng đó là một chi tiết rất quan trọng, như vậy là hết sức lạ lùng hay sao?

        - Tôi không ngờ rằng tôi sẽ là người làm chứng duy nhất mà ông dùng để điều tra về thòi gian mìn nổ.

        - Không, chúng tôi có rất nhiều nhân chứng, nhiều gấp mấy lần ông tưởng.

        - Thế càng tốt cho ông.

        - Còn đối với ông thì sao?

        - Đừng bắt bẻ từng chữ một.

        - Giấy tờ!- Lem-ke quát lên, tay gõ mạnh xuống bàn.

        "Đến nưóc cùng rồi đấy! Không hành động là lỡ mất cơ hội" Hen-rích cũng đứng phát dậy như Lem-ke, bỏ điếu thuốc vào đĩa và từ từ cởi khuy áo quân phục để lấy giấy tò.

        "Nếu hắn bắt đầu xem giấy ta sẽ bắn ngay" - Anh quyết định như vậy và trong thâm tâm cũng tự ngạc nhiên về sự bình tĩnh của mình.

        Hen-rích móc cuốn sổ chứng minh thư ra và đặt lên bàn.

        "Hễ hắn cúi xem chứng minh thư là..."

        Nhưng sau khi cầm giấy tờ, Lem-ke chưa chịu xem ngay. Hai bên đứng mặt giáp mặt, không che giấu vẻ điên cuồng, nhìn thẳng vào mặt nhau.

        Cánh cửa khẽ mở ra và tên trung úy ban nãy lại hiện lên trên ngưỡng cửa. Lem-ke nhìn hắn như dò hỏi:

        - Đã xác nhận xong!- Hắn nói nhỏ.

        "Lại một tên nữa vào nộp mạng... Phải đợi cho hắn tiến lên trước. Tuy vậy, nếu hành động nhanh..."

        - Thượng úy Phôn Gôn-rinh, tại sao ông được tặng huân chương "Chữ thập sắt" hạng nhì?

        - Không phải việc của ông!

        "Bây giờ cóc cần gì nữa. Cứ đợi cho tên trung úy bước lại gần hơn tí nữa là..."

        - Ông Trung úy, hãy kiểm tra giấy tờ đi!- Lem-ke giận giữ hạ lệnh và vẫn không rời mắt khỏi Hen-rích, tay thọc vào ngăn kéo.

        "Chả lẽ hắn đoán biết và lấy súng lục hay sao?" - Hen-rích đâm hoảng.

        Tên trung úy tiến đến bên bàn cầm giấy tờ của Hen-rích và tránh sang phía khác.

        Hen-rích thò tay vào túi. Lem-ke rùng mình, toàn thân cứng đò. Hen-rích thản nhiên móc hộp xì-gà ra.

        - Thưa Thiếu tá, thưa Thiếu tá!... - Tên trung úy vừa ngạc nhiên vừa sợ hãi kêu lên.

        - Việc gì thế?- Lem-ke quay đầu đi trong giây lát.

        "Bắn, phải bắn ngay". Nhưng tên trung úy vừa kêu lên cái gì vậy?

        Sau khi xem xong giấy tò, gã trung úy lặng lẽ mở cuốn chứng minh thư của Hen-rích đưa cho Lem-ke.

        Ở trang đầu có gài tấm ảnh của Béc-gôn, Thiếu tướng SS với dòng chữ "Ba thân tặng Hen-rích Phôn Gôn-rinh".

        - Ngài Thiếu tướng là thân sinh của ông à?

        Rõ ràng là một phát súng nổ lúc ấy còn không đột ngột bằng tấm ảnh này.

        - Đây là ba ông hay sao? - Lem-ke sửng sốt nhắc lại câu hỏi.

        - Đừng có đóng kịch nữa! - Hen-rích đứng vụt dậy, Hộp xì gà của Lem-ke bắn vào tận góc phòng - Ông căn cứ vào đâu mà dám lôi tôi dậy giữa đêm khuya và vặn vẹo trong nửa giờ liền như thế này?

        - Nhưng, ông Phôn Gôn-rinh...

        - Không "nhưng" gì cả! Gọi xe đưa tôi về khách sạn ngay lập tức! Nội ngày mai là ba tôi sẽ biết hết mọi việc.

        "Tấn công, bây giờ chỉ có tấn công thôi. Giận dữ, điên cuồng làm thật ra vẻ cậu con cưng của tên thiếu tướng SS ".

        - Nhưng đại tá Gác-ne là sĩ quan đặc trách của tướng Béc- gôn - Lem-ke lẩm bẩm.

        - Ông không nói tôi cũng biết!

        Hen-rích cảm thấy một nỗi khoái trá vô hạn và khó tả tràn ngập cả tâm hồn anh. "May mà chưa để hắc ín vào mặt ông. Tiên sư những thằng ngốc!"

        - Nhưng chúng tôi có biết đâu - Tên trung úy chêm vào.

        - Một cốc cô-nhắc - Hen-rích ngồi phịch xuống ghế bành. Anh cảm thấy như mình sắp cười phá lên, hay sắp hát vang bài ca thân yêu ở ngay trong phòng của tên dự thẩm Giét-ta- pô. Anh đưa tay lên che mắt để khỏi lộ niềm vui sướng của mình ra.

        -Thưa Nam tước, thưa Nam tước - Anh nghe tiếng gọi khe khẽ và kính cẩn.

        Hen-rích bỏ tay xuống. Tên trung úy đứng trước mặt anh và bưng chiếc khay trên có để chai cô-nhắc và mấy cái cốc. Chai đã mở nút.

        "Chúng nó nốc những thứ rượu có phải là dở đâu" - Hen-rích nhìn nhãn hiệu rượu và tự nhủ.

        Tên trung úy rót rượu mời. Hen-rích uống một hơi cạn cốc rồi móc hộp xì-gà ra và đưa cho tên trung úy. Hắn vồ lấy điếu xì gà vội vàng đến nỗi Hen-rích phải cắn môi cho khỏi bật cười. Lem-ke cũng nhoài người qua bàn, rón một điếu.

        Hen-rích bật lửa cho chúng châm thuốc.

        - Vâng, ông thượng úy Phôn Gôn-rinh, bây giờ chắc ông đã nguôi giận...

        "Lúc này hắn vừa láo xược gọi mình là Gôn-rinh không thôi!..."

        - ... Xin ông hiểu cho chúng tôi. Một nhân vật quan trọng như đại tá Gác-ne vừa bị giết mà ông lại là người độc nhất rời khỏi tiệm ăn trước khi mìn nổ...

        Chuông điện thoại réo.

        - Béc-lanh gọi đấy - Tên thiếu tá vồ lấy máy nói - Tôi nghe đây!

        - Lại thiếu tướng Béc-gôn! Ngài đã gọi tới lần thứ ba trong ngày hôm nay - Lem-ke lấy tay che ống nói, thì thầm - Tiếc rằng chưa có gì mới cả.

        Hen-rích chìa tay về phía ống nghe.

        - Thưa Thiếu tướng! Thượng úy Phôn Gôn-rinh muốn nói chuyện vối ngài. Vâng, ông ấy ỏ đây.

        Lem-ke trao ông nghe cho Hen-rích quá cung kính, tựa hồ như chính lão thiếu tướng đang ngồi trước mặt hắn.

        - Vâng, con đây... Đang đi công tác. Sao lại có mặt ở đây giữa đêm khuya thế này à?- Hen-rích liếc nhìn hai tên thiếu tá và trung úy. Chúng ra hiệu và nháy mắt như cầu khẩn: Lạy ông im đi cho!

        - Nếu bọn du kích đã giết sĩ quan đặc phái viên của ba thì lẽ nào con lại ngồi yên? Cố nhiên con phải giúp đỡ. Em con có việc gì thế? Nhờ ba chuyển cho Lô-ra cái hôn của người anh và của cả người yêu nữa!... Nhưng đừng bảo em vội, con muốn tự mình nói thẳng với em. Hẹn gặp ba một ngày rất gần.

        Hen-rích đặt ống nghe lên giá.

        - Nam tước Phôn Gôn-rinh, tôi rất mong ông sẽ quên mọi việc hiểu nhầm hôm nay!- Lem-ke xin lỗi rối rít - Tôi tin rằng sự quen biết giữa chúng ta, tuy là ban đầu gặp điều đáng tiếc...

        - Nó đã giúp tôi có dịp nói chuyện với ba tôi, và như vậy là tôi đã được bồi thường phần nào rồi. - Hen-rích vui vẻ ngắt lời hắn.

        - Xin ông thử tưởng tượng rằng nếu ông rôh ngồi lại mấy phút và bị mìn nổ chết thì chúng tôi sẽ ra sao?- Lem-ke hỏi và trong lòng run sợ trước ý nghĩ đó.

        - Thôi, tôi mệt lắm rồi. Gọi xe đi.

        - Ổ, xin vâng! Nhưng mong là ông đừng quên lời hứa giúp đỡ chúng tôi.

        - Vói khả năng có thể có - Hen-rích nghiêng đầu chào rồi đi ra. Mưòi lăm phút sau, anh đã ngủ rất ngon lành.

        Thật khó mà nghi ngờ bà Tác-van đang phấn đấu cho những lý tưởng cao siêu và nhất là những lý tưởng đòi hỏi sự hy sinh vật chất. Mới cách đây không lâu, tầm mắt của bà chỉ hạn chế trong sự mong ước rằng nếu không mở rộng được thì cứ giữ vững được mức lời lãi của toà khách sạn và tiệm ăn mà chồng bà để lại cho. Và cần phải nói rằng bà đã tỏ ra là người thừa kế xứng đáng và phát triển được chí hướng của người chồng quá cố. Sự thực thì không những chỉ do tài tần tảo quán xuyến của bà mà còn nhờ những điều kiện đặc biệt cho nên việc làm ăn mới phát đạt như vậy. Xanh Rê-mi vốn nổi tiếng là một thành phố nghỉ mát, thành ra suốt năm chỉ trừ mùa cuối thu còn thì mùa nào cũng nườm nượp khách thập phương lui tới. Họ rất mê khách sạn và tiệm ăn của bà Tác-van, bởi vì bà có tiếng tháo vát, ngăn nắp, sạch sẽ. Có lẽ khách khứa còn có cảm tình thêm ở chỗ là cậu Giăng và cô Mô-níc chả bao giờ quấy rầy luẩn quẩn quanh chân họ mà còn biết giúp việc mẹ. Bà Tác-van cho rằng phải dạy cho con ý thức tự lập, cần cù từ khi còn măng sữa.

        Giăng và Mô-níc đã khôn lớn. Mọi việc đều êm đẹp và bà mẹ đã sớm đặt trước kế hoạch bảo đảm tương lai cho con cái. Bà sẽ cho con gái tiệm ăn, còn thằng Giăng thì lĩnh phần ngôi khách sạn.

        Chiến tranh đã phá vỡ mọi kế hoạch. Thực ra khách sạn vẫn đông. Phần lớn các phòng đều có khách thuê trọ lâu dài, đó là đám người chạy loạn từ Pa-ri, nói chung từ miền Bắc xuống. Họ chưa muốn trở về vội, vì trên ấy chế độ chiếm đóng nghiêm ngặt hơn. ở Xanh Rê-mi chế độ này còn được che đậy bằng mọi thứ hiệp ước lá nho¹ giữa Bộ tư lệnh Đức và chính phủ Vi-si về vấn đề bảo hộ khu vực. Khách tản cư vẫn ăn uống ỏ tiệm này nhưng không thu được lãi như trước nữa. Công việc làm ăn của bà Tác- van xem chừng có suy sụp. Trưốc kia khách nghỉ mát tấp nập kéo nhau đến đây chơi bời nghỉ ngơi, bao giò cũng đặt trước, còn bây giờ thì khác hẳn, dân chạy loạn nằm lì ở đây và xót xa tính đếm từng xu một, bởi vì họ chẳng biết là tiền giắt lưng của họ còn đủ để sống được bao ngày nữa và cũng không đoán trước được đến ngày nào họ mới có thể trở về quê hương. Thêm vào đó, bà Tác-van lại phải thường xuyên giúp đỡ mẹ đang sống với bà em gái Lu-da ỏ làng Tơ-ra-vec. Trước chiến tranh bà này ở Pa-ri. Chồng là Ăng-đơ-rê Rơ-na, kỹ sư hàng không. Nhưng năm 1939, Ăng-đơ-rê bị động viên vào quân đội, công tác trong không quân, và chắc đã chết rồi, vì suốt thời gian từ đó đến nay Lu-da chưa hề nhận được lá thư nào của chồng. Ít lâu sau bọn Đức tịch thu toàn bộ gia sản của Ăng-đơ-rê, nên Lu- da đành phải rời bỏ Pa-ri để lần về ở vối mẹ trong một làng quê cách Xanh Rê-mi 30 cây số.

        Tất nhiên, sống quây quần có chị có em thì vẫn ấm cúng hơn. Bà em sẽ đỡ đần công việc trong tiệm ăn. Nhưng bà Tác- van chẳng dám làm như vậy. Không phải vì bà ghét bỏ gì em gái, mà là vì phải đề phòng. Nếu bọn Giét-ta-pô biết rằng vợ Ăng-đơ-rê ở trong nhà bà chủ tiệm ăn thì chúng sẽ ghi vào sổ đen ngay. Chúng sẽ cấm sĩ quan Đức vào tiệm ăn và như thế thì chi đi đến phá sản hoàn toàn. Dù sao chăng nữa phần lớn tiền lời đều trông cậy vào những ông khách thường lui tới này. Không, không thể nghĩ đến việc đưa em gái về ở trong nhà được. Thậm chí bà Tác-van còn phải giấu giếm cả chuyện thư từ với Lu-da, nhất là sau khi Giăng trốn theo du kích.

        Phải đứa con trai độc nhất của bà đã phải chạy theo du kích. Từ ngày xảy ra việc này, chưa phút nào bà Tác-van được yên tâm. May mà bọn Giét-ta-pô chưa dò là được chuyện đó. Chúng chỉ biết rằng Giăng bị mất tích ngoài mặt trận, hoặc là chết, hoặc là bị bắt làm tù binh. Thế ngộ chúng dò biết được thì sao? Vì đã một bận nó bị giữ lại trong núi cơ mà. Phúc bảy mươi đời, nó lại gặp được ông Nam tước ấy. Chắc hẳn lời cầu nguyện hàng ngày của người mẹ già đã xui khiến Nam tước buông tha nó.

        Nếu không thì vì cớ gì Nam tước lại làm như thế? Hay có lẽ ông ta đã nhận ra Giăng là anh ruột Mô-níc? Không, không thể thế được. Mà thằng Giăng thì vẫn là thằng bé vô tư ngờ nghệch như xưa. Mặc dầu nó nhiều tuổi hơn con Mô-níc thực đấy, nhưng đối xử còn kém hơn con bé này nhiều.

        Bà chỉ có thể trông cậy vào con gái thôi. Nàng không đến nỗi như Giăng, sự thực nàng rất căm thù bọn Đức và thỉnh thoảng tỏ thái độ quá gay gắt, nhưng vẫn chưa hề vượt quá giới hạn. Thậm chí còn nhận lời dạy tiếng Pháp cho Nam tước Hen-rích Phôn Gôn-rinh. Tất nhiên vị Nam tước này khác hẳn bọn Đức kia, lịch sự như một người Pháp chính cống, lại rất chân tình. Từ khi anh tha không bắt Giăng, bà Tác-van càng ngày càng kính trọng anh hơn. Chỉ bậc nghĩa hiệp chân chính mới có thể hành động như vậy. Giăng nhắn Mô-níc thưa với mẹ rằng anh đã ngây người ra vì kinh ngạc trước mọi việc xảy ra... Nhân thể, tại sao Mô-níc lại biết được chuyện của Giăng? Bà Tác-van nhớ lại là Mô-níc hay lấy xe đạp đi dạo và bà cuống cuồng lên. Nếu cả Mô-níc cũng liên lạc với du kích thì sao?

        Bà Tác-van bắt đầu tổng hợp và phân tích những sự việc mà trước kia bà chẳng hề để ý.

-------------------
        1. Dùng theo nghĩa bóng, có ý ví hiệp ước này với hình lá nho che trên bộ phận sinh dục của pho tượng khỏa thân

        Đúng rồi, thường thường vào buổi trưa, lúc công việc bận tíu tít, Mô-níc bỏ mặc tất cả và viện cớ nhức đầu rồi lỉnh đi đâu mất... Sau đó lại thấy chuyển lời Giăng về hỏi thăm mẹ... rất thường xuyên. Hoặc là nàng bảo: "Mẹ ơi, nếu ai hỏi gì thì mẹ cứ bảo Phơ-răng-xoa là chồng chưa cưới của con mẹ nhé!" Bà vẫn coi đó là câu nói đùa và chỉ tủm tỉm cười. Gã Phơ-răng-xoa mũi khoằm dám sánh với nàng Mô-níc xinh đẹp của bà! Bây giờ bà Tác-van không thấy buồn cười nữa. Dần dần bà đã bắt đầu hiểu rằng con gái bà đang giấu bà điều gì đó. Trời đất, lỡ ra ai biết được việc này! Vì Giăng thì ở tận trong núi, còn tương đối an toàn, chứ đằng này Mô-níc có thể bị bắt bất cứ giờ phút nào. Thôi, hãy quẳng những ý nghĩ này đi, không thì phát điên mất.

        Rồi bà Tác-van tự cười thầm, xua đuổi những mối nghi hoặc đáng sợ, tự chế giễu mình là kẻ hèn nhát, nhưng vẫn không thể hoàn toàn dứt bỏ được nỗi lo âu.

        Chưa lần nào bà nói bóng nói gió với Mô-níc về sự ngờ vực của mình. Ồ, bà rất rõ tính con gái. Vừa nóng nảy, vừa phổi bò. Ngăn cản nó là chỉ tổ chọc tức nó lên và bà mẹ sẽ được một buổi lên lớp chính trị! Mô-níc chả đời nào chịu thỏa hiệp với cái tư tưởng cầu an, thích sống bằng nguồn lãi của tiệm ăn, nơi mà bọn Đức thường lui tới. Nàng còn muốn vứt bỏ hết tất cả và sống cuộc đời tự lập. Không, tốt hơn hết là cứ nhắm mắt rụt đầu lại như con rùa gặp nguy và đợi đến lúc chiến tranh chấm dứt.

        Nhưng khi Mô-níc nhận được bức điện và tuyên bố là sẽ đi Bông-vin, thì bà Tác-van chợt hiểu rằng mình đã phạm một sai lầm nghiêm trọng như thế nào. Bà vội khóa trái cửa lại, cất chìa khóa vào túi và cương quyết nói:

        - Không đi đâu cả!

        - Me ạ, thế nào con cũng phải đi.

        - Để mặc họ cử người khác - Lần đầu tiên bà Tác-van để lộ cho con gái biết rằng bà đã dò la ra mọi việc - Con gái đâu lại cứ chạy lung tung và làm toàn những việc kín như vậy.

        - Me ạ, chính con gái mới nên làm việc này đấy. Chỉ con mới có thể biết được việc của Hen-rích... - Mô-níc không nói hết câu.

        - Mày phải dò la việc gì của ông Hen-rích? Việc gì? Tao hỏi mày thế đấy? Nếu mày không nói ra, tao sẽ chạy ngay đến Trung tướng...

        - Được thôi, mẹ cứ chạy đến và đừng quên khai rằng anh Giăng đi theo du kích. Rồi anh em du kích sẽ bị bắn chết từng xâu, bởi vì họ chẳng có súng mà me lại phá mất cơ hội cướp súng giặc. Thế nào, sao me còn đứng đấy? Chạy đi! Me hành động như là một người phụ nữ Pháp "chân chính", như thằng Lê-véc. Chỉ cần mẹ biết cho rằng nếu thế thì mẹ đừng hòng mẹ mẹ con con gì nữa.

        Nghe nói đến súng đạn, bà Tác-van gieo mình xuống ghế và mặt tái nhợt đi đến nỗi khiến Mô-níc đâm ra thương hại.

        -  Me yêu quý!- Nàng âu yếm quàng lấy cổ mẹ - Xin hứa với mẹ rằng con sẽ không gặp nguy hiểm gì đâu. Xin thề như vậy! Đây chỉ là một chuyến đi chơi thoải mái thôi mà. Nhân tiện con chỉ phải rỉ tai người khác mấy câu, thế là xong việc.

        Dù sao bà Tác-van cũng chẳng yên lòng ngay được một cách dễ dàng. Bà khóc lóc, cầu khẩn, đe dọa rồi lại khóc sướt mướt. Mô-níc săn sóc mẹ như chăm nom người ốm nhưng vẫn khăng khăng giữ ý định của mình: Con nhất định phải đi! Và trong cuộc giằng co giữa người mẹ cố sức cứu con ra khỏi cái chết, với đứa con gái sẵn sàng chết để cứu sống dân tộc, rốt cuộc đứa con vẫn là kẻ chiến thắng. Bà mẹ đành phó thác tất cả cho số mệnh.

        Mô-níc không đánh điện cho Hen-rích để báo tin mình sẽ đến Bông-vin. Nàng không muốn thiên hạ trông thấy nàng với Hen-rích trên sân ga, ở đó đầy những bọn cảnh sát và mật thám Giét-ta-pô. Sau khi đã đến nơi và gặp người chị họ, nàng mới điện thẳng về khách sạn, hẹn giờ và chỗ gặp Hen-rích.

        Hen-rích giữ đúng lời hứa. Anh mặc thường phục và Mô-níc thầm nghĩ rằng cách ăn mặc này hợp với anh hơn là bộ quân phục sĩ quan Đức. Trong giây lát Mô-níc cảm thấy hình như bức tường ngăn cách giữa hai người đã biến mất. Thật là dễ chịu khi đi bên cạnh anh, khoác vào cánh tay ấm áp, cứng cáp của anh. Thậm chí nàng chẳng muốn trò chuyện gì nữa. Và chắc Hen- rích đã thấu hiểu ý nghĩ của nàng. Anh cũng yên lặng. Mô-níc tưởng tượng như không có chiến tranh. Nàng chả cần giấu giếm tình cảm của mình, giữa nàng và Hen-rích chỉ là quan hệ thông thường của con ngưòi. Nhưng được vài bước họ lại vấp phải bọn tuần tra và tiếng giày đinh nặng nề của chúng nhắc cho Mô-níc nghĩ tới tiếng vang của những tảng đá đầu tiên rơi lên nắp quan tài. Không, không thể quên được. Thực tế đã nhắc nàng nghĩ tới chế độ chiếm đóng, nhắc rằng nàng đến đây không phải để liên hệ với người yêu, mà là cốt để thu lượm những tin tức quan trọng cho du kích.

        "Chính lúc này chúng ta đặc biệt cần có vũ khí ". Bên tai nàng vẫn luôn luôn văng vẳng câu nói của Phơ-răng-xoa trước hôm lên đường. Phải chăng bản thân nàng không hiểu rõ điều đó? Đúng, vũ khí rất cần. Và Mô-níc sẽ xoay xỏa đủ cách để cho súng đạn lọt vào tay du kích. "Nhưng như thế thì Hen-rích rất có thể bị lôi thôi to"- Nàng chợt nghĩ ra. Anh đang đi cạnh nàng, yên lặng, nhưng nàng cảm thấy rằng anh cũng rất sung sưống. Đôi mắt anh long lanh nồng nàn khi trông thấy nàng ở góc ngã ba đường phố. Nếu anh đoán ra nàng đang nghĩ gì thì anh sẽ làm thế nào nhỉ? Sẽ gọi đội tuần tra lại, hạ lệnh cho chúng giải nàng tới sở Giét-ta-pô. Không thể thế được! Nếu anh đọc được những ý nghĩ của nàng, anh cũng chẳng làm thế. Và nếu anh bị bắt vì vũ khí bị du kích cướp mất thì anh cũng không bao giờ khai báo nàng. Mô-níc tin chắc như vậy. Nhưng dù sao nàng vẫn không thể nói thật được. Bởi vì nàng không có quyền hành động liều lĩnh mà chỉ căn cứ vào chút cảm tình riêng tư của mình. Thậm chí nếu Hen-rích được lệnh đi theo đoàn tàu này?...

        Mô-níc rùng mình tưởng chừng Hen-rích sẽ nhận được lệnh này thực.

        - Mô-níc, cô lạnh à? - Hen-rích ân cần nói.

        - Vâng, hơi lạnh - Nàng thò thẫn trả lời, mặc dầu tiết thu tàn ít khi ấm áp như thế này.

        - Khách sạn tôi trọ chỉ cách đây có mấy bước. Hay là ta ghé vào sưỏi và nghỉ đi thôi?

        Mô-níc lắc đầu nguây nguẩy.

        - Ồ, anh nói hay nhỉ!

        - Nhưng chúng ta chả ngồi chuyện trò riêng với nhau bao nhiêu lần rồi là gì? Tôi thấy hình như mình chưa làm gì để cô phải sợ cả. Nhân tiện lúc này tôi lại cần có mặt ở nhà để nhận một tin tức rất quan trọng.

        - Anh làm xong công việc rồi chứ?

        - Hoàn toàn xong xuôi! Chỉ cần nói chuyện trong hai phút bằng điện thoại về thời gian tàu khỏi hành, rồi thì tha hồ tự do. Xin hứa rằng cô không phải ngồi buồn quá hai phút đâu...

        - Nhưng... - Mô-níc do dự.

        - Cô không muốn ai trông thấy cô trong khách sạn này chứ gì?- Hen-rích đoán biết.

        - Vâng. Vì ở đây không ai biết tôi và có thể cho rằng tôi là một ả... Vì đây là khách sạn sĩ quan.

        - Phố này rất vắng người. Mà nếu gặp ai thì chúng mình sẽ đợi cho họ đi khỏi.

        Mô-níc lặng lẽ gật đầu và bước dấn lên, hình như muốn mau chóng thoát khỏi tai vạ đang chờ nàng.

        Cuốc đang ngồi trong phòng.

        - Bất cứ ai đến hỏi cũng bảo tôi đi vắng nhé. - Hen-rích ra lệnh cho Cuốc và để Mô-níc vào trước.

        Bây giờ chẳng khác gì những phút đầu tiên của cuộc gặp gỡ, ngồi yên và không tiện. Nên Mô-níc bắt đầu nói huyên thiên về chuyện đi đường, cô kể cho thật hấp dẫn và bối rối trước sự bất lực của mình. Song Hen-rích cũng cảm động không kém. Câu chuyện sôi nổi về vụ nổ mìn ở tiệm ăn "Xa-voa" đã giúp hai người vượt qua chỗ bí. Mô-níc ngồi nghe, mắt ngó xuống đất. Nàng sợ rằng Hen-rích sẽ đọc thấy trong mắt mình một cái gì khác hơn sự tò mò thông thường. Nhưng khi Hen-rích nói là suýt bỏ mạng, nàng bỗng rùng mình.

        - Tôi vẫn thấy lạnh - Nàng lấp liếm.

        - Cô lấy tạm tấm áo này mà khoác nhé.

        Hen-rích nói xong, sắp cởi áo vét thì chợt có tiếng gõ cửa rất mạnh bên phòng của Cuốc. Hen-rích đặt ngón tay lên môi ra hiệu cho Mô-níc yên lặng.

        - Thượng úy Phôn Gôn-rinh có trong phòng không?- Một giọng the thé hỏi.

        - Thưa Thượng úy, ông tôi đi đâu rồi ấy.

        - Thế sao mày lại ở đây, Cuốc? Mày phải thuyên chuyển sang mặt trận phía Đông kia mà?- Giọng nói ấy lại vang lên.

        - Thượng úy Phôn Gôn-rinh đề nghị giữ tôi lại làm cần cụ cho ông ấy.

        - Chắc ông ta không biết mày là thằng khốn kiếp nào! Nhưng tao sẽ nói lại với ông ta... Còn bây giò thì nghe đây và đừng có tai nọ xọ tai kia đấy nhé. Thưa với Thượng úy rằng đoàn tàu 787 ngày mai sẽ khỏi hành vào lúc 8 giờ tối. Nếu ông ta muốn đi với chúng tao thì phải báo trước để chúng ta dành sẵn cho một buồng. Rõ chưa? Sáng mai tao sẽ gọi dây nói cho ông ấy, thằng nõm ạ, vì nhất định mày nói lại thế nào cũng nhầm bét cho mà xem.

        - Rõ. Tôi không nhầm đâu ạ! Xin thưa lại ngay, sau khi Thượng úy về đây hay gọi dây nói về.

        Cánh cửa phòng bên đóng sầm lại.

        - Thế là anh định trở về bằng chuyến tàu này hay sao? – Mô-níc muốn giấu vẻ hồi hộp, nhưng không giấu nổi. Nó lộ ra trong giọng nói, ánh lên trong khóe mắt, tỏa ra trên dáng bộ đờ đẫn vì lo lắng của nàng.

        "Cô nữ du kích đáng yêu của tôi ơi! Cô cũng còn non nớt thế kia à!" Hen-rích sắp thốt lên nhưng nén lại được và thản nhiên bảo:

        - Thượng úy Phen-ne cùng hai chục tên lính cũng làm nổi việc ấy. Có sáu toa tàu mà áp tải như vậy là hơi nhiều. Còn chúng ta sẽ về xe chứ? Như đã giao hẹn trước. Ngày mai ta sẽ dạo chơi trong thành phố một buổi, rồi sau khi ăn bữa trưa sẽ ra về.

        - Không, tôi cần phải về hôm nay, tôi hứa với me tôi như vậy rồi, me tôi đang mệt.

        - Thế còn bà chị họ, cô chưa gặp chị ấy cơ mà?

        - Tôi trao gói quà của me tôi cho chị ấy rồi, và chúng tôi cũng chả có chuyện gì mà nói. Vì chị ấy mới ở nhà tôi ra đi được ít lâu.

        - Thế thì tôi sẽ báo cho Phen-ne biết là tôi sẽ về bằng xe ô-tô, còn cô thì cứ chuẩn bị đi. Tôi sẽ ghé tìm cô ở đâu?

        - Hai giờ nữa tôi sẽ đợi anh ỏ góc phố chỗ ngã ba đường, nơi chúng mình đã gặp nhau hôm nay. Có tiện cho anh không?

        - Tiện lắm chứ. Tôi còn đủ thời giờ để đưa cô đến bà chị nữa là khác.

        - Thôi, thôi! Không cần thế! - Mô-níc chối đây đẩy - Có thể chị ấy đứng trong cửa sổ nhìn ra và ai biết được chị ấy sẽ nghĩ ra sao!

        Hen-rích tủm tỉm cười, nhìn Mô-níc. Hai hàng lông mi của nàng vội vàng hạ xuống.

        Sau khi Mô-níc đi rồi, Hen-rích liền báo cho Phen-ne biết là hôm nay anh sẽ ra về bằng xe ô-tô và chỉ dẫn cho hắn cách bảo vệ đoàn tàu. Còn một ít thời gian nữa để ghé qua Lem-ke. Tên này tiếp anh hết sức kính trọng và niềm nở. Nhưng hắn phàn nàn là chưa mò ra dấu vết thủ phạm vụ ám sát ở tiệm ăn"Xa-voa".

        Hen-rích tỏ ý tiếc anh phải trở về, nên không thể giúp sở giét-ta-pô tìm ra hung thủ được.

        Hai giờ sau khi Hen-rích đi xe tới chỗ hẹn thì trời đổ trận mưa thu như trút nước.

        Mô-níc chưa đến và Hen-rích quyết định đánh xe chạy quá lên quãng nữa để khỏi phải đỗ ở góc phố, cốt tránh sự chú ý của mọi người.

        Chạy qua hai ngã tư anh chợt trông thấy cái bóng dáng quen thuộc và bên cạnh là một người đàn bà cao lớn, tóc vàng hoe, khoác áo mưa lên vai nàng. Hen-rích toan hãm xe lại nhưng sực nhớ là mình mặc quân phục nên đành cho xe chạy tiếp vòng sang phố khác và quay về chỗ hẹn. Mô-níc đang đợi anh.

        - Cô từ chối không khoác áo mưa là dại đấy. Nó sẽ có ích cho cả hai ta.

        - Chả lẽ... chả lẽ... Mô-níc giận dữ trợn mắt - Anh không có quyền theo dõi tôi!

        - Chỉ là sự tình cờ thôi. Nhưng tôi rất cám ơn dịp may này đã khiến tôi tin rằng đó là chị họ chứ không phải là ông anh họ và hơn nữa lại là người chị rất đẹp.

        - Thế anh cũng kịp nhận thấy thế kia à? Mắt tôi rất tinh. Tôi còn nhận thấy nhiều điều mà cô không đoán ra nữa là khác, cô giáo xinh đẹp ạ!

        Lát sau chiếc xe đã bon nhanh trên con đường về Xanh Rê- mi. Mưa vẫn chưa ngớt. Hai người cứ phải chúi vào tấm áo mưa của Hen-rích. Những giọt nước lạnh rỉ qua khe cửa mở.

        Hen-rích cùng Mô-níc rời khỏi Bông-vin vào buổi chiều. Cuốc mở hết tốc lực để về tới Xanh Rê-mi trưóc lúc trời tối. Đi đêm trên quãng đường này rất nguy hiểm.

        Nhưng hai người hành khách của Cuốc chẳng để ý gì đến cả tốc độ chạy nhanh lẫn trời mưa tầm tã. Họ ngồi yên lặng, nép vào nhau, họ không cần gì trên trái đất này nữa ngoài cảm giác ấm áp gần gũi đang rạo rực trong đôi trái tim. Họ muốn cứ băng mãi về phía trước như thế về cõi vô tận, nơi có thể trở thành con người thực, nơi có thể vứt bỏ màn kịch, những câu nói úp mở, bóng gió này để thật thà nói trắng ra cái chữ độc nhất đang nằm trên đầu lưỡi, cái chữ mà cả hai bên đều sợ không dám nói ra:

        - Yêu!

     

        Lút đã nhầm, khi quả quyết là ở cách Xanh Rê-mi khoảng vài cây số có một công binh xưởng ngầm, chuyên sản xuất các loại mìn và súng cối. Gã là người đầu tiên đã nói lên điều đó, rồi đến lượt tướng E-véc và thêm một vài sĩ quan tham mưu nữa. Ngay cả tên chỉ huy SS Mi-le cũng tin rằng có thêm nhiều ngôi nhà nhỏ, dọc bên đường, chạy dài về phía cao nguyên, và chắc mẩm đó chính là lối vào binh công xưởng kia. Cho nên tất cả nhũng đứa nắm được điều "bí mật" ấy không mảy may biết rằng thực tế chúng nó đang bảo vệ một địa điểm không người, và tất cả những ngôi nhà ấy được dựng lên với mục đích ngụy trang mà thôi. Bộ tư lệnh Đức hết sức quan tâm cốt làm thế nào bảo vệ được bí mật địa điểm thật mà chúng xem là một mục tiêu đặc biệt quan trọng.

        Đúng vậy, công xưởng ngầm có thật. Dưới ấy người ta chuyên chế tạo vũ khí. Trong công xưởng đó gồm toàn anh em tù binh người các nước tạm chiếm bị dồn đến đây làm việc. Có điều là không phải ở gần Xanh Rê-mi, mà cách thị trấn những ngoài hai mươi lăm cây số, nơi được mệnh danh là thung lũng Ma.

        Những người chăn súc vật đặt tên cho thung lũng ấy như vậy. Tuy gọi nó là Ma, nhưng đến bản thân họ cũng không ngờ tin ấy lại đúng sự thật. Họ chỉ bực một nỗi là khó đặt chân vào thung lũng đó lắm và trâu bò cũng không làm sao thò mõm tới những bãi cỏ quái gở kia. Không nghe lòi khuyên của các cụ già, thỉnh thoảng bọn mục đồng chưa từng trải đã lùa súc vật đến sát những quả núi dốc đứng thành vại bao bọc bốn phía quanh thung lũng. Nhưng tất cả những lần thí nghiệm đó hòng tìm thấy lối. xuống ít hiểm trở hơn đều không mang lại kết quả nào.

        Đứng trên cao nhìn xuống thung lũng, người ta có cảm tưởng hình như một bàn tay khổng lồ nào đó đã dùng chiếc com-pa khổng lồ quay một vòng tròn, sau đó mang những tảng đá dốc đứng kia dựng lên chung quanh thung lũng để bàn chân con người không dẫm được lên tấm thảm xanh tươi mơn mởn trải kín mặt đáy bằng phẳng của cái giếng mênh mông ấy. Các nhà du lịch đã đến xem xét bức tranh thiên nhiên này, họ ngắm nghía phong cảnh, nhưng không dám xuống thung lũng, bởi vì trên những vách đá nhẵn thín vì bị nước bào mòn chẳng thấy có một khóm cây nhỏ nào để làm chỗ bám khi tụt xuống.

        Thung lũng Ma nằm phơi mưa nắng như vậy cho đến cuối năm 1941 vẫn chưa có ai đặt chân tới.

        Lúc bấy giờ luận điệu tốc chiến tốc thắng, giọng lưỡi hòng bắt nước Nga Xô-viết quỳ gối trước mặt kẻ chiến thắng, đã lỗi thời. Và mặc dù Bộ tư lệnh tốỉ cao của quân đội Hít-le chưa chịu từ bỏ luận điệu ấy, nhưng sau trận đại bại gần Mạc-tư-khoa, nhiều kẻ đã bắt đầu mở mắt thấy rằng chiến tranh có thể phải kéo dài và cần chuẩn bị thật cẩn thận cho một cuộc tấn công mới. Dĩ nhiên trong cuộc chuẩn bị đó việc trang bị cho quân đội đóng vai trò khá quan trọng, nhất là "đòn bất ngờ", thứ vũ khí được sản xuất trong các công binh xưởng và, theo sự trù tính của bọn Hít-le thì vũ khí ấy sẽ làm tê liệt các vùng hậu phương của bên địch.

        Nhưng các cuộc công kích của không quân Liên Xô và quân đồng minh vẫn xảy ra ngày càng nhiều. Việc che giấu các binh công xưởng quan trọng nhất để tránh sự oanh tạc của phi cơ là việc vô cùng cần thiết.

        Chính vì vậy mà sau cuộc đại bại ở Mạc-tư-khoa, tại miền Đông Nam nước Pháp và bên miền Bắc nước Ý người ta thấy xuất hiện không biết cơ man nào là các đoàn chuyên gia quân sự lần mò đi tìm những địa điểm thuận lợi để xây dựng các binh công xưởng ngầm.

        Một đoàn chuyên gia đã mò xuống tận thung lũng Ma kia. Rồi từ tháng giêng năm 1942 ỏ Xanh Rê-mi không bao giờ ngớt tiếng máy ô-tô. Từng đoàn xe cứ lao vùn vụt qua thị trấn, những chiếc lớn mà đại úy Lút cho là của công xưởng ngầm, lúc nào cũng được ngụy trang cẩn thận, thường ghé lại gần dãy nhà trong vài ba phút, rồi lại chạy về một nơi nào đó ở phía nam, sau khi ngoặt vào con đường chính của thị trấn. Con đường dẫn đến tận đâu thì không ai biết được. Ngay cả các xe quân sự cũng bị cấm chạy vào đường ấy.

        Đến tháng ba, những đường hầm rộng lớn đã xuyên qua hai triền núi từ thung lũng Ma tỏa ra hai hướng Tây và Đông, rồi sang hè những phân xưởng đầu tiên bắt đầu hoạt động dưới đất sâu, chỗ thấp nhất của thung lũng.

        Bây giờ thung lũng này mới xứng với cái tên của nó. Pôn, hay nói đúng hơn, con người nấp dưới cái tên đó, chưa bao giờ trông thấy thung lũng Ma. Anh chỉ nghe vợ anh, người chính quê ở một làng nhỏ gần Xanh Rê-mi nói lại cái tên ấy mà thôi. Có ngờ đâu ngày nay thung lũng ấy đang đe dọa tính mạng anh.

        Người tù binh số 2948 cắn chặt môi lại để tiếng rên của mình không vang xa khắp trại. Đó là một kỷ niệm cũ, sau khi dọi sáng vào bóng tối, nó lan ra như một ảo ảnh, dù anh cố sức giữ nó lại. Mà trong thực tế có tất cả những việc đó không?

        Từ khi bị người ta đưa xuống hầm, Pôn đã mất hết cái cảm giác thực tế của mình. Tất cả những sự việc xa xôi nhất đã xảy ra trong đời anh, nay hiện lên mỗi lúc một nhiều trong giấc mơ.

        Anh tin được rằng ngay dưới thung lũng tĩnh mịch này có một công xưởng ngầm với hàng nghìn công nhân; những con người đang sống thiếu ánh sáng mặt trời và sẽ không bao giờ trông thấy mặt trời nữa? Phải phân tích câu chuyện mà tên tướng Đức vừa phun ra ngày hôm nay đã.

        Trong chốc lát Pôn nhắm mắt lại, rồi lại mở ra. Không, anh đang thức chứ không phải ngủ, và đây, sự thực mà tên thiếu tướng đã nói. Cần phải sắp xếp lại tất cả trong trí nhớ.

        Thế là người ta dẫn anh đến một gian phòng. Gian phòng đó cũng ở ngay dưới căn hầm này, cửa sổ chẳng có. Tên lính tống anh vào đó rồi bỏ đi ra. Gian phòng vừa rộng vừa cao. Một bàn giấy kê ngang vói bàn viết, trên đó ngổn ngang những bản vẽ. Một hộp xì-gà đặt ngay trên bàn viết. Chao ôi, Pôn chỉ chực chạy thẳng đến bàn vồ lấy mà hút. Vì đã lâu lắm, từ ngày rơi vào chôn địa ngục này anh chưa được hút điếu xì-gà nào cả... Mà anh ở đây được bao lâu rồi? Một tháng, hai tháng? Chính Pôn cũng không biết nữa. Anh cũng như những người bạn tù khác đã không thèm tính ngày tính tháng nữa. Họ bảo: Cái đó đã xảy ra trong quá khứ hoặc trong thời gian gần đây, chẳng còn ai nhố tới ngày giò. Pôn quay nhìn sang phía khác để khỏi phải trông thấy hộp xì-gà trên bàn. Ngay lúc ấy đôi mắt anh gặp một cái nhìn sắc như dao cạo. Hai con mắt tròn xoe, không có một sợi lông mi, xoáy chặt vào anh, trừng trừng, không chớp. Trên khuôn mặt cằn cỗi dăn deo như một chiếc lá đã khô héo, chỉ có đôi mắt hình như còn sức sống mà thôi.

        Một lão già đính đôi quân hàm cấp tướng trên vai không biết từ lỗ nào chui ra cất tiếng hỏi:

        -  Tại sao ông cứ đứng trơ ra giữa phòng vậy?

        - Tôi sợ đến gần cái bàn ấy. Trên bàn bừa bãi những bản vẽ gì đó. Có thể là tài liệu mật...

        Có tiếng cười the thé vang lên y như ngựa hí.

        Không rõ thứ tiếng kia từ đâu vẳng lại. Pôn liền đưa mắt nhìn quanh, nhưng chẳng thấy thêm người nào nữa. Và lúc ấy anh mới nhận ra, đó chính là tiếng cười của tên tướng già. Nhưng lão cười lạ thật. Đôi môi dăn dúm khô nẻ của lão không hề động đậy, chẳng một nét mặt nào chuyển động, con mắt không biểu hiện một thay đổi gì. Chỉ có cái bụng phệ rung chuyển đến nỗi hình như mấy chiếc khuy của bộ quân phục suýt bắn tung ra hết, và hai cánh mũi chằng chịt những đường gân đỏ li ti khe khẽ phập phồng mà thôi.

        - Nếu ông biết được những điều bí mật của công xưởng chúng tôi thì có lợi gì cho ông, mà có hại gì cho chúng tôi kia chứ? Ông sẽ đem đi nói với bạn bè của mình chăng? Hay sẽ bán cho một nước khác?

        Pôn im lặng, nhưng nói đúng ra thì lão cũng chẳng đợi anh trả lời.

        - Ông có thể biết được mọi điều bí mật của chúng tôi. Ông cũng hiểu đấy, tất cả! Chắc là ông muốn biết nó ở đâu chứ gì? Được thôi! ở giữa những dãy núi về phía Tây Nam nước Pháp, ngay dưới vùng được mệnh danh là thung lũng Ma ấy...

        Pôn cắn chặt môi để khỏi kêu lên.

        - Có lẽ ông muốn biết chúng tôi đang sản xuất những thứ gì phải không? - Sau một chuỗi cười, lão thiếu tướng thở hổn hển, nên cái bụng phệ của lão rung chuyển mạnh hơn - Cái đó thì tôi có thể trả lòi cho ông rõ. Chúng tôi đang chế tạo thứ ống kính dùng để ném bom tự động... Thế bây giờ, dĩ nhiên là ông sẽ hỏi vì sao chúng tôi thành thật đối vói ông như vậy, phải không?

        Hai con mắt của lão long lên sòng sọc, và tất cả những nếp nhăn trên mặt đều run lên.

        - Tôi chỉ có một câu hỏi đối với ngài thôi, thưa ngài Thiếu tướng, căn cứ vào đâu mà ngài giữ tôi lại đây. Tôi không phải là tù binh cũng chẳng phải là phạm nhân. Tôi đã ký hợp đồng làm công cho một xưởng chế tạo máy bay Pháp. Thế rồi đang đêm một bọn người lạ mặt kéo đến nhà tôi tự nhận là thay mặt Ban giám đốc nhà máy yêu cầu tôi theo họ ngay tức khắc để hỏi ý kiến về một vấn đề gì đó rất khẩn cấp. Ra đến ngoại ô họ dùng sức mạnh đẩy tôi vào một chiếc ô-tô kín mít và chở tôi đi. Tôi phản kháng những hành động ấy, thưa ngài Thiếu tướng, đó là một sự vi phạm chưa từng thấy vào những điều luật tối thiểu nhất phá hoại quyền sống của con người...

        - Đủ rồi! - Bất thình lình tiếng cười của lão thiếu tướng ngắt ngang câu nói của Ăng-đơ-rây, tay lão đập mạnh xuống bàn -  Điều luật, quyền sống của con người... Những danh từ ấy ông hãy để dành lại cho các cuộc mít tinh. Chúng tôi là người lớn và có thể xoay chuyển được mọi việc mà không cần những thủ đoạn mỵ dân. Cái quyền hành độc nhất không thể chối cãi được đang tồn tại trên thế giới chính là quyền của sức mạnh. Mà sức mạnh, cái đã từng làm cho ông phải ngạc nhiên, hiện nằm trong tay chúng tôi. Ông là một nhà chế tạo máy bay tài giỏi, nên chúng tôi rất cần ông. Quyền hành của chúng tôi và nhiệm vụ của ông đều xuất phát từ chỗ đó. Ông hiểu chứ?

        - Không thật hiểu lắm. Trong lập luận của ngài có một điều thiếu sót căn bản, có thể nói, là một sự tính nhầm. Hiện nay ngài có thể ỷ vào sức mạnh vật chất, mà trước đây ngài cũng đã từng cậy khỏe như vậy. Nhưng bạo lực đối với tôi, như ngài đã nói đấy, đối với một người có tài...

        - Ồ, ông cho chúng tôi trẻ con đến thế ư? Không phải là một sự tính nhầm đâu, mà chính chúng tôi đã căn cứ vào một bài tính chính xác nhất để áp dụng những biện pháp cực đoan đó. Đặt con người vào những điều kiện khắc nghiệt nhất, bóp cái tia hy vọng thoát thân mỏng manh nhất trong lòng họ. Tôi tin là ông đã làm quen với lưới bố phòng của chúng tôi và có dịp đến thăm lò hỏa táng rồi. Cuối cùng chúng tôi chừa lại cho họ cái cơ hội thoát thân bé nhỏ độc nhất.

        Lão thiếu tướng đắc ý kéo dài câu nói cuối cùng, cố tìm trên nét mặt của người nói chuyện với mình một phản ứng đối với câu nói đó. Nhưng Pôn đã nén lại không để lộ ra nỗi thất vọng của mình và cơn phẫn nộ sắp nổi lên. Anh hỏi bằng một giọng ôn tồn, đến nỗi chính bản thân anh cũng phải ngạc nhiên trước sự bình tĩnh của mình:

        - Thưa ngài, vậy ngài muôn nói đến cái cơ hội nào thế nhỉ?

