15. KV-1
Sự thiết kế xe tăng hạng nặng KB (Klim Vorosilov) được bắt đầu cuổi năm 1938 sau quyết định của chính phủ Liên Xô. Công việc đã được hoàn thành sau hai năm, từ mùa hè năm 1940, seri sản xuất KV-1, với độ dày giáp bảo vệ tháp pháo và quanh xe lên đến 75mm. Trang bị của nó cũng như trên T-34, - pháo chính 76mm L-11 và hai súng máy. Đôi lúc, nó cũng được lắp súng máy thứ 3 trên nóc tháp pháo với nhiệm vụ phòng không.
Công việc thiết kế xe tăng được thực hiện bởi tập thể công trình sư mà đứng đầu là Zh.IA.Kotin. Sự sản xuất xe tăng được đặt tại công xưởng Kirov (Leningrad). Sau khi chiến tranh bắt đầu, nó nhanh chóng được sơ tán về Chelyabinck, nơi sự sản xuất xe tăng được tiếp tục.
Đầu năm 1941, KV-1 được hiện đại hóa. Pháo chính được thay thế bằng pháo ZIS-5 76mm và gia tăng các tấm thép bảo vệ đầu xe lên 85mm, còn thân xe được lắp các tấm thép với độ dày 105mm, thay thế cho kết cấu đinh tán khi trước.
Trong năm đầu chiến tranh, phía Đức không có loại vũ khí chống tăng hữu hiệu nào có thể bắn thủng KV-1. Tuy nhiên, xe tăng vẫn tồn tại nhiều nhược điểm: kém cơ động, hệ thống truyền động không tin cậy. KV thường bị tiêu diệt bởi lính bộ binh Đức trong trận đánh. Lính Đức lợi dụng nhược điểm chung của các dòng xe tăng Liên Xô khi đó – sự quan sát kém từ bên trong xe ra ngoài. Bộ binh Đức thường lén lút tiến đền gần xe và bí mật quăng bộc phá hay lựu đạn có sức nổ mạnh lên nóc xe. Những vụ nổ đó cuối cùng loại KV khỏi vòng chiến.
Để tăng sự cơ động, năm 1942 KV được hiện đại hóa triệt để. Theo tính toán, giảm độ dày giáp bảo vệ thân xe và tháp pháo đi vài phần cùng với thu hẹp kích thước xe tăng và tháp pháo để giảm khối lượng xe. Xe tăng được hiện đại theo phương pháp này có tên KV-1S. Kết quả, tốc độ của nó tăng lên 42km/h.
Phiên bản sau là KB-85, trên buồng dưới tháp pháo kiểu mới được lắp một tấm thép – loại dành cho xe tăng IS-1. Trên tháp pháo lắp pháo 85mm, góp phần tăng sức mạnh hỏa lực nhưng vẫn đảm bảo được tính cơ động như của KV-1S. Nhưng lính tăng Liên Xô vẫn phàn nàn về sự thiếu tin cậy của hệ thống truyền động. Chỉ sau khi động cơ diezen mới được lắp, sự than phiền đó mới chấm dứt.
Trong thời gian chiến tranh, trên cơ sở KV-1 và KV-1S, các loại xe tăng phun lửa KV-8 và KV-8S được ra đời. Chúng tương tự như loại xe tăng OT-34 theo khả năng tác chiến trên chiến trường.
Không nhìn vào các nhược điểm của nó, KV được biết đến như một vũ khí khủng khiếp khi được điều khiển bởi những bàn tay khéo léo. Trên KV, lính xe tăng Liên Xô lập được không ít chiến công. Như đại đội 5 chiếc KV-1 dưới sự chỉ huy của thượng sĩ Zinovy Kolobanov chỉ trong một trận đánh dưới Gatchina tháng 8 năm 1941 đã tiêu diệt 43 xe tăng của đối phương và chỉ mất 1 xe tăng.
Tổng cộng trong chiến tranh, Liên Xô đã sản xuất được 3486 KV-1, 1087 KV-1S, 134 KV-85, 102 KV-8 và 35 KV-8S.
Các thông số chính:
Tên gọi: KV-1
Phân loại: hạng nặng
Kíp xe: 5 người
Khối lượng chiến đấu: 47,5
Chiều dài,m: 6,75
Chiều rộng,m: 3,32
Chiều cao,m: 2,71
Số lượng vũ khí:
Pháo chính/mm: 1/76
Hỗ trợ/mm: 4/7,62
Độ dày giáp đầu: 75mm
Độ dày giáp bên: 75mm
Động cơ: B-2K, diezen, 500 sức ngựa.
Tốc độ tối đa: 35km/h
Tầm hoạt động: 250km.