        - Ha - ha - ha! Ông muốn tôi mở những tấm bản đồ của mình ra ngay lập tức bây giờ hay sao? Sợ gì mà tôi lại không giở nó ra kia chứ. Có điều là tất cả những gì mà ông đã và sẽ thấy được trong xưởng của chúng tôi, cũng như những điều mà tôi sắp nói với ông, ông sẽ không thể nào nói lại cho bất cứ một kẻ nào hết, họa chăng ông chỉ nói lại được với Diêm Vương mà thôi. Vì ông không phải tên Pôn nữa, mà ông đang mang con số 2948, và việc thoát khỏi nơi đây để trở lên mặt đất thì đến những người đã hóa ra ma rồi cũng không hòng thực hiện được.

        - Nghĩa là cái cơ hội mà ngài nói thực tế chỉ bằng con số không thôi hay sao?

        - Đối với mọi người thì thế thật. Nhưng đối với ông và một vài người nữa đại loại như ông thì không phải thế, cố nhiên nếu ông biết cân nhắc điều hơn lẽ thiệt. Nhân tiện, ông có thể ngồi xuống và lấy xì-gà mà hút. Xì-gà ngon sẽ giúp cho ông cân nhắc được điều hơn lẽ thiệt đó.

        Lão thiếu tướng đẩy hộp xì-gà đến gần Pôn và tự tay bật lửa lên cho anh. Châm thuốc xong. Pôn rít lấy rít để, nên bỗng chốc mọi vật chung quanh đều bị quay cuồng.

        - Lâu lắm rồi anh không được hút phải không? ổ, không hề gì! Bây giờ thoát khỏi cái nạn ấy rồi! - Lão thiếu tướng nói với cái giọng y như lão với Pôn là một đôi bạn cũ, hẹn gặp nhau để nói chuyện tâm tình.

        Pôn rít thêm một hơi nữa, và đầu óc anh đã tỉnh táo ra. Anh tự nhủ thầm: "Đừng để lộ ra sự hồi hộp của mình, cố mà trấn tĩnh, lắng nghe cho bằng hết những điều mà thằng cáo già này sắp phun ra... Chúng đang cần đến mình làm việc gì đó, nên phải lợi dụng ngay cái ấy. Điều chủ yếu là phải tranh thủ thời gian và tìm, tìm, tìm cho được lối thoát!".

        - Ông có thể cầm lấy xì-gà mà hút.

        - Thưa Thiếu tướng, tôi được gọi đến đây có phải là để nghe một phát minh mới đầy thú vị không?- Pôn hỏi có ý giễu cợt.

        - Cũng đúng một phần, chúng tôi có thể giảm nhẹ cái chế độ lao tù đối với các anh, nếu chúng tôi xét thấy anh là một người biết điều.

        - Giả sử tôi là một người biết điều đi...

        - Thì anh nên nghĩ như thế này: Thắng lợi của nước Đức là con đường thoát thân độc nhất đối với tôi, với điều kiện là tôi sẽ đóng góp vào thắng lợi đó, bởi vì trong trường hợp bại trận thì công xưởng này sẽ tan ra mây khói, và bản thân tôi cũng tan xác theo nó...

        - Thưa Thiếu tướng có lẽ chúng ta không cần tấn công nhau về tâm lý nữa, xin ngài cứ nói thẳng cho, ngài cần gì ở tôi?

 
        - Đồng ý thôi, chúng ta sẽ nói chuyện cởi mở với nhau vậy. Tôi thấy ông là một chuyên gia lành nghề. Nguyên là những máy ngắm đặt trên các máy bay ném bom của chúng tôi hiện nay chưa làm cho chúng tôi mãn nguyện. Chúng tôi đã tập hợp lại đây một số kỹ sư lỗi lạc. Chúng tôi không hề để ý đến chủng tộc, xu hướng chính trị và bất cứ một việc nhỏ nhặt khác nào của họ, những thứ mà trên mặt đất có rất nhiều ý nghĩa. Chúng tôi đòi hỏi ở họ, cũng như ở ông chỉ một điều thôi: giúp chúng tôi giải quyết một vài khó khăn về kỹ thuật mà chúng tôi vấp phải trong quá trình cải tiến những máy ngắm nói trên. Tất cả những bản vẽ cần thiết, những số liệu kỹ thuật thì ngày mai ông kỹ sư trưởng sẽ giao lại cho ông. Ông được toàn quyền sử dụng cả một thư viện, một số nhân viên giúp việc, và có quyền ra vào tất cả các phân xưởng. Một tháng sau, ông phải trình bày cho tôi những đề nghị của ông. Chúng tôi sẽ xem xét, và nếu thấy ông đi đúng đường, thì những điều giao ước của chúng tôi mới có giá trị, chúng tôi sẽ bảo đảm tính mạng và tự do cho ông, sau khi công xưởng đã ra công khai, nghĩa là sau khi chiến thắng. Chính cái cơ hội mà tôi vừa nói với ông cũng nằm trong ấy...

        ... Pôn cẩn thận trở mình trên những tấm ván nhỏ, cố không chạm đến người bên cạnh. Nhưng Stắc có ngủ đâu. Anh ghé sát vào tại tai Pôn, thì thầm:

        - Nào, cậu định sao?

        - Thì tôi đã nói với anh rồi đấy thôi. Cứ xé tan những bản vẽ kỹ thuật và ném thẳng vào cái bộ mặt dơ dáng của tên kỹ sư trưởng.

        - Ngốc ơi là ngốc!- Stắc kêu lên - Cậu cần phải lấy hết những giấy tờ mà chúng sẽ đưa cho cậu. Xong học thuộc lòng tất cả những số liệu kỹ thuật và nói chung phải nhớ hết những gì có liên quan đến kiểu máy ngắm ấy.

        - Để mang xuống truyền lại cho Diêm Vương như lão Thiếu tướng nói chứ gì?

        - Để chuyển nó lên mặt đất, nếu chúng tớ thành công trong việc tổ chức cho cậu vượt ngục.

        - Chúng mình vẫn cứ mừng thầm với những hy vọng hão mãi. Sau cuộc nói chuyện với lão Thiếu tướng tôi càng tin chắc

        vào điều đó hơn. Nếu có cơ hội thoát đi chăng nữa, nhưng chúng không giao những bản vẽ bí mật kia cho tôi thì ăn thua gì.

        - Nhưng những bộ phận máy đang được đóng hòm và chất vào xe ngầm. Chẳng lẽ làm như vậy để rồi bỏ lại đây, dưới hầm này hay sao. Bây giờ anh em đang chở những hòm ấy theo con đường sắt đi đến một địa điểm khác. Trong vòng một tháng mà chúng đã cho cậu, cần phải lợi dụng cơ hội để tránh những hành động liều lĩnh nguy hiểm cho tính mạng... Phụ trách việc đóng hòm là hai đồng chí của ta, Rô-be và Va-stáp. Hôm nay tớ sẽ bàn bạc với các cậu ấy.

        - Chúng ta có thể làm tan vỡ tổ chức bí mật này.

        - Chúng mình tổ chức nó để đấu tranh. Mà đấu tranh thì phải mạo hiểm. Nhiệm vụ của chúng mình là hết sức giảm bớt sự mạo hiểm ấy. Nhưng đó là công việc của ủy ban, chứ không phải của cậu đâu.

        - Nhưng vì sao tôi lại là một trong những người được cái may mắn thoát thân cơ chứ? Anh Giu-lơ, và Rô-be còn có thể làm được bao nhiêu việc có ích cho sự nghiệp chung. Anh nắm những đầu mối liên lạc rộng rãi và đã làm công tác bí mật lâu năm rồi, còn tôi chỉ là một cán bộ tầm thường của phong trào kháng chiến mà thôi.

        - Trong trường hợp này cậu là một người có thể giúp ích cho sự nghiệp của chúng ta nhiều hơn ai hết. Cậu là kỹ sư, mà nhiệm vụ chính của chúng ta là phải chuyển giao tài liệu bí mật về thứ vũ khí mới này. Cho nên thay mặt ủy ban tớ ra lệnh cho cậu: Hãy giả vờ cúi đầu nhận phúc lành của lão Thiếu tướng đã ban cho...

        - Nếu anh lấy tư cách Chủ tịch ủy ban ra lệnh cho tôi thì...

        - Gượm đã! Trước hết cậu hãy kiểm điểm lại bản thân xem có đủ can đảm để làm cái việc liều lĩnh đó không? Cân nhắc xem. Hiện chúng ta chưa biết những chiếc hòm máy móc ấy sẽ được chuyên chở đi đâu. Có thể là anh em đang còn kiểm tra lại trước khi cất lên các toa xe. Cậu chớ quên là nơi trú ẩn tạm thời có thể biến thành chiếc quan tài vĩnh viễn đấy. Vì chúng ta không tưởng tượng được những hòm đồ đạc kia đang được sắp xếp như thế nào. Cậu có thể thoát khỏi tay chúng không? Cậu sẵn sàng đảm nhiệm công tác đấy chứ?

        - Tôi sẵn sàng hoàn thành mọi nhiệm vụ của ủy ban bí mật.

        - Thế thì ngày mai chúng ta sẽ vạch kế hoạch và bắt đầu chuẩn bị thực hiện thôi. Cậu sẽ đứng ngoài để tránh sự nghi ngờ. Công việc của cậu là nhớ cho bằng hết mọi điều gì có thể giúp ích được cho anh em chúng ta trên mặt đất... Và bây giờ cậu hãy ngủ đi! Tất cả chúng ta cần giữ đầu óc cho tỉnh táo.

        Stắc ròi khỏi anh bạn láng giềng và lăn ra ngủ ngay.

        Riêng Pôn vẫn nằm thao thức mãi. Mái trần bê tông thấp lè tè gần sát mặt giường. Cho nên anh cảm thấy như có một cái nắp quan tài đang áp trên người mình. Phải chăng muốn thoát khỏi cái chốn này quay lên mặt đất thì chỉ có cách chui vào hòm và đóng kín lại? Vậy thì Pôn còn hy vọng trông thấy ánh sáng mặt trời và kể lại cho người ta nghe những điều bí mật của thung lũng Ma chăng? Quả thực đây chỉ là trò hú hoạ, 'CÒ quay, trăm phần không chắc được một! Và lấy cái gì để đảm hảo rằng anh không bị chết ngạt trước khi anh được tự do! Vì cái hòm mà anh em sắp bỏ anh vào rất có thể bị chất dưới cùng và lúc đó thì...-Pôn thở dài đánh thượt một cái, đưa tay kéo mạnh cổ áo sơ mi xuống tựa hồ như anh đang bị thiếu không khí thật. Anh có hoảng không? Tất nhiên là có! Sợ đây không có nghĩa là hèn nhát. Thực ra thì Pôn tự nguyện để cho anh em liệm sống mình vào cái quan tài chật hẹp ấy. Nhưng anh nhất định sẽ thoát khỏi nơi này! Anh sẽ hoàn thành những việc các đồng chí giao cho.

        Pôn chống khuỷu tay chồm dậy và nhìn sang trại lính. Đằng cuối lối đi, giữa những dãy sạp ván hai tầng, một ngọn đèn điện bé tí tỏa ánh sáng lờ mờ. Trong khoảng tòi, ngọn đèn chiếu rõ hai đầu sạp và mấy cái thân hình nằm còng queo trên ấy. Người tù binh 1101! Ban chiều một trận sốt rét đã hành hạ anh ta, gần sáng, chắc anh ta không dậy nổi, vì thế anh ta chỉ còn một con đường duy nhất! Phải trốn khỏi nơi này ngay! Và không chỉ cốt thoát thân mà thôi. Anh còn nhiệm vụ tước lấy thứ vũ khí quái gở kia trong tay kẻ địch. Dù chỉ còn một cơ hội nhỏ nhất để đạt được mục đích ấy. Pôn cũng phải lợi dụng ngay cơ hội đó.

        Anh thiếp đi và trong phút chốc anh mơ thấy Lu-y-da đứng trước mặt mình. Đúng là chị đã từ Pa-ri về làng và đang sống với mẹ ở cách chỗ anh vẻn vẹn có vài cây số thôi. Giá mà chị biết hai người sống rất xa nhau mà lại rất gần nhau như thế này nhỉ! Mới đấy mà đã gần ba năm trời họ không gặp nhau rồi. Trước khi Pa-ri thất thủ Ăng-dơ-rây, một đảng viên cộng sản đã đổi tên họ và làm ở xưởng chế tạo máy bay bị quân đội Hít-le tịch thu. Ăng-đơ-rây tức là Pôn không gửi được thư về cho vợ. Rồi ít lâu sau anh bị người ta bắt cóc xuống đây.

        Đến nay trận đánh trên bờ sông Vôn-ga đã chiếm một địa vị trung tâm trong các nguồn tin tức của Bộ tư lệnh Đức, và tướng E-véc bắt đầu lo lắng. Thật vậy, những ngày thường, thế nào lão cũng cạo qua bộ râu rồi đúng mười giờ sáng mới đủng đỉnh đến phòng tham mưu, nơi làm việc của lão, và đúng một giờ mới đi ra câu lạc bộ để ăn trưa. Thỉnh thoảng lão còn bông đùa với một vài người trong đám sĩ quan nữa, nhưng dạo này thì lão đã trở thành một con người khác hẳn, lo lắng và thờ thẫn, lão làm việc không theo giờ giấc quy định. Chắc là chỉ có mỗi một mình Lút, người thân cận nhất của lão mới nhận thấy sự thay đổi đó. Bây giò E-véc lom khom suốt ngày trên tấm bản đồ mặt trận Sta-lin-gờ-rát, đánh dấu những điểm thay đổi nhỏ nhất trên đó.

        Lão vốn bị Bộ Tổng tư lệnh của Hít-le ghét bỏ. Nguyên là lão đã viết một tờ tạp chí xuất bản hồi năm 1938. Lão đã phân tích chiến thuật quân sự và chính sách ngoại giao thời kỳ quân chủ và chứng minh rằng, chính cái quan niệm sai lầm cho là nước Đức có thể chiến đấu trên hai mặt trận -  phía Đông và phía Tây - đã đưa nước Đức quân chủ đến chỗ diệt vong. Lão nhắc đến Bít-mác¹, người luôn luôn lo sợ phải chiến đấu trên hai mặt trận nên đã thi hành chính sách hoà bình với nước Nga.

        Ý kiến đó đưa ra đã quá muộn. Lúc bấy giờ trong những bộ phận bí mật nhất của Bộ Tổng tham mưu Hít-le đã vạch ra nhiều kế hoạch cho cuộc chiến tranh mới. Ri-ben-trốp² chạy hết nước này sang nước khác để củng cố lại khối liên minh các nước ở Trung Âu bằng những lời đe dọa và hứa hẹn. Trong lúc ấy thì tên tướng vô danh này lại dám lên tiếng ngăn ngừa cuộc chiến đấu trên hai mặt trận.

        Bài báo của E-véc có thể mang lại cho lão một kết quả thảm thương, nếu không có cánh bạn bè che chở cho. Để cho tác giả bài báo phạm thượng kia không làm chướng mắt mọi người trong Bộ Tổng tham mưu, người ta đã vội vàng đẩy lão đến một nơi cách xa Béc-lanh và thí cho lão cái chức Trung đoàn trưởng. Sau vụ đó lão không thèm viết báo nữa. Khi cuộc chiến tranh với nước Nga nổ ra, trong một buổi chiều trò chuyện riêng với tướng Bờ-ra, người được bổ nhiệm chỉ huy mặt trận phía đông, lão đã dựa vào lời phát biểu bất hủ của Phi-đơ-rít đệ nhị nói lên tinh thần chiến đấu kiên cường của các chiến sĩ Nga: "Lính Nga bị giết chết chưa đủ, mà cần phải đả nữa để cho chúng quỵ hẳn mới được yên thân". Điều đó cũng đủ để cho lão bị tống cổ trở về hậu phương cho nên người ta đã chuyển lão về miền Nam nước Pháp, giao cho cái chức Tư lệnh sư đoàn, và từ bấy đến nay người ta đã quên bằng lão đi rồi.

        E-véc không sao có cảm tình được đối với nước Nga. Lão căm ghét dân Nga và lão không hề giấu giếm điều đó, nhưng lòng căm ghét ấy không làm cho lão mù quáng đến mất cả lý trí. Cho nên trong khi trao đổi với bạn bè lão vẫn giữ nguyên ý nghĩ của mình cho rằng gây chiến tranh với nước Nga là con đường nguy hiểm cho nước Đức, E-véc ngờ vực những con số của Bộ Tổng tham mưu Đức tung ra nói về khả năng chiến tranh của nước Nga, lão còn không tin những tin tức về nền công nghiệp và dân cư của bên địch nữa. Thậm chí, lão thực bụng tin là cuộc chiến tranh đơn độc của quân đội Đức với Liên Xô trong trường hợp chiên tranh phải kéo dài sẽ dẫn nước Đức tới chỗ diệt vong, tin là ưu thế và quân số đã nằm trong tay của đối phương.

        Những ngày gần đây E-véc chỉ bộc lộ những quan điểm riêng của mình cho cánh bạn bè gần gũi nhất mà thôi. Nhưng ngay đối với bọn này lão cũng không hê lộ ra rằng, việc mở chiến dịch hòng chiếm lĩnh Sta-lin-gờ-rát thật là một sai lầm to lớn nhất của Bộ tư lệnh tối cao Đức, vì lúc bấy giờ quân Nga đã thừa sức nghiền nát các đội quân tinh nhuệ nhất của Hít-le trong cái máy thái thịt khổng lồ ấy; thậm chí quân Nga có rút bỏ Sta-lin-gờ-rát đi nữa thì các sư đoàn của Đức vẫn sẽ rã rời và không tài nào có thể thẳng tiến về Mạc-tư-khoa được. Với tất cả lòng mong muốn của mình E-véc chúc cho Pa-u-lút³ thắng lợi. Lão sung sướng di chuyển những dấu hiệu riêng của mình đến cây số hai, khi nghe thấy tin báo là các đơn vị của Hít-le trên khắp mặt trận Sta-lin-gờ-rát đều đang tiến chậm như rùa bò. Và ở đâu đây trong tận đáy lòng, nỗi lo sợ cho số phận cuộc chiến tranh đã bùng lên và chiếm hết tâm trí lão.

------------------------
        1. Bít-mác (Bismark) - Nhà chính trị nước Phổ về cuối thế kỷ thứ XIX (N.D

        2. Bộ trưởng ngoại giao Đức hồi đó (N.D)

        3. Thống chế Đức, tư lệnh các đạo quân, ở mặt trận sta-lin-gờ-rát và đã bị bắt sống cùng với toàn thể Bộ tham mưu và đám tàn quân của hắn (N.D).

        Rồi khi trong bản tin chiến sự, lần đầu thấy những chữ "Cuộc phản công của quân Nga", E-véc suýt lăn ra ốm. Thật vậy, ngoài những chữ vô nghĩa đó thì trong các bản tin tức chẳng có gì đáng lo sợ hết, nhưng E-véc, cũng như mọi người lính khác, đã quá quen thuộc với tình hình trên các mặt trận rồi, lão thừa đoán ra tất cả.

        Suốt đêm 24-11-1942 lão không ngủ. Gan lão không đau, không có qua một nguyên nhân nào khác khiến lão phải mất ngủ cả, nhưng... lão không ngủ được.

        "Mình già mất rồi!" - E-véc buồn bã quả quyết như vậy và sau khi nhìn đồng hồ, lão quay lại mở máy thu thanh, lúc ấy đài phát thanh đang truyền đi bản tin buổi sáng.

        Câu đầu tiên vừa lọt vào tai lão đã khiến lão bật dậy khỏi giường như một chiếc lò xo: Quân đội Liên Xô đã bao vây các tập đoàn quân xe tăng số 4 và số 6 ở gần Sta-lin-gờ-rát... E-véc liền vồ lấy bộ quần áo, lão đã xỏ xong chiếc quần, nhưng rồi lại mỏi mệt gieo mình xuống giường. Lão định chuồn đi đằng nào? Lão có thể xoay xở cách gì, cứu vãn được gì nữa? Phải rồi, đây chính là khởi đầu của một sự kết thúc mà lão đã lo sợ và đã lên tiếng ngăn ngừa từ trước. Giò đây lão rất muốn đứng trước Hội đồng quân sự tối cao để phân tích qua tình thế đã diễn ra ỏ mặt trận phía Đông, và viễn cảnh của việc gây ra chiến tranh. Lão thấy cần phải chứng minh tất cả sự tai hại của đường lối chiến thuật và chiến lược của Hít-le. Nhưng lão có thể làm được gì nữa bây giờ? Vô kế khả thi! Im lặng. Không thốt ra một lời nào hố hênh, không lộ ra một ý nghĩ nào đang lởn vởn trong đầu óc, vì đó là một dự định mà cứ nghĩ đến cũng đủ thấy khủng khiếp rồi. Dự định của lão là: Muốn chiến thắng thì phải hạ thủ Hít-le đi. Đúng, đúng, lão có thể tự thú nhận với mình điều đó. Cần ký một hiệp ước riêng rẽ với Mỹ, Anh và Pháp, phải ngay lập tức, bằng giá nào cũng được để rảnh tay ở phía Tây và dốc toàn lực sang phía Đông. Còn việc hòa giải với Liên Xô thì hắn chẳng hề nghĩ đến. Thế là, hiện nay chỉ cần tìm con đường để giải thoát tình thế ở phía Tây mà thôi. Đó là con đường thoát thân duy nhất lúc này. Như vậy liệu có mang lại kết quả ngay không? Nhưng bắt đầu từ đâu mới được? Kẻ nào dám cả gan lao vào cuộc mạo hiểm to lớn vô cùng gần như một cuộc chính biến đó, mặc dầu với danh nghĩa vị cứu tinh của nước Đức đi nữa?

        E-véc ôn lại trong trí nhớ họ tên của tất cả đám bạn bè và những người cùng chí hướng. Ngay trong thành phần của Bộ tư lệnh tối cao cũng có mặt họ. Và bây giờ, chắc là họ chui vào đó càng đông hơn. Cần phải gặp gõ, bàn bạc, khuyên bảo nhau mới được. Cần hành động ngay, không thì muộn mất. E-véc đứng lên và đi vào phòng. Trong nhà mọi người còn đang ngủ. Trời đã sáng, chưa có gì phá tan không khí im lặng ban mai ngoài những bước chân của bọn lính nặng nề nện xuống lối đi rải nhựa nhỏ hẹp chạy quanh biệt thự. Tiếng bước chân nghe đều đặn và thận trọng lắm. Chỉ có những kẻ tin ở mình và ở tương lai mới có thể bước được như vậy. Rồi bất thình lình E-véc hình dung ra cái cảnh tượng bọn lính phải lê những đôi giày đinh nặng chịch kia chạy cuông cuồng quanh cái dãy tường để trốn quân Nga. Lão tưởng tượng có đến hàng nghìn, hàng vạn lính tráng mang cái thứ giày đinh nặng nề như thế. Chúng sẽ chạy không kịp thở, giẫm lên nhau, sa lầy trong tuyết rồi lại lóp ngóp chạy, không dám ngoái nhìn lại...

        E-véc hạ bức mành xuống để cho những tiếng chân bước ngoài cửa sổ không lọt vào phòng. Nhưng, y như những nhát vồ đều đặn, chúng vẫn nện vào khắp các dây thần kinh đang căng thẳng.

        Không, lão không có quyền ngồi khoanh tay! Phải hành động, vô luận thế nào đi nữa cũng phải hành động! Từ nay sẽ không có cái gì buộc lão phải im lặng phục tùng Bộ tư lệnh tối cao mù quáng đến thảm hại, để phải trông thấy cái vực thẳm mà Hít-le đang đẩy Tổ quốc xuống đó.

        Nhưng nên hành động thật bình tĩnh và khôn khéo, cẩn thận tìm kiếm những người cùng chí hướng. Không dại gì mà vội, hơn nữa không dại gì mà quá tin vào những người ít quen biết. Nếu không, mọi việc sẽ có thể ra tro ngay từ phút đầu.

        E-véc còn ngồi lại hồi lâu bên bàn viết để nghĩ kế hoạch. Một tiếng gõ cửa khe khẽ kéo lão ra khỏi mối lo nghĩ miên man.

        Có tiếng cô hầu phòng hỏi:

        - Bẩm ông, ông cho phép con dọn cơm sáng chứ ạ?

        - Được - E-véc đáp lại cộc lốc rồi lấy giấy ra bắt đầu viết báo cáo cho Bộ tư lệnh quân đoàn.

        Lão vin vào cớ bận việc riêng, xin nghỉ phép hai tuần để về Béc-lanh.

        Thường thường Hen-rích đến phòng tham mưu chừng mười giờ kém mười phút để tranh thủ chuyện trò với Lút trước khi có mặt E-véc. Vào những lúc đó Lút đã nắm được mọi tin tức mới của phòng tham mưu và sẵn sàng kể lại cho Hen-rích, con người mà gã có cảm tình nhất. Nhưng sáng hôm nay Lút lại không hé răng. Sau vài câu gợi chuyện chả ăn thua, Hen-rích hỏi:

        - Hình như Đại úy có điều gì buồn thì phải?

        - Anh có thấy rằng không có một sự việc nào mà không ảnh hưởng đến tâm trạng của anh không? - Lút chìa cho Hen-rích bản tin tức mới nhất về mặt trận Sta-lin-gờ-rát.

        Đọc qua mấy dòng đầu, Hen-rích khẽ rú lên. Anh áp sát mắt vào tờ tin tức để giấu Lút nét mặt thay đổi của mình.

        - Chắc là anh không nghe bản tin buổi sáng?

        - Tôi ngủ như chết. Và buổi sáng có bao giờ tôi mở ra-đi- ô đâu.

        - Bây giờ thì cần phải nghe cả sáng và chiều nữa...

        Cả hai im lặng. Mỗi người theo đuổi một ý nghĩ riêng.

        - Anh nghĩ thế nào, Lút, tất cả những tin ấy là cái quái gì? -  Hen-rích là người đầu tiên phá tan bầu không khí im lặng.

        - Tôi là một nhà chiến lược xoàng thôi, nhưng cũng tìm ra được một vài lối thoát thân. Những lối thoát không lấy gì làm yên tâm lắm. Và không một lời tuyên truyền nào làm cho tôi tin được rằng mọi việc sẽ tốt lành. Anh còn nhớ năm ngoái báo chí của ta giải thích cuộc rút lui ở gần Mạc-tư-khoa như thế nào không? Lúc bấy giờ báo chí cứ lắp đi lắp lại là các đạo quân của ta cần mở đường vào Cung điện Mùa đông. Và có một số người tin vào lời ấy. Còn đối với tôi thì cái chính sách che đậy sự thật đó chỉ tổ làm tôi phát điên. Thế bây giờ ta phải tuyên truyền ra sao về việc đạo quân của Pa-u-lút bị bao vây đây? Phải giải thích là chúng ta quyết định cho quân đội Liên Xô vào tròng để nấp sau lưng chúng mà tránh gió sông Vôn-va hay sao? Chao ôi, Hen-rích!

        Lút chưa kịp nói hết câu thì có người xoay mạnh quả đấm cửa và thiếu tá Mi-le hiện ra tên ngưỡng cửa.

        - Trung tướng có nhà không?- Hắn hỏi mà chả thèm chào ai cả.

        - Ông ta sắp đến bây giờ đấy.

        Mi-le đi đi lại lại khắp phòng, nóng nảy xoa xoa hai bàn tay vào nhau, đôi mắt lúc nào cũng nhìn ra cửa. Nét mặt hắn lộ rõ vẻ lo sợ đến nỗi Lút và Hen-rích không ai dám hỏi xem việc gì đã xảy ra.

        E-véc vừa mối đến, Mi-le bám ngay theo lão vào buồng làm việc. Nhưng chưa được một phút thì E-véc gọi cả hai sĩ quan vào.

        - Thiếu tá vừa báo cho tôi một tin chẳng lành: Đêm hôm qua trên quãng đường từ Sam-bê-ri đến Xanh Rê-mi bọn du kích đã lật đổ cả đoàn xe lửa chở vũ khí cho sư đoàn chúng ta xuống vực rồi. Thượng úy Phen-ne bị trọng thương, đơn vị áp tải bị đánh tan mất một số, còn một số đã bỏ chạy tán loạn.

        - Còn vũ khí, vũ khí? - Hen-rích và Lút kêu lên gần như đồng thanh.

        - Bọn du kích chỉ cướp được một phần thôi. Ước chừng một phần ba thì phải. May mà đội bảo vệ mới kéo đến tiếp viện kịp...

        Tên sĩ quan mật mã bước vào làm gián đoạn câu nói của E-véc.

        - Thế nào, bên ấy có việc gì đấy?- E-véc ôn tồn hỏi, vừa giơ tay đón lấy bản báo cáo mật mã. Đọc xong, lão tức tối ném mảnh giấy con xuống - Chao ôi, chúng úp đúng trung úy Pha- un của tôi rồi !

        - Bẩm Trung tướng, có việc gì nữa đấy ạ?- Không có lệnh của E-véc, Mi-le không dám nhặt bản báo cáo lên.

        - Cũng tối hôm qua bọn du kích đã đột nhập vào tháp canh của đội xạ thủ tiểu liên thứ mười bảy đang chịu trách nhiệm bảo vệ lối vào đường hầm. Một số bị tiêu diệt và một số bị thương.

        - Không biết bao nhiêu việc trong một ngày !- Mi-le than thở.

        - Các anh cho đó là một sự trùng nhau ngẫu nhiên phỏng?- Trong lời nói của E-véc nghe rõ ràng cái giọng châm biếm cay độc - Các anh hãy đối chiếu những sự việc tôi vừa nói xem! - Im lặng khoảng một phút. Mọi người như chò đợi nhau. Ba gã sĩ quan nhìn vào Trung tướng. Cuối cùng lão tiếp - Tôi hoàn toàn tin rằng cuộc đột nhập vào vị trí của đội xạ thủ tiểu liên và đoàn tàu mà bọn du kích ăn chắc chính là vì chúng nắm được những tin tức về cuộc bao vây ỏ Sta-lin-gờ-rát.

        - Đúng thế đấy ạ - Mi-le tán thành.

        - Thiếu tá Mi-le, mời ông hãy thong thả nán lại đây một lát. Chúng tôi sẽ cùng ông bàn bạc vài biện pháp. Ồng mòi hộ ngay Tham mưu trưởng vào đây. Còn ông thượng úy Hen-rích, anh cũng có một nhiệm vụ khẩn cấp: Đáp xe đến Pôn-tê-u, nơi đóng quân của đội xạ thủ tiểu liên thứ mười bảy của chúng ta, điều tra thật tỉ mỉ từng chi tiết một về cuộc đột nhập của bọn du kích, kiểm tra lại trung úy Pha-un và đúng mười chín giờ hôm nay báo cáo cho tôi biết.

        - Thưa Trung tướng, xin hoàn thành nhiệm vụ - Hen-rích tất tả ra khỏi phòng trung tướng, nhưng anh còn ghé lại bên buồng của Lút mấy phút.

        - Lút này - Hen-rích thủ thỉ với bạn. - Cậu giúp mình một chuyến đi này vậy. Sau chuyến đi Bông-vin vừa qua tên lính hầu của mình mang xe đi chữa rồi, hắn đã tháo tung vài bộ phận gì đó... Không mượn được xe của Phòng tham mưu à?

        - Cậu biết tính của Trung tướng đấy, bất cứ giờ phút nào ông ta cũng có thể đáp xe đi cả. Cậu lấy mô-tô vậy.

        - Thế càng tốt! Thằng Cuốc sẽ ở lại nhà và gần chiều chắc là nó sẽ chữa xong xe.

        - Tố không biết thế có tốt hơn không! Đi hai người thì vẫn ít nguy hiểm hơn! Cái bọn du kích là chúa ngổ đấy.

        Nhưng Hen-rích đã ra khỏi cửa nên anh không nghe thấy những lời khuyên can ấy. Anh hấp tấp bước, lòng rộn ràng vui sướng, vì anh được ra khỏi thị trấn một mình - cuối cùng được thảnh thơi thả hồn theo những ý nghĩ thầm kín của mình. Anh bình tĩnh suy xét lại tất cả mọi việc xảy ra đêm hôm qua. Chỉ trong một buổi sáng mà biết bao nhiêu những điều mới mẻ tốt lành.

        Hôm nay sao trời đẹp thế! Chiếc mô-tô điên cuồng lao như bay trên mặt đường được tắm sạch, bóng loáng còn không khí thì trong vắt, một mùi thơm thoang thoảng thấm vào lồng ngực như niềm vui sướng dạt dào trong tim Hen-rích. Giá cứ thế này mà phóng, phóng không thèm dừng lại, không nghỉ ngơi, nhưng không phải về phía nam, mà về phía đông, nơi đang quyết định số phận của cuộc chiến tranh nơi mà biết bao thắng lợi đang từng phút một siết chặt lại hàng triệu quả tim, như tim anh, trong niềm dự cảm hân hoan. Nguồn hạnh phúc vô tận tràn lan đến khắp những nơi hang cùng ngõ hẻm, người ta cảm thấy gắn liền với Tổ quốc, người ta biết rằng toàn nhân loại đang hướng mắt về phía đó. Lão trung tướng nhiều lần nhắc đi nhắc lại: "Mỗi một thắng lợi của quân đội Liên Xô đều làm rung chuyển đến tận hậu phương xa xôi của chúng ta, đều nhói thẳng vào tim mỗi người chúng ta". Đúng vậy, nhưng chưa đủ. ở tại đây, tại vùng hậu phương này các đội du kích còn ngang nhiên lật đổ đoàn xe lửa địch xuống vực sâu. May mà họ vớ được chỉ một phần vũ khí thôi. Tiếc rằng họ không cướp sạch.

        Lạ nhỉ, họ đánh úp vị trí của đội xạ thủ tiểu liên để làm gì? Lão trung tướng có nói đến một đường hầm xe lửa nào đó. Mỗi đường hầm chắc là phải dẫn tới một địa điểm nhất định. Một đường hầm thông thường thì có bao giờ lại được bảo vệ nghiêm ngặt như chỗ này... Vậy thì... Đúng là phải do những nguyên nhân đặc biệt, cho nên ở đây mới đặt tháp canh. Có thể đây là lối vào cái binh công xưởng mà những ngày gần đây tất cả mọi ý nghĩ của anh đều tập trung vào nó. Không, không nên kết luận vội vàng. Có thể theo nhầm dấu vết giả và như thế tức là phí thời gian. Bây giờ mới chỉ biết rằng binh công xưởng mà Lút đã nói cho anh biết nhất định không phải là cái mà anh đang đi tìm. Hãy còn một dấu vết giả nữa, mà anh chưa hề lần theo nó bao giờ! Những đoàn xe vận tải che kín mít, lúc nào cũng dừng lại gần dãy nhà nho nhỏ bên con đường trên cao nguyên đã đánh lạc hướng anh, Lút cũng như nhiều kẻ khác. Nhưng Hen- rích phát hiện ra một điều là những đoàn xe kia không khi nào đỗ ở đấy lâu và không khi nào quay trở lại, mà luôn luôn chạy thẳng về một nơi nào đó ở phía nam. Đối chiếu hàng loạt những sự việc đã xảy ra cũng đủ thấy rằng không phải binh công xưởng ngầm xây ở đây, mà ỏ một nơi nào khác. Trong ban tham mưu ai cũng biết là những loại súng cối và các loại đạn mới do công xưởng ngầm chế tạo đều được mang ra thử trên cao nguyên. Thế thì tại sao những toa xe lửa chở vũ khí đều từ hướng bắc chạy đến? Dò biết được tất cả ngần ấy điều thật vô cùng phức tạp, nhưng không thể làm mất thời gian. Kẻ địch đang lồng lộn lên vì những trận thua liểng xiểng ở Sta-lin-gờ- rát, có thể giở mọi trò mà chúng muốn, quý hồ cố trả thù, gieo tai họa ngay cả đối với người dân vô tội.

        Một giờ sau Hen-rích đã đến tháp canh của đội xạ thủ tiểu liên, đặt tại cây số hai, gần thôn Pôn-chây nhỏ bé. Một con đường lát bằng những tấm bê tông thật lớn chạy dài từ làng tối tháp canh. Nhưng rõ ràng là trên đường ấy ít người qua lại, cỏ dại um tùm lách qua khe hở giữa những tấm bê-tông. Dưới hai chỗ trũng xuống cỏ cũng phủ đầy. Đến gần sát đồn, con đường chạy qua chiếc cầu bắc ngang một miệng hố sâu hoắm. Trại lính là một ngôi nhà xây bằng đá khá dài. Trung úy đồn trưởng Pha-un - một người đã đứng tuổi, với bộ mặt phì nộn và những cử chỉ uể oải, cũng ăn, ngủ ngay tại đó.

        Sau khi tự giới thiệu, Hen-rích ra lệnh cho hắn kể lại tỉ mỉ cuộc đột kích bất ngờ đêm hôm qua của du kích.

        Pha-un nói lung tung thao thao bất tuyệt với điệu bộ của một kẻ vừa mới xông pha khói lửa đang khoác lác trước người sĩ quan tham mưu chưa ngửi thấy mùi thuốc súng bao giờ. Điều đó khiến Hen-rích phát cáu.

        - Ông hãy chỉ cho tôi sự việc xảy ra như thế nào tại chỗ bị đánh úp.

        - Chúng tôi đang làm nhiệm vụ bảo vệ đường hầm - Pha-un giơ tay trỏ xuống cái hố rộng trên quả núi chìm trong đám cây cối - và chiếc cầu này. Chung quanh đường hầm và trại lính những tuyến công sự bằng đất xây thành hình bán nguyệt. Những công sự loại ấy được bố trí cả ở hai bên lối lên cầu nữa.

        Pha-un kể tiếp:

        - Bọn du kích thì từ trên núi tràn xuống, còn đơn vị bảo vệ của chúng tôi, ông có biết thế nào không, lại dàn quân dọc rìa làng để chờ địch... Vào khoảng ba giờ đêm, bọn du kích tấn công chúng tôi. Trong khi lính tráng chạy tủa ra các công sự thì chúng dùng súng máy và tiểu liên quét xuống. Trận đánh kéo dài ngót nửa tiếng đồng hồ, mà có lẽ còn chóng hơn thế nữa. Chúng tôi bị tổn thất - ba người bị giết, bảy người bị thương, trong số đó có hai đứa bị nặng. Ngoài ra chúng còn thịt thêm hai đội viên SS

        - Sao lại có cái bọn ấy xen vào đây nữa?

        - Thưa bảo vệ lối ra cửa đường hầm là nhiệm vụ của các đơn vị s.s đấy ạ.

        "Thế nghĩa là cửa đường hầm được bố trí canh phòng đặc biệt cẩn thận!" Hen-rích nhận xét thầm điều đó.

        Anh bước theo Pha-un lên cầu.

        - Ông hãy bảo tên lính gác ra lệnh báo động xem.

        Pha-un rút súng lục ra và bắn lên không ba phát.

        - Theo ý kiến của Trung úy thì đêm hôm qua bọn du kích từ phía bắc kéo đến chứ gì?

        - Tôi thấy rằng...

        - Thôi đừng triết lý nữa, bắt tay vào việc đi!- Hen-rích giận dữ ngắt lời tên trung úy, rồi đưa tay chỉ vào đám lính từ trong trại đổ xô ra. Bọn này không biết đầu cua tai nheo ra sao cả, nên chúng chạy lạc đến chỗ dốc cầu đứng xúm vào nhau.

        - Ông Trung úy ạ, nếu như tôi là một kẻ địch và trong tay tôi có hai khẩu tiểu liên thì tôi đủ sức quét sạch cái bọn lính nhà ông, kể cả ông nữa, cũng như chiếc cầu kia tôi sẽ phá sập tan tành một cách rất ung dung.

        Pha-un hoảng hốt nhìn Hen-rích rồi hạ lệnh cho bọn lính bố trí phòng thủ hướng bắc. Chúng nhanh nhẹn nằm rạp xuống. Hen-rích tiến lại gần một tên trong bọn.

        - Anh có trông thấy cái gì ở phía trước mặt anh không?

        - Thưa Thượng úy, tôi không trông thấy cái gì cả - Tên này phải thú thật.

        - Đấy ông xem, một hệ thống phòng ngự mà lính tráng nhà ông chẳng nom thấy cái cóc khô gì hết. Chúng chỉ nhìn thấy đấy, cái mô đất cao lên đấy thôi; nếu bọn du kích tiến đến gần hơn, chúng có lọt hẳn vào trận địa đi nữa thì cũng chả có một viên đạn nào làm sước da chúng cả.

        Pha-un lặng thinh, mồ hôi trán toát ra ướt đầm. Hen-rích cũng im lặng quay về căn phòng vừa là phòng giấy vừa là phòng ngủ của Pha-un.

        - Mang sổ trực nhật ra đây!- Hen-rích hạ lệnh cho Pha-un và rút bút máy để ghi vào sổ những nhận xét về cuộc kiểm tra vừa rồi.

        Pha-un hoảng hốt. Hen-rích hỏi tiếp với giọng mềm mỏng hơn.

        - Ông luyện tập cho bọn lính này từ bao giờ đấy?

        - Thưa Thượng úy, ông cũng biết đấy, tôi đến đây mới được một tuần lễ thôi. Trước kia tôi công tác trên Ban tham mưu trung đoàn. Mọi tai vạ xảy ra chung qui đều tại vì tôi vừa mới đến đây, chân ướt chân ráo, nên chưa kịp luyện tập cho lính chiến thuật phòng ngự bằng tiểu liên, mà đại đa số bọn này đều là lính mới, chúng tập trung về đây sau khi đã bị thua bên mặt trận phía Đông.

        - Tại sao ông bị thuyên chuyển đến đây?

        - Thưa Thượng úy, vài tuần trước đây thằng em trai của tôi từ mặt trận phía Đông trở về đã bị mất một chân... Đúng vậy, nó trót nói lỡ mồm điều gì đó, nên đã bị tống vào trại tập trung. Còn tôi thì họ chuyển về đây... Bây giờ mà cấp trên thấy những lời nhận xét này của ông, thì tôi sẽ không được ở lại đây nữa, mà nhất định sẽ bị đẩy sang mặt trận phía Đông mất thôi... Pha-un nặng nề thở dài rồi ngồi phịch xuống giường.

        Hen-rích ghi ngoáy vào quyển sổ mấy dòng:

        "Theo lệnh của Trung tướng E-véc - Tư lệnh sư đoàn ngày 24-11-1942 tôi đã tiến hành kiểm tra tháp canh số 17. Việc bảo vệ khá chu đáo. Đã báo động thử. Tinh thần chuẩn bị chiến đấu của toàn thể binh sĩ và việc bô trí hỏa lực thật là tuyệt vời. Phái viên kiểm tra - thượng úy Hen-rích".

        - Ông đọc xem! - Hen-rích đẩy quyển sổ cho Pha-un.

        Hắn đọc hết rồi nói:

        - Kính thưa Thượng úy! Tôi không biết nói gì để tỏ lòng biết ơn Thượng úy!

        - Tôi khuyên ông nên sửa chữa tất cả những thiếu sót mà tôi đã không nêu lên đây, hãy chú ý đến thời gian ở tại đồn này quá ngắn ngủi của ông... Có lẽ, tôi có thể về được rồi.

        - Xin Thượng úy bỏ quá cho sự đường đột này, giá mà được hầu tiếp Thượng úy một bữa cơm thì tôi sung sướng quá.

        Hen-rích nhận lời mời.

        Trong bữa ăn, đặc biệt là sau khi đã chếnh choáng hơi men, Pha-un than thở:

        - Thưa Nam tước, ông không tưởng tượng được ở đây nó buồn như thế nào! Không có chỗ nào đi chơi cả; mà cũng chẳng có ai để mà tâm sự... Lại còn cái nạn mưa nữa chứ!... Chỉ độc có mỗi một thú vui là rượu mà thôi.

        - Ông có mấy người bạn láng giềng đấy, các ông sĩ quan SS kia kìa.

        - Chúng tôi chỉ liên hệ với nhau bằng dây nói, vì chúng tôi không có quyền sang phía bên kia đường hầm. Mà cái bọn ấy chúng không nói đến một tiếng thừa cơ. Đồ quỷ tha ma bắt! Mà nguyên tắc bên ấy cũng nghiêm ngặt lắm! Ít ra cũng để bảo vệ cái gì đó. Suốt cả tuần chẳng có một chiếc ô-tô nào chui vào đấy được...

        - Bất cứ lúc nào ở đây cũng vắng vẻ thế này à?

        - Cái lão trưởng đồn ngày trước cho tôi biết là luôn luôn thê đấy ạ. Cả đường hầm này chỉ có mỗi một lối cổng hậu đi vào thung lũng Ma mà thôi. Ỏ đâu cách đây chừng mười cây số. Không, ông chỉ cần nghe qua cái tên này: Ma...a...a! Là đủ để phát điên lên được rồi. Ông cứ ở đây mà xem, chẳng hiểu được cái quái gì đâu!

        - Nhưng ông có thể tự hào là được bảo vệ một địa điểm quan trọng.

        - Tôi bảo với ông là có trời mà biết chúng tôi đang bảo vệ cái gì! Họ ra lệnh bảo vệ là chúng tôi bảo vệ... mà bảo phá đi là chúng tôi phá đi. Cái bổn phận nhỏ bé của chúng tôi, là cúi đầu vâng lệnh...

        Pha-un đã say khướt nên hắn nói linh tinh mỗi lúc một hăng, nhưng Hen-rích thấy chẳng có gì đáng chú ý nữa. Anh bèn đứng lên:

        - Thôi, tôi phải đi đây. Mong rằng tôi sẽ không phải xấu hổ vì ông, nếu như bất thình lình Trung tướng E-véc ghé qua đây, có thể được thế không?

        - Thưa Thượng úy, mọi việc sẽ đâu vào đấy cả! Và tôi xin cảm tạ lòng tốt của Thượng úy cho tôi được hầu một bữa cơm thanh đạm của con nhà lính chúng tôi! ở câu lạc bộ, chắc là họ phục vụ Thượng úy khá hơn!... Có lẽ, Thượng úy nghỉ đêm lại đây chăng? ở miền núi trời lâu tối lắm, nhưng cũng khá muộn rồi đấy. Tối trời là cơ hội rất tốt của bọn du kích.

        - Không sao, tôi sẽ phóng thẳng một mạch!- Hen-rích vui vẻ trả lòi rồi ngồi lên mô-tô.

        Bóng chiều tà đọng lại trên các đỉnh núi, nhưng Hen-rích quên bẵng cả nguy hiểm. Tất cả mọi ý nghĩ của anh đều xoay quanh cái điều mà anh vừa khai thác được ở Pha-un. Anh nghĩ: "Nếu con đường hầm bí mật mà được bảo vệ cả hai đầu như vậy, nghĩa là gần đấy phải có một mục tiêu vô cùng quan trọng. Mà hơn nữa nếu nó được giấu kỉn đến thế, thì..."

        Bỗng một loạt tiểu liên quét ngay phía sau lưng, rồi lại quét ngang trước mặt. Hen-rích dận ga, chiếc mô-tô nhảy chồm lên, và cả xe lẫn người va phải một vật gì đó, ít ra anh cũng cảm thấy như thế khi sắp ngã xuống.

        Tại đồn 17 đã nghe thấy tiếng súng, nên ngay lập tức một đoàn mô-tô do tên Trung úy nhát gan dẫn đầu hớt hải lao thẳng về phía ấy. Pha-un hạ lệnh bao vây cả một vùng, còn hắn đích thân chạy đến chỗ ngài thượng úy, người mới với vui vẻ từ giã hắn mà giờ đây đang nằm im như chết dưới rãnh cách chiếc mô- tô mấy bước.

        Suốt dọc đường đi đến Xanh Rê-mi, Pha-un tự nguyền rủa mình là đã không cho lính theo bảo vệ Hen-rích và hắn chỉ cầu mong sao cho đừng gặp mặt Trung tướng E-véc. Nhưng Trung tướng đã hộc tốc đến phòng tham mưu ngay sau khi được tin người ta chở viên sĩ quan đặc trách của lão về và anh chưa tỉnh. Lão trút hết bao nhiêu cơn tức giận cả ngày hôm nay lên đầu Pha-un.

        Đến khi bác sĩ bảo là Hen-rích không hề gì, chỉ bị thương nặng vì đầu va vào đá, E-véc mới hơi nguôi giận và cho tên trưởng đồn ra về.

        "Trời ơi, đau đầu quá, đau đến chết mất!".

        Nửa tỉnh, nửa mê Hen-rích thấy mẹ mình cúi lom khom trên giường. Bà đặt bàn tay mát rợi trên trán khiến anh cảm thấy đỡ đau. Nhưng chỉ trong giây lát thôi. Sau đó anh lại bắt đầu đấm và cào hai bên thái dương... Hai tên Mi-le và Sun lại từ đâu dẫn xác đến. Chúng cầm vật gì nặng thay phiên nhau nện vào đầu Hen-rích. Chúng muốn gì Hen-rích thế? Chúng muốn bắt Hen-rích xưng tên thật của mình... Tôi là Hen-rích, tôi là Hen-rích... Nam tước... Đâu đấy có tiếng quả lắc đồng hồ tích tắc. Đúng rồi, đấy chính là chiếc đồng hồ treo trên đi-văng! Nhưng tại sao nó cứ gõ sát tên tai thế này? Rồi bây giờ quả lắc lại đập bên thái dương... Cần phải vùng mạnh hơn nữa và kéo tay ra, phải nâng tay lên và Hen-rích kêu thét lên vĩ chợt thấy đau nhói trên vai rồi choàng tỉnh dậy. Hai bóng người đang ngồi ồ đầu giường và cuối giường đứng phắt dậy. Đó là Cuốc và Mô- níc - thế là nghĩa làm sao? Tại sao họ lại ở đây? Và tại sao đầu đau như búa bổ thế này?

        - Thưa Thượng úy, bác sĩ ra lệnh cho Thượng úy phải nằm yên đấy ạ.

        Cuốc cúi xuống sửa lại chiếc gối cho Hen-rích. Mô-níc vẫn im lặng. Nàng vắt chiếc khăn trắng trong chậu nước rồi đắp lên trán Hen-rích. Hen-rích nằm nhắm nghiền đôi mắt chừng một phút, cố nhớ lại mọi việc đã xảy ra. Thực tế vẫn còn lẫn lộn với những điều trong mộng. Rồi bất giác anh sợ hãi sực nhớ ra là mình đã nói mê và tỉnh hẳn.

        - Tôi vừa bị bóng đè... Có lẽ, tôi vừa nói mê thì phải?- Anh dè dặt hỏi và hồi hộp chờ câu trả lời.

        - Không đâu, thưa Thượng úy, Thượng úy chỉ rên thôi, cứ rên suốt... Tôi và cô Mô-níc muốn đưa Thượng úy đến bác sĩ lần nữa đấy.

        Đến lúc đó Hen-rích mới nhận thấy mắt Cuốc và Mô-níc đỏ ngầu vì mất ngủ.

        - Tôi đã làm cho cô phải chăm sóc mất nhiều thòi giờ quá, cô Mô-níc ạ, và cả Cuốc nữa - Hen-rích cảm động nói và toan ngồi dậy.

        -  Không được, không được, anh nằm xuống đi! - Mô-níc lo lắng kêu lên và nhoài người về phía Hen-rích để đặt lại miếng gạc. Gương mặt này quen thuộc và đáng yêu làm sao! Hình như từ đó tỏa ra vẻ âu yếm của người mẹ, người chị, người yêu... Nàng nhẹ nhàng đưa tay xoa trán Hen-rích. Rồi hai lòng bàn tay mát rợi áp sát vào má anh khiến anh thiếp đi trong một giấc ngủ dài.


        Một ngày Mi-le đến chỗ Hen-rích hai lần. Nhưng chẳng hỏi han anh được điều gì cả. Đồng thời hắn đang tìm mọi cách để điều tra vụ phục kích Thượng úy. Hắn thân chinh đến xem xét tại chỗ.

        Hắn nhặt được chừng một chục chiếc vỏ đạn tiểu liên Đức cách một bụi rậm. Có thể là chúng nó bắn Hen-rích bằng những khẩu súng mà anh đã đi nhận ở Bông-vin về.

        Còn vụ tập kích đoàn xe lửa chở vũ khí nữa. Tìm đâu ra đầu mối để khám phá tất cả những bí mật ấy? Đến nay ngay cả việc xác định hoàn cảnh trận đánh úp đoàn xe lửa cũng vẫn chưa làm được. Lời khai của bọn lính hộ tống rất là lờ mò và mâu thuẫn lung tung. Tốt nhất là nói chuyện với thượng úy Phan-ne, người đã chỉ huy đội hộ vệ thì mới có thể nắm được chi tiết. Nhưng hắn hãy còn yếu lắm nên bác sĩ chưa cho vào gặp. Giá mà được trao đổi và trình bày kế hoạch của mình với Hen-rích thì hay quá. Sau trận lật đổ đoàn xe lửa, Béc-lanh lại hạ lệnh tăng cường hoạt động chống bọn du kích; và khi ở Béc-lanh nhận được tin đường hầm bí mật bị đột kích, thì trên ấy nghiêm khắc ra lệnh cho Mi-le hàng ngày phải báo cáo về những biện pháp tiễu trừ du kích.

        Mi-le đang muốn làm cho Bộ tư lệnh tối cao biết rõ khả năng của mình và chứng minh rằng hắn rất xứng đáng được hoạt động trong một địa bàn rộng lớn hơn sư đoàn, cho nên hắn rất cần Hen-rích. Chỉ cần vài bá lá thư gửi lên tướng Béc-gôn nhắc đến tinh thần tích cực và tính tự động của viên chỉ huy SS ở địa phương này là Mi-le chắc chắn sẽ được thăng chức. Nhất là, nếu hắn tóm được thủ phạm vụ phục kích Hen-rích. Chà, lúc bấy giờ Béc-gôn sẽ vì hắn mà làm hết mọi việc gì có thể làm được! Thế thì, phải lần theo vết kẻ mưu sát Nam tước ngay lập tức. Nếu không tìm ra dấu vết của chúng thì lúc ấy lại tính nước khác: vây bắt bừa vài đứa dân quê, buộc cho chúng tội liên lạc vói du kích, tra khảo cho ra trò... tất nhiên chúng phải nhận liều là đã mưu sát Hen-rích. Nhưng việc đó là của ngày mai, còn ngay bây giờ thì nhất định phải mò đến chỗ Hen-rích càng sớm càng tốt.

        

        Hôm nay, lần đầu tiên Hen-rích gượng dậy, đầu nặng trĩu, mắt hoa, Mi-le đến thăm thật không đúng lúc. Nhưng lảng tránh không hỏi chuyện hắn thì không phải là không nguy hiểm, Hơn nữa bây giờ mọi việc cần phải theo thời. Bộ tư lệnh Đức đang tung ra những tin tức về các cuộc tấn công táo bạo của các mũi xung kích do Man-chây cầm đầu đang cố sống cố chết để giải vây cho đạo quân của Pa-u-lút. Đài phát thanh Liên Xô thì truyền đi những tin tức về việc quân đội Xô-viết đang chuyển mạnh sang thế công ở những mặt trận khác. Bao nhiêu biến đổi dồn dập, cho nên chậm bước lúc này là không thể được.

        Mi-le bước vào căn phòng sáng sủa, sang trọng của Hen-rích.

        - Hen-rích¹ ông bạn thân mến của tôi... ông cho phép tôi gọi ông như vậy chứ? Thực ra tôi đã bị đánh lạc hướng trong việc tìm thủ phạm mưu sát ông. Nhưng tôi sẽ tìm ra bọn chúng, nhất định sẽ tìm bằng được! Tôi sẽ tóm cổ lấy một hai chục thằng, rồi tôi thân hành hỏi cung và chắc chắn là tìm thấy. Vào tay tôi thì đến xác chết cũng phải mở mồm nữa là - Mi-le thân mật bắt tay Hen-rích.

        - Tôi tha thiết mong ông đừng để nhiều tâm lực chăm sóc đến tôi quá, ông Mi-le ạ.

        - Sao lại Mi-le? Ông khinh tôi thế! Tên tôi là Găng và ông đồng ý để tôi gọi ông là Hen-rích cho nó thân mật thì...

        - Ông dành nhiều vinh dự cho tôi quá... Găng ạ! Thế thì ông không cần phải lùng bắt, hỏi cung ai cả đâu, tôi đã trông thấy kẻ bắn tôi rồi, và tôi cho là chúng ta sẽ cùng tìm ra tên du kích ấy, và cả cái lũ đã lật đổ đoàn xe lửa xuống vực. Sau nữa tôi rất lấy làm vui sướng, nếu ông cho phép tôi giúp ông trong việc tìm kiếm này.

        - Chính tôi muốn thổ lộ với ông việc ấy đấy, ông Hen-rích. Và đồng thời tôi muốn trình bày cho ông biết những kế hoạch và biện pháp mà tôi đã vạch ra. Việc thứ nhất: kiểm tra từng người trên đường đi Bông-vin hay từ thành phố đó trở về đây.

        - Kiểm tra từng người làm gì mới được?

        - Bông-vin là trung tâm hoạt động của bọn du kích. Một điều rất rõ ràng là chính từ thành phố ấy bọn chúng đã báo trước cái tin về đoàn xe lửa chở vũ khí. Có thể có sự liên lạc thực sự giữa bọn du kích trong vùng này và bọn ở Bông-vin. Chúng ta phải khám phá ra những mối liên lạc đó.

        - Ừ, có lẽ ông nói đúng đấy. Nhưng chúng ta sẽ bàn vấn đề ấy sau, bây giờ đầu tôi đang nhức tưởng đến vỡ ra đây này.

        Hen-rích mong cho Mi-le hiểu được những lời nói bóng gió kia mà chuồn đi, nhưng hắn vẫn cứ ngồi lì và quấy rầy Hen-rích thêm một lúc nữa.

        Sáng hôm sau, Hen-rích bất chấp cả những lời can ngăn của Mô-níc và Cuốc, đi thẳng lên phòng tham mưu. Khó khăn mà lách được vào phòng giấy của Lút - không phải chỉ có các bạn đồng nghiệp cùng phòng tham mưu với Hen-rích tụ tập tại đây, mà còn có những sĩ quan chỉ huy các phân đội của sư đoàn đóng ở những vị trí xa xôi nhất, phần đông bọn này Hen-rích mới thấy mặt lần đầu.

        - Trung tướng mời tất cả vào gặp ngài -Lút nói to.

        Các sĩ quan lần lượt kẻ trước người sau kéo vào phòng. Hen- rích và Lút đi sau cùng. Trông thấy người sĩ quan đặc trách của mình, E-véc chào hỏi niềm nở, mà không nói chuyện với tham mưu trưởng Cun, Mi-le và tên sĩ quan SS đeo lon thượng úy.

        - Thưa các ông sĩ quan !- Khi mọi người đã ngồi xuống, E-véc bắt đầu nói - Chúng ta vừa được ủy nhiệm hoàn thành một nhiệm vụ vô cùng quan trọng: hôm qua lúc sáu giờ chiều có tin cho biết là một phạm nhân hết sức nguy hiểm, quốc tịch Pháp, tên là Pôn, đã trốn khỏi công xưởng bí mật. Vì đâu mà hắn tẩu thoát nổi, ai đã giúp đỡ hắn thì chúng ta chưa xác định được. Trong bức điện nhận được từ Xanh Mi-sanh trước đây một giờ, có một chi tiết bổ ích: trên toa xe lửa, nơi để sản phẩm của công xưởng, đã tìm thấy một lỗ khoét thùng sàn toa, và một chiếc hòm rỗng vỡ toang. Nên chú ý là tên phạm nhân đã trốn khỏi công xưởng bí mật, cái công xưởng mà kẻ thù của nước Đức không thể biết được. Bắt được tên này còn sống hay chết là nhiệm vụ quan trọng bậc nhất của chúng ta.

---------------------
        1. Theo phong tục của người Âu thì dùng họ để gọi nhau là khách khí hoặc trang trọng, còn gọi tên là thân mật (N.D).

        Trung tướng ngừng lại, đưa đôi mắt nghiêm khắc nhìn mọi người, tựa hồ như lão muốn nhấn mạnh ý nghĩa của những lời vừa nói, rồi nói tiếp một cách cụ thể hơn:

        - Mỗi một phân đội trong sư đoàn sẽ nhận ở tham mưu trưởng Cun khu vực hoạt động đã được quy định, suốt cả ngày cần phải lùng sục trong phạm vi đó cho thật cẩn thận: từng ngõ, từng nhà một, từ khu vườn này sang khu vườn khác. Không được để sót một tấc đất nào. Đơn vị của thượng úy Cây-ne - người đang có mặt trong cuộc họp của chúng ta - E-véc nghiêng đầu về phía tên sĩ quan SS - tối hôm nay phải sục hết các đường hẻm trên núi và các ngọn đồi. Tên đào ngũ chưa kịp chạy vào căn cứ du kích trong núi, muốn đợi cơ hội thuận tiện để thực hiện ý định đó tất nó đang còn quanh quẩn trong khu vực của chúng ta. Mỗi người chỉ huy các đơn vị có mặt trong cuộc họp này, theo sự suy tính của tôi, cần phải chọn riêng bọn xạ thủ tiểu liên ra và giao đơn vị cho chỉ huy phó của mình, để phụ trách việc vây lùng trên các nẻo đường và ở những nơi có người ở. Sĩ quan nào có diễm phúc tóm được tên đào ngũ, phải giải nó về đây để nhận mặt. Và ngay lập tức sẽ được thưởng một món tiền là năm nghìn mác¹.

        Lão trung tướng quay về phía gã thượng úy SS Tên này im lặng gật đầu tỏ vẻ đồng ý.

        - Để việc tìm kiếm được dễ dàng, bây giờ mỗi người sẽ nhận lấy hai tấm ảnh của tên Pôn, một kiểu chụp thẳng; một kiểu nghiêng.

        Tên thượng úy SS đứng dậy:

        - Thưa các ông sĩ quan! Đến lượt tôi, xin được nhắc lại là nhiệm vụ đã giao cho các ông có một ý nghĩa quốc gia trọng đại. Việc ủy thác mà các ông đã nhận ảnh của tên đào ngũ cũng như tên họ và địa bàn hoạt động - tất cả những điều đó đều hoàn toàn bí mật, chúng tôi chỉ giao nó cho các sĩ quan được lựa chọn mà thôi.

        - Bây giờ thì các ông nhận ảnh và hỏi cho đích xác khu vực mình được phân công đi - E-véc hạ lệnh rồi đứng lên, tuyên bố bế mạc cuộc họp.

        Khi bọn sĩ quan đã giải tán, E-véc gọi Hen-rích đến chỗ lão.

        - Sức khỏe Nam tưóc thế nào rồi?

        - Xin cảm ơn sự quan tâm của Trung tướng, sức khỏe của tôi cũng đã khá rồi đấy ạ.

        - Rất tiếc là trong những lúc thế này mà Nam tước lại không được khỏe.

        - Tôi muốn nhận lấy sứ mệnh hoàn thành nghĩa vụ của mình. Không biết Trung tướng có cho phép tôi trình bày nguyện vọng không?

        - Cứ nói!

        - Yêu cầu Trung tướng cho phép tôi tham gia việc lùng bắt tên tù sổng.

        Nhác thấy tên sĩ quan SS chăm chú lắng nghe câu chuyện của hai người, Hen-rích liền đổi cách ăn nói để người ta khỏi ghen tị về mối quan hệ mật thiết giữa anh với lão trung tướng.

        - Thưa Thượng úy, tôi đề nghị chúng ta làm quen nhau, xin tự giới thiệu, tôi là thượng úy Hen-rích, con trai của Thiếu tướng Béc-gôn.

        - Ồ, rất hân hạnh - cái nhìn của tên SS bỗng trở nên thân mật - Tôi mong cho ông được tham gia cuộc tìm kiếm này.

        - Nhưng Thượng úy cần có người trợ lực, mà lính thì tôi đã phân phối hết rồi - E-véc do dự.

        - Nếu vậy tôi đề nghị đừng giao riêng cho tôi một vùng, mà cho phép tôi tự đi tìm lấy với sự giúp đỡ của tên lính hầu của tôi.

        Lão trung tướng nhìn tên SS dò xét.

        - Tôi nghĩ rằng thế mà hay đấy. Một sĩ quan và một lính hầu thì sẽ không làm cho ai chú ý đến, mà trước tiên là người ta không cho rằng họ đang tham gia vào cuộc vây lùng. Thử một phen đi, Nam tước. Năm nghìn mác, chà, một phần thưởng kếch sù thật!

        Nhận ảnh Pôn ở Tham mưu trưởng xong, Hen-rích ghé qua chỗ Lút. Gã tiếp anh với thái độ khó chịu.

        - Việc gì thế, hỏ Lút? Lại bất mãn à?

        - Cái ấy thì để dành cho kẻ khác.

        - Còn cho cậu?

        - Bất với chả mãn!

        - Thế thì việc gì nào, nếu không là điều bí mật?

        - Anh có muốn nói thẳng ra không?

        - Tớ tưởng rằng cậu không phải hỏi câu ấy! - Hen-rích bực mình.

        - Thế thì anh nghe đây: Tôi không thích trò đi săn, mà nhất là lại đi săn người... Chắc là anh thiếu tiền tiêu vặt nên mới định kiếm chác lấy năm nghìn mác trong chuyến đi săn cái tên Pôn đã trốn khỏi công xưỏng ngầm chứ gì?

        Hai người lặng lẽ nhìn vào đáy mắt nhau. Trong giây phút, Hen-rích muốn nắm chặt lấy tay Lút với tất cả lòng yêu mến chân thành. Nhưng anh nén lại.

-------------
        1. Tiền Đức, mỗi đồng tương đương với một đồng tiền Việt Nam thời đó (N.D)

        Ở nhà, một phong thư mà Cuốc mang từ ban tham mưu về đang nằm đợi Hen-rích. Ngoài bức thư thường lệ của Lô-ra, trên bàn còn có một gói nữa. Ây là Béc-ti-na muốn gợi cho Hen-rích nhớ lại những hoạt động của ả bằng cả một tập ảnh với nhiều cảnh và nhiều kiểu khác nhau. Phần lớn số ảnh đều chụp tại trại tập trung trong lúc kiểm tra đám nữ tù binh và lúc họ đang làm việc. Cố nhiên ở trang đầu nổi bật lên hình ảnh của Béc-ti- na trong bộ quân phục chỉnh tề có đính huân chương. Một vài ảnh chụp lúc ả ở nhà. Trên những tấm ảnh đó ả đều ăn mặc theo lối thường phục - khi ngồi bên bàn, khi tựa cửa sổ, khi chơi dương cầm... Chiếc ảnh cuối cùng vẫn là Béc-ti-na, rõ ràng, ả muốn cho Hen-rích phải mê hồn: nên phía sau là cảnh chăn gối mở tung ra, trắng muốt một màu, ở lớp trước là Béc-ti-na đang đứng rất diện ăn mặc lối nửa kín nửa hở, ghếch một bắp đùi trần ngồn ngộn lên lưng ghế bành cao quá gối, miệng nhoẻn cười, mắt nhìn nồng nàn. Phía dưới có dòng chữ: "Bao giờ chúng mình lại gặp nhau anh nhỉ?".

        Hen-rích kinh tởm vứt món quà kia vào góc phòng và bắt đầu nghĩ kế hoạch lùng bắt Pôn. Pôn đã chạy trốn trong khu vực giữa Xanh Ma-ri và Săm-bê-ri gì đó. Quãng cách này dài chừng ba trăm cây số. Đáng tiếc là không biết được giờ khởi hành của xe lửa. Lại không biết nốt lúc Pôn trốn khỏi công xưởng là mấy giờ nữa.

        Bọn chúng mới biết được chuyện này vào sáu giờ chiều ngày hôm qua. Cứ coi đó là lúc anh ta vừa rời khỏi toa xe lửa. Bây giờ là mười một giờ sáng. Ngay đến một người khỏe như ngựa cũng không tài nào chạy khỏi con đường sắt quá sáu chục cây số. Pôn mặc quần áo tù nhân, nghĩa là anh phải lẩn trôn khỏi các đường lớn nhiều xe cộ và người qua lại, và chọn lấy con đường an toàn hơn: Băng qua núi rừng. Thế thì mang ô-tô theo làm quái gì? Chỉ tổ vướng chân thôi.

        Hen-rích gọi dây nói cho Mi-le.

        - Ông Mi-le, ông có thể cho tôi mượn hai chiếc mô-tô trong hai ngày được không, một chiếc cho tôi, một chiếc cho tên lính hầu của tôi?

        - Rất sẵn sàng! Nhưng ông Hen-rích, tôi mong ông nhớ là cho: Trong khi lùng bắt tên Pôn, chớ quên cái bọn du kích đã bắn ông đấy nhé. Ông đã hứa với tôi điều đó rồi mà.

        - Việc ấy thì ông chả phải nhắc tôi! - Hen-rích đã nói dối với hắn nên anh quên bẵng đi câu mình nói ra. Hôm trước anh đã bảo vối Mi-le là anh có trông thấy kẻ bắn mình, anh nói vậy chỉ cốt để cứu những đồng bào vô tội khỏi bị vây bắt mà thôi.

        Trong khi chờ đợi Cuốc đưa mô-tô đến, Hen-rích còn đủ thời gian để nghiên cứu tỉ mỉ bức ảnh của Pôn. Chụp và in vội vàng nên ảnh không rõ nét, trường hợp này thường xảy ra trong các nhà tù, nơi mà suốt cả ngày có đến hàng trăm tù nhân mới bị bắt diễn qua trước ống kính. Tuy vậy nhìn ảnh vẫn hình dung được nhận dạng của Pôn. Hen-rích lấy kính lúp soi từng phần một của bức ảnh. Chốc chốc anh lại nhắm nghiền đôi mắt để khắc sâu vào tâm trí một nét này hay nét khác rồi lại tiếp tục ngắm nghía quan sát.

        Chưa bao giờ Hen-rích mong muốn được hoàn thành nhiệm vụ một cách hết sức nhanh chóng và tốt đẹp như lần này. Chuyến đi đến Pa-un đã xác định là dưới thung lũng Ma có một mục tiêu bí mật. Nhưng đó chưa phải là địa điểm của công xưởng. Mà giả sử chính nó ở ngay dưới thung lũng, thì có thể tin được không? Làm thế nào để biết rõ được sản phẩm và nhân số của công xưởng? Làm sao để xác định được số vũ khí sản xuất dưới ấy chở đi đâu? Tất cả những tài liệu đó chỉ có thể khai thác được ở Pôn mà thôi. Dù thế nào đi nữa cũng phải tìm cho ra người đào tẩu kia, thậm chí nếu phải vạch từng gốc cây ngọn cỏ.

        ... Suốt ba ngày liền, từ mờ sáng đến tối mịt, Hen-rích và Cuốc bò khắp những mòn đá, lần xuống các hố sâu, sục vào các bụi rậm. Hôm nào hai thầy trò cũng lấm lét mệt lả.

        Tựa hồ như Pôn đã chui xuống đất rồi! Vô số đơn vị được tung vào cuộc lùng bắt này mà chưa tìm ra một dấu vết gì của Pôn cả. Nhưng trong thời gian đó anh cũng chưa thể nào lần đến khu du kích được vì khắp các ngả đường cái, đường làng, đường núi đều nhung nhúc từng bầy lính SS

        Trong khi đang tiếp tục lùng bắt lại xảy ra một chuyện rắc rối: Có tin phát giác ra rằng Pôn chỉ là một kẻ đội lốt. Theo tài liệu của công xưởng thì Pôn sinh tại trị trấn Et-sca-le nhỏ bé, ở gần biên giới Tây Ban Nha. Nhưng ngày hôm kia từ đâu lại có tin đưa tới cho biết rằng chưa bao giờ có tên Pôn họ Sê-nhe nào đã từng sống tại Et-sca-le và cả tên bố mẹ cũng đều là tên bịa.

        Việc lùng bắt kẻ đào ngũ bị thất bại làm cho cả ban tham mưu lo sốt vó lên. Béc-lanh gọi điện giục hàng ngày, và hôm nay người ta lại báo trước cho Mi-le: Nếu trong vòng ba hôm nữa hắn không tìm ra tên đào ngũ thì sẽ bị triệu về Béc-lanh để hội ý riêng. Hắn thừa hiểu nếu lần này bị triệu về thì nhẹ nhất cũng bị giáng chức, và bị tống sang mặt trận phía Đông. Chẳng có một thứ công lao nào có thể che thân được trong thời buổi gay go này.

        Giữa đêm khuya Mi-le vẫn gọi dây nói cho Hen-rích vì hắn rất cần gặp Thượng úy.

        - Có thể sáng mai được chăng? Tôi đang bở hơi tai ra đây và buồn ngủ chết đi được.

        - Năm phút sau tôi sẽ sang đến bên ấy và làm phiền ông một tí thôi! - Mi-le van lơn.

        - Thôi được, ông cứ sang!

        Bộ mặt của Mi-le trông rõ thảm hại; cái vẻ ngạo mạn, hợm hĩnh, xếch xược - những "bệnh nghề nghiệp" của hắn đã biến mất đi đằng nào hết và chỉ còn lại những bản tính bình thưòng.

        - Hen-rích, chỉ có ông là cứu ,nổi tôi thôi!

        - Tôi ấy à?

        - Chính ông! Hôm nay tôi vừa mới nhận được lệnh riêng của tướng Béc-gôn: Nếu trong vòng ba ngày nữa mà tôi không tìm ra cái thằng Pôn chết tiệt kia, thì tôi sẽ bị triệu về Béc-lanh để hội ý riêng. Ông có biết thế nghĩa là gì không?

        - Tôi đoán ra rồi!

        - Vậy tôi van ông hãy viết cho Thiếu tướng mấy chữ xin gia hạn cho tôi ít ra cũng một tuần nữa để tôi đi tìm. Ơn này chẳng bao giờ tôi quên đâu. Và cũng có khi ông còn cần đến tôi cơ mà!

        - Thế thôi à? Chỉ có thế mà ông phải sang giữa đêm hôm khuya khoắt thế này hay sao?

        - Đối với ông, cái đó chỉ là chuyện cỏn con, còn đôi với tôi thì đó là tất cả sự nghiệp công danh, và có thể, là cả tính mệnh nữa!

        - Sáng mai tôi sẽ đưa ông một lá thư do tôi viết cho ba tôi, ông sẽ tự tay gửi lấy.

        Mi-le nắm chặt tay Hen-rích hồi lâu.

        Đêm ấy tròi bỗng đổ mưa nên kế hoạch đặt ra lúc tối phải hoãn lại. Cơn mưa thật hợp thời, vì Hen-rích còn nhớ là mình đã hứa viết thư cho Béc-gôn. Anh ngồi vào bàn, lần này anh viết rõ dài. Sau khi báo cáo qua tình hình công việc lùng bắt của mình, anh đề nghị thiếu tướng thông cảm với hoàn cảnh khó khăn và gia hạn thêm cho một tuần nữa.

        Hen-rích không dán phong bì, và bảo Cuốc mang bức thư đến cho Mi-le ngay lập tức.

        - Khi quay về, cậu bảo bà Tác-van hoặc cô Mô-níc chuẩn bị cho cái gì để mang theo ăn đường nhé.

        - Thưa cô ấy ốm đã hai ngày hôm nay rồi ạ...

        - Thật bậy quá, sao cậu không bảo tớ từ chiều hôm qua. Khi tớ ốm, cô ấy đã hết lòng chăm sóc, bây giờ cô ấy ôm, tớ cũng chẳng sang thăm được!

        - Thưa Thượng úy, hôm qua thầy trò ta về muộn quá đấy ạ!

        - Bây giờ thế này nhé: Tớ sẽ sang chỗ cô ấy để xin lỗi về sự sơ suất này, độ mười lăm phút, còn cậu thì mang thư đi rồi chuẩn bị lên đường.

        - Thưa Thượng úy sẽ xong ngay! Bao giờ Thượng úy quay về mọi việc sẽ đâu vào đấy cả.

        Cuốc không ngờ là gã bị giữ lại lâu hơn thời gian gã trù tính, cho nên công việc lo không được chu đáo lắm.

        Nhận thư xong, Mi-le chưa cho Cuốc về ngay mà bảo phải đứng đợi.

        - Họ là anh Smít à? Cuốc Smít? Đúng không? - Mi-le đọc lá thư và dán phong bì lại, giao cho tên bí thư đóng dấu hỏa tốc để gửi đi, rồi hỏi Cuốc.

        - Thưa đúng thế!- Cuốc đáp.

        - Có phải trước kia anh phục vụ ở Đại đội của thượng úy Phen-ne không?

        - Thưa đúng thế!

        - Chắc anh cũng biết hiện nay người cựu chỉ huy của anh đang bị thương nặng phải nằm nhà thương chứ?

        - Thưa đúng thế!

        - Anh biết được tin đó từ đâu?

        - Thưa, thượng úy Hen-rích kính mến nói lại với tôi.

        - Thế lần cuối cùng anh trông thấy thượng úy Phen-ne từ bao giờ?

        - Thưa, lần ấy tôi gặp ông ấy ở thành phố Bông-vin, trong phòng riêng của thượng úy Hen-rích, vào đúng cái hôm lên đường trở về đây.

        - Chắc thượng úy Phen-ne có nói chuyện với anh chứ?

        - Vâng. Ông ấy ra lệnh cho tôi báo cáo lại với thượng úy Hen-rích số hiệu xe lửa và giờ xe lửa chạy.

        - Số hiệu là bao nhiêu và xe lửa khỏi hành vào lúc mấy giờ?

        - Thưa, tôi không được nhớ lắm!

        - Thế lúc anh báo cáo lại với thượng úy Hen-rích những điều này, trong phòng có người lạ mặt nào không?

        - Thưa chẳng có ai cả - Cuốc trả lời cứng cỏi, tuy hắn còn nhớ rõ mồn một lúc bấy giờ trong phòng có mặt cô Mô-níc.

        - Được rồi, cho anh về, tôi sẽ thân chinh đến gặp và nói cho Thượng úy biết việc này. Còn câu chuyện vừa rồi thì anh đừng lộ cho ai biết đấy. Hiểu chưa?

        - Thưa, đã!

        Lúc quay về, Cuốc không đi, mà gã phải chạy. Không những gã lo về muộn, mà còn có nỗi lo sợ khác đang ám ảnh gã nữa. Tại sao Mi-le lại giở giọng dò hỏi gã về Phen-ne? Và vì sao Mi-le lại chú ý xem có người lạ mặt nào trong phòng Hen-rích không? Mi-le nghi ngờ Mô-níc chăng? Cô Mô-níc và chuyến xe lửa kia? Vô lý quá! Cuốc sốt ruột muốn kể lại tất cả những điều đó cho Hen-rích nghe, nhưng chẳng thấy anh trong phòng riêng. Nửa giờ, rồi một giờ qua mà Thượng úy vẫn chưa về.

         
        Hen-rích cũng không ngờ là anh phải ngồi lại lâu đến thế. Mô-níc bị cảm lạnh, nên bà Tác-van cấm nàng rời khỏi giường. Nghe thấy tiếng Hen-rích ngoài cửa, nàng cảm động đến suýt rơi nước mắt. Có thực là mẹ nàng ngăn cản không cho Hen-rích vào đây không? Mà tại sao lại không cơ chứ? Chắc là tại nàng đang nằm trên giường chăng? Nhưng nàng đang ốm cơ mà và việc Hen-rích đến thăm hỏi là một việc hết sức tự nhiên, vì trước kia nàng đã từng chầu chực ngay đầu giường Hen-rích sau vụ ngã ô-tô ấy.

        Hen-rích vờ không nhận thấy sự cảm động và bối rối của cô gái. Anh đối xử thân mật như thường ngày, nên Mô-níc lập tức quên hết mọi điều nghi ngại của mình. Nàng bồi hồi sung sướng vì Hen-rích đã có mặt ở đây, vì hai người trò chuyện một cách tự nhiên, thoải mái vì đôi mắt của Hen-rích đang ngắm nàng.

        Thật cũng khó lòng mà không ngắm Mô-níc được. Làn tóc mềm mại tỏa quanh đầu. Trên nền áo gối trắng tinh mớ tóc kia y như một chiếc khung đen huyền quí giá ôm lấy khuôn mặt xinh xắn của nàng.

        - Mô-níc! Hôm nay trông cô lộng lẫy thật.

        - Anh nói câu đó đến những hai lần rồi đấy!

        - Thế mà, tôi có thể nói thêm lần thứ ba nữa kia.

        - Me ơi ngưòi ta đang chòng con của me đấy! - Mô-níc, nói to sang phòng bên cạnh, nơi mẹ nàng đang lúi húi với công việc.

        - Chòng con ấy à? Không bao giờ mẹ tin được điều đó! - Bà Tác-van hiện ra trên ngưỡng cửa, tay bê một đĩa nho.

        - Tôi bảo là hôm nay cô ấy thật là lộng lẫy đấy ạ.

        - Ồ, mặt em nó nhợt nhạt thế kia mà ông bảo! Giá mà ông trông thấy em dạo làm lễ Kiên tín nhỉ. Thong thả đã, tôi sẽ cho ông xem tấm ảnh của em nhé.

        - Đây này, Nam tước xem - Bà Tác-van đưa cho Hen-rích tập ảnh gia đình mở sẵn ngay trang có ảnh của Mô-níc chụp trong ngày lễ Kiên tín.

        Hen-rích ngắm nghĩa và suýt bật kêu lên. Bà Tác-van mỉm cười hài lòng - bà tin chắc là hình ảnh con gái bà đã gây được một ấn tượng vô cùng mãnh liệt, nên bằng con mắt trang trọng, lúc bà nhìn Mô-níc, lúc thì nhìn Hen-rích. Còn Hen-rích thì chưa chịu rời mắt khỏi tấm ảnh xinh xinh. Cái vật anh đang ngắm đã làm cho toàn thân anh run lên bần bật. Ngay đến anh, một con người đã được rèn luyện vững vàng, đã từng quen với mọi việc bất ngờ, mà không nén nổi xúc động. Chính không phải cái sắc đẹp giữa tuổi dậy thì của Mô-níc khiến Hen-rích sững sờ đến thế, mặc dầu tấm thân ngà ngọc của nàng tắm trong một màu trắng muốt tuyệt đẹp. Hen-rích kinh ngạc vì một lẽ khác. Ai ngờ được là Pôn đang đứng sờ sờ bên cạnh Mô- níc đó. Không thể nhầm được.

        - Vì sao mà từ trước tới nay cô không cho tôi xem tấm ảnh tuyệt diệu này, cô Mô-níc. Cô phải nộp tiền phạt đấy, nào bỏ tiền ra ngay lập tức đi.

        - Ơ phạt gì cơ chứ?

        - Thôi, phạt vạ khó khăn lắm! Tôi bắt đền cô phải kể lại cho tôi nghe tất cả về những ai đã chụp ảnh chung với cô.

        - Thế thì anh ngồi xuống đây vậy, trên chiếc đi-văng này này, để tôi trông thấy chứ - Mô-níc nhoẻn miệng cười, đồng ý.

        Hen-rích bắt đầu giở tập ảnh. Mô-níc giới thiệu từng tấm một, lúc thì đùa cợt, lúc thì nghiêm nghị. Lấy làm thú vị với trò chơi đó, bà Tác-van cũng dịch chiếc ghế của mình lại gần giường. Sau một lúc ngắm tấm ảnh của người thanh niên trong bộ quân phục quân đội Pháp, Hen-rích hết sức ngạc nhiên vì đó chính là một trong hai người du kích mà anh đã tha cho lúc bắt gặp họ trên cao nguyên.

        - Thằng Giăng, con trai tôi đấy, nó bị mất tích rồi - Bà Tác- van mỉm cười giải thích. Hen-rích nhìn vào đôi mắt bà và hiểu rằng người đàn bà này biết hết tất cả rồi. Đấy là cái nguyên nhân khiến bà có cảm tình với Hen-rích!

        Sau khi giở đến trang cuối cùng, Hen-rích ngạc nhiên vì anh không thấy có một tấm ảnh nào của Pôn chụp riêng cả. Trong tập ảnh có vài chỗ bỏ trống - chắc là, có người đã xem qua và gỡ đi mất một số ảnh rồi.

        Đành phải giở lại tấm ảnh chụp trong ngày lễ Kiên tín vậy.

        - Bây giờ, cô để tôi thử đoán xem những ai đã chụp ảnh với cô trong ngày lễ này nhé?

        - Coi chừng nhé, tôi không lành như anh tưởng đâu, tôi cũng đòi tiền phạt cơ đấy. Nào, đoán đi, ai đây?

        - Đây là bà của cô, còn đây là bác Tác-van. Cạnh bà là Giăng - con trai bà... Thong thả... à, đúng rồi người đàn bà trẻ và đẹp này là em gái của bà Tác-van tức là bà Lu-y-da. Còn người đàn ông đứng cạnh cô Mô-níc tôi không tài nào nhớ ra cả. Trông lạ quá! Thường thường những nét mặt như thế này dễ ghi vào trí nhớ lắm... cương quyết, có nghị lực... Tôi dám đánh cuộc rằng người này không có chiếc ảnh bán thân nào dán trong tập ảnh.

        - Có gì lạ đâu, con Mô-níc nó đốt sạch cả ảnh của chú ấy rồi.

        - Mẹ thật!

        - Ơ kìa, cứ mặc mẹ! Đối với Nam tước mẹ chả giấu giếm điều gì hết. Ông Hen-rích, tôi tin ở lòng ngay thực của ông đến nỗi tôi có thể nói hết cả với ông - đây là chú Ăng-đò-rây, chồng cô Lu-y-da.

        - Chú ấy chết rồi! - Mô-níc nhanh mồm nói len vào.

        - Không phải chết đâu, mà chú ấy đi biệt đằng nào mất chả biết. Ông hiểu không...

        - Ông Hen-rích đời nào lại chú ý đến những chuyện linh tinh của từng người trong gia đình ta - Mô-níc cố ngắt lời mẹ.

        - Trái lại, tôi rất để ý đến câu chuyện này đấy! Làm sao mà con người như thế lại có thể đi đằng nào mà không ai biết?

        - Ông tính, thời buổi này! - Bà Tác-van buồn bã lắc đầu.

        - Mẹ kìa! - Mô-níc càu nhàu, nhưng bà Tác-van vốn có tính bướng bỉnh, đã nói thì nhất định nói đến đầu đến đũa, bất chấp hết thảy. Bà cứ bô bô:

        - Tất nhiên là tôi cũng giữ gìn nên không có ý định đem cô Lu-y-da nó về đây, ngay cả việc thư từ tôi cũng chẳng dám. Nhưng tôi muốn chuyển tiền cho mẹ tôi và cô nó chả biết có việc gì không? Chắc chả ai để ý đâu, vì hai mẹ con cùng ở với nhau mà - trong làng La Tra-ven-xa ấy! Nhưng con Mô-níc nó chẳng bao giờ chịu vào đó cả và nó cũng chẳng cho tôi vào. Rõ khốn khổ, có mấy tấm ảnh của chú Ăng-đờ- rây nó cũng mang đi đốt sạch. Đấy, ông có đồng ý với cái lối quá cẩn thận như thế không?

        - Có - Hen-rích mạnh dạn nói.

        - Đấy, mẹ xem!

        - Tôi cũng khuyên bà nên gác lại các cuộc gặp gỡ với bà Lu-y-da thôi và đừng lai vãng tới cái làng... tôi quên mất tên làng rồi...

        - Làng La Tra-ven-xa - Bà Tác-van nhắc anh.

        - Là vì bà không biết những chuyện đã xảy ra với Ăng-đò- rây. Có thể là chúng đang lùng bắt anh, và đang để ý đến những người họ hàng thân thích. Bà cũng không làm sao có thể giúp đỡ anh ấy được đâu.

        - Cảm ơn những lời khuyên bảo của ông! Ông xơi nho đi, xem này, chùm nho đẹp quá đi mất!

        - Cảm ơn bà, tôi ngồi chơi đã lâu. Vả lại hôm nay tôi còn phải đi xa có chút việc.

        Sau khi từ giã hai mẹ con, Hen-rích đi ra.

        "Ăng-đờ-rây. Làng La Tra-ven-xa". Anh vừa nhẩm lại trong óc, vừa bước xuống bậc thềm.

        - Thưa Thượng úy Hen-rích, ông có cho phép tôi thưa chuyện không ạ?- Cuốc bật dậy khỏi ghế và chạy ra theo tác phong quân sự.

        - Việc gì thế hả, Cuốc? Làm sao mà có vẻ trịnh trọng vậy. ở đây chẳng có người lạ nào đâu.

        Cuốc lo lắng kể lại nguyên văn câu chuyện giữa gã với Mi-le.

        - Thế tại sao cậu không bảo lúc Phe-ne hỏi chuyện cậu, có mặt cả cô Mô-níc trong phòng của tớ nữa có được không?

        - Tôi tính là... tôi tưởng nói thế mà hơn đấy ạ!

        - Cậu "khớ" đấy! Bọn Giét-ta-pô có thể lôi cô ấy ra hỏi cung, nhưng cái tội của cô ấy về việc xe lửa bị đột kích đại để cũng gần giống như cái tội của cậu về việc đạo quân của Pa-u-lút bị bao vây ở gần Sta-lin-gờ-rát vậy. Nên viết thư về mà khoe với mẹ cậu rằng bà ta có một đứa con trai thông minh lắm.

        - Thưa thượng úy, mẹ tôi sẽ vô cùng sung sướng, vì tôi đã ăn ở với Thượng úy được trọn nghĩa đấy ạ.

        - Cuốc này, sao hễ đứng gần phụ nữ thì cậu cứ run lên y như cầy sấy vậy? Chắc là cậu chưa có món nào hả? Vậy mà tớ định sau khi chiến tranh chấm dứt sẽ về quê cậu uống rượu mừng cậu đấy. Có mời tớ không? Chắc là mời chứ nhỉ? Bây giờ chú ý nghe tớ này. Đi mà sửa soạn xe pháo đi...

        - Thưa xong rồi đấy ạ!

        - Nhớ buông màn xuống để không ai nom thấy người nào ngồi trong xe nhé, mang tiểu liên của cậu theo và nhớ cả khẩu của tớ nữa đấy. Chuẩn bị thức ăn trong hai ngày, chứ không phải một ngày như tớ đã nói lúc nãy. Và lấy nhiều đạn hơn nữa! Biết đâu chúng mình chẳng gặp chuyện gay go và có thể, phải choảng nhau nữa cơ đấy.

        - Thượng úy cho phép tôi mang theo hai quả lựu đạn?

        - Được ! Cứ mang đi!

        Thực ra thì Hen-rích chẳng có một chương trình nhất định. Mọi việc sẽ tùy theo hoàn cảnh địa phương và còn phải xem giả thuyết của anh có đúng không đã. Vấn đề nét mặt Pôn và Ăng- đờ-rây giống nhau thì hoàn toàn rõ ràng rồi. Còn người vượt ngục hiện có ẩn náu trong làng La Tra-ven-xa không, thì chưa dám tin chắc mặc dầu xét cho cùng anh ta chẳng còn đường thoát thân nào khác. Địa phương này anh ta đã thuộc như lòng bàn tay, đồng bào ở đây tất sẵn sàng che giấu cho Pôn để tìm dịp đưa anh ta đến một địa điểm an toàn.

        Hen-rích giở bản đồ ra. La Tra-ven-xa là một làng nhỏ cách Xanh Rê-mi chừng ba mươi lăm cây số về phía tây. Cứ đủng đỉnh vào khoảng ba giờ chiều cũng có thể đến nơi rồi. Gần làng chẳng có một mục tiêu quân sự nào cả. Do đó quân Đức không đóng đồn ở dấy.

        -  Mở máy đi, Cuốc- Hen-rích vui vẻ bảo gã lính hầu, rồi ngồi vào bên cạnh gã.

        Cuốc dận ga, chiếc kim chỉ tốc độ vọt lên trên. Nhưng sau khi chạy hết một cây số đầu tiên, tốc độ liền giảm xuống. Con đường ngoằn ngoèo bò lên núi, vả lại đã lâu nó cũng chẳng được sửa sang gì cả. Mặt đường đầy những ổ gà bị nước mưa xói trũng, cho nên bùn bắn tứ tung bám vào thành xe. Đã bao nhiêu lần Cuốc phải xuống xe lấy khăn lau tấm kính phía trước.

        Ba giờ rưỡi chiều họ mới đến La Tra-ven-xa. Hen-rích kinh ngạc trước cảnh đẹp đặc sắc của cái làng miền núi này, nom giống như bức họa xinh xắn nép mình bên dòng suối rộng chảy xuôi về phía đông, hợp thành một hình bán nguyệt. Con đường làng nho nhỏ cũng uốn theo hình bán nguyệt. Hai bên là những hàng cây cao um tùm gợi lại hình ảnh của con đường hầm xanh xanh, chạy sát bên bờ suối, bò lên tận quả núi dốc đứng sừng sững trên mặt nước. Trên bờ bên kia những dãy núi đá chồng chất lên nhau hỗn độn. Hen-rích bảo Cuốc lái xe thẳng đến trụ sở xã và lúc đó anh mới sực nhớ ra là mình chưa biết tên họ của mẹ bà Tác-van. Đành phải hỏi vậy!

        - Chào ông!- Hen-rích lên tiếng chào lão già đang ngồi bên bàn hí hoáy viết.

        - Lạy quan lớn!- Lão già nhăn nhó đáp lại rồi liếc nhìn Hen-rích.

        - Có phải ông là xã trưởng của làng La-Tra-ven-xa không?

        - Bẩm quan lớn chính con đây ạ.

        - Tôi cần tìm một địa điểm làm văn phòng cho Bộ tư lệnh Đức.

        Lão già chỉ thở dài sườn sượt.

        - Ông hãy chỉ cho tôi nhà của bọn đảng viên cộng sản xem nào - Hen-rích bảo.

        - Bẩm quan, chúng con không biết những đứa nào theo đảng phái nào hết. Trong sổ hộ tịch không có mục đăng ký về vấn đề đó đâu ạ.

        - Ở làng này có ai là Đảng viên đảng xã hội quốc gia Pháp không?

        - Bẩm quan, vừa có một người ở đây, nhưng anh ta lại về nhà rồi. Kia kìa, thấy quan lớn đáp xe đến, anh ta đang cắm đầu chạy lại kia.

        Quả thật ngoài đường có một đứa vừa chạy vừa cài lại khuya áo khoác.

        - Anh này có phải người địa phương không?

        - Bẩm quan, đúng thế. Bố anh ta vốn là một người thật thà... - Lão xã trưởng nhìn Hen-rích và biết là mình đã lỡ lời.- Ong cụ vừa mới mất tuần trước, thế là anh ta được hưởng cả khoản gia tài.

        Từ ngoài cửa vang lên một tiếng hô: "Hai-lơ!"¹. Hen-rích đáp lại.

        Đại biểu độc nhất của Đảng xã hội quốc gia Pháp tại làng La Tra-ven-xa là một tên còn trẻ khoảng ba mươi. Chiếc mũ trễ xuống tận gáy để lộ ra trên trán Ba-den một mớ tóc, bờm ngựa kiểu Hít-le. Bộ ria mép ngắn nấp dưới cái mũi khoằm trông rõ kệch cỡm, khiến người ta liên tưởng đến cái chấm đen to nằm dưới một dấu hỏi.

        - Tôi cần nói chuyện với ông - Hen-rích nhìn tên vừa bưốc vào.

        - Bẩm có phải quan lớn định nói chuyện riêng với tôi không? Có đúng không ạ?

        - Tôi đi đây, ông có thể tha hồ mà chuyện trò, nói gì cũng được, bao nhiêu cũng được. - Lão già nói trống không, chẳng hiểu lão muốn nói câu ấy với ai, rồi khoác chiếc áo bành tô cũ rích vào người và đi ra khỏi gian phòng được gọi một cách long trọng và Văn phòng Xã trưởng.

        - Cái lão xã trưởng ấy chẳng đáng tin cậy lắm đâu. Nhưng... Ba-den ấp a ấp úng, lấm lét nhìn Hen-rích.

        - Việc ấy không liên quan đến tôi - Hen-rích ngắt lời hắn - Tôi đang cần tìm một ngôi nhà cho Bộ tư lệnh Đức làm việc càng sớm càng tốt.

        - Bộ tư lệnh Đức sắp về làng La Tra-ven-xa ạ? - Ba-den hí hửng - Thật là một tin mừng đặc biệt! Quan lớn thử nghĩ xem, tôi đã phải rời khỏi quê cha đất tổ, chỉ vì ỏ đây chúng không để cho người Pháp chính trực được sống yên ổn. Tôi phá bỏ ngôi nhà thân yêu để về tạm trú ở Pôn-chây đấy.

        - Đã lâu chưa?

        - Thưa mới độ một tuần thôi.

        - Tôi nghe người ta bảo, trên ấy bọn du kích thịt mất một sĩ quan Đức phải không!

        - Tiếc là có thế thật. Việc đó xảy ra đúng vào hôm tôi chuồn đi. Bọn du kích ấy là cái lũ ăn cướp không hơn không kém. Quan lớn tưởng rằng ở đây không có chúng ư? Trong nhà tôi chẳng còn lấy một tấm kính nào nguyên vẹn...

        - Tôi đang cần một ngôi nhà cho Bộ tư lệnh làm việc - Hen- rích nhắc lại.

        - Mòi ngài cứ dùng luôn ngôi nhà của tôi ấy. Sau khi bố tôi mất, tôi sống một mình và lấy làm hởi dạ...

        - Những người Pháp chính trực thì chúng tôi không khi nào đụng đến. Chắc là ở đây có những phần tử khả nghi phải không, như gia đình của bọn cộng sản chẳng hạn?

        Ba-den vừa cắn cắn đầu ngón tay vàng khè vì khói thuốc lá vừa suy nghĩ. Bây giờ mũi hắn càng giống cái dấu hỏi hơn. Cuối cùng hắn sung sướng reo lên, móc trong túi ra một quyển sổ tay rồi ngồi vào bàn và giở sổ ra.

        - Có đấy ạ! Quan lớn có thể tìm ra ngay! Mười một nông hộ cả thảy!

        - Ông tự động lập ra bản danh sách này đấy à?

        - Bẩm, tôi đang thi hành mệnh lệnh của một cơ quan của các quan đấy ạ - Ba-den hạ thấp giọng, đầy vẻ tự phụ - Thật ạ, trên đã ủy nhiệm cho tôi theo dõi đám dân chúng ở Pôn-chây, nhưng cũng như ở đây thôi, tôi coi đó là một nhiệm vụ thiêng liêng của mình.

        - Nào, đọc bản danh sách lên xem. Trong đó có những ai?

        - Ác-nu nó bỏ làng đi đâu chẳng biết.

        - Đọc tiếp đi.

        - Ba thằng tình nguyện ra mặt trận và đến nay chẳng thấy dẫn xác về. Tên họ của chúng là...

        - Cứ nói!

        - Hà hà, điều này cần thiết đây! Thằng con trai nhà lão Gô- tác đã tham gia cuộc bãi công của công nhân đường sắt ở Li-ông. Thưa quan lớn, đúng thế, việc này xảy ra hồi trước chiến tranh, tôi nghi nó là đảng viên cộng sản.

        - Còn đứa nào nữa?

        - Thưa quan lớn có ba hộ, cả đám thanh niên đều chuồn sạch. Người nhà chúng bảo là chúng đi làm việc ở Bông-vin, nhưng tôi thấy đáng nghi ngờ lắm.

        - Hết chưa?

        - Còn hai thằng nữa mà tôi ngờ là chúng đập cửa kính của nhà tôi đấy ạ.

        - Ông làm ăn kém lắm, chỉ dấm dớ thôi! Tôi không tin được..., sao chúng bỏ làng ra đi... Tôi cần biết sự thực, sự thực cụ thể, chứ không phải là việc đoán già đoán non của ông xem thằng nào đã đập cửa kính nhà ông!

        - Bẩm quan, tôi về đây vẻn vẹn mới được một tuần thôi... nên xin quan cũng chiếu cố đến sự tự động của tôi... - Ngón tay của hắn đang lần giở những trang sổ tay, với chiếc móng thâm đen vì máu đông lại, run lên bần bật.

        - Lại thêm một người rất đáng nghi nữa, thưa quan đó là mụ Ma-tơ-răng.

        - Mụ ta cũng phạm tội phá cửa kính nhà ông chứ gì?- Hen- rích hỏi có vẻ chế giễu.

        - Thưa không phải thế đâu ạ! Mụ ấy hoạt động cũng ít thôi -  Ba-den không hiểu được lời chầm biếm vừa rồi - Nhưng hiện nay trong nhà mụ có một người con gái, dân Pa-ri đấy.

        - Ồ, người Pa-ri! Dĩ nhiên, ông lại cho đó là một kẻ khả nghi phỏng?- Hen-rích mỉm cười vẫn với vẻ chế nhạo, nhưng trống ngực anh đã đổ dồn vì cảm động. Cuối cùng cái thằng mặt lợn ỷ kia báo một tin hòng làm cho anh chú ý.

-------------------
        1. Một lối chào của đảng viên Quốc xã. (N.D)

        - Chính ả này đã thò đuôi ra. Ả bảo rằng chết, thế mà chả thấy để tang gì cả, cả mụ Ma-tơ-răng cũng thế, mặc dù mụ vốn là người rất nệ cổ và mộ đạo. Hiện nay đang có tin đồn ầm lên về thằng con rể của mụ Ma-tơ-răng, chồng của ả Lu-y-da đấy. Người thì nói thế này, người thì bảo thế kia, từ cái dạo mà chúng nó còn sống ở Pa-ri ấy, người ta đã bảo nó là cộng sản. Tôi đã thu lượm được ít mẩu chuyện đặc biệt về gia đình đó.

        - Đảng viên cộng sản thật à? Chuyện này có vài chỗ khá bổ ích đấy. Thế nhà chúng có rộng không?

        - Cũng như tất cả những nhà khác trong làng thôi - hai phòng và một gian bếp. Nhưng ở cách đây xa lắm, mãi tận cuối làng kia ạ, ngay dưới chân núi ấy.

        - Đúng là địa điểm thuận tiện cho một đài quan sát! Ngồi vào ô-tô đi, ông dẫn tôi đến nhà mụ Ma-tơ-răng nhé.

        Lát sau xe chạy đến gần ngôi nhà nhỏ một tầng. Một bên tường dựa vào vách núi đá.

        - Ba-den, anh cứ ngồi trên xe nhé, còn Cuốc thì xuôhg đi.

        Hen-rích nhìn vào cửa sổ, và trông thấy ngay bộ mặt sợ hãi của một bà cụ.

        - Cuốc - Hen-rích thì thầm - cậu theo dõi đừng để cho ai chạy ra khỏi nhà nhé. Nếu có kẻ nào chực chạy trốn thì cậu cứ bắn chỉ thiên cho tớ. Cấm tuyệt đối không được bắn vào người. Rõ chứ?

        - Thưa rõ!

        Hen-rích thọc hai tay vào túi áo choàng, nắm chặt lấy báng súng lục rồi tiến lại gần cửa.

        Một người đàn bà trạc ba mươi lăm ra mở cửa, ngay lập tức Hen-rích nhận ra đây chính là em gái của bà Tác-van. Anh cúi chào, nhưng người đàn bà im lặng tránh sang bên nhường lối cho anh vào.

        Ở căn phòng ngoài có hai cửa thông ra phía sau. Hen-rích lấy chân đẩy cánh cửa gần nhất. Chỉ liếc qua cũng đủ tin chắc là trong gian bếp lụp xụp kia chẳng có người nào cả. Một chồng bát đĩa rếch để trên bàn.

        "Ba cái đĩa con và ba cái bát đựng xúp" - Hen-rích đạp nốt cánh cửa kia ra, hai tay vẫn để nguyên trong hai túi áo. Căn phòng mà anh vừa bước vào khá to, có ba cửa sổ trông ra đường. Một bà cụ đang ngồi trên chiếc ghế bành đan bằng mây đặt sát tường, đối diện với cửa sổ. Bà cụ cầm chiếc bít tất và đôi que đan, nhưng đôi que không ngót run lên, cứ va vào nhau.

        Hen-rích im lặng lượn khắp phòng, ghé mắt nhòm sang căn phòng nhỏ hẹp bên cạnh có kê hai chiếc giường nhỏ.

        - Còn những ai ở trong này đây? - Hen-rích hỏi người thiếu phụ.

        - Hai mẹ con chúng tôi.

        - Thế ban ngày mà ai vừa ngủ trên giường kia?

        - Mẹ tôi yếu, thỉnh thoảng cụ cần nằm nghỉ một tí.

        Hen-rích nhìn bà cụ và quay phắt đi, vì chợt bắt gặp cái nhìn căm hờn và khinh bỉ của cụ, của một người nhất quyết đấu tranh đến phút cuối cùng.

        - Tôi chỉ tìm nhà cho Bộ tư lệnh ở thôi.

        Bà cụ buông thõng hai tay xuống đầu gối, nhắm nghiền đôi mắt lại, và ngồi ưỡn người trên ghế bành. Bây giờ mấy ngón tay của cụ không run nữa, nhưng chính vẻ yên lặng sắt đá ấy đã nói lên rằng sự căng thẳng cực độ đang giúp cụ cố giữ nỗi bối rối của mình. Hen-rích muốn cúi xuống hôn đôi bàn tay già nhăn nheo kia. Nhưng anh biết rằng mình không có quyền làm như vậy, thậm chí không thể nhìn một cách dịu dàng để làm cho cụ Ma-tơ-răng yên lòng trong chốc lát, trong lúc anh chưa biết tí gì về Ăng-đờ-rây hay lúc chưa tìm thấy Ăng-đờ-rây.

        - Có thật là ông không tìm ra ngôi nhà nào hơn ngôi nhà của chúng tôi không?- Người thiếu phụ vẫn giữ được vẻ bình tĩnh và nói với giọng châm biếm.

        - Quả núi sau nhà bà rất thuận tiện để lập một đài quan sát. Ở đây không còn phòng nào khác ngoài hai phòng và gian bếp này nữa à?

        - Ông cũng thấy đấy chứ còn phải hỏi gì nữa.

        Hen-rích chăm chú quan sát căn phòng. Tại sao chiếc ghế bành của bà cụ lại đặt ở chỗ chướng mắt thê này? Không đặt gần cửa sổ hoặc ở một góc nào thoáng gió như thường lệ mà lại đặt thỗn thện ngay giữa bức tường, tựa hồ như lợi dụng nó để che giấu vật gì. Ở những làng miền núi, nhà cửa thường dựng trên các mỏm đá hoặc các mảnh đất nhỏ hẹp bằng phẳng, nhà nào nhà nấy cũng đều chật chội. Trên tường thường có những chiếc tủ bí mật, nhưng chỉ liếc nhìn qua cũng có thể dễ đàng khám phá ra điều bí mật ấy vì lớp giấy rẻ tiền dán trên tường để che kín mép cửa tủ rất chóng bong ra. Ở chỗ này, màu bức tường và màu của lớp giấy dán khá giống nhau. Nhưng đó là phía trên, còn sau chiếc ghế bành... có lẽ, thử xem sao? Hen-rích bước nhanh về phía trước, nắm lấy hai tay vịn của chiếc ghế bành, nhẹ nhàng nhấc bổng cả ghế lẫn bà cụ lên rồi đặt sang bên cạnh. Hai người đàn bà không kịp đối phó gì nữa. Chính bản thân Hen-rích cũng chả kịp suy nghĩ gì cả. Anh vội rút súng ra và ấn vào cái chốt nhỏ xíu trên tường như một cái máy. Cánh cả nhỏ bật tung ra. Một người đàn ông đang đứng nép vào góc tủ...

        Hai người đàn bà đồng thanh rú lên đầy vẻ tuyệt vọng và khiếp đảm.

        Rồi bà cụ bước tới lấy thân mình che lấp cửa tủ.

        - Cụ lùi ra!- Hen-rích chẳng để ý đến bà cụ, điềm nhiên giơ cao khẩu súng.

        Người đàn ông cựa quậy, và cắn môi, rên hừ hừ. Người thiếu phụ bèn chạy đến nắm lấy tay chồng rồi cẩn thận dắt anh lại chỗ chiếc ghế bành mà bà mẹ vừa ngồi. Người đàn ông phải lê chân trái.

        - Anh là ai?

        - Kỹ sư Ăng-đờ-rây, từ Pa-ri đến đây.

        - Tại sao anh tránh mặt.

        - Tôi đáp xe đến đây chẳng có giấy tờ thông hành và giấy chứng minh gì cả.

        Ngoài bậc thềm vang lên tiếng chân bước.

        Hen-rích đẩy vội Ăng-đờ-rây vào tủ. Sau khi đóng kín cánh cửa, anh kéo chiếc ghế bành vào sát tủ rồi ngồi lên đó, duỗi thẳng đôi chân và vẫy vẫy chiếc roi da.

        Có tiếng gõ cửa. Ba-den bước vào.

        - Bẩm quan, tôi có thể về được chưa ạ?- Hắn đứng ngoài cửa hỏi chõ vào.

        - Gọi lính hầu cho tôi đã!

        Chỉ một loáng, Ba-den đã quay vào với gã lính hầu.

        - Cuốc - Hen-rích nói rành rọt từng chữ - tên này từ Pôn-chây đến và theo tôi thì chúng ta gặp nó hôm nay không phải là lần đầu tiên. Anh hiểu ý tôi chứ? Bây giờ anh hãy đưa tên phạm tội này ra xe, và nên nhớ là nếu nó mà chuồn mất là anh phải nộp đầu chịu tội thay đấy nhé.

        - Bẩm quan, quả là một sự hiểu lầm!- Ba-den ngơ ngác vì câu chuyện bỗng dưng xoay chiều một cách bất ngờ như vậy, hắn van xin - Con... con...

        Nhưng Cuốc không để tên chỉ điểm nói hết câu, đã túm ngay lấy cổ áo hắn lôi xềnh xệch ra thẳng ngoài thềm.

        - Khóa cửa lại đi!- Hen-rích ra lệnh cho bà Lu-y-da.

        Chẳng hiểu đầu đuôi ra sao cả, người thiếu phụ vội khóa trái cửa lại như một cái máy. Trong khi ấy Hen-rích lại đứng lên mở cửa tủ.

        - Ông Ăng-đờ-rây - Anh nói với giọng oai nghiêm – thời gian để chúng ta trò chuyện với nhau quá ít, vì vậy đừng lãng phí nó. Yêu cầu ông sang ngay phòng bên, còn cụ và bà thì cứ ở lại đây. Ông hãy bảo họ cứ yên tâm và chú ý đừng để một kẻ nào vào ngăn trở câu chuyện của chúng ta.

        Ăng-đờ-rây gật đầu ra hiệu cho vợ và bà nhạc rồi lặng lẽ lê một chân sang phòng bên.

        - Thưa ông, tôi xin nghe ông! - Anh nói một cách bình tĩnh.

        Hen-rích lặng yên móc trong túi ra chiếc ảnh của Pôn:

        - Ông biết người này chứ?

        Nét mặt hốc hác xanh xao của Ăng-đò-rây không hề lộ vẻ sợ hãi, chỉ có đôi mắt lóe lên những tia lửa hằn học rồi lại tắt đi ngay.

        - Ông đến để bắt chứ gì? Vậy thì cần gì cái trò hề ấy nhỉ? Hay có lẽ ông chưa dám tin chắc là chính Pôn đang ngồi trước mặt ông? số hiệu tù nhân...

        Ảng-đò-rây xắn ống tay áo sơ-mi lên, và sau khi duỗi thẳng tay trái ra, đưa mắt nhìn Hen-rích có ý trêu tức. Hàng chữ số 2948 đã cháy thành sẹo trên lớp da ở phía trong cẳng tay.

        - Tôi đang đi một nước cờ liều lĩnh, và xem đó chỉ là một trò hề, như ông nói. Tôi mong ông hiểu rằng, người ta trao cho tôi tấm ảnh này có phải là để ngắm đâu? Nhân thể tôi báo trước cho ông là tất cả những sĩ quan chỉ huy các đơn vị đang đi lùng bắt Pôn đều có kiểu ảnh này. Tất nhiên là tôi đủ quyền để bắt ông, nhưng tôi không làm việc đó. Và để ông tin rằng tôi đên tìm ông với mục đích trò chuyện một cách ôn hòa, thì đây, ông cứ cầm lấy! - Hen-rích đặt khẩu súng lục xuống trước mặt Ăng- đò-rây - Đừng sợ, cầm lấy! Ông kiểm tra lại xem đã nạp đạn chưa. Đấy, bây giờ thì trong tay ông đã sẵn sàng vũ khí, nếu có việc gì xảy ra ông có thể tự bảo vệ lấy mình. Tôi tin rằng ông sẽ tán thành: thà chết trong bầu trời tự do còn hơn phải chịu khổ nhục dưới ba thước đất.

        - Thà chết đứng còn hơn sống quỳ!

        - Đô-lô-rét đã nói như thế đấy!

        Lần đầu đôi môi Ăng-đờ-rây nở nụ cười. Anh động đậy, hình như chực nắm lấy tay Hen-rích. Nhưng ngay lúc ấy một bóng mây ngờ vực lại in vào đôi mắt Ăng-đò-rây.

        - Tôi không biết ông là ai... mà khoác bộ quân phục này. Và thú thật tôi chẳng hiểu ông muốn gì ở tôi kia!

        - Muốn biết về công xưởng ngầm bí mật!

        - Lấy gì để bảo đảm là những tài liệu đó sẽ mang lại lợi ích cho nhân dân nước tôi, mà không làm hại họ?

        - Lương tâm là sự bảo đảm chắc chắn nhất. Lấy tài liệu này không phải để giao nộp cho Bộ tư lệnh Đức vì chúng còn nắm vững hơn cả tôi và ông nhiều, mà chính tôi muốn thu thập nó!

        - Vậy thì cho ai mới được?

        - Ông không thấy câu hỏi của ông quá ngây thơ hay sao? Và không thấy là tôi không thể trả lời được, dù có rất muốn đi chăng nữa.

        - Có lẽ ông nói đúng - Ăng-đờ-rây với vẻ mơ màng như đang hồi tưởng lại điều gì - Sự thực thì Bộ chỉ huy Đức cần quái gì những tài liệu ấy. Mà nếu nó không cần cho kẻ thù, có nghĩa là cần cho bạn bè. Dù rằng cho một kẻ chưa hề quen biết nhưng là bạn. Giá mà tôi kể lại tất cả. Thì tất cả điều bí mật ấy chắc chắn sẽ "quay súng" chống lại bọn Đức và có thể đám người bất hạnh đang sống quằn quại dưới đất kia sẽ được cứu thoát... Nhưng tôi nhất định không hé môi ra đâu... Người ta có thể bắt tôi, nhưng trên thế giới này đừng kẻ nào hòng biết được điều tôi đã biết.

        - Lý lẽ của ông cứng lắm, nhưng đã muộn rồi. Ông nhớ cho là thời gian của chúng ta thật vô cùng ngắn ngủi. Ông nên suy nghĩ kỹ việc bảo toàn lấy thân mình, và chính tôi cũng không muốn phải liều mạng, bởi vì cả một đội quân có thể ập ngay vào làng, rồi tất cả vùng này sẽ bị lọt vào trong cái hình răng lược của các đơn vị cơ động: Nếu chúng trông thấy tôi ngồi trò chuyện ôn tồn với ông như thế này thì...

        - Thong thả đã, hình như ông còn thêm một mục đích nào là muốn biết những ai đã tổ chức cho tôi vượt ngục thì phải?

        - Tôi sẽ không hỏi qua một câu nào về vấn đề đó.

        - Hừ... hình như ông đã xua tan hết mọi sự nghi ngờ của tôi rồi. Thế thì tôi xin sẵn sàng kể lại tất cả những gì mình biết.

   

        Khi thấy cánh cửa căn buồng nhỏ vụt mở toang và Ăng-đờ- rây với người sĩ quan Đức hiện ra trên ngưỡng cửa, hai người đàn bà liền vội vàng bước tới cùng một lúc.

        Họ không nói một lời, chỉ đưa mắt hỏi nhau chuyện gì thế? Cả Ăng-đờ-rây lẫn người sĩ quan đều mỉm cười tươi tỉnh. Lúc ấy bầu không khí nhẹ nhõm mới trở lại sau những giây phút căng thẳng đến nín thở. Lu-y-da ôm lấy cổ chồng nức nở khóc òa lên. Bà cụ đã kiệt sức ngã dụi xuống ghế bành, đầu và tay cụ run lẩy bẩy.

        - Tôi phải xin lỗi cụ và bà - Giọng Hen-rích cảm động - Thực ra tôi không có ác ý gì đâu. Bà và cụ cũng thấy đấy, mọi việc đều êm đẹp cả.

        - Ô! Chúng tôi và cụ chúng tôi đối xử với ông thật không phải quá, nhưng người ta thường bảo rằng niềm vui thì không bao giờ tắt! Tôi đã tiếp ông như kẻ thù, bây giờ ông hãy ngồi chơi với chúng tôi như người bạn vậy.

        - Tôi cũng rất muốn ở chơi với gia đình ta nhưng tiếc rằng đã ngồi lại đây lâu hơn thời gian dự định... vả lại, ngoài ô-tô còn có tên chó săn Ba-den nữa! Nhất định tôi sẽ lôi cổ nó về Xanh Rê- mi và giam chân nó lại trên ấy, cho đến lúc nào ông Ăng-đờ-rây tìm được chỗ yên ổn, lúc ấy hãy hay.

        - Nhà tôi cũng đã bắt được liên lạc rồi, và đêm nay trước khi trời sáng anh em sẽ đến đưa tôi đi.

        - Ông hãy giữ lấy khẩu súng lục mà tôi trao cho ông ban nãy. Đó là khẩu súng dự bị của tôi, nó rất cần cho ông. Còn phải nhớ mang tiền theo để phòng khi bất trắc.

        - Chả cần đâu...

        - Tiền cũng cần cho ông lắm đấy. Ông nên coi nó là một thứ vũ khí của mình mới được. Và điều cuối cùng là không một ai kể cả những bạn thân nhất của ông được biết về cuộc gặp gỡ và cuộc mạn đàm của chúng ta.

        - Ông có thể tin ở tôi. Tôi cũng xin bảo đảm cho cả nhà tôi và mẹ tôi nữa.

        - Ổ, anh không uống chén rượu nào với chúng tôi sao?- Cụ Ma-tơ-răng kêu lên - Tồi biết là anh đang vội, nhưng uống một chén rượu thì mất bao nhiêu thời giờ.

        - Cháu phải tự tay lái xe lấy, tên lính hầu của cháu sẽ giữ cái thằng chết tiệt kia. Trời thì tối, lại còn chếnh choáng hơi men thì...

        - Vậy anh hãy thư thả.

        Bà cụ chạy đến tủ ngăn một cách nhanh nhẹn trái ngược với tuổi già và lôi ra một cái hộp. Đây đúng là hộp đựng những vật kỷ niệm của cụ: những phong thư đã ngả màu vàng vàng, xếp cẩn thận, những cành hoa nhỏ màu da cam, đôi găng tay trắng, chắc là của cụ đeo hồi ngày cưới.

        Cụ moi dưới đáy hộp lên một chiếc tẩu cũ rồi nâng niu, vuốt ve nó, mấy ngón tay run run. Sau đó cụ đưa đầu tẩu lên môi hôn rồi trao cho Hen-rích.

        - Tôi tặng anh vật quý nhất của đời tôi. Đây là chiếc tẩu của thầy tôi để lại. Ngày trước thầy tôi là một người dũng cảm, cao thượng và người đã hy sinh trên chiến luỹ một cách anh dũng và cao quý để bảo vệ công xã.

        - Cháu coi vật này không những là một món quà kỷ niệm, mà còn là một di sản thiêng liêng nữa! - Giọng Hen-rích trở nên nghiêm trang - Và cháu xin phép được hôn cụ. Xin cụ cứ tự nhiên, xem như đây là đứa con trai đang hôn mẹ.

        Hen-rích đặt đôi môi vào hai bên má nhăn nheo của cụ Ma- tơ-răng và cảm thấy lòng mình se lại. Phải chăng một ngày kia anh cũng sẽ được hôn vào mặt bố mình như thế này?

        - Bao giờ anh kể chuyện lại cho mẹ anh về cụ già Pháp này - Cụ Ma-tơ-răng vừa nói vừa quệt nước mắt - thì anh nhớ thưa là tôi đã cầu phúc cho anh như đứa con đẻ của mình vậy.

        - Và nhớ nói thêm là ông đã cứu sống tôi - Bà Lu-y-da khẽ khẽ tiếp lời.

        Hen-rích bước ra phòng ngoài.

        - Thôi, bây giờ xin từ biệt anh, Ăng-đò-rây nhé! Có thể không bao giờ tôi gặp lại anh lần nữa!

        - Nhưng tôi chưa biết anh là ai kia mà?

        - Là một người bạn.

        - Thế thì, tạm biệt anh bạn nhé!

        Ăng-đồ-rây và Hen-rích ôm hôn nhau.

        Trên đường về Xanh Rê-mi, Hen-rích cho ô-tô phóng hết tốc độ. Bây giờ trong túi anh đã có các tài liệu quan trọng về binh công xưởng ngầm rồi thì không nên bỏ phí một phút nào hết.

        - Công việc của ông hôm nay thế nào? - Mi-le hỏi với giọng đầy hy vọng, khi Hen-rích từ khách sạn gọi điện cho hắn.

        - Đáng tiếc là tôi không thể mang lại tin mừng cho ông. Chỉ được có mỗi một việc, hình như tôi đã tóm cổ đúng cái tên du kích đã giết hụt mình.

        - Nó ở đâu rồi?

        - Lát nữa Cuốc sẽ lôi cổ nó sang cho ông. Tôi chắc là mình không lầm đâu, mặc dù chưa có bằng chứng gì rõ ràng. Ông hãy giam nó lại vài ngày đã, cứ chộ già vào, rồi sau đó hãy hỏi cung.

        - Đã vào tay tôi là phải phun ra hết!- Mi-le bô bô trong máy bằng một giọng tự đắc.

        ... Và mấy hôm sau, tài liệu bí mật của máy ngắm để ném bom tự động đã được mang ra nghiên cứu ở cách thung lũng Ma những hàng vạn cây số

        Tướng E-véc không chịu trách nhiệm về việc lùng bắt Pôn. Lão chỉ có bổn phận giao cho Mi-le một số lính và số sĩ quan cần thiết mà thôi. Các đơn vị được đi săn Pôn chẳng báo cáo và chẳng nhận chỉ thị gì của phòng tham mưu sư đoàn về việc này cả. Mọi việc đều do cơ quan SS đảm nhiệm, nghĩa là do một mình Mi-le điều khiển. Người ta trù tính là cuộc lùng bắt này chỉ kéo dài chừng hai hôm thôi, nhưng thực ra đã hơn bốn ngày đêm rồi mà vẫn chưa một kẻ nào mò ra dấu vết của Pôn cả. Tin ấy làm cho E-véc vô cùng hởi dạ. Tất nhiên, không phải là lão thương hại Pôn đâu, dù chỉ một mảy may thôi. Trái lại, lão biết rằng Pôn sẽ gây tác hại tày trời cho nước Đức nếu anh tiết lộ ra những bí mật của công xưởng ngầm. Giá Pôn rơi vào tay lão thì lão chả ngần ngại gì mà không bắn võ sọ ra. Nhưng sự thất bại của bọn SS, và của Mi-le đã bù lại một phần nào nỗi nhục nhã của lão: Lão cảm thấy nhục nhã từ ngày bị mất tín nhiệm với cấp trên. Phải, chính Pôn đã mở mắt cho lão: người ta hãy còn giấu lão địa điểm thật của công xưởng ngầm. Thậm chí đến cơ sự này, khi người ta nhờ cậy lão tổ chức vây bắt tên tù vượt ngục, mà người ta vẫn chưa hở cho lão biết công xưởng sản xuất những gì. Thật là một điều xúc phạm, một việc làm giảm nhân phẩm.

        Ngay lúc ấy lão nhận được công văn trả lời về bản báo cáo và đơn xin nghỉ phép mà lão viết giữa cái đêm đáng ghi nhớ ấy, cái đêm mà lão hay tin những đạo quân Đức đông như kiến đã bị bao vây ở Sta-lin-gờ-rát. Trong công văn người ta nói rõ rằng không những ý định xin nghỉ phép, mà cả bản báo cáo kia đều không hợp thời, khác nào "những hành động gây thêm khó khăn cho các sư đoàn đóng trên đất Pháp".

        Bức công văn chỉ là một lồi khiển trách. Và E-véc phải ngậm đắng nuốt cay làm ra bộ không hiểu gì những lời bóng gió đó.

        Dạo này tin tức từ mặt trận phía Đông ngày càng đáng lo hơn và cơ quan tuyên tuyền của Gơ-ben ngày càng ít huênh hoang hơn.

        Nếu ngay từ đầu có nhiều kẻ đã vội vàng tô vẽ thêm cho những chiến công của đạo quân xung kích do Man-chây cầm đầu, đạo quân đã xông vào mở đường máu cho các đơn vị bị bao vây, thì bây giờ chúng sẽ phải đỏ mặt câm mồm vì đạo quân xung kích kia và quay ra tán tụng lòng "dũng cảm" của các đơn vị bị bao vây. Tất cả điều đó có thể lừa dối khối người chứ chẳng riêng gì E-véc.

        Trong lúc cần hành động, cần tìm con đường thoát cho nước Đức, thì E-véc lại bị bắt buộc phải ngồi yên một xó trong cái thị trấn bé nhỏ trên nước Pháp xa xôi này và phải mãn nguyện với những tin vịt về tình hình mặt trận phía đông. Phải, lão vô cùng mãn nguyện! Đài phát thanh Mạc-tư-khoa thì báo tin về viêc mở đầu cuộc đại phản công thắng lợi ở miền bắc Cô-da-dơ, vùng Lê-nin-grát, còn đại bản doanh của Hít-le thì chỉ ru ngủ tinh thần bằng những danh từ hoa mỹ khó hiểu như "san phẳng chiến tuyến"...

        Tất cả tư tưởng của E-véc đều dồn về phương Đông, nơi sẽ quyết định vận mệnh của nước Đức, còn lão thì phải ngồi lại ở hậu phương và điều khiển cuộc "chiến tranh chống bọn giặc cỏ", mà trong đó hầu như không thấy được thất bại của kẻ địch, nhưng có thể đếm đúng được những thất bại hàng ngày của mình. Và những thất bại đó ngày càng trầm trọng hơn. Những ngày mới tiến hành vây bắt Pôn, không khí trong vùng đóng quân của sư đoàn bỗng trở nên yên tĩnh: không một tiếng súng nổ. Hình như không khí yên tĩnh đó không bao giờ bị phá rối. Khó mà tin được là quân du kích sẽ có thể mở đường vượt qua những cứ điểm của các đơn vị s.s đã mọc lên chi chít khắp hang cùng ngõ hẻm. Nhưng sự im lặng tạm thòi đó kéo dài chẳng được mấy ngày. Đến đêm thứ ba thì du kích đã tỉa mất mười sáu lính và bốn sĩ quan. Rồi cách một ngày sau họ lại ngang nhiên phục kích đoàn xe chạy về công xưởng ngầm. Từ đó trở đi du kích ngày càng ráo riết hoạt động, và E-véc cứ phải cắm cổ ký vào các bản báo cáo về những cuộc tập kích xảy ra trong vùng đóng quân của sư đoàn. Tất nhiên tình hình này khiến cho tư lệnh quân đoàn chú ý. E-véc cần phải tỏ cho họ thấy mình đúng. Trong một bản báo cáo lão nhận định thẳng thừng rằng những vụ hoành hành của du kích không phải do sự thiếu sót của lão, mà do tình hình trên mặt trận phía Đông gây nên. Thật vậy, giờ đây E-véc mới lấy làm ân hận là mình trót dại mồm dại miệng như thế, nên suốt buổi chiều hôm ấy cái cảm giác bất mãn với bản thân mình luôn luôn ám ảnh lão. Sang ngày hôm sau cảm giác đó lại nặng nề hơn, vì Bộ tham mưu quân đoàn gửi công văn xuống cho biết rằng có thể vị đại diện của bộ tư lệnh tối cao sẽ đến Xanh Rê-mi.

        Giá lúc khác thì E-véc đã ra lệnh cho sĩ quan các đơn vị chuẩn bị đón tiếp quan trên thật long trọng. Nhưng lần này lão chỉ cau mày nhét công văn vào đáy ngăn kéo bàn giấy đến nỗi chẳng thèm đưa cho tham mưu trưởng và sĩ quan bí thư xem nữa.

        Nhưng không phải vị đại diện thường của đại bản doanh đến Xanh Rê-mi mà chính thống chế Đe-nút. E-véc thật không ngờ tới cuộc gặp gỡ thú vị đó. Đe-nút là thầy học cũ của lão, hơn nữa lại gần như là một người cùng chí hướng với lão. Thật thế, Đe-nút không la ó trên mặt báo như người học trò dại dột của y, nhưng trong buổi tâm sự riêng với E-véc trước ngày cuộc chiến tranh Đức -Xô bùng nổ, y đã thổ lộ ra rằng y hoàn toàn giữ vững quan điểm của mình và không tin vào khả năng nuốt chửng nước Nga nhất là trong trường hợp phải chiến đấu trên hai mặt trận. Vì vậy E-véc vô cùng hân hoan khi thấy vóc dáng quen thuộc của Thống chế hiện ra trên ngưỡng cửa Văn phòng sư đoàn trưởng. Và sau giây phút chào hỏi ngắn ngủi theo nghi thức niềm hân hoan đó càng tăng thêm. Đe-nút nói bằng một giọng giản dị đầy tình thân thiết:

        -  Tôi đến làm việc với chú một ngày thôi, những hôm khác còn phải nghỉ. Vậy chú chớ giở trò duyệt binh kiểm tra ra để làm mệt xác tôi nhé.

        - Thưa Thống chế, tôi rất sung sướng được tạo mọi điều kiện để ngài nghĩ yên, nếu vị khách quý kiêm thầy học của tôi vui lòng nghỉ tại biệt thự của tôi!- E-véc đặt tay lên ngực và cúi chào.

        - Sẵn sàng nhận lời mời, nhưng tôi không thích ở một mình. Mong rằng bên ấy có đủ chỗ cho hai chúng ta.

        - Nếu cả năm phòng trên tầng gác hai mà hợp ý Thống chế thì...

        - Tôi chỉ cần hai phòng là đủ. Ây là cốt để chú ở cạnh tôi đấy. Khi tuổi già người ta mới cảm thấy đặc biệt thấm thìa nỗi cô đơn. Có thể miễn bọn lính hầu đi được đấy...

        Giọng nói của Đe-nút nghe đã khàn, yếu, dù bề ngoài trông y vẫn mạnh khỏe, rắn rỏi. E-véc xin phép gọi ô-tô nhưng Đe-nút lắc đầu:

        - Thôi, thôi, nếu biệt thự của chú ở gần đây thì tôi thấy cứ cuốc bộ đến đấy là hơn. Tôi đã chán ngấy cái của tàu bay tàu bò, lên xe xuống ngựa rồi. Giá không có chiến tranh thì tôi sẵn sàng rúc vào một xó heo hút nào đó, nơi vào vắng hẳn tiếng bom đạn.

        - Nhưng thưa Thống chế bây giờ tuyết đang rơi!

        Đe-nút nhìn qua cửa sổ.

        - Lúc này tôi chỉ mong được sưởi ấm lại bộ xương già! Tôi tưởng rằng ở cái đất này không bao giờ có tuyết cả. Trong biệt thự của chú cũng đủ ấm chứ?

        - Tôi sẽ bảo họ đốt lò sưởi!

        Cả ngày hôm đó Đe-nút nằm lì trên giường, ngay đến sách cũng chả buồn đọc, họa báo cũng chả buồn xem. Trong bữa cơm chiều y không uống thứ gì ngoài rượu cô-nhắc, còn tất cả các món ăn, thì y chỉ nếm qua món cá. Câu chuyện cũng tẻ nhạt, mặc dù E-véc đã cố lái sang đề tài mà quan trên thích nhất. E-véc thất vọng. Lão đang mong chờ những lời tâm tình cởi mở, còn Đe-nút không hiểu tại sao cứ lảng tránh. Có lẽ y chưa nghỉ ngơi lại sức sau mấy ngày đi đường chăng? Hay là vì cô hầu phòng cứ chạy ra chạy vào để mang thêm món ăn mới hoặc thu dọn bát đĩa nên đã cản trở câu chuyện của y.

        E-véc ra lệnh kéo mấy chiếc ghế bành lại gần lò sưởi và bảo cô hầu phòng lui ra hẳn. Bây giờ chỉ còn có khách và chủ, chẳng có gì làm phiền họ nữa. Trái lại ngọn lửa rung rinh trong lò sưởi, căn phòng tranh tối tranh sáng, và những điếu xì-gà hảo hạng - tất cả những cái đó tạo thành một bầu không khí thân mật. Và Đe-nút bắt đầu nói thật. Chợt y hỏi:

        - E-véc, chú nghĩ gì về tình hình chiến sự trên mặt trận phía Đông?

        E-véc trả lời thẳng vào câu hỏi. Đã lâu lắm rồi, lão phải chịu cảnh hắt hủi của cái xã hội trong đó lão không thể bộc lộ được ý nghĩ của mình, nên giờ đây được may mắn trò chuyện với vị quan thầy thông minh, biết người biết của, lão liền dốc bầu tâm sự.

        Đe-nút không ngắt lòi lão. Y vừa lắng tai nghe vừa đưa mắt nhìn ngọn lửa, chốc chốc lại gật đầu tỏ vẻ đồng ý.

        E-véc vẫn còn giấu giếm ý định thầm kín của mình về việc hạ thủ quốc trưởng Hít-le để tìm lối thoát độc nhất cho nước Đức.

        - Chú cho rằng chỉ có một con đường thoát độc nhất là chúng ta đình chiến ngay lập tức ở mặt trận phía Tây và ở Phi châu thôi phải không?

        - Tôi tin chắc chắn điều đó lắm.

        - Bọn Anh, Mỹ, chẳng thằng nào chịu như thế đâu.

        - Cũng chưa biết chừng.

        - Và chú cho vì mục đích gì mà Hét¹ đã bỏ thời giờ của mình để bay sang Anh?

------------------
        1. Hét: Bộ trưởng Bộ chiến tranh của Hít-le (N.D)

        E-véc im lặng, mặc dù lúc đó câu trả lời cứ quay tròn trên đầu lưỡi lão. Tự dưng lão lại tái phạm điều sai lầm không thể sửa chữa được chăng?

        Đe-nút chưa trình bày quan điểm của mình về tình hình chiến sự. Thấy E-véc ngần ngại, y liền khêu gợi:

        - Một tên lính quèn đã tự làm mất uy tín mình trước mặt mọi người rồi, thì các chính phủ Anh, Mỹ cũng không muốn có một cuộc thương lượng đúng đắn nào với hắn đâu...

        Không khí yên lặng bao trùm căn phòng, chỉ lát sau Đe-nút lại lên tiếng:

        - Tôi đến đây tất nhiên không phải để nghỉ ngơi, mà đang cần gặp một người khác... - Giá mà Mi-le phải trả một giá đắt để được nghe lỏm một lời trao đổi trong câu chuyện tâm tình bên cạnh lò sưỏi ở tòa biệt thự của tướng E-véc, giữa chủ nhà và vị khách là thống chê Đe-nút, một tên tướng già của quân đội Hít-le, thì hắn sẽ không do dự gì hết.

        Nhưng lúc đó Mi-le lại không có mặt tại Xanh Rê-mi. Giữa giờ phút này không phải hắn nghĩ đến việc cứu thoát nước Đức, mà hắn đang nghĩ đến việc cứu sống cá nhân hắn.

        Tin Mi-le bắn chết một người lạ mặt vận quần áo tù nhân đã khiến cho hết thảy mọi người đang tham gia cuộc lùng bắt Pôn đều xôn xao. Hình như mấy viên đạn của hắn xuyên đúng vào người Pôn. Theo lời hắn nói thì mọi việc xảy ra như thế này: chiều hôm qua khi hắn từ một làng miền núi quay về, hắn đã lần ra ngoài con đường mòn một quãng và thấy trong bụi rậm ở sau quả núi đá có bóng người. Dù chưa tin mình đã tìm ra dấu vết của kẻ vượt ngục, Mi-le vẫn rút ngay súng lục ra nên người mặc quần áo tù kia vội nhảy phắt ra và ù té chạy về phía con suối. Mi-le không thể bắt sống gã lạ mặt kia được vì núi đá nằm sát bên bờ suối và gã đã nhảy ào xuống nước. Chỉ còn một cách là bắn! Vì trời nhá nhem tối, khó lòng mà ngắm đúng, nên Mi-le đã quạt hết một băng đạn súng lục tự động, và gã lạ mặt chắc đã bị thương hoặc đã chết. Không thấy gã nổi lên mặt nước nữa.

        Lập tức bọn lính tráng huy động đến nơi vừa xảy ra việc này. Chúng dùng câu liêm khua khắp đáy suối, nhưng chẳng mò thấy xác, chắc là dòng nước lũ đã cuốn gã đi khá xa. Sáng hôm sau phải tổ chức mò xác một cách quy mô hơn nữa. Những đội đặc biệt lần theo dòng suối phía dưới hạ lưu, ở nhiều vùng khác nhau. Mi-le thân chinh điều khiển công việc của tất cả các đội, thậm chí hắn ngủ ngay trong ô-tô, bất chấp cả mọi nguy hiểm. Nhưng dòng suối hung hăng hình như đang chế giễu hắn, sau khi đã cuốn mất cái mồi béo bở của hắn.

        Việc tìm xác người đã kéo dài sáu hôm, nên trong câu chuyện bù khú các sĩ quan luôn mồm kháo nhau, rằng Mi-le đã "khéo bày trò ảo thuật".

        Sang ngày thứ bảy mọi người đều ngạc nhiên với cái tin tìm thấy xác.

        Ngay tức khắc tên sĩ quan SS trưóc đã phát biểu ý kiến trong buổi họp ở phòng E-véc, và một tên nữa vận thường phục được phái đến Xanh Rê-mi: Chúng liền kéo ngay ra chỗ xác chết.

        Cuộc khám nghiệm đã được bố trí trước, xác nhận đó đúng là xác Pôn. Thật vậy nước lũ đã quật mạnh tử thi vào những mỏm đá lởm chởm dưới đáy suối. Vì bị đập vào đá và bị ngâm dưới nước nên bộ mặt đã trương phình lên và sây sát khá nhiều đến nỗi không thể nào đối chiếu mặt xác chết vói ảnh của Pôn được. Vì vậy bản in dấu ngón tay Pôn mà tên sĩ quan SS mang theo cũng chẳng có giá trị gì, vì không tài nào đối chiếu được những dấu đó với nét chỉ trên các ngón tay của xác chết. Nhưng có một dẫn chứng không thể bác bỏ được, tỏ rằng Mi-le đã bắn đúng kẻ vượt ngục từ công xưởng ngầm trốn lên, vì con sô" 2948 hãy còn rõ rành rành trên cánh tay xác chết. Và bộ quần áo tù thì giống hệt kiểu quần áo mà các tù nhân ở trong công xưởng ấy mặc, chứng minh là tên tù sổng đã bị tóm cổ mặc dầu hắn đã chết.

        Thấy quần áo trên xác chết đã sòn, cũ, tên mặc thường phục hơi nghi ngờ, vì theo tài liệu của công xưởng cho biết khi Pôn bắt tay vào việc nghiên cứu các bản vẽ, anh được phát một bộ quần áo còn mới nguyên. Nhưng Mi-le chống chế là Pôn phải bò lê la trên đồi núi trong bao nhiêu ngày, nên tên mặc thường phục cũng tán thành, vì với những điều kiện như thế thì quần áo chẳng những có thể sờn cũ đi, mà còn có thể rách bươm ra từng mảng nữa.

        Tuy nhiên việc nhận xác chết một lần cuối cùng và việc lập biên bản chính thức phải do một ủy ban đặc biệt phụ trách. Trong thành phần của ủy ban, ngoài mấy tên sĩ quan SS và tên mặc thường phục đã kể, còn có Mi-le và vị đại diện phòng tham mưu sư đoàn là Hen-rích.

   
        Hen-rích buồn rầu đến địa điểm tập trung của ủy ban. Trong những ngày còn đang tìm xác chết anh phát khùng lên chẳng kém Mi-le. Rồi sẽ ra rao nếu quả thật đó là Pôn, tức là Ăng-đờ-rây? Chả nhẽ anh em du kích không đưa kịp anh vào núi chăng? Lạ thật. Mà điều quái gở nhất là xác chết mặc quần áo tù nhân. Cái đó hoàn toàn không thể hiểu dược. Vì khi Hen- rích gặp Ăng-đờ-rây ở La Tra-ven-xa thì Ăng-đờ-rây mặc áo sơ mi và quần ngủ. Có lẽ Hen-rích nhớ nhầm chăng? Mà chiếc quần đùi sọc bên trong cũng là một bộ phận của cả bộ áo quần tù nhân kia mà. Hay là anh em du kích đến chậm, nên Ảng-đờ-rây phải vội vàng thoát thân đến nỗi không kịp thay chiếc áo ngoài? Phải đi La Tra-ven-xa một lần nữa để hỏi đích xác xem Ảng-đờ-rây có được an toàn không. Hen-rích ra đi lòng nặng lo âu. Tuy sẵn sàng chờ đợi những chuyện rủi ro, anh vẫn mong sao cho chóng đến nơi.

        Từ xa Hen-rích đã trông thấy đám người xúm đen xúm đỏ bên bờ suối. Cố nhiên, trong đám đó có các ủy viên trong ủy ban đặc biệt. Cần đi nhanh tới nơi nhưng chân anh nặng như chì, và tim cứ đập cuồng loạn lên. Không, Hen-rích vẫn đi thong thả, để lấy lại nét mặt vô tư thường ngày để cho chúng thấy rõ oai phong của chàng con trai tướng Béc-gôn.

        Các ủy viên của ủy ban đặc biệt chào đón Nam tước Hen- rích hết sức cung kính - rồi lập tức mọi người vây lấy xác chết, Hen-rích cũng cúi xuống quan sát... Tầm vóc giống hệt như Ăng-đờ-rây, còn khuôn mặt đã bị dập nát, méo mó, không nhận ra được nữa... Số hiệu trên cánh tay khớp với số hiệu của Ảng- đờ-rây: 2948! Thong thả, thong thả đã, số hiệu này không giông rồi... Tất nhiên là thế! Hàng chữ của Ăng-đờ-rây nằm gần cổ tay hơn nữa, mà ngay cả nét chữ cũng khác hẳn - nét chữ số "2" không phải nhỏ như vậy!

        Hen-rích cúi sát hơn, và đôi mắt anh dán chặt vào cánh tay phải duỗi theo thân người, bàn tay úp xuống. Cái móng tay đen xịt vì máu đông lại đây rồi. Chính đây là ngón tay của tên chỉ điểm mà Hen-rích lôi cổ từ La Tra-ven-xa về và giao cho Mi-le, ngón tay đã lần giở trừng trang sổ tay ghi tên những người tình nghi.

        "Thảo nào mà Mi-le không báo cáo lại kết quả cuộc hỏi cung tên Ba-den!"

        Hen-rích chiếu thẳng đôi mắt vào mặt Mi-le và gặp ngay cái nhìn đề phòng. "Không nên, phải vờ là mình không biết gì mới được. Nếu không, mấy tay ủy viên khác sẽ thấy được sự luống cuống của Mi-le mất!" - Hen-rích nghĩ thầm như vậy, bèn mỉm cười vồn vã, bước lại gần vị "anh hùng bất đắc dĩ".

        - Thưa Thiếu tá, ngài cho phép tôi chúc mừng ngài đã hoàn thành việc bắt tên Pôn một cách may mắn!

        Nỗi lo lắng đã biến mất trong đôi mắt của Mi-le, nụ cười vui sướng lại nở trên môi hắn.

        Ngay ngày hôm ấy, trước bữa cơm trưa tại câu lạc bộ, tên tướng SS đã trao cho Mi-le phần thưởng năm nghìn mác về cái công tìm ra tên tù vượt ngục, mặc dù hắn đã chết. Tập biên bản chính thức của ủy ban đặc biệt đã được gửi về Bộ tổng tham mưu tại Béc-lanh.

        Sau khi ăn xong, Hen-rích và Mi-le cùng ra khỏi câu lạc bộ. Anh hỏi hắn bằng giọng hơi châm biếm:

        - Ông Mi-le, tôi có thể thết ông một bữa cơm chiều thật tươm tất để mừng ông đấy chứ?

        - Ồ, thế thì hay biết mấy! Mà hình như tôi còn nợ ông thì phải. Tôi mong ông nhắc cho, vì đã bao nhiêu lần tôi vay tiền ông để tiêu và quên đứt đi rồi, không biết đã giả ông hết chưa.

        Sau khi vớ bở được năm nghìn mác, Mi-le phơi phới trong lòng và sẵn sàng thanh toán món nợ của mình, điều mà hắn chưa bao giờ làm.

        - Cái món vặt ấy thì nghĩa lý gì đối với tôi mà tôi cũng chả nhớ đến việc thanh toán nợ nần giữa chúng ta đâu. Đấy là chưa kể cái món nợ cuối cùng đấy nhé.

        - Món nợ gì thế hả? - Mi-le bình tĩnh hơn.

        - Đó là sự im lặng của tôi.

        Mi-le dừng ngay lại. Mặt hắn không còn một hạt máu.

        - Đi đi, Mi-le: chúng ta là bạn, mà giữa tình bạn thì không có điều gì bí mật cả. Và thú thật rằng, tôi vô cùng vui mừng trước sự tháo vát và óc sáng kiến của ông trong vấn đề đánh tráo tên Ba-den thay Pôn!

        Hen-rích thấy cánh tay của Mi-le đang khoác vào tay mình run lên bần bật.

        - Nói thật với ông, tôi không đủ tài ba để làm việc ấy đâu!... Mi-le, ông đừng hốt ! Bản thân tôi đã ngấy cái trò bò lên trên núi để tìm tên Pôn rồi. Tôi rất khoái chí, vì ông đã giải phóng cho tôi thoát khỏi cái nhiệm vụ khổ sở kia!

        - Hen-rích, ông không thể nói thật với tôi vì sao ông khám phá ra được việc này ư?

        - Ấy, đó là bí quyết của tôi, ông bạn ạ!

        Mi-le im lặng, hình như hắn đang suy nghĩ lung lắm.

        - Hen-rích, tôi sẽ nói thật với ông một câu chuyện bí mật có liên quan đến ông. Đồng ý chứ?

        - Tôi xin chú ý nghe.
- Nghĩa là không trực tiếp liên quan đến ông, nhưng trực tiếp liên quan đến cô Mô-níc, người mà ông mê như điếu đổ ấy. Chúng tôi đã xác định chắc chắn rằng trước khi bọn du kích lật đổ đoàn tàu chở vũ khí vài ngày, cô Mô-níc đã đáp xe đi Bông- vin, ở lại đó mấy tiếng đồng hồ, và không biết quay về bằng con đường nào. Theo tin tức chúng tôi thu thập được thì cô ta không có mặt trên xe lửa. Hơn nữa, thằng Cuốc đã biết được số xe lửa và giờ tàu chạy từ Bông-vin. Ông đối chiếu thử hai sự việc đó và cho tôi biết là ông có nghi ngờ gì chúng không?

        Sau một giây suy nghĩ, Hen-rích mỉm cười vui vẻ:

        - Ông Mi-le thân mến! Nếu từ nay sở SS, của ông cứ làm ăn theo cái lối ấy thì thống chế bộ trưởng Him-le không thể khen ngợi ông được đâu cũng như tôi sẽ không che chở cho ông trước mặt tướng Béc-gôn nữa. Ông hãy bổ sung thêm vào điều bí mật mà ông vừa để lộ ra với tôi, những chi tiết này: trước khi đáp xe đi Bông-vin hai ngày, cô Mô-níc có nhận được một bức điện nặc danh với nội dung như sau: "Cô hãy nhớ lấy lời hứa". Nếu như sở SS, của ông không mò ra được kẻ gửi bức điện đó thì tôi có thể nói cho ông biết rõ rằng - chính Hen-rích đây! Rồi hai giờ sau khi cô Mô-níc đến Bông-vin chính Hen- rích này đã đáp ô-tô riêng về Xanh Rê-mi có chở một hành khách, nói đúng hơn là một nữ hành khách. Nữ hành khách kia không phải ai xa lạ, mà chính là cô Mô-níc vậy... Tôi mong rằng ông sẽ không quan tâm đến những chi tiết liên quan đến điều bí mật này nữa.

        Bỗng nhiên nét mặt của Mi-le trở nên nhớn nhác và ấm ức khiến Hen-rích phải cười sằng sặc.

        - Dù sao tôi cũng rất cảm ơn ông đã kể lại cho tôi nghe câu chuyện ấy. Nếu cô Mô-níc gặp những chuyện rầy rà vì tôi thì đáng bực mình thật. Xin lấy danh dự mà thề rằng tôi rất biết ơn ông!

        - Tôi rất mừng vì mọi chuyện đã được bộc lộ ra một cách giản đơn như thế. ông biết không Hen-rích? Ông hãy xin chuyển sang sở SS đi! Với khả năng và chỗ dựa của ông, ông có thể dựng nên một tiền đồ rực rỡ! Có ông, chúng tôi chắc chắn sẽ vững tay hơn. Ông có công nhận là tôi khéo sắp xếp công tác không nào?

        - Tôi cũng đã nghĩ đến việc ấy, nhưng e rằng mình không đủ thứ "máu lạnh" cần thiết để làm nhiệm vụ đó. Nhất là, nếu đi sâu vào một thiếu sót trong lối xử thế của tôi, mặc dầu những thiếu sót ấy do tuổi trẻ mà ra, nhưng không thể xem nhẹ nó được. Tôi có thể cho ông biết điều bí mật này nhé: Tôi rất mê gái đẹp.

        Bây giờ Mi-le mới cười:

        - Ông cho là công tác mới sẽ làm phiền ông ư? Ông Hen-rích đáng yêu ơi. Trái lại thế đấy! Bất cứ hạng gái nào mà thấy mê được đều là của ông tất, chẳng tốn một lời cầu cạnh nào cả. Không phải phí thòi giờ tán tỉnh đâu...

        - Được, tôi sẽ suy nghĩ lại. Ý kiến của ông thực ra đã làm cho tôi chú ý nhiều hơn điều bí mật của ông.

        - Ô, còn thêm cái này nữa, mà chắc chắn ông phải kinh ngạb. Cứ đến chỗ tôi đi, rồi ông sẽ tin rằng tôi là người bạn chân thành của ông.

        Họ lặng lẽ sang một phố nhỏ. Tòa nhà trụ sở của cơ quan SS ngất nghểu trong một khu vườn um tùm.

        Vào đến phòng làm việc, Mi-le mỏ cửa tủ sắt, lôi cái cặp giấy ra, lục tìm một chiếc phong bì và đưa cho Hen-rích. Anh lơ đãng cầm lấy góc chiếc phong bì rồi uể oải liếc nhìn con dấu bưu điện.

        - Mong-tơ-phơ-le? Ông nhận được cái này từ Mong-tơ-phơ-le à? Đúng không, ông Mi-le?

        - Tôi không dám cho rằng tại thành phố đó có bạn của tôi ở đấy!

        - Có thể xem qua được chứ? Dĩ nhiên là nếu nó không quá dài.

        - Tất cả chỉ có nửa trang nhỏ thôi...

        Hen-rích nhún vai, rút trong phong bì ra một mẩu giấy gấp tư, và mở ra, đưa mắt tìm chữ ký trước tiên. Nhưng đó là bức thư nặc danh. Không biết một thông tín viên nào đã tường thuật đúng một phần câu chuyện của Hen-rích đã luồn vào quân đội Đức và hắn đoán chính Hen-rích đã nộp cho tư lệnh Nga bản kế hoạch của cuộc hành binh "quả đấm sắt", mà có thể là cả kế hoạch của cuộc hành binh "dạo mát rừng xanh" nữa. Tác giả bức thư khuyên nên thẩm tra lại Hen-rích.

        Hen-rích liếc xem chỗ đề ngày tháng. Bức thư viết trước khi anh đi Li-ông mấy ngày. Nghĩa là việc kiểm tra mà người ta đã bố trí tại khách sận Sam-bê-ri có liên quan đến bức thư này.

        Hen-rích không đọc lại bức thư lần thứ hai cốt cho Mi-le không để ý. Đôi mắt tinh đời của anh đã ghi hết tất cả những nét đặc biệt trong thư. Nét chữ vô cùng quen thuộc! Hen-rích đã đoán ra được kẻ viết bản mật báo này.

        - Xin cảm ơn ông Mi-le! ông đã làm cho tôi giải trí được một lúc. Kẻ viết bức thư này, rõ ràng là quá ngây thơ. Nếu ba tôi mà thấy được bức thư thì sẽ rầy rà to. Nói riêng với ông thôi nhé, ba tôi chắc sẽ cười gằn và có thể xem bức thư đó như một tài liệu có chiều hướng chống lại ba tôi. Rồi không đời nào thiếu tướng Béc-gôn tha tội cho ông đâu.

        Mi-le bối rối, hai mắt nhớn nhác:

        - Trời ơi, ông Hen-rích! Chỉ có mỗi một mình tôi đọc bức thư tố giác ngu xuẩn này thôi, tôi xem nó như một câu chuyện buồn cười vậy, và cốt giữ lại cho riêng ông đọc thôi đấy! Và bây giờ tôi với ông đã cười đủ rồi thì...

        Mi-le móc lấy chiếc bật lửa trong túi ra và đốt bức thư đó nhanh như chớp, đến nỗi Hen-rích không kịp giữ lại.

        - Hoài của quá, ông Mi-le! Ông vớ vẩn thật, tài liệu đấy!...

        - Không giữ lại một vết tích gì hết. Chúng tôi chỉ vào sổ những tài liệu do bọn điệp viên của chúng tôi cung cấp thôi.

        - Tiếc quá đi mất! Tác giả bức thư đã làm vui chúng ta như thế, mà chúng ta lại trả hắn bằng một sự vong ân bội nghĩa! Bây giờ ông có cho tôi chăm lo đến ông không? Vì đã bao nhiêu đêm ông không ngủ được đẫy giấc, và ông đã phải vất vả bao nhiêu với cái ủy ban đặc biệt ấy rồi.

        - Thong thả đã! Lúc nào tôi cũng sung sướng khi được gần gũi ông. Và tôi hết sức vui mừng vì ông đã thấy những bằng chứng của mối thiện cảm chân thành của tôi đối với ông.

        - Tôi cũng thấy như ông vậy!

        Về đến nhà, Hen-rích chạy ngay đến chiếc va-ly có món tặng phẩm của thiếu tá Sun cất cẩn thận trong phong bì- đó là ảnh của tướng Đa-ni-en đứng trước tấm bản đồ. Nhưng anh không ngắm ảnh. Mà chỉ chăm chú ngắm dòng chữ đề, đối chiếu với những nét chữ của bức thư nặc danh vừa rồi. Đúng lắm, không thể nhầm được - kẻ viết bức giác thư kia, chính là thiếu tá Sun như Hen-rích đã đoán.

        - Em yêu của anh ơi, em đối xử không khéo một tí nào cả! Em chớ quên rằng em đang ngồi cạnh người chồng chưa cưới của mình đã đến đây để chạm cốc với em. Thế mà em cứ nhìn anh tựa hồ như chúng mình đã cưới nhau hàng chục năm rồi ấy, thật anh chỉ muôn ném cái chai này vào đầu em thôi.

        - Anh Phơ-răng-xoa! Cứ đùa dai như đỉa ấy, lúc nào anh cũng đùa, thậm chí đến lúc này mà còn đùa được! Thôi, anh nói cho em biết, vì sao mà chị Lút-vin lại đến đây giữa lúc nguy hiểm thế này?

        Mô-níc vô cùng kinh ngạc trước tin "bà chị họ" từ Bông-vin đến nên nàng không thể giấu được nỗi lo lắng của mình.

        Em hãy cười lên... nốc cho cạn chén đi. Bọn nó đang để ý đến chúng ta kìa! Anh lẩn vào quán rượu này thật là liều lĩnh. Ấy, thế mà hay đấy! Bây giờ thì em đã thật sự giống như một đứa con gái mà lúc nào trong tâm hồn cũng vương vấn một mối yêu đương rồi... Em ngạc nhiên không hiểu tại sao mà Lút-vin lại đến giữa lúc này à? Tại vì cuộc đấu tranh với quân xâm lược đã đến giai đoạn quyết liệt. Trong trường hợp ấy cần phải được thường xuyên liên lạc với Bông-vin.

        -Thế chị ấy có giấy thông hành không?

        - Anh chẳng biết gì hơn em đâu! Anh chỉ biết Lút-vin sắp đến, cần phải gặp cô ta - thế là hết.

        - Nhưng chuyến tàu nào mới được?

        - Hôm nay, chuyến mười sáu giờ hai mươi.

        - Được rồi, em sẽ đón chị ấy.

        - Cả hai chúng ta đều ra đón. Nhưng không được đi cùng. Anh sẽ đứng đợi tại sân ga, về phía bên phải cửa chính, còn em đứng bên trái. Ai trông thấy Lút-vin trước tiên, thì người ấy sẽ lẩn vào đám đông đi cạnh cô ấy, nhưng chớ có lộ vẻ quen biết gì hết. Người thứ hai nán lại độ vài ba phút, rồi theo sau, quan sát xem có kẻ nào theo dõi không. Vừa ra khỏi ga, đến góc đường Pa-ri và Vi-na, ai gặp Lút-vin thì ngưòi đó sẽ ra hiệu cho cô ấy dừng lại chỗ quán nước. Chẳng kẻ nào nghi ngờ hai người hành khách dừng lại cùng một lúc để giải khát đâu. Ngưòi có nhiệm vụ quan sát cứ đi luôn qua quán. Khi tin chắc là không có người theo dõi, ta có thể bắt chuyện với Lút-vin. Nếu có gì đáng nghi thì ta cứ thế mà đi. Em hiểu chứ?

        - Ngoài ra, người đứng giải khát với Lút-vin còn phải làm gì nữa?

        - Gặp trường hợp nguy hiểm thì đừng nhìn ngang nhìn ngửa gì hết, mà cứ thản nhiên đi thẳng, thế nào Lút-vin cũng lọt được thôi. Gần đây có người của ta túc trực sẵn, họ nhận được lệnh mới luôn.

        - Trước khi tàu đến mười phút em sẽ có mặt tại ga.

        - Sớm quá. Em nên ra đó vào lúc mười sáu giờ mười hai phút thì hơn. Không nên để cho bọn chúng trông thấy em trên sân ga. Hãy giả vờ là em ra đó để mua họa báo gì đấy... Nào đưa tay đây, chúng ta chia tay nhau thế nào để giống như một cặp tình nhân thật sự, rồi anh sẽ chuồn thẳng nhé...

        Phơ-răng-xoa nắm lấy tay Mô-níc hồi lâu, âu yếm nhìn vào đôi mắt nàng rồi vẫy chiếc mũ nồi và lẩn luôn ra sau cửa. Mô- níc cũng vẫy tay, mỉm cười, mặc dầu nàng chẳng thích cười một tí nào.

        Việc "bà chị họ" đến đây làm cho Mô-níc rất lo lắng. Chuyến đi đột ngột này có ý nghĩa gì, trong lúc bọn Giét-ta-pô đang tiến hành khám xét tất cả những ai rời khỏi Bông-vin hoặc đến đấy? Cũng như mọi hành khách khác, chắc chắn là Lút-vin phải đứng hàng mấy tiếng đồng hồ trên sân ga xung quanh lúc nhúc những lính, để chờ bọn Giét-ta-pô kiểm tra giấy tờ. Ai biết được kết quả việc kiểm tra đó sẽ ra sao. Việc cử Lút-vin đến đây, quả là một nước cờ thí, chắc chỉ vì tính chất quan trọng của công tác. Hơn nữa Mô-níc vừa mới gửi thư cho Lút-vin cách đây có ba ngày thôi. Đốì với những cặp mắt lạ thì bức thư ấy hoàn toàn ngay thật - đó là việc trao đổi thư từ thông thường giữa hai người chị em họ. Mô-níc báo tin là ở "Xanh Rê-mi thường có tuyết rơi, điều mà từ trưốc gần như không hề có. Gió vẫn thờ ơ và lạnh lùng thổi. Thực phẩm hiếm lắm nên giá lại tăng vọt lên". Thực ra phải hiểu như thế này: ở Xanh Rê-mi thường xảy ra nhiều vụ bắt bớ, việc mà trước đây gần như không hề có, du kích bắt đầu hoạt động mạnh, hiện nay đến Xanh Rê-mi là đi vào con đường mạo hiểm...

        Vậy mà sau khi nhận được tin báo đó các đồng chí vẫn cứ cử Lút-vin đến! Chắc chắn là chị ấy đi thi hành một nhiệm vụ quan trọng lắm đấy.

        Tình hình chiến sự lúc đó đang diễn ra ác liệt đến nỗi hàng ngày người ta phải trải qua biết bao nhiêu những giờ phút bất ngờ. Từ ngày quân Nga bao vây quân Đức ở gần Sta-lin-gờ-rát, sáng nào chiều nào mẹ con bà Tác-van cũng nghe phát thanh. Buổi sáng thì nghe tin của Bộ tư lệnh Đức; buổi tôi, nếu bắt đúng làn sóng thì nghe buổi truyền thanh bằng tiếng Pháp từ Luân-đôn.

        Từ trước đến nay, đối với Mô-níc và bà Tác-van, dải đất Liên Xô chẳng những là một nước xa lạ mà còn là một nước không thể hiểu được nữa. Mẹ con bảo nhau: "Bên ấy mọi thứ đều khác hơn bên ta cả". Nhưng khác nhau như thế nào thì họ không biết, mà cũng chẳng cố tìm để biết.

        Rồi bỗng nhiên nước Nga huyền bí kia, từ một chân trời xa xăm không ai biết đến, đã trở nên gần gũi. Cuối cùng, nó thành ra một cái gì ấm áp trong lòng Mô-níc, y như dải đất Pháp vậy, Mô-níc cảm thấy mình có nhiệm vụ đối với nhân dân Nga là hiến dâng tình yêu cùng với lòng cảm phục trước sức mạnh tinh thần vô địch của họ và chân thành mong ước được gia nhập vào đội quân vĩ đại đó của các chiến sĩ đấu tranh vì chân lý.

        Mô-níc luôn luôn chăm chú đọc ngấu nghiến từng dòng một trên những tờ báo có đăng các mẩu chuyện về những trận chiến đấu ở tận khoảng trời Nga xa xôi. Nàng học ở Phơ-răng-xoa cái lối hiểu ngầm và nắm vững là: nếu câu chuyện nói đến tinh thần anh dũng tuyệt vời của các đơn vị quân đội Đức bảo vệ các vùng có dân cư ở, thì có nghĩa là nơi đó đã được quân đội Nga giải phóng rồi, hay ít ra cũng đang bị bao vây, khi có tin báo là cuộc rút lui theo kế hoạch đã thực hiện được sớm hơn, tức là bè lũ Hít-le đã phải chạy cong cả đuôi để thoát chết.

        Khi đọc báo, Mô-níc hay nhìn vào góc giá sách bằng con mắt biết ơn, nơi ấy có đặt riêng một quyển sách độc nhất mà nàng đã lùng mua được ở Xanh Rê-mi với mục đích tìm hiểu nước Nga tường tận hơn.

        Đó là tác phẩm của Rô-manh Rô-lăng viết về Tôn-stôi... Quyển sách này là của chú Ăng-đờ-rây bỏ quên lại đây khá lâu, và nó nằm mục ra trong cái hòm to tướng của bà Tác- van để chứa những thứ táp nham: ổ khóa gãy, mũ nát, những bản thời giá của các hiệu buôn, quả đấm cửa hỏng, áo dài cũ của Mô-níc và quần đùi rách của Giăng. Một lần lục

        tìm vật gì đó trong đống đồ cũ, Mô-níc tình cờ trông thấy nó, nàng mang đi xếp lại một chỗ như một vật quí giá, và suốt đêm nàng đem ra nghiền ngẫm, cố gắng tìm trong tâm hồn của một người để hiểu được tinh thần của cả một dân tộc. Mô-níc khó lòng thông suốt hết những điều của Rô-manh Rô- lăng viết. Vì nàng chưa hề đọc một tác phẩm nào của Tôn- stôi cả, cho nên nàng phải tự mò mẫm theo những tư tưởng của người công dân vĩ đại đó, con người đáng phục đã say sưa, gian khổ đấu tranh suốt đời để đi tìm chân lý. Nhưng làm thế nào mà Tôn-stôi có thể đề xướng lý thuyết không chống lại sự tàn bạo được?

        Ổ, Mô-níc hiểu rõ rằng rất cần chống lại sự tàn bạo nếu không nó sẽ đè bẹp tất cả. Là vì sự tàn bạo được vũ trang từ đầu đến chân bằng đại bác, bom, súng liên thanh, trại tập trung bạo lực, xảo trá, sự dửng dưng tàn nhẫn đối với con người, đối với trái tim của con người... Chính các vĩ nhân đã sai lầm! Vậy theo nàng thì nên như thế nào, hỡi cô con gái bình dị trong cái thị trấn nhỏ bé bên dãy núi An-pơ? Nhưng sao tim nàng đập mạnh như vậy, khi nàng đọc chuyện về một người Nga mà nàng chưa hề quen biết? Vì là cả nhân dân của ông ta cũng tán thành chống lại sự tàn bạo: họ đã đứng lên chống lại bọn áp bức và lật nhào chúng để bảo vệ lấy cuộc sống của mình, bảo vệ lấy chân lý của mình.

        Thỉnh thoảng Mô-níc giở đúng ngay trang sách có ảnh Tôn- stôi, và ngắm nghía nét mặt ông một lúc lâu. Đôi mắt xa lạ nhìn thẳng vào mắt nàng, đòi hỏi ở nàng những gì? Cái nhìn nghiêm nghị tinh anh, sáng suốt đã khiến nàng lo lắng hay sao? Đúng là nó có hiệu lực đối với tất cả những ai đã trông thấy nó trên đời. Nó đòi hỏi sự thật, lòng chân thành, và nếu bạn đã sai lầm trong việc chọn lấy con đường dẫn tới chân lý này, thì nó gọi bạn đi tìm con người để đạt tới đích! Có thể, lòng khao khát chân lý đó sẵn có ở mọi người dân Nga chăng? Chính nó đã làm cho họ trở thành những con người vững như đồng trong chiến đấu chăng?

        Phải chăng lòng khao khát đó không còn sống trong tim nàng và không làm nàng phải đau khổ trong bao nhiêu tháng ngày đằng đẵng.

        Đối với Mô-níc thì nàng đã rõ hết từ trước. Nàng được may mắn lọt lòng mẹ trên dải đất Pháp tuyệt đẹp này, vì thế mà nàng đã cảm ơn số mệnh, nàng yêu nhân dân và Tổ quốc nàng vô hạn...

        Rồi nàng vô cùng ngạc nhiên khi thấy rằng mình hiểu biết về nước Pháp chẳng nhiều hơn hiểu biết về nước Nga mấy tí. Và về nhân dân Pháp cũng thế. Nàng biết tên La-van, chính phủ Vi-si đã bán rẻ Tổ quốc nàng cho tên Lê-véc bẩn thỉu, tự xưng là những người chính trực và đã làm tay sai cho quân thù. Nàng cũng biết Phơ-răng-xoa, chú Ăng-đờ-rây, Giăng, hàng trăm, hàng nghìn những con người không chịu đầu hàng bọn Hít-le nên đã lẩn vào núi để chiến đấu chống lại chúng. Vì vậy mà có hai mặt trận của người Pháp và có hai nước Pháp. Có lẽ chẳng phải hai đâu mà nhiều hơn nữa cũng chưa biết chừng? Tại sao những người mà Tổ quốc đãi ngộ họ ít hơn tất cả mọi kẻ khác, lại bỏ thị trấn của mình để theo du kích? Chính họ đã tạo ra mọi thứ trên mảnh đất đó: họ trồng nho, chăn súc vật, làm việc trong các xưởng, xây dựng những con đường trên các sườn núi hiểm trở. Còn bọn người chuyên sống bám vào sức lao động của họ, y như một bầy chuột nấp trong hang, thỉnh thoảng, không thấy ai đến gần, mới thò đầu ra khoác lác dăm ba câu về lòng yêu nước, về tấm lòng của chúng đối với nước Pháp... Giả sử bọn Hít-le bị tống cổ đi... Lúc ấy sẽ ra sao? Những người chăn cừu lại quay về với đàn cừu của mình, những người thợ nề sẽ cầm lại chiếc bay, những người trồng nho quay về với mảnh vườn, công nhân lại đứng bên máy. Còn bọn chuột cống kia chắc sẽ rồi khỏi hang chui lên tiếp tục đục khoét dân chúng, mở những cửa hiệu, nhà máy mới, tậu những chiếc xe hơi lịch sự, tối tân chứ gì? Rồi những nhà du lịch sang trọng lại lục tục đến tìm chúng. Thế là trên đất nước Pháp tươi đẹp của Mô-níc đâu vẫn hoàn đấy. Cô nàng ơi, nàng có tin như vậy... là tươi đẹp không?

        Mô-níc khó gỡ ra khỏi giấc mơ trong trắng của thời niên thiếu, tâm hồn son trẻ của nàng bị giày vò ghê gớm, vì nàng chẳng chịu trao đổi tâm tình với ai cả. Với Phơ-răng-xoa có thể được chăng? Nhưng anh có đủ thời giờ để làm cho nàng tỉnh cơn mê muội không? Chắc anh sẽ đùa bỡn như thường ngày, thế là hết...

        Tuy nhiên Mô-níc vẫn đến nhà Phơ-răng-xoa. Lần này thấy vẻ ngạc nhiên của nàng anh không đùa nữa.

        Đồng thời, lúc đó tình hình chiến sự đang phát triển, nên Mô-níc cảm thấy hình như ở một chân trời xa xôi đã vụt lóe lên những ánh hồng của buổi bình minh, báo hiệu trước một ngày nắng đẹp sắp đến, sau một đêm trường trằn trọc.

        Có lẽ Lút-vin mang tin tức quan trọng đến đây nhiều lần lắm rồi thì phải. Vì những người cử cô đi công tác phải là các đồng chí chỉ huy toàn thể anh em du kích. Dĩ nhiên, Phơ-răng- xoa không lộ cho Mô-níc biết điều đó, nhưng nàng không còn bé bỏng gì nữa, nàng tự đoán: chỉ cần nói cho "bà chị họ" biết số hiệu, giờ xe lửa khởi hành tại Bông-vin tức là đoàn xe lửa đã rơi xuống vực thẳm rồi. Chắc là Lút-vin đã báo ngay tin đó cho một người có trách nhiệm. Và bây giờ chị đang mang chỉ thị quan trọng cho người ấy. Có thể Phơ-răng-xoa biết được chuyện, nhưng anh vẫn cho Mô-níc là một thiếu nữ ngây thơ. Đã bao nhiêu lần nàng xin tham gia một công tác nào quan trọng, nhưng anh chỉ cười và bảo rằng nàng làm như thế đã quá sự tưởng tượng của anh rồi. Đối với Hen-rích, dạo này Phơ-răng-xoa tỏ ra hoàn toàn khác trước. Anh không buộc Mô-níc phải thận trọng nữa, và một lần anh đã nói trắng ra là trong đám người Đức có khá nhiều chiến sĩ chống phát xít. Không, bây giò không nên nghĩ đến Hen-rích, đến nhiệm vụ gì mà Lút-vin đang thi hành cả. Cần cố gắng làm thế nào để mọi việc sẽ trôi chảy bằng phẳng. Còi xe lửa đã rúc vang, phải nhanh chân hơn nữa để ra ga vào lúc tàu sắp đến.

        Mô-níc bước ra sân ga, nàng không chú ý đến bọn Giét-ta-pô đang lảng vảng quanh đấy. Nàng đi đến quán sách báo ở bên trái cửa vào chính. Sau khi mua số báo hàng ngày, nàng cầm một tờ họa báo và chăm chú ngắm những kiểu quần áo mùa xuân in trên những trang sau cùng.

        Con tàu chạy tối gần, rồi đỗ lại, Mô-níc phải đóng vai một cô gái có tính tò mò đang ngắm nghía từng bộ quần áo tắm của phụ nữ từ dưới lên trên. Nhưng Lút-vin ở toa nào ấy nhỉ? À, kia rồi, khuôn mặt của chị lấp ló trong khung cửa sổ kia kìa, Lút- vin xuống tàu. Chị mặc chiếc áo choàng lộng lẫy bằng lông thú may đúng "mốt", trên đầu chiếc mũ đen xinh xắn tô đậm nét cho mái tóc vàng rực, óng ả. Một bà lịch sự thế mà chẳng đập vào mắt ai cả... Giời ạ, thế là làm sao?

        Ngay đến Mô-níc còn phải che mặt bằng tồ họa báo mở rộng để tiện nhìn Lút-vin.

        À... Một thằng Giét-ta-pô bên phải, một thằng bên trái, thằng thứ ba ở phía sau. Lút-vin bị bắt rồi! Phơ-răng-xoa có trông thấy không? Mà nếu thấy thì tại sao anh không xông vào cứu cơ chứ?

        Mô-níc bước về phía trước và vấp phải một cái nhìn cảnh cáo nghiêm khắc. Mấy tên Giét-ta-pô dẫn Lút-vin đi mất hút vào một cửa phụ.

        Mô-níc chỉ còn đủ sức để tự nén lòng khỏi kêu lên và khỏi run bần bật khi chúng đưa Lút-vin qua mặt nàng. Trưóc mắt nàng mọi vật đều quay cuồng. Nàng tựa người vào bức vách của quán sách cho khỏi ngã.

        - Về nhà đi và đừng giở trò dại dột ra đây! - Hình như từ xa vẳng lại tiếng thì thầm giận dữ của Phơ-răng-xoa.

        Mô-níc quay ra và thẫn thờ bước đi.

        Đến khách sạn, Phơ-răng-xoa mới đuổi kịp nàng.

        - Anh vào cổng sau nhé - Phơ-răng-xoa chạy đi và khuất sau cửa lớn.

        Sự việc vừa xảy ra như một giấc mơ khủng khiếp đối với Mô-níc. Nàng sẽ bước vào phòng riêng, vào cái pháo đài bé nhỏ của nàng, và ảo ảnh ghê rợn chắc sẽ biến mất hết. Không, đây là sự thật, Phơ-răng-xoa đang ngồi trên ghế, mặt anh tái nhợt, nhớn nhác.

        - Anh Phơ-răng-xoa, chúng ta có thể giải thoát cho chị Lút- vin được không? Vì chúng ta cũng khá đông cơ mà. Cứ lọt vào sở Giét-ta-pô, đánh tháo cho chị ấy!

        Phơ-răng-xoa mỉm cười chua chát:

        - Chính anh đến đây để dặn trước em điều đó đấy: Không được để lộ cái gì ra trong khóe mắt, trong thái độ, trong dáng điệu! Việc bắt Lút-vin có thể là đột ngột, nhưng chưa chắc chúng đã mò đúng dấu vết. cần phải luôn luôn sẵn sàng. Em hãy xem lại tất cả giấy má, đồ đạc đi. Nên nhớ rằng mỗi một chi tiết nhỏ nhặt đều có thể dẫn đến những hậu quả vô cùng tai hại đấy nhé. Em đã huỷ vé tàu đi Bông-vin chưa? Dốc hết mọi thứ trong ví ra và kiểm tra lại lần nữa đi. Bây giờ làm thế nào để tìm anh: Em đã biết sau này chúng ta sẽ giữ mối liên lạc với nhau qua người chào hàng của một cửa hiệu tạp hóa. Nếu chúng tóm cả anh thì người chào hàng kia sẽ biết đường ĩôi để tiếp tục hoạt động, anh sẽ giao chỉ thị lại cho anh ta. Còn đối với em, bọn Giét-ta-pô chỉ có hai lý do để buộc tội: việc đi Bông-vin và những cuộc gặp gỡ giữa em với anh. Những điều gặp gỡ với anh là điều tự nhiên thôi vi anh là chồng chưa cưới của em. Còn chuyến đi Bông-vin thì... À, em có thể vin vào anh, em bảo: vì ánh hãy ghen bóng ghen gió nên em bực mình bỏ đi Bông-vin để hẹn hò với Hen-rích. Chắc chắn Hen-rích cũng đồng ý nhận lấy điều đó. Theo anh thì Hen-rích là một người tốt bụng. Nhưng trước hết cần phải giữ bình tĩnh! Hãy nằm xuống nghỉ đi, và quên hết mọi việc vừa xảy ra, Mô-níc nhé!

        - Nhưng còn bọn mật thám đang hành hạ chị Lút-vin!

        - Chúng có thể hành hạ Lút-vin, hành hạ anh, em, và bất cứ một ai. Nhưng chúng không thể giết chết hết mọi người. Và chúng ta đã biết rằng chúng ta đang đi trên con đường như thế nào, đúng không, hở em? Nhưng dù sao anh vẫn phải đề phòng bất trắc. Anh tin rằng mọi việc sẽ tốt lành. Và anh sẽ về đây dự lễ cưới của em, anh sẽ khiêu vũ nữa.

        Mô-níc ôm lấy Phơ-răng-xoa và hôn anh.

        - Em cũng phải đề phòng bất trắc. Anh đã vì em mà làm tất cả. Và... và em mong anh hiểu rằng anh có thể đặt mọi hy vọng vào em!

        - Anh hiểu... - Giọng Phơ-răng-xoa run run vì cảm động.

        Nhưng khi Mô-níc còn lại một mình, thì lòng dũng cảm của nàng cũng biến mất. Trước mắt nàng lởn vởn nét mặt của Lút- vin, thân hình thon thắn của chị trong tấm áo choàng rực rỡ, và cạnh đó là những thằng Giét-ta-pô hung ác. Có thật là không thể cứu thoát nổi Lút-vin không, có thật là Lút-vin sẽ bị bàn tay của bọn tàn bạo giết hại không?

        Mô-níc cảm thấy lạnh buốt sau sống lưng. Không, không thể ngồi yên được, phải hành động ngay. Trước tiên phải huỷ hết thư từ, xem lại ảnh một lần nữa, kiểm soát các thứ trong ví. Đây là mấy chiếc trâm cài đầu bằng sừng mà nàng mua ở Bông-vin được gói lại trong mảnh giấy quảng cáo của hiệu tạp hóa. Phơ-răng-xoa nói đúng thật: mỗi một chi tiết nhỏ nhặt đều có thể dẫn đến những hậu quả vô cùng tai hại. Vé tàu đi Bông-vin thì Mô-níc đã thủ tiêu rồi. Mà nàng giấu giếm việc đó làm gì cơ chứ? Tất nhiên là người ta đã gặp nàng trên xe lửa rồi. Và phải trả lời thế nào, nếu chúng hỏi nàng đã ghé qua đâu? Trong phòng riêng của Hen-rích thôi. Vì gã gác cửa khách sạn ngắm nàng kỹ lắm, nên chắc chắn là gã hãy còn nhớ. Có thể sẽ vin vào Hen-rích. cần phải báo trước cho anh biết để anh đừng lộ ra là đã gặp Mô-níc và "bà chị họ" đi với nhau. Nàng sẽ không giải thích cho Hen-rích rõ nguyên nhân mà chỉ nói giản đơn là "bà chị họ" đã bị bắt khi chị đi xe lửa đến thăm Mô-níc,và đó chỉ là một sự nhầm lẫn... Và vấn đề sẽ ra sao, nếu nàng nhờ Hen- rích hỏi tên Mi-le về tin tức của Lút-vin? Đó chỉ là chuyện tự nhiên, vì số phận của người chị họ khiến nàng phải lo lắng...

        Như một cơn gió lốc, Mô-níc đâm bổ ra nhà ngoài, cắm cổ chạy lên gác hai, dừng lại trước căn phòng của Hen-rích, và đánh bạo gõ cửa.

        - Việc gì thế, cô Mô-níc? Sao mặt mày tái nhợt, chân tay lại run lẩy bẩy thế kia.

        Thấy Mô-níc như vậy, mặt Hen-rích cũng biến sắc. Mô-níc không trả lời, ngã vật xuống ghế. Bàn tay nóng hổi của Hen- rích nắm chặt lấy mấy ngón tay giá lạnh của nàng. Hình như bàn tay rắn chắc đã truyền lại niềm tin cho nàng. Thật ra thì Hen-rích đã thấy mình có bổn phận giúp nàng để giải thoát cho Lút-vin rồi!

        - Anh Hen-rích, câu chuyện mà anh sắp nghe đây đáng lẽ tôi không có quyền nói ra với anh. Nhưng tôi đang ở trong tình trạng bế tắc. "Bà chị họ" mà anh đã gặp ở Bông-vin đã bị bắt rồi, ngay trên sân ga Xanh Rê-mi. Chị ấy đến gặp chúng ta... gặp tôi. Người ta sắp hành hạ chị ấy. Anh chớ hỏi vì sao và thế nào nhé! Giá mà đó là điều bí mật của riêng tôi thì tôi sẽ nói cho anh rõ. Nhưng tôi không thể nói được. Làm sao bây giờ? Anh có thể giúp tôi không?

        Hen-rích bóp mạnh bàn tay của Mô-níc đến nỗi nàng suýt bật kêu lên.

        - Tôi xin làm hết mọi việc mà mình có thể làm nổi, Mô-níc ạ. Và tôi sẽ không hỏi cô điều gì cả, ngoài cái điều sẽ giúp cô tiến hành công việc này. Nhưng... bọn Giét-ta-pô có nghi ngờ gì cô không đã?

        - Có, chúng có thể nghi ngờ cuộc gặp gỡ giữa tôi với "bà chị họ" nếu chúng đã biết được chuyên đi Bông-vin của tôi.

        - Chuyến đi của cô thì chúng nắm được rồi. Nhưng tôi đã lừa tên Mi-le để hắn tin là cô đi để gặp tôi, và dường như hắn cũng tin là thật thì phải. Mong cô tha cho cái lỗi nhận xằng ấy nhé. Nhưng Mi-le đã nghi chuyến đi của cô có dính líu tới việc du kích lật đổ đoàn xe lửa chở vũ khí, nên tôi phải...

        Mặt Mô-níc bỗng đỏ ửng.

        - Tôi hiểu anh lắm. Cảm ơn anh, Hen-rích! Nếu có chuyện gì tôi có thể bảo là tôi đã vào phòng riêng của anh có được không?

        - Nhất định là được. Nhưng trong lúc Cuốc báo cáo lại cho tôi lời dặn của Phen-ne thì cô không có mặt trong phòng tôi đấy nhé. Nhớ chưa?... Bây giờ đến chuyện "bà chị họ"... Chị ấy có thể làm liên lụy đến cô không?

        - Có chứ, vì chị ấy đến thăm tôi cơ mà.

        - Được, hiểu rồi... tên chị ấy là gì nhỉ?

        - Tôi cũng không biết chị ấy đến đây với tên gì nữa, nhưng... Mô-níc do dự giây lát - Hen-rích, tôi tin anh đấy, tên thật của chị ấy là Lút-vin. Nhưng nếu chị ấy mang tên khác thì anh phải quên ngay tên này đi nhé!

        - Có thể dựa vào cảm tình với mẹ cô mà tôi đặt vấn đề chú ý đến số phận cô cháu gái của bà không?

        - Không, chị Lút-vin không có họ hàng với chúng tôi đâu.

        - Thế mới rắc rối. Nhưng tôi vẫn cố lần đến mọi đầu mối. Dù chả dám tin rằng mình sẽ thành công.

        - Trời ơi chị ấy có thể bị hãm hại và không còn chút hy vọng nào nữa sao? Giá mà công việc chỉ liên quan đến mình tôi thôi, tôi sẽ tự mình đến sở Giét-ta-pô đấu tranh, đòi hỏi...

        - Cô không được hành động thế đâu, Mô-níc! Chúng ta hãy giao hẹn với nhau thế này nhé: Cô về nhà đi và cố mà đợi. Tuyệt đối không được đi đâu một bước đấy, ngay cả xuống tiệm ăn cũng không được. Tôi sẽ thử đi tìm hiểu xem tình hình của Lút-vin thế nào, rồi quay về báo cho cô biết ngay lập tức. Nhưng cô hãy cố nhẫn nại nhé, tôi với Mi-le dù sao cũng có ít nhiều quan hệ mật thiết, nên phải gặp hắn hơi lâu, và xong việc này thì có thể vừa vặn hết một buổi tối đấy. Đồng ý không nào?

        Mô-níc gật đầu ra vẻ bằng lòng rồi lặng lẽ chìa bàn tay mảnh dẻ, hơi sù sì ra. Hen-rích cúi xuống áp sát má vào bàn tay.

        - Tôi sẽ làm tất cả những gì có thể và cả những cái không thể làm được nữa, cốt sao cho mấy ngón tay bé nhỏ này khỏi phải run lên vì lo sợ?

        Mô-níc đi rồi, Hen-rích liền gọi Cuốc vào và bảo gã chạy xuống chỗ bà Tác-van đặt trước sáu chai cô-nhắc, một tí chanh và đường để mang theo.

        - Thưa Thượng úy, thầy trò ta sắp đi đâu đấy ạ?

        - Tớ đi một mình thôi. Bây giờ tớ chợp mắt một lát, vì trong người thấy hơi khó chịu. Nếu bọn lính kéo ra đây mà không có chuyện gì lôi thôi thì đừng đánh, thức tớ trước tám giờ nhé. Khi tớ đi rồi, cậu có thể đến trại lính, tớ về muộn đấy.

        -  Xin tuân lệnh!

        Hen-rích đi ngủ, mong sao gần tối đầu óc mình sẽ tỉnh táo hơn, nhưng anh không thể nào chợp mắt được. Anh lo cho Mô- níc nên chẳng buồn ngủ nữa.

        "Mình có quyền làm việc này không? Anh lại tự hỏi lòng mình như vậy không biết đã bao nhiêu lần rồi.

        Sau vụ gài mìn ở Bông-vin, Hen-rích đã nhận được chỉ thị dặn anh không nên làm liều. Thế mà bây giờ anh toan cưỡng lại mệnh lệnh ấy hay sao? Nhưng có phải chỉ nên hành động theo mệnh lệnh mà thôi đâu? Chính anh cũng thừa biết rằng: anh mà càng lâu bị lộ thì anh càng làm lợi cho Tổ quốc được nhiều hơn, nhiều vô kể, nhiều hơn bất cứ người nào khác, vì Nam tước Hen-rích đã hoàn toàn chiếm được lòng tin của kẻ thù. Chỉ trong trường hợp vạn bất đắc dĩ anh mới phải đi vào con đường liều mạng. Nhưng dửng dưng sao được khi mối nguy cơ đang treo trên đầu những người chính trực! Vì nếu Lút-vin không chịu nổi tra tấn và thú nhận là cô ta đến thăm Mô-níc... đúng cô Mô-níc mà Mi-le đã nghi ngờ thì...

        Hen-rích cảm thấy như toàn thân anh bị tê dại trước ý nghĩ: Mô-níc có thể sa vào nanh vuốt bọn Giét-ta-pô. Không, anh không để cho tấn bi kịch ấy xảy ra. Hơn nữa, chính anh đã đưa nàng vào con đường này cơ mà. Giá anh không bảo cho nàng biết tin chuyến xe lửa chở vũ khí, thì nàng đâu có đi Bông-vin, đâu có gặp "bà chị họ", và bây giờ có phải mọi việc đều êm đẹp không. Nhưng vì anh muốn rằng số vũ khí sẽ lọt vào tay du kích, và chỉ có qua Mô-níc anh mới báo được tin đó cho du kích thôi. Mà nếu thế thì...

        Hen-rích nhảy phắt ra khỏi giường. Phải! Sao anh lại không nghĩ đến điều này ngay lập tức! Nguồn tin độc nhất là Hen-rích, từ đó mà Mô-níc mới có thể biết được chuyến xe lửa kia chứ! Ngay sau khi Mô-níc bị bắt thì anh cần phải cung khai chính thức, và lúc ấy anh sẽ bị mất đứt tín nhiệm, mọi người sẽ bắt đầu chú ý theo dõi tất cả những hành vi của anh hơn. Và anh nhất định không tránh khỏi bại lộ.

        Có lẽ, đây là lần đầu tiên trong đời, Hen-rích cảm thấy vui mừng vì nguy hiểm đang đe doạ bản thân anh. Vậy anh phải can thiệp vào để giải thoát cho Lút-vin! Đúng tám giờ tối, Cuốc gõ cửa. Hen-rích đã chỉnh tề từ bao giờ, tưởng chừng như anh sắp đi dự tiệc.

        Biết chắc trên xe đã xếp sẵn rượu cô-nhắc, anh liền ngồi vào chỗ tay lái và chỉ một loáng đã tới sân biệt thự của Mi-le. Bọn lính gác cho xe vào thẳng, ngay đến giấy tờ cũng không cần xem qua vì chúng đinh ninh rằng thượng úy là người của chúng. Hôm nay trong phòng riêng không phải chỉ có một mình Mi-le: một sĩ quan trẻ, rất đẹp trai, vận quân phục trung úy đang ngồi đối diện với hắn.

        - Làm quen nhau đi, ông Hen-rích thân mến, đây là ông chỉ huy phó SS, trung úy Dô-ghen, vừa đi phép về. Tôi đã nói chuyện ông ấy cho ông nghe cả rồi.

        - Và, tôi cần thêm là nói rất nhiều điều tốt. Tiếc rằng trước đây tôi chưa có dịp được gặp ông, ông Dô-ghen ạ.

        Hai bên má hồng hồng của trung úy, vụt ửng lên như má của các thiếu nữ. Với món tóc vàng uốn quăn, đôi mắt bồ câu mỏ to và cái mồm mủm mỉm y như của trẻ con, nhìn chung gã giống con gái hơn là con trai; chỉ có cái cằm nhọn hoắt và quá dài phá mất hết nét cân đối toàn diện và làm cho bộ mặt gã, dù có đẹp, cũng trở thành khó coi.

        - Ngọn gió lành nào đã đưa vị khách quý đến với chúng tôi vậy? - Mi-le bô bô cái mồm, hai tay nắm chặt lấy tay Hen-rich - Không đâu, chắc là ý định cầu may đã xui ông ghé qua đây thôi chứ gì?

        - Tôi quen cái lệ lân la tới nhà bè bạn hàng ngày rồi, cùng lắm thì cách một ngày, nhưng hôm nay đã là ngày thứ ba không gặp ông ngay cả lúc ăn trưa ỏ câu lạc bộ nữa. Thế là chứng tỏ ông rất hờ hững với cái khác thường của tôi.

        - Nam tước yêu quý ơi, ông lại giận tôi rồi! Ông đã biết tôi đối với ông như thế nào rồi cơ mà. Nhưng công việc của tôi đang bù đầu ra đầy! Thật là tôi phờ cả râu, chẳng có thời giờ đi đên đâu nữa.

        - Thế nghĩa là tôi đang quấy rầy ông chứ gì?- Gương mặt Hen-rích lộ rõ vẻ thất vọng - Vậy mà tôi cứ hy vọng là chúng ta sẽ ngồi bên nhau, chuyện trò, nên tôi đã mang theo mấy chai cô-nhắc.

        - Nam tước thân mến! Chắc là tôi không nên nói thẳng điều này! Chúng ta là bạn bè với nhau, mà giữa tình bạn bè thì lễ nghi đều vứt hết. Ông Dô-ghen, đóng cửa lại đi và ông cho phép tôi sống cảnh thần tiên một chốc vậy. Này, những chai nưóc thánh kia ông để ở đâu?

        - Trên xe ấy. Ông cho người mang vào đi, và nhớ bảo lấy cả gói chanh và đường nữa đấy...

        - Ông tính toán chu đáo quá! Bây giờ tôi sẽ giao cho tên lính hầu... mà không, không tiện. Ông Dô-ghen, tự ông ra mang hết mọi thứ vào đây đi. Còn tôi sẽ chuẩn bị tất cả. Ông Hen-rích, vào trong này!

        Mi-le mở cánh cửa thông sang phòng bên cạnh vừa dùng làm phòng ngủ vừa dùng làm phòng ăn cho hắn trong những ngày hắn phải ở lại sở. Ngoài chiếc đi-văng rộng ra, trong đó còn kê thêm một cái bàn nhỏ và một tủ chè.

        - Chúng ta xoay xở lấy, không cần gọi lính hầu thế sẽ thân mật hơn - Mi-le vừa nói vừa bày cốc, đĩa lên bàn.

        - Không có người lạ thì tốt lắm, chắc là hôm nay tôi sẽ say. Chả mấy khi cá gặp nước, rồng gặp mây.

        - Biết làm sao bây giò, buồn chết người đi được.

        - Họ nhét mình vào cái đất đèo heo hút gió này! Chẳng có quái gì tiêu khiển cả. U tì lắm - Hen-rích than thở.

        Mi-le mỉm cười hoài nghi:

        - Thế còn đào Mô-níc đâu? Chán rồi à?

        - Ăn thua gì? Cũng như bọn con gái đứng đắn khác cô ấy nhìn vào chúng ta bằng con mắt nghiêm nghị, nghiêm hơn ý muốn của mình nhiều. Cô ta không hay lèm nhèm đâu, khó chơi lắm. Mà tôi cũng chả buồn để ý tán tỉnh làm gì nữa! Chắc ông chưa biết tôi đã có người yêu rồi, một ngày gần đây chúng tôi sẽ trao nhẫn cưới cho nhau đấy.

        Dô-ghen mang rượu vào đặt lên bàn. Mi-le hí hửng tán:

        - Thế thì cốc đầu tiên hôm nay tôi sẽ uống mừng người yêu của ông! Nhưng, ông Hen-rích này, Nam tước phu nhân tương lai là ai vậy?

        - Nàng Lô-ra Béc-gôn yêu quí¹.

        - Con gái của thiếu tướng Béc-gôn ư?- Dô-ghen hỏi lại - Thật là một mĩ nhân - Đôi mắt bồ câu của Dô-ghen sáng lên, tưởng chừng như chính gã được cưới Lô-ra vậy.

        Mi-le chúc mừng Hen-rích một cách kính cẩn, đúng mực. Hắn nâng cao cốc:

        - Xin mừng cho Nam tước phu nhân tương lai - Nàng Lô-ra Phôn Gôn-rinh¹!

        Cả ba cùng cạn chén thân mật. Hen-rích rót ngay thêm một lượt nữa.

        - Bây giờ thì tôi cầu chúa cho ông, ông Hen-rích, được chuyển sang bộ phận của chúng tôi vì ông và Thiếu tướng gắn bó nhau bằng hai thứ tình cảm, cho nên Thiếu tướng sẽ vì ông mà làm hết tất cả. Đó là lời nói của người bạn ông - một tay phản gián già dặn, đã biết ít nhiều mánh khóe để thăng quan tiến chức đấy!

        - Ông Mi-le nói đúng lắm - Dô-ghen phụ họa - Cứ tưởng tượng mà xem, chúng ta làm việc tay ba với nhau thì tuyệt lắm!

        - Tôi với ông Mi-le đã bàn đến việc đó rồi... thong thả tôi rót rượu thêm lượt nữa đã. Cốc mà khô thì còn gì chán bằng... Ấy, tôi với ông Mi-le đã bàn đến việc đó rồi, và tôi cũng có thổ lộ với ông ấy nỗi lo lắng của mình. Tôi sợ mình không đủ tài năng. Mà làm việc ở sở Giét-ta-pô thì đòi hỏi nhiều khả năng, tôi dám nói là tài hoa nữa cơ.

        - Đúng thế - Mi-le gật đầu ra vẻ đắc ý - Nhưng tôi nghĩ, khó mà tìm ra một sĩ quan toàn diện, tự nguyện nhận công tác trong sở của chúng tôi lắm. Ngoài ra, vì cha nuôi và là ông nhạc tương lai của ông có thể giúp ông được nhiều mặt. Đấy, xem như đại úy Lút của chúng tôi kia, đối với công việc này, ông ta là một người hoàn toàn xa lạ, ông ta còn lỏng tay quá...

        - Nam tước ạ, ông Mi-le khuyên ông như vậy đúng quá đấy! Tôi làm việc ở sở Giét-ta-pô đã ba năm nay, nhưng tôi không thể tưởng tượng được là tôi sẽ sống như thế nào, nếu trên điều động tôi sang công tác khác - Dô-ghen đã chếnh choáng hơi men, giọng nói lè nhè.

        Rượu cô-nhắc bắt đầu ngấm. Màu hồng hồng trên đôi má phình của Dô-ghen đã ngả màu sẫm hơn, cặp mắt bồ câu sắc xanh lơ, trở nên đục ngầu, Mi-le còn tỉnh táo hơn, nhưng hắn cũng phải cởi tung cổ áo ra và dùng khăn tay lau cái trán mướt mồ hôi. Hắn khoe:

        - Ông Dô-ghen thật là một viên dự thẩm thiên tài. Ông ta có thể hỏi cung từ sáng đến chiều, và mọi vấn đề đều tuôn ra tuồn tuột. Ông ta là một thi sĩ hỏi cung, nếu có thể gọi được như thế.

        - Nhưng thi sĩ cần có cảm hứng, mà như người ta thường nói, có phải lúc nào cũng hứng được đâu.

        - Ồ, thế thì ông chưa hiểu cái cảm giác làm việc của chúng tôi rồi, khoái lắm! Chính nó đẻ ra cảm hứng đấy! Nó làm tôi say sưa, như thứ cô-nhắc này vậy. Không, tôi nói bậy đấy! Có thể nào so sánh sự say sưa thông thường với khoái lạc tinh vi do cảm giác về quyền lực ưu thế của mình đối với con người được? Giả vờ ngây thơ, độ lượng, làm cho kẻ bị tra khảo cảm thấy họ đã vượt ra được khỏi cạm bẫy rồi, và bất thình lình, bằng một quả đấm, đóng sập cửa bẫy xuống ngay trước mũi họ! Thỉnh thoảng lại thay đổi chiến lược; làm cho họ ngây người ra, đừng để họ kịp tỉnh lại, buộc họ quỳ gối trước mặt ta cầu khẩn kêu la, nâng tay lên hôn hít. Chà, những giây phút ấy thì quả thực tôi cảm thấy mình như một đấng siêu nhân!

-----------------
        1,2. Theo phong tục các nước châu Âu, người con gái khi chưa chồng thì mang họ của bố, nhưng sau khi lấy chồng thì phảr mang họ nhà chổng (N.D)

        - Con thú tóc vàng!- Mi-le cười hề hề.

        - Ôi, lạy chúa! Nó đã chữa cho người Đức chúng tôi khỏi cái tư tưởng duy tâm đấy. Vì danh nghĩa của đấng siêu nhân, hãy giết người đi, hàng trăm, hàng nghìn, hàng triệu người! Tại sao ông nhìn tôi như thế, Nam tước? Hà-hà-hà! Ông sợ sẽ vượt quá những nét phân biệt con người với đấng siêu nhân thì phải... Một hai lần hỏi cung thôi -, ông sẽ tin chắc điều đó không có gì là khó, nếu ông là người mang một tâm hồn quý tộc thực sự, chứ không phải một tâm hồn nô lệ đáng khinh!

        Dô-ghen càng say khướt. Mớ tóc vàng của gã bù rối, đôi mắt đỏ ngầu, mấy ngón tay búp măng run rẩy nắm chặt lại rồi lại từ từ xoè ra.

        Hen-rích cố nén mãi cho tên "quý tộc tâm hồn" này lảm nhảm trong cơn cuồng loạn.

        - Hen-rích, ông có chấp nhận lời đê nghị của tôi không đấy? - Mi-le phát ngấy câu chuyện không đầu đuôi của tên Dô-ghen say mềm, liền quay sang Hen-rích.

        - Tôi cần hỏi ý kiến ba tôi đã. Và nếu ba tôi đồng ý, thì tôi nghĩ rằng bộ ba chúng ta sẽ rỉ tai với tướng E-véc thì chắc là xong xuôi ngay.

        - Tôi tin thế nào ngài Thiếu tướng cũng tán thành, mà còn cầu mong nữa là đằng khác! Vậy chúng ta hãy cùng nhau cạn chén để chúc cho ông được sự đồng ý của Thiếu tướng! Và mong rằng một ngày gần đây chúng ta sẽ gặp Nam tước phu nhân Lô- ra Phôn Gôn-rinh tại Xanh Rê-mi này! - Mi-le nâng cốc.

        - Tôi e rằng diễm phúc đó không đến sớm với tôi như thế đâu! Chúng tôi giao hẹn đính hôn thì vào đầu tháng hai, đúng ngày sinh nhật của người yêu tôi.

        - Ông muốn thuyết phục để tôi tin là lúc nào ông cũng tỏ ra như đấng Ăng-tôn thiêng liêng đấy à? - Mi-le mỉm cười.

        - Lạy chúa, ông đừng hiểu lầm tôi như thế! Cần phải thật sự thiêng liêng để đứng vững trước bọn mỹ nữ. Nhưng vai trò của một người chồng chưa cưới buộc tôi phải thận trọng và, nói nhỏ với ông thôi đấy, phải che giấu những trò ấm ớ của mình đi! Mặc dù, thực ra, chẳng có gì để giấu cả: tại Xanh Rê-mi này, tôi bị bắt buộc phải cam chịu cái chế độ như thế...

        Dô-ghen nhoai người về phía Mi-le thì thầm câu gì vào tai hắn, hắn cười ngất.

        Bất thình lình Dô-ghen hỏi:

        - Ông có muốn tiêu khiển đôi chút không, đấng Ăng-tôn thiêng liêng?

        - Món ấy thì...

        - Ông Dô-ghen, ông đã hỏi cung xong con bé người Pháp từ Bông-vin đến rồi à?

        - Mới có giai đoạn thứ nhì thôi- Gã vừa nốc cạn vừa trả lòi.

        - Tôi không hiểu các ông muôn nói gì?

        - Ông Dô-ghen thực nghiệm phương pháp hỏi cung của ông ấy đấy mà. Phương pháp này có ba giai đoạn: Giai đoạn thứ nhất như ông đã được nghe rồi- tức là khảo bên trong, giai đoạn thứ nhì là khảo bên ngoài, và giai đoạn thứ ba - phốỉ hợp cả hai giai đoạn trước.

        - Thế cái việc khảo nghiệm của ông có mang lại kết quả gì không? Con bé đã khai ra chưa?- Hen-rích cảm thấy giọng mình hơi run, bèn dăng hắng.

        Dô-ghen nhăn mặt không vừa lòng.

        - Bây giờ thì chưa, nhưng điều đó không làm tôi phải lo lắng vì chúng tôi mới bắt tay vào giai đoạn thứ nhì thôi! Hôm nay... thế nào nhỉ, phải nói thế nào nhỉ? A ha? Hôm nay con bé chỉ mới trông thấy hoa thôi, rồi ngày mai nó sẽ nếm thử quả! Ông hãy tin rằng nó sẽ cảm thấy được vị ngon và ngay lập tức phải phun ra hết: đi gặp ai, với mục đích gì.

        - Nhưng nhỡ ra con bé không có tội thì sao?

        - Ông Hen-rích thân mến! -Mi-le xen vào - Ông là một đồng nghiệp tương lai của chúng tôi thì nên biết rằng: Kẻ nào ở sở Giét-ta-pô ra chỉ có thể sang bên kia thế giới hoặc rơi vào trại tập trung thôi. Trại tập trung thì gần đây không có, vì vậy chỉ còn lại một con đường: sang bên kia thế giới! Giá tôi ở vào địa vị ông Dô-ghen thì tôi đã ăn gỏi con bé rồi. Tôi lúc nào cũng giữ vững nguyên tắc này: Dân Pháp càng ít, càng bớt kẻ thù. Đúng vậy, tiếc là phải bỏ mất con bé, chẳng chấm mút gì được cả, nó đẹp tuyệt trần.

        - Một đứa con gái đẹp, vậy mà ông không cho tôi ngắm một tí!

        - Ông Dô-ghen, cho Nam tước giải trí đi!

        Dô-ghen lảo đảo ra khỏi phòng, mở cửa phòng giấy quát bảo tên trực ban:

        - Lôi cổ con Lút-vin lên đây!

        Hen-rích cảm thấy sự bối rối của mình lên đến tột bậc. Khối óc anh làm việc ráo riết: Giả vờ bị sắc đẹp phụ nữ làm mê hồn, gạ gẫm chúng bỏ hai người lại với nhau, rồi về sau thì tùy hoàn cảnh mà hành động... Nhưng hành động thế nào bây giờ? Giả vờ chạy trốn khỏi nơi này thì không được rồi. Gạ hai tên đầu trâu mặt ngựa kia cho chở Lút-vin đi dạo chơi với mình y như để tiêu khiển có được chăng? Cố nhiên, đó là lối thoát độc nhất. Nhưng phải làm cho chúng mềm người ra hơn nữa để chúng không thể nhớ được là chúng đang ở trong cái thế giới nào! Dô- ghen thì gần đến mức độ đó rồi, còn Mi-le...

        Hen-rích làm bộ lảo đảo, lấy cùi tay hất đổ ly rượu xuống bàn, rồi văng tục ầm ĩ và đòi mang cốc to đến để cả ba phải cùng uống cốc to. Chỉ có những sinh viên mồm còn hơi sữa mối uống cô-nhắc bằng loại cốc bé tí này. Chân Mi-le cũng đã xiêu vẹo, hắn mang đến ba chiếc cốc vại to tướng và đổ rượu gần đầy cốc. Dô-ghen nốc một hơi cạn. Mi-le cười hềnh hệch và cũng chỉ một loáng đã ừng ực dốc hết cốc rượu, nhưng hắn ho sặc sụa đến nỗi suýt ngạt thở.

        - Con khỉ, mọi vật cứ lộn tùng phèo trước mắt tôi thế này!- Mi rên ri và hai tay ôm chặt lấy đầu.

        - Còn trước mắt tôi toàn vòng tròn là vòng tròn - Hen-rích vờ say, cười sằng sặc. Biết chắc không đứa nào trông thấy, anh chẳng thèm nhấp nháp tí rượu nào mà cứ bí mật đổ nó xuống gậm bàn.

        Có tiếng chân bước, rồi một thằng mang tiểu liên dẫn người thiếu phụ vào phòng. Trên người chị chỉ còn độc mỗi chiếc áo cánh rách mướp nên chị run lên vì lạnh. Một vết vạch rớm máu chạy từ vai trái qua ngang ngực. Thoạt trông thấy Dô-ghen, Lút-vin lùi về phía cửa, và toàn thân chị cứng đờ. Nhưng trên khuôn mặt rắn rỏi của chị không một thớ thịt nào run lên cả. Tinh thần điềm tĩnh đợi chết hiện rõ trong đôi mắt to màu hạt dẻ.

        Dô-ghen toan đứng dậy, nhưng gã lảo đảo ngã phịch xuống ghế. Cặp mắt đục ngầu của gã lờ đờ nhìn Lút-vin, rồi chợt long lên:

        - B...à...à... có thể ngồi được đấy! Tôi mời bà lên không phải để hỏi cung, mà... mà để dự một bữa tiệc tang. Bà hãy nhận lời đi, chúng tôi rất nhã nhặn và chiếu cố mới mời bà dự bữa tiệc tang của mình đấy.

        Lút-vin không nhúc nhích. Hình như chị không nghe lời nói của Dô-ghen, chị chẳng thèm nhìn những ngưòi đang có mặt trong gian phòng.

        - À, mày to gan nhỉ!- Dô-ghen lại toan đứng lên, gã bước tới, nhưng lại ngã xiêu ngã vẹo, và cùi tay của gã va phải góc tủ chè sắc cạnh.

        - Ô... ô... i... !- Gã the thé rên rỉ, và sắc mặt vốn đỏ ửng của gã tái nhợt đến nỗi hình như gã sắp ngất đi. Mi-le chạy đến gần và ôm lấy hai vai gã.

        - Tôi đã bảo với ông rồi - thịt mẹ nó đi cho rảnh! Lôi cổ nó ra ngoài vực ấy! - Rồi Mi-le bẻ ngón tay kêu răng rắc giả làm tiếng súng nổ.

        - Đúng, đúng, lôi ra vực, lôi ra vực, lôi ra vực! - Dô-ghen đấm tay xuống bàn và gào lên.

        Mi-le chếnh choáng đi sang phòng giấy và một phút sau quay vào, tay cầm cuốn sổ.

        - Sổ danh sách đây, ký vào!

        Dô-ghen nhanh nhẹn rút lấy bút máy rồi cúi xuống quyển sổ. Hen-rích trông thấy hắn viết bên cạnh tên Lút-vin: "Ra lệnh chấp hành bản phán quyết - Dô-ghen".

        - Ông Mi-le!- Hen-rích vỗ vai Mi-le - Có thể gặp riêng ông một chút được không?

        Mi-le và Hen-rích rời xa chiếc bàn một quãng.

        - Tôi yêu cầu ông một việc nhỏ thôi. Mi-le, ông để tôi thi hành bản phán quyết này cho! Dô-ghen của ông không đủ khả năng làm cái trò đó đâu. Mà thú thật với ông, con bé làm tôi mê mẩn cả tâm thần... ông hiểu tôi chứ?

        - A, đấng Ăng-tôn thiêng liêng không đứng vững nổi trước mồi ngon rồi! Mòi cậu! Cứ thưởng thức đến bao giờ cũng được!- Mi-le đổi giọng xưng hô cậu cậu tớ tớ - Cậu muốn ở tại đây hay thích mang cô ả về phòng riêng đấy? Này, nhớ đừng hở ra cho ai biết nhé!

        - Cậu cứ yên trí, mình có cả chìa khóa cửa sau đây rồi.

        - Cố gói ghém mà giải quyết xong trước sáng đi nhé! Dô-ghen, ông chỉ Nam tước địa điểm hành hình của ông đi! Gớm đã ngủ lăn ra rồi! Thôi, thế tớ hướng dẫn cho cậu vậy. Từ trong phố nhỏ của chúng mình có một đường chạy thẳng lên núi cao, phía trên dòng suối. Cậu đặt con bé trên bờ vực thẳm, rồi bắn hoặc đẩy nó xuống, có ma nào biết được ai bị thả xuống dòng suối này, nước sẽ cuốn xác về tít tận phương Nam thế là yên chuyện...

        - Hiểu rồi. Thôi, cậu cho người đưa tiên nữ ra ô-tô đi và bảo lấy cái gì quấn nó lại. Mặc cho tên xạ thủ tiểu liên kia muốn xoay con bé ra ra sao thì xoay, mình vối cậu làm thêm cốc nữa đã. Nào cậu rót đi, tay mình run lên bần bật rồi đây này... đúng là chưa quen.

        - Ổ, lần đầu tiên ai mà chả thế!- Mi-le xoa vai Hen-rích ra điều kẻ cả - Không việc gì, rồi sẽ quen dần!

        Đã ba giờ khuya, trong khách sạn mọi người đang yên giấc. Hen-rích bí mật mang Lút-vin về phòng riêng của mình. Suốt dọc đường chị im lặng và khi trèo lên bậc thang, như một người nằm ngủ bị bóng đè, chị chẳng nhìn xuống chân, mà cũng chẳng đưa tay lên vịn lan can. Khi vào đến phòng rồi, tựa hồ như chị mới tỉnh giấc. Suốt cả buổi tối, lần đầu tiên Hen-rích được nghe tiếng chị nói.

        - Thằng đểu giả!- Lút-vin thét lên - Mày còn ghê tởm hơn một tên quỷ sa-tăng!

        Bị kiệt sức vì tiếng thét giận dữ và căm hờn, Lút-vin loạng choạng, nhưng khi Hen-rích tiến lại gần để đỡ chị ngồi xuống, chị liền đấm anh văng ra bằng một sức mạnh bất ngờ.

        - Đừng đến gần tao, tao không để mày làm nhục khi tao còn sống.

        - Được rồi, tôi không đến gần nữa. Nhưng chị ngồi xuống đi, Lút-vin! Tôi sẽ gọi cô Mô-níc đến đây ngay bây giờ và cô ấy...

        - Tao không biết Mô-níc nào hết!

        - ... và cô ấy sẽ nói cho chị rõ mọi việc.

        - Đã bảo tao không biết cô Mô-níc nào hết kia mà!

        - Thế thì tôi nhắc lại cho chị nhớ: Đó là người con gái đã truyền cho chị cái tin về chuyến xe lửa ở Bông-vin và ngày hôm nay chính cô ấy đã ra đón "bà chị họ" của mình trên sân ga.

        - Tao chẳng quen biết ai ở cái đất này cả, và cũng chẳng ai ra đón tao cả.

        - Được rồi, bây giờ chúng ta sẽ kiểm tra vậy...

        Hen-rích đến bên máy điện thoại và quay số. Rõ ràng có người đang đợi tiếng chuông reo, vì ngay tức khắc ống nghe được nhấc lên.

        - Mô-níc, đề nghị cô sang phòng riêng tôi ngay bây giờ.

        Nghe giọng nói bình tĩnh của Hen-rích, lập tức đôi mắt Lút-vin như bị một màn xương mù che phủ, và chị cảm thấy mình đang rơi xuống vực thẳm.

        "Ba đã được nghỉ phép mười hôm, kể từ ngày 25 tháng giêng. Đúng ngày 24 tháng giêng con phải về đến Mu-khen. Hôn con. Ba của con".

        Giọng đó giống một mệnh lệnh hơn là lời mời. Hen-rích nhận được bức điện của Béc-gôn ở phòng tham mưu và anh tức tốc đi tìm E-véc.

        Nhưng E-véc không đọc qua bức điện.

        - Tôi biết rồi, biết hết cả rồi! Hôm kia thiếu tướng Béc-gôn có gọi dây nói cho tôi, và tôi cũng đã hứa cho anh về rồi. Nhưng tôi không thể nào cho anh về quá năm ngày. Anh báo lại cho ba anh biết hoàn cảnh của chúng ta để ông ấy đừng có ấn tượng là tôi quá khắt khe với sĩ quan, vả lại, tôi tin rằng ba anh thông hiểu tình hình ở đây chẳng kém gì chúng ta đâu. Giá mà lúc khác thì tôi sẵn sàng để cho anh nghỉ đến hàng tháng cũng được, nhưng bây giờ thì...

        - Thưa Trung tướng, xin cảm ơn ngài!

        Thê là lại phải đi Mu-khen.

        Chỉ còn một mình Mi-le biết được mục đích của chuyến đi này mà thôi. Ngay đối với đại úy Lút, Hen-rích cũng quyết định chưa nói cho gã biết vội về quan hệ giữa anh và con gái tướng Béc-gôn. Biết tin Hen-rích sắp đi phép, Lút dặn dò:

        - Thôi, cậu sắm sửa mà lên đường, Hen-rích nhé - Lút vừa nói vừa thở dài - Tớ hy vọng cậu sẽ moi được ở ba cậu những tin tức mà ngay cả báo chí và đài phát thanh cũng không thấy nói đến. Tớ muốn hiểu biết cái thế giới bên ngoài vô cùng. Chán cuộc đời sên ốc này lắm rồi: người ta chôn vùi mình trong cái xó u tì này, rồi ngồi đây, chẳng thấy, mà cũng chẳng nghe cóc khô gì hết.

        Những ngày sửa soạn nghỉ phép trôi qua vùn vụt. Phải xuống Pôn-chây một lần nữa để xem xét lại việc xây công sự, mang tập công văn về Sam-bê-ri, hoàn thành vài công việc lặt vặt, nhưng khá phức tạp.

        Vì bù đầu trong công việc nên Hen-rích chỉ gặp Mô-níc một lần: nàng đến để báo cho anh biết Lút-vin đã bình yên vô sự. Nàng quá lo cho số phận của Lút-vin và Hen-rích đến nỗi bây giờ gương mặt nàng sáng ngời lên vì sung sưống, cho nên Hen- rích không muốn nói cho nàng biết chuyến đi Mu-khen của mình. Nhưng Hen-rích không thể giấu mãi được nữa.

        Trước hôm lên đường anh xuống tiệm ăn báo tin là buổi chiều anh sẽ đến để từ biệt.

        Bà Tác-van trách anh:

        - Ông Hen-rích, mới đó mà đã ba ngày ông không bước chân qua ngưỡng cửa hiệu này rồi! Tôi biết là chúng tôi đã làm ông phải lo nghĩ nhiều!...

        - Lạy chúa. Quả thật tôi không muốn phiền bà nhiều. Vì hiện nay phải chật vật lắm mới tìm ra cái ăn. Ông chủ câu lạc bộ, nơi chúng tôi ăn trưa, thường phàn nàn như vậy, mà ông ta thì lúc nào cũng được mua trước và mua tha hồ.

        - Nhưng tôi có mở thêm hàng cơm nữa đâu! Đối với ông thì lúc nào chúng tôi cũng cố xoay ra cái ăn cho đủ, khó khăn gì cái ấy.

        - Thưa bà, tôi vô cùng cảm động trước lòng tốt của bà. Mỗi một bước chân đi, tôi đều cảm thấy thế. Và bây giờ tôi rất buồn vì phải xa bà và cô Mô-níc trong vài hôm.

        - Thế nào, anh lại đi à? Bao giờ, đi đâu?- Mô-níc cố giấu nỗi lo lắng, nhưng mặt nàng bỗng buồn thỉu.

        - Sáng mai tôi đi Mu-khen.

        - Ô, lại đi Mu-khen!

        - Lần này nghỉ vẻn vẹn có năm hôm thôi. Trung tướng không cho phép tôi đi lâu hơn nữa.

        - Vậy mà anh rẽ sang đây từ giã thế đấy, chỉ được một tẹo!- Mô-níc nói dỗi.

        - Tôi đến để xin phép được gặp cô chiều hôm nay. Đã lâu chúng ta không gặp nhau!

        Nhưng đến chiều Hen-rích không gặp Mô-níc được. Lút ở đâu bỗng mò đến.

        - Thế nào mà cậu phá cả tập quán vậy, Hen-rích? Buổi chiều trước khi ra đi phải bù khú vói anh em trong đơn vị chứ.

        - Tất nhiên, giá mà tổ chức được buổi liên hoan chia tay nho nhỏ thì hay quá, nhưng cái món ấy bây giờ không hợp thời đâu Lút ạ, thậm chí còn có vẻ bất tiện nữa. Tình hình chiến sự không được tươi lắm...

        - Cứ nói trắng ra là rất bi đát.

        - Nếu cứ nói toạc móng heo thì bi đát vô cùng!

        - Vì vậy mà ngót tháng nay tổ phải chạy như một thằng rồ - Lút than vãn mệt mỏi - Tớ có cảm tưởng y như lúc nào người ta cũng lừa dối tớ, như phỉnh một thằng ngốc, rồi độp một cái tất cả đều lòi đuôi: hết thảy những gì tớ tin tưởng đều đúng cả, còn những gì mà người ta buộc tớ phải tin đều là ảo tưởng, là trò hề, không hơn không kém.

        - Tình hình chiến sự ở Sta-lin-gơ-rát ảnh hưởng đến cậu ghê thế à?

        - Cái ấy chỉ giúp tớ nhận thấy vấn đề nhanh hơn mà thôi. Nước Đức, như trước kia người ta vẫn khoe với chúng mình, cần phải chinh phục cả hoàn cầu, cần bắt cả châu Âu phải quỳ gối trước mặt nó, bây giờ nó không thể nào giải vây nổi cho ba chục vạn quân tinh nhuệ của mình nữa! Bộ tư lệnh của chúng ta cử viện binh đến cứu bọn bị vây, y như ném củi vào lò vậy, chúng ta đang dốc vào Sta-lin-gò-rát tất cả những sư đoàn, quân đoàn mới, và thực ra chúng cũng đang cháy sạch ra tro. Tốt hơn hết là rút béng những đội quân đã mất hồn, đã tơi tả kia ra khỏi cái đất ấy đi! Chao ôi, sao lòng tớ thấy đau xót đến thế!

        Hen-rích và Lút đã nhiều lần bàn tán về tình hình chiến sự, nhưng chưa khi nào Hen-rích thấy bạn mình có một tâm trạng nặng nề như lần này.

        - Thôi, Lút ạ, cậu ngủ lại đây một đêm vậy. Chúng mình sẽ ăn cơm, tri kỷ vụn với nhau... Mình cũng chưa từ giã cô Mô-níc nữa, ta mời cả cô ấy nhé.

        - Tổ ở lại đây không làm phiền gì cậu chứ?

        - Nếu cậu đồng ý, mình sẽ gọi dây nói mời cô ấy và đặt vài món ăn.

        Hen-rích với lấy ông nói, nhưng những ông khách bất ngờ là Mi-le và Dộ-ghen lại tới gõ cửa.

        - À, ra thế! Ông định cuốn gói về Mu-khen mà không từ biệt anh em đấy phỏng?- Mi-le đứng trên ngưỡng cửa nói vào.

        - Ông xem này, tôi còn đứng bên cạnh máy nói và đang định gọi ông đây- Hen-rích nói dối.

        - Dô-ghen, vậy mà tôi bảo chúng mình vác mặt đến chưa được một lời mời nào là không tiện đấy! Còn ông Lút, ông cũng ở đây à? Thật là anh hùng tương ngộ! Ngày 24 còn vui hơn nữa đấy. Mà có lẽ chúng mình mời cô ả sang chứ? Trong cái thế giới đàn bà, các ông biết không...

        Hen-rích liếc nhanh đôi mắt nhìn Lút, và gã hiểu ý.

        -  Được sự ủy quyền của thượng úy Hen-rích trong khi ông ta bận mặc quần áo, tôi đã có lời mời cô ả rồi. Nhưng cô ả đang mệt. Thế là buổi liên hoan của chúng ta hoàn toàn chỉ có mấy thằng đực rựa chưa vợ.

        Hen-rích không còn cách nào khác, đành lôi mấy ông khách trâng tráo của mình ra hiệu.

        Dù Hen-rích cố dứt ra khỏi hai tên Mi-le và Dô-ghen thật sớm, nhưng bữa cơm tối cũng kéo đến khuya. Chẳng còn cách gì để nghĩ đến cuộc gặp gỡ với Mô-níc nữa. Thật vậy, mãi gần sáng Hen-rích mới kịp tranh thủ tạt qua chỗ nàng vài phút. Anh đinh ninh là mọi việc sẽ tốt đẹp, nhưng Mô-níc không tin là khách khứa bất ngờ kéo đến phòng Hen-rích khiến anh không đến được với nàng.

        Hen-rích vế với vợ chưa cưới của mình, lòng nặng trĩu. Và trước khi đi cũng như lúc vừa lên tàu anh cố không nghĩ đến ả, thậm chí cố quên là mình đi Mu-khen với mục đích gì. Thoạt tiên anh đã xua đuổi được những ý nghĩ đó. Rồi hình như nét mặt buồn bã thoáng vẻ giận dỗi của Mô-níc hiện ra trước mắt anh che lấp hết mọi vật chung quanh. Phải, nàng có quyền giận anh. Mà không phải vì lý do anh không giữ đúng lời hứa và không đến để từ giã nàng đâu. Hen-rích đau khổ vì chuyến đi của anh như một việc làm vụng trộm, vì anh không nói rõ cho Mô-níc biết trò chơi bất đắc dĩ của anh đối với Lô-ra. Nhưng làm thế nào để giải thích được mối quan hệ của mình với ả kia? Không rõ nguyên nhân, Mô-níc không sao bỏ qua được câu chuyện đó. Mà trình bày nguyên nhân ra thì không thể được.

        Mọi việc trở nên rắc rối... chỉ vì trên đường đi của anh có thêm Mô-níc và anh không phát hiện được đúng lúc mối nguy cơ đang đe dọa anh và Mô-níc. "Bây giờ muộn rồi... bây giờ muộn rồi... bây giờ muộn rồi"- bánh xe kêu sình sịch đều đều như nhắc nhở. Lúc này không nên nghĩ vớ vẩn nữa.

        Hen-rích cố xua đuổi những ý nghĩ vương vấn. Tốt hơn hết là nghĩ đến Lô-ra, đến những cô gái bất hạnh bị ả hành hạ. ít ra ý nghĩ đó cũng gây nên sự giận dữ mà giận dữ căm phẫn bao giờ cũng đi liền nhau. Thực ra thì anh thiết gì vợ chưa cưới của mình, thiết gì đến mọi thứ của nhà vợ, nhưng anh giả vờ say mê, và tán tỉnh Lô-ra, cần nghe những câu châm ngôn dài lê thê của Béc-gôn, cần hôn tay mụ En-da. Và cuối cùng anh còn phải đeo chiếc nhẫn cưới vào ngón tay của Lô-ra nữa. Cái ngón tay đã từng cầm roi da vụt vào đầu chị em tù nhân.

        Không được, bây giò ngủ một giấc còn tốt hơn nghĩ đến chuyện ấy. Giúi cho người nhân viên hỏa xa món tiền để anh ta không xếp thêm người vào buồng mới hòng yên giấc được đến sáng.

        Tảng sáng Hen-rích tỉnh dậy tại Mun-ga, một thị trấn Đức nhỏ bé ở miền biên giói. Anh phải tạm nghỉ lại đây đến chiều mới chuyển sang chuyến tàu đi Mu-khen.

        Sau khi gửi va-li vào phòng hành lý, Hen-rích đi dạo phố. Bị om mãi trong bầu không khí oi bức trên toa khiến đầu óc trở nên nặng nề, nên khi lững thững bước trên hè phố hít thở làn không khí lành lạnh anh cảm thấy khoan khoái vô cùng. Tuy vậy chỉ được một chốc Hen-rích đã thấy chán. Anh không mệt, nhưng anh nhìn thị trấn bằng con mắt dửng dưng, buồn bã. Phố xá trông trải yên lặng khác thường. Khách qua đường nhiều nhất là phụ nữ và trẻ con lủi thủi im lặng, lo âu rảo bước vội vàng thỉnh thoảng vừa đi vừa thì thầm với nhau vài câu cụt lủn gay gắt. Ngay đến đám học sinh cũng giống hệt như các cụ non, không hề cười đùa, nô nghịch, kêu la như thường lệ.

        Khoảng mười một giờ, Hen-rích đã đói, nên vừa trông thấy tấm biển của một hàng cơm, anh liền rẽ vào ăn trưa.

        Trong phòng cũng vắng ngắt. Một người khách độc nhất rầu rầu gục đầu trên cốc bia thiu thiu ngủ và cô hầu bàn đang lúi húi bên quầy hàng. Trông thấy khách mới vào, cô vội vàng bước lại gần và trước tiên cô hỏi xem Hen-rích có phiếu thực phẩm không. Rồi cô chậm chạp xé phiếu, và sau đó mới hỏi anh dùng những thức gì. Cô chỉ hỏi theo thói quen nhà nghề, bởi vì sau một lúc hỏi thăm mới rõ là những thức anh chọn, trong quán đều không có. Cả bữa ăn vẻn vẹn có hai quả trứng, ít cá hộp, một cốc bia và một tách cà-phê.

        Ăn xong, Hen-rích mới ân hận vì anh không nghe lời bà Tác- van nên đã không mang theo thức ăn dọc đường. Trong cá hộp thấy có vật gì đáng nghi nên Hen-rích không dám đụng đến, bia thì rót trong thùng tô nô ra có mùi đăng đắng, còn cà-phê, như cô hầu bàn đã báo trước, là cà-phê giả. Ăn hết hai quả trứng, Hen-rích lại thấy đói hơn. Lúc dùng cà-phê, đôi mắt anh dừng lại chỗ ông khách độc nhất trong quán. Đó là một ông già trạc sáu mươi nhăm. Ông ta đang say mềm. Thời xưa chắc cặp mắt ông cũng xanh, nhưng bây giờ ông đang nhìn Hen-rích với con mắt tàn héo của tuổi già, trong đó lóe lên sự căm thù, và đôi môi ông cong vênh lên trong nụ cười kháy khinh bỉ:

        - Thế nào, thưa quan lớn, ngấy lắm phải không? - Ông giễu cợt hỏi và hất hàm về phía cốc bia và hộp cá bị gạt sang bên - Ngài tưởng rằng ngài đáng được hưởng hơn thế nữa ư? Tôi bảo là không! Ngài không đáng được hưởng hơn thế nữa.

        Ông già cầm lấy cốc bia uống dở và ngồi lại gần Hen-rích. Bây giờ họ ngồi sau dãy bàn bên cạnh, gần như ngang đấy, Hen-rích nghe rõ cả hơi thở khò khè của ông già.

        - Cõi thiên đàng mà các ngài định xây trên nước Đức giờ ở đâu vậy, thưa ngài? Đã hơn mười năm nay tôi chờ đợi cõi thiên đàng đó. Từ ngày mà tôi tin theo các ngài và cùng với các ngài hò hét: "Nước Đức, nước Đức trên hết!". Chao ôi, tôi không khỏi xấu hổ khi nhớ lại hành vi ngu ngốc tai hại kia! Tin tưởng các ngài! Để cho các ngài lừa bịp như thế! Tôi xin hỏi ngài, tất cả những gì các ngài đã hứa với tôi, một người dân Đức bình thường, ngoài hai bàn tay trắng ra không có một vật gì khác, ở đâu!

        Hen-rích ngả người trên ghế, lấy làm thú vị nghe ông già thuyết.

        -  Đấy, ngài đã nếm mùi một bữa ăn sáng và ngài phải gạt ra! Cái mùi khó ngửi quá nhỉ. Ngài không quen với nó ư? Ngài có biết rằng tôi không mua nổi hai quả trứng về nhà cho mụ vợ đang ốm của tôi không? Các ngài hứa cho tôi toàn thế giới, mà bây giờ tôi sắp chết đói, tôi không có một thứ gì để nuôi gia đình tôi nữa... Các ngài chiếm nước Áo, cái khoản ấy thì vừa vặn cho vài đội lính cảnh sát. Các ngài chiếm đóng nước Tiệp Khắc bị bán rẻ, nhưng đất nước ấy đã làm cho các ngài quay đầu lại. Các ngài lại rơi vào nước Nga! Các ngài muốn cướp đồng ruộng và lúa mì của nước ấy phỏng? Thế thằng Hen-mút của tôi đâu? Tôi hỏi ngài thằng con duy nhất của tôi đâu? Quỷ thần ơi tôi cần cái đất Sta-lin-gờ-rát đó làm đếch gì kia chứ? Ai sẽ trả con cho tôi? Ai? Hả, sao ngài nhìn tôi chòng chọc thế kia? Ngài tưởng tôi sợ à? Tôi muốn nhổ toẹt vào mặt ngài ấy! Các ngài đã bắt mất đứa con trai độc nhất của tôi, vợ tôi hiện nay đang ngắc ngoải, thế mà các ngài muốn tôi tự an ủi mình bằng cái giọng lừa phỉnh: rồi con em của các bậc cha mẹ khác cũng sẽ anh dũng hy sinh trên bờ sông Vôn-ga thôi! Ngài nhìn gì tôi? Nào, ngài bắt tôi đi! Bắt đi, xích tay lại đi! Người ta sẽ gắn lên bụng ngài thêm một "chữ thập sắt"¹ nữa vì công thanh trừ một kẻ thù bên trong của nước Đức. Nhưng tôi không phải là kẻ thù đâu! Kẻ thù chính là các ngài đấy! Tôi mến nước Đức! Tôi yêu nước Đức; chứ không phải như các ngài!

        - Ông nói hết chưa?- Hen-rích bình tĩnh hỏi, đưa mắt nhìn về phía quầy hàng. Nhìn cả cô hầu bàn và tên chủ quán từ phòng sau ló đầu nhòm ra, hình như họ vừa nghe lỏm được những lời phản nghịch quá trớn của ông già.

        - Chưa, tôi chưa nói hết! Tôi còn chưa nói điều này: tôi không phải là cộng sản, nhưng bây giờ, khi nào tôi được gặp lại bạn bè của ông Ten-lơ-man², tôi sẽ đứng cách ba bước và ngả mũ trước mặt họ, tôi sẽ xin lỗi vì đã không nghe lời họ, mà đi tìm các ngài, cả một phường lừa đảo!

-------------------
        1. Một loại huân chương thưởng cho các sĩ quan có công với chế độ phát xít Hít-le (N.D)

        2. Tổng bí thư Đảng cộng sản Đức (N.D)

        Hen-rích cầm con dao ăn gõ vào đĩa, trả tiền cho cô hầu bàn rồi bỏ ra.

        "Lại chén chú chén anh rồi!- Hen-rích thầm nghĩ - Đấy, những hậu quả đầu tiên của trận Sta-lin-gờ-rát đấy. Mặc cho say sưa, mặc cho đau khổ, vì con trai của ông ta đã chết gục ở một nơi nào đó trên đồng cỏ vùng Vôn-ga, nhưng người dân Đức bình thường kia đã mở được mắt ra, ông thét vào mặt một sĩ quan Đức những ý nghĩ, mà hồi đầu chiến tranh ông không hề nghĩ đến!".

        Hen-rích lên xe lửa đi Mu-khen với một cảm giác nhẹ nhõm. Lần này anh không chiếm được một buồng riêng nữa. Bọn sĩ quan tràn lên tàu đầy quá mức. Đơn vị của chúng đang kéo sang mặt trận phía Đông. Suốt đêm chúng chè chén trong toa, gào thét bài ca "Li-li Ma-rơ-len". Nhưng chúng không tìm được nguồn vui, mà chỉ có độc một ước mơ tuyệt vọng là xua đuổi sự sợ hãi đối với mặt trận phía Đông, nơi họ đang đổ xô về, khác nào về chốn âm ti địa ngục...
 
        Đúng bốn giờ sáng xe lửa đỗ lại Mu-khen. Hen-rích rẽ vào hiệu, cạo qua bộ râu và quyết định đáp xe về nhà Béc-gôn ngay tức khắc, vì anh còn nhớ lần trước mụ En-da đã không bằng lòng về việc anh ngủ trọ trong khách sạn nhà ga.

        Sau lần nghỉ phép trước của anh, vợ chồng Béc-gôn bắt đầu chiều theo mọi ý muốn của con gái. Dù muốn hay không, Lô-ra cũng đã sắp thành Nam tước phu nhân rồi! Mặc dầu chưa tổ chức lễ đính hôn chính thức, nhưng Béc-gôn đã thủ thỉ với vợ, với con gái từng lời một trong câu chuyện giữa lão với Hen-rích, rồi lần lượt hai cái mồm đàn bà kia lại mang đi tung ra trong đám bạn bè và những người quen biết. Tiếng đồn vợ chồng Béc- gôn khéo chọn chỗ danh giá cho con gái đã bay đi khắp.

        Những cánh cửa mà trước kia bất đắc dĩ mới chịu mở ra trước mặt mụ En-da và Lô-ra thì nay lại sẵn sàng mở rộng đón mời. Sự chú ý đó làm cho lòng tự ái của Lô-ra khuây khoả rất nhiều, hơn nữa còn làm nguôi lòng ghen ghét của đám bạn gái. Bây giờ ả tỏ ra đứng đắn hơn, nhìn những người quen cũ bằng con mắt nghiêm trang, còn đối với Bét-ti-na, một người mà cách đây không lâu ả cho là tấm gương sáng đối với mình, nay ả hoàn toàn cắt đứt. Chính mụ En-da đã bắt buộc Lô-ra làm như thế. Phải, Lô-ra hí hửng vì chẳng mấy chốc nữa ả sẽ trở thành Nam tước phu nhân, ả sốt ruột chờ đợi cái danh vọng này, cố sắm sửa cho ngày vui sắp tới. Tất cả thời giờ rỗi ả đều dành để chuẩn bị của hồi môn. Những áo quần đồ đạc theo mốt cũ mà mụ En-da cất kỹ trong các tủ đứng, hòm, tủ ngăn hoàn toàn không làm vừa ý ả. Lô-ra lại thèm trải lên giường ngủ trong căn phòng tân hôn của mình những tấm khăn dệt bằng thứ sợi gai thô sơ kia sao? Hay ả phải mặc chiếc áo ngủ với những đường thêu xiêu vẹo đó? Có thể lấy tấm lụa nhét tận đáy hòm đã ngót nửa thế kỷ nay để may một chiếc áo dài lịch sự chăng? Vậy thì các loại vải thanh nhã của Hòa-lan, các hàng đăng ten của Bỉ, những tấm lụa nổi của Pháp để làm gì kia chứ? Thế là Lô-ga chạy vù ra các hiệu mà ả có thể mua được những thứ hàng ấy bằng lối chợ đen, rồi ả còn trách ông bố Béc-gôn không mang những tấm lông thú từ bên Nga về thay cho mấy bức tượng kinh tởm mà ngày nào ả cũng phải cầm phất trần phất qua một lượt. Lô-ra vòi tiền mụ En-da, hết món này đến món khác, để ả khỏi phải bẽ mặt với Hen-rích, trước vị Nam tước yêu quí của ả, người thừa kế quang vinh của dòng họ Phôn Gôn-rinh.

        Trong phần của hồi môn lại có cả cái ấp trại đen tối kia. Cho nên bây giờ bà chúa trại tương lai đến đó không phải để giải trí, mà để kiểm tra từng chi tiết lặt vặt, từng mệnh lệnh của ả nhằm phát triển và làm thịnh vượng cái dinh cơ nhỏ bé này bằng con mắt của một bà chủ. Và ngọn roi da nặng chịch, cong tếu mà Béc-ti-na tặng ả ngày nào đang treo trên tường lại được lôi xuống. Lô-ra khoe với mụ En-da là ả đã may thêm một bộ quần áo đi làm tuyệt đẹp. Việc trang điểm đó do Béc-ti-na bày vẽ cho. Cứ mỗi lần đến trại là ả vận ngay bộ cánh ấy vào: chiếc áo da ngắn đến thắt lưng, cái quần ống tuýp với những đường thêu tinh vi đến nỗi chúng làm mờ cả mấy bộ trang phục rất lộng lẫy của Nam tưốc phu nhân tương lai, đôi giày ống đánh xi bóng lộn, chiếc mũ lông nhỏ xíu chụp trên đầu. Mụ En-da cũng phải thừa nhận rằng ngọn roi da đã làm nổi bật nét độc đáo của bộ y phục thể thao nửa mùa kia. Những cuộc giải trí ngày trước của cô con gái không làm cho mụ lo lắng nữa - vì Lô-ra đã thực sự trở thành một con người điểm đạm rồi. Và bây giò thì ả bận túi bụi với công việc tề gia nội trợ. Vì một người phụ nữ Đức đảm đang không những chỉ quan tâm đến tổ ấm của mình, mà còn phải làm thế nào để cái nguồn nuôi sống tổ ấm đó không bị kiệt quệ nữa.

        Quả thực Lô-ra có giữ được những tập quán lạ lùng kia trong ít lâu. Rồi nếu thời gian xa cách vị hôn phu kéo dài thì thái độ kiên nhẫn đối xử với bọn phụ nữ "lười nhác", coi thường quyền lợi của bà chủ họ, lại giảm đi. Và chị em tù binh bất hạnh lại phải nếm ngọn roi da cứ rít lên nghe đến rợn gáy của Lô-ra. Á hành hạ hết sức tàn nhẫn những người dám làm nhục ả, dù chỉ một lần thôi, bằng một hành động bướng bỉnh, hoặc một nụ cười, một cái nhìn. Ngay hôm đầu ả vận bộ y phục thể thao đến trại, chị Ma-ri-na, tuổi mới mười bảy, không nhịn được nên lấy tay che miệng cười thầm. Lô-ra vờ không biết, nhưng suốt buổi sáng hôm đó ả tìm mọi cách để rửa cái nhục ấy. Chỉ một lát sau ả đã kiếm được cớ ngay: Ma-ri-na xách nước sôi để trộn thức ăn cho súc vật, bị vấp ngã, đánh đổ cả thùng nước, và không may cánh tay lại bị bỏng. Chưa kịp đứng dậy thì một trận mưa roi đã trút xuống. Từ đó trở đi Lô-ra không rồi mắt rình mò cái bóng dáng bé nhỏ của Ma-ri-na. Còn Ma-ri-na thì cúi gập người lại dưói sức nặng của hai cái thùng to tướng, suốt ngày cô phải gánh nưốc và bê thức ăn cho súc vật. vết bỏng trên cánh tay chữa lên da non đã bị thối loét, nên chẳng những lúc làm việc cô thấy khó khăn hơn, mà trong khi đi đứng cô cũng thấy vướng. Vậy mà ngày nào cũng vẫn bị roi vụt tới tấp vào vai, vào lưng, vào cánh tay đau của cô.

        Vì làm việc nhiều, vì đau đớn, vì những lời đay nghiến hàng ngày mà Ma-ri-na bị kiệt sức, và gần như mất trí. Hễ nghe tiếng còi xe hơi là cô lập cập run lên như đang cơn sốt, chạy núp vào sau lưng các bạn, cố không cho bà chủ trại trông thấy. Nhưng ả vẫn tìm ra cô.

        Một sớm, Ma-ri-na không làm sao dậy nổi, nên lúc Lô-ra đáp xe đến các chị em bạn bè mang cô đi giấu. Họ đặt Ma-ri-na ở sau bếp lò đun nước sôi vừa to vừa cao trong căn nhà nấu thức ăn cho súc vật, và lấy những cành củi khô phủ lên trên, che kín thân hình tiều tụy của cô. Nhưng khi không trông thấy mặt Ma-ri-na, Lô-ra liền sục đi tìm và ả biết ngay có một người đang trốn dưới đống củi. Ma-ri-na bị ghép vào tội không phục tùng, có những hành động táo bạo ghê gớm, muốn làm loạn. Lần này Lô- ra tỏ ra cho mọi người biết là tất cả họ đều nằm trong tay ả.

        Thậm chí nếu cần đánh chết con người lười nhác đã cố tình làm bỏng tay mình để trốn việc, ả cũng đủ quyền. Ả lấy chân đá tung hết đống củi, rồi giang thẳng cánh vụt lấy vụt để lên lưng Ma-ri-na. Người nữ tù binh đứng tuổi với nét mặt rắn rỏi đang đứng gần đấy thương hại Ma-ri-na quá phát khùng lên bèn ngáng chân cho Lô-ra ngã giúi xuống, rồi vớ lấy thùng nước sôi trên lò giội cả lên người ả.

        Một giờ sau, khi Béc-gôn về đến trại, thì tên giám thị đã trói gô mấy chị em phạm tội đặt nằm dài trên đông củi. Cạnh đó, Lô-ra - một giọt máu và nguồn hy vọng độc nhất của Béc-gôn, đáng quằn quại trên nền đất vì đau đớn, và đang gào thét khủng khiếp.

        Chỉ tốn hai viên đạn cũng đủ để trừng trị những kẻ phạm tội, nhưng Béc-gôn không có thời giờ để dây dưa với họ: Trước tiên cần phải tìm cách mang Lô-ra về nhà đã. Chúng đưa nhau về Mu-khen không phải bằng xe nhà, mà bằng xe cứu thương, và mỗi ổ gà trên đường đều khiến cho Lô-ra đau đớn vô cùng. Dọc đường, nghe tiếng con gái rên Béc-gôn mới hoàn hồn. Các bác sĩ cố an ủi lão và cho lão biết rằng còn nguy hiểm hơn, nếu không có chiếc áo da và đôi giày ống che bớt nước sôi: bệnh nhân chỉ bị bỏng nửa dưới, từ thắt lưng xuống đến gối. Bệnh nhân phải nằm sấp không đứng và ngồi được.

        Việc này xảy ra trước ngày lễ đính hôn, ngày mong ước và chò đợi bấy lâu, chỉ có hai hôm.

        Gia đình Béc-gôn rất cay cú trước câu chuyện rắc rối bất ngờ. Mỗi người một nỗi khổ: Lô-ra thì khóc sướt mướt từ sáng đến chiều vì đau đớn và xấu hổ. Á không ngờ mình sẽ ra mắt vị hôn phu với bộ mặt như thế. Béc-gôn thì điếng người khi nghĩ rằng tấn bi kịch của gia đình nhà lão không khỏi làm trò cười cho thiên hạ. Còn mụ En-da thì lo ngay ngáy, sợ bao nhiêu tội vạ sẽ đổ lên đầu mụ, vì mụ không trông nom con gái đến nơi đến chốn. Cho nên bây giờ lễ đính hôn sẽ không được tưng bừng như mọi người hằng mơ tưởng.

        Ngay trước ngày vui của gia đình Béc-gôn một hôm, cảnh tượng trong nhà bận y như cảnh đám tang.

        Hen-rích về đến nơi lúc bốn giờ ba mươi phút. Mọi người đang chờ đợi anh: tên lính gác chưa kịp giơ tay lên bấm nút chuông điện bên cửa ra vào, thì Béc-gôn đã thân hành ra đến gian nhà ngoài rồi. Mụ En-da cũng nặng nề lê cái khối thịt nùng nục theo gót lão. Hen-rích hơi ngạc nhiên vì không thấy Lô-ra, và Béc-gôn phải bảo anh là Lô-ra hơi khó ở và ả còn ngủ, chứ lão không nói rõ.

        - Thôi, việc đó ta sẽ bàn sau! Bây giờ con đi tắm rửa, thay quần áo đi, rồi nằm mà nghỉ một tí. Ba thì quen như ở đơn vị rồi nên ba ăn sáng sớm lắm. Nếu con đồng ý thì hai giờ sau cha con ta sẽ gặp nhau dưói nhà ăn.

        Hen-rích vui lòng nhận lời, anh cảm thấy người như rã rồi sau một đêm mất ngủ trên toa tàu đầy ắp những sĩ quan.

        Tắm rửa xong, người tươi tỉnh hẳn và cơn buồn ngủ cũng mất. Ngả lưng được một giờ, anh dậy mặc quần áo và đúng bẩy giờ xuống nhà ăn. Trên bàn đã bày sẵn thức ăn. Béc-gôn và En- da ngồi vào chỗ thường ngày. Ghế của Lô-ra bỏ trống.

        - Em Lô-ra con hãy còn ngủ hả ba?- Hen-rích ngơ ngác.

        - Ba khống muốn con phải ngạc nhiên ngay lúc nãy vì một tin buồn. Em Lô-ra con đang ốm, rất nặng.

        - Ba làm con lo quá, liệu có việc gì không ba? - Giọng Hen- rích run run vì sung sướng: "Có thể phải hoãn lễ đính hôn".

        Nhưng mụ En-da và Béc-gôn lại hiểu câu đó theo ý của chúng.

        - Đừng lo, đừng lo con ạ, không việc gì đến tính mạng đâu! Tuy rằng ba phải nhận là sự việc vừa rồi đã cứu thoát Lô-ra. Nguyên nhân là hai ngày trước đây em con nó đáp xe đến cái trại mà ba mẹ định dành làm của hồi môn cho các con. Trong trại có một đứa con gái vừa chây lười vừa ngang bướng. Lô-ra lấy roi vút nó, nhưng không ngờ nó lại cướp mất roi. Lúc đó, con có tưởng tượng được như thế nào không? Một đứa trong bọn tù binh man rợ kia xông tới, ngáng chân làm Lô-ra ngã rồi vơ lấy thùng nước đang sôi sục mà trút vào người nó. Con cũng không thể tưởng tượng được thái độ của ba khi ba trông thấy em con.

        Có thể vì nhớ đến tiếng rít ghê rợn của ngọn roi trong tay Lô-ra, có thể vì một đêm mất ngủ mà Hen-rích không tự chủ được. Anh đứng phắt dậy, nhìn vợ chồng Béc-gôn bằng cặp mắt kì lạ, giơ chân đạp lùi chiếc ghế của Lô-ra qua một bên rồi bỗng nhiên đâm bổ sang phòng bên ngã vật xuống ghế bành.

        Lần đầu tiên trong suốt thời gian hoạt động trong lòng địch, anh không kiềm chế nổi lòng mình, để lộ ra một cách dại dột như thế! Ở Bông-vin, khi tưởng đã nắm chắc cái chết trong tay, anh còn chịu nổi sự căng thẳng tột độ của hệ thần kinh mà không hề lộ ra một tí gì trong lúc bị hỏi cung ở sở Giét-ta-pô; anh đã tốn bao nhiêu tâm trí để tìm ra công xưởng ngầm. Thế mà bây giờ anh lại hành động như một đứa trẻ! Nhất là lúc này mỗi cử chỉ vụng về của anh đều có một ý nghĩa đặc biệt! Không thể được, phải uốn nắn lệch lạc này lại, phải che giấu cái hành động điên rồ vừa rồi bằng một lý do tự nhiên nào đó... Thôi, tốt nhất là vin vào cớ từ ngày bị du kích đánh úp đến nay thỉnh thoảng anh vẫn bị những cơn động kinh như thế... đặc biệt trong những phút quá xúc động... và tin buồn của Lô-ra đã khiến anh lên cơn thần kinh!

        Hen-rích đứng lên và cương quyết bước ra cửa. Nhưng một câu nói từ phòng ăn vẳng vào khiến anh dừng lại.

        -  Cái thằng nó yêu con Lô-ra quá thể! Mình nghĩ mà xem, tin con bé ốm làm nó suýt ngất đi như thế đấy!- Mụ En-da động lòng thương xót.

        - Ừ, nó yêu con bé thật. Nhưng tôi không vừa lòng với tính tình nóng nảy của nó. Tất nhiên là tuổi trẻ, tình yêu, tất cả cái đó tôi hiểu quá đi rồi...

        Hen-rích rón rén lùi khỏi cửa và lại nhẹ nhàng ngồi xuống ghế bành. "Đấy là một bài học cho mình, anh khẽ thì thầm -  suýt nữa lại phạm thêm một sai lầm thứ hai!".

        Tuy nhiên anh đóng vai kịch đó một cách khó khăn và bực bội. Có ai biết được những cảm giác của anh khi ngồi trong phòng này? Vị hôn phu đang say đắm yêu đương chực bóp chết người vợ chưa cưới tàn bạo của mình. Người ngoài lại tưởng nhầm Hen-rích đang cảm động. Ai biết được anh ghê tởm cái cảnh trước mắt như thế nào. Mới đây anh đã được thăng cấp bậc đại úy quân đội Xô-viết và được tặng thưởng huân chương "Cờ đỏ" vì thành tích khám phá ra công xưởng ngầm. Anh vừa nhận được lời tuyên dương vì anh đã điều tra được kiểu xe tăng "Gô-li-áp". Và chắc rằng không một ai tin là anh hoàn thành những nhiệm vụ đó còn dễ dàng hơn so với việc "tìm hiểu" này, một cuộc tìm hiểu ghê tởm, nhưng vô cùng cần thiết cho công tác tình báo của anh. Nếu sau này anh phải kể lại các chuyến đi Mu-khen thì những người nghe chắc sẽ cười lăn ra xem việc "tìm hiểu" này là một chi tiết lý thú trong tiểu sử của anh. Nhưng chính nó đang cướp mất của anh rất nhiều sức lực. Thực ra thì chịu đựng ba buổi hỏi cung của Lem-ke còn dễ chịu hơn phải ở cạnh Lô-ra một ngày.

        - Hen-rích, con của ba!- Béc-gôn khẽ đẩy hé cánh cửa và bước vào phòng - Ba cũng khổ sở không kém gì con đâu nhưng con thấy đấy, ba vẫn tự chủ được. Bình tĩnh lại con ạ, sự lo lắng của con chỉ làm cho sức khỏe của Lô-ra sút đi mà thôi. Khốn nạn, em con cứ khóc thút thít hết ngày nọ sang ngày kia. Được, sau đây ba sẽ trả thù cho Lô-ra. Kẻ nào đã chạm vào người em con, kẻ đó phải đền mạng!

        "Trả thù cho Lô-ra! Thế còn ai sẽ trả thù cho chị em phụ nữ Bạch Nga kia?!"

        Chuông điện thoại trên bàn kêu vang, Béc-gôn nhắc ống nghe lên.

        - Vâng, thiếu tướng Béc-gôn đây!... Việc gì thế?

        Béc-gôn ném ống nghe lăn long lóc, rồi đâm bổ tới chỗ đặt máy thu thanh. Mấy ngón tay lão run lên bần bật đến nỗi vất vả lắm lão mới bắt đúng làn sóng. Khi tìm ra làn sóng thì chỉ còn nghe được mỗi một đoạn tin phát thanh:

        "... Khắp nước Đức đang để tang các chiến sĩ của chúng ta đã hy sinh ở Sta-lin-gờ-rát".

        Hen-rích ngồi yên, không dám động đậy. Vì chỉ cần lộ ra một hành động cỏn con, một ánh mắt vui mừng không hợp thời là tất cả đều tan vỡ. Béc-gôn lặng thinh lắng nghe xong và gục đầu xuống.

        Buổi phát thanh chấm dứt. Điệu nhạc tang còn rền rĩ thảm thiết.

        Hen-rích đứng dậy, cúi đầu, làm giống y như Béc-gôn.

        Khúc nhạc chiêu hồn nỉ non khá lâu, tuy vậy Hen-rích vẫn tự chủ được. Đạo quân của Pa-u-lút đã bị ra tro! Tin mừng đó đã xóa nhòa những khó khăn của anh, làm cho việc riêng của anh trở nên bé nhỏ.

        Tiếng nhạc vừa tắt, Béc-gôn liền nắm lấy tay Hen-rích.

        - Đi theo ba, cha con ta nên bàn tí việc...

        Không đợi chàng rể tương lai trả lời, Béc-gôn sang thẳng phòng giấy, một căn phòng to trong góc nhà, các cửa sổ đều trông ra vườn và ra đường.

        Sau khi châm thuốc, hai người ngồi xuống ghế và yên lặng rít hồi lâu. Béc-gôn lên tiếng trước:

        - Hen-rích, con nghĩ thế nào về tin kia hở con?

        - Thưa ba, con biết ba muốn kiểm tra xem con thấu hiểu tình hình chiến sự đó nhanh chậm ra làm sao? Nhưng con quá cảm động trước tin đột ngột ấy đến nỗi con không thể nào tập trung được tư tưởng ba ạ.

        Béc-gôn đứng dậy, đi đi lại lại khắp phòng từ góc này sang góc khác.

        - Đột ngột! Không đột ngột đâu con ạ. Bốn ngày trước khi ba rời đơn vị về đây, Bộ tham mưu đã biết chắc tin này rồi sẽ xảy ra...

        - Thế mà không tìm biện pháp để...

        - Qua các tin tức, con phải hiểu rằng chúng ta có thi hành nhiều biện pháp đấy chứ. Không phải chỉ có một sư đoàn tinh nhuệ của ta nằm ở sông Vôn-ga cố mở đường máu đâu, con ạ, vấn đề là ở chỗ chiến tranh đã bước sang một giai đoạn mà ta đã mất thế chủ động tấn công và như thế tất nhiên phần lợi sẽ về phía địch... Nhưng tai họa không phải chỉ có thế thôi. Trong tay ba có cả một màng lưói điệp viên, cho nên hơn ai hết, ba biết rõ tâm trạng của bọn lính, bọn sĩ quan và của cả Bộ tư lệnh tối cao nữa. Điều tệ hại nhất là càng ngày lòng tin vào thắng lợi càng lung lay.

        - Thực có những hạng người như thế hả ba?

        - Nhiều! Nhiều lắm. Nhất là trong bọn lính tráng và đám tướng tá cũ! Chao ôi, những tên tướng già kia! Chúng hiện đang nằm trong tay ba... Một số tỏ vẻ bất mãn, moi móc những sai lầm về chiến lược của Quốc trưởng.

        - Chúng dám nói thê cơ à?

        - Tất nhiên, không dám công khai. Nhưng những câu chuyện như thế có thật...

        Béc-gôn dừng lại bên cửa sổ và mơ màng nhìn những bông tuyết nhẹ chậm chạp quay tròn trong không khí. Rồi chợt lão hỏi:

        - Hen-rích, con sẽ làm gì sau khi chiến tranh kết thúc, nếu giả sử, nưốc Đức thua trận?

        - Con sẽ dành riêng cho con viên đạn cuối cùng trong khẩu súng lục này!

        - Đồ ngốc! Con tha lỗi cho ba lời thô tục đó, nhưng đôi khi người cha có thể nói mà không cần phải chọn lời. Súng lục... viên đạn... ba cấm con nghĩ ngợi đến những hành động lãng mạn đó. Ba không cho rằng câu chuyện này làm con bi quan đến thế... nhưng ba dám nói là nó đã gây cho con một phản ứng không lành mạnh.

        - "Bịa vừa chứ!" - Hen-rích tự nhủ thầm.

        - Ôi, con vui sướng vô cùng, vì trong những giây phút nặng nề này con được ở cạnh ba, một người thông minh, giàu kinh nghiệm, am hiểu thấy trước được tương lai... Con hứa sẽ luôn luôn nghe lời dạy bảo của ba trong mọi vấn đề!

        Béc-gôn mỉm cười tự đắc.

        - Hen-rích con, lão già đa mưu túc trí bao giờ chả nhìn xa thấy rộng hơn đám thanh niên bồng bột! Ba mừng vì con đã nghe theo tiếng nói của lý trí đã tin ở kinh nghiệm của ba. Và con hãy tin ba. Ba sẽ cho con biết thêm việc này, hoàn toàn không phải để làm mờ mơ tưởng của con đối với con một chân trời mới. Phải, quân ta bị tiêu diệt ở Sta-lin-gờ-rát, uy tín của quân đội chúng ta, Bộ tư lệnh chúng ta bị lung lay. Nhưng ba nói để con tin rằng chiến tranh chưa phải đã kết thúc và chưa đến lúc bắt đầu giai đoạn kết thúc. Hiện nay Bộ tham mưu đang ráo riết nghiên cứu một cuộc hành binh, cuộc hành binh này sẽ gỡ lại danh dự cho quân đội bách chiến bách thắng của chúng ta. Chưa phải lúc nói đến kết quả của cuộc hành binh ấy, nhưng ba quả quyết bọn bôn-sê-vích sẽ được nếm những đòn ác liệt của ta và kết quả tạm thời của chúng nhất định sẽ sụp đổ trước những chiến thắng mới rực rỡ của ta!

        - Nhưng thưa ba, quân đội của ta ngày nào cũng cứ rút lui...

        - Có thể, từ rày trở đi ta vẫn còn rút lui nữa. Muốn thực hiện những kế hoạch to lổn cần phải có thời gian. Tuy vậy bọn Nga cũng phải trả một giá rất đắt về các cuộc rút lui của ta đấy. Con biết hiện nay ba con đang thi hành nhiệm vụ gì không?

        - Con rất muốn biết điều đó.

        - Không phải cấp trên cho ba nghỉ phép để lo việc gia đình không thôi đâu. Một tuần nữa ba phải trình bày những biện pháp mà chúng ta sẽ thực hiện trên đất Nga, trước khi quân ta tháo chạy. Chiều nay ba sẽ cho con biết những biện pháp đó. Ba đang chuẩn bị cho quân Nga những cú bất ngờ ghê gớm! Nơi nào quân ta tràn qua, sẽ không còn lại một thành phố, một làng mạc nào nữa chỉ còn gạch vụn và ngói nát với thây người. Ồ, đó không phải là những cảnh tàn phá thông thường sau chiến tranh. Không, ba vạch ra một kế hoạch có nhiều cái vĩ đại hơn! Các đội công binh và các đội phá hoại đặc biệt sẽ hoạt động theo những chỉ thị, đã được nghiên cứu tỉ mỉ, vừa rút lui vừa san phẳng thành bình địa: công xưởng, nhà cửa, tháp chứa nước, nhà máy thủy điện, cầu cống, đồng lúa, vườn tược. Dân chúng sẽ không còn được trốn tránh, ta sẽ lùa một số lớn có sức lao động về làm việc trong các công xưởng, nhà máy, trên các đồng ruộng của chúng ta, và số còn lại thì thiêu sạch. Cứ mặc cho kẻ địch của chúng ta tiến quân lên phía trước với những điều kiện như thế. Cứ mặc cho chúng xây dựng lại cuộc sống trong đói rét và điêu tàn.

        Béc-gôn siết hai nắm đấm lại với vẻ tàn bạo, hằn học. Tim Hen-rích ngùn ngụt căm hờn.

        - Thật là vĩ đại! Con rất vui sướng được tìm hiểu kế hoạch của ba, và nếu sự hiểu biết của con về nước Nga...

        - Ổ, ông tướng con! Ba quên bẵng là con có thể làm một cố vấn cừ khôi cho kế hoạch này. Kẻ địch nhất định sẽ phải đền tội giết hại cha con, con ạ!

        Tiếng chân bước vang vang, rồi mụ En-da ló đầu vào cửa.

        - Mình ạ, mình nhớ cho là suốt dọc đường Hen-rích nó chưa có gì vào bụng đấy.

        - À, mình cứ mặc chúng tôi, chưa đến giờ ăn sáng cơ mà!

        Mụ En-da vào phòng và ngồi xuống ghế, nhưng sau khi thấy cái nhìn sốt ruột của chồng, mụ vội vàng nhẹ bước lùi ra.

        Béc-gôn im lặng trong giây lát, đưa mắt theo dõi làn khói lam bốc lên từ điếu xì-gà đặt trên cái gạt tàn.

        - Nhưng, Hen-rích con, ba cho là ba có nhiệm vụ báo trước với con rằng tất cả mọi hy vọng có thể tan ra như làn khói này - Béc-gôn nghiêng đầu phía điếu xì-gà - Việc đó không thể bỏ qua được. Cũng như những người biết phòng xa, chúng ta cần đề phòng mọi mặt. Thực ra, chính vì mục đích đó mà ba định nói với con câu chuyện này. Con chú ý nghe nhé! Hen-rích, ba với con đều làm cái nghề tình báo, đều là những sĩ quan tình báo! Nếu như bây giờ con có sang một công tác khác, thì dù sớm dù muộn, con cũng sẽ quay lại cái nghiệp tình báo gia truyền mà thôi. Mặc cho bọn sĩ quan tham mưu khoe khoang công lao của chúng. Hơn ai hết, ba con ta biết rằng, cuộc chiến tranh hiện nay không thể tiến hành nổi nếu thiếu chúng ta. Ba nói "thiếu chúng ta", có ý nói thiếu những sĩ quan tình báo đấy. Chúng ta cần thiết cho xã hội hơn bất cứ một thằng chính khách ăn tục nói phét nào, hơn cả cái lũ nhà văn, họa sĩ, hơn cả bọn bác học gấp trăm vạn lần. Và sau chiến tranh, sĩ quan tình báo chúng ta sẽ cần thiết hơn bây giờ nhiều. Dù phần thắng có về tay kẻ nào đi nữa! Ba đã nói với con là ba rất tin vào thắng lợi của chúng ta. Nhưng tin tưởng là một việc, còn cái thực tế cay đắng lại là một việc hoàn toàn khác hẳn. Cho nên phải luôn luôn nghĩ đến thất bại. Phi-đơ-rích đại đế đã dạy cho đám văn quan võ tướng của Người như thế, mặc dầu chính bản thân mình là người lạc quan đặc biệt... Bây giờ chúng ta thử tính trước sự thất bại, Hen-rích nhé! Phòng khi bất trắc... À, mà con còn bao nhiêu tiền gửi trong nhà băng nào con nhỉ?- Béc-gôn bỗng kết thúc những ý nghĩ triết lý của lão bằng một câu hỏi vô cùng thực tế.

        - Một triệu chín mươi vạn mác ở ngân hàng quốc gia Thụy Sĩ và ba chục vạn ở nhà băng Đức.

        - Tất cả khoản di sản đấy à?

        - Vâng. Nhưng con chỉ tiêu trong phạm vi số tiền lãi thôi.

        - Đáng khen, đáng khen lắm! Cần chuyển tất cả số tiền gửi ở nhà băng Đức sang nhà băng Thụy Sĩ đi. Đó là điều thứ nhất. Rồi đổi hết khoản tiền đó ra đô-la. Thế yên trí hơn con ạ.

        - Cần làm việc ấy ngay bây giờ hả ba?

        - Không, thư thả ít lâu đã. Đợi đến khi nào quốc tang hẵng hay, làm thế để khỏi đập vào mắt kẻ khác. Con nghe tiếp đây. Số tiền dành dụm của ba, ba sẽ chuyển cả cho con, và con cứ gộp chung vào phần của con đi. Hiện nay ba không tiện chuyển tiền ra nhà băng ngoại quốc.

        - Con hiểu rồi!

        - Ba sẽ dành cho Lô-ra một nhà máy bột mì để làm hồi môn. Tiếc rằng cái nhà máy thứ hai đã bị bắn phá tan tành. Vậy ba sẽ cho cả cái trại kia nữa. Con hãy giao cho người ta quản lý, còn tiền thì con cũng cứ gửi hết vào nhà băng Thụy Sĩ.

        - Vâng ạ!

        - Nhưng trong hoàn cảnh hiện nay chúng ta cần có sự bảo đảm để tránh mọi việc bất trắc, ví dụ như việc lạm phát chẳng hạn. Chiến tranh có thể làm sụt giá đồng đô-la, và nếu vậy thì chúng ta sẽ bị thiệt to. Trong những trường hợp đó bất động sản là một bảo đảm chắc chắn nhất cho việc xuất vốn đầu tư. Thế thì con nên tậu lấy một xí nghiệp cố định ở ngay Thụy Sĩ, cùng lắm thì cũng phải tậu cho được một khách sạn hoặc một biệt thự nguy nga. Ba sẽ tranh thủ cơ hội thuận tiện để vù sang bên ấy dò la trước. Nhưng con đừng tự tiện hành động nếu không có ý kiến của ba. về mặt này con chưa có kinh nghiệm gì đâu, nên có thể bị mắc lừa lắm.

        - Thưa ba, con xin tuân lời ba!

        - Phải làm cho gia đình chúng ta có thể sống yên ổn sau chiến tranh. Con không cần nghĩ ngợi gì đến tương lai hết, có ba, con sẽ đứng vững như tượng đồng. Một sĩ quan tình báo như Béc-gôn này, không bao giờ hết việc làm đâu. Không phải hắn sẽ đi tìm chủ mới, mà chính họ phải đi tìm hắn. Không phải họ sẽ đặt điều kiện cho hắn, mà chính hắn bắt họ phải theo mình, ừ, ba yêu tổ quốc lắm! Nhưng nếu tình thế xoay chiều bất lợi cho người Đức chúng ta, thì ba buộc lòng phải từ giã đồng mác để đi theo tiếng gọi của đồng đô-la, ba sẽ vì đồng tiền vàng mà hoạt động tận tụy như bây giò. "Thóc đến đâu bồ câu đến đấy" mà lại! Hen-rích, con nhớ ai nói câu ấy không?

        - Thưa ba, không ạ!

        - Con thấy kế của ba thế nào?

        - Thưa, thật quả là diệu kế.

        Lúc đó trên gác hai, Lô-ra bỗng giở chứng.

        Suốt đêm qua ả không ngủ được. Người sốt hầm hập, những vết bỏng đau rát kinh khủng, lòng ả rối bời vì không được gặp mặt người yêu. Khi một hồi chuông lanh lảnh réo lên phá tan không khí tĩnh mịch ban mai, báo tin Hen-rích đã về, ả khóc sướt mướt và từ lúc ấy đến giờ hai má ả luôn luôn đầm đìa nước mắt. Trong khi Hen-rích tắm rửa, thay quần áo, vợ chồng Béc- gôn lo đi an ủi con gái. Nhưng những cố gắng ấy chỉ là công dã tràng mà thôi. Lô-ra ngắm hình dạng mình trong gương và ả đã phải khiếp đảm: mặt ả đỏ loét, hai con mắt sưng húp, cánh mũi cũng cọ xát vào đó. Á ném cái gương xuống đất và khóc to hơn: ai cũng biết, gương vỡ là một điềm dữ!

        Giữa lúc Béc-gôn bàn chuyện với Hen-rích, mụ En-da đi mời về biệt thự một chuyên viên trang điểm nổi tiếng. Lão đặt lên mặt Lô-ra mấy miếng vải ép, dùng sáp bôi khắp mặt, rồi xoa đều và đánh phấn. Lô-ra nằm yên cắn răng chịu đựng hết thảy, chỉ cốt sao được gặp mặt người yêu.

        Cơm sáng xong, vợ chồng Béc-gôn lên chỗ con gái, chúng thấy rằng số tiền trả công cho gã chuyên viên trang điểm kia quả là không phí, nhưng dù sao cũng không nên để cho chàng rể trông thấy bộ mặt ấy.

        Khi ăn cơm trưa, Béc-gôn buộc lòng phải báo cho Hen-rích biết bệnh tình trầm trọng của Lô-ra. Cả hai vợ chồng đều thấy lòng nặng trĩu, câu chuyện quanh bàn ăn uể oải, buồn tẻ. Mãi gần xong bữa, khi nghe Hen-rích khoe mấy tấm ảnh của Béc-ti- na gửi cho, Béc-gôn mới sôi máu lên. Trước kia mụ En-da đã biết Béc-ti-na chỉ là một đứa mặt dày mày dạn, quỷ quyệt, nên mụ đã ngăn cấm Lô-ra đi lại giao du với "bà chị họ" đó. Béc-gôn liền trút lên đầu Béc-ti-na đủ những lời mạt sát tục tằn đến nỗi mụ vỢ phải lảng ra nơi khác.

        Sau bữa ăn, khi Béc-gôn và Hen-rích sang phòng giấy để uống cà phê với rượu ngọt, và hút xì-gà, lão lại quay về câu chuyện đứa cháu họ và tìm cách ngăn cản không cho chàng rể thư từ qua lại với Béc-ti-na nữa.

        Cô dâu và chú rể tương lại gặp mặt nhau vào một buổi tối. Sau khi vắt óc bày mưu tính kế, mụ En-da bố trí một ngọn đèn đêm đặt trên bàn che cái chao đèn sẫm màu, để cho khuôn mặt của Lô-ra chìm trong bóng tối ở giữa chồng gối.

        Thấy tư thế nằm của Lô-ra, Hen-rích suýt bật cười. Bề ngoài anh giả vờ thông cảm với ả và oán trách số phận làm cho anh phải thiệt thời sau thòi gian xa cách đằng đẵng, tưởng chừng như anh có thể ôm lấy ả. Nhưng trong bụng thì sướng như mở cờ: có lẽ được hoãn lễ đính hôn lại một lần nữa.

        - Thôi chiều mai các con trao nhẫn cho nhau đi, chắc là vào giờ này con Lô-ra nó sẽ dễ chịu đấy. Con thấy thế nào?

        Hen-rích bực cả mình, nhưng anh gượng đáp:

        - Thưa ba, thế cũng được!

        Thế là chiều hôm sau, người ta tổ chức lễ đính hôn. Lô-ra lại phải chịu đựng thêm một nỗi thất vọng nữa: Á biết rằng vì bệnh tình của mình nên buổi lễ chắc sẽ không được nghiêm trang, tuy nhiên ả vẫn mong khách, mong quà tặng, mong những lòi chúc tụng. Nhưng lúc đó toàn nước Đức đang có quốc tang, nên Béc-gôn không thể để cho người ngoài biết ngày lễ đính hôn của con gái lão. Nếu làm linh đình thì có thể gây điều bất lợi cho Hen-rích nữa. Thế là, ngoài mấy bố con trong nhà ra, chẳng còn ma nào khác.

        Nhưng rồi mọi việc cũng được dàn xếp đâu vào đấy. Sau khi đeo chiếc nhẫn cưới vào ngón tay bên phải, Lô-ra khóc òa lên - ả muốn đeo vào tay trái, nhưng tay trái đã bị bỏng.

        Chiều hôm ấy, họ ăn cơm ngay cạnh giường của Lô-ra, trong tiếng rên rỉ của ả, vì ả quên bẵng mất là mình cần phải ngậm mồm ngậm miệng.

        Sáng ngày, Hen-rích lên đường. Chỉ một mình Béc-gôn tiễn anh ra ga.

        - Con nhớ tất cả những điều cha con ta bàn bạc chứ?

        - Thưa ba, vâng ạ!

        - Con có hiểu là không nên lộ cho một kẻ nào khác biết câu chuyện giữa chúng ta không?

        - Ba xem con như một đứa trẻ con không bằng!

        - Ổ, không phải thế đâu, con của ta sẽ là một tay tình báo lỗi lạc, Hen-rích nhỉ! - Béc-gôn tiễn Hen-rích bằng một câu nịnh hót.

        Mặc dầu thời hạn để tang các đạo quân của Pa-u-lút đã chấm dứt, nhưng trên quãng đường từ Mu-khen về Xanh Rê- mi, Hen-rích không nghe thấy một tiếng cười, một tiếng ồn ào, chứ đừng nói đến một câu chuyện vui vẻ. Anh đi trong toa riêng của sĩ quan nên anh có dịp nhìn thấu tâm trạng của bọn tướng tá Hít-le, tâm trạng của những đứa vừa mới thoát chết ngày hôm qua!

        Bọn đóng ở Xanh Rê-mi cũng không lấy gì làm vui vẻ. Còn về thái độ của người Pháp đối với tình hình chiến sự thì bà Tác- van đã nói hết rồi.

        Ngày mồng sáu tháng giêng, Hen-rích về đến Xanh Rê-mi. Anh vội đến ngay tiệm bà Tác-van. Gặp anh, bà mừng quýnh:

        - Xin có lời mừng ông quay về được bình an! Mới chiều hôm kia, ở nhà có tổ chức mừng ngày để tang, chúng tôi có nhắc đến ông. Ui chào, vui là...

        - Thế nào ? Sao lại mừng ngày để tang?

        Bà Tác-van đỏ mặt, đôi mắt chớp nhanh.

        - Xin lỗi ông, tôi không bảo thế... Trong những ngày để tang ấy mà, tiệm ăn đóng cửa, thế là chúng tôi quây quần lại với nhau trò chuyện...

        - Và uống rượu mừng cho thống chế Pa-u-lút được lên thiên đàng chứ gì?

        - Chết chửa, con gà rán đã cháy đen cháy đỏ hết rồi! - Bà Tác-van kêu lên, rồi bằng điệu bộ nhanh nhẹn trái ngược với dáng người to béo của mình, bà chạy thẳng vào bếp.

        - Mình ăn nói thật hớ! Mô-níc, con thử tưởng tượng xem me có tệ không chứ lại! - Gặp con gái trong bếp, bà than phiền.

        - Mẹ nói gì với ai hở mẹ?

        - Mẹ lỡ lời với ông Hen-rích...

        - Hen-rích? Anh ấy về rồi hở mẹ?

        - Ông ấy đang ngồi ở phòng ngoài kia... Mà mẹ...

        Không chờ nghe hết câu của me, từ trong bếp Mô-níc chạy hộc tốc ra nhà ngoài, vừa chạy nàng vừa tháo khăn làm bếp ở trước ngực ra.

        - Xin chào cô giáo nhỏ của tôi - Hen-rích vui mừng đứng phắt lên nắm lấy bàn tay nhỏ của nàng - Nào, cô kể lại xem cô chúc mừng ngày tang ra làm sao nào?

        - Mừng cái gì cơ? - Mô-níc ngạc nhiên.

        Hen-rích kể lại câu chuyện mà bà Tác-van vừa nói với mình. Nàng cười rũ rượi:

        - Me tôi lẩm cẩm đấy thôi!

        - Tôi cũng cho là bà nhầm! Vì suốt trong ba ngày liền người ta phải để tang, người ta cầu Chúa chứ ai lại đi cười đùa. Phải không cô?

        - Và tôi tin là lòng anh đã tan nát vì đau buồn.

        - Quả là lòng tôi có tan nát, nhưng vì những lý do khác hẳn. Cho đến chết, không bao giờ tôi quên được ba ngày đó.

        - Anh có điều gì buồn hở anh?- Mô-níc lo lắng.

        Sự có mặt của bà Tác-van làm câu chuyện bị đứt đoạn. Bà đang dọn cơm tối.

        - À, suýt nữa tôi quên khuấy điều này còn gì! Hôm nay ông Lút gọi điện cho tôi đến mấy lần, hỏi là ông đã về chưa? - Bà vừa nói vừa bày thức ăn ra bàn.

        - Hình như ông ấy ốm thì phải - Mô-níc thêm vào.

        Hen-rích vội chạy đến máy nói.

        - Lút, chào cậu, Hen-rích đây... Sao? Nhất định mình sẽ đến mà, chờ mình chén tí đã, đói lả ra đây này.

        Bà Tác-van đang đi pha cà-phê cho Hen-rích, nên Mô-níc định quay lại câu chuyện bỏ dở.

        - Anh Hen-rích, trong mấy ngày ấy anh gặp chuyện gì vậy?

        - Đó là một câu chuyện dài, nặng nề, muốn kể lại phải con cà con kê dài dòng lắm. Tốt hơn là cô kể chuyện cho tôi nghe vậy.

        - Thế tại sao anh cho câu chuyện của tôi có thể thay câu chuyện con cà con kê? Rất có thể, cũng có việc gì đó quan trọng và nặng nề đã xảy ra với tôi đấy!

        - Vậy thì tôi sẽ ngồi ỳ ra đây, nếu cô không nói cho tôi rõ thế là nghĩa làm sao?

        - Ồ, thế thì anh phải ngồi đây lâu lắm - Mô-níc cười giòn khanh khách - Có lẽ, suốt đời đấy anh ạ...

        - Thế ra cô không tin tôi à?

        - Ấy là tôi chưa tự tin mình đấy chứ.

        - Và sự hoài nghi ấy kéo dài đến bao giờ?

        - Bao giờ tôi bỏ được ý nghĩ là anh giấu giếm tôi những điều bí mật của anh.

        - Có phải cô có ý nói đến câu chuyện ở Mu-khen không?

        - Ở Mu-khen ở Bông-vin và ở Xanh Rê-mi...

        - Cô đang bị tính thóc mách của đàn bà làm khổ chứ gì?

        - Không, tôi khổ vì... - Mô-níc đứng phắt dậy - Chúc anh ngủ ngon! - Nàng thét lên rồi vụt biến mất sau cửa.

        Ăn qua quít cho xong bữa rồi mặc tròi khuya, Hen-rích mò đến gặp Lút.

        Lút nửa nằm nửa ngồi trên giường, dưới đầu gã kê một chồng gối. Cạnh đấy một đĩa thức ăn, một cái gạt tàn thuốc lá và chai rượu Đức đặt trên chiếc bàn nhỏ. Mấy chai không vứt lỏng chỏng dưới gậm bàn và gậm giường.

        - Cậu làm sao thế, Lút? Quỵ rồi à? Mà tại sao trong phòng bừa bộn thế này? Lính hầu!

        - Dạ, thưa Thượng úy!- Tên lính hầu ba chân bốn cẳng chạy vào, đứng sững trên ngưỡng cửa.

        - Dọn dẹp ngay lập tức! Nhanh lên!

        Tên lính hầu bắt đầu thu dọn chai lọ. Thấy trong số đó có một chai hãy còn đầy, Lút cúi xuống nhặt lên và nhét vào dưới gối.

        - Cậu giấu lại làm gì đấy, hở Lút?

        - Để uống! Hôm nay, ngày mai, ngày kia! Ngày nào cũng uống!

        - Cậu làm sao thế?- Hen-rích lo lắng. Anh biết là chưa bao giờ Lút uống rượu một mình, mà lại uống nhiều như thế. Đôi mắt gã long lanh khác thường trên khuôn mặt phò phạc ủ ê - Cậu ốm à?

        - Ốm? Không, tớ khỏe hơn lúc nào hết. Và chính vì tớ khỏe nên tớ không thể nào để cho đầu óc tớ tỉnh táo được!

        Lút với lấy chai rượu uống dở trên bàn ghé vào môi.

        Hen-rích giằng lại, để vào chỗ cũ.

        - Cậu điên à, Lút?

        Lút im lặng đứng lên.

        - Cậu sẽ nói gì, nếu Mi-le chẳng hạn ập vào phòng cậu? Hắn nghênh ngang, cứ để nguyên cả giày dép nằm lăn ra giường cậu, rồi đòi cậu hoặc ra khỏi phòng, hoặc nằm dưới đất. Cậu sẽ đối xử ra sao?

        - Mình sẽ tống cổ hắn đi, ném hắn xuống cầu thang.

        - Thế thì lạ nhỉ, chúng ta đòi hỏi cái gì ở dân Pháp kia chứ?- Lút rít lên dữ tợn, nắm tay lại, rồi hùng hổ vung tay lên, chai rượu uống dở bay vào góc tường kêu đánh choang một tiếng, mảnh chai bắn tung tóe.

        Tên lính hầu nhốn nhác ló đầu nhòm vào cửa.

        - Vào mà nhặt đi, rồi cút về nhà, hôm nay chúng tôi không cần anh nữa - Hen-rích hạ lệnh. Anh không muốn cho những lời nói đáng chú ý của gã đại úy đã tỉnh đột ngột lọt vào tai một kẻ lạ mặt nào hết.

        - Lút, cậu nên nằm nghỉ đi, cậu khó ở trong người đấy!

        Hen-rích quay sang phòng bên lấy khăn mặt nhúng nước rồi đắp lên trán Lút. Anh kéo Lút nằm xuống.

        - Tớ có ốm đâu!

        Không nghe lời phản kháng của Lút, Hen-rích móc trong túi ra một gói thuốc bột đưa cho gã.

        - Gì đấy?

        - Thuốc ngủ.

        - Cậu hãy đưa cho tớ loại nào mạnh hơn nữa để tớ được yên giấc ngàn năm. Ví tự tặng mình một viên đạn vào óc kể cũng run tay đấy.

        - Cậu mất trí rồi phải không?

        - Còn cậu, nếu cậu trông thấy Mi-le nó đẩy năm người đàn ông... xuống vực thẳm... và bắn vào bụng người đàn bà chửa hai viên đạn một lúc, chắc cậu không mất trí đấy phỏng? Cậu có hiểu không, đối với một người đàn bà có mang! Chao ôi, tớ không thể nào, không thể... Tớ không thể quên được hành động đó - Lút điên cuồng thét lên. Gã run bắn cả người. Những câu nói của gã bị đứt quãng vì những tiếng nức nở. Đấy mới thật sự là triệu chứng của bệnh thần kinh.

        Hen-rích biết rằng trong những lúc ấy cần phải im lặng và không nên hỏi han gì hết. Anh ép Lút uống gói thuốc ngủ, rồi lấy chăn đắp lên tận cằm cho gã, và cho gã uống nốt chỗ rượu trong chai để người gã chóng ấm trở lại.

        - Nằm xuống và cố ngủ đi.

        - Ngủ... tớ không ngủ được đâu... đã ba hôm rồi tớ không hề chợp mắt! Từ ngày Mi-le nó...

        - Im! Cậu nghe đây, không được nói gì hết! Tớ bịt tai lại, cóc thèm nghe cậu nữa.

        Nửa giờ sau thuốc ngủ đã ngấm. Lút thiếp đi.

        Hen-rích không muốn để gã nằm một mình, dù anh hãy còn mệt lử sau cuộc hành trình vừa qua. Anh lấy tấm áo choàng cũ của Lút để kê đầu rồi nằm xuống đi-văng, nhưng chưa ngủ được ngay.

        Đêm hôm ấy trôi qua thật êm đềm, sáng, tên lính hầu mò đến. Hen-rích dặn hắn đừng đánh thức Lút, rồi đi sang phòng tham mưu.

        E-véc niềm nở tiếp anh, nhưng lần này lão chẳng nói chẳng rằng. Trên ống tay áo bên trái của lão vẫn còn mảnh băng tang, mặc dầu ngày để tang đã chấm dứt.

        - Tôi đã sáu mươi lăm tuổi đầu rồi mới thấy đây là những ngày đen tối nhất trong lịch sử chiến đấu của nước Đức. Hồi thế kỷ thứ mười hai trận chiến thắng Xê-đăng của ta vô cùng huy hoàng! Đến nay, cái vĩ đại của trận chiến thắng Xê-đăng đã bị lu mờ trước trận thất bại ở hai bên bờ sông Vôn-ga rồi!

        - Tôi nghe ba tôi bảo là ở Bộ Tổng tham mưu hiện nay người ta đang nghiên cứu kế hoạch của những chiến dịch mới, những chiến dịch chẳng những có khả năng xoay lại tình thế, mà còn...

        E-véc xua tay thất vọng:

        - Tôi cũng muốn tin tưởng lắm... Rồi tương lai sẽ chứng minh! Thôi, bây giờ anh đi mà nghỉ. Nếu có công việc tôi sẽ gọi.

        Ăn trưa xong, Hen-rích lại đến chỗ Lút, nhưng vì quá mệt sau ba đêm mất ngủ nên gã chưa dậy.

        Có nên đi gặp Mi-le để thăm dò xem cái gì đã ảnh hưởng đến Lút không? Hen-rích bèn gọi dây nói cho Mi-le. Nhưng người trả lời anh lại là Dô-ghen. Gã cho biết Mi-le đi vắng từ hôm qua, có lẽ gần tối hắn mới về.

        Đành trở về phòng riêng vậy.

        Buổi chiều, Lút đến gặp Hen-rích với một nụ cười bối rối. Gã đã đỡ hẳn, nhưng người còn yếu lắm. Rõ ràng những xúc động trong mấy ngày gần đây làm cho cơ thể gã bị mòn mỏi.

        Bây giờ gã có thể bình tĩnh kể lại nguyên nhân bệnh tình của mình. Nguyên là Mi-le không cho gã biết trước, bất thình lình gọi gã ra pháp trường để chứng kiến vụ sát hại sáu người dân Pháp, trong đó có một phụ nữ đang có mang. Tấm thảm kịch đó đã tác động mạnh đối với Lút, thậm chí vừa về đến nhà gã lăn đùng ra ốm ngay.

        - Hen-rích ạ, sau vụ ấy tớ lấy làm hổ thẹn vì phải mặc bộ quân phục sĩ quan này. Điều làm tớ uất ức nhất là tớ phải câm mồm, phải che giấu những ý nghĩ của mình. Tớ mà hé miệng ra thì chính tay Mi-le sẽ đẩy tớ xuống vực thẳm chẳng khác gì mấy người Pháp kia.

        - Ừ, Mi-le có thể đang tay làm việc ấy đấy...

        Tiếng chuông réo lanh lảnh, Hen-rích cầm lấy ống nghe.

        - Vâng, Hen-rích đây. Sao? Được, tôi sẽ đến ngay!

        - Hay thật, lời cầu nguyện của cậu đã vang đến tai thượng đế rồi đấy, Lút ạ. Các bố du kích đã "xơi" đúng Mi-le rồi, hắn cho gọi mình với Dô-ghen đến gặp hắn ngay bây giờ.

        - Hình như trên thế giới này hãy còn Thần công lý! Thế bây giờ hắn nằm ở đâu, ở nhà ai?

        - Không, Dô-ghen cho biết hắn đang nằm nhà thương. Nếu mình về sớm, mình sẽ đến đây kể hết chuyện cho cậu nghe.

        Dọc đường đến nhà thương, Dô-ghen bảo với Hen-rích là Mi-le được chở đi hai giờ trước đây và đã kịp thời mổ xẻ. Gã không rõ Mi-le bị trúng đạn ở đâu, nhưng gã tin là vết thương xoàng thôi, nếu không thế thì người ta đã đưa hắn đi Săm-bê-ri rồi chứ không để lại Xanh Rê-mi, nơi chỉ có cái nhà thương cà mèng này.

        Mi-le được dành một buồng riêng trên gác hai... Bác sĩ đưa hai người vào tận cửa và dặn trước:

        - Sau khi mổ, bệnh nhân cần được yên tĩnh! Tôi tha thiết yêu cầu các ông không nên ngồi lâu quá.

        Lời dặn đó chẳng qua là một thủ tục thông thường, bệnh nhân vẫn khỏe, tuy người hơi mệt và xanh.

        Mi-le kể cho Hen-rích và Dô-ghen nghe việc xảy ra. Chiều hôm qua một đội du kích khá đông tấn công vào đại đội bộ binh bảo vệ đỉnh đèo cao quét sạch cả đại đội ấy rồi ào ạt kéo xuống núi. Mi-le từ đâu lại dẫn xác đến đó, chẳng còn đường nào thoát nên phải hai tay hai súng chống cự, không may một mảnh lựu đạn của du kích cắm phập vào chỗ xương bả vai trái.

        - Này, chỉ còn nửa phân nữa thôi thì mảnh lựu đạn trúng phổi!- Giọng Mi-le kiêu hãnh. Bây giờ mọi việc đã kết thúc một cách bình an vô sự, hắn tự hào, ra điều ta đây cũng có tham gia vào trận đánh - vết thương này chắc chắn sẽ có một chiếc mề đay bù lại, và nó còn là một chiến công cho tổ quốc nữa đấy.

        - Ông xen vào cái chuyện ấy vô ích quá, ông Mi-le ạ, vì nó có thể đưa đến một kết quả tai hại hơn thế nhiều - Hen-rích nói có vẻ trách móc - Thế còn cái lũ bảo vệ đỉnh đèo biến đi đằng nào?

        - Sau phút đầu tiên bị tấn công như vũ bão chúng tan tác chẳng còn một tên. Phúc đức cho tôi đã kịp thời chui vào xe... Bây giờ gớm lắm, bọn du kích có thể đánh úp bất cứ lúc nào. Một đoàn đông như thế từ trên núi tràn xuống đòi hỏi chúng ta phải đề phòng thật cẩn thận. Dĩ nhiên là Bộ tư lệnh sư đoàn sẽ thi hành mọi biện pháp cần thiết, nhưng sở SS của chúng ta cũng cần ra tay. Tiếc là tôi phải nằm một chỗ khi có công việc cấp bách. Tôi gọi các ông đến đây để bàn xem có nên tìm ngưòi giúp Dô-ghen trong thời gian tôi bị thương không? Còn vết thương này thì phải lập tức báo về Li-ông...

        Hen-rích liếc nhìn Dô-ghen. Đôi má hồng hào của gã vụt đỏ ửng, môi gã run lên giận dữ.

        - Xin lỗi hai ông cho tôi được phát biểu trước với tư cách là một người tham gia ý kiến. Theo tôi thì, thưa ông Mi-le, ông Dô- ghen thừa sức đảm nhiệm chức vụ thủ trưởng, ngay cả trong những ngày sóng gió này. Mấy lại ông phải nằm nhà thương cũng không lâu lắm cơ mà. Tất nhiên là công việc của ông Dô- ghen sẽ bề bộn hơn, nhưng ông ta vẫn có thể nhờ tôi giúp đỡ trong những việc không có tính chất bí mật quan trọng.

        - Rất sung sướng vì ý kiến của chúng ta thống nhất với nhau. Vấn đề đưa người mới vào chỉ tổ làm cho công việc thêm rắc rối và làm cho ông Dô-ghen phải bỏ bê cả việc chính, vì nào phải hướng dẫn công việc cho họ, nào giúp họ làm quen với hoàn cảnh, thế là thêm phức tạp lôi thôi... Còn ý kiến ông hứa giúp cho một tay thì quý hóa quá! Thú thật là tôi chả dám nghĩ đến việc nhờ vả đó.

        - Giờ thăm bệnh nhân đã hết!- Bạc sĩ thò đầu vào cánh cửa hé mở gắt gỏng báo tin.

        - Thong thả, tôi cần dặn riêng ông Dô-ghen việc này nữa.

        Hen-rích đứng lên:

        - Thế thì tôi sẽ không làm phiền các ông. Tôi xin đợi ông Dô- ghen ở tại phòng đợi hoặc trong ô-tô vậy.

        "Tất nhiên, giá mà nghe được câu chuyện giữa chúng với nhau thì tốt, nhưng không nên để cho Dô-ghen thấy là mình chú ý đến công việc của sở SS - Hen-rích vừa nghĩ bụng vừa lần xuống theo bậc thang - Thằng này tinh hơn Mi-le, vả lại nó không phụ thuộc vào mình như Mi-le. Khó nhỉ. Nhưng phải tìm cho ra chỗ yếu của tên có "tâm hồn quý tộc" kia... Hắn đánh giá khả năng mình cao quá, cái đó đã rõ! Những lời hắn nói về đấng siêu nhân tỏ ra... Thật là tính muốn làm to! Những con người như thế thường hám danh và đầy lòng tự ái. Tạm thời cứ xoáy vào mấy điểm yếu ấy đã...".

        Dô-ghen từ trong nhà đi ra làm đứt quãng những ý nghĩ của Hen-rích. Gã hí hửng ra mặt.

        - Tôi thành thật cảm ơn ông đã đánh giá đúng khả năng tôi, thưa Nam tước - Dô-ghen vừa nói vừa chui vào xe. Sau khi nghe Hen-rích tâng bốc, ca tụng khéo một hồi hắn lấy làm khoái chí lắm.

        - Thưa Nam tước, Nam tước quả là một nhà tâm lý học tinh tê và là một con người ăn nói lịch thiệp. Bây giờ cũng chưa muộn lắm, tôi sẽ vô cùng hân hạnh, nếu được tiếp Nam tước tại nhà riêng một lúc. Chúng ta sẽ tiếp tục chuyện trò bên cốc cà- phê đặc. Tiếc là tôi không thể mời một cách khác hơn, vì hôm nay còn bận việc, vả lại tôi cũng cần tiếp sức để thức đêm.

        - Uống cà-phê đặc để nói chuyện triết lý - trường hợp này ở Xanh Rê-mi hiếm có thật. Lấy làm hân hạnh nhận lời mời của ông. Tôi đang nhớ cà-phê và thèm chuyện triết lý đấy! - Hen- rích cười xòa.

        Mùi xì-gà và cà-phê tỏa khắp ngôi nhà ba gian nhỏ bé của Dô-ghen. Rõ ràng mấy gian nhà này ít khi được thông hơi nên những mùi kia đọng lại thành một bầu không khí ngột ngạt. Trên tường, dưới sàn đều căng những tấm thảm mềm mại, cửa sổ đều che màn, ngoài ra còn la liệt những tượng, lọ, chai mẹ chai con. Trơ trẽn nhất là bức chân dung to tướng của Nít¹ lồng trong chiếc khung thô sơn đen, không trang điểm gì hết.

        Thấy Hen-rích nhìn bức ảnh, Dô-ghen cảm động nói:

        - Người cha tinh thần của tôi đấy! Không bao giờ tôi rời bức ảnh này đâu! Những quyển sách kia cũng thế.

        Dô-ghen đến gần giá sách rút từ ngăn trên cùng ra mấy quyền sách bìa cứng quý giá. Trong đó có những quyển "Thiện và ác ở phía bên này", "Da-ra-tua-stra đã nói như vậy", "Chiều tà của thiên thần" do Nít viết, và quyển "Đời tranh đấu" của Hít-le.

        Muốn thoát ra khỏi bầu không khí ngột ngạt để được thở hít khí trời trong lành nên Hen-rích định kiếm cớ chuồn nhanh, nhưng lúc đo, tên lính hầu đã mang cà-phê, chanh, và một chai rượu ngọt ra.

        Hai người vừa uống cà-phê vừa triết lý. Dô-ghen tỏ ra ít nhiều ngả theo trào lưu triết học tân thời. Gã còn đọc dăm ba câu triết lý cổ của Đức. Những hiểu biết nông cạn đó không đủ để suy luận được chính xác nhưng cũng tạm đủ cho một tên dốt

        nát bịp đòi. Gã bác bỏ lý luận của Căng và Hê-ghen², chê giễu Mác, rồi vừa vỗ vai Hen-rích vừa khoác lác về thiên tài của Nít. Gã xem Nít là một lá cờ đầu đã mở ra kỷ nguyên mới của giống nòi chiến thắng, giống nòi ấy sẽ vượt lên trên giới hạn ngăn cách điều thiện và điều ác, và sẽ vươn tới đỉnh cao chót vót, nơi thượng đế ngự trị. Nghe những lời nhảm nhí đó Hen-rích bấm bụng để khỏi bật cười. Còn Dô-ghen thì lấy làm hởi dạ là mình đã tìm được một "vị thính giả" chăm chú mà gã cho là người bạn cùng chí hướng.

        Chốc chốc câu chuyện lại ra ngoài đầu đề triết lý, chuyển sang tình hình hoạt động ráo riết của du kích.

        Hen-rích lại nhắc với Dô-ghen là anh sẵn sàng giúp gã trong thời gian Mi-le nằm nhà thương, nếu cần thiết.

        - Thưa Nam tước, tôi hết sức vui mừng được Nam tước giúp đỡ. Nhưng trước tiên tôi muốn ngỏ vài lời... Nếu Nam tước cho phép, tất nhiên...

        - Ổ, ông cứ tự nhiên!

        - Tôi thấy Nam tước xử thế không được thận trọng lắm, có phần nào nhẹ dạ trong việc chọn bạn...

        - Ông muốn nói việc gì vậy?

        - Nam tước hãy nhớ lại hết những người mà mình có cảm tình rồi cho tôi biết, Nam tước có hoàn toàn tin chắc vào bọn họ không?

        - Hiểu rồi, hiểu rồi, ông Dô-ghen yêu quý ạ, té ra ông có ý ấy đấy! Xin cảm ơn ông. Nhưng trong mỗi sự giao thiệp với phái yếu tôi chỉ chú ý có mỗi một điều: con bé này xinh hay xấu! Vì phụ nữ cũng như đấng siêu nhân của ông, họ có quyền làm bất cứ điều gì mà ta không có quyền chạm đến họ.

--------------------
        1. Nít (Nietzsche) nhà triết học Đức về cuối thế kỷ thứ XIX (N.D).

        2. Căng (Kant) nhà triết học Đức về thế kỷ thứ XVIII, Hê-ghen (Hégel) nhà đại triết học Đức về đầu thế kỷ thứ XIX (N.D).

        - Nam tước tưởng thế à? Nhưng nếu tôi bảo rằng anh của cô Mô-níc là một thằng giặc thì sao?

        - Vô lý! Gia đình ấy nền nếp lắm.

        - Đáng buồn là tôi làm cho ông phải thất vọng nhưng vấn đề là như thế. Hôm qua, trong lúc hỏi cung một tên du kích bị tóm cổ tôi mò ra được cái chi tiết lý thú đó trong tiểu sử của cô Mô- níc. Còn có thể là chính cô ta...

        - Hừ, khốn nạn thật! Được lắm, ông đã báo cho tôi biết trước, xin mang ơn ông! Phải giám sát cẩn thận hơn nữa...

        - Tôi để ý cô ta lâu lắm rồi. Cô ta thường lui tới cái mạn nhà máy điện ấy, hình như thậm thụt gì vói thằng chồng chưa cưới thì phải. Trước kia tôi cho đó là việc tự nhiên cũng như bao nhiêu trưòng hợp khác mà thôi. Nhưng tên du kích bị tôi hỏi cung, làm việc ngay trong nhà máy điện ấy, làm cho tôi tin rằng những cuộc gặp gỡ của cô Mô-níc với tên thợ nguội Phơ-răng-xoa không giống như những cuộc gặp gỡ của bao nhiêu cặp tình nhân khác.

        - Quả thật đây là lần đầu tiên tôi được biết cô ta đã hứa hôn! Thế thì tính kiêu kỳ của cô ta vứt đi đằng nào mới được! Không, vô lý lắm, kẻ tình địch của tôi mà lại là một tên thợ nguội tầm thường. Đũa mốc mà dám chòi mâm son! Ông Dô-ghen, ông cho tôi được thỏa chí tò mò một tí nào, mong ông cho phép tôi gặp mặt tên du kích đó.

        - Việc ấy thì dễ thôi, nhưng không thể gọi ngay hôm nay được đâu, vì nó hứa sẽ cung cấp cho tôi một vài tin tức gì đó, nên tôi tha nó rồi. Bao giờ tôi gọi nó lên tôi sẽ báo ngay cho Nam tước.

        - Không bao giờ tôi nghĩ rằng mình lại có thể bị mọc sừng như vậy.

        - Nếu cô Mô-níc lợi dụng tình quen biết với Nam tước để moi tin tức cho du kích thì sao?

        - Thì cô ả chỉ toi công dã tràng thôi!... Tôi cũng biết nguyên tắc lắm chứ. Đời nào tôi lại đi ba hoa về công việc của mình với bọn con gái, ngay đến những tin tức không hay tôi còn giấu kín nữa là.

        - Thưa Nam tước, tôi báo cho Nam tước biết, những điều tôi đã nói với Nam tước, bây giờ đều là việc bí mật riêng giữa Nam tước với tôi thôi. Ngay đến ông Mi-le cũng chưa biết được sự nghi ngờ của tôi. Tôi với Nam tước sẽ tiến hành việc kiểm tra này.

        - Được, tôi sẽ giúp ông.

        - Việc này cũng đơn giản thôi: Ngày mai tôi đưa cho Nam tước một tài liệu, có vẻ như bí mật lắm, Nam tước bỏ nó trong phòng riêng rồi đuổi tên lính hầu ra ngoài, làm sao cho cô Mô- níc đừng biết được. Còn mọi việc về sau là trách nhiệm của tôi. Nam tước đồng ý chứ?

        - Tôi coi việc giúp đỡ ông trong công tác này là một vinh dự. Và tôi hy vọng một ngày gần đây sẽ đền đáp lại được công ơn của ông đối với tôi hôm nay. Ông đã mở mắt cho tôi thấy sự thật. Dù tên kia có phải là chồng chưa cưới của Mô-níc hay không thì tôi vẫn là kẻ bị lừa dối. Nhưng tôi không tha thứ cho bất kỳ đứa nào đã dám đánh lừa tôi.

        Bây giờ đến gặp Lút thì muộn quá, nên sau khi chia tay với Dô-ghen, Hen-rích vội vã quay về khách sạn. Dọc đường anh cố không nghĩ đến những việc chẳng lành mà anh đã dò la ra. Cần phải bình tĩnh, để cho bộ óc dược thư thái. Nhưng dù không nghĩ nó cũng cứ đến. Không khí trong lành như một thùng nước thánh, gội sạch sự mệt mỏi trong người Hen-rích và anh thấy mình đã sẵn sàng để xuất trận.

        Đúng, phải chiến đấu. Và cuộc đấu trí với Dô-ghen hẳn là một cuộc đấu trí nẩy lửa. Dô-ghen đã nắm được đầu mối, thế là sớm muộn rồi đầu mối này cũng sẽ dẫn gã vào tận ổ, nếu không kịp thời cắt đứt nó ngay từ bây giờ. Nhưng bằng cách nào mới được? Trước hết phải diệt ngay cái tên đã cung khai! Nó có thể gây lắm chuyện rắc rối. Việc này vô cùng quan trọng, vì Dô- ghen đã lần đúng vết: Phơ-răng-xoa - Mô-níc, Mô-níc - Phơ- răng-xoa. Rồi từ đầu mối này chắc chắn Dô-ghen sẽ tìm thấy mối khác, nhưng không phải ngày một ngày hai gã có thể mò ra ngay. Hơn nữa việc thả hai người du kích trên đồi không phải chỉ có bà Tác-van và bà nông dân già biết, mà một vài anh em du kích cũng đã biết, có thể trong số đó có cả tên phản bội. Nếu đúng thế thì Dô-ghen sẽ nắm đúng mối: Hen-rích - Mô-níc- Phơ- răng-xoa. Vậy trước tiên phải tính cái tên chỉ điểm kia.

        Đêm hôm ấy, Hen-rích trằn trọc mãi, và sáng hôm sau anh đi ăn lót dạ sớm hơn thường lệ. Nhưng lúc ấy Mô-níc cũng đã ra khỏi nhà để lo việc gia đình. Hen-rích gặp nàng ngoài đường, gần phòng tham mưu.

        -  Mô-níc, tôi cần nói với cô một việc rất quan trọng. Ngày hôm nay cô phải ở nhà, không được dời đi đâu một bước. Tôi sẽ cố về nhanh, nhưng có thể tướng E-véc sẽ giữ tôi ở lại. Dù sao cô cũng cứ chờ cho đến khi tôi về. Nói chuyện lâu ngoài đường không tiện cho chúng ta, vì vậy bây giờ tôi không thể nói tỉ mỉ cho cô biết được. Chỉ có thể nói vắn tắt là chúng đang theo dõi cô.

        Hen-rích mỉm cười, bắt tay Mô-níc rồi lẩn vào sau cửa của ngôi nhà phòng tham mưu đóng. Mô-níc vui vẻ vẫy tay theo anh. Không một khách quan đường nào bắt gặp màn kịch ngắn ngủi đó, thậm chí họ cũng chẳng nghĩ rằng hai quả tim của người sĩ quan vui tươi và của nàng thiếu nữ xinh đẹp đang cười mủm mỉm kia cùng hoà nhịp một cách lo lắng.

        - Thưa Thượng úy, có điện gửi Thượng úy đấy - Tên trực ban báo cáo.

        - "Mười sáu giờ hai mươi hôm nay em sẽ đến Săm-bê-ri. Anh nhớ ra đón em. Béc-ti-na".

        "Mày cần cái khỉ gì ngày hôm nay?" Hen-rích lẩm bẩm rồi đọc lại bức điện lượt nữa và xem ngày. Béc-ti-na đánh điện lúc sáu giờ sáng hôm nay.

        Hen-rích gõ cửa phòng giấy E-véc.

        - Thưa Trung tướng, hôm nay có công tác gì không ạ?

        - Hôm nay à? Không!

        - Thế thì xin phép Trung tướng cho tôi trình bày một yêu cầu.

        - Anh cứ nói.

        - Vừa rồi tôi nhận được bức điện của cô cháu gái ba tôi. Cô ấy bảo tôi khoảng hơn bốn giờ ra Săm-bê-ri đón cô ấy. Nếu Trung tướng cho phép...

        E-véc xem đồng hồ:

        - Thật lúc nào anh cũng gặp may mắn, khoảng ba mươi phút nữa đội bảo vệ sẽ đưa Dô-ghen đi Săm-bê-ri bằng xe riêng của tôi để đón một phái viên tuyên truyền từ Bộ tham mưu đến. Anh có thể đi cùng với họ.

        - Xin đội ơn Trung tướng!

        Dô-ghen hết sức mừng rỡ được biết sẽ có người bạn đường là Hen-rích, và hứa đúng nửa giờ nữa sẽ đánh xe đến đợi anh tại khách sạn.

        Hen-rích không về phòng riêng, anh sục đi tìm Mô-níc. Anh nói vội vàng:

        - Hoàn cảnh buộc tôi phải đi ngay bây giờ. Cùng đi với tôi có tên Dô-ghen. Đấy, chính tôi muốn nói để cô đề phòng tên ấy đấy. Nó cho tôi biết là cô thường vắng nhà luôn, và chính tên nội gián nằm trong nhà máy điện đã nghi ngờ cô và Phơ-răng- xoa lại là một tên du kích. Dô-ghen đã ra lệnh theo dõi cô thường xuyên đấy, cố nhiên là cả Phơ-răng-xoa nữa. Vậy cô tự liệu lấy. Bây giờ tôi phải đợi Dô-ghen ở ngoài cửa khách sạn. Nhớ đừng để nó nhìn thấy chúng ta đứng với nhau.

        Nghe thấy tiếng máy nổ vang gần cửa, Mô-níc nhanh nhẹn nấp vào sau quầy hàng, chưa nói được lời nào cả. Nàng chỉ kịp ngước nhìn Hen-rích một cách biết ơn.

        - Ông đi đón ai mà long trọng thế kia - Hen-rích hỏi Dô-ghen khi anh nhìn thấy năm tên lính mang tiểu liên chạy theo xe.

        - Thưa Nam tước, tôi đi đón ông Phai-phe.

        Hen-rích nhún vai, anh chưa nghe cái tên ấy bao giò.

        - Thế nào, Nam tước không biết ông Phai-phe à? - Dô-ghen ngạc nhiên - Đó là một trong những nhà hùng biện của nước Đức, cánh tay phải của Ghê-ben đấy.

        Hen-rích và Dô-ghen tìm thấy Phai-phen trong cuộc mít tinh và cả hai được nghe luôn hai bài diễn văn của Xi-xê-rông¹ đời nay: Phai-phe to béo, bụng phệ, quả là nhà đại hùng biện. Hắn lải nhải không biết bao nhiêu lần về vấn đề "Sta-lin-gờ- rát". Hắn phun ra hàng tràng những con số, những tên làng xóm mà không cần nhìn vào giấy, hay nhìn vào quyển sổ đang cầm trong tay. Theo hắn thì nguyên nhân thất bại của trận Sta- lin-gờ-rát là việc kéo phòng tuyến ra dài quá và việc vận chuyển lề mề. Khi nào chiến tuyến được rút ngắn, quân đội của Quốc trưởng mới thêm được sức mạnh, và trong năm 1943 chúng ta nhất định sẽ trả thù được cho những đồng đội đã bỏ mình ở hai bên bờ sông Vôn-ga.

        Phai-phe nói hùng hồn, sôi nổi. Giọng hắn khỏe, hấp dẫn, khi thì hạ thấp trầm trầm vừa đủ vang tới những hàng xa nhất, khi thì sang sảng cất cao trên đầu đám đông. Hen-rích theo dõi vẻ mặt của bọn thính giả và phải công nhận rằng nghệ thuật diễn thuyết của Phai-phe có ảnh hưởng đến mọi người: đám lính tráng đã cùng hắn thét lên tiếng "hốc"² khi hắn muốn, và họ suýt chảy nước mắt khi giọng hắn hạ thấp, run run một cách bi thảm ở những chỗ cảm động nhất trong đoạn nói đến sự tan rã của đạo quân Pa-u-lút.

        Khi hết phần hai của buổi mít tinh, Dô-ghen mới gặp được Phai-phe, nhưng hắn bảo là từ lúc ấy cho đến tám giờ tối hắn chưa thể rời khỏi Săm-bê-ri được vì hắn còn bận diễn thuyết thêm ở mấy nơi nữa.

        - Thưa ngài Phai-phe, tôi xin nhắc là tình hình của chúng tôi ở đây không được yên ổn lắm đâu, tốt hơn là chúng ta về sớm đi, nếu không thì cũng ngủ lại Săm-bê-ri, sáng mai hãy về -  Dô-ghen góp ý kiến.

        - Sĩ quan trong quân đội của Quốc trưởng mà cũng sợ bóng tối à? Tôi cứ tưởng rằng chỉ có trẻ con mới sợ nó thôi chứ - Phai- phe nói đùa rồi đưa mắt nhìn đám đông đang xúm đen xúm đỏ quanh hắn, vẻ dương dương tự đắc.

---------------
        1. Xi-rê-rông: nhà hùng biện cổ La Mã (N.D).

        2. Hoch: tiếng Đức có nghĩa là hoan hô (N.D).

        Những người đứng quanh đấy cười rộ lên, Dô-ghen đỏ mặt bỏ đi. Gã phàn nàn với Hen-rích:

        - Rõ ràng lão Phai-phe này đếch biết gì về tình hình phức tạp ở cái đất này trong thòi gian gần đây.

        - Ông Dô-ghen, tôi cho rằng ông báo trước với khách sự nguy hiểm của việc đi đêm là đúng lắm. Tính khinh suất của ông ta làm tôi ngạc nhiên vô cùng. Rồi chúng ta xem lòng gan dạ của ông ấy đến mức nào nếu quả thật tối nay các bố du kích úp đúng vào chúng ta! Mình là con nhà lính quen nguy hiểm rồi, còn ông ta chỉ là chuyên gia tán phét, cả đời chưa ngửi mùi thuốc súng bao giờ, đúng vậy.

        Dô-ghen phải giấu nỗi lo lắng của gã. Gã không dám thú nhận với Hen-rích rằng gã rất sợ đi đêm, nhất là dạo này một đội du kích khá đông đã xuống núi.

        Đứng mười sáu giờ hai mươi, Hen-rích và Dô-ghen đón Béc- ti-na ở ga xe lửa.

        - Ngọn gió lành nào đã đưa cô đến vùng của chúng tôi vậy?- Hen-rích cất tiếng hỏi Béc-ti-na khi ả vừa bước xuống bậc toa.

        Béc-ti-na diện bộ quân phục duyệt binh.

        Dô-ghen liếc nhìn Béc-ti-na không giấu nổi lòng cảm phục.

        - Thưa Nam tước, đối với kẻ thạo điều khiển cánh buồm thì ngọn gió nào chẳng là ngọn gió lành... Còn đây là ai thế? - Béc- ti-na chìa tay về phía Dô-ghen - Anh Hen-rích, em có cảm tưởng hình như là những sĩ quan đẹp trai nhất của quân đội chúng ta đều tập trung tất vào sư đoàn anh. Thế chúng ta phải đi đâu và đi bằng cách nào bây giờ?

        - Mọi việc đều tùy theo ý thích của cô: chiều nay có thể đi ô- tô, hoặc sáng mai thì đi tàu hỏa.

        - Em đồng ý cả hai cách ấy, vậy anh muốn thế nào tuỳ anh.

        Hen-rích đã thuê sẵn cho Béc-ti-na một phòng trong khách sạn sĩ quan, nhưng ả không thích nằm nghỉ. Trái lại ả muốn ăn cơm rồi đi dạo phố.

        Sau khi chia tay, Dô-ghen đến gặp Phai-phe để thảo luận tỉ mỉ giờ lên đường, còn Béc-ti-na và Hen-rích thì rẽ vào tiệm ăn. Hai người thuê một phòng ăn riêng. Nhận thực đơn xong, người bồi bàn bỏ đi ra, Béc-ti-na liếc Hen-rích:

        - Anh Hen-rích, giờ em là bạn láng giềng của anh rồi đấy.

        - Sao, cô là bạn láng giềng của tôi à? Tôi nhớ rất rõ rằng trại tập trung của cô ở tận miền tây Bờ-rút-xi-a cơ mà.

        Béc-ti-na so một bên vai lên và chìa vể phía Hen-rích.

        - Anh thật là một con người lơ đãng, anh hãy chú ý xem cái này này - Béc-ti-na lấy ngón tay gõ gõ vào chiếc lon mới toanh.

        - Ổ, có thể chúc mừng cô đấy!

        - Anh thấy chưa? Cái này chẳng những có nghĩa là thăng cấp mà còn có nghĩa thăng cả chức vụ nữa. Em đã được bổ nhiệm làm trưởng trại tập trung đặc biệt ở Pông-che, hình như cũng gần Xanh Rê-mi thì phải.

        - Trại tập trung đặc biệt? Thế là nghĩa gì, nếu nói một cách nôm na thông thường.

        - Nghĩa là em đã được đặc biệt tín nhiệm: Sau khi nhận trại, em phải qua một kỳ sát hạch, tức là phải đặt ra cho trại một chê độ nhằm biến đám tù binh kia thành một đàn gia súc biết làm việc và chẳng những họ sẽ quên mất tính ương ngạnh, mà còn không nhớ được mình là con người nữa.

        Béc-ti-na nốc cạn cốc rượu cô-nhắc rồi rít một hơi thuốc lá. Đôi mắt to, màu xanh long lanh cuồng loạn, hai cánh mũi nhỏ xíu rung rung, đôi môi mím chặt.

        - Thế thì tôi chả hiểu tại sao mà cấp trên lại bổ nhiệm cô trông coi cái trại ấy? Vì dù sao cô cũng vẫn là đàn bà.

        - Anh nên ăn nói lịch sự hơn: một người đàn bà xinh đẹp.

        - Cái đó thì có ai dám chối cãi đâu, huống hồ là tôi. Nhưng cô chưa trả lời câu hỏi của tôi cơ mà.

        - Tiếc là anh chưa đến trại em để xem cái bọn súc sinh vô loại kia run sợ quỵ lụy trước mặt em. Đủ loại nhé: phụ nữ Pháp có, Nga có, Hà-lan có, Ba-lan có, Bỉ có... ngay đến mấy con Đức đã làm nhục nòi giống mình cũng có! ô, ở cái thế giới ấy mọi quyền hành đều nằm cả trong tay em, và em tự ý sử dụng chúng - A ưỡn người trên ghế, chớp chớp đôi mắt như đang ngắm một bức tranh ở đằng xa, rồi đột nhiên cười khanh khách.

        - Béc-ti-na, cô làm thế nào mà nhảy trên bậc thang danh vọng nhanh đến thế? Chắc là cô có nhiều tiến bộ nhỉ?

        - Còn phải nói, tiến nhanh như chớp. Em đã cải tiến hệ thống canh gác đám tù binh và chế độ đối với chúng. Ngoài ra em còn dày công nghiên cứu sở thích của cấp trên mình nữa... Khi có đám tù binh mới đưa đến, em chọn những đứa nào non nhất, xinh nhất, rồi tùy "gu" của từng vị mà dâng cho đúng loại. Hồi cuối năm ngoái em đã nhảy lên ghế trưởng trại rồi đấy.

        - Thế này thì chỉ một loáng là cô leo cấp tướng thôi.

        Vì mải hồi tưởng lại quá khứ, nên Béc-ti-na không nghe ra giọng châm biếm của Hen-rích và không nhìn thấy những ánh căm giận trong đôi mắt anh.

        - Em đặt hết hy vọng vào trại tù binh mà em sắp sửa đến nhận việc để mưu địa vị cao nhất cho mình. Vừa rồi ở đấy bọn tù binh đã thịt mất lão trưởng trại, mụ giám thị già, và một số tên lính bảo vệ. Ủy ban đặc biệt đã mướt mồ hôi điều tra vụ ấy, đã treo cổ nhiều đứa nhưng cũng chẳng tóm đúng đích danh thủ phạm. Trên ủy nhiệm em đặt cho trại này một chế độ thật hà khắc, và em vừa thảo xong chương trình hành động/. Ồ, em tin chắc rằng em sẽ đạt được mục đích dù bằng bất cứ cách nào, ngay cả việc treo cổ từng ba đứa một nếu cần.

        Hen-rích cảm thấy mặt mình tối sầm lại. Bộ mặt của Béc-ti- na lùi ra sau, trở nên bé choắt, giống hệt đầu con rắn độc, rồi lại vươn tới gần, khiến Hen-rích không còn phân biệt được những nét đặc biệt nữa.

        - Anh làm sao thế, Hen-rích?- Nghe tiếng Béc-ti-na hỏi, anh mới sực tỉnh.

        Con này sẽ không đến trại tập trung được. Làm thế nào bây giờ? Mình cũng chưa biết. Nhưng nhất định không để con này đến trại tập trung được" - Anh hạ quyết tâm như vậy, nên lập tức thấy lòng mình nhẹ nhõm hẳn.

        - Hả, anh nghĩ gì thế?

        - Sau vụ bị du kích úp một vố đến nay, tôi đâm ra hay nhức đầu và hoa mắt bất thình lình như thế này.

        - Khốn khổ!- Béc-ti-na đứng lên đi vòng qua bàn, đưa tay vuốt tóc Hen-rích.

        Dô-ghen hiện ra làm gián đoạn cuốn phim diễn tình đó. Gã cho biết Phai-phe đã đồng ý cho phụ nữ đi theo, hắn rất hài lòng, chỉ cần một điều là phải có mặt tại phòng tham mưu sư đoàn đúng giờ.

        - Tám giò tối họ rời Săm-bê-ri, Phai-phe và Dô-ghen ngồi trên ghế trước cạnh tên lái xe và Béc-ti-na cùng Hen-rích ngồi ở ghế sau.

        Xe vừa chuyển bánh, Béc-ti-na liền ngả ngưòi vào Hen-rích và khoác lấy tay anh. Á thì thầm qua hơi thở.

        - Em không ăn đứt được Lô-ra, cái con vịt bầu tẹt mũi của anh à?

        - Cô ăn đứt cô ấy về mọi mặt đi chứ lị - Hen-rích mỉm cười ý nhị.

        Béc-ti-na siết chặt tay anh tỏ lòng biết ơn rồi lùi ra. Phai- phe quay sang bên hỏi nhỏ Dô-ghen:

        - Anh cho đi con đường này lúc chiều tối là nguy hiểm đấy phỏng?

        - Đi ban ngày thì yên trí hơn - Dô-ghen không trả lòi thẳng vào câu hỏi.

        - Còn ông thì ông nghĩ thế nào, Thượng úy?

        - Tôi cho là trong thời gian chiến tranh này thì ở đâu cũng đều nguy hiểm cả - Hen-rích điềm nhiên trả lòi - Vừa mới hôm qua một đoàn du kích khá đông đã tràn xuống núi trong vùng này.

        - Ông bảo thế nào, khá đông à?- Giọng nói của nhà hùng biện nổi tiếng nghe đã có vẻ khiếp sợ.

        - Hơn một đại đội thôi.

        - Liệu chúng có dám choảng ta không, nếu phía trước đã có một đội xạ thủ tiểu liên, phía sau là ba tay súng lục và một tài xế có tiểu liên.

        - Ngài chú ý mà xem: đường không phải là đường thẳng, mà cong queo, lúc thì ngoặt bên này, lúc thì vòng bên kia, cho nên những chỗ ngoặt ấy...

        - À, à, hiểu rồi - Phai-phe đồng ý vội vàng - Có lẽ, tốt hơn là chúng ta nên quay lại Săm-be-ri nhỉ?

        Hen-rích thấy buồn cười. Anh nhớ lại thái độ kiêu căng của Phai-phe lúc trưa, nhớ lại những lồi khoác lác của hắn trong cuộc mít tinh: "Người Đức chỉ sợ có thượng đế, ngoài ra không sợ một kẻ nào khác".

        - Nếu ngài muốn thì cũng có thể quay lại được, nhưng những thính giả của ngài ở Săm-bê-ri sẽ bàn tán về việc này ra sao cơ chứ? Chúng ta có phải là trẻ con đâu mà sợ bóng tối, ông đã trót nói thế rồi. Mà bây giờ có lộn lại cũng đã muộn mất, vì bọn du kích có thể ở phía sau mà cũng có thể ở phía trước ta.

        Phai-phe im lặng.

        - Thế ngay quãng này có nguy hiểm không đấy? - Béc-ti-na khiếp đảm, thì thầm hỏi.

        - Vô cùng nguy hiểm!

        - Trời ơi, thê mà tôi lại mặc bộ quân phục này mới chết chứ.

        Trong xe tràn đầy bầu không khí im lặng căng thẳng, mọi người đều suy nghĩ về một điều nhưng không ai muốn nói lên ý nghĩ của mình.

        - Đáng lẽ ông phải nói cho tôi rõ ngọn ngành lúc còn ở Săm- bê-ri chứ không phải ở dọc đường mới nói như thế này đâu! - Bỗng nhiên Phai-phe the thé rít lên và nhìn Dô-ghen bằng con mắt đe doạ.

        - Tôi đã nói với ngài rồi đấy chứ, nhưng ngài lại chế giễu tôi trước mặt công chúng!- Dô-ghen cự lại.

        - Có trời biết được cái lũ bảo vệ nhà ông toàn là mấy thằng nhóc con chết tiệt kia, và ông cũng chẳng cho tôi biết trước qua tình hình nữa.

        Chiếc xe mở hết tốc lực chạy như bay qua làng Mông Bò-rê- ôn nhỏ bé, rồi con đường bắt đầu bò ngược lên trên.

        - Có lẽ chúng ta ngủ lại làng này thôi nhỉ - Phai-phe quay lại hỏi Hen-rích.

        - Ở đây thì thế nào ta cũng bị nơm như nơm cá ấy - Anh trả lời với chủ ý gây thêm lo sợ cho tên nhát gan đã từng lên tiếng củng cố tinh thần can đảm cho kẻ khác khi ở Săm-bê-ri.

        Đường mỗi lúc một nhiều khúc ngoặt hơn, hai chiếc xe giảm tốc độ, chạy ì ạch, đầu chiếc này húc gần vào đít chiếc kia.

        - Ra hiệu cho xe bảo vệ chạy nhanh lên! Có việc gì là chúng ta đếch kịp tháo lui nữa rồi!- Phai-phe tức giận quát lên.

        - Ở quãng này thì xe không còn cách nào quay lại được nữa - Hen-rích ôn tồn giảng giải.

        Máy rú rền rĩ. Hai tên tài xế không tài nào cho xe chạy nhanh được, chúng dận ga, tiếng máy vang động giữa khu đồi núi.

        - Bây giờ thì cách năm cây số họ cũng nghe thấy tiếng xe của chúng ta - Hình như Hen-rích nói câu đó một cách bất ngờ.

        - Chúng ta đỗ lại, tắt máy xe và chờ cho hết đêm nay mà không tốt chán đấy à? - Phai-phe hạ thấp giọng đến cung bậc trầm nhất.

        - Không được, vùng này chính là vùng nguy hiểm nhất đấy.

        Tất cả đều lặng thinh. Béc-ti-na run lẩy bẩy. Suốt mười cây số, họ ngồi im thin thít không ai nói với ai một câu. Những khúc đường ngoặt ít dần, nên xe hộ vệ bắt đầu bứt lên trước, giữ đúng cự li quy định cách xe sau khoảng bốn mươi thước. Họ đã gần đến dãy núi hình bán nguyệt ôm sát con đường.

        Chiếc xe hộ vệ khuất một nửa sau chỗ ngoặt trước mặt... rồi khuất hẳn. Mọi người trút một hơi thở dài nhẹ nhõm.

        Bất thình lình một cái gì như tiếng sấm rền trên núi. Ngọn núi bên đường tưởng chừng nứt ra làm đôi, và từ trên cao những tảng đá ầm ầm đổ xuống, át hẳn những tràng tiểu liên đì dẹt.

        Tên tài xế cố hết sức hãm phanh. Hen-rích thấy như mình bị tung về phía trước, và cằm anh va vào lưng ghế đau điếng.

        Anh đạp tung cửa xe rồi chuồn ra ngoài.

        Lẩn vào sau xe, anh bò ra đến mép đường và tụt xuống rãnh. Một băng tiểu liên lướt qua đầu anh thành một vệt sáng. Hen-rích không ngóc đầu lên, quay mặt về phía núi và rút khẩu súng lục ra, sau đó anh mới cẩn thận nhìn quanh. Đằng trước, chiếc xe bảo vệ nằm nghiêng bên vệ đường. Một tên lính chết, xác vắt ngang thành xe, mặt úp xuống. Gần xe, nằm sóng sượt ba đứa không nhúc nhích. Chỉ nghe tiếng tiểu liên Đức điên cuồng gầm thét ở dưới hồ. Áp sát mặt xuống đất, Hen-rích liếc nhìn sang bên trái. Dô-ghen nằm cách anh có vài thước. Gã đặt khẩu tiểu liên trước mặt, rúc đầu xuống bắn loạn xạ vào núi. Gần đó, Hen-rích thấy khối thịt phì nộn của Phai-phe áp sát vào đá, sau hắn, rõ ràng là Béc-ti-na. Anh thấy đôi chân đi tất vàng của ả thấp thoáng ở phía ấy.
 
        Một loạt tiểu liên lại bay qua đầu Hen-rích, nhưng chắng chạm vào ai cả.

        Anh nghĩ bụng: "Mấy bố du kích muốn cột chặt bọn này xuống đất để bắt sống đấy thôi".

        Hen-rích lại nhìn sang Dô-ghen. Gã đã thay đổi tư thế một tí, bây giờ có thể nom rõ bộ mặt hốt hoảng thảm hại của gã, bộ mặt của một tên đao phủ đã từng tra tấn chết hàng trăm mạng người, mà có thể đến hàng nghìn rồi và sẽ còn tiếp tục tra tấn giết chóc nữa với một tâm trạng khoái trá, Mi-le đã đặt cho gã cái tên "thi sĩ hỏi cung".

        Hen-rích giơ súng lục bắn một phát. Dô-ghen lắc lư cái đầu rồi gục trán xuống báng súng tiểu liên, không cựa quậy nữa.

        Hen-rích bèn úp mặt xuống đất nằm im. Mãi đến khi tiếng súng bất thình lình im bặt anh mới ngẩng đầu lên. Nhưng lúc đó ba mũi súng tiểu liên đã gí sát vào đầu anh.

        - Đứng dậy! Giơ tay lên!

        Hen-rích đứng dậy và trông thấy dưới hố ba đứa: Phai-phe, Béc-ti-na và tên lái xe từ từ đứng lên trước, nòng súng tiểu hên. Trong bóng tối mờ mò nom mặt chúng hệt như những chiếc mặt nạ trắng.

        Một anh mang khẩu tiểu liên đến gần Dô-ghen. Anh ta nói với người du kích khác:

        - Hắn đã xuống đến diêm vương rồi! Vỡ cả sọ ra kìa!

        - Trói tất cả lại!

        Hai người xông tới Hen-rích, một ngưòi nhanh nhẹn lục soát anh.

        - Hừ, cái thằng chết tiệt! Nó có đến những hai khẩu súng lục!- Anh chàng kia rít lên giận dữ, cho tay vào rút nốt khẩu "mô-de" trong túi Hen-rích ra và đưa mắt nhìn khẩu súng lục to nòng nắm dưới đất.

        - Chắc là cả hai khẩu đều không nạp đạp.

        - Chúng chỉ hung hăng trước mặt dân lành thôi.

        - A, thằng chó chết! - Một người du kích lấy hết sức giáng cho Hen-rích một quả đấm vào giữa mặt. Anh ngã lăn ra. Có tiếng nói:

        - Đủ rồi! Lên xe về căn cứ! Nhanh lên!

        Mấy người du kích lấy mũi súng đẩy Hen-rích, Phai-phe, Béc-ti-na và tên lái xe về phía xe rồi ra lệnh ngồi vào ghế sau. Sau lưng họ hai người du kích lăm lăm súng lục trong tay. Trên ghế trước cũng có hai người nữa. Một người chắc là chỉ huy, quát to:

        - Quay về đường cũ, khẩn trương lên.

        Chiếc xe chạy giật lùi khoảng chín chục thước. Trời tối, không bật đèn, đường hẹp nhưng xe không hề đâm vào chỗ nào hết. Nó vượt qua mấy đống đá, hai bánh trước tụt xuống hố sâu rồi lại bò lên núi. Xe bị xóc mạnh hết chao bên này, lại sang bên kia khiến Hen-rích khi thì vập trán, khi thì vập thái dương vào đầu Phai-phe.

        Cuối cùng, xe vượt ra khỏi khe núi, phóng bon bon trên mặt đường phẳng lì với một tốc độ kinh khủng. Độ một giờ sau họ dừng lại. Người du kích ngồi cạnh anh tài xế mở cửa xe và thì thầm với một người nào đứng trong bóng tối không trông rõ mặt, sau đó xe lại tiếp tục lao đi.

        Đến khuya thì họ đến một làng miền núi. Tù binh được dắt xuống từng người một và bị nhốt vào căn nhà chứa cỏ khô nồng nặc mùi rơm, cỏ và mùi phân bò.

        - Không ai bị thương cả chứ?- Sau khi nghe tiếng khóa cửa lách cách, Hen-rích khe khẽ hỏi.

        - Tôi chẳng việc gì - Gã lái xe lên tiếng trước tiên.

        - Còn ông, ông Phai-phe?

        - Ồ, lạy chúa, đừng gọi họ tôi ra! - Tên phái viên tuyên truyền rên rỉ.

        - Giấy tờ của ông bị thu cả rồi, thì họ ông người ta còn lạ gì.

        - Phai-phe dở khóc, dở cười.

        Hen-rích ngồi bệt lên đống rơm. Lúc nãy bị một quả đấm bây giờ đâm nhức đầu ê ẩm, còn mắt trái thì mỗi lúc một sưng húp.

        - Anh Hen-rích, anh Hen-rích - Béc-ti-na phều phào - Liệu chúng có bắn ta không anh nhỉ?

        - Trước hết còn phải hỏi cung đã chứ!

        Béc-ti-na ngã khụyu xuống đống rơm, nhưng ả lại vụt đứng lên ngay.

        - Họ không có quyền đối xử với phụ nữ như thế này!

        - Điều thứ nhất, đối vói họ cô không phải là phụ nữ, mà là bà trưởng trại tập trung, nơi mà những bà mẹ, những người chị, và thân nhân của họ đang bị hành hạ, hai là...

        - Thế anh cắn hai chiếc quân hàm này hộ tôi mấy - Béc-ti-na ghé sát vai ả vào vai Hen-rích, nhưng anh tránh sang bên.

        - Chỉ lo hão. Người ta moi hết giấy tờ của cô rồi cơ mà.

        - Tại anh tất cả, tại anh mới nên nông nỗi này! Tròi đất ơi, tôi theo anh để làm gì, làm gì kia chứ!

        Hen-rích lần vào xó nhà và ngồi xuống, áp bên má bị sưng vào bức tường đá lạnh. Miếng gạc đặc biệt đó đã làm dịu đau, và cái u dưới mắt teo đi đôi chút. Anh gồng hai cánh tay đang bị trói quặt sau lưng để thử xem sợi dây có chắc không. Nhưng cái nút không hề giãn ra, mà chiếc thừng lại lột mất một lốp da ở cổ tay. Biết là không thể giở trò gì được, anh đành ngồi chờ trời sáng.

        Một vệt mờ xám, lúc đầu nằm gần ngưỡng cửa, sau đó biến sang màu sáng soi rõ cả khuôn hình chữ nhật của cánh cửa, báo hiệu trời đã rạng đông. Vệt ấy dần dần trở nên phơn phốt hồng, rồi bỗng nhiên như một suối vàng phụt ra - những tia mặt trời tràn vào trên đống rơm và trên bức tường phía sau.

        Cánh cửa mở toang.

        - Phai-phe, đi ra!- Tiếng gọi nghiêm nghị vọng vào. Tên phái viên tuyên truyền run lập cập, hốt hoảng lùi sâu vào bên trong.

        - Ra ngay, ấm ớ!

        Người du kích sấn vào, túm lấy cổ áo Phai-phe lôi hắn dậy.

        - Đi! Nhanh lên!

        Hắn lê cái xác nặng nề ra khỏi cửa, Mười phút sau họ gọi đến tên tài xế. Gã im lặng đứng lên và gửi lại một lời "vĩnh biệt" trước khi theo người du kích đi ra.

        - Anh Hen-rích, tôi không thể, tôi không muốn, họ không có quyền!- Béc-ti-na vừa kêu vừa khóc - Anh nói hộ là họ không có quyền gì hết! Anh có nghe thấy không? Anh sẵn của, anh có thể đút tiền cho họ! Ô, tại sao anh lại nhìn tôi như thế? Anh hãy đút tiền cho họ đi, rồi họ sẽ thả chúng mình ra! Tôi sẽ mang ơn anh, anh Hen-rích! Tôi...

        - Hen-rích !- Ngoài cửa có tiếng gọi tiếp.

        Theo người dẫn đường, Hen-rích bước ra mảnh sân tràn ngập ánh nắng. Ánh nắng hắt vào mặt làm cho anh phải nheo mắt lại.

        - Chào, xinh trai gớm!- Một giọng phụ nữ lọt vào tai anh.

        - Với con mắt sưng húp, với mớ tóc bù rối lẫn vài cọng rơm, Hen-rích giống hệt một tên cướp đường.

        - Rơi vào tay thằng này thì phải biết!- Người đàn bà khác phụ họa.

        - Nhưng bây giờ thì hắn cụp đuôi rồi! - Người du kích dắt Hen-rích nói để các chị phụ nữ yên lòng - Nào, đi ngay lên Ban tham mưu, thằng chết tiệt.

        Trong phòng mà Hen-rích bước vào có ba người đang ngồi. Hai người ăn vận kiểu nông dân Pháp, và một người mặc bộ quân phục Đức đã cũ.

        - Anh là ai? - Người Pháp có bộ ria bạc nhìn Hen-rích từ đầu đến chân. Hen-rích xưng tên, chức vụ, người có bộ ria bạc đổi chiếu lời khai với giấy tờ cầm trong tay.

        - Một nhân vật quan trọng! - Người mặc bộ quân phục Đức bập bẹ bằng tiếng Pháp.

        - Anh biết địa điểm đóng quân của sư đoàn anh và số đồn xây trong các khu vực có dân chúng chứ?

        - Tôi yêu cầu các ông đưa tôi đến gặp viên chỉ huy du kích! - Hen-rích phát biểu cứng cỏi.